COVID-19enfrailty:eendelicateuitdaging

Dr.VéroniqueGhekiereGeriatrie,AZGroeningeKortrijk

COVID-19<--->frailty

Delicateuitdaging

•  Rekeninghoudendemet

•  Beperktefunctionelereservesbijdeouderepatient•  Ernstvandepathologie:weliswaarvariabelklinischverloop•  Beperktemedischtherapeutischemogelijkheden

OpnamebeslissingbijvermeendeCOVIDpositieveWZCbewoner

•  VermeendeCOVID

•  Koorts>37,3°Caxillair,spierpijn•  Respiratoiresymptomen

•  Dyspnee,hoest,sputa,rhinorrhea,keelpijn

CAVE!Bijouderenmogelijksatypischepresentatievbanorexia/verwardheid/vallen

FlowchartCOVID-19voorbewonersvanWZCzoalsvoorgestelddoorBVGG

1/medischdossier:°aanwezigheidVZP/DNRcode°comorbiditeit(Charlsoncomorbidityindex)

2/Clinicalfrailtyscale(cutoff<7)3/Alarmsymptomen(2ofmeer)

-verminderdbewustzijn -saturatie<90%bijnietCOPD

-ademhalingsfrequentie>25/min -pols>100bpm -bloeddruk<100mmHG

4/opnameinziekenhuisbetekentmeerwaardevoorpatiënt

Criteriavoorhospitalisatie

AanwezigheidVZP/DNRcode?

=absoluutzwakkeschakel•  Vaakafwezig•  Alsaanwezig

§  Vaaknietinovereenstemmingmetcomorbiditeiten§  Vaak:’dochtervindtdatallesnogmoet‘§  Vaaknietconformfunctionaliteit/cognitievestatus:

§  vbrolstoelgebonden(optiflowzalnietlukken)§  vbernstvandementiePleidooivoormeermedischonderbouwdeVZP/DNR=TODOvoorTOEKOMST

Deene85-jarige …isdeandereniet…

Clinicalfrailtyscale

16

Charlsoncomborbidityindex

CharlsoncomorbidityIndex•  https://www.mdcalc.com/charlson-comorbidity-index-cci#evidence

CFS

•  CFS<7+mins2alarmsymptomen+vlgVZP->opnameDezegroepCFS5/6isbijaanvangteweinigverwezennaarziekenhuis!Diezijnnooitgeweigerd(media?)

•  CFS>/=7–  8/9:palliatiefinWZC–  7:overlegfam/patiënt

•  PalliatiefinWZC•  SupportiefinWZC•  SupportiefopGnaoverlegmetgeriatermaargéénIZ

CFS<7+onvoldoendealarmsymptomen

à supportievezorginWZCged48u•  O2toediening3L/minvianeusbril•  vochtsc:glucose5%½l/12u•  Antipyretica:ijspacking/po/suppo/scNovalgine1gr•  ABevt

•  Amoxyclav875mg3X/dof20cc4X/dpo•  Peniallergie:Moxifloxacine400mg1X/dpo•  IMceftriaxone2X1gr/d

•  Corticoiden:cytokinestormvanafdag10-14•  SoluMedrolIM5à7d

àzoonvoldoendebeterschapherevalueermetfam/pat

CFS<7+onvoldoendealarmsymptomen

à supportievezorginWZCged48u

àzoonvoldoendebeterschapna48uherevalueermetfam/pat2opties:

palliatiefbeleidinWZC

of

hospitalisatieENKELnaoverlegmetgeriater

ComplicatiesopCOVID

Delier(vooralouderen)/angst(vooralbijjongeren)AcutenierinsufficiëntieDecubitusAnorexiaPancreatitisAcuutcoronairsyndroomAsthenieSurinfectieLevensmoeMaargeenDVT/LE:gezienNOACofpreventiefLMH

Klinischverloopiszeerverscheiden

Asymptomatischedragertotoverlijden

•  Overlijdencijfersinsommigecentralopenvan12%optot50%(eerstedagen)(nognietofficieel)

•  OverlijdenscijfersopeendienstGinnormalesituatiebedraagtnl10%•  Bijsommigegeriatersleefthetgevoeldatweeigenlijknaastsupport

nietveelmeerkunnenbieden

•  patiëntentochnaarIZgetransfereerd:•  Toch4patiëntenoponzedienst:waarvan2overlijdensen2ontslagen

Palliatiefbeleid1/Dyspnee:Morfinesc5mg•  Bijopiaatnatievepatient

•  Opstart1X/uurtotcomfort,daarnaod4u•  Zoged4ucomfortabel:omrekenennaarscspuitpomp

•  BijpatientdiealopiateninneemtDosisopdrijvenmet30tot50%enoptitrerenmet30%totbeoogdeeffectbereikt

2/Hoest:•  Bijproductieve/prikkelhoest:mucolyticum/narcotischehoestremmer•  EvtbijCOPD:pufferscontinueren,evtaerosolmetvoorzetkamer•  Evtademhalingskine•  Bijdoodsreutel:startoptijd

•  Buscopan10mg-20mg/4utot2mg/24usc•  Atropinesulfaattot4mg/24usc

1111111

Palliatiefbeleid

3/Sedativaenanxiolytica:Benzodiazepines

•  Lorazepam(TemestaExpidet):1tot2,5mgSL•  Midazolam(Dormicum):5tot30mg/24uSC

Terminalefase

Cfrstervensbeleid

….ooknogontslagbeleidZowelnaarhuisalsnaarWZCbrengtweerstandmee•  Huis:Mantelzorgisminderaanwezig,intussencohortzorglijn•  WZC:heropname/nieuweintake

SomstelefonischoverlegmetCRAivmopnameinWZC.InsommigeWZCattestCOVIDvrijofnegatievewisservereistbijopname.Sinds23/4nieuwerichtlijnen!

EenCOVIDgenegativeerdeontslaanisheteenvoudigst(hoewel)EenCOVIDnegatieveishelemaalmoeilijk.Familieiseenzekernietenthousiastomhunoudersnuteplaatsenenwerkennietmee…Ikvermoeddatnudezeproblematiekopdevoorgrondzaltreden…ouderenwarenlaterziek.

Bedenkingen

WatonthouikuitdezeCOVID-19pandemie/crisis

•  Flowchartduidtdeformeleindicatiestothospitalisaties

•  DNRcodeszijnvalkuilToekomst:medischonderbouwdoverlegopmaken

•  Solidariteit/overlegonderartsenisenorm

•  BijbezoekaanWZC:voorbeeldigeorganisatiesgezien

COVID-19enfrailty?

Dr.VéroniqueGhekiereGeriatrie,AZGroeningeKortrijk