Spel in Zicht nr 02 - juli 2009
-
Upload
spel-in-zicht -
Category
Documents
-
view
221 -
download
0
description
Transcript of Spel in Zicht nr 02 - juli 2009
S p e l l e n n i e u w S v o o r i e d e r e e n | JULI 2009 • 2 | www.speLInzIcht.eU
VAKANTIE
SPECIAL
Be • nL: 3 eUR
� www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
Beste spellenliefhebber,
Voor u ligt het tweede nummer van
het spellentijdschrift ‘Spel in zicht’.
Opnieuw vind je hier heel wat in-
formatie over gezelschapsspellen in
Nederland en Vlaanderen.
In dit nummer spitsen we ons toe
op jouw vakantie. Je leert niet alleen
een heel aantal vakantiespellen ken-
nen, we helpen je ook in jouw keuze
over de spellen die je meeneemt op
reis. Verder ontdek je de perfecte
balans tussen spelplezier en com-
petitie, lees je het resultaat van een
avondje ‘Magic: the Gathering for
dummies’ en krijg je een sneakpre-
view over ‘de Gouden Ludo’.
En ook deze editie zijn er heel wat
spellendozen te winnen. Geïnspi-
reerd door de kabouter in ‘Le Fabu-
leux Destin d’Amélie Poulain’ geven
we maar liefst 15 spellen weg! Stuur
ons een originele vakantiefoto op
met een spel in de hoofdrol en stuur
deze naar [email protected]. Meer
informatie vind je op pagina 22 en
op www.spelinzicht.eu.
We wensen je opnieuw veel plezier…
met ‘Spel in Zicht’.
What’s in the game?
sPeL in ZiCht • spellennieuws voor iedereen
Spel In Zicht is een communicatieplatform over bord- en kaartspellen, bestaande uit een gedrukt magazine, een website en een digitale nieuwsbrief. Het magazine ver-schijnt in januari, april, juli en oktober.
Raketstraat 68 • B-9000 Gent • België Tel. +32 494 64 24 68 Mail: [email protected] • Web: www.spelinzicht.eu
hoofdredactie: Jesse Van Daele Redactie: Beren Van Daele, Freek De Vos, Heidi Vanden Bossche, Hendrik Huyghe, Renaat Van Ginderachter, Sarah Vermeersch, Thaïs Veelaert, Tineke Cartreul Layout: Hendrik Huyghe • www.de-groene-giraf.be Foto cover en p. �: Barbara Vercruysse
S p e l l e n n i e u w S v o o r i e d e r e e nmagaZine 02
BORDsPeLLen Kolonisten van Catan:
de Mini Editie en het Dobbelspel ...6
Rolit .........................................................7
True Colours ..........................................8
Puerto Rico ...........................................9
Anti-Virus ...........................................14
Transport ............................................17
KinDeRsPeLLen Ahoi ! ...................................................16
tCg’s • trading Card games
Magic: het experiment ............18-19
Een greep uit het aanbod .......20-21
OVeRsPeL Spellen op vakantie ....................... 4-5
Ik ga op reis en ik neem mee .......10
Speler in zicht ...................................11
Competitief spelplezier ...........12-1�
De Struikrover ...................................15
Wedstrijd ............................................22
16
20
22
6
Op pagina 22 lees je hoe onze redactie
de besproken spellen beoordeelt.
4
moe van de reis sleur je de koffers naar binnen. Jouw bengels hebben zich vele uren flink gehouden in de
auto maar zijn nu niet meer te houden. in het huisje naast dat van jullie hoor je gelach. het geluid van een
gezin dat rustig geniet van een gezelschapsspel. en gelijk hebben ze. slim gekozen spelletjes besparen je stress
op vakantie en gaan verveling tegen. maar wat neem je mee in de reiskoffer? ‘spel in Zicht’ helpt je de juiste
keuze maken.
‘sPeL in ZiCht’ ZOeKt het met Je uit
Wat neem je mee voor je kroost?Je kan natuurlijk niet alles meenemen. Naast het gebrek aan
plaats in de kofferbak zijn niet alle spelletjes de moeite waard
om mee te nemen. Veel van de onderstaande tips lijken lo-
gisch, maar kinderen delen deze logica niet. Dus moet je hen
helpen kiezen. Leg hen uit waarom een spel wel of niet mee
kan op reis.
Neem geen spel mee dat bestaat uit 1.001 kaartjes en 37 losse
onderdelen. De kans is groot dat er tijdens de reis iets achter-
blijft in de hotelkamer of verdwijnt in het lange gras.
Ook de gezinssamenstelling speelt een rol. Uit hoe-
veel kinderen bestaat je gezin? En hoe oud zijn ze?
Zelfs het soort reis maakt een verschil. Als je gaat
kamperen, is het belangrijk dat de spelletjes ook
op een kleine tafel of op het gras kunnen gespeeld
worden.
In elk geval, spelletjes zijn de ideale oplossing voor veel situ-
aties. Zo kan je rustig zonnen terwijl de kinderen zich samen
verdiepen in een spel of kan je in stilte doorrijden terwijl je
zoon of dochter een puzzelspel speelt achterin de auto.
in de autoNeem zeker één spelletje mee dat je kinderen kunnen spelen
op de achterbank. Aanraders zijn denkspelletjes zoals ‘Road-
block’ en ‘Anti-Virus’. Kinderen kunnen dit alleen spelen, of elk
om beurt een puzzel oplossen. Ze kunnen zelfs samen naar
de juiste oplossing zoeken. Hou er rekening mee dat sommige
kinderen snel wagenziek worden, dus laat hen er ook niet te
lang mee spelen.
aan het zwembadIdeale spelletjes voor aan het zwembad zijn deze waar kinde-
ren zonder de hulp van volwassenen mee kunnen spe-
len. Zo kan je rustig genieten van de zon of een goed
boek. Kies hier een spel waar geen onderdelen
wegwaaien en dat geen grote effen ondergrond
vereist. Een leuk idee zijn waterproof ‘Uno’ kaar-
ten, het dobbelspel van ‘de Kolonisten van Catan’,
‘Regenwormen (Pocket Edition)’ of ‘Rolit’.
FamiliespelMaar je hoeft als ouder niet alle speelpret te missen. Want
uiteraard hoort ook een goed familiespel in de koffer te zitten.
Voor het slapengaan nog even allemaal gezellig rond de tafel
spelen is goed voor de nachtrust van de kinderen én de ideale
sfeerstarter voor een avond onder volwassenen.
Bij het kiezen van een familiespel is het belangrijk dat volwas-
senen er evenveel plezier aan beleven als de kinderen. Zoniet
zal je kroost dit snel merken en is ook voor hen het plezier
weg. Zorg dus dat je zelf evenveel kans hebt om dit spel te
winnen als de kinderen. Een hoge toevalsfactor kan hiervoor
zorgen. Uitstekende voorbeelden zijn ‘Celtica’ waar het trek-
ken van de juiste kaarten erg belangrijk is en ‘Schotland Yard’
waar je een detective bent of de geheimzinnige ‘mister X’. An-
dere uitstekende familiespellen zijn ‘Exago’ en ‘Boonanza’.
een geZeLssChaPssPeL mag OP Reis niet OntBReKen
2
1
5
Uno H2O • Mattel
Kolonisten van Catan Reiseditie •
999 Games
Roadblock • Smart Games
5
6
geheugen- of reactiespelletjesOf kies voor een geheugen- of reactiespel. Kinderen zijn er vaak
even goed of zelfs beter in dan volwassenen.
Toffe geheugenspellen zijn varianten van memory of raad-
je-plaatje. De moeilijkheidsgraad pas je aan de leeftijd van je
kind(eren) aan. Een goed voorbeeld is ‘Jakkiebak Kippenkak’. Nog
leuker is ‘Spokentrap’, waarbij je vast en zeker zelf vergeet onder
welk spookje jouw pion staat. Ook tof, en in een kleiner doosje,
is het kleine broertje van ‘Mollenmania’: namelijk ‘Up and Down’.
Dit geheugenspelletje wordt in de doos zelf gespeeld en is dus
erg handig.
Een reactiespelletje, waarbij je om het snelst iets roept of een
actie uitvoert kan plezant zijn, maar let goed op de moeilijk-
heidsgraad. Als je kind steeds de traagste is, zal het plezier snel
wegebben. Veelal zijn reactiespelletjes kaartspellen in een com-
pact doosje. Kies er eentje uit met een thema dat de kinderen
aanspreekt. Voordeel is dat ze vaak met veel spelers gespeeld
kunnen worden. Een tof reactiespelletje voor de allerkleinsten is
‘Halli Galli Junior’. Spellen die ideaal zijn voor iets oudere kinde-
ren zijn ‘Jungle Speed’ en ‘Kakkerlakkensalade’.
ReiseditiesKijk ook uit naar de reisedities. Deze vaak beknopte versies van
bekende spellen hebben het voordeel dat ze compact verpakt
zitten. Dikwijls hebben ze ook slimme oplossingen ter vervan-
ging van losse kaartjes, speelstukken of dobbelstenen. Soms
wordt zelfs met magneten gewerkt. Een ander voordeel is dat
kinderen de spelregels al kennen van het gewone spel en dus
onmiddellijk kunnen starten met spelen. Goede voorbeelden
zijn de reisedities van ‘de Kolonisten van Catan’ en ‘Carcas-
sonne’.
7
5
�
4
5
6
7
�
4
Regenwormen Pocket • 999 Games
Celtica • Ravensburger
Spokentrap • Drei Magier Spiele
Jakkiebak Kippenkak • 999 Games
2
1
BO
RD
sPeL
6 www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
De ‘Kolonisten van Catan’ was en is voor velen dé introductie tot de wondere
wereld van de bordspellen. miljoenen mensen hebben deze jonge klassieker in
hun spellenkast staan. na de eerste lancering in 1995 kwam een waaier aan uit-
breidingen, varianten en speciale edities op de markt. en het houdt nog lang niet
op. Dankzij enkele handige reisedities, onder andere de ‘mini-editie’ en het ‘Dob-
belspel’, kan je deze zomer het eiland ook koloniseren tijdens je vakantie.
mini-editieDe mini-editie van de ‘Kolonisten van
Catan’ heeft exact dezelfde spelregels
als zijn grote broer. De tegels en haven-
fiches kunnen vastgelegd worden in een
compact plastic spelbord. De straten,
dorpen en steden hebben een klein pin-
netje waarmee ze in de gaatjes van het
spelbord gezet worden. De wind kan dus
geen spelbreker zijn,. Je kunt het spel
zelfs even pauzeren en opbergen als je
wil eten, zwemmen of de baby moet
eten geven.
De kaartjes liggen per soort in het doos-
je zodat ook daar de wind geen parten
speelt. Het stevige spelbord hoeft trou-
wens niet op een tafel te staan. Je kunt
het gerust ook in het gras of op het
strand spelen. Of op een festivalweide.
DobbelspelHet dobbelspel van Catan heeft wél
andere spelregels. Elke speler krijgt een
blaadje met een voorgetekend speel-
veld. Er zijn zes dobbelstenen in het spel
met afbeeldingen van de vijf grondstof-
fen plus goud. Dit goud kan je omrui-
len voor een grondstof. Een speler mag
maximum drie keer dobbelen, waarbij
hij telkens een vrij aantal dobbelstenen
apart mag leggen. Zo liggen de verdien-
de grondstoffen na de derde dobbel-
beurt vast. Met deze grondstoffen kan
de speler straten, dorpen, steden of rid-
ders bouwen. Spelers noteren nadien op
hun blaadje wat ze kochten, alsook de
behaalde punten. Na vijftien beurten is
het spel afgelopen. Wie de meeste pun-
ten in de wacht sleepte, wint het spel.
Dit dobbelspel is goed voor een kwar-
tiertje luchtig speelplezier.
Wie op reis gaat kan ook het kaartspel
voor twee meenemen. Eveneens een
klein doosje, maar meer getrouw aan
het originele spelsysteem.
het verhaalIn de ‘Kolonisten van Catan’ leven drie
of vier spelers als pioniers op het eiland
Catan, gevormd uit zeshoekige land- en
watertegels. Tijdens het spel ontvan-
gen de spelers grondstoffen waarmee
ze straten, dorpen en steden kunnen
bouwen. De grondstoffen kunnen tus-
sen de spelers en via havens verhandeld
worden. Extra punten zijn te verdienen
via de langste handelsroute, de grootste
riddermacht en speciale ‘ontwikkelings-
kaarten’. De totale vooruitgang wordt
weergegeven door overwinningspunten,
die op diverse manieren verdiend wor-
den. Wie het eerste tien punten heeft,
wint het spel.
Catan is complex zonder gecompliceerd
te zijn. Het variabele speelbord zorgt
ervoor dat geen enkel spel hetzelfde is.
Bovendien wordt iedereen voortdurend
bij het spel betrokken en is de interactie
niet gericht op het elimineren van je te-
genstanders.
KOLOnisten Van Catanneem het eiLanD mee OP Reis
Macht eninvloed
Spelmateriaal
Tactiek
Complexiteit
Interactie
60-75minuten
vanaf10 jaar
3-4spelers
Auteur(s): Klaus TeuberUitgever: 999 Games
‘sPeL in ZiCht’ eVaLuatie
Catan is complex zonder gecompliceerd te zijn
Spelmateriaal
Tactiek
Complexiteit
Interactie
15minuten
vanaf7 jaar
1-4spelers
Auteur(s): Klaus TeuberUitgever: 999 Games
‘sPeL in ZiCht’ eVaLuatie
BO
RD
sPeL
7 www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
spelletjes spelen is heus geen recent verschijnsel. Omstreeks 450 voor Christus
vernoemde mencius, een leerling van Confucius, in zijn geschriften het Chinese
spel ‘Wai Ch’i’ als de ‘moeder van alle tactische spellen’. het verspreidde zich als
‘Pa-tok’ naar Korea en daarna als ‘go’ naar Japan. Daar werd zelfs een speciale
go-school opgericht met inmiddels een tien miljoen leden. Ook elders in de we-
reld kwamen opvolgers, in amerika en sinds 1970 ook in europa. een nieuwe loot
aan de Wai Ch’i-stam is ‘Rolit’.
Door de duidelijke en eenvoudige spelre-
gels weet je in amper 3 minuten tijd hoe
Rolit gespeeld wordt. Toch moet je al je
hersencellen aan het werk zetten om te
winnen. Elke nieuwe bal kan namelijk
voor een verrassende wending zorgen.
Het komt aan op inzicht en techniek en
dat is wat Rolit zo leuk maakt.
VariantenDe ‘Rolit reiseditie’ is een onmisbaar on-
derdeel van de vakantiebagage. De versie
is kleiner en lichter dan de gewone uit-
voering, maar hanteert precies hetzelfde
spelprincipe. Ook deze versie wordt ge-
speeld door twee tot vier personen.
Met ‘Rolit Junior’ is het familiespel er
ook voor de jonge spelers. De eenvou-
dige spelregels en de vrolijke apen, oli-
fanten, leeuwen en krokodillen zorgen
voor een erg aantrekkelijk geheel.
‘Rolit Giant’ is tot slot een uitvoering
van 90 cm². Ideaal voor feesten, scholen,
kinderdagverblijven en demonstraties.
Rolit-ballenRolit kan, in tegenstelling tot zijn voor-
gangers, gespeeld worden met meer dan
twee spelers. Op een vierkant spelbord
met 8 x 8 kuiltjes nemen zij het tegen
elkaar op. Naast het bord liggen 64 Ro-
lit-ballen, elk voorzien van 4 kleuren.
Als startopstelling wordt in elk van de
4 middelste kuiltjes een bal geplaatst,
telkens met een ander kleur naar boven.
Om beurten plaatsen de spelers één bal,
met de eigen kleur naar boven. Hierbij
probeer je steeds een andere kleur in te
sluiten. Indien dit lukt verover je de ge-
blokkeerde bal(len) en mag je ze zoda-
nig draaien dat je eigen kleur bovenaan
komt. Wanneer je niemand kan inslui-
ten of je eigen kleur is verdwenen, dan
mag je een bal plaatsen naast een wil-
lekeurige Rolit-bal. Het spel gaat verder
tot alle ballen geplaatst -en bijgevolg
alle kuilen gevuld- zijn. De winnaar is
diegene wiens kleur op dat moment het
meest voorkomt op het speelbord.
ROLiteen sPeL met een VeRRassenDe WenDing
Breinbreker
Spelmateriaal
Tactiek
Complexiteit
Interactie
20minuten
vanaf7 jaar
2-4spelers
Auteur(s): Adi GoladUitgever: Goliath
‘sPeL in ZiCht’ eVaLuatie
‘spel in Zicht’ beoordelingRolit is een abstracte denkspel met een-
voudige spelregels. Een spelletje duurt
slechts 20 minuten. Het is een uitste-
kend familiespel waarin je steeds beter
wordt.
Rolit met twee ervaren spelers kan uit-
groeien tot een tactisch steekspel. Voor
de liefhebbers van dit genre is het dan
ook een absolute aanrader. Speel je het
spel met 3 of 4, dan komt er wat meer
geluk bij kijken. Het blijft een denkspel,
maar je kan het moeilijker naar je hand
zetten. Je heb nu ook de mogelijkheid
om samen iemand een hak te zetten.
Het is dan de kunst om onopvallend de
kat uit de boom te kijken en op het juiste
moment toe te slaan. De prijzen worden
immers pas uitgedeeld aan de meet!
BO
RD
sPeL
8 www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
“Kroegentocht! Welk feestbeest vraag je als eerste mee?” “De wereld vergaat.
Wie heeft dat als laatste door?” “Wie is nooit volwassen geworden?” “Je neemt
naaktfoto’s voor een artistiek doel. Wie vraag je voor je te poseren?” na het le-
zen van de vraag brengt iedereen twee stemmen uit. en steekt ze in het grootste
geheim in de zwarte doos. Pas daarna mag iedereen gokken hoeveel keer zijn
kleur in de doos zit. heb je geen enkele stem? Of net héél veel stemmen? Je weet
het na het tellen van de stemmen… en dan barsten de discussies los.
heid. Wie gaat als eerste in het verzet?”
Alle spelers brengen nu twee stemmen
uit door twee gekleurde kaartjes in de
zwarte doos te steken. De kleur van de
kaartjes stemt uiteraard overeen met
de kleur van één of twee van de andere
spelers. Heb je geen enkele twijfel over
jouw keuze? Dan mag je twee keer op
dezelfde speler stemmen. Twijfel je tus-
sen twee spelers? Stem dan met twee
verschillende stemkaartjes.
Nadat elke speler zijn twee stemmen
heeft uitgebracht, begint de tweede
fase. Elke speler heeft drie beoorde-
lingskaartjes met daarop de symbolen:
0, ±, +. Als je denkt dat er niemand op
jou heeft gestemd, leg je de ‘0’ voor je.
Als je denkt dat jij de absolute meerder-
heid van de stemmen hebt dan leg je het
plussymbool voor jou. Het derde kaart-
je gebruik je als je denkt dat er op jou
gestemd is maar dat je niet de meeste
stemmen kreeg.
Hierna wordt de box geopend en de
stemmen geteld. Als je het plussym-
bool of het nulsymbool had ingezet én
je inschatting was juist, dan krijg je drie
punten. Heb je het derde symbool juist
ingezet dan krijg je 1 punt. De winnaar is
de speler die als eerste 36 punten heeft.
Voer voor discussiesHierna start de leukste fase van het hele
spel, hoewel deze niet wordt beschreven
in de spelregels: de discussiefase. Want
niet iedereen zal het eens zijn met zijn
aantal stemmen. Of misschien wil jij je
keuze wel toelichten? Bereid je voor op
grappige maar ook soms heftige discus-
sies, sterke argumenten en zelfzekerheid
die genadeloos aan het wankelen wordt
gebracht.
‘spel in Zicht’ beoordelingTrue Colors stond vroeger bekend als
‘Black Box’ of ‘Kleur Bekennen’. Het spel
bestaat al 20 jaar en is vooral erg po-
pulair bij jeugdbewegingen. Nu werd het
dus opnieuw uitgebracht in een prach-
tige blikken doos.
In al die tijd is het spel niets van zijn
kracht verloren. Integendeel. True Co-
lours is een hilarisch vragenspel dat tel-
kens opnieuw garant staat voor heel wat
spannende, grappige en soms zelfs pijn-
lijke momenten. Of je nu veel spelletje
speelt of niet, met échte vrienden zal je
hier veel plezier aan beleven.
Zwarte doosEenvoud siert. Dat is zeker het geval bij
True Colors. 6 pionnen, 6 wasknijpers,
een scorebord, een heleboel stemkaart-
jes, 18 beoordelingskaartjes, een zwarte
doos en meer dan 150 vragen. Meer heb
je niet nodig voor een avond vol spelple-
zier. Een avond waarop je ontdekt of je
je vrienden écht kent. En of zij jou ken-
nen.
Elke speler kiest een kleur en bevestigt
de bijhorende wasknijper aan de borst.
Daarna plaatst hij zijn pion aan het be-
gin van het scorespoor en krijgt twee
stembriefjes van elke andere kleur én
drie beoordelingskaartjes. Maak na deze
voorbereiding je borst maar nat want
sommige vragen (of antwoorden) zijn
helemaal niet vanzelfsprekend!
Voorspel je resultaatElke ronde start met het voorlezen van
een vraag. Bijvoorbeeld: “Het vaderland
wordt bezet door een vreemde mogend-
tRue COLOuRsDe WaaRheiD KOmt uit een KLein DOOsJe
Partyen fun
Spelmateriaal
Tactiek
Complexiteit
Interactie
60minuten
vanaf16 jaar
3-6spelers
Auteur(s): Jean TarradeUitgever: Jumbo
‘sPeL in ZiCht’ eVaLuatie
BO
RD
sPeL
9 www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
het prachtige eiland in de Caribische Zee lag er tot in de 16e eeuw verlaten bij.
niet bepaald interessant om er een bloeiende handel op te starten. tot op een
dag een aantal ontdekkingsreizigers het potentieel van Puerto Rico ontdekten:
zeer vruchtbare gronden en grote exportmogelijkheden. Op hun plantages pro-
duceerden ze allerlei gewassen die ze in de stad bewerkten. De goederen werden
overzee tegen woekerprijzen verkocht. De kolonisatie van het eiland werd zo een
feit.
de burgemeester, bouwmeester, land-
bouwer, handelaar, opzichter, kapitein
en goudzoeker. In elke ronde kiest elke
speler om beurten één van deze zeven
rollen. Elke rol heeft een actie die alle
spelers mogen uitvoeren én een privi-
lege dat enkel geldt voor de speler die
de rol koos. Dit kan gaan van korting op
gebouwen en plantages tot het verkrij-
gen van extra kolonisten, goudstukken
en zelfs overwinningspunten.
De burgemeester brengt extra kolonis-
ten naar je gebouwen of plantages. De
bouwmeester en de landbouwer zorgen
ervoor dat je een gebouw of een plan-
tage mag kopen. Hun eigenschappen le-
veren je heel wat voordeel op tijdens het
spel. De opzichter oogst de goederen op
de plantages en de kapitein zorgt er dan
weer voor dat deze goederen via sche-
pen worden geëxporteerd, in ruil voor
overwinningspunten. De handelaar en
goudzoeker schakel je in als je in geld-
nood verkeert.
Het kiezen van de rollen zorgt voor heel
wat interactie. Je moet je voortdurend
afvragen welke rol voor jou het beste is
en of een gekozen rol niet teveel voor-
deel oplevert voor de andere spelers.
PrestigepuntenHet uiteindelijke doel is om zoveel mo-
gelijk overwinningspunten te scoren.
Punten krijg je voor gebouwen in je ei-
gen stad en voor het afleveren van af-
gewerkte goederen aan de schepen in
de havens. Om de goederen te kunnen
leveren zal je wel het volledige pro-
ductieproces moeten doorlopen. Maak
daarom geen overhaaste beslissingen en
kies elke beurt de juiste rol.
spel in Zicht - beoordelingPuerto Rico staat bij veel spelers in hun
absolute top 3 van bordspellen. Het is
een prachtspel vol interactie, diepgang
en variatie waarbij je voortdurend moet
anticiperen en tactische keuzes maken.
Het spel is ideaal voor 3 tot 5 spelers
maar ook heel aardig met 2.
De spelregels lijken een serieuze hin-
dernis, maar na één keer spelen vallen
alle puzzelstukken in elkaar. Je zal niet
kunnen wachten om deze klassieker op-
nieuw uit de kast te halen.
Zeven rollenIn Puerto Rico is elke speler eigenaar van
een landgoed en een wijk in de hoofd-
stad San Juan. In het begin is dit nog on-
ontgonnen gebied, maar als grootgrond-
bezitter probeer je zowel je stad als je
landgoed uit te bouwen tot een groot
handelsimperium. Op je plantages plant
je maïs, indigo, suikerriet, tabak of koffie.
Goederen die je later in de stad kunt be-
werken en later verschepen of verkopen
aan het handelshuis. Maar om dit alles
te doen heb je natuurlijk werkkrachten
nodig…
Door kolonisten te ronselen, gebouwen
en plantages te plaatsen en goederen te
produceren en te verschepen, verhoog
je jouw prestige op het eiland. Je krijgt
hierbij de hulp van zeven notabelen:
PueRtO RiCOWie WORDt De RiJKste PLantage-eigenaaR?
TijdlozeTopper
1
Spelmateriaal
Tactiek
Complexiteit
Interactie
90-150minuten
vanaf12 jaar
2-5spelers
Auteur(s): Andreas SeyfarthUitgever: Alea/ Ravensburger
‘sPeL in ZiCht’ eVaLuatie
Een prachtspel vol interactie, diepgang en variatie
10
mijn ritueel om op reis te vertrekken is simpel. ’s morgens opstaan, snel de rug-
zak volproppen met alles dat ik denk dat mee moet. ik besef dat dit meer
uitzondering is dan regel. De meerderheid maakt minutieus een lijstje met ‘reisbe-
nodigdheden’. De gevulde auto of valiezen staan de avond ervoor vertrekkensklaar.
niets wordt aan het toeval overgelaten. sommigen maken zelfs een checklist die ze
bij elke vakantie opnieuw gebruiken. maar heb je al een lijst met mee te nemen spel-
len? ha! geen nood, aan de hand van de onderstaande kieswijzer ontdek je onmid-
dellijk welke spellen in jouw vakantiekoffers horen.
iK ga OP Reis en iK neem mee…
staRt
Ik speel graag spelletjes.Dan hebben we toch goed nieuws voor je partner.
Deze solitaire spellen dagen individuele spelers uit.
Ik ga op reis met enkel mijn partner.We spelen graag een tactisch,
avondvullend spel.
Anti-virus • Roadblock • Fragile • ...
Kolonisten kaartspel
Hive • Zertz • Rolit
Machiavelli • Quarto
Blokus Duo • De beer is los
Labyrinth: The Duel • Reversi
Magic: The Gathering • ...
Puerto Rico • Torres
Caylus • Memoire ‘44 • ...
Ik ga op reis met vier of vijf
volwassenen of tieners.Een spel dient om de sfeer erin te
krijgen. Liever geen strategisch spel.
Jungle Speed • Tik tak boem
Santoska • Experiment
Time’s Up • Boonanza
Perudo • True Colors • Rolit
Pinguin • That’s life
Blokus • ...
Kolonisten van Catan
Stenen Tijdperk • El Grande
Puerto Rico • Torres
Monopoly • Cuba
Shogun • Risk • Cleopatra
Ticket to ride • Colosseum • ...
Ik ga op reis/kamp met een hele
groep en zoek spellen voor velen.
Magic: The Gathering • Cash ‘n Guns • Waarom Daarom • Kakkerlakkensalade
Time’s Up • Foute vrienden, vette feesten • Shadows over Camelot
Kubb • De Grote Dalmuti • Weerwolven van Wakkerdam • Niet te geloven • ...
Ik ga op reis/kamp met onze
‘kleine mannen’.Het zijn bijna tieners.
Exago • De betoverde doolhof • Celtica
Carcassonne • Schotland Yard
New Amigos • Regenwormen • ...
Ahoi • Katoiz • Boomgaard
Carcassonne Junior • Spokentrap
Stef Stuntpiloot • Schat in zicht • ...
Ja
Nee
Nee
Nee
nee
ja
ja
ja
ja
nee
ja
ja
ja
nee
nee
Ka
aR
tsP
eLO
VeR
sPeL
1111 www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
“hoe kom je in de spellenwereld terecht? iedere speler heeft wellicht een an-
der verhaal. mijn vriendin (en bijhorende schoonmoeder) introduceerde me in de
wereld van de bordspellen via de ‘Kolonisten van Catan’ en ‘Vlucht van atlantis’.
toen ik niet veel later het ‘spellenspektakel’ ontdekte, begon het avontuur pas
écht. samen reisden we met grote verwachtingen naar de spellenbeurs. We kwa-
men terug met elk een grote stapel spellen… sindsdien zijn spelletjes niet meer
uit mijn leven weg te denken.
gen dat het steeds gezellig is.”
“Als ik zelf mag kiezen, grijp ik vaak naar
coöperatieve spellen zoals ‘In de Ban van
de Ring’, ‘Ghost Stories’, ‘Pandemie’ of
‘Hexer von Salem’. In deze spellen pro-
beer je met zijn allen hetzelfde doel te
bereiken en speel je samen tegen het
spelmechanisme. Verder
speel ik ook graag ‘Amyitis’,
‘Puerto Rico’ en ‘Samurai’.
Spellen waarbij je moet
nadenken. Al is een licht
tussendoortje altijd wel-
kom.”
Demonstrator en moderator“Het spelen gaat ook
verder dan een avondje
met vrienden. Zo reis ik
af en toe naar een spel-
letjesdag bij een spel-
lenvereniging en leg ik
spellen uit op spellen-
beurzen.
Ik ben ook moderator
op bordspelforum.com
waar je online infor-
matie vindt over
bordspellen. Heb je
twijfels over een
spelregel? Gooi het in de groep. Wil je
graag de mening van anderen over een
bepaald spel? Begin er een topic over en
ontdek de mening van andere spelers.”
spelkring Woerden“Tot slot organiseer ik samen met An-
nick Weyzig één keer per maand een
spellenavond in Woerden. We doopten
ons club ‘Spelkring Woerden’ en spelen
elke derde donderdag van de maand.
Erg gezellig. Met relatief weinig moeite
leren we er spelers telkens weer spellen
spelen die ze nog niet kenden. Mocht
je zin hebben om eens mee te spelen,
spring dan gerust binnen! Meer info vind
je op spelkringwoerden.webklik.nl. “
gezelligheid troef“Hoe ziet een leuke spellenavond eruit?
Dat hangt heel erg af van het gezel-
schap. Kies je voor een luchtig kaartspel,
een familiespel of een zwaarder strate-
giespel? Ik pas mijn keuze aan het gezel-
schap aan. Je speelt best geen spel met
veel keuzemoge-
lijkheden met iemand die lang nadenkt.
Of een luchtig spel met een strateeg die
er na 5 minuten verveeld bijzit. We zor-
sanDeR BOLOnDeRsteBOVen Van sPeLLen
Spellenliefhebbers. Je hebt ze in al-
lerlei maten en gewichten. Sommi-
gen verdiepen zich graag urenlang in
een strategische breinkraker. Ande-
ren kiezen voor een gezellig uurtje
spelen met veel interactie en weinig
denkwerk. Sommigen spelen graag
met twee, anderen leven zich liever
uit met een hele groep vrienden of
familie.
Gelukkig bestaat er voor elk type
speler een hele berg spellen die hun
op het lijf geschreven zijn. Liever
dan ze op te sommen, geven we elke
editie het woord aan een liefhebber
die ons zijn of haar spellenkast voor-
stelt. En jou zo inspireert met nieu-
we titels. Deze keer is het de beurt
aan Sander Bol (30), uit Woerden,
Nederland.
Aan tafelmet ...
Ca$h ‘n Gun$ • Hodin
12
een ‘gezelschapsspel’. het is een erg dubbel begrip. aan de ene kant heb je het sociale aspect, het gezellig sa-
men spelen met familie of vrienden. genietend van een hapje en een drankje. aan de andere kant zijn spellen
bijna altijd competitief. het gaat dus niet enkel om het spelplezier. maar ook om winst en verlies. hoe je spel-
plezier en competitie combineert op een manier die alle spelers leuk vinden, is één van de grootste uitdagingen
in het spelen van gezelschapsspellen.
COmPetitieF sPeLPLeZieR
speel om te winnenBij sommige spelers is de drang om te winnen erg groot. Het
doel heiligt voor hen vaak de middelen. Anderen kunnen
moeilijk tegen hun verlies en durven de boel wel eens op
stelten zetten. Zeker als ze het gevoel hebben dat mede-
spelers hen te veel hebben geviseerd. Of te weinig. Weer
anderen hechten vooral belang aan de manier waarop ze
het spel spelen. Eerlijkheid, spelplezier en een leuke sfeer
primeren boven winst of verlies.
Welke is de juiste filosofie? Draait een spel rond het verslaan
van onze tegenstanders? Of moeten we vooral fair spelen?
Het antwoord vinden we bij de bekende spellenauteur Rei-
ner Knizia: “Wanneer je een spel speelt, is het doel winnen.
Maar het is het doel dat belangrijk is, niet het winnen.”
Volgens Knizia is spelen zonder dat je probeert te winnen,
niet fair ten opzichte van je medespelers. Je verstoort zo im-
mers de balans van het spel. Toch komt het échte spelplezier
van de manier waarop je speelt. Niet of je wint of verliest.
Pas je strategie aan de context aan Het is immers niet omdat je speelt om te winnen dat elk spel
moet eindigen met een verbeten strijd. De context speelt hier-
in een belangrijke rol.
Speel je met vrienden die het spel door en door kennen? Dan
kan je tot het uiterste gaan. Is het voor de meesten een eerste
kennismaking? Pas dan je strategie aan.
Het populaire spel ‘Ticket to Ride’ is een uitstekend voorbeeld
van hoe tactieken kunnen verschillen. In dit spel leg je spoor-
wegen aan en probeer je stations met elkaar te verbinden. De
meeste spelers bouwen routes die ze zelf nodig hebben en
proberen zo hun doel te bereiken. Soms kiezen ze routes die
ook interessant zijn voor andere spelers, maar dat is dikwijls
niet de bedoeling.
Strategische spelers leggen echter met opzet routes aan die
ze eigenlijk niet nodig hebben. Enkel om hun medespelers het
leven zuur te maken.
het DRaait niet Om Winnen en VeRLieZen. OF tOCh?
1
2
1�
Beide tactieken zijn toegelaten. Blokkeren zorgt dat je het spel
makkelijk wint, niet blokkeren is wellicht de betere keuze als niet
iedereen tactisch wil spelen. Schat de spelersgroep dus goed in
voor je een bepaalde strategie kiest.
KingmakerEn wat doe je wanneer je niet meer kunt winnen? En je in een
positie komt dat je kunt bepalen wie er uiteindelijk wél wint. Een
erg vervelende situatie. Want wie je ook kiest, de uiteindelijke
verliezer zal zich bedrogen voelen. Zeker als je je beslissing niet
kunt funderen. Door op voorhand hierover te praten, vermijd je
discussies. Je kan, bijvoorbeeld, spelen voor de meeste punten.
Dit is wellicht de veiligste methode. Je kunt ook gaan voor de
beste positie (tweede of derde plaats). Het verschil is dat je
dan sommige spelers opzettelijk dwarsboomt om jouw posi-
tie te verbeteren.
Winst en verliesEénmaal het spel gespeeld, heb je een winnaar en een ver-
liezer. Hoe je hiermee omgaat, beïnvloedt de appreciatie
van een spellenavond sterk. Zorg dus dat je een sportieve
winnaar of verliezer bent. Word nederig in de overwinning of
groot in de nederlaag.
Open communicatieHet geheim van de balans tus-
sen competitie en spelplezier
ligt dus in open communi-
catie. Leg uit waarom je zo
speelt. Hoe belangrijk com-
petitie voor je is. Wat winnen
voor je betekent. Hoe je zelf
met een nederlaag of een
overwinning omgaat. Alles
wordt een stuk makkelijk
als je elkaars keuzes kent
en respecteert. Het spelen
van een gezelschapsspel
blijft immers vooral een
sociale gebeuren, waarbij
het plezier centraal moet
staan.
Koppels en competitieSpelen met je partner is niet altijd vanzelfsprekend. Zeker als
het gaat om winnen en verliezen. Niet iedereen is even com-
petitief ingesteld. Je wederhelft voelt zich misschien aangeval-
len als je hem of haar agressief bespeelt. Spellen met minder
interactie en/of een grote toevalsfactor zijn hier de oplossing.
‘Lost Cities’, ‘De Kolonisten van Catan: het kaartspel’, ‘Stratego
Legends’ en ‘Ticket to Ride’ zijn uitstekende keuzes.
Sommige koppels vallen elkaar net niet aan tijdens een spel.
Soms helpen ze elkaar zelfs. Vooral andere spelers zullen zich
hieraan storen. Ook hier helpt een goede communicatie. Kies
spellen waar je samen speelt of elkaar niet rechtstreeks moet
bekampen zoals ‘Time’s Up’, ‘Perudo’, ‘Pandemic’ of ‘De Grote
Dalmuti’.
Lost Cities • 999 Games
Ticket to Ride • Days of Wonder
Perudo • Parker
De Grote Dalmuti • PS Games
1
2
�
4
samen spelenNiet elke spel draait rond winnen of verliezen. Soms moet je
juist samenwerken om het einddoel te bereiken. In het vol-
gende nummer van ‘Spel in Zicht’ gaan we dieper in op deze
‘coöperatieve spellen’.
�
4
BO
RD
sPeL
14 www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
gezondheidsalarm! een gevaarlijk virus doet de ronde en een nieuwe pandemie
moet absoluut vermeden worden. Klinkt het bekend in de oren? nu wereldwijd
meer dan �5.000 mensen in 81 landen geïnfecteerd zijn door de influenza a of
mexicaanse varkensgriep is dit schuifpuzzelspel brandend actueel. Én plezierig.
enkel de meest ervaren wetenschappers kunnen het rode virus onschadelijk ma-
ken. aan jou om het te proberen!
plaatst de kleurrijke spelstukken op het
spelbord zoals aangegeven. Vervolgens
verschuif je de spelstukken diagonaal
met als doel het rode stuk (het virus) te
verwijderen. Je mag alle stukken zo vaak
verschuiven als je wil in de 4 diagonale
richtingen. Er mogen zelfs meerdere
spelstukken samen verplaatst worden.
Je hebt de juiste oplossing gevonden
wanneer je erin slaagt het virus door de
opening van het spelbord naar buiten te
schuiven.
Als een echte wetenschapper zochten
we in het kleine laboratorium naar de
juiste oplossing. Voor we het wisten
werd de middag, avond en de avond,
nacht. Pas dan hadden we door dat we
door het virus waren geveld.
Op vakantieAnti-virus speel je vooral alleen. Maar
ook met twee of meerdere personen kan
je ingespannen zoeken naar de juiste
oplossing. Dankzij het opbergzakje en de
erg eenvoudige spelregels is het een ide-
aal spel om mee te nemen op vakantie
en om dooie momenten op een zinvolle
manier in te vullen.
schuifpuzzelAnti-Virus is een schuifpuzzel met dui-
delijke en eenvoudige spelregels. Van het
virus zijn 60 varianten in kaart gebracht.
Bij elk van deze varianten gaat het om
dezelfde hoeveelheid erfelijk materiaal,
ingesloten in een omhulsel van eiwit.
Helaas is er nog geen remedie tegen.
Vandaar onze oproep: zet je immuun-
systeem aan het werk en verwijder het
virus voordat het zich vermenigvuldigt.
60 variantenIn het opdrachtenboekje staan 60 ver-
schillende puzzels, ingedeeld in verschil-
lende moeilijkheidsgraden: ‘Starter’, ‘Ju-
nior’, ‘Expert’, ‘Master’ en ‘Wizard’.
Je kiest één van die 60 opdrachten en
anti-ViRuseen ‘BiO-LOgisCh’ DenKsPeL
Puzzelen zoek
‘spel in Zicht’ beoordelingAnti-virus is een must voor wie van
breinbrekers houdt. Het aantrekkelijke
spelmateriaal maakt het tot een visueel
knap spel.
Er is voor elk wat wils. Van eenvoudige
tot erg complexe puzzels. Iedereen vindt
een opdracht op zijn niveau. Door het
spel vaak genoeg te spelen, kan je al snel
een categorie hoger aan. Je bent dus
gewaarschuwd. Eens je het spelvirus te
pakken hebt, geraak je er nog moeilijk
vanaf!
Dankzij het handige opbergzakje is het
ook een ideaal reisspel. En je zult zien.
Hoewel het in principe een solitair spel
is, zal het niet lang duren voor je met-
gezellen je helpen zoeken naar de
oplossing.
Spelmateriaal
Tactiek
Complexiteit
Interactie
1-...minuten
vanaf7 jaar
1spelers
Auteur(s): O. van Deventer, J. W. StephensUitgever: Smart Games
‘sPeL in ZiCht’ eVaLuatie
Zet je immuunsysteem aan het werk en verwijder het virus voordat het zich
vermenigvuldigt.
Ka
aR
tsP
eLO
VeR
sPeL
De
stR
uiK
RO
VeR
151515 www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
“Ooit zoiets gezien?” De kapmantel slaat de struikrover nauwlettend gade als
deze het nieuwe spel nieuwsgierig boven het kampvuur houdt. Op de nog on-
geopende folie prijkt een gouden symbool. “hmm, dit is niet het échte. het is
slechts een prototype, maak je geen zorgen.” De struikrover gooit het spel achte-
loos achter zich in het gras. “maar ik kan je wel méér vertellen over het vergulde
symbool. het is een spellenprijs, een kwaliteitslabel voor het beste Vlaamse ge-
zelschapsspel. Ze noemen het… ‘de gouden Ludo’!”
ke manier onder de aandacht te bren-
gen, beslisten ze om ieder jaar een kwa-
liteitslabel toe te kennen aan één spel.
Het resultaat is ‘de Gouden Ludo’ of de
nieuwe Vlaamse spellenprijs.”
“Eén ding is zeker. Het voorgedragen
spel wordt een gezelschapsspel in de
traditionele zin. Video- en computerpel-
len, spellen en puzzels voor één spe-
ler evenals alle andere spelvormen
die niet als traditioneel aanzien
worden, zijn uitgesloten.”
Een jury nomineert in on-
derling overleg 4 spellen.
Daarna kunnen leden van
Forum-Federatie en andere spellenclubs
in Vlaanderen hun stem uitbrengen op
de genomineerde spellen.
“De prijs zelf wordt uitgereikt op vrijdag
27 november tijdens een speciale noc-
turne aan de vooravond van Spel 2009.
Er zal dus sowieso één spel de geschie-
denis ingaan als de eerste winnaar van
de Vlaamse spellenprijs. Ik ben benieuwd
welk spel het wordt. Jij als notoire spel-
lenhater wellicht niet, kapmantel? Nu,
dan heb ik nóg slecht nieuws voor jou…
‘Spel in Zicht’ en ‘Forum-federatie’ zijn
in het diepste geheim aan het onder-
handelen hoe ze kunnen samenwerken.
En ik hoorde dat de contacten erg har-
telijk zijn.”
De kapmantel vloekt. Opnieuw.
De kapmantel vloekt. Iets dat hij wel
meer doet deze dagen. Eerst een nieuw
spellenmagazine. En nu ook een spellen-
prijs? Wat gaan die verdoemde spellen-
liefhebbers nu nog verzinnen? Voor hij
zijn gedachtestroom kan verder zetten,
wordt hij abrupt onderbroken door zijn
spion uit Spellenland.
“De Gouden Ludo is een initiatief
van Forum-federatie, Vlaanderens
grootste spellenvereniging én or-
ganisator van de spellenbeurs
‘Spel 2009’ in Broechem”,
fluistert de struikrover. ‘Voor
de tiende verjaardag van hun
beurs wilden ze iets speciaals doen. Iets
héél speciaals. Om het gezelschapsspel
in Vlaanderen op een positieve en ludie-
De gOuDen LuDORODDeLs en geRuChten uit sPeLLenLanD
Alleen reizen door een bos. Enkel de
dappersten durven het aan. En gelijk
hebben ze… Want achter elke boom
loert het gevaar. En de gevaarlijkste
van allen is ‘De Struikrover’.
In dit column werpen we een eigen-
zinnige blik op de spellenwereld en
overvallen we achteloze lezers met
vlijmscherpe roddels uit spellenland.
Hier start de geruchtenmolen. Hier
brand je van nieuwsgierigheid. Hier
lees je datgene wat je in je stoutste
dromen niet had durven denken.
Maar wordt het werkelijkheid? Is
het een feit of slechts een fabel? We
kunnen je alvast één ding beloven…
je zult het pas zeker weten als het er
ook echt is.
Struikrover
Kin
DeR
sPeL
16 www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
storm op zee! De matrozen moeten het schip laden terwijl het in de hoge golven
heen en weer slingert. alle vaten moeten aan boord worden gebracht en op het
scheepsdek worden gestapeld. maar o wee als de lading omver valt en in zee
belandt! Om de beurt plaats je een vat aan boord. maar let op! het schip kan
behoorlijk hellen. De spanning stijgt. Valt de stapel om of niet? Wie het slimst
draait én stapelt, wint het spel.
en krijgt twee fiches. Is de toren echter
overboord geslagen, dan moet de schul-
dige daarvoor een fiche inleveren.
Na drie ronden is het spel afgelopen.
Diegene die de meeste fiches heeft ver-
zameld, is de meest behendige matroos
en de winnaar van het spel.
Lichtmatrozen en zeerottenWat voor de allerkleinsten teleurstel-
lend kan zijn, is het feit dat de stapel zel-
den kan vervolledigd worden. Zo krijgen
ze niet zo vaak het gevoel dat hun werk
beloond wordt.
Dit probleempje wordt echter makkelijk
verholpen door de variant voor lichtma-
trozen. In deze versie moeten minder va-
ten op het scheepsdek worden geplaatst
én mag je de vaten ook van groot naar
klein plaatsen. En ook voor oude zeerot-
ten is er een variant. De moeilijkheids-
graad van het spel wordt zo aangepast
aan de leeftijd van de spelers.
‘spel in Zicht’ beoordelingWanneer je Ahoi! speelt heb je het ge-
voel dat je écht een schip aan het laden
bent. Dit krijg je door het zeer stevige en
aantrekkelijke materiaal. De schroeven
of ‘matrozen’ draaien zeer soepel en zijn
ook voor jonge kinderen gemakkelijk te
manipuleren.
Het is een kort spel, wat zeker voor kin-
deren een groot pluspunt is. Ook het
samenwerken met hun medespelers
zorgt voor een hele leuke interactie.
Toch zullen iets oudere deugnieten snel
doorhebben dat ze door de vaten slim te
stapelen hun medespelers in de proble-
men brengen…
Ahoi is een spel waar kinderen dol op
zullen zijn en waar ook volwassenen on-
getwijfeld veel plezier aan beleven. Van
ons krijgt dit familiespel alle wind in de
zeilen. Schip ahoi!
Vaten op het scheepsdekDe jongste speler start en gooit met de
kleurendobbelsteen. Deze worp bepaalt
of je al dan niet een vat aan boord moet
brengen en in welke richting het schip
gaat hellen. Indien je inderdaad een vat
moet plaatsen, dan moet dit
in het midden van het
scheepsdek belanden.
Vervolgens draai je
aan een -door de
dobbelsteen be-
paalde- matroos (een
gekleurde vijs), waardoor
het schip schuin komt te liggen.
Hopelijk blijven de vaten netjes op el-
kaar staan. Zo wordt er om beurten ge-
speeld tot alle vaten aan dek zijn of tot
de toren omvalt.
Indien de volledige lading mooi blijft
staan, wordt iedereen daarvoor beloond
met een fiche. Alle spelers hebben im-
mers mee geholpen om het doel te be-
reiken. Diegene die het laatste vat op de
stapel heeft gezet wordt extra beloond
ahOi !staPeLPRet VOOR BehenDige matROZen
Familiespel
Spelmateriaal
Tactiek
Complexiteit
Interactie
15-20minuten
vanaf5 jaar
2-4spelers
Auteur(s): Gunter BaarsUitgever: Ravensburger
‘sPeL in ZiCht’ eVaLuatie
BO
RD
sPeL
17 www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
De loopband in het warenhuis vervoert voortdurend pakketjes naar verschillende
paletten. Door aan de band te sleutelen, nieuwe stukken te bouwen of eigen-
handig met de heftruck de paletten te verplaatsen, probeer je jouw paletten op
de meest gunstige positie te krijgen en de zending binnen te halen. maar ook de
andere spelers bouwen mee. De loopband breidt constant uit en krijgt nieuwe
functies. een pakketje dat zonet nog vlakbij jouw pallet kwam, wordt plots on-
bereikbaar.
aan en manipuleren de loopband in hun
voordeel. Onvoorziene bochten of ni-
veauverschillen zorgen voor verrassende
situaties.
Een spelbeurt bestaat steeds uit 3 stap-
pen. Allereerst legt de speler een te-
gel aan. Dit kan een vloertegel of een
bandtegel zijn. Als deze tegel een wit
symbool bevat mag de bijhorende actie
uitgevoerd worden. Een heftruck laat de
speler toe om twee paletten van plaats
te wisselen. Met een sleutel mag je een
tegel met wit symbool van het speelveld
wegnemen en op een andere plaats aan-
leggen. Het pakketje brengt tot slot een
nieuw pakketje in het spel.
LeverenDe tweede stap is een pakketje bewegen.
Onvoorziene bochtenTransport is een aanlegspel waarbij
vloer- en bandtegels de plattegrond van
het warenhuis vormen. De startopstel-
ling bevat één of meerdere inlaadtegels
en een pallet voor elke speler. De loop-
band is dan nog heel eenvoudig. Maar
daar komt snel verandering in. Want
spelers bouwen steeds nieuwe tegels
tRansPORtChaOs in het WaRenhuis
Puzzelen zoek
Spelmateriaal
Tactiek
Complexiteit
Interactie
30minuten
vanaf10 jaar
2-4spelers
Auteur(s): Richard van OostrumUitgever: SymbioseGames
‘sPeL in ZiCht’ eVaLuatie
Het aantal tegels staat aangegeven op
het pakket. Tot slot neem je een nieuwe
tegel zodat je opnieuw vier tegels in de
hand hebt. Het spel eindigt als de tegels
op zijn of als iemand vier pakketjes op
zijn scoretegel kan plaatsen. Elke spe-
ler telt dan de waarde van de door hem
verzamelde pakketjes. De speler met de
hoogste score wint het spel.
Ka
aR
tsP
eLt
Cg
1818 www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
niet in een hightech laboratorium of een stoffige kelder. als ‘spel in zicht’ wil ex-
perimenteren, doen we dat in stijl. Daarom ontvingen we onze vijf proefmuizen
op een zonnige avond op het terras van het pittoreske ‘Blaarmeersen’ in gent.
De opdracht was eenvoudig. De vijf moesten voor het eerst magic: the gathering
spelen. en ons daarna hun ongezouten mening geven over het spel. het beloofde
een spannende avond te worden…
het opzetIn het eerste nummer van ‘Spel in Zicht’
vertelden we je over de wondere en
spannende wereld van de ruilkaart-
spellen.
We stelden jullie ‘Magic: the Gathe-
ring’ voor als het oudste en populair-
ste ruilkaartspel. En dat is niet uit de
lucht gegrepen. Zelfs in onze Nederlan-
den zijn er duizenden fans die wekelijks
met vrienden en vriendinnen een potje
spelen.
Maar waarom is het zo populair? Wat
maakt het spannend? En is het toegan-
kelijk voor nieuwe spelers? Onze vijf zou-
den uitsluitsel brengen. Allemaal spelen
ze geregeld een bordspel, maar geen
van hen had ooit een ruilkaartspel
gespeeld. Sommige hadden er wel
eens van gehoord, maar niemand wist
wat hen te wachten stond.
De proefmuizenWe stellen de vijf kandidaten graag even
voor. Bij aanvang van de avond vroegen
we hen wat ze over het spel wisten. En
wat hun verwachtingen voor deze avond
waren…
het eXPeRimentmagiC: the gatheRing getest
Magie enfantasie
Bob (�0) vooraf:
“Magic is een spel met kaartjes. Tot zo ver reikt mijn kennis (lacht).
Ik zag dat er een artikel over het spel stond in jullie eerste nummer
maar dat heb ik niet echt gelezen. Als ik me op de naam baseer,
verwacht ik iets met toveren en tegen elkaar strijden. Ik weet dus
niet wat me te wachten staat… maar ik ben benieuwd.”
sarah (27) vooraf:
“Mijn vriend Steven speelt graag Magic met zijn vrienden en gaat dan
helemaal op in het spel. Ooit heeft hij geprobeerd om me te laten mee-
spelen. Maar echt verhelderend vond ik zijn uitleg niet. Na één ronde
heb ik het opgegeven. Ik snapte er niets van. Tappen, monsters, mana,…
Ik was echt niet mee. Misschien krijg ik nu de smaak te pakken en kan
ik meespelen.”
sien (24) vooraf:
“Magic? Haha, ik heb daar al veel over horen vertellen. Dat is een
spel voor freaks. Elkaar bevechten met monsters die op kaartjes
staan? Ik weet niet wat deze avond zal brengen. Maar ik moet
je waarschuwen, ik heb torenhoge vooroordelen tegenover het
spel.”
Pepijn (17) vooraf:
“Dit is de eerste keer dat ik van dit spel hoor. Is het iets als Pokémon?
Die kaartjes heb ik een paar jaren geleden verzameld en geruild. Kon
je daarmee spelen? Dat heb ik nooit geweten… Misschien moet ik die
kaarten maar eens onder het stof vandaan halen. Als ik dit spel leuk vind
tenminste (lacht).”
sam (17) vooraf:
“Magic? Dat is het kaartspel dat ze in een winkel in mijn buurt
spelen. Ik ben daar wel eens binnengeweest, maar dat was om een
computerspel te spelen. Ik heb geen idee hoe het spel gaat. “
Ka
aR
tsP
eLt
Cg
1919 www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
Het opzet van het spel is eenvoudig. Je
speelt met twee tegen elkaar. Elke spe-
ler is een tovenaar die zijn tegenstander
probeert te verslaan door zijn 20 levens-
punten op 0 te krijgen. Hiervoor gebruik
je de spreuken die op de kaarten staan.
Ik probeerde de hele uitleg zo echt en re-
alistisch mogelijk voor te stellen. Ook de
introductie van de kleuren bracht ik heel
eenvoudig. Zwart staat zo voor moeras-
sen, kerkhoven en alles dat met de dood
te maken heeft zoals ratten, skeletten,
Op de proef gesteldMagic uitleggen duurt niet langer dan
de tijd die je nodig hebt om een stra-
tegisch bordspel uit te leggen. Maar bij
beginnende spelers moet je eerst de
drempel verlagen. Ze zijn immers geen
spel gewend dat telkens anders is als
je het speelt. En waarin beleving en in-
leving een erg belangrijke rol spelen. Ik
vermeed daarom zorgvuldig termen als
‘planeswalker’ en ‘tappen’. Met ‘tove-
naars’ en ‘draaien’ kom je even ver en
vermijd je gefronste wenkbrauwen.
zombies,… Groen is dan weer de kleur
van de bossen en de wezens die daarin
leven zoals spinnen, tijgers, olifanten
maar ook elfen.
Daarna begonnen we aan de setup. Elke
speler koos de kleur die het beste bij zijn
of haar persoonlijkheid paste, we beke-
ken de verschillende soorten kaarten, de
betekenis van de symbolen op een kaart
en het doel van de landen of de mana.
Hierna schudden alle spelers hun deck,
trokken zeven kaarten en begonnen met
spelen. Stap voor stap. Tot ze zelf verder
konden. En tot ze wonnen of verloren.
Toen iedereen uiteindelijk zijn eerste spel
had gespeeld, wist ik door de glimlach
op hun gezichten en de vele uitroepen
tijdens het spelen eigenlijk al genoeg.
Maar ik wilde het toch van hen horen.
Wat vonden ze nu écht van ‘Magic: the
Gathering’? (JVD)
Bob speelde met het zwarte deck en won na een lange strijd van sarah.
“In één woord, super. Magic is een uitgebalanceerd spel dat veel minder
moeilijk is dan ik eerst dacht. Na een tijdje merk je zelfs dat sommige kaar-
ten op elkaar inspelen. Elke kaart is anders, maar het spelsysteem blijft hetzelfde. En
het zijn ook erg mooie kaarten.”
sarah speelde met een blauw deck en verloor nipt van Bob.
“Jammer dat ik verloren heb, maar het is me alleszins veel beter bevallen
dan de eerste keer. Het steekt allemaal zo logisch in elkaar: het systeem,
de kleuren, de look en feel,… Mag ik dit deck meenemen naar huis? Dan speel ik het
zeker eens tegen mijn vriend.”
sien speelde met een groen deck vol kleine wezens en vermorzelde sam.
“Gewonnen! Ha! En niet zomaar, het was een verpletterende overwinning.
Mijn elfjes waren gewoon slimmer dan die rode reuzen. Ik moet bekennen
dat mijn vooroordelen niet gegrond waren. Het is toch een leuk spel. Niet dat ik
me nu kaarten zal aanschaffen, maar ik zal er alleszins niemand meer mee pesten
(lacht).”
Pepijn speelde met zwart en won nipt van mijn wit deck.
“We hadden wel geluk dat hier een levende spelregeluitleg zat. In het Engels
is het toch een stuk moeilijker. Maar eens je de kaartjes en het spelsysteem
kent is het eigenlijk heel eenvoudig. De tekeningen brengen je ook meteen in de
juiste sfeer. Elk monster doet ook wat het in het echte leven zou doen. Ik denk dat ik
me ook eens een andere kleur ga aanschaffen en die twee combineren.”
sam speelde met een rood deck en verloor van sien op snelheid.
Waauw, dit is echt tof. Ik heb wel niet echt veel kaarten kunnen spelen, ik
wil revanche. Deze keer met een ander deck. Of nee, toch nog met het-
zelfde. Pepijn, spelen we binnenkort eens tegen elkaar?”
sPeeL gRatismagiC the gatheRingBob, Sarah, Sien, Pepijn en Sam speelden
elk met een deck voor beginners. Wil je
Magic: the Gathering gratis ontdekken?
Surf naar ‘Spelinzicht.eu’ en klik op de
Magic banner bovenaan. Schrijf je in en
ontvang je unieke code. Hiermee kan je
je eerste ‘deck voor beginners’ volledig
gratis in een erkende gamestore in je
buurt ophalen.
20 www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
in het eerste nummer van ‘spel in Zicht’ maakten jullie kennis met ‘magic: the
gathering’ en ‘World of Warcraft’. Ruilkaartspellen of ‘tcg’s’ die verder gaan dan
klassieke kaartspellen zoals ‘uno’ of ‘Poker’. met duizenden mogelijkheden die
garant staan voor dagenlang spelplezier. We beloofden toen enkele andere tcg’s
voor te stellen. Welnu… belofte maakt schuld. hieronder vind je enkele ruilkaart-
spellen die de afgelopen jaren wereldwijd furore maakten.
In dit spel komt de jonge Yugi Moto in
het bezit van een magische piramidevor-
mige puzzel. Zodra deze in elkaar gezet
wordt, komt de eeuwenoude geest van
een Egyptische farao in Yugi’s lichaam.
Deze geest, Yami Yugi, neemt nu en dan
Yugi’s lichaam over en gebruikt zijn
moed en magie om goed te doen in de
wereld. De belangrijkste troef tegen het
kwade zijn hun magische wezens.
Yu-Gi-Oh is al jarenlang een succesver-
haal. Het begon in 1996 met een ani-
matieserie in Japan en in 2003 werd
het ook razend populair in Amerika en
Europa. Ook als ruilkaartspel heeft het
overal ter wereld duizenden fans. Mis-
schien tijd om het spel te ontdekken?
Legend of the Five Rings (L5R) speelt
zich af in het fictieve keizerrijk Roku-
gan waar verschillende clans verwikkeld
zijn in een bloedige strijd om de heer-
schappij. De verhaallijn speelt een erg
belangrijke rol. Op sites krijg je doorlo-
pend nieuws over de ontwikkelingen in
Rokugan. Deze ontwikkelingen zijn zelfs
een direct gevolg van de uitslag op toer-
nooien. De clan waarmee een speler een
groot tornooi wint, krijgt zo een belang-
rijker rol in het verhaal.
Ash is een
jonge held
die op een
dag besluit
de beste Pokémon Trainer ter wereld te
worden. Hij probeert in zijn Poké Ball
zoveel mogelijk Pokémon (PocketMon-
sters) te vangen en deze te trainen. Van
Professor Oak, de beroemde Pokémon-
geleerde, krijgt Ash zijn eerste Pokémon:
Pikachu. Ook zijn vrienden Misty en
Brock steunen hem tijdens zijn zoek-
tocht. Wil jij net als Ash een Pokémon
Trainer worden? Dan is dit je kans.
Het Pokémon ruilkaartspel wordt door
duizenden mensen verzameld en ge-
speeld. In het spel probeer je je tegen-
standers te verslaan met een deck van
drie soorten kaarten: Pokémon, Energy
en Trainer. Jouw Pokémon bevechten
deze van je tegenstander. Trainers hel-
pen je Pokémon evolueren of zorgen
dat je de juiste kaarten trekt. Energy-
kaarten heb je nodig om je Pokémon
te laten aanvallen of verdedigen. Ieder
jaar verschijnen er weer nieuwe series.
Met steeds nieuwe, krachtige Pokémon
waarmee je je vrienden kan bevechten.
Yu-Gi-Oh betekent ‘Koning der Spellen’.
magic Core set 2010Dé set voor beginnende spelers
Ben je benieuwd naar Magic: The Gathe-
ring? Wil je het spel voor het eerst uit-
proberen of heb je de smaak te pakken
met je deck van 30 gratis kaarten (zie
pag. 19)? Dan hebben we goed nieuws.
Op 17 juli verschijnt ‘Magic Core Set
2010’, een nieuwe set die zich vooral
richt tot beginnende spelers.
Met eenvoudige spelregels en een sim-
pel spelmechanisme is het de ideale set
om deze nieuwe wereld te ontdekken.
Vooral het Intro Pack is op maat van
beginnende spelers. In dit Pack vind je
een deck van 40 kaarten. Je hebt hierbij
de keuze uit een deck van één van de 5
basiskleuren. Verder krijg je een booster
pack met 15 kaarten, een zeldzame blin-
kende kaart en een gids met de spelre-
gels en tactieken. Een ideale start voor
wie voor het eerst van het spel wil proe-
ven.
Maar ook voor de huidige fans is de set
iets om naar uit te kijken. De nieuwe set
bevat 249 kaarten: 20 basislanden, 15
mythische, 53 zeldzame, 60 ongewone
en 101 gewone kaarten. 50% van deze
kaarten zijn absoluut nieuw zoals de
‘Wall of frost’ en de ‘Capricious Efreet’.
De andere 50% zijn klassiekers zoals
‘Serra Angel’ en ‘Black Knight’.
RuiLKaaRtsPeLLeneen gReeP uit het aanBOD
Ka
aR
tsP
eLt
Cg
2121 www.spelinzicht.eu | spellennieuws voor iedereen
ren, de andere helft uit schaduwkaarten.
Als spelers aan de beurt zijn, proberen ze
met hun reisgenoten de Ene Ring te ver-
nietigen. De andere speler probeert dit
te beletten met schaduwkaarten, die de
invloed van Sauron symboliseren. Het
spel eindigt als de reisgenoten arriveren
op het negende landschap en de beurt
overleven.
Batman, Super-
man, Spiderman
en the X-Men?
De helden van de
grote comicbooks
van DC Comics en
Marvel komen elkaar tegen in het Ver-
sus System. Een passend kaartspel in de
tijd waarin heel wat films uitkomen over
deze superhelden.
Versus System is een kaartspel vol span-
ning en avontuur. Uiteraard staan de
kaarten vol met de bekende comicbook-
helden. Elke held heeft trouwens zijn
eigen team met helpers en schurken.
Het unieke Versus System combineert al
deze ‘kleine tcg-spellen’. Zo strijdt Bat-
man ineens tegen Dr. Octopus en pakt
Spider-Man de Joker aan. Het spel heeft
geen spelerslimiet en kan zoals alle tcg’s
zonder bord overal gespeeld worden. In
het café, in de trein of aan het zwembad.
Zeker proberen!
Space, the final fron-
tier. In ‘Star Trek, Se-
cond Edition’ verken
je vreemde nieuwe
werelden en bescha-
vingen. En dat hoeft niet steeds met ‘the
Enterprise’ te zijn. Je kiest een volk uit de
Star Trek series: de Federation, Klingons,
Romulans, Cardassians, Bajorans of de
gevaarlijke Borg en Dominion. Ieder ras
heeft zijn eigen strategie en tactiek om
het spel te winnen. Verzamel de kaarten
van bekende gezichten als captain Pi-
card, Data, Worf en nog veel meer.
Star Trek, Second Edition is een com-
pleet herziene versie van het orginele
tcg. Eenvoudiger te spelen, beter ont-
worpen kaarten en duidelijke verschillen
in de rassen. Dit alles maakt het tot een
erg spectaculair spel.
‘Lord of the Rings’ is ge-
baseerd op de filmtrilo-
gie van regisseur Peter
Jackson en de boeken-
reeks van JRR Tolkien. Wil je de Ene Ring
in Mount Doom werpen? Een Balrog
bevechten? Of je meten met Aragorn,
Legolas en Gimli? Dan moet je dit spel
zeker uitproberen.
Jij en je tegenstander starten elk met een
deck van minimum 60 kaarten. De helft
van de kaarten bestaat uit de vrije volke-
Deze en andere unieke spelmechanis-
men zorgen voor een intense beleving.
Een spel kan soms uren duren, maar de
spanning is steeds te snijden. L5R werd
voor het eerst uitgegeven in 1995 maar
telt nog steeds een hecht aantal liefheb-
bers. Mits een beetje inspanning word jij
misschien toegelaten tot hun clan?
Star Wars werd ge-
lanceerd in 1995.
Doorheen de jaren
kwamen er 11 ex-
pansies en talrijke kleinere sets tot de
laatste set verscheen in 2001. Op dat
moment was de volledige originele tri-
logie (‘A New Hope’, ‘The Empire strikes
Back’ en ‘return of the Jedi’) én ‘The
Phantom Menace’ in kaartvorm uitge-
bracht. In die jaren was het na Magic:
The Gathering het meest populaire ruil-
kaartspel. Eind 2001 werden de rechten
echter niet vernieuwd en haalde de uit-
gever de stekker uit het kaartspel.
Ook hier speelt beleving een erg sterke
rol. Alles draait rond de ‘force’ met haar
‘light’ en ‘dark side’. De rebellen tegen
het keizerrijk. Luke Skywalker tegen
Darth vader. Acht jaar na de laatste set
telt het kaartspel nog steeds een grote
schare fans. En virtueel brengen zij tel-
kens nieuwe kaarten uit die je aan het
spel kan toevoegen.
RuiLKaaRtsPeLLeneen gReeP uit het aanBOD
Ingelicht
22
KWISKIDS DOLFIJNENKWISKIDS DOLFIJNEN
OP ZOEK NAARLEUKE EDUCATIEVE SPELLEN
VOOR THUIS EN IN DE KLAS?
WWW.THUISBASIS.BE
KWISFAN VOOR GROTE MENSEN
€ 6,95
€ 6,95
€ 5,95 € 5,95
€ 12,50
€ 29,95
€ 24,95
€ 6,95€ 6,95KWISKIDS KLEUTERS TOT EN MET 6DE LEERJAAR
MALLE GETALLEN EN WARRIGE WOORDEN
HET GROTE TAALSPEL FRANS
KWISKIDS DINO’S
ZOOM
Deze vakantie zijn er een pak spellendozen te winnen!
De inspiratie van onze wedstrijd halen we uit de film
‘Le Fabuleux Destin d’Amélie Poulain’.
Speel jouw favoriete spel op een ludieke locatie, neem
een foto en stuur alles naar onze redactie. ‘Himalaya’ bo-
venop een berg? ‘Cleopatra’ aan de piramides? ‘Carcas-
sonne’ in Carcassonne of ‘Puerto Rico’ in Puerto Rico?
Stuur je foto (hoge resolutie) naar [email protected].
De drie beste foto’s maken kans op elk vijf speldozen!
Bovendien publiceren we jouw foto op onze site én in
ons volgende magazine! Het volledige wedstrijdregle-
ment lees je op www.spelinzicht.eu
WIN 5 SPELLEN
SPELINZICHT.EUBevalt ons magazine je? Dan hebben we goed nieuws.
Surf naar www.spelinzicht.eu en schrijf je in op onze
elektronische nieuwsbrief. Je krijgt dan gratis spellen-
nieuws op jouw maat.
Ken je andere spellenliefhebbers in Nederland en
Vlaanderen? Contacteer hen dan vlug. Ook zij zullen
graag meer spellennieuws krijgen.
Via de website kan je bovendien de volgende edities
van dit magazine bij je thuis laten bezorgen. Surf naar
www.spelinzicht.eu en bestel vandaag jouw gedrukte
exemplaar op kwaliteitspapier.
‘Puerto Rico’ in Puerto Rico
‘sPeL in ZiCht’ eVaLuatie
‘Spel in Zicht’ somt in zijn beoordeling de voornaamste eigen-
schappen op van elk spel zoals de gemiddelde spelduur, het
aantal spelers en de leeftijd. Bovendien krijg je extra informa-
tie in vier handige categorieën. Op die manier gidst ‘Spel in
Zicht’ je door de spellenwereld
• spelmateriaal: hoe mooier, functioneler, duurzamer het
spelmateriaal, hoe hoger de score in deze categorie.
• tactiek: in welke mate ben je afhankelijk van toevallige ge-
beurtenissen zoals het trekken van kaarten, een dobbelsteen-
worp of specifieke vakken op het spelbord. Een hoge waarde
wijst erop dat een spel een grote eigen tactische inbreng
vraagt. Een lage waarde op een hoge toevalsfactor.
• interactie: geeft aan of de spelers het gevoel hebben dat ze
‘samen’ spelen. Spellen waar iedereen bij elke speelbeurt ac-
tief betrokken is, scoren hoog. Spellen waar je vooral je eigen
spel speelt of beslissingen neemt die weinig of geen invloed
hebben op andere spelers, krijgen minder sterren.
• Complexiteit: de hoeveelheid factoren waarmee je rekening
moet houden. Ook de spelregels spelen hierin een belangrijke
rol. Een hoge waarde duidt aan dat er grote inspanningen no-
dig zijn om zowel het spel te begrijpen als het te spelen. Mak-
kelijke partyspellen en kinderspellen krijgen vanzelfsprekend
minder sterren.
Het aantal sterren geeft geen appreciatie van een spel. Zo
verkiezen sommige spelers bewust een spel met een erg lage
complexiteit of een familiespel met een erg grote toevalsfac-
tor waardoor iedereen kan winnen. Anderen zetten graag hun
tanden in een tactisch meesterspel. De sterren geven een indi-
catie van wat het spel te bieden heeft.
SpelmateriaalTactiek
ComplexiteitInteractie
20minuten
vanaf7 jaar
2-6spelers
Auteur(s): Mark ForsythUitgever: Goliath
‘sPeL in ZiCht’ eVaLuatie
2�
KWISKIDS DOLFIJNENKWISKIDS DOLFIJNEN
OP ZOEK NAARLEUKE EDUCATIEVE SPELLEN
VOOR THUIS EN IN DE KLAS?
WWW.THUISBASIS.BE
KWISFAN VOOR GROTE MENSEN
€ 6,95
€ 6,95
€ 5,95 € 5,95
€ 12,50
€ 29,95
€ 24,95
€ 6,95€ 6,95KWISKIDS KLEUTERS TOT EN MET 6DE LEERJAAR
MALLE GETALLEN EN WARRIGE WOORDEN
HET GROTE TAALSPEL FRANS
KWISKIDS DINO’S
ZOOM
Bij De Banier kun je terecht voor een leuk gezelschapsspel, origineel spelmateriaal, circusmateriaal of ritmische muziekinstrumentjes. Bovenal is De Banier specialist in creatieve technieken. In onze winkels vind je meer dan 10 000 creatieve producten!
WINKELS:Aalst, Molenstraat 65, 053-70 13 80Antwerpen, Kipdorp 30, 03-202 24 71Brugge, Katelijnestraat 67, 050-33 86 51Brussel, Kolenmarkt 85, 02-511 44 31Gent, Hoefslagstraatje 1, 09-233 87 87Hasselt, Vaartstraat 14, 011-23 14 89Leuven, J.P.Minckelersstraat 29, 016-29 97 84Mechelen, O.L.Vrouwestraat 34, 015-41 02 34Roeselare, Delaerestraat 16, 051-24 35 11Turnhout, Warandestraat 97, 014-42 15 13Sint-Niklaas, Nieuwstraat 13, 03-766 07 66
ALGEMENE DIENSTEN EN MAGAZIJN:Langstraat 24, 2140 BorgerhoutTel. 03-270 04 44 – fax 03-270 04 49E-mail: [email protected] – www.debanier.be
www.debanier.be
vind jegezelschapsspelen
Pittige
bij De Banier!
WINKELS:WINKELS:AalstAntwerpenBrugge
Gent
AD_Banier.indd 1 30/06/09 15:40