ketens nr.1 2009

24-UURSECONOMIEWAAR LIGGEN

DE KANSEN EN DE GRENZEN?

8 712345 005634

08

ketens [4]S A M E N W E R K I N G E N E F F I C I E N C Y

‘Jonge oudershelpen ons onze

dienstverleningte verbeteren’

JAARGANG 2

DECEMBER 2008

Charlotte Maintzmanager Customer Care Baby bij Nutricia

Ketens-04-08-def:GS1-2carla 03-12-2008 12:49 Pagina 1

2 ketens | 04–2008

Ketens-04-08-def(2):GS1-2carla 27-11-2008 13:55 Pagina 2

ketens | 04–2008 3

Als om zes uur de veiling start, ziet de inkoper vanelke partij op de klok de Europese kwaliteitsklas-sen staan. Van A (de laagste) tot E, het niveau waarhij op inkoopt. Ook is te zien hoe lang een bootonderweg is geweest: hoe korter, hoe verser de vis.Veerman maakt direct na aankoop de vis gereedvoor zijn klanten. Tegen negenen waaieren achtvracht auto’s uit over Nederland. Chef-kok Puykheeft de verse vis vaak al voor de middag binnen.

Voor buitenlandse vis is de keten een schakel eneen dag langer. In dat geval koopt Veerman onlinein, via geselec teerde partners. Voor het restaurant komt kwaliteit op de eersteplaats. Een criterium dat meestal hand in handgaat met duurzaamheid. Wilde zalm is steviger,smake lijker en minder vet dan kweekzalm. Vis diemet sleepnetten is gevangen smaakt juist bitterder– stress heeft een bijsmaak. Om de kwaliteit teveri fiëren vertrouwt de chef-kok liever op zijn zin-tuigen dan op formulieren en stickers. Een goedekok ziet, voelt en ruikt bij het uitpakken niet alleenof de vis vers is maar zelfs waar hij vandaan komt.Zalm uit Alaska is bijvoorbeeld donkerder en zach-ter dan die uit Canada. Met formulieren is mis-schien te frauderen, de zintuigen van een chef-kokhoud je nooit voor de gek.

’sAvonds bestelt Marcel Puyk, chef-koken eigenaar van Restaurant Lust in Hil -ver sum, de vis die hij de dag erna ser -veert aan zijn gasten. Vis leveran cierVeer man staat de volgende ochtendvóór zessen op de visafslag in IJmui denen keurt de Hollandse zeevangst.

[OOG OP DE WERELD]

VERS OPHETBORD

t eks t PAULA VOS bee ld MANON VAN DER ZWAAL


Connecting Businesses

De kleinste foutjes in uw artikelinformatie kunnen grote

gevolgen hebben voor uw klant. Dit kost u en uw klant

onnodig veel tijd, geld en moeite en kan tot vervelende

confl icten leiden.

Met de TIE Kinetix 1Sync oplossing maakt u hier voor

altijd een einde aan. Het systeem brengt al uw artikeldata

overzichtelijk samen, houdt het up-to-date en corrigeert

fouten. Dat is prettig voor uw klanten, maar ook voor uw

budget. Op termijn bespaart u zich namelijk bijzonder veel

tijd op het handmatig invoeren, onderhouden en corrigeren

van uw data. Uw investering heeft u er dan ook over het

algemeen zeer snel uit.

Wij lichten u graag persoonlijk toe wat de TIE Kinetix

1Sync oplossing kan betekenen voor de specifi eke wensen

van uw bedrijf. U kunt hiervoor een vrijblijvende afspraak

maken via (020) 658 9000 of kijk eerst op www.TIEKinetix.nl

Bevrijdt uzelf van foute artikelinformatie

SOLUTION PROVIDERA TIE COMPANY

advertenties_ketens.indd 4advertenties_ketens.indd 4 27-11-2008 14:47:5927-11-2008 14:47:59

PAGINA 2-11

De Opening Oog op de wereld, Nieuws,

Over de grens

PAGINA 14

Het Gesprek Professor dr. Lorike Hagdorn,

bijzonder hoogleraar Transport, Distributie en Logistiek:

‘We gaan kleine revoluties beleven’

PAGINA 20

In Beeld Maak minder kilometers!

PAGINA 22

Best Practice Nutricia ziet de consument als schakel in de keten

PAGINA 28

Dossier 24-uurseconomie

PAGINA 13 + 19 + 35

Podium ‘De toename van huismerken zet de samenwerking tussen retailer en (merk)fabrikant onder druk’

PAGINA 37

Agenda & Opfrisser

PAGINA 39

Column Marco Duineveld& Colofon

14

19

22

35

I n h o u dN R 4 D E C E M B E R 2 0 0 8

13

28‘We geloven dat de beste weg

naar een hoge omzet de weg is van kwaliteit.’

CHARLOTTE MAINTZ, MANAGER CUSTOMER CARE BABY BIJ NUTRICIA


6 ketens | 04–2008

MINDER FILE = MEER WINST

De totale fileschade voor het goederenvervoer bedraagt on geveer700 miljoen euro per jaar. Een dag geen files bespaart dusmiljoenen. Verladersorganisatie EVO denkt vanuit het vracht -verkeer meer te kunnen bijdragen aan het terug dringen van filesmiddels dagranddistributie. Danielle Gevers Deynoot, beleids -adviseur van EVO: ‘Nu wordt het goede renvervoer gedwongen inde file te staan doordat gemeenten beperkte bevoorradingstijdenhebben: de venstertijden. Grootschalige proeven met beleveringvan steden in de late avonden vroege ochtenduren hebbengeleid tot minder files, minder milieu belasting en betereverkeers veiligheid. Veel bedrijven hebben al geïnvesteerd instille voer tuigen om zo buiten de spits te kunnen bevoorraden,zonder dat om wonenden daar last van ondervinden.’ Indien depilots uit gerold worden voor alle supermarktketens is eenbesparing mogelijk van veertien miljoen liter brandstof per jaar,een reductie van 60.000 kilo fijnstof en een vermindering van deCO2-uitstoot van 36 miljoen kilo, aldus EVO. En niet te vergetende winst voor de winkels: door de snellere beleve ringstijd wordende schappen ook sneller aangevuld.

[DE OPENING]

VOOR U GESPOT

THE POWER OF TWOEen boek over hoe u optimalezakenrelaties creëert en devruchten hiervan plukt. Aan dehand van internationale voor-beelden laten Cordón enVollmann zien hoe u de concur-rentie voor kunt blijven door teinvesteren in samenwerkings-verbanden met klanten of leve -

ranciers. Verlaag uw kosten, vergroot uw markt-aandeel en groei! De auteurs, die cliënten overde hele wereld adviseren, gunnen u een kijkjeachter de schermen bij grote bedrijven alsHonda, Nokia en IBM. Deskundig commen-taar gegarandeerd.

Titel: The power of twoAuteurs : Carlos Cordón, Thomas VollmannVerkrijgbaar: bij de betere boekhandel en online(Palgrave Macmillan, ISBN13: 9780230218888)

KNOW HOW

CASH OVERBODIGSteeds meer Nederlanders betalen hun bood schappen, drankjes en etenmet hun mobiel. De techniek die dit alles mogelijk maakt is near fieldcommu nication. De NFC-chip maakt van de mobiele telefoon een slimapparaatje dat in de toekomst steeds meer zal gaan dienen als porte mon -nee, pinpas, treinabonnement, creditcard, strippenkaart, noem maar op.Bij diverse bedrijven in Neder land lopen momenteel pilots met nieuwebetaalwijzen. Bijvoorbeeld de pilot van AH To Go en de Rabobank bij deTo Go-supermarkt op station Amsterdam Amstel. Wie daar een broodjekoopt kan dit nu af rekenen met zijn mobiele telefoon. Tenminste, als hijmeedoet aan de proef. De deelnemer heeft een speciaal hiervoorbedoelde mobiele telefoon gekregen die is uitgerust met de elektronischeMinTix -portemonnee van de Rabobank. Dit is nog maar het begin, wantde NFC-techniek biedt meer potentie voor een slimmer gebruik van demobiele telefoon. De mogelijkheden lijken eindeloos. What’s next?


ketens | 04–2008 7

In 2000 voor Christus werd de oudst bekende kaart gemaaktin Babylonië. Zo’n 3200 jaar later ontdekte men het kompas.In het auto tijdperk moesten bestuurders het lange tijdstellen met routekaarten en stratenboeken om hun weg tevinden. Het leven van de chauf feur is een stuk gemakkelijkersinds de GPS-navigatiesystemen, in 1990, op de marktkwamen. Een zwoele stem, man of vrouw naar keuze, vertelt

de bestuurder nu kalm waar hij links of rechts moet afslaan.Uit TNO-onderzoek blijkt dat het rijden met een navigatie -systeem het aantal gereden kilo meters vermindert met16 procent en de reistijd terug brengt met 18 procent.Vracht wagen chauffeurs komen dus eerder op de plek vanbestemming. En dat resulteert weer in met minder stresssneller en efficiënter leveren van de producten.

FLASHBACK>

Zwoele stem bespaart

SPAAR

NES

TAD

PH

OTO


[FOOD FOR THOUGHT]

8 ketens | 04–2008

ONLINEKANNI-

BALISME

[FOOD FOR THOUGHT]

Snoepjes bij de kassa, de geur van vers-gebakken brood in de winkel. Verleidingop de winkelvloer is van alle tijden.Consumenten kopen daarom vaak meerdan ze van plan zijn, naar eigen volletevredenheid overigens. Bij het kopen opinternet ontbreken die impulsin kopenvaak. De online shopper houdt zich veel

strakker aan het boodschappenlijstje. De consument winkelt echter wel graagonline. Nu doet hij dat al voor 5 procentvan zijn aankopen, in 2015 shopt de con-sument een derde van zijn spullen digi-taal bij elkaar. En dat doet hij voor steedsmeer verschillende producten. Eendilemma voor de retail. Ben je een kanni-

baal van je eigen (spontane) winkelom-zet? Ofwel: hoe kun je de winkel en onlinenaast elkaar laten bestaan en zorgen datbeide toegevoegde waarde hebben? Ofheb je geen keus en moet je internet endaarmee het verlies aan spontane aan-kopen voor lief nemen omdat je de consu-ment anders helemaal verliest?


QUOTE

De informatievoorziening heb je niet meer in de hand:

alles komt op internet,of je het nu leuk vindt of niet.

CREATIEF DENKER EN ADVISEUR CHARLES LEADBEATER IN TIJDSCHRIFT VOOR MARKETING

In Forum reageren deskundigen op actuele ontwikkelingen of arti kelen die in eerdere edities van Ketens zijn verschenen.

Het imago van een merk is steedsminder te sturen met traditionelemedia als print en tv. De consu-ment is zelf een belangrijke factorin de mediamix geworden. Hijontvangt, verspreidt en creëertzelf boodschappen rond merken.In de echte wereld (word ofmouth) en online (word ofmouse). Deze ‘buzz’ kan zowelpositief als negatief zijn. Tijd vooreen flexibel marketingbudget eneen conversation manager.Uit onderzoek naar ‘buzz’door InSites Con sul ting inzes Euro pese landen blijktdat de huis kamer nogsteeds op één staat als hetgaat over praten over mer-ken: 59 procent. Meteendaarna volgt het internetmet 53 procent. Door hetsnel le en brede bereik vandit medi um is de impacthiervan in potentie veelgroter. Via online fora, blogsen chatsessies wis selen consumenten actief menin-gen uit. Dat kan het imago van een merk in korte tijd

ma ken of breken. Onder zoekerSteven van Belle g hem adviseertbe drijven daarom hun marketing -beleid op twee fronten bij testellen: ‘Be drij ven kennen eenmarketing cyclus van een jaar,maar zouden veel korter op de balmoeten zitten. De buzz op het web is namelijk een kwestie vanwe ken, dagen of zelfs uren.

Het is daarom nodig om budget tereserveren om hier snel op te kun-nen inspelen. Of het nu om eenpositief of negatief issue gaat. Tentwee de zou elk be drijf dat zijnmerk seri eus neemt een con ver -sation mana ger moeten heb ben.Iemand die monitort wat er opinternet over het merk wordt ge -zegd en daar actief op inspringtwanneer nodig. Daar bij kan menook ge bruik ma ken van een sa -men werking met cus tomer ad vo -

cates: tevreden klanten diegraag een bij drage leveren.Dell doet dat bijvoorbeeldgoed.’

FORUM

Mond-tot-muis

CO-CREËREN‘Re-connect the consumer’, adviseert Cap -Gemini de retailsector in haar rapport Trendsin Retail 2008. Maar hoe dan? Bert Keizer,retailspecialist bij CapGemini: ‘De consumentwil meer dan ooit betrokken zijn bij de pro-ducten en diensten die hij afneemt. Hij wil co-creëren en zelf het product (mede) bepalen.Met name in het hogere segment zien wedaarvan al goede voorbeelden. Zoals denieuwe Fiat500, die met consumenteninbrengtot stand is gekomen. Aan de retailkant moe-ten formules vooral helder en consistent zijn.De consument wil weten: wat kan ik van dezeformule verwachten en past dat bij mij? Zodramen daaraan gaat rommelen, haakt de consu-ment af. De laatste jaren hebben formules,met name in food, te veel naar elkaar gekekenen te weinig naar de consument. In de super-marktbranche is daardoor vervlakking ont-staan. Je kunt daaraan ontsnappen door weermeer (doelgroepgerichte) focus aan te bren-gen op gedrag van specifiekere groepen. Denkbijvoorbeeld aan een formule als Marqt, eenhippe winkel voor duurzaam eten.Samenwerking in de keten biedt hierin meer-waarde. Fabrikanten en retailers die sameninnoveren, kunnen beter inspelen op de klant -wensen en samen waarde creëren. De consu-mententrends die het rapport laat zien, bie-den hiervoor handreikingen.’ Het rapport isgratis te downloaden opwww.nl.capgemini.com.

’‘


10 ketens | 04–2008

GROOT-BRITTANNIË

900 vracht -wagens minderHet afgelopen jaar heeft het Britse bedrijfsleven 85 mil-joen transportkilometers bespaard dankzij het Sustain -able Distribution Project, een initiatief van IGD Food &Grocery Experts. De onafhankelijke organisatie voor devoedingsmiddelenindustrie verricht onder meer onder-zoek naar mogelijkheden om binnen de keten te besparenop onderdelen. Maatregelen die men nam, waren onderandere het delen van transportmiddelen, het vullen vanretourritten en een efficiëntere opslag. De be sparing van85 miljoen kilometer komt overeen met het verdwijnenvan 900 vrachtwagens van de Britse snelwegen of hetbesparen van 26 miljoen liter diesel per jaar. In het pro-ject participeren veel grote merkartikelf abrikanten binnenhet kader van IGD’s Efficient Consumer Response acti-viteiten. IGD wil ook kleinere bedrijven laten profiterenvan de besparingsmogelijk heden en lanceert hiertoe eind2008 een aantal prak tische tools.

[ OVER DE GRENS]

VERENIGDE STATEN

Kopen of verder kijken? Uw telefoon geeft binnenkort het antwoord.Met de nieuwe T-Mobile G1™ telefoon kunt u de barcode van eengewenst product in de winkel scannen. Uw telefoon geeft vervol-gens aan waar het nog meer te koop is (online en in winkels in debuurt) en wat het daar kost. Desgewenst bekijkt u ook de bijbeho-rende productinformatie op internet of de route naar de winkel waarhet product het goedkoopst is. Maar er is meer. De telefoon is deeerste mobiel waar alle applicaties van Google standaard zijn inge-bouwd. Gebruikers kunnen met één druk op de knop snel via Googlezoeken naar informatie, e-mailen via Gmail, chatten via Google talk,afspraken checken in de Google calender en routes plannen viaGoogle maps. In de Verenigde Staten is het toestel sinds oktober2008 op de markt, Nederland volgt voorjaar 2009. Voor wie nietkan wachten: op YouTube circuleren al veel filmpjes van gebruikers.

PRIJZEN VERGELIJKENMET TELEFOON

WERELD

BLIND VERTROUWENHet aantal consumenten dat wel eens online een mening geeft, is verdubbeld van 30 procent in 2006 naar 60 procent in 2007.Bijna de helft van die meningen gaat direct over merken en pro-ducten en consumenten laten zich er graag door leiden. Vooralbelangrijk is het oordeel van de zogenaamde ‘super beïn vloeder’,meestal een man van rond de dertig die graag online zijn meningventileert en op het net steeds meer fungeert als opinieleider. Dat blijkt uit het onderzoek When Did We Start Trusting Strangers?van Universal Media. Men ondervroeg hierin 17.000 internet -gebruikers uit 29 landen (waar onder Neder land). Menno van derSteen, hoofd strategie van Universal Media: ‘De beïnvloedings -economie gaat volledig over waarheid en transparantie. Merkendie hun marketingbeloften waarmaken en kwaliteitsproductenleveren, zullen profiteren van de aanbevelingen van consumenten.Het is voor marketeers noodzakelijk om betrokken te raken bij ditnieuwe platform van beïnvloeding. En als retailer en fabrikant kunje maar beter weten wat de consument online over je zegt.’


ketens | 04–2008 11

VERENIGDE STATEN

Terugdringen van de CO2-uitstoot en duurzaamheid.Onderwerpen die in Amerika hoog op de agenda staan. InFlorida gaan daarom sinds enige tijd milieu vrien delijktransport en biologische teelt hand-in-hand met elkaar.De Alliance for Respon sible Transportation werkt daarnamelijk samen met twee biologische boeren onder denaam Harvest Cycle. De eerste is een lokale organisatieter promotie van lopen en fietsen als vormen van alterna-tief transport. De tweede organi satie levert biologischegroenten bij de mensen aan huis. Per fiets. Het aanbodstaat elke donderdag op de website, klanten maken daar-uit hun keuze. Op vrijdag en zaterdag gaat de fietskoerierop stap om de verse waar af te leveren. ‘“Lettuce” do theshopping and driving so you have more time to spendwith family and friends’, aldus Harvest Cycle.

Een goed georganiseerde retourenlogistiek biedt voor bedrijven grote kansen qua kosten besparingen,imago verbe tering en winstgroei. Dat blijkt uit internationaal onderzoek van Price waterhouseCoopers(PwC) in de consumentenelektronica. Recalls, foute leveringen, garantieproducten en reparaties zijn slechts enkele voorbeelden vanretouren in de elektronicamarkt. Hubert Verweij, senior advisor binnen PwC en projectleider van hetonderzoek, ziet in deze retourenstromen grote kansen: ‘Men onderschat het belang van retourenomdat de volumes relatief klein zijn ten opzichte van verkoopvolumes. De waarde en kosten dieermee gepaard gaan, kunnen echter enorm zijn. Retouren logistiek wordt nu vaak beschouwd als eenprobleem van de operatie, maar het onderwerp verdient een plek hoog op de managementagenda.Leveranciers zouden zich moeten afvragen wat de strategische waarde van het retourenproces is.Welke impact heeft het op je imago, wat kost het je, wat levert het op? En, heel belangrijk: wat kun jeervan leren? Een groot deel van de stroom bestaat uit commerciële retouren, waar men bijvoorbeeldte veel of fout geleverde producten terug stuurt. Eigenlijk heeft de voorwaartse logistiek daar gefaald.Dat is dus te voorkomen. Door het gehele retourenproces te analyseren, worden dergelijke problemenzichtbaar.’ Het volledige rapport Reverse Logistics. How to realise an agile and efficient reversechain within the Consumer Electronics is gratis te downloaden via www.pwc.nl.

EUROPA

RETOURENLOGISTIEKBIEDT KANSEN

Biologischopde fiets

EUROPA

PiraterijEuropese fabrikanten van consumptiegoederen lijden door product-en merkenpiraterij jaarlijks meetbare schade van circa 35 miljard euro,ongeveer 2 procent van hun totale jaarlijkse omzet. Dit blijkt uit de stu-die Pirates of the 21st century van accountants- en advieskantoor Ernst &Young. 2500 Europese consumenten en 27 Europese fabrikanten vanconsumptiegoederen zijn ondervraagd over namaakartikelen. Volgensschattingen van de ondervraagde bedrijven ontwikkelt de product- enmerkenpiraterij zich tot een ernstige bedreiging. Twee derde is regel-matig slachtoffer van productvervalsingen. Douaneambtenaren van deEU-lidstaten hebben in 2007 meer dan 79 miljoen stuks gekopieerde envervalste producten in beslag genomen. Conclusie van de studie: ‘Omzich beter te beschermen tegen producten merkenpiraterij, moetenfabrikanten de bescherming van hun merk zelf systematischer organise-ren. Zo heeft weliswaar het merendeel van de Europese producentenvan merkartikelen uitgebreide maatregelen voor het tegengaan van pla-giaat genomen. Maar daarbij gaat het meestal om tot slechts enkeleafdelingen beperkte individuele maatregelen die in de bedrijfsproce-dures nauwelijks zijn veranderd. Voor een succesvolle merkenbescher-ming dienen de individuele maatregelen in een proces te worden ver-bonden en continu op hun effeciviteit te worden gecontroleerd. Ditproces dient een vast onderdeel van het risicomanagement te worden.Wie het de vervalsers echt moeilijk wil maken, moet de gehele waarde-keten, inclusief verkoop, bewaken. Anders is het schip zelf wel redelijkgoed beveiligd, maar ligt de loopplank voor de piraten nog altijd uit.’

HO

LLA

ND

SE H

OO

GTE


ketens | 04–2008 13

s t e l l i n g

De toename vanhuismerken zet desamenwerking tussenretailer en (merk) -fabrikant onder druk.

r e a c t i e‘Ik ben het niet eens met de stelling. De groeivan huismerken maakt het assortiment com-plexer en vraagt juist om intensievere samen-werking tussen retailer en fabrikant.Huismerken zijn een wezenlijk onderdeel vanhet assortiment en zorgen voor formulepositi-onering, rendement en keuzevrijheid voor con-sumenten. De toename van huismerken ver-duidelijkt de functie van merkartikelen. Eenmerk moet meer zijn dan een bekende naam

én zorgen voor relevante emotie in de catego-rie. Die emotie bouwt een merk met communi-catie, promotie en innovatie. Daar zijn huis-merken te generiek voor. Door een goedebalans tussen huismerken en fabrikanten-merken in het schap kun je het maximale uitde categorie halen. Zo blijft het assortimentaantrekkelijk, wat weer moet leiden tot tevre-den en loyale consumenten. Betere afstem-ming vraagt om een partnership van inkoper,accountmanager, category manager en trademarketeer.’

FOTO

GR

AFI

E: H

AN

S VA

N D

EN H

EUVE

L T

EKST

: PET

RIC

K D

E KO

NIN

G

PODIUM[1]

TIJN BRESSERcommercieel directeur België en Retail Nederland,Ad van Geloven BV


14 ketens | 04–2008

‘Wegaankleinerevoluties

< < h e t g e s p r e k > >


ketens | 04–2008 15

Succesvolle samenwerking in deketen staat of valt bij het commit-ment van alle spelers in diezelfdeketen. Als één partij zijn machts -positie misbruikt, gaat het wan-trouwen overheersen. En daarmeezijn nog nooit bergen verzet. Maar het mooie van het netwerkwaar de ketenspelers deel van uitmaken, is ook dat je over gren-zen heen kunt kijken. Of zoalsLorike Hagdorn stelt: ‘De moge-lijkheden om tegengas te gevenzijn ook groter dan in de keten.’

prof. dr. Lorike Hagdornbijzonder hoogleraar Transport, Distributie en Logistiek

doo r RUUD SL I ER INGS i l l u s t r a t i e HAN HOOGERBRUGGE

De keten is een enigszins ongemakkelijk begripge worden. Het impliceert een stap-voor-stap-structuur en dat werkt niet als je een vruchtbaresamenwerking wilt. De spelers in een ketenmaken deel uit van een netwerk, waarin iedereenmet iedereen te maken heeft. Hagdorn: ‘Het den-ken in ketens is een enor me ver een voudiging vande werkelijkheid. Het is als denkmodel geïntro-duceerd en verschaft ook houvast, maar de werke-lijkheid is complexer. Wat je daar om steeds vakerziet, is dat partijen in zo’n netwerk elkaar meergaan opzoeken.’

Macht in het netwerkWinst halen uit samenwerking: hét onderwerpwaar in Hagdorn gespecialiseerd is. En als we kijken naar de dagelijkse praktijk in logistiek, danis duidelijk dat daarin nog veel te halen valt: ‘Hetis bizar dat vracht auto’s van de ene inkoop combi -natie met halfvolle vracht wagens heen en weer rijden, terwijl een supermarkt aangesloten bijeen andere in koop combinatie op een steenworpafstand dezelf de spullen nodig heeft. Dat kun je �beleven’


16 ketens | 04–2008

INNOVATIES IN LOGISTIEK‘De logistieke sector is niet de meest innovatieve inNeder land’, constateert Lorike Hagdorn, ‘maar er staatveel te gebeuren. De commissie-Van Laarhoven, eenwerkgroep van vertegenwoordigers uit de logistieke sectoren de wetenschap, heeft een visie op logistiek geschre-ven. Daarin worden drie grote trajecten van de grondgetrokken. Er moet een logistiek instituut van wereld-klasse in Nederland komen, waar wetenschap vanuit dehele wereld bij elkaar komt. We hebben in Nederland een goed track record in supplychain-onderzoek, dus het zou goed zijn als we zo’n insti-tuut in Nederland kunnen vestigen. Het tweede traject datwordt ingezet is dat enkele grote bedrijven de krachtengaan bundelen om samen de supply chains aan te sturen.In het derde traject draait het om de regierol in knooppun-ten. Daarin zijn Schiphol, de havens van Rotterdam enAmsterdam, en Flora Holland verenigd. Die organisatiesbekijken hoe Nederland in logistieke knooppunten veelmeer een internationale regierol kan vervullen. Dat zou erbijvoorbeeld toe kunnen leiden dat goederen niet altijdmeer fysiek via Nederland Europa in gaan, maar dat van-uit Nederland wel de informatiestromen voor internatio-naal transport aangestuurd en beheerd worden. Er is hierveel expertise beschikbaar en onze douane is van wereld-klasse, prima geschikt om bijvoorbeeld in andere invoer-havens mensen op te leiden en te begeleiden. De overheidheeft 25 miljoen gereserveerd om deze drie trajecten uitte werken, ook omdat het nadrukkelijk de concurrentie -positie van Nederland kan versterken. Ik verwacht er veelvan.’ (www.commissievanlaarhoven.nl)

� in deze tijd ge woon niet meer ma ken. Hier -in zijn veel slimmere combinaties moge-lijk.’Maar ja, concurrenten die met elkaar moe -ten sa menwerken... Hoe groot is de kansdat dit van de grond komt? Groot, volgensde commissie-Van Laarhoven (zie kader-tekst) en ook volgens Hagdorn: ‘Het zalmoeite kosten in de retailsector, maar aande kant van de producenten zie je het algebeuren. Procter & Gamble en KimberleyClark bijvoorbeeld werken al samen in hundistributie. En er zijn nu initiatieven vanUnilever en Mexx om gezamenlijk de sup-ply chain aan te sturen. We gaan kleinerevoluties beleven.’ Feit is wel dat grote par-tijen in zo’n supply-netwerk kleinere spe-lers kunnen overvleugelen: ‘Soms heeft dat

< < h e t g e s p r e k > >


ketens | 04–2008 17

ook een positief effect. Zoals de invoeringvan electronic data interchange. Dat heeft eenenorme standaardisatie in die sectorteweeggebracht.’

TegengasToch kunnen inkopers van grote retailersproducenten hun wensen dicteren. ‘Echtniet altijd!’, pareert Hagdorn. ‘Neem dePeijnenburg-klassieker. Albert Heijnstopte met het voeren van deze ontbijt-koek toen Peijnenburg weigerde voor eenopgelegde prijs te leveren. En wat ge -beurde? Consumenten gingen massaalnaar de concurrent om toch hun favorieteontbijtkoek te kopen. De krachtige relatievan Peijnenburg met de consument ver-schafte juist deze kleine speler een machts-positie.’Je zou inderdaad bij al dat nadenken overde inrichting van de supply chain zomaarvergeten dat er ook nog zoiets als een con-sument is: ‘Inkopers kijken niet altijd goedin het netwerk, ze zien niet hoe de verhou-dingen daarin liggen. Dat is ook lastig, jehebt niet zomaar door hoe zo’n netwerkmet alle relaties werkt. Wat je als spelerdaarom als eerste zou moeten doen, is inieder geval een stap verder kijken dan jegewoonlijk doet. Kijk dus ook naar deklant van jouw klant, naar toeleveranciersvan jouw klant en naar de toeleveranciersvan jouw toeleverancier. Dan krijg je almeer inzicht in de verhoudingen.’ VolgensHagdorn hebben grote spelers naastmacht ook hun verantwoordelijkheid: ‘Er

wordt nog sterk op prijs ingekocht. Daar isniks mis mee, maar neem ook andereaspecten in een beslissing mee. De klei-nere transporteurs werken vaak tegenheel lage marges, zeker in de retailsector.Als je die bedrijven te veel uitknijpt draaije ze misschien de nek om en daar is hetnetwerk zeker niet mee gediend.’

Het grote geheelWat zou helpen om een netwerkstructuurgoed van de grond te krijgen, is het benoe-men van een supply chain officer in de raadvan bestuur of het topmanagement: ‘Hetis een belangrijk deel van je bedrijfspro-ces. Als je dat bij inkoop legt, ga je mis-schien te veel alleen op kosten sturen enonvoldoende op toegevoegde waarde.’Wat dat betreft noemt Hagdorn het proef-schrift van Piet van der Vlist als enormeeyeopener (Synchronizing the Retail SupplyChain, Rotterdam 2007). Dat onderzoektoont aan dat veel omzet verloren gaatomdat retailers vaak pas nieuwe voorraadbestellen als de schappen bijna leeg zijn.Daardoor moeten ze nogal eens nee ver-kopen, met als gevolg dat ze soms 30 pro-cent omzet mislopen. In goed Engels:penny-wise, pound-foolish. Ook Hagdornheeft daar onderzoek naar verricht in haartijd bij Boer & Croon en zij kwam totdezelfde conclusie: ‘Hierin kunnen zowelproducenten als retailers dus nog enormeslagen maken. Het betekent alleen wel datje in andere logistieke concepten moetdenken. Laat los die vaste bilaterale relatiemet je toeleverancier of klant. Bekijk hetgrote geheel, het gezamenlijke belang, enhoud de behoefte van de uiteindelijkeklant altijd in het oog. Zoek elkaar op indie netwerken en ontwikkel nieuwesamenwerkingsvormen. En het mag dui-delijk zijn dat ik dit bij uitstek als eengemeenschappelijke taak van bedrijfsle-ven en wetenschap zie.’ �

WETENSCHAP –PRAKTIJKLorike Hagdorn pleit bij herhaling vooreen innige relatie tussen wetenschap enbedrijfsleven. Sterker nog, in haar eigenloopbaan doet ze niet anders. Na haarstudies wiskunde en bedrijfskunde heeftze onder meer interimwerk gedaan en isze partner bij organisatieadviesbureauBoer & Croon geweest, alwaar ze de sup-ply chain-groep heeft geleid. Die prakti-sche jobs heeft ze afgewisseld metdoceer- en onderzoekswerk bij meerdereuniversiteiten. Twee jaar geleden is zebenoemd tot bijzonder hoog leraar aande Vrije Universi teit, waarmee deweten schap toch als winnaar uit de buslijkt te zijn gekomen. ‘Nou, ik doe nogsteeds veel freelancewerk in hetbedrijfs leven en ik ben bijvoorbeeld ooknauw betrokken bij innovatieprojectenin de Rotterdamse haven.’De keuze voor die combinatie is dus eenovertuiging: ‘Wetenschap en praktijkkunnen enorm van elkaar leren.’ Naastde opleiding aan de VU zijn er volgensHagdorn veel meer ‘prachtige opleidin-gen’ op logistiek gebied, zoals bachelor/master-studies aan de ErasmusUniversi teit en de universiteiten vanTwente, Eindhoven en Groningen. Daar -naast bieden bijvoorbeeld de VerenigingLogistiek Mana gement en de TIASBusiness School gerichte opleidingenaan. En er zijn brancheorganisaties alsde EVO die de wisselwerking tussenbedrijfsleven en onderwijs stimuleren.‘Onderzoek wordt relevanter als je datkunt afstemmen op de behoeften in hetbedrijfsleven. Omgekeerd beschikkenuniversiteiten over een schat aan kenniswaar veel organisaties hun voordeel meekunnen doen. Wetenschap en praktijkbijten elkaar helemaal niet. Integendeel:als je van tevoren goede afsprakenmaakt over zaken als de financiering,anonimisering en onafhankelijkheid,kun je juist enorme winst halen uitsamenwerking.’


There is no limit to our CommITment

EDI, e-Business, e-Invoicing

Termen die tegenwoordig vaak gebruikt worden en die aangeven dat elektronisch zaken

doen actueel is. Maar wat is het nu precies, en wat zijn de verschillen en overeenkomsten?

Nog belangrijker, welke voordelen kunnen ze úw onderneming brengen?

InterCommIT heeft jarenlang ervaring met de verschillende facetten van e-Business.

Binnen diverse branches worden onze diensten en producten gebruikt voor communicatie,

integratie en invoicing.

Wilt u weten hoe u elektronisch zakendoen voor u kunt laten werken bel dan meteen

met Johan Dillerop of bezoek de website www.intercommit.nl/ketens4.

InterCommIT bv

T 033 460 62 00

E [email protected]

I www.intercommit.nl

SOLUTION PROVIDER


ketens | 04–2008 19

s t e l l i n g

De toename vanhuismerken zet de samenwerking tussen retailer en (merk)- fabrikant onder druk.

r e a c t i e‘Deze stelling klopt mijns inziens gedeeltelijk.Als inkoopcombinatie voor ijzerwaren, ge reed -schappen en bouwbeslag, onderhandelen wemet leveranciers over scherpe inkoopcondi-ties voor onze leden. Daarnaast ontwikkelenwe ook private labels. Die situatie is best pa -ra doxaal. Enerzijds werken we aan een goederelatie met de merkleveranciers en tegelijker-tijd concurreren we met ze. Dat laatste wil ikwel nuanceren, want de merkleverancierspro duceren ook onze private label-producten.

Het mag duidelijk zijn dat de merkleverancierniet juicht als wij een nieuw private label op -zetten. Zeker omdat we met die producteninmiddels een omzetaandeel van ruim 10 pro-cent hebben gerealiseerd. Omdat merkleve -ranciers A-merk en huismerk produceren, iser tegelijkertijd sprake van een sterke bandtussen hen en onze organisatie. Door goedesamenwerking bij de positionering van beidemerken kan ons gezamenlijk marktaandeelstijgen. Hoewel een leverancier op korte ter-mijn met zijn (A-)merk wellicht marktaandeelverliest, houdt hij wel zijn productiecapaciteitop peil. Of kan deze op termijn zelfs uitbreiden.Daar worden beide marktpartijen beter van.En ten slotte: private labels kunnen A-merkle-veranciers (weer) aanzetten tot werkelijkeproductinnovaties.’

FOTO

GR

AFI

E: H

AN

S VA

N D

EN H

EUVE

L T

EKST

: PET

RIC

K D

E KO

NIN

G

PODIUM[2]

FRED HUURMANdirecteur Ferney Group


Hoe wordt een carbonfootprint berekend?Bij de berekening van de carbon footprint moet worden gekeken naar de CO2-uitstoot van alle schakels binnen de keten: delving, transport en verwerking van de grondstoffen, evenals distributie, opslag en het gebruik van het eindpro-duct. Ook de afvalverwerking wordt in de berekening opgenomen.

Door de globalisering van de voedselmarkt worden veel producten van heinde en verre ingevlogen. Dit vertaalt zich als volgt:MAAK MINDER

KILOMETERS!De carbon footprint van een product is in een notendop de CO2-uitstoot die gemoeid is met zijn levenscyclus. In 2020 moet de carbon footprint van de gehele EU 20 procent lager zijn dan die van 1990 (3353 miljard kg). Hoog tijd dus om te beginnen met het verlagen van de CO2-uitstoot. Ook in de foodsector.

• 1 kilo sla uit Californië veroorzaakt ongeveer 5 kg CO2-uitstoot

• 1 kilo ananas uit Ghana veroorzaakt ongeveer 5 kg CO2-uitstoot

20 ketens | 04–2008


Een goed beginHet verminderen van foodmiles is slechts één aspect bij het terugdringen van de carbon footprint van de levensmiddelenindustrie. De sector zal bijvoorbeeld ook moeten kijken naar verpakkingen: twee derde van het verpakkingsafval in Europa komt namelijk van voedingsmiddelen. Daarnaast zullen, gezien de houdbaar-heid van veel producten, niet alle goedbedoelde maatregelen even haalbaar zijn. Maar nadenken over waar het transport binnen de ketens efficiënter kan, is een goed begin voor een lagere carbon footprint!

De cijfersHierboven staat de maximale CO2-uitstoot per transportvorm. De eenheid van de getallen is kilometerton: de uitstoot bij het vervoeren van 1 ton levensmiddelen over een afstand van 1 kilometer. S teamwork G raph ics

Bron : www.sus ta inab le foo tp r i n t . o r g

Hoe kan het beter?Op de carbon footprint van levensmiddelen valt veel te besparen. Door andere vervoersmiddelen te kiezen, maar ook door simpelweg minder kilometers te maken. Zo heeft het Provinciaal Instituut voor Milieueducatie berekend dat een blik tomatensoep met balletjes 32.000 kilometer aflegt voordat het bij de consument op tafel staat... Onnodig veel kilometers. Andere voorbeelden van onnodige kilometers: • Frankrijk exporteerde in 1999 3515 miljoen ton melk, terwijl er 1641 miljoen ton werd ingevoerd.• In 1998 exporteerde Engeland 60.000 ton kip naar Nederland. In datzelfde jaar werd er vanuit Nederland 30.000 ton kip geïmporteerd.• Garnalen die aan de Belgische kust worden gevangen, gaan eerst naar Marokko om te worden gepeld om daarna weer terug vervoerd te worden naar België.

(bron: www.sustainablefootprint.org)

• 1 kilo wortelen uit Zuid-Afrika veroorzaakt ongeveer 5,5 kg CO2-uitstoot


22 ketens | 04–2008

Charlotte Maintz


ketens | 04–2008 23

N U T R I C I A K I N D E R V O E D I N G S E R V I C EG E E F T P E R S O O N L I J K A D V I E S O P M A A T

ALS

CUSTOMER INTIMICY – OFWELDICHT OP DE KLANT ZITTEN –IS EEN POPULAIRESTRATEGIE. VEEL BEDRIJVENCLAIMEN DAN OOK DAT DEKLANT BIJ HEN KONING IS.

DE DAAD BIJ HET WOORDVOEGEN IS ECHTER EEN HEELANDER VERHAAL, WANT OP KORTE TERMIJN KOST ZO’N SERVICE GERICHTESTRATEGIE VAAK MEER DANDAT IE OPLEVERT. NUTRICIABEWIJST DAT EEN LANGE-TERMIJN VISIE LOONT. �

BESTPRACTICE

KLANTd o o r M I R J A M H U L S E B O Sf o t o g r a f i e K AT O TA N

GEEFT PERSOONLIJK ADVIES OP MAAT

NUTRICIA KINDERVOEDING

SERVICE

AMBASSADEUR


Wat direct in het oog springt als je de ruime enlichte entree van Nutricia binnenstapt, is deopvallend centrale plaats van het contact cen-ter. Midden in de hal bevinden zich zestienwerkplekken voor de voedingsdeskundigen dieconsumenten te woord staan. Elf daarvan zijngereserveerd voor de medewerksters van deNutricia Kinder voeding Service, op de anderewerkplekken zitten diëtisten van de MedischeVoedingslijn. ‘Het is heel bevredigend als je een goed advieskunt geven als je om vijf uur ’s ochtends wordtgebeld door een moeder die in paniek is omdathaar kindje maar blijft huilen. Je hoort de babyop de achtergrond huilen, je voelt de stress vande moeder. Als je op zo’n moment kunt helpen,is dat echt bijzonder’, antwoordt een van devoedingskundigen op de vraag wat ze het leuk-ste aspect vindt van haar werk.

Klantbeleving centraal De Nutricia Kinder -voeding Service is een ser vice die 24 uur perdag, zeven dagen per week, bereikbaar is. Inapril ontving dit contact center de NCCACustomer Experience Award, de belangrijkstecontact center-prijs van ons land die jaarlijkswordt uitgereikt aan het contact center dat deklantbeleving het meest centraal stelt. DatNutricia deze prijs won is bijzonder, want devoorgaande jaren waren het altijd bedrijven metgrote contact centers die met de eer aan de haalgingen. Met ‘maar’ elf agents is de kindervoe-dingsspecialist een vreemde eend in de bijt. De contact center-medewerksters zijn allemaalhbo-opgeleide voedingskundigen. Om ervoor tezorgen dat de Kindervoeding Service altijdbereikbaar is, werken ze in ploegendiensten,ook ’s nachts en in de week enden. Per jaar zoe-ken zo’n 80.000 mensen contact: het meren-deel telefonisch, zo’n 10 procent via e-mail.Nutricia werkt hard aan het interactiever makenvan haar website. Voorlopig kunnen consumen-ten alleen via e-mail ‘digitaal contact’ krijgenmet de Kinder voedings specialist. Getuige de cij-fers, pakt het merendeel van de consumentendus de telefoon. Het zijn vooral moeders, maar

soms bellen ook vaders of oma’s en opa’s dieoppassen. De meesten van hen kennen en be -zoeken ook de Nutricia Kindervoeding web site,maar ze hebben op het moment dat ze bellenbehoefte aan een persoonlijk advies op maat.

Kwetsbare doelgroep ‘Wij werken voor eenheel kwetsbare doelgroep. Ouders van eenjonge baby zitten in een zeer onzekere fase vanhun leven’, weet Charlotte Maintz, managerCustomer Care Baby bij Nutricia en zelf moedervan zesjarige dochter Sam. Zeven jaar geledenwerd ze verantwoordelijk voor het contact cen-ter. ‘We hadden toen al een ontwikkeling ingezetwaarbij we in onze informatievoorziening steedsminder onze producten centraal stelden, maarveel meer uitgingen van de ontwikkeling van eenbaby. Toen ik zelf moeder werd, ervoer ik aanden lijve hoe graag je als jonge moeder eenobjectief advies wilt. Ik ben zelf nota bene dië-tist, maar ook ik was onzeker over de voedingdie ik mijn kindje moest geven. Dat merken webij veel moeders. Instinctief nemen ze vaak degoede beslissing, maar ze zoeken bevestiging.En soms zijn ze echt ten einde raad en wanho-pig op zoek naar een advies’, vertelt ze.En dat advies krijgen ze bij de Nutricia Kinder -voeding Service. Advies vanuit het belang vande baby, niet vanuit het bedrijfsbelang om zoveel mogelijk producten met een zo hoog moge-lijke marge te verkopen. De diëtisten adviserendaarom bijvoorbeeld altijd om het eerste half-jaar borstvoeding te geven. Pas als dat echt nietlukt of te weinig is, raden ze de jonge moederaan om Nutrilon-flesvoeding te geven. Waarandere contact centers sturen op prestatie-indi-catoren als de gespreksduur of de cross en upsell, geldt voor de elf voedingskundigen van deKinder voeding Service slechts één criterium: dekwaliteit van het advies.

Ambassadeur De gedachte hierachter is eveneenvoudig als doeltreffend: een consument dieeen goed advies krijgt, is loyaal aan je merk. Dathet inderdaad zo werkt, blijkt wel uit het markt-onderzoek dat Nutricia regelmatig laat verrich-

24 ketens | 04–2008

WILMA VAN OOSTERBOSCH:

‘Ik hecht veel waardeaan het advies’

�

�

Negen maanden geleden werdWilma van Oosterbosch moeder. Altijdens haar zwangerschap belde zevoor de eerste keer met de NutriciaKinder voeding Service. ‘In alleboeken en tijdschriften die je leest,wordt je geadviseerd om borst -voeding te geven. Dat was ik ook vanplan om te doen, maar stel dat datniet lukt, wat dan? Ik wilde medaarop voor be reiden, maar konnergens informatie vinden, eengevolg van het feit dat de wet ver -biedt om reclame te maken voorproducten voor zuigelingen tot zesmaanden. Daarom belde ik de

BESTPRACTICE

Wilma van Oosterbosch


ketens | 04–2008 25

Nutricia Kinder voeding Service. Zijvertelden direct dat een half jaarborstvoeding geven het best is,maar ook welke alter natieven erzijn als dat niet lukt.’Een week of drie na de geboortevan Remco belde Van Ooster boschvoor de tweede keer. ‘Ik had hetidee dat ik niet genoeg melkmaakte en dat Remco ook na devoeding nog hongerig was. Hijhuilde daardoor veel. Op een avondbesloten mijn man en ik om hemnog wat extra flesvoeding te geven.Dat hielp, hij huilde die nachtminder. De volgende dag heb ik

Nutricia gebeld om te vragen of wede juiste beslissing haddengenomen.’Vanaf dat moment kreeg Remconaast de borst ook de fles, maar hijbleef huilen. Het consultatie bureaumeende dat het krampjes waren engaf het advies hem maar gewoon telaten huilen. ‘Dat druiste zo lijn -recht in tegen mijn moeder gevoel.Ik wist gewoon dat het geenkrampjes waren en had al langerhet idee dat hij gewoon hongerhield. Toen heb ik voor de derdekeer met de Kinder voeding Servicegebeld. Zij raadden aan speciale

voeding voor hongerige baby’s teproberen. Dat heb ik gegeven, enhet huilen stopte. Remco veran -derde snel in een lachende baby.’Hoewel Van Oosterbosch veelwaarde hecht aan het advies vanNutricia, blijft ze ook haar eigengevoel volgen. ‘Het consultatie -bureau en Nutricia raadden beideaan om na vier maanden ook pap tegeven. Dat heb ik geprobeerd,maar dat beviel niet. Daar ben ikdus snel weer van afgestapt’,vertelt ze. Inmiddels eet Remcogewoon met de pot mee. ‘En als ikgeen tijd heb om te koken, krijgt hij

een potje. Ja, van Olvarit’, lachtVan Ooster bosch.Ze ziet het advies van de Kinder -voeding Service niet als heiligegraal, maar gebruikt het als ver -vanging van advies dat je vaak vanje eigen moeder krijgt. ‘Mijn oudersleven niet meer en van mijn vrien -dinnen ben ik als eerste moedergeworden. Ik heb alleen mijnschoonmoeder die ik als ervarings -deskundige om hulp kan vragen.Dat doe ik dan ook vol op. Maar hetis fijn als je daarn aast nog eenandere bron hebt, iemand aan wieje persoonlijk advies kunt vragen.’


Nieuwe locatie!dinsdag 10 en woensdag 11 maart 2009NH Conference Centre Koningshof te Veldhoven

Vakbeurs & Congres

Voor meer informatie over exposeren en/of gratis registratie als bezoeker kijk op:

www.aidc-beurs.nl

Organisatie:

Identificatie Data Collectie Tracking & Tracing

Met de focus op technologie (innovaties) & devicesMet de aanwezigheid van solution providers & total system suppliers

Best Practices in Auto ID solutionsKennisoverdracht zoals u dat wenst:

Learnshops (gratis); voor de beïnvloeder met de vraag: wat is het? Masterclass (€ 125 pp); voor de DMU met de vraag: wat brengt het op? Hands-on workshops op de beursvloer; zien, voelen en geloven! Technology Tour; het ervaren in optima forma

BARCODE RFID DATAOVERDRACHT

MOBILITEIT SPRAAKHERKENNING

INTEGRATIE

Ook u wilt op

10 & 11 maart 2009

als ex posanterbij zijn!

Nederland

Met ondersteuning van: Mediapartner:

DATACOLLECT

www.aidc-beurs.nl

Nieuwe locatie!dinsdag 10 en woensdag 11 maart 2009NH Conference Centre Koningshof te Veldhoven

Vakbeurs & Congres

Voor meer informatie over exposeren en/of gratis registratie als bezoeker kijk op:

www.aidc-beurs.nl

Organisatie:

Identificatie Data Collectie Tracking & Tracing

Met de focus op technologie (innovaties) & devicesMet de aanwezigheid van solution providers & total system suppliers

Best Practices in Auto ID solutionsKennisoverdracht zoals u dat wenst:

Learnshops (gratis); voor de beïnvloeder met de vraag: wat is het? Masterclass (€ 125 pp); voor de DMU met de vraag: wat brengt het op? Hands-on workshops op de beursvloer; zien, voelen en geloven! Technology Tour; het ervaren in optima forma

BARCODE RFID DATAOVERDRACHT

MOBILITEIT SPRAAKHERKENNING

INTEGRATIE

Ook u wilt op

10 & 11 maart 2009

als ex posanterbij zijn!

Nederland

Met ondersteuning van: Mediapartner:

DATACOLLECT

www.aidc-beurs.nl


ketens | 04–2008 27

BESTPRACTICE

ten. ‘Daaruit blijkt dat consumenten die via tele-foon of mail contact met ons hebben gehad,loyaler zijn aan onze merken dan consumentendie nooit naar de Kinder voeding Service hebbengebeld’, weet Maintz. Het lijkt een open deur,maar uit het onderzoek blijkt ook dat het regel-matig voorkomt dat consumenten de informatie-lijn van een A-merk bellen, geen bevredigendadvies krijgen en vervolgens alsnog een productvan de concurrent kopen. Maintz vertelt datongeveer de helft van de bellers consumentenzijn die meer dan eens contact zoeken, vaak alshun baby in een volgende fase komt waarbijandere voeding hoort. ‘Als we een ouder of ver-zorger een goed advies hebben gegeven en die islater opnieuw onzeker over iets, is de kans grootdat hij of zij opnieuw belt. Deze mensen rakenlangzamerhand zo enthousiast dat ze echteambassadeurs worden van de KindervoedingService en onze merken.’En die ambassadeurs kan Maintz goed gebrui-ken, want ze bereikt met de helpdesk ongeveereen derde van alle 180.000 gezinnen per jaarwaar een kindje geboren wordt. ‘Het liefst zou ikze allemaal willen spreken. Niet alleen bij proble-men, ook om te horen wat wél goed gaat. Dejonge ouders die bellen zijn onze ogen en oren inde markt. Door hun vragen krijgen wij inzicht inwat er speelt. Zodoende kunnen wij onze infor-matievoorziening beter op diezelfde jonge oudersafstemmen. Ze helpen ons onze dienstverleningte verbeteren.’ Van echte co-creatie is door de aard van de producten, geen sprake. De ontwikkeling vannieuwe producten of het aanpassen vanbestaande producten gebeurt op basis vanwetenschappelijke informatie. Wel wordt deklantinformatie gebruikt voor een betere dienst-verlening richting de doelgroep, bijvoorbeeld hetverbeteren van (teksten op) verpakkingen. Decontact center-medewerkers spelen een belang-rijke rol in het vergaren en intern distribueren vandie klantinformatie. Elk kwartaal rapporteren ze

de highlights en opvallende zaken, bijvoorbeeldeen opvallende stijging of daling in een bepaaldtype vragen en vragen die gaan over een nieuwproduct. Daarnaast maken ze deel uit van pro-jectteams. Iedere medewerkster heeft de verant-woordelijkheid voor een bepaalde productgroep– bijvoorbeeld Nutrilon-flesvoeding voor baby’svan nul tot en met drie maanden - en houdt voordie productgroep de lijnen met marketing enandere afdelingen kort. Op deze manier sijpelt deklantinformtie, en dus marktinformatie, door inhet hele bedrijf. Om voeling te houden met dedoelgroep, zit Maintz als manager ook zelf regel-matig aan de telefoon. ‘Ik zie dat als een soortvan “uitje”, het is leuk en dankbaar werk. Vooralde nachtdiensten zijn bijzonder. Mensen die ’s nachts bellen, zijn vaak ten einde raad. Je bentdan echt een reddingsboei. Het is natuurlijk heelbijzonder dat moeders op dat moment een pro-ducent bellen en erop vertrouwen dat die eenobjectief advies geeft. We zijn ons zeer bewustvan onze rol die we dan spelen.’

Product op maat Bij het marktleiderschap hoorteen bepaalde verantwoordelijkheid, vinden zebij Nutricia. Maintz: ‘Wij willen aan élke babygeschikte voeding leveren. Er zijn kinderen metheel zeldzame stofwisselingsziekten die haastniets verdragen. Ook voor die kinderen gaan wijop zoek naar een oplossing, desnoods maken weeen product voor één baby. We nemen die ver-antwoordelijkheid hoog op, we vinden dat wij alsmarktleider op dat gebied echt een taak hebben.’Is Nutricia nu echt zo idealistisch, of is dit schoneschijn? Uiteindelijk gaat het er toch om zo veelmogelijk flesjes Nutrilon, potjes Olvarit of pakkenBambix te verkopen? ‘Ja, natuurlijk’, erkentMaintz, ‘maar we geloven dat de beste weg naareen hoge omzet de weg is van kwaliteit. Wij wil-len de beste zijn. Met onze producten én metonze adviezen. Als je dat waarmaakt, dan leidtdat op den duur vanzelf tot het marktleider-schap.’ �

�

Over NutriciaNutricia Nederland B.V. is onderdeel van Groupe Danone en heeft twee divisies: baby- en kindervoeding enmedische voeding. De baby- en kindervoeding richt zich op kinderen tot 36 maanden. Naast voeding voorgezonde baby’s en peuters is Nutricia ook dé specialist op het gebied van voeding voor zuigelingen met eenspeciale voedingsbehoefte en zieke zuigelingen. Speciaal voor kinderen met een voedselallergie is er eenuitgebreid assortiment, maar ook voor kinderen met stofwisselingsziekten of te vroeg geborenen heeftNutricia aangepaste voedingen. Met de merken Nutrilon, Olvarit en Bambix is Nutricia al meer dan honderdjaar marktleider op het gebied van baby- en kindervoeding in Nederland.


D O S S I E R 2 4 – U U R S E C O N O M I E

24UURPER DAG

BV NEDERLAND

OPEN

d o o r J A C Q U E L I N E K U I J P E R S / f o t o g r a f i e L A R S VA N D E N B R I N K

WIE OP GOOGLE ‘24 UURS ECONOMIE’INTIKT, STUIT OP 600.000 HITS. DEDUITSE VERTALING KOMT OP RUIMEEN MILJOEN EN HET ENGELSE EQUI VALENT LEVERT ZELFS BIJNAZEVEN MIL JOEN HITS OP. KORT OM: DE 24-UURSECONOMIE IS HOT. MAARWAT BE TE KENT HET VOOR ONDER -NE MEND NEDER LAND? WAAR LIGGENDE KANSEN? EN WAAR DE GRENZEN? �

BV NEDERLAND


ketens | 04–2008 29Jorrit Tuerlings


30 ketens | 04–2008

�

Logistiek dienstverlener Kuehne + Nagel neemtvoor een aantal grote opdrachtgevers een deelvan de supply chain uit handen. Concreet bete-kent dit dat een producent Kuehne + Nagel deopdracht geeft voor de afhaling van gereed pro-duct, dat vervolgens in een van de diverse ware-housevestigingen wordt opgeslagen en wordtdoorgeleverd naar de retailer. Om dit mogelijk temaken zijn de DC’s 24 uur per dag open.‘Wij zijn een logistiek dienstverlener’, zegt JorritTuerlings, manager distributie Nederland bijKuehne + Nagel. ‘Fabrieken draaien 24 uur perdag, zeven dagen per week en wij dienen onslogistiek proces daarop in te richten. Distributie -centra van de verschillende retailers hebbenruime openingstijden en vragen ons aan te leverenop afwijkende tijden. Een van de redenen waaromwij volop meedoen in de 24-uurseconomie.’Tuerlings is eindverantwoordelijk voor alle trans-portactiviteiten binnen contractlogistiek bijKuehne + Nagel Logistics. Om efficiency in deketen te verbeteren zit hij geregeld rond de tafelmet producenten, retailers én andere logistiekdienstverleners. ‘Twee jaar geleden was dit nogondenkbaar, zo’n kijkje in de keuken. Nu is datanders. We staan allemaal voor dezelfde proble-men en daar moeten we sámen oplossingen voorbedenken.’

De markt vraagt volgens Tuerlings continue bedrijvigheid, maar de praktijk is weerbarstig.‘Waar we tegenaan lopen zijn de files, het gebrekaan chauffeurs, de vergrijzing van deze beroeps-groep, de regels rondom de toekomstige 48-urigewerkweek voor chauffeurs, de groei van de retai-lers aan de ene kant en de sluiting van een aantalDC’s aan de andere kant waardoor er druk komt testaan op het inboundproces. Daarom zijn wij eenaantal projecten gestart waarin we gezamenlijk demogelijkheden bespreken om deze knelpunten hethoofd te bieden. Zo doen we met Sara Lee Coffee& Tea en Container Terminal Utrecht een haal-baarheidsstudie inzake vervoer over het water enkijken we met collega logistiek dienstverlenerswelke mogelijkheden er zijn voor het verdichtenvan het transportnetwerk.’Een van de zaken waarmee Tuerlings ervaringheeft is de inzet van stille PIEKvrachtauto’s voorhet transport binnen de verslogistiek vanuit huncrossdock-DC in Vaassen direct naar de winkels.‘Supermarkten vragen van ons dat we vroeg leve-ren. Een paar jaar terug waren we voor 07.00 uurniet in de stad, nu zijn er winkels waar we al om05.00 uur ‘s ochtends leveren. Dat doen we metstille PIEKvrachtwagens. Daarin investeren we,omdat steeds meer winkelcentra in combinatiemet woonhuizen worden gebouwd. Maar ik beneen paar keer mee geweest op zo’n rit en dan merk je dat het toch echt niet geluidloos gaat: een deur klapt dicht, er wordt eens geschreeuwd.Zo gaat dat. Kortom: stille vrachtwagens zijn nietzaligmakend.’

VLOEK OF ZEGEN?Op de vraag of de 24-uurseconomie voor zijnbedrijf een vloek is of een zegen moet Tuerlingseven lachen. ‘Een vloek of een zegen? Ik denk datje daar verschillende antwoorden op kunt geven.Het is een zegen omdat je de volumes over de dagkunt verdelen en daar je capaciteit aan koppelt,zodat je optimaal gebruikmaakt van je beschik-bare transportmiddelen en mensen. Tegelijkertijdis dat de vloek. Want de flexibiliteit en de daarbijbehorende capaciteit die gevraagd worden is zogroot dat we het met de huidige vaste mensen nietaankunnen. Door de inzet van flexibele arbeids-krachten, zoals Polen en Oost-Europeanen, kun-nen we de capaciteit invullen. Maar of je het nueen vloek of een zegen vindt: de 24-uurseconomieis onomkeerbaar.’

Frank Sinatra zong er al over: New York, the citythat never sleeps. En wie in Hongkong is geweest,voelt ook goed wat er bedoeld wordt met een 24-uurseconomie: daar bruist het dag en nacht van debedrijvigheid. Hoe zit dat in Nederland? Wie hier ’s avonds door een winkelstraat loopt, zietvooral gesloten rolluiken. In de avondwinkel schar-relt een verlaten klant rond. Kantoren zijn donker.De wegen worden leger. Alleen de sirene van deambulance doorbreekt de gapende stilte. Echtdruk is het alleen op de elektronische snelwegwaar ieder voor zich achter een blikkerend beeld-scherm zijn zaakjes regelt. Maar we zien ook eenboordevol parkeerterrein ’s avonds om acht uur bijde super markt, drukbezochte res taurants entheaters, vracht wagens die ’s nachts rijden om defile te omzeilen en al in de vroege ochtenduurtjesde winkels te bevoorraden. En natuurlijk: de in -mid dels inge burgerde koop zondagen. In deze caleidoscoop zien verklaarde voorstandersvan de 24-uurseconomie een beeld dat hen nietver genoeg gaat, terwijl het voor tegenstanders alveel te ver is doorgeslagen. Want de 24-uurs -economie heeft al veel stof doen op waaien.

De gloeilamp Eigenlijk ligt het begin van de 24-uurseconomie in1880, toen de gloeilamp werd uitgevonden. Dezemaakte het voor het eerst mogelijk om op groteschaal ’s nachts te werken. Eind negentiende eeuwnam de 24-uursinzet van arbeid prompt sterk toe.In de industrie werd dag en nacht gewerkt. Dit ginggepaard met de nodige sociale misstanden, die uit-eindelijk leidden tot de opkomst van de vakbewe-ging en sociale wetgeving die de arbeidstijden regu-leerde. Door de veranderingen in de Nederlandseeconomie – van landbouw en industrie richtingdienstensector – in de tweede helft van de twintig-ste eeuw nam het werken in de avond, nacht en hetweekend nog verder af.

KUEHNE + NAGEL

zoekt sámen met klanten naar oplossingen


ketens | 04–2008 31

�

DAGRANDDISTRIBUTIEFiles (tussen 2000 en 2007 is de filedruk gestegen met 75 procent) vormen eengroot knelpunt in de bevoorrading van winkels. En wie ’s nachts rijdt om de file teomzeilen mag pas na 07.00 uur de stad in. De reden daarvoor is het beperken vangeluidsoverlast bij omwonenden. De normen daarvoor zijn wettelijk vastgelegd.Uit onderzoek is gebleken dat het gros van alle trucks daarboven zit.

PIEKVRACHTWAGENSOm hiervoor oplossingen te bedenken heeft het ministerie van VROM in 1996SenterNovem opdracht gegeven stille voertuigen te ontwikkelen. Inmiddels heeftdit zogeheten PIEK-programma zijn vruchten afgeworpen. Dankzij diverse techni-sche innovaties is het mogelijk om trucks zodanig te isoleren (stille motor, geluids -absorberende vloeren, aangepaste carrosserie) dat zij ruimschoots onder het toe-gestane aantal decibellen blijven. Dit zijn de stille PIEKvrachtwagens. Zij mogenbuiten de venstertijden om laden en lossen bij winkels: dagranddistributie.Kortom, de mogelijkheden zijn er. Waar SenterNovem bij de invoering echtertegenaan liep was de terughoudendheid van de transportsector en de supermark-ten. Dat vertelt Robert Goevaers, projectleider programma PIEK. ‘Want er hangteen prijskaartje aan: 5000 tot 25.000 euro per vrachtwagen, en in het begin isiedereen toch sceptisch of dat zijn geld oplevert.’ Maar dat doet het, zo blijkt uiteen pilotproject van SenterNovem.

PILOTPROJECTIn de zomer van 2007 zijn tien pilots uitgevoerd bij acht gemeenten in samenwer-king met de supermarktketens Jumbo, Albert Heijn en Boni. In totaal zijn er 1000leveringen uitgevoerd met stille PIEKvrachtwagens, buiten de venstertijden om. Uit de pilot blijkt dat:� de aanrijtijden aanzienlijk korter worden. Ter illustratie: de aanrijtijd van het DCvan Albert Heijn in Tilburg naar een winkel in Eindhoven (35 kilometer verderop)liep tijdens het project terug van gemiddeld bijna twee uur naar een half uur; � het brandstofverbruik én de CO2-uitstoot omlaag gaan. Uit onderzoek van TNOblijkt dat een 40 ton vrachtwagen 2,4 keer meer brandstof verbruikt in de file;� er minder trucks hoeven te rijden. De belevering gaat efficiënter: in één rondritkunnen meer winkels beleverd worden en dankzij de inzet van grotere vracht -wagens kan het aantal trucks verminderd worden; � dagranddistributie de veiligheid bevordert, want juist in de uren tussen 07.00en 08.30 uur gaat iedereen op de fiets naar school en werk.

UNIVERSELE OPLOSSINGSenterNovem heeft berekend dat bij een landelijke aanpak een brandstofbespa-ring van 14 miljoen liter per jaar mogelijk is. De CO2-uitstoot zou afnemen met 36 miljoen kilogram (dat is wat 3500 huishoudens in één jaar uitstoten als gevolgvan verwarming, autorijden en vliegreizen). Inmiddels is SenterNovem, samen met EVO, bezig met de brede uitrol inNederland, vertelt Goevaers. ‘We zijn gestart in tien steden en zijn nu in overlegmet zo’n veertig andere. Van alle supermarktketens draait 90 procent mee in ditconcept. Zij zijn hierin duidelijk sturend en kiezen overwegend voor een geleide-lijke vervanging van materieel.’ Ook vanuit het buitenland is er belangstelling. ‘Wijzijn bezig met pilots in onder andere Londen, Parijs, Antwerpen en Barcelona. Allegrote steden kampen met dit probleem. Het PIEK-programma biedt een univer-sele oplossing.’ Voor informatie: www.piek.org


De wonderbaarlijke nieuwe economieNa 1990 weerklonk plotseling een nieuwe roep omconti nue bedrijvig heid. Het was de econoom ArnoldHeertje die de term 24-uurseconomie op de poli-tieke agenda kreeg. Het paste bij de tijdgeest: deeconomie groeide voorspoedig – na een kortere cessie aan het begin van de jaren negen tig – en debeurs koersen braken het ene record na het andere.En dan was er internet: ondernemers en andere visi-onairs voorzagen een nimmer stilvallend handels-verkeer rond het World Wide Web. Om van diewon derbaarlijke ‘nieuwe economie’ te kunnen profi-teren, zou er vaker buiten kantooruren moeten wor-den gewerkt. Beleidsmakers waren hier niet onge-voelig voor: de 24-uurseconomie zou immers eenimpuls zijn voor de werk gelegenheid, een manierom de stijgende fileproblematiek aan te pakken enzou natuurlijk een verbe tering van de Neder landseconcurrentiepositie met zich meebrengen. Tegenstanders waren er ook. Vanuit chris telijkehoek bij voor beeld – waar men zondag als rustdagwilde houden. Socio logen die bang waren datmensen in een 24-uurs economie langs elkaar heenzouden gaan leven en in een isolement zoudenraken. En de gezond heidssector die voorzag datde-klok-rond-werken gezond heids problemen zouver oorzaken.

Vooral nine to fiveInmiddels zijn we vijftien jaar verder. Feit is datbedrijfsleven en overheid veel hebben gedaan omeen volcontinu draaiende economie mogelijk temaken. Met de invoering van de nieuwe Winkel -tijdenwet in 1996 zijn de openingstijden opgerektnaar de avond. De tijden waarbinnen vrachtwagenswinkels mogen beleveren zijn verruimd. Dankzije-mail en conference calls heeft het telewerkeneen vlucht genomen en op flexwerkplekken kruipenmensen op zelfgekozen werktijden achter de laptop.


32 ketens | 04–2008

Rien van den Wijngaard

Wim Timmermansen Rowell Versleijen


ketens | 04–2008 33


� Ondanks al deze maatregelen blijkt dat werken van9 tot 5 op doordeweekse dagen het dominantearbeidsritme is gebleven. Ploegendiensten zijnvooral te vinden bij organisaties als de politie, debrandweer en ziekenhuizen. Maar het gros van demensen verricht zijn werk binnen kantoortijden:waar in 1975 van alle arbeidsuren (gemeten ineen week in de maand oktober) 19 procent buitenkantooruren verricht werd, was dat in 2000 nietverder opgelopen dan 21 procent. De grootste ver-schuiving blijkt de inrichting van de eigen tijd vanmensen. Onbetaald huishoudelijk werk wordtvaker in de avonden en het weekend verricht.Hetzelfde geldt voor uitgaan en shoppen. Dankzij het internet kunnen we 24 uur per dagonze bankzaken regelen, vakanties boeken en denieuwste cd’s aanschaffen. Dát zijn verworvenhe-den van de digitale 24-uurseconomie die niemandmeer zou willen missen.

En de toekomst? Alle tekenen wijzen erop dat de 24-uurs economieeen steeds groter deel van de werkende bevolkingzal gaan raken. Met technologische innovaties alspull factor en economische en logistieke proble-men als push factor. Neem de fileproblematiek.Een oplossing daarvoor zou zijn om het transportmeer richting de nacht te verschuiven. Als ge -meentes dat toestaan. Als de auto’s stil genoegzijn. Als er mensen klaarstaan in winkels en DC’som goederen in ont vangst te nemen. Zo kleven ervele mitsen en maren aan dit soort grootse veran-deringen, die alleen door een goede samen werkingin de keten kunnen worden ge tackeld. En dan, last but not least, is de globa lise ring van de econo mie een belangrijke aanjager van de 24-uurseconomie. Immers, wie za kendoet metAzië en de VS kan dat nu een maal niet exact tus-sen 9 en 5 doen. Kortom: in de huidige wereld -economie móét de BV Nederland wel 24 uur perdag geopend zijn. �

Plus Retail (Sperwer Groep) heeft 285 Plus-winkels die zes dagen per week van 08.00 uurtot 20.00 of 22.00 uur open zijn. De winkelsworden beleverd vanuit drie regio nale distri bu -tiecentra (DC’s) die op hun beurt be leverdwor den vanuit een centraal DC voor langzaamlo pende goederen. Verder zijn er een centraalDC voor diepvries en een voor geconditio neer -de artikelen zoals AGF, vlees waren en zuivel.Het transport tussen de DC’s vindt deels’s nachts plaats. De bele vering van de winkelsis gebon den aan de venster tijden. Ieder heeftzijn vaste bestel- en afhaalmomenten. Dit‘spoor boekje’ kan al leen bestaan als iedereenmeewerkt. Op de vraag wat de 24-uurs -economie voor Plus Retail betekent, blijft heteven stil in het hoofd kantoor in De Bilt. VoorWim Timmer mans (di recteur Opera tions) enRowell Ver s leijen (ad junct-direc teur Logistiek)is de 24-uurs econo mie zo ge woon, dat ze evenmoe ten nadenken. Maar in de kern is het dit:zo slim mogelijk met de be schik bare tijd om -gaan om je klan ten zo goed mogelijk te be -dienen. En dank zij over heids maat re gelen,techni sche mo ge lijkheden, nauwe samen wer -king in bestel- en afle ver cycli én de wil vanmede werkers wordt die beschik bare tijd steedsbeter benut. ‘Waar het om draait is ser vice ensnel heid’, zegt Vers leijen. ‘In die volg orde.’

SNEL = LANGER HOUDBAARHet schoolvoorbeeld op dit vlak is het vers - tra ject dat 24 uur per dag, zes dagen per weekdraait, dankzij een in tensieve samen werkingmet de Greenery in Baren drecht. ‘Aan hetbegin van de nacht komen de goe deren binnenen worden ze verzameld. Ver volgens wordenze aan het begin van de ochtend doorgeleverd.Zo garan deren we voor de consument delangst mogelijke houd baar heid’, aldus Ver s leijen. Tien Plus-winkels zijn ook op zondag open.‘Per soonlijk sta ik niet te trappelen om op zon -dagen open te gaan’, zegt Timmermans. ‘Hetis de con currentie die je dwingt. En je draaithet nooit meer terug. Overwegend halen wegeen huizen hoge omzetten op zondag, maarwe zien het wel toenemen.’

KNELPUNT: REGELSEen knelpunt in het optimaliseren van hetlogis tieke proces is volgens Versleijen de regel -geving door de overheid. ‘Het is lastig dat elkegemeen te haar eigen vens ter tijden heeft. Weproberen dat op te lossen door zo veel mogelijkgoe deren stromen te bun de len om het aantalleve ringen bij de winkel te beperken. Verderzijn we bezig met stille auto’s. Voor wie aan dePIEK-geluids normen voldoet, gel den ruimerevenster tijden en dat is in verband met de files– nog een knelpunt – heel belangrijk.’

KNELPUNT: NACHTWERKERSEen ander knelpunt is het vinden van men sen.Timmer mans: ‘Op ons vers-DC werken men -sen in drieploegen diensten, elders in twee -ploe gen diensten. Mensen weten dus vantevoren waar ze aan toe zijn en het be taaltbeter. Gelukkig hebben wij tot nu toe weinigproblemen om ze te vinden. Er zijn uitzend -bureaus die zich helemaal richten op flex -werkers.’

OPTIMALISEREN DOORAUTOMATISERENTimmermans en Versleijen verwachten datICT de keten verder kan optimali se ren. Degemid delde consument heeft er volgens hengeen weet van welke orga nisatie nodig is omde schappen elke dag weer vol te hebben.Ketensamenwerking is essentieel om dit pro -ces efficiënt te laten verlopen, zegt Timmer -mans: ‘We werken aan het auto ma tiseren vanhet bestelsysteem in de winkels, zodat onzeDC’s online doorkrijgen wat er verkocht is enaan gevuld moet worden. De volgende stap isde automa ti sche update richting leve ranciers.Alle neuzen staan dezelfde kant op: we willenalle informatie aan el kaar knopen om debeschik baarheid van producten te ver hogen ende le ver tijden te verkorten.’ Op de vraag of hetonline shoppen de toekomst heeft aarzelt hij. ‘Ik denk dat het voor veel producten primawerkt. Boeken en cd’s, koop ik zelf ook on line.Maar een bloem kool? Die wil je toch evenvasthouden voor je hem koopt.’

Het spoorboekje van

PLUS RETAIL


WWW.CENTRIC.NL/EDI

Centric levert al 20 jaar betrouwbare EDI-oplossingen. Wij garanderen u de

zekerheid van een ruime en marktgerichte expertise. Hierdoor kan Centric uw

specifieke wensen snel omzetten naar een oplossing met behulp van standaard

EDI-software.

Waar valt er voordeel te behalen en welke oplossing past het best bij u? Wij helpen

u een antwoord te vinden op deze vragen. Voor maatwerk-expertise en een ruim

assortiment standaardsoftware bent u bij ons aan het juiste adres.

Naast EDI leveren wij een totaaloplossing voor de supply chain. Ook voor WMS, TMS,

ERP en POS kunt u bij Centric terecht.

Geïnteresseerd?

Wilt u meer weten over wat Centric voor u kan betekenen? Bel ons voor een

afspraak, wij komen graag bij u langs. Of neem een kijkje op www.centric.nl/edi.

Centric

Postbus 355

2900 AJ Capelle a/d IJssel

The Netherlands

Phone +31 10 246 30 00

Fax +31 10 202 44 81

[email protected]

www.centric.nl/edi




EDI-software.

Waar valt er voordeel te behalen en welke oplossing past het best bij u? Wij helpen




EDI-software.

ketens | 04–2008 35

s t e l l i n g

De toename vanhuismerken zet de samenwerking tussen retailer en (merk)- fabrikant onder druk.

r e a c t i e‘Als je “onder druk zetten” uitlegt als een ont-wikkeling waarbij de spelregels tussen beidepartijen veranderen, dan ben ik het eens metde stelling. De functie van huismerken veran-dert geleidelijk. Retailers positioneren hunwinkelformules steeds meer als merk. Doorhet laden van zo’n merk willen ze bewijzen datze anders zijn. Een huismerk is daarbij eeninstrument. De manier waarop een retailer zijnassortiment samenstelt, bepaalt het onder-scheidend vermogen. Daarbij kunnen retailers

leveranciers vragen om voor hun huismerkas-sortiment iets extra’s te doen. Dat kan de rela-tie met merkleveranciers onder druk zetten.Een ander aspect is dat retailers de toplaagvan hun huismerk in een categorie als pastaen olie luxer of innovatiever positioneren danhet A-merk. Daarmee wordt een A-merkopeens een commodity. Dat betekent eencompleet andere positie voor de A-merklever-ancier. Bovendien kunnen retailers er ook voorkiezen geen huismerk te voeren, maar alleeneen speciaal A-merk aan te bieden. Hoe danook, het is wel duidelijk dat de spelregels voorleveranciers en retailers de laatste tien jaarerg in beweging zijn.’

FOTO

GR

AFI

E: H

AN

S VA

N D

EN H

EUVE

L T

EKST

: PET

RIC

K D

E KO

NIN

G

PODIUM[3]

JAN-WILLEM GRIEVINKdirecteur van FoodService Instituut Nederland (FSIN)


Rozendaal Interchange Systems

Software & Services: Vertaal- en communicatie software Stand-alone oplossingen ERP koppelingen Netwerkproviding via RFC Outsourcing Deskundige helpdesk

De EDI | XML SpecialistCONNECTING BUSINESS

www.gs1.nl

Connecting business, creating value

ketens_advertenties.indd 36 10-06-2008 17:50:44

Beste lezer,

Bedankt voor uw medewerking aanhet onderzoek over het magazineKetens van GS1 Nederland.

Namens de redactie

ketens | 04–2008 37

4 – 6 FEBRUARI 2009

Fruit Logistica, Messe Berlin GmbH, Berlijn

De grootste handelsbeurs voor aardappelen, groente en fruit. Meer dan twee -duizend bedrijven uit de agf-keten, wereldwijd, komen hier samen om te latenzien wat ze in huis hebben. Parallel vindt Freshconex plaats, de nieuwe specia-listische beurs voor de snelgroeiende markt van voorgesneden groente en fruit. www.fruitlogistica.com

4 – 6 FEBRUARI 2009

CIES International Food Safety Conference, Palau de Congressos de Catalunya, BarcelonaOp dit jaarlijkse evenement ligt de focus, in vervolg op de bijeenkomst in 2008 in Amsterdam, op Food Safety: The Global Challenge. Ruim zeshonderd food-specialisten uit vijftig verschillende landen komen in Barcelona bij elkaar. Eenmooie gelegenheid om ervaringen en kennis met foodcollega’s uit heel de wereldte delen. Als foodspecialist mag u dit zeker niet missen! www.ciesfoodsafety.com

4 EN 5 FEBRUARI 2009

EasyFairs PPT Food, Jaarbeurs Utrecht, Utrecht

De vierde editie van deze beurs is vernieuwd en specifiek gericht op de voedings-middelenindustrie. Producenten van voedingsmiddelen vinden er het completescala: van ingrediënten tot machines, van automatisering tot verpakking en vancertificering tot hygiënisch verantwoord ingerichte productieruimte. De toegangis gratis voor professionele bezoekers. www.easyFairs.com/PPTFOOD-NL

10 EN 11 MAART 2009

AIDC 2009, NH Conference Centre Koningshof, VeldhovenDeze vakbeurs focust op automatische identificatie, datacollectie en aan tracking& tracing gelieerde technologieën en devices. Aan de beurs nemen leveranciersdeel voor de marktsegmenten transport & logistiek, maakindustrie, persoons-IDen versketenlogistiek. Bezoekers kunnen via praktijkgerichte lezingen kennis vergaren over de meest recente ontwikkelingen op het gebied van auto-ID.www.aidc-beurs.nl

Conversation managerIemand die monitort wat er op internet over een merkwordt gezegd en daar actief op inspringt wanneer nodig.

Electronic data interchange (EDI)Een systeem van uitwisseling van gestructureerde zakelijkegegevens met behulp van computers.

FoodmilesHet aantal kilometers dat etenswaar aflegt voordat het bijde consument op tafel staat.

Key performance indicator (KPI)Prestatiemetingen gerelateerd aan de kernprocessen vaneen bedrijf.

Near field communication (NFC)Communicatietechnologie vergelijkbaar met RFID. Maaktgebruik van hoge frequentie op korte afstand: ongeveer 10centimeter. Waar het bij RFID primair gaat om opslag enverzenden van informatie in één richting, communiceertNFC in twee richtingen en is de technologie in staat omontvangen signalen ook zelf te verwerken.

Supply chain alignmentDe verbindingen tussen inkoop, logistiek en operations.

A g e n d a O p f r i s s e rEen verklaring van de in deze Ketens gebruikte vaktermen.

Interessante websites genoemd in deze Ketens:

www.nl.capgemini.com voor het rapport Trends in Retail 2008

www.pwc.nl voor het rapport Reverse Logistics. How torealise an agile and efficient reverse chain within theConsumer Electronics

www.sustainablefootprint.org en www.carbon-label.co.ukvoor informatie over de carbon footprint

www.commissievanlaarhoven.nl voor meer informatie overdeze werkgroep van vertegenwoordigers uit de logistiekesector en de wetenschap

L i n k s


www.seeburger.com

Outsourcing Outtasking Licensing Outsourcing Outtasking Licensing Outsourcing Outtasking Licensing Outsourcing Outtasking Licensing Outsourcing Outtasking Licensing Outsourcing Outtasking Licensing

Outsourcing Outtasking Licensing Outsourcing Outtasking Licensing Outsourcing Outtasking Licensing Outsourcing Outtasking Licensing Outsourcing Outtasking Licensing Outsourcing Outtasking Licensing

Business Integration

7.500 ondernemingen in meer dan 50 landen vertrouwen op de SEEBURGER oplossingen .

EDI B2BEAI Paper-to-ERP RFID

SEEBURGER Benelux B.V. · Beech Avenue 54 – 60 · 1119 PW Schiphol–Rijk · Tel: 020 658 6137

SOLUTION PROVIDER

advertisment_seeburger_225x250mm.indd 1 25.11.2008 11:20:58advertenties_ketens.indd 38advertenties_ketens.indd 38 27-11-2008 14:48:4227-11-2008 14:48:42

COLOFON

Ketens is een initiatief van GS1Nederland. Dit magazine vormteen platform voor discussies eninformatie over samenwerkingbinnen de keten. Het magazinewordt vier keer per jaar gratisverspreid onder beslissers.

UITGEVERGS1 Nederland

CONCEPT EN REALISATIEScripta Media bv

REDACTIEFrits van den Bos, IrmaDorenstouter, Embrecht vanGroesen, Ingmar Hensbergen,Jolanda van Heukelom, WynetKalf, Marco van der Lee, HansLunenborg, Kasper Marinus, Rob Oosterhof, JacquesVermeulen, Friso van Weelden

VORMGEVINGCarla GoossensMarc van Meurs

MET MEDEWERKING VANMirjam Hulsebos, Petrick deKoning, Jacqueline Kuijpers,Ruud Slierings, Paula Vos

BEELDLars van den Brink, Hans van denHeuvel, Han Hoogerbrugge, ErikKriek, Rik van Schagen, Kato Tan,Manon van der Zwaal

LITHOGRAFIEGrafimedia Amsterdam

DRUKWERKLoodswerk

Op supply chain-congressenhoor ik altijd over de relatiesmet externe partijen. Als wedaar onze processen nu eensnaadloos op konden aanslui-ten. Conceptuele denkers heb-ben het over high-end oplossin-gen, liefst met ingewikkeldemodellen en dure software.Slechts zelden gaat het over degrootste verbetermogelijkheid:de interne keten. Maar ja, da’sniet sexy. Sterker nog, we scha-men ons ervoor. Wie durft ertoe te geven dat hij zijn eigeninterne organisatie niet oporde heeft? Toch is dat precieswat bij veel bedrijven aan dehand is. Kijk eens naar de oer-disciplines van de supply chain:inkoop, logistiek en opera-tions. In een efficiënte ketengrijpen ze naadloos in elkaar,als een Zwitsers uurwerk. In depraktijk staan er echter hogeschotten tussen de afdelingenen opereren ze eerder als bot-sende eilanden. Dit blijkt ookuit onderzoek dat wij deden,samen met de NederlandseVereniging voor Inkoop mana -gement (NEVI) en de Vereni -ging Logistiek Management(vLm): bedrijven geven zich-

zelf een mager zesje als het gaatom supply chain alignment; deverbindingen tussen inkoop,logistiek en operations. Hetbelang van de integratie van degenoemde disciplines zien zewel, dat krijgt een dikke zeven.Een flinke kloof tussen praktijken wens dus. Maar als men hetzo graag beter wil doen,waarom lukt het dan niet?

Ten eerste omdat het probleemonvoldoende zichtbaar is voorhet senior management. Veelalignmentproblemen zijn vantechnisch-inhoudelijke aard,ofwel ‘van de werkvloer’. Opdie werkvloer wordt inderdaadhard gewerkt om die proble-men elke dag weer te elimine-ren. Waarom zou je als manage-ment dan nog verder zoekennaar een structurele oplossing?Een van de respondenten ver-telde dat een verbetervoorsteldoor zijn manager werd afge-serveerd met de woorden: ‘Datis niet mijn afdeling.’ Schottenin actie. Jammer, want met zo’nhouding lopen bedrijven veelgeld mis. Verandervoorstellenvoor betere integratie van deinterne keten blijven steken opbureau’s. Bij elkaar opgeteldkwamen de respondenten intotaal uit op een potentiële ont-schottingsbesparing van 383miljoen. Reken je dat door overbedrijvig Nederland – 2300grotere bedrijven – dan ligt erdus nog negen miljard voor hetoprapen.

Een tweede gemiste kans ligtop het menselijke vlak. Op dezes succesfactoren voor eeneffectieve supply chain (ken-nis, processen, besturing,financiën, HRM en cultuur)geeft men zichzelf de laagstescores voor besturing, finan-ciën en HRM. Daar zit dusruimte voor verbetering. Maarwat schetst mijn verbazing: hetbelang dat men aan HRMhecht blijkt laag. Toch zit juistdaar een belangrijk verbeter-punt. Met name in de belo-ningsstructuur. Als je de inko-per beloont voor het zogoedkoop mogelijk inkopen,de logistiek manager voor eenlage voorraad en de manageroperations voor een hogebezettingsgraad, dan ontbreektde synergie. Het gewenstegedrag is niet op elkaar afge-stemd, wat leidt tot suboptima-lisatie. Er zijn managers nodigdie over de schotten heen kij-ken. Die meten en belonen opbasis van KPI’s die goed zijnvoor het bedrijf als geheel, inplaats van per afdeling. Maardan moeten ze daar eerst hetbelang van inzien. Dus kom uitje kantoor en ga terug naar dewerkvloer. Kijk eens wat er echtspeelt, praat met mensen. Slaeens wat niveaus over. Haal wegdie schotten. En pak je deel vandie negen miljard.

Max Boodie is directeur van DPA Supply Chain People

Ontschotten: niet sexy,wel lonend

C o l u m n

ketens | 04–2008 39

ERIK

KR

IEK


www.gs1.nl

Connecting business, creating value

Plaatsing_Adv_4_2007.indd 40 06-12-2007 18:57:14ketens_advertenties.indd 36 10-06-2008 17:50:44advertenties_ketens.indd 40advertenties_ketens.indd 40 27-11-2008 14:48:5827-11-2008 14:48:58

ketens nr.1 2009

Documents

Transcript of ketens nr.1 2009