1

V l e u g e l s   v o o r   j e   v r i j e   t i j d

E-biken voor beginners

Fietsen en wandelen met Pasar

Martelaarstad Dendermonde

Zoektochten en geocaching

wandel- en GIDS

2014fi ets

01-48-W&F-4674.indd 1 10/04/14 16:11

echte fi etsechte fi etsDe e-bike is een

De elektrische fiets plaatst zich ergens tussen een gewone fiets en een bromfiets. Dat schept vragen over wetgeving, verzekering, veiligheid en infrastructuur. Pasar zocht antwoorden op de meest relevante vragen.

14

GF

01-48-W&F-4674.indd 14 10/04/14 16:12

15

De e-bike zit in de lift. Eerst was er de actieve senior die de fiets met trapondersteuning ontdekte. Nu stappen vooral beroeps-actieve mensen over naar de elektrische fiets voor bijvoorbeeld de woon-werkverplaatsing. ‘Mensen zijn op zoek naar snelle alternatieven voor de file. De gewone fiets voldeed daar voor velen niet aan. Voor de gemiddelde fietser is een afstand tot het werk van meer dan vijf kilometer te ver. Met een e-bike verhoogt die kritieke actieradius tot vijftien kilometer. Zo komen heel wat woon-werkverplaatsingen dus in aanmerking om met de e-bike af te leggen’, zegt Roel De Cleen, woordvoerder van de Fietsers-bond.

wat zegt de wet?Een e-bike is snel en comfortabel. Wettelijk gezien blijft hij echter een gewone fiets. Hiervoor moet hij wel aan drie voor-waarden voldoen. Ten eerste mag de motor enkel aanslaan wanneer de berijder zelf trapt – vandaar dat men spreekt van trapondersteuning. Stoppen met trappen betekent dus geen ondersteuning meer. Ten tweede moet de trapondersteuning uitvallen zodra de fiets 25 km/u haalt. Je mag sneller rijden, maar dan zal je eigen spierkracht die extra snelheid moeten leveren. Ten derde mag het vermogen van de motor niet hoger liggen dan 250 Watt. Onder die voorwaarden gelden dezelfde regels als voor gewone fietsen. Dus bijvoorbeeld geen helm- of verzekeringsplicht en verplicht gebruik van het fietspad.Ondertussen worden er ook speedy bikes verkocht. Dat zijn e-bikes die tot 45 km/u halen en dus niet meer als een gewone fiets kunnen beschouwd worden. Zij zitten ergens in de grijze zone tussen fiets en bromfiets, waarbij het niet meteen duidelijk is welke wettelijke verplichtingen de berijder ervan heeft. Het is een lacune in de wet die voorlopig niet ingevuld is.

verzekeringE-bikes zijn dure fietsen, een pak duurder dan hun broertjes die het zonder trapondersteuning doen. Een zeer degelijk slot is dus een goede investering. Ook het verzekeren van zo’n waardevol goed tegen diefstal is niet zo gek. Alleen is dat in België niet eenvoudig. In tegenstelling tot Nederland bieden de meeste verzekeraars hier geen polis voor aan. Een uitzondering hierop is Calant Verzekeringen. Zij verzekeren alle soorten fietsen tegen diefstal en eigen schade. Beperking is wel dat dit enkel geldt voor nieuwe fietsen of fietsen tot één jaar oud. Bij diefstal van een elektrische fiets wordt geen franchise gerekend. Richtpremie: voor een elektrische fiets met een nieuwwaarde van 2.500 euro betaal je een jaarpremie van 62 euro (enkel diefstal) of 106 euro (diefstal en beschadiging). Meer info via www.fietsomnium.be.

infrastructuurE-bikers rijden sneller dan de gemiddelde fietser. Dat vraagt een aanpassing van de fietser en de andere weggebruikers. ‘Onze fietsinfrastructuur is daar niet op aangepast’, zegt Roel De Cleen. ‘Zeker voor het woon-werkverkeer hebben we nood aan fietssnelwegen of snelle routes waar fietsers geen conflicten ondervinden met andere weggebruikers en waar ook zoveel mogelijke kruispunten weggewerkt worden. Maar daar zijn we nog lang niet. Automobilisten schatten ook niet altijd de snelheid van een e-biker juist in. De fietsen zijn snel, maar geruisloos en dat zorgt ervoor dat je als e-biker andere weggebruikers soms verrast. Je moet dus alert blijven. Maar voor ons is er voor iedere fietser plaats op het fietspad.’In fietsgroepen en -clubs wordt meestal aan de snellere e-bikers gevraagd om zich achteraan te plaatsen. Zo kunnen de minst snelle fietsers het tempo bepalen.

Tekst: Gunter Hauspie – Foto’s: producenten en Shutterstock

De e-bike zit in de lift. Eerst was er de actieve senior die de fiets

actieve mensen over naar de elektrische fiets voor bijvoorbeeld

velen niet aan. Voor de gemiddelde fietser is een afstand tot het werk van meer dan vijf kilometer te ver. Met een e-bike verhoogt die kritieke actieradius tot vijftien kilometer. Zo komen heel wat

dus in aanmerking om met de e-bike af te leggen’, zegt Roel De Cleen, woordvoerder van de Fietsers-

infrastructuur

Inmiddels zijn er ook al handige elektrische vouwfietsen om mee te nemen met de trein.

GF

GF

GF

01-48-W&F-4674.indd 15 10/04/14 16:13

24

Heidi Demaeght en Jeroen Vervloessem wonen in de bin-nenstad van Leuven en kochten een jaar geleden een elek-trische bakfiets. Hiermee fietsen ze met hun kinderen Linus (3) en Gitte (1,5) vlot overal naartoe in de stad.

‘Toen Linus naar school ging, moesten we een beslissing nemen over hoe we hem elke dag er naartoe zouden brengen. We wonen in de stad en de school ligt een kleine twee kilometer verderop. Met de auto is dat tijdens de spits onbegonnen werk. Te voet is het te ver. De fiets bleek de snelste en vlotste manier -- hoewel we beiden nooit veel gefietst hebben. Bovendien is het traject niet echt vlak, maar wachten er onderweg enkele korte hellingen. Ook moesten we er rekening mee houden dat we later ons dochtertje naar dezelfde school zouden moeten brengen.’‘Een bakfiets leek ons de oplossing. In tegenstelling tot een fietskar heb je je kinderen zo op elk moment in de gaten. Dat geeft een geruster gevoel. Maar zo’n fiets weegt wel wat, net als de twee kinderen in de bak. We hebben dan een proefrit gemaakt met een bakfiets met elektrische hulpmotor en een zonder. Met het heuvelachtige parcours in gedachten waren we er snel uit dat een elektrische fiets niet alleen nuttig, maar noodzakelijk was. Hoewel we nu ook in het weekend fietsuitstap-jes maken, was de elektrische bakfiets dus vooral een functio-nele keuze.’

nooit zweten‘Deze keuze hebben we ons niet beklaagd. Het afgelopen jaar is Linus elke dag met de bakfiets naar school gebracht. Meestal doet Jeroen dat. Vervolgens rijdt hij door naar het station om de

Blij met mijn e-bike Steeds meer recreatieve fietsers stappen over op de

elektrische fiets. Pendelaars ruilen trein of auto in voor een e-bike. De opmars van de fiets-met-trapondersteuning is niet meer te stuiten. Wij vroe-gen vier gebruikers waarom zij de stap gezet hebben en hoe zij de voordelen van de e-bike ervaren.

Paula Taymans (72) uit Kampenhout en haar man Willy zijn ervaren fietsers die wekelijks tochten rijden. Toen ze de hellingen en de wind niet zo goed meer verteerde, besloot Paula om over te stappen op een elektrische fiets. Sinds-dien is geen enkele rit voor haar nog te lastig.

‘Willy en ik fietsen meerdere keren per week. Meestal onder ons beiden, maar vaak ook met een fietsclub. Wij maken ook jaarlijks enkele buitenlandse fietstrips met een bevriend koppel. Die vrienden kochten enkele jaren geleden een elektrische fiets. Tijdens een trip door de Bourgogne kon mijn man hen nog volgen, maar ik raakte voortdurend achterop. Willy moest me dan duwen. De wind en de hellingen waren er te veel aan. Ik was dat beu. Afzien tijdens je vakantie, dat blijft niet duren.’

trein naar zijn werk in Brussel te nemen. Een voordeel is dat je dankzij de trapondersteuning nooit zweet. De motor doet immers het zware werk. Als je op je werk in een net pak verwacht wordt, kun je zo’n zware inspanning ’s morgens missen.’‘Het fietsen met de bakfiets valt mee. We hebben een exemplaar met twee wielen. De fietservaring sluit daarbij het meest aan bij die van een gewone fiets. De hulpmotor zit in de trapas, wat het meest optimaal is voor de gewichtsverdeling. Zo fiets je stabiel en soepel. Met een volle batterij fietsen we zo’n anderhalve week. Al proberen we de trapondersteuning zo weinig mogelijk te gebruiken. Je mag zelf ook nog een inspanning leveren. Meestal staat hij in de laagste stand, maar bij een helling zetten we hem wel helemaal open.’

voor het gezin in de stad

‘Nu kan ik weer volgen’

‘Vlot met het kroost naar school’

Tekst en foto’s: Gunter Hauspie

01-48-W&F-4674.indd 24 10/04/14 16:13

25

Aurèle Lenoir (76) richtte in 2012 de eerste fietsclub in Vlaanderen op, exclusief voor e-bikers. De club uit Veur-ne telt sindsdien een stabiel ledenaantal van een dertig-tal fietsers. In zo’n homogene groep blijkt het veel aan-genamer fietsen dan in een gemengde waarin gefietst wordt met en zonder trapondersteuning.

‘Vóór 2012 reed ik met mijn elektrische fiets mee met tochten van een club waar zowel leden met als zonder trapondersteu-ning meefietsten. Ik vond dat de elektrische fietsers daar scheef bekeken werden. Je had het te gemakkelijk, je deed geen moeite, dat soort verwijten. Er was dus wat afgunst en ik was die opmerkingen beu. Toen heb ik beslist om zelf een fietsclub op te richten. Alleen leden met een e-bike werden toegelaten. De enige uitzondering maken we voor partners die een gewone fiets hebben.’

regelmatige snelheid‘Dat initiatief was een schot in de roos. Het eerste jaar telden we 25 leden; vorig jaar zelfs 32. De leden zijn vooral senioren, tussen 60 en 80 jaar. Tussen april en oktober organiseren we twee tochten per maand, in totaal dus veertien op een seizoen. We vertrekken vanuit Veurne en rijden zo’n veertig kilometer. Onderweg stoppen we voor een pintje of een stuk taart.’‘Het voordeel van alleen met e-bikers op stap te zijn, is dat je aan een veel regelmatigere snelheid rijdt. In een gewone of gemengde groep hinkt er altijd wel iemand achterop of zijn er anderen die vinden dat het niet snel genoeg gaat. Wij hebben dat probleem niet. Iedereen kan zelf beslissen voor meer of minder trapondersteuning. Zo fietsen we meer op ons gemak. Je kunt praten, raakt niet bezweet en geniet meer van het landschap onderweg.’

defensief rijden in groep‘Het is wel anders fietsen. Ik vraag aan de deelnemers om altijd anderhalve meter ruimte te laten met je voorligger en om defensief te rijden. Zo’n fiets weegt gauw tien kilo meer, waardoor hij logger is en minder snel stopt dan een gewone fiets. Je moet ook verder voor je uit kijken, opdat je tijdig kunt reageren wanneer er iets vóór je gebeurt. We hebben wel eens een valpartij, maar niet meer dan in een andere groep.’

‘Ik kijk zeer tevreden terug op de afgelopen twee seizoenen. We beperken bewust ons ledenaantal, want anders wordt het minder overzichtelijk. Het plezante is dat mensen nu blijven fietsen die anders zouden afhaken, omdat het te zwaar is of omdat ze niet graag tegen wind rijden. Daarom ook hebben we onze fietsclub Altijd Wind Achter genoemd. Mijn aantal fietskilometers is vertienvoudigd sinds ik overgestapt ben op de elektrische fiets. En dat geldt voor de meeste leden van onze club.’

Plezier voorop‘De volgende fietsvakantie in Duitsland heb ik ter plekke een elektrische fiets gehuurd. Zo kon ik de voordelen ervan ervaren en leren hoe het voelt om met zo’n fiets te rijden. Het vergt even aanpassing, maar uiteindelijk ben je er snel mee weg. En vooral, fietsen was weer een plezier. Na die reis heb ik zelf een tweedehandse elektrische fiets gekocht – van een vrouw die vond dat zo’n fiets te snel ging. Sindsdien geniet ik weer van die fietstrips. Ik rijd elke helling vlot op en ook van tegenwind heb ik geen last meer. Ik heb drie standen voor de trapondersteuning. Ik zet de motor altijd in de middelste stand. Ook bergop. Dan trap ik wat harder en schakel ik kleiner. Want natuurlijk moet je je versnellingen blijven gebruiken.’

geen gezeur‘Ik heb nog wel een gewone fiets. Daar doe ik korte ritten mee of tochten die ik met de plaatselijke afdeling van KVLV rijd. Dat zijn maar afstanden tot 25 kilometer en het parcours is vlak. Die

voor meer plezier

met de fietsclub

Wij willen onderweg iets zien of ontdekken. Daarom ben ik blij dat ik dankzij mijn elektri-sche fiets dit soort fietsreizen kan blijven maken.

groep fietst ook gezapig. Dan heb ik geen trapondersteuning nodig.’‘Ook voor Willy is mijn elektrische fiets een zegen. Ik zeur nu niet meer wanneer het parcours bergop gaat. Willy rijdt zelf nog met een gewone fiets. In ons vriendengroepje van vier is hij nu de enige. Zolang het fysiek gaat, stelt hij de aanschaf van een elektrische fiets uit. Maar de dag waarop hij voelt dat het niet meer gaat, zal hij er ook wel snel een kopen. Voor ons moet fietsen immers plezierig blijven. We willen onderweg iets zien of ontdekken. De snelheid of de fysieke prestatie is van geen belang. Daarom ben ik blij dat ik dankzij mijn elektrische fiets dit soort fietsreizen kan blijven maken.’

‘We krijgen geen opmerkingen meer’

In een gewone of gemengde groep hinkt er altijd wel iemand achterop of zijn er anderen die vinden dat het niet snel genoeg gaat. Wij hebben dat probleem niet.

01-48-W&F-4674.indd 25 10/04/14 16:13

25

Aurèle Lenoir (76) richtte in 2012 de eerste fietsclub in Vlaanderen op, exclusief voor e-bikers. De club uit Veur-ne telt sindsdien een stabiel ledenaantal van een dertig-tal fietsers. In zo’n homogene groep blijkt het veel aan-genamer fietsen dan in een gemengde waarin gefietst wordt met en zonder trapondersteuning.

‘Vóór 2012 reed ik met mijn elektrische fiets mee met tochten van een club waar zowel leden met als zonder trapondersteu-ning meefietsten. Ik vond dat de elektrische fietsers daar scheef bekeken werden. Je had het te gemakkelijk, je deed geen moeite, dat soort verwijten. Er was dus wat afgunst en ik was die opmerkingen beu. Toen heb ik beslist om zelf een fietsclub op te richten. Alleen leden met een e-bike werden toegelaten. De enige uitzondering maken we voor partners die een gewone fiets hebben.’

regelmatige snelheid‘Dat initiatief was een schot in de roos. Het eerste jaar telden we 25 leden; vorig jaar zelfs 32. De leden zijn vooral senioren, tussen 60 en 80 jaar. Tussen april en oktober organiseren we twee tochten per maand, in totaal dus veertien op een seizoen. We vertrekken vanuit Veurne en rijden zo’n veertig kilometer. Onderweg stoppen we voor een pintje of een stuk taart.’‘Het voordeel van alleen met e-bikers op stap te zijn, is dat je aan een veel regelmatigere snelheid rijdt. In een gewone of gemengde groep hinkt er altijd wel iemand achterop of zijn er anderen die vinden dat het niet snel genoeg gaat. Wij hebben dat probleem niet. Iedereen kan zelf beslissen voor meer of minder trapondersteuning. Zo fietsen we meer op ons gemak. Je kunt praten, raakt niet bezweet en geniet meer van het landschap onderweg.’

defensief rijden in groep‘Het is wel anders fietsen. Ik vraag aan de deelnemers om altijd anderhalve meter ruimte te laten met je voorligger en om defensief te rijden. Zo’n fiets weegt gauw tien kilo meer, waardoor hij logger is en minder snel stopt dan een gewone fiets. Je moet ook verder voor je uit kijken, opdat je tijdig kunt reageren wanneer er iets vóór je gebeurt. We hebben wel eens een valpartij, maar niet meer dan in een andere groep.’

‘Ik kijk zeer tevreden terug op de afgelopen twee seizoenen. We beperken bewust ons ledenaantal, want anders wordt het minder overzichtelijk. Het plezante is dat mensen nu blijven fietsen die anders zouden afhaken, omdat het te zwaar is of omdat ze niet graag tegen wind rijden. Daarom ook hebben we onze fietsclub Altijd Wind Achter genoemd. Mijn aantal fietskilometers is vertienvoudigd sinds ik overgestapt ben op de elektrische fiets. En dat geldt voor de meeste leden van onze club.’

Plezier voorop‘De volgende fietsvakantie in Duitsland heb ik ter plekke een elektrische fiets gehuurd. Zo kon ik de voordelen ervan ervaren en leren hoe het voelt om met zo’n fiets te rijden. Het vergt even aanpassing, maar uiteindelijk ben je er snel mee weg. En vooral, fietsen was weer een plezier. Na die reis heb ik zelf een tweedehandse elektrische fiets gekocht – van een vrouw die vond dat zo’n fiets te snel ging. Sindsdien geniet ik weer van die fietstrips. Ik rijd elke helling vlot op en ook van tegenwind heb ik geen last meer. Ik heb drie standen voor de trapondersteuning. Ik zet de motor altijd in de middelste stand. Ook bergop. Dan trap ik wat harder en schakel ik kleiner. Want natuurlijk moet je je versnellingen blijven gebruiken.’

geen gezeur‘Ik heb nog wel een gewone fiets. Daar doe ik korte ritten mee of tochten die ik met de plaatselijke afdeling van KVLV rijd. Dat zijn maar afstanden tot 25 kilometer en het parcours is vlak. Die

voor meer plezier

met de fietsclub

Wij willen onderweg iets zien of ontdekken. Daarom ben ik blij dat ik dankzij mijn elektri-sche fiets dit soort fietsreizen kan blijven maken.

groep fietst ook gezapig. Dan heb ik geen trapondersteuning nodig.’‘Ook voor Willy is mijn elektrische fiets een zegen. Ik zeur nu niet meer wanneer het parcours bergop gaat. Willy rijdt zelf nog met een gewone fiets. In ons vriendengroepje van vier is hij nu de enige. Zolang het fysiek gaat, stelt hij de aanschaf van een elektrische fiets uit. Maar de dag waarop hij voelt dat het niet meer gaat, zal hij er ook wel snel een kopen. Voor ons moet fietsen immers plezierig blijven. We willen onderweg iets zien of ontdekken. De snelheid of de fysieke prestatie is van geen belang. Daarom ben ik blij dat ik dankzij mijn elektrische fiets dit soort fietsreizen kan blijven maken.’

‘We krijgen geen opmerkingen meer’

In een gewone of gemengde groep hinkt er altijd wel iemand achterop of zijn er anderen die vinden dat het niet snel genoeg gaat. Wij hebben dat probleem niet.

01-48-W&F-4674.indd 25 10/04/14 16:13

32

Toen het Duitse opperbevel na de inval van 4 augustus 1914 de kaart van België bekeek, bleef hun vinger bij Dendermonde hangen. Geteld vanaf de monding van de Schelde lag daar de eerste brug over de Schelde. Strategisch heet zo’n plaats. Want

een leger van duizenden manschappen, paarden, kannonen en andere logistieke middelen zet je niet zomaar een brede stroom als de Schelde over. Goed, er lag wel een spoorbrug bij Temse, maar die was praktisch onbruikbaar voor zo’n legerverplaatsing. Daar, boven de kaart, werd beslist dat Dendermonde en haar brug één van de belangrijke in te nemen strategische plekken zou worden. In die beslissing lag de kiem voor veel oorlogs-ellende.

VestingstadIk sta op de plek waar die Veerbrug in 1914 lag. De brug is verdwenen. Een breder en hoger exemplaar werd vele decennia later meer oostwaarts gebouwd – toepasselijk heet ze de Martelarenbrug. Zelfs de monding van de Dender, vlakbij, werd met bouwafval gedumpt om op de vrijgekomen ruimte een stoffige parking aan te leggen. Een schande waar elke recht-geaarde Dendermondenaar nog niet overheen is, maar dat is een ander verhaal. Via de Noordlaan wandel ik naar de Leopold II-laan. Die ringweg volgt de loop van de oude vestinggracht. Al in de 13de eeuw is Dendermonde een ommuurde stad. Dankzij de lakenhandel en de ligging bij de monding van de Dender in de Schelde, is de stad een druk handelspunt. Om diezelfde strategische redenen wordt Dendermonde later een vesting- en garnizoensstad. Ze krijgt een fortengordel met grachten en

Dendermonde gemartelde stad 1914Nergens in België was de opmars van het Duitse leger in de nazomer van 1914 een pretje voor de bevolking. In sommige steden kende de brutaliteit van de Duitsers geen grenzen. Dendermonde is in de zwarte septembermaand één van de zwaarst geteisterde steden van de Groote Oorlog. Een eeuw na de inval herdenkt de stad het leed dat haar voor eeuwig getekend heeft.

Stadswandeling

32

eerste brug over de Schelde. Strategisch heet zo’n plaats. Want

Het oorlogsmonument op het Heldenplein.

De Grote Markt met het fraaie stadhuis. De Schelde ter hoogte van de afgebroken Veerbrug.

01-48-W&F-4674.indd 32 14/04/14 09:13

32

Toen het Duitse opperbevel na de inval van 4 augustus 1914 de kaart van België bekeek, bleef hun vinger bij Dendermonde hangen. Geteld vanaf de monding van de Schelde lag daar de eerste brug over de Schelde. Strategisch heet zo’n plaats. Want

een leger van duizenden manschappen, paarden, kannonen en andere logistieke middelen zet je niet zomaar een brede stroom als de Schelde over. Goed, er lag wel een spoorbrug bij Temse, maar die was praktisch onbruikbaar voor zo’n legerverplaatsing. Daar, boven de kaart, werd beslist dat Dendermonde en haar brug één van de belangrijke in te nemen strategische plekken zou worden. In die beslissing lag de kiem voor veel oorlogs-ellende.

VestingstadIk sta op de plek waar die Veerbrug in 1914 lag. De brug is verdwenen. Een breder en hoger exemplaar werd vele decennia later meer oostwaarts gebouwd – toepasselijk heet ze de Martelarenbrug. Zelfs de monding van de Dender, vlakbij, werd met bouwafval gedumpt om op de vrijgekomen ruimte een stoffige parking aan te leggen. Een schande waar elke recht-geaarde Dendermondenaar nog niet overheen is, maar dat is een ander verhaal. Via de Noordlaan wandel ik naar de Leopold II-laan. Die ringweg volgt de loop van de oude vestinggracht. Al in de 13de eeuw is Dendermonde een ommuurde stad. Dankzij de lakenhandel en de ligging bij de monding van de Dender in de Schelde, is de stad een druk handelspunt. Om diezelfde strategische redenen wordt Dendermonde later een vesting- en garnizoensstad. Ze krijgt een fortengordel met grachten en

Dendermonde gemartelde stad 1914Nergens in België was de opmars van het Duitse leger in de nazomer van 1914 een pretje voor de bevolking. In sommige steden kende de brutaliteit van de Duitsers geen grenzen. Dendermonde is in de zwarte septembermaand één van de zwaarst geteisterde steden van de Groote Oorlog. Een eeuw na de inval herdenkt de stad het leed dat haar voor eeuwig getekend heeft.

Stadswandeling

32

eerste brug over de Schelde. Strategisch heet zo’n plaats. Want

Het oorlogsmonument op het Heldenplein.

De Grote Markt met het fraaie stadhuis. De Schelde ter hoogte van de afgebroken Veerbrug.

01-48-W&F-4674.indd 32 14/04/14 09:13

33

bastions. Langs deze oostzijde van de stad is die nog redelijk bewaard. De wallen zijn nu een natuurgebied waar ik door het groen en langs rietkragen naar de Brusselse Poort stap. In de nacht van 4 september 1914 trekken de eerste Duitse troepen vanuit Sint-Gillis door deze poort de stad binnen.

geen overgaveDe bevolking is bang. Vluchtelingen vertellen immers verhalen over de wreedheden die het Duitse leger tijdens haar verove-ringstocht door België al pleegde. Zo werden in Aarschot en Leuven honderden burgers op laffe wijze geëxecuteerd en werden de steden geplunderd en verwoest. Ook burgemeester Van Damme ziet meer heil in een geweldloze overgave – wat de Duitsers ook vragen. Maar het strategische Dendermonde moet voor de Belgische regering tot elke prijs verdedigd worden. ‘Dat is het drama geworden van de stad’, legt stadsgids Lut Biesemans me uit. ‘Het Belgische leger was niet paraat, ongetraind en slecht uitgerust. Die jongens waren niet opgewas-sen tegen de 35.000 Duitse soldaten die rond de stad lagen.’ Enkele uren later staan de Duitsers al op de Grote Markt. Er volgen dan drie dagen van represailles.Via de Brusselsestraat, de hoofdstraat, wandel ik de route die ook de Duitsers aflegden naar het centrum. Onderweg op het Heldenplein staat het oorlogsmonument. De namen van alle burgerslachtoffers staan er vermeld. Het zijn er maar negen. Een peulschil vergeleken met de aantallen in de andere martelaar-steden Aarschot en Leuven. ‘De Duitse vergelding in Dender-monde was vooral een totale vernietiging van de stad. De weigering tot overgave en het feit dat er op hen geschoten was, lag hen zwaar op de maag’, vertelt Lut. ‘Er wordt drie dagen

Gauw worden de eerste ramptoeristen gesignaleerd. Zelfs Stijn Streuvels komt helemaal uit West-Vlaanderen naar Dendermonde gefietst.

Praktisch• Martelaarstad Dendermonde. Dendermonde is samen met

Leuven en Aarschot één van de drie Vlaamse Martelaarsteden. Dat zijn steden waar het Duitse leger tijdens haar opmars naar Frankrijk en de Noordzee in augustus en september 1914 opvallend brutaal te keer ging tegen de bevolking. Dendermonde was als strategische stad aan de Schelde een hoofddoel voor het Duitse leger. In drie verschillende aanvallen werd de stad bijna volledig in puin en as gelegd. Enkele burgers lieten daarbij het leven. Naar aanleiding van de herdenking van de honderdste verjaardag hiervan bundelen deze Martelaarsteden hun krachten. Ook de Waalse steden Visé, Andenne, Dinant en Sambreville traden toe tot het netwerk.

• Ontdekken. In Dendermonde werd een thematische wandeling uitgestippeld met als onderwerp die verschrikkelijke september-maand van 1914. Verschillende infoborden langs de route vertellen verhalen en tonen foto’s. Dankzij een mobiele applicatie kun je op die plaatsen ook via je smartphone extra info, zoals video’s, bekijken. Wij namen deze wandeling als leidraad voor ons verhaal.

• Van 17 augustus tot 13 december kun je in de Stedelijke bibliotheek de tentoonstelling Tegen-Strijd bezoeken. De expo wil vooral het dagelijkse leven tijdens de Groote Oorlog en de beleving ervan door de burgers in Dendermonde en de streek rondom in het daglicht stellen.

• Drie nieuwe fietsroutes werden rond de Eerste Wereldoorlog ontwikkeld in de regio Scheldeland. De route De kleine man en de groote oorlog bijvoorbeeld trekt van Dendermonde naar Aalst. Ook in deze Denderstad had de oorlog een grote impact.

• Dendermonde Stad in As is een groot totaalspektakel van dans, muziek en theater dat op 4 en 5 september de oorlogsdagen in de stad weer oproept. Het spektakel op de Grote Markt staat onder leiding van Stijn Kolacny. Een dag later, 6 september, volgt de officiële herdenkingsceremonie en concert.

info Toerisme Dendermonde, Stadhuis, Markt, 9200 Dendermonde, tel. 052 21 39 56, www.dendermonde.be en www.martelaarsteden.be.

Tekst en foto’s: Gunter Hauspie

De Schelde ter hoogte van de afgebroken Veerbrug.

01-48-W&F-4674.indd 33 10/04/14 16:14

Word lid van Pasaren ontvang elke maand het Pasarmagazine

•interessantereportages•tipsvooruitstappendichtbij•eenwaaieraantoeristischeinformatie

Schrijfjeinop

www.pasar.be/lidworden

Wil je meer lezen?

kampeer wijzer

2013

Pasar-Kampeerwijzer 2013-2924.indd 1

17/01/13 15:09

#04 - APRIL 2014

van Amazone tot Zwarte Zee

Werelderfgoed in

Citytrip

Charleroi

Tsjechië

ostenrijkO

AFGIFTEKANTOOR GENT X

Alpien wandelen in het Zillertal

DOSSIER CRUISES

magazine voor je vrije tijd

001 0414.indd 12 13/03/14 12:49

V l e u g e l s   v o o r   j e   v r i j e   t i j d

kampeerGIdS

dé

Kampeerkalender Winterkamperen Handige kampeerapps Koken op de camping

O_KampeerGids_01-53-3998.indd 1 15/11/13 09:26

1

V l e u g e l s   v o o r   j e   v r i j e   t i j d

E-biken voor

beginners

Fietsen en wandelen

met Pasar

Martelaarstad

Dendermonde

Zoektochten

en geocaching

wandel- en

GIDS2014fi ets

01-48-W&F-4674.indd 1

10/04/14 16:11