Nog meer gebrokeN belofteN vaN geert Wilders

de politieke keuzes vaN de pvv, jaNuari 2011-juli 2011

2 3

Nog meer gebrokeN belofteN vaN geert Wilders de politieke keuzes vaN de pvv, jaNuari 2011-juli 2011

Wetenschappelijk Bureau van de SPArjan VliegenthartJohan van den HoutRonald van Raak

September 2011

4 5

iNhoud1 Inleiding2 Sociale zekerheid: wel voor de graaiers,

niet voor de zieken3 Zorg: meer marktwerking, minder zorg4 Onderwijs: weinig ruimte voor talent, geen

steun voor zorgleerlingen5 Veiligheid: geen steun voor de mensen die

problemen voorkomen6 Migratie: de onuitvoerbare lakmoesproef7 Dierenwelzijn: geen bescherming voor dieren8 Milieu: geen aandacht voor gezondheid 9 Bestuur: geen aanpak van corruptie 10 Ondernemen: niet voor het kleinbedrijf11 Vervoer: geen oog voor het openbaar vervoer12 Buitenlands beleid: geen steun voor

Arabische opstandelingen

6 7

1 iNleidiNgWie in Nederland wil regeren, moet compromissen sluiten. Sinds oktober 2010 wordt ons land bestuurd door een regering van VVD en CDA, die via een gedoogakkoord wordt gesteund door de PVV. In dit akkoord zijn afspraken vastgelegd over bezuinigingen, immigratie en veiligheid. Op veel andere onderwerpen, zoals zorg, onderwijs en sociale zekerheid, heeft de PVV de handen vrij. Hier kan Wilders zijn belofte waarmaken dat hij staat voor de belan-gen van gewone mensen. Maar doet hij dat ook? De eerste maanden waren niet best, zo lieten we zien in ons onder-zoek ‘De gebroken beloften van Geert Wilders’1 (februari 2011). Daarin meldden we hoe Wilders en de zijnen hadden gestemd over de moties die gedurende de eerste drie maan-den van deze regering werden ingediend. We telden zo’n 60 gebroken beloften. Een hoge score maar wellicht ietwat goed te praten als ‘beginnersfouten’. Inmiddels draait de PVV al weer heel wat langer mee.

foto: Dolph Cantrijn/Hollandse Hoogte

8 9

2 sociale zekerheid: Wel voor de graaiers, Niet voor de ziekeN

De PVV zegt een einde te willen maken aan de graai- en bonussencultuur2, maar heeft hier weinig laten zien. In ‘De gebroken beloften van Geert Wilders’ bleek dat de PVV vorig jaar níet instemde met invoering van de Balkenende-norm in de zorg en de cultuursector. Ook dit jaar gaf de PVV geen steun aan voorstellen om de graaicultuur te bestrijden. Vier voorstellen om – conform de aanbevelin-gen van de commisie-De Wit – betere regels te stellen en een eerlijker beloningsbeleid in de financiële sector af te dwingen kregen níet de steun van de PVV3. Hetzelfde geldt voor voorstellen om de salarissen van zorgmanagers (met 230.000 euro ruim boven de Balkenendenorm) aan te pak-ken en dat geld in te zetten voor échte zorgmedewerkers4. PVV stemde tegen een maximum salaris voor bestuurders

Is het stemgedrag verbeterd, afgezet tegen aan de kiezers gedane beloften? Dat is het thema van dit vervolgrapport. We namen alle moties onder de loep die tussen januari en juli 2011 in de Tweede Kamer zijn ingediend. Ons oordeel: Wilders blijft een veelpleger als het gaat over het breken van verkiezingsbeloften. Het blijken geen beginnersfouten, maar bewuste keuzes, om anders te handelen dan eerder was beloofd. Dat is geen mening; dat is een vaststelling. En natuurlijk zijn we, net als in ons vorige rapport, benieuwd naar commentaar van Wilders en de zijnen op onze vaststellingen.

10 11

van het CAK (het centraal administratiekantoor, de belastingdienst van de zorg)5. Een declaratieplafond voor onderwijsbestuurders (bepleit na de schandalen bij Inhol-land) werd door de PVV eveneens afgewezen6.

De PVV ging wel akkoord met de bezuinigingen op de sociale werkplaatsen. De regering liet bij herhaling weten dat ‘niemand in de WSW zijn baan kwijt zou raken’, maar toen een motie met precies die woorden werd ingediend, stemde de PVV tegen7. Ook het wegvallen van de vervoers-voorziening voor mensen in de WSW werd door de fractie niet voorkomen8. In maart liet de PVV weten geen behoefte te hebben aan informatie over de gevolgen van deze bezuinigingen voor de werknemers9. Het ‘niet willen weten’ lijkt een trend. Het kabinet wil bij de Wet Werk en Bijstand een ‘huishoudenstoets’ invoeren, die mensen dwingt om werk te zoeken. De PVV was niet bereid de gevolgen van deze toets te laten onderzoeken10. In het voorjaar lieten de meeste gemeenten weten de Wet Werken naar Vermogen onmogelijk te kunnen uitvoeren. Dat was voor de PVV geen reden om de gemeenten te helpen11, of zelfs maar met de gemeenten te gaan praten12. Een onafhankelijk onderzoek naar de betaalbaarheid van de Wet Werken naar Vermogen kon evenmin rekenen op steun13. Ook het feit dat gemeenten hun verplichtingen jegens werknemers met een bestaande WSW-indicatie niet kunnen nakomen was voor de PVV geen reden de bezuiniging te heroverwegen14.

In januari 2011 zei PVV-woordvoerder Van Bemmel over de postmarkt: ‘Men wil kost wat het kost marktaandeel heb-

ben en de bezorgers zijn hiervan de dupe.’ Zijn voorganger Dion Graus zei vorig jaar tijdens een debat: ‘De PVV wil een einde aan het verschrikkelijke stukloonmodel op de geli-beraliseerde markt.’15. In april 2011 stemde de PVV echter niet in met een voorstel dat postbedrijven stimuleert om betere arbeidscontracten te sluiten16. Defensiemedewerkers die ontslagen worden kunnen evenmin rekenen op steun van de PVV. De fractie stemde tégen een sociaal plan voor ex-soldaten die geen perspectief hebben op werk17. Ook een voorstel om bij bezuinigingen eerst te kijken naar overbo-dige officieren in plaats van gewone manschappen werd door toedoen van de PVV verworpen18.

Veel bezuinigingen van de regering treffen vooral mensen met een lager inkomen. Een voorstel om de Tweede Kamer inzicht te geven in deze ‘stapeling’19 werd door de PVV tegengehouden. Zelfs een verzoek aan de premier om ‘te luisteren naar de kritiek uit de samenleving’ ging de fractie te ver20. De partij ging wel akkoord met het afschaffen van de eenmalige overlijdensuitkering in de AOW21 en met het afschaffen van een belastingvoordeel voor ouders met gehandicapten kinderen22.

12 13

3 zorg: meer marktWerkiNg, miNder zorg

De belofte van ‘Minder zorgmanagers, meer handen aan het bed’23 werd het afgelopen halfjaar eveneens gebroken. Opnieuw stemde de PVV tégen het voorstel om zorgmana-gers te houden aan de Balkenendenorm en het geld te in-vesteren in de zorgmedewerkers24. De PVV beloofde: ‘Geen uitbreiding van de marktwerking in de ziekenhuissector’25. Begin november 2010 stelde PVV-zorgwoordvoerder Fleur Agema al dat ‘de PVV zich heeft laten overtuigen van het nut van marktwerking in de curatieve zorg’26. De PVV voorkomt niet dat zorgverzekeraar Uvit veertig EHBO-posten wil sluiten27, of dat het verdelen van de publieke AWBZ-gelden wordt overgeheveld naar commerciële zorg-verzekeraars28. In de tandheelkunde mag geëxperimenteerd

foto: Daniel Cohen

14 15

worden met vrije tarieven29, vanaf 2012 mag met steun van de PVV marktwerking worden ingevoerd30. Het aantal opleidingsplaatsen voor tandartsen hoeft niet te worden verhoogd31. Ook vrije marktwerking in de geneesmidde-lenvoorziening wordt met steun van de PVV ingevoerd. De fractie wil niet voorkomen dat hogere kosten worden ver-haald op patiënten32. Een maximumprijs voor medicijnen is voor de PVV taboe33; en 132 miljoen euro bezuinigen op huisartsenzorg is overbodig als de regering de maatregelen overneemt uit de initiatiefnota Stop Commercialisering Huisartsenzorg, maar ook dit kon niet rekenen op steun van de PVV34.

In het regeerakkoord staat dat er ‘(veel) meer zorgmede-werkers’ bij zullen komen35, later werd zelfs het aantal van 12.000 extra medewerkers genoemd. Maar onbekend is hoeveel zorgmedewerkers er nu zijn. De PVV stemde tegen een motie36 om dit uit te zoeken en een ‘nulmeting’ te maken. Toen de Tweede Kamer aan de regering vroeg37 om vrijwilligers en mantelzorgers niet mee te tellen bij die 12.000 nieuwe zorgmedewerkers stemde de PVV eveneens tegen. De fractie was ook tegen een voorstel38 om de inzet van ongekwalificeerd personeel in de zorg tegen te gaan en de positie van mantelzorgers te versterken39. Nu veel AWBZ-zorg naar gemeenten gaat vervalt voor mensen het recht op zorg. Een voorstel om dat te herstellen kreeg evenmin steun van de PVV40.

De PVV zegt een betere jeugdzorg te willen41, maar een voorstel om de jeugdzorg en het passend onderwijs beter

op elkaar af te stemmen kreeg geen steun van de fractie42. Door fouten in de nieuwe verdeelsleutel voor jeugdzorg wordt vooral de provincie Limburg ernstig benadeeld, maar dat was voor de PVV geen reden om dit model te verbeteren43. De PVV stemde ook tégen een voorstel om het recht op jeugdzorg in Limburg te waarborgen44. De PVV stemde – als enige – tegen een voorstel voor betere gezins-begeleiding45. De PVV bleek niet bereid de bezuinigingen op het persoonsgebonden budget (PGB) ter discussie te stel-len46. Een voorstel om voor mensen met een indicatie voor persoonlijke verpleging of verzorging het PGB te behouden werd dankzij de PVV verworpen47. Ook de tariefskortingen op logopedie48 en verloskundigenzorg49 mogen van de PVV worden doorgevoerd. De PVV is – als enige partij – tegen het instellen van een meldpunt bij de gezondheidsinspectie voor cliënten met meervoudige problemen die nu wegens plaatsgebrek geen zorg krijgen50. Ook het melden van zelfdodingen of zelfmoordpogingen in GGZ-instellingen is wat de PVV betreft overbodig51. De PVV stemde vóór een eigen bijdrage voor GGZ-zorg52 en tegen een voorstel om geestelijke zorg te verzekeren voor kinderen van ouders met financiële problemen53.

De PVV-belofte dat ‘ouderen en gehandicapten meer rech-ten moeten krijgen’54 geldt blijkbaar niet voor hun geestelijk welzijn. De PVV wil niet onderzoeken of zorg voor mentaal welbevinden in verpleeg- en verzorgingstehuizen beter ge-financierd zou kunnen worden55. De belangenorganisaties voor patiënten, ouderen en gehandicapten kunnen even-min rekenen op steun, de PVV stemde tegen een voorstel

16 17

dat beoogde te voorkomen dat deze organisaties zouden verdwijnen56 of op een andere manier zouden worden gefinancierd57. Een oproep aan het kabinet om duidelijk te maken hoe ouderenorganisaties dan wél gesteund kunnen worden, werd niet gesteund door de PVV58. Het wegvallen van subsidie voor communicatieprojecten van dovenorga-nisaties vond de PVV toelaatbaar59. Ouderen kunnen ook niet meer rekenen op een vergoeding van de eerste twintig bezoeken aan een fysiotherapeut60 of voor dieetadvies61. De fractie ging akkoord met de bezuiniging. Bewoners van zorginstellingen die ten onrechte een rekening krijgen voor AWBZ-zorg hoeven evenmin te rekenen op steun; Geert Wilders en de zijnen stemden tegen een voorstel om deze malafide zorgbestuurders aansprakelijk te stellen62.

Schadeloosstelling van slachtoffers van de Q-koorts hoeft van de PVV niet63. Ze vindt – als enige fractie in de Tweede Kamer – dat er geen minimale afstand hoeft te zijn tussen veebedrijven en woongebieden64 en wil daar zelfs geen onderzoek naar laten doen. Ook hoeft niet te worden nagedacht over voorstellen om de reactie op uitbraken van dierziekten te verbeteren65, er hoeft niet te worden gekeken naar gezondheidsrisico’s voor omwonenden bij het ver-lenen van vergunningen voor de intensieve veehouderij66 en er hoeft ook geen fonds te komen om slachtoffers van dit soort epidemieën schadeloos te stellen67. De PVV heeft nu minder aandacht voor het voorkomen van gezondheids-problemen dan ten tijde van de verkiezingen.

De door wetenschappers bepleite afstand tussen scholen en een snelweg wordt niet gesteund68, evenmin als wettelijk beschermen van drinkwatergebieden tegen besmetting door pesticiden69. Bij het beoordelen van nieuwe pesticiden hoeft geen rekening gehouden te worden met de stapeling van verschillende chemische stoffen70, het effect op de ge-zondheid van omwonenden hoeft van de PVV niet te wor-den meegenomen bij de beoordeling van landbouwgiffen71.

Ook op het gebied van de jeugdzorg, wijkt het stemgedrag van de PVV af van haar beloften. De PVV stemde vorig jaar al tegen een motie om het wettelijk recht op jeugdzorg in stand te houden,72 en tegen een motie die de regering oproept om in er in de provincie Limburg voor te zorgen dat die jeugdzorg nodig hebben, deze zorg op tijd zullen krijgen73. Ook een motie die de regering verzoekt om met een plan te komen om de stijgende wachtlijsten in de zorg voor jeugd tegen te gaan kon niet op de steun van Wilders en de zijnen rekenen74.

18 19

4 oNderWijs: WeiNig ruimte voor taleNt, geeN steuN voor zorgleerliNgeN

Volgens het regeerakkoord wordt de studiebeurs voor de bachelor-fase gehandhaafd, maar wordt voor de masterfase een leenstelsel ingevoerd75. Dit is in strijd met de belofte in het PVV-verkiezingsprogramma dat de studiefinanciering wordt gehandhaafd76. Zelfs een voorstel om dit leenstelsel nog niet in te voeren voordat de WO-bachelorfase voldoen-de is ontwikkeld77 kon niet rekenen op steun van de PVV. De fractie stemde vorig jaar wel alvast in met verhoging van de collegegelden78. De minister van Financiën stelde

foto: Daniel Cohen

20 21

dat de studieboete van 3.000 euro helemaal niets oplevert, maar toch blijft de PVV die steunen79. De fractie wil niet onderzoeken welke drempels dit opwerpt voor studenten80. De PVV steunt ook niet het voorstel om meer duidelijkheid te krijgen over de haalbaarheid van deze wet81.

Zowel het PVV-programma82 als het regeerakkoord83 spre-ken de ambitie uit om beter te scoren als kenniseconomie. Voorstellen om aan te geven hoe dit kan worden bereikt84, of een investeringsplan85, kregen geen steun van de PVV. Het rapport-Veerman (2010), dat stelt dat het Nederlandse hoger onderwijs sterk moet verbeteren wil ons land ooit tot de top vijf van kenniseconomieën gaan behoren, wordt volgens het regeerakkoord uitgevoerd86, maar een motie om de financiële aanbevelingen van dat rapport over te nemen kon niet rekenen op steun van de PVV87, evenmin als een voorstel om de bekostiging van het onderwijs per student op het huidige niveau te houden. ‘Kleinere scholen genie-ten de voorkeur’, stelt het PVV-verkiezingsprogramma88. Maar toen de regering werd gevraagd een plan van aanpak voor schaalverkleining in het onderwijs op te stellen, stemde de PVV tegen89.

Volgens het PVV-verkiezingsprogramma moeten extreme zorgleerlingen worden herplaatst op aparte scholen in het speciaal onderwijs90. Het kabinet bezuinigt echter met steun van de gedoogpartner fors op dit speciaal onderwijs. Vooral gehandicapte jongeren worden daarvan de dupe, terwijl die ook al te lijden hebben onder andere bezui-nigingen. Een voorstel om deze cumulatieve effecten in

kaart te brengen werd door de PVV tegengehouden91. Een voorstel om de bezuinigingen op het passend onderwijs pas in te voeren als de wet op het ‘passend onderwijs’ is aangenomen werd door toedoen van Wilders c.s. geblok-keerd92. Het wettelijk instemminsgsrecht van ouders met het behandelplan van hun kinderen werd met instemming van de PVV afgeschaft93. De fractie gaf geen steun aan een voorstel om duidelijkheid te verschaffen over ingrijpende bezuinigingen op twee speciale epilepsiescholen94. Een voorstel om de kwaliteit van het speciaal onderwijs voor ernstig epileptische kinderen te garanderen werd door de PVV afgewezen95. Zelfs het verzoek om de specifieke exper-tise van deze twee scholen te behouden kon niet rekenen op steun96.

22 23

5 veiligheid: geeN steuN voor de meNseN die problemeN voorkomeN

Brandweerlieden en andere hulpverleners die gezondheids-schade hebben opgelopen door hun werk tijdens de brand bij Chemie-Pack hoeven niet op de PVV te rekenen voor een schadeloosstelling97. Ook de protocollen rond zo’n ramp hoeven wat de fractie betreft niet te worden aange-past98. Hulpverleners en omwonenden van het rampgebied hoeven niet te rekenen op de PVV voor een bevolkings-onderzoek naar de mogelijke schadelijke langetermijn-effecten op hun gezondheid99.

In ‘De gebroken beloften van Geert Wilders’ (februari 2011) maakten we duidelijk dat de beloofde tienduizend extra agenten er niet komen. Sterker nog, vijfhonderd reguliere agenten worden omgeschoold tot dierenpolitie.

foto: Daniel Cohen

24 25

Vorig jaar stemde de PVV tegen een motie om geld vrij te maken voor drieduizend extra agenten. In maart 2011 liet het Korpsbeheerdersberaad weten dat ‘het kabinet de beloofde uitbreiding van de sterkte niet waar heeft kunnen maken’ en bovendien ‘geen rekening heeft gehouden met de transitiekosten die gemoeid zijn met de vorming van de nationale politie en met de kosten die gemoeid zijn met de nood zakelijke vernieuwing van de ict.’ Dat heeft echter niet mogen leiden tot actie van de kant van Wilders en zijn fractie.

In het PVV-veiligheidsplan100 beloofde de partij ‘zero tolerance’ en hogere straffen, automatische minimumstraf-fen en publieke vernedering. Van alle daarin genoemde concrete maatregelen is tot nu toe slechts het kraakverbod ingevoerd. Ook wordt momenteel gewerkt aan de invoering van een nationale politie. Tegelijkertijd zorgen de tekorten bij de politie er juist voor dat andere PVV-voorstellen uit het veiligheidsplan, zoals 24-uur aangifte openstelling, permanente bijscholing en audiovisuele registratie van ver-horen van verdachten, niet worden doorgevoerd. Ondanks de in woord beleden ‘zero-tolerance’ instelling (‘toegeven aan tuig is het begin van het einde’) hoeft overigens van de PVV niet zonder meer aangifte te worden gedaan van fysiek en verbaal geweld tegen voetbalscheidsrechters101. De PVV pleit in haar verkiezingsprogramma voor afschaf-fing van taakstraffen, omdat mensen met dit soort straffen te gemakkelijk opnieuw de fout in zouden gaan102. Op dat punt is de partij consequent, maar wel tegen beter weten in. Recent onderzoek laat immers zien dat na taakstraffen juist

minder recidive optreedt dan na vrijheidsstraffen. Volgens PVV-Kamerlid Helder kunnen veroordeelden die een taak-straf krijgen echter nooit worden vergeleken met mensen die een vrijheidsstraf ondergaan (‘Ik zal niet zo ver gaan te stellen dat dit appels met koeien vergelijken is, maar wel appels met peren’).

De PVV stemde tégen alle voorstellen om de effectiviteit van de reclassering te verbeteren103. In tegenspraak met het eigen veiligheidsplan stemde de PVV (als enige fractie) ook tégen voorstellen om de tijd tussen veroordeling en uitvoering van het vonnis te bekorten104 en tégen maat-regelen die ervoor zorgen dat de politie eerder een verhoor kan afnemen105. (Terzijde: in dit rapport onderzoeken we de prestaties van de PVV in de Tweede Kamer. Maar er is ook toenemende spanning tussen wat de PVV landelijk belijdt en lokaal presteert. Een voorbeeld: in de Haagse gemeenteraad stemde de PVV níet in met een oproep aan minister Opstelten om af te zien van bezuinigingen op het politiekorps Haaglanden106.) Conciërges op middelbare scholen hebben een belangrijke functie als het gaat om veiligheid en leefbaarheid. In verkiezingstijd leken zij te kunnen rekenen op steun van de kant van Wilders. Inmid-dels is de PVV is geen voorstander meer van het handhaven van conciërges107.

26 27

6 migratie: de oNuitvoerbare lakmoesproef

Wilders noemde het migratiebeleid de lakmoesproef voor dit kabinet: ‘De afspraken uit het gedoogakkoord moeten worden nagekomen, alleen daarom geven wij steun aan dit kabinet en de bezuinigingen van 18 miljard. Laat dat glas-helder zijn’108. Het gedoogakkoord tussen PVV, CDA en VVD stelt echter dat er hoe dan ook niet getornd wordt aan het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens109. Ook stelt het akkoord dat voor het terugdringen van gezinshereni-ging de betreffende Europese richtlijn zal moeten worden gewijzigd110. Dit betekent dat de eerste negen punten uit het PVV-immigratieplan111 van 18 punten feitelijk onhaalbaar zijn. Er komt geen immigratiestop, ook niet voor mensen uit islamitische landen. Dat die beloften niet kunnen wor-den waargemaakt, wordt door de PVV echter stilgehouden.

foto: sxc.hu

28 29

Andere punten uit het plan zijn al staand beleid, zoals de mogelijkheid verblijfsvergunningen in te trekken, controle op gezinssamenstelling en inkomen en het voeren van een remigratiebeleid. Over andere voorstellen, zoals het ‘assimilatiecontract’ en uitzetting door de luchtmacht, worden in het gedoogakkoord geen afspraken gemaakt. Voorstellen van de kant van de PVV om deze beloften op een andere wijze waar te maken, hebben we nog niet gezien.

De regering gaat – mede op verzoek van de PVV – onder-zoeken of migranten met een strafblad het Nederlander-schap kan worden ontnomen, maar ook hiervoor is herziening nodig van een Europese richtlijn. Het strafbaar stellen van illegaal verblijf, zoals afgesproken in het regeer-akkoord, komt gezien recente uitspraken van de Europese Commissie en het Europese Hof niet verder dan het opleggen van een boete. Van de 18 punten haalde Wilders er eentje binnen: zonder machtiging voor voorlopig verblijf (mvv) mogen asielaanvragen niet in Nederland worden af-gewacht. Overigens zien we ook op dit terrein dat wat Wil-ders in Den Haag belooft, lokaal en provinciaal niet wordt waargemaakt. Zo kent het regeerakkoord dat de PVV in de provincie Limburg sloot, ondanks de straffe uitspraken tijdens de verkiezingen, géén stop op de bouw van nieuwe moskeeën en geen verbod op halal vlees of hoofddoekjes in het Provinciehuis.

De PVV zegt tegen segregatie te zijn (bijvoorbeeld bij gescheiden zwemmen voor vrouwen112), maar stemde tégen maatregelen om segregatie op basisscholen terug te dringen113. De partij diende zelfs een voorstel in om ook indirect gefinancierde projecten ter bestrijding van segre-gatie in het primair onderwijs stop te zetten114, een voorstel dat geen steun kreeg van andere partijen. De PVV stond ook alleen in het afwijzen van een motie die de regering eraan herinnerde dat de conclusies van de commissie-Blok over het bestrijden van segregatie nog altijd recht overeind staan115. In januari wilde de PVV dat uithuwelijken als ty-pisch islamitisch probleem apart door het CBS zou worden geregistreerd116, nog geen maand later stemde ze tégen het voorstel117 om beter onderzoek te doen naar uithuwelijking.

Een poging van de PVV om ‘de islam te erkennen als grootste obstakel voor de emancipatie van vrouwen en homo’s’ kon binnen de Tweede Kamer op geen enkele steun rekenen118. Dezelfde dag stemde de PVV tégen een motie om aan de Hoofdlijnen Emancipatiebeleid ook daadwerke-lijke doelstellingen en een concreet werkplan te koppelen119 en tegen maatregelen die politie en woningcorporaties meer mogelijkheden geven om hate crimes tegen homo’s te voorkomen120.

30 31

7 diereNWelzijN: geeN beschermiNg voor diereN

Het moratorium op nieuwe megastallen hoeft van de PVV voorlopig niet te worden gehandhaafd121. Het verzoek aan de regering om in het kader van de maatschappelijke discussie over megastallen in Noord-Brabant ‘in gesprek te gaan met burgers en boeren’ werd door de PVV tegen-gehouden122. De PVV wilde evenmin dat indieners van provinciale burgerinitiatieven bij de discussie werden betrokken123. Een toetsingskader voor gezondheidseffecten waarmee gemeenten de aanvragen voor nieuwe megastal-len kunnen toetsen is ook niet nodig124, evenmin als het in stand houden van de vergunningsplicht voor de intensieve veehouderij125. Het instellen van maximaal toelaatbare waardes voor endotoxines in varkens- en kippenbedrijven (een aanbeveling van de gezondheidsraad) is volgens de

foto: sxc.hu

32 33

PVV eveneens overbodig126. Lozen van bestrijdingsmid-delen en mest in het water mag wat de PVV betreft zonder vergunning of toetsing127, ook als hierdoor het drinkwater wordt vervuild128.

De PVV wil geen verbod op vaste hindernissen bij de paardensport terwijl daar met enige regelmaat, paarden bij komen te overlijden of gewond van raken129. Ook stemde de PVV tegen een uitbreidingsmoratorium op het houden van herten, waterbuffels en struisvogels, tot het tijdstip dat de sector wel heeft kunnen aantonen dat de dieren op een diervriendelijke manier gehouden kunnen worden130.

De afgelopen vijf jaar zijn bijna één miljoen dieren om-gekomen bij stalbranden. Een voorstel131 van LTO en de Dierenbescherming voor betere brandveiligheidseisen voor veestallen werd door de PVV weggestemd132. Een campagne om jongeren te wijzen op de herkomst van bontkragen werd door de PVV tegengehouden133. Dankzij de PVV kan het afschieten van 100.000 wilde ganzen doorgaan134. Tijdens het debat over onverdoofd slachten stemde de PVV tegen een voorstel om dierenwelzijn te verbeteren135. Een oproep om de omstandigheden van slachtvee tijdens het transport te verbeteren kreeg evenmin steun van Wilders c.s.136. De PVV wil de dierenpolitie en de dierenambulance professionaliseren137, maar hulp bij het professionaliseren van de opvang van in het wild levende dieren die slacht-offer zijn geworden van bijvoorbeeld aanrijdingen, hoeft van die partij niet138. Er komen geen minimumstraffen voor dierenmishandelaars, zoals de PVV beloofde, behalve voor

recidivisten die binnen tien jaar een tweede misdrijf plegen waar minstens twaalf jaar gevangenisstraf voor staat, en ook daarvan kan de rechtbank afwijken139.

Volgens het PVV-verkiezingsprogramma kan ‘afbouw van de bio-industrie alleen als we boeren niet de nek willen omdraaien’. Maar boeren die een deel van hun agrarische bedrijvigheid willen inruilen voor natuurbeheer of ‘blauwe diensten’ hoeven niet op de PVV te rekenen140. Het stimuleren van de overgang van ‘landbouwfabrieken’ naar moderne multifunctionele landbouwbedrijven werd door de PVV geblokkeerd141. Het stapje-voor-stapje werken naar stallen waar dieren natuurlijk gedrag kunnen vertonen, wil de PVV niet goedkeuren142. Genetisch manipuleren mag wel van de partij. Pleiten in Europa voor opname van directe negatieve milieueffecten als grond om GGO’s niet toe te laten, blijkt nu voor de PVV een stap te ver143. Het patenteren van genen en genetische eigenschappen is wat Wilders betreft in orde144. De PVV wil niets doen tegen het grootschalige gebruik van antibiotica in de veehouderij. De fractie wil geen maatregelen nemen om belangenverstren-geling tussen dierenartsen en apothekers tegen te gaan145 en wil evenmin maatregelen nemen om het gebruik van antibiotica te verminderen146. Een voorstel om dierproeven voor de ontwikkeling van pesticiden zoveel mogelijk terug te dringen werd door de PVV tegengehouden147. De fractie stemde ook tegen meer openheid van zaken over dierproeven148.

34 35

8 milieu: geeN aaNdacht voor gezoNdheid

‘De zeeën en oceanen zitten vol met drijvend plastic’, klaagde de PVV ten tijde van de verkiezingen149. Maar een voorstel voor het verbeteren van de plastic-recycling150 en het beperken van kunststof verpakkingen werd na de ver-kiezingen door de PVV tegengehouden. Ook andere maat-regelen, zoals het toepassen van de ladder van Lansink151 of de kennisuitwisseling over grondstoffengebruik152, werden door de PVV afgewezen. ‘Illegale lozingen moeten met kracht worden tegengegaan. Wetten moeten strikt worden nageleefd’, aldus het PVV verkiezingsprogramma. Maar een voorstel voor een plan van aanpak tegen dioxinevervuiling (in o.a. rivierbodems, ontstaan door illegale lozingen)153

werd door de PVV niet gesteund. Ook de bescherming van het drinkwater tegen vervuiling met pesticiden hoeft van de PVV niet154, evenmin als de bescherming van bijen die massaal sterven door het gebruik van een bepaald land-

foto: sxc.hu

36 37

bouwgif155. Gewasbeschermingsmiddelen hoeven volgens de PVV niet te worden getoetst op mengseltoxiteit156 of op de gevolgen voor de volksgezondheid157. Er hoeven ook geen alternatieven te worden ontwikkeld158, particulieren hoeven niet te worden gewezen op de risico’s159 en drift-reducerende spuittechnieken (die voorkomen dat het gif terechtkomt op plekken waar het niet thuishoort) zijn volgens de PVV niet nodig160.

9 bestuur: geeN aaNpak vaN corruptie

‘Corruptie altijd keihard aanpakken’ is een prominente verkiezingsbelofte van de PVV161. Ook beloofde de partij haar kiezers te zullen strijden tegen misstanden in de zorg. Toch stemde de PVV na de verkiezingen tégen maatregelen om klokkenluiders in de zorg te beschermen162. Ook de klokkenluider die de misstanden bij de Defensie Materieel Organisatie (DMO) in Den Helder naar buiten bracht, en dankzij wie nu aangifte is gedaan en een onderzoek wordt ingesteld, hoeft niet te rekenen op steun: de PVV stemde tégen een voorstel om deze klokkenluider en zijn mede-standers in bescherming te nemen163. De PVV vond het ook niet de verantwoordelijkheid van de minister van Defensie om de Tweede Kamer in te lichten over de wantoestanden bij DMO164, of om de Rekenkamer opdracht te geven on-derzoek te doen naar deze misstanden165. De klokkenluider die de omvangrijke fraude bij ROC Rijn IJssel aan het licht bracht hoeft – dankzij de PVV – niet te rekenen op bijstand166.

38 39

10 oNderNemeN: Niet voor het kleiNbedrijf

Vissers hoeven niet aan te kloppen bij de PVV. Palingvis-sers die door het vangstverbod tussen wal en schip raken krijgen geen garantstelling als ze een nieuw bedrijf willen opstarten167. Een vergoeding voor de waardeloos geworden visrechten (vaak aangekocht als pensioenvoorziening) is volgens de PVV niet nodig168. Ook het opstellen van een sociaal plan voor vissers die hun brood niet meer kunnen verdienen door dioxinevervuiling in de rivieren is voor de PVV overbodig169. Als het aan de PVV lag hadden de binnen-vaartschippers die gedupeerd werden door de stremming in de Rijn in Duitsland (januari-februari 2011) geen vergoeding gekregen uit de werktijdverkortingsrege-ling170. Zelfstandige ondernemers die gebruik maken van kinderopvang lopen met de PVV het risico hun toeslag kwijt te raken171. Ondernemers in het MKB die getroffen worden door de cri-sis krijgen van de PVV geen kredietgarantie172. De PVV heeft er geen bezwaar tegen dat bedrijven geld doorsluizen naarbelastingparadijzen en zich op die manier onttrekken aan belastingheffing173.

foto: Frank de Kleine

40 41

11 vervoer: geeN oog voor het opeNbaar vervoer

Vorig jaar stond de PVV nog pal voor het personeel van de gemeentelijke vervoersbedrijven in Den Haag, Rotterdam en Amsterdam. Na de verkiezingen is de beloofde steun weggesmolten. Wilders geeft nu steun aan liberalisering van deze bedrijven. Een motie om de verplichte aanbe-steding af te schaffen174 kreeg geen steun van de PVV. Protesten van bus- en tramchauffeurs, die Wilders aan zijn verkiezingsbeloften herinnerden, hadden geen effect. Een voorstel om eerst te bepalen wat de minimale kwaliteit van het openbaar vervoer in die grote steden zou moeten zijn, werd door de PVV eveneens verworpen175. Ook het even uitstellen van de invoering van de OV-chipkaart totdat die voldoende veilig is vond de fractie niet nodig176.

foto: sxc.hu

42 43

12 buiteNlaNds beleid: geeN steuN voor arabische opstaNdeliNgeN

De PVV is na de verkiezingen akkoord gegaan met de aanschaf van een tweede JSF testvliegtuig, terwijl de fractie zich in 2010 nog uitsprak tégen de aanschaf van dit test-model. Een onderzoek naar mogelijke andere vervangers voor de F-16 kon niet meer rekenen op de steun van de PVV177. In het gedoogakkoord zijn over het buitenlands beleid geen afspraken met de PVV gemaakt. Dat geeft de fractie alle ruimte om voorstellen te steunen. Een mora-torium op wapenexporten naar de regimes in het Midden-Oosten en Noord-Afrika, waar door Europa geleverde wapens tegen de eigen bevolking worden gebruikt, is voor de PVV niet nodig178. Als enige partij in de Kamer stemde

foto: Maggie Osama

44 45

de PVV tegen steun aan het Arabische transitieproces179 en was de fractie tegen het uitspreken van steun aan democra-tische hervormingen in Jemen180.

De PVV hield tot dusver stand met de belofte geen steun aan de Kunduz-missie te verlenen. Een veto weigerde de fractie echter uit te spreken, zodat de regering met steun van andere partijen deze interventie kan doorzetten. Min-der standvastig bleek de PVV toen er een voorstel op tafel kwam om bij de Kunduz-missie in Afghanistan in ieder geval géén gebruik te maken van contracten of diensten waarbij kinderarbeid of slavenarbeid wordt ingezet181. Wilders en de zijnen stemden tegen.

1 ‘De gebroken beloften van Geert Wilders’ (februari 2011, www.sp.nl/service/rapport/110216_pvvrapport.pdf)

2 PVV verkiezingsprogramma 2010-2015, pagina 193 Moties 31980- 21, 31, 42 en 44, 22 maart 20114 Motie 29282-0116, 29 maart 20115 Amendement 32543-13, 18 mei 20116 Motie 31288-199, 30 juni 20117 Motie 29817-0064, 8 maart 20118 Motie 29817-0062, 8 maart 20119 Motie 29817-0063, 8 maart 201110 Motie 30545-0104, 5 april 201111 Motie 29544-324, 30 juni 201112 Motie 29817-72, 28 juni 201113 Motie 29544-316, 7 juni 201114 Motie 29817-70, 28 juni 201115 Algemeen Overleg, 17 februari 201016 Motie 29502-0066, 12 april 201117 Motie 32733-5, 14 juni 201118 Motie 32733-21, 14 juni 201119 Motie 32804-1, 14 juni 201120 Motie 32804-2, 14 juni 201121 Motie 32500-86, 24 mei 201122 Motie 29544-313, 7 juni 201123 PVV verkiezingsprogramma 2010-2015, pagina 2724 Motie 29282-0116, 29 maart 201125 PVV verkiezingsprogramma 2010-2015, pagina 2726 Begrotingsdebat VWS, 9 november 201027 Motie 29247-0143, 5 april 201128 Moties 30597-0177 en 0174, 5 april 201129 Motie 32620-18, 30 juni 2011

46 47

30 Motie 32620-16, 30 juni 201131 Motie 32620-17, 30 juni 201132 Motie 29477-152, 21 juni 201133 Motie 29477-164, 21 juni 201134 Motie 29689-339, 30 juni 201135 Regeerakkoord, pagina 3536 Motie 29282-0117, 29 maart 201137 Motie 29282-0119, 29 maart 201138 Motie 29282-0113, 29 maart 201139 Motie 25657-70, 30 juni 2011 en motie 32804-4, 9 juni 201140 Motie 25657-68, 30 juni 201141 PVV verkiezingsprogramma 2010-2015, pagina 2742 Motie 31497-0033, 17 februari 201143 Motie 31839-0091, 15 maart 201144 Motie 31839-0088, 15 maart 201145 Motie 32015-0031, 15 maart 201146 Motie 25657-80, 30 juni 201147 Motie 25657-69, 30 juni 201148 Moties 29689-335 en 332, 30 juni 201149 Motie 29689-341, 30 juni 201150 Motie 30492-0050, 29 maart 201151 Motie 30492-0046, 29 maart 201152 Moties 25424-120 en 121, 30 juni 201153 Motie 25424-122, 30 juni 201154 PVV verkiezingsprogramma 2010-2015, pagina 2755 Motie 30597-0175, 5 april 201156 Motie 29214-0052, 17 februari 2011 en motie 32500-146,

30 juni 201157 Motie 29214-0055, 17 februari 201158 Motie 32500-157, 30 juni 2011

59 Motie 29214-0053, 17 februari 201160 Motie 29689-331, 30 juni 201161 Motie 29689-340, 30 juni 201162 Motie 30597-189, 28 juni 201163 Motie 28286-0452, 13 januari 201164 Motie 28286-0464, 13 januari 201165 Motie 28286-0458, 13 januari 201166 Motie 28286-0450, 13 januari 201167 Motie 28286-0453, 13 januari 201168 Motie 30175-0104, 17 februari 201169 Motie 32372-0025, 17 februari 2011 en motie 29383-163,

30 juni 201170 Motie 32372-0022, 17 februari 201171 Motie 32372-0018, 17 februari 201172 Motie 32500 XVI- 40, 16 november 201073 Motie 31839- 88, 15, maart 201174 Motie 32500 XVI- 76, 16 november 201075 Regeerakkoord pagina 3276 Het PVV verkiezingsprogramma (pagina 29) zegt hierover: ‘HBO-

scholen en universiteiten moeten voor iedereen toegankelijk blijven. Helaas staat ons systeem van studiefinanciering onder druk. Steeds meer politieke partijen willen hier aan tornen. Dat is verkeerd. Dat je ook kunt studeren als je vader geen Groen-Linkser of D66’er is, vinden wij een groot goed. De kinderen van Henk en Ingrid moeten gewoon kunnen doorleren, ook als er van huis uit geen geld voor is’.

77 Motie 32253-0029, 29 maart 201178 Regeerakkoord, pagina 3279 Motie 32618-0007, 29 maart 201180 Motie 31288-0144, 25 januari 2011

48 49

81 Motie 32618-0008, 29 maart 201182 PVV verkiezingsprogramma 2010-2015, pagina 2983 Regeerakkoord, pagina 3184 Motie 31288-0141, 25 januari 201185 Motie 32253-0014, 29 maart 201186 Regeerakkoord, pagina 3287 Motie 32253-0025, 29 maart 201188 PVV-verkiezingsprogramma 2010-2015, pagina 3189 Motie 32710-8, 24 mei 201190 PVV-verkiezingsprogramma 2010-2015, pagina 3191 Motie 31497-0035, 17 februari 201192 Motie 31497-0036, 17 februari 201193 Kamerstuk 31497 moties 0039 en 0048, 17 februari 201194 Motie 31497-0057, 12 april 201195 Motie 31497-0059, 17 februari 201196 Motie 31497-0060, 17 februari 201197 Motie 26956-0090, 15 februari 201198 Motie 26956-0079, 18 januari 201199 Motie 26956-0077, 18 januari 2011100 ‘Justitie en Politie met Ambitie’, PVV101 Motie 30234-40, 30 juni 2011102 PVV Kamerlid Lilian Helder, TK debat 16 februari 2011103 Kamerstuk 29270, moties 41, 45 en 48, 29 maart 2011104 Motie 32169-0027, 29 maart 2011105 Motie 31753-0030, 29 maart 2011106 Motie PvdA-D66 gemeenteraad Den Haag, 31 maart 2011107 Motie 32500-186, 28 juni 2011108 GPD bladen, 26 mei 2011109 Gedoogakkoord, pagina 4

110 Gedoogakkoord, pagina 6111 PVV-Immigratieplan: 18 maatregelen om de stroom echt in te

dammen (2006)112 Schriftelijke vragen PVV Den Haag, 17 december 2010113 Kamerstuk 31293, moties 0090 en 0091, 15 maart 2011114 Motie 31293-0092, 15 maart 2011115 Motie 31293-0093, 15 maart 2011116 PVV-woordvoerder Van Klaveren, 19 januari 2011 in een debat

over integratie (AO Deltaplan Inburgering): ‘Om een goed beeld te krijgen van de mate waarin mensen ingeburgerd en geïntegreerd zijn, is een specifiek hoofdstuk essentieel waarin bijvoorbeeld wordt ingegaan op eer-gerelateerd geweld, met de dood bedreigde homo’s, uithuwelijking, vrouwenbesnijdenis en dergelijke. De aard en omvang van deze zaken moeten in kaart worden gebracht; ze zijn absoluut relevant voor de inburgering en dus voor de integratie. Nogmaals, mijn fractie vindt het heel belangrijk dat dit in kaart wordt gebracht. Ik krijg graag een reactie van de minister op de wens om een apart hoofdstuk islam-gerelateerde problematiek in de jaarrapporten integratie op te nemen’

117 Motie 30388-0044, 17 februari 2011118 Motie 27017-84, 28 juni 2011119 Moties 27017-80 en 81, 28 juni 2011120 Motie 27017-86, 28 juni 2011121 Motie 28973-71, 28 juni 2011122 Motie 28973-60, 28 juni 2011123 Motie 28973-65, 28 juni 2011124 Motie 28973-68, 28 juni 2011125 Motie 29383-160, 30 juni 2011126 Motie 28973 74, 30 juni 2011127 Motie 29383-161, 30 juni 2011

50 51

128 Motie 29383-163, 30 juni 2011129 Motie 28286-479, 17 februari 2011130 Motie 28973-63, 28 juni 2011131 ‘Brand in veestallen’, Leeuwarden juli 2010132 Motie 28325-0137, 3 maart 2011133 Motie 28286-0491, 17 februari 2011134 Motie, 32710-8, 21 juni 2011135 Motie 31571-15, 28 juni 2011136 Motie 31571-16, 28 juni 2011137 PVV-verkiezingsprogramma 2010-2015, pagina 55138 Motie 28286-0478, 17 februari 2011139 Regeerakkoord, pagina 39140 Motie 21501-0362, 16 maart 2011141 Motie 21501-0448, 16 maart 2011142 Motie 28973-61, 28 juni 2011143 Motie 27428-192, 28 juni 2011144 Motie 27428-194, 28 juni 2011145 Moties 29683-75 en 99, 21 juni 2011146 Motie 29683-80, 21 juni 2011147 Motie 32372-0028, 17 februari 2011148 Motie 30168-28, 24 mei 2011149 PVV-verkiezingsprogramma 2010-2015, pagina 45150 Motie 30872-0075, 12 april 2011151 Motie 30872-0073, 12 april 2011152 Motie 30872-0070, 12 april 2011153 Motie 32658-0021, 17 maart 2011154 Kamerstuk 32372, moties 0025 en 0045, 17 februari 2011 en motie 29383-163, 30 juni 2011155 Kamerstuk 32372, moties 0016 en 0029, 17 februari 2011156 Kamerstuk 32372, moties 0022 en 0021, 17 februari 2011

157 Kamerstuk 32372, moties 0018 en 0023, 17 februari 2011158 Motie 32372-0020, 17 februari 2011159 Motie 32372-0027, 17 februari 2011160 Motie 32372-0036, 17 februari 2011161 PVV verkiezingsprogramma 2010-2015, pagina 19162 Motie 29282-0112, 29 maart 2011163 Motie 32678-0002, 22 maart 2011164 Motie 32678-0005, 22 maart 2011165 Motie 32678-0004, 22 maart 2011166 Motie 31524-106, 14 juni 2011167 Motie 29675-122, 30 juni 2011168 Motie 29675-123, 30 juni 2011169 Motie 32658-0018, 17 maart 2011170 Motie 30523-0052, 29 maart 2011171 Motie 31322-129, 31 mei 2011172 Motie 32710-17, 24 mei 2011173 Motie 25087-14, 30 juni 2011174 Motie 23645-0412, 15 februari 2011175 Motie 23645-0413, 15 februari 2011176 Motie 23645-0401, 15 februari 2011177 Motie 26488-0255, 15 februari 2011178 Motie 22054-174, 30 juni 2011179 Motie 32623-26, 30 juni 2011180 Motie 32623-28, 30 juni 2011181 Motie 32735-7, 30 juni 2011