Relatiemagazine Laride ID 2014

1

Een uitgave van Laride | Hart voor huisvesting

PicusKadeWaardevolle aanWinst voor BouWinvest

‘t Wingerds hofopen dialoog sleuteltot succes

SintLucascreative community geeft ruimte aan talentontWikkeling en samenWerking

Fontys Hogescholen Huisvesting draagt Bijaan goed onderWijs

2 3

24

naar nieuwe mogelijkheden en passende samenwerkingsmodellen voor die ene unieke situatie. Met succesvolle projecten als gevolg.

Instandhouding en beheer worden door de nieuwe decentralisatieregels voor onderwijs ook steeds belangrijker. Strategisch voorraadbeheer is een vereiste om vastgoed ook in de toekomst economisch rendabel te laten presteren. Laride heeft geïnvesteerd in de opleiding van twee experts, die conditiemetingen volgens de NEN 2767 uitvoeren. Voor schoolbesturen en diverse corporaties stellen wij langetermijnonderhoudsplannen op en adviseren wij in het strategisch voorraadbeheer.

Wij zien in alle markten een verschuiving in marktvraag en opdrachtgeverschap. Op basis van ondernemerschap en creativiteit zijn wij continu op zoek naar nieuwe toegevoegde waarde om projecten haalbaar te maken. Hoe we dat doen, of hebben gedaan, vertellen onze opdrachtgevers graag in deze nieuwe Laride ID.

Veel leesplezier!

René ClijsenDirecteur

Zorgcluster OerleMaatschappelijk vastgoed vraagt om verbinding van partijen 8

DAF MuseumUitbreiding DAF Museum dankzij plan PicusKade 6

Creative CommunityToekomst voor talentontwikkeling en samenwerking 12Helpt Elkander NuenenNieuwe rol voor woning-corporaties

16Fontys HogeschoolOnderwijsvisie leidend in huisvestingsconcept

18

‘t Wingers hofOpen dialoog sleutel tot succes

26

PicusKadeWoningontwikkeling op cultuurhistorische plek in Eindhoven

4

8

26

16 18

12

64

w w w. l a r i d e . n l

Vorig jaar lanceerde Laride een nieuwe website. Neem eens een kijkje op www.laride.nl

Wij zijn ook nog steeds te volgen via @LarideBV

Plan WeverspoortInvesteren in kwaliteit en leefbaarheid

24

De wereld verandert meer dan ooit. Vernieuwing heeft de toekomst. Ook Laride neemt haar verantwoordelijkheid en is ver op weg naar een (nieuwe) toekomstbestendige rol om in te kunnen blijven spelen op de dynamische marktvraag van onze opdrachtgevers.

Corporaties worden geconfronteerd met bezuinigingen en aanpassingen van hun organisatie door gewijzigd overheidsbeleid. Hoe kunnen ze dan toch binnen deze regels waardevol vastgoed blijven ontwikkelen? Wat ons betreft door samenwerking met commerciële marktpartijen die graag willen investeren in kwalitatief goed wonen. Dus brengen wij corporaties, beleggers en ontwikkelaars samen, want verbinden van partijen is onze kracht.

En daar waar corporaties door afgenomen ontwikkelactiviteiten hun organisaties moeten reorganiseren, staan wij hen zowel beleidsmatig als operationeel bij vanuit de flexibele schil. Daarbij maken wij gebruik van gangbare financiële rekentools als Reaforce, zodat wij verantwoordelijken van de juiste managementinformatie kunnen voorzien. Wij brengen de vraag op een strategisch moment naar de markt, inventariseren en beheersen de risico’s om valkuilen te voorkomen en sturen processen op basis van taakstellende kaders.

Door al die nieuwe regelgeving kunnen corporaties het ook niet meer alleen. Wijkgerichte oplossingen zorgen voor duurzame toekomstwaarde in een leefgebied. Samenwerking met onderwijs, zorg en welzijn én de integratie van vastgoed is dan een must. Dat vraagt om anders denken en de lef om het anders te doen. Wij zoeken steeds

toekomst-Bestendige

toegevoegde Waarde

4

Op het terrein van de voormalige Picus-fabrieken - grenzend aan de binnenstad van Eindhoven - worden eengezinswonin-gen, appartementen en studio’s ontwik-keld. Het plan bestaat uit de nieuwbouw van een grote variëteit aan koop - en huurwoningen met parkeergarage en bergingen en de uitbreiding van het DAF Museum met 1.100 m2. Deze binnenste-delijke gebiedsontwikkeling is een rijke toevoeging aan het woonaanbod in de gemeente Eindhoven.

HistorieHet Picusterrein maakte vroeger onder-deel uit van het industriegebied langs het Eindhovens Kanaal. Hier stonden de eer-ste DAF-fabrieken en ontstond de eerste industrie in Eindhoven. Het kleinschalige industriële erfgoed zorgt ervoor dat het terrein zich onder-scheidt van andere gebieden in de stad. De plek dichtbij de binnenstad en aan het water is uniek voor Eindhoven. De his-torie van de locatie geeft het terrein een bijzondere identiteit.

Opdrachtgever Wooninc., EindhovenBelegger Bouwinvest, AmsterdamArchitect Diederendirrix

Architecten, EindhovenAantal m² ca. 30.600Aantal woningen 248

picuskadein Het kort

5

Vermogensbeheerder Bouwinvest is altijd op zoek naar nieuwe of

jonge, bestaande woningen in de geliberaliseerde woningmarkt om

deze toe te voegen aan haar portefeuille en daarmee rendement te

behalen voor haar aandeelhouders. Steeds vaker wordt daarbij de samenwerking

gezocht met woningcorporaties die het sociale deel van de woningen voor hun

rekening nemen. Bouwinvest is heel blij met de samenwerking met Wooninc., de

initiator van het plan PicusKade. “Met dit plan hebben wij kwalitatief hoogwaar-

dige en duurzame woningen aan onze portefeuille toe kunnen voegen”, aldus

Michiel de Bruine, Hoofd Asset Management Residential van Bouwinvest.

picuskade Waardevolle

aanWinstBouWinvest

Monica Stekelenburg

en Michiel de Bruine

van Bouwinvest

Ambitie“Bouwinvest is ambitieus als het gaat om nieuwe investeringen in vastgoed. Het marktaandeel in Brabant is momen-teel 3% en dit willen we graag uitbrei-den. Door flink te investeren in appar-tementen en eengezinswoningen wil het Residential Fund de komende drie jaar met 500 miljoen groeien. Het accent ligt dan voornamelijk bij nieuwbouwprojec-ten.” Maar volgens Acquisiteur Monica Stekelenburg heeft Bouwinvest ook inte-resse in jong, bestaand vastgoed. “Bij-voorbeeld geliberaliseerde woningen die woningcorporaties willen afstoten. Als ze voldoen aan onze kwaliteitsstandaard, willen wij ze graag in onze portefeuille opnemen.”

DoelstellingenWoningen die in aanmerking komen voor Bouwinvest moeten aan diverse criteria voldoen. “Bij voorkeur zijn het

binnenstedelijke ontwikkelingen in één van onze 4 kernregio’s (Randstad, Brabantse Stedenrij, Arnhem/Nijmegen en Zwolle)”, vertelt Stekelenburg. “De woningen moeten geschikt zijn voor 1-2 persoonshuishoudens of gezinnen en vallen in het middeldure huursegment tussen € 700-€ 1.200 per maand. Bovendien moeten de woningen passen bij de doelgroep. In een VINEX-wijk bouw je andere woningen dan in de binnenstad van Amsterdam. Als beleg-ger vinden wij het belangrijk om met deze verschillen rekening te houden, zodat we ons product daarop aan kun-nen passen. Want als het past, rendeert het ook.”

PicusKadeVia een wederzijdse relatie kwam Bouw- invest in contact met Laride die in opdracht van Wooninc. de plannen voor PicusKade ontwikkelt. “Wij zijn heel blij

dat wij een gedeelte van de ontwikkeling van Wooninc. over kunnen nemen”, zegt De Bruine. “PicusKade heeft een geweldige ligging op een cultuurhistorische plek en ligt op loop-afstand van de Eindhovense binnenstad. De combinatie van oud en nieuw, naast het DAF Museum in een mooie woon-wijk, is een ideale mix voor beleggers. Het plan voldoet ruimschoots aan onze kaders en kent tevens een gevarieerd aanbod aan woningen met een eigen ondergrondse parkeergarage. Bouwinvest waardeert bovendien de duurzaamheidsambitie van het plan, dat een hoge GPR-score heeft.”

SamenwerkingLaride heeft de contractvorming en con-tacten tussen Wooninc. en Bouwinvest begeleid. Stekelenburg is erg blij met het persoonlijke contact en de kordate houding van René Clijsen. “Hij spreekt de taal van de corporaties en kan daar-mee de vertaalslag maken naar beleg-gers die een meer bedrijfseconomische insteek hebben. Bovendien is Laride een laagdrempelige organisatie met een sterke verbindende werking. Zij slaat letterlijk bruggen tussen partijen. Het was de eerste keer dat wij samenwerkten, maar hopelijk niet de laatste.”

6 7

Zelf ‘de broek’ ophoudenHet DAF Museum wordt gerund als een onderneming en moet haar inkomsten zelf verdienen. “Wij zijn afhankelijk van sponsoring en entreegelden, want wij ontvangen geen overheidssubsidie”, aldus Staals. “Vandaar dat we naast het museum ook enkele jaren geleden ge-start zijn met educatieve programma’s als het DAF Veilig Verkeer Fonds en het Trucknasium. Het Veilig Verkeer Fonds leert kinderen veilig omgaan met trucks in het verkeer. Met het Trucknasium proberen wij middelbare scholieren via moderne middelen en media te interes-seren voor techniek. Want techniek is niet langer ‘overalls’ en ‘vetten’. Leer-lingen ervaren bijvoorbeeld wat het effect is van luchtweestand op brand-stofverbruik en CO2-vorming. Techniek is ook economie en draait steeds vaker

om duurzaamheid.” Bestuursvoorzitter Marc van Doorne vindt dit kenmerkend voor het DAF Museum. “Wij lopen on-dernemend graag voorop om mensen te blijven interesseren voor de DAF historie en techniek in het algemeen.”

VrijwilligersOm de boel draaiende te houden, leunt het DAF Museum op bijna 140 vrijwil-ligers. Dit zijn gepassioneerde DAF’ers of mensen met een educatieve achter-grond. Staals: “Van de koffie tot aan de restauratie van trucks, bussen, race-wagens of personenauto’s kunnen wij rekenen op deze enthousiaste vrijwil-ligers. Op dit moment werken wij aan de digitalisering van ons historisch archief, bestaande uit foto’s en documenten. Uit-besteden van dit werk is onbetaalbaar. Dus doen wij het zelf.

uitBreidingdaf museumdankzij planpicuskade

Het DAF Museum in Eindho-

ven heeft al enkele jaren de

wens om uit te breiden, zo-

dat het nog beter invulling kan geven

aan haar activiteiten. De hoofdtaak is

het in stand houden van het indus-

trieel erfgoed van DAF vanaf 1928.

Naast een museale functie heeft het

instituut ook een educatieve functie.

Incidenteel verhuurt het ruimtes voor

automobiel gebonden bijeenkomsten.

“Met de 1.100 m² extra kunnen we

op deze historische plek blijven en

de collectie compleet maken”, vertelt

bestuurslid Hans Staals enthousiast.

Hans Staals en Marc van Doorne

Dit kost tijd, maar onze vrijwilligers heb-ben die tijd én geduld. Zonder de moti-vatie van onze vrijwilligers was het ons nooit gelukt dit voor elkaar te krijgen. Nu kunnen wij straks, als de uitbreiding klaar is, een soort boekwinkel starten. Hier kunnen bezoekers foto’s bestellen of onderhoudsgegevens van motoren of onderdelen opvragen. Wij willen de sfeer van het verleden behouden, maar moeten ook bij de tijd blijven.”

VakmanschapDe mensen die nu als vrijwilliger aan het DAF Museum verbonden zijn, hebben een sterke band met het moederbedrijf. Zowel Staals als Van Doorne realiseren zich dat dit in de toekomst wel eens zou kunnen veranderen als mensen tot 67 jaar moeten blijven werken. “Wij gingen tussen 57-62 jaar met pensioen”, vertelt Staals. “Dan heb je nog wel zin om als vrijwilliger aan de slag te gaan. Boven-dien werken mensen tegenwoordig niet meer 30 jaar of langer voor dezelfde

baas en hebben dus minder binding. Het zal dus nog wel een uitdaging worden om ook in de toekomst vrijwilligers aan ons te blijven binden, zeker als het gaat om vakmensen met een specifiek vakmanschap. Hoe vinden we straks plaatwerkers die nog weten hoe ze staal moeten ‘kloppen’? Het productieproces verandert, traditioneel vakmanschap verdwijnt en er ontstaat nieuw vakman-schap. Toch zullen wij in de toekomst nog oude modellen ‘met de hand’ moe-ten restaureren.”

UitbreidingsplannenAnticiperend op mogelijk toekomstige uitbreidingsplannen had het DAF Museum in het verleden al grond aan-gekocht achter de loods. “Toen Wooninc. plannen maakte om het terrein Picus-Kade te ontwikkelen, kwamen ze bij ons terecht”, vertelt Van Doorne. “Samen hebben we onderzocht hoe de uitbrei-ding van het DAF Museum in de plannen zou kunnen passen. Want het museum

ligt op een markant punt en heeft aan-trekkingskracht voor bewoners. Boven-dien oogt de industriehal niet mooi aan de buitenzijde. Door de grond achter de loods in te ruilen, krijgen wij nu een uitbreiding aan de kanaalzijde en wordt de benedenverdieping van de woontoren ingericht als museum. De meest mooie ontwerpen zijn de revue gepasseerd, maar wij moeten de inrichting en exploi-tatie zelf investeren. Dus zijn de plannen enkele keren heen en weer geweest. Nu ligt er een goed plan. Het is een een-malige kans om als DAF Museum finan-cieel verantwoord te kunnen groeien.”

KeuzeprocesIn dat keuzeproces om te komen tot een goed plan, speelde Laride een be-langrijke rol. Staals: “Zij bleven in het veranderende tijdbeeld – de woning-markt zakte in – zoeken naar mogelijke varianten voor alle partijen. Dat deden ze snel en gedegen, zonder dat er een nieuw vergunningenproces doorlopen hoefde te worden. Laride heeft de positie van het museum goed begre-pen en vertegenwoordigd. Net als ons bestaansrecht door de kosten laag te houden. Wij willen niet de entreeprijzen verhogen omdat wij uitbreiden.” Van Doorne vult aan: “Dit is een fantastische kans voor het museum. Vanwege het gezamenlijke doel, verloopt de samen-werking uitstekend. Wij zijn trots dat wij als museum het historisch erfgoed van DAF op deze wijze mogen bewaken voor de toekomst.”

8

Zorgcluster OerleDe gemeente Veldhoven heeft het voormalige KI-station in Oerle aangewe-zen voor een zorgcluster. Omdat ‘thuis al een gevestigde partij is in het dorp, is hen gevraagd voor deze locatie een huisvestingsonderzoek te verrichten.

“Daarvoor hebben we Laride ingescha-keld”, vertelt Van Splunder. “Zij be-schikken over contacten binnen de gemeente Veldhoven en over de speci-

Zorg in beweging“Momenteel zie je een accentverschui-ving in de zorg van ‘zorg op locatie’ naar zorgverlening bij de mensen thuis”, vult Anton Wijnhoven van Laride aan. “Zorgverlener ZuidZorg – betrokken bij het cluster in Oerle – denkt mee in het faciliteren van zorg aan huis. We proberen samen met betrokkenen het wijzigende overheidsbeleid te vertalen naar een nieuw zorgconcept en pro-beren ‘zorg thuis’ nog verder door te trekken, zodat ouderen langer in hun eigen vertrouwde omgeving kunnen blij-ven wonen. Dat vraagt om een andere manier van denken en betekent een an-dere manier van ontwikkelen. Zo wordt bijvoorbeeld nagedacht over het creëren van voorzieningen om mantelzorgers te ondersteunen in hun zorg voor familie of dierbaren.”

Maximaal draagvlakHet dorp Oerle kenmerkt zich door een hechte gemeenschap met een eigen dorpsvereniging en een werkgroep ‘zorg in het dorp’. De werkgroep ‘zorg in het dorp’ denkt actief mee in de ontwik-kelingen van het zorgcluster. Van Splunder: “Wij willen optimaal gebruik maken van de kracht die er

fieke expertise, die nodig is om samen met verschillende partijen een lange-termijnvisie op wonen en zorg te kun-nen ontwikkelen. Ons doel is om een zorgcluster te ontwikkelen waarin par-tijen over een lange periode met elkaar samenwerken. Laride heeft voor ons de verschillende zorgaanbieders in kaart gebracht, hun interesse gepeild en twee scenario’s uitgewerkt. Op dit moment zijn we met een achttal partijen in ge-sprek om tot consensus te komen.”

maatscHappelijk vastgoed

vanuit Het Hart

Woonstichting ‘thuis wil niet alleen betaalbare huisvesting voor

mensen met een smalle beurs bieden, maar ook huisvesting

faciliteren voor kwetsbare doelgroepen in de samenleving.

Hun participatie in het Zorgcluster Oerle en het particuliere initiatief JOVO/

Woondroom sluit daar prima bij aan. “Maatschappelijk vastgoed ontwikkelen

vraagt om een flinke portie geduld”, zegt gebiedsregisseur Ruud van Splunder,

“maar geeft tevens veel voldoening als het project slaagt.”

Ruud Splunder van ‘thuis en Anton Wijnhoven

9

partijen verBinden is dekracHt van laride

Voormalig KI-station Oerle

10 11

en de exploitatie. Bovendien is het een soort hybride model met zorgverleners die vast in het cluster gehuisvest zijn en zorgverleners die er alleen een spreek-kamer huren en elders een praktijk voeren.” Op dit moment is er op hoofd-lijnen overeenstemming en worden de afspraken vastgelegd in overeenkom-sten. Als de projectkaders gereed zijn, kan gestart worden met het ontwerp.

Partners“In dit gehele proces speelt Laride een belangrijke rol”, vervolgt Van Splunder. “Zij spreken onze taal en hebben aan een half woord genoeg. In een gecom-pliceerd proces als dit hebben zij een onafhankelijke rol, waardoor ze stu-

ring en richting kunnen geven aan het proces en het creëren van draagvlak. Ik heb het gevoel dat we het ‘samen’ doen. Ik hoef niets uit te leggen, ze be-grijpen hoe het zit. Dit bleek ook al eer-der bij het project ‘JOVO/Woondroom’, waarvoor Laride op basis van gesprek-ken met toekomstige bewoners een prikkelvrije woonomgeving creëerde.”

Huisvesting op maatJOVO/Woondroom in Veldhoven is een particulier ouderinitiatief voor jong vol- wassenen met een vorm van autisme. Dit maatwerkproject biedt een ‘eigen woonplek’ voor jongeren die anders thuis zouden moeten blijven wonen. Wijnhoven: “Het woonproject ligt mid-den in de wijk en huisvest twee woon-concepten onder één dak. Men kan kie-zen voor zelfstandig wonen met zorg op afroep of, voor wonen met 24-uurs zorg. Beide bewonersgroepen maken gebruik van gezamenlijke faciliteiten en ruimtes. Aan de buitenkant is niet te zien dat dit (zorg)woningen betreft voor een speci-ale doelgroep.”

Voor ‘thuis is dit een bijzonder project, omdat de prikkelvrije woonomgeving centraal stond in het proces. “Ouders zaten samen met de architect aan de ontwerptafel”, vertelt Van Splunder. “De uitdaging was om een ideale woonruim-te te ontwerpen voor een bijzondere doelgroep binnen de (financiële) pro-jectkaders. Daarvoor moet je mensen meenemen in het proces en de dialoog aangaan. Dat vraagt om geduld, trans-parantie en openheid. Maar als je dit als woonstichting weet te geven, dan ontwikkel je maatschappelijk vastgoed met een hart, vanuit het hart.”

al is, ook al heeft de werkgroep een andere visie op zorg. Zij onderzoeken momenteel de mogelijkheden van een eigen zorgcoöperatie voor het aanbieden van verpleegplaatsen voor demente-rende ouderen. Wij geven hen daartoe de ruimte binnen de financiële en ste-denbouwkundige kaders die voor deze locatie zijn vastgesteld. Wij kunnen niet in alle wensen voorzien. Het samen met elkaar komen tot een gedragen langdu-rige samenwerking, past wel helemaal bij de visie van ‘thuis.”

Zorgvuldig procesVoordat er gebouwd kan worden, moe-ten alle betrokkenen consensus hebben bereikt. Dat is een lang proces, dat vol-gens Van Splunder zorgvuldig doorlopen moet worden. “Wij gaan verbintenissen aan voor de langere termijn. Het moge-lijk uitstappen van partijen moet je nu al opvangen. Dit betekent dat je aan de voorkant alles goed moet regelen. Het ontwikkelen van samenwerking kost tijd. Individuele zorgaanbieders moeten na-denken over hoe ze samen gaan werken in het zorgcluster Oerle en wat dat in de praktijk betekent voor bijvoorbeeld het gebruik van gezamenlijke faciliteiten

De afgelopen maanden heeft Laride geïnvesteerd in kennisverdieping op het gebied van onderhoud en beheer. Maarten van Nuenen en Maarten Sars hebben het certificaat behaald voor het uitvoeren van conditiemetingen conform de NEN 2767 norm.

Deze projectleiders/inspecteurs worden ingezet om op een gestructureerde en genormaliseerde wijze de conditie van installaties en bouwkundige elementen te bepalen voor bijvoorbeeld het opstel-len van meerjarenonderhoudsplannen. Als pilot brengen wij voor Wooninc. de conditie van 1.500 woningen in kaart. Sinds januari 2014 zijn wij partner in onderhoud voor SKOzoK en verantwoor-delijk voor alle operationele en strategi-sche onderhoudsvraagstukken van een 30-tal scholen. Ook adviseren wij andere schoolbesturen in de te nemen maat-regelen en beleidskeuzes vanwege de doordecentralisatie per 1 januari 2015.

Laride ondersteunt bij het inzichtelijk maken van de onderhoudsopgave, waar-door opdrachtgevers gefundeerd hun onderhoudsplannen en de bijbehorende budgetten kunnen verantwoorden. Ook denken wij mee in creatieve oplossin-gen om onderhoud te organiseren of te outsourcen.

conditiemetingenvolgens nen 2767 en onderHoud

Samenwerkingsmodel zorgcluster Oerle

JOVO/Woondroom in Veldhoven

Het doel van de Aanbestedingswet 2012 is met name het creëren van een duide-lijk kader voor het plaatsen van opdrach-ten, lastenverlichting voor alle betrokke-nen en meer kansen voor het MKB. De indruk is dat de nieuwe regels voor-alsnog niet minder werk opleveren, maar dat de wijzigingen ten opzichte van de oude regelgeving voor aanbestedende diensten en inschrijvers over het alge-meen meer werk tot gevolg heeft. “Het (al dan niet) samenvoegen van opdrachten, het wettelijke proportionali-teitsbeginsel en de daaraan gekoppelde Gids Proportionaliteit leveren bij aanbe-stedende diensten nog al eens vragen op”, zeggen mr. Robert Gebel en mr. Emma Strang van Deterink advocaten en notarissen.

Voorfase belangrijkIn hun advocatenpraktijk ondersteunen Gebel en Strang zowel aanbestedende diensten als inschrijvende partijen. Het liefst zijn zij al in een vroeg stadium betrokken bij een aanbesteding, zodat ze vooraf kunnen toetsen of de aanbe-stedingsdocumenten stroken met de wet. Gebel: “Daardoor kunnen geschillen worden voorkomen en kunnen vooraf onvolkomenheden of tegenstrijdigheden worden ondervangen.” Het formuleren van een heldere opdrachtomschrijving vormt de basis van een goed aanbeste-dingsdocument. Keuzes over bijvoorbeeld het samenvoegen van opdrachten horen daar bij. Strang vult aan: “Markt- en pro-ductkennis is daarbij noodzakelijk. Laride heeft die kennis en zij beheersen het bouwproces, wij overzien de juridische consequenties.”

ProportionaliteitWaar volgens Gebel discussie over ontstaat, is de proportio-naliteit van de keuzes, eisen en voorwaarden. Deze moeten in verhouding staan tot de op-dracht. “Het is natuurlijk dispro-portioneel om voor een opdracht van € 15.000,= een omzeteis van € 500 miljoen te hanteren.” De Gids Proportionaliteit bevat richtsnoeren over hoe met de proportionaliteit moet worden omgegaan. Een aanbestedende dienst mag afwijken van deze richtsnoeren, maar dient goed te motiveren waarom de betref-

fende afwijking in het betreffende geval proportioneel is. Dit is de zogenaamde ‘pas toe of leg uit’ regel.

Commissie van AanbestedingsexpertsAls je als ondernemer een klacht hebt over het verloop van de aanbestedings-procedure, hoef je niet meteen naar de rechter. “Je kunt de klacht ook voorleg-gen aan de Commissie van Aanbeste-dingsexperts”, vervolgt Strang. “Dit is gratis en maakt klagen dus laagdrempe-lig. Het advies van de Commissie is niet bindend, maar over het algemeen zal een rechter een dergelijk advies niet zo maar naast zich neerleggen. Voorwaarde is wel dat je in eerste instantie wel bij de aanbestedende dienst zelf klaagt.” Voor de aanbestedende dienst is het dus van belang om over een goed werkend klachtenmeldpunt te beschikken. Aan-bestedende diensten kunnen overigens terecht ook bij de Commissie terecht voor klachten over ondernemers.

Samen de regie pakkenLaride treedt vaak op als gedelegeerde van de opdrachtgever in aanbestedings-trajecten. Deterink adviseert Laride in het kader van het aanbestedingsrecht en helpt bij het goed formuleren van de aanbestedingsstukken. Proces en inhoud sluiten zo nauw op elkaar aan. Gebel is van mening dat voldoende tijd genomen moet worden voor het formuleren van de stukken, maar dat er soms onder tijdsdruk van een project te weinig tijd is om te toetsen. “Dan loop je het risico op onzorgvuldige formuleringen die tot vra-gen en uiteindelijk tot geschillen kunnen leiden. Weet als betrokkene goed wat je rechten en plichten zijn. Blijf kritisch en probeer kansen te zien.”

Mr. Robert Gebel en mr. Emma Strang

aanBestedings- Wet Biedt kansen

12

Autoriteit in creatief onderwijsSintLucas in Boxtel is een autoriteit in de creatieve wereld en werd onder lei-ding van Tibosch in 8 jaar tijd de beste MBO-opleiding in Nederland. Na de fusie met de Eindhovense School (VMBO en MBO) in 2009 werd hard gewerkt aan het gezamenlijke ‘SintLucas’-gevoel, dat staat voor uniekheid en topkwali-teit. Sinds 2012 is SintLucas één school met twee vestigingen waar de ontwik-keling van creatief talent de boventoon voert. “Ik ben er zeer trots op dat we dit met z’n allen hebben bereikt”, vertelt Tibosch. “Studeren aan SintLucas is volgens leerlingen en studenten hard

werken, maar wel leuk en zinvol. ‘Sint’ staat voor een attitude om het beste uit jezelf te halen. Door te doen, proberen we het denken te stimuleren. Wij zijn toonaangevend als het gaat om creatief en ambachtelijk onderwijs. SintLucas als merk staat als een huis en werkt als een magneet. Mensen willen zich aan ons verbinden. Bedrijven op Strijp-S zoeken nu al de samenwerking.”

Creative communityBij SintLucas leren studenten het vak van toegepast ambacht tot super moderne technologie. Afgestudeerden vinden hun weg in de beroepspraktijk,

Strijp-S in Eindhoven wordt

de nieuwe thuishaven voor

SintLucas, dé school voor

beroepen in de creatieve industrie en

het ambacht. Het voormalige Natlab

van Philips wordt omgebouwd tot een

Creative Community waar ontmoeting,

ontwikkeling en vorming centraal

staan. Volgens Walther Tibosch, schei-

dend voorzitter college van bestuur

SintLucas, een ideale plek voor ‘zijn’

school. “Hier komt alles samen. Dat

levert een natuurlijke interactie en

synergie op, die niet alleen zijn meer-

waarde heeft voor onze studenten,

maar voor heel de omgeving.”

stromen door naar het HBO of starten een eigen onderneming. En vaak heel succesvol. Zo is de mini-onderneming DEEZ in maart uitgeroepen tot winnaar van de ASML Young Talent Award 2014. Tibosch: “Om dit optimaal te faciliteren kent onze creative community een aan-tal initiatieven: SintLucas VMBO/MBO, Pro, Grow, studio en @Work. Het regu-liere onderwijs vindt plaats binnen het VMBO/MBO. SintLucas Pro staat voor een leven lang leren en biedt professio-nals de ruimte om zich verder te ont-wikkelen. Als je een eigen onderneming wilt starten, dan wordt dit gefaciliteerd door SintLucas Grow. Studenten wor-

creatievecommunity

geeftruimte aan

talent-ontWikkeling

en samen-

Werking

den hier 2-3 jaar begeleid totdat ze op eigen benen kunnen staan. Bij SintLucas studio en @Work werken studenten aan levensecht werk in en uit de beroeps-praktijk. Denk aan het ontwikkelen van reclamecampagnes of restauratief schil-derwerk in het Rijksmuseum. Om ver-volgens onze toptalenten in hun verdere carrière te blijven verbinden, zijn we bezig met het oprichten van een alumni-netwerk. Ontmoeting en kennisdeling staan centraal. Ook door onze opleiding te verbinden aan de Dutch Design Week en Glow werken we continu aan de verdere verbreding en verdieping van onze creative community.”

creative community geeft ruimte aan

talentontWikkeling en samenWerking

Walther Tibosch van SintLucas

nieuWBouWsintlucas op strijp-s

13

14 15

Synergie door samenwerkingMet de ambities van SintLucas en hun aanpak in talentontwikkeling past een traditioneel onderwijsgebouw niet meer. “SintLucas is een werkgemeenschap”, vervolgt Tibosch. “Onze huisvesting vraagt om één grote ruimte om te on-derzoeken, te ontdekken en om samen te werken. Dat hebben we op Strijp-S vertaald in een omgeving met diverse studio’s, ateliers en ontmoetingsplekken.

Er zijn slechts enkele lokalen voor instructie of ruimtes voor begeleidings-gesprekken. De begane grond is overdag openbaar en zal tevens gebruikt worden als expositieruimte voor het werk van onze studenten. De beste koffie is goed ontmoeten, dus ik hoop dat er op de begane grond een dynamische interac-tie gaat plaatvinden waar studenten, professionals en bedrijven integreren om praktijkervaring te delen. Wij zullen ook bewust de samenwerking met gevestig-de bedrijven op Strijp-S gaan opzoeken om zowel inhoudelijk als organisatorisch synergie te kunnen bereiken.”

PartnershipAls je een dergelijke synergie wilt be-reiken, dan gaat het volgens Tibosch niet zomaar om samenwerken, maar om partnership. Om wederzijds com-mitment, verbinding en een duurzame

relatie, gebouwd op vertrouwen. Waar het adagium geldt: afspraak = afspraak. “Het liefst zou ik dan ook niet aanbe-steden en mijn bouwpartners zelf willen uitzoeken”, zegt Tibosch lachend. “Des-kundigheid vindt ik een belangrijk crite-rium, net als een no-nonsens aanpak en houding. Dat vind ik bij Laride. Zij hebben kennis van zaken in complexe huisvestingsprocessen, zijn pragmatisch, betrouwbaar en gaan samen met mij de uitdaging aan om mijn huisvestings-ambities voor elkaar te krijgen. Ik zoek gelijkgestemden die dezelfde betrokken-heid en gedrevenheid voelen. Die integer zijn en mij helpen onze doelen in het belang van onze leerlingen en studenten te bereiken. Samen met projectmanager Herman van Herwaarden zijn we ‘soms’ tegen alle stromen in door blijven gaan om deze plek op Strijp-S voor elkaar te krijgen. Op zo’n moment vraag ik ook lef en doorzettingsvermogen van mijn partners.”

Maatschappelijke driveAan de vooravond van het definitieve ontwerp laat Tibosch met pijn in het hart zijn geesteskindje los. Per 1 juni 2014 wordt hij voorzitter van de Raad van Bestuur van de Novadic-Kentron Groep, de organisatie voor verslavingszorg in Noord-Brabant. “Ik kan SintLucas met een gerust hart achterlaten”, besluit Tibosch. “Er staat een uitstekend team dat niet afhankelijk is van mij. Ik wil iets toevoegen aan de maatschappij en zie deze uitdaging als een nieuwe fase in mijn werkend bestaan. Voor en met SintLucas hebben we veel bereikt. De opleiding gaat verder zonder mij en nieuwe ontwikkelingen als een internati-onale bachelor staan al in de startblok-ken. Ik heb heel bewust voor een ander werkveld gekozen waar ik wederom de verbinding kan leggen tussen over-heid en bedrijfsleven. Ik heb geweldige kansen gehad en daar geef ik graag iets voor terug.”

Door spanning verbinden Het spanningsveld opzoeken door een contrast te maken tussen oud en nieuw, past wel bij de signatuur van cepezed. Schleurholts: “Het vakman-schap van weleer kunnen wij niet meer namaken. Wij willen juist het eigen karakter van een gebouw goed gebrui-ken. Dus kiezen we voor eigentijdse materialen en toepassingen die we in detaillering haarfijn laten aansluiten op het monumentale. We behouden zo de bestaande esthetische waarde en voegen daar als het ware een nieuwe dimensie aan toe.”

Dit is ook te zien in het ontwerp voor de Creative Community van SintLucas op Strijp-S. Tussen de twee monumen-tale vleugels van het historische Natlab van Philips is een groot atrium gepo-sitioneerd. “Dit vormt het hart van de school. Hier komt iedereen samen. Het is een bijna letterlijke vertaling van het centrale thema ‘ontmoeten’. Via het atrium kom je binnen en via een binnenstraat is er een open verbinding met Plaza Futura aan de achterzijde van het gebouw.

Vanuit het Atrium is er een verbinding met de binnentuin en de omliggende ruimtes. De leslokalen zijn gesitueerd in de ‘oude’ vleugels. De toegang tot deze lokalen is via een gang die aan de buitenzijde van de oude gebouwen is ‘opgehangen’ en waarmee je direct in verbinding staat met het atrium. Door-dat de monumentale gangen aan de binnenzijde van het gebouw hierdoor hun functie verloren, zijn deze inge-zet voor extra ruime onderwijslokalen of als spreekkamer. Hierdoor hadden

wij minder hinder van de bestaande beukmaten en konden wij deze juist optimaal benutten.”

Hoge kwaliteit in eenvoudOp het eerste gezicht lijkt het een eenvoudig ontwerp. Maar volgens Schleurholts is er juist veel denkwerk nodig om het zo simpel te krijgen. “Als cepezed zijn wij altijd op zoek naar de meest pure of simpele vorm waarmee maximaal invulling gegeven kan wor-den aan de gewenste functionaliteit. Daarbij vinden wij ruimtelijke context heel belangrijk.

De bezoeker of gebruiker moet een-voudig zijn weg kunnen vinden in het gebouw, als een soort vanzelfspre-kendheid. Het geheel moet logisch georganiseerd zijn. Bij SintLucas wordt zowel VMBO als MBO onderwijs ge-geven. De wens is om deze groepen jongeren wel te laten mengen, maar ze ook een eigen plek te geven, omdat ze in leeftijd erg van elkaar verschil-len. Door twee in elkaar overlopende niveaus in het atrium aan te brengen, worden de groepen op natuurlijke wij-ze gescheiden, maar door het open ka-rakter van het atrium kunnen ze elkaar toch blijven ontmoeten.” De eerder ge-noemde eenvoud van ontwerpen is wel een kenmerk van cepezed. Het bureau probeert met een onbevangen blik op een andere manier over gebouwen na te denken. Zelf spreekt het over een hoog IQ per kilogram, waarmee het bedoelt dat het slimmer en flexibeler bouwt met verantwoorde materialen. Een compleet geïntegreerd proces waarmee het een hogere kwaliteit voor dezelfde prijs wil leveren.

kracHt door eenvoudVia een architectenselectie verwierf de combinatie cepezed/Arup de opdracht om de nieuwe Creative Community voor SintLucas te ontwerpen. Volgens architect-directeur Ronald Schleurholts van cepezed een mooie opgave: een grootschalig onderwijsgebouw ontwerpen, voor een creatieve school met am-bities op een historische en markante plek op Strijp-S. Juist het verbinden van de monumentale gebouwen met eigentijds en functioneel design, spreekt hem daarin erg aan. “De uitdaging is om het simpel te houden in hoofdstructuur en onderscheidend te zijn in verfijning en detaillering.”

cepezed

zicht vanaf zuidzijde

atrium

N1

N2

N3

N6

N7

N8

N9

N10

N11

N12

N13

N14

N15

8700

5400

8700

4200

5400

5280

5280

5280

5280

5280

5280

5280

1500

4236

0

NI NJ NN

5540 360021600

NO

3600

NK NL NM

3600360036003600

NHNENDNCNA

5660566056605660323034760

NF

5660 3230

NB NG NP NQ NR NS NT NU

3502 6300 1800 6300 3600 450022500

2280

042

360

4000

3200

N4

N5

BA BB BC BD BE BF BG BH BI

B01

B02

B03

B04

B05

B06

B07

B08

B09

B10

B11

B12

B13

B14

B15

B16

B17

B19

B20

B21

B22

B23

B24

B25

B26

B27

B28

B29

B30

B31

B32

B33

B34

B35

B36

B37

B38

B39

B40

B41

B42

B43

B44

B45

B46

B47

C01

CA CB CC CD CE CF

C02

C03

C04

C05

C06

C01

C07

C08

C09

C10

C11

C12

C13

C14

C15

C16

C17

C18

C19

C20

C22

C23

C24

C25

C26

C27

C28

C29

C30

C31

C32

C33

C34

C35

C36

C37

C38

C39

C40

C41

C42

B48

B49

E-schacht (2,0x1,0m)

N1

N2

N3

N6

N7

N8

N9

N10

N11

N12

N13

N14

N15

8700

5400

8700

4200

5400

5280

5280

5280

5280

5280

5280

5280

1500

4236

0

NI NJ NN

5540 360021600

NO

3600

NK NL NM

3600360036003600

NHNENDNCNA

5660566056605660323034760

NF

5660 3230


3502 6300 1800 6300 3600 450022500

2280

042

360

4000

3200

N4

N5


B01

B02

B03

B04

B05

B06

B07

B08

B09

B10

B11

B12

B13

B14

B15

B16

B17

B19

B20

B21

B22

B23

B24

B25

B26

B27

B28

B29

B30

B31

B32

B33

B34

B35

B36

B37

B38

B39

B40

B41

B42

B43

B44

B45

B46

B47

C01

CA CB CC CD CE CF

C02

C03

C04

C05

C06

C01

C07

C08

C09

C10

C11

C12

C13

C14

C15

C16

C17

C18

C19

C20

C22

C23

C24

C25

C26

C27

C28

C29

C30

C31

C32

C33

C34

C35

C36

C37

C38

C39

C40

C41

C42

B48

B49

0.33catering - buffet - voorraad91.7 70fno - 3lln08 ontmoeten, werken en expo

0.15natuur- scheikunde103.5 90fno-28lln01 vmbo

0.20tekenen 160.2 75fno-28lln01 vmbo

0.43geluidstudio30.5 30fno-8lln03 team event

0.38studio 468.0 80fno-16lln05 team audiovisueel

0.34editruimte62.0 80fno-16lln05 team audiovisueel

0.41soundbooth22.5 30fno-16lln03 team event

0.56concierge vmbo12.5 12fno-2lln09 staf en onderwijsbeheers personeel

0.18opslag-magazijn handvaardigheid16.2 26fno01 vmbo

0.40magazijn111.8 100fno03 team event

0.37magazijn34.6 40fno05 team audiovisueel

0.08sign135.0 144fno-16lln03 team productie

0.55concierge mbo14.8 20fno-2lln09 staf en onderwijsbeheers personeel

0.32aula vmbo394.3 deel van 800fno08 ontmoeten, werken en expo

0.05stofvrijeruimte31.4 32fno02 team productie

0.26spreekkamer 118.7 16fno-8lln01 vmbo


0.10printmedia135.0 144fno-16lln03 team productie

0.79magazijn tekenen9.2 10fno01 vmbo




0.30expositieruimte 294.4 200fno08 ontmoeten, werken en expo

0.toiletruimte29.7 12 algemeen: toiletten,installaties e.d.


0.51lockers personeel29.2 40fno09 staf en onderwijsbeheers personeel

0.19machines en opslag48.5 50fno01 vmbo

0.63docenten werkruimte14.5 24fno-8lln03 team event

0.80osb spreekkamer14.3 12fno-6lln09 staf en onderwijsbeheers personeel


0.13magazijn36.5 40fno02 team productie

0.toiletruimte miva5.4 12 algemeen: toiletten,installaties e.d.


0.52receptie31.8 20fno-2lln09 staf en onderwijsbeheers personeel

0.53onderwijsspecialisten zorgspr. 115.1 16fno-4lln09 staf en onderwijsbeheers personeel

0.77centrale balie37.8 50fno03 team event

0.78berging14.5 10fno03 team event


0.61centraal magazijn110.9 100fno09 staf en onderwijsbeheers personeel

0.31magazijn expo37.4 50fno08 ontmoeten, werken en expo

0.59winkel29.7 30fno09 staf en onderwijsbeheers personeel

1.37instructieruimte 164.0 64fno-32lln03 team event

1.41spreekruimte14.5 16fno-8lln03 team event

1.42netwerkplein174.6 144fno-64lln03 team event


0.02garderobe personeel17.0 09 staf en onderwijsbeheers personeel

6.07spreekkamer 338.6 40fno-20lln09 staf en onderwijsbeheers personeel

0.44studio pet142.5 144fno-16lln03 team event

0.50mix-, werkruimte 219.9 25fno - 8lln03 team event

0.58osb47.7 50fno-6lln09 staf en onderwijsbeheers personeel


0.14geluidsruimte40.4 32fno05 team audiovisueel

N1

N2

N3

N6

N7

N8

N9

N10

N11

N12

N13

N14

N15

8700

5400

8700

4200

5400

5280

5280

5280

5280

5280

5280

5280

1500

4236

0

NI NJ NN

5540 360021600

NO

3600

NK NL NM

3600360036003600

NHNENDNCNA

5660566056605660323034760

NF

5660 3230


3502 6300 1800 6300 3600 450022500

2280

042

360

4000

3200

N4

N5


B01

B02

B03

B04

B05

B06

B07

B08

B09

B10

B11

B12

B13

B14

B15

B16

B17

B19

B20

B21

B22

B23

B24

B25

B26

B27

B28

B29

B30

B31

B32

B33

B34

B35

B36

B37

B38

B39

B40

B41

B42

B43

B44

B45

B46

B47

C01

CA CB CC CD CE CF

C02

C03

C04

C05

C06

C01

C07

C08

C09

C10

C11

C12

C13

C14

C15

C16

C17

C18

C19

C20

C22

C23

C24

C25

C26

C27

C28

C29

C30

C31

C32

C33

C34

C35

C36

C37

C38

C39

C40

C41

C42

B48

B49

0.07printshop128.0 128fno-8lln03 team productie


0.47kleed-, wasruimte 337.8 40fno11 sportzaal




0.traforuimte24.2 20m²12 algemeen: toiletten,installaties e.d.

0.laagspanningsruimte17.7 21m²12 algemeen: toiletten,installaties e.d.

0.chem.afval6.6 12 algemeen: toiletten,installaties e.d.

0.containerruimte 3x5.000L25.0 12 algemeen: toiletten,installaties e.d.

0.22computer instructie53.7 64fno-28lln01 vmbo

0.24overleg, werkgroepen - tekenen54.3 64fno-28lln01 vmbo

0.27mediatheek - studieruimte67.1 64fno-20lln01 vmbo

0.62schoolstudio94.2 100fno-10lln09 staf en onderwijsbeheers personeel

0.60serverruimte (ser) 215.8 11m²09 staf en onderwijsbeheers personeel

0.inkoopruimte13.7 3,5x3,1m12 algemeen: toiletten,installaties e.d.

0.hydrofoor8.7 2,0x2,0m12 algemeen: toiletten,installaties e.d.

0.water-, gasmeter1.4 1,5x0,5m12 algemeen: toiletten,installaties e.d.


0.23computer werkplekken70.2 100fno-40lln01 vmbo

0.25handvaardigheid70.1 100fno-28lln01 vmbo

0.lockerruimte productie27.8 12 algemeen: toiletten,installaties e.d.

0.57ehbo ruimte9.2 10fno09 staf en onderwijsbeheers personeel

1.22opleidingscoordinatoren17.9 20fno-4lln01 vmbo


opdrachtgever

werk

fase

datum

schaal

formaat

getekend

gewijzigd

cepezed

architectenbureaucepezed b.v.

phoenixstraat 60bpostbus 30682601 db delft nl

t +31 15 215 [email protected]

tekening

SintLucasEindhoven

SintLucasStrijp-S

05-12-2013

1:200

1189 x 841 mm

HJS

plattegrondbegane grond

1003L(--)03

concept

voorlopig ontwerp

LEGENDA

DBL

- alle maten in het werk te controleren, terreinmaten zijn indicatief- alle maten in mm- arcering volgens NEN 47- tekening volgens documentenlijst 1003 VOS 02- materiaalcodes volgens bijbehorend bestekboek- P = 0 = bovenkant afgewerkte begane grondvloer = 19,76 + NAP- grondwaterstand min. 14,0 + NAP, max. 16.6 + NAP, bron: Inpijn-Blokpoel, d.d. 24-10-2013.- eventueel getekende losse inrichting valt buiten het bouwkundig bestek, tenzij anders aangegeven.- vloeroppervlakten volgens NEN 2580- integrale toegankelijkheid en toegankelijkheid van ruimten: vrije doorgang, dagmaten en drempelhoogte voldoen aan de eisen zoals vermeld in art. 4.21, 4.22 en 4.27 van het Bouwbesluit 2012

droge blusleiding

BRANDSYMBOLENbrandweringsymbolen waarbij aan 1 zijde een kruisje staat afgebeeld,impliceren uitsluitend brandwerendheidseis vanaf de zijde waar het kruisje staat afgebeeld.

22.12 materiaalcode: cijfercode: NL-SfB code.volgnummer*bestaande onderdelen

buiten bestek¤

vluchtverwijzing

brandslanghaspel

zelfsluitende deur

handmelderalgemene noodverlichting

HM

weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag 30 minuten(zijde met de x geeft de brandwerende zijde aan)

standalone melder

WB

DB

O 3

0

ANV

uitgang

poederblusserslow whoopbrandmeldcentrale / ontruiming

pluvia trechter , exacte positie en afmeting i.o.m. fabrikant

bestaande brandscheiding behouden(zijde met de x geeft de brandwerende zijde aan)

WB

DB

O 3

0

weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag 6 0 minuten(zijde met de x geeft de brandwerende zijde aan)

best

aand

ebr

andh

eidi

ngbe

houd

en

01 VMBO (mediaschool)02 Team Productie (mediavakschool)03 Team Event04 Propedeuse Audiovisueel & Interactief05 Team Audiovisueel06 Team Interactief07 Taal- en rekencentrum Mediacollege08 Ontmoeten, werken en expo09 Staf en Onderwijs Beheers Personeel10 SintLucas PRO (academie)11 Sportzaal

Indeling op basis van ruimtestaat d.d. 05-06-2013

12 Algemeen: toiletten, installaties e.d.

cepezed

zicht vanaf zuidzijde

hof

N1

N2

N3

N6

N7

N8

N9

N10

N11

N12

N13

N14

N15

8700

5400

8700

4200

5400

5280

5280

5280

5280

5280

5280

5280

1500

4236

0

NI NJ NN

5540 360021600

NO

3600

NK NL NM

3600360036003600

NHNENDNCNA

5660566056605660323034760

NF

5660 3230


3502 6300 1800 6300 3600 450022500

2280

042

360

4000

3200

N4

N5


B01

B02

B03

B04

B05

B06

B07

B08

B09

B10

B11

B12

B13

B14

B15

B16

B17

B19

B20

B21

B22

B23

B24

B25

B26

B27

B28

B29

B30

B31

B32

B33

B34

B35

B36

B37

B38

B39

B40

B41

B42

B43

B44

B45

B46

B47

C01

CA CB CC CD CE CF

C02

C03

C04

C05

C06

C01

C07

C08

C09

C10

C11

C12

C13

C14

C15

C16

C17

C18

C19

C20

C22

C23

C24

C25

C26

C27

C28

C29

C30

C31

C32

C33

C34

C35

C36

C37

C38

C39

C40

C41

C42

B48

B49

E-schacht (2,0x1,0m)

N1

N2

N3

N6

N7

N8

N9

N10

N11

N12

N13

N14

N15

8700

5400

8700

4200

5400

5280

5280

5280

5280

5280

5280

5280

1500

4236

0

NI NJ NN

5540 360021600

NO

3600

NK NL NM

3600360036003600

NHNENDNCNA

5660566056605660323034760

NF

5660 3230


3502 6300 1800 6300 3600 450022500

2280

042

360

4000

3200

N4

N5


B01

B02

B03

B04

B05

B06

B07

B08

B09

B10

B11

B12

B13

B14

B15

B16

B17

B19

B20

B21

B22

B23

B24

B25

B26

B27

B28

B29

B30

B31

B32

B33

B34

B35

B36

B37

B38

B39

B40

B41

B42

B43

B44

B45

B46

B47

C01

CA CB CC CD CE CF

C02

C03

C04

C05

C06

C01

C07

C08

C09

C10

C11

C12

C13

C14

C15

C16

C17

C18

C19

C20

C22

C23

C24

C25

C26

C27

C28

C29

C30

C31

C32

C33

C34

C35

C36

C37

C38

C39

C40

C41

C42

B48

B49

0.33catering - buffet - voorraad91.7 70fno - 3lln08 ontmoeten, werken en expo

0.15natuur- scheikunde103.5 90fno-28lln01 vmbo


0.43geluidstudio30.5 30fno-8lln03 team event


0.34editruimte62.0 80fno-16lln05 team audiovisueel

0.41soundbooth22.5 30fno-16lln03 team event

0.56concierge vmbo12.5 12fno-2lln09 staf en onderwijsbeheers personeel

0.18opslag-magazijn handvaardigheid16.2 26fno01 vmbo

0.40magazijn111.8 100fno03 team event

0.37magazijn34.6 40fno05 team audiovisueel

0.08sign135.0 144fno-16lln03 team productie

0.55concierge mbo14.8 20fno-2lln09 staf en onderwijsbeheers personeel

0.32aula vmbo394.3 deel van 800fno08 ontmoeten, werken en expo

0.05stofvrijeruimte31.4 32fno02 team productie



0.10printmedia135.0 144fno-16lln03 team productie

0.79magazijn tekenen9.2 10fno01 vmbo







0.51lockers personeel29.2 40fno09 staf en onderwijsbeheers personeel

0.19machines en opslag48.5 50fno01 vmbo

0.63docenten werkruimte14.5 24fno-8lln03 team event

0.80osb spreekkamer14.3 12fno-6lln09 staf en onderwijsbeheers personeel


0.13magazijn36.5 40fno02 team productie

0.toiletruimte miva5.4 12 algemeen: toiletten,installaties e.d.


0.52receptie31.8 20fno-2lln09 staf en onderwijsbeheers personeel


0.77centrale balie37.8 50fno03 team event

0.78berging14.5 10fno03 team event


0.61centraal magazijn110.9 100fno09 staf en onderwijsbeheers personeel

0.31magazijn expo37.4 50fno08 ontmoeten, werken en expo

0.59winkel29.7 30fno09 staf en onderwijsbeheers personeel


1.41spreekruimte14.5 16fno-8lln03 team event

1.42netwerkplein174.6 144fno-64lln03 team event


0.02garderobe personeel17.0 09 staf en onderwijsbeheers personeel

6.07spreekkamer 338.6 40fno-20lln09 staf en onderwijsbeheers personeel

0.44studio pet142.5 144fno-16lln03 team event


0.58osb47.7 50fno-6lln09 staf en onderwijsbeheers personeel


0.14geluidsruimte40.4 32fno05 team audiovisueel

N1

N2

N3

N6

N7

N8

N9

N10

N11

N12

N13

N14

N15

8700

5400

8700

4200

5400

5280

5280

5280

5280

5280

5280

5280

1500

4236

0

NI NJ NN

5540 360021600

NO

3600

NK NL NM

3600360036003600

NHNENDNCNA

5660566056605660323034760

NF

5660 3230


3502 6300 1800 6300 3600 450022500

2280

042

360

4000

3200

N4

N5


B01

B02

B03

B04

B05

B06

B07

B08

B09

B10

B11

B12

B13

B14

B15

B16

B17

B19

B20

B21

B22

B23

B24

B25

B26

B27

B28

B29

B30

B31

B32

B33

B34

B35

B36

B37

B38

B39

B40

B41

B42

B43

B44

B45

B46

B47

C01

CA CB CC CD CE CF

C02

C03

C04

C05

C06

C01

C07

C08

C09

C10

C11

C12

C13

C14

C15

C16

C17

C18

C19

C20

C22

C23

C24

C25

C26

C27

C28

C29

C30

C31

C32

C33

C34

C35

C36

C37

C38

C39

C40

C41

C42

B48

B49

0.07printshop128.0 128fno-8lln03 team productie






0.traforuimte24.2 20m²12 algemeen: toiletten,installaties e.d.

0.laagspanningsruimte17.7 21m²12 algemeen: toiletten,installaties e.d.

0.chem.afval6.6 12 algemeen: toiletten,installaties e.d.

0.containerruimte 3x5.000L25.0 12 algemeen: toiletten,installaties e.d.

0.22computer instructie53.7 64fno-28lln01 vmbo

0.24overleg, werkgroepen - tekenen54.3 64fno-28lln01 vmbo

0.27mediatheek - studieruimte67.1 64fno-20lln01 vmbo

0.62schoolstudio94.2 100fno-10lln09 staf en onderwijsbeheers personeel

0.60serverruimte (ser) 215.8 11m²09 staf en onderwijsbeheers personeel

0.inkoopruimte13.7 3,5x3,1m12 algemeen: toiletten,installaties e.d.

0.hydrofoor8.7 2,0x2,0m12 algemeen: toiletten,installaties e.d.

0.water-, gasmeter1.4 1,5x0,5m12 algemeen: toiletten,installaties e.d.


0.23computer werkplekken70.2 100fno-40lln01 vmbo


0.lockerruimte productie27.8 12 algemeen: toiletten,installaties e.d.

0.57ehbo ruimte9.2 10fno09 staf en onderwijsbeheers personeel

1.22opleidingscoordinatoren17.9 20fno-4lln01 vmbo


opdrachtgever

werk

fase

datum

schaal

formaat

getekend

gewijzigd

cepezed

architectenbureaucepezed b.v.

phoenixstraat 60bpostbus 30682601 db delft nl

t +31 15 215 [email protected]

tekening

SintLucasEindhoven

SintLucasStrijp-S

05-12-2013

1:200

1189 x 841 mm

HJS

plattegrondbegane grond

1003L(--)03

concept

voorlopig ontwerp

LEGENDA

DBL

- alle maten in het werk te controleren, terreinmaten zijn indicatief- alle maten in mm- arcering volgens NEN 47- tekening volgens documentenlijst 1003 VOS 02- materiaalcodes volgens bijbehorend bestekboek- P = 0 = bovenkant afgewerkte begane grondvloer = 19,76 + NAP- grondwaterstand min. 14,0 + NAP, max. 16.6 + NAP, bron: Inpijn-Blokpoel, d.d. 24-10-2013.- eventueel getekende losse inrichting valt buiten het bouwkundig bestek, tenzij anders aangegeven.- vloeroppervlakten volgens NEN 2580- integrale toegankelijkheid en toegankelijkheid van ruimten: vrije doorgang, dagmaten en drempelhoogte voldoen aan de eisen zoals vermeld in art. 4.21, 4.22 en 4.27 van het Bouwbesluit 2012

droge blusleiding

BRANDSYMBOLENbrandweringsymbolen waarbij aan 1 zijde een kruisje staat afgebeeld,impliceren uitsluitend brandwerendheidseis vanaf de zijde waar het kruisje staat afgebeeld.

22.12 materiaalcode: cijfercode: NL-SfB code.volgnummer*bestaande onderdelen

buiten bestek¤

vluchtverwijzing

brandslanghaspel

zelfsluitende deur

handmelderalgemene noodverlichting

HM

weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag 30 minuten(zijde met de x geeft de brandwerende zijde aan)

standalone melder

WB

DB

O 3

0

ANV

uitgang

poederblusserslow whoopbrandmeldcentrale / ontruiming

pluvia trechter , exacte positie en afmeting i.o.m. fabrikant

bestaande brandscheiding behouden(zijde met de x geeft de brandwerende zijde aan)

WB

DB

O 3

0

weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag 6 0 minuten(zijde met de x geeft de brandwerende zijde aan)

best

aand

ebr

andh

eidi

ngbe

houd

en

01 VMBO (mediaschool)02 Team Productie (mediavakschool)03 Team Event04 Propedeuse Audiovisueel & Interactief05 Team Audiovisueel06 Team Interactief07 Taal- en rekencentrum Mediacollege08 Ontmoeten, werken en expo09 Staf en Onderwijs Beheers Personeel10 SintLucas PRO (academie)11 Sportzaal

Indeling op basis van ruimtestaat d.d. 05-06-2013

12 Algemeen: toiletten, installaties e.d.

14 15

De regering dwingt woningcorporaties steeds meer terug naar hun

core business: het realiseren, onderhouden en beheren van betaal-

bare sociale huurwoningen. Maatschappelijke investeringen zijn

alleen nog verantwoord als ze bijdragen aan de verbetering van de kwaliteit en

leefbaarheid in een wijk. Bovendien worden huurders mondiger en wensen ze

meer inspraak in hun leefomgeving. Ontwikkelingen die direct en indirect van

invloed zijn op de werkwijze en organisatie van woningcorporaties. “Wij moeten

nieuwe voorwaarden scheppen voor de toekomst”, aldus Ellen van Beijsterveldt,

directeur van Helpt Elkander in Nuenen.

16 17

Beijsterveldt. “Eerst was men verbaasd, maar gaandeweg vond men het leuk om mee te denken met de kleurkeuze van hun woning. Op basis van een vooraf vastgesteld kleurenpalet mochten de bewoners zelf de kleur van hun wo-ning kiezen. Dit leverde uiteindelijk een gevarieerd beeld op van het complex, waardoor het een meer onderscheidend gebouw in de omgeving is geworden. Dit proces is goed bevallen met tevreden bewoners als gevolg.” Ook bij de reno-vatie van De Lindenhof – waarbij o.a. de buitenkant groots is aangepakt – heeft Helpt Elkander de bewoners vroegtijdig bij te proces betrokken. “Met informatie-avonden hebben we de bewoners op de hoogte gehouden van de plannen en hebben zij inspraak gehad. Dankzij deze directe dialoog hebben we kostbare tijd kunnen winnen in het proces.”

Woningcorporaties: een nieuWe Wereld

Het interview met Ellen van Beijsterveldt vond plaats in hun nieuwe kantoor in Nuenen. Dit centraal aan het plein ge-legen transparante kantoor ondersteunt het nieuwe beleid van de eigentijdse woningcorporatie. Dit staat voor: open, toegankelijk, klantgericht, ondernemend en innovatief. Bovendien ondersteunt deze huisvesting het transitieproces van de mensen, die mee moeten veranderen in de nieuwe wereld van de woningcor-poraties. Eyecatcher van het kantoor is de imposante glazen gevel waarmee de huisvesting letterlijk een verlengstuk én verbeelding wordt van de missie en visie van Helpt Elkander. Het kantoor bestaat uit acht traditionele kantoor-ruimtes, verdeeld over twee bouwlagen. Op de begane grond is een gastvrije ontvangstbalie gesitueerd met in het

geving moeten we met goede argu-menten komen om bijvoorbeeld nog te kunnen investeren in scholen, opvang of andere maatschappelijke voorzieningen. Prioriteit blijft sociale huur. Met beperkte middelen betekent dit keuzes maken.”

Andere rolVanwege de recente nieuwbouw- activiteiten beschikt Helpt Elkander over een gunstige en evenwichtige woning-portefeuille. De komende jaren zal het accent veel meer liggen op beheer en instandhouding. Volgens Van Beijster-veldt vraagt dit om een andere rol dan de ontwikkelrol bij nieuwbouw. “Vandaar dat we onze organisatie eens kritisch onder de loep hebben genomen. Wij wilden eerst de juiste basis schep-pen om die veranderende rol binnen onze organisatie vorm te kunnen ge-ven. Wij zijn gaan werken volgens een digitaal aanbodmodel en onze website heeft een prominente rol gekregen in de communicatie met onze huurders. ICT hebben we geoutsourced en alle labels zijn op orde gebracht. Bovendien zijn alle werkprocessen geactualiseerd en is de basisregistratie ge-update. Ook heb-ben we nieuwe algemene voorwaarden geschreven en de leverancierslijsten aan een kritische blik onderworpen.”

KetensamenwerkingKleine onderhoudsklachten lost Helpt Elkander zelf op. De rest wordt uitbe-steed. Van Beijsterveldt vraagt zicht af of de traditionele manier van uitbesteden wel nog werkt. “Beter is om je vooraf af te vragen wat je wilt. Welk product wil je en hoe ga je het proces inrichten? Door aan de voorkant te sturen, voorkom je dat je achteraf moet bijsturen. Want dat kost veel tijd, geld en energie. Sturen aan de voorkant betekent wel dat je de procespartners vroeg moet meenemen in het proces en dat je helder moet zijn naar bewoners. Ketensamenwerking zou wat mij betreft een oplossing kunnen zijn voor renovatietrajecten, maar daar hebben we als kleine corporatie nog geen ervaring mee. Ik verwacht dat we door ketensamenwerking meer kun-nen doen met minder geld, al vraag je dan wel heel iets anders van marktpar-tijen. Wederzijds vertrouwen is dan heel belangrijk.”

Regisserende rolVan Beijsterveldt voelt wel iets voor de nieuwe opdrachtgeversrol zoals Aedes die aan haar leden adviseert. “Als regis-seur van een proces hoef je niet alle kennis en kunde in huis te hebben. Die huur je in. Zodoende kun je als kleine club veel doen. Graag hoor ik van an-deren de do’s en dont’s in een dergelijk proces, want wij zijn te klein om daarin

Ellen van Beijsterveldt-Niels van Helpt Elkander

Investeren is kiezenDe afgelopen jaren heeft Helpt Elkander, een corporatie met ca. 1.500 verhuureenheden, veel geïnvesteerd in nieuwbouw. Niet alleen in duurzame sociale huurwoningen, maar ook in zorg- appartementen en woningen voor jonge-ren met een beperking. Van Beijsterveldt: “Samen met de gemeente en gebruikers hebben we tevens de onderwijs- en opvangvoorzieningen in de wijken en dorpskernen op orde gebracht, zodat ook jonge gezinnen daar willen blijven wonen. Soms werden deze ontwikkelin-gen gecombineerd met appartementen of woningen, zoals in Nederwetten en Gerwen. Vanwege de nieuwe regel-

verlengde daarvan een multifunctionele personeelsruimte, die ook als vergader-ruimte of spreekkamer gebruikt kan worden. Deze dynamische plek vormt het hart van het bedrijf. Verder beschikt het kantoor over enkele afgesloten ver-gaderruimtes en vrije (open) werkplek-ken. Het kantoor is flexibel van opzet, al heeft iedereen in de huidige situatie een vaste werkplek gekregen.

Laride verzorgde het proces- en project-management. Om draagvlak te creëren voerde Laride gesprekken met de in-terne organisatie over het concept en het ontwerp en begeleidde de uitwer-king van het ontwerp. Tijdens de bouw verzorgde Laride de technische begelei-ding in de vorm van directievoering en toezicht.

koploper te zijn. Belangrijk is wel dat je als regisseur goed nadenkt over datgene wat je wilt bereiken. Daarvoor raadpleeg ik graag externe partijen als Laride, die samen met mij de kaders scherp kunnen stellen. Laride staat on-afhankelijk boven de partijen en heeft geen belang bij de samenwerkings-vorm. Zij helpen mij om mijn eigen afwegingen helder te krijgen en bij het aanscherpen van de discussie.”

Huurders betrekkenNaast de veranderende processen ziet Van Beijsterveldt ook dat de rol van de huurders verandert. Vroeger moesten ze genoegen nemen met het aanbod, tegenwoordig probeert Helpt Elkander hen te betrekken bij grote onderhouds- of renovatietrajecten. “Dat geeft een bijzondere dynamiek”, vertelt Van

18 19

De dienst Huisvesting & Facilitaire Zaken Fontys Hogescholen is een

brede interne dienstverlener die het primaire proces – het leveren van

goed onderwijs – ondersteunt. De afgelopen jaren is de rol van deze

dienst verschoven van ‘u vraagt, wij draaien’ naar een pro-actieve benadering

van huisvestingsvraagstukken. Volgens Monique Peels, directeur van de dienst,

staat het klantproces centraal en draait alles om klantpartnerschap. “Wij kijken

naar wat er speelt bij de klant en hoe wij daar als dienst het beste invulling aan

kunnen geven. Dat gaat verder dan een paar nieuwe bankjes en stoelen.”

Integrale aanpakHet klantproces is leidend. Dit betekent dat er niet alleen gekeken wordt naar de onderwijsvisie maar ook bijvoor-beeld naar de bedrijfscultuur, de manier van samenwerken, personeel en ICT. “Het geheel van die dingen vertalen we naar een fysieke omgeving”, vertelt Peels. “Afhankelijk van de complexi-teit of de impact op de klant, schrijven wij in nauwe samenwerking met onze

interne klant een business case, die ter goedkeuring wordt voorgelegd aan het college van bestuur. Hierdoor komt het zwaartepunt van een huisvestings-verandering aan de voorkant van het onderwijsproces te liggen. Indien nodig betrekken wij de expertise van andere diensten als P&O of ICT om de busi-ness case compleet te maken. Met deze multidisciplinaire benadering ontwikke-len wij huisvesting die op lange termijn

een bijdrage levert aan kwalitatief goed onderwijs. Een plek waar het niet alleen prettig leren, maar ook fijn (samen)werken is.”

BewustwordingDe onderwijsinstituten van Fontys heb-ben een hoge mate van zelfstandig-heid en eigen verantwoordelijkheid. Als dienst Huisvesting is het wel mogelijk om strategische huisvestingstrends aan te dragen, maar de keuzes moeten wel bij de instelling passen. Vaak zijn de ideeën al uitgedacht voordat ze bij de dienst Huisvesting op tafel komen. Als voorbeeld noemt Peels de aanvraag voor meer glazen wanden om transparantie te bereiken bij de lerarenopleiding in Tilburg. “Er lag al een visiedocument op onderwijs. Wij gaan dan toch eerst samen met de klant kijken naar wat men wil bereiken. Zijn extra glazen wanden wel de beste oplossing voor de verandering die je in gang wilt zet-ten?” Procesmanager Vincent Deuning licht toe dat er dan gesprekken gevoerd worden over onder meer de onder-wijsvisie, de gewenste interactie van studenten met docenten, de wijze van

samenwerking binnen de opleiding of de gewenste identiteit. Dit leidt tot een concept. Pas als alle uitgangspunten zijn benoemd en duidelijk is wat de klant wil, wordt de vertaling gemaakt naar huisvestingsplannen. Peels: “De eerste reactie is vaak ‘maar dit is het domein van het onderwijs!’. Door de inbreng van brede kennis en expertise proberen wij mensen bewust te maken van hun

eigen werkomgeving en hoe ze zelf een bijdrage kunnen leveren aan een organi-satieverandering. Wij stimuleren klan-ten om bij andere Fontys-instituten te gaan kijken hoe huisvestingsoplossingen werken en wat er mogelijk is. Samen proberen wij dan tot integrale huisves-tingsaanpassingen te komen die het beste aansluiten bij de onderwijsvisie en cultuur van het betreffende instituut. Zo

Huisvesting draagt Bij aan goed onderWijs

krijgt de eerder genoemde lerarenoplei-ding op sommige plekken wel degelijk de gewenste glazen wanden, maar ook aangepaste werkplekken gerelateerd aan de activiteit: concentratie, overleg, zelfstandig werken.”

Samenwerking LarideDe andere werkwijze en aanpak van huisvestingsprocessen vraagt ook om

Monique Peels van Fontys Hogescholen

2120

KwaliteitsslagAanleiding voor de verandering is de kwaliteitsverbetering die de opleiding wil doorvoeren. Patrick Eckringa, directeur Fontys Hogeschool Communicatie, ver-telt dat ze bezig zijn met onder andere aanpassen van het curriculum, de her-ziening van het toetsbeleid en internatio-nalisering van de opleiding. “De fysieke omgeving moet dan wel blijven pas-sen. In de praktijk bleek dat docenten ver weg van studenten zaten en dat er letterlijk deuren in de weg stonden om onze kernthema’s als samenwerken en transparantie mogelijk te maken. Samen met de Dienst Huisvesting hebben wij

een goede voorBereiding is Het Halve Werk

Ook maakten wij vroeger gebruik van kengetallen. Daar houden wij niet langer star aan vast. Als huisvesting leidt tot een kwaliteitsverbetering van het onder-wijs, dan willen wij investeren. Al doen wij dat niet langer alleen. Steeds vaker zoeken wij strategische partners op om samen te investeren in nieuwe projec-ten. Voorbeeld is de sporthal van de Fontys Sport Hogeschool die wij samen met de gemeente Eindhoven hebben ontwikkeld. Zij gebruiken de hal voor de topsport en breedtesport, wij als oplei-dingsfaciliteit. Door deze samenwerking besparen wij als samenleving geld. Ik zie een dergelijke samenwerking in de toekomst ook voor het technisch onder-wijs.”

Inspelen op de toekomstFontys wil de kloof tussen studie en be-roepspraktijk zo klein mogelijk maken. Een traditionele leeromgeving past niet meer bij een open werkomgeving waar de meeste studenten na hun opleiding terecht komen. Ook streeft Fontys naar kennisdeling. Echter pas als de onder-wijsinstituten aangeven dat zij met deze thema’s mee willen gaan, dan kan huis-vesting daar invulling aan geven. “Wij kunnen niets opleggen of afdwingen”, vervolgt Peels, “wij kunnen wel advise-ren en meedenken in oplossingen. Vroe-ger maakten wij overal alle wanden wit, want dat was goedkoper in onderhoud. Nu kan ieder zijn eigen kleur kiezen, passend bij zijn eigen identiteit. Inmid-dels weten we: kleuren inspireren en dragen bij aan een prettige werksfeer.

snelle transformatie leeromgeving

fontys HogescHool

communicatie

een andere expertise. Kennis en know how die niet altijd beschikbaar zijn binnen de eigen organisatie, worden ingekocht. Peels vindt dat ze kritisch moet zijn op de capaciteit van de dienst. “Huisvesting maakt ruim 10% uit van de totale kosten. Kennis die ik maar tijde-lijk nodig heb, die koop ik in. Bovendien ben ik van mening dat je niet alles zelf hoeft te kunnen. Ik kies dan partijen als Laride die concreet aantoonbare erva-ring hebben met publieke organisaties. Laride is inhoudelijk van toegevoegde waarde en flexibel in inzetbaarheid. Wij hebben een duurzame en prettige werk-relatie. Bovendien is het bedrijf in het werkgebied gevestigd waar onze stu-denten afgeleverd worden. Ook regiona-le verbondenheid vind ik een belangrijk criterium.”

D e fysieke omgeving

van Fontys Hogeschool

Communicatie sloot niet

langer aan bij de opleiding en het

beroepenveld waar studenten terecht

komen. Thema’s als samenwerking,

transparantie en kennisdeling stonden

centraal in de transformatie. Vanuit de

onderwijsvisie en het vak communica-

tie is gewerkt aan een visiedocument

dat uiteindelijke leidde tot een eigen-

tijdse studieomgeving, passend bij de

opleiding.

onder leiding van Vincent Deuning van Laride gewerkt aan een visiedocument, dat we vervolgens hebben vertaald naar een programma van wensen. Vincent durfde kritische vragen te stellen en kwam met goede ideeën. Dat heeft ons verder gebracht, dan we van te voren hadden bedacht.”

Keuzetraject“Aan het visiedocument heeft een werkgroep van 13 man gewerkt”, vult Jacqueline Teunissen, MT-lid en porte-feuillehouder huisvesting, enthousiast aan. “Deze werkgroep was een dwars-doorsnede van onze organisatie. In

Jacqueline Teunissen en Patrick Eckringa

van Fontys Hogeschool Communicatie

22 23

verschillende sessies hebben wij onder leiding van Vincent stilgestaan bij vragen als ‘wat wil je met je onderwijs?’ of ‘hoe wil je samenwerken?’. Dat heeft geleid tot een visie, die wij hebben gevisua-liseerd met een ideeënpagina op Prin-terest. Via mindmapping hebben wij een keuzetraject doorlopen en is uiteindelijk een moodboard ontstaan. Dat is door een kleine werkgroep – samen met Gispen - vertaald naar inrichting en meubilair. Valkuil is dat de omgeving geen decor moet worden; het blijft een onderwijsomgeving. De nieuwe sfeer wordt samengevat als ‘urban profes-sionalism’ en kenmerkt zich door de kleuren grijs, wit en groen met hout als basis. Rood is de accentkleur.”

OmdenkenVerandering leidt vaak tot weerstand. “Juiste informatie en communicatie zijn belangrijk voor draagvlak en betrokken-heid”, vertelt Teunissen. “Vooral voor de docenten veranderde er veel. Hun werkplekken liggen nu naast het studie-landschap en studenten kunnen gemak-kelijk aanschuiven voor afstemming of overleg. Docenten hebben nu de keuze:

een open werkplek, een semi-open werkplek en een stilteruimte waar je niet gestoord mag worden. Elke docent heeft een eigen locker en er is een kast voor gemeenschappelijk materiaal. Dat was even wennen, maar bevalt prima.” Eckringa: “Sommige dingen kun je vooraf niet doorzien, processen gaan hun eigen gang. Het is ook een soort experiment waar je volgtijdelijk in moet bijsturen. Soms moet je dingen gewoon laten gebeuren. Deze nieuwe omgeving biedt daar de ruimte toe.”

Kort tijdsbestekHet transitieproces stond onder behoor-lijke tijdsdruk. In februari vonden de eer-ste visiesessies plaats in de wetenschap dat vóór 1 januari 2014 de verbouwing klaar moest zijn. “Dankzij de intensieve samenwerking, de gedegen voorberei-ding en de harde deadline, is de fysieke verbouwing in 2 weken geklaard”, zegt Teunissen. “De hulp en inzet van Maarten Sars van Laride was daarbij onmisbaar. Hij hield het hoofd koel en loste alles direct op. De planning was heilig en hij regelde dat iedereen zich daaraan hield. Het feit dat je maar een beperkte tijd

Samenwerking Fontys-Laride

Al geruime tijd ondersteunt Laride de Dienst Huisvesting van Fontys op divers terrein in verschillende deel-projecten. Wij helpen de instituten op strategisch niveau bij het formuleren van de onderwijsinhoudelijke visie en de concrete vertaling daarvan naar een huisvestingsconcept. Dat deden wij voor de Hogeschool Communicatie en nu ook voor de herhuisvesting van HRM en Toegepaste Psychologie. Beide instituten gaan verhuizen naar de Witte Dame, een markante plek in het centrum van Eindhoven. Op basis van het huisvestingsconcept zorgt Laride vervolgens voor de technische enginee-ring van het ontwerp, de begeleiding van het ontwerpproces, de realisatie en inkoop. Ook coördineren wij de ver-huizing. Dat alles onder enorme hoge tijdsdruk en in een zeer kort tijdsbe-stek van een vakantieperiode om de onderwijskundige activiteiten zo min mogelijk te verstoren.

hebt, speelt dan ook wel in je voordeel. Je moet door!”

WaarderingOm de beleving van de nieuwe werk-plekken te kunnen meten is er voor de verbouwing een 0-meting gehouden.Hierin waardeerden studenten hun oude werkplek met een 5.91 en docenten/ medewerkers met een 6.09. Uit een recente meting blijkt dat de waardering voor de nieuwe werkplekken is gestegen naar respectievelijk 6.54 en 7.8.Eckringa: “Een mooi resultaat, zeker on-der de medewerkers voor wie de veran-deringen in werkplek het grootst zijn.”

ToekomstDeze fysieke verandering van leerom-geving is nog maar het begin. “Ook de digitale omgeving moet op ons nieuwe werken worden aangepast”, vertelt Eckringa. “Daarin houden we pas met de centrale ICT-update die voor heel Fontys doorgevoerd gaat worden. Deze digi-tale campus moet in balans zijn met de fysieke omgeving en ons in staat stellen informatie te delen, in de cloud samen te werken en realtime met meerderen aan

Vrijdag Premium Printing is gespeciali-seerd in het produceren van luxe premi-um etiketten en verpakkingen van hoge kwaliteit. Laride heeft onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om twee productie-locaties van Vrijdag Premium Printing onder te brengen op één unilocatie.

Om het huidige en gewenste produc-tieproces inzichtelijk te krijgen, zijn inhoudelijke werkgroepen geformuleerd bestaande uit medewerkers van VPP, productie- en kantoorpersoneel. Zodoen-de kon iedereen een bijdrage leveren en werd specialisme uit de gehele organi-satie benut. Met de werkgroepen is het werkproces geanalyseerd voor zowel de

onderzoek samenvoegen locaties vrijdag premium printing

productie als de kantoren. Daarbij is ge-keken naar knel- en verbeterpunten en is besproken welke goede eigenschappen van de huidige huisvesting behouden moeten blijven. Op basis hiervan is een lay-out voor het productieproces en het kantoor gemaakt. Ook is een ruimtelijk, functioneel en technisch programma van eisen opgesteld.

De huidige huisvesting en locaties zijn onderworpen aan een grondige ana-lyse, waaronder een bouwfysisch on-derzoek en de mogelijkheden van het bestemmingsplan. Bovendien zijn onder de huidige marktomstandigheden de flexibiliteit, waardes en courantheid van het vastgoed in kaart gebracht en is een kosten-baten analyse gemaakt. Om ook de ‘look & feel’ compleet te maken heeft Laride een huisvestingsconcept uitgewerkt, dat in moodboards is ver-taald naar algemene sferen, werken en ontmoeten.

Met dit heldere onderzoeksrapport in de hand is Vrijdag Premium Printing gestart met de interne besluitvorming.

een document te werken. Elke student en docent krijgt zijn eigen digi-omge-ving met daarin de voor hem of haar belangrijke informatie en links. Alles geheel gepersonaliseerd.” Teunissen: “Ook nodigt deze omgeving uit tot exposeren van werk door studen-ten. Zeker hun onderzoeken, concepten en processen zijn mooi om te delen. Wij moeten alleen nog nadenken over de vorm waarin wij dat gaan doen. Docen-ten spelen daarin een belangrijke rol. Alles valt samen met onderwijsvernieu-wing en hoe wij ons als instituut willen profileren.”

24 25

Sinds 2012 wordt er in

Helmond gefaseerd gebouwd

aan de nieuwe wijk Wevers-

poort. Een gedifferentieerd plan waar-

in koop- en huurwoningen speels met

elkaar worden gemixt. “Weverspoort

wordt de kroon op de binnenstad”,

zegt Patrick van Lierop, manager van

de WijkOntwikkelingsMaatschappij,

een samenwerking tussen Volksbelang

en Woonpartners.

investeren in kWaliteit en leefBaarHeid

Herstructurering binnenstadDe afgelopen jaren is er flink geïnves-teerd in de Helmondse woningbouw. Volksbelang heeft de nieuwe wijk Zonnekwartier ontwikkeld en Woon-partners de wijk Vossenberg. Volgens Van Lierop zijn er – als de Weverspoort straks gereed is - in 20 jaar tijd 1.200 vooroorlogse woningen gesloopt en vervangen. “Deze herstructurering was noodzakelijk, omdat de woningen in slechte staat waren. Ook was er een achterstand in onderhoud, waardoor er een onveilige woonsituatie ontstond. Volksbelang en Woonpartners hebben via de WijkOntwikkelingsMaatschap-

pij (WOM) de handen ineengeslagen om een gezonde wijk met betaalbare woningen voor diverse doelgroepen te ontwikkelen.”

Toekomstbestendige kwaliteitOm de wijk nieuw leven in te blazen is bewust gekozen voor een hoog kwa-liteitsniveau in ontwerp en materiali-sering. De vierhonderd woningen zijn ontworpen in de unieke stijl van de Amsterdamse School met een energie-label A, zodat de woonlasten laag blij-ven. Binnen de unieke stijl zijn diverse grondgebonden woningtypes ontworpen voor starters, gezinnen en senioren.

Ook (zorg)appartementen maken deel uit van het plan. Van Lierop: “De ver-schillende kleuren van de gevels zorgen voor een gemêleerd beeld, waardoor het een sfeervolle wijk wordt aan de rand van het centrum. Het centraal gelegen Weverspark in Engelse landschapsstijl biedt ruimte om te wandelen, spelen, sporten en relaxen. Als de complete wijk in 2019 gereed is, voldoet deze zeker voor de komende 50 jaar.”

Verbindende schakelDe wijk wordt gefaseerd gebouwd. “Elke fase kent zijn eigen problematiek en aandachtspunten”, zegt Van Lierop. “Vandaar dat we het procesmanagement voor enkele fases hebben uitbesteed aan Laride. Zij verzorgen in het voortraject de afstemming tussen de verschillende partijen en begeleiden de bouw. Zij zijn als het ware de verbindende schakel tus-sen de externe partijen en de WOM. Laride heeft deze opdracht verworven via een reguliere aanbesteding al kende ik hen al van de plezierige samenwerking bij de realisatie van de Brede School Helmond Noord. Het werkt prettig als er een klik en vertrouwen is. Problemen blijven er toch wel bij een bouwproces. Dan is het fijn als die op de juiste wijze worden opgelost.”

Parkwonen in trekNa de geleidelijke uitplaatsing van de bestaande bewoners zijn alle oude woningen gesloopt. Tussen de bestaande en reeds nieuwe bebouwing wordt volg-tijdelijk gebouwd. Het ontwikkelen van het park en de voorzieningen – waar-onder een supermarkt - lopen parallel aan de woningbouw. Zo krijgt de wijk langzaam vorm en bestaat er voldoende interesse voor de nieuwe woningen en appartementen. Van Lierop: “Deze wijk had niet zo’n goede naam. Dankzij deze kwaliteitsimpuls bouwen we aan een veilige en toekomstbestendige wijk. Daar is behoefte aan. De huurwoningen waren snel verhuurd en ook de verkoop van de koopwoningen loopt voorspoedig, ondanks de crisis op de woningmarkt.”

Meer informatie over het project is te vinden op www.weverspoort.nl

Laride heeft een modulair systeem ontwikkeld voor het snel bouwen van een nieuwe basisschool, passend bij de onderwijsvisie, met keuzevrijheid in afwer-king en behoud van de ‘eigen’ identiteit. Dit betekent dat u niet een heel ont-wikkelproces hoeft te doorlopen, maar op basis van beproefde schoolconcep-ten uw passende huisvesting kiest. Hiermee bespaart u tijd, geld en energie. Een ScoBo-school wordt in zeer korte tijd ontwikkeld en gebouwd.

Uw onderwijsvisie is leidend in de keuze uit de vijf basismodules. Het aantal leerlingen bepaalt de omvang van uw school. Binnen ScoBo heeft u de keuze voor minimaal 6 en maximaal 16 lokalen. De gevelkeuze is afhankelijk van het bestemmingsplan. Ook voor de binnenafwerking kunt u kiezen uit een palet van materialen en kleurstellingen. Vanzelfsprekend voldoet een ScoBo-school aan alle vigerende regelgeving.

ScoBo staat voor een Frisse School met een eigen identiteit en beheersbare exploitatielasten, die voldoet aan alle regelgeving, past bij uw onderwijsconcept en aansluit bij de lokale randvoorwaarden. Hiermee biedt Laride een alternatief voor de vele verouderede schoolgebouwen. Met ScoBo worden schooldirecties en -besturen in hun huisvestingsbehoefte snel en adequaat ontzorgd.

Meer weten?ScoBo is nog volop in ontwikkeling. Als u nu al meer wilt weten, neem dan contact op met Frans van Dongen, telefoon (040) 234 8015. Binnenkort zijn wij ook online te vinden. Op www.scobo.nl leest u alles over dit nieuwe schoolconcept.

snel en goedkoop een nieuWe scHool BouWen

25

Patrick van Lierop van de WijkOntwikkelingsMaatschappij

26 27

obstakels geweest die tot de nodige dis-cussie hebben geleid, maar die hebben nooit geleid tot een impasse. Er werd al-tijd wel een compromis gevonden in het belang van het gezamenlijke doel. Niet zeuren, maar doen. De gemeente werd regelmatig in de discussie meegenomen als de plannen aangepast moesten wor-den. Door de positieve houding van de verenigingen en gemeente ontstond er wel een soort gunfactor over en weer.”

ExploitatieDat de gemeente Molenwaard de ver-enigingen van Wijngaarden veel gunt, betekent niet dat ze alles voor niets krijgen. “De subsidiebijdrage stopt”, licht Özdere toe. “Dit gebouw is een eenmalige investering in de voorzienin-gen van het dorp. De grond is van ons en het gebouw is van de gebruikers.” Frans van Dongen: “Dit betekent dat de verenigingen zelf verantwoordelijk zijn voor de exploitatie en het onderhoud. Zij zullen dus moeten sparen en reser-veren voor de toekomst. Hiermee is in het ontwerp en de materiaalkeuze al rekening gehouden. Bovendien hebben de verenigingen een nieuwe beheerder gezocht met commerciële creativiteit om het exploitatietekort aan te pakken dat ontstaat door het wegvallen van de subsidies.”

OntzorgenDe succesfactor voor dit project is vol-gens Fatih Özdere zeker de mentaliteit van de mensen en de wil tot samen-werking. “Als extern adviseur moet je passen bij de ‘doe maar gewoon’ be-nadering van betrokken partijen. Frans voelde de sfeer goed aan en is inmid-dels kind aan huis in Wijngaarden. Door de vertrouwenspositie die hij heeft op-gebouwd, kon hij slechte boodschappen van de gemeente vertalen en voorberei-den. Daardoor werden wij als gemeente ontzorgd. Dit project is een voorbeeld van hoe een proces zou moeten lopen.”

Stimuleer eigen initiatievenÖzdere besluit dat je als gemeente open moet staan voor de dialoog met bewo-ners en initiatiefnemers. “Als gemeente moet je niet dicteren, maar zelfstan-digheid en vertrouwen aan de ander geven. Samenwerking kost niets extra. Bovendien hebben inwoners het idee dat ze serieus genomen worden. Door niet meer alles te regelen, ontstaan er onverwachte dingen. Gebouwen als deze kunnen alleen ontstaan en in stand gehouden worden door verenigingen en mensen die er écht voor willen gaan!”

opendialoog

sleutel tot succes

Begin dit jaar werd in Wijngaarden ’t Wingerds hof opgeleverd.

Deze multifunctionele accommodatie huisvest vier verenigingen,

die tot voor kort decentraal in het dorp onderdak vonden.

Verouderde huisvesting noodzaakte tot actie. De gemeente Molenwaard,

waar de kern onderdeel van uitmaakt, faciliteerde de nieuwbouw. Het is nu

aan de verenigingen zelf om er een succes van te maken.

Contact belangrijk“De meeste kernen van de gemeente Molenwaard kennen weinig voorzienin-gen, terwijl ze wel veel verenigingen hebben”, vertelt wethouder Fatih Özdere. “De kern Wijngaarden met circa 800 inwoners telt ongeveer 25 verenigingen. Onze visie als gemeente is dat contact belangrijker is dan een gebouw. Vandaar dat onze ambtenaren ook steeds vaker ‘op locatie’ gaan werken, in plaats van in een statig gemeentehuis. De iPad wordt straks ons bureau. In het verlengde daarvan ondersteunen wij dan ook initi-atieven van bewoners om voorzieningen van de grond te krijgen waar ‘ontmoe-ting’ centraal staat. ’t Wingerds Hof is daar een goed voorbeeld van.”

Grenzen vervagenToen Özdere in 2013 betrokken raakte bij het project was het proces al gaan-de. De activiteiten waren bekend en het definitief ontwerp nagenoeg gereed. “Om tot hier te komen, hebben wij in

2008 in opdracht van de gemeente een haalbaarheidsonderzoek verricht”, zegt Frans van Dongen, ontwikkelings-manager bij Laride. “Wij hebben drie locaties onderzocht en zijn met de vier hoofdgebruikers om de tafel gaan zitten over de invulling van een mogelijke sa-menwerking. Dat was best lastig, want elke vereniging had zijn eigen ‘toko’ tot aan de bierprijzen toe. Verder dan het delen van de entree en het toilet dacht men niet. Door de dialoog aan te gaan zag je dat de grenzen langzaam ver-vaagden. Dat heeft geleid tot waar we nu staan: een gebouw met gezamenlijk beheer, één keuken en één bar. Het zijn niet meer vier verenigingen, maar één bestuur met vier activiteiten.”

Gewoon doen!Dit succes is volgens Fatih Özdere te danken aan de positieve houding van de mensen, wederzijds respect en de wil om het voor elkaar te krijgen. ”Terug-kijkend op het proces zijn er zeker wel

27

alle verenigingen onder een dak

26

Fatih Özdere en Frans van Dongen

colofonID is een uitgave van Laride

TekstenClaro Text & Events

FotografieImage&MotionChrist Clijsen

Vormgeving en drukwerkNelson Scoort

© Copyright 2014Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Laride worden overgenomen en vermenigvuldigd.

laride is expert op het gebied van

huisvesting en vastgoed. Onze drive

is om huisvestingsvraagstukken, plan-

nen of vastgoedprojecten voor onze

opdrachtgevers haalbaar te maken.

Dat doen we vanuit een onafhankelijke

positie en met kennis van de wereld

waarin de opdrachtgever opereert. Of

dat nu is vanuit de corporatiewereld,

het onderwijs, de zorg of het commer-

cieel vastgoed, wij weten dankzij ons

uitgebreide netwerk integrale verbin-

dingen te leggen.

Complexe vraagstukken brengen

we terug tot de essentie. Niet het

gebouw maar het vergroten van de

leefbaarheid is ons uitgangspunt bij

huisvestingsopgaven. We onderkennen

de sociale belangen en dankzij onze

politieke antenne en vaardigheden

weten wij draagvlak te creëren bij

onze opdrachtgevers, investeerders,

gebruikers en omwonenden. Daarbij

verliezen we de technische kant niet

uit het oog. Met als resultaat: een

prettige leer-, leef- of werkomgeving

die sociaal en financieel rendeert.

@LarideBVwww.laride.nl

vastgoedstrategie | procesmanagement | projectmanagement | BeHeer en exploitatie

Relatiemagazine Laride ID 2014

Documents

Transcript of Relatiemagazine Laride ID 2014