Post on 22-Feb-2016
description
Body
startschot Jessa Ziekenhuis
Per
sone
elsm
agaz
ine
Jess
a Zi
eken
huis
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Jaar
gang
2 -
num
mer
7
van a tot z
Jessa Star Night
JESS!
Werkgroep schoonmaak
De nieuwe arbeidsartsen
2
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Een jaar geleden verscheen het eerste nummer van Jess!,
het personeelsblad van ons nieuwe fusieziekenhuis.
Intussen zijn we ruim een jaar verder en staan we voor
belangrijke nieuwe uitdagingen in de fusie. Het afgelopen
jaar waren het vooral de ‘niet-kerndiensten’ - ondersteu-
nende diensten zoals ze ook wel genoemd worden - die
in de praktijk te maken kregen met samenvoeging van
diensten, verhuis naar een andere campus en afstemming
van werkwijzen. Een eerste noodzakelijke stap binnen
ons fusieziekenhuis, die van alle betrokken medewerkers
heel wat flexibiliteit verwachtte. Maar de weerslag op
de andere diensten in ons ziekenhuis bleef eerder beperkt. Binnen de kerndiensten
stond in 2010 alleen de centralisatie van de afdeling kinder- en jeugdgeneeskunde
op het programma.
Met de centralisatie van de afdeling spoedgevallen is de voorbije maand echter een
gigantische stap in het fusieproces gezet. De samenvoeging van spoed heeft immers
een belangrijke weerslag op alle medische diensten en het hele artsenkorps binnen
Jessa. De effecten van de fusie zijn hiermee voor het eerst sterk voelbaar zowel
naar de buitenwereld toe als in vrijwel alle geledingen van onze organisatie. Ook de
dragers van de fusie ervaren het: om het doel op langere termijn te bereiken zijn er
soms maatregelen op korte termijn nodig die niet altijd zijn zoals we die zelf wensen.
En dat vraagt toch wel een aanpassing. Uiteraard is de aanpassing het grootst voor
de artsen en medewerkers van de spoedgevallendienst zelf. Vooral het spoedgeval-
lenteam dat van campus SA naar campus VJ verhuisd is, zet toch wel een stap in het
duister. Dergelijke veranderingen brengen onzekerheid en zelfs onrust mee. Dat is
normaal. Normaal is ook dat bij de samenvoeging van een dienst die een dergelijke
weerslag heeft op de rest van het ziekenhuis, er heel veel druk op de ketel zit. Je
kan de centralisatie van spoed echt wel de lakmoesproef noemen. Als deze oefening
zonder al te grote problemen verloopt, zitten we op het juiste spoor voor alles wat
volgt....
Naast de centralisatie van de afdeling spoedgevallen, is er in de afgelopen week nog
een, weliswaar kleinere, maar zeker ook belangrijke stap gezet. Zo verhuisde het ma-
gazijn van campus VJ naar een externe locatie in Ekkelgaarden (zie pagina 23). In een
eerste fase moet de verhuis het huidige plaatsgebrek op campus VJ opvangen, maar
dit biedt ons meteen ook de mogelijkheid om in een latere fase alle magazijnen van
de Hasseltse campussen onder te brengen op één locatie. Zo vermijden we dubbele
processen en kunnen we werken vanuit één centraal toeleveringspunt. Efficïentere
en kwalitatieve dienstverlening, het is en blijft een belangrijke uitdaging binnen het
hele fusieverhaal.
Rudi Pluymers
Adjunct algemeen directeur
Directeur bedrijfsvoering
Column
De echte fusie is begonnen
2
Redactie:Luc Colla, Erna Desiron, Miranda Follong, Kristof Hayen, Ludo Hermans, Christa Meekers, Eddy Reners, Katrien Vangrunderbeeck, Gilberte Vrancken, Lieve Verbiest, Nadine Willems en Brigitte Celis
Hoofd- en eindredactie:Brigitte Celis
Verantwoordelijke uitgever:Dr. Yves Breysem, Jessa Ziekenhuis, maatschappelijke zetel: Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt
Werkten ook mee aan dit nummer:Rudi Pluymers, Katleen Oris, Miet Hilkens, Wim en Kim Bonné,dr. Annelies Mullens, Paul Janssen, Nathalie Cardinaels, dr. Jan Vanoeteren, dr. Marie-Anne Reulens, Anja Scheelen, Rita Olaerts, Eveline Claes, team ziekenhuishygiëne, Mirèse Gevers, Thijs Nelis
Op de cover:Ellen Corthouts en Najat Seddikï
Personeelsfeest Jessa Star Night
Campagne handhygiëne
Nieuwjaarsdiner JOZ-senioren
Dr. Didier Nolens verzamelt
JessabroersWim en Kim Bonné
Missen is menselijk!Jessa Star Night
914
21222416
Werkgoep schoonmaak Mensura Teamcompas 1 500 000 maaltijden4 6 10 26
4
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Werkgroep schoonmaak verhoogt betrokkenheid
Teamleidster Inga Byloos werkt sinds 7 juni 2010 op campus SA. “De
eerste maanden loop je verloren in zo’n grote organisatie,” lacht ze. “Maar
intussen ken ik al onze medewerkers.” Als lid van de werkgroep ziet Inga
duidelijk de meerwaarde van dit initiatief. “De actiepunten van de maand
worden goed onthaald en de bekendmaking via postertjes werkt prima.
Medewerkers komen regelmatig met vragen over hoe ze iets precies moe-
ten doen. Woensdag waterdag is bijvoorbeeld de vaste dag om sanitair
te ontkalken. We werken daarvoor met nieuwe borstels die ik dan even
samen met hen uitprobeer. Medewerkers komen ook regelmatig zelf met
een aandachtspunt.” Ook het campus-
overschrijdende karakter van de werk-
groep ziet Inga als een pluspunt. “Op
campus VJ is men net gestart met het
nieuwe systeem dat op de andere cam-
pussen al iets langer toegepast wordt. Er
zullen op campus VJ ongetwijfeld vragen
of problemen naar boven komen. Dan is
het fijn dat we hen daarmee verder kun-
nen helpen. En vanuit campus SU komen
weer andere ideeën naar boven. Ja, het
klikt wel binnen de werkgroep.”
"Medewerkers komen regelmatig met vragen of een aandachtspunt"
De werkgroep schoonmaakIn de werkgroep zetelen:
• Miet Hilkens, diensthoofd schoonmaak
• Sonja Wijnants, medewerker schoonmaak campus SU
• Noëlle Vanspauwen, medewerker schoonmaak campus SA
• Inga Byloos, teamleidster schoonmaak campus SA
• Rosette Meelberghs, medewerker schoonmaak campus VJ
• Miet Aendekerk, teamleidster schoonmaak campus VJ
• Annemie Geerts, teamleidster schoonmaak campus VJ
inds het najaar 2010 is er binnen de dienst schoonmaak een werkgroep kwaliteit actief die bestaat uit schoonmaakmedewerkers en teamleidsters van de verschillende campussen. Door dit initiatief krijgen medewerkers de kans om zelf mee te denken en kan de standaardisering van de schoonmaak op de drie campussen beter verlopen. Een eerste belangrijke realisatie van de werkgroep is het ‘actiepunt van de maand’. Daarnaast wordt gewerkt aan een inwerkmap voor nieuwe collega’s.
S
Miet Hilkens
5
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
“Tot voor kort hadden we binnen de schoon-
maak op de drie campussen de traditie om
beslissingen en initiatieven vanuit de leiding
te nemen,” vertelt diensthoofd schoonmaak
Miet Hilkens. “Toen vanuit personeelszaken
de vraag kwam om mee te werken aan een ex-
periment rond het verhogen van de medewer-
kersbetrokkenheid was dat het ideale duwtje
in de rug om hier verandering in te brengen.”
Ideeën vanuit de werkvloerDe eerste stap om de betrokkenheid te ver-
hogen, was de oprichting van een werkgroep.
“We willen medewerkers via de werkgroep
zelf laten meedenken en met ideeën laten
komen om de werking en de kwaliteit te ver-
hogen. Op die manier krijgen ze een grotere
betrokkenheid tegenover hun eigen dienst,
het ziekenhuis als geheel en de patiënt. Het
enthousiasme bij de werkgroep is groot. Het
helpt ook dat de leden van de werkgroep
tussen de mensen op de werkvloer staan. Al
heeft dit initiatief zeker tijd nodig om nog te
groeien,” aldus Miet.
WisselwerkingDe werkgroep is ook een ideale manier om
schoonmaakmedewerkers van de drie cam-
pussen met elkaar in contact te brengen. “Dit
bevordert de informatie-uitwisseling over de
campussen heen. Mensen leren er van el-
kaar en kunnen dit meteen ook toetsen aan
de praktijk. Het doel op langere termijn is
dat we op de drie campussen op eenzelfde
kwaliteitsvolle en professionele manier onze
schoonmaakdiensten verlenen.”
Actiepunt van de maandEen eerste concrete realisatie is het ‘actie-
punt van de maand’ dat dient om bepaalde
items extra in de kijker te zetten. Het eerste
actiepunt vestigde de aandacht op de ver-
nieuwde procedure MRSA en Clostridium, het
tweede op het ontkalken van sanitair. “Dit ac-
tiepunt kreeg de naam ‘woensdag waterdag”,
een idee van Rosette die in de werkgroep
zetelt,” vertelt Miet. “Voor de bekendmaking
van de actiepunten worden we ondersteund
door de dienst communicatie. De bekendma-
king gebeurt via posters die voorzien zijn van
een logo dat speciaal hiervoor ontwikkeld is.
Zo weten onze medewerkers onmiddellijk: ‘dit
heeft met mijn werk te maken’. De A3-posters
hangen in bergruimten en plaatsen waar
schoonmaakmedewerkers verzamelen. Daar-
naast is er een A4-postertje voorzien voor de
werkmap of de berging op de afdeling.”
Werkgroep is aanspreekpuntDe teamleidsters en medewerkers van de
werkgroep zijn aanspreekpunt voor alle me-
dewerkers van de schoonmaak. “Zij zitten in
de ideale positie om vragen of problemen te
signaleren of op de werkvloer bepaalde han-
delingen voor te doen. Ik vind het trouwens
bijzonder belangrijk dat onze medewerkers al-
les kunnen zeggen tegen ons. Tijdens de op-
startsessie van ons zorgcluster hebben we de
leden van de werkgroep officieel voorgesteld.
Maar ook andere medewerkers die geïnteres-
seerd zijn, kunnen zich kandidaat stellen voor
de werkgroep.”
Inwerkmap en opleidingNaast de actiepunten van de maand is de
werkgroep bezig met de ontwikkeling van
een inwerkmap voor nieuwe medewerkers.
In deze infobrochure komt zowel algemene
als campusgebonden informatie. “Los van
de werkgroep zijn we intussen ook gestart
met opleidingen op campus VJ,” vertelt Miet.
“Eerst krijgen de schoonmaakmedewerkers
een theoretische sessie over onder meer pro-
ducten, doseringen, e.d. ’s Anderendaags gaan
we zelf mee de werkvloer op voor de praktijk-
toepassing. Op de beide andere campussen zijn
deze opleidingen al een tijdje achter de rug.”
Werkgroep schoonmaak verhoogt betrokkenheid
Sonja Wijnants zetelt vanuit campus SU in de werkgroep. “Bij het eer-
ste actiepunt van de maand heb ik heel veel reacties van mijn collega’s
gekregen. Er wordt overlegd over wat er precies veranderd is en colle-
ga’s vragen elkaar raad. Over het tweede actiepunt hoor ik iets minder.
Maar dat heeft vooral te maken met het feit dat we momenteel enorm
veel zieken binnen onze groep hebben. We hebben het dus bijzonder
druk om dit op te vangen.” Sonja is blij dat ze in de werkgroep zit. “Ik
hoop dat ik dit nog lang kan blijven doen en wil het ook echt heel se-
rieus nemen. Ik merk voor mezelf dat ik alerter ben en kritischer naar
mijn eigen werk kijk. Daarnaast zet het
mij ook aan om vooruit te denken en
samen met onze teamleidster te be-
kijken wat op onze campus beter kan.
Die dingen neem ik dan mee naar de
werkgroep.” Ook de samenstelling van
de werkgroep over de campussen heen
vindt Sonja een goede zaak. “Er wordt
zo heel wat informatie tussen de cam-
pussen uitgewisseld en gekeken hoe
anderen iets aanpakken.”
Rosette Meelberghs werkt op campus VJ sinds juni 2009. “Maar in die
tijd zijn er toch al een aantal dingen binnen de schoonmaak veranderd.
Voor mensen die hier al lang werken is dat soms vreemd. In het begin
zijn sommigen wat sceptisch, bijvoorbeeld ook over het actiepunt van de
maand. Maar dat duurde maar even. Nu krijg ik regelmatig vragen. Mijn
collega’s kunnen ook altijd terecht bij de adjuncten (teamleidsters), maar
sommigen spreken mij gemakkelijker aan omdat ik zelf op de werkvloer
sta. Ze weten dat ze nieuwe ideeën ook aan mij kunnen doorgeven om
te bespreken binnen de werkgroep. Ook toen ik nog niet in de werkgroep
zat, vond ik het belangrijk aandachtspunten
aan de leidinggevenden te signaleren. Ik
heb als leidinggevende in de voedingsin-
dustrie gewerkt en weet hoe belangrijk het
is om signalen vanuit de werkvloer te krij-
gen.” Ook over de werking in de werkgroep
is Rosette positief. “Je pikt er dingen van
elkaar op en het is prettig collega’s van de
andere campussen te leren kennen. Ook het
clusterevenement was bijvoorbeeld heel
fijn. Eigenlijk zou ik best eens een kijkje op
de andere campussen willen nemen.”
"Ik ben alerter en kijk kritischer naar mijn eigen werk"
“Ik zou wel eens een kijkje willen nemen op de andere campussen"
6
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Jess: U bent sinds enkele weken actief in
ons ziekenhuis. Wat is uw eerste indruk?
Dr. Vanoeteren: “We zijn nog volop bezig met
het leren kennen van mensen en comités
waarin we voortaan participeren. Maar je
merkt wel meteen dat het Jessa Ziekenhuis
in een dynamisch fusietraject zit. Als arbeids-
geneeskundige dienst hebben we daar oog
voor want een dergelijk veranderingstraject
betekent een extra stressfactor voor mede-
werkers. Een ander opvallend feit is dat het
ziekenhuis een toonvoorbeeld is op het vlak
van ‘gezondheidsminded’ zijn. Zo is er via de
werkgroep gezondheidspromotie duidelijk
aandacht voor het welzijn van de medewer-
kers op allerlei vlakken. Dat beleid willen wij
verder ondersteunen. Zo kunnen alle mede-
werkers gratis een cholesterolmeting laten
doen tijdens hun periodiek onderzoek. De me-
dewerkers van campus VJ kenden dit al, voor
campus SA en SU is dit nieuw. Medewerkers
met verhoogde cholesterolwaarde krijgen ge-
richt advies en worden jaarlijks opgevolgd.”
Gaat u ieder op een vaste campus of cam-
pussen werken of campusoverschrijdend?
Dr. Vanoeteren: “Ons hele team van artsen en
verpleegkundigen zal campusoverschrijdend
werken. Zo leren we snel de campusspeci-
fieke aandachtsgebieden die er in deze fase
van de fusie nog zijn en stellen zich geen
problemen in geval van afwezigheid van een
collega.”
Wanneer bent u aanwezig in het ziekenhuis?
Dr. Reulens: “Op campus VJ zijn we op dinsdag
Mensura is nieuwe externe dienst voor
preventie op het werk
inds 1 januari van dit jaar is Mensura de nieuwe externe dienst voor pre-ventie op het werk van het Jessa Ziekenhuis. Mensura vervangt de vroegere diensten Idewe (campussen SA en SU) en Arista (campus VJ). Na de fusie diende het zieken-huis over te gaan tot één dienst. Omwille van kwaliteits- en financiële criteria viel de keuze op Mensura. De nieuwe arbeidsartsen zijn dr. Jan Vanoeteren en dr. Marie-Anne Reulens. Jess had een gesprek met hen.
S
• Uitvoeren van wettelijke op-
drachten op medisch vlak: peri-
odiek onderzoek, onderzoek na
ziekte, zwangere medewerkers,
bemiddelaar bij het aanpassen
van de werkpost na ziekte, ...
• Periodieke bedrijfsrondgangen:
inschatten van arbeidsgenees-
kundige risico’s (ergonomisch,
biologisch, toxicologisch, ...)
• Aanleveren van anonieme sta-
tistieken (groepsrapporten, ...)
• Ondersteuning van de preventie-
dienst Jessa met het oog op de
veiligheid van de medewerkers
• Ondersteunen van het bestaan-
de gezondheidspromotiebeleid
van het Jessa Ziekenhuis
• Bijwonen van comités zoals
comité voor preventie en be-
scherming op het werk, sociale
overlegorganen, ziekenhuis-
hygiëne, ....
• ....
Takenpakket in een notendop
Dr. Jan Vanoeteren
Gehuwd, vader van 3 kinderen: Xanne (23), Jan-Robrecht (21) en Toon (17)
Opleiding: geneesheer-specialist in de arbeidsgeneeskunde
Bijkomende opleidingen: veiligheidsdeskundige niveau 1, duikarts, radioprotectionist, milieudeskundige
Ervaring: • 5 jaar inwendige ziekten
(o.a. cardiologie in UZ Antwerpen, Vesaliusziekenhuis Tongeren, algemeen inwendige en gastro-enterologie in St. Trudo St. Truiden
• Arbeidsgeneesheer sinds 1990 bij Gedilo, later gefuseerd met Interkempen tot Encare. Geduren-de meerdere jaren geneesheer-directeur van deze dienst.
• Nu: arbeidsgeneesheer en regio-naal directeur voor Limburg/Kem-pen/Vlaams Brabant bij Mensura EPPBW (fusie tussen Mensura en Encare).
en donderdag aanwezig, op campus SA is dat
maandag. Voor campus SU blijven een aantal
dagen per jaar ingepland. Daarnaast voeren
we op campus VJ op woensdag en vrijdag
medische onderzoeken uit bij medewerkers
van andere bedrijven. Dit biedt als voordeel
dat er op die dagen - indien nodig - dringende
raadplegingen van Jessamedewerkers tussen
geschoven kunnen worden.”
Dr. Vanoeteren: “Voor noodgevallen voorzien
we een 24-uurs bereikbaarheid via mijn gsm-
toestel. Het kan dan gaan om psychologische
bijstand ’s nachts bij een traumatische erva-
ring, enz...”
Een externe dienst voor preventie op het
werk is gebonden aan een aantal wette-
lijke opdrachten. Welke meerwaarde kan
Mensura daarnaast bieden?
Dr. Vanoeteren: “We zijn een Limburgse dienst
die zeer vertrouwd is met de werking in Lim-
burgse ziekenhuizen. Deze ervaring helpt bij-
voorbeeld bij het inschatten van risico’s e.d.
Daarnaast heb ik zelf een aantal jaren als arts
in de ziekenhuissector gewerkt. Een ander
pluspunt is ons zeer geavanceerd elektronisch
gezondheidsdossier. Medewerkers die voor
een periodiek onderzoek langskomen, zullen
merken dat ze –afhankelijk van hun jobin-
houd- een aantal screeningslijsten krijgen in
te vullen. Door anonieme verwerking van deze
gegevens krijgen we een goed beeld van fac-
toren zoals rugbelasting, psychosociale belas-
ting, enz... Let wel: ons systeem staat volledig
los van de elektronische systemen van Jessa.
De privacy is dus steeds gewaarborgd!”
Dr. Reulens: “Zelf zit ik in mijn voorlaatste jaar
arbeidsgeneeskunde. Het feit dat ik mijn the-
sis in het Jessa Ziekenhuis ga maken, levert
ook een win-winsituatie op.”
7
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Is het voor een arbeidsgeneeskundige
dienst moeilijker werken in een zieken-
huis?
Dr. Reulens: “Andere bedrijven durven de ex-
terne dienst voor preventie op het werk wel
eens als een verplichting te zien waaraan ze
nu eenmaal moeten voldoen. In ziekenhuizen
is men per definitie met gezondheid bezig en
kijkt men er dus anders tegen aan. Ook het
feit dat het Jessa Ziekenhuis zo gezondheids-
minded is, maakt het voor ons boeiend.”
Dr. Vanoeteren: “Aan de andere kant krijg je
in een ziekenhuis te maken met een zeer
kritisch publiek van artsen en andere profes-
sionele gezondheidswerkers naar arbeidsge-
neeskundige taken toe. We moeten bewijzen
dat we een toegevoegde waarde kunnen en
zullen zijn in het welzijnsbeleid. Belangrijk in
dit geheel is dat wij volledig neutraal werken.
Dat betekent dat we in moeilijke situaties
onpartijdig oplossingen zoeken tussen werk-
nemer, werkgever, vakbondsafgevaardigden,
enz. We hopen dat medewerkers die hulp
nodig hebben, ons weten te vinden. Soms is
de drempel veel lager om een probleem van
bijvoorbeeld overbelasting of ongewenst ge-
drag bij een neutraal en extern persoon aan
te kaarten dan binnen je eigen organisatie.”
Mensura is nieuwe externe dienst voor
preventie op het werk
Naast de twee arbeidsartsen voorziet Mensura drie vaste verpleegkundigen voor
ons ziekenhuis. Het gaat om Penny Roosebrouck, Paul Claes en Isabelle Maufort.
Centraal contactpersoon is Penny Roosebrouck. Zij staat in voor de planning en is
dus het aanspreekpunt voor alle afspraken.
Penny is te bereiken op:
• campus VJ: op dinsdag en donderdag (8u20-16u40), tel. 011 30 96 91
• campus SA, maandag (8u20-12u en 13u-17u), tel. 011 28 97 13
Penny Roosebrouck is contactpersoon
Dr. Marie-Anne Reulens
Moeder van 2 zonen: Jarne (8) en Tibe (6)
Opleiding: huisartsgeneeskunde en sportgeneeskunde
Bijkomende opleiding: arbeidsgeneeskunde (voorlaatste jaar)
Ervaring: • Huisarts in Edegem (1999-2005)• Regulatory affairs coordinator
San Antonio Texas, USA (2005-2008)
• Sinds 2008: arbeidsarts bij Mensura
8
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Eén spoedgevallendienst in Hasselt
De twee diensten gespecialiseerde spoedgevallen van ons zieken-huis zijn sinds 24 januari 2011 samengevoegd op campus Virga Jesse. Deze samenvoeging is een complex project met impact op vrijwel alle medische diensten van het ziekenhuis. Er ging dan ook maanden voorbereiding aan vooraf. Jaarlijks komen er meer dan 40.000 patiënten naar onze dienst spoedgevallen. Daar-van wordt 40 procent verder gehospitaliseerd. Op de spoedgeval-lendienst werken 13 urgentieartsen en 58 medewerkers. In een volgend nummer van Jess polsen we graag eens bij enkele van hen hoe deze samenvoeging precies aangepakt en verlopen is.
9
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Iets meer dan 6% van de gehospitaliseerde
patiënten in acute ziekenhuizen lopen een
ziekenhuisinfectie op, met hierdoor een toe-
name van mortaliteit, hospitalisatieduur en
dus ook gezondheidskosten. Het is algemeen
bekend dat handhygiëne de belangrijkste
maatregel is ter preventie van de overdracht
van micro-organismen. Handhygiëne behoort
dan ook tot een van de belangrijkste prioritei-
ten voor ons ziekenhuis, omdat het cruciaal is
in het leveren van veilige en kwalitatief hoog-
staande zorg.
“Helaas moeten we vaststellen dat de nale-
ving van de handhygiënevoorschriften (com-
pliance) bij de gezondheidswerkers gemiddeld
minder dan 60% bereikt. Sensibilisatiecam-
pagnes rond handhygiëne slagen erin deze
percentages tijdelijk te verbeteren. Dankzij
herhaling van de nationale campagnes hand-
hygiëne zien we een consolidatie van deze
positieve tendens,” legt dr. Luc Waumans uit.
VoormetingEvenals de voorbije jaren verloopt de huidige
campagne in drie fasen. Tijdens de voorme-
ting van 15 november tot 15 december de-
den de ziekenhuishygiënisten meer dan 150
observaties op verschillende afdelingen. De
resultaten van die meting zijn al voor analyse
overgemaakt.
Sensibilisatie
Vanaf 14 februari tot 15 maart is het tijd voor
sensibilisatie. Zoals ieder jaar richt de cam-
pagne zich tot alle zorgverleners, maar dit jaar
gaat er extra aandacht naar twee doelgroepen:
enerzijds de artsen, anderzijds de patiënten.
Artsen hebben een belangrijke voorbeeld-
functie. Uit vorige campagnes blijkt dat ze
moeilijker te bereiken zijn voor de campagne
handhygiëne dan de verpleegkundigen maar
wel overtuigd zijn van het belang van hand-
hygiëne. Medisch directeur dr. Frank Weekers
en de ziekenhuishygiënisten bevelen alle art-
sen (stafleden en assistenten) en studenten
geneeskunde warm aan om de specifieke
opleidingssessies bij te wonen. Ook voor de
verpleegkundigen en paramedici zijn er vor-
mingssessies voorzien. De campagne hand-
hygiëne wordt gecombineerd met informatie
over de nieuwe richtlijnen rond persoonlijke
hygiëne.
De patiënten worden partners in de cam-
pagne handhygiëne. Concreet krijgen zij via
folders informatie over de impact van zieken-
huisinfecties en het belang van handhygiëne
in de preventie van deze infecties. “Als team
ziekenhuishygiëne zijn we ervan overtuigd
dat de medewerkers van ons ziekenhuis
maximaal handhygiëne willen toepassen,” be-
nadrukt dr. Koen Magerman. “Via de folders in
de campagne krijgen patiënten de vraag om
zorgverleners er attent op te maken dat ze de
handen moeten ontsmetten wanneer ze dat
door omstandigheden zouden vergeten. Dit is
in het bijzonder belangrijk vóór het beginnen
van een behandeling of verzorging. We zetten
de patiënten ook aan om zelf handhygiëne
correct toe te passen. Het gaat hier om een
nieuwe tendens, waarbij patiënten op een
constructieve manier actief worden betrok-
ken in de zorg.”
Posters, brochures, een quiz, televisiespots
en vormingssessies zorgen voor een extra
bewustwording bij de zorgverleners.
NametingDe laatste fase van de campagne bestaat uit
een nameting, die een evaluatie vormt van de
impact van de campagne. De resultaten van
deze nameting, die plaatsvindt van 18 april
tot 30 mei, zullen worden vergeleken met die
van de voormeting. Analyses van voorbije ja-
ren tonen duidelijk aan hoe belangrijk het is
om regelmatig even stil te staan bij het be-
lang van handhygiëne in de strijd tegen zie-
kenhuisinfecties.
“Naast regelmatige sensibilisatie dienen we
allen te streven naar een cultuur waarbij art-
sen en medewerkers elkaar op een positieve
en constructieve manier attent maken op fou-
ten tegen de hygiënische basisprincipes. Op
deze manier slagen we er ook daadwerkelijk
in handhygiëne op een consistente manier te
verankeren in de zorg van iedere dag,” aldus
het team ziekenhuishygiëne.
“Daarom doen wij een oproep aan alle artsen
en medewerkers om zich maximaal achter
deze acties te scharen. Onze patiënten heb-
ben recht op een veilige zorg en elke mede-
werker draagt hierin een ver-HAND-woorde-
lijkheid!”
ok dit jaar neemt het Jessa Ziekenhuis actief deel aan de nationale campagne voor een betere handhygiëne in de Belgische ziekenhuizen. Het is een thema dat continu belangstelling verdient, maar waar van februari tot maart ex-tra aandacht aan wordt besteed. Dat gebeurt aan de hand van een uitgekiend traject met een voormeting, een sensibiliseringscampagne en een nameting.
U bent in goede handenCampagne handhygiëne
O
Teamkompas legt koers voor C1 campus SA vast
p dinsdag 18 januari verzamelden vrijwel alle medewerkers van de dienst C1 campus Salvator voor een intensieve workshop. Bedoeling was gezamenlijk te werken aan een ‘teamkompas’. Dit teamkompas wil de visie van de afdeling vastleggen en duidelijk maken waar de afdeling voor staat en waar ze naar toe wil. Onder leiding van Veronique Clijsters (cel O & O) legde C1 het hele traject af aan de hand van een symbolische thema; ‘het schip’.
O
10
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
“We werken nu al een aantal jaren met een
vaste equipe. De tijd was rijp om als groep
samen de koers die we willen varen duide-
lijk vast te leggen, om de bakens samen uit
te zetten,” schetst hoofdverpleegkundige C1
Katleen Oris. “Zodra onze dienst aan de beurt
is om samen te smelten met de collega’s van
de andere campus, moeten we uiteraard op-
nieuw aan de slag om een gezamenlijke visie
uit te zetten. Maar ik vond het wel belangrijk
om intussen, vanuit de missie van het Jessa
Ziekenhuis, al een fundament te leggen voor
onze huidige afdeling. Meerdere leidingge-
venden op de verschillende campussen heb-
ben al een soortgelijke oefening gemaakt met
hun dienst.”
Drie centrale thema’sVoor de invulling van de workshops koos Kat-
leen, in samenspraak met Dirk Copermans en
Veronique Clijsters van de cel Ontwikkeling &
Opleiding, voor een format dat te vergelijken
is met de Jessa Cafés die het ziekenhuis eind
2009 organiseerde. “Ik had onze mensen als
‘huiswerk’ op voorhand een aantal concrete
vragen meegegeven over de drie centrale
thema’s waarrond we wilden werken,” vertelt
Katleen. “Deze thema’s waren: ‘onze patiën-
ten’, ‘onze werkorganisatie’ en ‘zorg voor el-
kaar binnen ons team’. Op die manier kwam ie-
dereen goed voorbereid op de workshop aan.”
Voor de workshop werden de medewerkers
van C1 verdeeld in drie groepen. Aan iedere
tafel werd het gesprek in goede banen geleid
door een gespreksleider. “Zelf heb ik bewust
niet als begeleider deelgenomen, maar als
gewone gesprekspartner binnen de groep,”
vertelt Katleen. De begeleiders waren Veroni-
que Clijsters (cel O & O), Dirk Baert (hoofdver-
pleegkundige nefrologie – urologie campus
VJ) en Renilde Cox (hoofdverpleegkundige
dagziekenhuis inwendige en oncologie cam-
pus VJ). Veronique begeleidde tevens het ver-
loop van de hele avond.
TeamkompasElke groep werkte aan een tafel rond één
groot thema. Na een tijdje wisselden de groe-
pen van tafel. Katleen: “Op de tafels lagen
grote flappen en post-its om op te noteren.
Items waar de volgende groep zeker op moest
verder borduren, kregen een symbool mee. En
als er onderwerpen op tafel kwamen die niet
met het thema te maken hadden maar die wel
belangrijk zijn, kwamen deze op het ‘droog-
dok’ terecht.” Aan het einde van de avond
volgde een eerste samenvatting van het
geheel. Intussen is al deze input van de me-
dewerkers verwerkt tot een richtinggevend
‘teamkompas’. “We hebben ons teamkompas
bewust uitgewerkt tot heel concrete punten.
Het is de bedoeling dat we deze punten per
thema inkaderen en op de afdeling ophangen.
Zo kan het teamkompas ons ook in de toe-
komst blijven inspireren.”
Enorme inzet medewerkers Op twee februari kregen de medewerkers van
C1 tijdens een dienstvergadering de volledige
terugkoppeling over het teamkompas. “Uit de
oefening zijn er een beperkt aantal verbeter-
punten gekomen waar we in de toekomst aan
willen werken. Maar opvallend is toch wel dat
het kompas heel veel sterke punten bevat die
nu al aanwezig zijn op onze afdeling en die
we ook willen behouden. Deze sterke punten
zijn het resultaat van de enorme inzet van
onze medewerkers gedurende vele jaren. Ze
vormen het fundament van ons teamkompas
en onze afdeling.”
Katleen Oris: “Het kompas bevat ook veel sterke punten die nu al aanwezig zijn op onze afdeling en die we willen behouden.”
Naast de jaarlijkse teamactiviteit, organi-
seren de medewerkers van de voedings-
dienst van campus VJ ieder jaar ook een
feestje. Dit doen ze om de teamspirit te
versterken en elkaar ook eens op een
andere manier te leren kennen. Dit keer
was het thema ‘de foute party’. Ruim 70
medewerkers van de voedingsdienst ver-
zamelden op 19 november in de meest
gekke outfits in het parochiezaaltje in
Kiewit. Getuige de foto’s was de foute
party bijzonder leuk.
'Foute party' voedingsdienst
11
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1Verpleegkundige Elvire Wevers vindt het een goed initiatief om als
team samen aan de visie van de afdeling te werken. “Het is fijn om
zelf een inbreng te hebben want per slot van rekening draai je toch
heel wat uren mee op het werk. Ook de opsplitsing in groepjes vond ik
een goed idee. Zo komt er veel meer naar boven dan wanneer ieder-
een zijn zeg moet doen in de grote groep. Het geheel was ook goed
georganiseerd, al kwamen we op het einde in tijdnood.” Verrassende
dingen zijn er volgens Elvire niet uitgekomen. “We wisten als groep
al goed wat we willen en waar we voor gaan, maar nu is alles eens
duidelijk op een rijtje gezet.”
Het is niet de eerste keer dat Veronique Clijsters een soortgelijk initi-
atief in goede banen leidt. “Het opzet van de Jessa Cafés of een ver-
gelijkbaar stramien werkt goed voor dit soort oefeningen,” vertelt ze.
“Onlangs heb ik vanuit de cel O & O een soortgelijke oefening gedaan
met de dialyseafdeling. Daar was het centrale thema ‘werkgroepen’:
wat willen we binnen onze verschillende werkgroepen bereiken en
hoe gaan we dat aanpakken? C1 heeft gewerkt rond ‘visie’ of ‘team-
kompas’. De symboliek ‘het schip’ leent zich hier perfect voor. Vanuit
de cel O & O begeleiden we het hele traject. Voor de visie-oefening
op C1 betekende dat onder meer: het aanreiken van de methodiek,
zorgen voor een ijsbreker aan het begin van de avond, de presentatie
geven die Katleen voorbereid had, als tafelbegeleider een van de themasessies begeleiden, de eind-
bespreking verzorgen, enz...
Naast Veronique waren ook hoofdverpleegkundigen Dirk Baert en Renilde Cox van campus VJ
‘tafelcoach’. Beide hoofdverpleegkundigen verdiepten zich het afgelopen jaar intensief in het thema
‘teamwerking’ en spraken hierover in november 2010 op het Congres van het VBVK (Vlaams Ver-
bond van Verpleegkundig Kaderpersoneel). “We hebben hiervoor onder meer een enquête gehou-
den bij alle hoofdverpleegkundigen van ons ziekenhuis en bij de verpleegkundigen van ons zorg-
cluster. Hierin werd gefocust op 8 invalshoeken binnen een verpleegkundig team,” vertelt Dirk. Meer
hierover in een volgende uitgave van Jess!
Eén van de vragen in de enquête was hoe belangrijk een visie is om tot een sterk team te komen.
“Zo’n oefening is echt waardevol en zal in de toekomst nog aan belang winnen,” aldus Renilde. “Bij
de fusie van afdelingen is het immers essentieel om na te gaan waar je als afdeling samen naar toe
wil en hoe je met elkaar omgaat. Dat maakt iedere afdeling uniek binnen de globale visie van het
ziekenhuis. Tijdens dienstvergaderingen of de dagelijkse drukte op de afdeling blijft het toch vaak
bij eenrichtingsverkeer van de hoofdver-
pleegkundige naar de medewerkers toe.
Terwijl de input van de medewerkers zelf
net zeer waardevol is.” Als tafelcoach moet
je soms wel wat peuteren om informatie
los te krijgen. Dirk: “Daarom is het zinvol om
externe begeleiders te voorzien. Sommige
medewerkers gaven in het begin van de
oefening weinig respons, maar als je dan
vroeg naar hun wensen naar de toekomst
toe, kwamen ze wel los.”
"Fijn zelf inbreng te hebben"
“Methodiek aanreiken”
“Input van medewerkers zeer waardevol”
12
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Jess! van a tot z
Van half september tot half oktober vond de jaarlijkse bewegingsmaand plaats op de 3 campus-
sen van het Jessa Ziekenhuis. Een verslagje daarvan kon je al lezen in een van de vorige nummers
van Jess, maar de winnaars van de diverse initiatieven had je nog van ons tegoed. Op donderdag
6 januari kregen de gelukkigen hun prijs overhandigd door medisch directeur dr. Frank Weekers.
Artsen en medewerkers konden tijdens de bewegingsmaand één maand gratis onder begeleiding
komen trainen in het ReGo. Via loting werden er 3 winnaars geplukt uit de medewerkers die zich
het vaakst in het zweet kwamen werken. Deze sportievelingen werden beloond met een Hasselt-
bon van 50 euro: Lieve Leyssens (campus VJ), Tom Thomassen (campus SA) en Lieve Berghmans
(campus SA).
Bij de foto-opdracht was het de bedoeling dat medewerkers zo snel mogelijk de locatie op de foto
herkenden en zich naar die plaats op de campus begaven. Daar wachtte hen een bewegingsop-
dracht/vraag. Als ze deze opdracht correct uitvoerden of de vraag juist beantwoordden, ontvingen
ze een lettercombinatie waarmee ze een woord konden vormen. De diensten die als snelst het cor-
recte woord doormailden, kregen de meeste punten. Volgende diensten sleepten hierbij een bon
voor een dienstactiviteit in de wacht: Studiedienst (200 euro), PAAZ VJ (150 euro), ICT SU (150
euro), Reva 1 SU (100 euro) en Reva 3 SU (50 euro).
Prijzen bewegingsmaand
uitgereikt
Op maandag 13 december organiseerde
de pastorale dienst van campus VJ haar
jaarlijkse kaarten- en posterbeurs in de
aula. Medewerkers en bezoekers konden
daar terecht voor kerst- en nieuwjaars-
kaarten, verjaardags- of rouwkaartjes,
kalenders, tekstboekjes, posters enz.
Het initiatief bracht 250 euro op. De
opbrengst gaat dit jaar naar de vzw
’t Appelboomke, een project dat inge-
diend werd door 2 Jessacollega’s van
campus VJ: Anita Jans (dispatch) en Con-
ny Nelissen (postlokaal). ’t Appelboomke
is een dagrevalidatiecentrum -gelegen
in Hasselt- voor peuters en kleuters met
een autismespectrumstoornis (ASS).
Het dagrevalidatiecentrum had een
grotere huisvesting nodig en heeft
deze intussen gevonden in Genk. De
aankoop en de renovatiewerken van
de nieuwe locatie worden gefinancierd
via een conventie bij het RIZIV. Voor de
binnen- en buiteninrichting moet ‘t Ap-
pelboomke echter beroep doen op eigen
middelen en steun van derden.
Meer info over ’t Appelboomke vind je
op de website www.appelboomke.be.
Posterbeurs levert 250 euro voor Appelboomke op
Is je fiets gestolen? Doe dan eerst aangifte
bij de politie en volg daarna de website www.
gevondenfietsen.be op. De provincie Antwer-
pen en Limburg zijn namelijk enkele maanden
geleden met een website voor gestolen fiet-
sen gestart. Daarop plaatsen alle politiezones
digitale foto's van gevonden fietsen. Zie je
jouw fiets op de site staan? Ga dan naar de
politie en bewijs daar dat de fiets van jou is.
Dat kan op basis van een factuur, foto's, een
hele goede beschrijving van de fiets, .... Zo
komen de fietsen zeker bij de rechtmatige
eigenaars terecht. Er staan intussen al een
1000-tal fietsen op de website. Via zoekcrite-
ria kan je zelf snuisteren in de gevonden fiet-
sen. Teruggevonden fietsen blijven ongeveer
zes maanden op de site staan.
Website voor gestolen fietsen
Gebruik pendelbus stijgt
13
Medewerkers voedingsdienst
gluren bij de buren
Al heel wat jaren komen de Cliniclowns wekelijks de gehospitaliseerde kinderen in ons ziekenhuis een leuke aflei-
ding bezorgen. Deze afleiding kan ervoor zorgen dat de patiëntjes minder gespannen zijn en minder pijn ervaren en
dat het genezingsproces beter verloopt. Maar voor de lonen van de Cliniclowns
is er uiteraard een budget nodig. Vermits de Cliniclowns geen subsidies ontvan-
gen, is dit budget volledig afhankelijk van giften. De firma Bofrost, marktleider
in België in vriesverse producten die aan huis geleverd worden, voelt sympathie
voor kindvriendelijke initiatieven en ondernam daarom in 2010 drie grote acties
ten voordele van de Cliniclowns België en Nederland. Zo verkocht het Bofrost
verkoopteam in België 26 000 gezinskalenders die telkens 1 euro voor de Clini-
clowns opleverden. Daarnaast organiseerde de firma een verkoop van ‘Sinterklaas’
chocoladefiguurtjes en tijdens een derde actie werden ijsjes in de vorm van een
kerstman aan de Bofrostklanten gepresenteerd. Ook in de toekomst wil Bofrost
acties voor de Cliniclowns blijven opzetten. Op de foto zie je de gemotiveerde
commerciële ploeg van Bofrost die de cheque van 40 000 euro overhandigt aan
Valerie Van Galstel, algemeen bestuurder van Cliniclowns België (r).
Bofrost steunt Cliniclowns met 40 000 euro
Gluren bij de Buren. Sinds we gefuseerd zijn,
is de term goed ingeburgerd in het Jessa Zie-
kenhuis. Ook de voedingsdienst paste het
concept ondertussen toe. In de maand no-
vember trokken een 15-tal medewerkers van
campus Virga Jesse een dagje naar campus
Salvator en draaiden een 15-tal medewerkers
van campus Salvator een dagje mee in de
keuken van campus Virga Jesse. Zowel mede-
werkers van de centrale vaatwas als keuken,
maaltijdbevragers en koks namen een kijkje
op de andere campus. Een geslaagde, boeien-
de en leerrijke ervaring voor alle deelnemers.
Op 18 januari organiseerde de morele dienst van campus VJ een workshop
‘Zorg voor humor in de zorg’. Samen met Gerard Aerts en Trudie Apper-
mans van de vzw Lach met twee, beleefden de 17 deelnemers een zeer
geslaagde en positief getinte avond. De aanwezigen waren zelfs vragen-
de partij om aan deze workshop een vervolg te breien. Medewerkers die
geïnteresseerd zijn om ook eens de workshop “humor in de zorg’ mee te
maken, kunnen dit melden bij Raymond Thijs, moreel consulent campus
VJ (raymond.thijs@jessazh.be). Van zodra er een 15-tal kandidaten zijn,
wordt er een nieuwe workshop georganiseerd. Hierbij wordt rekening ge-
houden met ieders voorkeurdata. Deelname aan de workshop is gratis.
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
In augustus 2010 hield vervoercoördinator Anja Scheelen een enquête over het pendelbusgebruik op campus
Virga Jesse. Tijdens deze bevraging bleek dat de meeste bezoekers, patiënten en medewerkers het gebruik
van de pendelbus niet of te weinig kenden. Mensen die de pendelbus wel kenden, waren onvoldoende op de
hoogte over de opstapplaatsen en vertrektijden. Toch is duidelijk dat er een wijziging in het parkeergedrag
nodig is omwille van de beperkte parkeerruimte op en in de buurt van campus VJ. De dienst communicatie
startte daarom in september samen met een extern communicatiebureau een brede campagne met nieuwe
flyers, duidelijk herkenbare opstapplaatsen, een duidelijke belettering op de pendelbus, een TV-spot die
meermaals op TVL werd uitgezonden en een advertentie in het Belang van Limburg. En dat leverde resultaat
op. Terwijl vóór de campagne gemiddeld 915 mensen de pendelbus gebruikten, is het aantal gebruikers sinds
de campagne gestaag gestegen van 1 082 gebruikers in oktober tot 1 546 in november, 1 641 in december
en 1 768 in januari. De meeste pendelbusgebruikers komen uit de regio’s Hasselt, Diepenbeek, Genk en
Zonhoven.
Niet alleen bezoekers en patiënten maar ook medewerkers kennen de pendelbus intussen. In oktober en no-
vember maakten 29 medewerkers er meermaals gebruik van, in december waren dat er 37. Een uitstekende
evolutie die zich hopelijk in de toekomst nog verder zet. Het ziekenhuis reikte intussen ook de eerste drie
reischeques uit aan de bezoekers Jean Berx, Fatima Tadire en Sigrid Elsen. Bij de medewerkers die de pendel-
bus gebruiken, vielen Els Vuerstaek en Ine Gielkens van campus VJ tijdens de mobiliteitsloterij in de prijzen.
Humor in de zorg
14
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
In de vergadering van 28 januari 2011 werd Richard De Ceulaer verkozen tot nieuwe voorzitter van de vereniging JOZ-senioren. Richard (op de foto terwijl hij nog in dienst was) volgt Albert Steegmans op die na 13 jaar ontslag neemt als voorzitter.
Samenstelling bestuur JOZ:Richard De Ceulaer, voorzitter, richard.deceulaer@telenet.be Marcel Van Goethem, secretaris, m.v.goethem@skynet.beGerard Stulens, schatbewaarder, stulens.eersels@skynet.beUrsula De Busschop, ondervoorzitter, yvon.steijls@telenet.beElly Aerts, bestuurslid, aerts_elly@hotmail.comMirese Gevers, bestuurslid, miresegevers@skynet.beEugeen Orlans, bestuurslid, eugeen.elvira@skynet.bePierre Scheelen, bestuurslid, pierre.jeannette@skynet.beEric Simons, bestuurslid, simons.vandeput@telenet.beAlbert Steegmans, bestuurslid, steegmans.albert@euphonynet.beHerman Valkenborg,bestuurslid, valkenborg.herman@telenet.be
Ben je gepensioneerde van het Jessa Ziekenhuis en geïnteresseerd om je aan te sluiten bij JOZ?
Neem dan contact op met Marcel Van Goethem, secretaris, m.v.goethem@skynet.be
Het bestuur JOZ
Donderdag 20 januari 2011. Drukte langs het
kanaal in Kuringen ter hoogte van het Krekel-
hof. Met zo’n 130 leden verzamelen we er om
te genieten van het Nieuwjaarsdiner van onze
vereniging JOZ. Niet alleen een nieuwe locatie
voor dit jaarlijks evenement, maar - wegens
de fusie van het Virga Jesseziekenhuis en het
Salvator-St.-Ursulaziekenhuis - ook een nieu-
we naam voor onze vereniging.
Bij het binnenkomen in de feestzaal worden
we onthaald op Cava, aperitiefhapjes en op
de geprojecteerde foto’s van onze activitei-
ten van het afgelopen jaar. Meteen is de sfeer
gezet voor een aangename lange namiddag.
Aan sfeervol gedekte tafels is het culinair ge-
nieten met aangepaste wijnen.
Bedankt, Albert en JulesTussendoor neemt Albert Steegmans het
woord om alle aanwezigen een actief en ge-
zond jaar te wensen en geeft hij informatie
over de nieuwe activiteiten. Ook geeft hij
uitleg over onze naamsverandering, kondigt
nog een verrassing aan en deelt tenslotte
mee dat hij ontslagnemend voorzitter is. Hij
blijft actief bestuurslid maar geeft na 13 jaar
de fakkel door. Bij deze: bedankt Albert voor
je jarenlange inzet, je krachtige en directe be-
slissingen! Ook Jules Vanstreels wordt in de
bloemetjes gezet, Jules, reeds van in de begin-
jaren actief bij de vereniging, stopt met zijn
activiteiten als bestuurslid. Ook aan u, Jules,
een dikke merci.
Sfeer zit erinOmstreeks 16u krijgen we een verrassing
in de vorm van twee musicerende heren. Zij
brengen instrumentale sfeermuziek van Frank
Sinatra en Elvis tot Bill Haley! Voor sommigen
de gelegenheid om een dansje te wagen. De
sfeer zit er duidelijk in maar om 19u, na nog
een bisnummertje, sluiten we definitief de
deuren. Het is misschien wel een cliché, maar
de afwezigen hadden weer eens ongelijk.
JOZ-senioren aan het Nieuwjaarsdiner n ons vorig nummer kon je een oproep lezen aan alle gepensioneerde medewerkers van Jessa om zich aan te sluiten bij de vereniging van gepensioneerden. Deze vereniging kreeg intussen de naam JOZ, wat staat voor Jessa - OCMW – Zonnestraal. JOZ organiseert jaarlijks een 6-tal activiteiten voor haar leden. De eerste activiteit is traditioneel het Nieuwjaarsdiner. Mirèse Gevers, bestuurslid JOZ, bezorgde ons een verslag.
I
15
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Op vrijdag 10 december 2010 organiseerde de revalidatieafdeling
(C7) van campus VJ voor het vierde jaar op rij een kerstfeest voor de
revalidanten en hun familie. Het feestcomite op SP neuro-locomoto-
riek stond in voor de organisatie en kreeg de avond zelf hulp van alle
verpleegkundigen van C7. Hoofdverpleegkundige Paul Janssen: “Ik
ben er bijzonder fier op dat er vanuit de verpleegkundige equipe zo’n
engagement is om deze avond geheel vrijblijvend Kerst te komen vie-
ren met de revalidanten die op onze dienst gehospitaliseerd zijn. Dit
is stilaan een traditie aan het worden waarbij we jaarlijks het aantal
deelnemers zien stijgen. Dit jaar zaten er een 50-tal mensen rond de
feesttafel.”
Fier op teamNa het avondeten in de dagzaal op C7 volgde een receptie met de
nodige hapjes en drankjes. Later op de avond was er kerststronk met
koffie voorzien. De avond werd opgeluisterd door Ineke, een 13-jarig
meisje met een prachtige stem en een mooi repertoire, dat zichzelf
begeleidde op de gitaar. Iedere revalidant kreeg ook een geschenk.
Aan het einde van de avond hielp het hele team om de revalidanten in
bed te leggen. “Onze revalidanten en hun partner/familie waren uiter-
mate lovend over de gezellige avond en apprecieerden zeer dat onze
verpleegkundigen op eigen initiatief en buiten hun werkuren deze
avond voor hen wilden reserveren,” aldus Paul. “Dus, collega’s van C7,
ook van mij nogmaals hartelijk dank aan allen die dit ieder jaar moge-
lijk maken. Ik ga geen namen noemen om zeker niemand te vergeten,
maar ik ben fier op jullie!”
C7 organiseert kerstviering voor revalidanten en familie
Kerstborrel in de sneeuwOp vrijdag 17 december verzamelden een aantal medewerkers van
de drie campussen van ons ziekenhuis voor een kerstborrel in de
patiëntentuin van campus Salvator. De kerstborrel op campus Salva-
tor is intussen uitgegroeid tot een jaarlijkse traditie, die men graag
binnen Jessa verder wilde zetten. Om het geheel mooi in te kleden,
bestelden de organisatoren pakken helderwitte sneeuw die koning
winter in de kerstperiode gestaag uit de hemel liet neerdwarrelen.
Om de bittere kou te trotseren waren er vuurkorven voorzien. Maar
ook de soep, gluhwein, borreltjes, lekkere hapjes en uiteraard het
leuke gezelschap van collega’s zorgden voor een hartverwarmend
effect.
16
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Jessa Star Night
Jessamedewerkers in de hoofdrol p zaterdag 5 februari verzamelden ruim 1 500 enthousiaste medewerkers en artsen in de Ethias Arena voor het personeelsfeest. Dit jaar kreeg dit jaarlijkse evenement het thema ‘Jessa Star Night’. Een bijzonder toepasselijke naam voor een avond vol verras-singsacts en optredens van bekende sterren. Maar de grootste sterren tijdens de Jessa Star Night waren toch onze eigen medewerkers en artsen.
O
17
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Bij het binnenkomen is het meteen al duide-
lijk: dit gaat weer een geweldige avond wor-
den! Een live band entertaint het publiek op
een rustige en aangename manier, de zaal is
prachtig ingekleed, de tafels nodigen uit om
plaats te nemen en een imposant podium in
het midden van de zaal met zes grote scher-
men laat al meteen vermoeden dat dit niet
zomaar een doorsnee feestje gaat worden.
En... aftellenEen aftelklok op de schermen doet de gasten
in de loop van de avond herhaaldelijk nieuws-
gierig uitkijken naar wat er allemaal op het
programma staat. Om 20u00 stipt verschijnen
op het scherm in steeds sneller tempo foto’s
van artsen en medewerkers van ons zieken-
huis, gevolgd door het Jessalogo. Dit is met-
een het sein voor een officiële verwelkoming
door onze voorzitter en algemeen directeur
en een korte terugblik op het afgelopen jaar
met initiatieven zoals de zorgclusterevents,
Jessa fietst en de kwaliteitsmaand.
Supervlotte bedieningEn dan is het tijd om de magen te vullen voor
de avond en nacht. Vorig jaar moest er heel
wat aangeschoven worden voor een lekkere
hap. Dit jaar koos het ziekenhuis voor een
nieuwe formule waarbij zowel het voor- en
nagerecht als de verschillende hoofdgerech-
ten op bordjes klaar gezet worden aan de ver-
schillende buffetten in de zaal. En dat werkt
bijzonder goed. Iedereen is supervlot bediend
en voor het hoofdgerechten is er keuze uit 5
verschillende gerechten. Al moet gezegd dat
niet alle gerechten even goed in de smaak
vallen.
Ja, ik wilTijdens het eten door staat er al heel wat te
gebeuren. Als Roel Ulenaers van het klinisch
laboratorium campus VJ op het grote scherm
verschijnt, wordt het eerst heel stil in de
zaal. Als hij even later op een niet-alledaagse
manier zijn collega en tevens vaste vriendin
Isabel ten huwelijk vraagt en zij gelukkig ‘ja’
zegt, klinkt er gejoel uit 1 500 kelen. Even la-
ter verschijnt het hele bewakingsteam dat de
zorgclusterevents begeleidde op het podium
om de ultieme winnaar van deze zorgcluster-
events kenbaar te maken. Uiteraard gaat dit
gepaard met de nodige anekdotes en hilariteit.
ThrillerOm 22u00 stipt komt er een meterslange li-
mousine de zaal ingereden onder begeleiding
van een uitgebreid securityteam. Ook wie er
niet vlakbij kan komen, kan het allemaal op
één van de zes grote schermen volgen als nie-
mand minder dan de legendarische (opnieuw
tot leven gekomen) Michael Jackson uitstapt
en het Jessapubliek begroet. En dan volgt een
40 minuten durende, wervelende show. Sa-
men met zijn vier mannelijke dansers – die tel-
kens het bovenlijf ontbloten om zich voor een
volgende dans om te kleden – dweept Michael
Jackson het vooral vrouwelijke publiek op tot
een joelende menigte. De uitgedeelde witte
handschoenen gaan massaal de hoogte in.
Jessa in the spotlights Veel tijd om te bekomen van deze thriller van
formaat is er niet, want om 23u00 staat het
volgende absolute hoogtepunt van de avond
op het programma. De 8 minuten durende,
werkelijk hilarische Jessa muziekclip met in de
hoofdrol tal van artsen, medewerkers en direc-
tieleden van ons ziekenhuis spat van de scher-
men op de tunes van ‘Barbara Streisand’. Het
is duidelijk: ook op dit vlak huist er heel wat
talent in de Jessarangen. A lot of stars are born!
Romeo, oh RomeoHet publiek is nog maar nauwelijks bekomen
van deze sensatie als de Romeo’s het podium
innemen. Ook zij zullen geweten hebben dat
ons ziekenhuis voor zo’n 80% uit vrouwelijke
medewerkers bestaat. Sommige vrouwelijke
collega’s laten zich graag een serenade bren-
gen, anderen geraken helemaal in extase door
een handdruk of blik van een of andere Ro-
meo. Zelfs onze mannelijke collega’s laten zich
meeslepen in de ambiance en nu zijn het de
uitgedeelde lightsticks die massaal de lucht in
gaan. Het publiek is duidelijk klaar om de rest
van de avond helemaal uit de bol te gaan als
DJ Da Pierre het mag overnemen. Later brengt
Zsa Zsa nog het nummer ‘Its raining men’, ter-
wijl 4 benji-springers het publiek vanuit de
lucht onder vuur (in dit geval water) nemen.
De aftelklok die om 03u00 het einde van de
avond inluidt, komt voor heel wat medewer-
kers dan ook te vroeg. What a party!
Feestvierders schenken gul aan RoparunEen goed doel steunen tijdens het personeelsfeest; het is intussen al een gewoon-te geworden binnen Jessa. Dit jaar deed ons team ‘Roparunners’ een beroep op het goede hart van hun collega’s. En met succes. De leuke stand met foto’s van het vorige Roparun-avontuur leverde in een mum van tijd maar liefst 5 000 euro op.
18
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Jessa Star Night
1
5 6 7 8
2
3
4
1: Maarten Cox en zijn live band
2: De buffetten zien er schitterend uit
3: Voorzitter Willem Descamps (r) en algemeen directeur dr. Yves Breysem (l) heten 1 500 gasten welkom.
4: De trofee voor de zorgclusterevents gaat naar.... the magnificent 4 (cluster geriatrie).
5: Verliefd... verloofd...
6: Een uitgelaten menigte
7: Zsa Zsa in vol ornaat
8: Lots of magical moments...
19
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
9
12
10
13
14 4 16
11
9: De Jessa clip zorgt voor een onvergetelijke 8 minuten
10: Michael Jackson in actie
11: Romeo meets Julia... euh... Sarah
12 - 16: Waar is da feestje? Hier is da feestje!
15
20
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
In aanloop naar het personeelsfeest
ging Jessa met een filmploeg op zoek
naar feesttalent. Het enthousiasme
bij de medewerkers was zo groot dat
er meteen een extra filmdag ingelast
moest worden. Een 40-tal teams ver-
spreid over de drie campussen lieten
zich maar al te graag verleiden om
mee te werken aan de Jessa-muziek-
clip en zagen zichzelf en hun collega’s
op 5 februari schitteren op het witte
doek. Een absoluut hoogtepunt in een
avond die eigenlijk alleen maar uit
hoogtepunten bestond! We blikken
nog even terug naar the making off...
Jessaclip: the making off...
Jessa Star Night
De korte rondleiding over de zolder met alle
medische materialen die plastisch chirurg
Didier Nolens verzameld heeft, is indrukwek-
kend. De verzameling vertelt meer dan een
eeuw verhalen over gebruikte materialen in
ziekenhuizen. Dr. Didier Nolens heeft al sinds
zijn voorvaderen chirurgisch bloed door zijn
bloedvaten stromen. Maar dat alleen kan deze
ruime collectie toch niet verklaren? “Klopt,”
vertelt hij. “Ik heb sowieso wel geërfd mate-
riaal in mijn bezit, maar omdat dit onderwerp
mij zo interesseert, heb ik een tiental jaren
geleden eens een oproep gedaan via een
krantenartikel. Er is toen heel goed op gere-
ageerd. Daardoor heb ik mijn rekken intussen
kunnen volstouwen met allerlei materiaal en
boeken.”
Inventieve chirurgenDr. Nolens kan hele verhalen vertellen bij de
materialen die hij in zijn bezit heeft. Als rode
draad door deze verhalen heen, valt er één
ding vooral op: chirurgen waren bijzonder
inventieve mensen. Zo maakten zij vaak zelf
heel wat hulpmiddeltjes met hout, hamer,
zaag en schroeven om sommige post–opera-
tieve patiënten vlot te kunnen laten revalide-
ren. Ook op andere vlakken was men vinding-
rijk. Operatiezalen werden in het midden van
de vorige eeuw bijvoorbeeld gebouwd met
rondom ramen om voldoende daglicht te heb-
ben (zie foto 1). Operatielampen kende men
toen nog niet.
Chirurg of muzikant?Een ander voorbeeld van een inventieve chi-
rurgische uitvinding is de metronoom-stimu-
lator (foto 3) die dateert van ca. 1900. “Deze
metronoom dreef ritmisch een dubbelas aan
in een kwikbad zodat stroom ontwikkeld werd
om bijvoorbeeld elektro-stimulatie aan een
spier te kunnen geven. Waarschijnlijk is deze
metronoom ontworpen door een geneesheer,
maar het kan evenzeer een muzikant geweest
zijn,” aldus Didier Nolens.
Flauwvallen in de operatiezaalEen ander verhaal van dr. Nolens is op campus
VJ nog door heel wat artsen en medewerkers
gekend. “Fotograaf Bartok wilde in 1950 voor
het eerst een video-opname maken in een
operatiezaal van het toenmalige Virga Jesse-
ziekenhuis. Het ging om de eerste schouder-
prothese die mijn vader (dr. Henri Nolens,
nvdr.) uitvoerde. Maar halverwege de operatie
viel Bartok flauw. De hoofdverpleegkundige
heeft zijn taak dan maar overgenomen,” blikt
dr. Nolens lachend terug. “Ik heb die bewuste
videoband nog steeds.”
Dr. Didier Nolens verzamelt (oude) medische materialen
lastisch chirurg dr. Didier Nolens is reeds heel wat jaren actief op campus VJ. Degenen die hem wat beter kennen, weten dat hij naast zijn drukke chirurgische bezigheden regelmatig de tijd neemt om het penseel ter hand te nemen. Op cam-pus VJ vind je dan ook hier en daar een werk van hem aan de muur hangen. Maar naast deze hobby heeft dr. Nolens nog een andere passie. Hij verza-melt namelijk oude medische materialen, boeken en alles wat hiermee ook maar zijdelings te maken heeft. Redactielid Ludo Hermans bracht hem een bezoek.
P
21
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Dr. Didier Nolens met een stukje van zijn verzameling
1. Operatiezaal midden 20e eeuw
2. Video-opname eerste schouderprothese dr. Nolens
3. Metronoom – stimulator vroeger ...
4. ... en nu: tegenwoordig is er een ruim gamma aan toestellen die elektrotherapie opwekken om de spieren te activeren via elektrodes die op de huid – spier worden aangebracht.
1
2
4
3
22
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
broer en zus die in de ziekenhuissector ac-
tief waren? “Ik betwijfel het” blikt Kim terug.
“We komen uit een heel warm nest, maar
door het grote leeftijdsverschil van 16 en 15
jaar tussen mij en Wim en Annemie, hebben
we nu veel meer aan elkaar dan vroeger het
geval was.” Toen de Hasseltse ziekenhuizen
nog apart bestonden, gaf de werkplek van
beide broers soms al eens aanleiding tot dis-
cussies. “Kim liet zich altijd makkelijk uit zijn
tent lokken,” lacht Wim. “Tja, nu we allebei
voor Jessa werken, moeten we iets anders
Zus Annemie werkt als medisch secretaresse
in St.-Trudo, haar echtgenoot in hetzelfde
ziekenhuis op de dienst ICT. Wim’s echtge-
note Els is op campus Salvator actief binnen
het secretariaat oncologie en Kim’s vriendin
Liesbet verdient als kinesiste haar boterham
in het Genkse ZOL.
Leeftijdsverschil“Voor mij lag de keuze om verpleegkundige
te worden voor de hand omdat ik in het mid-
delbaar de richting psychosociale weten-
schappen gevolgd heb,” legt Wim uit. Kim
wist al van jongs af aan dat hij kinesist wou
worden. Misschien de invloed van oudere
Jessabroers Wim en Kim Bonné over elkaar en de fusie
im Bonné startte zijn carrière als verpleegkundige in het Salvatorziekenhuis. ‘Kleine broer’ Kim begon 16 jaar later aan zijn loopbaan als kinesist in dat andere Hasseltse ziekenhuis, Virga Jesse. Jaren lang werd er tijdens familiebijeenkomsten dan ook heel wat over en weer geplaagd tussen de ‘concurrerende’ broers over hoeveel beter het werken was in ‘hun’ ziekenhuis. Totdat Jessa ontstond. Nu brengen Wim en Kim op werkdagen soms gezellig hun lunchpauze samen door als Jessacollega’s. En de familiebijeenkomsten? Die gaan ook nu nog heel vaak over ziekenhuisaangelegenheden. Want niet alleen Wim en Kim, maar ook zus Annemie en alle drie hun partners werken wel ergens in een Limburgs ziekenhuis....
W
Wim Bonné
Functie: verpleegkundige
Dienst: nucleaire geneeskunde, PET
In dienst sinds: 1991 op campus SA
Momenteel gehuisvest op: campus SA en campus VJ (enkele dagen per week)
Leeftijd: 42 jaar
Gehuwd met Els Bogaerts (secretariaat oncologie campus SA)
Vader van twee zonen: Maxime (9) en Jeroom (4)
Ik heb een positief gevoel over de fusie en het feit dat ik op meerdere campussen werk.
“"
23
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Sinds half februari is het magazijn van
campus VJ ondergebracht op een externe
locatie, nl. in de magazijnen van groep
Machiels in Ekkelgaarden. De verhuis is
in eerste instantie nodig om het huidige
plaatsgebrek op campus VJ op te vangen.
Op termijn is het de bedoeling dat zowel
de magazijnen als de archieven van de
Hasseltse campussen hier gecentrali-
seerd worden. Zodra alle voorzieningen
klaar zijn, verhuist ook de dienst post en
verzending naar Ekkelgaarden 14. Op die
manier kan het Jessa Ziekenhuis steeds
werken vanuit één centraal toeleverings-
punt. Om alles snel op de juiste plaats te
krijgen, is er op dit ogenblik 4 keer per
dag transport voorzien. In de toekomst
komt er een pendeltransport dat ieder
uur de beide campussen en Ekkelgaarden
aandoet.
Magazijn campus VJ naar externe locatie verhuisd
zoeken om elkaar te plagen of over te dis-
cussiëren. Niet dat dit zo moeilijk is, hoor! We
vinden altijd wel iets om elkaar wat te jen-
nen,” kaatst Kim de bal terug.
Fusie positiefIntussen hebben de broers allebei een Jessa
statuut, maar Kim voelt op zijn werkplek
nauwelijks veranderingen door de fusie. Wim
wel. “Onze dienst zit als Centrum voor Nu-
cleaire Geneeskunde al een tiental jaren
in een soort minifusie tussen campus VJ,
campus SA en het St.-Franciskusziekenhuis
Heusden,” legt hij uit. “Maar sinds de PET-
scanner in juli 2010 van campus SA naar
campus VJ verhuisd is, voel ik echt het ver-
schil. Ik werk nu twee dagen per week op
campus VJ, de andere dagen op campus SA.
En ik moet eerlijk zeggen dat ik een positief
gevoel heb over de fusie en het feit dat ik
op meerdere campussen werk! Er doen soms
van die verhalen de ronde over de fusie of
de andere campus die eigenlijk gewoon niet
kloppen. Als je nooit te maken krijgt met de
andere campus, laat je je daar soms ten on-
rechte door beïnvloeden.”
Samen RoparunEen ander voordeel van de fusie is dat de
broers Bonné vorig jaar een onvergetelijke
Roparun samen konden beleven. “Wim was
vroeger altijd sportiever dan ik,” vertelt Kim.
“Maar door mijn studies kinesitherapie ben
ik ook meer beginnen sporten. Sinds ik hier
werk, heb ik ook altijd de start to run voor
medewerkers geleid. Ik vind het bijzonder
fijn dat initiatieven zoals start to run, Dwars
door Hasselt, Chambers Trophy en Roparun
vanuit het ziekenhuis gestimuleerd worden.”
Terwijl Kim voor lopen kiest, staat voor Wim
het fietsen centraal. Zo neemt hij al heel wat
jaren met het ziekenhuis deel aan de 24 uur
cycling in Zolder en leidde hij vorig jaar de
start to bike. “Toen Kim zich vorig jaar aan
het voorbereiden was om mee te lopen met
de Roparun, is hij mij beginnen pushen om
als fietser mee te gaan. En ik ben enorm blij
dat ik dat gedaan heb! Het was een gewel-
dige ervaring. Johan Bogaerts van radiologie
campus VJ woont bij ons in de straat en was
er ook bij als fietser. Je leeft daar 48 uur aan
een stuk zó intens samen. Dat schept een
geweldig samenhorigheidsgevoel. Die goe-
de band met collega’s van de andere campus
heeft het komen werken op campus VJ voor
mij heel gemakkelijk gemaakt.”
Kim Bonné
Functie: kinesist
Dienst: ReGo (revalidatie- en gezondheids-centrum = cardiale revalidatie)
In dienst sinds: 2007 op campus VJ
Momenteel gehuisvest op: campus VJ
Leeftijd: 25 jaar
Samen met vriendin Liesbet Moesen (kinesiste ZOL)
Nu we allebei voor Jessa werken, moeten we iets anders zoeken om elkaar te plagen of over te discussiëren.
“
"
Missen is menselijk! Waarom en wat kunnen we eraan doen?
issen is menselijk!’ Iedereen heeft dat persoonlijk al wel eens ervaren. Spijtig genoeg blijven onze fouten niet altijd zonder gevolgen. Koffie vergeten in je melk of een verkeerd telefoonnummer intoetsen, heeft niet echt ernstige gevolgen. Maar een verkeerd nummer toetsen bij het ingeven van een stralingsdosis of een geneesmiddel niet toevoegen in een intraveneuze op-lossing kan wel zeer ernstige gevolgen hebben. Uitgevoerd werk nakijken, extra stappen om vergissingen te vermijden of andere dubbelchecks zijn dan ook essentieel binnen ons dagelijks werk.
'M24
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
In dit artikel bekijken we waarom missen
menselijk is. Sommige eigenschappen van
onze hersenen zorgen ervoor dat we onder
bepaalde omstandigheden allemaal fouten
gaan maken. Zo weten we bijvoorbeeld dat
vrijwel iedereen in 3 van de 100 woorden een
schrijf- of typefout maakt. Komen we onder
druk te staan, stress, dan wordt dat aantal
meer dan verdubbeld! Als we onze feilbaar-
heden kennen en vooral accepteren, vinden
we vaak zelf oplossingen hoe we ons daar
beter tegen kunnen beschermen. Menselijke
fouten worden vaak uitgelokt door de omge-
ving waarin we werken (onvoldoende ruimte
zodat je met je voet achter een kabel blijft
hangen), de hulpmiddelen die we gebruiken
(slecht leesbare gegevens door te klein letter-
type) of de veelheid aan taken die we tegelijk
moeten uitvoeren (een dringende telefoon
beantwoorden tijdens het berekenen van een
medicatiedosis). Dit begrijpen is belangrijk;
het zorgt ervoor dat we fouten, foutgevoelige
handelingen, hulpmiddelen en omgevingen
tijdig kunnen herkennen.
5 types foutenDoorheen vele analyses van fouten en inci-
denten heeft men 5 verschillende types fou-
ten leren herkennen. Ook in het Jessa Zieken-
huis verzamelen we door incidentmeldingen
dagelijks informatie over handelingen die niet
verlopen zoals ze bedoeld zijn. Elk soort fout
heeft een oorsprong in een specifiek gedeelte,
met verschillende eigenschappen en functies,
van onze hersenen. De 5 foutensoorten zijn:
1: Waarnemingsfouten
2: Foute reflexen. Denk maar aan je hand
uitsteken om een vallende beker koffie
trachten op te rapen, maar missen.
3: Rule-based fouten. Dit zijn fouten tegen
‘regels’ die we hebben opgeslagen in onze
hersenen of het verkeerd toepassen van een
‘script’ dat we hebben ontwikkeld door het
herhaald toepassen. Je werkt bijvoorbeeld
al verschillende jaren met een zelfde toestel
voor het meten van de bloeddruk. Op het mo-
ment dat het toestel vervangen wordt, is de
kans groot dat je op de verkeerde plek naar
de aan/uit-knop zit te zoeken. Dit gebeurt
omdat je hersenen de taak die je uitvoert
als gekend beschouwen en weinig aandacht
zullen schenken aan (kleine) veranderingen
tijdens de uitvoering van die taak.
4: Echte kennisgerelateerde fouten tijdens
denkprocessen in onze hersenen. Reken-
fouten zijn hiervan een typevoorbeeld.
We gebruiken kennis verkeerd tijdens een
denkproces, waardoor we een verkeerde
actie opzetten.
5: Skill-based fouten. Dit zijn problemen bij
het uitvoeren van handelingen nadat we een
denkproces hebben doorlopen in onze her-
senen. We kiezen de juiste handeling om uit
te voeren, maar er loopt iets mis in de uitvoe-
ring. Voorbeelden hiervan zijn typefouten.
JA Nee
Omgevingprikkels / signalen
Ontvangt het individu de signalen zoals ze bedoeld zijn?
figuur 1 figuur 2
Patiëntveiligheid
1: Waarnemingsfouten:
25
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1In de volgende nummers van JESS! zal telkens
één van deze foutensoorten worden toege-
licht. In dit nummer gaan we uitgebreid in op
de waarnemingsfouten.
Informatie beperkt verwerkenMet onze zintuigen trachten we continu de
omgeving rondom ons in ‘beeld’ te brengen.
Hiervoor gebruiken we voornamelijk onze
ogen en oren. Deze capteren op elk moment
ongeveer 2,5 miljoen signalen. Sommige
signalen hebben een betekenis, andere niet.
Door signalen, kleuren en vormen te inter-
preteren, krijgen ze een betekenis voor ons.
Spijtig genoeg kan ons werkgeheugen maar
een beperkte hoeveelheid gegevens verwer-
ken. Men schat dat het werkgeheugen per
seconde 30MB informatie uit waarnemingen
kan verwerken. Heel wat informatie die zich
aan onze ogen en oren aanbiedt, wordt dus
niet ‘bewust’ verwerkt … In een ‘leerproces’,
bijvoorbeeld leren autorijden of jezelf inwer-
ken in een nieuwe job, leren onze hersenen
welke signalen belangrijk zijn en welke min-
der. Dit verschil in het opnemen van signalen
enerzijds en onze beperkte verwerkingscapa-
citeit anderzijds zorgt voor waarnemingsfou-
ten. We gaan met andere woorden signalen
niet opvangen of ze fout interpreteren. Wat
zie jij trouwens in figuur 2? Een oude vrouw
of een mooi jong meisje?
Context is belangrijk Waarnemingsfouten hebben vaak te maken
met de context waarbinnen gegevens wor-
den aangeboden. We vangen de verschillende
signalen op met onze zintuigen. Ons werkge-
heugen tracht van al die prikkels een geheel
te maken dat betekenisvol is in de gegeven
context. Eenzelfde signaal kan, net als op de
figuur, in een andere context een heel andere
betekenis hebben (lees figuur 3 van links
naar rechts of van boven naar beneden). Dit
is waarom afkortingen een rol spelen in het
ontstaan van fouten en vergissingen. Voor de
ene is ‘MS’ een afkorting voor ‘Morfinesulfaat’,
voor een collega is het misschien Magnesium-
sulfaat’. Schrijf namen dus voluit en schrijf bij
dosissen altijd ook de ‘0’ en een komma.
LookalikesHet zoeken naar context is noodzakelijk om-
wille van de beperkte capaciteit van ons
werkgeheugen, maar tevens de oorzaak van
vele fouten. Vlognes een odenzroek aan de
Cmabrigde Uinervtisy, is het niet baelrngijk in
wleke vlgodore de ltetres van het worod sa-
tan. Het einge blenargijke is dat de eretse en
de lastate ltteer van het worod op de jiuste
palats staan. De rset kan geowon door elakar
ggoioed wrdoen en je kan het toch nog lzeen
zeondr prelobemn. De vrkelraing is dat de mn-
seleijke hsreenen niet alle lteters afoznedriljk
leezn, maar het worod als een geehel.
De vijf voorbije regels zijn waarschijnlijk vlot
leesbaar geweest voor je. Dan begrijp je met-
een ook waarom zorgverleners niet steeds
het verschil opmerken tussen atropine en
adrenaline. Zeker in situaties waarin sowieso
al gewerkt moet worden onder hoge druk,
bijvoorbeeld een reanimatie, met slechte ver-
lichting in een weinig vertrouwde omgeving…
Bronnen:• J. Vollenbroek; Leren van fouten; Uitgeverij Nelissen; 2006; 112p• Workshop Human Factors; Human Error Consultancy; oktober 2010• J. Reason; The Human Contribution, Ashgate Publishing, 2008; 295p• K. Den Ridder; Patiëntveiligheid voor verpleegkundigen; Elsevier Gezondheidszorg, 2010; 277p
HulpmiddeltjesVermoeidheid, subtiele signalen (zoals een typefout midden in een woord
of een klein getal dat gewijzigd is op een groot scherm), weinig frequente
signalen of werk waarbij weinig aandacht of informatieverwerking nodig
is, kunnen ertoe leiden dat signalen niet worden opgemerkt. De omgeving,
hulpmiddelen en taken bepalen dus ons observatievermogen in belang-
rijke mate. Om ervoor te zorgen dat je als medewerker tijdens je werk de
juiste signalen opvangt, hanteer je binnen een team best volgende prin-
cipes:
• Zorg voor meer dan voldoende kennis over je werk. Door deze kennis
weet je welke signalen belangrijk zijn en hoe je deze moet interprete-
ren. Als je niet weet waarvoor de ‘druk’ in een bepaald systeem geme-
ten wordt, kan je nooit tijdig reageren bij veranderingen.
• Signalen waarop gereageerd moet worden, moeten zo goed mogelijk
opvallen. Hierbij is niet enkel kleur van belang. 7% van de mannen is
immers kleurenblind. Informatie moet zich dus onderscheiden in kleur,
grootte, en helderheid.
• Het uit te voeren werk moet een voldoende hoog energieniveau heb-
ben, anders raak je afgeleid.
• Vermijd slaaptekort en zorg voor regelmatige rustpauzes.
figuur 3
figuur 4
Deze twee ampullen heparine en adrenaline lijken erg op elkaar. Men grijpt makkelijk mis. Foto: Bas de Vries
produceerden de twee keukens van het Jessa Ziekenhuis in 2010. Concreet betekende dit • 573 844 warme maaltijden• 926 514 broodmaaltijden
Op jaarbasis omvat dit onder meer: • 100 000 kg aardappelen • 180 000 liter soep• 75 000 kg vlees en vis• 85 000 kg groenten• 100 000 broden• ....
Voor wie? • Patiënten en revalidanten van de drie campussen:
838 155 maaltijden• personeelsrestaurant: 195 000• rusthuis Zonnestraal: 291 060 maaltijden • OCMW voor bedeling warme maaltijden aan senioren
en hulpbehoevenden in Hasselt: 97 926 maaltijden
Door wie?• 195 keukenmedewerkers
26
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
meer dan
1 500 000 maaltijden
27
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
De sociale dienst van de 3 campussen verzamelde op 30 novem-
ber 2010 aan de helihaven van campus Salvator voor de start
van een leuke teamactiviteit. Daar werden ze onderworpen aan
een geanimeerde autozoektocht met als thema Flower Power. In
gepaste outfit en met de nodige aanwijzingen begaven de me-
dewerkers zich via landelijke, besneeuwde wegen richting Diest.
Op de eindbestemming, Brasserie De Badmeester op Domein De
Halve Maan, werden zij culinair verwend met een winterbarbecue
met voorafgaand een leuke quiz.
Teamactiviteiten in woord en beeld
'Flower power' autozoektochtvoor sociale dienst
De technische dienst en de studiedienst (SIM) van de drie campussen brach-
ten in december een bezoekje aan Winterland. Sommigen waagden zich even
op de ijspiste, anderen bekeken Hasselt eens vanuit de hoogte in het reuzen-
rad. De geur van gebakken hamburgers en smoutebollen vulde niet alleen
de neuzen maar zeker ook de maag. Al dit lekkers kon daarna weer doorge-
spoeld worden met een glühwein of borreltje. Om helemaal in de kerstsfeer
te komen, konden onze collega’s met de handjes in de lucht en uit volle borst
meezingen met Micha Mara. Nog even met Micha op de foto en zo kon de
activiteitennamiddag helemaal geslaagd genoemd worden.
Technische dienst en SIM leven zich uit inWinterland
Op 18 december trad Isabelle in het huwelijk met
Alexander. De bruiloft was een heus feest, maar
werd abrupt verstoord door de moord op Marcel.
Op deze manier sloot C1 campus SA het jaar in
mineur af. Wie was de moordenaar? Jean-Paul, het
knechtje van Madame Hélène? Amber, het stief-
zusje van Isabelle? Alexander, de bruidegom van
de avond? Isabelle, de bruid? Of madame Hélène,
de ijdele moeder van de bruidegom? Wat was het
motief…? En het moordwapen…? Dat waren de
vragen waarop het personeel van afdeling C1 een
antwoord diende te vinden tijdens een bloedstol-
lende en spannende teambuiling met als thema
‘Till death do us part’. De betrokkenheid van ieder
was uitermate groot: mee lachen, dansen, speu-
ren,… Missie teambuilding was geslaagd, de moor-
denaar bekend…
Moord tijdens kerstfeest C1
28
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
“Ik ga regelmatig wandelen in de buurt van
de Muntelbeekweg in Wimmertingen,” steekt
dr. Mullens van wal. “Dat is een verbindings-
straatje tussen de Luikersteenweg en de
Mombeekdreef. In principe is het een straatje
waar nauwelijks enig verkeer komt omdat er
maar één villa gelegen is en een boerderij aan
het begin van de straat.”
Van sluikweg tot paddenslagveldAan het ene uiteinde van de Muntelbeek-
straat liggen moerassen, aan het andere uit-
einde een vijver. “Na de winter trekken de
padden van het moeras naar de vijver om er
te paren,” legt Annelies Mullens uit. “Ze moe-
ten de hele lengte van de straat afleggen om
daar te geraken. Eén passerende auto kan dus
heel wat padden overrijden. Vroeger zag ik af
en toe wel eens een overreden pad liggen,
maar afgelopen maart leek het er wel een
slagveld. Dit had onder meer te maken met
de lange winter waardoor de padden allemaal
op enkele weken tijd begonnen over te ste-
ken. Maar de voornaamste reden is toch dat
de Muntelbeekweg sinds de werken aan de
Luikersteenweg massaal als sluikweg wordt
gebruikt.”
Met de zaklamp op padOm te vermijden dat er nog meer padden en
salamanders het leven zouden laten, onder-
nam Annelies Mullens onmiddellijk actie, sa-
men met haar kinderen. “Padden steken over
bij ochtend- of avondschemering,” legt ze uit.
“Samen met onze kinderen ben ik daarom vo-
rig jaar tijdens de paddentrek iedere avond
enkele uren met de zaklamp de Muntelbeek-
weg op en neer gelopen om overstekende
padden, kikkers en salamanders veilig over
te zetten. De kinderen vonden dat best span-
nend, zo in het donker,” lacht ze. “Ook de dia-
betesverpleegkundigen van campus VJ en
hun kinderen zijn een keertje komen helpen.”
Verkeersbord Deze avondlijke inspanningen loonden, maar
tijdens de ochtendschemering bleven er pad-
den sneuvelen. “Daarom heb ik toen naar
schepen Toon Hermans gemaild. Ik heb hem
leren kennen via het ReGo in het kader van
een aantal sensibilisatieacties die we ooit
hebben opgezet voor mensen met overge-
wicht en diabetes. Milieubewust als hij is,
stond er binnen 24 uur een verkeersbord met
overstekende padden aan de Muntelbeek-
weg. Sinds november 2010 is het straatje
afgesloten voor doorgaand verkeer en tus-
sen 7 en 9 uur is het zelfs volledig afgesloten
door een zogenaamd verdwijnpaaltje. Onze
kinderen natuurlijk blij en fier dat ze dit mee
gerealiseerd hebben!” Tussen half februari
en half april komt de paddentrek weer volop
op gang. “Ik hoop dan van de stad Hasselt
gedaan te krijgen dat ze gedurende een 4-tal
weken de straat volledig voor het verkeer
afsluiten,” aldus een gemotiveerde Annelies
Mullens.
Opgelet!In bepaalde straten van Hasselt organiseert
de stad samen met Natuurpunt systema-
tisch paddenoverzetacties. “De mensen van
Natuurpunt graven daar emmers in naast de
weg. Padden die willen oversteken, vallen
daarin en Natuurpunt maakt de emmers leeg
in de vijvers.” Dr. Mullens zou het geweldig
vinden als meer mensen binnen het zieken-
huis zich zouden engageren voor de padden.
“Al moet je wel opletten wat je doet. Haal
zeker geen padden uit emmers in gebieden
waar een paddenoverzetactie bezig is!” be-
nadrukt ze. “Natuurpunt registreert immers
heel nauwkeurig het aantal en de soort over-
gezette amfibieën. Bovendien ben je als leek
nooit zeker aan welke zijde van de weg je de
pad best brengt!”
Interesse in paddenoverzetacties?Dan kan je contact opnemen met Natuurpunt,
onderafdeling Hyla (www.hylawerkgroep.be).
“Indien veel mensen binnen ons ziekenhuis
geïnteresseerd zijn, kunnen we misschien
vanuit het ziekenhuis wel een paddenover-
zetactie in een bepaalde straat organiseren,”
Dr. Annelies Mullens in de bres voor padden en andere dieren
ndocrinologe dr. Annelies Mullens is al van kinds-been af een groot natuurliefhebber. Samen met haar gezin is ze onder meer lid van Natuurpunt, Greenpeace en het natuur-hulpcentrum in Opglabbeek. Daarnaast voedert ze iedere win-ter 4 tot 5 kg zaad per dag aan de vogels in haar tuin. Maar het afgelopen jaar bracht haar liefde voor de natuur haar nog een stapje verder. Toen ondernam ze in haar buurt eigenhandig ac-tie om padden en salamanders van een gewisse dood op de openbare weg te redden. Een warm verhaal, dat ze voor Jess graag vertelt.
E
Dr. Annelies Mullens - EndocrinologeSinds 2001 actief op campus VJ (voorheen o.m. stage gelopen op campus SA)
Gehuwd met: dr. Ignace Vanmoerkerke, gastro-enteroloog op campus SA
Moeder van 2 zonen: Pieter (12) en Willem (9)
29
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
hoopt Annelies Mullens. “Dat vraagt enige tijd
en overleg met het stadsbestuur voor het af-
sluiten van wegen, plaatsen van verkeersbor-
den, enz. Maar als er genoeg interesse is, wil
ik wel contact opnemen met Hyla om alles te
organiseren. Geïnteresseerde artsen of mede-
werkers mogen mij dus altijd mailen op anne-
lies.mullens@jessazh.be. Ook wie niet actief
wil meewerken, zou ik toch willen vragen om
straten met oversteekplaatsen van padden
van begin februari tot half april zoveel moge-
lijk met de wagen te vermijden.”
5000 euro voor kinderdorp Haïti goed besteed
Natuurpunt (www.natuur-
punt.be) heeft een lokale
afdeling in de regio Hasselt.
Deze organiseert regelma-
tig wandelingen met gids,
onderhoudswerken in na-
tuurgebieden, natuurcursus-
sen (o.a. over roofvogels,
insecten, planten...). Voor
kinderen tussen 6 en 18 jaar
bestaat er een jongerenaf-
deling; de JNM of jeugdbond
voor natuur en milieu. Naast
wandelingen met gids en on-
derhoudswerken organiseert
de jeugdafdeling ook bos-
spelen en kampen. Voor de
kleintjes zijn er onder meer
knutselnamiddagen. De werk-
groep voor amfibieën binnen
Natuurpunt is HYLA (www.
hylawerkgroep.be).
Natuurpunt
Tijdens het fusiefeest begin vorig jaar ging er aandacht naar het goed doelproject ‘Kinder-
dorp Bon Repos in Haïti. De Jessamedewerkers die op het fusiefeest aanwezig waren en het
ziekenhuis zelf schonken samen 5000 euro voor het kinderdorp, dat net zwaar te lijden had
gehad van de aardbeving. Zo vielen er in Bon Repos heel wat zwaargewonden en werden
diverse gebouwen ernstig beschadigd.
Lydia Castiglione, klinisch psychologe van de organisatie Zen-Flower, liet ons intussen we-
ten dat het geld goed besteed is. In eerste instantie is de omheiningsmuur rond het dorp
terug opgebouwd (zie foto 1 - muur op de achtergrond). Zo’n muur is uiterst noodzakelijk
om de kinderen veilig te houden. “Anders dringen er geregeld mensen in het dorp binnen,”
vertelt Lydia. “Er zijn veel arme mensen in de buurt en ze proberen alles te stelen wat niet
te heet of te zwaar is. Vroeger werden kinderen zelfs regelmatig het slachtoffer van ernstig
geweld, met soms de dood tot gevolg!” Er is ook een nieuw huis bijgebouwd dat onderdak
biedt aan 20 extra kinderen. Momenteel wordt er volop gebouwd aan een tweede huis.
Dat moet in maart 2011 klaar zijn en een dak boven het hoofd van nog eens 20 kinderen
bieden. In totaal biedt het dorp dan plaats aan 120 kinderen. Naast nieuwe huisvesting en
bescherming werd er het voorbije jaar ook een noodschooltje en een noodkerkje gebouwd.
Zowel educatie als geloof zijn immers zeer belangrijk voor de Haïtianen “Er is best nog wel
wat werk aan de winkel,” besluit Lydia, “maar het leven in het kinderdorp begint terug stil-
aan zijn normale gangetje te gaan!”
Een filmpje van de heropbouw kan je bekijken via deze link: http://vimeo.com/18679760
Foto
grafi
e: T
om P
alm
aers
1
30
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Jess! van a tot z
1 500 euro; dat is het bedrag dat de
neurochirurgen van campus VJ op
donderdag 23 december overhan-
digden aan de organisatie ‘een Hart
voor Limburg’. Naar aanleiding van
haar 20-jarig bestaan organiseerde
de dienst neurochirurgie eind 2010
een uitgebreide receptie voor haar
eigen medewerkers, collega’s, huis-
artsen en arts-specialisten uit de
omringende ziekenhuizen. De aan-
wezigen kregen er de gelegenheid
een schenking te doen voor het
goede doel. “We hebben gekozen
voor een Hart voor Limburg omdat
het een Limburgs initiatief is en
zich wil inzetten voor kwetsbare
kinderen,” vertelt neurochirurg dr.
Wim Duyvendak. “De aanwezigen
verrasten ons met giften ter waar-
de van 1.200 euro. De neurochi-
rurgen zelf deden er nog 300 euro
bovenop.” De opbrengsten van Een
Hart voor Limburg gaan dit jaar
naar 43 projecten ten voordele van
maatschappelijk kwetsbare kinde-
ren en hun directe omgeving. “In
totaal telt Limburg 20 000 maat-
schappelijk kwetsbare kinderen,”
vertelt Geert Kenis, “alle hulp is dus
meer dan welkom.”
Sinds kort organiseert het borstcentrum (dienst oncologie) van het Jessa Ziekenhuis twee keer
per jaar een Mindfulnesstraining voor kankerpatiënten die hun (na)behandeling achter de rug
hebben. Het Mindfulness-Based Stress Reduction programma is een 8 weken durende training
die patiënten hulpmiddelen aanreikt om met heftige gedachten en emoties om te gaan en
rust te vinden in de (emotionele) onrust. Tijdens deze wetenschappelijk onderbouwde trai-
ning wordt gebruik gemaakt van ademhalingsoefeningen, meditatie, cognitieve technieken
en yoga. De cursussen Mindfulness-Based Stress Reduction worden verzorgd door Nathalie
Cardinaels, psychologe en gedragstherapeute borstcentrum. Sinds 2011 traint Sofie Engels,
psychologe oncologie, een tweede, gelijktijdig lopende groep. De volgende training gaat eind
februari van start. Voor meer informatie kan je de psychologen contacteren op 011 30 89 67
(Nathalie Cardinaels) of 011 30 89 15 (Sofie Engels).
In het vorige nummer brachten we kort verslag uit over de kwaliteitshappening die in november en december vorig jaar plaatsvond. De afslui-
ting van de kwaliteitshappening vond echter te laat plaats om de winnaars van de posterwedstrijd nog in het vorige nummer op te nemen.
Bij deze willen we hen alsnog feliciteren.
De publieksprijs ging dit jaar naar de volgende posters:
1. Ziekenhuisbreed procedureboek radiologie
Johan Bogaerts en Katrien Vanherle, radiologie campus VJ
Geert Jeuris en Tinne Martens, radiologie campus SA en SU
2. Allergenendatabank
voedingsdienst en dieetafdeling campus VJ
3. Klinisch pad Acute pijn bij traumapatiënten
spoedafdeling campus SA
Voor de juryprijs bestond de top 3 uit:
1. Samen denken en doen in de zorg via zorgpaden
Bert Van Hoecke en Liesbeth De Gryse, dienst kwaliteit
2. Optimalisatie proces flow OK CSA
Lieke Verrijt, hoofdverpleegkundige centrale sterilisatie campus VJ
3. Wie mag wat? Invoering van het vaardigheidspaspoort
spoedafdeling campus SA
Mindfulness voor kankerpatiënten
Winnaars posterwedstrijd kwaliteitshappening 2010
Neurochirurgen schenken 1 500 euro
aan een Hart voor Limburg
Toen vervoercoördinator Anja Schee-
len eind 2009 begon met het promoten
van carpoolen, kwamen er op campus
Salvator twee teams in opstart. Op 2
maanden tijd stond dit gelijk aan 40 ge-
carpoolde dagen en dus 40 vrijgekomen
parkeerplaatsen voor andere bezoekers.
Daarnaast werd ook het fiscale voordeel
voor meerdere medewerkers duidelijk.
Intussen mogen we spreken van een se-
rieuze carpool-boost. Geen enkel ander
ziekenhuis in België behaalt zoveel car-
poolers. Hiermee is meteen bewezen dat
zelfs met wisselende diensten - en mits
goede afspraken - carpoolen ook in de
zorgsector mogelijk is. Eind 2010 telde
ons ziekenhuis 22 carpoolteams op cam-
pus Salvator, 2 teams op campus SU en
1 team op campus VJ. Samen leverde dit
vorig jaar 827 vrijgekomen parkeerplaat-
sen op.
Het hoge aantal carpoolteams op cam-
pus Salvator hangt wellicht samen met
de woonlocatie van medewerkers. Ter-
wijl meer medewerkers van campus Sal-
vator verder van het werk wonen, zijn
er op campus VJ meer medewerkers die
in en rond Hasselt wonen. Hierdoor ligt
het fietspercentage op campus VJ ho-
ger. Campus Salvator beschikt ook over
aparte carpoolparkeerplaatsen, waardoor
carpoolers zeker kunnen zijn van een
parkeerplaats dicht bij de ingang van
de campus. Op campus VJ is dit nog niet
realiseerbaar omdat er een overbezet-
ting op de personeelsparking is. Campus
SU beschikt over een ruime parking, waar
je sowieso snel bij de ingang bent.
Een tip aan alle medewerkers die alleen
in hun wagen naar het werk komen: denk
eens na of je met iemand kan samen rij-
den of onderweg iemand kan oppikken, al
is het maar af en toe. Je doet jezelf en het
milieu een groot plezier!
Het begon met
2 carpool-teams
31
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Ook dit jaar werft het Jessa
Ziekenhuis jobstudenten aan
voor bepaalde afdelingen en
dit voor de maanden juli, au-
gustus en september. Studen-
ten kunnen zich hiervoor nog
kandidaat stellen tot 31 maart
2011. Aan welke voorwaarden
jobstudenten moeten voldoen
voor verpleegkundige, paramedische of andere functies en hoe ze zich moeten inschrijven,
vind je op Jessanet > personeel > (kies je statuut) > studentenjobs of via de website www.
werkenbijjessa.be
Op 3 februari vond in het voormalig Provinciaal Ge-
zondheidscentrum op campus VJ de officiële opening
plaats van het Antennepunt Limburg van het Cen-
trum voor Ontwikkelingsstoornissen (COS). Kinderen
bij wie ontwikkelingsproblemen vermoed worden,
kunnen hier voortaan terecht voor een diagnose en
doorverwijzing op maat. Het initiatief is een samen-
werking tussen het UZ Leuven, het Ziekenhuis Oost-
Limburg en het Jessa Ziekenhuis.
Kinderarts dr. Marc Raes: “Voor kinderen met een
risico op of het vermoeden van een ontwikkelings-
vertraging of –stoornis, is het niet gemakkelijk om
op korte termijn een duidelijke diagnose en gespe-
cialiseerde hulp te krijgen. De complexe problema-
tiek vraagt vaak een onderzoek door verschillende
gespecialiseerde artsen en paramedici die daarvoor
over de nodige hulpmiddelen beschikken. Gestructu-
reerd onderling overleg is van cruciaal belang.” Lim-
burgse kinderen en hun ouders konden hiervoor tot
op heden terecht bij het COS, verbonden aan het UZ
Leuven, waar de wachtlijsten echter vaak meer dan
een jaar bedragen. Kinder- en revalidatiearts dr. Hilde
Olivié: “Met de oprichting van een antennepunt in
Limburg willen we de dienstverlening naar deze kin-
deren en hun ouders optimaliseren door het inkorten
van de wachtlijst, creëren van vlottere bereikbaar-
heid en een betere samenwerking met het hulpverle-
ningsnetwerk ter plaatse in Limburg.”
De raadplegingen in het COS Hasselt vinden voorlo-
pig elke donderdag plaats. Indien nodig kan dit in de
toekomst nog uitgebreid worden. Aanmeldingen ge-
beuren door verwijzers of de ouders via het centrale
nummer van het COS Leuven, tel. 016 33 75 07.
Kinderen met ontwikkelingsstoornis kunnen voortaan in Limburg terecht
Jobstudenten inschrijven tot 31 maart 2011
32
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Benodigdheden: (voor 4 personen)
• 400 g volkoren penne
• 400 g gerookte zalm
• 5 preiwitten
• 250 g champignons
• 1 bussel platte peterselie, fijngehakt
• 1 citroen
• 3 eetlepels bloem
• 3 eetlepels vetstof
• 3 dl witte wijn
• 14 dl visbouillon
• 2 dl Alpro Soya room Light
• peper, zout, nootmuskaat
• maïzena roux
Bereidingswijze:
• Was de preiwitten en snijd ze in halve ringen.
• Zet een ruime pan op het vuur, vul met wa-
ter en een snuifje zout.
• Neem een andere pan en stoof de versne-
den prei aan in de vetstof, kruid met peper,
zout en nootmuskaat.
• Laat de prei op een laag vuurtje sudderen (±
10 min.).
• Voeg de bloem toe en laat enkele minuten
meestoven.
• Blus met de witte wijn en de visbouillon.
• Laat ± 15 min. zachtjes inkoken
(zonder deksel).
• Snijd de gerookte zalm in dunne reepjes.
• Borstel de champignons en snijd ze in dunne
plakjes.
• Kook de pasta gaar.
• Voeg de champignons en de room bij de prei
en laat nog enkele minuten zachtjes inko-
ken.
• Dik de saus, indien nodig, in met instant
roux.
• Meng de pasta, de reepjes zalm, enkele
druppels citroensap en de gehakte peterse-
lie onder de saus.
• Proef en kruid, indien nodig, bij.
Tip:
Serveer met meergranenstokbrood.
In plaats van gerookte zalm kan je ook gekook-
te zalm gebruiken.
ezondheidspromotie voor medewerkers is een continu aandachtspunt in ons ziekenhuis. Ook gezonde voeding is hier een onderdeel van. Diëtiste Eveline Claes schotelt ons in dit nummer een gezond én lekker pastagerecht voor. Smakelijk!
G
Wat zijn voedingsvezels?
Voedingsvezels zijn voedingscomponenten
die niet worden verteerd en geabsorbeerd
in de dunne darm, maar onverteerd de dikke
darm bereiken. Het zijn essentiële voedings-
stoffen omdat ze een positieve invloed heb-
ben op de gezondheid. Er zijn verschillende
soorten voedingsvezels (bv. pectine, hemicel-
lulose, lignine).
Waarom zijn ze belangrijk?
• Gunstige werking op de darmfunctie en de
darmflora,
• Mogelijke bescherming tegen kanker (voor-
al darmkanker) en hart- en vaatziekten,
• Verlaging van het cholesterolgehalte,
• Verbetering van het bloedsuikermetabo-
lisme,
• Preventie van overgewicht door de grote
verzadigingswaarde van vezels.
Waarin komen voedingsvezels voor?
Ze zijn vooral in plantaardige voedingsmidde-
len terug te vinden zoals volkoren graanpro-
ducten (bv. bruine broodsoorten, bruine rijst,
volkoren deegwaren), peulvruchten, groenten,
fruit, aardappelen, noten en zaden.
Hoeveel voedingsvezels hebben we nodig?
Er wordt aangeraden om 15 tot maximaal 22
g voedingsvezels per 1000 kcal per dag in te
nemen. Dat komt neer op een gemiddelde in-
name van ongeveer 30 g voedingsvezels per
dag.
Hoe kan je voldoende voedingsvezels in-
nemen?
• Eet dagelijks 300 g groenten, spreid de
inname over verschillende maaltijden. Pro-
beer eens verschillende soorten groenten
in één maaltijd.
• Eet 2 tot 3 stuks fruit per dag. Vers fruit en
vruchtenmoes zijn ook goede alternatieven
voor broodbeleg!
• Eet bruine broodsoorten: tarwebrood, rogge-
brood, meergranenbrood, volkorenbrood, …
Vraag bij de bakker eens naar een bruin
stokbrood of bruine broodjes met zaadjes.
• Neem 200-350 g aardappelen per dag. Va-
riëren kan met volkoren deegwaren, volle
rijst en andere volkoren graanproducten.
• Tussendoortjes: een stuk fruit, granenkoe-
ken, yoghurt met vers fruit, een handvol
noten of gedroogd fruit, …
• Drink anderhalve tot twee liter water per
dag. Voldoende vezels geven enkel een op-
timaal resultaat als er ook voldoende wordt
gedronken.
Test jezelf
Neem jij voldoende vezels in? Doe de test!
Voedingsvezels
Volkoren penne met prei en gerookte zalm
Culinair
Eveline Claes
woont in
Heusden-Zol-
der en werkt
sinds 2 jaar
als diëtiste in
ons zieken-
huis. Ze weet dus alles over
gezonde én lekkere voeding.
De vaste stek van Eveline is
de dienst geriatrie op campus
Salvator.
33
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
De vezeltest
1. Brood en ontbijtgranen: (ontbijt, broodmaaltijd en tussendoor) ........................ (grote) sneden donkerbruin brood zoals volkorenbrood, meergranenbrood, roggebrood x 2 = ................................
........................ (grote) sneden witbrood, rozijnen-, suikerbrood of 1 pistolet x 1 = ................................
........................ volkorenbeschuit of –cracker x 0,5 = ................................
........................ kommetje(s) vezelrijke ontbijtgranen x 11 = ................................
........................ kommetje(s) muesli x 4 = ................................
........................ kommetje(s) cruesli of krokante muesli x 3 = ................................
........................ kommetje(s) cornflakes x 1 = ................................
Subtotaal = ..................................
2. aardappelen en aardappelvervangers (warme maaltijden) ........................ portie(s) (210 g) gekookte aardappelen (100 g aardappelen = 1 grote of 2 kleine aardappelen) x 6 = ................................
........................ bord(en) (180 g) gekookte volkoren deegwaren x 5 = ................................
........................ klein pak frieten of 1/3 bord (150 g) x 4 = ................................
........................ bord(en) (180 g) gekookte witte deegwaren of rijst x 3 = ................................
Subtotaal = ..................................
3. Vezelrijke vervangproducten voor vlees ........................ portie(s) (= 100 g) quorn, tahoe of tempé x 5 = ................................
........................ grote groentenlepel(s) (1 lepel = 50 g) peulvruchten (= witte en bruine bonen, linzen,…) x 3 = ................................
........................ handvol noten x 0,1 = ................................
Subtotaal = ..................................
4. Groenten ........................ klein bordje rauwkost (50 g) x 1 = ................................
........................ grote groentenlepel(s) (1 lepel = 50 g) gekookte groenten x 1 .................=
........................ glazen groentensap x 2 = ................................
Subtotaal = ..................................
5. Fruit ........................ dessertschaaltje(s) bessen bv. frambozen, braambessen, rode bessen,… x 6 = ................................
........................ stukken vers fruit zoals een appel, peer, sinaasappel, banaan, enz. x 3 = ................................
........................ handvol gedroogd fruit (bv. rozijnen, abrikozen, dadels,…) x 2 = ................................
........................ glazen fruitsap x 1 = ................................
Subtotaal = ..................................
6. Tussendoortjes ........................ stukken fruittaart x 6 = ................................
........................ muesli-, haver- of granenkoek x 2 = ................................
........................ sneetje(s) peperkoek x 1 = ................................
........................ stuks volkoren speculoos x 0,5 = ................................
........................ rijstwafels x 0,5 = ................................
Subtotaal = ..................................
Vul per groep in hoeveel en wat je gisteren hebt gegeten.Vermenigvuldig dit met de getallen die er naast staan en tel dan alles samen.
Bron: Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie vzw (www.gezondheidstest.be)
Minder dan 20 puntenWerk aan de winkel! Je moet
minimum 20 vezelpunten behalen.
Let erop dat je dagelijks groenten
en fruit op het menu zet en kies bij
voorkeur voor bruine broodsoorten.
Tussen 20 en 30 puntenJe bent op de goede weg! Je eet
meer vezels dan de gemiddelde
Vlaming. Als je voldoende bruine
broodsoorten en aardappelen eet,
een grote portie groenten en 2 à 3
stukken fruit, dan haal je de dage-
lijkse aanbevolen hoeveelheid.
Meer dan 30 puntenProficiat! Je eet ruim voldoende
vezels. Let erop dat je hierbij ook
voldoende drinkt (minstens 1.5 liter
per dag, bij voorkeur water). Eet
vooral elke dag verse groenten en
fruit. Doe zo voort!
Jouw score
Je totaalscore van gisteren = ...........................................
34
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
1
Huwelijk of bevalling? Contacteer personeelszaken!
Jos Coelmont startte zijn loopbaan in 1974 als
psychiatrisch verpleegkundige in Sancta Maria
(St.-Truiden). Begin 1977 maakte hij zijn trans-
fer naar campus VJ en twee jaar later werd hij er
hoofdverpleegkundige op de PAAZ (toen nog A2).
Jos stond ook mee aan de wieg van de associatie
kinderpsychiatrie waar hij verpleegkundig coördina-
tor werd en bleef tot aan zijn pensioen. Daarnaast
is hij ook bestuurder in enkele vzw’s voor thuiszorg
en tewerkstelling van psychiatrische patiënten. Op
1 mei 2004 gaf Jos zijn carrière een ommezwaai en
werd hij ombudsman op campus VJ.
Pensioenviering
Ben je onlangs gehuwd of ben je
sinds kort de trotse moeder of vader
van een jonge spruit? Geef dan zeker
een seintje van de blijde gebeurtenis
aan de dienst personeelszaken. Op die
manier blijft je personeelsdossier up-
to-date, gebeurt de berekening van je
belastingen correct en verschijn je au-
tomatisch in de rubriek huwelijken of
geboorten in Jess! Bovendien ontvang
je een attentie van het ziekenhuis in
de vorm van een cheque. Je moet hier-
voor wel even aan de dienst onthaal-
personeelszaken een kopie bezorgen
van het geboorte-uittreksel of de hu-
welijksakte. Medewerkers van campus
SU kunnen deze documenten binnen
brengen bij Rita Lemmens, directiese-
cretariaat campus SU.
Puzzelplezier
L E N I G
MAAZAKGW
ARBEIDENVETE
KASONTBEREN
EGELLUIGENE
LENIGWOEIN
YTEILVEND
HDEEGNRAK
AAKKIES LAMA
LAANINRAMEN
BRAAK TEEN
I STOPDESSIN
NJOUIKEU
OEFENING ZILT
InvulpuzzelVul al de onderstaande woorden in het diagram in. We hebben alvast één woord op
de juiste plek gezet om je op weg te helpen. Veel plezier!
2 Letters:
AI
3 letters:
AAK
DOL
IEL
JOU
KAN
KAS
KEU
LEI
LUI
NUT
OEI
OEN
PUI
RAK
RAM
REE
SKI
TEN
VEN
ZAK
Oplossing:
4 letters:
ANTI
DAME
DEEG
EGEL
GEIT
GENE
GIEK
HAAR
KAAS
KIES
KOON
LAAN
LAMA
LANS
LIED
RAGE
STOP
TEEN
TEIL
VETE
ZILT
5 letters:
BRAAK
GEREI
LENIG
NATJE
VEGEN
WENEN
ZENUW
6 letters:
ABSENT
ALBINO
DESSIN
MAKELY
SNEDIG
7 letters:
INRAMEN
8 letters:
ARBEIDEN
OEFENING
ONTBEREN
35
janu
ari |
feb
ruar
i ‘1
123-04-10 Ben Veuchelen en Sofie Vanduren palliatieve zorgen Virga Jesse
29-05-10 Dimitri Mols en Nadine Ryll kraamafdeling Virga Jesse
25-09-10 Ronny Motmans en Sofie Bielen diabetesconventie Virga Jesse
02-10-10 Ingo Nijs en Caroline Van Buggenhout orthopedie Virga Jesse
30-11-10 Jean Lavreysen en Vera Mentens diabetesconventie Virga Jesse
Huwelijken
03-08-10 Bent Noëlla Renders hart-, long- en vaatchirurgie Virga Jesse
26-05-10 Christian Loretta Morgante laboratorium Virga Jesse
21-08-10 Fien Tom Eykenboom palliatieve zorgen Virga Jesse
25-10-10 Daan Nicky Janssen hart-, long- en vaatchirurgie Virga Jesse
30-11-10 Sena Sofie Hufkens operatiekwartier Virga Jesse
01-12-10 Hannes Karolien Vanhemel medisch secretariaat Virga Jesse
06-12-10 Nias Karen Keppens urologie en nefrologie Virga Jesse
08-12-10 Kaat Annelies De Vuyst geriatrie 3 Virga Jesse
16-12-10 Lars & Rune Nicky Vaes CD Salvator
17-12-10 Gwen Wendy Ruysen radiotherapie LOC Virga Jesse
20-12-10 Jasper Claudia Fripont dieetkeuken Virga Jesse
30-12-10 Bent Lieve Opsteyn SP-Neuro St.-Ursula
01-01-11 Anne-Sophie Annick Maris boekhouding Virga Jesse
05-01-11 Vinz Silvia Altomare geneeskunde 3 Salvator
06-01-11 Tuur Jeroom Scheepers intensieve zorgen Virga Jesse
16-01-11 Kato Caroline Schraepen urologie Virga Jesse
18-01-11 Anna Lindsay Peeters kraamafdeling Salvator
Geboorten
01-12-10 Ria Bex kraamafdeling Virga Jesse
01-12-10 Cecilia Everts hemodialyse Salvator
13-12-10 Carlo Govaerts technische dienst Virga Jesse
01-01-11 Liliane Blokken onderhoud Virga Jesse
01-01-11 Godelieve Wanten onderhoud Virga Jesse
01-01-11 Roger Quetin fysische geneeskunde Virga Jesse
01-01-11 Helene Hendrix geriatrie Virga Jesse
01-01-11 Johan Theunis dringend extern ziekenvervoer Virga Jesse
01-02-11 Jos Coelmont algemene directie Virga Jesse
01-02-11 Renilde Haenraets intern ziekenvervoer Virga Jesse
01-02-11 Marie-Guy Bodson PAAZ Virga Jesse
01-02-11 Lydie Van Doorn labo klinische biologie Virga Jesse
01-02-11 Machteld Vrolix labo klinische biologie Virga Jesse
01-03-11 Lut Moris hemodialyse Virga Jesse
01-04-11 Lidwina Van Mulken consultaties Virga Jesse
01-04-11 Godelieve Goethals kinder-en jeugdgeneeskunde Virga Jesse
Pensioen
Personeelsweetjes
Op maandag 17 januari 2011 is Dirk Grauwels, bestuurder vzw Jessa Ziekenhuis en
AV Virga Jesseziekenhuis, thuis plots overleden. Hij was geboren in 1956. Wij bieden de
echtgenote en familie van Dirk onze oprechte deelneming aan en wensen hen veel sterkte.
Overlijden
Steun je medemensen met kanker
Een groep van 25 enthousiaste Jessa medewerkers heeft zich opnieuw geëngageerd om als enige Belgisch Limburgse team, samen
met 270 andere teams, deel te nemen aan de Roparun 2011.
Deze langste estafetteloop ter wereld wordt van zaterdag 11 juni tot maandag 13 juni gelopen met start in Parijs en aankomst
in Rotterdam. De Roparun is een loopevenement van 530 kilometer waarbij teams een sportieve prestatie leveren om geld op te halen voor
kankerprojecten.
Het Jessa Roparun Team 28 bestaat uit acht lopers die elk gemiddeld zo’n 65 kilometer lopen, uit zes begeleidende fietsers, chauffeurs,
verzorgers en mensen van de catering.
In 2010 verzamelden we 25.000 euro voor het goede doel. Ons team hoopt in 2011 opnieuw zoveel mogelijk geld te verzamelen voor
kankerpatiënten.
Je bijdrage is welkom!Je kan ons steunen door als individu, dienst of bedrijf vrijblijvend een storting te doen op rekeningnummer 784-5672343-03 mét duidelijke vermelding van Roparun 2011. Stortingen vanaf 30 euro ontvangen een fiscaal attest. Dit wordt afgeleverd in de maand maart volgend op het jaar van storting.
We danken je alvast voor je bijdrage en steun!
STeUN het Jessa Roparun Team 28!
Jessa Roparun Team 28 Jessa Ziekenhuis vzw
Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt
www.jessazh.be
Meer informatie:
www.jessazh.be/roparun
roparunteam28@jessazh.be
011 30 82 14
Meer informatie algemeen:
www.roparun.nl
Meer informatie: www.jessazh.be/roparun of www.roparun.nl