Jeugdsubculturen Jeugdsubculturen en en

jongerenculturenjongerenculturen(Artikel uit tijdschrift Caleidoscoop)(Artikel uit tijdschrift Caleidoscoop)

(Auteur: Koen Depreitere)(Auteur: Koen Depreitere)

IdentiteitIdentiteit

Puberteit -> jongeren maken zich los van het thuismilieu, zoeken eigen identiteit

Jeugdsubculturen vormen aanknopingspunt bij zoektocht

‘Zien’ en ‘zijn’ moeten samenvallen Uitroep van eigenheid, vraag om

erkenning

Waarden en normenWaarden en normen

Identiteit staat niet alleen voor uiterlijke kenmerken

Media een enorme impact op jongeren Imago dat niet steunt op het inhoudelijk

onderbouwde levenswijze Massamedia staan in voor het

populariseren van cultuur en levensstijl Essentie en authenticiteit gaan verloren

JeugdcultuurJeugdcultuur

1850: eerste keer duidelijk aan de rand van de gangbare cultuur

Jongeren door de eeuwen heen een afwijkend gedrag t.o.v. volwassenen

Periodes waar jeugd als leeftijdscategorie niet bestonden

20e Eeuw: intrede jeugdbewegingen Tweedeling: gezin – maatschappij

Jaren ‘50: breekpunt -> ‘jeugd’ als aparte categorie

Sociaal – economische bloei -> meer geld, meer vrije tijd

Verlening leertijd verlengde ook de jeugdfase

School -> overgangsdomein thuis – toekomst

Halverwege ‘50: jeugd in opstand Geen echte ‘tegenculturen’, maar

subculturen van arbeidersklasse

Subcultuur en tegencultuurSubcultuur en tegencultuur

Centre for Contemporary Cultural Studies (CCCS)

Duidelijke band tussen klasse waarin jeugdcultuur ontstaat, en jeugdcultuur zelf

Voorbeelden subculturenVoorbeelden subculturen

DE ROCKERS:-> Stijl:- Jeans- Lederen jekkers- Kettingen- Zwarte werkmansschoenen

DE MODS-> Stijl:- Stijlvol- Parka- Italian look- Coiffure op zijn Frans- Scooters=> Ontvluchten klassenpositie

Feitsma zegt:Feitsma zegt:

“De jeugdige is niet zo radicaal anders dan de volwassene en de volwassene is niet zo radicaal anders dan de jeugdige.”

Jeugdcultuur als tegencultuurJeugdcultuur als tegencultuur

Ontstaan jongerenculturen uit de middenklasse en de burgerij, met de hippies en de studentenbewegingen

Jeugdcultuur = gevolg van maatschappelijke verschuivingen

Jeugd van de middenklasse voert oppositie -> tegenculturen

Tegenculturen Tegenculturen

Nieuwe samenlevingsvorm Volledig alternatieve levensstijl Afzetten tegen de waarden en normen

van de heersende oudercultuur

Stijl om stijlStijl om stijl

Zowel subculturen als tegenculturen gebruiken stijl om aan de maatschappij duidelijk te maken waarvoor ze staan

Eind jaren ’70: punk drukt identiteit negatief uit

Jaren ‘80: Vlaamse snobs met dure merkkledij

Underground en mainstreamUnderground en mainstream

Underground <-> commerciële circuit

Underground = plaats waar jeugdcultuur ontstaat en groeit

2 richtingen:

- In de underground blijven -> slechts sporadisch hoor je er iets over

- Grotere groep jongeren ontdekt de subcultuur en pikt erop in

Rol van de commercieRol van de commercie

Invloed neemt toe Media bepaalt hoe de jeugd moet zijn en

welke interesses ze moet hebben

Jeugdcultuur = ‘supermarket of styles’

Trendwatchers gaan de straat op

Elementen van jeugdcultuurElementen van jeugdcultuur

Kledij:

~ “De verkeerde kleding dragen is net zo erg als te vroeg klappen in de concertzaal, het is een openbaar teken van onkunde.” (Janssen)

Muziek:

- Jaren ‘50: rock’n-’roll

- Jaren ‘60: gebruikt om rechtstreeks nieuwe waarden en normen van jongeren te verkondigen

- Jaren ‘70: punkmuziek~ achterliggende bedoeling: maatschappij

op helling zetten

Druggebruik:

- Sterk verbonden met het zich afzetten tegen de gangbare opvattingen, regels en wetten

- Mods -> peppillen- House- en technoscene -> XTC- Hippies -> marihuana en LSD

~ nu: verschillende soorten door elkaar

Taal:

~ Mistgordijn voor de buitenstaanders en dat zorgt geregeld voor misverstanden

Bv. ‘Bitch’- Rapcultuur: ‘een lief, een vriendin’- Dagelijkse taal: ‘slet, hoer’

Groepsleven:

~ Bendevorming = essentieel, zeker bij subculturen waar machogedrag en geweld centraler staan

Cultuurspreiding:

- Door franzines: gespecialiseerde magazines

- Internet

Ideologie:

- Hippies: betere wereld waar iedereen vreedzaam kan samenleven

- Punk: complete anarchie

Meisjes:

- Rol is eerder beperkt- Jaren ‘90: girlpower

Jeugdsubculturen in BelgiëJeugdsubculturen in België

Achtervolgingsverhaal met toch relatief grote invloed

EINDE

Opnieuw