Elzemieke Jongkoen & Annelot Kosman

• Vorming van sterren

• Het leven van sterren

• De dood van sterren

•Dubbelsterren

Sterren vormen zich in grote gas en stofwolken. Als die verstoord worden (bijvoorbeeld door een supernova in de buurt) gaan de

deeltjes van de wolk dichter naar elkaar toe. Op deze manier neemt hun aantrekkingskracht toe en zullen ze nog meer naar elkaar toe bewegen. De wolk stort ineen door zijn eigen zwaartekracht die nu

niet meer gecompenseerd word door gasdruk.

supernovaGaswolk voor het ontstaan van een ster

Het leven der sterren

Terwijl een ster zijn levenscyclus doorloopt, verandert hij. Dit noem je

sterevolutie. Zodra een ster ‘geboren’ is, schijnt deze bijna de hele tijd constant

tot de waterstofvoorraad in de kern op is. Het hangt van de grootte van de ster

af, hoelang het duurt voordat zijn waterstof op is. Als een ster zwaarder is, word de waterstof sneller door de

ster verbruikt. Daarom leven lichte sterren langer dan zware sterren.

De dood van sterrenHoe een sterrenleven eindigt hangt af van de beginmassa van de ster. De kleinere sterren eindigen als witte dwergen (dit is de kleine witte kern van een ster) terwijl zijn buitenlagen planetaire nevels (dit zijn schitterende gaswolken) vormen. Sterren met een grote massa eindigen in supernova’s (als de ster ontploft komt er een enorme helderheid vanaf) die daarna een zwart gat vormen. De grootste sterren eindigen met een enorme supernova die we kunnen zien in sterrenstelsels ver buiten onze Melkweg. Dit noemen we gammaflitsen (de krachtigste explosies in het heelal).

gammaflitsenVorming van een zwart gat

DubbelsterrenTwee om elkaar heen bewegende sterren noem je

dubbelsterren. Deze wordenbijeen gehouden door hun onderlinge zwaartekracht. Bijna de

helft van allesterren behoort tot de dubbelsterren. Soms zijn er ook drie of

meer sterrren ineen gebonden stelsel waarbij twee sterren een nauwe

dubbelster vromen. Dederde ster is dan een wijde baan om de dubbelster heen. Als er groepen sterren aan elkaar gebonden zijn noemen we

die sterhopen.

Einde

Elzemieke Jongkoen & Annelot Kosman dec 2008