MAGMOW

Nieuws uit het ministerie mow • Verschijnt driemaandelijks • # 11 • 26 oktober 2009

‘Stenen verleggen in de rivier’Hilde Crevits over haar nieuwe ambtstermijn

Luchthavenregiowordt fietsvriendelijk

Sportdagalweer groot succes

Open BedrijvendagOok MOW was van de partij!

en steen verleggen in de rivier, op een bescheiden ma-nier toch het verschil maken: het is wat we waarschijnlijk

allemaal met ons werk willen bereiken. Dat we daar vaak in slagen, bewijst ook dit nummer van MOWmag. In deze editie staan onder meer projecten die de veiligheid op de E34 bevor-deren, de omgeving van Zaventem fietsvriendelijker maken of de scheepvaart van zeer precieze weersinformatie voorzien.

Het verschil maken is in elk geval ook wat minister Crevits met ons beleidsdomein wil bereiken, zowel op het gebied van bereikbaarheid als in het openbaar vervoer, verkeersveiligheid en verkeersleefbaarheid. Samenwerken is daarbij de bood-schap, zegt ze zelf: ‘De afstand tussen de diensten is soms groot.’

Dat we vaak trots mogen zijn op de resultaten van ons werk, hebben verschillende afdelingen getoond op de Open Bedrij-vendag én op de Week van de Duurzame Ontwikkeling. Ook nieuw: de slimme verkeerscamera’s en de bewegwijzerde ca-lamiteitenroutes. Als het toch fout loopt, zorgen die ervoor dat automobilisten niet helemaal vast komen te zitten in de files.

Ontspanning vindt u ook in deze MOWmag. Onze collega’s hebben weer het beste van zichzelf gegeven op de sportdag en op Brussels Ekiden. Dat we zelfs buiten ons werk het ver-schil kunnen maken, bewijst alvast Nadège Dewalque. Met de klarinet in de aanslag behaalde ze, samen met harmonie De Volksgalm, de wereldtitel in haar discipline!

Veel leesgenot.

De redactie

MOWmag brengt informatie over actuele thema’s en activiteiten van het Vlaams Ministerie van Mobiliteit en Openbare Wer-ken. Ons adres: MOWmag , Koning Albert II-laan 20 bus 2, 1000 Brussel. Redactiecontacten: Ilse Luypaerts, Agentschap Wegen en Verkeer, ilse.luypaerts@mow.vlaanderen.be, 02 553 75 57, Suzan Van Hoof, Departement Mobiliteit en Openbare Werken, suzanne.vanhoof@mow.vlaande-ren.be, 02 553 71 04, Nancy De Ceuleneer, Departement Mobiliteit en Openbare Werken, nancy.deceuleneer@mow.vlaanderen.be, 02/553 71 53, Tom Moortgat, Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust, tom.moortgat@mow.vlaanderen.be, 02 553 77 12. Ideeën en suggesties kunt u ook mailen naar info@mow.vlaanderen.be. MOWmag verschijnt driemaandelijks. Redactie en realisatie: Jansen & Janssen, www.jaja.be. Verantwoordelijke uitgever: ir. Fernand Desmyter, secretaris-generaal van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken, Koning Albert II-laan 20 bus 2, 1000 Brussel. © 2009 MOWmag

Bestecollega’s

E

Colofon

MAGMOW2

06Interview met minister Crevits Hoe pak je de files op de juiste manier aan? Hoe verhoog je de veiligheid in het verkeer? Hoe zorg je ervoor dat Vlaande-ren bereikbaar blijft? Dat zijn vragen waar Hilde Crevits als minister van Mobiliteit en Openbare Werken elke dag een ant-woord op probeert te bedenken.

10Luchthavenregio wordt fietsvriendelijkDe Noordelijke Ontsluiting van de Lucht-haven omvat ook een nieuw fietstraject, met onder andere een fietstunnel en een van de langste fietsbruggen in België.

18Sportdag alweer een groot succesOp 17 september lieten 6.365 Vlaamse ambtenaren hun vertrouwde werkplek voor een dagje achter om deel te nemen aan de Sportdag van de Vlaamse overheid. De MOW’ers deden enthousiast mee.

20Open BedrijvendagSinds 1990 vindt op de eerste zondag van oktober elk jaar een Open Bedrijvendag plaats. Ook MOW was van de partij!

In dit nummer

Nadège blaast hoog van de torenOpen Bedrijvendag 2220

18

04 Verkeerscamera’s worden slimmer

09 Wereldwijde logistiek in de klas 14 Week van de Duurzame

Ontwikkeling 15 Maatwerk voor de scheepvaart 16 Minder files door optimalisering

containerstromen

En verder…

3

Sportdag alweer een groot succes10Luchthavenregio

wordt fietsvriendelijkInterview met minister Crevits

© P

aul D

e Cl

oedt

06

gEFLITST

Op naar de top De afdeling Betonstructuren voert onder meer inspecties uit op bouwplaatsen of langs de openbare weg. Daar is vaak een hoogtewerker voor nodig, en tot nu toe moest de afdeling die meestal ‘lenen’ van het Agentschap Wegen en Verkeer. Sinds kort is dat probleem opgelost en is de afdeling Betonstructuren de trotse bezitter van een eigen hoogtewerker.

Verkeerscamera’sworden slimmer

Trajectcontrole betekent dat wordt gemeten hoe snel auto’s rijden op een traject tussen twee meetpunten. In dergelijke gevallen heeft het geen zin meer om net voor de flits paal nog snel op het rempedaal te gaan staan: het is de gemiddelde snelheid die telt. Het bepalen van de gemiddelde snel-heid is een samenwerking tussen de afde-lingen Elektriciteit en Mechanica van AWV en de afdeling Algemene Technische Onder-steuning (ATO) van het Departement MOW.

‘De trajectcontrole beantwoordt duide-lijk aan een behoefte’, zegt geert De Rycke (AWV). ‘Steeds vaker werd de vraag gesteld naar een systeem om de snelheid van voer-tuigen over een volledig traject te kunnen controleren.’

Het systeemTrajectcontrole werkt op basis van detec-tielussen. Als een voertuig over de lussen

rijdt, sturen ze een signaal naar de camera die een foto neemt van het voertuig. Dat ge-beurt zowel aan het begin als op het einde van het traject. Van ieder voorbijkomend voertuig worden dus twee foto’s genomen die naar de verwerkingsservers worden gezonden. Aan de hand van software voor beeldverwerking gebeurt dan een mat-ching waarbij de voertuigen en nummer-platen met elkaar worden vergeleken.

Uit de tijdstippen van de overeenkom-stige opnames wordt berekend hoelang het voertuig heeft gereden over het vol-ledige traject. Als daaruit blijkt dat de ge-middelde snelheid van het voertuig op het traject hoger ligt dan de toegelaten snel-heid, worden alle gegevens van de over-treding naar de federale politie verzonden. In het andere geval worden de gegevens van het voertuig gewist. Naast de snelheid kan het systeem ook geseinde voertui-

gen en pechstrookrijders detecteren. De gegevens die verzonden worden over het glasvezelnetwerk van de Vlaamse over-heid, zijn gecodeerd zodat bij inbraak in het systeem de gegevens niet leesbaar zijn.

TimingVanaf de derde week van oktober is de trajectcontrole op het viaduct van gent-brugge in werking getreden om grondig uit te testen. Boetes komen er pas na deze evaluatieperiode én nadat het sys-teem een metrologische controle van de opstelling heeft gekregen om een model-goedkeuring te behalen volgens de eisen en procedures beschreven in het nieuwe, nog te publiceren KB terzake. Als de re-sultaten van de proefopstelling gunstig zijn, kan worden beslist om de toepassing uit te breiden naar andere knelpunten op autosnelwegen.

MAGMOW4

Voor zijn inspecties werkt de afdeling Betonstructuren sowieso vaak nauw sa-men met AWV. ‘AWV voorziet bijvoorbeeld de noodzakelijke veiligheidsvoorzienin-gen’, zegt afdelingshoofd Jaak Polen. ‘Ze zorgen voor de nodige signalisatie en botsabsorbeerders, en ze verwittigen het verkeerscentrum en de wegenpolitie. Tot nu toe zorgden ze ook voor de hoogte-werker.’

‘Het nadeel was dat de afdeling Be-tonstructuren in dat geval voor zijn plan-ning afhankelijk was van anderen, want de

Flitspalen kenden we al, en binnenkort heeft ook het begrip trajectcontrole geen geheimen meer voor onze medemens met de zware voet. Op het viaduct in gentbrugge loopt een eerste proef.

Betonstructuren koopt hoogtewerker aan

5

‘ Laat je

auto eens staan’Elke dag weer worden tienduizenden kinderen door mama of papa met de wagen tot aan de schoolpoort gebracht en er weer opgehaald. Aan vele Vlaamse scholen leidt dat tot lange files en on-veilige toestanden. En ook op andere momenten wordt de auto niet altijd ef-ficiënt gebruikt, bijvoorbeeld om snel even naar de bakker of de buurtwinkel te rijden.

AWV heeft daarom een campagne gelanceerd om het autoluw verkeer te bevorderen en de zachte weggebruiker een duwtje in de rug te geven, onder de noemer Doe jezelf een plezier. Laat je auto eens staan. Je auto laten staan is immers beter voor de portemonnee en de conditie, maar ook voor het milieu en de mobiliteit. Bovendien wordt het voor de schoolgaande jeugd heel wat veiliger op de weg.

Het campagnebeeld laat een jonge-tje achter op de fiets zien dat guitig zijn tong uitsteekt naar de aanschuivende automobilisten naast hem. Het illus-treert op een ludieke manier wat de voordelen zijn als je je auto aan de kant laat staan en met de fiets naar de bak-ker of naar school gaat.

De mobiliteitscampagne vormde met-een ook de aanloop naar de Aardig-op-weg-week die van 16 tot en met 22 sep-tember plaatsvond onder het motto Gun je buur een zuurstofkuur. Laat je auto eens aan de kant. In het kader van de actie-week vonden honderden autoluwe acties plaats in heel Vlaanderen.

Van 4 tot 10 oktober kwam een delegatie van het Ministry of Shipping van India naar Vlaan-deren voor de bespreking en ondertekening van een Letter of Intent. De onderhandelaars stonden aan Vlaamse zijde onder leiding van ir. Fernand Desmyter, secretaris-generaal, en aan Indische zijde van de heer Rakesh Srivastava, Joint Secretary van het Ministry of Shipping. Zij verklaarden zich akkoord over de inhoud van de Letter of Intent waarin het werkprogramma voor de jaren 2010-2012 wordt vastgelegd. Die kadert in de implementatie van het Memorandum of Un-derstanding dat beide partijen in 1997 hebben ondertekend.

Het programma omvat on-der meer de samenwerking op het vlak van havens, maritiem transport en havenontwik-keling. Naast de uitwisseling van ervaringen en informatie komt er ook een uitwisseling van experts en technologie,

Indische delegatieop bezoek

hoogtewerker werd uiteraard ook door de AWV-bruginspecteurs gebruikt. Dat kwam onze flexibiliteit niet ten goede. Er wordt bovendien steeds vaker een beroep op ons gedaan, en omdat de kunstwerken er niet jonger op worden, zullen de controles nog worden opgedreven. Daarom vonden we het nuttig om een eigen hoogtewerker aan te kopen die meteen ook al ons andere ma-terieel kan vervoeren.’ ‘Uiteindelijk hebben we gekozen voor een lichte vrachtwagen met daarop een hoogtewerker die een beperkt bereik

heeft, maar waarvan de gondel heel vlot en precies beweegbaar is. Het ba-sisvoertuig is een Mercedes Vario 4×4 geworden. De hoogtewerker zelf heeft een maximale werkhoogte van on-geveer 14 meter en een reikwijdte tot bijna 7 meter. In de laadruimte van de Mercedes is er plaats voor de meettoe-stellen en onderzoeksapparatuur, maar ook voor een plannentafel. Zo kunnen we ter plaatse de vaststellingen aftoet-sen met de plannen as built en met de vorige inspectiedossiers.’

naast opleidingen in Vlaande-ren via APEC en ITMMA. De accenten liggen vooral op de concessieovereenkomsten, de publiek-private samenwerking en verder de klassieke ha-vengebonden thema’s. Ook de organisatie van seminaries en workshops is begrepen in dit meerjarenprogramma.

De delegatie bracht bezoeken aan de havens van Zeebrugge en Antwerpen, Waterwegen en Zeekanaal en De Scheepvaart.

Betonstructuren koopt hoogtewerker aan

van een uniek - en betaalbaar - ticket, dat zowel op de trein als op de bus of op de tram geldt.’

‘Belangrijk is vooral dat je mobiliteit glo-baal bekijkt’, vindt minister Crevits. ‘Het heeft niet veel zin om in te zetten op één bepaalde vorm van vervoer. Alle transport-middelen moeten goed op elkaar aanslui-ten, zonder tijdverlies. Als je van de trein stapt, moet je meteen de tram of de bus kunnen nemen. Er moet ook voldoende parkeerruimte zijn voor fietsen en auto’s rond de stations. De hele stationsomge-ving wil ik trouwens graag uitbouwen tot een multifunctionele toegangspoort voor Vlaanderen.’

Hilde Crevits gaat ook de hete hangijzers niet uit de weg om het verkeer beter te or-ganiseren. ‘We moeten nadenken over hoe we een kilometerheffing en rekeningrijden op een slimme manier kunnen realiseren. Er rijden heel wat buitenlandse vrachtwa-gens op de Vlaamse wegen. Door tol te hef-fen, krijgen we extra middelen binnen om aan mobiliteitsinfrastructuur te besteden.’

Missing linksAls minister van Openbare Werken schenkt Hilde Crevits natuurlijk ook voldoende aan-dacht aan de hardware van het vervoer. ‘In mijn vorige legislatuur heb ik sterk ingezet op het onderhoud van de infrastructuur. Dat beleid zal ik zeker voortzetten. Door

MAGMOW6

ntussen is het twee jaar geleden dat Hilde Crevits Kris Peeters opvolgde als

Vlaams minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur. Na twee jaar zit er nog geen routine in. ‘Elke dag steek ik wel iets nieuws op. Routine bestaat niet in de politiek: elk probleem moet je aanpak-ken op een andere manier.’

Compliment van DehaeneOok al stelt de minister zich bescheiden op, tijdens haar vorige legislatuur kon ze heel wat realiseren. ‘Hilde Crevits heeft de ener-getische doelstelling van Europa binnenge-bracht in de huiskamer van de mensen’, zo stelde Jean-Luc Dehaene in een van zijn speeches. ‘Een mooi compliment’, zegt de minister daarover. ‘We hebben inderdaad veel inspanningen geleverd om de mensen milieubewuster te maken, en dat heeft zijn vruchten afgeworpen. Heel wat Vlamingen zijn vandaag bezig met energiebesparing en installeren zonnepanelen of -boilers bij hen thuis.’

‘Zelf ben ik er vooral trots op dat we het aantal verkeersdoden konden doen dalen. Onder meer door te investeren in het on-derhoud van de wegen, maar ook door de zogenaamde ‘zwarte punten’, de onveilige verkeerssituaties, weg te werken.’

Hard & softSinds de verkiezingen van juni 2009 zijn de

‘ Samen kunnen we stenen

bevoegdheden van Hilde Crevits gedeel-telijk verschoven. Vandaag mag ze naast Openbare Werken ook Mobiliteit tot haar bevoegdheden rekenen. ‘De twee domeinen vullen elkaar mooi aan’, vindt minister Cre-vits. ‘Openbare Werken vormen geen doel op zich: ze zijn een middel om de mobiliteit vlot te laten verlopen. Het ene kan niet zon-der het andere.’

Op de agenda voor de komende legis-latuur staan vier grote aandachtspunten: de goede bereikbaarheid van Vlaanderen garanderen, het openbaar vervoer uitbou-wen, de verkeersveiligheid verhogen en de leefbaarheid in de woonkernen verbeteren. Hoe de minister dat concreet wil aanpak-ken? ‘Aan de ene kant moeten we werken aan de software van de mobiliteit. Daarmee bedoel ik de manier waarop je het verkeer op een intelligente manier laat doorstro-men en organiseert. Maar we mogen ook de hardware niet verwaarlozen: de tram-sporen, de autowegen, de luchthavens, de waterkanalen, enzovoort.’

Goed georganiseerdEen mooi voorbeeld van een goed func-tionerende software zijn de dynamische verkeersborden. ‘Als het druk is op de weg, kun je de maximumsnelheid verlagen zodat alle auto’s kunnen blijven rijden. We kunnen ook het openbaar vervoer nog beter orga-niseren. Ik ben bijvoorbeeld voorstander

Hoe pak je de files op de juiste manier aan? Hoe verhoog je de veiligheid in het verkeer? Hoe zorg je ervoor dat Vlaan-deren bereikbaar blijft? Dat zijn vragen waar Hilde Crevits als minister van Openbare Werken en Mobiliteit elke dag een antwoord op probeert te bedenken. Sleutelbegrippen in haar beleid zijn een intelligente organisatie, een betere communicatie en goed cijfermateriaal.

I

INTERVIEW MINISTER CREVITS

verleggen in de rivier’

de wegen beter en veiliger te maken, daalt het aantal verkeersslachtoffers, en minder ongelukken betekent ook minder verkeers-opstoppingen.’

Worden de wegen alleen goed onder-houden, of komen er nog nieuwe bij? ‘We willen graag zoveel mogelijk het probleem oplossen van de missing links, de ontbre-kende infrastructuur om het vervoer vlotter te laten doorstromen. Het probleem is dat je in dit soort dossiers vaak op weerstand stuit. De Oosterweelverbinding in Antwer-

pen is daar een voorbeeld van. Als politicus weet je natuurlijk dat je bij elke belangrijke beslissing tegenkanting krijgt. Je moet die bezwaren ernstig nemen, maar als je pro-beert rekening te houden met elke mening, dan loop je het risico dat je uiteindelijk niets meer doet.’

Een ander speerpunt in het programma van minister Crevits: de ontsluiting van de havens. ‘We moeten tegemoetkomen aan de groei van de havens, want ze spelen een belangrijke rol in onze economie. Eén op negen Vlamingen is op de een of andere manier voor zijn inkomsten afhankelijk van de haven. We willen dan ook werk maken van een efficiënte samenwerking met de spoorwegen en van een goede maritieme toegang. Zo onderhandelen we momen-teel met Nederland over een nieuwe sluis in Terneuzen om grotere zeeschepen toe te laten tot de haven van gent. We blijven ook investeren in de Leie om de Seine-Schelde-verbinding te optimaliseren.’

Beter communicerenBrengen al die werken aan de infra-structuur niet te veel hinder mee? ‘Dat is onvermijdelijk, maar we proberen de schade te beperken. In september ging bijvoorbeeld het minder-hinderprotocol van start. Dat voorziet in een beter over-leg tussen het Agentschap Wegen en Verkeer, het Vlaams Verkeerscentrum en verbruikersorganisaties als Touring, VAB, Febetra, Unizo en Voka. Elke drie maand bespreken alle betrokken partijen de werken die in uitvoering zijn of die op de planning staan. We bekijken dan wanneer en op welke manier ze het best kunnen uitgevoerd worden.’

7

‘ Samen kunnen we stenen

HINDER IS ONVERMIJDELIJK MAAR WE PROBEREN DE SCHADE TE BEPERKEN

Ook in de eigen diensten wil minister Cre-vits de communicatie bevorderen, zowel binnen MOW zelf als tussen de verschil-lende departementen. ‘De afstand tussen de diensten is soms groot, zoals tussen Mobiliteit en Leefmilieu. Ik zie het als mijn opdracht om de departementen vlot te la-ten samenwerken. Er doen zich immers heel wat kansen voor om goede samenwer-kingsverbanden te smeden. Door samen te werken, kunnen we echt stenen verleggen in de rivier!’

De sterkte van het getalOm al haar plannen efficiënt uit te voeren, heeft minister Crevits goed cijfermateriaal nodig. ‘Als je de juiste keuzes wilt maken, moet je over voldoende informatie beschik-ken. Momenteel hebben we bijvoorbeeld geen zicht op het precieze aantal reizigers dat gebruikmaakt van De Lijn. We weten ook niet hoeveel kilometer fietspaden er de laatste jaren op lokaal en bovenlokaal vlak zijn aangelegd. Aan dat soort metingen wil ik prioriteit geven.’

Hilde Crevits heeft iets met cijfers. Op haar website brengt ze elke dag een ander getal onder de aandacht. En haar kernka-binet bestaat exact uit drie mannen en drie vrouwen. Toeval? ‘Eigenlijk wel’, zegt minis-ter Crevits lachend. ‘Ik heb daar nooit echt bij stilgestaan. Wel let ik erop dat ik zowel mannen als vrouwen kansen geef.’

verleggen in de rivier’

© P

aul D

e Cl

oedt

MAGMOW8

VERKEERSEDUCATIE

Op verschillende plaatsen langs Vlaamse auto-snelwegen staan blauwe borden zonder tekst. Dat is geen vergissing. In noodsituaties ontpoppen die borden zich tot een bewegwijzerde omleiding.

e hadden het er vorig jaar in de eerste MOWmag al over, maar nu

is het systeem bijna afgewerkt. Om de weg-gebruikers een goed alternatief te bieden bij zware verkeershinder op de autosnel-weg, werd op verschillende plaatsen in Vlaanderen een systeem van ‘calamiteiten-routes’ uitgewerkt. Een calamiteitenroute is een soort omleidingsroute die alleen wordt ingeschakeld als de autosnelweg gedeeltelijk of volledig wordt afgesloten, bijvoorbeeld na een zwaar ongeval.

Van blauw naar geelHet systeem werkt als volgt: aan de afrit van de autosnelweg staat een ‘startbord’ met uitleg over de omleidingsroute, bijvoor-beeld ‘E17 via route g’. Op de omleidings-weg zelf staan kleinere bordjes met daarop de letter die de route aanduidt.

De calamiteitenroute loopt van knoop-punt tot knooppunt – in principe tot de volgende oprit van de autosnelweg. Is het

ook daar nog onmogelijk om de snelweg op te rijden, dan loopt de route verder tot de volgende oprit. Al de omleidingsborden zijn oranjegeel.

In normale omstandigheden is het start-bord met de uitleg over de omleiding op de autosnelweg afgedekt met een effen blauw paneel. De borden op de omleidingswegen blijven wel altijd zichtbaar.

De F van AntwerpenHet systeem bestaat uit gele borden met zwarte letters. De letters dienen alleen om de route aan te geven en verwijzen niet naar een geografische bestemming. Per rijrichting op een autosnelweg wordt daarbij een letter ge-kozen. Zo krijgt de volledige E17 de letter g in de richting van Rijsel en F in de richting van Antwerpen. Elk omleidingstraject over de volledige lengte van de E17 heeft dus altijd dezelfde letter in dezelfde rijrichting, of het nu tussen Haasdonk en Sint-Niklaas is of tussen Kruishoutem en Waregem.

Op de omleidingswegen worden de

calamiteitenroutes permanent aangeduid

door kleinere oranjegele borden met

zwarte letters. De betekenis van de letters

is alleen duidelijk voor wie het startbord

aan de afrit van de autosnelweg heeft

gelezen.

W

VeiligIn normale omstandigheden

wordt het startbord van de

calamiteitenroute afgedekt

met een effen blauw paneel.

Op het moment dat de snelweg afgesloten is,

wordt het blauwe afdekpaneel weggenomen

en komt een oranjegeel startbord tevoorschijn

met uitleg over de calamiteitenroute.

omgeleid

9

CALAMITEITENROUTES

et kennismakingspakket logistiek heeft als doel de jongeren uit het

laatste jaar van het algemeen en het tech-nisch secundair onderwijs vertrouwd te maken met een onderdeel van de econo-mie dat vaak onvoldoende belicht wordt: de logistieke processen en het belang ervan. Vlaanderen is bovendien een belangrijk knooppunt in de internationale logistiek.

Begin oktober werd een voorlopige ver-sie van het kennismakingspakket logistiek toegelicht aan de kennisgroep Flanders Lo-gistics. Het pakket bestaat uit een L-Pack en een XXL-Pack. Die Packs werden voor-gelegd aan een groep pedagogisch begelei-ders, coördinatoren logistiek management, coördinatoren studiegebied handel, hoofd-adviseurs, sectorconsulenten en leerkrach-ten economie.

in de klasOm logistiek verder te verankeren binnen het secundair onderwijs werkt Flanders Logistics een kennis makingspakket logistiek uit, in samenwerking met het Project Strategisch Onderwijs en Vorming van het Departement Onderwijs.

H

Wereldwijde logistiek

Het L-Pack voor leerlingenHet L-Pack vertelt een boeiend en praktisch verhaal over internationale logistiek aan jongeren. Het wordt een kant-en-klaar pak-ket voor in de klas met als doelstellingen:• de jongeren inzicht geven in de volledige

logistieke ketting,• de leerlingen zelf laten ondervinden hoe

ze deel uitmaken van de logistieke ketting,• de leerlingen laten werken met verschil-

lende media.Het L-Pack omvat een trendy jongeren-magazine Flow, met hedendaagse logis-tieke verhalen die verband houden met de leefwereld van jongeren. Zes lessen over de logistieke ketting zijn verpakt in echte reportages over de logistieke realiteit. Een hip magazine lezen in de klas: nu mag het! Naast het magazine is er ook een interac-tieve L-site, om online aan de slag te gaan.

Het XXL-Pack voor leerkrachtenHet XXL-Pack wordt een gedetailleerde handleiding voor de leerkracht. Voor elk van de zes lessen is een voorbereiding ge-maakt met:• een korte samenvatting van de les,• een gedetailleerde uitleg over de didac-

tische werkvormen,• een schematische lesvoorbereiding met

lesdoelstellingen, lesverloop met hulp-vragen, media en timing, werkblaadjes en antwoordsleutels.

De lessenreeks start met een introductie en een didactisch filmpje waarin een T-shirt doorheen de logistieke ketting wordt gevolgd.

PilootscholenDe kennisgroep reageerde bijzonder en-thousiast op de voorlopige versie van het kennismakingspakket. Op basis van de re-acties van de kennisgroep wordt het pakket nu verder uitgewerkt tot een definitieve ver-sie voor de scholen. Begin volgend jaar zal een aantal pilootscholen het pakket kun-nen uitproberen in de lessen economie.

Les 1: Logistieke keten XXL-Pack v1

Les 1: Logistieke keten

Deze les omvat:

1. KorteomschrijvinginhoudlesDit hoofdstuk is de eerste introductieles, dat het thema ‘logistieke keten’ opent. Het is de kern van het verhaal rond logistiek. Doorheen een lessenreeks van 6 (aparte) lessen, wordt alles rond logistiek verder uitgediept. Met als slot een les rond het thema ‘reverse logistics’, dat het plaatje laat kloppen. Enkele concrete voorbeelden vormen de rode draad om het begrip logistieke keten uit te leggen.

2. Didactischewerkvormena. Introductie

Het pallet met alle L-pack dozen staat vooraan in de klas, nog volledig ingepakt in folie. Dit wekt na-tuurlijk de nieuwsgierigheid van de studenten op. De leerkracht haalt het begrip ‘logistiek’ aan door te vertellen dat dit pallet maar op één manier hier is geraakt, en dat is logistiek. Hij schrijft dit begrip centraal op het bord en vraagt de leerlingen in stilte na te denken over de betekenis van het woord terwijl elke leerling een L-pack ontvangt. The L-pack wordt geïntroduceerd in de les. Na een korte introductie hierover gaat de leerkracht over naar het daadwerkelijk gebruik ervan in de les. Deze korte introductie houdt o.a. in dat gedurende 6 lessen dit pakket zal gehanteerd worden in de klas en thuis. Het magazine dient de leerling deze 6 lessen bij zich te hebben.

b. Filmvertoningmetbrainstorm(ofartikelmetbrainstorm)Werkwijze:De leerkracht laat de film zien die de werking van een logistiek bedrijf toont (zie DVD of website). Tijdens de vertoning van de film, maken de leerlingen aantekeningen (enkele woorden over het verloop, woorden die ze herkennen, maar ook woorden die onduidelijk waren, boeiende fragmenten, …). (Alternatief: artikel met beeld in het magazine)

Na vertoning van de film (of klassikaal lezen van het artikel met beelden) volgt de nabespreking die de leerkracht op gang brengt. Centraal staat het woord ‘logistiek’ (Dit woord heeft de leerkracht op het bord centraal geschreven). Welke associaties maken de leerlingen met het woord logistiek? De leerkracht schrijft alle resultaten op het bord, gerangschikt in een schema dat hij nadien verder kan gebruiken om het logistiek proces toe te lichten. Doordat ze eerder het filmpje (of artikel) gezien hebben, zijn ze extra geïnspireerd. Indien de brainstorm stroef op gang komt, of mochten onderwerpen niet meteen aan bod komen, worden door de leerkracht vragen voorzien die het gesprek op gang brengen. Bovendien kan het artikel (fotoreportage van de film) ook aanvullend gebruikt worden tijdens de brainstorm. De leerlingen kunnen deze raadplegen als inspiratiebron. Op deze manier vormen de leerlingen zelf de verklaring voor het begrip ‘logistiek’. En wordt de logistieke ketting op het bord weergegeven. De leerkracht verduidelijkt kort dit bordschema.

1

MAGMOW10

FIETSINFRASTRUCTUUR

wordt fietsvriendelijkHet Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) maakt de luchthaven en Brucargo niet alleen beter bereikbaar voor personenwagens en vrachtverkeer. De Noordelijke Ontsluiting van de Luchthaven omvat ook een nieuw fietstraject, met onder andere een fietstunnel en een van de langste fietsbruggen in België.

H et nieuwe fietstraject begint op de Leuvensesteenweg in Vilvoorde. Daar

komt een nieuw fietspad, afgescheiden van de rijweg en met een nieuwe fietsbrug die de fietsers veilig over de E19 zal loodsen zonder dat ze daarbij over de drukke Luchthaven-laan moeten. Aan het einde van de fietsbrug, kort voor het kruispunt met de Haachtse-steenweg, komt er een fietstunnel onder de Luchthavenlaan. Zo zullen de fietsers ook die drukke kruising niet over moeten.

‘Met het nieuwe fietstraject verdwijnen enkele gevaarlijke gelijkgrondse kruisin-gen’, zegt Raf Van den Broeck, mobiliteits-coördinator in het departement Mobiliteit en Openbare Werken. ‘Werknemers van

Luchthavenregio

11

Brucargo die vanuit Machelen, Vilvoorde en Peutie naar Brucargo willen fietsen, zullen zich dus veiliger en vlotter naar het werk kunnen verplaatsen.’

Bijkomende investeringenOok in de directe omgeving van de Noorde-lijke Ontsluiting komt een aantal fietsvrien-delijke projecten. In Vilvoorde komt over de Woluwelaan een extra fietsbrug ter hoogte van de Klein Steenstraat. Ook de fietspaden langs de Luchthavenlaan, tussen de Wolu-welaan en de Benoît Hanssenlaan, worden volledig vernieuwd.

De gemeenten Machelen en Steenokker-zeel plannen de aanleg van een gescheiden

MET HET NIEUWE FIETSTRAJECT VERDWIJNEN ENKELE gEVAARLIJKE gELIJKgRONDSE KRUISINgEN

Architecturaal verantwoordDe parel aan de kroon van het nieuwe traject is een fietsbrug die ongeveer 200 meter overspant. Ze werd na overleg met de Vlaamse Bouwmeester ontworpen als een combinatie van een boog- en een portiekbrug. Projectleider Peter Vandenholen: ‘De centrale boogbrug is het hoofdgedeelte van de brug. De fietsbrug zal verder doorlopen langs het vernieuwde op- en afrittencomplex Vilvoorde Luchthavenlaan, ondersteund door stalen portieken.’

Luchthavenregio de provincie Vlaams-Brabant in overleg met AWV en de betrokken gemeenten. Dat fietsroutenetwerk krijgt de vorm van een ‘fietslus’ rond de luchthaven, die optimaal bereikbaar zal worden voor fietsers uit Brussel en de gemeenten in de luchtha-venregio. We spreken over een functioneel routenetwerk omdat het in de eerste plaats gebruikt zal worden voor ‘functionele’ ver-plaatsingen (werken, school, winkelen), en minder voor recreatief fietsen.

Een aantal projecten van de nieuwe fietslus ligt er nu al. De ontbrekende tra-cés worden grotendeels verwezenlijkt via ‘fietsmodules’. Dat zijn samenwerkings-verbanden tussen AWV en lokale overheden in het kader van de gemeentelijke mobili-teitsplannen. Het voordeel is dat die projec-ten kaderen in de duurzame mobiliteitsvisie die de mobiliteitsplannen stuurt.

Voorts zijn er stukken van de fietslus die langs lokale wegen liggen, maar waarop geen module van toepassing is. Voor die fietspaden kan het Fietsfonds worden aan-gesproken: de gemeente financiert zelf 20% van het project, terwijl de overige 80% gesubsidieerd wordt door AWV (40%) en de provincie (40%).’

fietspad langs de Haachtsesteenweg, vanaf de brug over de Ring rond Brussel tot aan de Van Asschestraat, waar het fietspad zal aansluiten op de bestaande fietspaden. Ook het kruispunt van de Haachtsesteenweg en de Woluwelaan zal worden heraangelegd, met de herinrichting en aanleg van fiets-paden vanaf de brug over de Ring tot aan het kruispunt.

FietslusDe nieuwe fietsinfrastructuur maakt deel uit van het ‘bovenlokaal functioneel fiets-routenetwerk’ dat werd uitgewerkt door

MAGMOW12

wordt veiligerDe voorbije jaren zijn op het kruispunt van de Kruisstraat met de E34 in Moerbeke meermaals zware ongevallen gebeurd. Daarom zal het kruispunt volgend jaar volledig verdwijnen, als het nieuwe verkeersknooppunt met een brug over de E34 klaar is.

D De aanleg van het nieuwe verkeers-knooppunt is het sluitstuk in de om-

vorming van de E34 tot autosnelweg tussen Antwerpen en Zelzate. Op het einde van de werkzaamheden in 2010 kan de weggebrui-ker vlot van Antwerpen naar Zelzate, zonder te moeten wachten aan een kruispunt. In de toekomst zullen ook alle kruispunten op het stuk Zelzate-kust moeten wijken. Fietsers zullen op het nieuw aangelegde traject ge-bruik kunnen maken van goed uitgeruste fietspaden, waar nodig gescheiden van de rijweg.

E34 MOERBEKE

E34Verbreding HanestraatOm het verkeer in de bebouwde kom van de Weststraat te beperken, zal de Hanestraat een volwaardige verbinding krijgen met de parallelweg. De gemeente Moerbeke zal de volledige straat heraanleggen en verbreden tot 5 meter.

13

Nieuwe situatie WeststraatVerkeer uit het westelijk en oostelijk deel van de Weststraat zal niet rechtstreeks de toerit naar de rotonde kunnen oprijden. Enkel fietsers zullen hier kunnen oversteken. Alle andere bestuurders kunnen via de Hanestraat en de Papdijk aan de westkant en via de Kruisstraat en de Papdijk aan de oostkant de toerit naar de rotonde bereiken.

Wegwerken spoorvorming op de E34We maken van de gelegenheid gebruik om ook het wegdek van de E34 een opknapbeurt te geven. Ter hoogte van het huidige kruispunt worden de oneffenheden in het wegdek weggewerkt.

RotondesTwee nieuwe rotondes zullen het verkeer dat van de E34 komt vlot laten doorstromen richting Moerbeke. Omgekeerd zal ook de verkeerstroom vanuit Moerbeke en omgeving efficiënt de E34 kunnen oprijden.

Heraanleg PapdijkDe Papdijk wordt aangepast aan zijn nieuwe rol als verbindingsweg tussen de Kruisstraat en de brug. Hierdoor zal het verkeer van en naar Nederland de bebouwde kom in de Kruisstraat niet langer belasten.

Een verkeersveilige KruisstraatDe gemeente Moerbeke doet de nodige inspanningen om de Kruisstraat verkeersveilig te maken. Nu is er al puntverlichting aangebracht ter hoogte van de school. Later zullen nog maatregelen volgen om de Kruisstraat verkeersluw te maken.

KruispuntHet gevaarlijke kruispunt van de Kruisstraat en de E34 verdwijnt! De brug over de E34 wordt het veilige alternatief voor auto’s en fi etsers. Ook het doorgaande verkeer heeft hier baat bij. Geen lichten meer betekent een vlottere doorstroming. Kortom een snellere en veiligere oplossing voor iedereen.

BrugDe nieuwe brug over de E34 zal de nieuwe,veilige oversteek vormen die het zuiden vanMoerbeke verbindt met het noorden van degemeente. Fietsers krijgen een fietspad datafgescheiden is van de rijweg.Nieuwe op- en afrittenNieuwe op- en afritten verzekeren de aansluiting tussen snelweg en lokale wegen.

In september en oktober zijn de 22 brugliggers voor de

noordelijke en zuidelijke overspanning van de brug geplaatst.

MAGMOW14

U

H

Ultra Large Container Carriers (ULCC’s) kennen de laatste jaren een

explosieve groei. In 1996 waren de grootste containerschepen nog 318 meter lang, met een capaciteit van 6000 TEU. Vandaag haalt de MSC Beatrice-klasse een lengte van 367 meter en een capaciteit van 14000 TEU, en de Elly Maersk is zelfs 400 meter lang. De DAB Loodswezen heeft maatregelen ge-troffen om aan die groeiende omvang van schepen het hoofd te bieden.

Technische loopbaan. Een loods die in 2005 de op één na hoogste categorie sche-pen bediende (maximum 210 meter), kon via oefeningen op de simulator nog vrij makkelijk de overstap maken naar 318 meter. Maar van 210 naar 400 meter is een brug te ver. Daarom werd een tussenca-tegorie gecreëerd. De categorie 6-loods bedient nu schepen tot 260 meter op zee en op de rivier, en tot 280 m voor de kust. De categorie 7, bevoegd voor alle schepen, werd aan de loopbaan toegevoegd. De to-tale loopbaan van de loods blijft gelijk.

Week van de Duurzame Ontwikkeling

Maatregelen voor superschepenSimulator. In de simulator van het Wa-

terbouwkundig Laboratorium koppelt men de meest recente gegevens van de water-weg aan de nieuwste scheepstypes. Zo kunnen de loodsen de noodzakelijke ma-noeuvres met de steeds groeiende ULCC ’s uittesten.

Ketenbenadering. Samen met de af-deling Scheepvaartbegeleiding en de ge-meenschappelijke Nautische Autoriteit (gNA) wordt hard gewerkt om de ketenbe-nadering verder op punt te stellen. Die is

immers essentieel om de vlotte doorvaart van dergelijke schepen te garanderen.

Loodswezen zorgde voor de uitwerking van een nautisch advies voor de ULCC-schepen met een lengte van 400 meter met bestemming Zeebrugge, zodat op dit ogenblik iedere week een dergelijk schip Zeebrugge kan aandoen.

Op 24 juni 2009 stelde de gNA de para-meters vast voor de opvaart naar Antwer-pen van schepen met een lengte groter dan 360 meter.

KORT

Het Departement MOW, De Lijn en het Agentschap Wegen en Verkeer sloegen de handen in elkaar voor een stand op de

infomarkt tijdens de Week van de Duurzame Ontwikkeling. Alle be-zoekers van het Ferrarisgebouw konden van 6 tot en met 9 oktober kennismaken met halfwarm asfalt, het fietsbeleid in Vlaanderen en de waterstofbus.

De collega’s van het Agentschap Waterwegen en Zeekanaal en van De Scheepvaart organiseerden op hun beurt een infostand in het Ellipsgebouw met de focus op Binnenvaart als duurzame transportmodus. Het Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust zorgde voor een varende infomarkt rond duurzame vloot-projecten op de vier veerdiensten op het Kanaal gent-Terneuzen en op de Schelde.

Waterstofbus De Lijn stelde haar brandstofcelbus op waterstof voor. Waterstof is een duurzame energiedrager. Het is een licht en vluchtig gas dat niet giftig is en ook niet schadelijk voor het milieu. De waterstofbus is dus bijzonder schoon. Hij stoot geen schadelijke stoffen uit: geen CO2, geen NOx, geen fijnstof. Alleen zuiver water.De brandstofcel in de bus is een apparaat dat elektriciteit produ-ceert uit waterstof en zuurstof. Dat gebeurt via een elektroche-misch proces waarbij opnieuw geen milieuonvriendelijke stof-

fen vrijkomen. Omdat de brandstofcel geen bewe-gende delen bevat, is de bus minder gevoelig voor slijtage en ook bijzonder stil. In vergelijking met een klas-sieke bus glijdt hij over het wegdek.

Halfwarm asfaltHet Agentschap Wegen en Verkeer focuste tijdens de week van de duurzaamheid op het gebruik van halfwarm asfalt, een kwalitatief verantwoord en duurzaam alternatief voor warm asfalt.

Verscheidene milieutechnische studies hebben aangetoond dat een verlaging van de productietemperatuur van asfalt op korte ter-mijn kan leiden tot een aanzienlijke daling van het energieverbruik en van de CO2-uitstoot in de wegenbouw.

In 2006 zijn Nynas en het Opzoekingscentrum voor de Wegen-bouw (OCW) gestart met een IWT-gesubsidieerd project om drie technieken voor de verlaging van de productietemperatuur van asfalt te onderzoeken. De aandacht gaat in het bijzonder naar het behoud van de kwaliteit en de duurzaamheid van het asfalt. Verder onderzoek zal moeten uitwijzen of halfwarme technieken ook op lange termijn ecologisch verantwoord zijn.

15

J

Kennisdagbij departementCreatief en Innovatief: dat was de invalshoek voor de allereerste Kennisdag van het De-partement MOW. Op 28 september wisselden ongeveer 220 mensen van verschillende afde-lingen hun kennis en creativiteit uit.

ef Staes, de gastspreker, zette de dag in met een bizar verhaal over hoe rode

apen een organisatie konden vernieuwen en vooruit duwen. De rode aap was een metafoor voor de gepassioneerde mede-werker in een organisatie. Zijn betoog was wat overweldigend, maar uit enkele reac-ties van de deelnemers bleek toch dat veel mensen geïnspireerd waren.

Daarna was het de beurt aan de eigen medewerkers om iedereen omver te blazen. Mensen uit verschillende afdelingen stelden met veel enthousiasme innovatieve projec-

ten voor aan collega’s. Daarbij stond het plan van aanpak centraal, niet de inhoud, zodat de kennisuitwisseling voor uiteenlopende afdelingen relevant was. De strategische studie over de E313, de visie van de nieuwe bemiddelaar en het opzet van de verkeers-bordendatabank waren enkele van de onder-werpen die de revue passeerden.

Tijdens de interactieve sessies gingen de deelnemers in kleine groepen nog een stapje verder. Onder leiding van profes-sionele coaches zochten ze antwoorden op vragen als: Hoe zorg ik ervoor dat er

draagvlak is voor een moeilijk project, en welke partijen moet ik zeker raadplegen voor ik start met dat project? De deelne-mers gingen aan de slag met technieken om nieuwe invalshoeken te genereren, die ook in de dagelijkse praktijk kunnen wor-den gebruikt.

De eerste indrukken doen vermoeden dat de Kennisdag in zijn opzet geslaagd is. In de toekomst wil het departement de Ken-nisdag of een ander relevant alternatief ook organiseren voor een bredere groep mede-werkers.

OMS levert maatwerkvoor de scheepvaart

oor de regio Zandvliet-Berendrecht waren de extra rapporten noodzake-

lijk omdat de windomstandigheden bepa-lend zijn voor superschepen die de sluizen veilig willen binnenvaren. In het bijzonder voor containerschepen die langer zijn dan 360 meter, die sinds kort de Antwerpse haven aanlopen via het sluizencomplex, gelden specifieke maatregelen. Zo mag de

windkracht niet hoger zijn dan 5 beaufort. Om de windsnelheid tijdig in te schatten

en zonodig maatregelen te nemen, wordt tweemaal per dag een ‘dedicated’ weer-bericht opgesteld met een kort algemeen weerbeeld en voorspellingen van wind-kracht, windrichting en tij. Met een voor-spelling tot drie dagen op voorhand, kan de reder in geval van ongunstige vooruitzich-

ten eventueel aanpassingen doorvoeren in de scheepsrotatie.

Voor de zeesluis van Terneuzen is een soortgelijk weerbericht opgesteld, voor-namelijk ten behoeve van de grote auto-schepen, die bijzonder gevoelig zijn voor zijdelingse wind. Het nieuwe OMS-rapport zal weldra ook via het Loodswezen Infor-matiesysteem (LIS) beschikbaar zijn.

Het Oceanografisch Meteorologisch Station (OMS) van de Vlaamse Hydrografie in Oostende heeft zich gespecialiseerd in weerrapporten voor de scheepvaart. Naast het algemene weerbeeld aan de kust levert het OMS voorspellingen voor wind en golven, waarschuwingen voor storm en getijver-wachtingen. Sinds 15 juli is daar nog een extra product bij-gekomen: een specifieke voorspelling voor de Zandvliet- en Berendrechtsluizen en de zeesluis van Terneuzen.

V

16MAG

MOW

containerstromenMinder files door optimalisering

ls alle spelers binnen de logistieke keten goed samenwerken, kunnen de logistieke stromen

goedkoper worden georganiseerd, zo blijkt uit het project. Bovendien kunnen de vrachtstromen van en naar de havens vaak buiten de ochtend- en avondspits worden georganiseerd, wat uiteraard de files een stuk zou verlichten.

VoorstudieHet pilootproject was een vervolg op een voorstudie uit 2007, waaruit bleek dat een verschuiving van vracht-stromen in de tijd theoretisch veel voordeel kan op-leveren – niet alleen vanuit maatschappelijk oogpunt, maar ook voor de verschillende spelers binnen de logistieke keten zelf. Om te kijken of die theoretische berekeningen ook in de praktijk overeind blijven, werd een pilootproject opgezet in samenwerking met het studiebureau Möbius, Volvo Logistics Corporation en Volvo Parts Logistics ghent.

A

De cel Havens en Logistiek van de afdeling Ha-ven- en Waterbeleid (Departement MOW) heeft in de loop van 2008 een pilootproject Optima-lisering zeehavengebonden containerstromen uitgewerkt. Het project, dat kadert binnen het actieplan Flanders Logistics, onderzocht of het mogelijk en wenselijk is om die goederenstro-men beter te spreiden in de tijd.

Project‘gedurende zes maanden werden de containerstro-men vanuit Volvo Logistics Corporation en Volvo Parts Logistics ghent naar de zeehavens van Antwerpen en Zeebrugge gevolgd en werden verschuivingen in de tijd getest’, zegt Joke Lievens (cel Havens en Logistiek). ‘Als vertrekbasis werd de bestaande logistieke keten van Volvo geanalyseerd en in een computermodel ge-stopt. Daardoor kwamen de knelpunten en mogelijk-heden voor verbetering aan het licht.’

Met een simulatiemodel werden vervolgens de beste scenario’s voor verschuiving in de tijd berekend. Die nieuwe starttijdstippen voor het transport werden in de realiteit uitgevoerd, waarbij vrachtwagenchauffeurs tot op de minuut bijhielden waar ze zich bevonden en hoe lang elke fase van het transport precies duurde, inclusief oponthoud door files en wachtrijen aan de ter-minals. ‘Na de nodige ritten bleek het simulatiemodel correcte voorspellingen te maken over de tijdsduur van elke rit en kon bovendien worden berekend hoe de tijdswinst zich vertaalde in bedrijfswinst.’

ResultatenZowel het simulatiemodel als de praktijktesten tonen aan dat de huidige planning van de logistieke stromen niet altijd optimaal gebeurt. Ze bewijzen dat er door verschuivingen in de tijd winsten mogelijk zijn in alle schakels van de logistieke keten. Zo overstijgen de fi-nanciële winsten de extra kosten wanneer ‘s ochtends op het juiste moment met het transport wordt gestart, afhankelijk van de afstand tot de haven en de files op de af te leggen route.

17

MOBILITEIT

21ste

Belgischwegencongres

oewel de naam anders doet vermoeden, ging het Belgisch

Wegencongres over meer dan alleen asfalt en beton. Het bood een goede mix van actuele thema’s, zoals al-ternatieve financieringsmogelijkhe-den, minder hinder en de coördinatie van wegwerkzaamheden. Daarnaast kwamen ook traditionele technische thema’s aan bod, zoals de laatste ont-wikkelingen op het vlak van beton- en asfaltverhardingen, grondwerken en kunstwerken. Voorts stonden duur-zame mobiliteit, veiligheid, wegen-management en leefmilieu op de agenda.

DebatHet congres werd plechtig geopend op dinsdagmorgen met een uiteen-zetting van Vlaams minister van Mo-biliteit en Openbare Werken Hilde Crevits en de federale staatssecreta-ris voor Mobiliteit Etienne Schouppe. Daarna volgde een debat tussen de leidend ambtenaren van de drie ge-westen en een vertegenwoordiger van de Belgische Federatie van Aan-nemers van wegenwerken. Het debat werd geleid door Christophe Debor-su, een RTBF-journalist die vooral

bekend werd door zijn rubriek in De Zevende Dag en zijn deelname aan De Slimste Mens op Eén.

De tentoonstelling Wegen 2009 werd officieel geopend door de Brus-selse minister van Mobiliteit en Openbare Werken Brigitte grouwels en Chris Caestecker, administrateur-generaal van het Agentschap Wegen en Verkeer. Op dinsdagnamiddag en donderdag kregen de congressisten de kans om kennis te maken met gro-te infrastructuurprojecten. Tijdens de technische bezoeken konden ze een keuze maken uit projecten als de Noordelijke ontsluiting van Zaventem, het project gent Sint-Pieters, KoBra (de heraanleg van de gentse Koren-markt en het Emile Braunplein), de Brusselse Josaphattunnel en de her-aanleg van de E40 in Affligem.

Scala en The BeatlesOok aan avondactiviteiten was geen gebrek. Op woensdag vond een ex-clusief concert plaats van het koor Scala in het prestigieuze kader van de Aula van de Universiteit gent. Op vrijdag was er een gala-avond in het roemrijke Kuipke. Daar waren zelfs The Beatles van de partij!

Van 22 tot 25 september vond de 21ste editie van het Bel-gisch Wegencongres plaats in het ICC in gent. Het congres wordt maar eens om de vier jaar georganiseerd en trok op 4 dagen ongeveer 500 pro-fessionals uit de sector van de wegeninfrastructuur. Het Agentschap Wegen en Ver-keer was de organisator van deze editie.

HDe verschuiving in de tijd biedt de transpor-teurs immers de mogelijkheid om het drukste moment van de ochtendspits en de drukste momenten op de terminals te vermijden en voor het begin van de avondspits de dagtaak af te ronden. Bovendien kunnen binnen eenzelfde dagtaak, dankzij de tijdswinst per container, meer containers worden vervoerd. Financieel kan die verschuiving voor de verschillende spelers een duidelijke winst opleveren.

Macro-economischsimulatiemodelNa de vergelijking van de praktijktesten met het simulatiemodel werden de simulaties uit-gebreid naar 45 verladerregio’s binnen Vlaan-deren. Joke Lievens: ‘Vooral verladers die dicht bij een haven gevestigd zijn, kunnen grote tijdswinsten boeken. Zij kunnen de tijdswin-sten aan de terminals immers verschillende keren per dag realiseren. Wie bijvoorbeeld vanuit de provincie Antwerpen en een groot deel van de provincie Oost-Vlaanderen goede-ren transporteert naar de Antwerpse haven, kan zo tot 150 euro per dag besparen.’

Momenteel voert Volvo Corporation Belgium verder intern onderzoek om het pilootproject te vertalen naar blijvende verbeteringen op de werkvloer. In een volgende fase zullen ook an-dere bedrijven gebruik kunnen maken van de resultaten van het pilootproject om hun logis-tieke stromen te optimaliseren.

MAGMOW18

e N370 krijgt er binnenkort heel wat fietspaden bij. De cel

Fotogrammetrie-Topografie zorgde voor de opmetingen.

De N370 verbindt de E40 (Beernem) met de N50 en de E403 ( Lichtervelde). De weg werd opgenomen in het bo-venlokale fietsroutenetwerk voor functioneel verkeer en is dus zeer belangrijk voor het fietsverkeer naar de school of naar het werk. In het weekend fietsen ook veel mensen via deze route naar het provinciaal domein Bulskampveld in Beernem.

Zwakke weggebruikersIn beide dorpskernen zijn er fietspaden, maar tussen de kernen vaak niet. Om-dat de N370 een druk bereden gewest-weg is met veel vrachtverkeer, land-bouwvoertuigen en bussen, is hij niet al te veilig voor zwakke weggebruikers.

De Afdeling Wegen en Verkeer West-Vlaanderen werkt momenteel aan een ontwerp voor een veilig fiets-pad langs de N370 tussen Beernem en Wingene. De cel Fotogrammetrie

Topografie kreeg de opdracht om een gedetailleerde opmeting van het tracé uit te werken.

Gevaarlijke situatieDe uitvoering was niet eenvoudig we-gens de gevaarlijke situatie, en heeft dan ook de nodige veiligheidsmaat-regelen vereist. De opmeting van de middenlijn is zelfs met politieassis-tentie gebeurd, wat geen overbodige luxe was.

‘Omdat AWV momenteel overscha-kelt naar het verwerkingspakket TC TOPO, heeft de cel Fotogramme-trie-Topografie de meting meteen in het nieuwe verwerkingspakket ingevoerd’, zegt Nathalie gosseye, Teamverantwoordelijke van de cel Fotogrammetrie-Topografie. ‘De op-meters moesten de nieuwe codes aanleren en het pakket afstemmen op de eigen toestellen. Al bij al een hele klus. We zijn er dan ook erg trots op dat het project niet alleen veilig is verlopen, maar ook binnen de strakke deadlines is afgewerkt!’

e Sportdag is een waar succesver-haal. Het deelnemersaantal gaat al

jaren steevast in stijgende lijn. Elk jaar wordt veel aandacht besteed aan ‘nieuwe’ sporten. Enkele van de nieuwigheden dit jaar in het programma waren onder meer batacunda (een Afrikaanse ritmische dans), kickbikes (de moderne ‘step’) en Zumba.

Beter wordt moeilijk!

DD

Op 17 september lieten exact 6.365 Vlaamse ambtenaren hun vertrouwde werkplek voor een dagje achter om deel te nemen aan de Sport-dag van de Vlaamse overheid.

Ook dit jaar deed MOW mee aan de Ekiden-marathon. Het gemengd team van het Departement MOW en Maritieme Dienstverlening en Kust is op de 329ste plaats geëindigd op een totaal van 601 teams. Het zal niet een-voudig zijn om volgend jaar beter te doen!

veilig en snel opgemeten

N370

Sport dagalweer een groot succes

19

Brecht Van De Voorde

(Haven- en Waterbeleid)

Van links naar rechts en van boven naar onder:

Wim De Cock (Maritieme Toegang), Koen De Cock, Tony Vuylsteke

(Maritieme Dienstverlening en Kust), Ilse Hoet (Haven- en

Waterbeleid) en Sultan Demir (Haven- en Waterbeleid)

19

KORT

e Ekiden ontstond in Japan uit de tra-ditie van de koerierdiensten met lo-

pers. Sinds 1920 lopen elk jaar op 2 of 3 janu-ari teams van 10 studenten een afstand van 216,4 km: van Tokio tot de Hakone-bergen en terug. Het evenement wordt rechtstreeks op televisie uitgezonden en heeft kijkcijfers tot een derde van de Japanse bevolking.

De Brussels Ekiden is wat minder spectaculair, maar blijft een sportieve uitdaging. Zes collega’s lopen samen een marathon (42,195 km). De eerste loopt vijf kilometer, de opvolger tien, de volgende weer vijf – enzovoort.

Beter wordt moeilijk! D

ZumbaZumba, een soort aerobics gebaseerd op Latijns-Amerikaanse dans, is momenteel een ware rage in Vlaanderen. Zumba werd ontdekt door ene Alberto ‘Beto’ Perez, en werd meegebracht naar België door Katia Pauwels, op de Sportdag de lesgeefster van dienst.

Fabienne Neukermans (afdeling Ver-keerscentrum) nam samen met haar twee LNE-vriendinnen Marianne De Kempeneer en Liliane Knockaert deel. ‘Ik kende Zumba nog niet. Het was leuk, maar wel vrij inten-sief. Het interessante aan de Sportdag is dat je nieuwe sporten leert kennen. Zo kan ik mezelf een idee vormen van welke sport ik wil gaan doen in mijn vrije tijd.’

Dit jaar vond de Brusselse Ekiden plaats op 26 september. Van het Koning Boudewijn-stadion ging het door het park van Laken en terug. De persoonlijke besttijden:

Brecht Van De Voorde: 20’48’’ Koen De Cock: 47’14’’ Sultan Demir: 33’46’’ Wim De Cock: 48’48’’ Ilse Hoet: 31’02’’ Tony Vuylsteke: 44’34’’

Sport dagalweer een groot succes

WiiEen andere rage die op de Sportdag stond geprogrammeerd, was Wii-sports. Een ide-ale manier om te sporten zonder je fysiek uit te putten, in je eigen woonkamer. Met een Wii-afstandsbediening in de hand en een scherm kun je op een realistische wij-ze een sport beoefenen, zoals tennis, golf, bowlen of fietsen.

De classicsNaast al die nieuwigheden werden ook de klassiekers niet uit het oog verloren, met onder meer golf, zwemmen, volleybal, tennis en de diverse wandel- en fietstochten. Die waren net als de voorgaande jaren heel populair. Om half tien ’s morgens kon je op de koppen lopen in Brussel Noord, waar het vertrekpunt was van een van de stadswandelingen.

Onder de vele deelnemers wa-ren de collega’s Luc Nulens, Feli-cien Bellemans en Luc Declerck van de Afdeling Wegen en Verkeer Limburg (district Neerpelt). Ze nemen elk jaar deel aan de stads-wandeling en vinden de Sportdag een heel mooi initiatief. Nulens: ‘Volgend jaar zal het spijtig ge-noeg onze laatste keer zijn, aan-gezien we op pensioen zullen gaan. Mogen we niet als gepensioneerde deelnemen?’

MAGMOW20

XXX

MAGMOW20

Luchthaven AntwerpenDe Luchthaven Antwerpen nam dit jaar voor het eerst deel aan Open Bedrijven-dag. Drie bedrijven op de luchthaven openden hun deuren voor het grote pu-bliek: vliegschool BAFA, Flyinggroup (za-kenluchtvaart) en Winters Aviation (vlieg-tuigonderhoud; importeur voor Piper).De deelname aan Open Bedrijvendag vond plaats ter gelegenheid van 100 jaar lucht-vaart in Antwerpen. In 1909 werd de Aéro-club d’Anvers opgericht, met baron Pierre de Caters als stuwende kracht. Datzelfde jaar, van 23 oktober tot 2 november, orga-niseerde de club de eerste Vliegweek van Antwerpen op het militaire oefenterrein van de Kruis Hoek, het latere Wilrijkse Plein. Die vliegtuigdemonstratie bracht de lucht-vaart naar België. De Luchthaven Antwer-pen werd op de huidige locatie geopend op 23 mei 1923.

Ter gelegenheid van de Open Bedrijven-dag werd een parcours afgebakend op Plat-form 2, langs de loodsen van de bedrijven BAFA, Flyinggroup en Winters Aviation. Bij BAFA (Ben Air Flight Academy) werden de leslokalen, de vliegsimulator en de vlieg-tuigen zelf getoond. Bij Flyinggroup kregen de bezoekers de kans om een zakenjet van dichtbij te bekijken en de loods te bezoeken waar het vliegtuigonderhoud gebeurt. ge-

Geotechniek ZwijnaardeWaarvoor gebruiken we de dilatometer? En hoe hoog is de gemiddelde tempera-tuur in de grond? We hadden er eerlijk ge-zegd geen idee van, maar na een bezoek aan de Open Bedrijvendag van de afdeling Geotechniek in Zwijnaarde weten we het dus wel*.De geoQuiz, waarmee ook gadgets te win-nen waren, was maar een van de vele activi-teiten op de Open Bedrijvendag. Er was een kortfilm over de activiteiten van de afdeling, gevolgd door demonstraties van sonderin-gen en boringen, de Databank Ondergrond Vlaanderen, en glasvezeltechnologie. Je kon er zien hoe grondmonsters ontnomen

interesseerden in vliegtuigtechniek vonden hun gading bij Winters Aviation, waar vlieg-tuigonderdelen werden voorgesteld.

Met 6.500 uitgereikte bezoekersbadges was de Open Bedrijvendag op de Luchtha-ven Antwerpen een groot succes. Aan de registratietent stonden de hele dag lange rijen aan te schuiven. De bezoekers waren heel enthousiast en ook aan de kinderen was gedacht: bij de luchthavenbrandweer konden de kinderen een (houten) huis blus-sen, waarbij de ramen wegklapten als ze goed mikten.

in de boringen verder worden beschreven en beproefd in het laboratorium. De info over de geotechnische bibliotheek, de ver-nieuwing van het archief, de ISO-accredita-tie en de uitleg over interessante studie- en proevenprojecten zoals de R4, het Zwin en de tweede Waaslandsluis, gaven een duide-lijk totaalbeeld van de afdeling.

Voor de kleinsten was er een springkas-teel en Sonaz de Nar. Zij maakte in het ka-der van thema Veiligheid op de werf figuren met ballonnen. Zo was het ook voor deze bezoekertjes duidelijk waarom personeels-leden van het geotechniekteam een helm en andere veiligheidskledij dragen zoals echte Bob de Bouwers.

‘De dag was een mooi voorbeeld van een vlotte samenwerking met onder meer de diensten communicatie van MOW, DAR, AWV, die meehielpen met het ontlenen en de opbouw van materialen, en de digitale drukkerij, die zorgde voor de druk van de infoborden’, zegt Isabelle Verbauwen van de afdeling geotechniek. ‘Voor ons was de dag in elk geval geslaagd: 1600 bezoekers is niet niks!’

De reacties van de bezoekers waren zeer positief. Een citaat: ‘Alles werd zeer duidelijk voorgesteld en de manier waarop de medewerkers de bezoekers te woord stonden, was werkelijk prima!’* Een dilatometer wordt gebruikt om op het terrein de ho-

rizontale vervormingseigenschappen te bepalen. De ge-

middelde temperatuur in de grond is 10 graden Celsius.

Open BedrijvendagSinds 1990 vindt op de eerste zondag van oktober elk jaar een Open Bedrijvendag plaats. Ook MOW was van de partij!

21

Haven centrum LilloHet Havencentrum Lillo maakt deel uit van het provinciebestuur Antwerpen en draait volop mee in Flanders Port Area. Het heeft als zodanig een nauwe samen-werking met MOW. ‘We zijn een educatief centrum voor jong en oud om mensen te laten kennismaken met de haven als bron van welvaart’, zegt Philippe Demoulin, al-gemeen directeur van het Havencentrum. ‘Elk jaar krijgen we 40.000 bezoekers over de vloer.’De Open Bedrijvendag was voor het Haven-centrum het tweede open weekend op rij. ‘Op 27 september hadden we de Schelde-dag in samenwerking met vzw Natuurpunt. En in het weekend daarop kwamen onge-veer 1600 mensen een kijkje nemen voor de Open Bedrijvendag.’

Die bezoekers werden vergast op een film over de Antwerpse haven en konden in de permanente tentoonstelling met de scheepssimulator oefenen. Ook jonge be-zoekertjes konden via leuke spelletjes ken-nismaken met de maritieme wereld.

‘Maar onze grootste troef is nog altijd onze ligging midden in de haven. Die hebben we volop uitgespeeld. De hele dag door wer-den er busritten georganiseerd op het ha-venterrein. Begeleid door een ervaren gids konden de bezoekers zo een directe indruk opdoen van de bruisende havenwereld.’

Een surplus was de reizende tentoon-stelling Tabula Scaldis die op de Open Be-drijvendag werd ingehuldigd. Schilder Joost Heeren geeft daarin impressies van de Schelde, van bron tot monding, en laat de stroom zijn eigen verhaal vertellen waarin natuur, cultureel erfgoed, economisch be-lang en menselijke bedrijvigheid een rol spelen.

AWVAsfaltproeven, zoutstrooiwagens en een verkeersbordendatabank. Geen onder-werpen waar je de modale Vlaming op zijn luie zondag mee kan boeien, zou je denken. De medewerkers van het Agent-schap Wegen en Verkeer bewezen op 4 oktober het tegendeel. Hun Open Be-drijvendag in Vilvoorde lokte dit jaar 955 bezoekers. In het bezoekersparcours dat voor de gelegenheid was uitgestippeld, lag de nadruk op verkeersveiligheid, technologie en klantvriendelijkheid.

Elektromechanica De specialisten van de afdelingen Elek-tromechanica gent en Elektromechanica Antwerpen demonstreerden de elektrome-chanische apparatuur die zich op, onder en naast de Vlaamse gewestwegen en auto-snelwegen bevindt. Zij lieten zien hoe een flitspaal werkt en legden uit waarom de nieuwe types verkeerslichten meer ecolo-gisch verantwoord zijn dan die van vroeger.

Ook een aantal minder bekende toepas-singen kwamen aan bod. De bezoekers kwamen te weten hoe het gewicht van een vrachtwagen gemeten wordt terwijl die rijdt (Weigh In Motion), en hoe we meer betrouwbare snelheidscontroles kunnen uitvoeren aan de hand van een systeem van trajectcontrole (zie ook p. 4 van deze MOWmag).

Crashtests en geluidsproevenDe afdeling Verkeerskunde liet de bezoe-kers opnamen zien van crashtests om de efficiëntie van vangrails te testen. Aan de stand van de afdeling Wegenbouwkunde konden bezoekers zien hoe het geluid in

de omgeving van een weg gemeten wordt met een geluidsmeetwagen. Veel mensen vonden het bijzonder interessant om op de geluidskaart Vlaanderen te kijken hoe het met het geluidsniveau in de omgeving van hun huis zat.

Verkeersborden De afdeling Planning en Coördinatie liet de bezoekers zien hoe het project van de Verkeersbordendatabank bijdraagt aan de verkeersveiligheid en verkeersleefbaar-heid. Mensen konden hier ook kijken of de verkeersborden in hun eigen straat al in de databank zitten.

Verkeerspark en speelbusOp het verkeerspark konden de kinderen zich op een gocart of een fiets het verkeers-reglement eigen maken. Ze werden profes-sioneel begeleid door de federale politie. De allerkleinsten konden terecht in een heuse speelbus. Ondertussen kregen de moeders en vaders uitleg over infrastructuurprojec-ten in Vlaams-Brabant.

Websites Bezoekers konden zich inschrijven voor de digitale nieuwsbrief, zodat ze op de hoogte kunnen blijven van grote werkzaamheden op autosnelwegen. De website www.wegen-werken.be werd nog eens voorgesteld. Die bevat informatie over wegwerkzaamheden, niet alleen op gewestwegen en autosnel-wegen, maar ook op lokale wegen. Ook de website www.meldpuntwegen.be kreeg de nodige aandacht. Daar kunnen mensen gebreken aan de toestand van de weg of hindernissen op de weg melden.

MOW EXTERN

MAGMOW22

MOW PRIVé

In haar vrije tijd is Nadège Dewalque van de afdeling Haven- en Waterbeleid een enthousi-ast lid van harmonie De Volksgalm uit Riemst. Onlangs sleepte de harmonie de wereldtitel in de wacht op het Wereld Muziek Concours, het belangrijkste internationale festival voor de blaasmuziek.

p het Wereld Muziek Concours in het Neder-landse Kerkrade verzamelen de beste en meest

spraakmakende muziekgezelschappen ter wereld. Het concours vindt maar eens om de vier jaar plaats en mag dan telkens rekenen op tienduizenden deelne-mers van over de hele wereld en honderdduizenden bezoekers.

Van 9 juli tot 2 augustus traden niet minder dan 277 fanfares, harmonies en brassbands uit de hele wereld aan. Maar er kan er maar één de beste zijn. In de eerste

divisie Harmonie was dat De Volksgalm. Samen met haar collega’s blies Nadège de concurrentie met een verbluffende 97,08 procent naar huis. Een uitslag die nog nooit werd behaald.

Veel repeterenNadège: ‘Bij De Volksgalm studeren we ieder jaar een werk in dat in aanmerking komt om uit te voeren op wedstrijdniveau. Ik schat dat er sinds januari een der-tigtal repetities en twee repetitiedagen zijn geweest met de voltallige groep. De laatste week is eigenlijk de zwaarste geweest, met vier repetities.’

‘Op het WMC start iedereen met een inspeelwerk om aan de akoestiek van de zaal te wennen. Dan volgt het plichtwerk, de compositie die door alle deelnemers in dezelfde divisie moet worden gespeeld. En vervol-gens het keuzewerk. Het plichtwerk en het keuzewerk worden door een professionele jury van 3 personen beoordeeld.’

‘Het was ondertussen al onze vierde opeenvolgende deelname aan het WMC. In 1997 namen we deel in de laagste afdeling, de derde divisie harmonie, en wer-den we wereldkampioen met de hoogste score ooit:

O

Nadège

23

haalt wereldtitel binnen

Met de paplepelNadège kreeg de muziekmicrobe met de paplepel mee. ‘Zowel mijn grootvader, mijn oom als mijn vader speelden of spelen mee in de harmonie. Als kind ga je dan mee naar concerten en word je ook aangestoken. Ik ben op mijn achtste begonnen met notenleer en datzelfde jaar ook al op klarinet bij de muziekleraar in de harmonie. Later heb ik mij nog aan een jaar conservatorium gewaagd, maar uit-eindelijk heb ik toch maar voor mijn studies rechten gekozen.’

‘Ik ben eigenlijk redelijk snel lid geworden van De Volksgalm, en ik ben tot de dag van vandaag gebleven. We zijn op dit moment met om en bij de 60 leden. Een kleine club dus, maar een harmonie met het muzikale hart op de juiste plaats.’

94,6%. Bij de tweede deelname in 2001 maakten we de overstap naar de tweede divisie harmonie en werden we vice-wereldkampioen. In 2005 werd het een gouden medaille bij de eerste deelname in de eerste divisie harmonie. En dit jaar behaalden we de wereldtitel met 97.08%, ‘goud met lof van de jury’ zoals dat heet.’

Nagelbijtend afwachten‘De uitslag van je optreden weet je de dag zelf al. Je zit in groep in de zaal te wachten tot de officiële aankondi-ging van de uitslag. Enorm spannend! Ik vind dat wach-ten eigenlijk erger dan op het podium zitten tijdens de wedstrijd zelf. Eerst komt de score van het plichtwerk, dan de score van het keuzewerk, telkens op driehon-derd punten, en dan het percentage. Je moet eerst nog de scores doorlopen van de orkesten die voor jou heb-ben opgetreden. Wat de spanning alleen maar groter maakt. Vooral als de scores daar niet zo hoog liggen.’

‘En dan is het wachten tot alle orkesten in jouw divi-sie, 24 in totaal, hebben opgetreden. Dus zaten we nog twee volle weekends bang voor de radio te luisteren naar zender Nederlands Limburg. De ontlading op 2 augustus was bijzonder groot!’

Nadège

Caterpillar #5 bis, een kunstwerk van Wim Delvoye (°Wervik 1965) sierde in 2003 de zeedijk van Westende-bad. De bouw-kraan uit Cortenstaal, opgesmukt met uitgefreesde gotische motieven, is een ku(n)stzinnige hommage aan alle water-bouwers die werk maken van de afweer tegen de zee. Het kunstwerk kwam in 2004 terecht in het patrimonium van de Vlaamse overheid en vond zijn plaats tussen Middel-kerke-bad en Westende-bad.

De kraan met allures van een kathedraal ging deel uitmaken van het kustlandschap. Nu heeft de afdeling Kust ter plaatse ook

vier infozuiltjes neergezet met tekst en uit-leg. Ze zijn eveneens vervaardigd uit Cor-tenstaal en eentje kreeg een uitgefreesd gotisch ‘litteken’ mee. Ook blinden en slechtzienden, die regelmatig de contou-ren van de Caterpillar ‘bekijken’ met hun handen, krijgen dankzij de aangebrachte brailletekst alle relevante achtergrondin-formatie.

Een authentieke Belleman kondigde donderdag 16 juli in Westende de onthul-ling aan van de infozuilen door kapitein Jacques D’Havé en burgemeester Michel Landuyt.

Nieuwe aandacht voor

caterpillar #5bisAl drie edities lang neemt de afdeling Kust voor de kust- en kunsttriënnale Beaufort de plaatsing van de kunstobjecten voor zijn rekening. Aan het eind worden de objecten ook weer weggehaald – hoe-wel: soms blijft er wel eens eentje staan.