Prijs 2005 van het Belgisch Instituut voor Openbare Financiën

De productieve efficiëntie in de Belgische drinkwatervoorziening

Kristof De Witte

Water als winstbron

Cournot (1837)

Water als winstbron

↔

- Buenos Aires (Argentinië)- Cochabamba (Bolivië)- Manila (Filippijnen)

- Cambodja- Guinea- Casablanca (Marokko)

↔

Incentieven in drinkwatersector

Engeland en Wales

Geprivatiseerde drinkwatersector (1989)

- Privaat = minder overheid, marktfocus, aandelen

verspreiden onder bevolking

- Drinkwatersector = kapitaalkosten

Natuurlijk monopolie = wettelijk, regionaal monopolie

3 regulators: o.a. Office of Water Services (OFWAT)

→ Price Cap = Retail Price Index – k-factor

Effect van privatisering ?

Margaret Tatcher (1989)

Incentieven in drinkwatersector

Nederland

1995 doemscenario

1997 vrijwillige benchmarkoefening

Benchmarking = vergelijken van huidige

performantie met referentie

- Openbaar maken van bedrijfsinfo

- ‘Naming and shaming’

- Leren van de beste in klas

Gevolg: - Efficiëntiestijging van 21 % (tussen 1997 – 2005)

- Publieke drinkwatersector (2003)

Incentieven in drinkwatersector

België• Regionale bevoegdheid (1980)

↕

‘ad hoc’ federaal prijzenbeleid

• Gemeentelijke verantwoordelijkheid

- Gemeentelijke diensten

- Autonome gemeentebedrijven

- Intercommunales

- Regionale Maatschappij (VMW en SWDE)

- Concessies

• Wallonië: rationalisering ↔ Vlaanderen: - overlegorganen

- benchmark (SVW, 2000)

GEEN STRUCTURELE INCENTIEVEN

Vlaanderen (2006)

Efficiëntiemeting

Objectieve maatstaf : efficiëntiemeting

Data Envelopment Analysis

- Niet parametrisch: laat de data voor zich spreken

-

In de drinkwatersector

Inputs: Kapitaal → lengte van het distributienet

Arbeid → personeelsbestand

Outputs: Volume verkocht drinkwater

Aantal aansluitingen

1 10 0

1 10 0

...( )max =

( ) ...s s

m m

y yvirtuele output

virtuele input v x v x

Efficiëntiemeting

I) Homogeniteit in de drinkwatersector

Vergelijking per land → gemiddelde efficiëntiescores

Homogene sector = hoger gemiddelde

1. België 84 %

2. Nederland 83 %

3. Engeland 79 %

Efficiëntiemeting

II) Beste incentief in de drinkwatersector

Alle ondernemingen in één dataset:

Niet-gewogen gemiddelde

1. Nederland 84 %

2. Engeland 75 %

3. België 67 %

Gewogen gemiddelde met aantal aansluitingen

1. Nederland 87 %

2. Engeland 83 %

3. België 48 %

Vaststellingen

Vaststellingen voor Belgische drinkwaterbedrijven

- Weinig efficiëntieverschil tussen Vlaanderen en Wallonië- Regionale bevoegdheid- Zelfde beheersstructuren

- Lage score van SWDE (31%)

- Vooral Nederlandse bedrijven als benchmark (2/3 gevallen)

- Vooral kleinere Belgische bedrijven als ‘best practice’

Beleidsaanbevelingen

Beleidsaanbevelingen voor ‘Belgische’ drinkwatersector

1. Verhoog de transparantie - bedrijfsspecifieke informatie → leer van elkaar

2. Prikkels tot efficiëntie → proces- en bedrijfsverbeteringen- benchmarking- regulator

3. Rationalisering van beheersstructuren- grotere drinkwaterbedrijven

4. Regionale prijsbevoegdheid