35 jaar software technologie op atea. Dat kan maar één man ... · DATASWITCHING VIA X25: IN DE...

07/06/13 9:21 1 van 13 D:\atea_archief_sociaal\feesten&fuiven\000101_pollieckens\pollieckens\alicv.doc Created by Jan Verhelst

35 jaar software technologie op atea. Dat kan maar één man zijn�Pol Liekens

35 JAAR SOFTWARE TECHNOLOGIE OP ATEA. DAT KAN MAAR ÉÉN MAN ZIJN…POL LIEKENS ........ 1

EAX NR 1 ............................................................................................................................................................................. 2

SITUERING VAN DEZE CENTRALE. ...................................................................................................................................... 2 DE TECHNOLOGIE VAN DE A1: ........................................................................................................................................... 2 FIELDTRIAL........................................................................................................................................................................ 2 SOCIAAL ............................................................................................................................................................................ 2

A2PT ..................................................................................................................................................................................... 2

DE PROCESSOR EN ZIJN OMGEVING .................................................................................................................................... 3 SOFTWARE OMGEVING ....................................................................................................................................................... 3 DEBUGGING TOOLS ............................................................................................................................................................ 3 DE SOFTWARE OP DE CENTRALE ........................................................................................................................................ 4 HARDWARE OMGEVING & TECHNOLOGIE .......................................................................................................................... 4 FIELDTRIAL EN DE 24 UREN VAN QUEVY ........................................................................................................................... 4 LEVERINGEN & UPGRADES. ............................................................................................................................................... 5 SOCIAAL ............................................................................................................................................................................ 5

OVERGANG NAAR GTD1000 .......................................................................................................................................... 5

WAT VOORAF GING. ........................................................................................................................................................... 5 HET GTD1000 TEAM WORDT OPGESTART EN VULT DE PLOEG VAN GTD120 TEAM AAN ................................................... 6 GTD1000 SOFTWARE ONTWIKKELINGSTEAM .................................................................................................................... 6 PROCESSORARCHITECTUUR , DEBUGGING & ONTWIKKELINGS OMGEVING ....................................................................... 7 HARDWARE GROEP ............................................................................................................................................................ 7 GTD120 SOFTWARE .......................................................................................................................................................... 7 SYSTEEMTEST .................................................................................................................................................................... 7 PROJECTLEIDING ................................................................................................................................................................ 8 DE EERSTE GTD1000 FIELDTRIAL IN MONS ...................................................................................................................... 8 OPTIMALISATIE .................................................................................................................................................................. 8 DE TWEEDE FASE VAN DE EUROPEANISATIE ....................................................................................................................... 8

1983: DE OMNI VERSCHIJNT TEN TONELE .............................................................................................................. 9

PROCESSOR & SOFTWARE ARCHITECTUUR ......................................................................................................................... 9 DEBUGGING FACILITEITEN ................................................................................................................................................. 9 HARDWARE: NIEUWERE TECHNOLOGIEËN ......................................................................................................................... 9 INTRODUCTIE VAN DE OMNI OP DE INTERNATIONALE MARKTEN ...................................................................................... 9 DATASWITCHING VIA X25: IN DE JAREN 80 EEN MUST ....................................................................................................... 9

1986 : OVERNAME DOOR SIEMENS .......................................................................................................................... 10

ONTWIKKELING VAN PROTOCOL CONVERTERS EN INTELLIGENTE INTERFACES ................................................................ 10 DPNSS /ISDN convertor met CDG (CAS DPNSS gateway) ..................................................................................... 10

SET 500 interface ....................................................................................................................................................... 10

Applicaties voor de NMBS ......................................................................................................................................... 10

HICOM in Rusland resulteert uiteindelijk in ECG .................................................................................................... 11

Private Network Emulator ......................................................................................................................................... 11

NIEUWE PROJECTEN BRENGEN TECHNOLOGISCHE UITDAGINGEN. ......................................................... 11

POL EN ZIJN DIRECTEURS ......................................................................................................................................... 12

DIRECTEURS ..................................................................................................................................................................... 12 DIRECTEUR-GENERAALS .................................................................................................................................................. 12

UITSPRAAK VAN EEN CHEF VAN POL .................................................................................................................... 12

COLOFON ......................................................................................................................................................................... 13


EAX nr 1 Pol begon zijn carrière bij de groep van Luc Bruglemans, en werkte daar aan de EAX nr 1, of de A1 centrale

Situering van deze centrale.

De EAX1 (Electronic Automatic Exchange) was de eerste elektronische centrale in de lange switching geschiedenis van Siemens Atea. Tot dan toe werd immers enkel de MAX (Mechanical Automatic eXchange?) gebruikt, die puur elektromechanisch was opgebouwd rond de zogenaamde strowger relais, of hef- en draaischakelaar, een schoolvoorbeeld van elektromechanisch kunnen. Begin van de jaren zestig waren Luc Bruglemans en Miel Selleslagh naar Chicago ge-trokken (eerst met de boot naar New York, dan met een trein naar Chicago- een vliegtuig-ticket was immers te duur) om de nieuwe elektronische technologie onder de knie te krijgen. Toen ze terugkwamen werd begonnen een elektronische centrale te ontwerpen. Het team bestond enerzijds uit telefonie-experten met een MAX achtergrond, en anderzijds een groep ingenieurs die de logica uitvoerden in booleaanse algebra, een van hen was Pol Liekens. Medewerkers uit die periode: Luc Bruglemans chef,, Miel Selleslagh hoofd van de testafde-ling. In het team van Pol waren: Theo Celis, Kurt Kjolsen, Pieter Landmeters, Eric Pee-ters, Jeff Truyen, A.Verschaeren en Alfred Janssens. Verder waren volgende namen ook geen onbekenden: Victor Buyck, Willy Cuyvers, Marc Driesen, Louis De Raedt, Eu-gene Bogaerts en Leo Engelen. Pol werkte aan de register-zender groep in dit project..

De technologie van de A1:

De A1 was opgebouwd uit discrete componenten (germanium transistoren), het switching netwerk was opgebouwd rond de correed relais. De volledige logica was in hardware. Men beschouwt de A1 als een semi elektronische centrale, gezien er wel elektronische logica was, maar tegelijk ook nog een elektromechanisch switching netwerk.

Fieldtrial

De fieldtrial van de A1, de eerste elektronische centrale in het Belgische net was in Hasselt. Ook Pol was daarbij betrokken.

Sociaal

We spreken hier einde van de jaren zestig in Atea Berchem. Pol was een verwoed loper en dinsdags gingen ze trainen en daarna een pint pakken. In Berchem was er aan de fabriek een apart huis, de casino, waar ze tussen de middag gingen pingpongen en biljarten. In die tijd was pol een onklopbare pingponger die zelfs op nationaal niveau meespeelde. Vrijdags gingen ze tussen de middag een pint pakken met o.a. Frans Jonckheer, Fred Minne en Willy Cuyvers in de Pelgrim of het Stoopke. Als bedienden hadden ze immers anderhalf uur middagpauze.

A2PT Op het einde van de zestiger jaren stelde men vast dat men met booleaanse algebra heel wat kon bereiken, maar dat wijzigingen doorvoeren wel een heel precaire en lastige zaak was. Door de vooruitgang van de technologie ging men de software richting uit om een hogere graad van flexibiliteit te behalen.


De processor en zijn omgeving

Er was echter nog niets "off the shelf" verkrijgbaar. Er werd zelf een processor ontworpen door Pieter Landmeters en Pol Liekens. Vervolgens moest er op die processor een in-structieset gedefinieerd worden: Pol Liekens, Louis Dingemans, Hugo Boekmans en Roger Wauters namen dat voor hun rekening. De assembler werd geschreven door Roger Wauters in Fortran op de mainframe, en later omgezet in PL1. Deze tool overleefde ver-schillende operating systemen en werd nagenoeg nooit meer aangepast. Dit concept heeft echter ook wel zijn kinderziektes gekend. Nadar de eerste cp met instruc-tieset en de assembler ontwikkeld waren, werd het geheel als te onefficiënt ervaren en is men opnieuw van scratch begonnen aan een tweede versie van een cp met volledig nieuwe instructieset en assembler. Pol is zeer intens betrokken geweest bij de ontwikkeling van de CP de assembler en de systeemprogrammatie. De software van de ganse centrale werd ontworpen door een zeer beperkt team: Pol Liekens, Hugo Boekmans, en Guido Suykerbuyck. Origineel ook Renaat Van Malderen die dan naar Amerika is vertrokken Later kwam ook Eric De Cooman. het team vervoegen. Zij "coverden" de ganse software, iets wat men in latere en complexere omgevingen zoals EWSD ondenkbaar is geworden. De designfilosofie was eerder het transponeren van de logica van de booleaanse algebra in een software omgeving. (Alle designers hadden dan ook een elektronica - achtergrond.) Hiervoor werden flows getekend. Pol kon uren een "check on paper" uitvoeren door deze flows op 3A4 formaat, die de logica van alles uitbeelden, nauwkeurig te analyseren. In die materie was hij zeer sterk. Het coderen en testen liet hij in eerste instantie over aan zijn medewerkers, men heeft hem nooit aan een ponsmachine gezien. Hij stond erop dat zijn designers zeer zuinig waren met geheugen, want geheugen kostte geld!

Software omgeving

De software omgeving van rond 1970 had ook zijn eigen nu merkwaardige charme. Man/machine interface gebeurde via ponskaarten. Gecodeerde instructies werden op pons-kaarten gebracht, die in grote bakken verzameld werden, zwaar om te dragen. Het was zeer belangrijk dergelijke bakken niet te laten vallen, want als die dooreen geraakt waren, puzzel het dan maar uit. De kaartenbakken werden binnengebracht in de computerafdeling (willy van camp sprak indertijd van de "mechanografie") en daar 's nachts verwerkt. Gezien de aard van het medium "ponskaart" waren er wel eens mechanische problemen door niet op-timale temperatuur en vochtigheidsgraad. In deze periode bestond er nog geen linker. Als men een verbetering aanbracht, moest de ganse software opnieuw geassembleerd worden. Verbeteringen moesten worden uitgevoerd door ponskaarten fysisch te vervangen of tussen te voegen. De software bestond ongeveer uit 12000 lijnen source code.

Debugging tools

Gezien de prototypes van die processor niet tijdig klaar waren, en men de geassembleerde software toch wou testen, werd door Etienne Jacqemeyn een simulator geschreven op mainframe in PL1. Hierdoor werden al heel wat logische fouten gevonden alvorens een test op het prototype had gelopen. Pol Liekens werkte hier mee aan de spec van de simulator en ook van een tabelgenerator. Als computeromgeving had men een IBM mainframe in Brussel staan, waarop men door RJE (Remote Job Entry) een job kon laten lopen.


Op het prototype zelf was men beperkt in debuggen met lampendozen of zogenaamde 'di-odeboxen'. Later was er een snapshotttool: . Men kon de processor laten stoppen op een bepaalde geheugenplaats en dan alle registers uitvragen. Het instellen van deze snap-shottool was met schakelaars.

De software op de centrale

De load werd op de centrale geladen via papertape. Dit inladen verliep zeer traag.1 Het core geheugen in het systeem was ferrietgeheugen. Daar waar men oorspronkelijk 8 K ge-heugen had 32 bits had begroot, bleek dit uiteindelijk niet voldoende te zijn. Door het man-agement werden nagenoeg banbliksems uitgesproken over het feit dat er 4 kilobyte bij moest komen. De processor werkte volgens een soort duplex principe. Terwijl één kopie on line was, kon men op de offline kopie eventueel een nieuwe load laden. Met een commando kon men overswitchen naar de nieuwe copij, zonder onderbreking. Een mechanisme dat voor die tijd ongelooflijk was. Guido Suykerbuyck voegt niet zonder enige fierheid hier aan toe: "Daar men weet dat er voor EWSD nu nog altijd down-times zijn en hiervoor ‘s nachts moet ingeladen worden bij invoering van een nieuwe software versie!"

Hardware omgeving & technologie

Naast het software team was ook een hardware team bezig, een aantal functies bleven im-mers in hardware, vooral het telefoniegedeelte en sommige logische functies. Ondermeer: Marc Driesen (de "marker"), Erik Peeters ("registergroep"), Theo Celis. Verder ook : Wil-fried Revets (test) Laurent Wauters, Fons Cruysberghs, Willy Cuyvers (lijnen) , Andre Lam-mens, en vele anderen. De hardware logica was opgebouwd met de eerste generatie geïntegreerde schakelingen. Men had geopteerd voor de SUHL familie, een technologie die toen op de markt was ge-bracht door het zusterbedrijf GTE Sylvania. Vlak daarna werd de fakkel overgenomen door de 74 reeks die in latere generaties (EAX2, GTD, OMNI, GTD5K) aangewend werd . De netwerkswitching gebeurde via de reed relais, een nieuwere kleinere technologie dan de correed uit de A1. De standaard A2PT kaarten hadden een formaat van ongeveer een halve A4. Merkwaardig is dat het eerste prototype nog volledig zonder software werkte. De common control vervulde de functie van de Processor hardwarematig.

Fieldtrial en de 24 uren van Quevy

De eerste fieldtrial gebeurde in Quevy. Het was de eerste centrale die software bevatte, en na de indienstname gebeurde het onvermijdelijke: de software crashte, en de switch stond 24 uur buiten dienst. De abonnees konden gewoon niet meer telefoneren. Een situatie die zowel de RTT als het management van atea zeer ongewoon vond2,. Alle hens werden aan dek geroepen en iedereen die van ver of dichtbij ermee te maken had werd opgetrommeld om de down time toch maar zo klein mogelijk te houden. Als er iemand tegensputterde, werd gedreigd met onmiddellijk ontslag Zowel in Quevy als in Herentals stond een team klaar. Er waren onder meer problemen met de papertape, waarvoor support moest komen van het team van Jan Franssens.

1 Op een zeker moment waren er 2 Italianen op bezoek , die zelf in staat waren de papertape op zicht te decoderen, zij zagen in welke fase van het laadproces hij was. 2 In die tijd kenden ze duidelijk nog geen windows 95K


Terwijl mensen zoals Pol Liekens de problemen debugden, was hij omringd door het ganse management van hoog tot laag: Fletch Haselton, Luc Bruglemans, Victor Buyck, enz leverden hun bijdrage tot de oplossing door hun fysieke aanwezigheid en drank. Ze zaten er zowat half slapend bij, totdat Pol kon melden dat het probleem was opgelost. Meteen schrokken ze wakker en begonnen allen zeer apart een rapport te maken om RTT op de hoogte te brengen. Het team in Herentals bestond ondermeer uit Roger Wauters, Dirk Clays (die in feite niet echt betrokken was bij A2PT maar toch 'onder de wapens' was geroepen) en Frank Verel-len, die toen directeur installatie was. 's Nachts heeft men toen de goede afloop nog gevierd bij Frank Verellen.

Leveringen & upgrades.

De eerste A2PT werd geleverd aan de RTT in 1973. In totaal zijn er ongeveer 100.000 lij-nen gemaakt , verdeeld over 14 centrales. In de loop der tijden werden op aanvraag van de klant features toegevoegd en technologische verbeteringen aangebracht. Zo werd onder-meer in 1988 een PC aangewend om de papertape te vervangen. Hierdoor werd de laadtijd van de centrale van 2 uur teruggebracht tot een kwartier. Ook werden er offertes gemaakt voor features met enkel software impact waar dik voor betaald werd door RTT. (ondertussen had men het geheugen uitgebreid tot 32K van 32 bits) De software levering en upgrades werden gedaan door Guido Suyckerbuyck & Eddy Mangelschots, welke onder het software team van Hubert Vanooteghem rapporteerden. (Pol was ondertussen verhuisd van het publieke- naar het private net)

Sociaal

In die tijd ging het er tussen de afdelingen gemoedelijk aan toe. Men organiseerde bv re-gelmatig voetbalmatchen tussen de afdelingen. Vergeleken met de toestand van 1999, kon men geconcentreerd werken, doch zonder zware stress van concurrentie. De teams waren zeer klein en de onderlinge communicatie zeer groot. De meeste componenten zowel hardware als software werden intern gemaakt. Dit gaf als voordeel dat in geval van problemen de kennis in huis was, en er ook prioriteit kon gegeven worden om dat probleem op te lossen. Deze situatie is in 1999 soms wel anders. Problemen kunnen ontstaan wegens gebrek aan respons van externe leveranciers wat leidt tot enorme frustraties, stress, enz.

Overgang naar GTD1000 Na zijn periode bij de publieke centrales schakelde Pol over naar de private centrales. Maar eerst een situering

Wat vooraf ging.

Naast de publieke switching had atea ook steeds een afdeling private swtiching gehad, die soms wel gebruik maakte van dezelfde technologieën, maar die zich toespitste op de speci-fieke vereisten van bedrijven en bedrijfsnetwerken. Traditioneel waren bijvoorbeeld de spoorwegen een goede klant. In het begin van de jaren 70 werd door het PABX team onder leiding van Frans Jonckheer de PREX ontworpen. Qua technologie leende die switch aan bij de A2PT( SUHL compo-nenten, switching netwerk met reed relais, enz) doch alle intelligentie was uitgevoerd in wired logic. Het PABX team had juist nog een mammoet project achter de rug. Voor het standinghotel Grosvenorhouse was een PABX met hotelfeatures ontworpen, die wel wat met problemen te kampen had, niet in het minst door het enorme traffiekaanbod van de klanten uit het ho-


tel. Pas na inzet van heel wat personeel en middelen in de field (kwatongen beweren dat de centrale eigenlijk in de field gedesigned was) werd de centrale stabiel en betrouwbaar. Voor de kleine centrales werd na PREX gekozen voor de Amerikaanse GTD120 van GTE. Een switch van een nieuwe generatie, gebouwd rond de commerciële microprocessor 8080 en een digitaal switching netwerk. Vic Kemps en Eddy Luyten werden voor een jaar naar Chicago gestuurd om de nieuwe techologie onder de knie te krijgen. De grotere broer GTD1000 zou in handen komen van de Italiaanse collega's van GTE Telecommunicazioni om aangepast te worden aan de Europese markt. Ondertussen werd een offerte gemaakt voor de NMBS. Er was behoefte aan een netwerkswitch, en aldus werd de PREX uit Londen voorgesteld. Deze hotelswitch kon mits aanpassingen worden geconverteerd naar een netwerkswitch. Toen het Amerikaans management zag welke investering hiervoor nodig was, stelde ze voor die investering te doen op GTD1000 , die een nieuwere technologie bevatte, en aldus een betere investering zou zijn op langere termijn. Zodus is de europeanisatie van de GTD1000 toch in ateahanden gekomen, gelukkig maar , als je het vervolg ziet!

Het GTD1000 team wordt opgestart en vult de ploeg van GTD120 team aan

Als labmanager werd Dirk Clays aangesteld. Duizendpoot Dirk had zich intussen onder-meer ontpopt als een multidisciplinaire meester om de transfer of technology op te starten van de publieke switch EAX #2. De technology van zo een complex product transfereren naar een ander continent vergt heel wat inzet op alle gebieden: hard & software ontwerp , engineering, fabricatie, testmiddelen, enz. Deze ervaring zou hem zeker tot nutte komen in de transfer of technology van GTD1000 en het opstarten van het R&D labo. De hardware & fabricagetechnologie was zowat vergelijkbaar met die van EAX#2, die weg was dus al gebaand. Er was heel wat gemeenschappelijke hardware met de GTD120, dat was ook meegenomen, zodat de hardware ontwikkeling voor de ganse familie in één team kon blijven, toen onder leiding van Paul Sobry, daarna onder die van André Peeters. Er werd een internationaal software team samengesteld.

GTD1000 software ontwikkelingsteam

Pol Liekens, die zijn sporen verdiend had met het introduceren van software in de A2PT, werd supervisor om hetzelfde te doen in de PABX omgeving. Verder waren er nog: Jerry Van Dale, een Amerikaan, die mee het Europese softwareteam kwam opstarten. Verder nog Ian Neill, een Engelsman die verantwoordelijk was voor de trunksoftware, en een Italiaan Ferrara. De Belgen in Pol's team zijn: Ivan Van Netelbosch, Armand Machiels en Paul Van Gerven. (In 1978 zal Herman Joossen de groep versterken). Paul Liekens werd voor een zestal weken naar Northlake gestuurd om de software te leren kennen. Nadien zou ook Paul Van Gerven de winter van 1977/78 doorbrengen in het bar-koude Chicago om de maintenance te leren kennen (in 1979 zal Guido Vermuyten volgen om met de "recent change" vertrouwd te geraken.). De Italianen die het beheer van de GTD1000 aan hun neus zien voorbijgaan, sturen twee experten. Bob Bottomley- een engelsman met 7 jaar Italie-ervaring- vervoegt het hardware team (hij wordt later directeur R&D bij Northern Telecom in Engeland) en specifieert mee de hardware wijzigingen. Bij de software de reeds vernoemde Ferrara, en verder is er ook nog iemand van Tadiran, een Israëlische maatschappij. Pol Liekens maakt samen met Pol Sobry de specificaties om de netwerkfeatures van de NMBS op papier te krijgen. Na enkele maanden gaat Jerry Van Dale terug naar de States, en gaat Ian Neill terug naar Engeland.


Processorarchitectuur , debugging & ontwikkelings omgeving

De GTD1000 had in zijn grootste versie 6 processoren: 2 in de duplex common control of CEC (Common Equipment Cabinet), en 4 in de perifere controlllers of PECs (Peripheral Equipment Cabinet). Om deze multiprocessorarchtectuur zinvol te kunnen debuggen was er door de Amerikanen een debugsysteem ontworpen rond een Digital PDP11 computer, die mogelijkheden bood om al de processors simultaan te controleren te debuggen. De 8080 processor had slechts een adresseercapaciteit van 64000 adressen. Voor de Amerikaanse versie was er reeds een truuk gebruikt met een instructie en data pagina, om zo over in feite 128K te beschikken. Deze adresseertechniek dient om de vele bijkomende features voor de Europese versie te worden uitgebreid. Dirk Clays, Dudley Upton, Andre Peeters en Tony Deckers buigen zich over het probleem en een paging kaart met 4 pagi-nas wordt ontworpen. Gezien de impact op het debugsysteem (het "utility"systeem) worden Dudley Upton en Andre Peeters ingezet om het systeem over te halen en aan te passen. Later wordt de design maintenance overgenomen door Michel Jennes. Een eindwerkstu-dent Herman Joossen schrijft de firmware om deze kaart te testen. De mainframe was in den beginne enkel bruikbaar via ponskaarten. Jobs submitten en overnight terugkrijgen met een cryptische foutcode ABEND CODE &@§(%$ was legio, wat de ontwerper noopte tot een grondige check on paper. Voor het generen van een load was er te weinig processorcapaciteit en werd er computertijd ingekocht op de computer van de koolmijn van Zwartberg. Een loadgeneratie was een vrij complexe zaak, de uiteindelijke load werd via een PDP overgebracht naar het prototype, vanwaar tape cartridges konden worden aangemaakt. Het zal tot de jaren tachtig duren alvorens een interactieve toegang tot de mainframe via een pool IBM terminals mogelijk is. Het samenstellen van een load bleef voor een groot stuk een artisanale zaak. Zo moest bv de memory map in het oog worden gehouden, en manueel bijgespijkerd.

Hardware groep

In de hardware zijn het Fernand Coppens en Jan Eykens die een via een trunk adapter kaart de enen en nullen van de software signalisatie omzetten in inductieve signalen die gebruikelijk zijn op het netwerk van de spoorwegen. Verder zit in de hardware Marcel Hos-kens interfacen te bouwen naar externe systemen, meestal op basis van relais en opto-couplers. Jan Verhelst is bezig met het digitale switching netwerk en de flexibele digitale-tonenkaart. Na het stabiliseren van het utility systeem wordt André Peeters toegevoegd als supervisor. Hij houdt zich vooral bezig met de lijnkaart en alle kaarten met firmware. Willy Delcourt buigt zich over de transmissieproblematiek van lijnen trunkkaarten vanuit het basis telefonielab.

GTD120 software

De GTD120 software draait op een single processor systeem en is vandaar ook eenvoudi-ger van structuur. In dit team zitten Patrick Lemaigre (voorheen IT group van Roger Wau-ters) Roger Vleminckx, en Eddy Luyten.

Systeemtest

De systeemtest is onder leiding van Vic Kemps en omvat Kris Van Dingenen3, Stan Van Peer, Tony Deckers, Richard Uythrelst en tenslotte Juul Wuyts (logistiek).

3 Kris zal later naar Zuid-Afrika trekken


Projectleiding

Projectleiding is in handen van Frans Jonckheer met Miel Geys, Paul Sobry en Rudger Tuerlinckx (administratie).

De eerste GTD1000 fieldtrial in Mons

De installatiedienst - met ondermeer Mon Hillen, Jacques Lepage en Jacques Heeren wordt ingezet om de eerste GTD1000 in Mons op te stellen. Willem Vermeir verzorgt de opleiding van het NMBS personeel in hun eerste contact met software gestuurde centrales. De switch-over gebeurt op een zaterdagnamiddag. Alles lijkt OK . Op maandagvoormiddag volgt de ene crash na de andere. De teletype die met zijn 300 baud modem verbinding vanuit Herentals verbonden is met de switch in Mons, kan amper volgen. Alle hens :worden aan dek geroepen: ondermeer het ganse software team onder leiding van Pol Liekens (die ondanks barstende tandpijn toch meegaat) . Een van de problemen is dat ze gelimiteerd zijn door hun fielddebugmogelijkheden. Patrick Lemaigre - software GTD120- was mee-gegaan om het MDS debugsysteem van GTD120 (niet het ideale systeem, maar beter dan niets) te bedienen als 'expert' .Verder waren er in de hitte van de strijd wel eens communi-catieproblemen tussen bv een Jacques Heeren (franstalige) en Ian Neill (van huisuit Engelstalig).

Optimalisatie

Na de eerste leveringen blijken de klantenvereisten qua signalisatie zeer variërend te zijn. Pol Liekens stelt voor om "de PEC" te herschrijven. De software die zich bezig houdt met de trunksignalering wordt "table driven" gemaakt. De trunkdescriptor is geboren . Sindsdien is het in een GTD (en later OMNI) mogelijk om nagenoeg eender welke signalering flexibel aan te passen. Een groot deel hiervan werd uitgevoerd door Ronny De Fre. Deze feature later een van de belangrijkste pluspunten van de GTD & OMNI geweest: de mogelijkheid om flexibel de trunksignalering aan te passen heeft menig concurrent de pas afgesneden. Het is dan ook gepast om een hommage te brengen aan Pol Liekens, die daarvan de originator was

De tweede fase van de europeanisatie

In 1979 was de eerste fase van de europeanisatie van GTD120 en GTD1000 goed vol-bracht. Deze PABXen zijn met succes geïntroduceerd op de Europese markten zoals Bel-gië, Denemarken en Italië. Er werd begonnen met een tweede fase , ondermeer het aanpassen aan de Europese CEPTnormen. Dirk Clays had zo Fred Janssens aangetrokken uit het public switching labo om de 2 Mbit trunk voor de GTD te ontwerpen4. Ook de softwaregroepen kenden uitbreiding: bij GTD1000 ondermeer Guido Vermuyten, Krista Wilms en Alex Brants, bij GTD120 Patrick Torfs (en nog vele anderen die intussen de firma verlaten hebben). In 1980 werd op aanvraag van marketing (op dat moment in Italië bij GTE telecommuni-cazioni) begonnen aan de europeanisatie van de GTD4600. Dit was een Amerikaanse cen-trale die zowat een huwelijk was tussen de technologie van de NO2 EAX qua processor architectuur, en de GTD lijn & trunk filosofie. Aanpassingen waren bestemd voor de engelse markt.

4 Daar de publieke switch nr 2 EAX echter nog in field trial was, was "onze" Fred echter meer in de field dan in zijn nieuwe design job.


Hierdoor werd ook voor GTD1000 de poort naar de engelse markt opengezet. De features, eerst geïmplementeerd voor de 4600 konden worden getransponeerd naar de GTD1000. De informatiekanalen naar Engeland stonden open, en de hardware (trunkkaarten) konden worden overgenomen.

1983: de OMNI verschijnt ten tonele In het najaar 1982 worden Robert Adamczyk en Jan Verhelst naar Northlake gestuurd, en staan daar mee aan de wieg van de nieuwe generatie van PABXen: de OMNI.

Processor & software architectuur

Qua processor & software architectuur komt de OMNI overeen met de GTD1000. De soft-ware wordt nu conditioneel gecompileerd voor de verscheidene hardware platformen en aanpassingen dienen te gebeuren gezien er in hardware een repackaging gebeurd is. De GTD120 software wordt niet verder ontwikkeld, maar een gemeenschappelijke software met GTD1000 is de basis van de OMNI ontwikkelingen. Pol Liekens krijgt nu ook de men-sen van GTD120 software in zijn groep, zodat elke feature nu nog maar één keer moet worden geïmplementeerd.

Debugging faciliteiten

De debugfaciliteiten rond het utilitysysteem worden upgedate en aangepast. Op een PDP (of VAX??) wordt een patch systeem geïnstalleerd, dat zorgt voor een automatic patch up-date op de mainframe bij het genereren van een nieuwe load. Voor het genereren van klantendatabase staat een waaier van tools ter beschikking op de mainframe. Voor de eindgebruiker begint stilaan het gebruik van een terminal hetzij op een PDP in het lab, het-zij op een IBM terminal van een pool, door te dringen. Bij het maken van een load dient nog steeds een stuk artisanaal te gebeuren, er is immers steeds nog een manuele controle van de memory map nodig.

Hardware: nieuwere technologieën

Qua hardware wordt nu met de nieuwere technology- : lees meer chips -en met een hogere densiteit gewerkt: Daar waar de GTD bv een Analog to digital converter had per groep van kaarten, is er nu dank zij de CODEC een converter per circuit, zodat er PCM vanaf de in-terface kaart ter beschikking is. Lijnkaarten gebruiken nu SLICs (Singel Line Integrated Cir-cuits) als lijninterface. Door de kleinere fysische afmetingen kan men nu 16 circuits per kaart verkrijgen. De 2 mbit trunk, in de GTD een set van 4 kaarten, wordt nu vervangen door één enkele, vooral door het maken van een custom chip. Plaatsbesparing betekent ook kostbesparing!

Introductie van de OMNI op de internationale markten

Vanaf 1984 wordt de OMNI S1 en later ook de OMNI S3 en de S1S op de markt gebracht. Voor de engelse markt is een signalering op digitale trunks van belang: DPNSS (Digital Pri-vate Network Signalling System). Deze signalering is een essentiële sleutel om door te bre-ken op de engelse markt en wordt dan ook stelselmatig geïmplementeerd. OMNI is de eer-ste centrale die DPNSS signalering kan tussen verschillende fabrikanten! Naast een uitgebreid set van features is er de geweldige flexibiliteit in signalering. We heb-ben een goed en stabiel product.

Dataswitching via X25: in de jaren 80 een must

In de marge van de OMNI wordt ook de D2 X25 dataswitch overgenomen en aangepast.


De ontwikkelingsomgeving is gebaseerd op VAX/VMS en voor het eerst krijgen de ontwer-pers een eigen terminal op hun bureau. de OMNI D2 gebruikte zowel op hard als software-gebied geavanceerde technologieën. Er zijn enorm veel moeilijkheden geweest om dit onafgewerkt R&D concept uit Reston, Virginia om te zetten in een bruikbaar product. In de perceptie van die tijd zou een voice/data integratie met X25 een booming markt wor-den met data in de PABX. Dit team stond onder leiding van Paul Van Gerven.

1986 : overname door Siemens In 1986 wordt de firma overgenomen door Siemens, en krijgen we een in house concurrent : Siemens heeft immers een EMS601 (een qua technologie oudere centrale) en de HICOM. De HICOM was in die tijd een technologisch zeer geavanceerd product met ISDN mo-gelijkheden die echter enkel in Duitsland kon worden ingezet. Na een periode van wantrouwen kon het management bij Siemens PN overtuigd worden in OMNI geen concurrent , maar wel een complementair product te zien. Gebruik HICOM in technologisch geavanceerde omgevingen, en de OMNI in the "real world" met een alle-gaartje aan bestaande signaleringen. Vandaar dat de toelating werd gegeven om na een repackaging tot de OMNI 200 een kostreductie door te voeren.

Ontwikkeling van protocol converters en intelligente interfaces

Nieuwe ontwikkelingen blijven legio, soms gewild, soms gedwongen.

DPNSS /ISDN convertor met CDG (CAS DPNSS gateway)

OMNI kent DPNSS, maar geen ISDN signalering. HICOM praat wel ISDN, maar heeft geen kaas gegeten van DPNSS. De noodzaak om een protocol convertor waar iedereen (zowel OMNI als HICOM) baat bij heeft, kon worden aangetoond. Dank zij de CDG zou HICOM zich op de engelse markt kunnen aanbieden met DPNSS, en de OMNI kan zich in een De CDG was een belangrijke basis. Het eerste ontwerp om te bewijzen aan Siemens PN dat er in Herentals een bekwame ontwerpgroep is. Onder leiding van Jos Huybrighs werd de software geschreven, een gezamenlijk team van Siemens Atea en Siemens Brussel. Voor het eerst werden IBM Pc's ingezet als ontwikkelingsomgeving, zodat elke designer in dat team zijn eigen PC had. Die werkstations werden lokaal genetwerkt in een stiekem Novell Netwerkje, totdat het management banyan vines als standaard oplegde. Het pro-grammeren gebeurt in C. Deze protocol converter zal later verschillende varianten beginnen kennen, weggeroofd worden door Siemens UK, maar later via een achterpoortje terug worden binnengehaald. De CDG zal ook als basis blijven dienen voor andere projecten.

SET 500 interface

De Amerikaanse digitale telephone was niet meer verkrijgbaar, en een ISDN telefoon was een must. De Siemens set 500 moest worden ge-interfaced aan de OMNI. Een team onder leiding van Eddy Peeters zorgde voor het huwelijk tussen de duitse ISDN software op de VSLU, een Europese variante van de Amerikaanse VPLC. Het VSLU team gebruikte dezelfde ontwikkelingsomgeving als de CDG.

Applicaties voor de NMBS

TBS

Op basis van de kennis van de OMNI en de set 500 wordt in samenwerking met enkele on-deraannemers voor de NMBS een TBS (telecom besturingssysteem?) gemaakt om de ac-tiviteiten in een rangeerstation te automatiseren. Naast OMNI en Set500 is er bv ook een


Stratus computer en andere 3rd party producten in dit netwerk. De systeemintegratie ge-beurde door Siemens Atea.

SMS

de NMBS vroeg een systeem in het vooruitzicht de OMNIs remote te beheren voor alarm melding, upgrades, enz. Daarnaast werd gevraagd een trouble ticket system. Een systeem op basis van Sun solarissystemen werd voorgesteld die op basis van snmp protocols via TCP/IP met de OMNIcentrales communiceren. Hiervoor werd in omni de DIOS (Disk Input Output kaart) uitgerust met een snmp agent. De ontwikkeling op de DIOS en andere aanpassingen bleken heel wat meer effort te vergen dan eerst ingeschat. Een on-deraannemer (BIM) die in dit project betrokken was ging overkop.

HICOM in Rusland resulteert uiteindelijk in ECG

HICOM kan niet verkocht worden in rusland, want hij heeft geen interface naar de bestaande signalisatie. Dirk Steel slaagt erin de OMNI te verkopen als protocol convertor tussen het Russisch publieke telefoonnet en de HICOM, met een mengelmoes van hard en software truukjes: OMNI in een HICOMkast, de Joegoslavische 3 draadstrunk Chinese R2 MFC signalisatie, aparte trunkdescriptors, enz. Uiteindelijk volgt hier zelfs een nieuwe hardware variante: de OMNI in een HICOM kast. Het Rusland project toonde een lacune in het HICOM ontwerp: de immobiliteit van het sys-teemconcept laat niet toe om flexibele trunksignalering in te voeren Fred Janssens en enkele anderen worden afgevaardigd naar Siemens Berlijn om met het ROW project mee te werken met het "Entwicklungscenter für Länderanpassungen". Uiteindelijk vloeit daaruit het ECG project voort(PNE hardware en getransponeerde OMNI trunk software). De ontwikkeling- waarvoor Siemens Berlijn jaaaaaren nodig had- gere-aliseerd in een veel kortere tijdspanne. De ECG wordt als protocolconvertor ingezet tussen de (kleine) HICOM waarmee hij op ISDN niveau communiceert en het openbaar net van de klant.

Private Network Emulator

Op basis van de ervaringen van de CDG familie, wordt gedacht aan een concept om een privaat net met al zijn karakteristieken te simuleren op een openbaar net, wat in bepaalde gevallen goedkoper is dan te werken via gehuurde lijnen. Dit project wordt gesubsidieerd door RTT. Op basis van de CDG kaart wordt een nieuwe hardware ontwikkeld, en in software wordt o.l.v Jos Huybrighs de weg van object oriented programming en C++ ingevoerd. Hoewel voor het onder de knie krijgen van die technologie heel wat leergeld moet worden betaald, wordt de PNE stabiel en ligt hij goed in de markt.

Nieuwe projecten brengen technologische uitdagingen. De activiteiten voor de OMNI worden jaar na jaar verder afgebouwd. Onder stimulans van Dirk Steel beginnen nieuwere technologieën en projecten stilaan ingang te vinden, meestal in samenwerking met Siemens München. We denken hier bv aan projecten zoals CMI/DECT , het teleworker project, en tenslotte ook een aantal IP-projecten zoals voice over IP, VPN-IP, WAP, RLA, enz.

ISO periode Pol evolueert stilaan naar kwaliteitsmanager, en zal de belangen van het labo verdedigen bij ISO auditors..


In deze functie ontpopt hij zich tot een databasespecialist in Microsoft Access, en maakt alzo verschillende databases: 1) QADB: een projectopvolgingstool waarbij men kan opvolgen wie aan wat werkt, welke

documenten er zijn, enz 2) Kwaliteitszorg: ten behoeve van Pol Stokmans maakt hij een database om de interne

behoeften van ons ISO management op te volgen.

Pol en zijn directeurs

directeurs

Uit doorgaans goed ingelichte bron heeft Pol heel wat directeurs "versleten".

• Hanotte

• Medart

• Toubon

• Haselton

• Coosemans

• Clays

• Verbeke

directeur-generaals

• Joe Janssens

• Fernand De Clercq

• Theo Noppen

• Guido Declercq

• Jacques Desmedt

• Luc Pintens

• Rainer Kaivers

• Tony Verbeke

Uitspraak van een chef van Pol

" Pol is altijd een harde werker geweest, maar zeer onopval-lend. Geen echte vechter voor eigen promotie". Beter kunnen we hem niet typeren.


Colofon Met de actieve medewerking van

Luc Baert logistiek

BIA (Bouwelse Intelligence Agency) en zijn tipgevers

anekdotes, logistiek

Luc Bruglemans anekdotes, logistiek

Victor Buyck anekdotes

Dirk & Hilde

Clays anekdotes

Eric De Cooman anekdotes

Louis De Raedt anekdotes

Leo Engelen anekdotes

Willy Geerts logistiek

Kathleen Geuens anekdotes

Marcel Hoskens anekdotes, logistiek

Etienne Jacqmeyn anekdotes

Fred Janssens anekdotes

Frans Jonckheer anekdotes

Herman Joossen anekdotes, logistiek

Mia Mercelis anekdotes

Fred Minne anekdotes

Geert Nijs anekdotes, logistiek

Andre Peeters anekdotes, logistiek

Eddy Peeters anekdotes

Paul Sobry anekdotes

Benny Storms anekdotes

Guido Suykerbuyck anekdotes, logistiek

Patrick Torfs anekdotes

Paul Van Gerven anekdotes

Ivan & In-grid

Van Netelbosch anekdotes, logistiek

Jan Verhelst coordinatie sectie animatie schrijvelaar van deze do-cumenten (buiten de werk-uren!!)

Guido Vermuyten anekdotes, logistiek

Peter Wagemans anekdotes

Laurent Wauters logistiek

Roger Wauters anekdotes

Chris Wens logistiek

35 jaar software technologie op atea. Dat kan maar één man ... · DATASWITCHING VIA X25: IN DE...

Documents

Transcript of 35 jaar software technologie op atea. Dat kan maar één man ... · DATASWITCHING VIA X25: IN DE...