Jeugdsubculturen en jongerencultuur

Een artikel van Koen Depreitere.

Uit Caleidoscoop.

Depreitere, K. (2002). Jeugdsubculturen en jongerencultuur. Caleidoscoop, 14(2), 2-8.

Identiteit Jongeren op zoektocht naar identiteit Grenzen verkennen Dikwijls tegenkanting van thuisfront Uitroep van eigenheid als vraag om erkenning

Waarden en normen Naast identiteit ook belangrijk Die ze als positief ervaren Impact van de media Essentie van cultuur en authenticiteit gaat

verloren

Jeugdcultuur Fenomeen van alle tijden Begin jaren ´50, maar ook daarvoor Altijd afwijkend gedrag van volwassenen 20ste eeuw: nieuw fenomeen -> jeugdbewegingen

De jaren vijftig als breekpunt Jeugd als aparte categorie: tussen 15 en 20 jaar Door sociaal-economische bloei: meer geld, meer

vrije tijd Verlenging van de leertijd -> verlenging jeugdfase Jeugd in opstand t.g.v. fundamentelere

maatschappelijke evoluties

Subcultuur en tegencultuur

Jeugdcultuur als subcultuur Subcultuur: op zoek naar verbanden en

verhoudingen tussen algemeen gangbare en overheersende cultuur en oudercultuur + blootleggen

Kan neerwaartse of opwaartse weging maken Vb: Rockers <-> Mods

Jeugdcultuur als tegencultuur Oppositie voeren tegen heersende cultuur Alternatieven stichten en nieuwe

samenlevingsvormen creëren -> volledig alternatieve levensstijl

Stijl om stijl

Bij subculturen en tegenculturen: stijl om duidelijk te maken waarvoor ze staan

Altijd in relatie tot oudercultuur of heersende cultuur

Vormen een betekenis op zich Vb: Vlaamse snobs, punk

Underground en mainstreamUnderground = plaats waar jeugd(sub)cultuur ontstaat en groeitMainstream = commerciële circuit, wat massa doetDe tol van het succesAls subcultuur in underground is gevormd, 2 mogelijkheden:1)Blijft underground• Meestal negatieve berichtgeving: even in de

media2)Grotere groep jongeren ontdekt subcultuur en pikt daarop in,• Media speelt groter rol

Wanneer subcultuur zich opwerkt vanuit underground naar mainstream -> meestal dood tot gevolg. De stijlelementen worden losgerukt van filosofie.

Strijd tussen ‘echten’ en meelopers

En van de commercie Invloed van commercie neemt toe;

commercie heeft zich die rol toebedeeld Jeugdcultuur = supermarkt of styles jongeren = stijlconsumenten Grote kleding- en schoenfabrikanten

volgen trends Toch verzet: identiteit haalt het van stijl

Elementen van jeugdcultuur Kleding Kleding die uitdrukt waar jeugd(sub)cultuur voor staat Vb: Rockers, Mods, Punk, New wave Ook details: piercings, tatoeages Muziek Directheid die gemakkelijk emoties verklankt, kan aanstoot geven en choqueren Vb: rock’n-’roll, Bob Dylan, techno, punk Druggebruik Ontsnappen aan dagelijkse realiteit Afzetten tegen gangbare opvattingen, regels en

wetten

Taal Creatie van eigen taal -> typisch Vb: slang Groepsleven Peer group vormen, wij-gevoel, dikwijls

bendevorming Open of gesloten karakter Cultuurspreiding Fanzines + internet Ideologie Elke jeugdsubcultuur heeft bepaalde ideologie meisjes Rol van meisjes eerder beperkt

Jeugdsubculturen in België België nooit bakermat van nieuwe

jeugdsubculturen en nieuwe tendensen, behalve: newbeat-explosie

Toch relatief grote invloed Do-it-yourself attitude -> ook terug te

vinden bij hedendaagse jeugdsubculturen