Crossmedia

‘de media van de toekomst =de toekomst van de media?’

‘(V)(H)erkenning van een (tijdelijke) beweging’Centrum voor communicatie en journalistiek, Hogeschool Utrecht, 18 november 2008

door peter@luit.nl

Consultant/interim manager, voorzitter CMBO, bestuurslid VNO-NCW

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Wat gaan we doen….?

• Dynamiek van het media landschap• Betekenis van een term• Het media kanalen- en processen model

• 2.0 bewegingen• Rollen bestaande mediabedrijven

• Gevolgen voor markten, mensen, middelen en methoden• Economische onderbouwing• Meningen

• Conclusies/discussie

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Dynamiek - het media landschap

• Kranten raken hun betalende lezers kwijt, ‘gratis’ kranten scoren de advertentie inkomsten……

• TV versnippert in tientallen thema kanalen

• Publiek is niet meer te ‘betrappen’ op eenduidigheid

• Hoe bereik ik ‘uw ik’?– Is het primaire vraagstuk van vandaag!!

• Wie is de nieuwe 24/7 on-demand kijker, lezer, surfer ………producent/consument?

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Dynamiek - het media landschap

• Hoe verandert je eigen vak in deze dynamiek? De rol van de informatie-, communicatie- en media generalist vs. specialist…..?

• Consument consumeert 24 uur media op eigen gekozen plaats en moment

• Tijdschriften uitgevers zoeken naar toegevoegde waarde in crossmedia formats

• De betekenis van web 2.0, corporate blogging, RSS marketing, social network communities, user generated content….?

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Dynamiek - het media landschap

• Het hele media landschap is behoorlijk verward

• Bestaande ketens zijn niet meer logisch ingedeeld (?)

• Iedereen zoekt naar nieuwe toegevoegde waarde, de markt is een ‘learning by doing’ school geworden

• Duidelijk is dat het web naast de betekenis van een volledig nieuw interactief media kanaal vooral ook de ‘lijm’ is voor de bestaande kanalen print, radio en televisie

• Relevantie is in het enorme aanbod sleutel voor bereik

Betekenis crossmedia

print AVwebpd

f, jpe

g.... mp3, .mov....

7

• kruisbestuivende beweging

– multimedialiteit - gebruik van meerdere kanalen– virtualiteit - ‘elastisch’ in tijd en plaats– connectiviteit - (in)direct delen met anderen– interactiviteit - (in)direct communiceren met anderen

Betekenis crossmedia

8

Betekenis crossmedia

conceptcreatie

productie/realisatiedistributie

presentatiecommunicatie

reactieze

nder

ontv

ange

r

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Betekenis crossmedia

• Steeds meer financiële gegevens beschikbaar omtrent de spreiding van media bestedingen en kansen voor de verschillende spelers in de keten

• Steeds meer onderzoek naar de effecten van individuele media typen en hun onderlinge verhoudingen

• De hype van terminologie: ‘Hoe lang nog crossmedia…..?’‘After multimedia, you’re confused at a higher level’

• Data (is het al informatie?) overload….. hoe gaan we daarmee om?

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Betekenis crossmedia

• Het gaat vooral om het genereren van aandacht (voor velen is dat te vertalen in geld) in actie/reactie modellen. Media zijn daartoe een hulpmiddel.

• Sleutelwoord voor de ontvanger is dus ‘relevantie’ van het aanbod in zowel redactionele zin als in het aanbod van advertenties!

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Betekenis crossmedia

• Monique de Haas (www.dondersteen.nl): Crossmedia is een manier om naar communicatie te kijken

• Jak Boumans (www.acten.net): Crossmedia is het leveren van diensten via meervoudige media en distributietechnieken

• Indira Reynaert (www.existenz.nl): Er is sprake van crossmedia indien er een kruisbestuiving bestaat van verschillende of een selectie van een aantal media respectievelijk film, televisie, radio, print, internet, games, mobiele devices en evenementen

• Joke Witteveen (www.anmi.nl): Crossmedia is convergentie van hardware, functies en infrastructuur

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Betekenis crossmedia

• Venturo (venturo.web-log.nl): Crossmedia is het gebruiken van bijvoorbeeld een tv/commercial op internet en levert daadwerkelijk een nieuwe communicatie dimensie op

• Xmediaworks (www.xmediaworks.nl): Bij crossmedia projecten worden verschillende media ingezet om op een zo efficiënt mogelijke manier te communiceren met een doelgroep

• Professional Imaging (www.professionalimaging.nl): Crossmedia is de naam van de markt die ontstaat doordat vakgebieden uit de grafische en fotografische disciplines in elkaar versmelten

• NOB Multimedia Uitzendbedrijf (www.nob.nl): zorgt ervoor dat omroepen hun programma’s crossmediaal kunnen uitzenden via zowel ‘aardse’ zenders als via kabel, satelliet, internet en draadloze outlets

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Betekenis crossmedia

• Crossmedia is een (tijdelijke) beweging van:media kanalen en media processen

• Benaderingen vanuit:de technologie en de marketing

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Technologie….. Processen

Kanalen

Concept/creatie

Realisatie/productie

Distributie/fullfilment

Millimeters(papier)

Van scannen naar digitale fotografie

Van native naar PDF/JDF workflows

On-demand, one-to-oneDigital paper

Megabytes(interactief - on-line, mobiel)

Van verschillende databases / documenten naar gestructureerd XML

Van statisch inhoud naar interactieve web 2.0 content

Van computers naar alle on-line en wireless apparaten

Minuten(broad-narrowcasting)

Van analoog naar DV Van hi-end naar desktop applicaties

Van broadcast naar net- en narrowcast

…….(digitalisering) maakt crossmedia mogelijk

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Einde van een term?

• Crossmedia heeft als term niet meer de aantrekkingskracht in vergelijking tot enkele jaren geleden

• Crossmedia is gewoon gaande en wordt steeds ‘gewoner’

• De grootste groeimarkt is vooral te vinden in het midden- en kleinbedrijf

• Grote bedrijven doen het vooral door ‘learning by doing’, kost geld, maar heeft op langere termijn wel effect

• De term crossmedia zal dus net zoals multimedia verdwijnen

16

• Issuu: ‘YouTube’ for print magazines• GTST: Digitaal Magazine• Albumprinter: on-line foto albums maken

(HEMA maakt hier gebruik van)• Kindle Store: boeken, kranten, magazines• Moo: web2print• ADSelect: uitgever wordt on-line winkel

Voorbeelden ‘print 2.0’

17

• Faber Finds: uitgeven 2.0• Kieskeurig: papieren uitgave• Bomvol: online interactief tijdschrift• Senefelder: on-line relatiemagazine• ebook.nl: uitgeven 2.0

• nog meer?– Lulu, VistaPrint

Voorbeelden ‘print 2.0’

18

• Olympische Spelen: NOS• TMF: Video Player op basis van Adobe AIR• Pauw en Witteman: video podcast• In Europa: themakanaal VPRO op het web• overlay.tv: bewerk zelf bestaande films• Omroepplayer: embeddable(!!) player

Voorbeelden ‘radio/tv 2.0’

19

• Interactie staat centraal in zowel b2c als b2b

– Evernote: al je informatie overal– MindMeister: samen gedachten ordenen– GoogleDocs: online document bewerken– Scribd: ‘YouTube’ voor documenten– Campers.nl: samen met (TMG) blad CampersCaravans

Voorbeelden ‘web 2.0’

20

– Elsevier: papier versus web– Vrij Nederland: papier versus web– Hyves: stuurt verjaardagskaartje– TinEye: zoekmachine voor afbeeldingen

Voorbeelden ‘web 2.0’

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

maar ook 2.0 op zichzelf

• Papier 2.0: nieuwe kansen voor ‘papier’?

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Wat betekent alles?

• digitaal papier– de digitale papier/inkt technologie van e-Ink

• e-reader– compleet apparaat met scherm en firmware– ‘reader’ software voor computers of ‘smartphones’

• e-book– boeken die gepubliceerd worden op e-readers

• e-paper– kranten en tijdschriften die gepubliceerd worden op e-

readers

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Geschiedenis

• Begin jaren 90, Apple, Robotics en Sony waren de vroege ontwikkelaars van ‘e-readerstuff’

MessagePad Robotics PalmPilot Sony EB-reader

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Geschiedenis

• Midden jaren 90 leek de laptop de juiste oplossing voor‘e-reading’, en soms denken mensen dat nog steeds.....

Apple e-Mate today’s MacBook Pro

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Hardware van vandaag

• Het speelveld wordt gedomineerd oor iRex, Sony en Amazon

iRex Reader 1000 Sony Reader PRS505 Amazon Kindle

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

e-paper initiatieven

• Case NRC Handelblad• ebook.nl• biblioo.nl

• mobipocket.com• Open Universiteit beidt lessen aan op e-paper

• Koninklijke Nederlandse Boekverkopersbond (NBb)• Selexyz• ebookreaders.nl

• Diesel eBooks (meer dan 750 gratis titels - Engels)

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

e-paper marketing?

• Wie neemt welk initiatief– innoverende uitgevers en de boeken handel lijken een

voortrekkersrol te spelen– de hardware ontwikkelaars/fabrikanten zijn passief

• weinig noviteiten• weinig pro-actieve houding naar de gebruikers

• Vergelijking met muziek industrie blijft voorlopig nog uit– keten zou enorm kunnen veranderen– angst voor illegaal materiaal leeft vooral bij ‘ouderwetse’

uitgevers• Onderwijs gaat zelf uitgeven als uitgevers niet snel inspelen op

deze ontwikkelingen!!

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

e-paper het publiek

• Is er nog niet echt aan toe– prijs is vooral een bezwaar

• kan snel veranderen– daarnaast is hardware te groot, lomp, zwaar– geen kleur– geen bewegend beeld

• Nu nog vooral voor– echte gadget liefhebbers

• kranten, boeken– studieboeken, manuals etc.

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

maar ook 2.0 op zichzelf

• RTV 2.0: broad-, narrow en netcasting– versmelting met papier 2.0 (de digitale poster?)

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Mobiel

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Games…

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Rollen bestaande bedrijven

• Grafische bedrijven zijn zoekende en vullen hun bestaande producten veelal aan met in ‘de lijn’ liggende producten, zoals bijvoorbeeld digital printing

– De 2.0 beweging zet in de grafische industrie nog nauwelijks aan tot de term ‘papier 2.0’

• Uitgevers zien hun rol veel meer verschuiven naar complexe crossmediale distributiemodellen. Productie van print is slechts één ‘outsource’ activiteit voor één medium

– Door de 2.0 bewegingen leren uitgevers hun klanten kennen

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Rollen bestaande bedrijven

• Publieke- en commerciële omroepen zoeken vooral het web op om het aanbod ‘on-demand’ te kunnen aanbieden in combinatie met de verdieping van de relevantie

– Daarnaast ook veel interactie, bekend crossmediaal programma is bijvoorbeeld ‘Idols’. Verdienmodel is ‘stemmen’.

• Adverteerders zijn vooral verward

– Hoe wordt de reclame euro verdeeld?

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Marketing…..

papier

web

A/V

beleid

beleid

beleid

papierweb

A/V

beleid

beleid

beleid

beleid

van via naar

19XX-2005 2005-2007..8 2008..9…

…..voert crossmedia uit

papierweb

A/V

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Convergentie van het beleid

• Niet de media convergeren maar het beleid

• De media kanalen kunnen elkaar juist versterken wanneer deze divergeren….

• Het beleid (is dus marketing denken) is belangrijker dan te toe te passen technologie!– Technologie is wel belangrijke enabler

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Wat zijn de gevolgen voor

• Markten– Hoe reageert de markt op nieuwe vormen van

(crossmediale) communicatie?

• Mensen– Hoe gaat de mensen om met nieuwe vormen van informatie

kanalen en kennis en kunde?

• Methoden– Hoe maken we nieuwe advertentie-, business-, en

communicatie modellen?

• Middelen– Hoe gaan we om met onze reclame euro?

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Denken in modellen helpt…… Processen

Kanalen

Concept/creatie

Realisatie/productie

Distributie/fullfilment

Millimeters(papier)

Megabytes(interactief/on-line)

Minuten(broad- en narrowcasting)

Invullen: markt, mensen, middelen en methoden

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Relaties gaan veranderen

• interactie binnen de informatie van zender naar ontvanger

• meer kennis omtrent de ontvanger bij de zender

• processen ontwikkelen complexer maar gebruik wordt eenvoudiger

• tarieven worden transparanter

• ……

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Het nieuwe ‘media denken’

• Vergt vooral een project- en planmatige aanpak

– Projectmatige aanpak (korte termijn berichtje versus lange termijn mediaplan)

• Kijk bijvoorbeeld naar project management volgens Prince2

– Functioneel ontwerp (verwachtingen, media kanalen, verantwoordelijkheden etc.)

• Kosten zijn niet eenvoudig in één offerte samen te vatten!!

• Partijen gaan een langdurige relatie met elkaar aan. Vertrouwen is de basis.

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Crossmedia vindt volop plaats

• Van individuele monomedia naar talloze (on)verwachte combinaties

– TV met websites– Radio programma’s en sms– Catalogi met bestelsystemen op het web– Telefoonbedrijven en TV– Kranten met radio, TV en internet (burgerjournalistiek)– Kabelbedrijven met telefonie en internet– Websites met ‘TV’ programma’s (themakanalen-netcasting)– Tijdschriften met TV (thema)kanalen– Uitgevers met TV programma’s en thema websites– Advertising in games

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Informatie explosie

• Elk anderhalf jaar verdubbelt wereldwijd alle informatie

– Zoeken naar wegen om informatie te distribueren

– Alle media hebben volop kansen!!

– In de historie is gebleken dat nieuwe media altijd aanvullend hebben gewerkt

• De kaars is niet verdwenen door de komst van de gloeilamp…

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Kansen….?

• Crossmedia wordt nog langzaam maar zeker (v)(h)erkend door het MKB.

– Doorgaans (nog) te theoretisch en weinig meetbaar– Teveel technologie: ver van mijn bed– Te weinig kennis in- en verkopende partijen

• Gebrek aan marketing denken• Doelstellingen vaak niet eenduidig

– Sectoren te veel versnipperd• ICT, grafisch, audio/video, internet: wie zit waar?

– ……

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Moet crossmedia altijd?

• Nee, het is (alleen) een (kansrijke) mogelijkheid binnen alle mono- en multimediale uitingen.

– Communiceren met één medium kan…

– Communiceren met meerdere (niet samen opgebouwde) media kan…

– Alleen crossmedia verbindt de communicatie beleids uitgangspunten van de toe te passen media kanalen

• is dus puur marketing denken…

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

De consument als producent

• De gevolgen van digitalisering van media blijven niet beperkt tot het professionele bedrijfsleven

Beroep en hobbydigitale fotografie

Beroep en hobbydigitaal printen/drukken

Beroep en hobbydigitaal filmen

Beroep en hobbydigitale televisie

Beroep en hobbydigitale muziek

Beroep en hobbydigitaal telefoneren

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Hoe (cross)media volgen…• Marketingfacts (http://www.marketingfacts.nl)• De Nieuwe Reporter (http://www.denieuwereporter.nl)• Media Onderzoek (http://www.mediaonderzoek.nl)• Frank Watching (http://www.frankwatching.com)• Crossmedialog (http://www.crossmedialog.nl)• Crossmedia (http://crossmediacommunication.blogspot.com/)• Medialog (http://medialog.blogspot.com)• UYZ (http://www.uyz.nl)• Molblog (http://www.molblog.nl)• Emerce (http://www.emerce.nl)• InCT (http://www.inct.nl)• Marcomblog (http://marcomblog,web-log.nl)

• Nieuwe Media (http://nieuwemedia.web-log.nl)• Narrowcasting (http://narrowcasting.blieb.nl)

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Elke dag via RSS

• Alleen met RSS zijn voornoemde webistes ‘bij te houden’

– RSS is een afkorting met vele betekenissen, ik heb mijn eigen versie: Realtime Site Summary……

• Ga op zoek naar een geschikte RSS Reader, zoek in Google…..

– Ik gebruik NetNewsWire of NewsFire op de Mac…..– Maar er zijn ook vele online readers, zoals Google Reader

• Maak er een gewoonte van al je RSS feeds dagelijks langs te lopen!!!

– Ontdek niet alleen wat belangrijk is voor je eigen omgeving waarin je werkt, maar ook daarbuiten

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Nog iets over RSS en weblogs

• Pas op voor het gebruik van het web door de gewone consument

• Als professionals heb je vaak de neiging te veronderstellen dat iedereen weet wat de achterliggende techniek inhoudt

• Voor velen zijn weblogs gewone websites

• En kennen slechts ‘insiders’ de kracht van RSS

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Geld

• Zinvolle rapporten van PriceWaterhouseCoopers, Deloitte en KPMG geven zicht op de economie achter de media & entertainment ontwikkelingen

– De rol van papier niet uitgespeeld• Kranten en tijdschriften herstellen (langzaam)

– Totale uitgaven media & entertainment industrie in 2007 in Nederland (groei van 4,4% t.o.v. 2006)

• €12,8 miljard, €4,1 miljard aan advertenties– Internet snelste groeier

• Advertentie inkomsten vallen (nog) tegen

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Meningen

• Ben Rogmans (De Pers) op marketingfacts:

• Ben gelooft wel dat krant en internet elkaar kunnen versterken en aanvullen, maar hij heeft zijn bedenkingen bij allerlei crossmediale platformen.

Met een krant kan je goed geld verdienen, met sommige sites ook, maar er zijn nog niet veel voorbeelden waar het gecombineerd ook goed gaat. Interessant hierbij is dat hij mij er op wees dat hoewel de oplages van de meeste kranten daalde, de winstgevendheid juist stijgt.

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Meningen

• Warren E. Buffet (Washington Post):

• In today's economy, Buffett wrote: "Simply put, if cable and satellite broadcasting, as well as the Internet, had come along first, newspapers as we know them probably would never have existed."

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Meningen

• Philip Alberdink Thijm (exPCM) in Tijdschrift voor Marketing:

• ‘De ene doelgroep wil nieuws vooral op papier hebben. Een andere doelgroep wil nieuwsfeiten bijvoorbeeld online hebben en achtergrond en analyse op papier. Een derde wil er ook video bij hebben. Wij proberen nu van een sterk productgedreven business te transformeren naar een meer consumentengedreven business.’

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Meningen

• Paul Molenaar (ex COO on-line Sanoma Uitgevers) in hetzelfde stuk:

• ‘Ik ben ervan overtuigd dat er een soort revival komt voor papieren publicaties waar mensen tijd aan zullen besteden. Print is niet alleen maar een wegvloeiende business.’

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Meningen

• Oscar Kneppers (CEO uitgever Bright) in InCT (vakblad voor uitgevers):

• ‘Een mediamerk is pas echt crossmediaal als het ook papier gebruikt.’

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Trends - advertenties vs. consumptie

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Wat leren we hiervan?

• Interactie, multichannel communicatie en user generated content veranderen het media landschap

• Crossmedia is het samenspel van de gevolgen over alle kanalen en processen heen

• Content kent geen unieke ‘originators’ meer

• Advertentie-, business-, communicatie- en distributiemodellen modellen zijn onderhevig aan grote veranderingen

• One-ton-one communicatie wordt steeds belangrijk, in zowel print, web als broad- net- en narrowcasting

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Werk met een model…. Processen

Kanalen

Concept/creatie

Realisatie/productie

Distributie/fullfilment

Millimeters(papier)

Megabytes(interactief/on-line)

Minuten(broad- en narrowcasting)

Invullen: markt, mensen, middelen en methoden

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Publicaties die de moeite waard zijn

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Conclusies

• De grote bestaande mediaspelers verschuiven wel, maar worden in hun voortbestaan niet wezenlijk aangetast

– Steeds meer media kanalen naast elkaar

• Informatie explosie• We weten nog niet hoe we in de toekomst met media

zullen omgaan• We kennen de nieuwe advertentie- business- en

communicatie modellen nog niet• Nieuwe bedrijven, nieuwe branches, nieuwe spelregels

LUIT Consultancy = T h i n k i n g - I n - C o n n e c t i o n s

Discussie / Q&A

‘de media van de toekomst =de toekomst van de media?’

‘(V)(H)erkenning van een (tijdelijke) beweging’

door peter@luit.nl

Consultant/interim manager, voorzitter CMBO, bestuurslid VNO-NCW