Rubriek Volgende patiënt, februari 2010 Mijn moeder (82) vertoont al enige tijd mentale achteruitgang. Nu heeft ze onlangs een buikoperatie ondergaan. Daarna was ze behoorlijk in de war en ze is nog niet terug op het ‘oude niveau’. Kan de narcose hiervan de oorzaak zijn? Is er wat aan te doen?

Patiënten kunnen na een operatie last hebben van vergeetachtigheid en zich minder goed kunnen concentreren. Dit probleem treedt vaker op bij ouderen, maar ook andere factoren zijn van belang. Zo treedt de klacht vaker op na hart-operaties of heupoperaties. Soms duren deze klachten jarenlang. Het risico is groter bij mensen bij wie er al sprake is van mentale achteruitgang.

Ook kan er na een operatie sprake zijn van een delier. Hiermee wordt een ernstige verwardheid bedoeld, die plots kan optreden maar die gewoonlijk tijdelijk is en meestal goed behandeld kan worden. Belangrijkste voorwaarde voor een effectieve behandeling is tijdige herkenning van dit probleem.

De gebruikte medicijnen bij de anesthesie zijn geen belangrijke oorzaak van deze klachten. Er blijkt ook geen verschil te zijn tussen algehele anesthesie (narcose) en plaatselijke anesthesie (bv. ruggenprik). Psychologische stress, zoals missen van de vertrouwde omgeving, en onvoldoende pijnstilling zijn wel van invloed.

Paul Lieverse, anesthesioloog-pijnspecialist