VISUSSTOORNISSEN : 0 TOT 3 JAAR

Ilse De Veuster

Oogheelkunde UZA

Oog

refractie

• Optica : retina = brandpunt • Samenspel van corrigerende lenzen + cornea+

lens+ oogaslengte : beeld gefocuseerd op retina ( fovea)

Visusstoornissen : refractie

• dioptrie = 1/ f– Vb 3 D = 1/f (m) ~ f = 1/ 3 = 0,33 m = 33 cm– Vb 2 D = 1/f ~ f = ½ = 50 cm

• Accommodatie ~ convergentie– Vwp : 33cm ~ 3 D en convergentie

Visus

Kegeltje = 1 boogminuut = 5 µ op retina

Onderzoeksafstand: 4 - 5 - 6 mTe vergelijken met Megapixel

Visus = ‘minimal angle of resolution’ (MAR)

Normale visuele ontwikkeling

• Ontwikkeling in 1 ste levensjaren

• Maturatie oog + centrale zenuwstelsel

• Visuele stimuli evenwaardig beide ogen

nl visus/stereopsis/rechte oogstand

Visusstoornissen

• Refractie + cornea / lens / ooglengte

• Retina

• Nervus opticus

• Visuele cortex / associatieve centra

Visusstoornissen : refractie

• Hypermetropie : beeld achter retina

• myopie : beeld voor retina

• astigmatisme : deel van beeld onscherp

Visusstoornissen : media

• Cornea, lens, vitreum troebelingen

• Vb corneale littekens post infectie

• Vb cataract

• Vb vitreumbloedingen ( shaken baby)

Visusstoornissen : retina

• Staafjes : duisternis - periferie

• kegeltjes: licht/ kleur - centraal/ macula

Visusstoornissen : Nervus opticus

• Nervus opticus/chiasma/ cgl

Prenatale ontwikkeling oog

°- 3 jarige ltd

• Groei + verandering• Neonatus :

ant segment =75 – 80%volwassene

• Posterieure segment/ 2 = volwassene

Refractie oog = 2/3 cornea

• Cornea : ~ kromming – Neonatus : 48,4 D

– Prematuur : 53,1 D

– 1 maand baby : 45,9 D

– 3 jr oude baby:42,7 D

• astigmatisme tegen regel < 5 jr

Pupil

• Diameter : – 26 weken postconceptie : 4,7 mm– 29 weken postconceptie : 3,4 mm– kind: <1.8 - 5.4 mm>– anisocorie: 0.5 tot 1.0 mm ( nl bij 9%)

• pupilreactie op licht : 30,6 weken postconceptie

Oogaslengte

• Neonatus : 16,78 mm• Eerste 18 maanden : +

4,3 mm• 2e tot 5e levensjaar :

+1,2 mm• Tot 13 jarige leeftijd :

+1,3 mm

Refractie

• Neonatus : + 2 D• < 4,5 jr : Astigmatisme

tegen de regel• Erfelijkheid + visuele

imput + oculaire pathologie

duisternis / visuele imput : inhibitie axiale groei ~~hypermetropie

wazige imput in licht(OLsutuur): myopie

Groei

• Voorste deel van het oog = 80% van de volwassen afmetingen

• Maturatie retina : 15 –45 maanden

• Myelinisatie van nervus opticus : 2 jr

Visus

• Neonatus : 6/2402-3 mnd: 6/180 – 6/906 mnd : 6/18 –6/9

Visus

• Neonatus : 6/2402-3 mnd: 6/180 – 6/906 mnd : 6/18 –6/9

Visueel gedrag

20/40 geen interoculair verschil 3-5 jr

20/30 geen interoculair verschil > 5 jr

Afhankelijk van gebruikte visus test leeftijdsgebonden normaal waarden

Bepaling visus :Preferential looking

Bepaling visus

• Preferential looking : resolutie visus– 20/20 op 1- 3 jarige ltd

• VEP : respons occipitale cortex op visuele stimulus – 20/20 op 6-12 mnd

• Optotypen : LEA

Bepaling visus Optotypen

• Illuminantie

• max contrast

• crowding

• log MAR/ afstand

• ~~ capaciteiten van het kind

Gezichtsveld

Visuele functies

• Visus : ver nabij

• gezichtsveld

• kleurzin

• contrast

• nachtzicht/donkeradaptatie

Maturatie EO spier functie• Vestibulaire oogbewegingen 34 weken gestatie• OKN geboorte• Geconjugeerde hor bew geboorte• Visuele fixatie geboorte• Stabiele oogstand 1 mnd• Fixatie reflex 2 mnd• Geconjugeerde vert bew 2 mnd• Volgbeweging 3 mnd• Accommodatie 4 mnd• Fusionele convergentie 6 mnd

Visuele ontwikkeling

• Geboorte – Beperkt kleurzin– VA 20/200 – 20/400– Geringe fixatie mogelijkheid– Beperkt GZV– Immature retina– Hypermetropie– Geen accommodatie

Visueel gedrag

PR 0-2 mnd

sporadische fixatie en volgbeweging

springerige saccaden

meestal exodeviatie, zz eso

Visueel gedrag

centrale fixatie en volgbeweging 2-6 mnd

accurate binoculaire volgbeweging

monoculaire volgbeweging asymmetrie

rechte oogstand met enkele exo en geen eso

centrale fixatie met reiken naar voorwerpen 6 mnd – 2jr

accurate volgbeweging

rechte oogstand

Binoculair zicht

• 3- 7mnd : stereopsis

Visusstoornissen

• Visus : (ver en) nabij

• Gezichtsveld

Visusstoornissen

• Frequent voldoende binoculaire visus om nl ontwikkeling mogelijk te maken

• AMBLYOPIE toekomst

• Psychosociale impact

Amblyopie

• Lage visus abnormale visuele ontwikkeling secundair aan abnormale visuele stimulatie

• Tot 7 jarige leeftijd

• Kritische periode voor visuele ontwikkeling = 1 week en 3 maanden

Amblyopie

• Lage visus abnormale visuele ontwikkeling secundair aan abnormale visuele stimulatie

• Tot 7 jarige leeftijd

• Kritische periode voor visuele ontwikkeling = 1 week en 3 maanden

Amblyopie

• Abnormale visuele stimulatie– Patroon distorsie = wazig retinaal beeld– Corticale suppressie

• Inhibitie corticale activiteit van wazige/dev oog

• Enkel bij binoculaire conditie

• Voor of in primaire visuele cortex

• Verstoring van ontwikkeling binoculaire cort cn

Amblyopie

• Afwijkingen striate cortex• Afwijkingen corpus geniculatum

Oorzaken

• ° - 3 jr ltd:– strabisme – refractie afwijkingen– organische afwijkingen ( ptosis, coloboma, …).

• ° - 3 jr ltd : prematuur, vertraagde ontw

• Behandeling– Bril / plakken / heelkunde

• begeleiding na accurate diagnose

Onderzoeksmethode

• Rode reflex• lichtreflet

Onderzoeksmethode

• VEP

Onderzoeksmethode

• ERG

Oogleden

Ptose

Visus stoornissen en ontwikkeling

• Ontwikkeling andere zintuigen

• Sociale integratie/ communicatie

• Motorische ontwikkeling

Sensoriële ontwikkeling

• Tastzin : voorwerpen/ lichaam/ individuen

• Gehoor = minder motiverend tot exploratie 12 mnd

Motorische ontwikkeling

• Vertraagde fijne motorische ontwikkeling

• Geen oog – hand coördinatie

Visus en fijne motoriek

*volgt met ogen individuen bekijken hand voor gezicht Korte fixatie niet bew object*reiken naar visueel gefix vwp vwp hand naar hand raakt vwp met wijsvinger*pincetgreep zoekt naar vwp uit GZV*Opbouwen met 3 blokken bekijkt prentboeken en wijst*Bouwt toren > 6 blokken herkent personen op foto’s

– 3 mnd

– 6 mnd

– 1 jr

– 18 mnd

– 2jr

Motorische ontwikkeling

• Rechtop zitten ( 6-12 mnd)

• Buik- rug lig (6 mnd)

• Alleen rechtop staan

• Stap beweging mits steun ( 12 mnd) nl ontwikkeling van houding

Motorische ontwikkeling

• Opdrukken in buiklig met armpjes

• Naar rechtop zitten

• Alleen stappen vertraagde ontwikkeling van zelf

geïniteerde bewegingen > 12 mnd

Cognitieve ontwikkeling

• Object permanentie -constantheid

• Oorzakelijke relatie : actie – reactie

• Classificatie

• afmetingen

Sociale ontwikkeling

• Glimlach mama

• Glimlachen op geluid/ fysisch contact

• Spel leeftijdsgenoten : gemis aan visuele clues en faciale expressie

Zelfredzaamheid

• Vaardigheden ontwikkelen via kijken en imitatie– Kauwen, zelf eten, tanden poetsen > 2jr– Toilet training

Zelfbeeld

• Onderscheid ik vs omgeving : tast/geluid

• Praten in 2e, 3e persoon, eigen naam

Taalontwikkeling

• Lipbewegingen imitatie

• Directe noden

• Beschrijven van huidige activiteiten

• Geringe vragen

• herhalingen

ontwikkeling afhankelijk van andere capaciteiten