P 309638

Nieuwsbrief Mossen en Lichenen - Planten - Paddenstoelen 2011 - 11e jaargang nr. 1 januari - februari - maart

Verschijnt driemaandelijks

Afzendadres: Coxiestraat 11 2800 Mechelen studie@natuurpunt.be www.natuurpunt.be

V.u. Willy Ibens. Coxiestraat 11 2800 Mechelen

Kantoor van afgifte: 2800 Mechelen 1 Belgi Belgique

P.B. P.P. 2800 Mechelen 1

BC 7215

2

Deze nieuwsbrief wordt gratis toegestuurd aan alle genteresseerden. Wens je lid te worden van n van de werkgroepen en/of de nieuwsbrief op regelmatige basis te ontvangen, stuur dan een mailtje naar Roosmarijn.steeman@natuurpunt.be Wens je de nieuwsbrief niet langer te ontvangen, geef dan een seintje. Veel leesplezier!

Wil je ons financieel steunen dan kan dat. Giften vanaf 30 zijn fiscaal aftrekbaar.

Storten kan op rekening nr.: 230-0524745-92 met vermelding van de volgende projectnummers:

- Natuurstudie algemeen .......... 2000

- Plantenwerkgroep .................. 2351 - Paddenstoelenwerkgroep....... 2301 - Mossenwerkgroep.................. 220

De volgende nieuwsbrief zal in maart verschijnen.

Artikels en kalenders kun je tot 20 mei insturen.

3

INHOUD Opendeurdag Natuur.secretariaat 4 Nieuwsbrief Mossen en lichenen Field Guide nu online 7

Vlaamse Werkgroep Bryologie en Lichenologie 7

Mossenwerkgroep ANKONA 8

Mossenwerkgroep Schijnvallei 8

Nieuwsbrief Planten Cursuskalender Natuur.educatie maart-mei 2011 11

FLO.WER vzw Floristische werkgroepen 16

FON op excursie 17

Limburgse plantenexcursies 22

Activiteiten Planten- & Zwammenwerkgroep Natuurpunt Schijnvallei 23

Plantenwerkgroep Zuidwest-Brabant 24

PWG Vlaamse Ardennen plus 26

Plantenwerkgroep Gent 27

Plantenwerkgroep Scheldeland 28

Plantenwerkgroep C6 29

Plantenwerkgroep Meetjesland 32

Plantenwerkgroep Oost-Brabant 37

Plantenwerkgroep Thalictrum 39

Plantenwerkgroep Zuid-West-Vlaanderen 40

Nieuwsbrief Zwammen Finale resultaten Paddenstoelentelweekend 2010 43

Inventarisatie Fungi Kasteelpark Vordenstein 43

Brugse paddenstoelenwerkgroep kiest voor BMW 47

Mycoflora 48

Mycologia Zuid-West-Vlaanderen 50

4

Opendeurdag Natuur.secretariaat Op zaterdag 14 mei zetten we de deuren open van het Natuur.huis in Mechelen. Schrijf je in en neem een kijkje achter de schermen. Op elke dienst zal iemand klaarstaan om te vertellen wat deze dienst voor jou kan betekenen. Dit is ook een kans om al je vragen te stellen en de medewerkers van het secretariaat beter te leren kennen. Stuur deze uitnodiging zeker door naar je werkgroep-collega's en maak er een leuke uitstap van. Niet te missen dus! Open het bijgevoegde programma voor meer uitleg. Om de organisatie van deze dag in goede banen te leiden, vragen we je om in te schrijven: schrijf een mailtje naar beweging@natuurpunt.be, met vermelding van jouw naam en werkgroep/afdeling.

5

Nieuwsbrief MOSSEN & LICHENEN

6

Werkgroep Mossen en Lichenen een symbiose tussen

Floristisch Onderzoek voor Natuurbehoud

& Natuurpunt

FON Voorzitster: * Chris Janssens (014/21.67.49) Secretaris: * Karl Hellemans (03/383.26.58) Penningmeester: * Jan Dirkx (014/58.64.64) Ereleden: * Juul Slembrouck (03/321.32.75) * Hubert De Meulder (03/830.13.87) Redactie: * Marie-Claire Bottu (011/68.03.01) * Jan Dirkx (014/58.64.64) * Chris Janssens (014/21.67.49) * Vera Tetsch (014/36.88.50) * Juul Slembrouck (03/321.32.75) * Henri Stappaerts (03/288.43.70) excursies op maandagnamiddag om de veertien dagen Contactpersonen Natuurpunt EDUCATIE * Hans Vermeulen (014/47.29.50) Graatakker 11, 2300 Turnhout ARTIKELS & INFO * Roosmarijn Steeman (015/29.72.22) Coxiestraat 11, 2800 Mechelen

Doelstellingen Werkgroep

* bijdrage vormen voor natuurbehoud/-beheer

* ecologisch onderzoek * verspreidingsonderzoek * popularisatie van de (korst)mossen-studie

* stevige band met educatie: cursussen en initiatie-excursies

* publicaties De Werkgroep Mossen en Lichenen FON - Natuurpunt is een symbiose tussen de Werkgroep Floristisch Onderzoek voor Natuurbehoud en Natuurpunt. De werkgroep F.O.N. bestudeert al meer dan een decennium de mossen van ons land. De werkgroep opereerde in het verleden hoofdzakelijk in het Antwerpse maar richtte ook tal van excursies elders in, o.a. naar Walloni en het buitenland. De werkgroep staat open voor iedereen die genteresseerd is in mossen en/of lichenen, leken of gevorderden. Op de excursies worden beginners met zorg opgevangen (educatie). Er wordt tevens veel gewerkt aan feedback naar de leden. Met dit alles poogt de werkgroep zijn steentje bij te dragen aan zowel mossen- en lichenenstudie, als aan het natuurbehoud. Ook jij kan iets bijdragen aan deze nieuwsbrief!

7

Field Guide nu online De Field guide to mosses and liverworts of Britain and Ireland is een prachtige veldgids waarin de meeste soorten met foto afgebeeld staan. Deze Field Guide is nu ook online te raadplegen: http://www.bbsfieldguide.org.uk/ Je vind er de algemene mossensleutel voor in het veld en de Sphagnum-sleutel. Daarnaast ook de fotos en tekeningen van de mossen die besproken worden en een index van de mossen per habitat.

Vlaamse Werkgroep Bryologie en Lichenologie

Iedereen met interesse voor bladmossen, levermossen en lichenen is welkom bij de werkgroep en op de excursies. Minder ervaren bryologen of lichenologen in spe worden met plezier op weg geholpen. Lid worden? Wens je lid te worden van de werkgroep? Het lidmaatschap bedraagt 10 Euro voor een jaar. Gelieve te noteren dat de VWBL nu ook een IBAN en BOC code heeft. Zo kan je binnen de EU betalingen zonder bankkosten uitvoeren.

IBAN BE19 7380 2519 9612 en BIC KREDBEBB. Het Bankrekeningnummer van de VWBL: 738-0251996-12, VWBL-Dirk De Beer, Amerikalei 214, 2000 Antwerpen.

Op de hoogte blijven? Stuur een mail naar geert.raeymaekers@skynet.be met vermelding van je naam, adres, e-mail en telefoon! Geef tevens aan wanneer je zou op prijs stellen op een mailing list te staan die occasioneel en alleen voor interne aangelegeheden aan de werkgroep zou gebruikt worden vb. plotse wijziging in het excursieprogramma. Je adres wordt natuurlijk nooit aan derden meegedeeld of voor commercile doeleinden gebruikt. Excursies 2011 Zaterdag 7 mei: Provinciaal Domein De Averegten (Heist op den Berg, Provincie Antwerpen) Afspraak: 9u30 Kerk Hallaar (deelgemeente Heist-op-den-Berg) Excursieverantwoordelijke: Dirk de Beer (gsm 0474 737395); Zaterdag 4 juni: Natuurreservaat De Maten (Genk, Limburg). Afspraak: 9u30 bij restaurant Slagmolen, Molenweg 177. Excursieverantwoordelijke: Dries van den Broeck (gsm 0472 570428); Donderdagavond 1 september tot zondagmiddag 4 september: bryologisch en lichenologisch weekend, Groot-Hertogdom Luxemburg. Excursieverantwoordelijken, Dirk de Beer (gsm 0474 737395) en Dries Van den Broeck (gsm 0472/570428 ); Gelieve de excursieverantwoordelijke vooraf op de hoogte te brengen van uw deelname. Er wordt voor een kampeerplaats gezorgd; andere logies moeten zelf geregeld worden. Zaterdag 17 september: militair domein Zedelgem. Afspraak: 9u30 aan de Kerk van Zedelgem.

8

Excursieverantwoordelijke: Herman Stieperaere (tel. 02 2697985). Zaterdag 8 oktober: Maldegemveld (Maldegem, Oost-Vlaanderen). Afspraak: 9u30 Parking ANB, Drongengoedweg, Maldegem, (100 m van restaurant Jagershof). Excursieverantwoordelijke: Herman Stieperaere (tel. 02 2697985).

Mossenwerkgroep ANKONA

Excursieprogramma

Zondag 17 april: provinciaal domein DUrsel te Hingene Afspraak: 10u aan de kerk van Hingene Vrijdag 13 mei: Vliegveld Malle Afspraak: 10u aan de kerk van Wechelderzande Een unieke gelegenheid om een bezoek te brengen aan een gebied dat normaal niet toegankelijk is. Wat gaan we vinden aan typische heidesoorten ? Vrijdag 17 juni: Klein Schietveld te Brasschaat. Afspraak: 10u op de parking helemaal op het einde van de Bondgenotenlei (dit is het verlengde van de Ploegsebaan). Steeds rechtdoor rijden dus tot aan de verbods-borden! Voor n keer gaan we ons niet beperken tot mossen. Integendeel, het is de bedoeling om de hogere planten in kaart te brengen. En dat gaat zeker enkele minder gekende soorten opleveren.

Mossen en korstmossen determineren in de bioruimte De determinantieavonden hebben in principe plaats elke eerste woensdag van de maand van 19u30 tot 22u in de bioruimte van de Universiteit Antwerpen - Campus Groeneborgerlaan. In 2011 zijn dat volgende data: 2 februari, 2 maart, 6 april, 4 mei, 1 juni, 7 september, 5 oktober, 9 november (LET OP! dit is de tweede woensdag!), 7 december Voor wie? Iedereen is welkom, maar een basiskennis mossen of lichenen is gewenst, bv. wie de inleidende cursus van de VWBL heeft gevolgd of een mossen- of lichenencursus bij Natuurpunt. Let op! Het is geen cursus, maar een avond om zelf de handen uit de mouwen te steken. Zeker mee te brengen: mossen of lichenen om te determineren, prepareegerief, voorwerp- en dekglaasjes, flora (bv. de beknopte mossenflora van Siebel en During). Info: Dirk de Beer (gsm 0474 737395) en Dries Van den Broeck (gsm 0472/570428 ).

Mosssenwerkgroep Schijnvallei Voor iedereen die de trotse bezitter is van Mosses & Liverworts of Britain and Ireland a field guide, en genteresseerd is in een Nederlandse index, heb ik heugelijk nieuws. De index is namelijk klaar en beschikbaar als Exelbestand voor iedereen die er om vraagt. Wil je graag het bestand ontvangen geef dan een seintje, ik stuur het dan per omgaande door naar je e-mailadres. colybia@skynet.be

9

NWB

Nieuwsbrief PLANTEN

10

Plantenwerkgroepen Natuurpunt

In het Vlaamse land zijn tientallen plantenwerkgroepen actief binnen Natuurpunt. Zij organiseren i.s.m. de natuurvereniging talloze excursies. De meeste excursies staan open voor beginners, er wordt dan expliciet aandacht besteed aan educatie. Veel werkgroepen doen aan inventarisatie op kilometerschaal (via het IFBL-raster) in het kader van atlasprojecten. Een reeks werkgroepen spitst zich evenwel toe op de studie en inventarisatie van natuurgebieden. Tijdens een aantal activiteiten van de werkgroep Floristisch Onderzoek voor Natuurbehoud wordt zelfs zeer nadrukkelijk aan vegetatiekunde gedaan (vegetatie-opnamen). Je krijgt als vrijwilliger de kans om hieraan actief deel te nemen en bij te leren. Informatie inventarisatie & monitoring: Roosmarijn Steeman Natuurpunt Studie Cordinator Planten, mossen, lichenen, fungi Coxiestraat 11 2800 Mechelen tel. 015/29.72.22 fax. 015/42.49.21 (tav. Studie) e-mail: Roosmarijn.Steeman@natuurpunt.be

Floristisch Onderzoek voor Natuurbehoud

FON Voorzitter: Erik Molenaar Ferdinand Coosemansstraat 24 2600 Berchem tel. 03/218.59.69 e-mail: erik.molenaar@skynet.be fon-o-foon 0474/35.53.69

FON-Website: http://users.skynet.be/fon/

Website (algemeen): http://www.natuurpunt.be (Fauna & Flora)

Nationale Werkgroep Botanie NWB

Voorzitter: Andr Van den Bergh Vitsgaard 9 1745 Opwijk tel. 052/35.05.18 GSM 0472/68.83.35 e-mail: andre.vandenbergh@pi.be

Ook jij kan iets bijdragen aan de

Nieuwsbrief Planten!

11

Cursuskalender Natuur.educatie maart-mei 2011 Hieronder vind je een overzicht van de plantencursussen tot en met eind mei.

Cursus Plantengemeenschappen

De cursus plantengemeenschappen gaat niet over het determineren van planten, maar wel over het herkennen van combinaties planten in het veld. Je leert welke planten bij elkaar horen en waarom ze samengroeien. Tijdens de theoretische lessen worden alle begrippen aangeleerd die noodzakelijk zijn om plantengemeenschappen in het veld op naam te brengen. Ook worden alle belangrijkste plantengemeenschappen in Vlaanderen en Nederland voorgesteld, volgens de indeling per categorie (wateren, graslanden, heiden, bossen, enz.). De praktijklessen zijn gericht op het herkennen van plantengemeenschappen in het veld en inventarisatietechnieken.

Duffel start 29 maart Natuurpunt-afdeling Oude Spoorweg/ Natuurpunt Educatie

De theorielessen vinden plaats op dinsdag 29 maart, 5 en 26 april, telkens van 19u30 tot 22u30 in Het Mosterdpotje (parking PVT). De excursie vindt plaats op zaterdag 21 mei van 9u00 tot 17u00. Afspraak wordt afgesproken tijdens de theorieles. Lesgevers zijn Luc De Naegel en Johan Asselberghs, vrijwilligers bij Natuurpunt Oude Spoorweg. Inschrijving verplicht

Sint-Martens-Bodegem - start 12 mei Natuurpunt-afdeling Dilbeek/ Natuurpunt Educatie De theorielessen vinden plaats op donderdag 12/5 en 26/5 van 19u30 tot 22u30 in het Trefcentrum Sollveld te Sint-Martens-Bodegem. De excursies vinden plaats op zaterdag 28/5, 11/6 en 18/6 van 9u00 tot 12u00. Telkens afspraak aan CC Westrand, Kamerijklaan z/n te Dilbeek. Lesgever is Hans Vermeulen, educatief medewerker van Natuurpunt Educatie. Inschrijving is noodzakelijk CONTACT Bruneel Marc - Contactpersoon

02-466 63 28 m.bruneel@scarlet.be De Leeuw Louis - Inschrijvingspersoon 02-569 27 28 louisdeleeuw@telenet.be

CONTACT & INSCHRIJVING Van Puyvelde Marleen 0486-41 36 58 marleenvanpuyvelde@telenet.be

12

Koersel - start 24 mei Natuurpunt-afdeling Beringen/ Natuurpunt Educatie/ VBC De Watersnip De theorielessen vinden plaats op dinsdag 24 + 31 mei van 13u30 tot 16u30 in het Vlaams Bezoekerscentrum De Watersnip te Koersel. De excursies vinden plaats op dinsdag 7 + 14 + 21 juni van 13u30 tot 16u30. Afspraakplaatsen worden meegedeeld tijdens de theorieles. CONTACT & INSCHRIJVING

Kenens Jan 011-45 01 91 watersnip.anb@vlaanderen.be

Deze cursus wordt ingericht door Natuurpunt Beringen in samenwerking met Natuurpunt Educatie en VBC De Watersnip. Lesgever is Hans Vermeulen, educatief medewerker van Natuurpunt Educatie. Inschrijving is noodzakelijk

Cursus Planten voor beginners

Doelstelling: de deelnemers een systematiek aanleren om planten en bloemen van belangrijkste en meest voorkomende families te herkennen in het veld.

Vlaamse ardennen start 1 april Deze cursus bestaat uit 2 theorielessen en 7 praktijklessen (excursies). Natuurpunt-afdeling Vlaamse Ardennen/ Plantenwerkgroep Vlaamse Ardennen Plus/ Natuurpunt Educatie/ Werkgroep Maarkebeekvallei De theorielessen vinden plaats op vrijdag 1 en 8 april in de parochiezaal van Etikhove, Nederholbeekstraat 30 te 9680 Maarkedal. Start om 19u30. Einde omstreeks 22u30. De excursies vinden plaats op 9/4, 30/4, 7/5 en 18/6 van 14u00 tot 17u00 (!) en op 25/5, 8/6 en 22/6 van 19u00 tot 22u00 (!). De lessen worden verzocht door Hans Vermeulen, educatief medewerker van Natuurpunt CONTACT & INSCHRIJVING: Decoster Sylvie 055-30 25 89 0472-25 43 10 syldec@telenet.be Cosijn Johan 055-30 98 10 johan.cosijn@telenet.be

Hasselt start 7 april Deze cursus bestaat uit 2 theorielessen en 4 praktijklessen. Natuurpunt-afdeling Hasselt-Zonhoven/ Natuurpunt Educatie/ Natuurpunt Limburg. Lesgever is Hans Vermeulen, educatief medewerker van Natuurpunt Educatie. Inschrijving is noodzakelijk.

13

CONTACT & INSCHRIJVING

Voets Frans Contactpersoon 011-21 23 81 voets.smeets@pandora.be Vandebeek Inge - Inschrijvingspersoon muze@live.be

Zemst Start 13 mei Deze cursus bestaat uit 2 theorielessen en 3 praktijklessen (excursies). Natuurpunt-afdeling Zemst/ Natuurpunt Educatie De theorielessen vinden plaats op vrijdag 13/5 en 20/5 van 20u00 tot 22u30 in de lokalen van De Semse, Schoolstraat, Zemst. De excursies vinden plaats op zaterdag 28/5, 11/6 en 18/6 van 14u00 tot 17u00. Afspraakplaatsen worden meegedeeld tijdens de theorieles. Lesgever is Hans Vermeulen, educatief medewerker van Natuurpunt Educatie. Inschrijving is noodzakelijk! CONTACT & INSCHRIJVING

Peeters Jeanne - Contactpersoon 015-61 20 86 jeanne.peeters@skynet.be

Cursus Planten van vennen en poelen

Lommel start 6 april Natuurpunt-afdeling Noord-Limburg/ Natuurpunt Educatie De theorieles van woensdag 6 april vindt van 19u30 tot 22u30 plaats in Het Wateringhuis, Oude Maai 80 te Lommel-Kolonie. De excursies van donderdag 19 mei en 9 juni vinden plaats van 19u00 tot 22u00. Op 19 mei afspraak aan de kerk van Eksel. Op 9 juni afspraak aan de autokeuring van Eksel. CONTACT & INSCHRIJVING Winters Luc - Contactpersoon

0478-33 91 64 luc.winters@telenet.be

Cursus Bomen en struiken in lentekleed

De cursus bomen en struiken is gericht op het herkennen van bomen en struiken aan de hand van de bladeren. Daarnaast komen ook andere aspecten aan bod zoals bloemstructuur, vrucht, knoppen en schors. Alle kenmerken die nodig zijn bij het determineren van bomen en struiken worden tijdens de theoretische lessen zeer grondig toegelicht. Ook wordt ruim aandacht besteed aan 'weetjes en verhalen' rond bomen. Hoe stond vroeger en hoe staat vandaag de dag de mens tegenover bomen en struiken ? Tijdens de praktijklessen wordt de theoretisch verworven kennis gebruikt om in het veld bomen en struiken te leren herkennen. Alle inheemse soorten komen aan bod, alsook veelvoorkomende exoten. Er wordt gewerkt via een handig determinatiesleuteltje dat een deelnemer ook na afloop van de cursus toelaat om zijn of haar kennis verder uit te breiden.

14

Lint Start 29 april Natuurpunt-afdeling Land van Reyen/ Natuurpunt Educatie/ MiNa-raad Lint De theorielessen vinden plaats op vrijdag 29/4 en 6/5 van 19u30 tot 22u30 in het OC De Witte Merel (lokaal 7). De excursies vinden plaats op 14/5 en 21/5 van 9u00 tot 12u00. Afspraakplaatsen worden tijdens de theorieles meegedeeld. Lesgever is Hans Vermeulen, educatief medewerker van Natuurpunt Educatie. Inschrijving is verplicht. CONTACT & INSCHRIJVING Van Deuren Paul

03-289 09 32 0499-11 62 43 paul.van.deuren@telenet.be

Cursus Grassen, zeggen en russen

Grasachtige planten hebben een slechte reputatie. Ze gaan door als lastig op naam te brengen en vormen op de koop toe weinig tot de verbeelding sprekende bloemen. Wie echter de moeite doet om met een loep de bloeiwijzen van deze planten te bekijken, betreedt een verbazingwekkende en mysterieuze wereld. Zo ontdek je dat russen niettegenstaande een uiterlijke gelijkenis met grassen, een bloemstructuur ontwikkelen die aansluit bij deze van lelieachtigen. En ook tussen grassen en cypergrassen, waartoe ondermeer de zeggen behoren, zijn er opmerkelijke verschillen. De basiscursus grassen, zeggen en russen biedt de deelnemer niet alleen een antwoord op de vraag wat het onderscheid tussen al deze grasachtige planten is. Er wordt ook uitvoerig ingegaan op alle veldkenmerken die je nodig hebt op grassen, cypergrassen en russen te determineren. Brugge start 3 mei Natuurpunt-afdeling Brugge/ Natuurpunt Educatie/ Natuurcentrum Beisbroek Stad Brugge De cursus vindt plaats op 3 mei van 9u00 tot 12u00 en van 13u00 tot 16u00 en op 4 mei en 18 mei van 9u00 tot 12u00. Inschrijving verplicht. CONTACT & INSCHRIJVING Verschueren Yan - Contactpersoon

050-32 90 18 050-39 09 75 natuur@brugge.be

Kasterlee Start 4 mei Natuurpunt-afdeling Kasterlee/ Natuurpunt Educatie De theorielessen vinden plaats op woensdagavond 4 + 18 mei van 19u30 tot 22u30 in De Pastorij te Kasterlee. De excursies vinden plaats op woensdagavond 1 + 8 + 15 + 22 juni van 19u00 tot 22u00 (!). De afspraakplaatsen worden later meegedeeld.Lesgever is Hans Vermeulen, educatief medewerker van Natuurpunt Educatie gegeven. Inschrijving is noodzakelijk! CONTACT Appels Juul - Contactpersoon

15

014-55 72 25 juul_appels@skynet.be De Laet Karin - Inschrijvingspersoon 0475-79 01 55 karin@oac.be

Duffel start 24 mei Natuurpunt-afdeling Oude Spoorweg/ Natuurpunt Educatie De theorielessen vinden plaats op dinsdagavond 24 + 31 mei van 19u30 tot 22u30 in het Mosterdpotje aan Mechelsebaan 218 - Parking PVT te Duffel. De excursies vinden plaats op dinsdagavond 7 + 14 + 21 + 28 juni van 19u00 tot 22u00 (!). De afspraakplaats voor de eerste praktijkles is aan het Mosterdpotje. Verder worden de afspraakplaatsen in de theorieles afgesproken en naar de cursisten gemaild. Lesgever is Hans Vermeulen, educatief medewerker Natuurpunt Educatie. Inschrijving is noodzakelijk! CONTACT Van Puyvelde Marleen - Inschrijvingspersoon

0486-41 36 58 marleenvanpuyvelde@telenet.be Geschier Peter - Contactpersoon 0477-69 96 76 peter.geschier@telenet.be

Praktijkcursus Bloemen, grassen, zeggen en russen

Traditiegetrouw bestudeert een groepje gedreven natuurminnaars elke vrijdagvoormiddag alles wat groeit en bloeit. Onze aandacht gaat naar de moeilijke plantenfamilies, maar ook naar grassen, zeggen, russen. Deze cursus richt zich dus naar mensen met een basiskennis van planten maar vooral naar mensen die een passie hebben voor het determineren. Leergierige nieuwkomers zijn dus zeker welkom. Verwacht geen wandelingen, wel boeiende determineermomentjes, zoekend naar de mooiste of zeldzaamste planten (we geraken meestal niet verder dan een kilometer).Lesgever is Hans Vermeulen, educatief medewerker van Natuurpunt Educatie. Inschrijving is noodzakelijk Viersel start 6 mei Natuurpunt-afdeling Zuidrand Antwerpen/ Natuurpunt Educatie De cursus gaat door op vrijdagvoormiddag 6/5, 13/5, 20/5, 10/6, 17/6 en 24/6 van 9u00 tot 12u00. Voor de eerste excursie van 6 mei spreken we om 9u00 af aan de parking aan de kerk en caf "De Cruyck", Straateinde te Viersel. De overige afspraakplaatsen worden later meegedeeld.

16

CONTACT & INSCHRIJVINGEN Vandercruyssen Catherine - Contactpersoon 03-288 81 07 0486-16 06 14 cvdx@pandora.be

Kikvorscursus XL : Waterbeestjes en planten

Kennismaking met de bewoners van een poel. Duiding van het belang van poelen en andere waterelementen aan de hand van toegankelijke soortengroepen. Via de drie cursusdelen krijgen eigenaars en beheerders van poelen inzicht in de evoltie van een poel, de bewoners, de mogelijkheden van beheer en het inventariseren. In deel 1 (6/5 + 7/5) worden de amfibien onder de loep genomen. In deel 2 (27/5 + 28/5) de waterbeestjes en -planten. We sluiten af met het beheer van poelen (12/10 + 15/10).

Vilvoorde start 27 mei Natuurpunt Educatie/ Regionaal Landschap Groene Corridor De theorieles vindt plaats op 27 mei in het CC Bolwerk, Bolwerkstraat 17 te Vilvoorde van 19u30 tot 22u30. De excursie vindt plaats op 28 mei van 9u00 tot 12u00. De afspraakplaats wordt meegedeeld tijdens de theorieles.Deze cursus(sen) worden ingericht door het Regionaal Landschap Groene Corridor in samenwerking met Natuurpunt Educatie. Lesgevers zijn Joeri Cortens (Natuurpunt Educatie) en Rollin Verlinde (Inverde) CONTACT & INSCHRIJVING Solie Wim - Contactpersoon

02-253 43 04 wim.solie@rlgc.be

FLO.WER vzw Floristische werkgroepen Het Flo.Wer-lidgeld bedraagt 5 EURO. Gelieve het lidgeld te storten op het rekeningnummer van Flo.Wer 068-2054517-84 op naam van Flower vzw, met vermelding lidgeld 2011.

Verslag floristendag + Algemene vergadering 20 februari 2011 Het flower-bestuur heeft besloten om de floristendag in de toekomst in februari te laten doorgaan, samen met de Algemene Vergadering van FLO.WER. Omdat de vorige floristendag nog vers in het geheugen zit, kozen we dit jaar voor een halve dag met voordrachten. Maar vanaf volgend jaar mag je weer op een volledige dag rekenen. De bijzondere vondsten van de werkgroepen zullen dan weer aan bod komen en mogen dan door de werkgroepen zelf worden voorgesteld. De algemene vergadering die doorging op 20 februari 2011 was weer goed gevuld met interessante voordrachten. Helaas konden we voor de opkomst slechts op 20 floristen rekenen. Lily Gora gaf het voorzitterschap door aan Wouter van Landuyt en werd bedankt voor het werk en de tijd dat ze hierin stak de voorbije drie jaar. Ook Leo Van Hecke verlaat het bestuur. Maar Chris Decaluw en Danil Van der Gucht (penningmeester) komen het bestuur

17

versterken. Wouter Van Landuyt deed het voorstel voor een vijfjaarlijkse streepinventarisatie van een select aantal steekproefhokken voor Vlaanderen. Op die manier zijn streeplijsten bruikbaar voor monitoringdoeleinden. Het feit is wel dat er dan genoeg mensen gemobiliseerd moeten worden om een paar hokken op zich te nemen. Bert Berten vertelde meer over de vondst van Carex bohemica, die in de drooggevallen vijvers in Bokrijk terug gevonden werd na 120 jaar. Ook op Europees niveau is de plant vrij zeldzaam. Leo Vanhecke inventariseerde deze zomer de sloten in de kom van Lampernisse en maakte een sloottypologie op in functie van het natuurbeheer. We kregen enkele historische beelden te zien waarbij de sloten fungeerden als afrastering van de weilanden. Momenteel is het merendeel van de oevers verruigd en zijn soorten zoals Zwanebloem zeldzaam geworden. Luc Allemeersch, de winnaar van de van Rompaeyprijs kreeg tenslotte de gelegenheid om zijn altasproject van de Brusselse flora uit de doeken te doen. Van 2003 tot 2005 streepte Luc 195 kilometerhokken in het Brusselse Gewest. Op basis van historische gegevens besprak hij de evolutie in de samenstelling van de Brusselse flora. Meer hierover vind je op http://www.floraofbrussels.be/floraofbrussels/

FON op excursie Erik Molenaar

Dit jaar houden we opnieuw contact met andere plantenwerkgroepen, ook binnen het onderzoek voor Natuurpunt. Steden komen opnieuw aan de beurt. Voor onze onderzoeken gelden de volgende afspraken: in principe gaat het om dagexcursies; wie enkel in de voormiddag mee wil kan dat. Aanpikken in de namiddag gaat per fon-o-foon. Samenrijden is de boodschap. Kontakteer in elk geval de tochtverantwoordelijke of de fon-o-foon 0474/820471. Wij staan open voor alle belangstellenden; zelfs absolute beginners zijn welkom. Vergeet geen (laarzen, loep, flora en) picknick mee te nemen! "We middagmalen gaarne in een volks caf." Tochtverantwoordelijken: Eric Erik.Molenaar@skynet.be Nico nico.wysmantel@telenet.be Geert treegovi@hotmail.com Luc luc.vervoort@natuurpunt.be Pierre pierrevanvooren@hotmail.com Danil daniel.dewit@skynet.be 9 april Ardooie, Jobeekbosje, voorjaarslfora Afspraak: 9u15 Station Beernem Meer info: Pierre Vanvooren 23 april Leuven, Stad (Project stedelijke groengebieden) Afspraak: 9u15 Parking abdij Keizerberg Meer info: Luc Vervoort 7 mei Bertem, Rattenkeutel/Zonneveld (e5-22-14) Afspraak: 9u15 Sint-Pieters-Bandenkerk, Bertem Meer info: Nico Wysmantel

18

21 mei Vortebossen Vervolg onderzoek Houtand (d2-14-41) Afspraak: 9u15 - Station Aalter Meer info: Pierre Vanvooren 28 mei Stratemse bossen Vervolg onderzoek Houtland (d2-14-22) Afspraak: 9u15 Station Aalter Meer info: Pierre Vanvooren 4 juni Leibeekvallei Haachts broek-Schorisgat-Schoonbroek:

perceelsgewijze inventaris Afspraak: 9u15 Kerk Haacht Meer info: Nico Wysmantel 18 juni Langdonken (Vinger aan de pols) Afspraak: 9u15 - Kerk Herselt Meer info: Luc Vervoort 2 juli Industriepark Aalter (c2-55-41) Afspraak: 9u15 Station Aalter Meer info: Pierre Vanvooren 16 juli Stadshok Tielt (d2-33-23) Afspraak: 9u15 Parking Sint-Andriesziekenhuis (Ringlaan/krommewalstraat)

Meer info: Pierre Vanvooren 30 juli Verviers stadsonderzoek: Woladventieven langs de Vesder Afspraak: 9u30 Station Verviers Meer info: Pierre Vanvooren 13 augustus Begijnendijk Pandhoeve (d5-34-22) Afspraak: 9u15 Kerk Begijnendijk Meer info: Geert Andries 10 september Averbode Bos & Heide (Vlaams-Brabant) Afspraak: 9u15 Poortgebouw Abdij Averbode Meer info: Luc Vervoort 24 september Enegaartbroek (c4-51-43) Afspraak: 9u15 Kerk Hamme Meer info: Nico Wysmantel 8 oktober Aalst stadshok (d3-58-14) Afspraak: 9u15 Aalst stadshok Meer info: Nico Wysmantel 20 oktober Antwerpen Kiel stadshok met o.a. Dadelpalm en Kransmuur Afspraak: 9u15 Halteplaats Zuid parking Singel Meer info: Erik Molenaar

De flora aan de Oude Haven en in de Oude Stee 23 oktober

Vooraf Ten noorden van de middeleeuwse stadskern werden ruim 200 jaar geleden enkele dokken aangelegd, onder enerzijds keizer Napoleon Bonaparte en anderzijds diens opvolger koning Willem I. Een deel van de sluizen is nog bewaard gebleven. Intussen is er een jachthaven ingericht met steigers die het mogelijk maken de muurflora van op het water te bestuderen. De kaden langs de Schelde, met het ponton aan het Steen, het Magueridokje en de gedempte Bonapartesluis zijn wat later aangelegd. Er zijn natuurlijk nog een stel zeer oude muren en gebouwen aanwezig en dat staat toch min of meer garant voor een muurflora die van uitzonderlijke aard is. Daar natuurbescherming in de stad Antwerpen niet vanzelfsprekend is, was het interessant om raad te vragen bij de Werk- en adviesgroep muurplanten Noord-Holland. Zij voerden onderzoek

19

naar de flora op de kaden in Amsterdam en intussen worden deze wettelijk beschermd. Daarnaast contacteerden we ook de Stedelijke milieudienst, om samen de muurflora en de Nederlandse werkmethode te leren kennen. Maar helaas is er uit deze hoek geen reactie gekomen. Deze laatste excursie van 2010 gaat door in het km-hok c4-26-23. De Nederlandse delegatie, Gerrit Welgraven en Koos Ballintijn, zijn beiden admin bij waarneming.nl voor de planten. Valentijn ten Hoopen is Voorzitter Werk- en Adviesgroep Muurplanten Noord-Holland. Uit Vlaanderen komen verder Pierre Van Vooren, Miel Wagemans, Nico Wysmantel (streeplijst, det. nadien), Geert Andries, Bram Cools (foto's) en Erik Molenaar (gids, veldnotas en verslag). We starten in het zonnetje aan het Loodswezen, waar onze afspraakplaats is.

Bespreking Omgeving Loodswezen De oude bestrating met kinderkopjes stond al lang garant voor een tredvegetatie met o.m. Behaard breukkruid. Tegen de muren van het gebouw staan meerdere planten Lampenpoetsergras, waarvan er enkele reeds in zaad staan. Deze worden vergezeld van een hele resem stadminnende planten zoals Hoge fijnstraal, Harig knopkruid, Straat- en Klein liefdegras, Kransnaaldaar, Bezemkruiskruid en zaailingen van Gouden regen. Achter het gebouw ligt het Magueridokje in het Scheldewater, waar we ook zilte flora kunnen noteren. Het is eb en de kleiplaten liggen droog onder de rietkraag waarin Heen en Zulte dominant zijn. Welriekende ganzenvoet, die hier vroeger steeds gezien werd, ontbreekt. Op de muren vinden we veel moerasplanten, maar ook wat Muurvaren en Akkermelkdistel. Op de zilte kade groeit in een voeg een eenzame Eendagsbloem. Verderop is de kade (over ruim 500m!!) doodgespoten. Officieel gebeurt dit niet meer in deze stad, maar op eenvoudig verzoek wordt het blijbkaar nog toegepast. Op het slik aan de Bonapartesluis noteren we nog Ruwe bies en boven op de dijk Strandkweek, Grote zandkool en de oude populatie Brede lathyrus. Bovendien nemen we nota van de doodgespoten bovenrand van de dijk.

Verwilderd Lampenpoetsersgras in bloei Een grote groeiplaats van Klein glaskruid

20

Oude Haven De muren met noordexpositie zijn stilaan weer wat begroeid na de extinctie in 1993 (voor Evenement Stad aan de stroom en tevens Natuur in de Havenstad). Toch is er langs de promenade aan het Bonapartedok een uitroeiing van de flora gebeurd door een poetsdienst. Het zag er een poos tevoren gewoon geel van de miniplantjes Kleine zandkool. Een deel van de kade achter een leuning is ongemoeid gelaten. Een zee van Amerikaanse- en Steenkruidkers is er gelardeerd met Plat beemdgras, Bloedgierst en Gevlamde fijnstraal. De meeste planten zijn bedekt met bladluizen en wantsen. De Rotsooievaarsbek is na recente schoning niet meer aanwezig. Opvallend is de dominantie van Muurleeuwenbek en Muursla, die zelfs nog in bloei staan. Valentijn noteert alleen de in Nederland beschermde soorten en hun aantal. Dit gebeurt op de muren van de St.-Aldegondiskaai tussen de genummerde meerpalen. Zo staan er 32 exemplaren Tongvaren tussen nr. 31 en 32. Tussen 30 en 31 staan er twee. Hier is het dus al mogelijk om bij eventuele werken rekening te houden met de bijzondere muurflora. Langs de kale wanstaltige MAS-toren bereiken we het Willemdok. Bij recente werken zijn de kaaien ook hier helemaal gevoegd met cement, zodat er heel wat minder water inzijgt achter de kaaimuren. Er staan ook groepen bomen, bestaande uit steeds dezelfde aantallen Hartbladige els en 1 essensoort. Van boven op de kaai is het duidelijk dat er een groot aantal van die exotische els op de muren staat. We liepen op de steiger langs de muur en noteren zowel de soorten als hun aantal van meerpaal tot meerpaal. Met de verrekijker is dit redelijk goed te doen. Naast de muurflora op de lijst van Valentijn (twee exemplaren Blaasvaren, 212 Steenbreekvaren en tien Tongvaren) notere we o.a. 61 ex. Alnus cordata, een voorlopig onbekend Helmkruid, Hoge fijnstraal, Campanula fenestrellata, Bleekgele droogbloem, Eikvaren (geen sporendoosjes te zien), Goudkers (geen bloemen) en een massa Muurleeuwenbek. Tegen de middag begint het fel te regenen en we middagmalen op een beschut terrasje. Voor we de stad weer ingaan, zoeken we nog op de kaden, maar de meeste planten zijn reeds vergaan of opgeruimd. Er staan enkele kuipen met planten waarin en rondom we o.a. de reeds bekende stadsoorten Ruige rupsklaver, Oxalis debilis, Postelein en Aziatische Bosveldkers noteren. Deze laatste - met op het blad een eindlobje zoals een blaadje Muurleeuwenbek - komt echter veel talrijker voor dan aanvankelijk gedacht. We vinden deze soort bijna in de namiddag bijna overal in de straten. Er is ook een kleine plek met Straatwolfsmelk. Klapdorp en Kipdorp In deze buurt bekijken we de vindplaats van Wolfskers, die intussen tot 50 exemplaren is teruggelopen. Regelmatig zitten er Tongvarens in de kelder-gaten. Deze worden vergezeld van andere stadsflora zoals Muursla, Smalle stekelvaren, Klein glaskruid, Steenbreekvaren, Eikvaren en overwegend Mannetjesvaren. Aan het St.-Nicolaasplaats zien we nog een pestsoort: Oxalis latifolia. De knolletjes van deze exotische Oxalissoorten zijn door schoffelen en grondverzet zo verspreid geworden dat ze niet meer zijn weg te denken eens ze eenmaal verschenen zijn. Langs kleine straatjes bereiken we de omgeving van de burcht Het Steen. Vleeshuis en omgeving Dit middeleeuws gildehuis van de Beenhouwers is aan de zuidzijde gezegend met een populatie Zwartsteel. Er staat ook nogal wat Tongvaren, maar het ziet

21

er niet goed uit. Er zijn restauratiewerken gaande en we weten niet of er met de beschermde flora wordt rekening gehouden. Eikvaren is er zo goed als verdwenen. Vermoedelijk worden de muren chemisch behandeld tegen vocht. De grootste pol Zwartsteel is intussen al verwijderd. Aan de Bloedberg staat een hele fraaie populatie Klein glaskruid en ook op de noordzijde staat deze tot hoog op de muren, vergezeld van Steenbreekvaren, Tongvaren en zelfs een plukje Amerikaanse vogelkers. Ook aan de oostkant van het Steen groeit heel wat Klein glaskruid, tot op de Zilte kademuur toe. De muren worden hier volledig verduisterd door verwilderde struiken Skimmia. Langs de met herbiciden besproeide kaden vol verdord Behaard breukkruid en liefdegrassen lopen we snel terug naar de Koolkaai, van waar we naar de Calvarie van St.-Pauluskerk gaan. Daar noteren we Tongvaren, Eikvaren en Kruipklokje, met in de graslandjes o.a. Brunel, Prikneus, Tuinbingelkruid en Gewone ereprijs. Van daar lopen we langs de Goddaard, met opnieuw Aziatische Bosveldkers en (waarom niet) Bamboe tussen de straatstenen. Na een opwarmpauze in een plezant caf gaan we naar het vertrekpunt terug. Onderweg noteren we nog Pitrus (!), Pepermunt, Liggende ganzenvoet, Peterselievlier (keldergat) en als laatste een Nothoscordum waarvan de determinatie nog hangende is. Dit zijn gevreesde woekerende Amerikaanse looksoorten, die bij ons nog niet eerder zijn opgemerkt. Van de bloeiende planten wordt 1 bloeistengel en 1 blad ingezameld voor de Nationale Plantentuin. Deze Valse look zou geen echte lookgeur mogen hebben, maar de onze stinkt na een zesdaags verblijf tussen de kranten nog even overtuigend naar straffe ajuin. Slot Van de bijna tweehonderd soorten staan er vijf op de Rode Lijst als Zeldzaam: Behaard breukkruid, Wolfskers, Zwartsteel, Blaasvaren en Brede eikvaren. Bovendien zijn er weer een groot aantal nieuwigheden vermeld, niet in het minst de zaailing van Dadelpalm, een soort uit een tropisch Look-genus (wsl. Nothoscordum) en de Australir Liggende ganzenvoet. Op de kademuren zien we bovendien de griezel Hartbladige els in massa verschijnen, nog wel uit de aanplantingen die er vlak naast zijn aangelegd. Deze wordt vergezeld van een raadselachtig Helmkruid, dat grotendeels met Italiaans helmkruid overeenkomt. Het herbariummateriaal moet nog bekeken worden door experts van de plantentuin. In dit jaar van de biodiversiteit is het wel pijnlijk dat we hier geen samenwerking hebben gevonden met de overheid.

Een bloeiende sierlook langs de waterkeringmuur Bloeidetail van Allium ramosum s.l.

22

Limburgse plantenexcursies

Natuurstudiewerkgroep Natuurpunt Hasselt-Zonhoven http://www.natuurpunthasseltzonhoven.be/ Contacpersonen: Jan Wyers 011 81 55 33, jan.wyers@skynet.be Bart Wursten, ndundu@zol.co.zw. SAP-Clubje staat voor Samen Amusant op Pad: op een leuke manier samen de natuur ontdekken, bestuderen en ervan genieten. Natuurstudie is dermate breed, dat we bewust kiezen voor sommige groepen organismen. We spitsen ons toe op hogere planten, vlinders, libellen, sprinkhanen en krekels, amfibien en reptielen, en vogels. De SAP-club trekt er elke woensdagavond (van mei tot augustus) op uit voor planten en n zaterdagnamiddag per maand (mei-september) voor insecten. We sluiten ook aan bij activiteiten van derden (b.v. Limburgse Plantenwerkgroep). Waarnemingen worden bijgehouden in een eigen bestand (cordinatie: Jan Wyers) en daarna doorgegeven aan de betrokken instellingen. Excursiekalender Startvergadering van de werking van het SAP-clubje voor dit zomerseizoen. We bespreken de laatste praktische zaken over planten- en insectentochten. De bijeenkomst gaat door van 20 tot 22.30 u. op de zolder van het Natuur.huis op het Domein Kiewit. Info: Jan Wyers, 0475 31 37 09, jan.wyers@skynet.be. Woensdag 4 mei 1e Plantenexcursie omgeving Kauwbosstraat in Zonhoven. We tellen en kijken hoe de orchideen en andere zeldzaamheden in de wegbermen reageren op de beheerswerken. Afspraak:18u30 aan het rondpunt KauwbosstraatElsstrekenweg-Bokrijkse weg te Zonhoven. Woensdag 11 mei 2e Plantenexcursie Wijvenheide Vrunstraat. Afspraakplaats: 18u30 kerk Bolderberg te Zolder. Woensdag 18 mei 3e Plantenexcursie op de Terril van Houthalen. Afspraak: 18u30 op de carpoolparking Houthalen. Woensdag 25 mei 4 Plantenexcursie in de Sluisbemden Afspraak: 18u30 aan de Sluisbemden te Diepenbeek. Verzamelen achteraan op de parking van het Kinepoliscomplex te Hasselt. (noordoostelijke kant). Woensdag 1 juni 5 Plantenexcursie in Tommelen. Verzamelen om 18u30 bij Jos thuis, Spoorwegstraat 159 te Hasselt. Woensdag 8 juni 6 Plantenexcursie in het Domein Kiewit: oostenlijk deel. Afspraak: parking einde Putvennestraat, 3500 Hasselt. Woensdag 15 juni 7 Plantenexcursie van het SAP-Clubje in de Ziepbeek. Afspraak: 18u30 Kerk Zutendaal.

23

Woensdag 22 juni 8 Plantenexcursie in de omgeving van de Kauwbosstraat en Bokrijk, te Zonhoven. Afspraak: 18u30 aan het rondpunt KauwbosstraatElsstrekenweg-Bokrijkse weg te Zonhoven. Woensdag 29 juni 9 Plantenexcursie van het SAP-Clubje in de Maten te Genk Afspraak: kanaalbrug Havenlaan Diepenbeek.

Activiteiten Planten- & Zwammenwerkgroep Natuurpunt Schijnvallei 2011

Vrijdagse planteninventarisaties De planteninventarisaties door de Planten- & zwammenwerkgroep van Natuurpunt Schijnvallei hebben plaats elke vrijdagmorgen van 9 uur tot 12 uur. We starten op vrijdag 15 april 2011 en gaan ermee door tot en met vrijdag 26 augustus 2011. Op het programma voor 2011 staat de verdere inventarisatie van het magnifieke natuurgebied de Lovenhoek te Vorselaar/Pulle. We werken hiervoor nauw samen met Louis Bertels van Natuurpunt Nete & Aa. Dit is een echt buitenkansje om kennis te maken met een zeer waardevolle brok ongerepte natuur. Vermits er heel wat vochtige gedeeltes zijn, is waterdicht schoeisel een must, ook een loep en de nodige floras kunnen van pas komen. Plaats van samenkomst is voorlopig de kerk van Pulderbos. Het is mogelijk dat we in een later stadium, naargelang we vorderen op het terrein, van afspraakplaats veranderen. Je kan best als je een week niet mee bent geweest, informeren bij Staf Brusseleers op de Plant-o-foon nummer 0479 31 08 28 of mailen naar colybia@skynet.be om de juiste afspraakplaats aan de weet te komen. Dinsdagse wandelingen Ook elke dinsdagmorgen tussen 9u30 en 12 uur is de Planten- & zwammenwerkgroep actief, en dit het gehele jaar door. We doen dan natuurexcursies zowel in de eigen gebieden van de vereniging als in de natuurreservaten & domeinbossen, gelegen in de wijde omgeving. Naargelang het seizoen komen zowel mossen, lichenen, planten & fungi aan bod. Alle genteresseerden zijn van harte welkom op onze dinsdag- & vrijdagexcursies, ook absolute beginners. Belangstellenden die op de hoogte willen gehouden worden van onze activiteiten kunnen hun e-mailadres doorsturen naar colybia@skynet.be of naar info@schijnvallei.be. Je kan ook bellen voor informatie naar het secretariaat van Natuurpunt Schijnvallei op nummer 03 354 55 06. Plantendeterminatie

Voor al wie graag wil leren werken met een flora organiseren we maandelijks een plantendeterminatieavond. Beginner of gevorderde, iedereen is van harte welkom. Deze avonden hebben plaats op de tweede woensdag van de maand.

24

We starten in april en eindigen in september. Dit jaar gaat het dus om de woensdagen 13 april, 11 mei, 8 juni, 13 juli, 10 augustus en 14 september. We komen samen in het lokaal van VMPA, uiterst rechts van de Oranjerie in Schildehof, De Pont 45 in Schilde. We starten om 19u30 en eindigen om 22u. We werken met Heukels flora van Nederland, waarvan er enkele ter beschikking zijn voor de deelnemers. Loep zeker niet vergeten! Avondwandelingen We bieden de plantenliefhebbers ook enkele avondwandelingen aan. De eerste heeft plaats op woensdag 18 mei in ons reservaatje De Rundvoort en omgeving. Hiervoor komen we samen op het einde van de Bredabaan in Oelegem. Opgelet, deze straat vormt de grens met Schilde en aan de kant van Schilde heet ze Den Heuvel. We spreken af om 19u15. Het einde is voorzien tegen zonsondergang. Vergeet je laarzen niet! Een loep komt ook altijd van pas. Op woensdag 22 juni brengen we een bezoek aan een ecologische siertuin gelegen aan het kruispunt van de Kasteeldreef en de Bellevuedreef in Schilde. We parkeren in de berm van de Bellevuedreef aan de kant van de tuin. Afspraak om 19u15.

Plantenwerkgroep Zuidwest-Brabant

De kalender van de Plantenwerkgroep-Zuidwest-Brabant bevat nogal wat afspraakplaatsen die voor niet-streekkenners moeilijk vindbaar zijn. Mocht u wensen deel te nemen aan een excursie waarvan u de afspraakplaats niet kent, aarzel dan niet om Jan Janssens (02/356.35.26, jan_lucia.janssens@telenet.be) of Chris De Caluw (02/361.60.54) te contacteren. Zij geven u dan een vindbare afspraak. Meebrengen: loupe, flora, notitieboekje, schrijfgerief Zondag 10 april Op zoek naar Schedegeelster in Hallerbos f4-14-42 Afspraak: 9u00 Parking Kampendaal, Hallerbos Zondag 17 april Op zoek naar Gele anemoon f4-14-21 en f4-14-23 Afspraak: 9u00 Fazantenlaan (t.h.v. de Weikes) Dworp Maandag 25 april Bois de Hamme f4-15-33 Afspraak: 9u00 Chausse de Tubize Braine l Alleud (Sart Moulin) Zondag 1 mei Vallei Zevenbronnenbeek f4-15-13 Afspraak: 9u00 La Pineta Zevenbronnen Zaterdag 7 mei Voilard f4-24-22 Afspraak: 14u00 Parking Veertibunder Hallerbos Zondag 15 mei t Haikes Ha e4-55-34 Afspraak: 9u00 Parking CC De Meent

25

Vrijdag 20 mei Rodenemgroeve en kanaaloever f4-13-23 Afspraak: 19u00 Rodenemplein Zaterdag 28 mei Vogelzangbeek e4-34-34 Afspraak: 14u00 Parking kerkhof Anderlecht Zondag 5 juni Kesterbeekmoeras e4-54-24 Afspraak: 9u00 Parking rechtover Oud Beersel Zaterdag 11 juni Kapvlakte Maasdalbos f4-13-42 Afspraak: 14u00 Maasdal ingang reservaat Vrijdag 17 juni Vegetatieopname Duling Afspraak: 19u00 Infobord Duling Vrijdag 24 juni Determinatie van composieten e4-55-32 Afspraak: 19u00 kerk Alsemberg Zondag 3 juli Zandgroeve Vastiau e4-55-43 Afspraak: 9u00 Bosstraat 78 Rode Zondag 10 juli Beverbeemd e4-54-11 Afspraak: 9u00 Sas Lot Zondag 17 juli Congoberg Vollezele Afspraak: 8u30 Molens Dedobbeleer Vrijdag 22 juli Beemd Huizingen e4-54-32 Afspraak: 19u00 kerk Huizingen Zaterdag 23 juli Oostvoorduinen C0-48-44 Aspraak: 9u00 Kerkhof Oostduinkerke Zaterdag 30 juli Zuunbeekvallei e4-43-41 Afspraak: 14u00 Jozef Alfons Fleurusstraat (wachtbekken) Zondag 7 augustus Oude renbaan e4-57-11 Afspraak: 9u00 Kasteel Groenendaal Duboislaan Zaterdag 13 augustus Bever Afspraak: 13u30 Molens Dobbeleer Zondag 21 augustus Oude trambedding e4-41-32 Afspraak: 9u00 Paddenbroek Gooik Zaterdag 27 augustus Congoberg Vollezele Afspraak: 13u30 Molens Dobbeleer Zondag 4 september Reststraat en kanaaloever f4-13-34 Afspraak: 9u00 Sas Lembeek Zaterdag 10 september Karpatten e4-54-22 Afspraak: 14u00 kerk Beersel

26

PWG Vlaamse Ardennen plus Een zesmanschap ter vervanging van een Monument Trouwe, actieve plantenwerkgroepleden wisten het al, voor anderen is dit misschien groot nieuws; Karel De Waele besliste om zijn trekkersrol van deze bloeiende plantenwerkgroep na 40 jaar stop te zetten. Al die jaren was hij diegene die schitterend werk leverde op vlak van educatie, studie, behoud en beheer. Opvolging vinden voor zon grote Meneer was dan ook geen evidentie. Dit alles laten doodbloeden zou meer dan zonde zijn. Daarom werd er in overleg met Karel voor gekozen een zesmanschap uit de grond te stampen. De regio wordt onderverdeeld in deelgebieden met elk hun verantwoordelijke: Henk Coudenys voor de Leievallei en het interfluvium, Alexander Van Braeckel voor de Scheldevallei, Dieter Everaert voor Zwalmvallei en Heidi Demolder voor de eigenlijke Vlaamse Ardennen. De bedoeling is dat ze elk n of meerdere plantenexcursies plannen in hun deelgebied, zoveel mogelijk inspelend op de inventarisnoden van de reservaatprojecten aldaar. Daarnaast is Dirk Fiers vanaf nu verantwoordelijk voor n of meerdere thematische plantenexcursies en Sylvie Decoster voor cursussen e.d. We zijn er ons als zesmanschap ter dege van bewust dat iemand als Karel vervangen helemaal geen sinecure zal zijn en willen Karel bij deze heel erg bedanken voor wat hij voor de werkgroep betekende! Wij hopen uit de grond van ons hart dat we hem toch nog vaak op de komende activiteiten zullen mogen verwelkomen en hopen ook stiekem dat we voor raad nog steeds bij hem zullen terecht kunnen. Een blik op de activiteiten- en vormingskalender laat je zien wat er voor dit jaar tot nu toe gepland is. Wij hopen je alvast op n van de onze activiteiten te mogen verwelkomen!

Excursiekalender Meebrengen: laarzen of stevig schoeisel, flora, evt. loupe. Tochtverantwoordelijken: Henk Coudenys, tel. 09/386.97.11 Heidi Demolder, tel. 0476/40.34.52 Dieter Everaert, tel. 09/345.96.30 Alexander Van Braeckel, tel. 0473/85.45.62 Karel de Waele, tel. 09/38.64.560; GSM 0474.77.82.76 Dirk Fiers, tel. 0494/39.52.97 Ronny De Clercq, tel. 055/45.63.42

Zaterdag 30 april Het Lozerbos (deel Waterhoek) te Lozere. Determinatie en inventarisatie van bos met kwelzones. Afspraak: 14u op de parking van de Zandvlooi Gids: Henk Coudenys Woensdag 25 mei Feelbos- Kalkoven te Kluisbergen- Kwaremont. Determinatie en inventarisatie van voorjaarsflora en bronbosvegetatie. Afspraak: 19u aan de kerk van Kwaremont. Gids: Heidi Demolder

Woensdag 8 juni Het Mijnwerkerspad te Michelbeke. Determinatie en inventarisatie van de flora van bermen, houtkanten en zomen. Afspraak: 19u aan de kerk van Michelbeke. Gids: Dieter Everaert Woensdag 22 juni De Heurnemeersen te Heurne. Determinatie en inventarisatie van de flora van alluviale graslanden. Afspraak: 19u aan de kerk van Heurne Gids: Alexander Van Braeckel.

27

Woensdag 6 juli Steenbergse bossen te Sint-Goriks-Oudenhove. Determinatie en inventarisatie van de flora van bronbos en hellingbos. Samenkomst om 19u aan de kerk van Sint-Goriks-Oudenhove. Gids: Dieter Everaert. Woensdag 13 juli Hospicebossen te Nazareth. Determinatie en inventarisatie van naaldbos en heiderelicten. Afspraak: 19u aan de kerk van Nazareth. Gids: Henk Coudenys, tel. 09/386.97.11.

Zaterdag 6 augustus Plantenstudiedagmet de NWB in de Scheldevallei Gids: Karel de Waele, tel. 09/38.64.560; GSM 0474.77.82.76. Samenkomst aan de kerk van Ruien te 9u. Einde om 17u. De ganse dag planteninventarisatie in kmhok E2.46.33, met Scheldeoevers, oude meanders en een oude spoorweg, waarbij ook het gebruik van verschillende plantenboeken aan bod komt. Meebrengen: laarzen, loep, floras, lunchpakket met drank. Voor kostendelend vervoer vanuit onze regio contacteer Karel De Waele, tel. 09/386.45.60. Aansluiten voor een halve dag is ook mogelijk (indien enkel in de namiddag best een telefoontje naar GSM 0474/77.82.76 om te weten waar men ons kan vervoegen) Zaterdag 27 augustus Steenbergse bossen te Sint-Goriks-Oudenhove. Determinatie en inventarisatie van de flora van bronbos en hellingbos. Afspraak: 14u aan de kerk van Sint-Goriks-Oudenhove. Gids: Dieter Everaert Zaterdag 10 september Stadsflora in de buurt van het station van Oudenaarde. Afspraak: 14u aan de parking aan de voorkant van het station. Einde om 17u. Gids: Dirk Fiers en Karel De Waele. Zondag 25 september Bomen in het Burreken Bomen herkennen, het verhaal van elke boomsoort, de beestjes die ermee verbonden zijn. Afspraak:14u aan de bramentuin aan de Ganzenberg te Schorisse. Gids: Ronny De Clercq.

Plantenwerkgroep Gent Excursiekalender Vertrek om 18u320 stipt op de afspraakplaats. Einde excursie bij het invallen van de duisternis. Bijkomende inlichtingen Jean De Prez, 09.251.27.26 of j.deprez@scarlet.be Donderdag 21 april C3-51-43 Evergem Afspraak: Kerk Belzele Donderdag 28 april D3-31-31 Afspraak: Kerk De Pinte Donderdag 5 mei D3-13-33 Afspraak: Kerk Campo Santo (Antwerpse Steenweg / Visitatiestraat) Donderdag 19 mei D3-33-13 Merelbeke Sluis Afspraak: Kerk Merelbeke

28

Donderdag 2 juni D3-11-24 Afspraak: Kerk Mariakerke Donderdag 16 juni D3-32-21 Autokeuring Zwijnaarde Afspraak: Parking Autokeuring Donderdag 30 juni D3-13-14 Hotel des Lourdes Oostakker Afspraak: Parking Hotel des Lourdes (Gentstraat) Dinsdag 5 juli D3-23-44 Afspraak: Kerk Heusden Donderdag 14 juli D3-23-11 Bijgaarde park Afspraak: Parking Winkelcentrum Dendermondsesteenweg Dinsdag 26 juli D3-33-23 Afspraak: Parking R4 Merelbeke Donderdag 11 augustus D3-21-23 Drie leien Afspraak: Kerk Drongen Dinsdag 23 augustus D3-33-33 Merelbeke centrum Afspraak: Kerk Merelbeke Donderdag 1 september D3-13-22 Volvo Trucks Afspraak: Drieselstraat / Antwerpsesteenweg (Eeckhout)

Plantenwerkgroep Scheldeland

Info: Danny & Christine 09/367.95.49

last-minute 0478/82.87.81 minnebo.troch@pandora.be Excursiekalender 2011

Zondag 20 maart Nonnenbos, Serskamp d3-36-43 Lenteflora in het natuurgebied Afspraak: 9u. Stopplaats NMBS, Serskamp Zaterdag 9 april Bos Oud-Smetlede d3-46-11 Inventarisatie voorjaarsflora Afspraak: 9u. Kruispunt Smetledestwg/ Braektestraat Zaterdag 23 april Bastenakkers, Wetteren d3-34-42 Inventarisatie reservaatspercelen Afsrpaak: 9u. Kerk Wetteren Ten Eede Maandag 9 mei Ham, Wetteren d3-35-13 Lenteflora op het nieuwe terrein Afspraak: 19u. Scheppersinstituut Wetteren, Cooppallaan 128

29

Maandag 23 mei Oever Kalkenvaart d3-36-11 Nieuw aangelegde vaartoever ANB Afspraak: 19u. Vaartplein, Kalken Maandag 13 juni Boombos, Kalken d3-26-32 Inventarisatie reservaatspercelen Afspraak: 19u. Kerk, Kalken Zaterdag 2 juli d heide/ Paelepel-bos d3-35-44 Zomerflora op reservaatpercelen Afspraak: 9u. Kruispunt Smetledestwg/ Braektestraat, Smetlede Maandag 1 augustus Zandbergen/kerkhof d3-35-24 Inventarisatie zandig biotoop Afspraak: 19u. Noteloze Notelaar, Wetteren Zaterdag 27 augustus Molenmeers, Kalken d3-26-31 Inventarisatie reservaatspercelen Afspraak: 9u. Vaartplein, Kalken Zondag 11 september Brugstraat, Kalken d3-25-21 Akkeronkruiden/Inventarisatie zwart gat voor planten Afspraak: 9u. Watertoren, Laarne

Plantenwerkgroep C6

Planten-in-C6 Verslag 2010 Rutger Barendse https://sites.google.com/site/planteninc6/pic6-verslag-2010 Dit jaar waren er 5 excursies in PIC6-verband. In de nieuwsbrief geven we een kort overzicht, van wat je uitgebreider en met meer fotos op de website kan nalezen. Mol-Millegem 27 mei 2010

Helaas was ikzelf 10 minuten te laat dankzij slechte planning en wegwerken, maar gelukkig waren de 8 mensen die stonden te wachten heel geduldig. We startten rond de kerk en kregen dankzij wat achterstallig onderhoud al een heel aardig lijstje bijeen. Op een droger grazig heuveltje voor de kerk werd Eenjarige hardbloem gevonden en zo liepen we langs wat minder bij- zondere wegen naar de begraafplaats. Hier vielen vooral een heel stel Koren- bloemen op. Slaapmutsje was er in redelijke hoeveelheden verwilderd. In de berm naast de begraafplaats vond Marianne nog een paar Ruige klaprozen. Zo stilletjes aan bewogen we ons richting het spoor (Antwerpen-Mol) en noteerden onderweg nog Vroege haver

Physalis grisea - Solanacea

30

en Viltganzerik. Direct langs het spoor was al flink gespoten, in het stukjes er net naast bij een overgang vielen Zwenkdravik en Wilde reseda op. Een stuk verder langs het spoor stond een mooie toef Grasklokje. Nu volgden flink wat meters zonder nieuwe soorten, maar aan het eind was iemand nog zo vriendelijk geweest flink wat tuinafval in het bos te storten. Opvallend waren de witte (tuin-)vorm van Robertskruid en een heel stel Roze winterposteleinen waarvan er ook zelfs een stel in het wit waren. Aan het eind toverde Staf van Reet nog een Smal beemdgras tevoorschijn; ik had er de hele weg tevergeefs naar gezocht.

Geel-Bel 17 juni 2010 Vanaf de kerk van Bel vertrokken we te voet naar het IFBL-kilometerhok C6-41-22. Het betreft een hok met voornamelijk naaldbos, wat bebouwing, een vijver met venbegroeiing en wat akkers en stuifzand. Langs de weg en aan de rand van wat keurige tuintjes konden we toch al heel wat noteren. Opvallende zaken waren een vermoedelijke Kweekdravik (eerst als Gekielde dravik genoteerd) en een schrale vegetatie met ondermeer Zandblauwtje en Driekleurig viooltje. We naderden nu de bosrand met zijn onvermijdelijke tuinafvalplanten aan de rand; Ruwe smeerwortel en Valse wingerd hadden zich er een plekje veroverd. Met rasse schreden gingen we nu door het dennenbos naar een stukje op zand met aan de rand Klein tasjeskruid en Heidespurrie. Een vennetje lonkte in het zuiden van het hok, maar onderweg bleek het pad vochtiger dan verwacht en konden we oa. Drienerfmuur, Veelbloemige veldbies en in een greppelwand dankzij de oplettendheid van Martin zelfs Dicht havikskruid noteren. Het vennetje bleek een gegraven vijver, maar wel geheel begroeid met authentieke venplanten. We noteerden onder andere Moerashertshooi en Koningsvaren, op de kant Bosdroogbloem en Liggend walstro. Op de terugweg werd in het zand nog Dwergviltkruid en Vroege haver genoteerd. Met 202 soorten hadden we een mooi resultaat. versla g 2010. Zittaart 22 juli 2010 Dit keer een echte wandeling want we hebben heel wat kilometer te voet afgelegd. Het begin van het kilometerhok was wat moeilijk te vinden vanuit de Kerk van Zittaart, maar toen we uiteindelijk begonnen was daar meteen de Echte guldenroede om ons te begroeten. Er stonden er heel wat in een ruige weide met wat bomen er op. Daarna was het de beurt aan twee bijzondere Maisonkruiden: Zuid-Afrikaanse en Kale gierst. In deze hoek van C6 toch wat gewoner. Nu was het een heel eind lopen tussen de akkers, maar een vroeg afgereden graanveld was toch goed voor de Valse kamille. Er stonden er vrij veel. Vervolgens onderweg wat tuinonkruid en graslandplanten, zelfs Rapunzelklokje in een ware holle weg! Aan en rond de Halfwegloop (een wel heel toepasselijke naam voor tijdens deze wandeling) konden we nog heel wat oeverplanten noteren en dus liep het lijstje aardig op. Op de weg terug moesten we ook nog wat stopjes maken en dat resulteerde in een wel erg lange lijst voor de 3 uurtjes die we onderweg waren in deze vierkante kilometer: 222 soorten!

31

Tussen OImen (bij Balen) en Oostham (Limburg) 26 augustus 2010 Deze hele donderdag was het eigenlijk te regenachtig om fatsoenlijk rond te stappen, maar deze avond viel het uiteindelijk toch goed mee. Met zun zessen startten we op een zandige omgewerkte plek (een bouwplaats) om op enkele meters van het startpunt al de grootste bijzonderheid van de excursie te vinden; Veldwarkruid. De lichtoranje stengels en de geclusterde bloeiwijze maakten de determinatie al redelijk zeker ter plaatse. Nog op de bouwplaats ook planten als Chenopodium probstii en Zuid-Afrikaanse gierst. Met een kleine honderd soorten op de 30 bij 20 m kon de avond al niet meer stuk. Vervolgens liepen we langs de verharde weg en noteerden wat soorten in berm en grachtkant, langs wat houtige beplanting om uiteindelijk via een licht vochtig bos en vochtig zandpad weer in de lintbebouwing te komen. Onderweg konden we soorten als Valse salie, Muurbloemmosterd en Hoge fijnstraal noteren. Het ging nu al schemeren, mede dankzij het zwaar bewolkte weer, maar in het halfduister namen we toch nog een kijkje bij de Molenvijver. Wonderbaarlijk genoeg had iemand de moeite genomen de oever van de vijver met onkruidmiddel te behandelen, dus het Watertorkruid en de Gewone waternavel stonden er vergroeid bij. Op een hoop grond, waarschijnlijk uit de vijver afkomstig groeiden nog Egelboterbloem en Goudzuring. Met een concert van Boskrekels (Marianne) zag er ook tientallen wegkruipen en -springen) op de achtergrond namen we afscheid van dit wat vreemde km-hok.

Olmen-Stotert 16 september 2010 Het was vanuit de lucht al te zien; het hok C6-44-43 zou een uitdaging worden. Veel landbouw afgewisseld met wat naaldbos. Je mag het haast niet zeggen maar het motercross- terrein, dat ook in het hok ligt, zorgde voor wat noodzakelijke afwisseling. We zijn het terrein zelf niet opgeweest maar de randjes zorgden voor wat extra soorten zodat het totaal aantal soorten in de twee korte uurtjes toch nog op 160 uitkwam. Voor de poort van het motercross- terrein konden we Kleine leeuwen- tand, voor de ouderen onder ons ook beter bekend als Thrincia, en wat Muurpeper noteren. Van een afstand leek de Muurpeper op een lage pol Struikheide. Op de weg terug vergisten we ons er namelijk bijna in, maar het was al aardig donker toen! We vervolgenden maar na een honderdtal meters moest ik wat stappen terugzetten om door de andere aanwezigen opgemerkte Sneeuwbalspirea te kunnen opschrijven. De soortsnaam (opulifolius) klopt; het blad is sprekend dat van Gelderse roos (Viburnum opulifolium). Achter het motercrossterrein waren wat hopen zand gedeponeerd en natuurlijk konden we daar op rondstappend heel wat 'rommel' op noteren. Opvallend waren Watermeloen, Basterdamarant en Afrikaanse gierst. De kwalificatie zeldzaam voor die laatste kan er al wel bijna af! In het aanliggende bos was het echt zoeken naar nog wat aanvullends. Gelukkig waren de mensen zo vriendelijk geweest tuinafval te deponeren dus Stinkende gouwe, Grote maagdenpalm en

Sneeuwbalspirera - Physocarpus opulifolius

32

Lelietjes van dalen verdwenen ook in de boeken. Daarna ging het licht bijna letterlijk uit; het was een unieke combinatie van donkere wolken met invallende duisternis en bovengroei van dennen. We sprokkelden hier en daar nog wat soorten op de terugweg, voorzover nog te onderscheiden dan. Gelukkig brak het wolkendek ook nog even op het eind. Rest mij nog iedereen voor zijn aanwezigheid en hulp te bedanken dit afgelopen seizoen. Voor volgend jaar zal ik weer een uitdagend programma maken! Programma 2011 LET OP: de afspreektijden variren vanwege aantal uren daglicht Op de website kan je doorlinken naar de afspreekplek op een kaartje in Google-maps Donderdag 19 mei C6-35-32 Keiheuvel-De Most Afspraak: 18u30 Kruising Steegsebaan/Nieuwendijk Balen Donderdag 16 juni C6-45-23 Kerkhoven-zuid. Afspraak: 18u30 kerk Lommel Donderdag 21 juli C6-41-12 Geel-oost Afspraak: 18u30 kerk St. Dymphna, Geel Donderdag 18 augustus C6-23-31 Mol-Achterbos Afspraak: 18u00 Kruising met lichten Achterbos/Turnhoutsebaan. Donderdag 15 september C6-42-34 Meerhout - centrum Afspraak: 17u00 kerk Meerhout Goed schoeisel, een loepje en evt. een flora zijn nodig. De excursies zijn 's avonds en hebben een actieradius van 1 kilometerhok, waarin dan gemiddeld zo'n 200 soorten worden genoteerd. Iedereen is welkom, ook de beginnende florist. Tijdens de excursie wordt weinig gedetermineerd (met een flora in de hand). Hetgeen we echt niet kennen of een kritische blik nodig heeft, wordt eventueel gefotografeerd en in ieder geval thuis nader bekeken. Er is natuurlijk uitleg bij iedere vondst en vragen worden altijd beantwoord. Je kan ook vooraf materiaal (gedroogde of verse planten) tonen waar je niet bent uitgekomen. Er is vast iemand die je van hulp kan zijn. Probeer natuurlijk de beschermde en zeldzame planten te ontzien.

Plantenwerkgroep Meetjesland Verslag excursies 2010 William White

13/04/10 C2.35.32 Maldegem - Kleit : bos langs de Splinterbeek Typisch voorjaarsweer schraal en koud op deze eerste wandeling van het seizoen. Het bezochte bos, dat een beetje als een uitloper van het Burkelbos kan beschouwd worden, is een fraai en naar de flora te beoordelen eeuwenoud broekbos waarin vooral de ondergroei van Gladde iep opvalt. Het wordt doorsneden met slootjes met daarrond Oeverzegge, Ijle zegge,

33

Speenkruid, Dotterbloem, Slanke sleutelbloem, Muskuskruid, valeriaan en Bittere veldkers. Vooral deze laatste vondst verheugde ons en kon bovendien pas met zekerheid op naam worden gebracht nadat een scheutje thuis verder werd opgekweekt. Het is meteen n van de enige plaatsen in het Meetjesland waar deze zowel op pinksterbloem als witte waterkers lijkende plant kan worden aangetroffen. De iets drogere plaatsen in het bos worden gedomineerd door Bosanemoon. Op n plaats werd ook een kleine populatie Hemelsleutel aangetroffen. Deze wandeling was dus meteen raak en bovendien n van de toppers van 2010. Ook de Splinterbeek herbergt nog interessante soorten.Twee niet direct determineerbare taxa werden thuis opgekweekt en leverden Zompvergeet-mij-nietje (verrassend want Moerasvergeet-mij-nietje lijkt veel aannemelijker in beken) en Haaksterrenkroos op. 27/04/10 C2.46.42 Ursel: Keigatbos De wandeling verliep langs de zuidrand van het Keigatbos en omvatte slechts een klein stukje bos. We vertoefden voornamelijk in het recent aangekochte stuk landbouwgrond, plus bijhorend bosgedeelte dat door de afdeling Zomergem zal ingericht worden als natuurreservaat. Ook enkele wegbermen stonden op het programma. Daar vonden we in de buurt van de bebouwing waar er niet gespoten werd vooral ontsnapte tuinplanten terug, die hier met tuinafval gedeponeerd werden, zoals Italiaanse aronskelk en Bonte dovenetel. Veel bijzondere planten waren niet te vinden, de meeste soorten zijn eerder banale planten. In totaal werden nochtans een 150 taxa genoteerd, wat veel is voor dit tijdstip van het jaar. 11/05/10 B2.57.32 Sint-Margriete: Sint-Margrietepolder Op deze regenachtige en ongewoon koude dag werd er genventariseerd langs een polderdijk waarvan een stuk nog niet zo lang in beheer is. Uitschieters werden niet gevonden. De landbouwers hadden hun sproeiwerk grondig gedaan en het was zoeken op de akkers om enkele typische polderonkruiden zoals Grove varkenskers te vinden. In de sloot gedijden toch nog waterplantjes zoals Kleine waterranonkel en Gewoon sterrenkroos. De dijk zelf moet in het verleden beplant geweest zijn met (waarschijnlijk) Hollandse iep die het zwaar te verduren heeft gekregen van de iepenziekte. Evenwel is de populatie herstellende dank zij het vermogen om opslag te vormen (weliswaar niet zo overvloedig als bij veldiep). Ook groeit er redelijk wat Eenstijlige meidoorn en Sleedoorn. Over 1 meidoorn bestond er twijfel wegens het voorkomen van intermediaire kenmerken tussen Een- en Tweestijlige meidoorn (qua blad, kleinere bloemen evenwel allemaal met 1 stijl). Tweestijlige meidoorn komt overigens niet (?) voor in de Meetjeslandse polders. Op Grote kaardenbol na waren er geen noemenswaardige kruidachtige vondsten. 25/05/10 D3.11.12 Vinderhoute: Durmmeersen Vandaag stond een bezoek aan het nieuwe natuurreservaat van het ANB op het programma. Dit is een voormalige zandwinningput, die ingericht wordt als recreatief natuurreservaat. Het is een zeer gevarieerd gebied dat nog in volle

34

ontwikkeling is, met waterplassen, stukjes bos en open grasvlaktes. Dit biedt de mogelijkheden aan een zeer gevarieerde plantengroei, maar ook nog met duidelijke menselijke invloeden. We vonden er heel wat ontsnapte tuinplanten in terug, zoals een grote populatie Mierikswortel, maar ook Schijnaardbei en Spaanse hyacint. We vonden er niet alleen oude bosplanten, zoals Geel nagelkruid en robertskruid, maar ook talrijke waterplanten zoals Watermunt, Grof hoornblad en zelfs Heemst (wellicht afkomstig van n of andere tuin). Meerdere exemplaren van het Ruw vergeet-mij-nietje duidden op het opgespoten karakter van het terrein. In een dreef aan de westzijde van het gebied troffen we meerdere tientallen exemplaren aan van de Brede wespenorchis. Ook de grote populatie van de niet zo algemene Watermuur trok onze aandacht. In totaal werden 137 taxa genoteerd. 08/06/10 C3.23.41 Assenede: omgeving Poel (incl. oude spoorwegbedding) Op de bezochte plek overheersen graan- en aardappelakkers en weilanden, doorsneden door een oude spoorwegbedding (nu een fietspad) en een weinig biedende dijk. Ook hier is de herbicidenspuit grondig gehanteerd geweest, zodat spuitschade merkbaar was tot op de spoorwegberm en in de sloten. Het enige vermeldenswaardige akkeronkruid enigszins verrassend voor polderachtig gebied is Klein bronkruid. Nochtans heeft de omgeving nog potentieel te bieden te oordelen naar een sloot met moedig overlevende soorten zoals Holpijp, Grote waterweegbree, Echte koekoeksbloem, Grote wederik, Kattenstaart, De verrassing van de dag kwam er met de vondst van Moerasandijvie weliswaar slechts 1 exemplaar en ongetwijfeld overgewaaid van elders (Kallemansputte ?) op een meer open plaats in een sloot. Een bezoek een goede maand later in de hoop om zaden te kunnen oogsten leverde alleen maar loze vruchtjes op. Wat betreft de oude spoorwegbedding, deze was reeds gemaaid zodat slechts een onvolledig beeld van de flora kon geschetst worden. Het meest opvallend was een zich uitbreidende populatie handjesgras vanuit de bedding naar en langs de rand van de openbare weg. Verder Boerenwormkruid, Sint-janskruid, Hazenpootje, Kleine leeuwenbek, Veldsla onder de scheidingsdraad met een weiland, Mentha X villosa var. alopecuroides, . Pierre wees ons op de populatie Vijfvingerkruid die intermediaire kenmerken vertoonde met Kruipganzerik, een gegeven die we op een latere wandeling nog zouden tegenkomen. 22/06/10 C2.16.33 Maldegem: Leopoldkanaal Hoewel de noordelijke oever het interessantst oogde, werd eerst de zuidelijke oever (gedomineerd door populieren) afgelopen omdat deze nog niet gemaaid was. Tot onze verrassing ontdekten wij op de steile oever van het kanaal planten die thuishoren in bossen (relictpopulatie ?), zoals Bosanemoon, Bleek bosviooltje en Gewone salomonszegel. Bovendien vonden we een tiental keverorchissen waarvan sommige flink uit de kluiten gewassen waren. Op dezelfde plaats evenwel ook planten van andere vegetatietypes, zoals Vierzadige wikke. Langs de waterkant werd Kalmoes, Grote egelskop, Watermunt, Wolfspoot, opgemerkt.

35

Verder en dit vnl. langs de noordkant Knolboterbloem, Akkerhoornbloem, Goudhaver, Hondsroos, Gewone engelwortel, Penningkruid, Moerasandoorn, Kantig hertshooi, Een veelbelovende schrale strook weiland onder een prikkeldraad, op erg zandige bodem, deed ons al dromen van soorten zoals Korensla, maar het werd als snel duidelijk dat we, behalve massas Schapenzuring, Muizenoor en wat vogelpootjes, niet veel soeps zouden aantreffen. Door de veelheid aan habitats gaande van droog naar nat, van zonnig naar beschaduwd, en van schraal naar voedselrijk en het late ondergaan van de zon, konden we ca. 160 taxa optekenen. 06/07/10 D2.27.13 Poesele: Kruiske (omgeving van de Neerschuurbeek) Het landschap rond de Neerschuurbeek akkers en weilanden wordt, zoals zo vaak, geteisterd door mensen die menen dat een goed onkruid een dood onkruid is. Gelukkig bevindt er zich in dit hok een vrij recent ingerichte wegberm met sloot annex brede strook gras, palend aan een omheind priv-terrein, waar sommige minder courante soorten onderdak (w.o. Duizendguldenkruid) gevonden hebben. De meest opvallende aanwezige was echter Trosdravik (1 groot exemplaar), waarvan mag verondersteld worden dat de soort moet meegekomen zijn met graszaad (bijna zeker is de berm ingezaaid). Slechts 2 andere soorten zijn het vermelden waard, nl. Oxalis debilis (soort klaverzuring die talrijke kleine knolletjes voortbrengt), uit een moestuin, een lastige exoot voor wie er mee zit. En Rond kaasjeskruid, adventief of misschien verwilderd uit vogelzaad langs een zandige wegberm. 10/08/10 B3.52.44 Boekhoute: Kapellekreek Deze wandeling liep pal langs de Nederlandse grens, die gevormd wordt door de dijk. Slechts een stuk van dit hok ligt op Belgisch grondgebied, maar is daarom niet minder interessant. Op de dijk troffen we enkele streekeigen planten aan, zoals Wilde marjolein, Kaardenbol, Aardaker (altijd leuk om deze zeldzame soort te vinden) en Rode ogentroost (zeer sterk achteruitgaand in het Meetjesland). Het hoogtepunt was evenwel een (weliswaar uitgebloeid) exemplaar van Klavervreter. Voor sommigen was dit de allereerste waarneming van deze zeer zeldzame soort. Het voorkomen op dijken hoeft evenwel niet te verwonderen, gezien de eerder kalkminnende voorkeur van Klavervreter (en andere bremraapsoorten, met uitzondering van Grote bremraap). De volgende plaats die bezocht werd was een kreekje, dat evenwel volledig dichtgeslibd was en dientengevolge toegegroeid met riet. Beheerswerken dringen zich hier op! Toch kon Bart langs de rand met het aanpalende weiland nog restpopulaties van Zilte schijnspurrie, Stomp kweldergras, Zilte rus en Melkkruid ontwaren. De brede erg verontreinigde afwateringsgracht vlakbij herbergt nog een mooie populatie Heemst. Het totale aantal gestreepte taxa kwam op ca. 115 te liggen. Vermeldenswaard tenslotte op deze tocht waren de tienduizenden heesterslakken (Arianta arbustorum) duidelijk profiterend van het natte weer

36

die letterlijk onder onze voeten kraakten en ons bijna in de verleiding brachten om ze te verzamelen en uit te proberen als escargots. 17/08/10 D2.18.31 Landegem: Muizendale Deze keer werd de stationsbuurt en het nabijgelegen Schipdonkkanaal incl. een reeds bebost opgespoten terrein genventariseerd. Door de verscheidenheid aan biotopen en de vrij talrijke opkomst hoeft het niet te verwonderen dat we op een paar uur tijd zowat 180 taxa konden optekenen. Enkele noemenswaardige soorten: Heggenduizendknoop, Middelste en Grote teunisbloem, Ijzerhard, Bleekgele droogbloem allen in de buurt van het station. Bittere wilg, Boskortsteel en Fallopia X bohemica in de vochtiger percelen en het opgespoten erg nat terrein. Een onverwachte en puur toevallige vondst (eigenlijk waren we een ander plantje van nabij gaan bekijken) langs de kanaaloever, tussen de steenblokken, was Steenbreekvaren in dezelfde zone waar ook Muurpeper en Wit vetkruid in vaak groten getale kunnen aangetroffen worden. Vermelden wij van de drogere berm van het kanaal tenslotte nog Gewone rolklaver, Knolboterbloem, Goudgele honingklaver en Gele morgenster. 31/08/10 C2.26.22 Sint-Laureins: Luizenkerkhof Het Luizenkerkhof bestaat vnl. uit akkers. Ooit moet het drassig gebied geweest zijn, te zien aan de plaatselijk brede sloten. Ook enkele aangetroffen planten wijzen duidelijk in die richting, met Grote watereppe op kop, tot nu toe door ons zeer zeldzaam geacht voor het Meetjesland met slechts n vondst door de plantenwerkgroep sedert het begin van de waarnemingen. Meerdere populaties Watereppe werden op regelmatig verspreide afstand van elkaar aangetroffen. Dit moet een van de grootste bestanden in de streek zijn! Andere vochtminnende soorten: Waterpeper (eerder atypisch met vrijwel onzichtbare klieren op de roze aangelopen bloemdekblaadjes, en daardoor te verwarren met Zachte duizendknoop de smaaktest moest de doorslag geven !), Valeriaan, Oeverzegge, Hoge cyperzegge, Valse voszegge, Gele lis, Liesgras, Mannagras, Gevleugeld hertshooi, Moerasrolklaver, Grote wederik, Penningkruid, . De talrijke masakkers herbergen enkele eerder recent ingeburgerde grassen: Kransnaaldaar (beide ondersoorten) en Chinese naaldaar, maar ook Kleine majer. Opvallend was de afwezigheid van vinger- en gierstgrassen. Besluit: in dit volledig door landbouw beheerst hok viel (weer eens) op hoeveel plantensoorten 115 in totaal (soms) krampachtig stand (proberen) te houden, en hoe sommige daar op wonderbaarlijke wijze in slagen. Excursiekalender 2011 Alle wandelingen gaan door op dinsdagavonden. We verzamelen om 19u op de eigenlijke plaats van afspraak. 19 april C2-56-22 Ursel: bosje en omgeving langs de Gentseweg (N461) Afspraak: Kerk van Ursel 3 mei C2-37-44 Noordelijkste deel van het Leen Afspraak: Parking van Het Leen

37

17 mei C2-24-44 Maldegem (Donk) Omgeving van het oud station Afspraak: Kronekalseide (N9) Vlak tegen AZ Alma, vestiging Seisele). 31 mei D2-18-11 Merendree Omgeving van kasteelpark Ter Velde Afspraak: Kerk van Merendree 7 juni C3-23-11 Assenede Kapelledijk Afspraak: Kerk van Assenede 14 juni C3-43 Evergem (Doornzele) Omgeving van de Terdonkkaai Afspraak: Doornzele, Dries 21 juni C2-35-21 Maldegem, Vossenholse meersen Afspraak: Parking Mariagrot aan de lichten te Kleit (N44) 5 juli B2-58-34 St.-Jan-in-Eremo Kreek en graslanden Roste Muis Afspraak: Roste muis (Hoek Calusstraat en Drijdijk). 16 augustus D2-14-22 Maria-Aalter Bos Hooggoed of Hoogveld Afspraak: Parking ANB (Stratem) 30 augustus C2-28-32 Eeklo Gerooid populierenbos nabij het Aalstgoed (over de fietsersbrug). Afspraak: Hoek Aalstgoed en Zuidstraat (Grens Kaprijke Eeklo)

Plantenwerkgroep Oost-Brabant

Excursies 2011 Woensdagavondexcursies 6 april Fotos van vorig seizoen Jules/ Kasper Afspraak: 20u00, Aarschot, Villa Corememans, Gelrodeweg 2 13 april Diest, wallen en kerkhof, vroege bloeiers Herman/Kris Afspraak: 19u15 Diest, Parking Ecocentrum, Halve Maan 20 april Pellenberg, Koebos, bronbos, voorjaarsbloeiers Jules Afspraak: 19u15 Pellenberg, parking UZ 27 april Neerijse, brongebied, voorjaarsbloeiers Kasper Afspraak: 19u30 Neerijse, kerk 4 mei Holsbeek, Dunbergbroek, nat hooiland op zandleem Liesbet/ Roger D Afspraak: 19u30 Uyrhenmolen Wezemaal (einde Molenbaan) 11 mei Hoegaarden, Rosdel, hooiland op kalkbodem Jules Afspraak: 19u30 Hoegaarden, kerk 18 mei Gelrode, Vorsdonkbroek, orchishooilanden en trilveen Luc Afspraak: 19u30 Gelrode, oud station

38

25 mei Erps-Kwerps, Silsombos, hooiland op kalkkwel Karin/ Herlinde Afspraak: 19u30 Kwerps, kerk 1 juni Nieuwrode, akkers en holle wegen Lutgard/Luc Afspraak: 19u30 Nieuwrode, kerk 8 juni Kerkom, Malendries, beekbegeleidend bos/hooiland Jules Afspraak: 19u30 Kerkom (Boutersem), kerk 15 juni Deurne, Vallei van de Drie beken Jorg Afspraak: 19u30 Deurne (Diest), kerk 22 juni Kampenhout, Berg, Torfbroek, kalkmoeras Kasper / Herlinde Afspraak: 19u30 Parking Torfbroek, ex. caf fauna en flora 29 juni Diepenbeek, Pomperik, blauwgrasland Joke/ Pieter Afspraak: 19u30 Diepenbeek, parking afrit 30 E313 6 juli Testelt, Middelbroek, soortenrijke grote zeggenvegetatie Luc Afspraak: 19u30 Testelt, station 13 juli Zelem, Lobos, moeras en elzenbroekbos Kris/ Herlinde Afspraak: 19u30 Zelem, kerk 20 juli Testelt, Voortberg, heischrale vegetatie Ria Afspraak: 19u30 Testelt, kerk 27 juli Houwaart, Walenbos, zeldzame varens Frank Delbecque Afspraak: 19u30 Houwaart, kerk 3 augustus Bertem, Koeheide, heischraal grasland Kasper Afspraak: 19u30 Bertem, caf Daa Boan, Oude baan 80 10 augustus Bunsbeek, Paddenpoel, Donk, heischraal grasland Jorg/ Jules Afspraak: 19u30 Bunsbeek, kerk 17 augustus Zonhoven, De Teut, natte en droge heide Kris/ Herlinde Afsrpaak: 19u30 Zonhoven, Holsteenhoeve, Holsteenweg 28 24 augustus Rillaar, Tienbunderbos, inventarisatie Luc Afspraak: 19u30 Rillaar, kerk, parking Tieltse weg 31 augustus Bokrijk, drooggevallen vijvers Pieter/ Joke Afspraak: 19u15 Bokrijk, station 7 september Aarschot, Randstedelijk gebied Luc Afspraak: 19u15 Aarschot, Villa Coremans

Dagexcursies - verdere info volgt 21 mei Mol, Buitengoor Liesbet 18 juni Westhoekreservaat met gids Marc Leten Herlinde 6 augustus Hoge venen, Hertogenwald, veenherstel Herlinde 3 september Vallei van de Semois Kasper

39

Telefoonnumers tochtverantwoordelijken Herlinde De Jaeck: 016/ 60 83 45 016/ 25 95 37 enkel voor uitstap: 0472/ 44 91 81 Jorg Lambrechts: 0478/ 24 27 61 Pieter Hendrickx: 0494/ 60 07 15 Kris Pacque: 013/ 33 34 41 Liesbet Cleynhens: 0479/ 83 92 87

Plantenwerkgroep Thalictrum Natuurpunt Geel - Meerhout

Activiteiten Meer info: Jeanine Simonis 014/ 59 31 65 Zaterdag 9 april Westerlo: poel perceel 1/B 686a D5-17-14 Inventarisatie van een voormalige weekendvijver i.s.m. poelenwerkgroep Waterleven Afspraak: 9u00 Marybrug, komende van Westerlo net voor de Netebrug (Merodedreef)

Zaterdag 30 april Neerhelst Geel: perceel 4/E 947 C5-38-13 Inventarisatie van een vochtig weiland dat in het verleden regelmatig werd begraasd door schapen en zijn benieuwd hoe o.m. pinksterbloemen en koekoeksbloemen reageren op het gevoerde beheer.

Afspraak: 9u00, Geel, einde Larumsebrugweg aan het kanaal te Neerhelst Geel Zaterdag 7 mei Neerhelst Geel: Larumseloop C5-38-13 We inventariseren de voorjaarsplanten langs een aantal oevers naast de Larumse Loop ter hoogte van Neerhelst en de Mosselgoren i.s.m. Poelenwerkgroep Waterleven. Afspraak: 9u00, Geel, einde Larumsebrugweg aan het kanaal te Neerhelst Geel Zaterdag 14 mei Zammelsbroek Geel: perceel 5/N 736/02 737 C5-58-34 Vorig jaar werd op de percelen achter de vijvers van de Rothoek gestart met een begrazingsproject. We willen nog snel een inventarisatie doen om binnen enkele jaren een evaluatie te maken van het graasbeheer. Afspraak: 9u00, kerk Zammel Zaterdag 28 mei Herenthout Maasloop: perceel 1/D327 a-329 C5-54-22 Het is de eerste maal dat we de hooilandjes langs de Maasloop in Herenthout bezoeken. Als opener staat een vochtig perceel op de agenda dat al verschillende jaren wordt gemaaid. Ook de afwateringsgracht met o.a. waterviolier ontsnapt niet aan onze aandacht. Afspraak: 9u00 Herenthout, Langstraat, parking voetbalveld Diamantschijf 9u00 Zaterdag 11 juni Westerlo, perceel 1/B 674-675 D5-17-14 We inventariseren 2 aansluitende percelen naast de Grote Nete die vooral bestaan uit een natte ruigte met wilgenstruweel en elzenbroekbos. Afspraak: 9u00 Marlybrug, komende van Westerlo net voor de netebrug (Merodedreef) Zaterdag 18 juni Herentals, Hellekens, perceel 2/C 4 C5-36-33 Dit recent aangekocht perceel werd in het verleden begraasd maar zal in de toekomst een maaibeheer krijgen. Een inventarisatie kan later dan ook erg nuttig zijn wanneer er een evaluatie van het beheer gebeurt. Afspraak: 9u00 Cardijnlaan (weg naast de ring) ter hoogte van de brug over de Nete

40

Plantenwerkgroep Zuid-West-Vlaanderen

Voorzitter Missiaen Piet Wielewaallaan 23 8500 Kortrijk 056/20 51 77

Zondag 15 mei Wilde planten in de stad Op het eerste gezicht lijkt een stad plantonvriendelijk, maar op verweerde muren en langs kaden kunnen prachtige begroeiingen ontstaan. We bekeken deze de vorige herfst en nu in de lente, in de omgeving van de Leie. Afspraak: 14u15, Broelparking, Dam, Kortrijk Gids: Willy Herreman, 056/218272 Zaterdag 18 juni Grassenwandeling Langs de oevers van het kanaal Kortrijk-Bossuit bestuderen we de verschillende grassoorten. Maar niet alles wat gras lijkt is ook gras. Daarom zullen we occasioneel de verschillen bespreken tussen grassen en schijngrassen. Afspraak: 14u00 Kerk van Stasegem Gidsen: Willy Herreman, 056/218272 en Lucrse Vannieuwerburgh, 056/719040 Zaterdag 9 juli Planteninventarisatie van de Neerbeekvallei Bissegem Langs de Neerbeek noteren we alle planten aan de hand van een streeplijst, van de banaalste tot de zeldzaamste. Een vergrootglas en een flora zijn goed bruikbaar. Afspraak: 14u00 parking Rietput Bissegem aan het infobord van de Neerbeekwandelroute Gids: Piet Missiaen Zaterdag 6 augustus Plantenstudiedag oude meanders Bovenschelde door de Nationale Werkgroep Botanie (NWB) We onderzoeken samen met de NWB de rijke vegetatie in een gebied met Schelde-oevers, oude meanders en een oude spoorweg. Voorzie u van laarzen, loep, floras en lunchpakket met drank. Afspraak: kerk Ruien om 9.00 u of om 8.15 u aan NEC De Steenoven, Schaapsdreef, Kortrijk voor kostendelend vervoer Gids: Karel De Waele 093/86.45.60; info eveneens bij Willy Herreman, 056/21.82.72 Zondag 21 augustus Familiale natuurwandeling in Rollegem met aandacht voor de wilde planten in de bermen In samenwerking met de Natuur.koepel vzw organiseert onze Plantenwerkgroep deze activiteit voor een ruim publiek. Rollegem heeft een schat aan wandelwegen. De wandeling verloopt tussen weilanden en akkers waarbij aandacht geschonken wordt aan de wilde planten in de bermen. Afspraak: 14u30 kerk Rollegem Gids: Willy Herreman (tel. 056/218272) Zondag 18 september Bezoek Dunes Marchand en Westhoek (grens Frankrijk- Belgi) Tijdens deze daguitstap met kostendelend vervoer bekijken we de unieke duinen-vegetatie en hebben tevens aandacht voor de ontstaansgeschiedenis van het landschap. Afspraak: 8u00 parking Rietput Bissegem Gids: Dirk Dubois

41

Nieuwsbrief Paddenstoelen

42

Paddenstoelenwerkgroep Natuurpunt

Momenteel zijn er in Vlaanderen 16 paddenstoelenwerkgroepen van Natuurpunt actief. Zij organiseren talloze excursies waarbij aandacht besteed wordt aan educatie en inventarisatie van gebieden. Deze waarnemingen worden systematisch ingevoerd op op kwartierhokniveau (1 km x 1 km). Deze verspreidingsgegevens kunnen gebruikt worden om een beter inzicht te krijgen in de diversiteit, verspreiding en achteruitgang van paddenstoelen in Vlaanderen. In Vlaams-Brabant werd in 2001 een atlasproject opgestart met ondersteuning van de provincie. Momenteel wordt naar 60 gemakkelijk herkenbare soorten op houtsnippers, in graslanden, tussen mossen en in bossen gezocht. Dit project wil iedereen aansporen om in eigen tuin en streek naar paddenstoelen te kijken en de gegevens door te sturen naar Natuurpunt Studie. Meer info over het project vind je op de website. Een handige brochure voor herkennen van de 60 soorten is verkrijgbaar in de Natuurpunt winkel voor de symbolische prijs van 3 euro. Cordinatie Natuurpunt Studie Roosmarijn Steeman Natuurpunt Studie Coxiestraat 11 2800 Mechelen 015/ 29 72 22 Roosmarijn.steeman@natuurpunt.be Natuurpunt Educatie Hans Vermeulen & Wim Veraghtert Graatakker 11 2300 Turnhout tel. 014 47 29 53 Hans.Vermeulen@natuurpunt.be Wim.Veraghtert@natuurpunt.be

Website (algemeen): http://www.natuurpunt.be (Fauna & Flora) Paddenstoelen

Paddenstoel.flits D maandelijkse digitale nieuwsbrief over paddenstoelen. Vol nieuws over nieuwe publicaties, projecten, excursies en interessante vondsten. Schrijf je in via www.natuurpunt.be

Ook jij kan iets bijdragen aan de

Nieuwsbrief Paddenstoelen!

43

Finale resultaten Paddenstoelentelweekend 2010

Op 16 en 17 oktober werd het eerste Nationaal Paddenstoeltelweekend van Natuurpunt georganiseerd. Een folder met foto's van 20 soorten en soortengroepen die voorkomen in tuinen werd verspreid naar alle leden. Het paddenstoelenseizoen ging hoopvol van start in augustus... maar vanaf half oktober werden de weersomstandigheden minder ideaal. Toch was er nog geen reden voor paniek, er waren nog genoeg paddenstoelen te zien. Met 2.500 abonnees op de paddenstoelen.flits hadden wij toch gehoopt op evenveel deelnemers aan het telweekend. Helaas konden we slechts 204 mensen aanzetten om in eigen tuin naar paddenstoelen te speuren. Hartelijk bedankt aan de deelnemers, want zij telden in totaal 8.009 vruchtlichamen van 189 soorten.

Hieruit haalden wij heel wat resultaten die je kan nalezen en bekijken in dit uitgebreid verslag dat je kan vinden op de website. Hoe kunnen we bij een volgende editie (in 2011 zoeken we naar zoogdieren, in 2012 misschien terug naar paddenstoelen...) van deze paddenstoeltelling meer mensen mobiliseren? Was het invoersysteem te moeilijk? Waren de soorten of groepen te lastig? Is de periode van de week van het bos te druk? Stuur jouw opmerkingen door aan Roosmarijn.steeman@natuurpunt.be

Inventarisatie Fungi Kasteelpark Vordenstein Henri Stappaerts

Inleiding Het is te verwachten dat Kasteelpark Vordenstein een gebied is dat rijk is aan fungi en myxomyceten omdat het op zijn oppervlakte van 110ha beschikt over een grote verscheidenheid aan geschikte biotopen. Er zijn oude loofbossen, gemengde loof- en naaldbossen, naaldbossen, weidelanden, struwelen, heide, lanen en plantsoenen, Bovendien wordt een zwamvriendelijk beheer uitgevoerd: het laten liggen van dood hout en zelfs hele boomstammen, het heraanplanten van afgestorven bomen, het verwijderen van Pontische rhododendron, het maaien van de wegbermen met maaiselafvoer, het onderhoud van het heidegebied en het afspannen van kwetsbare gebieden. Bespreking van de resultaten De resultaten van 10 jaar inventarisatie van macrofungi en myxomyceten zijn in detail opgenomen.

44

In totaal werden 479 soorten genoteerd in de periode van 2001 tot 2010 en 279 soorten in 2010. Uit tabel 1 blijkt dat het aantal gevonden fungi sterk varieert van jaar tot jaar Dit is in de eerste plaats te wijten aan het feit dat het gebied niet elk jaar in gelijke mate werd bezocht. Vanaf 2005 gebeurden de inventarisaties op regelmatige basis in het kader van de voorbereiding, uitvoering en de opvolging van educatieve zwammen-wandelingen met officile toelating van het parkbeheer. Tabel 1 Aantal waargenomen macrofungi en myxomyceten en aantal bezoeken Aantal 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009