Speerpunten voor de toekomst vrijwillige inzet Overijssel

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

In oktober en november 2009 zijn we

de provincie ingetrokken om informa-

tie op te halen aan de basis. In heel

Overijssel voerden we verhelderen-

de gesprekken met ambtenaren en

medewerkers van vrijwilligerscen-

trales en vrijwilligersorganisaties.

Daarnaast hebben we ‘dwarsliggers’

met een verfrissende of tegendraadse

mening opgezocht. Op 24 november

zijn we verder gaan discussiëren over

de toekomst van de vrijwillige inzet

in Overijssel. Tijdens de bijeenkomst

Overijssel Overmorgen Vrijwillige

Inzet bij SVWO/Arcon in Borne werden de

discussies in de zaal ingeleid door een

forum bestaand uit:

• Marcel Hoogenboom, universitair

docent/onderzoeker bij de Universi-

teit van Utrecht

• Rob de Jong, directeur van VCD

Buro voor Vrijwillige Inzet in Deventer

Speerpunten voor de toekomst vrijwillige inzet Overijssel

SVWO/Arcon heeft in opdracht van de Provincie Overijssel het

ontwikkeltraject Vrijwillige Inzet opgezet. We richten ons op

de belangrijkste ontwikkelingen voor de toekomst rondom

vrijwillige inzet, de ondersteuningsbehoefte van organisaties

die werken met vrijwilligers

en het samenbrengen

van betrokkenen.

• Bernard Korbeld, lid Raad van

Toezicht SVWO/Arcon, oud-directeur

ROC van Twente

• Theo Morskate, statenlid Provincie

Overijssel

• Siny Pots, winnaar publieksprijs

‘Overijsselse Vrijwilligers Prijs’

• Maarten Witteveen, directeur/

bestuurder van SVWO/Arcon

Aan het eind van de bijeenkomst heb-

ben we een speerpuntenlijst voor de

komende jaren opgesteld. Daarmee

kunnen we in 2010 het ontwikkeltraject

Vrijwillige Inzet doelgericht voortzet-

ten. In deze nieuwsbrief leest u alles

over de toekomstvisie die op 24 novem-

ber naar voren is gekomen. Tot slot:

blokkeer alvast maandag 22 maart in

uw agenda voor de volgende bijeen-

komst Vrijwillige Inzet.

TOP 12 vrijwillige inzet

Overijssel Overmorgen

ONTMOETING

noaberschap/eigen kracht/iets

betekenen voor mensen in de stad;

CULTUUROMSLAG

van consumerend naar investerend

gedrag; verantwoordelijkheid

nemen; vrijwillige inzet of meer

betalen?;

FACILITEREN

door overheid en organisaties:

sociale infrastructuur, handvatten

aanbieden (bijv. boekhoud-

programma’s), minder protocollen;

MAATWERK

inspelen op diversiteit doelgroep/

benadering (leeftijd, stad/dorp,

hoog/laagopgeleid, allochtonen);

COMPETENTIES

van vrijwilligers in kaart brengen,

getuigschriften aanbieden;

BELONING/WAARDERING

waarderingsmethodes, vergoeding

vrijwilligers;

DEMOGRAFISCHE ONTWIKKELING

ontgroening/vergrijzing/krimp;

ARBEIDSPARTICIPATIE VROUWEN

welke gevolgen had/heeft dat?;

ONGEBONDEN BURGERINITIATIEF

ONDERZOEK/MONITOREN

KLEINSCHALIGHEID

ROL VAN DE OVERHEID

Overijssel Overmorgen.indd 1Overijssel Overmorgen.indd 1 15-01-10 14:1615-01-10 14:16

Aantrekkingskracht Vrijwilligers-

organisaties ervaren werving als een

knelpunt. Maar zijn er echt te weinig

mensen beschikbaar of is dat vooral

een schrikbeeld van organisaties?

Passen wensen en behoeftes van hui-

dige (oudere) organisaties wel bij die

van nieuwe vrijwilligers?

Om aantrekkelijk te zijn voor nieuwe

vrijwilligers moet een organisatie al-

lereerst een helder vrijwilligersbeleid

voeren. Daarbij horen: investeren in

vrijwilligers, waardering tonen voor

vrijwillige inzet en taakomschrijvingen

met ureninzet. De nieuwe vrijwilliger

wil taken met een kop en een staart -hij

wil weten waar hij aan begint.

De cultuur binnen een organisatie be-

paalt sterk haar aantrekkingskracht.

Huidige vrijwilligers zijn de grootste

wervers: via hun netwerken maken

zij anderen enthousiast. Investeren in

relaties kan dan ook veel opleveren.

Leden van organisaties gaan zich

steeds meer als consumenten gedra-

gen. Om hun inzet op lange termijn te

behouden is een cultuuromslag nodig.

Vrijwilligers moeten meer worden ge-

worven op talenten die ze zelf willen

inzetten, niet op algemene inzetbaar-

heid.

Voor jongeren en allochtonen zijn nieu-

we wervingsmethoden nodig. Vergrij-

zing doet de vraag naar informele zorg

toenemen. Door onder meer de grotere

arbeidsparticipatie van vrouwen zijn er

juist minder vrijwilligers beschikbaar.

Onduidelijk is nog hoe bezuinigingen

en andere beleidsmaatregelen het

beroep op vrijwillige inzet zullen be-

invloeden. Een positieve ontwikkeling:

digitalisering maakt bepaalde soorten

vrijwilligerswerk veel aantrekkelijker.

Leeftijd Jongeren hebben weinig tijd

en zoeken werk voor ’s avonds of in het

weekend. Meestal willen ze niet nauw

in het verband van een vrijwilligers-

organisatie betrokken worden. Wel

hechten ze aan professionaliteit en

structuur in het werk. Ouderen willen

juist graag bij een groep horen, willen

iets samen doen en zijn wel overdag

beschikbaar. Ze vinden zichzelf niet

snel te oud. Organisaties moeten daar-

van profi teren en aanpassingen door-

voeren zodat ouderen kunnen blijven

functioneren. Nieuwe ouderen stellen

zich onafhankelijker op en willen zelf

de regie voeren. Om jongeren en oude-

ren te laten samenwerken zijn nieuwe

verbindingen nodig. Maatwerk, duide-

lijke afspraken, strakke organisatie,

verdeling van taken en verantwoorde-

lijkheden voor beide groepen zijn hier-

bij de steekwoorden. Er moet nu beleid

ontwikkeld worden voor de aankomen-

de ontgroening en vergrijzing.

Anders en vernieuwing De maatschap-

pij wordt zakelijker, zo kopen mensen

vaak vrijwilligerstaken af. Jongeren

nemen liever een betaalde bijbaan, al

verdient een vrijwillige thuishulp bij-

voorbeeld 1 à 2 euro per uur. Ook vrij-

willigerswerk voor studiepunten kan

aantrekkelijk zijn voor jongeren.

Maatschappelijke stages (MaS) moe-

ten aansluiten bij de passie, talenten of

competenties van jongeren. Geef jon-

geren dus geen ‘rotklusjes’. Een MaS

moet hen iets opleveren: competenties

of een startkwaliteit voor de arbeids-

markt. Organisaties weten dit nog niet

altijd zinvol in te vullen. Maatschappe-

lijke organisaties kunnen jongeren via

de MaS met hen laten kennismaken.

De rol van de overheid is faciliterend;

de overheid moet zich bewust zijn van

haar plek en mag het vrijwilligerswerk

niet overnemen. Anders wordt mis-

schien de aanwezige maatschappelijke

kracht door de overheid ‘doodgeorgani-

seerd’. Gemeenten hebben een onhel-

dere, telkens verschillende rol: afwis-

selend regisseur, subsidieverstrekker,

opdrachtgever, partner of bezuiniger.

In dat geval moeten ze duidelijk maken

welke sociale infrastructuur in stand

moet blijven en wat daarvoor nodig

is. Meer helderheid over de gewenste

rol van de gemeente en een betere af-

stemming tussen landelijke, regionale

en gemeentelijke overheid over het

vrijwilligersbeleid zijn gewenst.

De WMO is een instrument voor de civil

society dat veel ruimte biedt voor eigen

initiatieven van de burger. Burgerinitia-

tief is het trekpaard van de maatschap-

pij; hierin is meer (bij)sturing nodig.

De thema’s

Wat is er besproken tijdens de bijeenkomst Overijssel Overmorgen Vrijwillige Inzet?

DeDeDD rol van de overheeid is facilitereeeenendd

Nieuwe ideeën:

• werkwijze van eigen kracht-

centrales in het vrijwilligerswerk

inzetten om sociale cohesie te

bevorderen;

• werknemersvrijwilligerswerk,

mentoring/maatjeswerk,

gebiedsgericht of buurtgericht

werken;

• nieuwe verbindingen: samenwer-

king met Kulturhusen, MaS.

Het is een uitdaging

om de civil society zodanig

tot leven te brengen

dat die spirit vanzelf weer

tevoorschijn komt.


Allesbegint.vrijwillig

Speerpunt

‘belonen en

waarderen’Wist u dat het vrijwilligerswerk de

Nederlandse samenleving minstens

vijf miljard euro aan waarde biedt,

als je met de standaard uurvergoe-

ding voor informele arbeid van vijf

euro rekent? Hanteer je de markt-

prijs voor dienstverlening, dan stijgt

de waarde van het vrijwilligerswerk

tot ver boven de twintig miljard.

Vrijwilligers doen belangeloos hun

werk, dus waardering en persoon-

lijke aandacht zijn extra op hun

plek. Dat is dan ook een van de

speerpunten op onze lijst van 24 no-

vember 2009. Een goed begin voor

elke organisatie is allesbegint.vrij-

willig, een promotiecampagne voor

de vrijwillige inzet, ondersteund

door de provincie. Om vrijwilligers

persoonlijk te bedanken kan elke

Overijsselse organisatie via www.

allesbegintvrijwillig.nl kosteloos

waarderingscertifi caten voor haar

vrijwilligers aanvragen. In de loop

van het jaar volgen nog veel meer

initiatieven. Houd kortom de web-

site in de gaten.site in de gaten.

“Als zestienjarige zat ik al in het be-

stuur van de volleybalvereniging en de

muziekvereniging. Ik ben een geboren

organisator; mensen noemen me vaak

een regelkont! Op een cursus ‘Oriënta-

tie leidinggeven’ heb ik geleerd dat je je

kwaliteiten moet benutten. Doe vooral

dingen die je goed kunt, dat wordt ge-

waardeerd. Iets wat je niet kunt, moet

je niet doen, dat doet een ander wel.

Iedereen heeft zijn kwaliteiten, toch?”

“Het mooiste aan vrijwilligerswerk vind

ik de dankbaarheid van mensen, de

energie die ik erin kwijt kan en de con-

tacten die ik leg. Of het nu op vakantie

met gehandicapten is, bij het internati-

onale topvolleybaltoernooi in Almelo of

bij het stel met een verstandelijke be-

perking dat ik begeleid bij zelfstandig

wonen. Met een beetje begeleiding lukt

het ze, dat doet me goed. Deden maar

veel meer mensen zoiets… het is toch

maar weinig werk?”

“Ik vind het jammer dat mensen geen

tijd meer hebben, of die niet maken. De

meeste gezinnen zijn tweeverdieners,

individualistisch en materialistisch:

wel geld, geen tijd. Tijd willen ze wel

afkopen: ze betalen ze liever meer con-

tributie aan een vereniging. In de toe-

komst wordt eenzaamheid een groot

probleem, mede door de vergrijzing.

We moeten voor elkaar blijven zorgen.

Daarom brengen we bij Stichting de

Zonnebloem mensen bij elkaar. Vrijwil-

ligers zijn daarbij hard nodig.”

“Het mooiste van het winnen van deze

prijs vind ik dat er dankzij alle publi-

citeit nieuwe vrijwilligers bijgekomen

zijn. Veel mensen weten de weg ge-

woon niet te vinden en dat is jammer.”

Siny Pots

Winnaar Publieksprijs Overijsselse Vrijwilligersprijs 2009


Colofon

SVWO/Arcon

Azelosestraat 25

7622 NC Borne

T: 074 242 65 20

E: [email protected]

I: www.arcon.nl

Aan deze uitgave werkten mee:

Sybren Bouwsma, Frans van Ginkel,

Adrie van Nieuwenhuijzen,

Eline Pool en Siny Pots

Voor meer informatie kunt u contact

opnemen met Eline Pool

([email protected])

Deze nieuwsbrief is ook te

downloaden vanaf www.arcon.nl

Eindredactie: Marten Schulp

Vormgeving: www.zwietart.nl

Vrijwillige Inzet

Maandag 22 maart 2010

Innovatieve bijeenkomst over mantelzorg (9.30–13.30 uur)

en vrijwillige inzet (12.30–16.00 uur)

Inclusief netwerklunch.

Locatie en meer details volgen nog. Zie www.arcon.nl.

Nederlanders moeten aan het vrijwilligerswerk. Het lijkt zelfs zo ver te gaan dat als je

er een beetje bij wilt blijven horen, je iets nuttigs moet doen voor de medemens. Naast

je werk! Alsof het gewone leven al niet druk genoeg is. Ik heb niks met vrijwilligers-

werk, althans niks met het woord. De enige voorstelling die ik erbij heb is het bezor-

gen van maaltijden bij nooddruftige bejaarden. Ooit heb ik daar – als ziektevervanger

van de echte bezorger – een bijdrage aan geleverd. Op pad met een auto vol eten,

verpakt in vernuftig aan elkaar geklemde minipannetjes. “Als het kan een beetje door-

rijden,” zei de kok van het plaatselijk bejaardenoord, “dan heeft de laatste ook een

warme maaltijd.” De eerste bejaarde was niet thuis, een tweede had een krankzinnige

hond die dacht dat ik zijn maaltijd was. De derde, een statige heer van bijna negentig,

veegde net de laatste kruimels van zijn mond: “ik heb niks besteld, ik verwacht u mor-

gen!” De vierde vond dat ik te laat was. En zo ging het verder. Een oprecht dankbaar en

uiterst vriendelijk opaatje of omaatje werd niet aangetroffen. Na die eerste en enige

ervaring heb ik me afgemeld. De coördinator stond er niet van te kijken: “Ik had me al

afgevraagd of het wel wat voor jou zou zijn.” Goed doen voor de medemens en zeker

de oudere medemens valt niet mee. Lag het aan de activiteit, de doelgroep of aan

mij? Dan maar in de medezeggenschapsraad van de school van de kinderen. Je moet

tenslotte wat. Tijdens de eerste vergadering zegt het onderwijsteam het vertrouwen

in de directeur op. Na een half jaar bemiddelen, puinruimen en een ontslagprocedure

was ook daar de lol vanaf. Een paar weken later werd ik door een collega-wielrenner

– ik ren wiel – gevraagd of ik iets wil doen voor de Ronde van Mijn Woonplaats. En als

ik tijd heb ook voor een paar andere rondes in de regio. Ik sleep nu regelmatig met

dranghekken en zorg voor de veiligheid op de parcoursen. Met een leuke ploeg. We

beginnen met koffi e en na afl oop een biertje. Na het seizoen is er een feestavond dan

kijken we met z’n allen naar de video’s die mijn vriend Marten van de wedstrijden

maakt. Hartstikke gezellig. Past beter bij mij dan dat vrijwilligerswerk.

Frans van Ginkel


Speerpunten voor de toekomst vrijwillige inzet Overijssel

Documents

Transcript of Speerpunten voor de toekomst vrijwillige inzet Overijssel