GRAM

44
JAARGANG 103 | NUMMER 7/8 | JULI/AUGUSTUS 2012 Weinig bijval voor afvalmoties van Tweede Kamer | Camera s tegen zwerfvuil in het bos | Verkiezingsprogramma s & afval | Inwoners Amsterdam-Oost adopteren afvalcontainers Gladheid op fietspaden te lijf; strooien, sproeien of borstelen?

description

Vakblad Gemeentereiniging & Afvalmanagement

Transcript of GRAM

JAARGANG 103 | NUMMER 7/8 | JULI/AUGUSTUS 2012

Weinig bijval voor afvalmoties van Tweede Kamer | Camera s tegen zwerfvuil in het bos |

Verkiezingsprogramma s & afval | Inwoners Amsterdam-Oost adopteren afvalcontainers

Gladheid op fi etspaden te lijf; strooien, sproeien of borstelen?

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 1 08-08-12 13:42

www.vanschijndel.euVan Schijndel BV • Stationsweg 78 • 6051 KL Maasbracht • Nederland

T +31 (0)475 465636 • F +31 (0)475 466540 • E [email protected] www.vanschijndel.eu

VSAII + SCB1700-Eurosplit

VSAII + ACB500 Archiefbelading

Van Schijndel Afvalinzamelsystemen“iets anders, veel beter”.

Onderdelenservice

Eenvoudig, betrouwbaar. Beproefd concept voorzien van de

nieuwste technieken. Ongecompliceerde moderne hydrauliek

& elektronica.

Langere levensduur door toepassing van slijtvast staal voor achterlader en opbouw.

Standaard met verzwaard juk en persschot. Twee jaar garantie.

Waarom voor van Schijndel kiezen:

OND

ERDELEN

ot.ot.

VSAIII + SCB1700-CombiGeschikt voor haak-arm-, kabel- en

kettingopname systemen.

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 2 08-08-12 13:42

GRAM | juli/augustus 2012 3

Officieel vakblad van de NVRD

inhoudsopgave

6

11

14

Hoe doen zij dat? Deze maand: communicatie rondom gladheidbestrijdingDrie medewerkers van verschillende organisaties lichten hun keuzes toe en geven hun

visie op het gebruik van social media.

Strooien of sproeien? Reinigingsbedrijven onderzoeken voordelen van sproeien met pekelwater.

Weinig bijval voor ‘afvalmoties’ van Tweede-KamerOnlangs heeft de Tweede Kamer een groot aantal moties aangenomen om vooral het

verpakkingenbeleid een nieuwe impuls te geven. Negen afvalprofessionals geven hun

mening, veelal met weinig instemming. Het ambitieniveau laat te wensen over, dan weer

wordt aan het nut van een motie getwijfeld.

Afval geen hot item in partijprogramma’s Afval is geen hot item in de verkiezingsprogramma’s van de grote politieke partijen.

GRAM screende hun verkiezingsprogramma’s op het onderwerp afval.

Camera’s tegen zwerfvuil in het bosStaatsbosbeheer wil in een aantal bossen in het Rijk van Nijmegen camera’s gaan ophan-

gen. Via de camerabeelden hoopt Staatsbosbeheer daders te kunnen betrappen op het

dumpen van afval.

Bij de voorplaat: lees verder op pag. 11

(foto: Rob Huibers, Hollandse Hoogte)

5 Bezem

Poll; stem mee

9 Feiten & Cijfers

10 Nationaal Gladheidbestrijdings-

congres 2012

19 Gemengde berichten afval & milieu

22 Betrokken inwoners houden

containerparkjes schoon

27 Brazilië gebaat bij Nederlandse

afvalkennis en technologie

28 Vakwerk: interview met een

professional uit de branche

31 NVRD Nieuws

32 Zero-based budgettering houdt

organisaties scherp

34 Brandstofmanagement betekent

kosten- en emissiereductie

36 Elke vezel telt voor

kledinginzamelaars

39 Nieuws op de markt

42 Agenda

20

25

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 3 08-08-12 13:42

Doe mee en nomineer de uitblinker van 2012

Verkiezing van De Uitblinker 2012

Nomineer uw meest uitblinkende collega

Prijsuitreiking

Kees Aalders

Wie volgt hem op?

www.uitblinker2012.nl

Doe mee en nomineer de uitblinker van 2012

Verkiezing van De Uitblinker 2012

Nomineer uw meest uitblinkende collega

Prijsuitreiking

Kees Aalders

Wie volgt hem op?

www.uitblinker2012.nl

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 4 08-08-12 13:43

BEZEM

GRAM | juli/augustus 2012 5

is dat de betutteling uit diezelfde periode niet gewenst is, daar mag de overheid zich wel wat verder terugtrekken.

Tegelijkertijd komt er, vanuit politiek dogma, de roep om het gevangeniswezen te privatiseren, omdat de markt het goedkoper kan. Ik dacht dat we die tijd toch wel voorbij waren. Want wat is de markt? De markt is niet meer die plek in het dorp waar je gulden een daalder waard was. De markt is een keihard geld verdienend instituut, waar je, als je niet uitkijkt, fi nancieringsconstructies in aantreft die door niemand meer te volgen zijn, aangestuurd door rendementsdrift en totaal geen binding meer vertonend met het te leveren product.

Welk spoor volgen we nu? We staan op de wissel, ik hoop dat voor de zomer, de herfst of de winter een duidelijke koers wordt aangehouden. Voordat de wissel kromtrekt, bebladerd of vastgevroren zit omdat ‘de markt’ geen geld voor onderhoud uitgeeft.

Op de wissel?De wind kan van alle kanten komen… dat gevoel ontstaat als je de signa-len probeert op te vangen die de politiek momenteel uitzendt. Sta je als partij nu wel of niet achter het Gunduz akkoord, ben je compromissen-sluiter of verkiezingsprogrammaschrijver. De kiezer is de weg kwijt… welk spoor wordt er gevolgd?

De geschiedenis herhaalt zich. Na jaren van opschaling, privatisering en terugtrekken van de overheid ontdekken we tegengestelde bewegingen. Neem als voorbeeld het stoppen van de aanbesteding van de thuiszorg en de vrije tandartstarieven. De politieke partijen proberen de gemeen-schapszin, de ‘we gaan er samen voor’ gedachte weer te introduceren. Neem onze eigen branche, waar jarenlang gewerkt is aan opsplitsing van allerlei taken in de buitenruimte. Langzaam ontstaan de beheerders van de openbare ruimte, waar alle taken van afvalinzameling tot straat-reiniging en groenbeheer in worden ondergebracht. One happy family!

Is dat slecht? Nee, ik denk het niet. We moeten alleen niet doen alsof we het ei van Columbus hebben uitgevonden. Het herintroduceren van dat wat in de jaren zestig goed was heeft absoluut waarde, zolang het besef er maar

Herinvoering van de verplichte gft-

afvalscheiding is noodzakelijk voor

het behalen van recyclingdoelen

Wat vindt u?

Eens

Oneens

Reageren? Ga naar www.nvrd.nl

Uitslag van de poll juni

Omgekeerd (of gespiegeld) inzamelen

is de doodsteek voor diftar

20% Eens

80% Oneens

Verder discussiëren

over dit onderwerp?

Sluit u aan bij de GRAM lezersgroep

op LinkedIn.

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 5 08-08-12 13:43

6 GRAM | juli/augustus 2012

DEZE MAAND:

GRAM | juli/augustus 2012

communicatie rondom gladheidbestrijding

Karin Freriksen, manager

communicatie en pr Twente Milieu,

173.000 aansluitingen. Contact:

[email protected]

HOE DOEN ZIJ DAT ?

Twente MilieuMaakt u gebruik van social media

als het gaat om gladheidbestrijding?

Afgelopen seizoen hebben we voor het

eerst gebruik gemaakt van Twitter. Dat

betekende dat we actuele tweets stuur-

den over gladheid en strooiacties.

Waarom is voor deze vorm(en) van

communicatie gekozen?

Vorig jaar zijn we als Twente Milieu met

ons twitteraccount gestart om interactie

met inwoners en onze openheid te be-

vorderen. Het was dus logisch om onze

inwoners ook over gladheidbestrijding te

informeren via dat twitteraccount.

Wordt er veel gebruik van gemaakt

en wat zijn de reacties van de

inwoners?

We hadden deze winter zo’n vierhonderd

volgers, niet slecht voor een eerste jaar

maar in de toekomst hopen we dat dat er

nog veel meer worden. Wat je merkte, is

dat er vooral op actuele tweets over glad-

heidbestrijding goed gereageerd werd.

Bewoners bedankten ons soms voor de

informatie en berichten werden vaak

geretweet, dat wil zeggen doorgestuurd

naar de eigen volgers. Zo hebben we een

grote doelgroep bereikt.

Leidt deze communicatievorm tot

kwaliteitsverbetering of voelt het

als extra druk?

Het is absoluut geen extra druk, want

een berichtje van 140 tekens is snel ver-

stuurd. Het directe contact met je inwo-

ners leidt daarentegen wel tot kwaliteits-

verbetering. Mensen die bijvoorbeeld

twitteren dat hun straat niet gestrooid is,

verwijzen we door naar de website van

hun eigen gemeente, zodat ze kunnen

zien of die straat wel in het strooiplan is

opgenomen.

Verbeterpunten/uitbreiding

mogelijk?

Een jaar geleden waren we de eersten

die een app in gebruik namen om men-

sen te informeren over afvalinzameling,

zwerfafval, of over een ondergrondse

container die vol zit of een niet geleegde

container. Deze app werkt heel goed en

wordt nog verder uitgebreid. Of hieraan

informatie moet worden toegevoegd

over gladheidbestrijding weten we nog

niet. We moeten ons eerst afvragen of

er onder bewoners behoefte aan is. Wel

gaan we actiever communiceren op Face-

book en hopen we het aantal volgers op

Twitter uit te breiden.

Neemt communicatie via social

media uiteindelijk de plek van

traditionele communicatie over?

Het zal altijd een mix blijven van zowel

schriftelijke als online communicatie.

Ouderen zijn minder actief op social me-

dia, dus daarmee moet je rekening hou-

den. Daarnaast merk je dat een bericht

op bijvoorbeeld de gemeentepagina nog

steeds erg veel eff ect heeft, meer dan on-

line communicatie. Gedrukte media blij-

ven dus belangrijk. Maar ook door milieu-

druk en kosten willen we zeker naar zo

veel mogelijk online communicatie toe.

Gemeente ArnhemMaakt u gebruik van social media

als het gaat om gladheidbestrijding?

We hebben deze winter voor het eerst

Twitter ingezet. We stuurden actuele

berichtjes over strooiacties met route-

nummer. Via een meegestuurd linkje

konden mensen direct naar de website,

waar duidelijke informatie over de routes

te vinden was.

Karin Albers, communicatieadviseur

gemeente Arnhem, 150.000 inwoners.

Contact: [email protected]

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 6 08-08-12 13:43

GRAM | juli/augustus 2012 7

Waarom is voor deze vorm(en) van

communicatie gekozen?

Twee belangrijke redenen: via Twitter

kun je heel snel communiceren én je be-

reikt een grotere doelgroep dan alleen

via internet.

Wordt er veel gebruik van gemaakt

en wat zijn de reacties van de

inwoners?

We gebruikten een gemeentebreed ac-

count dat bij veel mensen al bekend was

door andere projecten. Zodoende hadden

we 3.000 volgers, plus de re tweets. Zelf

hebben we een kleine zestig berichten

verstuurd via Twitter. Niet alleen mel-

dingen van uitrukken van strooiwagens,

maar ook antwoorden op vragen. Dat is

meteen het grote voordeel van Twitter:

iedereen kan de vraag zien en ook het

antwoord. Je communiceert dus meteen

met 3.000 volgers. Met e-mail bereik je

mensen alleen individueel.

Leidt deze communicatievorm tot

kwaliteitsverbetering of voelt het

als extra druk?

Onder kantoortijden verzorgde ik de

berichten, daarbuiten deed de gladheid-

coördinator het. Het was hooguit een

uurtje extra werk per dag, dat was geen

enkel probleem. We hebben bijna uit-

sluitend positieve reacties gehad en het

heeft ons als gemeente heel veel good-

will opgeleverd. Twitterde iemand dat

een bepaalde plaats nog glad was, dan

ging iemand van ons even kijken of daar

extra gestrooid moest worden.

Verbeterpunten mogelijk?

We blijven nadenken hoe we social media

steeds breder in kunnen zetten. Het is

een uitgelezen kans om met je inwoners

in contact te komen. We zijn nu ook een

Facebookpagina gestart en een webcare-

project. Dat laatste betekent dat we gaan

monitoren hoe er over ons als gemeente

bericht wordt op de social media en het

internet. We willen kunnen volgen wat er

gebeurt.

Neemt communicatie via social

media uiteindelijk de plek van

traditionele communicatie over?

Ik denk dat digitale berichtgeving, via de

smartphone, Facebook, etcetera, uitein-

delijk het drukwerk grotendeels zal ver-

vangen. Dat is niet erg, communicatie-

vormen veranderen altijd. Het telegram

en de postduif zijn ook verdwenen.

Gemeente NijmegenMaakt u gebruik van social media

als het gaat om gladheidbestrijding?

Wij gebruiken voor al het wegverkeer

het account @NaarNijmegen. Slecht weer

heeft altijd gevolgen voor de doorstro-

ming, zeker bij sneeuw en gladheid.

Vandaar dat we twitteren bij gladheid.

Het twitteraccount wordt door meerdere

mensen bijgehouden, vooral door mij en

een collega. Dat gebeurt ook buiten werk-

tijd, want calamiteiten en door stroming

van het verkeer spelen altijd.

Waarom is voor deze vorm(en) van

communicatie gekozen?

Het is snel en overal bereikbaar en daar-

mee juist handig voor mensen die op

weg gaan of onderweg zijn. En het past

bij de tijdsgeest waarin mensen korte en

duidelijke boodschappen willen krijgen:

wat is er aan de hand op de weg, wan-

neer wijzigt dat beeld, waar lag het aan?

Voordeel is ook het sneeuwbaleff ect en

het tweerichtingsverkeer: mensen kun-

nen retweeten en reageren. Zo krijgen wij

een goed beeld wat er speelt.

Wordt er veel gebruik van gemaakt

en wat zijn de reacties van de

inwoners?

We hebben 1.700 volgers, waaronder ook

media die er vaak gelijk gebruik van ma-

ken. De reacties zijn voor het grootste

deel positief, al moet er natuurlijk ook wel

eens iemand stoom afblazen.

Leidt deze communicatievorm tot

kwaliteitsverbetering of voelt het als

extra druk?

Voor de gladheidbestrijding is het twitteren

net geëvalueerd en geactualiseerd. Daaruit

bleek dat Twitter de burger goed informeert

en ons ook helpt om in beeld te krijgen

waar het nog knelt. Wij zien het niet als

druk, maar als goede serviceverlening. Als

de doorstroming verbetert, bijvoorbeeld

omdat je deelnemers adviseert een bepaal-

de route niet te rijden, betekent dat ook een

veiligere situatie en meer tevredenheid bij

de weggebruikers. Al is 24 uur per dag be-

reikbaar zijn ook wel een tikje belastend.

Verbeterpunten/uitbreiding

mogelijk?

Om zoveel mogelijk mensen te bereiken,

moeten we zorgen dat ons twitteraccount

bekend is. Dat kan altijd beter. We houden

ook de reacties goed in de gaten om de

communicatie verder te verbeteren.

Neemt communicatie via social

media uiteindelijk de plek van

traditionele communicatie over?

Deels wel. Maar het is appels met peren

vergelijken. In 140 tekens kun je niet veel

kwijt. Communicatie blijft altijd een mix,

die steeds beter wordt. Door in de tweets

links op te nemen, naar de meer tradi-

tionele media, combineer je de snelheid

met meer diepgang. ■

GRAM | juli/augustus 2012 7

George van der Woude,

bereikbaarheidscoördinator gemeente

Nijmegen, 165.000 inwoners.

Contact: [email protected]

In dit benchmarkartikel leggen drie medewerkers van verschillende organisaties uit hoe zij de com-municatie rondom winterdienstactiviteiten organiseren. De medewerkers lichten hun keuzes toe en geven hun visie op het gebruik van social media.

tekst: Hetty Dekkers

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 7 08-08-12 13:43

Zout verdienen per m2

Voor vragen: [email protected] informatie: www.wegenzout.nl

Het is tijd voor meer met minder!

Vacuümzout van AkzoNobel is relatief vochtig en heeft een fi jne korrelverdeling. Daardoor plakt het beter aan de weg dan andere soorten zout. Ofwel: per m² minder strooien voor hetzelfde resultaat. Ook heeft vacuümzout van AkzoNobel een grotere korreldichtheid dan grof zout. Daardoor gaan er in één kubieke meter meer kilo’s wegenzout. Met een volle strooiwagen AkzoNobel vacuümzout neemt u dus méér zout mee dan met een volle strooiwagen grof wegen- zout. Gevolg: effi ciëntere strooiacties. Er is immers minder zout nodig per m² voor het gewenste resultaat en bovendien rijdt u met één strooiwagen méér kilometers. Kortom: met

AkzoNobel vacuümzout lagere kosten per m².

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 8 08-08-12 13:43

GRAM | juli/augustus 2012 9

FEITEN & CIJFERS

De ene winter is grijs, grauw en nat. De ander is ijskoud, wit en vol Elfstedenkoorts. Maar hoe groot is de impact

van een milde of strenge winter op gladheid en op de bestrijding daarvan? Hieronder een vergelijking tussen twee

winters aan de hand van de temperatuur, krantenkoppen en de hoeveelheid door Rijkswaterstaat (RWS) ingezette

gladheidsbestrijdingsmiddelen.

door Alexander Vos de Wael

Hoe groot is het verschil tussen een milde en een strenge winter?

Noot: Temperatuur is de dagelijks gemeten minimumtemperatuur op 10cm boven de grond in weerstation De Bilt.

Bronvermelding: TNO, KNMI, archief Reformatorisch Dagblad

dec 2006

jan2007

feb2007

mrt2007

apr2007

De milde winter 2006-2007: RWS strooide 34 kton zout

-15Cº

-10Cº

-5Cº

0Cº

5Cº

10Cº

15Cº

j

Veel ongevallen door gladheid in Gelderland

dec 2009

jan2010

feb2010

mrt2010

apr2010

De strenge winter 2009-2010: RWS strooide 191 kton zout

-15Cº

-10Cº

-5Cº

0Cº

5Cº

10Cº

15Cº

Vuilnis blijft staan vanwege gladheid

mrt ap

Pizzabedrijven draaien slecht door sneeuw

Sneeuwval hindert personeel thuiszorg

Acht keer meer ongelukken door gladheid

Wegen in Flevoland dicht door gladheidWegen in Flevoland di

Verkeerschaos door sneeuw en gladheid

j2010

icht dooWegen in Flevoland di

eeuw en gladheid

Winterweer veroorzaakt drukte bij eerste hulp

Veel schade aan auto’s door gladheid

dSlippen en glijden tijdens de rijles

Gemeenten boos over verdeling strooizout

2feb

20100

Miljoenen extra tegen gladheid

or gladheidor gladheid

drukte

Veel schade a

Miljoenen extra tegen gladheid

Recordhoeveelheid strooizout verspreid

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 9 08-08-12 13:43

Eugène van de Poel, Senior-beleidsmedewerker Milieu en Mobiliteit bij VNG en lid van de Programmacommissie Nationaal Gladheidscongres:

“Samenwerking tussen gemeenten en andere wegbeheerders bij gladheid-bestrijding is van groot belang voor het bereikbaar houden van het gezamenlijke wegennetwerk en de veiligheid van de weggebruikers.”

10 GRAM | juli/augustus 2012

12 SEPTEMBER EXPO HOUTEN

Nationaal Gladheidbestrijdingscongres 2012

Betere gladheidbestrijding met minder middelen

Nationaal Gladheidbestrijdings congres 2012

• Internationaal: Bruno Heirbrant, verantwoordelijke

voor Gladheid in Vlaanderen, vertelt over de aanpak

in België: welke problemen, welke verschillen, hoe

meer te doen met minder?

• Inhoudelijke paneldiscussie met als onderwerp:

zoutloket / strategische voorraden, nationaal en

lokale samenwerkingsverbanden.

Aanmelden voor het congres kan op www.nvrd.nl ■

Iedere wegbeheerder heeft te maken met bezuinigin-

gen. Daarnaast hebben strenge winterse perioden de

afgelopen jaren gezorgd voor grote uitdagingen. Voor

iedereen die betrokken is bij de gladheidbestrijding,

organiseren NVRD en CROW het Nationaal Gladheid-

bestrijdingscongres. Onderstaande onderwerpen ko-

men tijdens dit congres aan de orde:

• Presentaties van praktijkgemeenten, onder het mom

van ‘Verbeter gemeenten’, wat hebben zij de afgelo-

pen winters geleerd en hoe passen zij dit toe voor de

komende winters.

• Presentaties van resultaten van onderzoeken:

– Gladheidbestrijding op fi etspaden en voetgangers-

gebieden

– Eff ectievere inzet dooimiddelen

– Arbeidstijdenbesluit

• Deelsessies waarin marktpartijen in combinatie met

beheerders, innovaties en pilots presenteren. Ook

aandacht voor aanbesteden/uitbesteden van glad-

heidbestrijding. Wat besteed je uit, hoe doe je dat,

hoe garandeer je kwaliteit?

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 10 08-08-12 13:43

GRAM | juli/augustus 2012 11

REINIGINGSBEDRIJVEN ONDERZOEKEN VOORDELEN VAN SPROEIEN MET PEKELWATER

“De voordelen van het sproeien met pekel zijn

groot. Het sproeien is, met name op fi etspaden,

zeer eff ectief en het strooipatroon is zeer gelijk-

matig. Rekening houdend met de beperkingen,

biedt sproeien met pekelwater aantrekkelijke

voordelen. Op basis van experimenten in de

afgelopen winterperiode, zijn onze ervaringen

positief”, zegt Chris Bodewes van Twente Milieu.

Ook Omrin uit Leeuwarden gaat de komende

winterperiode een proef doen met borstelen en

sproeien op fi etspaden.

Twente Milieu verzorgt met 38 eenheden de glad-

heidbestrijding in de gemeenten Almelo, Enschede en

Hengelo. De wens is om vooral kwetsbare weggebrui-

kers zoals fi etsers bij gladheid sneller een beter be-

rijdbaar fi etspad te bieden. Dit vormde de aanleiding

voor een proef met pekelsproeien waarbij op een eff ec-

tieve manier een beter strooipatroon, eigenlijk sproei-

patroon, kan worden gerealiseerd. Bodewes vertelt:

“De relatief kleine fi etsbanden verspreiden het zout

bij conventioneel nat strooien onvoldoende. Bij pekel-

sproeien heb je een zeer goede verdeling over het fi ets-

pad. Bovendien is pekelwater direct actief. Fietspaden

zijn na het pekelsproeien snel weer goed toegankelijk.

Uit onze ervaringen blijkt ook dat de standtijd van het

zout na droging van de weg, waarbij een zoutfi lm ach-

terblijft die haar werk nog een keer kan doen, langer

lijkt dan bij het gebruik van nat zout.”

VoordelenAfgelopen winter deed Twente Milieu proeven met

sproeien op zowel rijwegen als fi etspaden. Daartoe

werd een tweetal pekelsproeiers – aanhangers achter

tractoren – ingezet voor de fi etspaden, als ook negen

stuks tot pekelsproeier omgebouwde zoutstrooiers

voor rijwegen. Deze omgebouwde zoutstrooiers be-

staan uit aangepaste opzet-strooimachines, waarbij

het pekelwater via de strooischotel over de weg wordt

gesproeid. De mogelijkheid tot het strooien met nat of

droog zout blijft echter aanwezig. De resultaten waren

ronduit positief, aldus Bodewes. “Belangrijkste plus-

punten zijn het strooipatroon, de snelle werking en de goede hech-

ting aan het wegdek. Daarnaast kan mogelijk nog op het zoutverbruik

worden bespaard, wat ook milieuwinst oplevert. Een veilige weg voor

de weggebruiker staat altijd voorop, maar een besparing is wel mooi

meegenomen.”

Droog én natHet gebruik van de sproeitechniek vergt wel een doordachte, professi-

onele aanpak. Er zijn namelijk beperkingen, die tegelijkertijd de reden

vormen waarom ‘droog’ strooien nooit geheel kan worden vervangen

door pekelsproeien. Sproeien is niet zinvol bij sneeuw op het weg-

dek en ook niet bij zeer lage temperaturen. Dat is omdat het zout in

een mengsel met water wordt aangebracht. Een pekeloplossing is een

ruim 20% oplossing van zout in water. Wanneer het stevig vriest, is in

een vochtige omgeving het vriespunt verlagende eff ect onvoldoende.

Er kan dan dus gladheid (blijven) optreden. “De vraag is wel”, zegt

Bodewes, “tot welke temperatuur je kunt sproeien. Algemeen gespro-

ken wordt aanbevolen om niet te sproeien bij temperaturen lager dan

-6 of -7 graden Celsius. Wij doen echter ook proeven bij lagere tempe-

raturen, tot -10 graden Celsius. Onze ervaring in de praktijk is dat er

meer mogelijkheden zijn om ook bij lagere temperaturen te sproeien

met pekelwater dan algemeen wordt gedacht.”

Sproeimachines verfi jnenKomende winter worden de experimenten, in overleg met de opdracht-

gevende gemeenten, voortgezet. Daarbij is vooral ook aandacht voor

het verfi jnen van de sproeiapparatuur. Bodewes: “Samen met leveran-

ciers zoeken we naar de best werkbare oplossing. Idealiter hebben we

één soort machine – op basis van onze bestaande strooiers – die zo-

door Laurent Chevalier

Strooien of sproeien?

Fietsbanden verspreiden

het zout bij conventioneel

nat strooien onvoldoende

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 11 08-08-12 13:43

Eurosalt BIO-ZOUT is een 100% biologisch en duurzaam wegenzout, afkomstig uit de productie van biobrandstof. Het unieke en innovatieve productieproces van Eurosalt BIO-ZOUT is als volgt: ruwe glycerine, een restproduct van de productie van biodiesel, wordt ontwikkeld totbio-methanol. De cirkel is rond; het maximale energie potentieel wordt bereikt en daarmee tevens een sub-stantiële reductie in CO2 uitstoot.

Met Eurosalt BIO-ZOUT dragen we bij aan een schonere wereld. Steeds meer bedrijven en overheidsinstanties zien dat ze een verschil kunnen maken door duurzaam in te kopen. Waren we begin jaren 80 de eerste kwaliteits-leverancier van steenzout in Nederland, nu zijn we 30 jaar later opnieuw de eerste met duurzaam BIO-ZOUT. Eurosalt BIO-ZOUT draagt bij aan een CO2 reduc-tie en een schoner klimaat. Eurosalt BIO-ZOUT voldoet aan de CROW eisen.

De prijs? Eurosalt BIO-ZOUT wordt t/m 30 september 2012 in Nederland per volle kipper (circa 30.000kg) geleverd voor een speciale introductieprijs. Bovendien bieden we u ter kennismaking met het product 1 GRATIS* big bag Eurosalt BIO-ZOUT geleverd in Nederland.

Bestel nu! Bel: 0168 - 39 32 00 en vraag uw gratis Big Bagaan. Let op: de voorraad is beperkt en we bieden alleen de eerste 50 aanmeldingen een gratis Big Bag Eurosalt BIO-ZOUT.

Voor meer informatie, referenties, of bezoek van vertegenwoordiger: www.eurosalt.nl/biozout - T. 0168 - 39 32 00Plaza 6 - NL-4782 SK MOERDIJK

* Voorwaarden: 1 Big Bag van 1.000 kg per publieksrechtelijke instantie. Zolang de voorraad strekt. Deze actie is geldig tot en met 30/09/2012. Geleverd in Nederland, m.u.v. de Waddeneilanden. Levering Big Bag uiterlijk week 39.

PRODUCTIE VAN BIODIESEL

RUWE GLYCERINE Rest product van biodiesel

productie wordt als hoofdingrediënt gebruikt

Reductie CO2 Proces, output en aankoop

dragen bij aan een substantiële reductie in CO2 uitstoot

BIO-METHANOL Na vervaardiging van ruweglycerine ontstaat er een

bio-methanol

EUROSALT BIO-ZOUT® Restproduct uit productie-proces = 100% duurzaam

Het proces

Bestel nu!1 GRATIS* BIG BAG Eurosalt BIO-ZOUT

Let op! Beperkt beschikbaar!

NIEUW! 100% Duurzaam wegenzout

Ruim 30 jaar vertrouwd met zout!

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 12 08-08-12 13:43

GRAM | juli/augustus 2012 13

wel voor strooien als sproeien kan worden gebruikt én

voldoende capaciteit biedt; óók bij sproeiwerkzaam-

heden. Dat laatste is een belangrijk aandachtspunt. Op

basis van de hoeveelheid zout heeft pekelwater meer

volume en gewicht. Dit beperkt onze actieradius in te

sterke mate. We onderzoeken nu de mogelijkheden

van het vergroten van de capaciteit. Daarnaast onder-

zoeken we wat de beste afstelling is van sproeischotel

en sproeiers. Je wilt een optimale spreiding bereiken,

zonder al te veel verlies en zonder daarbij andere weg-

gebruikers, zoals fi etsers, te raken.”

Wanneer het nat sproeien bij Twente Milieu écht actief

toegepast gaat worden, moet er ook opslagcapaciteit

worden gerealiseerd voor pekelwater. “Dat is geen pro-

bleem”, zegt Bodewes. “Wel kijken we naar een effi ciën-

te logistiek. In Twente wordt pekelwater uit de bodem

gehaald, waar bij Akzo Nobel zout van wordt gemaakt.

Wij gaan van dat zout vervolgens weer pekelwater ma-

ken. Dat moet effi ciënter kunnen.”

Borstelen en sproeien in LeeuwardenOok Omrin uit Leeuwarden gaat komende winter van

start met borstelen én sproeien op fi etspaden. Op één

van de zes fi etspadenroutes wordt de nieuwe techniek

bij wijze van proef toegepast. Jan Hubers, directeur

Inzameling & Reiniging van Omrin, is op voorhand zeer

positief. “Ik constateer dat in sneeuwrijke winters het

onderhoud van fi etspaden ernstig te wensen overlaat.

De Fietsersbond heeft hierover ook opmerkingen ge-

maakt en dat kan ik me voorstellen. Het droog strooien

op fi etspaden heeft onvoldoende eff ect, met name om-

dat het inrijden van het opgebrachte zout problema-

tisch is. Als kinderen ’s ochtends naar school moeten,

zijn veel fi etspaden spekglad.”

Het zouttekort in voorgaande

jaren is mede veroorzaakt door

ondeskundig gebruik

In de Stuurgroep Gladheidbestrijding van de stichting CROW (natio-

naal kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare

ruimte), waar Hubers deel van uitmaakt, wordt al enige tijd over deze

problematiek gesproken. Dat geldt ook voor de Commissie BOR van de

NVRD. “Er is over het algemeen onvoldoende aandacht in de gladheid-

bestrijding voor gecombineerde technieken. Strooien krijgt voldoende

aandacht, maar strooien alleen is niet voldoende. Om zout te besparen

zou je meer moeten kijken naar methodes om sneeuw te verwijderen;

ploegen/sneeuwschuiven, borstelen of ruimen. Dan heb je minder zout

nodig en is het zout dat je gebruikt veel eff ectiever. Dat is beter voor

het milieu én voor het kostenplaatje.”

Kennisinfl atieHubers vindt dat bij veel coördinatoren en uitvoerenden het inzicht

ontbreekt. “Die kennisinfl atie is bedreigend. Daar maak ik me oprecht

zorgen over. Inhoudelijk is er veel kennis gewenst om tot een goede

gladheidbestrijding te komen. Het zouttekort in voorgaande jaren is

voor een belangrijk deel veroorzaakt door ondeskundig gebruik van

de voorraad. Als je dan op de snelwegen 35 gram per m2 strooit, ben

je zo door je voorraad heen. Dan moet je niet alleen spreken over

een zoutloket, maar vooral ook over het verbeteren van technieken.

Daar horen het verwijderen van sneeuw en de sproeitechniek zeker

bij. Kennis moet je bijhouden. Via het CROW hebben we daarom voor

de coördinatoren een opleiding opgetuigd. Al onze chauff eurs hebben

de SPA opleiding Specifi eke deskundigheid Winterdienst gevolgd. De

training wordt gesteund en is mede ontwikkeld door Rijkswaterstaat,

de Provincie, Akzo Nobel, Meteo Consult en de SPA Groep.”

Duurzaamheid bevorderenVoor gemeentelijke beheerders is het van belang om het aspect duur-

zaamheid handen en voeten te geven, aldus Hubers. “Door het ver-

fi jnen en verbeteren van de techniek kun je het gebruik van zout

inperken. Bovendien wordt alom het gebruik van de fi ets als vervoer-

middel aangemoedigd; dus moet je óók zorgdragen voor veilige en

goed bereidbare fi etspaden.”

Omrin gaat deze winter vooralsnog op één fi etspadroute werken met

een combisproeier; een aanhanger die zowel kan sproeien als strooien.

Bovendien wordt met de trekker, die deze aanhanger voortbeweegt,

ook geborsteld, of geschoven bij grotere sneeuwdikte. “Borstelen

doen we in deze werkwijze altijd na sneeuw. Afhankelijk van de tem-

peratuur kiezen we vervolgens in één bedrijfsgang voor sproeien of

strooien. Ik heb er veel vertrouwen in en als in de praktijk ook blijkt

dat deze werkwijze betere resultaten oplevert, dan gaan we op al onze

fi etspaden zo werken.” ■

Foto: Aebi Schmidt Nederland

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 13 08-08-12 13:43

14 GRAM | juli/augustus 2012

De afvalprofessionals die reageren: Marc Maassen, sectormanager Beleid en

Ontwikkeling bij de Gewestelijke Afvalstoff en-

dienst (GAD) in Gooi en Vechtstreek.

Freek van Eijk, directeur Strategie en Public

Aff airs bij SITA Northern Europe Waste Services.

Maarten Goorhuis, senior-beleidsmedewer-

ker bij de NVRD.

Robert-Jan ter Morsche, marketingmanager

bij adviesbureau Milgro, gespecialiseerd in

afvalpreventie en grondstoff enbeheer.

Dick Hoogendoorn, directeur van de Vereni-

ging Afvalbedrijven.

Thewis Wits, directielid van de Milieudienst

Groningen, ook loco-secretaris van het samen-

werkingsverband Afvalbeheer Regio Centraal

Groningen (ARCG).

Robbert van Duin, uitvoerend voorzitter van

Recycling Netwerk (coalitie van milieuorgani-

saties, waaronder Greenpeace, Natuur & Milieu

en Milieudefensie)

Hein Grafhorst, manager recycling en grond-

stoff en bij Omrin.

Ulphard Thoden van Velzen, onderzoeker

aan Wageningen Universiteit, gespecialiseerd

in de kostenaspecten van inzameling en herge-

bruik van verpakkingen.

WEINIG BIJVAL VOOR ‘AFVALMOTIES’ VAN TWEEDE KAMER

“Wie kan hier nou tegen zijn?”Onlangs heeft de Tweede Kamer een groot aantal moties aangenomen om vooral het verpak-

kingenbeleid een nieuwe impuls te geven. Negen afvalprofessionals geven hun mening, veelal

met weinig instemming. Het ambitieniveau laat te wensen over, dan weer wordt aan het nut van

een motie getwijfeld. ‘Deze motie is vooral recycling van beleid.’

Van Eijk: “Extra bakken maken het de burger makkelijker zijn kunststof-afval te scheiden. Stem wel locatie, type bak en inzamel frequentie op elkaar af.”

Grafhorst: “Dit is een keuze voor bronscheiding, waarbinnen breng-systemen een lage respons hebben. Onze ervaringen wijzen uit dat na-scheiding zowel kwalitatief als kwantitatief beter scoort.”

Ter Morsche: “Jammer, de uitkomst van het opheffen van het statie-geldsysteem wordt al voorgeschreven: plaats een bak. Laten we een nieuw systeem voor drankenverpakkingen ontwerpen vanuit een bre-dere kijk op grondstoffen.”

Wits: “Dit is een lokale verantwoordelijkheid, waar het rijk niets mee te maken heeft. De motie is een reactie op pogingen het statiegeld af te schaffen, geen doel maar een middel en ook nog eens een hopeloos ouderwets middel.”

Goorhuis: “De meeste gemeenten zamelen in met zakken en zitten dus helemaal niet te wachten op een alternatieve inzamelstructuur met bakken. Het effect is twijfelachtig. Uit onderzoek blijkt dat circa 40 procent van de bevolking de grote petfl essen voortaan bij het restafval zal gooien.”

door Pieter van den Brand

Plaats inzamelbakken bij elke supermarkt

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 14 08-08-12 13:43

GRAM | juli/augustus 2012 15

Van Duin: “Deze dook in 1991 al op in het eerste Verpakkingenconvenant. In twintig jaar tijd zijn we niet veel opgeschoten...”

Goorhuis: “Noem mij alsjeblieft de supermarkten die nog gratis tasjes verstrekken…”

Wits: “Weer zo‘n vage motie. Gaat het ook om draag-zakjes? Wat is een duurzaam alternatief?”

Ter Morsche: “Erg simpel gesteld: door geld voor een tasje te vragen is de eis immers al ingewilligd. Een ver-bod uitvaardigen is een populair instrument, maar in de praktijk gebeurt dit al bij veel retailers.”

Thoden van Velzen: “Ik ben voor preventief beleid; stimuleer meermalig bruikbare tassen en stimuleer mate-riaalhergebruik van kunststofdraagtassen. Ik schat overi-gens dat er in totaal zo’n 33 kton draagtassen in Neder-land rondgaan, dus dat is grof geschat 0,1 promille van het Nederlandse energiegebruik.”

Verbied gratis plastic draagtassen in supermarkten of zorg voor een duurzaam alternatief

Van Eijk: “Financiering van de zwerfafvalbestrijding is met name een discussie tussen gemeenten en producenten.”

Ter Morsche: “Een verpakking draagt bij aan zwerfafval. Maar de aanpak hiervan fi nan-cieren vanuit de producentenverantwoordelijkheid voor verpakkingen is niet logisch. Het wordt volgens mij tijd deze koppeling eens los te laten.”

Goorhuis: “Een overbodige motie. Dit geld is daar allang voor geoormerkt. Gemeen-ten besteden overigens jaarlijks 200 miljoen euro aan zwerfafvalbestrijding, dus het woordje ‘extra’ is wel pikant. Blijkbaar mag deze bijdrage daar niets aan afdoen.”

Thoden van Velzen: “Als dit goed wordt gebruikt kan hier veel mee gebeuren.”

Hoogendoorn: “Goed wanneer de producenten zo een extra gebaar maken richting gemeenten.”

Van Duin: “Als die 20 miljoen nu rechtstreeks aan gemeenten wordt uitgekeerd hebben ze ruim een euro per inwoner waarmee effectieve projecten kunnen worden opgezet.”

Oormerk extra 20 miljoen euro voor de bestrijding van zwerfafval

Goorhuis: “Uit onderzoek blijkt dat de toe-passing van PVC nu al dicht bij nul zit. De motie levert dus nauwelijks iets extra op.”

Van Eijk: “Zoiets is twintig jaar geleden al afgesproken, nu weer opgepoetst en met een ontsnappingsclausule. Het mag niet te duur zijn.”

Ter Morsche: “Kijk beter naar het gehele verpakkingensysteem, stel vast wat je wilt bereiken met een product en maak op basis van beschikbaarheid en verwerk-baarheid de keuze van een materiaal. Dan hoef je PVC misschien helemaal niet te verbieden. PVC recyclen is namelijk heel goed mogelijk.”

Thoden van Velzen: “De PVC-industrie zal boos zijn, maar doordat slechts 1 tot 2 procent van het kunststofverpakkings-afval op basis van PVC is, wordt er niet op gesorteerd en geeft het problemen bij het sorteren en opwerken van PET, PP en PE. Verpakkingstechnisch is PVC in bijna alle gevallen door of PET of PP te vervangen.”

Maak een einde aan PVC als verpakkings-materiaal

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 15 08-08-12 13:43

16 GRAM | juli/augustus 2012

Van Eijk: “Het gaat om een signifi cant volume. Een proef geeft meer duidelijkheid over de mogelijkheden en effecten van het gescheiden inzamelen van drankenkartons. Onze sorteerinstallatie in Rotterdam is er klaar voor.”

Grafhorst: “Start dan in elk geval ook een proef op met nascheiden van dranken-kartons, en vergelijk beide systemen op kwaliteit, kwantiteit en kosten.”

Ter Morsche: “Deze motie voegt niets toe. Sommige gemeenten zamelen al dranken-kartons gescheiden in. Er is kennis en er-varing genoeg, ook met het recyclen van karton en kunststof uit drankenkartons.”

Hoogendoorn: “Ik pleit voor een robuust en gedragen systeem. Toevoegen van de dranken kartons draagt daaraan bij en sluit aan bij de ontwikkelingen in de ons omrin-gende landen.”

Goorhuis: “Onvoorstelbaar is juist dat de producentenverantwoordelijkheid blijkbaar vrijblijvend is als het om drankenkartons gaat.”

Van Duin: “Als we de resultaten van eer-dere proefprojecten hadden gevolgd, dan hadden we al rond de eeuwwisseling zo’n 20 procent van de drankenkartons geschei-den kunnen inzamelen en recyclen.”

Ter Morsche: “Ik betwijfel of hogere boetes meer opleveren. Het lijkt me beter de pakkans te verbeteren. Die is en blijft uitermate gering.”

Thoden van Velzen: “De vraag is of dit psychologisch wel werkt, maar daar ben ik geen deskundige in.”

Goorhuis: “Maatschappelijk zal er weinig begrip voor zijn wanneer iemand een boete van 390 euro krijgt als hij een sigarettenpeuk op straat gooit, als door rood rijden daar maar een fractie van kost.”

Grafhorst: “Een goede maatregel, maar de handhaving is er in ons land niet op ingericht en heeft in tijden van fi nanciële krapte bij gemeenten bovendien niet de hoogste prioriteit.”

Maassen: “Vreemd eigenlijk dat de politiek hoog opgeeft over afval als grondstof, maar diezelfde grondstoffen in de openbare ruimte met boetes aan wil pakken. Dat zijn twee werelden naast elkaar, we moeten naar één referentiekader toe.”

Leg (veel) hogere boetes op voor het gooien van afval op straat

Wits: “Wie kan hier nou tegen zijn? Maar deze motie is ongetwijfeld ingege-ven door het gerommel met cijfers, althans de presentatie van vermeende successen door Nedvang en door staatssecretaris Atsma.”

Ter Morsche: “Misschien wel de belangrijkste en verstandigste motie van het jaar. Als je niet weet wat je weggooit, hoe kan je dan starten met het verminderen van verspilling. Maar pak dan wel door met een businessplan voor een brede aanpak tegen verspilling en laagwaardige verwerking en voor hoogwaardige recycling. Pas dan gaat er iets echt veranderen.”

Goorhuis: “Een zinnige motie. In het verpakkingendossier wordt voortdurend gesteggeld over de cijfers.”

Van Duin: “Mee eens. Dit punt moet na de verkiezingen serieus worden opgepakt.”

Hoogendoorn: “Monitoring behoeft echt verbetering. De branche is daar samen met Nedvang mee bezig. We zullen echter moeten accepteren dat zekerheid tot twee decimalen achter de komma niet haalbaar is.”

Rapporteer structureel en overzichtelijk over de voortgang van de afvalinzameling

Houd een proef met inzameling en hergebruik van drankenkartons

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 16 08-08-12 13:43

GRAM | juli/augustus 2012 17

Ter Morsche: “Als het bijdraagt aan de doelstelling, waarom niet? Een vereniging kan een bijdrage leveren aan het proces, mits dit op profes-sionele wijze wordt uitgevoerd.”

Van Duin: “Uitstekend als je milieubeleid en sociaal beleid goed kunt combineren.’

Goorhuis: “In feite gaat het hier om het subsidiëren van het vereni-gingsleven via de afvalstoffenheffi ng. Dat lijkt me toch in de eerste plaats een lokale politieke afweging waar de Tweede Kamer niet in zou moeten willen treden.”

Thoden van Velzen: “Volgens mij is verpakkingsafval niet primair be-doeld als bijverdienste voor verenigingen.“

Wits: “Deze motie valt in de categorie ‘goede bedoelingen’, maar be-tutteling is meer op zijn plaats.“

Hoogendoorn: “Met alle respect, maar een goed en professioneel af-valbeheer is bij de afvalsector in betere handen, denk ook aan het veilig-heidsaspect.“

Stimuleer het terugvloeien van opbrengsten van afvalinzameling naar verenigingen

Van Eijk: “Juich ik toe. Dit geeft extra zekerheid dat producentenverantwoordelijkheid ook daadwerkelijk leidt tot duurzamer produceren.”

Hoogendoorn: “Eerste stap op weg naar de kringloopmaatschappij. Moet natuurlijk wel een vervolg krijgen.”

Thoden van Velzen: “Wenselijk vanuit milieudenken, maar hoe garandeer je en meet je dat?”

Grafhorst: “Waarom moet je dit wettelijk verankeren? Er zijn drijfveren genoeg voor fabrikan-ten steeds meer recyclaat toe te passen, niet alleen uit oogpunt van duurzaamheid maar ook omdat dit economisch steeds aantrekkelijker wordt. Virgin-grondstoffen worden schaarser en duurder.”

Goorhuis: “Bij het afschaffen van de hervulplicht in 2004 beloofde de industrie al 25 procent recyclaat in te zullen zetten in nieuwe fl essen. Deze motie is vooral recycling van beleid.”

Van Duin: “Dit getuigt van een groot gebrek aan ambitie. Er zijn al PET frisdrank fl essen die uit 100 procent recyclaat bestaan, die van de Lidl nu al uit 40 procent.”

Gebruik minimaal 23% recyclaat in nieuwe petfrisdrankfl essen

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 17 08-08-12 13:43

Milieu2012 Meer winst met schone oplossingen

In samenwerking met de NVRD…

Wees erbij! Milieu 2012 is dé totaalbeurs op het gebied van milieu, voor bedrijven en overheden. Met specifi eke themapleinen zoals Afval & Recycling. In combinatie met de vakbeurs Energie ruim 400 exposanten. Meer info / Gratis toegang zie www.milieuvakbeurs.nl

De kortste weg

naar duurzaam

ondernemen

Pak uw kans opmeer rendement!

Dé vakbeurs voor duurzaam ondernemen

en het besparen op milieukosten. Van

innovatieve milieutechniek tot duurzaam

inkopen en produceren. Van nieuwe

regelgeving tot fi nanciering. Van specifi eke

oplossing tot integrale aanpak.

o.a. themaplein

Afval & Recycling

Samen met Energie 2012

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 18 08-08-12 13:43

GRAM | juli/augustus 2012 19

BOR Zwolle onder één pet

ROVA, WEZO groen en de Uitvoering van

de gemeente Zwolle gaan samen verder.

De 450 medewerkers die dit werk vanuit

de gemeente of WEZO uitvoerden, wer-

ken nu voor ROVA. ROVA-directeur Hans

Groenhuis benadrukte dat de krach-

tenbundeling een geweldige stap voor-

waarts is. “Met de gezamenlijke exper-

tise op het gebied van afvalinzameling,

duurzame energie en het beheer van de

openbare ruimte worden we nog sterker

in ons werk. Dit moet ook, want we wil-

len onze opdrachtgevers tevreden hou-

den en zij mogen rekenen op de beste

kwaliteit”, aldus Groenhuis. De komende

periode worden de drie organisatie ver-

der ineen geschoven zodat er straks één

sterke organisatie staat voor het gehele

beheer van de openbare ruimte.

Afvalverbrander wordt ‘kachel’

Restwarmte van Afvalenergiecentrale

ARN in Weurt wordt over enkele jaren

via een warmtenet gebruikt voor het ver-

warmen van ongeveer 15.000 bestaande

en nieuwbouwwoningen en bedrijven in

het Waalfront en de Waalsprong in Nij-

megen. Verwarming via een warmtenet

is duurzaam omdat het zorgt voor een

aanzienlijk lagere uitstoot van CO2 dan

warmtevoorziening met bijvoorbeeld HR-

gasketels. In het project wordt samen-

gewerkt door de provincie Gelderland,

de gemeente Nijmegen, Netwerkbedrijf

Alliander, Nuon en ARN. Het ministerie

van Economische Zaken, Landbouw en

Innovatie draagt als ‘Green Deal’ via cofi -

nanciering maximaal 2,5 miljoen euro bij

aan dit project. Voor de gemeente Nijme-

gen geldt de aanleg van een warmtenet

als de vervulling van een lang gekoester-

de wens om in 2045 een energieneutrale

stad te zijn.

Containers gaan hoeveelheid

afval meten

Maastricht gaat de containers op de mi-

lieuperrons vervangen. De nieuwe con-

tainers meten de hoeveelheid afval in de

bak. Is de container voor 80 procent vol,

dan gaat er een melding richting stads-

beheer om de container te ledigen. Ook

wordt de vulopening van de containers

voor papier en kunststof groter gemaakt.

Tot slot zijn de nieuwe containers ge-

luidsarm, dit om overlast van bijvoor-

beeld glasgerinkel tegen te gaan. Voor

Kerstmis moeten alle milieuperrons in

de stad uitgerust zijn met het nieuwe sy-

steem, dat 1,2 miljoen euro kost.

Miljoenen voor Twentse economie

De gemeente Enschede draagt met mil-

joenen euro’s bij aan activiteiten om de

economie in Twente de komende jaren

minimaal op peil te houden en verder uit

te bouwen. Deze miljoenen komen uit

het Twentse innovatiefonds dat wordt

gefi nancierd uit het extra dividend dat

de Regio Twente tot en met 2017 ont-

vangt van afvalverwerker Twence. De

Twentse gemeenten zetten met dit geza-

menlijke besluit fors in op toekomstige

innovatie, het benutten van het mense-

lijk kapitaal (Human Capital) en de posi-

tionering van Twente in economisch en

toeristisch opzicht.

Gezocht: shredder/zeeftrommel

voor Bonaire

Op Bonaire wordt vast afval ingezameld

en gestort in een uithoek van het eiland.

Het gestorte afval wordt vervolgens met

grond bedekt. Dankzij de lage luchtvoch-

tigheid en beperkte neerslag vindt weinig

afbraak van organisch afval plaats. Alhoe-

wel gescheiden afvalinzameling (behalve

glas, papier en karton) op het eiland niet

bestaat, is afvalinzamelaar en -verwerker

Selibon op eigen gelegenheid begon-

nen met het scheiden van herbruikbare

materialen die op de stortplaats worden

aangeboden. Selibon wil ook het beschik-

bare organische afval composteren. Het

eindproduct van deze compostering zal

gebruikt worden ter verbetering van de

veelal arme grond. Echter, hiervoor is het

nodig het beschikbare grove organische

materiaal te verkleinen en, na compos-

tering, te zeven. Maar een shredder of

een zeeftrommel zijn op het eiland niet

aanwezig en fondsen voor de aanschaf

hiervan ontbreken. Daarom de vraag:

welk (Nederlands) bedrijf heeft een shred-

der en/of een zeeftrommel beschikbaar

en zou deze willen en kunnen doneren

aan dit project op Bonaire? Inl. Project-

groep Compostering Bonaire, Maarten

Siebel, [email protected] tel. 015-

2151784.

AFVAL & MILIEUGEMENGDE BERICHTEN

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 19 08-08-12 13:43

20 GRAM | juli/augustus 2012

SPDe SP spreekt liever over reststoff en dan over afval. Want: ‘Afval is een

economisch begrip. Een reststof wordt afval als het voor de eigenaar

goedkoper is om zich ervan te ontdoen dan om te investeren in pre-

ventie of hergebruik als nieuwe grondstof.’ De remedie voor dit ‘per-

vers mechanisme’ is volgens het partijprogramma meerledig. De SP wil

dat afval zo dicht mogelijk bij de bron wordt verwerkt. Dat ‘nabijheid-

beginsel’ moet worden uitgewerkt in de Wet Milieubeheer. ‘Export mag

uitsluitend worden toegestaan als verwerking elders aantoonbaar posi-

tief eff ect heeft voor het milieu. Op die manier kan de schimmige grens-

overschrijdende afvalhandel fl ink gereduceerd worden en wordt het

toezicht op de verwerking eenvoudiger.’ EU-lidstaten die niet meedoen

met het Impel-project, moeten verme-

den worden als export- of importland.

Deze landen, zoals Italië, Griekenland

en Luxemburg, houden volgens de SP

geen behoorlijk toezicht op hun afval-

verwerking.

De SP is voor de herinvoering van stortbelasting en de invoering van

verbrandingsbelasting. Hoe lager de verwerkingsmethode op de Lad-

der van Lansink, hoe hoger de belasting moet zijn. Om zuivere afval-

stromen te bevorderen is de SP ook voor het behoud van statiegeld.

Afvalverwerking is een nutsfunctie, daarom zouden vooral haven-

ontvangstinstallaties in publiek eigendom moeten komen. De SP wil

ook een ‘keiharde aanpak’ van gesjoemel met chemicaliën die worden

weggemengd in stookolie voor zeeschepen.

De overcapaciteit van verbrandingsovens moet niet opgevuld worden

met de import van brandbaar afval uit andere landen. In plaats daarvan

moet de verbrandingscapaciteit worden teruggebracht door het sluiten

van de oudste installaties met de hoogste emissies. De eisen aan het

nuttig gebruik van warmte van avi’s worden gefaseerd aangescherpt.

ChristenUnieDe ChristenUnie noemt zich in het verkiezingsprogram-

ma geïnspireerd door ideeën als cradle-to-cradle en

een circulaire economie. Overheidsinstanties moeten

volgens deze partij het goede voorbeeld geven: 100

procent duurzaam wordt de norm bij hun inkoop- en

aanbestedingenbeleid. Omdat afval grondstof is, moet

het zoveel mogelijk worden hergebruikt. Dat kan on-

der meer door de hergebruiksdoelen aan te scherpen

en uitbreiding van het statiegeldsysteem naar kleine

petfl esjes en blikjes. De inzamelingspercentages van

kunststof kunnen omhoog door meer inzamelbakken,

die betaald moeten worden door de producenten.

Door een goed materiaalketenbeleid kan volgens de

CU hergebruik en recycling bevorderd worden. De CU

denkt daarbij aan een uitbreiding van de producenten-

verantwoordelijkheid, minder verpakkingen, een ver-

laagd btw-tarief voor milieuvriendelijke producten en

voorlichting aan de consument via productlabeling. In

het kader van maatschappelijk verantwoord onderne-

men wil de CU ‘eerlijke producten’ in de winkels met

een label waarop onder meer de milieudruk is af te

lezen. Niet-duurzame producten moeten worden ge-

weerd, bijvoorbeeld via een milieuheffi ng. Verder wil

de CU dat de wet milieubeheer wordt gehandhaafd en

zelfs versterkt. Door al die maatregelen zal er minder

afval ontstaan. Verouderde vuilverbrandingsinstalla-

ties met een laag rendement moeten worden gesloten,

vindt de CU. Afval uit het buitenland wordt alleen in

Nederland verbrand als dit eco-effi ciënt is.

Het aanpakken van het probleem van de plastic soep,

een enorme massa plastic afval die de oceanen ver-

vuilt, wordt bij de CU hoog op de internationale agen-

da gezet. Nederland maakt zich in Europa sterk voor

een totaalverbod voor het dumpen van afval door

zee schepen. Het gebruik van microplastics in consu-

mentenproducten, zoals scrubs, shampoos, tandpasta,

moet worden verboden, omdat deze de zeeën ver-

vuilen.

door Hetty Dekkers

Afval geen hot item in partijprogramma’s

Afval is geen hot item in de verkiezingsprogramma’s van de

grote politieke partijen. De SP en de ChristenUnie zijn de eni-

gen die er uitgebreid op ingaan. GRAM screende de verkiezings-

programma’s van alle grote partijen op het onderwerp afval.

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 20 08-08-12 13:43

PVVDe PVV erkent dat de zeeën en oceanen vol zitten met ronddrijvend

plastic. ‘Illegale lozingen moeten daarom met kracht worden tegenge-

gaan en wetten strikt nageleefd.’ Over afval en milieu schrijft de PVV

verder: ‘Straatvuil is

voor veel mensen

ergernis nummer

één. Bij sommige

fl ats vliegen de

vuilniszakken je om de oren. Er is dus volop werk aan de winkel op

milieu gebied, maar we moeten wel realistisch zijn.’ Daaronder verstaat

de PVV het volgende: ‘De gesubsidieerde milieubeweging moet steeds

nieuwe zaken verzinnen om ons bang te maken om zo hun subsidie-

stroom in stand te houden. Daarbij worden ze steeds geholpen door

hun trawanten bij de staatsomroep. Zo hobbelen we van ‘zure regen’,

‘gat in de ozonlaag’ naar de Brent Spar-aff aire. De laatste hype heet

global warming. Het klimaat verandert, natuurlijk, maar dat doet het

altijd. De mens kan de temperatuur op aarde niet een paar graden war-

mer of kouder zetten. De gesubsidieerde milieubeweging draagt er aan

bij dat wij in Nederland straks geen gloeilampen meer kunnen kopen.

Hele beroeps groepen worden door de milieulobby in de problemen ge-

bracht.’ De ‘onrendabele windmolens’ wil de PVV vervangen door meer

kerncentrales. ‘Op die manier worden we een stuk minder afhankelijk

van buitenlandse energie en fossiele brandstoff en.’

PvdADe PvdA meldt in haar ver-

kiezingsprogramma dat ‘we

te veel afvalstoff en produce-

ren en zo bodem, water en

lucht belasten’. Dat vraagt

aanpassingen in economie en samenleving. ‘Regelgeving dient te wor-

den aangepast voor het bevorderen van het hergebruik van restwarmte

en afvalstoff en, bijvoorbeeld vanuit de Rotterdamse haven naar de kas-

sen in het Westland. Met een snel groeiende wereldbevolking worden

grondstoff en als aardolie in rap tempo schaarser. Consumenten kiezen

daarom bewuster dan voorheen voor de herkomst van bijvoorbeeld

de grondstoff en in hun mobiele telefoon. Productieketens moeten hier-

voor transparanter worden. De PvdA wil verplichte en volledig transpa-

rante productieketens in 2020.’ ■

CDAHet CDA toonde zich de afgelopen kabinetsperiode

voorstander voor het afschaff en van het statiegeld-

systeem op grote petfl essen. Woordvoerder Marieke

van der Werf pleitte bij het behandelen van de Afval-

brief wel voor een recyclingsysteem voor brommers

en snorfi etsen. Die vervoermiddelen zouden nu nog te

vaak thuis gesloopt worden, waardoor veel recyclebare

materialen verloren gaan.

In het verkiezings-

programma wordt

daar niet over gerept.

In het algemeen stel-

len de christen-democraten dat ‘afval meer en meer

een grondstof is’. Om die grondstoff en te benutten,

zijn technologie en economie belangrijker dan wet-

geving en subsidies. Daarom wil de partij de verpak-

kingbelasting omzetten in een eenvoudiger milieube-

lasting. De verpakkingenbelasting kent namelijk ‘een

minimaal milieueff ect en grote administratieve lasten’.

De landbouw moet onderzoeken welke grondstoff en

van gewassen een geschikt alternatief zijn voor kunst-

stofverpakkingen.

Het CDA pleit voor het terugdringen van voedsel-

verspilling en een betere samenwerking tussen bedrij-

ven, overheid en kennisinstellingen op het terrein van

afvalverwerking en -beheer. Daarnaast mogen omwo-

nenden geen gezondheidsklachten ondervinden wan-

neer zij in de directe omgeving van een afvalverwer-

kingsbedrijf wonen.

VVDHet woord ‘afval’ komt in het VVD-

partijprogramma niet voor. Wél zeg-

gen de liberalen tegen belastingen te

zijn die het economisch verkeer hin-

deren. Als voorbeeld noemt de partij

de verpakkingenbelasting. Deze be-

lasting wil de VVD weer afschaff en.

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 21 08-08-12 13:43

22 GRAM | juli/augustus 2012

Op de gemeentewerf van stadsdeel Oost zijn Mario Weij

en Touria Sbaa in hun nopjes met de inzet van de bijna

driehonderd vrijwilligers als Hans van Zijl. “Het zijn

huiseigenaren, huurders, allochtonen en autochtonen.

De jongste is veertien en meneer Van Onna is met 82

jaar de oudste”, zeggen Sbaa en Weij. Sbaa is project-

leider en Weij teammanager van het project Schoon.

SuccesVooral in de Transvaalbuurt, maar ook in een vijftal

andere buurten in Amsterdam-Oost begint de aanpak

vruchten af te werpen. Vijf jaar geleden was de Trans-

vaalbuurt een achterstandswijk die in een spiraal van

verloedering terecht was gekomen. In de offi ciële WIA-

methodiek (Wonen in Amsterdam) scoorde de wijk met

4,7 een zware onvoldoende. “Binnen twee jaar prijkte

op het WIA-rapport van Transvaal een 6,2 op de lijst.

Dat is nog nooit vertoond, en het mooie is dat we dit

cijfer ook weten vast te houden en hopelijk nog kun-

nen verbeteren”, zegt Weij. “Ook uit de monitoring van

onze eigen handhavers maken wij op dat de hoeveel-

heid verkeerd aangeboden afval zienderogen is afge-

nomen.”

Nu spelen er natuurlijk veel meer factoren dan alleen

afval op straat waardoor mensen de openbare ruim-

te een voldoende of onvoldoende geven. Veiligheid,

groen, speelgelegenheid, opgeknapte woningblok-

ken zijn minstens zo belangrijk. “Klopt”, zeggen Sbaa

en Weij, “maar doordat betrokken buurtbewoners op

slechte plekken zelf een stukje van de openbare ruimte

in beheer nemen, is verdere verloedering mede een

halt toegeroepen. Schoonhouden is niet alleen een taak

van de gemeente, het is ook een zaak van de burger.”

AansprekenEen van de taken van de adoptanten is buurtgenoten

aan te spreken op het verkeerd aanbieden van afval.

Dat moet je leren. Hans van Zijl zegt dat het hem in-

middels goed afgaat doordat hij een relaxte opstelling

heeft. “Ik vind het niet zo moeilijk meer. Ik kies altijd

voor de openingszin ‘mag ik u wat vragen?’ En dat mag

altijd. Vervolgens vertel ik mensen dat ik samen met

het stadsdeel de buurt probeer schoon te houden. En

Vanmorgen heeft Hans van Zijl nog een rondslingeren-

de vuilniszak met houtresten in de ondergrondse rest-

container gestopt. De container staat in zijn hofje in de

gemêleerde Transvaalbuurt in Amsterdam-Oost. Sinds

vijf jaar heeft Van Zijl de container geadopteerd. “Elke

dag kijk ik even of er zakken naast liggen of dat er grof

vuil is geplaatst”, zegt Van Zijl. Van de gemeente heeft

hij handschoenen gekregen en een sleutel waarmee hij

de container kan openen om er grotere stukken afval

in te laten glijden. Ook heeft hij toegang tot de spe-

ciale adoptantenlijn, een telefoonnummer dat Van Zijl

en zijn collega-adoptanten kunnen bellen. “Als we vóór

12 uur ’s ochtends inspreken, zorgen de vuilnismannen

ervoor dat de boel nog dezelfde dag weer netjes is. En

ik moet zeggen dat het al vijf jaar goed werkt.”

Hans van Zijl is één van de 273 buurtbewoners in het

grote stadsdeel Oost van de gemeente Amsterdam die

zich op vrijwillige basis ontfermen over een container-

plek. “Als het schoon is, kost het meer moeite om er

een zak naast te zetten dan wanneer er al een boel

staan. Zo simpel is het”, zegt hij. “Ik vind het zelf pret-

tig om in een schone omgeving te wonen en ik wil ook

een voorbeeld geven aan de kinderen hier dat je daar

zelf ook iets aan kunt doen.”

door René Didde

Betrokken inwoners houden containerparkjes schoon

Niet alleen in dorpen en kleinere steden, ook

in een grote stad als Amsterdam blijken er wel

degelijk inwoners betrokken te zijn bij hun

leefomgeving. Bijna driehonderd mensen in

Amsterdam-Oost hebben in zes verschillende

wijken ondergrondse afvalcontainers geadop-

teerd. Gemeenten kunnen wat vragen aan hun

inwoners, maar ze moeten dan ook van de ge-

meente op aan kunnen.

Schoonhouden is niet alleen

een taak van de gemeente, het is ook

een zaak van de burger

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 22 08-08-12 13:43

GRAM | juli/augustus 2012 23

dat ik het fi jn vind als zij daar een handje bij helpen.

Dat kan door de afvalzak in de container te doen of het

grof vuil op de juiste dag buiten te zetten. Dan heb je

gelijk een rustige toon in de discussie. Ik zie verkeerde

aanbieders van afval ook niet als de hoofdoorzaak van

verloedering.” En er zijn andere verhalen van adequaat

aanspreken. Touria Sbaa verhaalt van een adoptant die

zag dat een buurman een enorme kartonnen doos bij

de restcontainer plaatste. “Ze schreef een briefje ‘gefe-

liciteerd met de mooie aanschaf, maar die doos hoort

daar niet’. De volgende dag had de man de doos weg-

gehaald.” Stadsdeel Oost verzorgt trainingen in derge-

lijke communicatie. “Daar huren we professionele ac-

teurs voor in. Met hen kunnen de adoptanten moeilijke

situaties oefenen”, zegt Mario Weij.

FeestjeDe adoptanten zijn doeners, geen praters. Ze willen

niet vergaderen maar wel wat doen voor hun directe

leefomgeving. Het stadsdeel koestert deze mensen,

bijvoorbeeld door een feestje te organiseren, een

nieuwjaarsborrel te houden met de wethouder en

een cadeaubon uit te reiken. Jaarlijks organiseert het

stadsdeel ook een excursie naar bijvoorbeeld het Af-

val Energie Bedrijf (AEB). Zowel de adoptanten als de

gemeente benadrukken het belang van de wederzijdse

samenwerking. “Ze moeten van ons op aan kunnen”,

zegt Weij. “Als ze bellen met een melding, moeten wij

onze voormannen onmiddellijk op pad sturen. En dat werkt, een enkele

uitzondering daargelaten, goed. Het is bij de chauff eurs en de voor-

mannen ook enorm gaan leven”, vult Sbaa aan. Sommige adoptanten

regelen zelfs vervangers wanneer ze op vakantie zijn. Als ze het niet

geregeld krijgen, mailen ze Sbaa of Weij dat ze geen vervanging kun-

nen vinden. Dan springt het stadsdeel bij. In andere gevallen zijn er

zelfs meerdere mensen die een bepaalde dag van de week voor hun

rekening nemen.

‘Stoffi e en Blikkie’ vormen het logo waarmee de campagne ‘schoonhou-

den is simpel’ kracht wordt bijgezet. Weij en Sbaa zijn ook niet te be-

roerd op markten of braderieën zelf de mickeymousepakken van Stoffi e

en Blikkie aan te trekken. In Amsterdam heeft het opmerkelijke adoptie-

project de aandacht van andere stadsdelen getrokken. “Stadsdeel Zuid

en Stadsdeel West zijn inmiddels bij ons op visite geweest. En ook op

landelijke bijeenkomsten van bijvoorbeeld Nederland Schoon kijken

mensen op van onze aanpak”, zegt Mario Weij trots. Hij vertelt zijn

collega’s dat het hard werken is. “De gemeente moet echt investeren in

menskracht en het project langdurig faciliteren. Er een paar maanden

of een jaar energie in stoppen, heeft echt geen zin.”

Meer adopterenHet adopteren van afvalcontainers kan volgens het stadsdeel ook wor-

den uitgebreid naar andere delen van de openbare ruimte. “Denk aan

boomkransen waar buurtbewoners bloemen planten, fi etsrekken waar

de wrakken worden gemeld, een stukje groen inrichten en schoonhou-

den of een groentetuin opzetten”, sommen Weij en Sbaa op. De aanpak

bevordert ook de sociale cohesie tussen buurtbewoners. Een adoptant

verwees een man die in een sociaal isolement zat zelfs met succes door

naar behandelende instanties.

Adoptant Hans van Zijl bevestigt voorzichtig het aspect van de soci-

ale cohesie. ‘Zijn’ container heeft soms trekjes van een ontmoetings-

plek waar mensen een praatje maken en nieuwtjes uitwisselen. Van

Zijl heeft intussen een tweede container geadopteerd. “Dat is meer een

‘probleemcontainer’, leuk, want er valt eer aan te behalen”, zegt hij. Het

ding staat aan een veel drukkere doorgaande weg, er is minder sociale

controle en het lijkt of er meer mensen gebruik van maken. “Het gaat

nu al beter met de container, ik krijg ‘m al aardig onder controle. De

gemeente zou alleen de klep van de container beter schoon moeten

houden. Want hoe viezer de kleppen, hoe sneller mensen hun vuilnis

ernaast zetten.”

Volgens portefeuillehouder Nevin Özütok (GroenLinks) zijn de investe-

ringen voor deze aanpak in deze tijden van crisis zonder meer te recht-

vaardigen. “Geld en vooral menskracht fi nancieren we door vooral te

bezuinigen op groot onderhoud”, zegt ze. “Het is niet meer zo dat een

straat automatisch na acht of tien jaar op de schop gaat. We repareren

de slechte stukken om de veiligheid te garanderen.” De verbeterde leef-

baarheid en sociale cohesie tonen volgens Özütok dat de kloof tussen

inwoners en overheid wel degelijk is te dichten. “De burger is zeker ge-

interesseerd. Wij zien afval en openbare ruimte niet als monopolie van

de overheid maar als een onderwerp waar de burger mede-eigenaar

van is. Het model van de adoptanten kan daarom zonder meer landelijk

worden uitgerold en kan ook terrein van fi etsenrekken en groen vrucht

afwerpen.” ■

Twee adoptanten uit de Transvaalbuurt

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 23 08-08-12 13:43

Lease

Roteb LeaseRoteb Lease is gespecialiseerd in reparatie, onderhoud en beheer van bijzondere voertuigen. Het accent ligt op afvalinzamelvoertuigen, veegmachines, rioolreinigings- voertuigen, hoogwerkers, containerauto’s, ambulances en brandweervoertuigen.Roteb Lease staat voor klantgerichte mobiliteitsservice.

Verkoop & Beheer:Advisering bij aanschaf

Aanschafcoördinatie

Voertuiginstructie

Assurantie en schadeafwikkeling

Leasing

Wagenparkbeheer

Managementinformatie

Verhuur

Werkplaatsen:Onderhoud, reparatie en keuringen

Schadeherstel

Constructiewerk

Bedrijfswageninrichting

Servicesteunpunt voor RAVO, HIAB,

Geesink, Haller, BekkerLaGram

en KOKS

Adrem veiligheidskeuringen

Meer weten? Een vraag? Een uitdaging? Informeer naar onze mogelijkheden.

Bel 010 - 267 86 00

Of mail naar [email protected]

www.roteb.rotterdam.nl

Roteb LeaseKleinpolderplein 5

Postbus 11011

3004 EA Rotterdam

De voordelen voor u:

*Let wel, besparing afhankelijk van de inzamellogistiek.

GEESINKNORBA

HYBRID PLUG IN De schoonste vuilniswagen

Geesinknorba is toonaangevend in innovatieve oplossingen, zo ook voor het milieu. Wij kunnen voor u de schoonste vuilniswagen samenstellen. Dankzij het innovatieve Hybrid Plug In systeem kan de opbouw en belading van de vuilniswagen zelfstandig werken op een sterke battery pack met behoud van functionaliteit en capaciteit. Het systeem is toepasbaar op alle chassis' en op al onze verschillende typen opbouw. Ons Hybrid Plug In systeem is al 8 jaar op de markt verkrijgbaar. Inmiddels leveren wij de vijfde versie hiervan, met de laatste aanpassingen.

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 24 08-08-12 13:43

GRAM | juli/augustus 2012 25

Ook het voorstel om een burgerwacht in te schakelen,

ziet Staatsbosbeheer niet zitten. Koreman: “Het past

niet echt bij een organisatie als Staatsbosbeheer om

een burgerwacht op de been te brengen. Ik denk ook

niet dat je de verantwoordelijkheid op die manier bij

burgers neer moet leggen.”

Op dit moment hangen de camera’s er nog niet. Als

de plannen zijn getoetst aan de huidige wet- en regel-

geving start Staatsbosbeheer met een proefperiode

van drie maanden. De camera’s zullen op de parkeer-

terreinen in de bossen komen te hangen. De praktijk is

dat het dumpen van zwerfvuil met name in de avond-

uren en op parkeerplaatsen gebeurt. Mensen kunnen

daar gemakkelijk met de auto komen en er is weinig

sociale controle. Koreman: “We willen zoveel mogelijk

voorkomen dat er camera’s in de bossen zelf komen te

hangen. Een natuurgebied moet zoveel mogelijk recre-

atiegebied blijven en bezoekers moeten niet het gevoel

krijgen dat ze constant in de gaten worden gehouden.”

Over het aantal camera’s en de plekken waar ze komen

te hangen, laat Koreman zich liever niet uit. “We schie-

ten ons doel voorbij als we deze informatie geven. Wel

zijn we van plan om de camera’s te laten rouleren tus-

sen de diverse parkeerterreinen.”

Koffi edikDe vraag blijft of cameratoezicht het probleem oplost.

Staatsbosbeheer hanteert daarom eerst een proeftijd

van drie maanden. Koreman: “In die tijd hopen we een

duidelijke vermindering te zien van de hoeveelheid af-

val die wordt gestort. Maar we zijn ons er van bewust

dat het probleem zich ook kan verplaatsen. Het blijft

koffi edik kijken.” Landelijk gezien gaat het om een pi-

lot. Nog nooit eerder zijn er camera’s in bossen opge-

hangen. Als na drie maanden blijkt dat de hoeveelheid

zwerfafval aanzienlijk is verminderd, gaat Staatsbos-

“Complete bankstellen, vuilniszakken met kleding,

huisvuil, puin en dakplaten en apparatuur afkomstig

van wietplantages”, boswachter Corien Koreman somt

op wat Staatsbosbeheer zoal in het bos aantreft. “Het

dumpen van afval is al jarenlang een probleem, maar

de laatste tijd gebeurt het steeds vaker. Een tijdje gele-

den troff en we zelfs twee dode schapen aan. Dat was

voor mij de limit”, zegt Koreman. Via Twitter plaatste

ze een oproep aan burgers om creatieve oplossingen

aan te dragen om het probleem van het dumpen van

afval aan te pakken. Ze ontving talloze reacties. Kore-

man: “We hebben alle tips die binnenkwamen serieus

beoordeeld, maar niet alle ideeën waren haalbaar. Eén

van de tips waaraan we bij Staatsbosbeheer ook al had-

den gedacht, was cameratoezicht. Het is niet de meest

elegante manier, maar wel de meest kansrijke.”

BurgerwachtEen andere tip die via Twitter binnenkwam was om

meer te surveilleren om het dumpen van zwerfvuil te

bestrijden. Staatsbosbeheer heeft echter slechts één

surveillant voor het hele gebied beschikbaar. Deze

kan dus onmogelijk alles controleren. Een ander idee

was het plaatsen van grote containers, waar mensen

hun afval in kwijt kunnen. Volgens Koreman nodigt

dit mensen echter juist uit om hun afval naar het bos

te brengen. Bovendien moet het in de containers ge-

dumpte afval vervolgens ook weer worden verwijderd.

door Ans Aerts

Staatsbosbeheer wil in een aantal bossen in het Rijk van Nijmegen camera’s gaan ophangen. Het

dumpen van zwerfvuil in de Overasseltse en Hatertse vennen en in het Groesbeekse bos loopt

de spuigaten uit. Via camerabeelden hoopt Staatsbosbeheer daders te kunnen betrappen.

Camera’s tegen zwerfvuil in het bos

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 25 08-08-12 13:43

TOTAAL WEEG CONCEPT VOOR DE AFVAL EN RECYCLING BRANCHE

WW

W.PR

ECIA

MO

LEN.N

L

Als ‘all-in’ dienstverlener profi leert Precia Molen zich door de klant te ontzorgen. De werkwij ze en mogelij kheden rond ‘het wegen’ worden vanaf budgetplanning tot en met oplevering en certifi cering, samen met de klant gerealiseerd. Hierbij komt alles aan de orde, van weegbrug, bedienpost, betaalautomaat, slagboom, verkeerslicht tot en met de weegapplicatie UniWin. Het begeleiden en realiseren van alle civiele werkzaamheden rond de weegbrug is in goede handen bij de civiele afdeling van Precia Molen.

Overal waar gewogen wordt kan Precia Molen als adviseur en als leverancier worden ingezet. Het wegen zit al 145 jaar in het bloed en het vertellen over wegen, hoe dat het beste kan en welke wetgeving gevolgd moet worden, doen we net zo graag als het verkopen van de beste weeg oplossing. Precia Molen heeft een brede kennis van de markt en heeft belangrij ke referenties in de recycling branche en proces industrie, zoals de metaal, kunststof, verpakking en logistiek.

PRECIA-MOLEN NEDERLAND B.V.Franse Akker 1, 4824 AL BredaPostbus 3246, 4800 DE Breda

Tel. +31 76 5242526E-mail [email protected] www.preciamolen.nl

beheer over tot defi nitieve invoering van cameratoezicht. Ook an-

dere natuurorganisaties zijn benieuwd naar de resultaten uit de

pilot. Een beveiligingsbedrijf stelt voor de pilot kosteloos camera’s

en zijn diensten ter beschikking. Als via een camera de kenteken-

plaat van de auto van een dader in beeld komt, zal dit als bewijs-

materiaal gelden. Staatsbosbeheer doet in dat geval aangifte bij

de politie, die dan tot vervolging kan overgaan. De straf die de

dader krijgt, kan oplopen tot enkele honderden euro’s.

PrivacywetgevingDe kosten voor het verwijderen van gedumpt zwerfvuil in de bos-

sen zijn voor Staatsbosbeheer. Koreman: “Gelukkig draagt de ge-

meente Groesbeek ook wat bij, maar op jaarbasis zijn wij hier

zo’n 20.000 euro aan kwijt. Dat geld besteden we liever aan an-

dere zaken.” Fred Thijssen, beleidsmedewerker Openbare Orde en

Veilig heid van de gemeente Groesbeek, verwoordt de visie van de

gemeente op het plan van Staatsbosbeheer: “Als gemeente zijn wij

hier niet direct bij betrokken, maar in principe zijn wij voorstander

van alle maatregelen die bijdragen aan het tegengaan van het il-

legaal storten van afval. Daarbij geldt uiteraard dat dit binnen de

wettelijke kaders moeten plaatsvinden en dat daarvoor de juiste

procedures worden gevolgd.”

Binnen de privacywetgeving zijn een aantal regels opgesteld,

waaraan het inzetten van cameratoezicht moet voldoen. Bezoe-

kers moeten, bijvoorbeeld via een informatiebord, worden geïn-

formeerd dat er cameratoezicht is. Alleen medewerkers van het

beveiligingsbedrijf mogen de camerabeelden zien en de beelden

mogen niet langer dan zeven dagen bewaard worden. Koreman:

“Die regels leven we uiteraard na.” Niet elke natuurliefhebber zal

blij zijn met de camera’s in het bos, erkent Koreman. “Maar ik

hoop dat bezoekers begrijpen dat we op deze manier iets aan dit

probleem proberen te doen en dat we criminele activiteiten wil-

len bestrijden. Bovendien

zal met het plaatsen van

camera’s ook schade aan

of inbraak in geparkeerde

auto’s van reguliere be-

zoekers wellicht vermin-

deren. Enerzijds kan ik me

voorstellen dat er mensen

zijn die zich ongemakke-

lijk voelen bij het idee dat

er camera toezicht in het

bos is. Anderzijds hangen

er tegenwoordig in elke

stad camera’s en is dit

inmiddels een algemeen

geaccepteerd fenomeen.”

Foto’s Staatsbosbeheer

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 26 08-08-12 13:43

GRAM | juli/augustus 2012 27

Royal Haskoning, Unilever, Philips en Arcadis zijn al jaren actief op de

Braziliaanse markt. Arcadis met stortgasinstallaties op stortplaatsen in

Rio en São Paulo (in São Paulo wordt nog steeds bijna al het afval ge-

stort: circa 98,5% tegenover circa 3% in Nederland). Arcadis beheert

met een Braziliaanse partner de grootse biogas plant, het bedrijf con-

troleert 40% van de biogasproductie. Haskoning legt zich toe op cradle

to cradle scheepsbouw en stadsontwikkelingsprojecten. Unilever be-

gon tien jaar geleden al met recyclingstations bij supermarkten, inmid-

dels zijn dat er 114.

InitiatievenDrie initiatieven springen eruit: oud VAR-directeur Jan Boone richtte

World Wide Recycling (WWR) op om VAR-ideeën en technieken uit te

zetten. Atsma sloot een overeenkomst met WWR voor een grote verwer-

kingsinstallatie in de Braziliaans deelstaat Maranhão (in 2014 operatio-

neel) waar organisch afval wordt verwerkt tot energie en grondstoff en.

Het milieuministerie van São Paulo en het milieuagentschap Cetesb wil-

len graag een ‘memorandum of understanding’ met Nederlandse auto-

riteiten op milieugebied tekenen voor samenwerking tussen de ken-

nisinstituten. Huisman hoopt op ondertekening tijdens het bezoek van

het prinselijk paar in november aanstaande.

In september komt een Braziliaanse delegatie naar Nederland. Het be-

zoek valt samen met de Recyclingbeurs in Gorinchem, dé gelegenheid

voor contacten over en weer. ■

door Geke Wassink

Eind november 2011 bezocht Herman Huisman,

Senior adviseur afvalbeheer bij Milieu en Materialen

van AgentschapNL, als lid van de handelsmissie met

staatssecretaris Bleeker São Paulo. Huisman: “De Fiesp

– het VNO-NCW van São Paulo – had via het Nederlands

Consulaat Generaal interesse getoond in Nederlands

afvalmanagement (zie kader). Ons doel was die be-

langstelling te verzilveren.” De handelsmissie bezocht

een groot aantal instituties, onder andere het ISWA-lid

Abrelpe, de milieuminister van de staat São Paulo en

het milieuagentschap Cetesb. Het toen geaccepteerde

‘government to government’ project startte in januari

2012 met het doel een gezamenlijk seminar te organi-

seren over ondermeer de wijze waarop Nederland het

afvalbeleid uitvoert en producentenverantwoordelijk-

heid toepast.

Fiesp en AgentschapNL organiseerden het seminar

Afvalbeheer, begin april in São Paulo, waarin de ele-

menten van het succesvol Nederlands afvalbeleid wer-

den belicht als model voor Brazilië. Sprekers namens

Nederland waren onder andere Wecycle, NVRD en Van

Gansewinkel. Het seminar, bijgewoond door minister

Schulz van I&M, trok 750 Braziliaanse bezoekers.

Brazilië gebaat bij Nederlandse afvalkennis en technologie

Als Brazilië Nederlandse afvaltechnologie toepast kan 57 miljoen ton CO2-emissie worden voorkomen*, aldus staats-

secretaris Atsma op de duurzaamheidstop RIO+20, eind juni jl. Atsma presenteerde daar de mogelijkheden die re-

cycling en het verwerken van afval tot bruikbare grondstoff en bieden bij het vergroenen van de economie. Vooraf-

gaand aan RIO + 20 werkten Brazilië en Nederland via AgentschapNL al ruim een half jaar samen.

Brazilië nam in augustus 2010 een nieuwe afvalwet aan die voor een belang-rijk deel op de EU-afval wetgeving is gebaseerd. De nieuwe wet vraagt alle 5565 gemeenten en staten om vóór augustus 2014 gescheiden inzameling van afval te realiseren. Alleen bewerkt afval mag naar stortplaatsen die moe-ten voldoen aan strenge eisen. Een nieuw element in het uitvoeringsbesluit is: ‘Reverse Logistics’ (producentenverantwoordelijkheid) voor verpakkin-gen, toxische landbouw verpakkingen, smeerolie, afgedankte medicijnen, autobanden, kwikhoudende lampen en elektronisch afval. Nieuwe principes in de wet zijn: het preventie- en voorzorgsbeginsel en gedeelde verantwoor-delijkheid. De industrie maakt zich ernstig zorgen over de zware sancties die in het vooruitzicht zijn gesteld. Dit was voor de industrie de aanleiding voor het organiseren van het seminar. Nederland is uitgekozen als voorbeeld van-wege het hoge niveau van het afvalbeheer.

* onderzoek van MWH Global, met de Universiteit van Utrecht en de Nederlandse en Braziliaanse brancheorganisaties voor afvalbeheer (NVRD en ABRELPE)

Foto: Agentschap NL

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 27 08-08-12 13:43

28 GRAM | juli/augustus 2012

VAKWERK

“ Als het je hobby niet is, moet je het niet doen”Wat houdt je functie in?

Binnen ons team heeft ieder zijn eigen kerntaak. Mijn

kerntaak is de controle op bijplaatsingen bij onder-

grondse restafvalcontainers. Het gaat hier om de con-

tainers bij de hoogbouw. Hoogbouwbewoners brengen

hun restafval naar een container in de wijk en hebben

toegang met een pasje. Als deze container vol zit heb-

ben ze een uitwijkmogelijkheid – naar een naastgele-

gen container – op hooguit 500 meter loopafstand. De

eengezinswoningen hebben een restafvalcontainer, die

huis aan huis wordt geleegd. Daar wordt ook wel bijge-

plaatst, maar veel minder. Daarop controleren we dan

ook veel minder.

Bijplaatsingen

Naast mijn kerntaak pak ik natuurlijk ook wel zaken

van anderen mee. Zo grijp ik, evenals mijn collega’s,

ook in wanneer ik een loslopende hond of zwerfafval

zie. Ik kijk naar de inhoud van de zak, maar in principe

niet naar het afval zelf. We handhaven dus niet op het

afvalscheidingsgedrag van mensen. Het gaat puur om

het constateren van de bijplaatsing. Tenzij het echt om

ernstige zaken gaat, bij gedumpte medicijnen bijvoor-

beeld, dan spreek ik mensen daar wel op aan.

Dwangsom

Ik open en controleer zo’n 2400 zakken per jaar. Dit

leidt tot 650 á 700 dwangsommen per jaar, aanzien-

lijk meer dan de 300 á 400 stuks waarop de gemeente

jaarlijks rekent. De dwangsom is 60 euro. Dit zijn de

kosten voor het opruimen van de zakken. De burger

krijgt van ons een spoedeisende bestuurlijke boete

opgelegd. Bij een gewone bestuursdwang moeten we

eerst waarschuwen, waarbij de burger de gelegenheid

krijgt de fout te herstellen. Maar dat werkt in de prak-

tijk niet. Daarom voeren we echt lik op stuk beleid.

Hoe lang doe je dit werk al?

Ik doe dit nu vier jaar. Hiervoor was ik verantwoorde-

lijk voor de handhaving op uitstallingen en terrassen.

Vier jaar geleden is de gemeente Apeldoorn begonnen

met deze structurele handhaving, en met mij in deze

Ton van Beek is buitengewoon

opsporingsambtenaar (BOA) bij

het team Toezicht en Handhaving

in de Openbare Ruimte (THOR)

van de gemeente Apeldoorn.

Zijn functie is milieu opsporings-

ambtenaar. Het team THOR pakt

overlast in de openbare ruimte

aan. Zij controleren onder meer

op illegaal plaatsen of dumpen

van afval, wildplassen, (illegale)

gokhuizen, overlast van uitstal-

lingen en terrassen, onveilig en

of verkeerd stallen van fi etsen,

hondenpoep en loslopende hon-

den.

Foto

: Fo

to G

erhard

Wit

teve

en

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 28 08-08-12 13:43

GRAM | juli/augustus 2012 29

functie. Door de succesvolle handhaving hebben we

ons werkgebied kunnen uitbreiden. Toen we startten,

controleerden we wekelijks 80 ondergrondse contai-

ners. Dat zijn er nu 285 (van de 350). De vervuiling is

hier 2,7 procent, ten opzichte van een landelijk gemid-

delde van 5 á 10 procent. Ik heb alle containers in mijn

TomTom gezet en zo een handige route samengesteld.

Ik rijd vooral na het weekend; maandag is dé dag. In

het weekend wordt het meeste afval bijgeplaatst en

gedumpt. Maar ook in vakantieperioden leggen we

meer dwangsommen op. In de wintermaanden ben ik

bijna de hele week op pad. Het werk duurt dan langer,

maar mijn werkdagen op straat zijn ook korter omdat

er minder daglicht is. Een keer in de maand werk ik ook

in het weekend. Daarmee laten we aan de burgers zien

dat er óók op zaterdag en zondag gehandhaafd wordt.

Ik rijd in een speciale auto, die helemaal is toegerust

op mijn werk. Deze auto is onder meer voorzien van

ontsmettings- en schoonmaakmiddelen en een afzui-

ger voor de geuren. Ook draag ik speciale werkkleding

met lange mouwen en handschoenen, zodat er zo min

mogelijk huidcontact is met het afval.

Wat beweegt jou om dit werk te doen?

Het controleren van het afval is natuurlijk niet het

mooiste werk. Maar mijn werk is gevarieerd. Op maan-

dag ben ik de hele dag onderweg, de overige dagen

ben ik op kantoor voor de afhandeling. Tussendoor ga

ik ook op pad, naar aanleiding van meldingen van bur-

gers. Ik rijd in een opvallende auto, zodat mensen zien

dat er gehandhaafd wordt.

Wat is er zo leuk aan je werk? Waar haal je

je voldoening uit?

Als handhaver wil je de straten schoon en netjes heb-

ben. Het controleren en uiteraard beboeten, dat is

ons werk. Maar uiteindelijk gaat het erom dat de stad

schoon is en dat we daarmee ongedierte en milieu-

schade voorkomen. Ik haal ook veel voldoening uit de

waardering die ik krijg, van zowel mijn werkgever als

het publiek. Voor mijn manier van werken krijg ik veel

complimenten. Dat is fi jn, maar teveel is ook niet no-

dig, want ook mijn collega’s leveren goed werk. En ik

wil hen niet de loef afsteken.

Waar erger jij je aan?

Je zou denken dat het bijplaatsen drastisch minder

wordt, met deze structurele strenge controle. Toch valt

dat tegen. Sommige mensen spreek ik voor de derde of

vierde keer aan. In deze individuele samenleving zijn

de mensen ook erg op zichzelf. Men vertelt de con-

trole, en de consequenties daarvan, te weinig door. Dat

is echt veranderd ten opzichte van vroeger. Het gaat mensen vaak niet

om het milieu, maar om de boete. Ik zeg ook wel tegen mensen die

komen klagen over de dwangsom dat ze zich moeten schamen voor

de schade die ze veroorzaken. Gelukkig krijg ik ook veel complimenten

van burgers. Het merendeel heeft waardering voor dit werk, omdat ze

zien dat het schoner is geworden in Apeldoorn.

Over het geheel gezien wordt het dumpen wel minder. Eerder trof ik re-

gelmatig 20 á 30 zakken bij één container aan en dat gebeurt nu bijna

niet meer. De pakkans, die 25 procent is, blijft gelijk, ondanks het feit

dat ons controlegebied fl ink is uitgebreid de laatste jaren.

Ben je trots op je werk?

Ik ga écht voor mijn werk. Als het je hobby niet is, moet je het niet

doen. Dit gaat echt ergens over, ik houd de stad mee schoon.

Wat maakt iemand geschikt om dit werk te doen?

Je moet heel fl exibel zijn. Ik begin dagelijks om 7 uur en weet nooit hoe

laat ik klaar ben. Koffi e drinken en lunchen moet tussen de bedrijven

door. Ik kijk heel gericht naar wat ik zoek, kijk als het ware door het

afval heen. Je moet er wel een missie in zien. Eigenlijk gaat het er niet

om wat voor werk je doet, maar hoe je het doet. Zo kun je altijd iets

leuks van je werk maken. En je moet uiteraard wel tegen al dat afval

en de geur ervan kunnen. Mensen met een zwakke maag zijn hier zo

weer weg.

Wat is het meest bijzondere dat je hebt meegemaakt in je werk?

Ik heb eens een vrouw een dwangsom gestuurd. Zij maakte bezwaar en

schreef dat ze er niets aan kon doen, want haar zoontje van twee had

haar post in de pedaalemmer gestopt. Hij kreeg dus de schuld, terwijl

zij natuurlijk verantwoordelijk was voor haar eigen gedrag. Daar heb-

ben we wel om gelachen.

Mensen doen hun best om te voorkomen dat hun afval traceerbaar

is. Maar het lukt me uiteindelijk toch wel het adres te achterhalen. Ik

maak foto’s van de zakken – en inhoud – als bewijs. Ondanks dit bewijs

blijven mensen soms ontkennen. Daarom is het fi jn dat we hier in Apel-

doorn werken met bestuursdwang. Als we aannemelijk kunnen maken

dat de burger schuld heeft, kunnen we een dwangsom opleggen.

Dikke huid

Met agressie heb ik gelukkig weinig te maken. Mijn uniform helpt daar-

in ook. Ik laat niet alles tegen me zeggen, maar wil ook niet alles horen.

Ik ben inmiddels 61, mijn huid is ook fl ink wat dikker geworden in de

loop der jaren. En als het echt uit de hand dreigt te lopen, kan ik via

mijn portofoon de politie erbij roepen. Gelukkig is dit nog nooit nodig

geweest.

Wat zou vandaag nog anders moeten in Nederland?

Het klinkt misschien arrogant, maar ik zou zeggen: doe het gewoon

zoals wij hier in Apeldoorn. Ik kom zelf uit Nijmegen. Jaarlijks loop ik

daar de Vierdaagse. Ik zie dan zoveel restafvalzakken rondslingeren in

de stad, schandalig gewoon. Daar kan men nog wel van ons leren. ■

Vakwerk gaat over het vakmanschap en de bevlogenheid in de branche. In de afval en reiniging werken vele professionals, die hart hebben voor de ‘schone zaak’. Wat drijft hen? En waarom doen zij hun werk graag & goed? Iedere maand passeert een professional uit de branche de revue.

Tekst: Karin Giesen

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 29 08-08-12 13:43

De oerdegelijke strooimachines van Epoke uit Scandinavië. Maar ook sneeuwploegen, zoutoplossers en sproeimachines: Voor de winterdienst in de volle breedte, leidt de weg naar Schuitemaker. Bovendien is Schuitemaker voor u continu op zoek naar innovatieve oplossingen, zoals onze nieuwe houten opslagsilo’s. Want alleen Schuitemaker biedt kwaliteitsmerken, een gevarieerd en compleet programma, doortimmerd advies en uitstekende service. Zegt u winterdienst, denk dan aan Schuitemaker!

Schuitemaker B.V. | Morsweg 18 - 7461 AG Rijssen - Holland Tel.: +31 (0)548 - 51 41 25 | www.sr-schuitemaker.nl

Schuitemaker. Winterdienst in de volle breedte

WWW.VANWERVEN.NL

Biddingringweg 23 8256 PB Biddinghuizen

Telefoon: 0321 - 33 05 [email protected]

• Afvalinzameling& Verwerking

• Energie &Grondstoffen

• Infra

Kunststof Recycling Van Werven recyclet post consumer kunststoffen tot schone herbruik bare grondstoffen voor de kunststofverwerkende industrie.

De mix aan verschillende soorten kunststoffen wordt na sortering in meerdere stappen bewerkt tot kwalitatief hoogwaardige grondstoffen welke in bigbags of bulksilo’s naar afnemers in Europa worden getransporteerd. Naast de terugwinning van grondstoffen uit afval wordt tevens een aanzienlijke CO2 besparing gerealiseerd.

Voor haar kunststofrecycling activiteiten ontving het bedrijf in februari de Flevopenning voor meest innovatie onderneming in Flevoland. Ook maakt Kunststof Recycling Van Werven deel uit van de MKB Innovatie Top 100. Hiermee behoort het bedrijf tot de groep van meeste innovatieve bedrijven van Nederland.Duurzaam en innovatief ondernemen is één van de belangrijkste speerpunten van het bedrijf.Voor meer informatie zie de website van Van Werven www.vanwerven.nl of bel met Kunststof Recycling Van Werven in Biddinghuizen via telefoonnummer 032 133 05 73.

Kunststof Recycling Van Werven B.V.

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 30 08-08-12 13:43

GRAM | juli/augustus 2012 31

Certifi cering beeldgericht reinigen

Het project certifi cering beeldgericht

reinigen, onderdeel van het programma

Gemeente Schoon, is van start gegaan.

Doel van het project is er voor zorgen dat

alle kennis en ervaring die is opgedaan

binnen Gemeente Schoon wordt geborgd

voor de toekomst. De ontwikkelde lei-

draden, instructies en opleidingen wor-

den samengevoegd tot een normatief

document. Verder wordt een certifi catie-

schema opgesteld. Meer weten over dit

project? Neem contact op met Bas Peeters

via [email protected]

Wijziging procedure

gevonden voorwerpen

Het registreren en bewaren van gevon-

den en verloren voorwerpen was tot voor

kort een taak van de politie. De politie

hield de registratie van deze voorwerpen

bij en nam kleine voorwerpen ook in be-

waring. Dit is per 1 juli 2012 veranderd.

Volgens de wet is degene die in de open-

bare ruimte iets vindt, verplicht om zo

snel mogelijk bij de gemeente aangifte

te doen. Ook verlies van een voorwerp

moet geregistreerd worden bij de ge-

meente. Heeft u deze wijziging per 1 juli

2012 al geïmplementeerd en wilt u uw

ervaringen delen of wilt u weten hoe dat

bij collega gemeenten is geregeld? Dan

kunt u dat kenbaar maken aan Jolanda

Gerrits via [email protected]

nieuwsTekst: Bas Peeters

Met de ondertekening verdwijnt de ver-

pakkingenbelasting per 1 januari 2013

defi nitief. Dit betekent echter nog niet

dat er een akkoord ligt. De VNG laat deze

zomer onderzoek doen naar de verdere

verduurzaming van verpakkingen. De

VNG heeft deze ruimte gevraagd, omdat

gemeenten grote moeite hebben met het

besluit van de Tweede Kamer dat sta-

tiegeld kan worden afgeschaft. In sep-

tember organiseert de VNG een aantal

bijeenkomsten waar de leden zich kun-

nen uitspreken over de bevindingen van

het onderzoek. Daarna volgt een besluit

over de gevolgen daarvan voor het con-

ceptakkoord.

Besluit markt en overheid in werking

Vanaf 1 juli moeten gemeenten voor

economische activiteiten ten minste de

integrale kostprijs inclusief winstopslag

in rekening brengen. Daarbij gelden ook

ander verplichtingen zoals een bevoorde-

lingsverbod voor overheidsbedrijven. Uit-

zondering is mogelijk maar dan moeten

huidige activiteiten binnen twee jaar als

dienst van algemeen economisch belang

worden aangemerkt. Afvalinzameling is

tot nu toe een dergelijke dienst geweest.

Het ministerie van ELI komt binnenkort

met een brochure met uitleg. Al eerder

vragen? Neem contact op met Ilse van

der Grift van de NVRD commissie Markt

en Overheid, via [email protected]

Verpakkingenakkoord getekend

De raamovereenkomst verpakkingen

is ondertekend door staatssecretaris

Atsma en het verpakkend bedrijfsleven,

de handtekening van de VNG ontbreekt.

Functie- en competentie-

profi elen geactualiseerd

De inhoud van 13 gangbare func-

tie- en beroepscompetentieprofi elen

in de branche is geactualiseerd. In

opdracht van de NVRD heeft Harrie

Nouwens, P&O & Meer, na een con-

sultatie in het veld handzame be-

schrijvingen gemaakt van de func-

ties- en beroepscompetenties. In het

najaar van 2012 stelt de commissie

Opleiden & Professionaliseren aan

de hand van deze profi elen eind-

termen vast. De functie- en compe-

tentieprofi elen zijn te downloaden

van de website (www.nvrd.nl). Voor

meer informatie over het project

kunt u contact opnemen met Peter

Kerris, via [email protected]

Project Versterking Veiligheids-

cultuur zoekt deelnemers

De Stichting Arbocatalogus Afval-

branche (StAA) waarin de NVRD sa-

menwerkt met BRBS, BVOR en VA, is

gestart met het project ‘Versterken

Veiligheidscultuur en Veiligheidsge-

drag in de Afvalbranche’. Het pro-

ject heeft als doel om stapsgewijs

de veiligheidscultuur in bedrijven

te versterken. Op www.nvrd.nl staat

een toelichting en korte samenvat-

ting van het project. De kosten voor

deelname zijn e 6.500,- per bedrijf.

Het Ministerie van SZW heeft echter

een subsidie toegekend waarmee u

de helft van dit bedrag, e 3.250,- ver-

goed krijgt. Omdat het totale subsi-

diebedrag beperkt is, komen maxi-

maal 30 bedrijven in aanmerking

voor projectsubsidie.

Interesse in deelname kunt u melden

aan projectleider Pieter Ruigewaard

([email protected]).

Voor vragen kunt u terecht bij Peter

Kerris via [email protected]

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 31 08-08-12 13:43

32 GRAM | juli/augustus 2012

Er zijn deskundigen die zweren bij ZBB, omdat het

voorkomt dat er automatismen in de becijferingen ko-

men. Zo van: ‘doe hier maar twee procent bij en haal

daar maar een procentje af’ en klaar is de begroting.

Volgens de ‘ZBB-school’ is deze manier dodelijk voor

organisaties, omdat iedere prikkel bij managers om

scherp te blijven calculeren verdwijnt. Organisatie dij-

en zo geleidelijk uit en gaan kapot door vetaangroei.

Andere deskundigen zeggen dat het toepassen van ZBB

door gemeenten niets anders is dan een ordinaire be-

zuinigingstruc, waarbij gemeenten stiekempjes taken

doorschuiven naar de burgers. Veel gehoord voorbeeld

is de opmerking van een wethouder, die stelde dat de

reinigingsdienst geen hondendrollen meer opruimt,

omdat nergens in de wet zou staan dat dit een taak is

van de gemeente.

Ineffi ciëntie voorkomenEsther Bout, afdelingsmanager inzameling, reiniging

en groenonderhoud in Amsterdam-Zuidoost verwerpt

de suggestie dat ZBB een pure bezuinigingsactie is,

waarbij minder service wordt geleverd aan de burgers.

“De bedoeling is juist het werk zo effi ciënt mogelijk

uit te voeren, zodat de burger minder belasting hoeft

te betalen. Wij zijn enkele jaren geleden met behulp

van extern bureau IPR Normag overgestapt op ZBB. De

primaire aanleiding was dat onze kosten jaar in jaar uit

stegen. Hierdoor werden budgetten stelselmatig over-

schreden zonder dat we daar een duidelijk onderbouw-

de verklaring voor konden geven. Uit het onderzoek

bleek dat enkele werkprocessen ineffi ciënt verliepen

en dat de overhead groter was dan nodig door geleide-

lijke vetaangroei. Onze drijfveer is simpel: we werken

met geld van de burger en dat moeten we verantwoord

uitgeven. Anders ben je verkeerd bezig. Ineffi ciëntie

komt uiteindelijk immers op het bordje van de burger

terecht. Met ZBB kijken we nu ieder jaar met frisse blik

hoe we het werk zonder toeters en bellen moeten re-

gelen. Dat heeft niets te maken met bot schrappen in

je dienstverlening, maar wel met het voorkomen dat er

onnodig franje aan de dienstverlening komt of dat vet

in de organisatie sluipt. We houden daarbij rekening

met de best practices in het productieproces. Die wor-

den verankerd en vormen de basis, maar ze worden

wel ieder jaar kritisch bekeken.

ZBB dwingt ons om steeds terug te gaan naar de core

business om goed te kijken of we de dingen die we

doen wel effi ciënt doen. Dat lukt, we behalen de vast-

gelegde scherpe schoonheidsgraden en beeldkwali-

teiten en we maken steeds bewuste afwegingen over

de inzet van personeel en materieel. Om de kwaliteit

op het vereiste peil te houden, zijn we bijvoorbeeld

teruggegaan naar de inzet van voormannen. Ook de

ondersteunende staf is nu beter op maat van de be-

drijfsvoering gesneden.

ZBB is soms puzzelen, omdat je niet meer op de auto-

maat kunt rijden. Vooral de start was ingrijpend omdat

je dan nog grip moet krijgen op de werkprocessen.

Daar hebben we in moeten investeren. Als je eenmaal

die grip hebt, gaat het steeds gemakkelijker. Het is

wel van belang dat je steeds de juiste gegevens krijgt

over het functioneren en presteren van de bedrijfsvoe-

ring. De grote winst is dat we geen overschrijdingen

meer hebben, maar alleen nog onderschrijdingen. En

door Laurent Chevalier

Zero-based budgettering houdt organisaties scherp

Zero-based budgettering (ZBB) doet geleidelijk

opgang in gemeentelijke kringen. Het is een om-

gekeerde benadering van de traditionele manier

van begrotingen maken, waarbij het verleden ba-

sis is voor het nieuwe jaar. Bij ZBB wordt iedere

keer bij nul begonnen, alsof de organisatie nog

moet worden opgericht. De baseline is dus nul,

waardoor organisaties jaarlijks worden uitge-

daagd scherp te calculeren.

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 32 08-08-12 13:43

GRAM | juli/augustus 2012 33

breken in vastgeroeste kaders om eff ectief in te spelen

op de veranderende maatschappij.

Kritische consumentenVan de bewoners vragen we om niet voor allerlei zaken

gemakshalve maar altijd naar de gemeente te wijzen.

Zij zijn zelf ook verantwoordelijk voor bijvoorbeeld het

schoon houden van hun buurt. Daarom streven wij er

met ZBB ook naar om de burgers een stuk maatschap-

pelijke verantwoordelijkheid terug te geven, waarbij wij

zorgen voor de aanjaagfunctie. Bij het beheer van de

openbare ruimte doen we dat onder andere door wijk-

regisseurs aan te stellen. Zij hebben een verbindende

functie en zijn ook het aanspreekpunt als het de ver-

keerde kant op dreigt te gaan. Het mooie daarvan is

ook dat je goed kunt inspelen op de verschillen tussen

de diverse wijken. Het maakt maatwerk mogelijk. Onze

nieuwe aanpak wordt breed gedragen in de gemeente-

raad. Ook de verschillende belangenorganisaties heb-

ben positief gereageerd.” Lokaal Belang Oude IJssel-

streek, de grootste partij in de gemeente, bevestigt dit.

“Tijden veranderen, we zitten in een economische crisis

met forse bezuinigingen vanuit Den Haag. Desondanks

blijven de inwoners kritische consumenten die hoge

eisen stellen, terwijl de gemeente maar beperkte mo-

gelijkheden heeft. Daarom is ZBB een goed initiatief.”

Burgers bewust makenLokaal Belang kan zich vinden in de aandachtspunten

die bij de invoering zijn gesteld: wijkgericht werken, de

inrichting van de openbare ruimte, handhaving en on-

derwijs. De rekenmeesters van de gemeente verwach-

ten met ZBB een besparing te realiseren van 600.000

euro in 2012, oplopend tot meerdere miljoenen euro’s

in 2015. Gemeentesecretaris Tamminga heeft geen

angst dat de nieuwe aanpak zal leiden tot ernstige

vervuiling van de gemeente. “Door met iets nieuws te

beginnen, loop je natuurlijk altijd een risico. Dat mag

ons er echter niet van weerhouden deze slag te maken.

Via extra communicatie willen wij de inwoners bewust

maken van hun eigen verantwoordelijkheid om de om-

geving schoon te houden. Burgerparticipatie moet er

ook toe leiden dat mensen elkaar aanspreken op on-

gewenst gedrag, Denk bijvoorbeeld aan het bestrijden

van zwerfafval.” ■

ik herhaal het nog maar een keer: de kwaliteit van het

werk is niet minder geworden en we hebben geen uit-

voerende taken afgestoten. Per saldo hebben we wel

ongeveer een half miljoen euro kunnen besparen. Dat

betekent dat we op een verantwoorde manier met geld

van de burgers omgaan.”

Bout ontkent niet dat ZBB er soms ook toe kan leiden

dat bepaald werk worden afgestoten, maar dan gaat

het volgens haar nooit om kerntaken van de organisa-

tie. Gevraagd naar de fi nanciële eff ecten zegt ze trots

(zonder concrete cijfers te willen noemen): “We zijn in

2009 met ZBB begonnen, nadat we in 2008 waren ge-

confronteerd met een forse overschrijding. We draai-

den meteen al budgettair neutraal en in 2010 hielden

we voor de eerste keer geld over. Dat werd nog eens

dunnetjes overgedaan in 2011. Tegelijk bleek dat de

kwaliteit van ons werk omhoog was gegaan, doordat

er veel meer focus wordt gelegd op het uitvoerende

werk. We werken nu dus schoner tegen minder geld.”

MaatwerkDe gemeente Oude IJsselstreek in de Achterhoek (circa

40.000 inwoners) wacht de komende jaren de uitda-

ging een structureel tekort van één, mogelijk oplopend

tot meerdere miljoenen euro’s, het hoofd te bieden.

Dat noopt de gemeente een scherp fi nancieel beheer te

voeren en prioriteiten te stellen. Om dat te realiseren,

is Oude IJsselstreek overgestapt op Zero-Based Budget-

tering (ZBB). Gemeentesecretaris Gerharda Tamminga

vertelt dat Oude IJsselstreek hiermee in gemeentelijk

Nederland tot de voorlopers behoort. Over de achter-

gronden van dit besluit zegt zij: “Deze vernieuwing is

een reactie op de traditionele budgetteringsmethoden,

waarbij je voortborduurt op resultaten en begrotingen

uit het verleden. Bij ZBB bouwen we het gehele budget

vanaf nul opnieuw op. Belangrijk uitgangspunt is dat

wij maatwerk willen leveren aan de diverse kernen in

de gemeente.”

Op de vraag of ZBB eigenlijk geen duur woord is voor

fi leermes waarmee de gemeente snijdt in de dienst-

verlening, zegt Tamminga: “ABSOLUUT niet! Ons uit-

gangspunt is dat de dienstverlening van onze ‘winkel’

en de kwaliteit van onze voorzieningen op het huidige

hoge niveau blijven; of het nu gaat om een zwembad-

voorziening of afvalbeheer. Met ZBB willen we wel in-

Esther Bout: “Onze drijfveer is simpel:

we werken met geld van de burger en

dat moeten we verantwoord uitgeven.

Anders ben je verkeerd bezig.”

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 33 08-08-12 13:43

34 GRAM | juli/augustus 2012

Een eenvoudige methode om inzicht te krijgen in

brandstofgebruik is gewoonweg registreren van de

getankte liters en de gereden kilometers. Dit is gemak-

kelijk te doen voor bedrijven en organisaties met een

klein wagenpark. Bij een groot wagenpark is het advies

dit systeem automatisch in te richten, bijvoorbeeld

door de aanschaf van boordcomputers of een koppe-

ling met het systeem van de brandstofl everancier. Het

registeren van brandstofverbruik heeft ook daadwer-

kelijk zin als de organisatie er iets mee doet. Het ver-

volgens monitoren van het verbruik heeft nut als dit

verder in de organisatie wordt geborgd. Dit vraagt res-

pectievelijk om goed ingericht brandstofmanagement

en dito interne communicatie.

Inrichting brandstofmanagementHet inrichten van een brandstofmanagementsysteem

hoeft niet moeilijk te zijn. Om inzicht te hebben in het

verbruik zijn aantallen kilometers en liters de enige

noodzakelijke gegevens. Voor verdere analyse zijn

de gegevens van voertuigen en chauff eur belangrijk.

Steeds meer bedrijven kiezen ervoor dit automatisch in

te richten. Dat wil zeggen dat de gegevens automatisch

worden gegenereerd en dit vervolgens in standaard-

overzichten naar voren komt, bijvoorbeeld per week of

maand. Het bedrijf voorkomt hiermee dat achteraf veel

informatie verzameld moet worden.

Interne communicatieHet blijft natuurlijk niet alleen bij registreren. Een ver-

dere invulling is noodzakelijk. Het is van belang dat

alle betrokken partijen op de hoogte zijn van de re-

gistratie van en inzicht in het verbruik. De betrokken

partijen zijn onder andere management, fi nanciële af-

deling, planners en chauff eurs. Om grip op het brand-

stofverbruik te hebben, zijn de volgende aspecten van

belang: bepalen wie verantwoordelijk is voor beleid en

registratie, defi niëren van prestatie-indicatoren voor

brandstofverbruik en het opnemen van prestaties in

beoordeling van chauff eurs en planners.

Door bovengenoemde aspecten goed in te richten is

in principe elke chauff eur, planner of manager in staat

zijn eigen werkwijze te beoordelen en te verbeteren als

het om brandstofverbruik gaat. Dit kan verder worden

vormgegeven door de kwaliteitscirkel van Deming.

door Emile van Rijn

Brandstofmanagement betekent kosten- en emissiereductie

Heeft uw bedrijf inzicht in het brandstofverbruik van het wagenpark? En weet uw bedrijf hoe

hoog deze brandstofkosten zijn? Brandstofkosten vormen vaak een onderbelichte kostenpost,

terwijl het aandeel brandstofkosten in de totale logistieke activiteiten behoorlijk is. Het ont-

breekt bedrijven vaak aan goede managementtools om brandstofkosten inzichtelijk te maken.

Brandstofmanagement is echter meer dan rendabel. Bedrijven kunnen brandstof besparen.

Goed management, een collectieve aanpak en bewustwording resulteert in emissiereductie

en kosten reductie. Hierbij zijn kostenbesparingen van 7 procent mogelijk. Bovendien daalt de

CO2-emissie bij een vermindering van brandstofverbruik.

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 34 08-08-12 13:43

Orwak, onderdeel van de Tomra groep, is wereldwijd marktleider op het gebied van afval- en balenpersen. Onze systemen zijn het perfecte praktijkvoorbeeld van ‘minder is meer’. De Orwak balenpers verlaagt niet enkel uw afvalvolume. De pers genereert ook opbrengsten doordat u recyclebare en daarmee waardevolle materialen kunt scheiden van de rest van uw afval. Met een Orwak balenpers voldoet u aan de geldende overheidsregelingen en bespaart u op de koop toe. Want Orwak garandeert een meer dan voortreffelijke ‘return on investment’.

OvvpmvW

www.orwak.nl | [email protected] | +31 55 599 88 44 | Volg Tomra Systems B.V.

Ook andere aspecten van het rijgedrag kunnen worden

besproken, zoals aantallen schades, ongevallen, boe-

tes en onderhoudskosten (Check).

Bij registratie en beoordeling van brandstofverbruik

en daaruit volgend het rijgedrag zullen chauff eurs an-

ders rijden dan wanneer hier geen sprake van is. Het

logische gevolg is dat minder brandstof zal worden

verbruikt. Daarnaast speelt de planner ook een be-

langrijke rol in het functioneren van een chauff eur. Bij-

voorbeeld: hoe minder tijd de planner aan de chauff eur

geeft, hoe harder een chauff eur zal moeten rijden, hoe

meer brandstofverbruik (Act).

Brandstofkosten vormen na de personeelskosten de

grootste post in de totale transportkosten. Brandstof

besparen betekent dus meer winst voor het bedrijf.

De basis voor een actief brandstofmanagementbeleid

is gebaseerd op het doorlopen van een continu verbe-

terproces. Door het monitoren van het brandstofver-

bruik inclusief terugkoppeling naar en bijsturing van

de chauff eurs kunnen besparingen van 3 tot 7 procent

worden gerealiseerd. ■

Over de auteur: Emile van Rijn is bedrijfsadviseur bij EVO

Plan-Do-Check-ActHet aanstellen van een functionaris die verantwoorde-

lijk is voor brandstofmanagement is een eerste stap.

Deze persoon zal tot een uniform beleid moeten ko-

men binnen de organisatie. Daarbij zal een plan moe-

ten worden opgesteld met daarin tenminste de volgen-

de elementen:

• vaststellen van relevante elementen van brandstof-

management in de organisatie

• bepalen van de prestatie-indicatoren

• bepalen van de methode van registratie

• periodiek monitoren van prestatie-indicatoren en

• bepalen wanneer en welke doelstellingen behaald

moeten worden (Plan).

De prestatie van transportactiviteiten zijn onder an-

dere de verbruikte liters, de vervoerde kilogrammen en

aantallen stops (Do).

Een voorbeeld van een prestatie-indicator is het ver-

bruik in liters per voertuig of chauff eur of verbruik in

liters per vervoerde kilogram. Door dit inzichtelijk te

maken en te koppelen aan een doelstelling, kan de

organisatie dit meenemen in beoordelingsgesprekken

met chauff eurs en planners. Niet alleen brandstof-

verbruik kan worden meegenomen in de beoordeling.

pres

tatie

tijd

continue verbeteringFiguur 1: kwaliteitscirkel van Deming

Plan

Do

Act

Check

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 35 08-08-12 13:43

36 GRAM | juli/augustus 2012

Nederland behoort binnen de Europese Unie tot de top

van landen die afval hergebruiken. Toch belandt elk

jaar 160 miljoen kilo textiel in het restafval. Agent-

schap NL berekende dat elke gescheiden ingezamelde

kilo textiel een CO2-eff ect van 3,432 gram heeft. De

verminderde CO2-uitstoot van de 160 miljoen kilo bij

het restafval is daarmee gelijk aan ruim 200 gezinnen

die hun auto het hele jaar niet gebruiken. Naast deze

milieuwinst is de economische waarde van textiel de

afgelopen jaren steeds meer in het vizier gekomen.

Ingezamelde kleding wordt door kledingsorteerders

verdeeld in herdraagbaar en niet draagbaar. Het her-

draagbare deel wordt verkocht. Van oudsher gaan de

opbrengsten hiervan naar ontwikkelingsprojecten in

binnen- en buitenland. Kleding die door bijvoorbeeld

scheuren of vlekken niet herdraagbaar is, wordt vaak

tot poetslap gerecycled of tot isolatiemateriaal omge-

vormd. Gedragen kleding of ander textiel kan echter

een grondstof zijn voor duurdere producten als nieu-

we kleding of plaatmateriaal. Dankzij onderzoek naar

deze nieuwe toepassingen neemt het economische en

duurzame potentieel van gescheiden textiel toe.

Geen wonder dat voor kledinginzamelaars elke vezel

telt. Voor gemeenten tellen soms andere belangen. Het

ophalen van afval brengt kosten met zich mee. De op-

brengsten uit textiel kunnen hier tegenwicht aan bie-

den, al is het een kwestie van dubbeltjes. Bij het verle-

nen van vergunningen nemen steeds meer gemeenten

het geldelijk gewin mee in hun aanbesteding. Onder

deze druk worden vaak de goedkoopste containers in-

gezet. Het zorgt in veel gevallen voor natte kleding.

Wanneer kleding in één container nat is, wordt al het

textiel op de ophaalroute onbruikbaar.

Elke grondstof een eigen inzameling We gooien in Nederland zoveel afval weg dat in wijken

met veel hoogbouw ondergronds inzamelen noodzaak

is. Gemeenten doen nog meer dan vroeger moeite om

de omgeving mooi en netjes te houden. Een onder-

grondse container past goed in dit plaatje. Het afge-

lopen decennium zijn steeds meer gemeenten over-

stag gegaan. Met ondergrondse containers geeft afval

minder overlast en door de grotere capaciteit hoeft

de gemeente minder vaak te legen. Er komt een hoop

kijken bij het plaatsen van ondergrondse containers.

Een betonnen put biedt plaats aan een stalen contai-

ner, een hefsysteem is nodig om de containers eruit te

hijsen, een veiligheidsvloer, bodemkleppen om vocht

op te vangen en een afwateringssyteem. Voor glas is

ondergronds inzamelen een uitkomst. De overlast die

het luidruchtig weggooien van glas oplevert neemt

aanzienlijk af door de rubberen tegels rondom de weg-

werpzuil. Kleding ondergronds inzamelen daarentegen

gaat gepaard met een hoger risico op waterschade.

Sinds de komst van ondergrondse kledingcontainers

is het aantal ladingen dat om vocht werd afgekeurd

aanzienlijk toegenomen. Stichting KICI onderzocht aan

welke eisen containers moeten voldoen om kleding

watervrij in te zamelen. Samen met producent Bam-

mens bootsten zij verschillende weersomstandigheden

na om de waterdichtheid te testen. Naar aanleiding van

de resultaten ontwikkelde Bammens een ondergrondse

container waarbij de betonput wordt afgewerkt met

een waterkeringsysteem. Deze waterkering én het vei-

ligheidssysteem zijn aan de betonput gemonteerd. In

de sproeitesten bleken de containers in bijna alle om-

standigheden de inhoud geheel droog te houden.

Door Yvette Kuiper

Elke vezel telt voor kledinginzamelaars

Natte kleding is een groot probleem voor kledinginzamelaars

en sorteerders. Bij textielsorteerder Wieland wassen en drogen

grote machines het bruikbare deel van de tonnen natte kleding

die Wieland ontvangt. Een zeer duurzame keuze als je weet dat

de productie van één kilo katoen 5 tot 18 duizend liter water

kost. Natte kleding voorkomen is nog beter. Uitvoerig tech-

nisch onderzoek door containerproducent Bammens en kledin-

ginzamelaar KICI leidde tot een nieuwe, bijna geheel watervrije

container.

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 36 08-08-12 13:43

In uw gemeente ook minder textiel in het restafval? Dat kan!Met Stichting KICI. Specialist in inzameling en hergebruik van textiel. De gehele opbrengst doneert KICI aan goede doelen in binnen- en buitenland. www.kici.nl

dan de kosten van de weg erheen, worden geselecteerd

voor deze recycling. Textiel kan echter op veel meer

manieren gerecycled worden. Textiles4textiles, een

vooruitstrevende groep belanghebbenden in de textiel-

sector, wist de investering voor de eerste automatische

sorteermachine bij elkaar te brengen. De machine sor-

teert elke seconde een willekeurig kledingstuk op kleur

en soort stof. Hierdoor ontstaan grote volumes textiel

die na vervezeling gespind kunnen worden tot nieuw

garen. Hierdoor wordt gerecycled garen eindelijk een

economisch alternatief voor nieuw garen. Naast garen

zijn er talloze andere mogelijkheden voor de duurzame

grondstof. Door vervezeld textiel samen te persen met

of zonder bindmiddel ontstaat plaatmateriaal. De niet

verkochte kledingstukken van dit jaar worden zo de

pashokjes of toonbanken van volgend jaar. Van het

plaatmateriaal kunnen ook kledinghangers of zelfs

stoelen worden gemaakt. Door nieuwe, hoogwaardige

toepassingen voor gedragen textiel stijgt de economi-

sche waarde en is meer milieuwinst mogelijk.

Winst voor iedereen Voor elke gemeente geldt volgens de LAP2 doelstellin-

gen dat per inwoner jaarlijks zeven kilo textiel geschei-

den moet worden ingezameld en gerecycled. Dat kan

als gemeenten kiezen voor innoverende inzamelaars

die hun kennis blijven uitbreiden en delen. Zo wordt

natte kleding voorkomen en meer winst voor milieu en

goede doelen behaald. ■

Over de auteur: Yvette Kuiper is werkzaam bij KICI

KICI-keur voor ondergrondse containers KICI is in haar werk van veel factoren afhankelijk. Al-

leen met waterdichte containers kun je waterdichte

afspraken maken met gemeenten, donateurs en be-

gunstigden. Reden voor KICI om een KICI-keur in het

leven te roepen voor waterdichte containers. Nu is het

zaak om deze container op zo veel mogelijk plekken te

plaatsen. Dat moet vervolgens op de juiste wijze ge-

beuren om het waterdichte karakter te behouden. Zo

is het van wezenlijk belang dat het straatwerk rondom

de container het hemelwater van de container afvoert.

Het op afschot betegelen van het straatwerk zorgt dat

het water van de containerput wegstroomt. Het boven-

werk van de container is in een gecontroleerde omge-

ving blootgesteld aan diverse weersomstandigheden

die variëren van lichte nevel tot een sterke constante

waterstroom. De resultaten van deze test en het juist

aangelegde straatwerk zijn zeer belangrijk voor het

KICI-keur.

Wassen, drogen en sorterenTotdat alle ondergrondse kledingcontainers waterdicht

zijn, heeft Wieland een oplossing voor kleding die nat

is geworden. De sorteerders scheiden natte kleding in

draagbaar en niet herdraagbaar. Natte, draagbare kle-

ding gaat naar de grote drogers in hun loods. In natte

weken draaien de beide drogers zes dagen per week

om de waardevolle natte kleding te drogen. De milieu-

besparing die het herdragen van deze kleding met zich

meebrengt weegt ruimschoots op tegen de energie

die de gasdrogers gebruiken. Ook het fi nancieel ren-

dement is vele malen hoger. Een mooi voorbeeld hoe

duurzaamheid samen kan gaan met fi nancieel gewin!!

Economische waarde groeitKleding opnieuw dragen is de meest duurzame oplos-

sing voor textiel. Niet alle kleding is hier echter voor

geschikt. Het inzamelen, sorteren en vervoeren van ge-

dragen kleding wordt betaald uit de opbrengst ervan.

Alleen kleding die op een bestemming meer oplevert

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 37 08-08-12 13:43

Keep It Clean Day!

the Netherlands!

Let’s clean the

World together!

www.keepitcleanday.nl mail [email protected]/KeepItCleanDay @Keepitcleanday #KICD

HÉÉLNL!

21 sept 2012

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 38 08-08-12 13:43

Gebr. De Vor Achterveld BVHessenweg 164 • Postbus 2 • 3790 CA ACHTERVELDTel. 0342 45 95 41 • [email protected] • www.devor.nl

GEEN COMPROMIS

ALTIJD INZETBAARHOLDER is het gehele jaar inzetbaar:o.a. voor onkruid borstelen, maaien, snoeiwerkzaamheden, blad ruimen,

vegen, versnipperen en de winterdienst. Per saldo goedkoper:

één aandrijfmachine voor alle voorkomende werkzaamheden!

GRAM | juli/augustus 2012 39

NIEUWTJES VAN DE ZAKELIJKE MARKT NIEUWSKroonring: hulpmiddel voor kunststofi nzameling

CREM, adviesbureau voor duurzame ontwikkeling, onderzocht

in opdracht van de GAD een proef met de Kroonring1 in Hilver-

sum en Bussum. Niet alleen bleken bewoners vaker tevreden

te zijn over de netheid en verkeersveiligheid in de straat, ook

vertelde een deel van hen meer kunststofafval te scheiden door

de komst van de Kroonring.

Sinds 2010 wordt het plasticafval in de Gooi en Vechtstreek

maandelijks aan huis ingezameld door de GAD. De inwoners

bieden hun zakken op de dag van inzameling aan op de rand

van de stoep. Door het geringe gewicht in combinatie met

het grote volume zijn de zakken echter windgevoelig. Al

met een zuchtje wind gaan vooral de ‘eenzame’ zakken

zwerven door de straat. In samenspraak met het gemeente-

bestuur en de milieuraad is de GAD een proef gestart met

de Kroonring. De Kroonring is een plastic ring met knoppen.

Bevestigd aan een lantaarnpaal fungeert deze als een soort

‘kapstok’ waaraan de lussen van de Plastic Heroes afvalzakken

opgehangen kunnen worden. Verwaaiing van zakken en zwerf-

afval uit opengescheurde zakken wordt zo voorkomen. Ook

ontstaan centrale, gemarkeerde aanbiedpunten, wat zowel han-

dig is voor de bewoners als voor de inzamelaars.

Ervaringen

Na een proefperiode van drie maanden voerde CREM in op-

dracht van de GAD een belevingsonderzoek onder de bewoners

van de proefgebieden uit. De resultaten waren positief. Bewo-

ners vinden de beeldkwaliteit van de openbare ruimte toegeno-

men. Opmerkelijk is dat 5 procent van de ondervraagden zegt

meer plasticafval te scheiden met de komst van de Kroonring.

Ook is 9 procent overgestapt op de inzameling aan huis als

scheidingsmethode terwijl zij voorheen voornamelijk de inza-

melcontainer gebruikten2. Inzet van de Kroonring kan de inza-

meling van kunststof in een gemeente dus een extra impuls

geven. Te verwachten is overigens dat deze percentages hoger

uitvallen als meer mensen ermee bekend zijn. In dit onderzoek

bleek dat een derde van de bewoners geen informatie over de

zakkenkapstok had vernomen.

De respondenten uit Bussum en Hilversum waren erg tevreden

over de Kroonring. Dat blijkt wel uit het onderzoek; 84 procent

van de ondervraagden vindt het product per saldo een verbe-

tering op de inzameling van kunststofafval en 82 procent vindt

dat deze ook na afl oop van de proef zou moeten blijven han-

gen. Of dat zal gebeuren en of de Kroonring ook defi nitief in

de Gooi en Vechtstreek wordt ingevoerd, is nog afhankelijk van

de wijze van inzameling van kunststofafval vanaf 2013. De ge-

zamenlijke gemeentebesturen en GAD nemen hierover eind dit

jaar een beslissing.

Tekst: Tamar Oetelmans, consultant bij CREM

1 Er zijn in Nederland twee leveranciers van rin-

gen voor plasticafvalzakken: KlikM en Kroonring.

In deze proef is gebruik gemaakt van Kroonring.

2 Door de beperkte schaal van de enquête (100 respondenten) zijn de uit-

komsten niet signifi cant maar indicatief.

ma

bie

v

B

‘ka

opg

n-

ring.

i

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 39 08-08-12 13:43

RKGV-specialist sinds 1988

Meerdere locaties in Nederland

Snelle dienstverlening

Diverse transportmogelijkheden

ISO- en VCA-gecertifi ceerd

Gratis afvalstroomnummer

Bij Zandrecycling Nederland komt 100% van uw RKG-sliben veegzand goed terecht.

Wilt u af van uw riool-, kolk-, gemaalslib of veegzand? Zandrecycling

Nederland laat u graag zien hoe het kán en hoe het hóórt. We zijn im-

mers de enige afvalverwerker in Nederland die volledig is toegespitst

op het verwerken van RKGV. Ofwel het reinigen en recyclen tot schone

(bouw)materialen, en het verwerken van restfracties volgens de kleinste

paragrafen van de Milieuwet. Kijk op www.zandrecycling.nl, of bel

0174-24 39 50 voor meer info, een vrijblijvende afspraak of een offerte.

Zandrecycling Nederland BV ABC Westland 227, 2685 DC Poeldijk T 0174-243950 F 0174-291148 www.zandrecycling.nl [email protected]

Af van uw RKGV-afval? Zó hoort ‘t.

Bezoek ons op ‘Recycling 2012’18 t/m 20 septemberEvenementenhal Gorinchem

RASCO: full line fabrikant van wintermaterieelBewezen kwaliteit, ontworpen vanuit de praktijkUitstekende prijs/kwaliteit verhoudingOpgebouwd uit Europese A-merk componentenOpzetstrooiers droog/nat/sproeien van 0,8 – 12m³Sneeuwploegen van 1,6 – 5,0m breedSneeuwploegen en zelfladende strooiers voor tractorenHightech gebruikersvriendelijk winterdienst management systeem

Importeur & serviceorganisatie voor Nederland:Rondaan BV - Schoenmakersstraat 12 - 8601 WC - SNEEK 0515-439298 [email protected] - www.rondaan.nl

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 40 08-08-12 13:43

GRAM | juli/augustus 2012 41

In juni vond de eerste lediging plaats

van de 14 paarsgekleurde E-tainers,

die regionale afvalinzamelaar Saver dit

voorjaar plaatste op diverse plekken in

de gemeenten Roosendaal, Bergen op

Zoom, Woensdrecht en Halderberge. Uit

deze eerste lediging blijkt dat inwoners

goed gebruik beginnen te maken van de

nieuw ontwikkelde container voor klein

elektrisch afval.

In totaal werd er deze eerste keer 1.965

kilo klein elektrisch afval ingezameld.

Dat een groot deel van de inwoners be-

grijpt wat er in de E-tainer thuishoort,

blijkt uit het feit dat er relatief weinig an-

dere afvalsoorten in belandden. De plaat-

sing van de E-tainers in april van dit jaar

markeerde het begin van de inzameling

met behulp van een brengvoorziening

voor een nieuwe afvalstroom in boven-

genoemde gemeenten: kleine elektrische

apparaten. Een primeur voor de betref-

fende gemeenten, maar ook voor de rest

van Nederland.

De E-tainer is mede mogelijk gemaakt

met behulp van Wecycle. Saver heeft

de E-tainer ontwikkeld als inzamelmid-

del, waardoor de schaarse stoff en die in

kleine elektrische apparaten zitten niet

verloren gaan, maar op een milieuvrien-

delijke manier worden gerecycled door

Wecycle. In de E-tainer kunnen inwoners

kleine, elektrische apparaten met of zon-

der snoer kwijt. Het gaat om kleine, huis-

houdelijke apparatuur, zoals oude opla-

ders, fohns, telefoons, scheerapparaten,

wekkerradio’s, broodroosters, mixers,

enz. De verpakking van deze apparaten

hoort niet in de E-tainer thuis.

Begin juni vond de Nido Winter Experien-

ce plaats, waar een groot publiek ken-

nis maakte met de laatste innovatie van

Aebi Schmidt, de Syntos natzoutstrooi-

machine.

De Syntos strooier heeft een vloeiend,

strak en modern design. De trechter

van de Syntos is volledig uitgevoerd in

kunststof. Dit brengt diverse voordelen

met zich mee. Er treedt geen

corrosievorming op, waardoor

de Syntos een lange levens-

duur heeft. Daarnaast is het

dagelijks schoonmaken van de

machine eenvoudig en kan het

reguliere onderhoud gemakke-

lijk en snel worden uitgevoerd.

Ook zijn de kunststof onderde-

len volledig recyclebaar.

Door het speciale design van de

Syntos komt het zwaartepunt

lager te liggen, waardoor het

dragend voertuig minder wordt

belast. Door het volledig inte-

greren van de vloeistoftanks op

NIEUWTJES VAN DE ZAKELIJKE MARKT NIEUWSInwoners maken goed gebruik van E-tainer Saver

Aebi Schmidt presenteert natzoutstrooimachine Syntoseen u-vormige wijze in de strooimachine,

is het gewicht beter verdeeld. De weg-

ligging van de Syntos is opvallend goed

door de bredere en lagere vorm van de

trechter. En dankzij de ‘stijfheid’ is zijn

weggedrag stabiel. En dat zijn belang-

rijke aspecten met het oog op de steeds

hoger wordende veiligheidseisen. Een

ander kenmerk van de Syntos is de mo-

dulaire bouwwijze, waardoor deze strooi-

machine in de best passende uitvoering

voor de klant is samen te stellen. Zowel

als opzet- als aanhang-strooimachine va-

riant. Bovendien kan in een latere fase de

machine eenvoudig worden uitgebreid

of aangepast aan de gewijzigde situatie.

Daarnaast is de Syntos in beide varianten

leverbaar in verschillende uitvoeringen, in

volume oplopend van 0,8 via 1,1 en 1,5

tot 1,7 m3.

Voor wat de aandrijving betreft

kan gekozen worden voor het

bekende Roto power- systeem,

een benzinemotor of het op-

bouwen en aansluiten van een

pomp opbouw op de voertuig-

motor.

Wilt u meer weten over deze

kunststof natzoutstrooier of

graag een demonstratie krijgen,

dan kunt u contact opnemen

met de verkoopafdeling van

Aebi Schmidt Nederland, tel.

0548 – 370 000.

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 41 08-08-12 13:43

42 GRAM | juli/augustus 2012

ColofonUitgeverNVRD, WTC ArnhemNieuwe Stationsstraat 106811 KS ARNHEMTelefoon 088 - 3770000E-mail [email protected] www.nvrd.nl

RedactiecommissieRob Schram, RMN (hoofdredacteur), Marc Maassen, GADDrs. Bas Peeters, NVRDHerman Beerding, BMSRiny de Jonge, stadsdeel Amsterdam-OostIng. Marc Veenhuizen, gemeente ApeldoornWilly Brinkbäumer, Twente MilieuMartin van Nieuwenhoven, Agentschap NL

EindredactieDrs. Karin Hegeman en Karin Giesen Postbus 1218, 6801 BE Arnhemtel. 088 - 3770000e-mail: [email protected]

BladmanagementSander Retra, Retra PubliciteitsService bv

Advertentie-exploitatieRetra PubliciteitsService bvPostbus 333, 2040 AH Zandvoorttel. (023) 571 84 80, fax (023) 571 60 02e-mail: [email protected]

OpmaakBetuwe Promedia bv, Buren

DrukSpijker Drukkerij bv, Buren

Offi cieel vakblad van de NVRD

AbonnementenadministratiePostbus 333, 2040 AH Zandvoorttel. (023) 571 84 80, fax (023) 571 60 02Jaarabonnement ad € 95,– incl. BTW. België € 122,50 (Europa en buiten Europa op aanvraag). Los: € 11,50.

Beëindiging abonnementHet opzeggen van een abonnement dient schriftelijk te geschieden uiterlijk op 15 november bij Retra PubliciteitsService. Bij niet tijdige opzegging wordt het abon-nement automatisch verlengd.

ISSN 1569-0458

© NVRD

GRAM wordt gedrukt op papier met het FSC-keurmerk en verschijnt 11x per jaar.

Hoewel door de uitgever de uiterste zorgvuldigheid is betracht, wordt voor de inhoud geen aansprakelijkheid aanvaard.

Agenda12 september 2012

Gladheidbestrijdingscongres, Expo Houten. Organisatie: CROW en NVRD

Inl. www.nvrd.nl

18 – 20 september 2012

Recycling 2012, Evenementenhal Gorinchem

3 oktober 2012

Afvalconferentie 2012, Leerhotel Het Klooster, Amersfoort.

Organisatie: Ministerie van I&M, NVRD en VA. Inl. www.afvalconferentie.nl

9 – 11 oktober 2012

Milieu 2012, Brabanthallen ’s-Hertogenbosch

10 oktober 2012

Landelijk Zwerfafvalcongres, Nieuwegein. Inl. www.gemeenteschoon.nl

27 – 30 november

Pollutec Lyon, inl. www.pollutec.com

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 42 08-08-12 13:43

Nedmag Industries Mining & Manufacturing BVT. +31-598-651.202 F. +31-598-651.205E. [email protected] I. www.nedmag.com

MAGNESIUMCHLORIDE

EN CALCIUM

CHLORIDE

DEBLIJVENDE OPLOSSINGVOORGLADHEIDBESTRIJDING

advertentie nedmag feb.indd 1 04-02-2008 11:54:45120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 43 08-08-12 13:43

Nido heeft de afgelopen jaren een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van gladheidbestrijding. De nieuwe Syntos natzout-strooimachine is hiervan een exponent. Een oogstrelende design-innovatie met optimale functionaliteit. Beproefde Nido-techniek in een modulair gebouwde kunststof strooimachine. Effi ciënt inzetbaar en met lage onderhoudskosten. Natuurlijk Nido!

T 0548 370000, www.aebi-schmidt.nl

Be there First

120485_GRAM_juli-aug_2012.indd 44 08-08-12 13:43