Jaarverslag Jessa Ziekenhuis 2012
-
Upload
jessa-ziekenhuis -
Category
Documents
-
view
224 -
download
3
description
Transcript of Jaarverslag Jessa Ziekenhuis 2012
Jaarverslag 2012
2 jaarverslag 2012 inhoud
Kwaliteit, patiëntveiligheid,
innovatie, samenwerking met
externe partners en engage-
ment naar onze medewerkers.
Deze en andere begrippen
willen we als Jessa Zieken-
huis iedere dag hoog in het
vaandel dragen. Daarnaast
lag de focus in 2012 sterk op
servicegerichtheid en werd
kostenbewustzijn een hot
item. Tussendoor legden we
ook nog heel wat stukjes van
onze verhuispuzzel op hun
plaats door gelijkaardige of
aanverwante afdelingen sa-
men te brengen op één van de
drie campussen. Ook al blijft
er nog wel wat werk aan de
puzzel. Wil je weten hoe ons
jaar 2012 verlopen is? Kijk
dan even met ons mee.
3jaarverslag 2012
4 jaarverslag 2012 - inhoudstafel
5inhoudstafel - jaarverslag 2012
Quality time 6
Onze kwaliteitslabels 6
Wat vinden de patiënten van onze zorg? 8
Kwaliteit meten om te verbeteren 13
Servicegericht en hoffelijk 14
We willen onze patiënten supertevreden naar huis zien gaan. 14
Safety first 16
De juiste cultuur? 16
Concrete patiëntveiligheidsprojecten 18
Samen sterk 20
Over je grenzen heen kijken, biedt nieuwe opportuniteiten 20
nieuw in ons zorgaanbod 22
Onze belangrijkste vernieuwingen 22
Speciale gelegenheden 26
Powered by people 28
Ons engagement naar onze medewerkers 28
Jessa actief op sociale media 30
Ons sociaal engagement 31
Jessa spaart 32
Jessa 2012 in cijfers 34
Kwaliteit van de zorg 34
Productiecijfers 48
6
Kwaliteit ziekenhuisbreed...In het voorjaar van 2012 behaalde het Jessa Zieken-
huis als eerste Belgische ziekenhuis voor de tweede
keer een ziekenhuisbrede NIAZ-accreditatie, nu voor
de drie campussen. “Dit internationale kwaliteitslabel
is een signaal dat patiënten, verzekeraars en overhe-
den vertrouwen kunnen hebben in een goed en veilig
georganiseerd ziekenhuis,” zegt algemeen directeur
dr. Yves Breysem. “We zijn dan ook fier dat we dit label
zo kort na de fusie behaald hebben. Toch betekent dit
niet dat er niets meer kan foutlopen. Bovendien zijn er
sowieso nog een hele waslijst aan punten die we nog
moeten en zullen verbeteren. Kwaliteitsverbetering is
en blijft een prioriteit.”
... en op onze afdelingen ...Ook op onze afdelingen zetten artsen en medewer-
kers kwaliteit hoog op hun prioriteitenlijst. Zo mag
bijvoorbeeld de afdeling electrofysiologie van ons
hartcentrum zich sinds juni 2012 ‘Center of Excellence
Electrophysiology’ noemen. Deze titel, die slechts een
10-tal Europese ziekenhuizen mogen dragen, wordt
door de firma St.-Jude uitgereikt. Artsen van over de
hele wereld kunnen live ablaties komen mee volgen in
het nieuwe, tweede cathlab waarover ons ziekenhuis
sinds eind 2011 beschikt. Dit lab wordt door St. Jude
‘the lab of the future’ genoemd.
Quality time
6 jaarverslag 2012 - Quality time
"Kwaliteitslabels zijn een signaal dat patiënten vertrouwen kunnen hebben in ons ziekenhuis."
... leidt tot goede reputatieEind maart maakte de consumentenorganisatie Test-
Aankoop een reputatie-index van ziekenhuizen be-
kend op basis van een ondervraging bij huisartsen
en specialisten in Vlaanderen en Brussel. Voor 13
specialismen werd de reputatie van de verschillende
ziekenhuizen bevraagd. De vier die volgens Test-
Aankoop tot de beste ziekenhuizen gerekend werden,
waren UZ Leuven, UZ Brussel, UZ Gent en het Jessa
Ziekenhuis. Bekwaamheid en/of specialisatie van het
medisch personeel was hierbij de belangrijkste reden.
Dit onderzoek van test-Aankoop geeft de mening van
de bevraagde artsen weer. We hebben dus als Jessa
Ziekenhuis een goede reputatie hoog te houden.
7Quality time - jaarverslag 2012
"Kwaliteitslabels zijn een signaal dat patiënten vertrouwen kunnen hebben in ons ziekenhuis."
8 jaarverslag 2012 - Quality time
Uit de vergelijking met de vorige patiëntentevreden-
heidsmeting (najaar 2011) blijkt dat de punten waar-
op we toen sterk scoorden, ook nu sterke domeinen
zijn. Bovendien zijn er enkele aandachtsgebieden uit
de vorige meting weggewerkt. Dat is positief, maar
toch zijn er ook een aantal punten waar we zeker ver-
der aan moeten werken.
De mening van de patiënt
Patiënt tevreden?Kwaliteitslabels zijn een mooie opsteker, maar de ham-
vraag is: “wat vinden onze patiënten van onze zorg en
dienstverlening?” In het najaar peilen we jaarlijks tij-
dens een tevredenheidsmeting bij zo’n 2 500 patiën-
ten naar hun ongezouten mening over ons ziekenhuis.
Op sommige vlakken geven ze ons een prima rapport,
op andere vlakken scoren we eerder gemiddeld (zie ‘de
mening van de patiënt’). Er is dus zeker nog werk.
Alle afdelingen van het ziekenhuis krijgen hun indivi-
duele resultaten van de meting. We verwachten van
hen dat ze gerichte acties nemen voor de verbeter-
punten die patiënten aangeven. In dat proces onder-
steunen we hen door bijvoorbeeld gerichte workshops
te organiseren en checklists ter beschikking te stellen.
De volgende meting start in september 2013. Streef-
doel is om tegen dan vooruitgang geboekt te hebben
voor de verbeterpunten.
Onthaal op de afdeling
Aandacht van en behandeling door verpleegkundigen
Snelheid bij beloproepen
Uitleg over medicatie
Tijdig krijgen van medicatie
Bestrijding van pijn
Uitleg over de nazorg
Manier waarop het ontslag uit het ziekenhuis gebeurde
Patiënten waren zeer tevreden over:
Wat vinden de patiënten van onze zorg?
9Quality time - jaarverslag 2012
Algemeen onthaal in het ziekenhuis
Informatie van de arts over kosten van het
ziekenhuisverblijf en de ziekenhuisfactuur
Smaak en variatie van de maaltijden
Bereikbaarheid van het ziekenhuis
Aandacht en uitleg van de arts over aandoening,
onderzoek en behandeling
Rust op de afdeling
Beschikbare ruimte en rust op de kamer
Aandachtspunten blijken voornamelijk: Verbeterpunten
waar we zeker aan moeten werken:
10 jaarverslag 2012 - Quality time
Tevredenheid van de patiënt over de aandacht die de arts aan hem/haar besteedde
57,6% van de patiënten was in de meting van 2012 ‘zeer tevreden’ over de aandacht en tijd die artsen aan
hem of haar besteedde. Het aandeel ‘zeer tevreden patiënten’ is de laatste jaren wel licht gestegen, maar
toch blijft dit een aandachtspunt.
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
70,0%
80,0%
zeer ontevreden ontevreden misschien tevreden tevreden zeer tevreden
53,4%
2010 2011 2012
27,6%
55,1%
27,1%
57,6%
26,7%
Enkele cijfers uit de patiëntentevredenheidsmeting
Tevredenheid van de patiënt over de aandacht en tijd die het verpleegkundig personeel aan hem/haar besteedde
In 2012 was 73% van onze patiënten “zeer tevreden” over de aandacht en tijd die zij van de verpleegkundi-
gen kregen. Dit is opnieuw een lichte stijging ten opzichte van de voorgaande jaren. Een sterk punt!
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
70,0%
80,0%
zeer ontevreden ontevreden misschien tevreden tevreden zeer tevreden
22,9%
71,5%
23,1%
73,0%
2010 2011 2012
24,0%
72,3%
78,0%
11Quality time - jaarverslag 2012
Tevredenheid van de patiënt over de uitleg door de arts over de aandoening, het onderzoek en de behandeling
Zou u Jessa aanraden aan familie of vrienden?
Ook op dit vlak kan de score beter. Het gaat dan bijvoorbeeld om: kregen patiënten voldoende uitleg van de
arts, was de uitleg in verstaanbare taal. 56% van de patiënten is hierover ‘zeer tevreden’. Ook dit aandeel is
wel lichtjes gestegen, maar het blijft een aandachtsgebied.
78,6 % van onze patiënten gaf in 2012 aan dat ze Jessa zeker zouden aanraden aan vrienden en familie. Dit
aandeel is gestegen ten opzichte van 2011 maar lag in 2010 iets hoger. Wel goed, maar toch nog wat werk
aan de winkel!
0,0%
0,0%
10,0%
10,0%
20,0%
20,0%
30,0%
30,0%
40,0%
40,0%
50,0%
50,0%
60,0%
60,0%
70,0%
70,0%
80,0%
80,0%
zeer ontevreden
neen, zeker niet neen, waarschijnlijk niet ja, waarschijnlijk ja, zeker
ontevreden misschien tevreden tevreden zeer tevreden
29,4%
55,8%
81,5%
30,5%
56,1%
2010
2010
2011
2011
2012
2012
30,6%
20,9%
54,8%
16,9%
78,6%
20,4%
12 jaarverslag 2012 - Quality time
We willen onze patiënten de mogelijkheid bieden om
goed geïnformeerd voor een ziekenhuis te kiezen.
Daarom geven we via onze website inzage in de kwali-
teit van onze zorg door een aantal resultaten van onze
zorgprocessen ter beschikking te stellen. Het gaat dan
bijvoorbeeld om resultaten in verband met het verhin-
deren van het ontwikkelen van MRSA-infecties, het
dragen van correcte identificatiebandjes, de tijd die
patiënten doorbrengen op de spoedgevallendienst en
het verhinderen van het ontwikkelen van doorligwon-
den. Onze concrete resultaten vind je vanaf pagina 34.
Vlaams indicatorenplatformMede onder impuls van de ziekenhuiskoepels werd in
de zomer van 2011 een breed Vlaams indicatorenfo-
rum opgestart. De Vlaamse minister en de Vlaamse
overheid, de Vlaamse Vereniging van Hoofdartsen,
het Vlaams Ziekenhuisnetwerk KULeuven, de mu-
tualiteiten, het Vlaams Patiëntenplatform, de Vlaamse
Verpleegunie en de ziekenhuiskoepels maken deel uit
van dit indicatorenforum. Momenteel werkt men aan
de uitwerking van een basisset van kwaliteitsmetin-
gen. Ook ons ziekenhuis neemt hieraan deel. 2012
en 2013 zijn voorbereidingsjaren. In 2014 willen we
hierover niet alleen intern, maar ook extern kunnen
rapporteren.
Samen sleutelen aan kwaliteitIeder jaar organiseren we een kwaliteitshappening.
In 2012 liep deze onder de noemer ‘geef je projecten
extra zuurstof’. We bedachten hiervoor een nieuw con-
cept dat sterk de nadruk legde op acties die plaats-
vonden op de afdelingen zelf en die gebundeld waren
rond 5 grote thema’s:
servicegerichtheid
efficiëntie
transfer
dossieranalyse
zorg voor de medewerker
De verhuispuzzelJe kon er in 2012 niet naast kijken: de talrijke verhui-
zen binnen en over onze campussen heen. Verpleeg-
afdelingen, raadplegingsactiviteiten en ondersteu-
nende diensten, er bewoog heel wat. Soms loopt de
omschakeling vlot, voor andere afdelingen betekent
een verhuis een gigantische verandering in gewoon-
ten, gebruiken, werkorganisatie, team. In heel wat ge-
vallen gaat het comfort voor de patiënt er in de nieuwe
locatie op vooruit, een enkele keer is dat niet het geval
en moeten we kiezen voor tijdelijke - minder optimale
- oplossingen. Prioritair in het hele verhuisgebeuren
blijft uiteraard een onverminderd kwaliteitsvolle en
patiëntveilige zorg. Enkele van de grootste ‘bewegin-
gen’ in 2012 waren de (bijna volledige) centralisatie
van geriatrie op campus Salvator en de centralisatie
van oncologie/hematologie op campus Virga Jesse.
13Quality time - jaarverslag 2012
Kwaliteit meten om te verbeteren
14 jaarverslag 2012 - Servicegericht en hoffelijk
“We willen allemaal graag onze patiënten superte-
vreden naar huis zien gaan," zegt algemeen direc-
teur dr. Yves Breysem. "Een uitstekende medische
en verpleegkundige zorg is daarbij essentieel. Maar
patiënten beoordelen onze service uiteraard ook op
de manier waarop we met hen omgaan en communi-
ceren. Daarom kozen we in 2012 ‘servicegerichtheid
en hoffelijkheid’ als centraal thema waarnaar het hele
jaar extra aandacht uitging." Heel wat diensten namen
initiatieven om hun servicegerichtheid te verbeteren.
Dat ging van gerichte opleidingen voor diverse, soms
zeer grote personeelsgroepen van zorgverstrekkers of
ondersteunende medewerkers tot allerhande mooie
acties. Enkele voorbeelden:
Servicegerichtheid op spoedDe samensmelting van de spoedgevallendiensten van
de Hasseltse campussen in 2011 was een complexe
verandering die niet altijd van een leien dakje liep. Dat
vertaalde zich soms in ontevreden patiënten. Daarom
zette de spoedgevallendienst in 2012 een groot traject
uit om de servicegerichtheid te verhogen. Belangrijke
stappen hierin waren de oprichting van een ‘werkgroep
servicegerichtheid’, een op maat gemaakte trainingses-
sie ‘klantgerichte communicatie’ waaraan alle artsen
en medewerkers van de spoedgevallendienst deelna-
men, maatregelen om wachttijden te verminderen en
het opstellen van SLA’s (service level agreement). Meer
over de wachttijden op spoed op pagina 39.
Servicegerichten hoffelijk
"We willen onze patiënten supertevreden naar huis zien gaan."
15Servicegericht en hoffelijk - jaarverslag 2012
Week van het extraatjeDe afdeling abdominale heelkunde campus Salvator or-
ganiseerde begin 2012 ‘de week van het extraatje voor
de patiënt’. Tijdens die week peilden de verpleegkundi-
gen telkens bij de patiënten waarmee ze hen een ple-
zier konden doen. Hiermee was meteen de toon gezet
voor een reeks van 4 themaweken, verspreid over het
hele jaar. De overige drie thema’s? Privacy, postopera-
tieve uitleg bij ontslag en acute postoperatieve pijn.
Informatiemap borstkankerpatiëntenBorstkankerpatiënten krijgen tijdens hun behandeling
heel wat hulpverleners te zien en er komt een grote
hoeveelheid informatie op hen af. Het borstcentrum
bundelde al deze informatie – voorheen ruim 25 ver-
schillende brochures – in één map in handtasformaat.
De informatie wordt telkens afgestemd op de behoef-
te van de patiënt. Een zeer handig onderdeel is bij-
voorbeeld de ‘wie is wie’, een fotoboek met contactge-
gevens zodat patiënten gemakkelijk een naam kunnen
plakken op de vele gezichten van de zorgverstrekkers
met wie ze te maken krijgen.
"We willen onze patiënten supertevreden naar huis zien gaan."
16 jaarverslag 2012 - Safety first
Patiëntveiligheid prijkt even hoog op onze prioritei-
tenlijst als kwaliteit. En dat werpt resultaten af. Een
onderzoek over de patiëntveiligheidscultuur in 141
ziekenhuizen wees begin 2012 uit dat het Jessa Zie-
kenhuis voor zes van de twaalf gemeten items bedui-
dend beter scoorde dan het gemiddelde van de sec-
tor en dat er een lichte vooruitgang was ten opzichte
van de vorige meting. “Work done?Toch niet! Op het
item ‘bestaffing’ scoren we enkele percentages lager
dan het gemiddelde,” vertelt stafmedewerker patiën-
tveiligheid Thijs Nelis. “En voor de aspecten ‘team-
work doorheen ziekenhuisafdelingen’, overdracht van
informatie bij het transfereren van patiënten’ en ‘het
melden van (bijna-)incidenten’ scoren we bovengemid-
deld, maar is er toch nog heel wat ruimte voor verbe-
tering.”
Safety first
De juiste cultuur?
overdracht en transfer
teamwerk doorheen de ziekenhuisafdelingen
ziekenhuismanagement ondersteuning voor patiëntveiligheid
bestaffing
niet bestraffende respons op fouten
Score per dimensie voor het Jessa Ziekenhuis en benchmark Belgische ziekenhuizen
17Safety first - jaarverslag 2012
Jessa Ziekenhuis 2011 Benchmark
80%
60%
40%
20%
0%
frequentie van event rapportingoverdracht en transfer
manager/supervisor verwachtingen en acties die patiëntveiligheid bevorderen
teamwerk doorheen de ziekenhuisafdelingen
de wijze waarop de organisatie leert en voortdurend tracht te verbeteren
ziekenhuismanagement ondersteuning voor patiëntveiligheid
teamwerk binnen afdelingenbestaffing
openheid naar communicatieniet bestraffende respons op fouten
feedback en communicatie over veiligheid
globale perceptie over veiligheid
Score per dimensie voor het Jessa Ziekenhuis en benchmark Belgische ziekenhuizen
Naast het scheppen van een positieve cultuur rond
patiëntveiligheid, werken we ook heel gericht aan tel-
kens nieuwe patiëntveiligheidsprojecten. Enkele voor-
beelden:
Op afdelingsniveau kreeg onze dienst zieken-
huishygiëne in november 2012 van de Stichting
euPrevent-EMR het kwaliteitszegel ‘patiënt-veiligheid door hygiëne en bescherming tegen infecties’. Voor het uitreiken van dat
kwaliteitszegel kijkt euPrevent vooral of een zie-
kenhuis er alles aan doet om het aantal ziekenhuis-
infecties zoveel mogelijk terug te dringen.
In het voorjaar van 2012 organiseerde campus
St.-Ursula een kick-off rond hun uniek beleid ‘infectiepreventie en revalidatietherapie’.
Deze campus werkte de afgelopen jaren een mul-
tidisciplinair project uit om de verspreiding van re-
sistente kiemen zoals MRSA en andere te beperken
terwijl de revalidanten toch zoveel mogelijk thera-
pie kunnen volgen. Bij dit project zijn alle beroeps-
groepen betrokken: artsen, verpleeg- en zorgkun-
digen, therapeuten, paramedici, schoonmaak en
technisch medewerkers. Iedere beroepsgroep weet
wat te doen en ook waarom er binnen een andere
beroepsgroep soms andere richtlijnen gelden. Ook
de revalidanten zelf spelen een rol in het geheel.
Het resultaat: er worden nu minder revalidanten in
strikte isolatie behandeld en het aanbod aan thera-
pietijd is flink gestegen.
Preoperatieve richtlijnen en procedures
zijn voor een ziekenhuis een sleutelfactor in een
kwaliteitsvolle en patiëntveilige zorg. Ook voor
de huisarts bieden ze een houvast voor een opti-
male begeleiding van patiënten die een medische
ingreep moeten ondergaan. Welke medicatie moet
je stoppen voor een ingreep? Welke onderzoeken
zijn nodig? Wat zijn de regels rond het al dan niet
stoppen van bloedverdunnende medicatie? Al deze
richtlijnen en procedures kregen in 2012 een up-
date. Enerzijds werden ze over de campussen van
het Jessa Ziekenhuis heen op elkaar afgestemd,
anderzijds gebeurde er een actualisatie conform de
nieuwste wetenschappelijke inzichten.
18 jaarverslag 2012 - Safety first
Concrete patiëntveiligheidsprojecten
op ronde In 2012 gebeurde er voor het eerst ook een eva-
luatie van de ‘veiligheidsrondes’ waarmee we begin
2011 van start gingen. Een observatieteam komt
tijdens zo’n ronde op de afdeling kijken hoe een
hele reeks cruciale kwaliteits-, patiëntveiligheids-,
medewerkersveiligheids- en bezoekersveiligheids-
items aangepakt worden. De algemene conclusie
uit de evaluatie? 89% van de geobserveerde items
was prima in orde. Aan de 11% die nog niet in orde
is, werken we nu via verbeteracties. De belangrijk-
ste positieve punten en aandachtspunten uit de
evaluatie :
Prima zo!
• 96%vandepatiëntendossiers
is correct ingevuld
• 97% van de observaties ziekenhuishygiëne
is in orde
• 98% van de medische toestellen is in orde
(onderhoud)
Opgelet voor!
• Er duiken regelmatig afgedrukte procedu-
res op, ondanks de inspanningen die we via
ons intranet JessaZorgnet doen.
• Er was tijdelijk een dalende kennis van de
noodnummers, maar die zijn intussen via
posters opnieuw onder de aandacht gebracht.
• Voor steriele verpakkingen was bij 8% van
de observaties de vervaldatum overschreden.
6 tips voor meer patiëntveiligheidKris Claes, referentieverpleegkundige patiënt-
veiligheid op onze dialyseafdeling, geeft
graag zijn tips voor meer patiëntveiligheid.
19Safety first - jaarverslag 2012
1
2
3
4
5
6
Ga voor een cultuurverande-
ring: incidenten melden is de
enige manier om problemen
aan te pakken.
Creëer een omgeving waarin
medewerkers zich zo veilig voe-
len dat ze spontaan onveilige
situaties melden.
Schud de groep af en toe
wakker met feiten – negatief of
positief – en onderneem acties
zodat iedereen merkt dat je er
echt mee bezig bent.
Wijs niet met de vinger en
viseer niemand, anders krijg je
een tegengesteld effect.
Verzamel zo veel mogelijk in-
formatie over een incident. Hoe
meer je weet, hoe gerichter de
oplossing.
Blijf volharden en herhalen,
maar doe niet te veel ineens.
Doseer acties, overweeg je
prioriteiten en rem eerder af
in plaats van mensen te over-
laden.
20 jaarverslag 2012 - Samen sterk
Samen sterk
Samenwerken met universiteiten, andere ziekenhui-
zen of andere partners? Dat doen we al sinds jaar en
dag, maar de laatste jaren winnen dergelijke samen-
werkingsinitiatieven nog aan belang. En wees eerlijk:
over je grenzen heen durven kijken, biedt nieuwe op-
portuniteiten waar je patiënten uiteindelijk de vruch-
ten van plukken. In 2012 sprongen opnieuw een aan-
tal samenwerkingsverbanden in het oog.
Het LoC (Limburgs Oncologisch Centrum) door-
stond in januari 2012 met glans zijn eerste audit
binnen het ‘nationaal kankerplan actie 16’ en werd
door het college van radiotherapie beoordeeld als
‘center of excellence’ op het vlak van kwali-
teit en patiëntveiligheid. Het LOC is een samenwer-
kingsverband tussen het Jessa Ziekenhuis en het
Ziekenhuis Oost-Limburg.
Samen met het psychiatrisch ziekenhuis Asster
startten we in oktober 2012 met een gezamenlijke
afdeling psychogeriatrie op campus Salvator.
Deze dienst is gespecialiseerd in de behandeling
van patiënten ouder dan 65 jaar met cognitieve
stoornissen zoals dementie. De behandeling is
sterk belevingsgericht: ‘Hoe voelt de patiënt zich,
wat heeft hij meegemaakt in het verleden.’ De afde-
ling heeft plaats voor 20 patiënten. Door de samen-
werking met Asster kunnen we beroep doen op de
kennis en ervaring van hun artsen en medewerkers
op het vlak van psychogeriatrie. Twee artsen, twee
verpleegkundigen en een hoofdverpleegkundige
werken vanuit Asster op de nieuwe afdeling in ons
ziekenhuis.
Het Tele-Rehabsysteem van de Universiteit
Hasselt en het Jessa Ziekenhuis won in 2012 de
Agoria Health Award en sleepte meteen ook de
prijs voor beste Tele-Health en Tele-Care Project in
de wacht. Met Tele-Rehab volgen het ziekenhuis en
de universiteit van op afstand de gezondheidstoe-
stand van chronische hartpatiënten op. Het doel:
chronische hartpatiënten op een veilige, gecon-
troleerde manier en op individuele basis, via een
websitegestuurde en interactieve applicatie laten
"over grenzen heen kijken biedt nieuwe opportuniteiten"
burgs Initiatief Geestelijke Gezondheidszorg). Zo is
Anita Jans - zorgmanager Psychiatrie in Jessa - voor-
zitter van de werkgroep ‘Mobiel team’ van Reling en
is verpleegkundige Raf Remans van de PAAZ in Jes-
sa nu fulltime naar Reling gedetacheerd als team-
leider in het mobiel team voor acuut psychiatrische
patiënten. “We werken binnen Reling met 21 part-
ners samen om ervoor te zorgen dat de patiënt de
steun krijgt die nodig is, in acute situaties maar ook
in nazorg,” aldus Anita Jans.
21Samen sterk - jaarverslag 2012
werken aan hun fysieke conditie om zo hun cardio-
vasculair risicoprofiel te verbeteren.
De leeftijd van een oudere automobilist zegt maar
weinig over zijn of haar rijvaardigheid. De fysieke
en mentale capaciteiten blijken veel belangrijker te
zijn in het verklaren van de rijprestaties. Dat is de
belangrijkste conclusie uit een uniek onderzoek over de rijvaardigheid van senioren dat
het Instituut voor Mobiliteit van de UHasselt (IMOB)
en het Jessa Ziekenhuis in november 2012 voor-
stelden. Het is de eerste keer dat deze relatie op
wetenschappelijke manier onderzocht werd in Bel-
gië. Het project werd gerealiseerd met steun van
LSM (Limburg Sterk Merk).
Sinds mei 2012 zijn er in Limburg teams ingezet
om psychiatrische patiënten in hun thuis-situatie te begeleiden. Vermaatschappelijking
van de geestelijke gezondheidszorg is de ambitie.
Het Jessa Ziekenhuis trekt mee aan de kar van dit
project, dat de naam Reling kreeg (Regionaal Lim-
"over grenzen heen kijken biedt nieuwe opportuniteiten"
Anita Jans, zorgmanager:
We werken binnen Reling met 21 partners samen om ervoor te zorgen dat de patiënt de steun krijgt die nodig is, in acute situaties maar ook in nazorg.
“
"
22 jaarverslag 2012 - nieuw in ons zorgaanbod
Nieuw in ons zorgaanbod
Onze patiënten hebben er recht op dat we nieuwe we-
tenschappelijke inzichten op de voet volgen. Dat leidt
regelmatig tot de aankoop van nieuwe technologi-
sche apparatuur of de opstart van nieuwe initiatieven.
De belangrijkste vernieuwingen in 2012:
Revalidatiepatiënten van campus St.-Ursula kun-
nen sinds 2012 gebruik maken van een geavan-
ceerde staprobot, de Lokomat. Het toestel
is een hulp om vroeger in het revalidatieproces te
leren stappen. “Het is nog steeds de kinesist die de
revalidant leert stappen, maar de Lokomat is een
belangrijke toevoeging aan de therapie,” vertelt
hoofdtherapeut Marc Michielsen. Intussen partici-
peert onze revalidatiecampus in twee studies van
de VUB over het gebruik van de Lokomat. Naast de
Lokomat maakt Campus St.-Ursula ook gebruik van
andere robotica en gaming in de revalidatie. “Zowel
de robotarm Armeo, als de Biorescue Balance Plate
Onze belangrijkste vernieuwingen
Marc Michielsen, hoofdtherapeut revalidatiecampus:
Het is nog steeds de kinesist die de revalidant leert stappen maar de staprobot Lokomat is een belangrijke toevoeging aan de therapie.
“
"
23nieuw in ons zorgaanbod - jaarverslag 2012
en de Wii helpen om op een aangename manier de
intensiteit van de therapie te verhogen en tot be-
tere resultaten voor de patiënten te komen.”
Onze dienst radiologie nam in november 2012 een
nieuwe MR-scanner in gebruik, een type toe-
stel dat voor het eerst in België geïnstalleerd is. De
hoogtechnologische investering levert onder meer
een hogere beeldkwaliteit op en laat toe beelden
sneller te verkrijgen.
Op 13 september 2012 openden we ons nieuwe
Centrum voor aanvullende oncologische ondersteuning (o2+). Het gaat om drie hui-
selijk ingerichte lokalen in een gebouw op de zie-
kenhuiscampus, maar buiten het ziekenhuis. Hier
kunnen kankerpatiënten terecht voor verwen- en
massagesessies, ontspanningstherapie en (informa-
tieve) groepssessies. Het initiatief past in de inter-
nationale trend om naast de medische behandeling
van kanker ook psychosociale en complementaire
therapieën aan te bieden. Dit gebeurt in ons cen-
trum door professionele en goed opgeleide mensen.
Als ziekenhuis stellen we de lokalen ter beschikking
en zorgen voor onderhoud en ondersteuning. De
inrichting gebeurde dankzij belangrijke financiële
inbreng van de Stichtingen Roparun (zie pagina 31)
en Tokap, particuliere sponsors en inzamelacties van
oncologische diensten van ons ziekenhuis.
Onze belangrijkste vernieuwingen
We lieten in 2012 renovatiewerken uitvoeren
aan de polikliniek op campus St.-ursula.
Raadplegingsruimten, wachtzalen en lokalen voor
functiemeting werden vernieuwd en het aantal
raadplegingslokalen uitgebreid. Patiënten uit de re-
gio kunnen hierdoor nu dichter bij huis terecht voor
een groter aantal raadplegingen.
In maart 2012 namen we een gloednieuwe afde-ling geriatrie in gebruik. Daarmee verhuisde de
laatste klassieke verpleegafdeling van onze revali-
datiecampus in Herk-de-Stad naar campus Salvator
in Hasselt. De nieuwe afdeling bevindt zich in een
nieuwe vleugel en maakt gebruik van een aantal
zeer moderne inzichten in ziekenhuisarchitectuur.
24 jaarverslag 2012 - nieuw in ons zorgaanbod
In totaal beschikken we over 149 erken-
de bedden voor geriatrie, verdeeld over
6 afdelingen waarvan er intussen 5 gecen-
traliseerd zijn op campus Salvator. Sinds
2012 zijn daar nog 20 bedden psychoge-
riatrie bijgekomen (zie pagina 20). Daar-
naast biedt het geriatrisch dagziekenhuis
op beide Hasseltse campussen plaats aan
6 bedden of zetels voor ambulante thera-
pie en diagnostiek.
Ons geriatrisch centrum
25nieuw in ons zorgaanbod - jaarverslag 2012
26 jaarverslag 2012 - Speciale gelegenheden
Speciale gelegenheden
In een grote organisatie met ruim 3 000 medewerkers
doen er zich ieder jaar wel een paar 'speciale gelegen-
heden' voor. We pikten er voor 2012 de twee opval-
lendste uit.
3 800 mensen kwamen op zondag 18 maart 2012
tijdens de Dag van de Zorg een kijkje nemen ach-ter de schermen van het Jessa Zieken-huis. Heldere toelichtingen door onze eigen art-
sen en medewerkers, posters en filmpjes, kleine
gadgets, een wedstrijd en leuke animatie zorgden
ervoor dat iedereen – van jong tot oud – een boei-
ende rondleiding op één of meerdere van onze cam-
pussen kon beleven. Er kwamen tal van positieve
reacties, onder meer over het enthousiasme en de
fierheid waarmee medewerkers hun dienst voor-
stelden en deskundige uitleg gaven over gespecia-
liseerde onderzoeken en apparatuur. Enkele cijfers:
380 affiches en meer dan 50 filmpjes zorgden voor
een informatieve en kleurrijke toets, 18 zelfhulp-
groepen bemanden een stand.
27Speciale gelegenheden - jaarverslag 2012
Enkele van de indrukwekkende mijlpalen van het
team hartchirurgie in die 20 jaar waren:
de lasertechniek die nieuwe bloedvaten doet
ontstaan (1997 – Belgische primeur)
de eerste overbruggingsoperatie met behulp van
een miniatuurpompje (2000 – Belgische primeur)
de eerste stamceltransplantatie tijdens een
hartoperatie, een nieuwe techniek die op dat
ogenblik nauwelijks toepassing vond in Europa
(2004).
Op 3 april 2012 was het precies 20 jaar geleden
dat dr. Urbain Mees de eerste Limburgse openhart-
operatie in ons ziekenhuis uitvoerde. In die 20 jaar
stond de hasseltse hartchirurgie continu mee
op de eerste rij bij innovatief onderzoek op het vlak
van cardiochirurgie.
28 jaarverslag 2012 - Powered by people
Powered by people
Als één van de grootste werkgevers in Limburg hebben
we een belangrijke opdracht te vervullen: een zo goed
mogelijke werkgever zijn voor onze meer dan 3 000
medewerkers en een aantrekkelijke organisatie voor de
ruim 350 artsen-stafleden en toegelaten artsen.
Meer dan ooit beseffen we dat het werkleven in dit
hectische ‘postfusie’-tijdperk - waarin de middelen
in de gezondheidssector steeds schaarser worden -
voor onze medewerkers niet altijd van een leien dakje
loopt. Dr. Yves Breysem: "We waarderen het dan ook
bijzonder sterk dat ze iedere dag opnieuw het beste
van zichzelf geven voor onze patiënten. Die waarde-
ring proberen we in de praktijk te laten voelen door
het ondersteunen van leuke initiatieven." Dit was ook
in 2012 het geval.
Mens sana in corpore sano Geen nieuw jaar zonder Jessa new Year’s Party!
Dat vonden ook de 1 200 enthousiaste Jessamede-
werkers die op zaterdag 28 januari 2012 meteen in
een uitbundige feeststemming zaten bij het zien van
het schitterende decor van Alden Biesen. Partyfood
en drank à volonté, dikke ambiance en collega’s die
‘The voice of Jessa’ tot leven brachten... Waar is da
feestje? Hier is da feestje!
Aan onze medewerkers met 25 en 40 jaar dienst lie-
ten we onze waardering zien door hen letterlijk en
figuurlijk in de bloemetjes te zetten.
Jessa heeft een patent op puike feesten. 750 artsen
en medewerkers ondervonden dit opnieuw in Hangar
58 in Bokrijk waar ze op 15 juni 2012 een behoor-
lijk straf feestje bouwden: de Midsummer Party.
Om de vlam aan het lont te steken, had het organise-
rend team dansschool Cosmo uitgenodigd voor een
flashmob. Die ontplofte pas echt toen een vijftiental
hoofdverpleegkundigen zich in de groep mengde.
Ons engagement naar onze medewerkers
dr. Yves Breysem, algemeen directeur:
We waarderen het sterk dat onze medewerkers iedere dag het beste van zichzelf geven.
“"
29Powered by people - jaarverslag 2012
Toekomstige collega’s? Op 5 januari 2012 organiseerden we in Kinepolis
Hasselt onze eerste Movie night voor studen-
ten verpleegkunde en hun partner. De studenten
werden er opgewacht door een cameraploeg en
gestrikt voor een ludiek interview. Dat kwam live
op het grote witte doek in de bioscoopzaal. Na de
voorstelling van de film hadden de studenten de
mogelijkheid om tijdens een receptie te praten
met medewerkers van ons ziekenhuis. Eind 2012
volgde een tweede editie. Dit keer waren er extra
zitjes voorzien voor fans van onze facebookpagina,
volgers van onze twitterpagina én een aantal eigen
artsen en medewerkers.
In juni 2012 gaven we studenten via digitale mai-
lings en facebook tips om de examenperiode
zonder kleurscheuren door te komen. Leuke
filmpjes met experten uit ons huis deden hen han-
dige do’s en dont’s aan de hand over voeding, be-
weging, gezonde slaap en stress.
Ons ziekenhuis won in juni 2012 de All day Long Award 2012. Met deze award beloonde de
groente- en fruitsector ons voor onze inspanningen
ten voordele van de gezondheid van de werkne-
mers. Kim Gevaert overhandigde de award als am-
bassadrice van deze campagne.
Campus St.-Ursula beleefde op zaterdag 1 septem-
ber 2012 opnieuw een stralende familiedag, een
dag die volledig in het teken staat van het perso-
neel van deze campus en hun familieleden.
Voor de vijfde keer op rij namen drie teams van het
Jessa Ziekenhuis deel aan de Chambers Trophy van Voka Limburg. De blauw lampkes (spoedgeval-
lendienst), parlapiepjeknoep (spoedgevallen) en
the Rego Academy (cardiale revalidatie) streden tij-
dens deze ‘Back 2 school’-editie voor wat ze waard
waren.
Ons engagement naar onze medewerkers
30 jaarverslag 2012 - Powered by people
26 januari 2012 was de geboortedag van de
facebookpagina van ons ziekenhuis. Een ge-
beurtenis die zonder ruchtbaarheid plaatsvond,
maar al gauw stroomden de fans toe. Eind 2012
telde ons ziekenhuis 2 680 facebookfans en 1 450 twittervolgers. Om artsen en
medewerkers wegwijs te maken in het hele
‘sociale mediagebeuren’ volgde er in het najaar
een policy sociale media. Daarin kregen alle me-
dewerkers tips over hoe zij (vanuit professio-
neel perspectief) best actief zijn via sociale me-
dia. Eén van de hamvragen bij het gebruik van
sociale media is: ‘zou je dit ook zeggen in een
volle zaal?’
Jessa actief op sociale media
Eén van de hamvragen bij het gebruik van sociale media is: ‘zou je dit ook zeggen in een volle zaal?’
“"
Jessamedewerkers hebben een warm hart en tonen
hun engagement telkens weer. We vinden het belang-
rijk om dit engagement vanuit Jessa te ondersteunen.
Het Jessa FondsAls ziekenhuis verlenen we regelmatig financiële
steun aan initiatieven waarbij artsen en/of medewer-
kers van het ziekenhuis betrokken zijn. Om meer struc-
tuur te brengen in die sponsoring van goede doelen,
richtten we in 2012 het Jessa Fonds op. Het Streek-
fonds Een Hart voor Limburg participeert samen met
de Koning Boudewijnstichting en het Jessa Ziekenhuis
in dat fonds. Met het Jessa Fonds willen we vier soor-
ten goede doelen ondersteunen:
1. initiatieven van medewerkers of artsen van ons
ziekenhuis die het algemeen belang dienen en die
verder gaan dan de dagelijkse werking van ons zie-
kenhuis.
2. Lokale zorgprojecten van derden met een link naar
het ziekenhuis.
3. Gezondheidsprojecten in ontwikkelingslanden (bv.
onze steun in een Marokkaanse zusterstad van
Hasselt)
4. Projecten die de kwaliteit van de patiëntenzorg in
het ziekenhuis verbeteren (bv. de inrichting van
O2+, het wellnesscentrum voor kankerpatiënten in
ons ziekenhuis (zie pagina 23).
Inzamelen van geld gebeurt op diverse manieren. Zo
kiezen heel wat medewerkers er ieder jaar voor om tij-
dens het personeelsfeest de 5 euro waarborg die ze bij
inschrijving betaalden, aan een goed doel te schenken.
We selecteren hiervoor telkens een ander goed doel.
Lopen voor het goede doelVoor het derde jaar op rij trokken 25 superenthou-
siaste Jessamedewerkers op zaterdag 26 mei 2012
naar Parijs. Het doel: samen met 325 andere teams
deelnemen aan de Roparun 2012, de langste estafet-
teloop ter wereld. Het Jessa Team 28 verzamelde zo
22 500 euro voor projecten voor kankerpatiënten. De
voorgaande twee jaar liep het Jessa Team in totaal nog
eens 50 000 euro bijeen voor dit goede doel.
31Powered by people - jaarverslag 2012
Ons sociaal engagement
32 jaarverslag 2012 - Jessa spaart
Jessa spaart
In maart lanceerden we met de campagne ‘Jessa spaart’
een warme oproep aan al onze artsen en medewerkers
om mee te denken over besparingsacties. Financieel
directeur Jocelijn Coenegrachts: “Eén uitgangspunt:
de service en kwaliteit naar de patiënt moeten min-
stens behouden blijven. ‘Jessa spaart’ kwam er omdat
we bouwplannen hebben voor een nieuw ziekenhuis,
maar intussen ook verbouwingen aan de huidige cam-
pussen doen om onze patiënten het nodige comfort te
kunnen bieden. Daarnaast blijven we uiteraard ook in-
vesteren in de kwaliteit van onze zorg. Tijd dus om ons
spaarvarkentje te vullen voor deze en andere grote
uitgaven. ‘Jessa spaart’ is geen gemakkelijke opdracht,
zeker niet in een tijd waarin de ziekenhuisbudgetten
sowieso al krimpen door de besparingsmaatregelen
van de overheid. Toch zochten tal van diensten naar
mogelijke besparingen.”
Tandje bijsteken!Op het vlak van kostenbewustzijn bij de artsen en me-
dewerkers deed deze campagne zeker zijn werk. De
financiële impact in 2012 was voorlopig echter nog
Jocelijn Coenegrachts, financieel directeur:
We blijven continu investeren in de kwaliteit van onze zorg.
“"
33 Jessa spaart - jaarverslag 2012
op tegen de daling van de opnames. Verder zien we
ook dat onze kosten sterker blijven stijgen dan onze
inkomsten. Personeelskosten blijven een belangrijk
aandeel in de kosten innemen. Ook zijn het afgelo-
pen jaar diverse specialismen gecentraliseerd over
de campussen heen en werden nieuwe locaties in ge-
bruik genomen. Dit alles heeft een afgeleid effect op
diverse kosten als energiekosten, afschrijvingslasten
en vervoerskosten. Door ‘samen-aankopen’ binnen
de vzw Hospilim, afstemming van contracten over de
campussen heen of bewuste kostenbeheersing waren
wel een beperkt aantal besparingen mogelijk bijvoor-
beeld op wasserijkosten, onderhoudscontracten ICT
en aankopen endoscopische materialen. In het kader
van de begroting 2013 hebben we nu een aantal con-
crete doelstellingen gesteld die door een stuurgroep
worden opgevolgd. Deze begrotingsdoelstellingen
zullen op basis van het gerealiseerde resultaat 2012
bijgestuurd worden.
Een volledig overzicht van onze financiële cijfers 2012
(bedrijfsresultaat, financieel resultaat en uitzonderlijk
resultaat) is tegen eind juni beschikbaar op www.jes-
sazh.be/jaarverslag.
zeer beperkt, al werden er diverse grote en kleinere
projecten opgestart, zowel op ziekenhuisniveau als
op diensten. We hopen de eerste effecten daarvan in
2013 te voelen. De campagne ‘Jessa spaart’ blijft ver-
der lopen. Onder meer door de toenemende besparin-
gen in de gezondheidszorg is de uitdaging voor 2013
zelfs nog groter geworden. We zullen zeker nog een
tandje moeten bijsteken!
Tegenvallende cijfersOp het ogenblik dat dit jaaroverzicht werd opgemaakt,
hadden we nog geen volledig zicht op onze financiële
cijfers voor 2012. De voorlopige cijfers wezen wel uit
dat het resultaat van het boekjaar 2012 aanzienlijk
minder positief is dan de voorgaande jaren. Dit heeft
in hoofdzaak te maken met de overheidsbesparingen
die zich meer en meer laten voelen. Daarnaast zien we
echter ook een lichte achteruitgang van onze produc-
tiecijfers wat bijvoorbeeld opnames, ligdagen en ho-
noraria betreft. Hiertegenover staat wel een stijging
van het aantal daghospitalisaties die groter is dan
verwacht. Deze stijging weegt echter onvoldoende
34 jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
Jessa 2012in cijfers
Het ligt in onze cultuur om in openheid aan verwij-
zers, patiënten en andere relaties te tonen hoe ver
we staan op het vlak van kwaliteit van zorg. Sommige
resultaten zijn zeer goed, andere zijn voor verbetering
vatbaar. De verbeterpunten zien we als een stimulans
om verder te werken aan kwaliteitsverbetering. Onze
cijfers krijgen regelmatig een update op www.jessazh.
be>Jessa werkt continu aan kwaliteitsverbetering.
Geïnteresseerden kunnen daar de evoluties volgen.
Ook in dit jaaroverzicht belichten ze graag een aantal
kwaliteitsindicatoren.
Kwaliteit van de zorg
35Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
Elke patiënt die in het ziekenhuis verblijft, krijgt een
polsbandje met zijn of haar identificatiegegevens, en
dit in een bepaalde kleur. De kleur verwijst naar risico’s
waarvoor artsen en medewerkers attent moeten zijn.
Wanneer meerdere risico's van toepassing zijn, krijgt
de patiënt meerdere kleurgecodeerde polsbandjes.
Het systeem van gekleurde identificatiebandjes is be-
doeld om de patiëntenidentificatie te optimaliseren en
fouten te vermijden.
SteekproevenPeriodiek doen we een steekproef in het ziekenhuis
om te kijken:
of elke patiënt een correct polsbandje draagt
of de identificatiegegevens erop correct en goed
leesbaar zijn
of de kleurcode van het bandje correct is.
Het streefdoel is dat 100% van de patiënten een cor-
rect identificatiebandje draagt.
Uit de metingen blijkt dat de scores het afgelopen jaar
stabiel gebleven zijn. Het streefdoel dat alle patiën-
ten een correct identificatiebandje dragen, bereiken
we nog niet. De belangrijkste oorzaak hiervan is dat
patiënten het identificatiebandje zelf uitdoen. Dit ge-
beurt vooral bij geriatrische patiënten en kinderen.
36 jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
Patiënten met een correct identificatiebandje
% patienten dat een correct identificatiebandje draagt
Oktober 2010
Januari 2011
Mei 2011
September 2011
December 2011
Maart 2012
Juni 2012
September 2012
December 2012
Maart 2013
Evolutie Streefdoel
% patiënten met een identificatiebandje aan
88% 92% 94% 93% 95% 97% 95% 96% 96% 98% + 10% 100%
% patiënten met correcte en goed leesbare identificatiegegevens op hun identificatiebandje
84% 87% 91% 91% 93% 94% 94% 95% 96% 97% + 13% 100%
% patiënten met een identificatiebandje met een correcte kleurcode
79% 86% 88% 89% 91% 91% 92% 91% 91% 95% + 16% 100%
Tijdens de dagelijkse controles die verpleegkundigen
in het patiëntendossier doen, is de controle op het dra-
gen van het identificatiebandje nu opgenomen. Hier-
door hebben patiënten nooit langer dan 12 uur geen
identificatiebandje aan. De vooruitgang in het dragen
van een correct identificatiebandje die we via de me-
tingen in ons ziekenhuis zien, is te vergelijken met de
cijfers die we terugvinden in de literatuur1.
AandachtspuntenBelangrijke aandachtspunten in het gebruik van de
identificatiebandjes blijven:
het vervagen en onleesbaar worden van patiënten-
gegevens op de bandjes door het douchen of door
het gebruik van handalcohol. Bedoeling is onlees-
bare bandjes te vervangen, maar dit gebeurt nog
niet altijd.
het uitdoen van identificatiebandjes door de pa-
tiënten zelf.
Het patiëntveiligheidsteam en de betrokken afdelin-
gen werken samen aan oplossingen voor deze pro-
bleempunten. Zo zijn we bijvoorbeeld op zoek naar een
ander type bandje waarvan de inkt niet kan vervagen.
Daarnaast sensibiliseren we onze patiënten om te par-
ticiperen in het veilig verlopen van hun zorgproces. Zo
kunnen zij onze zorgverstrekkers steeds aanspreken
als de gegevens op hun identificatiebandje niet goed
leesbaar of incorrect zijn, of als hun verwijderd bandje
niet vervangen werd door een nieuw.
37Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
Patiënten met een correct identificatiebandje
Oktober 2010
Januari 2011
Mei 2011
September 2011
December 2011
Maart 2012
Juni 2012
September 2012
December 2012
Maart 2013
Evolutie Streefdoel
% patiënten met een identificatiebandje aan
88% 92% 94% 93% 95% 97% 95% 96% 96% 98% + 10% 100%
% patiënten met correcte en goed leesbare identificatiegegevens op hun identificatiebandje
84% 87% 91% 91% 93% 94% 94% 95% 96% 97% + 13% 100%
% patiënten met een identificatiebandje met een correcte kleurcode
79% 86% 88% 89% 91% 91% 92% 91% 91% 95% + 16% 100%
1.Continuouswristbandmonitoringover2yearsdecreasesidentificationerrors:acollegeofAmericanPathologistsQ-TracksStudy, ArchPatholLabMed,Howanitzetal,2002,Jul;126(7):809-15
38 jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
39 Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
Jaarlijks komen meer dan 40 000 patiënten naar de
dienst spoedgevallen van het Jessa Ziekenhuis. 40%
wordt gehospitaliseerd. 71,5% van de patiënten kan
de spoedgevallendienst na minder dan 4 uur verlaten.
Gemiddeld in de deelnemende ziekenhuizen van Navi-
gator2 is dat 84% (meting 2012).
8,7% van de patiënten van Jessa verblijft langer dan 8
uur op de spoed, terwijl dat aandeel gemiddeld in de
deelnemende ziekenhuizen maar op 4% lag. Van deze
patiënten kan echter nog 40% het ziekenhuis verlaten.
Het gaat om patiënten bij wie een ziekenhuisopname
voorkomen kan worden dankzij de doorgedreven diag-
nostiek en behandeling op onze spoedgevallendienst.
Indien we specifiek de patiënten bekijken die na on-
derzoek of behandeling het ziekenhuis kunnen verla-
ten, zien we dat 46% de spoed binnen de 2 uur verlaat
en 81% kan binnen de 4 uur naar huis.
Waarom hogere verblijfsduur?De hogere verblijfsduur op onze spoed voor patiënten
die opgenomen worden, kan verklaard worden door
meerdere factoren:
De medische organisatie is anders dan op vele an-
dere spoedgevallendiensten. We werken met hoog
opgeleide urgentieartsen die binnen de spoedge-
vallendienst zorgen voor een zo correct mogelijke
(interne) doorverwijzing/behandeling. De noodza-
kelijke diagnostiek wordt dus binnen de spoedge-
vallendienst afgewerkt. In ziekenhuizen waar de
diagnosestelling hoofdzakelijk op de afdeling ge-
beurt, ligt de verblijfsduur op spoed uiteraard lager.
We kiezen echter voor deze werkwijze omdat we zo
een betere interne doorverwijzing van patiënten
naar de juiste afdeling krijgen, waardoor de juiste
behandeling sneller ingezet kan worden. Een steek-
proef wees uit dat 99% van de diagnoses op onze
spoedgevallenafdeling juist gesteld is en in de defi-
nitieve ontslagbrief wordt weerhouden.
Het Jessa Ziekenhuis is sinds het najaar 2011 bezig
om stapsgewijs gelijkaardige diensten op één cam-
pus samen te brengen. De verhuis van verpleegaf-
delingen zorgt ervoor dat de beddencapaciteit zie-
kenhuisbreed tijdelijk lager ligt en de doorstroom
van patiënten vanuit de spoedgevallendienst ver-
traging oploopt. Om de (nacht)rust van opgenomen
patiënten maximaal te verzekeren, gebeuren er na
21u in principe ook geen patiëntentransfers meer
naar de andere campussen.
Doorstroom op de spoedgevallendienst
2 Navigator:eenvergelijkingvanziekenhuizenwaarhetJessaZiekenhuisaandeelneemt, georganiseerdvanuithetCentrumvoorZiekenhuisenVerplegingswetenschapvandeKULeuven
Tijd die patiënten doorbrengen op de spoedgevallendienst Jessa 2012
Tijd die patiënten doorbrengen op de spoedgevallendienst gemiddelde deelnemende ziekenhuizen 2012
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
<=2u >2u, <= 4u >4u, <= 6u >6u, <= 8u >8u
34,8% 36,7%
14,8%
5,0% 8,7%
54,8%
29,4%
9,0%2,8% 4,0%
40 jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
41Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
Vrijwel elke decubituswonde (doorligwonde) ver-
oorzaakt klachten bij de patiënt. In sommige geval-
len kan decubitus tot complicaties leiden. Meestal
leidt decubitus tot een verlenging van het verblijf in
het ziekenhuis. Daarom hebben we in het Jessa Zie-
kenhuis preventieve richtlijnen opgesteld voor alle
zorgverstrekkers. Een doorligwonde kan bijvoorbeeld
voorkomen worden door de gekende drukpunten op
vastgestelde tijdstippen te inspecteren op roodheid,
te zorgen voor een goede hygiëne van de huid, huid-
beschermende crème en speciale matrassen te ge-
bruiken en de patiënt op vastgestelde tijdstippen van
houding te wisselen. Het voorkomen van decubituslet-
sels is een indicator van de kwaliteit van zorg door de
zorgverstrekkers.
Ontwikkelen van decubitus (doorligwonden) tijdens de ziekenhuisopname
janu
ari
febr
uari
maa
rt
april
mei
juni juli
augu
stus
sept
embe
r
okto
ber
nove
mbe
r
dece
mbe
r
Ontwikkeling van decubitus (doorligwonden) tijdens ziekenhuisopname 2012
In 2012 slaagden we erin om de ontwikkeling van doorligwonden tijdens het verblijf van patiënten in het
ziekenhuis te beperken. We scoorden op dat vlak beduidend beter dan het gemiddelde van de deelnemende
ziekenhuizen in Navigator3.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
Jessa Ziekenhuisgemiddelde deelnemende ziekenhuizen
3 Navigator:eenvergelijkingvanziekenhuizenwaarhetJessaZiekenhuisaandeelneemt, georganiseerdvanuithetCentrumvoorZiekenhuisenVerplegingswetenschapvandeKULeuven
42 jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
Bepaalde groepen patiënten lopen een groter risico op
een valincident: ouderen, patiënten die al lang in het
ziekenhuis liggen, mensen die niet goed te been zijn,
patiënten die specifieke geneesmiddelen (vb. slaap-
medicatie, vochtregelende medicatie) nemen.
Uit onderzoek blijkt dat patiënten die eenmaal geval-
len zijn, een grotere kans lopen opnieuw ten val te ko-
men (secundaire val). Een goede registratie is daarom
essentieel om nieuwe valincidenten te voorkomen. In
het Jessa Ziekenhuis hechten we belang aan volledige
registratie van alle valincidenten, zowel zonder als met
verwondingen tot gevolg. We volgen het aandeel van
‘valincidenten met verwonding tot gevolg’ nauw op en
proberen het via gerichte preventieve acties zoveel
mogelijk te beperken. Streefdoel is om het aandeel ‘val-
incidenten met verwonding tot gevolg’ iedere maand
onder de grens van 34% te houden. In 2012 slaagden
we daar vier maanden niet in, de overige acht maan-
den wel.
Ongeveer 70% van de valincidenten brengt geen
verwonding voor de patiënt met zich mee. Voor val-
incidenten met verwonding, zien we dat het in
2011 en 2012 vooral ging om een verwonding van
ernstklasse 1 (lichte verwonding). Het mogelijke
letstel na een valincident wordt als volgt ingedeeld:
Valincidenten met verwonding tot gevolg
2012
aantal valincidenten
waarvan met
verwonding tot gevolg
aandeel valincidenten
met verwonding Jessa4
streefdoel jessa
gemiddeld aandeel valincidenten
met verwonding van de deelnemende
ziekenhuizen van navigator5
januari 62 21 33,87% 34,69%
februari 69 26 37,68% 31,67%
maart 69 21 30,43% 34,04%
april 48 15 31,25% 35,49%
mei 54 21 38,89% 34,92%
juni 69 23 33,33% 34% 35,60%
juli 71 25 35,21% 35,41%
augustus 51 24 47,06% 37,83%
september 54 15 27,78% 30,80%
oktober 55 11 20,00% 30,56%
november 30 7 23,33% 31,28%
december 57 16 28,07% 33,00%
4 =(aantalvalincidentenmetverwondingtotgevolg/aantalvalincidenten)x1005 Navigator:eenindicatorsysteemvanhetCentrumvoorZiekenhuis-enVerplegingwetenschap
70%
43Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
Geen: het incident heeft geen gevolgen voor de pa-
tiënt, er is geen zichtbaar letsel;
Klasse 1 (licht): het incident veroorzaakt lichte
symptomen of beperkt functieverlies bij de patiënt
(vb. pijn, kneuzing, schaafwonde, kleine snijwond);
Klasse 2 (matig): het incident veroorzaakt symp-
tomen waarvoor verdere interventie (vb. hechting,
verband) of een verlengde verblijfsduur in het zie-
kenhuis nodig is (vb. verrekking, diepe schaafwon-
de, diepe snijwond);
Klasse 3 (ernstig): vb. breuk, bewustzijnsverlies,
verandering in mentale of fysieke toestand die ver-
dere medische interventie vereist of overlijden.
In 2012 hadden we iets meer valincidenten die wel een
verwonding met zich mee brachten dan in 2011. Het
gaat daarbij voornamelijk om verwondingen met ernst
klasse 1 (pijn, kneuzing, schaafwonde, kleine snijwond).
Er waren in 2012 minder valincidenten met verwondin-
gen van ernst klasse 2 of 3 tot gevolg. Dit laatste is een
positieve evolutie. Positief is ook dat er zich de laatste
vier maanden van 2012 beduidend minder valinciden-
ten met verwonding tot gevolg voordeden. We hopen
die evolutie in 2013 te kunnen doortrekken.
Valincidenten Jessa 2011
Valincidenten Jessa 2012
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
70,0%
geen verwonding verwonding ernst klasse 1 verwonding ernst klasse 2 verwonding ernst klasse 3
24%
5%1%
67%
28%
3% 2%
44 jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
Bij patiënten die een acuut hartinfarct doormaakten,
zorgt het gebruik van aspirine en bètablokkers ervoor
dat de kans op overlijden en op complicaties vermin-
dert. Studies tonen aan dat het risico met 20% kan ver-
minderen. Het toedienen van aspirine en bètablokkers
na een acuut hartinfarct om een nieuw hartinfarct te
voorkomen, wordt dan ook aanbevolen in de medische
richtlijnen.
Uit een willekeurige steekproef van patiënten in ons
ziekenhuis bleek dat alle (100%) patiënten met acuut
hartinfarct correct aspirine voorgeschreven kregen bij
ontslag, en dit zowel in 2011 als 2012.
Het gemiddelde van alle ziekenhuizen van het Vlaams
Ziekenhuisnetwerk KULeuven6 die in 2012 meededen
aan de meting bedroeg 99%.
95% van de hartinfarctpatiënten in het Jessa Zie-
kenhuis kreeg in 2011 correct bètablokkers voorge-
schreven (willekeurige steekproef). Bij de willekeurige
steekproef in 2012 daalde dit percentage tot 81%. We
scoren hiermee onder het gemiddelde van de deelne-
mende ziekenhuizen. Een werkpunt!
Percentage patiënten met acuut myocard infarct (hartinfarct) dat aspirine en bèta-blokkers voorgeschreven kreeg bij ontslag uit het ziekenhuis
6 HetVlaamsZiekenhuisnetwerkKULeuveniseensamenwerkingsverbandtussenhetUZLeuvenen18Vlaamseziekenhuizen, metalsdoelhetoptimaliserenvankwaliteitenefficiëntieophetvlakvanpatiëntenzorg,opleiding,researchenmanagement (http://www.vznkul.be/home)
98,0%
99,0%
100,0%
Jessa Ziekenhuis
gemiddelde deelnemende ziekenhuizen
gemiddelde deelnemende ziekenhuizen
% patiënten met acuut hartinfarct dat correct aspirine kreeg voorgeschreven bij ontslag
100%
2011 2012
100%
99,80%
2011 2012
99%
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
70,0%
80,0%
90,0%
100,0%
Jessa Ziekenhuis
% patiënten met acuut hartinfarct dat correct bèta-blokkers kreeg voorgeschreven bij ontslag
95%
2011 2012
81%
92%
2011 2012
94%
45Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
Percentage patiënten met een heupfractuur dat binnen de 24 uur geopereerd wordt
Heupfracturen treffen vooral oudere patiënten na een
val. Het sterftecijfer bij deze aandoening is bij oudere
patiënten hoog (10% mortaliteit). Uit literatuur blijkt
duidelijk dat een snelle operatie en revalidatie cruciaal
zijn. Het percentage patiënten dat binnen de 24 uur
geopereerd wordt, is dan ook een belangrijke indicator
voor de kwaliteit van de zorg. In sommige literatuur
spreekt men van 48 uur in plaats van 24 uur.
Bij de steekproef in 2011 zagen we dat 71% van de
patiënten in Jessa binnen de 24 uur geopereerd wer-
den. In 2012 daalde dit percentage tot 68%. Het ge-
middelde van de ziekenhuizen van het Vlaams Zieken-
huisnetwerk steeg in 2012 tot 70% van de patiënten
die binnen de 24 uur geopereerd werden. We scoorden
daar in 2012 dus iets onder het gemiddelde. Al onze
patiënten (100%) werden wel binnen de 48 uur ge-
opereerd. Toch beschouwen we dit als een aandachts-
gebied.
gemiddelde deelnemende ziekenhuizen
gemiddelde deelnemende ziekenhuizen
0,0%
10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
50,0%
60,0%
70,0%
80,0%
90,0%
100,0%
Jessa Ziekenhuis
% patiënten met een heupfractuur dat binnen de 24 uur wordt geopereerd
71%
2011 2012
68% 65%
2011 2012
70%
86,0%
88,0%
90,0%
92,0%
94,0%
96,0%
98,0%
100,0%
Jessa Ziekenhuis
% patiënten met een heupfractuur dat binnen de 48 uur wordt geopereerd
95%
2011 2012
100%
2012
91%
46 jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
Het aantal ziekenhuisinfecties beperken, dat is de
hoofdopdracht van de dienst ziekenhuishygiëne. Om
de infectiepreventie te verbeteren, maken we gebruik
van indicatoren. Zo meten we bijvoorbeeld het ver-
bruik van handalcohol en koppelen dit terug naar de
afdeling. Op afdelingen waar te weinig handhygiëne
wordt toegepast, gebeurt een bijsturing. Voor goed
scorende afdelingen is de terugkoppeling een stimu-
lans om het goed te blijven doen.
Dergelijke procesindicatoren die nagaan hoe goed de
preventiemaatregelen worden toegepast, gebruiken
we ook bij heel wat andere processen zoals voorko-
ming van longinfectie bij beademing, katheterinfec-
ties, urineweginfecties bij urinesondage. Door deze
indicatoren te verzamelen, kunnen we onze zorgpro-
cessen verbeteren.
Uiteraard kijken we ook wat de uitkomst is van de
genomen maatregelen. Halen we onze beoogde doel-
stellingen? Hoeveel patiënten lopen een infectie op
in ons ziekenhuis? Deze uitkomstindicatoren worden
sterk bepaald door een aantal factoren die we niet
kunnen beïnvloeden. Als er bijvoorbeeld in het zieken-
huis meer ernstig zieke patiënten zijn opgenomen die
heel vatbaar zijn voor infectie, dan is er ook meer kans
op infecties. Bij vergelijking van cijfers tussen zieken-
huizen is daarom voorzichtigheid geboden. De cijfers
geven wel een zicht op het voorkomen van in het zie-
kenhuis opgelopen infecties: zijn er meer of minder in-
fecties dan verwacht en is er in de tijd een toename of
een afname van het aantal infecties?
Ziekenhuisinfecties
2012
aantal patiënten die MRSA opgelopen hebben
tijdens hun verblijf in het ziekenhuis
streefdoel
jessa
januari 2 patiënten op 3453 opgenomen patiënten
0 patiënten met in het ziekenhuis
verworven MRSA
februari 4 patiënten op 3237 opgenomen patiënten
maart 0 patiënten op 3367 opgenomen patiënten
april 1 patiënt op 3109 opgenomen patiënten
mei 0 patiënten op 3277 opgenomen patiënten
juni 0 patiënten op 3043 opgenomen patiënten
juli 2 patiënten op 2924 opgenomen patiënten
augustus 0 patiënten op 2877 opgenomen patiënten
september 1 patiënt op 3062 opgenomen patiënten
oktober 1 patiënt op 3385 opgenomen patiënten
november 1 patiënt op 3266 opgenomen patiënten
december 1 patiënt op 2913 opgenomen patiënten
47Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
In het algemeen zien we een afname van het aantal
ziekenhuisinfecties. Helemaal geen infecties in een
ziekenhuis is eerder onmogelijk. We geven hier een
voorbeeld over het voorkomen van MRSA in ons zie-
kenhuis.
Het voorkomen van in het ziekenhuis op-gelopen MRSAMRSA (de ziekenhuisbacterie) staat voor Methicilline
Resistente Staphylococcus Aureus. Stafylokokken zijn
bacteriën die ongemerkt leven bij vele mensen, bij
voorkeur in de neus of op de huid. MRSA is een va-
riant van deze bacterie en is niet meer gevoelig aan de
klassieke antibiotica. Doordat in een ziekenhuis veel
mensen dicht bij elkaar verblijven, vergroot de kans op
besmetting (uitwisseling van bacteriën). Bovendien
hebben patiënten vaak minder weerstand en zijn ze
dus gevoeliger voor infecties.
Ons streefdoel is uiteraard dat geen van onze patiën-
ten tijdens hun verblijf de ziekenhuisbacterie MRSA
oploopt. Concrete initiatieven hiervoor zijn bijvoor-
beeld het vroegtijdig opsporen van MRSA bij de patiën-
ten, het verplegen van besmette patiënten in isolatie
en het permanent stimuleren van goede handhygiëne
bij de zorgverstrekkers. De zogenaamde “search and
destroy” strategie (= opsporen & bestrijden).
Door goede toepassing van deze voorzorgsmaatre-
gelen lopen weinig patiënten een ziekenhuisinfectie
in ons ziekenhuis op. In maart, mei, juni en augustus
2012 bereikten we ons streefdoel: geen enkele pa-
tiënt liep een infectie met de ziekenhuisbacterie op.
De vergelijking via Navigator wees uit dat we in 2012
voor MRSA beduidend beter scoorden dan het gemid-
delde van de deelnemende ziekenhuizen. De sensibili-
seringscampagnes en procedures hebben effect!
Ziekenhuisinfecties
Jessa Ziekenhuisgemiddelde deelnemende ziekenhuizen
janu
ari
febr
uari
maa
rt
april
mei
juni juli
augu
stus
sept
embe
r
okto
ber
nove
mbe
r
dece
mbe
rMRSA, opgelopen tijdens ziekenhuisverblijf 2012
0
0,5
1
1,5
2
2,5
ResultaatJessat.o.v.gemiddeldedeelnemendeziekenhuizenNavigator (=(aantalpatiëntenmeteenpositievecultuurvoorinhetziekenhuisopgelopenMRSA/aantalopgenomenpatiënten)x1000)
48 jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
49Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
Productiecijfers
50 jaarverslag 2012 - Jessa 2012 in cijfers
aantal erkende bedden
C Heelkunde 284
D Inwendige 282
E Kinder- & jeugdgeneeskunde 40
G Geriatrie 149
M Materniteit 56
A PAAZ 30
AD Dagpsychiatrie 10
KD Kinderdagpsychiatrie 20
SP loco 55
SP neuro 35
SP Palliatieve 7
SP Psychogeriatrie 20
ToTAAL hoSPiTALiSATiEbEddEn 988
TOTAAl dAGhOSPiTAliSATiePlAATSen 211
opnames
2012
gemiddelde ligduur
2012 (dagen)7
rechtstreekse
opnames 2011
gemiddelde ligduur
2011(dagen)8
acute diensten
C Heelkunde 14.391 4,73 14.565 4,21
D Inwendige 14.671 5,08 14.789 4,95
E Kinder- & jeugdgeneeskunde 2.333 3,17 2.242 3,28
G Geriatrie 2.651 20,00 2.469 17,04
I Intensieve zorgen 296 3,71 291 3,90
M Materniteit 2.146 4,79 2.195 4,76
SP diensten
Sp Reva 283 37,77 266 42,80
Sp Pall 27 13,52 25 15,36
psychiatrie
A PAAZ 625 18,13 665 13,40
Ad Dagpsychiatrie 115 24,15 142 18,84
Kd Kinderdagpsychiatrie 149 33,72 157 32,27
ToTAAL JESSA 2012 37.695
TOTAAl JeSSA 2011 37.806
2012 2011
bevallingen 2.134 2.237
spoedaanmeldingen 43.480 41.306
daghospitalisaties 66.512 64.831
raadplegingen 211.693 203.398
Gemiddeld aantal patiëntencontacten per weekdag: 1276 (opnames, dagopnames, raadplegingen & spoedcontacten)
Productiecijfers
7 aantalligdagen/(aantalrechtstreekseopnames+aantaltransfersnaardieafdeling)8 aantalligdagen/(aantalrechtstreekseopnames+aantaltransfersnaardieafdeling)
51 Jessa 2012 in cijfers - jaarverslag 2012
Cijfers Personeel & organisatie
9 FullTimeEquivalenten
Personeelsomvang (aantal FTE9 )
& organisatiegrootte (aantal personen)
Aantal FTE: 2.325 Aantal personen: 3.062
Artsen
Personeelcategorieën
10,09%15,74%
18,39%
2,25%
53,53%53,53% verplegend personeel 1 639
10,09% paramedisch personeel 309
15,74% aministratief personeel 482
18,39% keuken-, onderhouds- en technisch personeel 563
2,25% ander personeel 69
Aantal medewerkers voltijds / deeltijds
55,2%
44,8%
44,8% voltijds 1 372
55,2% deeltijds 1 690
Aantal medewerkers mannen / vrouwen
83,7%
16,3%
16,3% mannen 499
83,7% vrouwen 2 563
Arts-specialisten in opleiding
Toegelaten artsen
Stafleden
0 50 100 150 200 250 300
293
72
50
vzw Jessa Ziekenhuis
Campus ViRgA JESSEStadsomvaart 113500 HasseltTel. 011 30 81 11
Campus SALVAToRSalvatorstraat 203500 HasseltTel. 011 28 91 11
Campus ST.-uRSuLADiestsesteenweg 83540 Herk-de-StadTel. 013 55 17 11
www.jessazh.be [email protected]
www.facebook.com/jessaziekenhuis
www.twitter.com/jessaziekenhuis