Shared Decision Makingmet ROM als informatiebron

Doorbraak ROM,

Margot Metz

Kenniscentrum K&J, 2 juli 2015

Inhoud

• Doorbraak ROM

• Achtergrond

• Shared Decision Making met ROM

• Waarom?

• Wat weten we al?

• Methode

• Evaluatie

Doorbraak ROM

Achtergrond

Wat is Doorbraak?

Een aanpak waarbij teams uit verschillende zorginstellingen, in een (tijdelijk) netwerk, proberen in een korte tijd concrete verbeteringen in de zorg te realiseren door implementatie van bestaande kennis, goede voorbeelden en eigen ideeën.

5

Doorbraakmethode

Teams wisselen

uit op

conferenties

Teams meten en

bespreken

vooruitgang

Teams voeren

verbeteringen

door

Teams stellen

doelen

Analyse

problemen ROM

implementatie

plan

a

c

t

d

o

after DemingBSC

study

spread

Van klein naar groot

Het Nolanmodel

1. Wat willen we bereiken? (doel)

2. Hoe weten we dat een verandering

een verbetering is? (meten)

3. Welke veranderingen kunnen we

invoeren die resulteren in een

verbetering? (verbeteren)

act

study

act

do

plan

3 ontwerpvragen

1 verandermethode

Waarom Doorbraakproject?

Aantoonbare kloof kennis-praktijk

Voldoende kennis/goede voorbeelden

Gevoel van urgentie in het veld

Haalbaarheid resultaten in een jaar

Steun van experts

De thema’s

1. ROM gebruiken in de behandeling, als bron voor Shared Decision Making

2. ROM gebruiken in het team, om van te leren en voor betere kwaliteit van zorg

Doorbraak: Shared Decision Making met ROM

Waarom?

Wat weten we al?

Model Samen Keuzes Maken, Kwaliteit in Zorg 2013

Bähler, Oosterveld.

SDM model (1)

Gezamenlijke besluitvorming:in de praktijk … (1)

• 70% van patiënten wil actief betrokken zijn bij belangrijke medische beslissingen.

• 30% laat beslissing liever aan arts over.

Ned Tijdschrift Geneesk: 2011, R. van Staveren

• Ook in GGZ wil meerderheid patiënten actief betrokken

worden.

Patel ea 2008

Gezamenlijke besluitvorming:in de praktijk … (2)

• Artsen kunnen moeilijk inschatten welke patiënten willen meebeslissen & welke behandeling patiënten willen. Stalmeier ea, 2007

• Artsen overschatten de mate waarin ze gedeelde

besluitvorming reeds toepassen. Van der Weijden ea, 2012

• In 40% van de gevallen nemen hulpverleners beslissingen voor de patiënt. Hamann, 2010

• Ook al zijn autonomie en gelijkwaardigheid sleutelwoorden in de GGZ, beslissingen worden geregeld op snelle & paternalistische wijze genomen voor cliënten. Helmus ea, 2011

Gezamenlijke besluitvorming:leidt tot …. (1)

Bij patiënten:

• Beter geïnformeerd. Meer begrip, kennis, helderheid over eigen waarden.

• Betere hulpverlener-patiënt communicatie & relatie

• Doorgaans weloverwogen en medisch gezien verstandige keuze.

• Regelmatig stimuleert het een meer actieve rol in besluitvorming en juiste risico inschatting.

• Ook gevonden: Meer patiënttevredenheid en betere kwaliteit van leven.

Stewart ea 1995, Elwyn ea 1999 - 2000

Uit: Ned. Tijdschrift Geneeskunde: 2011, R. van Staveren.

Duncan ea 2010

Stacey ea, 2014

Gezamenlijke besluitvorming:leidt tot …. (2)

Bij artsen:

• Meer voldoening

• Minder werkgerelateerde stress

Roter ea, 1997

Positief effect van ROM op:

Gedrag behandelaar:

• Diagnose: sneller, adequater vaststellen.

• Monitoren: sneller inschatten en bijstellen van behandeling.

• Communicatie cliënt en hulpverlener: vaker en effectiever spreken met elkaar.

• ROM vooral effectief bij behandelingen die onvoldoende aanslaan.

Reviews: Carlier ea 2012, Davidson ea 2014.

Feedback met ROM behandeling werkt als:

• Feedback aan hulpverleners én cliënten

• Therapeut gebruikt feedback actief in de behandeling.

• Vooral bij cases die niet goed vooruitgang

• Met name bij kortdurende therapieën (<35 wk)

• Specifieke en tijdige feedback

• Makkelijk te begrijpen feedback

• Aanvulling met verwachte curves, signalen en ‘clinicalsupport tools’

• Training van hulpverleners

• Tijd en ruimte bij hulpverleners

De Jong, 2012-2014

Shared Decision Making met ROM als informatiebron

Methode & evaluatie

‘Ingrediënten’ ROMvoor gebruik in Shared Decision Making

a) Vaak genoeg, tussentijds, op logische momenten meten.

b) Meetinstrument sluit aan op cliënt én hulpverlener.

c) Heldere verwachtingen over plek van ROM in behandeling.

d) Uitkomsten visueel en tijdig tonen.

e) Samen (in triade) methodisch betekenis geven aan ROM.

f) ROM is input voor behandeldoelen en vervolgstappen.

Kortom:5 stappen

1 2

3

4

5

Evaluatie:ROM als bron in SDM

• Proces: Toepassing stappen ROM in SDM.

• Uitkomst: Perceptie cliënt over SDM

• Werkrelatie cliënt en behandelaar.

• Commitment: no-show, drop out

• Klachten, functioneren of kwaliteit van leven.

Contact: Doorbraak ROM: mmetz@trimbos.nl www.trimbos.nl/doorbraakrom