Ziekenhuispsychiatrie

Amsterdam

7 november 2013

Prof.dr.Adriaan Honig

SLAZ/VUmc

Hoeveel geven wij uit aan onze gezondheidszorg?

Hoeveel geven wij uit aan onze gezondheidszorg?

• 2012 12.5% bruto binnenlands product• 2013 13 % bruto binnenlands product

> 3x budget onderwijs > 10x budget defensie > 100x budget kunst en cultuur

Elke volwassene geeft € 1400/jr basispakket (Paul Schnabel, 2013)

HoZorgvuldig omgaan met publieke gelden

Hoe blijft de zorg betaalbaar en van hoge kwaliteit?

• Differentiatie 1ste en 2de lijn

• Samenwerking in ketenzorg 1ste en 2de lijn

• Taakdifferentiatie

med. specialist versus spec.verpl/physc.a.

• Voorkom over- en onder consumptie

• Doorbreek strikte scheiding soma & psyche

Bestuurlijk akkoord toekomst GGZ 2013-2014

Psychiatrie en Somatiekwat scheidt ons?

• Veelal gescheiden organisaties

• Veelal gescheiden opleidingen

• Gebrek aan expertise

• Paradigma en naamgeving dat deze scheiding ondersteunt

• MPU? of ZPU!

Waar leidt dat toe?

Waar leidde dat toe?

Scheiding Soma en PsycheWaar leidt dat toe?

Dood psychiatrische patiënt: ‘Dit geval staat niet op zichzelf’De Inspectie voor de Gezondheidszorg is ‘ernstig tekort geschoten’ in haar controle op het Deventer Ziekenhuis en ggz-instelling GGZ Dimence. Dat zegt Marjan ter Avest, directeur van het Landelijk Platform GGz (LPGGz), in een reactie op de dood van psychiatrische patiënt Raymond Westendorp. ’Dit geval staat niet op zichzelf.’

Psychiatrie en Somatiek wat verbindt ons?

• Medisch specialismen

• Toename van gecombineerde somatische en psychiatrische problemen

• Meer aandacht voor somatiek in psychiatrie bij zorgverzekeraars en bestuurders (VMS)

• Goede initiatieven op de scheidslijn

PARTNERS IN ZORG?

Health and Mental HealthWat levert dat op?

(PMU SLAZ)/MPU Vumc/ OLVG Centrum ouderendiagnostiek 2012

POP-poliSLAZOLVGVUmc

Health and Mental HealthWat levert dat op?

Co-morbiditeitWat is dat?

De aarde is plat

Soma of Psyche

Comorbiditeit? complsstoornissen

Kroenke, 2003

Kroenke, 2003

Complexiteit, geen co-morbiditeitOf te wel: Aarde is rond

Serious Mental Illness (SMI) en somatische aandoeningen

Somatisch zieke patienten: slechter beloop meer opnames, hogere kosten, slechtere kwaliteit van leven

SMI- patienten: 20 jaar kortere levensverwachting ( Wahlbeck et al, 2011)

Veel voorkomende somatische lacunes bij SMI- patienten

• Geen bereik screening borst- en baarmoederhalskanker incl. behandeling

Martens et al. Schizophr Res 2009 • Metabool syndroom screening en behandeling• Zorgverlening gedragsgestoorde som. zieke

psychiatrische patiënten in algemeen zh. • Hart en vaat ziekten• Aandacht voor gewicht, roken, dieet Smit et al. NTvG, 2012

Hoe zit dat in het algemeen ziekenhuis?

• Stemmings en angst stoornissen Rentsch et al.Gen Hosp Psychiatry 2007

• Delier

VMS. Kwetsbare ouderen 2009

• Suicidaliteit

• Ernstige gedragsstoornissen

• Totaal – inclusie: 922 patiënten– exclusie: 320 patiënten– weigeraars: 211 patiënten

• Onderzoekspopulatie telde 331 allochtone patiënten, 36,2% van het totaal aantal.

• Gemiddelde leeftijd:

– allochtone groep: 50,7 jaar– autochtone groep: 61,4 jaar

Resultaten Soma en Psyche SLAZ (2012)

Resultaten Soma en Psyche SLAZ (2012)

•50% van alle klinische/poliklinische en dagbehandelings patiënten scoorden positief op angst en depressie op EK10 vragenlijst

•1/3 verwacht hulp hiervoor uit ziekenhuis; ½ hulp via huisarts

• over het algemeen niet tevreden over hulp hiervoor van somatisch specialist

Conclusie

• Veel complexe patiënten, zowel in algemeen ziekenhuis als daarbuiten

• Zonder samenwerken: dure en relatief ineffectieve interventies

• Hoge morbiditeit, mortaliteit en kosten

Zorgkoepels maken afspraken met kabinet over opleiding tot medisch

specialist

• • betere benutting van de opleiding tot basisarts (schakeljaar);

• • verruiming van de mogelijkheden voor het verlenen van vrijstellingen in de medisch

• specialistische vervolgopleiding op basis van al verworven competenties;

• • en (gemiddeld) snellere verwerving van de benodigde competenties.

STZ-21 oktober 2013

Schakeljaar basisarts

Jonge klare specialisten

•zijn te oud, te knap en te duur

•gemiddeld 40 maanden tussen afstuderen en start specialistische opleiding

•kiezen in 5 de jaar basiscurriculum

•incorporeer keuzejaar in opleiding

•advies: 1 jaar interne geneeskunde

Knape en ten Cate, Medisch Contact, 2010

Opleiding tot psychiater

Schakeljaar: laatste jaar basisarts opleiding

Algemeen deel•1 jaar klinische psychiatrie•1 jaar poliklinische psychiatrie•6 maanden spoedeisende psychiatrie (min.20%)•6 maanden consultatieve psychiatrie (min.20%)•3 jaar psychiatrische psychotherapie (min.10%)

Consultatief Psychiatrisch Verpleegkundige

Nu: RINO 26 uur

Opleiding moet uitgebreider aangezien meer taken:

•Kwaliteit en veiligheid met o.a. Vrijheidsbeperking/ WGBO en BOPZ

•Coaching van specialistisch verpleegkundigen zoals: diabetes verpleegkundige/ hartfaal verpleegkundige

Chung et al. Gen Hosp. Psych., 2013

Profiel van Ziekenhuispsychiater

• Lid medische staf van ziekenhuis (geen detachering)

In niet STZ ziekenhuizen• Minimaal ½ fte • heeft PCD met CPV bij voorkeur 1 fte

In STZ ziekenhuizen/ UMC • aanstelling 7x 24 • beschikt over PCD (veldnormen)• beschikt over ZPU (veldnormen)• stage ziekenhuispsychiatrie

Raad van Bestuur/ Zorgverzekeraar

Psychiatrie in algemeen ziekenhuis concentreert zich op•Soma en Psyche•Psyche en Soma•Spoedeisende Psychiatrie ( 7x 24 uur) in STZmet•Transparantie over wat we doen•Transparantie over betaling•Aangepaste ROM (HONOS)•Ketenafspraken met GGZ (zorg en opleiding)