www.tijdschriftadministratie .nl14T I JDSCHR IFT ADMIN I STR AT IE – NUMMER 4 – ApR I l 201 1 www.tijdschriftadministratie .nl

De gebeurtenissen op 11 september 2001 hebben gezorgd voor een veranderende relatie tussen onder­neming en accountant. Als gevolg van de aanslagen is de wetgeving op het gebied van identificatie en wit­

wassen ingrijpend gewijzigd. Voor de administrateur heeft dat onder andere tot gevolg dat de accountant veel vaker is gaan vra­gen om opdrachtbevestigingen. Ook is de accountant verplicht om jaarlijks bij bestaande klanten te checken of de relatie kan worden voortgezet. Daarnaast zijn de beursschandalen en de boekhoudfraudes van grote invloed geweest op de relatie met de accountant, zeker als de organisatie wettelijk verplicht is de jaarrekening door een accountant te laten onderzoeken. Vanaf 2006 mag u dat alleen nog maar laten doen door een accountantskantoor dat in het bezit is van een vergunning van de Autoriteit Financiële Markten (afm). De afm ziet er op toe dat accountants het oordeel in de accountantsverklaring voldoende onderbouwen door de werk­zaamheden die zij hebben uitgevoerd. Veel administrateurs hebben gemerkt dat het vaak langer duurt voordat de accountant zijn werkzaamheden definitief heeft afrond en dat de kosten voor accountants controle zijn gestegen. Dat komt door de strengere regelgeving rondom het uitvoeren van de opdracht. In veel gevallen moet de accountant, voordat hij een verklaring afgeeft, zijn dossier eerst laten reviewen door een col­

lega. In accountantsjargon wordt dit de ‘opdrachtgerichte kwali­teitsbeoordeling (okb)’ genoemd. Zonder goedkeuring van deze beoordelaar mag de accountant geen verklaring meer afgeven. Maar ook bedrijven die niet te maken hebben met een verplichte wettelijke controle worden geconfronteerd met aangescherpte regelgeving op het terrein van kwaliteitsborging door de accoun­tant.

EfficiencyvoordelenEen derde ontwikkeling is de toenemende digitalisering, waar­door steeds minder papier hoeft te worden gebruikt. Zo kunnen accountants, in samenspraak met hun klanten, de processen veel efficiënter inrichten. Wel leert de praktijk dat er, mede door on bekendheid met de mogelijkheden, niet de efficiencyvoordelen worden behaald die mogelijk zijn. Administrateurs besteden vaak nog te weinig aandacht aan het digitaal aanleveren van stukken en accountants maken vaak nog veel te weinig gebruik van de digitale mogelijkheden waarmee zij gegevensbestanden, die ten grondslag liggen aan de administratie, kunnen controleren. Het advies is dan ook om dit onderwerp prominenter op de agenda te plaatsen in de bespreking met uw accountant. Zijn toe­gevoegde waarde kan aanzienlijk toenemen als hij meer doet met de mogelijkheden die ict te bieden heeft.Ook de kredietcrisis heeft veel impact gehad op de relatie met de

BElangrijk is dat u uw accountant schErp houdt

Het zal u niet zijn ontgaan: de afgelopen jaren is er veel gebeurd in de accountantswereld. Het gaat dan vaak om zaken

die van invloed zijn op de relatie tussen accountant, administrateur en onderneming. Hoewel het aantal gebeurtenissen

zeer divers is, springen er vier onderwerpen extra uit: 11 september 2001, de beursschandalen en boekhoudfraudes, de

toenemende digitalisering en de kredietcrisis. Maar ook fusies, regelgeving voor het mkb, horizontaal toezicht en de

snelle opkomst van social media hebben of krijgen hun weerslag op de relatie tussen u en uw accountant.

veranderingen tussen onderneming en accountant

door jan wiEtsma,, full financE consultants En mkB huB. (mail voor vragEn: wiEtsmaj@gmail.com)organisatie en processen

www.tijdschriftadministratie .nl www.tijdschriftadministratie .nl 15 T I JDSCHR IFT ADMIN I STR AT IE – NUMMER 4 – ApR I l 201 1

accountantskantoor dat u inschakelt voor wettelijke controles, niet meer mag inschakelen voor het laten geven van advies. Een ontwikkeling waar u de komende jaren ook mee te maken krijgt, is het horizontaal toezicht. De Belastingdienst wil voorko­men dat er allerlei werkzaamheden dubbel worden gedaan.

hEt accountantskantoor dat u inscha-

kElt voor wEttElijkE controlEs mag u

niEt mEEr inschakElEn voor adviEs

Om dit te realiseren, sluit zij de komende jaren een groot aantal convenanten af met middelgrote en grote ondernemingen. Voor de kleinere ondernemingen (dat kan overigens ook een bedrijf met 75 medewerkers zijn) geldt dat zij zich kunnen aansluiten bij een accountantskantoor dat een convenant in het kader van hori­zontaal toezicht heeft afgesloten. Als ondernemer/administrateur tekent u vervolgens een aansluitverklaring met uw accountants­kantoor. Daarin verklaart u dat u eerlijk en oprecht alles met uw accountant of fiscalist zal delen voor zover dit betrekking heeft op de fiscale zaken van de onderneming waar u werkzaam bent. Als tegenprestatie belooft de fiscus de ingediende aangiften direct af te wikkelen en bij u geen belastingcontroles meer uit te voeren. U zult begrijpen dat hier een belangrijke rol voor u als adminis­trateur is weggelegd. U zult alert moeten zijn op beslissingen en

accountant. Deze heeft ertoe geleid dat er veel vragen zijn gesteld over het nut en de toegevoegde waarde van de accountant. Daar­bij hebben ondernemers en administrateurs ervaren dat banken steeds strengere kredietvoorwaarden zijn gaan stellen. Voor de accountant had dit weer tot gevolg dat hij moest onderzoeken of de continuïteit van de onderneming niet in gevaar kwam. In een aantal gevallen kwam hierdoor de relatie met de klant onder druk te staan.

groenboekNaast deze vier belangrijke aspecten zijn er meer ontwikkelingen waarmee u rekening dient te houden. Zo heeft u in de pers kun­nen lezen dat Eurocommissaris Michel Barnier eind 2010 een ‘groenboek’ heeft opgesteld, waarin hij het accountantsberoep op de schop neemt. Dit groenboek is onlangs in Brussel besproken met vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, de accountantssec­tor en de regelgevers. Rond de zomer zullen de eerste voorstellen naar het Nederlands Parlement worden gestuurd. De bedoeling is vervolgens dat eind dit jaar de definitieve voorstellen worden behandeld in het Europees Parlement. Tijdens de conferentie in Brussel heeft Barnier aangegeven dat de regelgeving voor het mkb minder complex zal worden. Wat dit precies inhoudt is nog onduidelijk, maar het is goed mogelijk dat de controlecriteria voor de wettelijke controle zodanig gewijzigd worden, dat er min­der ondernemingen te maken krijgen met een verplichte wette­lijke controle. Wel moet u er rekening mee houden dat u het

organisatie en processen

Illu

stra

tie:

Flo

rian

la P

outr

é.

www.tijdschriftadministratie .nl16T I JDSCHR IFT ADMIN I STR AT IE – NUMMER 4 – ApR I l 201 1

advertentie

het advies om dit jaar daadwerkelijk werk te gaan maken van het aanleveren van de gevraagde gegevens in sbr. Heeft uw accoun-tant weinig verstand van de toepassingen van sbr, dan kunt u zich afvragen of u nog wel bij de juiste accountant zit. Daarnaast zijn er nóg enkele ontwikkelingen die nu al spelen en die de werkwijze en de omgang met uw accountant zeker zal ver-anderen. Denk bijvoorbeeld aan de voortgaande digitalisering van het factureringsproces. Een groot aantal accountantskantoren biedt inmiddels al de mogelijkheid om via een ‘portal’ zaken te doen. Daarmee kunnen documenten en dossiers heel eenvoudig digitaal worden uitgewisseld, wat de kans op fouten aanzienlijk verkleint.

Fusies en prijsdrukHoudt u er verder rekening mee dat er komende jaren nog stevig gefuseerd zal worden in de accountancybranche. Door de toene-mende vergrijzing zal een groot aantal accountantskantoren van eigenaar veranderen. Het vinden van een goede specialist zal door het grote werkaanbod lastig zijn. Investeer dus in de relatie met uw accountant door regelmatig met hem te communiceren over de zaken waarmee u bezig bent. Tot slot nog een positief bericht. Uit recente onderzoeken van de ing, Rabo en abn-amro blijkt dat accountantskantoren de komende jaren te maken krijgen met meer prijsdruk. Voor u als administrateur betekent dit dat de accountant voor zijn werk-zaamheden in het primaire proces lagere prijzen zal gaan reke-nen. Het kan dus zeker geen kwaad om af en toe eens een offerte op te vragen bij een ander accountantskantoor. Daarbij geldt dan wel als randvoorwaarde dat u uw zaken tiptop in orde hebt. Maar waar u zeker niet voor hoeft te betalen, is voor de inefficiëntie van uw accountant. U mag van hem verlangen dat hij investeert in ict en up-to-date is, zodat u adequaat wordt geholpen. Daarnaast mag u verwachten dat hij toegevoegde waarde levert in de advie-zen die hij geeft. Hierbij hoort ook een passend tarief annex declaratie. Als het dus gaat om advieswerkzaamheden, zal de nota niet zo snel lager worden, mede doordat de accountant behoorlijk wat tijd moet investeren om up-to-date te blijven.

Toegevoegde waardeKortom, de relatie tussen u en uw accountant is de afgelopen jaren aan behoorlijk wat veranderingen onderhevig geweest en de komende jaren staan de ontwikkelingen niet stil. Belangrijk is dat u uw accountant scherp houdt, door van hem te verlangen dat hij zijn primaire processen zodanig heeft ingericht dat u voor zaken als het maken van aangiften en het samenstellen van jaar-rekeningen niet teveel betaalt. Anderzijds geldt dat u uw accountant best wat meer kan betalen als hij hiervoor ook toegevoegde waarde levert. Het mes snijdt dan aan twee kanten, zowel uw accountant als de onderneming waarvoor u werkt, worden er beter van.

boekingen waarvan u vermoedt dat de belastinginspecteur er wel eens een andere mening op na kan houden dan u. Dat wil niet zeggen dat u bij voorbaat het onderspit delft in de gesprekken met de Belastingdienst, maar zij wil wel graag van tevoren weten welke fiscale items er spelen en daar zo nodig afspraken met u over maken. Kortom, horizontaal toezicht biedt zeker een kans om de administratieve lasten te verlichten en de onzekerheid over de afhandeling van fiscale aangiften te reduceren.

SBR-protocol Een onderwerp waarmee u nu al of op korte termijn mee te maken krijgt, is Standard Business Reporting (sbr) en de bijbeho-rende standaard xbrl. De banken hebben aangegeven ervan uit te gaan dat in 2012 ruim 80 procent van de ondernemingen hun gegevens op digitale wijze zullen aanleveren via dit sbr-protocol. De praktijk laat zien dat veel administrateurs en accountants hier nog niet erg actief mee zijn. Naast het feit dat zij mogelijkheden laten liggen om efficiency- en effectiviteitsverbeteringen aan te brengen in het jaarrekeningproces, geldt ook dat het niet aanleve-ren in sbr uiteindelijk zal leiden tot hogere kredietkosten voor de onderneming en een langere verwerkingstijd van de kredietaan-vraag. Overigens zal ook de Belastingdienst in toenemende mate sturen op het gebruik van het sbr-protocol, evenals de Kamer van Koophandel en het Centraal Bureau voor de Statistiek. Daarom

Social media

De opkomst van social media, zoals Twitter, Facebook en LinkedIn,

zal er voor zorgen dat het communicatieproces tussen u en uw

accountant een andere dimensie krijgt. Wellicht dat u nog het idee

heeft dat met name Twitter en Facebook weinig toegevoegde

waarde hebben voor het bedrijfsleven. De praktijk is anders. Steeds

meer bedrijven zetten nieuwe media in.