I n d I t n u m m e r

dissonante harmonie?De RUG is de laatste jaren bestuurd via het ‘harmo-niemodel’. Studenten en medewerkers krijgen meer inspraak dan wettelijk is vereist, en denken con-structief mee. Maar volgens studentenfractie SOG torpe-deert het college de harmo-nie door de snelle invoering van een bindend studiead-vies. 3&12 >

Veteranen op de 4 mijlWie ouder wordt, gaat lang-zamer lopen. RUG-bioloog Sjaak Swart bedacht een ma-nier om die leeftijdsdiscri-minatie uit de uitslag van de 4 Mijl te filteren. Het levert hemzelf een 66e plaats op in de uitslag van 2007. 6 >

Het stelt niets voorKunst die iets voorstelt, maar ook weer niet. Bij Chromo-domo gaat het om kleur, licht en ruimte, niet om de beteke-nis. “Ze willen er toch iets in zien, een raam bijvoorbeeld. Maar dat soort dingen moet je loslaten.” 14 >

I n t e r n at I o n a l pa g e s

e-mail, China and bicyclesYou will have noticed last week’s e-mail failure at the University. The head of the Center for Information Tech-nology explains what hap-pened. Also on the interna-tional pages: China celebrates 60 years of communist rule and how to survive Groningen on a bicycle. 19&20 >

u K - s I t e

reageer op het nieuwsDe afgelopen week kon je de ontwikkelingen rond de RUG-brede mailstoring vol-gen op de UK-site. Maar wist je dat je ook kunt reageren op het dagverse dagnieuws? Leest het nieuws en geef ons je mening.Laat van je horen op www.universiteitskrant.nl

o n a f h a n k e l i j k w e e k b l a d v o o r d e r i j k s u n i v e r s i t e i t g r o n i n g e n n 1 o k t o b e r 2 0 0 9 n j a a r g a n g 3 9

w w w . u n i v e r s i t e i t s k r a n t . n l

6Arthur Japin aan de barre 2 Veilige deeltjesversneller 7Weg met Amerika! 8 Strijd om de luie trui 13

Iedereen gmail? Nog niet! Gaat de RUG de schade van de mail-storing verhalen op leverancier Sun Microsystems? En wordt het niet tijd voor een integrale overstap naar gmail nu er deze week al zoveel gmail adressen zijn aangemaakt? De UK vroeg het RUG-bestuurder Koos Duppen.

Komt er een claim?“Het verhalen van schade op ICT-leveranciers is heel lastig. Laten we eerst kijken wat de schade is en zorgen dat het wordt opgelost. Het doet de samenwerking geen goed door daar nu mee te begin-nen. We zullen eventuele schade keihard moeten kunnen maken. Maar deze problemen zijn zo groot dat we er zeker naar zullen kij-ken. Het is een interessante vraag.”

Nu is de mailomgeving gekocht bij een commerciële partner. Was dat een fout? Moet de RUG dan liever zelf iets ontwerpen?“Zelf ontwikkelen moeten we echt

niet doen. Dit is allemaal heel com-plex geworden. Het is niet een kast-je dat werkt als je het aanzet, het is veel meer dan dat. Het verknopen van allerlei functies maakt het een complex geheel. Dus nee, ik denk dat het niet anders kan. Laat ook duidelijk zijn dat we niks zelf in el-kaar geknutseld hebben. Het file-systeem is van HP, de apparatuur van Sun. Dat staat bijvoorbeeld ook bij Ziggo, en daar werkt het wel.”

Is dit geen logisch moment om met de RUG over te gaan naar gmail? “Dat vraagstuk heeft al twee keer op tafel gelegen de laatste twee jaar. Google biedt het de eerste drie of vier jaar gratis aan, dus we kunnen kosten besparen. Er zitten vele mil-joenen gebruikers op. Dus we we-ten dan wel dat het werken zal, al heeft gmail ook storingen.

Ertegen pleit dat we niet zeker zijn van de integriteit van onze data. Wil je die aan een commercieel be-drijf geven? Hoe gaat het dan met al-le studentnummers en personeels-nummers die nu zijn gekoppeld aan

de mail? We wilden het niet doen, omdat je er geen vinger achter hebt. Je betaalt niets, maar dan heb je dus ook niets te zeggen. En wie zegt dat het na drie jaar gratis blijft?

Om die redenen is denk ik nog geen enkele Nederlandse universi-teit dit gaan doen, al is dat soms in het buitenland anders. Toch is een versnelde migratie naar gmail wel officieel een nood scenario. Als de huidige mail uitvalt, gaan we eerst een kale mailfunctie aanbieden zonder contact met een data-opslag. Plan B is dan gmail.”

In uw vorige functie was u zelf directeur Rekencentrum. Jeuken de handen dan niet bij zo'n calamiteit? “Jawel, maar net als in de oude tijd geldt dat je als directeur eigenlijk niet zoveel kunt. De problemen zitten vaak technisch zo diep, dat het toch aan de experts is. Je eigen mensen werken er dag en nacht aan door, dat is het punt niet. Maar je moet wachten op de techniek, dat is niet anders.” [ JAN BLAAUW ]

Meer over de mailstoring op 4-5 >

‘Opdelen universiteit onnodig’Oud-minister Veerman krijgt van onder-wijsminister Plasterk de opdracht om te onderzoeken of er meer ‘smaken’ hoger onderwijs moeten komen naast universi-teit en hogeschool. Bestuursvoorzitter Poppema van de RUG ziet geen reden om het stelsel te veranderen.

“We hebben een probleem met de overgang van mbo naar hbo en die van hbo naar universiteit”, aldus Poppema. “En er bestaat een zekere behoefte aan university colleges. Dat gaat niet om veel mensen, is redelijk elitair plus Engelstalig.”

Geen reden dus om het stelsel te veranderen. “De knelpunten kun-nen binnen het huidige systeem prima worden opgelost.” De RUG- voorzitter betwijfelt of Veerman iets anders vinden zal. “Dus eerst die analyse maar eens zien.” [ JAN

BLAAUW ]

Misschien wel het meest onderschatte hulpstuk tijdens je studie: de fiets. De UK zet de brik in het zonnetje, met een fietswielproef, onder-houdstips en een middenpagina vol weetjes. Een patat-met fiets je er bijvoorbeeld in 43 minuten weer af. Zie pagina 8-11 + 19 >

Student & fiets

Arthur Japin is sinds deze week officieel in functie als gastschrijver van de RUG. Zijn eerste optreden was een openbaar interview door Coen Peppelenbos. Een boeiend duel, dat eindigt met een plié van de gastschrijver.

Door janita naaijer

“Eén keer voor vandaag en twee-maal voor de volgende keer.” Een jong stel staat boven aan de ro-de de trap van het Academiege-bouw. De jongen rekent af en krijgt drie kleine papiertjes in zijn han-den gedrukt. Driemaal Arthur Ja-pin. In zwart-wit, mint en felgroen. Want vanaf vanavond is de auteur, die doorbrak met De zwarte met het witte hart, een jaar lang gastschrij-ver van de universiteit.

Japin zal twee openbare lezingen geven over de rol van werkelijk-heid en fictie in zijn romans en gaat in de komende weken met zestien studenten op zoek naar de bronnen van hun eigen schrijverschap.

De zaal stroomt vol. Op een paar blauwe stoelen na is het eerste op-treden van de schrijver, een open-baar interview met collega-auteur en literair journalist Coen Pep-pelenbos, uitverkocht. Alleen Ja-pin zelf is er nog niet. De commis-sie van het gastschrijverschap zit al een half uur op hem te wachten. Maar: “Japin heeft het niet zo op die plichtplegingen”, weet een man van de organisatie die de bezoekers bij de deur naar binnen leidt.

Een kwartier later – maar precies op tijd − steken de studenten en Stadjers op de achterste rijen van de Aula hun hoofd omhoog om een glimp op te vangen van de entree van de schrijver. Het interview dat

volgt over Japins schrijverschap, werk en leven, heeft iets weg van een vrolijk duel. Het is duidelijk dat Peppelenbos en hij elkaar ken-nen. Langer dan vandaag.

“Arthur, je hebt Nederlands ge-studeerd. Dat moet verheugend zijn voor de studenten Nederlands in de zaal.”

Japin: “Het is nog verheugender dat ik ben gestopt. Ik werd gék van die colleges!”

Peppelenbos, even later: “En hoe gaat dat eigenlijk? Dan loop je er-gens en denk je ‘daar moet ik een boek over schrijven?’ Dat heb ik nu nooit.”

“Dan let je niet goed genoeg op”, krijgt hij als eenvoudig repliek. “Of je durft niet. Dat kan ook.”

Gelach. Gelach dat verdwijnt als de nieu-

we roman van Japin, die volgend najaar verschijnt, ter sprake komt. Als de schrijver vertelt over de stem van de beroemde en krank-zinnige Russische balletdanser Ni-jinsky die een paar jaar geleden in hem naar boven kwam en hem “sindsdien roept dat er een verhaal verteld moet worden”, verandert er iets in zijn manier van spreken en verandert er ook iets in de zaal. Ja-pin spreekt over de liefde tussen twee personages en zijn woorden krijgen vleugels. Een vrouw met donkere krullen achter in de zaal legt haar hoofd te rusten op de leu-ning van de stoel voor haar. Een ouder echtpaar neemt elkaar bij de hand.

Japin slaat tenslotte midden in zijn verhaal zijn handen voor zijn gezicht. “Oh zie je wel”, zegt hij. “Ik kan niet ophouden!” En weg is Nijinsky.

Even later is daar tóch weer het ballet als Peppelenbos de schrij-ver vraagt naar de balletstudio die

Japin momenteel laat bouwen in zijn huis in Frankrijk. “Dat lijkt me heerlijk om zo te beginnen en te eindigen”, zegt de schrijver die

op de basisschool zijn eerste plié maakte. “Als een oud mannetje aan de barre en niemand die me ziet.” Hij strekt zijn rechterhand uit en

buigt licht door de knieën terwijl hij de toeschouwers aankijkt.

Het applaus voor de nieuwe gast-schrijver is kort, maar krachtig.

Colof on

Ac ademie gebouw > 28/0 9/20 0 9 20:0 0 > Eer s te opt re den van gas t schr i jver Ar thur Japin

Stem van een balletdanser

Arthur Japin vlak voor zijn optreden in de Aula van het Academiegebouw Foto Reyer Boxem

redactie-adres:Oude Kijk in ’t Jatstraat 28, Postbus 80, 9700 AB Groningen. Telefoon: 050-3636700; Telefax: 050-3636698; E-mail: uk@rug.nl;Internet: www.universiteitskrant.nl

Kernredactie: Hanneke Boonstra (hoofdredacteur) 3636697, Jan Blaauw (nieuwscoördinatie) 3636696, Christien Boomsma (eindredacteur) 3637802, René Fransen (wetenschap) 3636695, René Lapoutre (opmaak) 3636693, Sieb de Ruig (redactiesecretaris) 3636700, Ernst Arbouw (International Page) 3636130.Overige redactieleden: Wouter Beetsma, Simon Beijer, Ana van Es, Hinke Hamer, Peter Keizer, Lieke van den Krommenacker, Teodor Lazarov, Janita Naaijer, Tjerk Notten, Elisabeth Oosterling, Rosa Timmer, Dorien Vrieling.Medewerkers: Bart Breman, Michel Dijkstra, Hans Miedema, Marcel Wichgers.Foto’s: Reyer Boxem, Jeroen van

Kooten, Elmer Spaargaren.tekeningen: Bert Cornelius, Robby van der Meulen, Eric van der Wal, Kees WillemenUitgave: Stichting UniversiteitsbladOplage: 20.000 exemplarenPersbureau: de UK werkt samen met andere universiteitsbladen in het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) advertenties: Bureau Van Vliet bv, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. 023-5714745, telefax 023-5717680RUG-advertenties, mededelingen en Ukaatjes: Heiny de Ruiter (3636699)abonnementen: € 30 per jaar, (intern tarief € 20). adreswijzigingen: schriftelijk aan de administratie van de uk. adreswijzigingen rUG-personeel: doorgeven aan betreffende afdeling Personeel & Organisatie.

©UK. Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen geheel of gedeeltelijk over te nemen.

RUG-trui

Ik ben single en dit is geen oproep. Want er zijn mannen in mijn leven. Enorm veel mannen. Buurmannen − die briefjes stu-ren met dat ‘dit ons geheim is’, terwijl ik ze drie keer heb gezien, barmannen, die mij graag willen towerbridgen maar daar heb ik vriendelijk voor bedankt − en ook heel veel leuke mannen.

En zo lekker als ik eruit zie, als ik enge mannen tegenkom, zo lelijk ben ik als ik de knapste jongens tegen het lijf loop. Zo stond ik laatst totaal verweerd in de super-markt met een magnetronmaaltijd te pra-ten. “Ben jij lekker? Zal ik jou eens mee-nemen?” En ineens stond hij naast mij. “Je mag mij wel meenemen”, zei hij. Ongelofe-lijk! Zie ik eruit als een verwaarloosde po-ny, heb ik nog sjans!

Dat gebeurt ook in de UB waar ik steevast in een knalpaarse RUG-trui rondloop. Ik ben trots op dat ding, daar niet van, maar geil kun je er niet van worden. Zelfbescher-ming. Ik vind de UB zo’n zwoele plaats dat ik niet voor mezelf insta. Volgens mij heeft de architect erg om zichzelf gelachen toen hij het een bibliotheek noemde. Rek-

jes waar je overheen kunt leunen, donke-re hoekjes tussen de kluisjes, trappen en ta-fels. Need I say more?

En dan het volk dat er rondloopt: bloed-mooi. De mannen die bijna uit hun shirts knallen van frustratie, zweetdruppeltjes op het voorhoofd en een onstuitbare hon-ger. Dat zijn pas kerels. Ze leiden me vrese-lijk af.

Het grappige is: ik trek de trui aan uit zelfbescherming, maar ze kijken me aan alsof ik een seksbom ben. “Ze zijn be-nieuwd naar wat eronder zit”, zei vriend E. tegen me. Nou, daar ben ik dan mooi klaar mee, want als ik die uittrek zijn ze sneller weg dan de regiotram.

Het meest gefascineerd ben ik door de Ge-blondeerde Jongen. Hij gaf me laatst mijn warme printjes aan en ik zou zweren dat hij knipoogde. Zucht! Ben ik voornemens te gaan studeren, zijn er zulke heerlijke schepsels.

Je begrijpt: geen RUG-trui meer voor mij, kan ik eindelijk weer rustig leren.

Rosa Timmer, vierdejaars taalwetenschap

Rosa

2 D E Z E W E E K UK 6 - 1 OKTOBER 2009

SOG ziet vertrouwen kelderen Studentenpartij SOG haalde afgelopen donderdag in de u-raad hard uit naar het RUG-bestuur. Dit college van bestuur lijkt de raad voor voldongen feiten te stellen en gaat slecht om met het infor-matierecht van de raad, aldus de SOG.

Fractievoorzitter Jolien Geerdink kwam met een zorgvuldig voorbe-reide verklaring. Zonder het te noe-men doelde de verklaring stevig op de plannen van het RUG-bestuur voor invoering van een bindend

studieadvies per september 2010. Daarover moet de u-raad zich in ok-tober nog uitspreken, maar volgens Geerdink heeft het er alle schijn van dat zo’n debat weinig zin meer heeft en moesten de partijen de plannen tot in detail in de krant lezen.

Volgens Geerdink is het Groning-se harmoniemodel in gevaar en wankelt het wederzijdse vertrou-wen tussen raad en RUG-bestuur. “Wij vragen ons af of er al een nieu-we naam is bedacht voor dit mo-del, want de naam harmoniemodel lijkt niet meer van toepassing.” Ex-

tra aanleiding voor de SOG was het feit dat bestuursvoorzitter Poppe-ma vorige week in de UK aankon-digde dat 45 studiepunten de ‘lat’ voor een bindend studieadvies zou worden. De u-raad vergadert er vol-gende maand over maar heeft nog niets op papier gekregen.

Het college van bestuur van de RUG – in figuurlijke zin onthoofd omdat voorzitter Poppema in Saoe-di-Arabië de opening van een nieu-we universiteit bijwoonde – reageer-de na een schorsing op de kritiek.

Rector magnificus Frans Zwarts

bezwoer de raad daarna dat er nog niets besloten is. “Besluitvorming volgt niet eerder dan dat de argu-menten zijn gewisseld.” De bestuur-lijke druk op het vraagstuk van de lage rendementen en het imago van de RUG is echter zeer groot. Be-stuurslid Duppen voegde daaraan toe dat de medezeggenschap beslist serieus wordt genomen. “Alleen is onze mening vrij sterk en zult u met zeer sterke argumenten moeten ko-men om ons op andere gedachten te kunnen brengen.” [ JAn BlAAUW ]

Zie ook pagina 12 (opinie) >

Weer geen witte jas voor Tim

KVI bekijkt gevangen radiumionen

Decentrale selectie wint fansVan RUG-bestuursvoorzitter Sibrand Poppema mag de loting bij genees-kunde geheel worden vervangen door decentrale selectie. Ook bij de populaire opleiding psychologie geldt selectie als een sympathieke optie.

Bij psychologie is de bijna jaarlijk-se discussie over een numerus fixus volop gaande. Het aantal eerstejaars bij psychologie stijgt dit jaar naar een nieuw record: iets boven de 900. Waarvan 250, meest Duitse studen-ten, de Engelstalige variant volgen. Maar een fixus heeft ook nadelen die de psychologen doen huiveren, zegt hoofd onderwijsbureau Rob van Ouwerkerk. “Decentrale selec-tie zou ook kunnen, al vergt dat wel veel van de docenten.”

Het RUG-bestuur heeft de deur naar een fixus open gezet voor psy-chologie en het ook snel groeiende bedrijfskunde, maar laat de beslis-sing daarover aan de opleidingen.

Bestuursvoorzitter Poppema zei afgelopen dinsdag over de loting bij geneeskunde dat die geheel mag worden vervangen door decentrale selectie. Die vult nu de helft van de opleidingsplekken. [ JAn BlAAUW ]

EK-brons voor frisbeeërs De Groningse studentenfrisbeevereni-ging Gronical Dizziness is derde gewor-den op het Europees kampioenschap voor Clubteams in Londen. Het was de eerste keer dat de Groningse studenten meededen.

Twintig teams deden mee in de ‘mixed division’, waar mannen en vrouwen samenspelen in teams van zeven. Groningen eindigde achter Brighton en Frizzly Bears uit Aken. “Elk individu in het team heeft be-ter gepresteerd dan in de voorberei-ding”, verklaart voorzitter Marije Meesters het brons. “Wij piekten op de juiste momenten. We zijn er echt heel blij mee!” Meer zat er ook echt niet in. “We verloren in de halve finale van de latere winnaar Brighton. Daar hadden we ook niet van kunnen winnen.”

De Groningse club won afgelo-pen jaar alle titels die in nederland te vergeven zijn. De titel nationaal Kampioen Ultimate Frisbee werd in de outdoor, indoor en mixed versie veroverd. [ SiMOn BEiJER ]

Hij is bezig met zijn zesde poging, maar nog steeds weet Tim Schipper niet of hij mag beginnen aan de studie genees-kunde. De universiteit wil hem hebben, maar de Raad van State verbiedt het.

De Raad van State bepaalde dins-dag dat Schipper voor dit studiejaar uitgesloten moet worden. Maandag oordeelde de rechter in Groningen nog dat hij moest worden toegela-ten. Daarop ging de iBG, waartegen Schipper de zaak had aangespan-nen, in hoger beroep. in een voorlo-pige uitspraak krijgt de iBG nu ge-lijk. Een definitieve uitspraak volgt binnen enkele maanden.

Schipper, student international business en management, is al drie keer uitgeloot bij centrale selectie. Vorig jaar deed hij daarnaast mee aan de decentrale selectie van de RUG. Ten onrechte, zegt de iBG. Hoewel hij als 86e werd geselec-teerd, weigerde de iBG hem defini-tief in te schrijven.

Maandag was Schipper kort in de veronderstelling dat hij toch kon beginnen. De iBG had namelijk een afwijzingsbrief naar het verkeerde adres gestuurd. Daarnaast had het UMCG op basis van onvolledige in-formatie Schipper voor de decen-trale selectie uitgenodigd. Dat was Schipper niet aan te rekenen, oor-

deelde de rechter. Al snel werd dui-delijk dat de iBG beroep aanteken-de. “De opleiding had me al verteld in welke werkgroep ik zat. Ook heb-ben we besproken hoe ik mijn ach-terstand kon inlopen. Het is zuur dat ik nu nóg niet weet of ik kan be-ginnen”, zegt Schipper.

De deur naar geneeskunde staat nu nog slechts op een kier. Mocht Schipper in de definitieve uitspraak gelijk krijgen dan kan hij pas het volgende studiejaar beginnen. “De Raad van State oordeelt dat de wet heel duidelijk is”, zegt een woord-voerder. “na drie keer loten is het over. Hoe sneu dat voor deze stu-dent ook is.” [ TJERK nOTTEn ]

Een feestje op het Kernfysisch Versneller Instituut, vorige week. Voor het eerst is een wolk radiumionen gevangen in een elektromagnetische val en met licht van drie lasers tegelijk bestudeerd. Dat was nog nooit vertoond, en het leverde nuttige gegevens op.

“Wij zijn het enige instituut ter we-reld dat hier de apparatuur voor heeft”, legt KVi-directeur Klaus Jungmann uit. Twee van zijn pro-movendi speelden het klaar. De ver-sneller produceerde een straal deel-tjes, die uit verschillende isotopen van het atoom radium bestond. Een

isotoop is een zwaardere of lichtere variant van een atoom. “Het zijn ra-dioactieve isotopen, die binnen en-kele seconden of minuten verval-len. Om ze te onderzoeken moet je naast de versneller staan, die ze pro-duceert.” Dat kan binnen het KVi.

Promovendus Oscar Versolato, sa-men met zijn collega Gouri Giri ver-antwoordelijk voor het experiment, wil van radiumionen een klok ma-ken die duizend maal nauwkeuriger is dan de huidige generatie atoom-klokken. Maar daarvoor zijn heel veel tussenstappen nodig. Versola-to: “Via het laserlicht krijg je infor-matie over de atoomstructuur. Door dat te doen bij verschillende isoto-

pen, waarvan de atomen een klein beetje verschillen krijg je extra in-formatie.” Bijvoorbeeld hoe de sa-menstelling van de kern de krach-ten in het atoom beïnvloedt.

Met de gegevens van de eerste metingen kunnen theoretisch na-tuurkundigen hun model van de krachten die spelen tussen kern en elektronen controleren. in dat mo-del zitten een paar onverklaarba-re eigenschappen. Jungmann: “Een mogelijkheid is dat die worden ver-oorzaakt door een nog niet eerder ontdekt deeltje. Met nauwkeuriger gegevens kunnen wij beter voor-spellen of dat deeltje inderdaad ook bestaat.” [ REné FRAnSEn ]

Beta’s in de plus

Vlak voor het verwachte re-cordbezuinigingsjaar 2011 verwacht de bètafaculteit voor het eerst in ongeveer tien jaar een positieve reserve. De afge-lopen jaren moest de faculteit twee keer reorganiseren om te-korten weg te werken. De goe-de cijfers zijn mede te danken aan meevallers, zoals hogere prijscompensatie en vacatures die relatief traag zijn ingevuld. Overigens is de portefeuille-houder middelen Jan Poutsma voorzichtig over de financiële situatie van de faculteit van-wege de naderende kortingen.

Zeshonderd late inschrijvingenIn de laatste week voor de in-schrijfdeadline 1 oktober heb-ben zich nog zeshonderd stu-denten ingeschreven. De meesten volgden al college, maar hadden nog geen colle-gegeld betaald. Het Studenten Service Centrum heeft een wa-re telefonade ingezet om zo-veel mogelijk studenten tijdig te bereiken. De deadline van 1 oktober is een keiharde: wie te laat is, kan niet meer worden ingeschreven.

Nog twee Erasmus Mundus mastersDe faculteit wiskunde en na-tuurwetenschappen heeft twee Erasmus Mundus mas-teropleidingen binnengehaald. Voor deze internationale mas-ters die samenwerking in Eu-ropa moeten bevorderen, stelt de EU subsidies en studiebeur-zen beschikbaar. Het gaat om tweejarige masters in evolutio-naire biologie en biomedische technologie (in samenwerking met de medische faculteit). In beide gevallen is de RUG pen-voerder. Deelnemers aan een Erasmus Mundus programma moeten minimaal in twee EU-landen studeren. De RUG had al drie Erasmus Mundus mas-teropleidingen.

Rokjesprimeur bij Veracles dames 3 Als eerste damesvolleybalteam in Nederland speelde Dames 3 van Veracles afgelopen week-end in rokjes. Hoewel de offi-ciële volleybalregels het niet toelaten, wil het team vanaf nu iedere wedstrijd gerokt uit de kleedkamer komen. Lastig is wel dat scheidsrechter toe-stemming moet geven. “Maar we zien wel hoe ver we ko-men dit jaar”, zegt aanvoerd-ster Annemariek Smit. De rok-jes – waaronder overigens nog broekjes zitten – zijn bedacht tijdens een trainingsweekend.

Doctorsbul nu ook met rode slashDe eerste promotiebul die ge-heel voldoet aan de nieuwe huisstijl wordt komende week uitgereikt. De ‘rode’ bul ver-vangt de ‘groene’ bul die onge-veer drie decennia is gegeven aan promovendi. Het nieuwe ontwerp liet op zich wachten door hoge werkdruk en omdat het College van Decanen zich nog moest buigen over drie verschillende ontwerpen. On-der meer sneuvelde een voor-stel voor een gouden band.

Tim Schipper Foto Jeroen van Kooten

UK 6 - 1 OKTOBER 2009 N I E U W S 3

| p e i l i n g | Directeur Cees Sterks van het Donald Smits Centrum voor Informatie Technologie (CIT) snapt heel goed dat mensen boos zijn over de falende e-mail. Maar dit lag dus niet aan het CIT, stelt hij. Nou ja, afgezien dan misschien van die backup die niet werkte.

Door jan blaauw

Don’t panic! De kreet staat met gro-te letters op een whiteboard, op een hogere verdieping van het CIT op Zernike. En het moet gezegd: pa-niek lijkt niet te vinden in dit epi-centrum van de grootste e-mail-storing ooit aan de RUG. Technici werken in betrekkelijke rust aan damage control. Dat kan, want dap-pere helpdeskmedewerkers incas-seren de woede en ergernis van bel-lende studenten en medewerkers.

Hans Gankema weet het boven-dien zeker: het is een softwarepro-bleem. Een diagnose die hij niet zonder opluchting stelt. De meester van het “ijzer en de touwtjes” in het CIT zou het moeilijk verdragen als er iets mis was met zijn hardware.

Op de achterkant van een bouwte-kening schetst Gankema de archi-tectuur van de zogeheten mailomge-ving. Inderdaad, een grote collectie ‘ijzer’ en ‘draden’. Het systeem is zo opgebouwd dat aller-lei delen kunnen uitval-len zonder dat het geheel het begeeft. Van de voe-dingen van harde schij-ven tot aan de ‘tanks’ voor backups van dage-lijkse datastromen: alles is dubbel. “Je kunt een stekker eruit halen, twee switches lostrekken, een schijf uit een kast trek-ken, de kast weghalen en vermoedelijk zelfs dit hele gebouw, dan werkt het nog”, zegt Gankema met kalme trots. “Dus alleen als een vliegtuig in de verkeerde richting neerstort, hebben we echt een pro-bleem”, grapt Cees Sterks.

De directeur van het CIT is ook aangeschoven. Kan dat echt, een gebouw wegdoen? In theorie wel, want aan de overkant van de straat staat op Landleven nog eens een ko-pie van de opstelling. Dus nóg een rekenhal met luchtkoeling die doet denken aan een straalmotor van een Boeing. Met onder de vloer een windkracht zes aan afvoer van he-te lucht. De enige niet dubbel uitge-voerde schakel vormen de accu’s die het wegvallen van netstroom over-nemen voordat de dieselgenera-tor op het dak van de Zernikeborg aanslaat. “Die is voorverwarmd en kan in dertig seconden operatio-neel zijn”, weet Gankema. Voor als de centrale van Essent een keer in-stort.

Indrukwekkend. En tóch ging het mailverkeer knock-out. Hoe kon dat gebeuren? Gankema legt uit, maar stelt voorop: als ze dat pre-cies zouden weten zou het zijn op-

gelost. Een relaas over dataopslag volgt. Onderdeel van het mailclus-ter vormen twee grote Zeta File Ser-vers van de Amerikaanse firma Sun. Twee identieke machines die elkaar moeten kunnen vervangen. Net als alles: heel verstandig opgezet. Maar toen trad Murphy’s Law in werking.

De software meldde dat die ZFS systemen van Sun corrupt ofwel onbruikbaar waren. Beide machi-nes tegelijk. Een tijdlang probeerde het mailsysteem nog de data elders op te slaan, maar toen gaf het er de brui aan.

Naspeuringen van meekijkende specialisten van Sun vanuit Ame-rika, Rusland en India wezen erop dat maar een heel klein aantal be-standen slecht zou zijn. Mogelijk nog geen procent van een procent van het totaal.

Hoop gloorde. “Daar werd ik dus wel warm van”, aldus Gankema. “Dat is immers nada, niks.” Pro-bleem was alleen dat die bestandjes onzichtbaar bleven. “Ik kan ze niet mounten”, in Gankemataal.

Het is niet duidelijk welke het zijn en wat er mee mis is. En om de een of andere reden legde het alles plat. Een puik systeem dat commercieel is, gangbaar en volgens Gankema en Sterks op duizenden plekken in de wereld prima draait. Gankema

opent een gmailtje en heft de handen ten he-mel als de irritatie weer even doordringt. “Ja, en waarom het dan in godesnaam hier niet werkt?”

Dat wil directeur Sterks ook graag weten. Want daar sta je dan als directeur ICT met naar verluidt het meest geavanceerde mailsy-

steem van het land. Zonder mail. “Het is enorme reputatieschade

voor Sun en ZX”, vindt Sterks. Want juist de extern ingekochte delen van het systeem zijn nu de boosdoeners. Wat het ook is, het zit daar.

O ja, een beetje eigen schuld van het CIT is er wel. Want de back-ups die in twee hallen tegelijk zogeheten snapshots wegschrijven naar reser-ve-reserveschijven deden het niet. “Toen we gingen kijken stonden er nul bytes in die files”, zegt Sterks. “Dat hebben we niet gezien.”

Terug naar ZX en Sun. Want waar-om werd dit product ingekocht? “Het was echt de beste beslissing op dat moment”, bezweert Sterks. Het CIT was druk bezig om zelf het “any device, any platform, any place, any time” mailsysteem te ontwerpen. Maar het lukte niet. Het vraagstuk was complex en kostte veel tijd. Terwijl de oude mail trager werd en steeds meer irritatie opriep.

Het CIT besloot om extern exper-tise in te kopen. Het Nederlandse ICT-bedrijf ZX won de aanbeste-ding met glans van elf rivalen. Na twee selectierondes, inclusief een demonstratie waarbij gebruikers

Hoe het CIT de afgrond inliep|_ Het gekochte deel van de mail veroorzaakte de mailcrash

4 O P M E R K E L I J K UK 6 - 1 OKTOBER 2009

‘Je weet niet wat je mist’Roodgloeiend staan de telefoons bij de servicedesk van het Donald Smits CIT sinds de mail verdween. Maar wat is dan de schade en de overlast die de universiteit heeft geleden door dit alles? De UK peilde de stemming.

Door jan blaauw en peter

keizer

@Henk Ritsema, opleidings-directeur bij het cluster in-ternational business and

management van de faculteit FEB. “Wij hebben redelijk geklaagd in-derdaad. Schade? Dat is moeilijk te zeggen, maar overlast was er zeker. Voor allerlei cursussen is e-mailcontact noodzakelijk met studenten. Gelukkig was het nog geen tentamenperiode. Maar ze-ker na al dat gedoe met Nestor en dan heel weinig informatie over wat er nu gaande is. Ontzettend lastig en ontzettend vervelend.”

@Margriet Derix is as-sistant manager bij het Zernike Institute for Ad-

vanced Materials. “Ik ben vandaag al drie uur bezig met het opbellen van mensen of ze wel of niet bij onze brainstorm meetingen ko-men. Nu ben ik een regeltante, dus ik red me wel. Maar wat heel erg dom is, is die mededeling om geen mail te wissen. Onze direc-teur heeft dit weekend al duizend mailtjes weggegooid en zo ken ik nog een paar. Die zijn in het week-end bezig geweest en hebben toen ze even contact hadden alles op hun harde schijf gezet.”

@Elizabeth Woldringh, Stu-denten Service Centrum. “Afgelopen week is er

met man en macht achter studen-ten aangebeld die nog collegegeld moesten betalen voor de deadline van 1 oktober. Met name Duitse studenten bij psychologie. En bij het aanmelden van promoties moesten we creatief worden, maar gigantische problemen heb-ben we niet gezien. Al is dit echt een ramp voor de instelling hoor.”

@Johan van der Werf, inter-national service desk. “Het is absoluut lastiger.

Vooral met inkomende buiten-landse studenten hebben we veel contact via de mail. Nu konden we niet laten weten of een visum klaar lag. Je mist ook je koppelin-gen naar andere programma’s. Vanuit gmail kost alles heel veel extra tijd. Gelukkig voor ons ge-beurde het nu, ik had er niet aan moeten denken dat dit eind au-gustus zou zijn gebeurd.”

@Ellen Stabler is coördina-tor bij de opleiding psy-chologie. “Je weet niet wat

je mist, dat is het vervelendste. Er zijn studenten die een bul aange-vraagd hebben en er misschien vanuit gaan dat alles in orde is, terwijl die mail niet in behande-ling is genomen. Deze overlast kunnen we niet gebruiken, de werkdruk is hoog genoeg.”

@Rein Smedinga is docent informatica. “Ik wilde vo-rige week naar de klan-

tendag van het CIT. Maar de agen-da zat in m’n mailbox en daar kon ik niet bij. Simpele dingetjes als even documenten naar collega’s sturen voor verificatie, dat kan dus niet. Dus ga je ze maar uit-

printen of via usb-sticks uitwis-selen.

Ik heb al een paar keer door de stad gelopen met een stick. Als universiteit ben je verschikkelijk afhankelijk van je mail. Dit had niet moeten kunnen.”

@Alies Coenders van medi-sche studievereniging Pa-nacea meldt nul overlast.

Panacea heeft een eigen domein-naam voor mailen. “Wij maken geen gebruik van RUG-mail, dus wij hadden die problemen niet.”

@Wisse van den Berg, voor-zitter studievereniging VIP van psychologie. “We

zitten net in een sollicitatieproce-dure. We weten nu dus niet of we reacties hebben gekregen. Ook missen we een mail van onze cor-respondentie met een sponsor. Dat staat erg onprofessioneel.

De helpdesk van de faculteit stuurde ons door naar het CIT, waar je een verzoek moet indie-nen voor hulp. Zo hebben we wel nog een nieuwsbrief kunnen ver-sturen naar 2000 mensen. Maar buiten dat zeggen ze bij het CIT: ‘Wij weten het ook niet’. Dat is misschien ook wel zo, maar daar-door krijgen we ook niet veel dui-delijkheid over de situatie.”

Sinds de mailvoorziening van de RUG op z’n gat ligt, draait de Servicedesk van het CIT overuren. Medewerkers Antje de Jong en Robin Drouven zijn er moe van.

Door peter keizer

Drukke week gehad?“We hebben zeven dagen over-gewerkt, dus we voelen de ver-moeidheid wel. Maandagochtend stond de telefoon roodgloeiend en sindsdien hebben we elke dag tot acht uur ’s avonds gewerkt. Het was een hectische periode. Een nachtmerrie.”

Wat voor telefoontjes kregen jullie?“Vooral vragen om informatie. Mensen lezen wel op de storings-pagina wat er aan de hand is, maar de meeste medewerkers en studenten vinden het toch pretti-ger om het even persoonlijk van ons te horen.”

Veel boze mensen aan de lijn gehad?“Je hebt mensen die op heel be-langrijke mail zaten te wachten. Die zijn boos of gefrustreerd. Al-le emoties kom je wel tegen in dat soort gesprekken. Die boos-heid is ook wel begrijpelijk. Maar gelukkig zijn er ook mensen die heel veel begrip tonen.”

Jullie snappen dat ze boos zijn?“Het is helemaal terecht. Als je zit te wachten op een subsidieaan-vraag en dat bericht is onbeschik-baar, dan kan ik me die woede en frustratie wel voorstellen. En er waren meerdere mensen waar-van het vliegticket verstopt zat in de mail. Allemaal heel vervelend. Wij kunnen daar niets aan veran-deren, maar we kunnen er wel be-grip voor tonen.”

Welke vraag werd het meest gesteld deze week?“We hebben van alles gehoord. Zoals: ‘Wat heb je met m’n mail

gedaan?’ Het vaakst werd ge-vraagd of we al wat meer wis-ten. En: ‘Wat is er eigenlijk aan de hand?’

En, wat is er aan de hand?“Het oude systeem is weer opge-start. We zijn net weer op gang, de mail loopt nu wel redelijk soe-pel.

Maar het is een dubbel gevoel. Het probleem is niet opgelost. We hebben het oude systeem, waar-van we weten dat het problemen heeft, weer ingeschakeld om het nieuwe systeem tijdelijk te ver-vangen. We zijn dus weer terug bij af.”

En nu?“Ik vraag me ’s avonds wel eens af hoe de volgende dag eruit zal zien. Het is wel frustrerend dat we niet het verlossende woord kunnen brengen. Als ik zelf aan de machines had kunnen sleute-len had ik het met heel veel liefde en plezier gedaan.”

Vraag & ant woord

‘Wat heb je met m’n mail gedaan?’

‘Toen we gingen kijken

stonden er nul bytes in

die files’

De Zernikeborg, het hart van het universitaire e-mailverkeer

Hoe het CIT de afgrond inliep|_ Het gekochte deel van de mail veroorzaakte de mailcrash

UK 6 - 1 OKTOBER 2009 O P M E R K E L I J K 5

met het product konden stoeien. De directeur: “Ze hadden een hele mooie webinterface en waren goed in zowel thunderbird als outlook.” Wat Sterks wil benadrukken: er is beslist niet over een enkel nachtje ijs gegaan.

Er volgden uitgebreide testen, waarbij het personeel van het CIT zelf proefkonijn was. Het zag er goed uit en eind van de zomer werd het syteem RUG-breed ‘uitgerold’.

Toch ging het mis. Een compati-biliteitsprobleem met de nieuwe In-ternet Explorer 8 dook op. De mooie mailomgeving van ZX gaf om de ha-verklap time out foutmeldingen. Ge-bruikers moesten tergend vaak op-nieuw wachtwoorden intikken. “Dat duurt twee tellen, maar is wel vervelend natuurlijk”, zegt Sterks.

Maar dat bleek kinderspel verge-leken met wat zou volgen. De mail werd opnieuw traag en knalde er helemaal uit. Ook de vervangende mailvoorziening ging onderuit. Er

zat een fout in die pas nu opspeel-de. Twee medewerkers en twee stu-denten kregen bij het openen van de mail de inboxen van iemand anders te zien. Niemand kon dat verklaren of reproduceren. Voor Sterks was het de druppel. “Dat mag niet, dus we haalden het uit de lucht.”

Ondanks tal van inspanningen volgde maar geen duidelijke diag-nose – en dus ook geen oplossing – voor het lek in het ZX/Sun systeem. Zo werd de nieuwe mailomgeving een ICT-nachtmerrie in plaats van de bevrijding van de oude mail.

En juist dat vermaledijde oude sy-steem kon het beste worden afge-stoft als noodoplossing. Opgevoerd zo goed als het kan moet het de RUG aan het mailen houden zolang het echte probleem niet is opgelost. Een commerciële partner moest de RUG vooruit helpen. Het liep an-ders. Sterks: “Het was een goede zet die verkeerd is uitgepakt. We liepen recht in de afgrond.”

Sun en ZX: ‘Geen commentaar’Frits van Ede van Sun Microsystems wil niet reageren. “Wij hebben de po-licy om geen commentaar te geven.”

Door Ernst Arbouw

Bij de RUG zeggen ze dat het de software is en we willen u de gelegenheid geven om daarop te antwoorden.“Ik kan er niet inhoudelijk op ingaan.”

Het is anders nogal een beschuldiging die op uw stoepje wordt gelegd.“Nu probeert u me toch een uitspraak te ontlokken. Die beschuldiging wordt dan maar gedaan; ik wil er niet op ingaan.”

Bij ZX Factory BV, dat de

mailsoftware aan de RUG leverde, vraagt een telefoniste eerst naar een storingsnummer. “Dan kan ik nagaan of het probleem al bij ons gemeld is.”

Na enig aandringen komt een woordvoerder aan de telefoon. “Wij hebben de software niet gemaakt. U moet bij Sun Microsystems zijn”, zegt hij. Daarna bedenkt hij zich: “Als u vragen heeft moet u bij de universiteit zijn.”

Wij hebben gesproken met de directie van het Centrum voor Informatietechnologie en die wijst naar ZX en Sun. Wij willen u de gelegenheid bieden tot wederhoor.“De universiteit is onze klant en voor ik iets zeg, wil ik eerst

afstemmen met de klant.”Die zegt dat het probleem bij u ligt…“Wij hebben de software niet gemaakt, we zijn alleen de implementatiepartner.”

Het is toch de implementatie waarbij alles misging?“Ik wil niets meer zeggen.”

Maar we geven u de gelegenheid te reageren op de aantijging.“Ik ben niet doof. Wij geven geen commentaar. Dat is het enige wat ik wil zeggen. Die ene zin: geen commentaar.”

Kan ik uw naam opschrijven?“Nee, dat wil ik niet. Wij geven geen interviews. Nogmaals: geen commentaar.”

6 O N D E R W I J S UK 6 - 1 OKTOBER 2009

| a c h t e r g r o n d | Het is weer bijna zover: de 4 Mijl van Groningen. Wie al langer meedoet, merkt dat de tijden langzaam opkruipen. Maar hoe langzaam eigenlijk, vroeg RUG-onderzoeker Sjaak Swart zich af. En kan je een voor leeftijd gecorri-geerd klassement opstellen?

Door René FRansen

Sjaak Swart is inmiddels 58, en dan ga je wel eens nadenken over hoe het vroeger was. Toen hij als der-tiger nog bij een atletiekclub zat, deed hij de 4 Mijl in een minuut of 25. De afgelopen jaren lagen zijn tij-den rond de dertig minuten. “Daar loop je dan over na te denken tij-dens de training”, vertelt Swart. Hij kroop daarom achter zijn computer om het verval eens te analsyeren.

Behalve nieuwsgierig naar zijn eigen veroudering was hij ook be-nieuwd of hij de uitslag voor bedrij-venteams wat eerlijker kon maken, door te corrigeren voor de leeftijd van de teamleden. De organisatie van de 4 Mijl heeft een methode be-dacht om de man/vrouw verhou-ding in de teams te verwerken in de uitslag. Dat gaat via een puntensy-steem. De tijden van de snelste vijf lopers van een team worden verge-leken met de tijden van de beste vijf wedstrijdlopers van hetzelfde ge-slacht. Het groter het verschil, hoe meer punten. Het team met de min-

ste punten wint.Zou zoiets ook met leeftijd kun-

nen, vroeg Swart – bioloog en me-dewerker bij de basiseenheid scien-ce and society van de RUG – zich af. “Ik ben eerst eens gaan kijken naar de invloed van leeftijd op de pres-tatie van hardlopers, via een web-site met wereldrecords voor vetera-nen.”

Daar is onder meer te vinden dat Fauja Singh uit Groot Brittannië in het bezit is van het record op de ma-rathon voor de klasse 90-95 jaar, met 5 uur, 40 minuten en 1 seconde. En dat het wereldrecord 100 meter sprint boven de 100 jaar met 30,86 seconden in handen is van de Zuid-Afrikaan Phillip Rabinowitz. Het is maar de vraag of Usaine Bolt daar over 77 jaar nog in de buurt komt.

Uit deze brij aan merkwaardige getallen haalde Swart de records voor de 5 en 10 kilometer en de ma-rathon bij mannen en vrouwen in verschillende leeftijdsklassen, en zette ze uit in een grafiek. “Je ziet een soort kwadratische toename. Het is als rente op rente, het verval in de tijd wordt steeds groter.”

Na wat “pielen met Excel” lukte het Swart de wereldrecords op een mooie rechte lijn te krijgen. Hij trok daarvoor het ‘echte’ wereldrecord van de tijd van het veteranenrecord af en deelde dat weer door het ve-teranenrecord. Met behulp van die rechte lijn was een eenvoudige cor-rectiefactor voor de leeftijd te bepa-len. En Swart kon ook uitrekenen, bij welke leeftijd de tijden achteruit beginnen te gaan. “Dat was voor de-ze lange afstanden tussen de 30 en 35 jaar.”

De correctiefactoren voor alle af-standen bleken dicht bij elkaar te liggen en waren voor vrouwen iets groter dan voor mannen. Dit wijst erop dat de verouderingseffecten redelijk constant zijn en dat vrou-wen meer last hebben van veroude-ring dan mannen, als het om hard-lopen gaat.

Opvallend was verder, dat de cor-rectiefactor voor de verschillen-de afstanden na het 75e levensjaar ineens groter wordt. “Als bioloog vraag ik mij dan af wat er rond die leeftijd gebeurt. Blijkbaar begint er

Veteranen gaan aan kop|_ als je hun 4 Mijltijden op leeftijd corrigeert

Op de finishlijn van de 4 Mijl van Groningen. Foto DvhN/Kees van de Veen

Oproepsjaak swart wil met zijn cor­rectiemodel graag een gecor­rigeerd klassement maken voor de RUG­bedrijfsteams die dit jaar meedoen aan de 4 Mijl. Teamcaptains die hier aan mee willen werken, kun­nen de tijden van hun team (met leeftijd en geslacht er­bij) mailen naar J.a.a.swart@rug.nl

Adverteren in de regionale adverteerdersladder?

Bel 023 - 571 47 45 en vraag naar Claire Bleeker of Ernst Henneke voor gratis advies over de advertentiemogelijkheden.

E-mail: c.bleeker@bureauvanvliet of e.henneke@bureauvanvliet.com

www.bureauvanvliet.com

REGIONALE ADVERTEERDERSLADDER

Word OPROEPGIDS bij natureXP en begeleid bedrijfsuitjes in natuurgebieden van Natuurmonumenten door heel NL! Vergoeding: 125,- bruto per werkdag. Voor meer informatie kijk op: www.naturexp.nl natureXP, Geulstraat 35, Groningen T. 050 - 525 80 70

GIDSEN GEZOCHT m/v

UK 6 - 1 OKTOBER 2009 O N D E R W I J S 7

Veteranen gaan aan kop|_ als je hun 4 Mijltijden op leeftijd corrigeert

Op de finishlijn van de 4 Mijl van Groningen. Foto DvhN/Kees van de Veen

Slim en van weinig woorden

Afschaffen basisbeurs is een optie

| i n t e r v i e w | Met een gemiddelde van 9,3 studeerde Sander Land af als informaticus. Vijf jaar, twee bachelors (wiskunde en informatica) en één mas-ter (informatica) en klaar is Kees. Z’n begeleider, hoogleraar Serge Petkov, had dat in de 18 jaar dat hij bij de RUG zit, nog nooit meegemaakt.

Door hanneke boonstra

Sander, hoe heb je dit voor elkaar gekregen?“Gewoon, alles een beetje goed bij-gehouden.”

Je bent vermoedelijk akelig slim.“Dat denk ik ook wel, ja.”

En je bent van weinig woorden.

“Ik ben wel nuchter.”

Je bent als eerste van je jaar afge-studeerd. Hoe voelt dat?“………….”

Sander, ben je er nog?“Ja. Ik ben niet zo’n juichend ty-pe. Je weet dat het goed gaat, daar werk je naar toe.”

Je gaat nu naar Oxford, om daar je PhD te halen.“Ja.”

Mooi dat ze je daar willen hebben.“Ja. Ik heb een gesprekje van een half uur gehad en toen was ik aan-genomen. Ze hadden natuurlijk wel mijn cijfers gezien. Oxford heeft een goeie reputatie, het inte-ressante is dat je door hun systeem

van colleges met andere vakgebie-den in aanraking komt, je zit niet alleen met informaticamensen.”

Je begeleider had een instituut in Zwitserland voor jou op het oog.“Klopt. Maar daar deden ze aan heel specifiek onderzoek met een kleine groep informatici. Dat leek me te eenzijdig.”

Wat is er zo mooi aan je vak?“Dat je processen kunt automatise-ren via zo’n domme computer. En dat je dat voor iedereen kan doen, of het nu medici of sterrenkundi-gen zijn. Die variatie is ook een uit-daging.”

En na Oxford?“Dat zie ik wel. Eerst dit en dan zien we wel verder.”

| a c h t e r g r o n d | Minister van Finan-ciën Wouter Bos sluit niet uit dat de basisbeurs wordt omgezet in een lening. “Het is een interessante optie die zeker naar voren zal komen bij de brede heroverwegingen”, zegt hij in een interview met nu.nl

Door ianthe bato

Het kabinet moet straks flink be-zuinigen om de oplopende staats-schuld terug te dringen. Op Prinsjesdag zijn daarom twintig werkgroepen ingesteld, die per be-leidsterrein uitzoeken waar bezui-nigd kan worden. In het voorjaar wil het kabinet de knoop doorhak-ken. “We hebben de oppositie toe-gezegd dat we hun suggesties ook meenemen”, zegt Bos. “De VVD

stelde voor de studiefinanciering op de schop te nemen.” Overigens tekenden de liberalen daar wel bij aan, dat het bespaarde geld zou moeten worden geïnvesteerd in het onderwijs.

“Sommige landen kennen al een dergelijk systeem van studiefinan-ciering”, aldus Bos. “Daar zie je dat studenten na een gewenningspe-riode vrij snel genezen van leen-angst. Het is juist prettig dat er een systeem is dat je alles kunt lenen en niet alles hoeft bij te verdienen. Bovendien kun je vervolgens ja-ren doen over het aflossen, waarbij de termijn ook weer afhankelijk is van het inkomen. Met deze veilig-heidskleppen kun je het risico be-perken.”

Het afschaffen van de basisbeurs mag jongeren er niet van weerhou-

den te studeren. “Als een nieuwe vorm van studiefinanciering er-voor zorgt dat studeren alleen nog toegankelijk is voor de elite, dan zal ik daar nooit voor zijn”, verze-kert Bos. Maar: “Zoals we de afge-lopen tijd al vaak hebben aangege-ven zijn er geen taboes meer. Ook op het terrein van hoger onderwijs zal de werkgroep naar alle opties kijken. Pas daarna is het tijd voor politieke afwegingen.”

Voor hij minister werd pleitte Bos al voor een hervorming van de stu-diefinanciering. Rijke hoogopge-leiden zouden meer studiefinan-ciering moeten terugbetalen dan armere afgestudeerden. Hij zei destijds: “De slager op de hoek be-taalt nu mee aan de opleiding van een advocaat, dat is perverse soli-dariteit.” [ HOP ]

De universiteit is een bron van kennis. Maar wat gebeurt er eigenlijk in al die verschillende collegezalen? Gedurende een aantal weken schuiven UK-ver-slaggevers aan in de collegebanken, maken huiswerk en doen verslag van hun belevenissen. We begonnen bij radioactiviteit en Arabisch. Volg ons ook via www.universiteitskrant.nl/hapje

Door Christien boomsma

De muren bestaan uit metersdik beton. Het plafond, de vloeren. Be-ton, beton, beton. De deur is mas-sief: een enorme plaat van staal en lood die de controllroom scheidt van de werkelijke bunker. En dan zijn er de zijdeuren die nooit in een rechte lijn naar buiten voe-ren, maar naar gangetjes die je via scherpe hoeken door het beton naar zware celdeuren voeren. Bin-nenin in een warreling van metaal, draden, spoelen, switches en mag-neten: de deeltjesversneller van het Kernfysisch Versneller Instituut.

Alles hier is klaar voor een worst case scenario, maar de mensen die rondom de versneller werken, bre-ken hun hoofd er niet over. “Hier bij de versneller sta ik aan minder straling bloot dan wanneer je eens in de twee jaar een foto laat maken

bij de tandarts”, vertelt de vrouw die ons rondleidt geruststellend.

Ik geloof haar. Ik weet inmiddels dat rondvliegende deeltjes inder-daad prima tegengehouden kun-nen worden in water, beton of lood. En nu wist ik dat al langer, maar ik weet ook hoe ze worden tegenge-houden, dat hun energie verloren is gegaan en dat ze écht onschade-lijk zijn gemaakt. Dat scheelt.

Ondertussen vind ik het – ik kan het niet helpen – supercool om hier eens rond te kijken met de studen-ten van het college radioactiviteit. Jaren geleden woonde ik in het noorden van de stad. Soms fietsten we over wat nu een dichtbebouwd Zernikecomplex is, maar waar toen voornamelijk vlier en riet groeide.

En helemaal aan het eind, stond dan het KVI. Daar mocht niet ge-bouwd worden, fluisterden men-sen. Straling en zo.

En nu sta ik bij het cyclotron − deze week niet in gebruik vanwege onderhoud – en kijk geïnteresseerd naar alle spoelen, condensators en metalen hulzen waarin elementai-re deeltjes versneld worden, zo-dat je ze kunt afschieten op ándere deeltjes die dan splijten en waar je dan weer allemaal spannende me-tingen aan kunt doen.

Een vriendin was gepast onder de indruk toen ze over het bezoek-je hoorde. Ze had pas het Bernini Mysterie van Dan Brown gelezen over CERN. Nu is het KVI geen CERN natuurlijk, maar ik greep mijn kans en barstte uit in een ver-haal over wisselende magnetische velden die een rondvliegend deel-tje dan weer aantrekken en dan weer een trap nageven, beken-de dat de Groningse variant iets-je kleiner was, want dat deeltjes er niet bijna de lichtsnelheid kunnen bereiken, maar iets tussen de twin-tig en zestig procent daarvan en dat er nét een proef geslaagd was die iets te maken had met het stil-zetten van radiumatomen en dat je daarmee onderzoek kon doen naar de tijd zélf.

Toch nog best indrukwekkend.

Hapje. . .

Beton. Heel veel beton.

Radioactiviteit

dan een ander proces, naast de ge-wone veroudering. Want je hebt het over fitte ouderen die hardlopen, dus het is geen kwestie van ziekte.”

Sjaak Swart paste de correctiefor-mule op zijn eigen recente tijden op de 4 Mijl toe. Zo kon hij berekenen hoe hij er tegenwoordig voor staat. “In 2007 liep ik 29 minuut 28 se-conden. Gecorrigeerd naar een leef-tijd van 34 jaar zou dat 24 minuut 28 seconden zijn. Dat zou mij bij de wedstrijdlopers de 66e plaats heb-ben opgeleverd in een veld van 96 deelnemers.” Niet echt een toptijd dus? “Nee”, lacht Swart. “Ik ben een hele middelmatige loper, maar dat wist ik al.”

In 2008 had hij, volgens zijn eigen

berekening, 16 seconden langzamer mogen lopen dan het jaar ervoor. De uitslag was een stuk minder gun-stig: “Ik deed er dat jaar bijna een minuut langer over. Maar ik had ook minder getraind. Het geeft aan dat de omstandigheden veel meer effect hebben dan de leeftijd. Alleen over een langere tijd gaat het leef-tijdseffect echt aantikken.”

Dus wanneer Swart de tijd die hij aan zijn correctiemodel heeft ge-stopt, had gebruikt voor extra trai-ning zou hij harder lopen. “Ach, dit soort dingen doe ik ’s avond laat, dan loop ik nooit.”

Een artikel van Sjaak Swart over de afleiding van zijn correctieformule staat op de website van de UK: http://tiny.cc/Run391

Volgende week heeft het Kennis-café van Studium Generale als the-ma ‘Gezond oud’. Bart van der Laar

gaat in gesprek met RUG-onder-zoekers Gerald de Haan (molecu-laire bioloog) en Paul Luiten (neu-roloog) en met lector transparante zorgverlening Cees van der Schans van de Hanzehogeschool. Donder-dag 8 Oktober, in de kelder van het Newscafé van 17:00-18:30. Toegang gratis.

Hoe corrigeer ik mijn eigen tijd?Voor lezers van de de Uk die nu al hun tijden willen corri-geren:

mannen: tc = (1 - 0.0077(a-34))t vrouwen: tc = (1- 0,0103(a-34))t

waarbij tc de gecorrigeerde tijd is, t de werkelijk gelopen tijd en a de leeftijd als die tussen de 34 en 75 jaar valt.

Kor t

Magneet schakelt hallucinaties uit

Het stimuleren van de herse-nen van hallucinerende patiënten met een sterke magnetische puls (Transcraniële Magnetische Sti-mulatie, TMS) kan in sommige ge-vallen hallucinaties tegengaan. Dat is een van de uitkomsten van het promotieonderzoek van psycholo-ge Ans Vercammen. Zij verdedigt haar proefschrift maandag aan de medische faculteit van de RUG.

Uit hersenscans blijkt, dat bij pa-tiënten die last hebben van ‘stem-men horen’ een aantal hersenge-bieden die betrokken zijn bij de zogenaamde ‘interne spraak’ een andere activiteit vertoont dan bij gezonde proefpersonen.

Ook bij gezonde proefpersonen treden soms hallucinaties op. Ver-cammen laat zien, dat dit komt doordat zij bijzonder gefocust zijn op gesproken taalstimuli en moge-lijk een te snelle en te overtuigde conclusie trekken over de bron van hun vermeende waarnemingen.

Slimmerik heeft efficiëntere hersenenDe hersenen van Albert Einstein waren niet echt groter dan gemid-deld. De grootte van hersenen zegt weinig over de intelligentie. Slim-me hersenen verdelen het werk be-ter over de beschikbare hersenca-paciteit, ontdekte Paolo Toffanin. Hij promoveert aanstaande maan-dag aan de medische faculteit van de RUG.

Toffanin bracht met behulp van een EEG de hersenactiviteit van proefpersonen in kaart, terwijl ze een lastige taak moesten uitvoe-ren. Met behulp van een specia-le techniek, frequentiemarkering, kon de onderzoeker in het brein verschillende fysiologische reac-ties onderscheiden voor simultaan uitgevoerde taken. Menselijke her-senen blijken niet te ‘multi-tasken’, ze voeren dus niet verschillende ta-ken naast elkaar uit, maar wisse-len verschillende taken snel af.

Slimme proefpersonen gebruik-ten hun hersencapaciteit beter door op het juiste moment de juis-te taak aan het juiste hersengebied toe te wijzen.

Prijs voor oncologe

Liesbeth de Vries, hoogleraar onco-logie en hoofd van de afdeling me-dische oncologie van het UMCG, heeft de jaarlijkse ESMO-Award ontvangen van de European Soci-ety for Medical Oncology (ESMO). Zij krijgt deze onderscheiding voor de belangrijke rol die zij heeft ge-speeld aan de ontwikkeling van de oncologie in Europa.

Het onderzoek van De Vries richt zich onder meer op manieren om behandeling af te stemmen op de individuele patiënt. Zij houdt zich vooral bezig met borstkanker.

Prof. dr. Liesbeth de Vries

| s e r i e | Voor onderhoudende expe-rimenten heb je niet per se een groot laboratorium nodig. Deze keer slopen we een fiets uit elkaar. Om een eigen bureaustoelgyroscoop te maken.

Door ERnST ARbOUw

Nederlanders zijn redelijk goed be-fietst. Volgens een schatting van het Landelijk Fietsplatform heeft de ge-middelde Nederlander 1,125 fiets in z’n tuinschuurtje: 18 miljoen fiet-sen in totaal. Dat is goed voor het milieu, reken maar even mee.

Stel dat iedere Nederlandse fiets per dag één kilometer rijdt – een nogal conservatieve schatting – en ga er voor het gemak even vanuit dat iedere fietskilometer een uitge-spaarde autokilometer is. Als je één op dertien, één op veertien, rijdt, scheelt dat landelijk al gauw 1,35 miljoen liter benzine per dag. Bijna 500 miljoen liter benzine per jaar; het equivalent van 1,5 miljoen ton CO2 uitstoot.

Nou is de BOEM-redactie best be-reid om toe te geven dat de zaak net even ingewikkelder ligt. Als je fietst heb je ook brandstof – boterham-men – nodig. Hoewel de CO2-uit-stoot van een fietser niet bijdraagt aan de nettostijging van de hoeveel-heid kooldioxide in de atmosfeer, moet al die brandstof toch ergens gemaakt worden. Door boeren op tractors. En die dragen wél bij aan de CO2-stijging. Net als de vracht-wagens die al dat eten naar de su-permarkt brengen, al kun je die mis-schien wegstrepen tegen tankauto’s die benzine naar de pomp brengen. Om een lang probleem heel erg kort te maken: het kan geen kwaad om te fietsen. Als je het milieu er niet mee redt, dan is het in ieder geval goed voor je conditie.

De fiets is bovendien uitstekend ba-sismateriaal voor uiteenlopende proeven. Tandwielen en kettingen, ronddraaiende wielen, dynamo’s en lampjes; eindeloze mogelijkheden. De BOEM-redactie heeft één boek waarin aan de hand van een proefje wordt gedemonstreerd dat een fiets met rijdende wielen niet zomaar omvalt. Daarvoor moet je wel eerst een halve fiets slopen en een con-

structie maken met bezemsteel en allerhande touwtjes en katrollen. Dat lijkt ons nogal overdreven. Het principe dat een rijdende fiets niet omvalt, kun je beter demonstreren met een rijdende fiets.

Als je toch een fiets gaat slopen, maak dan liever een bureaustoelgy-roscoop. Daarvoor heb je het voor-wiel van je fiets nodig en verder iets van een metalen strip, twee stukjes multiplex en twee handvaten van een keukenkastje. En een bureau-stoel.

Zaag de metalen strip in twee stukken. Boor in ieder stuk een gat waar de as van het voorwiel door-heen past. Schroef de strips ieder aan een stuk multiplex – vooral be-doeld om je vingers te beschermen tegen de spaken – en schroef daar-

na aan de andere kant de handvaten tegen het hout. Ga op de stoel zit-ten, zorg dat je voeten de grond niet raken en hou het wiel horizontaal voor je. Vraag een huisgenoot of ’ie het wiel een slinger geeft en kantel het nu voorzichtig 180 graden. En zie: je begint zelf ook te draaien.

Dat je gaat draaien, komt door het zogeheten behoud van impulsmo-ment. In de uitgangspositie hebben stoel plus wiel een impulsmoment van nul. Door het wiel een halve slag te kantelen, verandert het im-pulsmoment en om dat te compen-seren, gaat de stoel de andere kant op draaien.

Iets soortgelijks gebeurde met de ruimtesonde Voyager II. Vlak voor-dat het vaartuig in 1986 Uranus be-reikte, werd aan boord een tapere-

corder ingeschakeld waardoor de sonde ineens begon te tollen.Nog even over die fietsen trou-wens: op een liter Euro 95 zit on-geveer twintig cent BTW en zeven-tig cent accijns. (Terzijde: als je gaat corrigeren voor inflatie, dan is dat bedrag al sinds 1993 vrijwel gelijk. Daar hoor je nou nooit eens een po-liticus over.) Dit betekent dat de Nederlandse overheid per dag on-geveer 1,2 miljoen aan BTW en hef-fingen misloopt door al dat gefiets. Dat is al gauw 440 miljoen euro per jaar – genoeg om een universiteit van te runnen.

Zie voor de filmpjes uit deze rubriek en een disclaimer: www.universiteitskrant.nl/boem Reacties of tips naar boem@rug.nl

Bureaustoel of Voyager II Cogi to ergo B OE M In samenwerking met Science LinX (Wiskunde & Natuurwetenschappen)

Door GERRiT bREEUwSMA

Postbodes zijn gemankeerde poëten, dat weet iedereen. Beroepshalve heersen ze over fortuin en noodlot, over hoop en verwachting; hun werk vergt een voort-durend balanceren tussen droom en wer-kelijkheid. Ze moeten daarbij flinke af-standen overbruggen, niet slechts fysiek, maar ook in het hoofd. Dat vraagt om een sterk gestel en een standvastige geest en het is niet raar dat het soms misgaat. Een paar voorbeeldjes.

In de film Il Postino wil een eenvoudi-ge postbode, die amper uit zijn woorden kan komen, na zijn ontmoeting met de grote dichter Pablo Neruda zelf dichter worden om zo met metaforen de wonder-schone Beatrice voor zich te winnen. Hij slaagt daarin, maar niet zonder het nood-

lot over zichzelf af te roepen.In de roman Het oude Frankrijk van Ro-

ger Martin du Gard bezwijkt een post-bode voor een verleiding die maar al te menselijk is, maar waartegen nu juist postbodes bestand zouden moeten zijn: hij stoomt brieven open en leest ze. Hij positioneert zichzelf als een spin in het kleinsteedse web van intriges (de postbo-de in De Noorderlingen van Alex van War-merdam is er vast naar gemodelleerd).

Een wel heel aandoenlijke postbode is François uit de film Jour de Fête van Jacques Tati. François ziet bij toeval een film over de moderne Amerikaanse post-dienst – een parodie nota bene, maar dat heeft François niet door – en hij voelt zich uitgedaagd de Amerikaanse efficiën-tie te evenaren. Hij wil sneller werken, maar juist daardoor loopt alles in het

honderd. Nadat hij tijdens de jaarlijkse feestdag in het dorp de hele dag heeft zit-ten drinken, besluit hij de post ’s nachts te bezorgen. Dat levert prachtige scènes op waarin de beschonken François het gevecht met de elementen aangaat, maar in het bijzonder met zijn rijwiel, waar-bij hij, zo zou je kunnen zeggen, de nodi-ge opstartproblemen heeft. In de ochtend ploft hij als een zak meel in een goede-renwagon om zijn roes uit te slapen.

Uiteindelijk loopt Jour de Fête goed af. François smijt mét de fiets het Ameri-kaanse systeem in de berm en neemt zijn werk weer op de vertrouwde manier ter hand. Maar ja, zoveel wijsheid in één dag tijd is niet veel mensen gegeven. Gerrit Breeuwsma is docent psychologie en schrijft elke twee weken een column.

Gamma Het Amerikaanse systeem

Illustratie Ernst Arbouw

8 W E T E N S C H A P UK 6 - 1 OKTOBER 2009

| a c h t e r g r o n d | Begint je trouwe stalen ros te rammelen en te piepen? Bang dat je hem moet vervangen? Niet nodig! Met wat cola, olijfolie en vindingrijkheid, hou je je brik je hele studententijd op de weg.

Door wouter beetsma

Het frame glom me tegemoet. Een splinternieuwe groene Batavus Bar-celona. Drie versnellingen en een stevige bagagedrager die gemaakt leek voor vijftien kilo boeken. Dol-blij was ik met de fiets de me mijn middelbare schooltijd door ging helpen. Duizenden kilometers deed hij dienst. Elke dag vijftien kilome-ter naar school en weer terug.

Na zes jaar school ging ik niet in mijn eentje naar Groningen. Mijn trouwe ros ging mee. Het ligstuur dat me jarenlang een voorsprong op mijn klasgenootjes had bezorgd ging weg, wegens niet studenti-koos. Ik was er van overtuigd dat ik mijn kinderen later nog zou vervoe-ren op de Batavus. Helaas.

Dronken fietstochten, permanent buitenstaan en vandalisme maak-ten na een paar maanden een eind aan zijn leven. Opeens was hij weg. Gestolen dacht ik. Een paar maan-

den later dregden we hem op uit het Hoornsediep.

Na het debacle van de groene Ba-tavus wist ik het: geen goede fiet-sen meer. Het barrel dat ik bij de ge-meente kocht voor twintig euro zag er niet uit, maar het reed. Twee jaar lang.

De hoop roest overleefde stoe-pen, junks en verhuispartijen. Acht dronken roeiers op een fiets bleek toch teveel. Het voorwiel kreeg de vorm van een taco en het achterwiel leek op een bord spaghetti. Terwijl hij zich vergenoegd in zijn handen wreef, vertelde de fietsenmaker dat reparatie tachtig euro ging kosten. Bekomen van de schrik, besloot ik zelf te gaan klussen. En wat bleek? Je hoeft geen raketgeleerde te zijn om zo’n ding rijdende te houden!

GereedschapAls je besloten hebt geld aan de fietsenmaker te besparen, is een ritje naar de bouwmarkt de

eerste stap.Een professionele gereedschaps-kist met honderd verschillende ma-ten steeksleutels is echt niet nodig. Voor zo’n vijf euro heb je genoeg ge-reedschap om de rest van je leven

goedkoop te fietsen.Voor verlichting, kettingkasten en

spatborden is een schroevendraaier onmisbaar. Het liefst één met kruis-kop en één met een platte kop. Voor de rest heb je maar één ding no-dig: een baco. Bij veel bouwmark-ten vind je ze voor zo’n twee euro in de rommelbak. Zo’n ‘verstelba-re moersleutel’ gebruik je om elk moertje los of vast te draaien. Want dat is een fiets eigenlijk: een beetje staal dat bij elkaar wordt gehouden door moertjes.

OnderdelenOm de fiets na de aan-slag door de dronken roeiers weer rijdende te krijgen, ging ik op zoek

naar goedkope onderdelen. Donor-wielen moesten de oplossing zijn. Nieuwe achterwielen bleken voor veertig euro te koop, een dure aan-koop voor een fiets die de helft kost-te. Een zoektocht in mijn studen-tenhuis leverde maar liefst vijf goede wielen, een spatbord en twee bagagedragers op! Kijk dus in de schuur, opbergkast of zolder van je studentenhuis. Vorige generaties fietsten ook en waren ook niet net-jes.

Eén onderdeel bleek het waarde-

volst: het achterwiel. Stoepen en vriendinnetjes zorgen ervoor dat achterwielen het nooit lang uithou-den. Een krom wiel is niet erg, maar zodra de band tegen het frame aan loopt is het tijd voor herstelwerk-zaamheden.

Je kan de fietsenmaker met spa-ken en spanningsmeters in de weer laten gaan, of een nieuw wiel ko-pen. Maar vínd je een achterwiel? Altijd meenemen!

Binnen vijf minuten zit hij in je fiets en kan je weer rijden: moeren los, ketting eraf, wiel eruit. Dan zet je het wiel in de omgekeerde volgor-de er weer in, en fietsen maar.

Voorwielen vervangen is nog makkelijker. Maar de kans dat je een nieuwe nodig hebt is klein. Ze gaan bijna nooit kapot.

Rammel en gepiepRammelt er iets? Draai het even aan. Vooral voorspatborden zijn po-tentiële armenbrekers.

Als het moertje dat het spatbord vasthoudt los trilt, kan het gebeu-ren dat het spatbord naar voren schiet en vast komt te zitten tussen het wiel en de voorvork. Meestal zorgt dat voor een mooie boog rich-ting asfalt. Ik heb het op de harde

manier geleerd.Gekraak, piepende trappers en

een roestige ketting? Je kan natuur-lijk met spuitbussen olie in de weer. Die dan na een keer gebruiken de rest van je leven in de kast staan. De keuken biedt de oplossing. Cola werkt perfect bij vastzittende moe-ren en roest. Voor het smeren van de ketting en andere lawaaierige onderdelen is er ook een oplossing: extra virgine. Olijfolie dus.

Het smeert perfect, je hebt het al-tijd voorhanden en het is natuurlijk enorm duurzaam. Oh ja, je fiets gaat er ook nog lekker van ruiken.

Vijf jaar met je fiets doen kan dus echt. Je moet alleen een beetje vin-dingrijk zijn met oude onderdelen, tape en huismiddeltjes. Vieze vin-gers zijn bij de prijs inbegrepen. Maar na een tijdje zul je merken dat zelf klussen niet alleen geld uit-spaart. Je eigen fiets repareren geeft voldoening. Bovendien is het heer-lijk ontspannend om na een dag hard studeren een beetje te klooien met dat stuk ijzer. Na een tijdje is dat trouwens geen stuk ijzer meer, maar je trouwe stalen ros waar je de mooiste tijd van je leven op door-brengt. Als het dievengilde mee-werkt tenminste. Ik ben net toe aan fiets nummer zes...

Repareer je eigen brik|_ Hoe je met cola en tape je fiets op de weg houdt

Foto Jeroen van Kooten

UK 6 - 1 OKTOBER 2009 S T U D E N T & F I E T S 9

10 S T U D E N T & F I E T S UK 6 - 1 OKTOBER 2009

| g e ta l l e n | 18 miljoen fietsen, 800.000 diefstallen, 140 calorieën per gefietst kwartier... Er zijn heel wat feiten te melden over fietsen. Een greep.

Door tjerk notten

Weetje 1In Groningen zijn een hoop fietsen. Hoeveel precies, is niet bekend. Een schat-

ting maken kan wel. Volgens de Fietsersbond staan er in heel Nederland met 16 miljoen inwoners in totaal 18 miljoen stalen rossen. Dat zijn er

gemiddeld zo’n 1,125 per persoon. Mocht Groningen een normale fietsstad zijn, dan staan er al gauw meer dan 200.000 fietsen in de stad. Dát zie je dus op zaterdag.

Weetje 2

Een grote hoeveel-heid fietsen staat in de omgeving van het station: 9300 stuks.

Zo’n 4650 daarvan staan gestald in het ‘balkon’, vertelt Tim van Heijst van de Milieudienst. Het is dezelfde dienst die op deze plek wekelijks tussen de 120 en 150 fout gestalde fietsen weghaalt en naar het depot in Vinkhuizen brengt. Daarnaast wordt er

maandelijks in de hele binnen-stad van ongeveer 120 fietswrak-ken het slot doorgezaagd. Van Heijst: “Deze hopeloze gevallen eindigen direct op de schroot-hoop.”

Weetje 3

De Fietsersbond waarschuwt ook: de meeste fietsen worden gejat in de

eigen woonwijk (20 procent). Andere gevarenzones zijn het stadscentrum (20 procent), het station (18,5 procent) en het sportcomplex (4,5 procent). In Groningen werd in 2008 3021 keer aangifte gedaan van diefstal. Hiervan werden 126

zaken opgelost. In 2007 ontving de politie 3189 aangiftes. Hiervan werden 174 zaken opgelost.

Weetje 4

Is je fiets verdwenen en weet de Milieu-dienst van niks? Dat kan. Jaarlijks worden

er in heel Nederland 800.000 fietsen gestolen. Dat betekent elke 39 seconde één.

Weetje 5

Onder studenten en medewerkers wordt er natuurlijk een hoop afgefietst.

Wat je moet weten over fietsen

Mijn.. .

Lydia da Silva, 21, derdejaars economie

“Mijn fiets is een soort van Fran-kensteinmonster. Ik heb hem la-ten samenstellen uit verschillen-de delen die ik heb gevonden in de eerste paar maanden dat ik in Gro-ningen woonde. Het begon met een frame zonder voorwiel en zadel. Ik vond het onder een bruggetje in de buurt van Vinkhuizen. Een vriend van me, die toen met me meeliep, wees me erop dat hij de fiets wel kon maken. Ik moest alleen een za-del en een voorwiel vinden. Het voorwiel bleek problematisch.

Toen ik de moed opgaf en die ene vriend van me belde om hem te vertellen dat ik toch maar een fiets ging kopen, zei hij dat hij net een voorwiel voor me had gevonden. Hij heeft zich aan zijn woord ge-houden en de fiets voor me opge-knapt en opnieuw geverfd.”

Ronald van der Berg, 19, tweede-jaars rechten

“Het tofste aan mijn fiets vind ik de bel. Deze bel heeft namelijk een heel vrolijk en oprecht geluid. Het is een soort van mini-kerkklok. Wanneer ik aan het rondfietsen ben door een drukke straat en ik luid mijn mini-Martinitoren, dan kijken mensen altijd heel verbaasd achterom. Misschien ook wel leuk om te vertellen dat ik deze bel van mijn vaders strandfiets heb gejat.”

Jarno den Hoogen, 26, vijfdejaars psychologie

“Ik heb een omafiets en ben daar zeer blij mee. Vroeger had ik al-tijd een herenfiets, met zo’n stang en zo. Daar had ik zo’n hekel aan. Mijn ouders wilden helaas geen an-dere fiets voor me kopen, dus heb ik tot aan mijn derde jaar op de-ze gereden. Toen op een ochtend was hij weg. Ik was waarschijn-lijk vergeten het ding op slot te zet-ten. Nou ja, ik vond het niet erg dat ik hem kwijt was. Via de gemeente heb ik toen een nieuwe uitgezocht. Het was een soort van droom die uitkwam, deze omafiets.”

Anne-Christien Vermeulen, 21, derdejaars IB/IO

“Het is misschien niet heel interes-sant hoor, maar deze fiets heb ik al tien jaar. Hij is een keer bijna ge-stolen. Een vriendin van me kwam later bij het cafétje waar we afge-sproken hadden en zei heel opge-fokt dat ze net een junk aan een fiets had zien rommelen. Ze had hem herkend, omdat ze bij hem haar eigen fiets had gekocht. Grap-pig wel. Toen hebben we wat ge-dronken en zijn naar buiten ge-gaan. Ik pakte mijn fiets en zij begon heel hard te lachen. Het bleek dat ze de junk bij mijn fiets had verjaagd.”

Andreas Flusmann, 22, tweedejaars American studies

“Ik heb deze fiets geleend van mijn vriendin. Zelf heb ik geen fiets. Ik heb er wel drie gehad in mijn eer-ste jaar, alleen zijn ze allemaal ge-stolen. Op een gegeven moment ben ik maar gaan lopen. Het is dat ik me verslapen heb nu, anders was ik ook gewoon te voet gekomen.”

Fiets!

Fotograaf Reyer Boxem ging de stad in en zag overal Chinese studenten, op kleine fietsen.

Overdag staan ongeveer 600 fietsen op het Broerplein voor het Academiegebouw en de UB (tijdens de huidige werkzaamhe-den). Die zijn ’s avonds allemaal weer verdwenen, op een stuk of 10 na.

Weetje 6

Bij het UMCG aan de Antonius Deusi nglaan komen iedere ochtend zoveel

studenten aangefietst dat er zeven regelaars nodig zijn het fietsverkeer in goede banen te leiden. Omdat er niet gefietst mag worden in de vorig jaar geopende stallingskelder (ruimte voor 1500 fietsen) geven ze

onder meer aan waar afgestapt moet worden. En wee diegene die de fiets alsnog tegen het hek aan de straatkant parkeert. Die riskeert een extra slot om de fiets te krijgen. “Je moet ze wel een beetje opvoeden”, zegt een streng kijkende ‘verkeersagent’. “Het liefst fietsen ze de collegezaal in. Er is plek zat, maar je kunt niet allemaal vooraan parkeren.”

Weetje 7

Kampioen onder de fietsers aan de universiteit is Chris Coolsma, docent

bestuurskunde. Vrijwel dagelijks fietst Coolsma van zijn huis in Roden naar zijn werk. Heen en

terug is dat 32 kilometer. En dat al 26 jaar lang. Maar liefst 112.474 kilometer legde hij tot nu toe af. Dit werd keurig bijgehouden door zijn fietscom-puter. “Ik heb zeker al veel autoritten uitgespaard”, zegt hij nuchter.

Weetje 8

Als je fiets niet wordt gejat of meegenomen door de Milieudienst en je veilig door het

verkeer weet te komen – zelfs op zaterdag – is fietsen natuurlijk ook heel gezond. Per kwartier verbruikt een gemiddelde fietser zo’n 140 calorieën. Een patat-met raak je dan in 43 minuten kwijt.

UK 6 - 1 OKTOBER 2009 S T U D E N T & F I E T S 11

Wat je moet weten over fietsenElke club een eigen kleurDoor simon beijer

Studenten houden ervan hun fietsen een kleurtje te geven. Grijs, zwart of roestkleur is saai. Bovendien: zo herken je je fiets nog eens tussen de honderden andere voor de UB of in de fiet-senstalling van het station.

Hoewel?Veel studenten geven hun fiets

niet zomaar een kleurtje, maar gebruiken de kleur(en) van een vereniging waar ze lid van zijn. Gysbert van der Heide, lid van studentenvoetbalvereniging The Knickerbockers heeft bijvoor-beeld zijn fiets laten spuiten bij zijn club. “Een commissie regelt bij ons dat je elk jaar een keer je fiets kunt laten verven. Als zij het voor je willen doen, vind ik dat prima en tientallen leden met mij.”

Ook studentenvereniging Al-bertus Magnus maakt werk van het spuiten van studentenfiet-sen. De vereniging hanteert zelfs verschillende kleuren voor ver-schillende jaren. Tijdens de in-troductie moeten alle nieuwelin-gen hun fiets in verenigingsstijl spuiten. Vice-preses Anne-Ma-rie Noten: “De KEI-week en de introductie hebben bij ons elk jaar een thema, daar kiezen we dan kleuren bij. Dit jaar was het thema ‘All-In’, waardoor nu al-le eerstejaars (354 man) op een fiets met de kleuren van het the-ma rondrijden.”

Bij welke verenigingen horen de volgende foto’s? De juiste ant-woorden zijn ondersteboven te lezen.

Fotograaf Reyer Boxem ging de stad in en zag overal Chinese studenten, op kleine fietsen.

1

2

3

4

1 - Unitas / Mayday; 2 - Veracles; 3 - Albertus; 4 - Aegir

Willemen

Bsa is een veel te makkelijk middelHet college van bestuur wil in 2010 een bindend studieadvies invoeren aan de hele RUG. Maar of het werkt, weet niemand. Laten we eerst de feiten op orde hebben en de invoering uitstellen, zegt Dennis Wiersma.Waarom moeilijk doen als het mak-kelijk kan? Dat zal het cvb onder aanvoering van collegevoorzitter Poppema gedacht hebben bij de keuze voor het invoeren van een ne-gatief bindend studie advies (bsa) per 2010. Want ja, een bsa is wel erg makkelijk om onder studenten uit te komen die wat meer begeleiding nodig hebben. Zeker als je te maken hebt met een grote toestroom. Beter de beste studenten over te houden dan iedereen een eerlijke kans ge-ven om aan te haken. Of toch niet?

In ieder geval lijkt het een behoor-

lijke snelle invoer te worden. Zeker als je dit afzet tegen de woede van de (studentgeleding van de) uni-versiteitsraad, het al niet te hoge onderwijspeil aan de RUG en het gebrek aan empirisch bewijs voor de werking van een bsa.

Vooral het laatste is interessant. Het is namelijk de vraag of een bsa de beste manier is om studenten op de juiste plaats te krijgen. Als er sprake is van hoogwaardig en uit-dagend onderwijs, waarbij veel be-trokkenheid van de student bij zijn studie wordt gevraagd en er sprake is van intensieve studiebegeleiding, intake- en exitgesprekken, en een gedegen mentorsysteem, dan zijn in mijn ogen de voorwaarden gescha-pen voor een gezonde zelfselectie. En akkoord, als onder die voorwaar-den er een bsa is als sluitstuk om de rottel appel te verwijderen vind ik

dat prima. Maar helaas is deze situ-atie er nog bij lange na niet.

Thom Palstra (UK 5) zegt het juist: “Een bsa betekent ook verandering van het curriculum en meer begelei-ding. Daar zijn we niet klaar voor.” En dus gaat het Poppema maar om een ding: de rendementen.

Het is jammer dat het het college niet wenst te wachten op het rap-port van de onderwijsinspectie over de werking van een bsa. Dit rapport verschijnt in december en is door toedoen van de Landelijke Studen-ten Vakbond en vele klachten van studenten opgestart.

Het verdient aanbeveling dit seri-eus te nemen en af te wachten. Ook omdat uit een evaluatie van een pi-lot op de Vrije Universiteit Amster-dam (sociale wetenschappen, met bsa op 42 punten sinds 2005) blijkt

dat het aantal studenten dat in drie of vier jaar een bachelor haalt niet is toegenomen. Mijn advies is dan ook te wachten op het rapport en een eventuele invoering uit te stel-len tot 2011.

Dit besluit hebben instellingen als de Radboud Universiteit in Nij-megen en de Vrije Universiteit in Amsterdam ook genomen. Ook hier speelt het instellingsbreed invoeren van een bsa, maar kiest men ervoor om te wachten op de feiten en nu te spreken over de randvoorwaarden waaronder een bsa acceptabel is. En dat kan heel concreet, dwing het cvb tot afspraken waarbij begelei-ding, uitdaging en kwaliteit van het onderwijs voorop gaan.

Dennis Wiersma is student sociolo-gie en vicevoorzitter van de Lande-lijke Studentenvakbond LSVb

Commentaar

Harmonie?Door jan blaauw

Verkeert de universitaire medezeg-genschap in een crisis omdat het universiteitsbestuur in belangrijke zaken het ‘parlement’ van de RUG negeert? Of om het meer popie jo-pie te stellen: staat de dictatuur op punt van uitbreken aan de RUG?

De stemming in de u-raad zelf doet vermoeden dat er wel iets ernstigs aan de hand is. Studen-tenpartij SOG gebruikt harde taal als het de stijl beschrijft van het nieuwe college van bestuur onder leiding van Sibrand Poppema. De overige partijen delen tenminste in een deel van de zorgen.

Maar heeft de SOG gelijk? Evident is dat dit RUG-bestuur

graag daadkracht wil uitstralen en dat Poppema de invloed van de be-roepsbestuurders al heeft vergroot ten koste van de medezeggen-schap. Bij het bindend studieadvies gaat het RUG-bestuur inderdaad zo voortvarend te werk dat het lijkt alsof niets de invoering van een 45-punts bsa in 2010 kan stoppen.

En toch is dat wat de u-raad moet doen als zij dat beter vindt voor de RUG. Want dat is immers haar rol in het systeem. Met hoeveel harmonie dat gebeurt, is minder belangrijk. Geeft het bestuur gas, dan moet de u-raad dat ook maar doen.

Het bestuur Poppema kan pas na de discussie met de raad in oktober echt worden beoordeeld op de belofte dat medezeggenschap wel degelijk serieus wordt genomen.

Dat informatie vroeg in de krant komt is ondertussen niet per se slecht. Laat staan ongewoon. Langer blijven in Afghanistan? Notulen van het kabinetsberaad? Het haalt de krant.

Regeerkracht en een werkelijk open debat sluiten elkaar niet uit.

Reac t ie s Zwanger (3)

Saskia wiegant-Plass heeft mij ver-keerd begrepen, maar met haar re-actie (uK 4, 17 september) op mijn artikel ‘Zwangere meer gelijk dan anderen’ ben ik het eens. Ook ik vind dat op regels in een OER best een uitzondering gemaakt mag worden voor groepen of individu-en. Dat heb ik niet ‘wereldvreemd’ genoemd! wel dat de Commissie Gelijke behandeling zwangere vrouwen apart wil behandelen van andere benadeelden en alleen voor deze categorie een recht op uitzon-dering wil laten vastleggen in zo’n OER. Dat doet de CGb op basis van de awGb, die onderscheid op grond van bijv. geslacht en natio-naliteit verbiedt. Dat is de reden waarom ik zwangere vrouwen ver-geleek met buitenlanders en men-sen met prostaatproblemen (man-nen dus), want zij worden evenzeer door die awGb beschermd.

Zieke of functiebeperkte studen-ten vallen niet onder de bescher-ming van de awGb, maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat ik zou vinden dat zij geen bescherming mogen genieten. niet ik, maar de CGb maakt het onderscheid tus-sen zwangere en zieke of functie-beperkte studenten en eist dat de uitzondering voor zwangere stu-denten expliciet als recht wordt vastgelegd.

Han warmelink uhd staatsrecht

‘Harmoniemodel’ is ongepastHet college van bestuur van de RUG neemt de laatste tijd vergaande beslui-ten, zonder de universiteitsraad daarin te kennen. De berichten over het bindend studieadvies zijn voor studentenfractie SOG de druppel. Ze vroegen in de u-raad “in hoeverre schat het college het harmoniemodel nog op waarde?”

Naar aanleiding van de berichten die tot ons zijn gekomen in de afge-lopen weken, moeten wij constate-ren dat het college van bestuur het niet al te nauw neemt met ons infor-matierecht.

Dit terwijl we in de afgelopen weken herhaaldelijk hebben uitge-sproken dat we relevante informatie middels officiële kanalen wensen te ontvangen en niet via de pers. Wij wensen discussies in de raad te voe-ren en nergens anders. Niet op een discussieavond van een politieke

jongerenpartij, en al helemaal niet in de UK.

We weten allemaal dat dit een niet op zichzelf staand incident is. Blijk-baar is dit de wijze waarop het col-lege invulling denkt te gaan geven aan de informatievoorziening rich-ting medezeggenschap en we vra-gen ons af hoe dit nieuwe model het cvb bevalt? Is er ook al een nieuwe naam bedacht? Want ‘harmoniemo-del’ is duidelijk niet gepast.

Een van de belangrijkste punten in het harmoniemodel was de goede en tijdige informatievoorziening en ruimte voor discussie. We werden niet, zoals nu, voor voldongen fei-ten geplaatst en gedwongen mee te denken in de marge. In twee woor-den, wederzijds vertrouwen.

We hoeven het cvb er niet aan te herinneren dat het harmoniemodel iets is waar we ooit trots op waren in Groningen, en zelfs om geroemd

werden.Men neme het meest recente lus-

trumboek. Wij quoteren: “Dit Gro-ninger harmoniemodel kreeg lan-delijk bekendheid. Het werd binnen andere universiteiten ook uitge-probeerd maar bleek vanwege ver-gaand gepolariseerde verhoudin-gen niet toepasbaar. Studenten zijn binnen de universiteit – het begrip ‘universitas’ veronderstelt immers een gemeenschappelijk belang van studenten en docenten – volwaar-dige reisgenoten bij de zoektocht naar kennis. Het harmoniemodel is springlevend. Binnen de grenzen van de wet neemt iedereen elkaar ernstig, vanuit het besef dat verant-woordelijkheid het best gedijt als zij breed wordt gedeeld.”

Een frase waar wij als universi-teitsraad ons nog steeds erg in kun-nen vinden. Het college bezigt de woorden ‘voortschrijdend inzicht’ met regelmaat, en we zijn benieuwd

of het opgeven van constructieve medezeggenschap hier ook onder valt en wat het inzicht is wat hier-aan ten grondslag ligt. Het kan best zijn dat het college van mening is dat ‘vergaand gepolariseerde ver-houdingen’ wenselijk zijn in het besturen van een universiteit, maar we zouden graag de overwegingen daarachter horen.

Kortom: de SOG vindt het een kwa-lijke zaak dat het cvb een volstrekt niet constructieve manier van in-formatievoorziening bezigt, de raad voor voldongen feiten plaatst en het harmoniemodel in twijfel lijkt te trekken. In hoeverre schat het cvb het harmoniemodel nog op waarde?

Dit is een bewerkte versie van de rede die Jolien Geerdink als fractie-voorzitter SOG in de u-raad hield op 24 september

12 O P I N I E UK 6 - 1 OKTOBER 2009

Mijn...

| r e p o r ta g e | Ook behoefte aan tips over lekkere maaltijden? Zo’n goeie tjak op je bord? In deze rubriek kijkt de UK tijdens het koken mee in Groningse studen-tenkeukens. Deze week maakt student IO/IB Maarten Mensink zijn nieuwste uit-vingding: kip in spek met brie. Smakelijk!

Door lieke van Den krommen­

acker

“Mijn huisgenoten eten ook mee, want we delen alles hier in huis. Dus ook de UK.” Vrolijk gaat IO/IB-student Maarten Mensink (25) voor op de trap, die uitkomt op de don-kere eerste verdieping van het gro-te pand aan de rand van de Schil-dersbuurt. Aan de leuning is een stoellift bevestigd. Op de grond lig-gen wijnrode, ouderwetse vloerkle-den en met bruin hout omlijste, sta-tige portretten sieren de wanden. Een massieve, staande klok wijst naar vroeger tijden. Alles ruikt er naar geschiedenis. “Hier woon-de vroeger de huisbaas, samen met zijn zus. Beiden zijn in de tachtig”, vertelt Maarten. “Sinds zij is over-leden, verhuurt hij de tweede etage aan studenten. Maar hier is alles zo-als het was. Hij heeft zelfs nog on-dergedoken gezeten in een van de kasten boven.”

Samen met middelbare school-vrienden Thijs de Putter (24) en Andries Steehouder (25) bewoont Maarten de tweede etage, die geheel in stijl is voorzien van houten bal-ken, drie kleine keukens met gra-nieten aanrechtbladen en overal hoeken, gaten en kiertjes, waar be-

halve veel gezelligheid in de winter kou en wind doorheen gieren. “Ga zitten”, vervolgt Maarten, “dan ga ik op zoek naar een ovenschaal. We eten mijn nieuwste uitvinding, echt een aanrader.”

Op het barretje, dat tussen Thijs’ woonkamer en zijn ‘gezamenlijke’ keuken is gebouwd, liggen vier kip-filets, gerold in spek. “Dré, let jij op de aardappeltjes? En doe jij de sala-de, Thijs? Dan maak ik de toastjes.”

Zorgvuldig voert Maarten van-avond de huishouding aan, terwijl de ene na de andere vermakelijke anekdote voorbij komt. Vooral het rijtje sportieve wapenfeiten is in-drukwekkend. Zo staat de keer dat

hij met zijn roeiteam een wedstrijd van honderd kilometer roeide, de student nog helder voor de geest. “We wilden laten zien dat wed-strijdroeien helemaal niet zo cool is. Die lui roeien altijd maar twee kilometer of zo.” Het geintje leverde twee handen vol blaren op.

Deze zomer leidde Maartens voor-liefde voor wielrennen tot een alter-natieve en wel zeer lokale wieler-wedstrijd; de strijd om de luie trui, georganiseerd in het kader van de Tour de France. Maarten: “Voor de

grap bedachten we de luie trui, in plaats van de bolletjes- of gele trui.” Doel: een dag lang zo roerloos mo-gelijk de Tour kijken. Uiteindelijk ging een vriend er met de winst (en een van Maartens truien) vandoor. “Haha, ik moest de hele tijd opstaan om de deur open te doen voor vrien-den die kwamen kijken.” Gelukkig houdt zijn ambitie niet op bij de luie trui. “Ik wil nog wel een keer mee-doen aan een triatlon. Schrijf je dat ook even op, dat je aan tafel zit met een potentiële triatlonwinnaar?”

Lokale wedstrijd om de luie trui

Maarten Mensink (links) met huisgenoot Foto Reyer Boxem

Nienke Schoonmaker (21), derdejaars American studies

“Ik kreeg deze plant toen ik geslaagd was voor mijn eindexamen. Nou ja, wat je nu ziet is eigenlijk een zijtakje dat ik twee jaar geleden van de originele plant heb afgebroken. Hij groeide namelijk supersnel en al gauw moest ik hem van mijn bureau afhalen en ergens anders neerzetten. Daar had ik toen geen ruimte voor en heb hem weer mee naar thuis-thuis genomen. Toch miste ik iets groens. Ik heb toen een takje afgebroken en opnieuw gepoot. Voila, de nieuwe plant.

Ik noem de plant Eva, omdat ze net als in het verhaal uit Adam is geboren. Maar het ziet er naar uit dat Eva binnenkort ook naar thuis-thuis moet, of gewoon een goede snoeibeurt kan gebruiken.”

Plant!

Kip in spek met brie

(4 pers.)

(gerookt) ontbijspek2 stukken brie

kipkruidenpeperzout

Bestrooi de kipfilets met kipkruiden, wikkel ze in ontbijtspek en verwarm ze een half uur in een voorverwarmde oven. Beleg ze hierna met brie, leg ze opnieuw in de oven en wacht tot de kaas gesmolten is. Naar smaak zout en peper toevoegen. Lekker met gebakken aardappels en tomatensalade.

De oplossing van de sudoku staat op http://www.universiteitskrant.nl

Tjak

Lokale wedstrijd om de luie trui

Ana

Phnom Penh“Waarom doen mensen zichzelf zoiets aan?” fluisterden mijn ou-ders steevast, wanneer vrienden een reis gingen maken naar In-donesië, Thailand of Cuba.

Nee, dan wij. In een ingedeuk-te Opel Kadett reden we elke zo-mer naar hetzelfde vakantiehuis-je in Zeeland. Tot mijn zestiende ben ik nooit ten zuiden van Bel-gië geweest.

Deze herinneringen kwamen boven toen ik solliciteerde voor een stage bij het Cambodja-tri-bunaal. Dat is niet gevestigd in Den Haag, zoals je zou hopen, maar in Phnom Penh.

In een folder van het Britse con-sulaat, dat daar ook onze belan-gen behartigt, las ik dat bij over-lijden in Cambodja het lichaam binnen 24 uur geclaimd moet worden. Anders volgt een cre-matie “volgens lokale gewoontes langs de kant van de weg”. Toen wist ik zeker: hier wil ik wonen.

Het Cambodja-tribunaal is prestigieus en mijn kennis van internationaal recht afwezig. Toch werd ik uitgenodigd voor een interview. Dat ging prima, tot ze vroegen: “Vertel eens, wie zijn eigenlijk de aangeklaagden bij dit tribunaal?”

En dat wist ik niet. Zij blijken te heten Ieng Sary, Ieng Thirith, Kang Kek Iew, Khieu Samphan en Nuon Chea. Ik kan snel goog-len, maar niet zó snel.

Dus werd ik vriendelijk be-dankt. Mijn ouders reageerden verbijsterd. “Was jij dan niet de enige die zich wil laten verkrach-ten in Indochina?”

Ana van Es is bijna klaar met haar studie rechten. Ondertussen gaat ze op zoek naar een baan.

Sudoku

In de rubriek ‘Mijn...’ vertellen UK-lezers over hun bijzondere relatie met mensen of bepaalde voorwerpen: van tentzakken, piercings en fietsen tot boeken, voeten of pukkels. Ook iets te vertellen? Mail het uk@rug.nlIn de rubriek ‘Mijn...’ vertellen UK-lezers over hun bijzondere relatie met mensen of bepaalde voorwerpen: van tentzakken,

UK 6 - 1 OKTOBER 2009 @ U K 13

| v o o r a f | Kunstenaars spelen met licht en ruimte op de internationale beel-dende kunstmanifestatie Chromodomo. Op allerlei plekken in de stad hangt ‘voorstellingloze kunst’. “Maar mensen willen er toch iets in zien.”

Door lieke van Den krommen­

acker

Geen rode loper, maar een in alu-miniumfolie verpakte trap wacht bezoekers van Chromodomo in het voormalige Natuurmuseum, tegen-woordig een werkplaats van Aca-demie Minerva. Kunstenaar Jan Scheerhoorn is de man achter de oogverblindende entree. De klus nam bijna zes weken in beslag. En dat zie je.

Geen centimeter steen − van de trap noch de hal − is meer te zien. Het zilverwerk doet voorbijgangers stilstaan, eraan voelen, foto’s ma-ken of er gewoon even op zitten. “’s Avonds, als er licht van de lam-pen buiten op schijnt, licht het nog meer op en lijkt de trap goudkleu-rig”, zegt Jacob van der Veen, een van de samenstellers van de mani-festatie en programmeur van stich-ting Kunstruimte 09.

De stichting organiseert het pro-ject in het kader van het opdrach-tenbeleid van de Kunstraad Gro-ningen, samen met Wall House #2. Er zijn bovendien nog meer ten-toonstellingen te zien: in het stati-on, op de kunstacademie en in de panden van Kunstruimte 09 en het Wall House zelf. Een speciale wan-delroute verbindt de locaties.

Een van de meest opvallende crea-ties in het Natuurmuseum is dat van Amsterdammers Jan van der Ploeg en Willum Geerts. Met hoge kwali-teit muurverf schilderden de man-nen zogenaamde grips – naar de vorm van een handvat uit een kar-tonnen doos – op twee grote wan-

den. Zwarte gordijnen aan weerszij-den van de muren verduisteren de ruimte. Begeleid door een levendi-ge licht- en geluidschoreografie, ne-men de figuren allerlei kleuren aan. Pas aan het eind wordt duidelijk wat de oorspronkelijke schakering is.

Licht, kleur en ruimte, dat is waar het om draait bij Chromodomo. Niet de betekenis áchter een kunst-werk is belangrijk; deze zit hem in vorm, materiaal en compositie. Het is de kern van conceptuele en fun-

damentele kunst, legt Van der Veen uit. “Je moet ervoor openstaan, dan krijgt het betekenis voor je.”

In het lichte huiskamerachtige, monumentaal aandoende pand van Kunstruimte 09 hangt een tiental, kleine vierkante schilderijen van Tomas Rajlich, allemaal in een an-dere tint. Ook Rajlich heeft sterk rekening gehouden met wisselen-de lichtinval, die de met parelmoer vermengde verf een glinsterend ef-fect geeft. Een typisch voorbeeld

van ‘voorstellingloze kunst’. Hoe-wel dat ook de lading niet dekt. “Want iedere kunstuiting stelt wat voor natuurlijk.”

Dat is dan ook vaak waar mensen naar zoeken. “Ze willen er toch iets in zien, een raam bijvoorbeeld. Of een velletje papier. Maar dat soort dingen moet je loslaten. Er staan geen appeltjes, peertjes of gezicht-jes op deze doeken. ”

Hij loopt naar een andere aangren-zende kamer, waar weer een ander

kleurenspel van geschilderde hou-ten blokjes aan de muren is beves-tigd. De verzameling is een greep uit een oneindige hoeveelheid, ver-vaardigd door Rom Gaastra. “We hebben nog dozen vol. Er zijn er geen twee hetzelfde.” Niet ieder-een herkent echter meteen dat het om houten handgemaakte elemen-ten gaat. “Sommige mensen zien er uitgevouwen kartonnen doosjes in. Nou, dat kan.” Van der Veen lacht. “Maar dat is het niet.”

Laat die appels los

Jan van der Ploeg, wall painting no.268, grip, 2009

| r e c e n s i e | Awkward I begon een paar jaar geleden met het maken van inge-togen luisterliedjes in zijn huiskamer. Nu is er dan zijn eerste album. Als een troostende arm om je schouder.

Door bart breman

De oer-Hollands genaamde Djurre de Haan is bekend als bassist van Alamo Race Track. Maar de inmid-dels vanuit Amsterdam opererende Groninger heeft ook zijn eigen pro-

ject. Als Awkward I begon hij enke-le jaren geleden met het opnemen van luisterliedjes in zijn huiskamer. Enkele veelbelovende ep’s deden de mensen van het typisch Nederland-se platenlabel Excelsior opkijken. Zij stelden hem in staat om met een volledig album te komen.

Op debuutplaat I Really Should Whisper gaat De Haan verder met waarmee hij thuis begon: ingetogen liedjes maken met een aangenaam krakkemikkig geluid. Je krijgt het idee dat De Haan en consorten de

nummers uit de losse pols hebben ingespeeld. De overheersend droe-vige liedjes krijgen juist hierdoor het ongedwongen karakter dat de plaat zijn charme geeft.

Die liedjes zelf steken opvallend goed in elkaar. De Haan is gegroeid als songwriter en heeft een goed oog voor mooie en pakkende melo-dieën. De vrolijk rammelende sin-gle Rock Stars is een catchy nummer dat maar in je hoofd blijft rondspo-ken. De Haan kleedt zijn ingetogen muziek smaakvol aan met mandoli-

nes, strijkers en zelfs een zingende zaag. Als tegenwicht voor zijn wat iele zang duiken er her en der vrou-wenstemmen op. Het levert een ge-varieerd album op met ontroerend mooie liedjes zoals het lieflijke Sea Life, dat wordt gedragen door mooi cellospel.

I Really Should Whisper is een plaatje om te draaien met de gordij-nen dicht en de verwarming hoog. Awkward I slaat een troostende arm om je schouder en fluistert zachtjes in je oren dat het goedkomt.

Awkward I fluistert zachtjes in je oren

| v o o r a f | Muziekensemble Musica Amphion wil luisteraars meevoeren naar de barok. Volgende week spelen ze een concert dat hád kunnen plaatsvinden op het slot van Frederik de Grote.

Door michel Dijkstra

“Authentieke uitvoeringen van ba-rokmuziek werken verfrissend. Ze leren je om op een nieuwe manier naar bekende stukken te luisteren.” Producent Pieter van Nes vertelt over zijn ensemble Musica Amphi-on. “Met ons ensemble proberen we

zo authentiek mogelijk te spelen. We willen de luisteraar meevoeren naar de geest van de barok.”

Musica Amphion strijkt woens-dag 7 oktober neer in de Groning-se Oosterpoort. Op de lessenaar lig-gen werken van Bach en zijn tweede zoon Carl Philipp Emanuel, maar ook van koning Frederik de Gro-te (1712-1786). Van Nes: “Ons pro-gramma vormt een fictief concert dat plaats had kunnen vinden in Frederiks slot Sans Souci. De Prui-sische koning was muziekliefheb-ber en nodigde bekende componis-ten, waaronder Bach en zijn zoon,

uit, om aan zijn hof te musiceren.”Tussen Bach en Frederik boter-

de het niet altijd even goed. Zo leg-de de koning Bachs meesterwerk Musikalisches Opfer in zijn biblio-theek zonder het ooit uit te voeren. Carl Philipp Emanuel verging het nog slechter dan zijn vader. Frede-rik de Grote betaalde hem een hon-gerloontje en vond weinig aan zijn composities. Van Nes: “Het leek ons spannend om een concert te maken waarin deze muziek juist wel tot zijn recht komt.”

Volgens Van Nes bestaat er ook een spanningsveld tussen de stij-

len van Bach en zijn zoon: “Bach schreef in een statige barokke stijl terwijl Carl Philipp Emanuel juist meer naar romantische expressie van gevoelens neigde.” Tussen deze twee uitersten speelt ensemble Mu-sica Amphion een werk van hobby-componist Frederik zelf. Over het niveau van diens werk laat Van Nes zich niet uit: “Of ‘De Grote’ zich als componist met Bach en zoon kan meten, mag het publiek uitmaken.’

Musica Amphion Ensemble, De Oosterpoort, 7 oktober 2009, meer info: www.musica-amphion.nl

Bach, zijn zoon en hobbyist Frederik de Grote...

Cultuur t ipsn Dat country meer te bie­den heeft dan huilende cow­boys en Dolly Parton bewijst TAke RooT al jaren. het muziekfestival biedt een al­tijd interessante en origine­le dwarsdoorsnee van alles wat country, blues en folk te bieden hebben. 3 oktober, De oosterpoort, aanvang 16.00.

n volgende week gaat De HeLAAsHeID DeR DIn-Gen in première, een belgi­sche film over tiener Gunther die zich wil losmaken van zijn feestende, zuipende en naaktfietsende familie. het verhaal is gebaseerd op de se­miautobiografische roman van Dimitri verhulst en de belgische inzending voor de oscars. vanaf 8 oktober in images.

n tegenwoordig willen veel mensen hun lichaam ver­beteren.vooruitgang of een slechte zaak? Filosofe Jen-ny sLATmAn laat morgen­avond haar licht over deze kwestie schijnen. Zij toont aan dat cosmetische chirur­gie direct met ons welzijn is verbonden. Usva, 20.30 uur.

14 C U L T U U R UK 6 - 1 OKTOBER 2009

Nieuwe vacatures

Apothekersassistent of Farmaceutisch Consulent0,5 fte of 0,4 fte | Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen

Tenure Track (Assistant Professor) Microbial Membrane Biology1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Nadere informatie over deze vacatures vindt u op: www.rug.nl

Openstaande vacatures

Promovendus Orthopedagogiek Diagnos-tiek jonge kinderen met beperkingen1,0 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

PhD positions Censorship of Archives (1945-2010) and Censorship of History Textbooks (1945-2010)2,0 fte | Faculty of Arts

Postdoc Legal Cases on Posthumous Privacy and Reputation (1980-2010)0,75 fte | Faculty of Arts

De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten.

De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeels-bestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegen-woordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.

werken aan de grenzen van het weten

Ben je uitwonend student en niet ouder dan 27 jaar, dan betaalje slechts € 13,45 per maand voor een Volkskrant-abonnement.

Meer informatie: volkskrant.nl/studenten.

Studenten nu 50%korting op de Volkskrant+gratis6dvd-box

Buurman & Buurman

De actie loopt t/m 31 oktober 2009

Ben je uitwonend student en niet ouder dan 27 jaar, dan betaalje slechts € 13,45 per maand voor een Volkskrant-abonnement.

Meer informatie: volkskrant.nl/studenten.

Studenten nu 50%korting op de Volkskrant+gratis6dvd-box

Buurman & Buurman

De actie loopt t/m 31 oktober 2009

UKAATJES

Bed &Breakfast

Bed & Breakfast Landhuis Groningenwww.landhuis-groningen.nl. Studio’s met badkamer, pantry of kitchenette en in- of exclusief ontbijtbuffet. Keuzes uit o.a. een Engels ontbijt, Champagne ontbijt*), een Brunch*), Vegetarisch ontbijt en een Biologisch ontbijt. De home-made producten zijn inclusief. Prijzen vanaf 60 € per overnachting. (Prijzen opvragen *)

Praktijk voor psycho-synthese heeft ruimte voor nieuwe cliënten; info: www.oude-riet-groningen.nl

Vertaiken 1952 1958 Euro BTW Gas Chips Discovery Concorde Ste-alt Goalkeeper vra /zat-tegdag bie tou komen te betoalen Eilder Ballema Rath Hoekstraat 38E

Rechtenstudent (M/V) gezocht! Voor het op-doen van praktijkervaring bij een juridisch adviesbu-reau voor +/- 20 uur in de week. Leuke baan, goed salaris! Vereiste: vak ar-beidsrecht gehaald.Inte-resse: 050 - 520 77 49 of www.opti-flex.nl Opti-flex Studenten Uitzendbureau

Diversen Personeel gevraagd

schildersbedrijfglas service

poelman

Antillenstraat 11-13 9714 JT GroningenTelefoon 050-5710150

poelman@poelmanbv.nl

b.v.

www. proefschriften.nl

www.phd-thesis.nl

Jubileum aanbiedingvanwege 10 jarig bestaan!

10 rijlessen voor € 300eerste examen gratis!

0596-617289 / 06-28959297www.autorijschoolpquint.nl

AutorijschoolP. Quint

Cursussen

UKAATJESOPGAVE:* Kantoor: Oude Kijk in’t Jatstr 28 Ma t/m don 9-17 Woe 9-16

* Per Post: Postbus 809700 AB Groningen

KOSTEN: €5,- per 20 woorden

INLICHTINGEN:Heiny de Ruiter 050-3636699H.de.Ruiter@rug.nl

Rij (be) Wijs!www.albertusrijopleiding.nl

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

Mededelingen1 t/m 8 oktober 2009

Algemeen

Studium Generale GroningenArthur Japin – Over liefde in de archievenHet onderzoek voor een histori-sche roman heeft, vanaf het mo-ment dat je op de hoofdpersoon van een nieuwe roman stuit tot het ogenblik waarop je hem of haar aan de wereld toont, veel van een verliefdheid. Deze verandert het schijnbaar saaie speurwerk in een spannende zoektocht. Uitein-delijk zal het beeld van de geliefde, net als in het echte leven, nooit he-lemaal samenvallen met de wer-kelijkheid, want de romanschrijver vult de hiaten in de geschiedenis in met zijn eigen verlangens en er-varingen. Hoe creëer je door mid-del van dit samengaan van feit en fictie nieuwe mogelijkheden? Da-tum: maandag 5 oktober. Plaats: Academiegebouw. Aanvang 20.00 uur. Kaarten: voor studenten gra-tis, anders € 2,50.

Lucide dromen Dromen hebben vaak iets weg van een bizarre film, waarbij de ver-haallijn niet altijd voldoet aan gangbare wetten en verwachtin-gen. Doordat de input van bui-ten ontbreekt tijdens de slaap is ons brein eigenlijk aan het hallu-cineren. Wel kunnen we invloed uitoefenen op deze ‘hallucinatie’, zodra we door hebben dat we dro-men. Vanaf dat moment bevinden we ons in een zogenaamde ‘luci-de droom’. In de animatiefilm ‘Wa-king Life’ bevindt de hoofdpersoon zich in een lucide droom, die een aaneenschakeling vormt van beel-den, situaties en discussies. Aan de hand van fragmenten uit deze film bespreekt Tim Post het on-derzoek naar (lucide) dromen. Ook krijgt het publiek technieken aan-gereikt om zelf de eerste stappen te kunnen zetten naar luciditeit. Tim Post is assistentonderzoeker instructietechnologie aan de Uni-versiteit Twente. Hij verzorgt daar-naast lezingen en workshops over lucide dromen. Datum: dinsdag 6 oktober. Plaats: Academiegebouw. Aanvang: 20.00 uur. Kaarten: stu-denten gratis, anders € 2,50.

Kenniscafé: Gezond OudWaarom wordt de een huppelend tachtig en lijkt de ander bij vijf-tig al uitgeblust? Wat bepaalt of we gezond oud worden? De ge-middelde leeftijd is de laatste vijf-tig jaar sterk toegenomen en de prognose is zelfs dat in 2025 bij-na een kwart van de bevolking in Nederland ouder is dan 65 jaar. Kunnen we invloed uitoefenen op het verouderingsproces? Wat ge-beurt er eigenlijk in ons lichaam als we ouder worden? Bart van de Laar spreekt met moleculair bio-loog Gerald de Haan over de fun-damentele processen van het ou-der worden en de invloed van genen en stamcellen, met neuro-loog Paul Luiten over de geeste-lijke gevolgen van ouderdom, zo-als dementie, en met Cees van der Schans, lector transparante zorg-verlening en betrokken bij het project Healthy Aging, over ge-zond ouder worden. Datum: don-derdag 8 oktober. Plaats: Newsca-fé, Waagstraat 5. Aanvang 17.00 uur. Toegang gratis.

Topbestuurders - Over lei-ders en volgersBill Gates (Microsoft), Kleisterlee

(Philips), Rijkman Groenink (voor-heen ABN-AMRO), Van der Hoe-ven (voorheen Ahold), ze worden of werden beschouwd als topbe-stuurders, zo niet door anderen dan wel door zichzelf. Dat ze een goede boterham verdienen is al-gemeen bekend, maar wat doen ze daar precies voor? En hoe zit het met volgelingen? Op grond waar-van zou iemand moeten beslui-ten dat hij bereid is een ander te volgen? Johan Schaberg over het verschil tussen goede en slech-te bestuurders. Schaberg was in 1980 medeoprichter van de Wol-ters Schaberg Groep, die hij op-bouwde tot circa 50 bedrijven en 7000 medewerkers. In 1995 leed hij zelf schipbreuk bij een bedrijf dat té noodlijdend bleek. Hij is mo-menteel partner van het manage-

ment adviesbureau Top Executive Care. Daarnaast is hij colum-nist bij NRC-Handelsblad. Da-tum: woensdag 7 oktober. Plaats: Zaal De Brink, Marie Kamphuis-Borg, Hanzehogeschool, Zernike-plein 23. Aanvang: 15.30 uur. Toe-gang gratis.

Kaarten en informatieKaarten zijn verkrijgbaar bij: Bu-reau Studium Generale Gronin-gen, Oude Boteringestraat 13, tel. (050) 363 54 63; RUG-Winkel, Oude Kijk in ’t Jatstraat 39; Boek-handel selexyz scholtens, Gulden-straat 20

studium@rug.nlwww.rug.nl/studium

DwarsDiepDwarsBoek: DierenrechtenVolgens filosoof Erno Eskens is het zinvol aan dieren rechten toe te kennen. Via dierenrechten kan het lot van het dier verbeterd, ook al ontberen ze de spreekvaardig-heid om die rechten op te eisen. Hij wijst op de gestage uitbreiding van de kring van wezens met rech-ten. Vroeger deden alleen rijke, witte mannen ertoe. Nu hebben vrouwen, armen, zwarten en zelfs kinderen rechten. Het toekennen van rechten aan dieren is simpel-weg de volgende stap – niet prin-cipieel anders dan vorige stap-pen. Erno Eskens is schrijver van het boek ‘Democratie voor dieren’. Hij is uitgever en voormalig hoofd-redacteur van Filosofie Magazine. Hij gaat in gesprek met twee cri-tici: Dirk Boon, advocaat en voor-malig hoogleraar Dier en Recht in Utrecht en RUG-filosoof Hans Har-bers. Olv. Menno Gerkema, bioloog aan de RUG. Datum: Zondag 4 ok-tober. Aanvang: 14.00 uur. Plaats: Het Heerenhuis, Spilsluizen 9. De toegang is gratis.

InformatieDebatcentrum DwarsDiep, Oude Boteringestraat 13, tel. (050) 363 54 63

dwarsdiep@rug.nlwww.dwarsdiep.nl

Centrum voor Informatie Tech-nologieCOMPUTERCURSUSSENExcel Basis - 5 t/m 8 oktober Open Leercentrum – 6 oktober Open Leercentrum – 8 oktober Referen-ce Manager (UK) – 12 t/m 13 ok-tober Access Basis – 12 t/m 16 oktober Excel Mod.: Database/ge-gevensreeksen en (draai)tabellen – 14 oktober Open Leercentrum – 15 oktober Powerpoint – 26 t/m 28 oktober SPSS (UK) – 26 t/m 29 ok-tober Publiceren – 26 t/m 29 ok-tober Word: Keuzemodule – 29 oktober Open Leercentrum – 29

oktober Excel Basis – 2 t/m 5 no-vember Programmeren Introduc-tie (VBA) – 2 t/m 12 november (ma en do) Open Leercentrum – 3 no-vember Webplatform voor redac-teuren – 3 t/m 4 november Open Leercentrum – 5 november Excel gevorderd – 9 t/m 18 november (ma, wo en vrij) Endnote (UK) – 10 t/m 11 november Word: Correcte teksten schrijven – 10 t/m 24 no-vember (dinsdag) Excel: Keuzemo-dule – 11 november Office voor Se-cretariaten – 12 t/m 26 november (donderdag) Open Leercentrum – 12 november

Inschrijving RUG-medewerkers en -studen-ten kunnen zich inschrijven via de website van het CIT of telefonisch bij CIT secretariaat (363 9200). De cursussen worden gegeven in dagdelen; ‘s ochtends van 9:15 tot 12:30 uur of ‘s middags van 13:15 tot 16:30 uur en vinden plaats in de Zernikeborg. Kijk voor meer in-formatie op de website, bel 363 3232 of e-mail naar onderstaand adres.

http://www.rug.nl/cit/onderwijs/cursusaanbod/ secretariaat-cit@rug.nl

AccessMet dit databaseprogramma kun-nen gegevens eenvoudig opge-slagen en beheerd worden. Daar-naast kunnen snel selecties van gegevens gemaakt worden, voor bijvoorbeeld adresetiketten of rapportages. Door enige uitleg van databasetheorie leer je hoe je een database degelijk op kunt bouwen door het specificeren en maken van gegevenstabellen en relaties tussen tabellen. Tijdens de cursus is ook ruimte voor het op-zetten van je eigen database. Stu-denten: € 50, Medewerkers € 225,-

ExcelTijdens deze cursus leert u de ba-sisvaardigheden van het werken met een spreadsheet. Het invoe-ren en opmaken van gegevens, het rekenen met gegevens en het pre-senteren van gegevens in grafiek-vorm is een kleine greep uit de on-derwerpen die aan bod komen. Ook leert u werken met verschil-lende werkbladen, rekenen met in-gebouwde functies en het werken met gegevenstabellen. Mocht u concrete vragen hebben, er is vol-doende tijd om hulp te krijgen van de docent. Studenten € 42,- Mede-werkers € 182,-.

Studeren in het buitenlandGroningse studenten ontvan-gen Prins Bernard Cultuur-fonds!Vrijdag 3 juli namen ongeveer honderd studenten een beurs van het Prins Bernard Cultuurfonds in ontvangst voor een vervolgoplei-ding of –onderzoek in het buiten-land. Ook 11 Groningse studenten dienden met succes een aanvraag in. Kijk voor meer informatie over deze en andere beurzen op de on-derstaande website.

www.rug.nl/studereninhetbui-tenland

Universitair On-derwijscentrum GroningenCursussen voor docentenTot 2 weken voor de start kunt u zich via de website aanmelden voor: Begeleiden van scripties: 28 okt (9:30-13:00); Beoordelen met werkstukken en scripties: 28 okt

(13:30-17:00); Doeltreffend presen-teren op colleges en congressen 30 okt & 13 nov (9:00-17:00). Onze brochure ‘Onderwijskundige Pro-fessionalisering 2009-2010’ kunt u

via onderstaand email adres aan-vragen. Op de website vindt u het cursusaanbod en informatie.

A.Huizinga-Walsma@rug.nlwww.rug.nl/uocg

> Verzorgd door de UK; eindredactie Heiny de Ruiter, tel. 3636699

> Mededelingen kun-nen ingediend worden via www.universiteits-krant.nl

> Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week

> De volgende UK ver-schijnt op 8 oktober 2009

1

AgendaIn de AGENDA worden alleen universitaire evenementen op-genomen die voor iedereen toegankelijk zijn. Aankondigin-gen inleveren uiterlijk vrijdag 12.00 uur voor de week van verschijnen: per fax naar (050) 363 6300 o.v.v. UK-Agenda, per e-mail naar communicatie@rug.nl of per post naar: afdeling Communicatie, UK-Agenda, Postbus 72, 9700 AB Groningen.

PROMOTIES EN ORATIES

5 oktober Promotie: mw. S.A. Eshuis, medische wetenschap-pen. Titel: Radiotracer imaging in Parkinson’s disease; value of in vivo presynaptic dopaminergic measures in animal models and human disease. Promotores: prof.dr. K.L. Leenders, prof.dr. R.A. Diercx, prof.dr. P.L. Jager. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 13.15 uur.

5 oktober Promotie: P. Toffanin, medische wetenschappen. Titel: Brain economics: housekeeping routines in the brain. Pro-motores: prof.dr. A. Johnson, prof.dr. R. de Jong, prof.dr. G.J. ter Horst. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur.

5 oktober Promotie: mw. A. Vercammen, medische weten-schappen. Titel: Cognitive and neural processes of auditory-ver-bal hallucinations in schizophrenia: Evidence from behavioral and neuroimaging experiments. Promotor: prof.dr. A. Aleman. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur.

6 oktober Oratie: prof.dr. W.G.M. Holterman, economie en bedrijfskunde. Titel: Op waarde gewaardeerd: hoe de waarde-ringsprofessie kan bijdragen aan succesvolle fusies en overna-mes. Plaats: Aula Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur.

7 oktober Promotie: R.L.M. Schoffelen, medische weten-schappen. Titel: Auditory mechanics of the frog Basilar papil-la. Promotor: prof.dr. P. van Dijk. Plaats: Academiegebouw, Broer-straat 5. Tijd: 13.15 uur.

7 oktober Promotie: J.L.P. Brouwer, medische wetenschap-pen. Titel: Clinical implications of deficiences of protein S, pro-tein C or antithrombin. Promotor: prof.dr. H.N.G. Kluin-Nelemans. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur.

7 oktober Promotie: mw. B.J. van den Hoofdakker, medische wetenschappen. Titel: Behavioral parent training for children with ADHD. Effectiveness in clinical practice and moderates of treatment response. Promotores: prof.dr. R.B. Minderaa, prof.dr. P.M.G. Emmelkamp. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur.

8 oktober Promotie: mw. K.F.L. Dijk, gedrags- en maatschap-pijwetenschappen. Titel: To blush, or not to blush. The inter-personal and clinical implications of the blush’s signal value. Promotores: prof.dr. P.J. de Jong, prof.dr. M.L. Peters. Plaats: Acade-miegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 13.15 uur.

8 oktober Promotie: J.J. Hotho, economie en bedrijfskunde. Titel: Internationalization decisions: the effects of country diffe-rences and familiarity perceptions. Promotores: prof.dr. A.M. Sor-ge, prof.dr. H. van Ees. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur.

8 oktober Promotie: R. Hoekstra, gedrags- en maatschappij-wetenschappen. Titel: The use and usability of inferential tech-niques. Promotores: prof.dr. H.A.L. Kiers, prof.dr. A. Johnson. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur.

9 oktober Promotie: mw. K.A. Schubert, wiskunde en natuur-wetenschappen. Titel: Breeding on a budget: Fundamental links between energy metabolism and mammalian life history trade-offs. Promotores: prof.dr. S. Daan, prof.dr. H.A.J. Meijer. Plaats: Aca-demiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 13.15 uur.

9 oktober Promotie: mw. D. Caramaschi, wiskunde en na-tuurwetenschappen. Titel: The physiology of aggression: to-wards understanding violence. Promotor: prof.dr. J.M. Koolhaas. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 14.45 uur.

9 oktober Promotie: mw. K. Troost, wiskunde en natuur-wetenschappen. Titel: Pacific oysters in Dutch estuaries. Cau-ses of success and consequences for native bivalves. Promotores: prof.dr. W.J. Wolff, prof.dr. E.J. Stamhuis. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 16.15 uur.

> Vincent Geers, winnaar van de jury- en de publieksprijs Ca-maretten 2007. Hij treedt op in het USVA-INTheater op 8 ok-tober.

Agenda > Evenementen, 8 oktober

Instructional trainingLecturers can enrol in a course via our website: Teaching internatio-nal students, Nov 4 (9:30-16:30); Story telling: Nov 18 & 25 (9:30-17:00); Course on testing & as-sessment, Professional consulta-tion, Individual support & other instructional courses by arrange-ment: please see our website. You can apply for the Brochure 2009-2010 via the email address below.

A.Huizinga-Walsma@rug.nlwww.rug.nl/uocg

Diversenvoorlichtingsbijeenkomst stage en studie in Zuid-Afri-kaAre you interested in a study or in-ternship in South-Africa? If yes, then visit the information mee-ting of UNSA. UNSA, is a founda-tion specialised in exchange pro-jects between The Netherlands and South Africa. When: Monday 5 October 2009 10:00 – 10:45 hour (for international students) 10:45 – 11:30 hour (for Dutch students) Where: Zernike, WSN Building, Student plaza, Skibril room Sub-scription: Send an email to career-office.feb@rug.nl with your name and education programme.

careeroffice.feb@rug.nlhttp:www.rug.nl/feb/careeroffice

Faculteiten

Algemeen

voorlichtingsbijeenkomst stage en studie in Zuid-Afri-ka

A LG E M E E N , D I V E R S E N

RechtsgeleerdheidA LG E M E E N

Algemene ledenborrel Maandag 5 oktober organiseert de Juridische Faculteitsvereni-ging Groningen weer een algeme-ne ledenborrel. Vanaf 22.00 uur ben je van harte welkom in Café De Keyzer.

jfv@jfvgroningen.nlwww.jfvgroningen.nl

Medische weten-schappen

A LG E M E E N

M.F.V. Panacea zoekt be-stuur 2010!!Ben jij geïnteresseerd in een jaar besturen? Wil je Panacea nog be-ter leren kennen? En wil je een jaar aan het roer staan van deze prach-tige vereniging? Kortom, heb jij zin in een topjaar? Dan zijn wij op zoek naar jou! Solliciteer nu naar een plaats in het bestuur der M.F.V. Panacea 2010. Schrijf vóór 6 ok-tober 12.00 een sollicitatiebrief en stop deze samen met je CV in het postvakje van Alies Coenders, nummer 277. Vervolgens zul je door de sollicitatiecommissie uit-genodigd worden voor een sol-licitatiegesprek. Deze sollicita-tiecommissie bestaat uit: - Alies Coenders (h.t. Voorzitter) - Pauli-ne de Jong (h.t. Secretaris tevens Commissaris Onderwijs) - Aga-tha de Jong (e.t. Commissaris In-terne I) - Peter van der Ven (e.t. Voorzitter der IBN Battuta). Wil je meer informatie over de sollicita-tieprocedure? Of ben je benieuwd wat een jaar besturen inhoudt en welke functies er zijn? Kijk dan op de website onder documen-

ten. Hier vind je het bestuursdocu-ment met daarin alle voor jou re-levante informatie. Dit document is ook op te vragen via het bestuur. Voor verdere vragen, suggesties of klachten kun je terecht bij Jeán-Paul Posthuma. Hij is de vertrou-wenspersoon in deze sollicitatie-procedure.

bestuur@panacea.nlwww.panacea.nl

Machaon organiseert een workshop Euritmie!Euritmie is een bewegingsthera-pie die uitgaat van de klanken in onze taal. Wil jij meer weten van deze therapie en een leuke er-varing opdoen, kom dan maan-dag 12 oktober om 19.00 naar de workshop! Kaartverkoop:6 okto-ber 12.45 -13.30 bij de panaceakar, 7 oktober 12.30 – 13.00 bij de BlZ. Entree:Leden 1 euro, niet-leden 2 euro. Lokatie: OWC UMCG. Meer informatie op

www.panacea.nlmachaon@panacea.nl

LetterenI N T E R N AT I O N A L E B E T R E K K I N G E N

E N R E G I O S T U D I E S

Algemene Ledenvergadering studievereniging Clio 6 ok-toberOp 6 oktober zal de beleids ALV van studievereniging Clio plaats-vinden Deze zal aanvangen om 19:00 uur in Café de Keyzer.

info@clio.nlwww.clio.nl

Economie en Be-drijfskunde

O N D E R W I J S B A L I E

Vergeet je niet in te schrijven voor je tentamens!Inschrijving voor tentamens is ver-plicht. Je kunt je inschrijven op ProgRESS WWW van 28 septem-ber tot en met 18 oktober. Als je je niet op tijd hebt ingeschreven, kun je je na-inschrijven bij de onder-wijsbalie tegen betaling van € 15,- per tentamen met een maximum van € 50,- en 5 tentamens. Je kunt alleen met PIN betalen. De na-in-schrijving loopt van 19 oktober tot en met 3 werkdagen voor het ten-tamen. Na deze datum is het niet meer mogelijk om je in te schrij-ven en ben je uitgesloten van deel-name aan het tentamen. Wanneer je problemen hebt met je tenta-meninschrijving, neem dan voor 19 oktober contact op met de on-derwijsbalie. De openingstijden van de onderwijsbalie zijn elke werkdag van 10 tot 16 uur. Tele-foon 050-3633733.

educationdesk.feb@rug.nlwww.rug.nl/feb/students

Don’t forget to register for your exams!Registering for your exams is compulsory. You can register on ProgRESS WWW from 28 Sep-tember to 18 October. If you fail to register in time, you can post-re-gister at the education desk on payment of € 15,- per exam with a maximum of € 50,- and 5 exams. Payments can only be made by cash card (PIN), no cash. Post-re-gistration is possible from 19 Oc-tober. The last possibility for post-registration is on the third working day before the day of the exam. After this date, registration is no longer possible and you will not be allowed to take the exam. If you have problems with your exam registration, please contact the education desk before 19 Oc-

tober. Telephone 050-3633733, e-mail educationdesk.feb@rug.nl. The education desk is open every working day from 10am to 4pm.

educationdesk.feb@rug.nlwww.rug.nl/feb/students

D I V E R S E N

Rooster Management Game NovemberManagement Game start op vrij-dag 13 november 2009 met een in-trocollege om 09.00 uur en ein-digt op donderdag 10 december 2009. De roostervrije dagen zijn op 18, 20, 25, 26 en 27 november en 2 en 9 december. Op donder-dag 19 november en 3 en 10 de-cember is een avondprogramma (tot ca. 22.00 uur)

Studenten

Studenten Service Centrum (SSC)

C E N T R A L E S T U D E N T E N B A L I E ( C S B )

Bezoekadres: Uurwerkersgang 10, Groningen Postadres: Postbus 72, 9700 AB Groningen Telefoon: 050-3638004 Fax: 050-3634623 Ope-ningstijden: op werkdagen 10.00 – 16.00 uur. Telefonisch bereikbaar: 10.00 – 16.00 uur.

www.rug.nl/hoezithet

TA L E N T & C A R E E R C E N T E R

Workshop Presenteer jezelf!Veel mensen (de meeste!) zien op tegen het voeren van bijvoorbeeld sollicitatiegesprekken of het hou-den van presentaties. Dat kan re-sulteren in zweethanden, een brok in je keel... In deze zeer positieve en actieve workshop ontdek je je ei-gen kracht en leer je jezelf op een persoonlijke en natuurlijke wij-ze te presenteren tijdens bijvoor-beeld sollicitatie- of netwerkge-sprekken. Donderdag 8 oktober van 13.30 tot 16.30 uur. Kosten € 10,- voor RUG-studenten en pas-afgestudeerden. Aanmelden kan via onze website.

inf@talentcareercenter.nlwww.talentcareercenter.nl

ACLOStudentenwintersportVan 23 t/m 31 januari 2010 orga-niseert de ACLO samen met an-dere studentensportraden uit Ne-derland een groots opgezette Studentenwintersportreis naar Ri-soul (Frankrijk) voor alle ACLO-sporters. Een groot skigebied is gereser-veerd voor zo’n 1.000 studenten uit heel Nederland. Deze 9 dagen lang worden er allerlei activiteiten en themafeesten georganiseerd. De kosten voor deze reis zijn € 329,- als je je voor 15 oktober inschrijft en € 359,- als je je na 15 oktober inschrijft.

vicevoorzitter@aclosport.nlwww.studentenwintersport.nl

Kaderdag 2009De Kaderdag vindt dit jaar plaats op donderdag 29 oktober 2009. Over enkele weken tref je hier het programma van de Kaderdag aan! Ook zullen we dan verklappen waar alles plaats gaat vinden. Het belooft in ieder geval een mooie dag te worden met goede spre-kers en leerzame workshops. Na deze lezingen en workshops gaan we met alle besturen een hapje eten en vervolgens sluiten we de dag af met een spetterende borrel! Binnenkort zullen alle besturen

een uitnodiging ontvangen; we hopen je te zien op 29 oktober!

vicevoorzitter@aclosport.nlwww.aclosport.nl

Komende week beachveld omgebouwd!Komende week staan er in plaats van volleybalnetten, doelen op het beachveld van de ACLO! Hierdoor is het mogelijk om beachvoetbal of beachhandbal te spelen! Tussen 15.00 uur en 22.00 uur kan ieder-een met een ACLO-sportbewijs te-lefonisch (050-3634641) en via in-ternet het veld reserveren voor vrij sporten! Maak vooral gebruik van deze unieke mogelijkheid!

algemeenadjunct@aclosport.nlwww.aclosport.nl

GSpGSp - Studentenplatform voor LevensbeschouwingEen plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Krane-weg 33, tel. 3129926

info@gspweb.nl www.gspweb.nl

Filmhuis: ChangelingWanneer Christine Collins door de politie wordt verteld dat haar ontvoerde zoon terecht is, kan ze niet wachten tot het weerzien. Deze “Walter” blijkt echter hele-maal niet haar zoon te zijn. In een wanhopige zoektocht probeert ze dwars door corruptie en mach-teloosheid heen haar zoon als-nog te vinden. Changeling (2008) is een film van Clint Eastwood met o.a. Angelina Jolie en John Malko-vic. Donderdag 1 oktober 20.15 uur Kraneweg 33 - gratis toegang

Engelse vesperZondag 4 oktober starten om 17.00 uur de vespers in de Marti-nikerk weer. Een kort, meditatief avondgebed, waarvan een aantal in het Engels worden gehouden, ook die op de eerste zondag van het nieuwe seizoen.

Persoonlijk gesprekWie dat wil kan voor een persoon-lijk gesprek een afspraak maken met een van de studentenpasto-res: Geert Brüsewitz 8500387, Anja Diesemer 3061039, Lense Lijzen 5260630, Tiemo Meijlink 5792805 of Matty Metzlar 0595-528775.

Studentendiensten in de Martinikerk 4/10 11.30 uur A. Diesemer 4/10 17.00 uur J. Hamstra 11/10 11.30 uur L. Lijzen 11/10 17.00 uur J. Butti

DiversenU N I PA R T N E R S

Op zoek naar een interes-sante goed betaalde bijbaan? Meld je aan bij UniPartnersAcademisch Adviesbureau Uni-Partners Groningen biedt jou dé mogelijkheid om je academische kennis toe te passen in de praktijk. Op deze manier kun je zeer waar-devolle ervaring opdoen, en ver-dien je bovendien een prima sala-ris. UniPartners Groningen werkt met een database. Wanneer jij hierin staat ingeschreven zul je bericht van ons ontvangen zo-dra wij een opdracht binnen heb-ben. Als je vervolgens geïnteres-seerd bent kun je direct reageren. Inschrijven kan via onze websi-te: www.unipartners.nl/groningen. Gegevens: UniPartners Groningen Gedempte Zuiderdiep 54a 9711 HK Groningen Telefoon: 050 3110646

Groningen@unipartners.nlwww.unipartners.nl/groningen

O V E R I G E

Academisch SchrijfcentrumHet Academisch Schrijfcentrum Groningen is er voor alle studen-ten die bij hun schrijfopdracht een duwtje in de rug kunnen gebrui-ken. Weet je niet hoe je moet be-ginnen? Ben je de draad kwijt? Of zie je door de taalfouten de tekst niet meer? Meld je aan voor een individueel gesprek met een schrijfcoach. Schrijf je in op www.rug.nl/schrijfcentrum.

T.C. Veracket viert lustrumStudententennisvereniging T.C. Veracket viert haar 10-jarig be-staan. Vandaag, morgen en za-terdag staan verschillende acti-viteiten op het programma. Kom morgen (2 oktober) naar Hui-ze Maas en geniet met vele ande-ren van de Loco Loco Discoshow. Kaarten zijn 5 euro en kunnen aan de deur gekocht worden. Tot mor-gen!

lustrum@veracket.nlwww.veracket.nl

2Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

Mededelingen1 t/m 8 oktober 2009

CONGRESSEN EN SYMPOSIA

1 en 2 oktober EBF i.s.m. Faculteit Economie en Bedrijfskun-de: eerste tweedaagse EBF congres. Thema: “Today’s challen-ges, tomorrow’s opportunities: meeting the challenges caused by globalisation”. 1 Oktober, plaats: Faculteit Economie en Bedrijfs-kunde. Tijd: 12.00 uur. 2 Oktober, plaats: Martiniplaza. Tijd: 9.30 uur. Meer informatie en inschrijving via de website: http://www.rug.nl/feb/nieuws/archief/090919EBFconference?format=print en www.ebfcongres.nl

EVENEMENTEN

1 en 2 oktober Theater: Theatergroep Caesarion presenteert Titus Andronicus. Plaats: OUTheater, Oude Kijk in’t Jatstraat 26. Tijd: 20.00 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6,-/ overigen € 8,-

4 oktober DwarsDiep debat in de serie Dwarse boeken - Au-teur ontmoet critici: Democratie voor dieren van Erno Es-kens. Erno Eskens in debat met Dirk Boon en Hans Harbers. O.l.v. Menno Gerkema. Plaats: Het Heerenhuis, Spilsluizen 9. Tijd: 14.00 uur.

5 oktober Studium Generale: Openbare lezing in de serie Gastschrijver 2009 – Arthur Japin. Titel: Over liefde in de ar-chieven. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 20.00 uur.

6, 7, 8, 9 en 10 oktober Theater: Studenten Theater Festival. Plaats: OUTheater, Oude Kijk in’t Jatstraat 26 en INTheater, Mun-nekeholm 10. Tijd: 18.45 uur. Toegang: RUG studenten en stadjers-pashouders € 4,-/ overigen € 6,-

6 oktober Studium Generale: Lezing in de serie Slaap - Verlo-ren tijd? Titel: Lucide dromen (met fragmenten uit de film Wa-king life). Spreker: Tim Post. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5. Tijd: 20.00 uur.

7 oktober Studium Generale i.s.m. Hanzehogeschool Gronin-gen: Hanze Lezing. Titel: Topbestuurders – Over leiders en vol-gelingen. Spreker: Johan Schaberg. Plaats: De Brink, Marie Kamp-huisBorg, Zernikeplein 23. Tijd: 15.30 uur.

8 oktober Studium Generale: Kenniscafé Groningen – Eeuwi-ge jeugd? Over gezond ouder worden. Sprekers: Gerald de Haan, Paul Luiten en Cees van der Schans. O.l.v. Bart van de Laar. Plaats: Newscafé (kelder), Waagstraat 5. Tijd: 17.00 uur.

8 oktober Cabaret: Vincent Geers presenteert Onder con-trole. Plaats INTheater, Munnekeholm 10. Tijd: 20.30 uur. Toe-gang: RUG studenten en stadjerspashouders € 6,-/ overigen € 8,-

TENTOONSTELLINGEN

2 oktober t/m 10 januari 2010. Tentoonstelling “Geleerde ge-zichten – Groningse hoogleraarportretten”. Groningse hoog-leraren bijzonder geportretteerd. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00 - 17.00 uur.

T/m 10 januari 2010. Tentoonstelling “Darwins Wereld – Mens, natuur en evolutie”. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00 - 17.00 uur.

NADERE INFORMATIEAfdeling Communicatie: tel. 363 5445/5446

Agenda [ vervolg ]

Een betere balansDe afgelopen tien jaar zijn aan de faculteiten in de geestesweten-schappen – Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap, Wijsbe-geerte en Letteren – steeds meer studenten gaan studeren. Daar hebben deze faculteiten nauwelijks extra geld voor kregen. Er stond alleen een bedrag tegenover om de studenten in het onderwijs te kunnen bedienen. Maar een budget voor onderzoek zat er niet bij. Sowieso zijn de geestesweten-schappen daarin wat stiefmoeder-lijk bedeeld. Het besef dat er iets moet veranderen is nu overal aan het doordringen.Daarom is er een commissie ingesteld, onder leiding van de burgemeester van Amsterdam Job Cohen. Die commissie heeft goed gekeken naar de positie van de geesteswetenschappen en heeft geconcludeerd dat er structureel extra geld naar de geesteswe-tenschappen moet. Ze hebben gevraagd – schrik niet – om 70 miljoen euro. U begrijpt dat dit enorme bedrag niet beschikbaar is gesteld. Op dit moment is toe-gezegd: 2 miljoen euro in 2009, 10 miljoen in 2010, en vanaf 2011 structureel elk jaar 15 miljoen, aan alle geesteswetenschappen in het land.Op basis van het rapport van Cohen hebben de geestesweten-schappen in Groningen nu een plan geschreven waarmee 3,3 miljoen euro is gemoeid. Over dit plan gaan we in de komende periode in de faculteiten overleg voeren. Waar nodig zullen we het bijstellen. Op 1 december moet er een definitief plan liggen.We hebben ervoor gekozen in te zetten op de verbetering van de balans tussen het onderwijs en het onderzoek. Aan de ene kant willen we dus extra middelen voor het onderzoek. Aan de andere kant kij-ken we naar ons eigen onderwijs, dat we toch wat rationeler willen indelen. Met die rationalisering willen we 10 procent op het onder-wijsbudget bezuinigen. Dat moet niet tot ontslagen leiden, maar tot het vergroten van de onderzoeks-ruimte van het personeel. Na al die jaren waarin een onevenredig groot deel van de inzet van de wetenschappelijk medewerkers op het onderwijs was gericht, hebben ze nu recht op een evenwichtiger verdeling tussen onderwijstijd en onderzoekstijd.Daarnaast willen we de doorstro-ming van jong talent bevorderen. Want de vergrijzing slaat toe en we merken dat het heel moeilijk is om goede hoogleraren te vinden. Om hier iets aan te doen, streven we ook naar een groter aantal promovendi en gaan we meer met tenure track-achtige programma’s werken. Bovendien willen we weer ouderwets sabbaticals aanbieden, zodat het zittende personeel de kans krijgt om bijvoorbeeld onder-zoeksaanvragen in te dienen, waar personeelsleden nu geen tijd voor hebben.Al met al een hoopvolle ont-wikkeling, waarvoor ik me als kersverse decaan graag inzet.

Gerry Wakker,decaan van de Faculteit der Letteren

1 oktober 2009, nr. 44

‘De RUG moet nog nauwer met het vwo samenwerken’ Hogere studierendementen door

‘de juiste (top)student op de juiste plaats’. Dat begint allemaal met een optimale voorlichting aan vwo-scholieren. De bestaan-de samenwerking met het vwo moet daarom worden uitge-bouwd en structureel worden opgezet.

Dat vindt Peter Barthel, rector van de Scholierenacademie van de Rijksuni-versiteit Groningen. Afgelopen voorjaar heeft het College van Bestuur 540 dui-zend euro beschikbaar gesteld om dit doel te verwezenlijken.‘We merken dat middelbare scholen veel meer dan voorheen behoefte hebben aan contact met de universiteit,’ zegt Barthel. ‘Die behoefte hangt samen met de manier waarop middelbare scholen tegenwoordig functioneren. Zo maken middelbare scholieren bij hun afstude-ren een portfolio, met een overzicht van de activiteiten tijdens hun opleiding. Daar zitten ook zogenaamde profiel-werkstukken bij, uitgebreide werkstuk-ken over een onderwerp uit het profiel dat de scholieren kozen. Scholen en scholieren zoeken inhoudelijke hulp bij de universiteit.’Sinds ruim vier jaar organiseert de Scholierenacademie daarom in nauwe samenwerking met vwo-scholen uit-eenlopende activiteiten voor vwo-scho-lieren, zoals webklassen, masterclasses, colleges en mini-symposia. Hierdoor krijgen aankomende studenten de ge-legenheid om zich een beeld te vormen over hoe het is om aan een universiteit te studeren. Ook kunnen ze met deelname aan de activiteiten hun vwo- programma verdiepen en verbreden.Scholieren die hebben meegedaan met de Scholierenacademie reageren in elk geval enthousiast op het aanbod, vertelt Barthel: ‘Ook de rectoren van de vwo-scholen waarderen het contact met de universiteit. Ze vinden het fantastisch dat wij dit organiseren.’In een toekomstvisie staan de plannen voor de Scholierenacademie voor de komende vier jaar beschreven. De finan-ciële impuls van de universiteit stelt de Scholierenacademie in staat een struc-turele inzet tot stand te brengen en de contacten met de scholen te intensive-

ren. Zo zouden alle op het vwo gerichte activiteiten moeten worden gebundeld en op elkaar afgestemd. Bij het geven van de voorlichting over de studiekeuze en bij het werven van studenten zou de Scholierenacademie dus eveneens be-trokken moeten worden. Verder moet er een duurzame relatie met vwo-scholen worden aangegaan via uniform gestruc-tureerde alfa-, bèta- en gammanetwer-ken van vwo-docenten.

Talent scoutenBarthel: ‘Duurzaam relatiebeheer is van levensbelang voor de universiteit. Bij de bèta-opleidingen heb je al jaren een heel netwerk van contacten met docen-ten. Dat hadden die opleidingen nodig omdat ze problemen kenden met de in-stroom van studenten. Bij bijvoorbeeld alfa-opleidingen en de geneeskunde-opleiding is dat lang anders geweest, studenten genoeg. Maar daar is veran-dering in gekomen. Nu willen ze de goeie studenten hebben, geen zesjesmensen. Dus gaan ze op zoek naar die studenten. En de Scholierenacademie is een uitste-kend medium om talenten te scouten.Er bestaan tegenwoordig veel zoge-naamde plusopleidingen, vwo-opleidin-gen met meer dan de standaardhoe-veelheid vakken. En je hebt technasia

en cultuurscholen. Als scholier kun je dus allemaal extra dingen doen om bo-ven dat maaiveld uit te komen. Met de Scholierenacademie wil de RUG daar op inspelen. Als scholieren wat meer willen, wat meer kunnen, en de school kan dat niet bieden, doe het dan bij ons.’‘Om te scouten, zouden we activiteiten kunnen organiseren voor wat nu de talenten op de middelbare school zijn,’ zegt Esther-Marije Klop, coördinator van de Scholierenacademie. ‘Denk aan masterclasses. Hoewel een talent op de middelbare school niet altijd een talent op de universiteit hoeft te zijn, of an-dersom, kun je daarmee wel studenten op het spoor komen die later in het RUG Honours College belanden.’Barthel ziet meer mogelijkheden: ‘Zo zouden we de scholen nog wat beter in kaart moeten brengen. Hoe kan het bij-voorbeeld dat we van bepaalde scholen nooit studenten voor, zeg, moderne ta-len krijgen? Dan kunnen we wellicht wat meer sturen.’ Klop: ‘Uiteindelijk zou de Scholierenacademie misschien wel de merknaam kunnen worden waarmee de RUG contact onderhoudt met middel-bare scholen. Maar dat gaat niet van de ene op de andere dag.’n www.rug.nl/scholierenn www.scholierenacademie.nl

Onderwijs- en Examen-regeling voor Honours College vastgesteld

Tijdens de vergadering van de Universiteitsraad van 24 septem-ber is de Onderwijs- en Examen-regeling (OER) voor het Honours College vastgesteld. De rege-ling beschrijft onder meer de selectieprocedure om te bepalen wie voor het Honours College in aanmerking komt.

‘Uit de selectiecriteria spreekt heel dui-delijk de visie die we met het honours-onderwijs hebben,’ zegt hoogleraar Jenneke Bosch-Boesjes, dean van het University of Groningen Honours Colle-ge. ‘Het is bedoeld voor studenten die la-ter vooraanstaande posities innemen in de maatschappij of de wetenschap. Dat betekent dat ze dus niet alleen goede studieresultaten en een goede studie-voortgang moeten hebben. Het bete-kent ook dat ze een brede blik moeten hebben, interdisciplinair kunnen werken en enkele persoonlijke vaardigheden hebben die in het Honours College ont-wikkeld zullen worden.’ Met de vaststelling van het OER is weer een volgende stap gezet op weg naar de start met de eerste lichting studen-ten. Naar verwachting zullen in januari 2010 ongeveer 250 studenten aan het Honours College kunnen beginnen. Be-halve het OER is ook het reglement van het Honours College vastgesteld, even-als een regeling voor de wijze van sa-menwerking tussen de faculteiten en de dean van het Honours College.

Vier miljoen subsidieAfgelopen maandag heeft minister Plas-terk in Amsterdam de Rector Magnifi-cus en Bosch-Boesjes symbolisch een subsidie van vier miljoen euro overhan-digd. Het geld is afkomstig uit het Siri-usprogramma van het ministerie van onderwijs: ‘Het feit dat we die subsidie hebben gekregen, maakt het leven voor ons iets gemakkelijker. Je hebt daardoor genoeg geld om sommige dure onder-delen te betalen. Bovendien biedt de subsidie ook wel een soort steun in de rug, een erkenning. Er hebben toch en-kele experts naar de plannen gekeken. Het ministerie wil met het geld ook kij-ken wat het beste werkt om excellentie te ontwikkelen. Men vond dat ons pro-gramma daar een interessante bijdrage aan kon leveren.’n www.rug.nl/honours

ESN-Groningen kan grote aantallen internationale studenten goed aan Hoewel de toename van het

aantal internationale studenten de capaciteit onder druk zet, lukt het ESN-Groningen nog altijd om van alles voor hen te organiseren.

Een introductie in september en fe-bruari, excursies, diners, mentoren en congressen. ESN-Groningen zet tal van activiteiten op poten om het verblijf in Groningen voor internationale studen-ten aangenaam te maken. Maar kan ESN, als organisatie die op studentvrij-willigers drijft, al het werk nog aan nu de aantallen internationale studenten zo snel toenemen? ESN-voorzitter Nick Broekema denkt van wel: ‘Afgelopen zo-mer hebben we in onze introductieweek een recordaantal inschrijvingen gehad, honderd meer dan vorig jaar. In totaal hadden zich 550 internationale studen-ten ingeschreven. We verwachten dat er volgend jaar nog eens minimaal 100

bijkomen. Dat vormt allemaal geen pro-bleem. Al zullen we volgend jaar wel met enkele creatieve oplossingen moeten komen, want we willen de persoonlijke en informele aanpak die de organisatie nu heeft, graag behouden.’Zijn er genoeg Nederlandse studen-ten te vinden die actief willen worden bij ESN? ‘We hebben acht commissies

waarvan de leden zich enthousiast in-zetten voor een zo breed mogelijk scala sociale en culturele activiteiten,’ zegt Broekema, ‘en het werken voor die com-missies wordt steeds populairder. Vorig jaar hebben we een enorm aantal solli-citanten gehad. Verder proberen we an-dere Nederlandse studentenverenigin-gen bij de organisatie van de activiteiten te betrekken. Zo zijn op donderdag 24 september de International games ge-houden en daarbij hebben we samen-gewerkt met mensen van de ACLO. Dat ging uitstekend.Wat ons betreft is het alleen maar leuk als er meer internationale studenten naar Groningen komen. Ze zorgen voor een goeie sfeer en maken de stad nog aantrekkelijker, ook ten opzichte van de steden in het westen van Nederland. De wereld wordt tenslotte steeds internati-onaler.’n www.esn-groningen.nl

Nick Broekema

Middelbare scholieren proeven aan de wetenschap.

Pagina onder verantwoordelijkheid van de Afdeling Communicatie RUG, telefoon (050) 363 5445 of communicatie@rug.nlPagina onder verantwoordelijkheid van de Afdeling Communicatie RUG, telefoon (050) 363 5445 of communicatie@rug.nl

Informatie voor studenten en medewerkers > www.rug.nl/extra

| b a c k g r o u n d | Getting around Gronin-gen without a bike is almost impossible. But where do you get one, and where can you have it repaired? Some useful tips for all who are new in town.

By rené Fransen and Hanneke

Boonstra

RefidéMaybe it’s a Law of Nature, maybe just a variation on Murphy’s Law, but punctures will always happen when you are far away from – well, anywhere. Therefore, if you study on the Zernike Campus, your bike will only – and I mean only – break down there. But don’t despair, as the campus has its own bike repair shop.

The Refidé bike shop opened in 2002. It is not an ordinary shop, it’s run by a regional organization for mental health care, Lentis. Cli-ents of Lentis can gain work expe-rience in the shop. The great thing about the shop is that, with a bit of luck, you can bring your bike before lectures start, and pick it up when you’re finished. The shop provides good service and you can also buy lots of accessories, or a totally new bike. You can even rent a bike at EUR 5 per day.

It’s a little bit hard to find, at Blauw borgje 12 (near the ACLO sports centre). It’s quite a stiff walk from some of the university build-ings at Zernike, but then again, if it wasn’t a bit far away, your bike would probably not break down.www.refide.nl

Junkies or police?

You can of course consider buying a cheap bike from a junkie or anoth-er member of Groningen’s criminal fraternity, but fencing a stolen bike is a criminal offence. You can get a EUR 250 fine and a criminal record. If you are looking for a bike, it is far better to go to the police straight

away, without the intercession of all kinds of unsavoury characters. Every last Friday of the month, they organize a sale of unclaimed stolen bikes at Sontweg 8. Nice, but there is a catch – before you are allowed to buy a bike, your current bicycle needs to be reported as stolen.

Should your bike be stolen, you can also consider buying a new one at the Milieudienst (Duinkerken-straat 34) every day from 9 a.m. to noon. You have to show a copy of the crime report made by the po-

lice, though.Every first Friday of the month,

the Milieudienst organizes a public sale at the bike centre, Oude Boter-ingestraat 18a, from 7.30 a.m. Pric-es range between EUR 25 and EUR 35. www.politie.nl/groningen

Cheap & legal

A good address to buy a cheap bike is Het Twaalfde Huis (Oosterham-rikkade 8), a sheltered workshop

where junkies repair – and yes, sell – bikes in a legal setting. Not al-ways super fantastic, but the peo-ple there are usually very helpful. If something goes wrong, you can always go back and they will help you right away. Prices are low and you get three months warranty. www.werkpro.nl

University Hospital

Cheap repair? Go to the cycle shed at the UMCG (University Hospi-

tal). They are very friendly and do a good job.

Public Libary

If you’re not near the UMCG, but in need of a repair – or a safe place to park because you forgot your locks – try the parking shed underneath the Public Library (Openbare Bibli-otheek) in the Oude Boteringestraat 18, near the Academy Building. Apart from free supervised parking, there’s also a small repair shop.

Finding your wheels

The Refidé bike shop at Zernike just after the opening in 2002 Photo Reyer Boxem

The rough guide to surviving Groningen on a bike| r e p o r t | The Netherlands is a cycling country. The Dutch go on vacation by bicycle, do their shopping on the bicycle, commute by bicycle. Foreigners often find it difficult to make their way amongst the Dutch cyclists whizzing about every which way. So, here’s a guide to surviving Groningen on a bike.

By Wouter Beetsma

The Dutch find it matter of course to transport friends on the backs of their bikes, or to jostle by the doz-ens at traffic lights. However, Nick Broekema, chair of Wings-ESN, no-ticed that this is not really the case for international students. In par-ticular, cycling in a group and traf-fic rules are a problem. So we would like to offer some pointers to make Groningen seem less overwhelm-ing.

Groningen has cycle paths near-ly everywhere. They’re very useful, as you don’t have to share the road with cars. So use them – because if there is a cycle path, riding in the

road is forbidden! The Dutch con-sider cycle paths to be a place where they can cycle undisturbed. They’re so spoiled by their cycle paths that they can’t stand sharing them. Pe-destrians are free game. Never ev-er stop and block a cycle path. Peo-ple who are in the way bring out the worst in cyclists. Ranting and rav-ing, they will swerve around you on all sides. So if you do need to make a stop – steer to the side of the cy-cle path and put a foot on the pave-ment.

There are also roads where the cy-cle paths are not divided from the rest of the road, or where there are no cycle paths at all. Luckily, most drivers are cyclists as well and therefore almost always will be on the lookout for cyclists. As a con-sequence, many Dutch cyclists will zip through anywhere. Red lights or stop signs are totally insignifi-cant to them.

You could of course follow their lead – but don’t forget that there are quite a few accidents. Lorries in particular are very dangerous. A

number of people have already died this year in Groningen because lor-ry drivers failed to see them. If you

are standing next to a lorry at traffic lights, the chances are that you will be in the driver’s blind spot – an ar-

ea out of reach of the rear and side view mirrors. So always wait until the lorry has driven off, or other-wise make very sure that the driv-er has seen you.

The Netherlands not only has a lot of bikes but a lot of bike theft as well. Just ask your Dutch fellow students – everyone will have had a bike stolen from them at some point. Many of them will perhaps also at some time have purchased a stolen bicycle.

If you are ever offered a bicycle for sale in the streets, do not buy it. The fine for purchasing a stolen bicycle is extremely high.

There are ways of not becoming a victim of bike theft. Always use at least two locks to lock your bike. Make sure that one of the locks is fastened to something strong, such as a lamppost. The trick is to make things as difficult as possible for thieves. Although they can actual-ly break open any lock, if they need longer than thirty seconds to break the locks, they usually will not even try.

Dangerous behaviour at the Westerhaven Photo Reyer Boxem

UK 6 - 1 OCTOBER 2009 S T U D E N T & B I K E 19

YoungUntil 29 November, the Groninger Museum (Museumeiland 1) will be presenting an exhibition enti-tled Jong in Groningen (Young in Groningen), showing art by Groningen artists created between 1945 and 1975. The exhibition was put together by Dr Henk van Os, former director of the Rijksmuseum in Amsterdam.More information: www.groningermuseum.nl/index.php?id=4136

Julio PochLast week, on what was sup-posed to be his last flight before his retirement, Ju-lio Poch was arrested by the Spanish police. Poch, a pilot for the Dutch airline Transa-via, was arrested in the cock-pit just before departure. He is suspected of carrying out so-called ‘death flights’ dur-ing the military dictator-ship in Argentina from 1976 to 1983. During the death flights, opponents of the re-gime were sedated and then thrown out of planes into the Atlantic Ocean or the Rio de la Plata.

Under the dictatorship, Poch worked as a pilot at the Navy Mechanics School (ES-MA) in Buenos Aires, then a notorious torture and deten-tion centre. He was arrested at the request of the Argen-tine justice department who suspect him of the involve-ment in more than 1,000 deaths.

Poch, who has both Dutch and Argentine nationality, came to the Netherlands in the mid-1980s. He came un-der suspicion after he told his Transavia colleagues about the death flights. He alleg-edly told them he had no re-grets about his involvement in the flights and that they involved killing ‘left-wing terrorists’.

It is reported that Transa-via was aware of Poch’s past, but a recent security vetting by the Dutch General Intel-ligence and Security Ser vice (AIVD) rather surprising-ly turned up no objections to his employment as a pilot. [ ERNST ARBOUw ]

Who the

bleepis...?

In the 1980s the living quality in China improved enormously. Clothes became more colourful and at times you could even drink a glass of wine. Photo C. Li, Ph.D, University of Twente

Young

Changing China| i n t e r v i e w | Chinese students in the Netherlands are celebrating the 60th anniversary of the Chinese regime with a photo exhibition entitled Transitions of China: Through Students’ Eyes with photographs they’ve taken themselves. Rao Xiangyu, a PhD student in Utrecht, is one of the organizers of the exhibition. He explains how his native country has transformed.

By ERNST ARBOUw

One of the most remarkable changes is the way China has transformed from a predominantly rural economy into a worldwide economic superpower. How has that changed people’s lives?Especially in the last thirty years, everything has improved: housing, roads, clothing, food. For example,

when I was young we needed cou-pons to be able to buy food because of the planned economy. That is all gone now.

Especially in recent decades, China has seen dramatic changes. How has that affected you personally?In the early 1980s, our family could not afford a car and we could not af-ford a television. When I was young, my parents would not have been able to afford to send me to univer-sity, and I would definitely not have been able to afford to study abroad. That has all changed.

In the region where I come from, the Southeast of China, the percent-age of people who could afford to go to university used to be very small but it is now around fifty percent.

People in the Netherlands are often critical about the human rights situ-

ation in China. They might argue that it is inappropriate to celebrate the regime’s anniversary.In the West, people often go on about human rights in China, but in my eyes it has improved a lot over the years and it is still continuing to improve. For example, China used to be a very closed country; people were not allowed to travel abroad. The media used to be controlled by the government – that is also changing and we can discuss polit-ical issues in public, that has also improved.What I want to say to crit-ics is this: if you have never been to the country, go there and see the new China.

Transitions of China: Through Chinese Students’ Eyes 3 and 4 October, 2 p.m. – 5 p.m. University Museum Groningen, Oude Kijk in ‘t Jatstraat 7a

| r e p o r t | The Center for Informa-tion Technology and the Board of the University seriously considered subcontracting the university’s e-mail facilities to Gmail. The possibility was raised as a solution to the continuous e-mail malfunctions.”

By ERNST ARBOUw and JAN

BLAAUw

The option was eventually re-jected because a University-wide migration would be a time-con-suming operation, writes CIT director Cees Sterks in a state-ment on the University’s website. The complexity of the operation might also easily lead to unfore-seen new problems, he writes. In an interview with UK he add-ed that data security and privacy

considerations also played an im-portant role in the decision to re-ject outsourcing.

Problems with the e-mail facil-ity started last Monday and were caused by communication prob-lems between recently installed mail server software and server hardware. The malfunctioning was supposedly caused by the software, supplied by Sun Mi-crosystems. Teams of software engineers from Sun in the Neth-erlands, the United States, In-dia and Russia worked around the clock last week to restore the system; it was the largest compu-ter system failure at the Universi-ty in recent history. In the course of the week, several attempts to at least implement a partly func-tional, temporary web-based e-mail service failed.

The new e-mail system has

been suffering problems since its introduction on 14 August this year. After last week’s total breakdown, it was eventually de-cided to re-install the old e-mail facility. Last Monday, the back-up system was still very unsta-ble and any e-mails received be-tween 9 and 23 September are still missing from the inbox. “we are still missing eight terabytes of data”, Sterks told UK. The e-mails are stored on large hard disks but the data is currently in-accessible.

Sterks makes it very clear that the responsibility for the problems lies with Sun Microsystems. He told UK that he is hurt by some people suggesting that the mal-functioning was caused by “am-ateurism” and that CIT employ-ees had “just botched something

together”. A spokesperson for Sun Mi-

crosystems in the Netherlands refused to answer questions. “we have a policy not to com-ment on questions. The problem has our full attention.” He refus-es to deny the accusations made by Sterks and other University officials that his software caused the week-long failure. “If that is what they say, so be it.”

A spokesperson for ZX Factory BV, which supplied the software to the University, also refused to comment. “we were only the so-called implementation partner”, he says.

when confronted with the fact that it was the implementation that went wrong, he reacts angri-ly: “I don’t wish to say anything further. No comment. we don’t give interviews.”

Trailer smashes into lecture room A student had to be taken to the University Medical Cent-er (UMCG) last Friday after an accident in which a trailer loaded with wooden planks smashed through a window into a lecture room at the Har-monie Building.

For unknown reasons, the brakes on the disconnect-ed trailer failed and it start-ed moving. It was about three metres away from the lecture room window. Most students were unhurt, but one girl had to be taken to hospital with back problems. According to Rein van den Bos, the head of the Harmonie Building’s in-house services, “She reacted very emotionally, after which her muscles cramped.”

The trailer was parked near the Harmonie Building for scaffolding work which is cur-rently being carried out.

Cambridge mural omits HawkingA 20-metre wide mural on the history of Cambridge Uni-versity does not feature one of the university’s most fa-mous scientists: astrophys-icist Stephen Hawking. The mural was commissioned by the university to celebrate its 800th anniversary. It was painted by illustrator Quen-tin Blake, best known for his illustrations of Roald Dahl’s children’s books, and it fea-tures notorious figures from the university’s past, like the statesman Oliver Cromwell, Sir Isaac Newton, the poet Lord Byron, Charles Darwin, the abolitionist wil-liam wilberforce and Francis Crick, James watson and Ro-salind Franklin, who discov-ered the structure of DNA in 1953.

Blake told the Press Asso-ciation that the decision to exclude physicist Professor Hawking was the universi-ty’s, not his. “The figures and events were not my choice. I didn’t say ‘I don’t want to have him in it’.”

Zernike, we still have a problem

20 I N T E R N A T I O N A L P A G E UK 6 - 1 OCTOBER 2009