MAGMOW

Nieuws uit het ministerie mow • Verschijnt driemaandelijks • # 17 • 20 april 2011

Zeeheldenplein Oostende vernieuwd

In MemoriamRobert De Paepe

Ere-secretaris-generaal van LIN

Mobiliteitsplan van start

Migratie naar Windows7

e moeten deze MOWmag helaas beginnen met droevig nieuws: op 27 februari is ir. Robert De Paepe overleden. Velen kennen hem als

de eerste secretaris-generaal van wat toen nog het departement LIN heette, en dat zoveel jaren later werd omgevormd tot (onder meer) het beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken.

In dit nummer kijken drie spilfiguren van ons departement terug op wat Robert De Paepe voor ons beleidsdomein – en de hele maatschappij – heeft betekend. Robert De Paepe speelde een cruciale rol bij de bouw van onze eerste autosnelwegen, maar ook de zetel van de Raad van de Europese Gemeenschappen is onder zijn leiding gerealiseerd. Internationaal heeft hij als voorzitter van de vzw FITA (Flanders International Technical Agency) heel wat in beweging gezet.

Het beleidsdomein MOW blijft kwaliteitsvol verder gaan. Dat blijkt uit de vele initiatieven die ook in dit nummer weer worden besproken. Er is bijvoorbeeld de heraanleg van het Oostendse Zeeheldenplein, die onder meer past in het Geïntegreerd Kustveiligheidsplan dat onze kuststeden beter tegen overstro-mingen moet beschermen. Maar ook kleinere werken, zoals de ecotunnel in het Hallerbos, zijn een mooi voorbeeld van waar we samen toe in staat zijn.

MOW werkt met veel enthousiasme mee aan de welvaart van Vlaanderen. Er is een begin gemaakt met het Mobiliteitsplan Vlaanderen, dat de kracht-lijnen voor het toekomstige mobiliteitsbeleid tot 2030 uitzet. Ook voor de toe-komst van onze havens zijn belangrijke stappen gezet. Voor de Antwerpse haven wordt het toekomstscenario uit 2009 verder uitgewerkt. De Gentse haven krijgt dan weer meer ademruimte met een ambitieus plan dat de natuurwaar-den in de omgeving versterkt en zo de ontwikkeling van de haven veiligstelt.

We kijken tot slot ook naar onze eigen werking, met onder meer de migratie naar Windows 7 en de samensmelting van de afdelingen Betonstructuren en Metaalstructuren tot één nieuwe afdeling Expertise Beton en Staal (EBS). Maatregelen die minder spectaculair zijn dan de toekomstvisies en plannen voor onze economie, maar die er wel voor zorgen dat MOW als een geoliede machine kan blijven draaien. Met volle kracht vooruit!

Veel leesgenot

de redactie

MOWmag brengt informatie over actuele thema’s en activiteiten van het Vlaams Ministerie van Mobiliteit en Openbare Werken. Ons adres: MOWmag , Koning Albert II-laan 20 bus 2, 1000 Brussel. Redactiecontacten: Jenny Leemans – Agentschap Wegen en Ver-keer – jenny.leemans@mow.vlaanderen.be – 02 553 75 57 ° Suzan Van Hoof - Departement Mobiliteit en Openbare Werken - suzanne.vanhoof@mow.vlaanderen.be – 02 553 71 04° Tom Moortgat - Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust – tom.moortgat@mow.vlaanderen.be – 02 553 77 12. Ideeën en suggesties kunt u ook mailen naar info@mow.vlaanderen.be. Coördinatie: Nancy De Ceuleneer - Departement Mobiliteit en Openbare Werken - nancy.deceuleneer@mow.vlaanderen.be – 02 553 71 53. MOWmag verschijnt driemaandelijks. Redactie en realisatie: Jansen & Janssen, www.jaja.be. Verantwoordelijke uitgever: ir. Fernand Desmyter, secretaris-generaal van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken, Koning Albert II-laan 20 bus 2, 1000 Brussel. © 2011 MOWmag

Bestecollega’sW

Colofon

MAGMOW2

06In MemoriamRobert De PaepeDrie oud-collega’s over de impact die de ere-secretaris-generaal van het toenmalige departement LIN op onze organisatie had/heeft.

11Een bloeiende havenHoe het toekomstscenario voor de Haven van Antwerpen stap voor stap vorm krijgt.

12NatuurdoelstellingenGentse KanaalzoneDe Haven van Gent zet in op evenwaardige, minder versnipperde natuur als compensatie voor haar economische ontwikkeling.

16Geluidsschermen in opmarsEen gefundeerde aanpak beperkt de geluidsoverlast op meer en meer locaties.

In dit nummer

N26 vanuit de lucht 1615

12

09 De renovatie van het Zeehelden-plein in Oostende.

10 Rondvraag als aanzet voor een nieuw mobiliteitsplan.

13 Gedragscode voor correct omgaan met pc, e-mail en internet.

20 Een nieuwe ecotunnel onder de Brusselse Ring in Halle.

En verder…

3

NatuurdoelstellingenGentse Kanaalzone11Een bloeiende haven

In MemoriamRobert De Paepe 06

Geluidsschermen in opmars

GEFLITST

Traditiegetrouw biedt de Vlaamse Hydrografie van de MDK-afdeling Kust op de website www.vlaamse­hydrografie.be de voor de scheepvaart onmisbare Ge-tijtafels 2011 aan. De getijtafels bevatten de voorspelde getijhoogten voor Nieuw poort, Oostende, Blankenber-ge, Zee brugge, Vlissingen, Pros per polder, Antwerpen en Win tam. Via de link Hydrowinkel op de site is ook de gedrukte versie te koop.

Het nieuwe Getijboekje voor de kust 2011 geeft de wa-terstanden voor de kuststeden Nieuwpoort, Oostende, Blankenberge en Zeebrugge. Het boekje is bestemd voor gebruikers aan wal. Het verscheen voor het eerst in 2009.

In de publicatie is ook een vleugje poëzie opgenomen over de zee, de kust en de zeevaart. De gedichten zijn van Antoon Vandamme (°1935), een woordkunstenaar en fervent zeiler uit de badstad Blankenberge.

Het Getijboekje is gratis verkrijgbaar in de toerismekantoren van elke Vlaamse kustgemeente.

Poëtisch getijboekje

Zeetijger kiest ruime sop

MAGMOW4

Nieuwegetijtafels

2011Getijtafels voor Nieuwpoort, Oostende, Blankenberge, Zeebrugge, Vlissingen, Prosperpolder, Antwerpen en Wintam

T.A.W. 2011Getijtafels voor Nieuwpoort, Oostende, Blankenberge Zeebrugge, Vlissingen, Prosperpolder, Antwerpen en Wintam

L.A.T.

Getijtafels voor B

elgië ➔ 2011

L.A.T. - T.A

.W.

technisch talent Technische profielen, zoals ingenieurs of technische ba-chelors, zijn zeer gegeerd op de arbeidsmarkt. Om toch voldoende potentiële kandidaten te bereiken, loopt binnen Mobiliteit en Openbare Werken al een aantal jaar het project Campusrekrutering. Door deel te nemen aan een aantal job-beurzen, zoals die van de Katholieke Hogeschool Sint-Lieven Gent en van Sint-Lukas Brussel, maken we studenten ver-trouwd met een job bij MOW. Als jongeren het enthousiaste verhaal van onze medewerkers horen, blijken ze vaak aange-naam verrast over hun jobkansen. Ook nam MOW deel aan de jobbeurs van Galilei-Randstad die werd georganiseerd in het kader van een hertewerkstellingsproject voor arbeiders van Opel Antwerpen. En in samenwerking met Jobpunt Vlaan-deren waren we aanwezig op de jobbeurs van de Lessius – campus De Nayer en de industriedag van de Polytechnische Kring van de Vrije Universiteit Brussel.

Gezocht:

5

De MDK-afdeling Kust lanceerde op de Belgian Boat Show in Gent haar eerste elektronische folder Jacht­clubs aan De Vlaamse kust.

De papieren folder Jachtclubs aan De Vlaamse kust bestaat al sinds 2007. In vier taalversies worden alle voorzieningen en coördinaten van de jachtclubs in de kustjachthavens opgelijst en op een kaart aangeduid. De folder wordt verspreid via de jachtclubs zelf, de VVV-kantoren van Nieuwpoort, Oostende, Blankenberge en Zeebrugge, het provinciaal toerismebedrijf Westtoer en Toerisme Vlaanderen.

Nu is de folder ook elektronisch beschikbaar, in de vorm van een e-book met een pageturner-module waardoor je de folder kunt doorbladeren. De e-folder is in 4 taalversies beschikbaar via www.afdelingkust.be.

Bij een gure noordoostenwind doopte Vlaams minister Hilde Crevits op 28 februari de Zeetijger. Tal van prominenten en partners van VLOOT waren daarbij aanwezig.

De hoofdtaak van de Zeetijger is om de ongeveer 150 boeien op zee uit te leggen. Het schip zal ook worden ingezet om olie te ruimen op zee, in part-nerschap met de federale dienst leefmilieu. Voorts kan de Zeetijger fungeren als de dienst 100 op het water. Samen met de Zeehond kan het schip wor-den ingezet voor Search and Rescue-opdrachten.

Meer info: Meer foto’s vindt u op www.welkombijvloot.be. Een beeldverslag van de doopplechtigheid is te vinden op www.lloydtv.be.

Zeetijger kiest ruime sop

E-folder voor pleziervaarders

voor de realisatie van de dienstenzones langs autosnelwegen.

Hij had een zeer uitgebreid kennisnet-werk uitgebouwd: niet alleen bij alle mo-gelijke overheidsdiensten, maar ook bij alle actoren in de bouwwereld. Hij had een bre-de interesse en was ook zeer toegankelijk. Hoevelen zijn bij hem niet langsgekomen met hun kleine en grote problemen? Het was alom bekend: geen enkel probleem ging hij uit de weg, en hij stelde alles in het werk om een oplossing te vinden.

In 1978 werd hij benoemd tot secretaris-generaal, de bekroning van een indruk-wekkende carrière. Hij gaf een nieuwe dynamiek aan de functie, en volgde alle grote complexe projecten van nabij op: de wegenprojecten, de grote havenwerken, de oprichting van de gebouwen voor de Euro-pese Gemeenschappen.

Hij had ook veel aandacht voor de ont-wikkelingen op internationaal vlak in de bouwwereld. Hierbij kon hij vaststellen dat ons land op dat vlak zeker niet moest onderdoen voor anderen, maar dat wij in-

et ongeloof en verslagenheid heb ik het nieuws vernomen van het plotse

overlijden van ir. Robert De Paepe. Amper 14 dagen eerder had ik hem nog ontmoet. Zoals altijd was hij opgewekt en alert en vertelde hij mij dat hij met zijn familie nog op skivakantie zou vertrekken naar Oos-tenrijk. Niets liet vermoeden dat het zijn laatste reis zou zijn…

Ik heb het grote voorrecht gehad om, al van bij het begin van mijn loopbaan bij het Ministerie van Openbare Werken, recht-streeks te kunnen samenwerken met Robert De Paepe, toenmalig Directeur-generaal taaladjunct van het Bestuur der Wegen. Een betere start en een betere leermeester kan ik me moeilijk indenken. Robert De Paepe was een bezielende, dy-namische figuur, een harde werker ook, die altijd sterk op het te bereiken resultaat gericht was.

Hij speelde een cruciale rol in de uitbouw van het autosnelwegennet in ons land. Ro-bert De Paepe stond open voor nieuwe ideeën. Zo was hij ook de initiatiefnemer

M tegendeel onze expertise meer moesten valoriseren in het buitenland. Hij heeft onze bedrijfswereld hierin dan ook altijd daadwerkelijk ondersteund.

In 1990 werd het federale Ministerie van Openbare werken geregionaliseerd. Hij werd de eerste secretaris-generaal van het nieuwe departement Leefmilieu en Infrastructuur. Met de hem kenmerkende ijver heeft hij hiervoor de nieuwe structuren uitgewerkt.

Zijn pensioen in 1993 betekende niet het einde van zijn loopbaan. Hij bleef nog vele jaren actief in verschillende met de bouw-wereld geassocieerde organisaties en op de internationale scène.De naam van Robert De Paepe zal voor al-tijd verbonden blijven aan de ‘grote sprong voorwaarts’ in de uitbouw van de infrastruc-tuur in ons land in de tweede helft van de 20ste eeuw. In naam van alle medewerkers wil ik deze grote en innemende persoonlijk-heid hiervoor danken en huldigen.

We zullen hem missen.

Robert De Paepe

Op 27 februari jongstleden overleed Robert De Paepe,

ere-secretaris-generaal van wat toen nog het departement

LIN was. Zijn belang voor wat uiteindelijk is uitgegroeid

tot het Ministerie MOW, kan moeilijk worden overschat. Drie

collega’s die hem bijzonder goed hebben gekend,

blikken terug.

Fernand desmyter, SECRETARIS-GENERAAL DEPARTEMENT MOW

In Memoriam

MAGMOW6

7

M

‘Het grote voorbeeld van leiderschap’

ijnheer De Paepe behoorde tot de generatie van hoge ambtenaren die

je vandaag nog zelden tegenkomt.Ik heb hem leren kennen en appreciëren

toen ik werkzaam was op het kabinet van de toenmalige Minister van Openbare Werken (1982–1988). Hij kon met aandacht naar je luisteren, oplossingen naar voren schuiven, en vooral zich engageren om een project door te drukken.

De renovatie van de Muntschouwburg, de oprichting van het automobielmuseum in Brussel, waarvan hij stichtend lid was, de bouw van de zetel van de Raad van de Europese Gemeenschappen (nu Europese Unie) werden in recordtempo verwezenlijkt: de eerste twee bedacht en verwezenlijkt in eenzelfde legislatuur. Zonder zijn steun, zijn trekkersrol was dit nooit mogelijk geweest.

Het was dan ook een eer voor mij om nadien rechtstreeks voor hem te mogen werken tot het einde van zijn loopbaan.

Hij is voor mij altijd het grote voorbeeld van leiderschap geweest. Dat zag en dat voelde je in de kleinste details. Altijd als hij een vergadering leidde, overviel je als medewerker het gevoel intens bij de zaak betrokken te worden, dat je inbreng belang-rijk was, dat er naar je werd geluisterd. De afspraken waren nooit eenzijdig ‘die van de chef’, maar werden door iedereen gedeeld.

Mijnheer De Paepe hield van zijn mede-werkers en verwende ze ook. Hij zorgde voor een origineel bezoek van een werf of een gebouw, waarop een etentje volgde. Dat kwam het team dat we met hem vormden, zeker ten goede.

Vele aspecten van de moderne manier van

leidinggeven paste hij op een natuurlijke wijze toe. Hij was kordaat maar ook minzaam en toonde veel empathie. Met hem kon je spreken over je gezin, je kinderen, je interesses. Je had als zijn rechtstreekse medewerker de indruk een geprivilegieerde relatie met hem te heb-ben. Hij steunde mensen in wat ze deden, in wat ze ondernamen. Hij wist dat motivatie de katalysator is van verbetering en vernieuwing.

Hoewel ik hem de laatste tijd nog maar sporadisch ontmoette, zal ik hem missen: zijn handdruk, zijn lach en zijn zachte stem om te informeren hoe het met me ging. Dat was geen formalisme, dat was gemeend, uit het diepst van zijn hart.

Ik ben zeker dat voor allen die hem gekend hebben en met hem of voor hem gewerkt hebben, hij steeds verder zal leven in hun herinneringen.

yves rubens, AFDELINGSHOOFD VAN DE STAFDIENST DEPARTEMENT MOW

Ir. Fernand Desmyter, secretaris-

generaal van het Departement

Mobiliteit en Openbare Werken

(rechts) met zijn voorganger

ir. Robert De Paepe.

MAGMOW8

‘Onuitwisbare i nternationale uitstraling’

Robert De Paepe, als secretaris-generaal van het toenmalige departement LIN, voor-zitter was tot 1993.

Zijn internationale uitstraling was ook terug te vinden in zowel PIARC (the World Road Association) waar hij o.a. het vice-voorzitterschap waarnam, als in PIANC (the World Association for Waterborne Transport Infrastructure), waarvan hij van 1982 tot 1999 voorzitter was. De viering van 100 jaar PIANC in 1985 in Brussel was een van de hoogte-punten van zijn PIANC-voorzitterschap. Zijn blijvende inbreng tot de laatste dag van zijn boeiend leven wordt door de PIANC-leden in hoge mate gewaardeerd.Namens FITA en PIANC neem ik afscheid van een uitzonderlijk vertegenwoordiger van de burgerlijke bouwkunde met onuit-wisbare internationale uitstraling.

oen ik op 2 februari 1984 muteerde van het toenmalige Bruggenbureau naar

het secretariaat-generaal van het ministe-rie van Openbare Werken van België, kwam ik voor de eerste maal in rechtstreeks con-tact met secretaris-generaal ir. Robert De Paepe. Binnen de door hem opgerichte vzw Belcotec (Belgian Construction Techniques) kon ik aan de slag om het Belgische kunnen op het vlak van de burgerlijke bouwkunde wereldwijd te promoten en te ondersteunen.

De gedreven visie en het enthousiasme van ir. Robert De Paepe om onze kennis en ervaring op de wereldkaart te plaatsen, was uitgesproken motiverend. Het initiatief werd en wordt na de regionalisering van het Mi-nisterie van Openbare Werken aan Vlaamse zijde verder gezet via de vzw FITA (Flanders International Technical Agency) waarvan ir.

TLouis van scheL, DIRECTEUR FITA

9

e werken aan het Zeeheldenplein passen in het plan voor de bescher-

ming van de stad tegen overstromingen. Voor een betere beveiliging van Oos-tende-centrum tegen stormvloed wordt momenteel een breder en hoger strand aangelegd, het Groeistrand (dat nu nog Groot Strand heet). Ook de zone tot aan de nieuwe westelijke havendam wordt uit-gebreid en zal bij laagtij 220 meter breder zijn dan vandaag.

De heraanleg van het Zeeheldenplein is de voortzetting van die werken. Er werd voor gekozen om het plein aan te laten slui-ten op de zeedijk. Zowel de westelijke dam als de dijk worden via het plein ook beter toegankelijk.

Historische vormBij de vormgeving van het nieuwe plein werd de historische vorm behouden. De oorspronkelijke dekstenen van de huidige zeedijkglooiing werden immers aangelegd

D als een strip die op het nieuwe plein visu-eel en fysiek de bastionvorm benadrukt. Het Westerstaketsel blijft behouden. Op de westelijke dam komt een wandelweg om het contact met de zee te vrijwaren.

Rond het Zeeheldenplein wordt als zee-wering een golfdempende constructie uit-gewerkt die geïntegreerd is in het nieuwe plein. Een verlaagde strook sluit aan op de wandelweg van de westelijke dam en fungeert als wandel- en rustzone tussen de Visserskaai en de Albert I zeedijkpro-menade. Een gedeelte van het plein wordt verzonken aangelegd om toegang te geven tot het Klein Strand en het staketsel.

Drie keer groterHet Zeeheldenplein wordt drie keer zo groot als het huidige plein. Het grotere plein en de bredere dijk zullen samen met het Klein Strand nieuwe mogelijkheden bieden voor recreatie en de kustveiligheid in Oostende verhogen.

krijgt makeover

simulatie nieuw Zeeheldenplein © afd.Kust

Zeeheldenplein

Luchtopname huidig Zeeheldenplein © afd.Kust

Midden augustus start in Oostende de renovatie van het Zeeheldenplein, het bekende plein rond het Nationaal Monument voor de Zeelieden. Het plein wordt aangelegd volgens een concept dat respect voor erfgoed verenigt met kustrecreatie en zeewering.

MAGMOW10

oe kunnen we Vlaanderen verder uit-bouwen als Europese draaischijf voor

logistiek en transport? Hoe kunnen we leef-bare mobiliteit voor alle Vlamingen verzeke-ren? Hoe kunnen we onze steden, havens en industriële centra vlot bereikbaar houden en tegelijk de negatieve effecten van onze mo-biliteit – verkeersslachtoffers, aantasting van de leefkwaliteit, schade aan milieu en natuur – tot een minimum beperken? Het zijn maar een paar vragen waarop het nieuwe mobili-teitsplan een antwoord moet geven.

Twee stappenZeker in een dichtbevolkte regio als Vlaande-ren is het antwoord op die vragen niet eenvou-dig. Daarom gaat het nieuwe plan niet over één nacht ijs. Samen met een aantal externe partners, de beleidsdomeinen LNE, RWO, FB en de Studiedienst van de Vlaamse Regering werken alle entiteiten van het beleidsdomein MOW mee aan het ontwerp van het plan: het

De enquête loopt tot 29 mei en is te vinden op www.mobiliteitsplanvlaanderen.be. Wie liever papier heeft, kan ze ook aanvragen via het gratis nummer 1700.

ResultatenDe enquête wordt verwerkt en geanaly-seerd door een wetenschappelijke instel-ling die volledig onafhankelijk van de admi-nistratie en de Vlaamse Regering werkt. Ze levert geen bindende adviezen op, maar de resultaten kunnen natuurlijk niet zomaar opzij worden geschoven. Ze worden meege-deeld aan de gewestelijke planningscom-missie, die het Mobiliteitsplan Vlaanderen opmaakt, en uiteraard ook aan het Vlaams Parlement en de Vlaamse Regering.

Wilt u de verwerkte enquêteresulaten in-kijken? Dat kan. Vanaf eind september 2011 zijn ze beschikbaar op de website www.mobili­teitsplanvlaanderen.be. U kunt ze dan ook aan-vragen via het gratis telefoonnummer 1700.

H departement MOW, AWV, MDK, De Scheep-vaart, De Lijn, en Waterwegen en Zeekanaal.

Het Mobiliteitsplan Vlaanderen wil de richting aangeven voor onze mobiliteit op korte en middellange termijn – tot 2020 en 2030. Dat gebeurt in twee stappen. Het in-formatieve gedeelte lijst de uitdagingen op waar de Vlaamse overheid extra werk van moet maken. Dat gedeelte onderzoekt ook al mogelijke oplossingen, maar maakt nog geen keuzes. Vervolgens wordt het richting-gevende deel opgemaakt, dat de beleidskeu-zes voor de volgende tien jaar vastlegt en daarbij ook twintig jaar vooruitkijkt.

EnquêteBij het informatieve deel worden zoveel mo-gelijk burgers betrokken. Iedereen die dat wil, kan deelnemen aan een enquête. Daar kunt u onder meer kwijt wat u de belangrijkste uit-dagingen vindt, en in welke oplossingen de overheid volgens u vooral moet investeren.

Mobiliteitsplan uit de startblokken

De gewestelijke planningscommissie is gestart met het ontwerp van een nieuw mobiliteitsplan. In een eerste stap kunnen alle inwoners van Vlaanderen hun mening kwijt op www.mobiliteits planvlaanderen.be.

11

Waar staan we?Sterke troeven. Vlaanderen beschikt over

een van de sterkst ontwikkelde vervoer-netwerken van Europa, met een dicht en fijnmazig net van wegen, spoorwegen en bevaarbare waterwegen. De jongste jaren heeft de overheid behoorlijk geïn-vesteerd in de aanleg van veilige fiets-paden. In de meeste woonzones vind je een halte voor het openbaar vervoer op loopafstand en het aanbod van bus- en tramdiensten is uitgebreid. Voor heel wat gebruikers heeft de overheid zich ingezet om de prijs van een ticket laag te houden. En bij de aanleg en het on-derhoud van infrastructuur wordt sterker dan vroeger rekening gehouden met het milieu en de natuur.

Uitdagingen. Niet alleen auto’s en vracht-wagens, maar ook trams en bussen ra-ken vast in het verkeer en zitten tijdens de piekuren overvol, net als de treinen. Het kleinste incident volstaat om het net-werk te verstoren: mensen missen hun aansluiting en komen te laat op hun be-stemming. Een andere uitdaging is de toegankelijkheid. Je kunnen verplaatsen is niet voor iedereen even vanzelfspre-kend: sommige groepen zijn minder mobiel dan andere. Het wegverkeer eist bovendien verkeersslachtoffers, zet de kwaliteit van de leefomgeving in steden onder druk en brengt schade toe aan het milieu en de natuur.

Beleidskeuzes. Experts zijn het erover eens dat ons mobiliteitssysteem er in 2050 radicaal anders moet uitzien. Daarom pleit het Vlaamse mobiliteitsdecreet voor een duurzaam mobiliteitsmodel. Daarin is mobiliteit een basisbehoefte waartoe iedereen toegang moet krijgen. Ons mobiliteitsmodel moet betaalbaar en sociaal rechtvaardig zijn, mag niemand uitsluiten, moet efficiënt werken en veilig zijn. Het respecteert de draagkracht van onze planeet en houdt de impact op mi-lieu en gezondheid zo klein mogelijk. Het vermindert de behoefte aan energie en beperkt het verbruik van niet-hernieuw-bare energiebronnen tot het absolute minimum. Kortom: ons mobiliteitsmodel van de toekomst ondersteunt niet alleen een levendige economie, maar zorgt ook voor meer welzijn.

I

Een bloeiende

haven

De Vlaamse Regering heeft in 2009 een toekomstscenario voor de haven van Antwerpen vastgelegd. Dat wordt de komende tijd in plannen en projecten gegoten.

n Vlaanderen leven meer dan 155.000 mensen van de Antwerpse haven, direct

of indirect. De haven is het kloppende hart van onze economie en de motor van onze wel-vaart . Die rol moet de haven blijven spelen.

Daarom heeft de Vlaamse Regering in september 2009 een toekomstscenario voor de Antwerpse haven goedgekeurd – zowel voor de Rechterscheldeoever als voor de Waaslandhaven op de Linkerscheldeoe-ver. Dat scenario wordt de komende tijd in plannen en projecten gegoten: voor sluizen en dokken, wegen en spoorwegen, bedrij-venterreinen, natuurgebieden, enzovoort.

Ruimtelijk uitvoeringsplan en actieprogrammaDe Vlaamse Regering bereidt een ruimtelijk uitvoeringsplan voor om de ruimte die voor de haven- en natuurontwikkelingen nodig is juridisch af te bakenen. Na de voorlopige vaststelling van dit plan door de Vlaamse

Regering volgt een openbaar onderzoek dat twee maanden zal duren. Iedere burger kan dan zijn of haar opmerkingen, bezwaren en adviezen op het plan kenbaar maken.

Naast het ruimtelijke uitvoeringsplan werkt de Vlaamse Regering aan een actie-plan met maatregelen die de negatieve gevol-gen van de havenontwikkeling op ondermeer mobiliteit en woonkwaliteit zullen wegnemen of verzachten. Zo wil de Vlaamse Regering de leefbaarheid van de regio garanderen.

InformatiepakketOm duidelijk te maken hoe de groei van de haven in evenwicht moet blijven met woon-kwaliteit, leefbaarheid, natuur, verkeer, gezondheid, landbouw en erfgoed, werkt de werkgroep communicatie Linker-Rech-terscheldeoever aan een informatiepakket dat verduidelijkt waarom de Antwerpse ha-ven moet kunnen groeien en welk scenario daarvoor wordt vooropgesteld.

Toekomstscenario krijgt vorm

MAGMOW12

avenontwikkelingen zijn van zeer groot belang voor de welvaart van

een regio. Maar niet alleen havens moeten kansen krijgen: ook met natuur, landbouw en erfgoed moet op de best mogelijke ma-nier worden omgesprongen.

VogelrichtlijngebiedDe Gentse Kanaalzone komt voor op de inventaris van de Important Bird Areas. Die zones vallen onder de beschermings-voorschriften van de Europese Vogelricht-lijn en verplichten minstens de instand-houding van de aanwezige natuur in het gebied. Bij uitbreiding van havenfuncties moet de natuur die verdwijnt dus worden gecompenseerd.

Het project Natuurdoelstellingen moet daarvoor zorgen. Filosofie van het project is om versnippering tegen te gaan en zoveel

H mogelijk natuurgebied bij mekaar te doen aansluiten tot natuurkerngebieden. Op die manier krijgen fauna en flora er alle kansen.

Om aan de opgelegde natuurdoelstel-lingen tegemoet te komen, is er nood aan 205 hectare natuurkerngebied. Dat blijkt uit een studie van de Universiteit Antwerpen en Natuurpunt, in opdracht van de provincie Oost-Vlaanderen.

Nieuwe natuurIn een ecohydrologische studie werd ge-analyseerd waar de natuurkerngebieden het best zouden kunnen worden ingericht. Het gaat onder meer om combinaties van open water, rietland, grasland, beken, vij-vers, rivieren, zandwal en kaal en zandig terrein. Uit de studie bleek dat de Moer-vaartvallei uitermate geschikt is voor de aanleg van de nodige habitats.

Het project Natuur-doelstellingen Gentse Kanaalzone compenseert natuurgebieden die door de havenontwikkeling in Gent verdwenen zijn en nog zullen verdwijnen. Dat is nodig om de haven rechtszekerheid te bieden: de compensaties zijn een Europese verplichting. Maar ook de andere functies binnen het havengebied worden niet vergeten.

Natuurdoelstellingen Gentse Kanaalzone

13

Ook in de Gentse haven zelf worden er groene zones voorzien. Het Strategisch Plan Wel­varende Kanaalzone, dat in 2OO7 werd opgemaakt, voorziet onder meer in koppelingsgebieden met groenschermen en bufferzones die de overgang moeten verzachten tussen woonkernen en bedrij-venterreinen in de Gentse Haven.

Andere functiesDe 205 hectare die voor de natuur worden vrijgemaakt, hebben uiteraard ook een in-vloed op de landbouw in het gebied. Om uit te maken hoe groot die invloed precies is, zal de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) in opdracht van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken een Landbouweffectenrap-port opstellen. Daartoe zullen de betrokken landbouwers persoonlijk worden bevraagd.

Om de impact op de landbouw te milderen, wordt een flankerend landbouwbeleid uitge-werkt met stimuli en financiële toelagen voor de landbouwers. Daarom richt de Vlaamse overheid een grondenbank op, die gronden in der minne kan aankopen. Een grondenbank kan ook grondreserves aanleggen om later rui-lovereenkomsten te sluiten met landbouwers.

Daarnaast wordt ook een erfgoedstudie uitgevoerd. Het gebied van de Moervaart-vallei wordt immers gekenmerkt door een waardevol erfgoedlandschap waarin naast landschappelijke ook waardevolle monu-mentale of archeologische elementen voor-komen. De resultaten van die studie worden verwacht in 2011.

Inrichting van natuurgebiedenUiteindelijk moeten de bevindingen van de voormelde studies, in overleg met alle betrokken actoren resulteren in een Ge-westelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan Na­tuurkerngebieden Gentse Kanaalzone dat de bestemmingen in het gebied definitief zal vastleggen. De inrichting van het ge-bied is voorzien ten vroegste in 2015.

Het Departement Mobiliteit en Openbare Werken heeft een gedragscode voor het netwerk samengesteld. De gedragscode legt uit wat u wel en wat u vooral niet moet doen als u gebruik maakt van pc, internet of e-mail.

olgens de deontologische code zijn alle personeelsleden verplicht om hun ambt op een loyale wijze uit te oefenen. We zetten ons loyaal in en

gaan correct om met chef en collega’s. Bij ons werk maken we gebruik van pc, netwerk en internet. Het is van belang om ook daar correct mee om te gaan.

Goede werkingDe afgelopen jaren is gebleken dat sommige personeelsleden de goede wer-king van het netwerk in gevaar brengen door live sportevenementen te volgen. Anderen halen zelfs illegaal films binnen. Wanneer de leidende ambtenaar vermoedt dat iemand misbruik maakt van de informatica, kan hij zo nodig een analyse van het netwerkgebruik gelasten, weliswaar met respect voor de privacy. En wanneer iemand ronduit illegale dingen doet, zal bovendien het gerecht verwittigd worden.

Wel mag u af en toe in beperkte mate gebruikmaken van e-mail en internet voor privédoeleinden, maar dan beslist niet om programma’s, spelletjes, audio of video te downloaden, online te winkelen of te gokken, enzovoort.

TipsVia de muurkrant zijn al enkele tips voor een correct netwerkgedrag versche-nen en er zijn er nog op komst: • Wat als ik… radio luister over het internet? legt uit waarom u radio best niet

‘streamt’ over het internet. Dat belast het netwerk, zodat andere collega’s minder ruimte krijgen om hun werk te doen.

• Wat als ik… m’n laptop verlies op de trein? wijst erop dat ook wie mobiel is, zorg moet dragen voor laptop, externe harde schijf, usb-stick.

• Wat als ik… de tour live volg van op het werk? vertelt met een knipoog waarom live streaming geen goed idee is.

Het is maar het begin van een hele reeks handige adviezen over een correcte omgang met pc, e-mail en internet. Op de pagina mow.vonet.be/loyaaldigitaal vindt u al die tips bij elkaar. Later dit jaar verschijnt er nog een kleine bro-chure. Hebt u vragen? Stuur dan gerust een berichtje naar loyaaldigitaal@mow.vlaanderen.be.

VNatuurdoelstellingen Gentse Kanaalzone

Loyaal digitaal

Correct omgaan met pc, e-mail en internet

Als broedplaatsen van de Bruine

Kiekendief komen rietvelden of eilandjes

in een zandwinplas voor. Hij is een van

de belangrijskste soorten in het natuurherstel

van de Gentse Kanaalzone.

MAGMOW14

at de migratie naar Windows 7 no-dig was, staat vast, zegt Herman Ie-

mants, teamverantwoordelijke bij de cel IT-Ondersteuning. ‘Dat bleek onder meer uit de vragen van de IT-coördinatoren binnen de afdelingen. Ons machinepark raakt ook stilaan verouderd. Met de migratie zullen we weer een beroep kunnen doen op per-formante en hedendaagse werkinstrumen-ten. De nieuwe Windows 7-omgeving biedt ook meer mogelijkheden voor een vlotte digitale communicatie en een goede uitwis-selbaarheid van documenten en gegevens.’

1000 pc’sMaar zoals gezegd: eenvoudig is de over-stap niet. ‘We moeten er uiteraard voor zorgen dat de standaardsoftware en be-drijfstoepassingen blijven werken zoals het hoort. Maar daarbovenop zijn er binnen het departement ook heel wat specifieke tools en randapparatuur, vooral in de techni-sche afdelingen en de laboratoria. Ook die moeten goed kunnen werken in de nieuwe Windows 7-omgeving.’

In totaal zal een duizendtal MOW-pc’s de stap naar Windows 7 en Office 2010 zetten. Op basis van een volledige inventarisatie zal de Windows7-compatibiliteit van hard- en soft-ware onderzocht en getest worden. ‘Die acties

zijn voorzien in de eerste helft van 2011. Na de vakantieperiode vindt dan de effectieve instal-latie plaats. In principe zou de volledige migra-tie tegen eind dit jaar afgerond moeten zijn.’

Even wennenVoor iedereen die met een computer werkt, wordt het daarna even wennen. De look & feel van een pc met Windows 7 en Office 2010 verschilt fors van de vertrouwde XP-omgeving. ‘Maar geen nood,’ zegt Herman Iemants: ‘de afdeling Personeel en Lo-gistiek zal ook betrokken worden om een opleidingspakket samen te stellen. Zo kan de overgang naar het nieuwe systeem voor iedereen zo vlot mogelijk verlopen.’

Laveren om de Schelde

Op 7 februari ontving Minister Hilde Crevits het eerste exemplaar van het boek Laveren om de Schelde. Dat gebeurde tijdens een academische zitting in de Hogere Zeevaartschool in Antwerpen.

De samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland in de GNA verloopt uitstekend. Daardoor kan de GNA optreden als één en-titeit voor de Schelde.

Het boek werd geschreven door twee er-varen nautische experts: kapitein/loods Marc Claus uit Gent en luitenant ter Lange Omvaart Jacques Leblanc uit Brussel, allebei opgeleid aan de Hogere Zeevaartschool van Antwer-pen. Eerder verschenen van hun hand Zeilen tussen land en zee en Op volle kracht vooruit: twee boeken die de geschiedenis van het Belgische/Vlaamse loodswezen vertellen.

Laveren om de Schelde is te verkrijgen in de betere boekhandel.

D

Windows 7komt eraanHet departement MOW is in 2011 gestart met de migratie van het volledige pc-park naar Windows 7 en Office 2010. Dat is complexer dan op het eerste

gezicht zou lijken: alle verschillende programma’s die bij MOW in omloop zijn, moeten

immers kunnen werken met het nieuwe systeem.

KORT

averen om de Schelde brengt de boeiende geschiedenis van de Permanente Com-

missie van Toezicht op de Scheldevaart, de oudste nog in werking zijnde internationale commissie ter wereld. De commissie ont-stond na het Scheidingsverdrag tussen Bel-gië en Nederland in 1839. Zij beperkte zich aanvankelijk tot het toezicht op de ‘betonning’ (de vaarwegmarkering) en het loodswezen.

Sindsdien is de rol van de commissie sterk uitgebreid. Mee onder impuls van de Permanente Commissie is het verdrag inzake het gemeenschappelijk nautisch beheer in het Scheldegebied tot stand gekomen en werd een gemeenschappe-lijke nautische autoriteit opgericht (GNA).

L

15

vanuit de luchtOmdat er verschillende projecten gepland zijn op de N26 (Leuvensesteenweg/Mechelsesteenweg) wilde de afdeling Wegen en Verkeer Vlaams-Brabant over een digitaal plan beschikken. De cel fotogrammetrie-topografie van de afdeling Algemene Technische Ondersteuning stond in voor de opmeting.

e op te meten zone start aan het kruispunt van de N26 met de Ring

Leuven tot het einde van het grondgebied Vlaams-Brabant (op de rand van Meche-len). De op te meten zone beslaat een af-stand van ongeveer 17 km.

Op basis van het plan zal een streef-beeldstudie worden gemaakt, en eventueel simulaties voor gevaarlijke punten.

FileleedHet opmeten van een dergelijke drukke weg is niet zonder gevaar, en in dit geval zo goed als onmogelijk, vertelt Marleen Devroye, sectieverantwoordelijke fotogrammetrie. ‘Voor de veiligheid van de topografen is een vaste werfsignalisatie nodig, maar door de zeer hoge verkeersintensiteit kan die alleen

worden geplaatst als je een wegvak afsluit. En aangezien de opmeting een paar maan-den zou duren, was ook dat eigenlijk geen haalbare kaart. Het fileleed zou te groot zijn.’

Daarom werd er beslist om een deel van de weg via luchtfotogrammetrie op te me-ten. ‘Daarvoor worden luchtfoto’s genomen, die dan met elkaar worden verbonden via punten die op de grond worden opgeme-ten. Onze mensen moeten dus nog altijd ter plaatse gaan, maar de coördinatiepunten kunnen worden gekozen in de aanpalende velden of op de rand van parkeerplaatsen. Op die manier hoeven de topografen niet meer op de weg zelf te komen en lopen ze geen gevaar meer.’

Als de punten eenmaal gemeten zijn en de luchtfoto’s genomen, worden de lucht-

N26foto’s in de tekenzaal verwerkt tot ortho-foto’s. Bijkomend voordeel tegenover een meetplan: op de foto zijn alle kleuren en details zichtbaar.

KruispuntenDe kruispunten die deel uitmaken van het project, werden topografisch opgemeten. Een kruispunt bestaat uit veel verschil-lende soorten objecten: verkeerslichten, verkeersborden, zebrapaden, voetpaden, enzovoort. Tijdens de topografische opme-ting en ook tijdens de kartering wordt aan elk object een bepaalde code toegekend. Via de nodige verwerkingssoftware wordt elke code omgezet in een symbool.

Ook tijdens de opmeting van de kruis-punten is het naleven van de veiligheids-voorschriften zeer belangrijk. In 2010 liet de afdeling Algemene Technische Onder-steuning, in samenwerking met de afdeling Planning en Coördinatie van het Agentschap Wegen en Verkeer, de verwerkingssoftware uitbreiden. Daardoor kan de topograaf mar-keringen op het wegdek sneller opmeten.

D

MAGMOW16

in opmarsGeluidsschermen zijn geen nieuw fenomeen langs autosnelwegen. Wel komen er de laatste tijd in sneltempo meer bij. Aan die plaatsingen gaan grondige metingen vooraf.

bjectieve geluidsmetingen zijn on-misbaar om uit te maken waar ge-

luidsbeperkende maatregelen prioritair moeten worden uitgevoerd. Ingenieur Jo-han De Cremer: ‘Als AWV een klacht ont-vangt over geluidsoverlast door het verkeer op gewestwegen, wordt er een meetcam-pagne georganiseerd in de omgeving van waar die klacht afkomstig is. Er wordt dan op 10 à 15 locaties ter hoogte van de meest belaste woninggevel en ter hoogte van de eerste, tweede of derde verdieping gedu-rende 15 minuten gemeten hoeveel geluid er op dat moment is.’

Gemiddeld geluidsniveauHoe drukker de verkeersweg, hoe constanter het geluid in de tijd. Bij N-wegen fluctueert de geluidscurve meer dan op autosnelwegen. Om het wisselende geluidsniveau te kunnen evalueren, worden niet de maximale geluids-niveaus bestudeerd, maar het gemiddelde geluidsniveau gedurende een bepaalde tijd.

‘De ondervinding leert dat een meettijd van 15 minuten in een representatieve peri-ode van de dag voldoende is om de geluids-hinder te bepalen,’ zegt Johan De Cremer. ‘Als er tijdens de metingen storende gelui-den optreden, zoals blaffende honden, pas-sages van vliegtuigen of werflawaai, worden die in de naverwerking uit de geregistreer-de geluidsopnames verwijderd.’

‘Om een realistisch resultaat te verkrij-gen, gebeuren de meetcampagnes niet tij-dens de spitsuren, omdat er dan files zijn die het meetresultaat zouden verstoren.

Ook in vakantieperiodes of bij wegwerk-zaamheden, omleidingen of rijwegver-smallingen wordt niet gemeten. Er wordt gemeten als de wind in de richting van de huizen waait, bij gemiddelde temperaturen en een droog wegdek.’

Naast de geluidsregistratie worden ook windrichting, windsnelheid, temperatuur en relatieve vochtigheid opgenomen in het meet-verslag. En er worden simultaan verkeers-tellingen uitgevoerd, met per rijrichting het aantal personenwagens en vrachtwagens.

Alleen invloed op beperkte afstandEen geluidsscherm absorbeert gedeelte-lijk het verkeersgeluid. Het effect is echter beperkt tot de zone achter het scherm. Op korte afstand is de geluidsreductie ongeveer 10 dB(A), wat voor het menselijk oor overeen-komt met een halvering. Op 250 m is de ge-luidsreductie nog nauwelijks waarneembaar.

Op een afstand groter dan 250 m van de weg heeft een geluidswerende construc-tie dus geen effect meer. ‘Hier spelen de windsnelheid en windrichting een zeer belangrijke rol in de geluidsoverdracht. Meewind of tegenwind kunnen verschillen opleveren van meer dan 10 dB(A). Ook de bodemgesteldheid tussen de geluidsbron en de ontvanger kan een rol spelen. De bo-demdemping is zeer gering bij een vlak en reflecterend oppervlak, zoals een vijver. Als de bodem oneffen, begroeid of bebouwd is, is de demping beter.’

Tot slot is ook de toonhoogte van het geluid

belangrijk, zegt Johan De Cremer. ‘Hoe hoger de toon, hoe meer het geluid afgezwakt wordt. Een geluidsscherm is dus doelmatiger als de verkeersstroom vooral uit personenwagens bestaat. Een hoog percentage vrachtwagens reduceert het effect van een scherm.’

O

De geluids-schermen in kaartRecent uitgevoerd:• E40 Drongen • E313 Antwerpen• E40 Erpe-Mere• E19 Schoten • A12 Meise

In uitvoering: • E313 Hasselt (einde voorzien op 1 mei)• A12 Wolvertem (einde voorzien op 17 juni)• E411 Hoeilaart / Overijse (einde voorzien op 30 juni)

Gepland:• E40 Jabbeke (van 2 mei tot en met 3 juni)• E314 Heusden Zolder (van 1 mei tot en met 30 juni)• E17 Nieuwenhove (van 1 september tot en met 1 december)

Geluids-schermen

17

Vanaf 1 mei 2011 zullen de afdelingen Betonstructuren en Metaalstructuren samengaan tot één nieuwe afdeling Expertise Beton en Staal (EBS). Momenteel zijn beide afdelingen nog aparte entiteiten binnen de Technisch Ondersteunende Diensten van het Departement MOW.

e fusie gebeurt naar aanleiding van de pensionering van Jaak Polen, on-

der wiens deskundige leiding de afdeling Betonstructuren jarenlang haar klanten ondersteund heeft. De fusie is een logische stap aangezien er veel synergieën mogelijk zijn, vooral op het gebied van de studies en ontwerpen die beide afdelingen opmaken in hun vestiging in Brussel. Er bestaat ook vandaag al een nauwe samenwerking op dat gebied. Beide afdelingen vormen sa-men ook nu al het Beheercentrum voor de kunstwerken.

Door de fusie wordt de samenwerking tussen de verschillende expertisedomeinen

D verder geïntensifieerd. Bovendien komt er zo één aanspreekpunt voor de klanten op het gebied van technische ondersteuning voor constructies van burgerlijke bouwkunde.

Voorts worden er efficiëntiewinsten gere-aliseerd in de leiding van de afdeling en de ondersteunende administratie.De nieuwe afdeling EBS zal geleid worden door ir. Paul Meekels, het huidige afde-lingshoofd van de afdeling Metaalstructu-ren. Paul Meekels heeft ook op het gebied van betonnen constructies de nodige ach-tergrond, aangezien hij jarenlang studie-ingenieur is geweest bij de afdeling Be-tonstructuren.

Betonstructuren en Metaalstructuren smelten samen

Afdeling Expertise Beton en Staal (EBS)

Vestiging BrusselGraaf de Ferrarisgebouw

Koning Albert II-laan 20 bus 61000 Brussel

Tel. 02 533 73 56

Vestiging GentVliegtuiglaan 5

9000 GentTel. 09 323 74 11

ir. Paul MeekelsAfdelingshoofd

expertise.betonenstaal@vlaanderen.be

ir. Rob Somersir. Kristel Reynaert ir. Pascale De Kesel

Vestiging HasseltCrutzenstraat 93500 Hasselt

Tel. 011 85 81 60

ing. Jhony Gijbels

- Keuringen en toezichten (staal, staalconstructies, corrosiebescherming, …)

- Adviesverlening op technisch vlak staalkeuringen@vlaanderen.be

- uitvoeren belastingproeven

- Studie en ontwerp- Nazicht externe studies- Advisering- Beheercentrum: advisering inspecties en

zwaar uitzonderlijk vervoer (ZUV)

Vier expertisedomeinen- betonnen bruggen en tunnels- stalen vaste en beweegbare bruggen- sluisdeuren- kaaimuren en sluiskolken

- Keurings-en certificatie-activiteiten (beton, betonproducten, betonstaal, voorspanstaal, …)

- Adviesverlening op technologisch vlak betonkeuringen@vlaanderen.be

- Uitvoeren bruginspecties en belastingsproeven

ir. Paul Meekels

MAGMOW18

efficiënterVlaanderen telt heel wat flitspalen. Het is immers bewezen dat ze de veiligheid verhogen en het aantal verkeersdoden doen dalen. Onlangs heeft het ministerie MOW de procedure aangepast om flitspalen aan te vragen.

B ij het onderzoek van het Departement MOW en AWV naar de globale effecti-

viteit van de flitspalen in Vlaanderen in het najaar van 2010, is ook de aanvraagproce-dure doorgelicht. ‘Daarbij kwamen nog en-kele knelpunten aan het licht. We hebben de aanvraagprocedure daar dan ook op bij-gestuurd”, zegt Eva Van den Bossche (AWV).

KnelpuntenDe evaluatie leverde twee knelpunten op. ‘Ten eerste bleek dat de aanvragen niet altijd gesteund werden door de twee part-ners, zijnde de gemeente en de lokale po-litiezone. Op zichzelf is dat al een signaal dat de ene partij de flitspaal nuttiger vindt dan de andere.’

‘Ten tweede bleken er ook te weinig te-rugkoppelmomenten te zijn met de part-ners tijdens het volledige proces van aan-

vraag tot uitvoering van de palen. Soms stonden bijvoorbeeld nog flitspalen op de lijst die de lokale besturen inmiddels om verschillende redenen minder dringend vonden dan tevoren.’

Procedure bijgestuurdOm die knelpunten op te lossen, is de aanvraagprocedure bijgestuurd en vereen-voudigd. ‘Alle aanvragen gebeuren nu via een eenvormig excelformulier. Ze moeten voortaan worden onderschreven door de lokale politiezone én de lokale overheid. En ze worden allemaal opgenomen in één databank, vanaf de aanvraag tot en met de uiteindelijke indienststelling. Zo kunnen alle interne partners volgen hoe het met een flitspaal staat.’

De lijst met flitspalen wordt bovendien een work in progress. ‘Minstens één keer

per jaar wordt hij bijgewerkt aan de hand van de laatste ongevallencijfers die de lo-kale politiezone heeft opgemeten. Aan de hand van die cijfers kan de prioriteit van de plaatsing stijgen of dalen. We vragen de lokale overheid en de lokale politie ook om elk jaar te herbevestigen of ze de flitspaal nog steeds willen. Anders wordt de paal niet opgenomen op de prioriteitenlijst.’

Als een flitspaal onvoldoende hoog scoort op de prioriteitenlijst om te worden uitgevoerd, kan de lokale overheid er nu ook voor kiezen om de kost van de plaat-sing zelf te dragen zodat de flitspaal toch kan worden voorzien. AWV neemt wel nog steeds het beheer en onderhoud voor zijn rekening.

Wat niet verandert aan de procedure is dat nog steeds de PCV (Provinciale Com-missie Verkeersveiligheid) de aanvraag voor een flitspaal moet valideren vooral-eer een locatie in aanmerking komt. ‘Flits-palen blijken een goed instrument om de verkeersveiligheid te verbeteren, zoals de eerste resultaten van de studie aantonen, maar zullen niet in alle gevallen en op alle locaties de meest geschikte of eerste keuze zijn.’

Flitspalen beleid

19

D

Nieuwe omzendbrief prijstechnisch adviesSinds kort is een nieuwe omzendbrief van toepassing op de adviesverlening van de afdeling Algemene Technische Ondersteuning aan het beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken. We bespreken hier de belangrijkste nieuwigheden.

e cel Ondersteuning Overheidsop-drachten van de afdeling Algeme-

ne Technische Ondersteuning adviseert MOW-entiteiten elk jaar over 600 tot 800 gunningsprocedures, verrekeningen, eind-verrekeningen en schadevergoedingseisen. Een omzendbrief legt vast volgens welke criteria dat gebeurt.

De bedoeling van de adviesverlening is om de aanbestedende overheid te onder-steunen bij het onderzoek van de prijzen in het kader van gunningsprocedures, het overeenkomen van economische verant-woorde prijzen voor meerwerken en het treffen van correcte minnelijke schikkingen bij schadeclaims.

Dienstverlening uitgebreidDe nieuwe omzendbrief MOW 2010/1 ver-vangt de oude omzendbrief, die nog uit 2000 dateert. De prijzen voor infrastruc-tuurwerken zijn intussen flink gestegen. De drempelbedragen uit de vorige regeling zijn daarom verhoogd met 40 %. En intussen is de hervormingsoperatie Beter Bestuurlijk Beleid achter de rug. In plaats van over het departement LIN spreekt de omzendbrief nu over het Departement Mobiliteit en Openbare Werken, het Agentschap Wegen en Verkeer en het Agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust.

Daarnaast is ook de dienstverlening van de cel Ondersteuning Overheidsopdrachten uitgebreid. Tot nu toe verleende de cel al-leen advies voor overheidsopdrachten van werken. De adviesbevoegdheid is nu uitge-breid naar overheidsopdrachten van manu-ele diensten. Het gaat dan bijvoorbeeld om opdrachten voor het beplanten en onder-houden van groengebieden, het verwijde-ren, vervoeren, behandelen en storten van slib, diverse reinigingswerkzaamheden en het verwijderen van graffiti.

Ook voor schadevergoedingenSamengevoegde opdrachten en opdrach-ten in medefinanciering met privépartners worden nu ook expliciet opgenomen in de nieuwe regeling. Tot slot werd ook een re-geling uitgewerkt voor dossiers over scha-devergoedingseisen. Schadeclaims worden nagekeken als ze meer dan 125.000 euro be-dragen. In de praktijk was dat al het geval.

eder jaar gebeuren er in Vlaanderen nog ongevallen door overstekende dieren.

Dat is niet alleen erg voor het dier in kwes-tie, het kan ook zware gevolgen hebben voor de weggebruiker. Vooral locaties ter hoogte van natuurgebieden als het Haller-bos houden risico’s in.

Het bos, middendoor gesneden door de ring om Brussel, wordt bevolkt door tal van zeldzame soorten. Het gebied geldt dan ook als een Europese Speciale Beschermings-zone. Om veiligheid en ecologie te vereni-gen, moeten de dieren in het Hallerbos niet alleen van de weg worden gehouden, maar moeten ze ook veilig de ring kunnen over-steken naar de andere kant van het bos.

Om dat te bereiken, besloten het Agent-schap Natuur en Bos (ANB) en het Agent-schap Wegen en Verkeer (AWV) om de bestaande onderdoorgang ter hoogte van

Op de eerste dag van de lente heeft burgemeester Dirk Pieters van Halle in het Hallerbos officieel de ecotunnel aan de Pipaenshoek en het ecoraster aan de ring rond Brussel geopend. Samen vormen ze een ecologische verbinding die de biodiversiteit én de verkeersveiligheid van het gebied zal verbeteren.

de Pipaenshoek om te vormen tot een eco-tunnel: een tunnel die zo natuurlijk lijkt dat dieren er gebruik van durven te maken. Aan beide kanten van de tunnel werden ook ecorasters geplaatst: draadafsluitingen die de dieren weghouden van de Ring en ze tegelijk naar de tunnel toe leiden.

De Pipaenshoektunnel bevindt zich cen-traal in het verbindingsgebied tussen de westelijke en de oostelijke kant van de ring om Brussel. De locatie is dus ideaal voor een ecologische verbinding. Om er een eco-tunnel van te maken, werd de wegverhar-ding gedeeltelijk opgebroken en werd een brede groenstrook aangelegd. Die groen-strook is afgeschermd met stronkenwallen (natuurlijke wallen die bestaan uit boom-stronken) en werd bekleed met boom-stammen en takken. Het resultaat is een ecotunnel waar dieren gebruik van maken omdat hij voor hen onmerkbaar overvloeit in de natuurlijke omgeving.

Samen voor de natuurHet ecotunnelproject maakt deel uit van het plan Boommarter, dat de ontwikkeling van een aaneen-gesloten groengebied in de regio rond Halle nastreeft. Boommarter is een samenwerking tussen ANB, de stad Halle en Natuurpunt Halle.

AWV werkt bij natuurgerichte projecten altijd samen met de na-tuursector: niet alleen voor de eco-logische informatie over gebieden of de lokale fauna, maar ook bij het ontwerp en de financiering. In dit geval betaalde AWV de aanleg van de ecotunnel en betaalde ANB

het ecoraster.

Ecotunnel onder de Brusselse Ring

I

Ecologisch én verkeersveilig

20MAG

MOW

21

H

Vlaanderen heeft een kustlijn van 67 kilometer, met 10 kustgemeenten, belangrijke badplaatsen en havens, en ecologisch waardevolle gebieden als het Zwin. De streek is helaas ook kwetsbaar voor overstromingen. Om dat risico tot een aanvaardbaar peil terug te brengen, besliste de Vlaamse Regering om een Masterplan Kustveiligheid op te maken.

Kustveiligheid

et Masterplan Kustveiligheid dat de afdeling Kust van het Agentschap

MDK heeft opgemaakt, moet de basisveilig-heid van de Vlaamse kust op middellange termijn garanderen tegen een storm die sta-tistisch gezien eens om de 1000 jaar voor-komt. Op basis van simulaties blijkt dat ruim een derde van de kustzone onvoldoende be-schermd is tegen dergelijke superstormen.

Het Masterplan voegt een aantal plan-processen samen: de ontwikkeling van het Geïntegreerd Kustveiligheidsplan, de zee-werende werken voor de bescherming van Oostende tegen overstroming, en de bouw van een nieuwe zeewerende dijk rond de ge-plande landwaartse uitbreiding van het Zwin.

PrioriteitenHet Masterplan legt een aantal prioritei-ten vast.• Eerste prioriteit wordt gegeven aan de

haven en het centrum van Oostende en de havens van Zeebrugge, Nieuwpoort en Blankenberge. Ook de badplaatsen in Ra-versijde, Mariakerke, Oostende West, De Haan-Wenduine en Middelkerke krijgen prioriteit, net als de duinen in Oostende-Oost en Raversijde.

• Tweede prioriteit is er voor de badplaat-sen in De Panne, Koksijde, Blankenberge en Knokke-Heist, en de duinen in De Pan-ne en Koksijde.

Voor die zwakke zones worden bescher-mingsmaatregelen voorgesteld aan de Vlaamse Regering. De maatregelen zul-len bestaan uit zandaanvoer in alle zwakke duinen en badplaatsen, en extra harde beschermingsmaatregelen in onder meer Raversijde-Mariakerke en De Haan-Wen-duine. In alle havens worden stormmuren rondom de havenkom voorzien, behalve in Nieuwpoort, waar geopteerd wordt voor een stormvloedkering aan de haveningang. UitvoeringDe verschillende deelprojecten van het Masterplan Kustveiligheid worden vanaf 2011 stapsgewijs in uitvoering gebracht. De zeewerende werken in Oostende werden al in 2004 gestart met de aanleg van het nood-strand voor het centrum van Oostende.

Vlaamse BaaienBescherming tegen de zee moet samen worden gezien met andere opgaven in de kustzone: de natuur-ontwikkeling, de economische ont-wikkeling, de aantrekkelijkheid van de kust voor toeristen en bewoners, en de ontwikkeling van duurzame energie. Die vijf pijlers vormen de uitgangspunten bij de verdere uit-werking van elk toekomstig project voor de kustzone.

In dat verband heeft de Vlaamse Regering de toekomstvisie Vlaamse Baaien opgenomen in het regeer-akkoord 2011-2014. Die toekomstvi-sie werd vervolgens vertaald naar een vlaggenschipproject binnen Vlaanderen in Actie.

Een eerste onderdeel van dat pro-ject is de uitvoering van het Master-plan Kustveiligheid. Daarnaast is er ook een innovatief onderzoekspro-gramma om de haalbaarheid van de verschillende deelprojecten te evalueren. Vlaanderen wil daarbij ook de uiterst belangrijke Vlaamse waterbouwsector, die nu al een speler is op wereldniveau, betrek-ken. Op basis van het onderzoek zal vervolgens een masterplan worden opgemaakt.

Masterplan

MAGMOW22

Europese richtlijn overstromingen

Op 23 oktober 2007 werd de Europese overstromingsrichtlijn aangenomen. Die vult

de Kaderrichtlijn Water aan, die waterkwaliteit en waterbeschikbaarheid behandelt. Overstromingen zelf worden er niet in beschouwd. Samen met alle waterbeheerders werkt het Waterbouwkundig Laboratorium aan de invulling van de overstromingsrichtlijn.

e aanzet voor de overstromings-richtlijn waren de belangrijke over-

stromingen van 2002 langs de Elbe en de Donau. Die troffen telkens verschillende landen. Het is dus logisch dat de overstro-mingsrichtlijn veel aandacht besteedt aan de internationale afstemming van waar-schuwingen en maatregelen.

Drie delenRuwweg bestaat de richtlijn uit 3 grote delen: • een voorlopige risicobeoordeling, • de opmaak van overstromingsgevaar-

kaarten en overstromingsrisicokaarten,

• de opmaak van overstromingsrisicobe-heerplannen.

De voorlopige beoordeling wordt in Vlaan-deren niet uitgevoerd: we gaan onmiddel-lijk over naar stap 2. Uiterlijk eind 2013 moet die afgerond zijn. ‘Maar de Vlaamse waterbeheerders hebben zichzelf eind 2012 als deadline opgelegd’, zegt Wou-ter Vanneuville van het Waterbouwkun-dig Laboratorium. ‘Het Waterbouwkundig Laboratorium (WL) maakt momenteel een update van alle riviermodellen en alle randvoorwaarden voor de bevaarbare wa-terlopen.’

Eind 2015 wordt de kroon op het werk gezet met de overstromingsrisicobeheerplannen. Ook in die fase zal het Waterbouwkundig Laboratorium de waterbeheerders onder-steunen, onder meer door maatregelen-scenario’s door te rekenen. ‘Na 2015 is het overigens niet gedaan: de drie grote stap-pen uit de richtlijn moeten om de 6 jaar her-haald worden. Zo kunnen we ze aanpassen aan nieuwe inzichten en evoluties, zoals de klimaatverandering.’

Ambitieus‘Vlaanderen is ambitieus’, zegt Wouter Vanneuville. ‘Als een van de weinigen zul-len onze overstromingsrisicobeheerplan-nen al in 2015 volledig geïntegreerd zijn in de stroomgebiedbeheerplannen voor de Kaderrichtlijn Water. Door beide plannen samen op te maken, kunnen we gemakke-lijker een geïntegreerd waterbeleid voeren.’

‘Bij de omzetting van de Kaderrichtlijn Wa-ter in het Decreet Integraal Waterbeleid had Vlaanderen overstromingen ook al opgeno-men, vandaar dat dit topic zelfs in de stroom-gebiedbeheerplannen uit 2009 al terug te vin-den is. Die ervaring maakt dat de integratie in 2015 relatief vlot moet verlopen.’

D

23

T

2660 palen op één week tijd onderzocht

De omgevallen verlichtingspalen langs de E19 in Rumst hebben in de pers heel wat commotie veroorzaakt. De waarheid is nochtans genuanceerder dan vaak werd voorgesteld. En intussen zijn alle ‘risicopalen’ – in sneltempo – gecontroleerd.

oen op vrijdagnamiddag 4 februari langs de E19 in Rumst een verlichtingspaal

omwaaide, heeft Wegen en Verkeer Ant-werpen onmiddellijk actie ondernomen: de palen in de directe omgeving werden nage-keken en een tweede verlichtingspaal werd preventief verwijderd. Toen de avond viel, werd besloten om de controles de volgende dag, bij daglicht, voort te zetten.

Diezelfde nacht viel op de E19 ter hoogte van Mechelen-Noord een tweede verlich-tingspaal om. Naar aanleiding van de ge-plande tweede inspectieronde werden nog 6 palen verwijderd.

OssenkopDe gevallen en preventief verwijderde palen zijn van het type ossenkop. Dat type bestaat uit een rechte metalen paal met bovenaan twee of vier uitsteeksels in de vorm van ho-rens, waar de verlichtingstoestellen aan be-vestigd zijn. Sommige van de ossenkoptypes hebben ook een voetplaat: een plaat die onder

aan de verlichtingspaal is gelast. Een derge-lijke voetplaat wordt gebruikt als geen put kan worden gegraven voor de fundering van de paal, bijvoorbeeld als hij op een brug staat.

De afdeling Metaalstructuren (AMS), die op maandagochtend werd geraadpleegd, onderzocht de verwijderde verlichtings-palen. Een eerste onderzoek wees interne corrosie als oorzaak aan. De palen zagen er van buiten af vrij gaaf uit, maar waren binnenin volledig gecorrodeerd. Het on-derzochte type palen was vervaardigd uit Sendzimirplaten, die dun verzinkt waren en na het verzinken werden versneden, geplooid en gelast, zonder bijkomende cor-rosiebescherming. Een procédé dat al lang niet meer wordt toegepast.

Om ongevallen te vermijden, werd beslist om meteen alle palen op voetplaat en alle ossenkoppalen in Vlaanderen te contro-leren. Op nog geen week tijd werden zo’n 2000 ossenkoppalen en 660 palen op voet gecontroleerd, her en der in het Vlaamse land: een enorm karwei. Alle ingenieurs en toezichters van de cellen Elektriciteit en Mechanica van AWV gingen op pad, samen met de onderhoudsaannemers. Tegen vrij-dagmiddag was het duidelijk dat 39 palen op voet en 89 ossenkoppalen onmiddellijk moesten worden verwijderd.

Beperkt lotHoewel er niet alleen op de E19 tussen Brus-sel en Antwerpen ossenkoppalen staan, zijn er toch alleen op dat wegvak zwaar gecorro-deerde palen teruggevonden. Andere palen van hetzelfde type en vergelijkbare ouder-dom bleken nog in zeer goede staat te ver-keren. Er is dus duidelijk een probleem met het lot palen dat langs de E19 tussen Brussel en Antwerpen stond. Na de eerste dringende verwijdering van 89 ossenkoppalen op de E19 zullen er nog stelselmatig palen op de E19 verwijderd worden, die weliswaar geen on-middellijk gevaar betekenen, maar toch op korte termijn moeten worden verwijderd.

De palen op voet die preventief werden verwijderd, stonden verspreid in Vlaande-ren. Die palen werden verwijderd vanwege doorgeroeste bouten, een loszittende fun-dering of inwendige corrosie. Het vocht dat door condensatie binnen in de paal zit, kan door de voetplaat immers niet weg en ver-oorzaakt roest.

Samen met de dienst Materiaalkunde van de VUB zal AMS een diepgaander onder-zoek naar de oorzaak en omstandigheden van de roestvorming uitvoeren. AWV neemt zich van zijn kant voor om een uitgebreidere inventaris bij te houden: niet alleen van de verlichtingspalen, maar ook van bijvoor-beeld vangrails, portieken of steunen. Op die manier kan het preventief onderhoud nog worden verbeterd.

Westerscheldegeeft fossielen prijs

ijdens de verruiming van de Westerschelde die de voorbije

maanden plaatsvond, zijn een aan­tal zeldzame fossiele botten boven water gekomen. Freddy Aerts, afde­lingshoofd Maritieme Toegang, heeft de gevonden botten op 14 februari officieel overhandigd aan voorzitter Maarten Steenbeek van het Zeeuws Genootschap der Wetenschappen in het Zeeuws Museum, Middelburg.

‘Aan de baggerwerken is een heel archeologisch onderzoeks­traject voorafgegaan,’ zegt Freddy Aerts. ‘De Afdeling Maritieme Toe­gang heeft in het verleden altijd veel belang gehecht aan dergelijk archeologisch vooronderzoek. Elke archeologische vondst is een puz­zelstuk dat kan leiden tot een be­ter begrip van het verleden van ons Schelde­estuarium.’

De gevonden fossielen zijn skelet­resten van dieren die honderdduizen­den jaren geleden in het delta gebied leefden. Naast een mammoetbot en een aantal wervels van walvisachti­gen is het belangrijkste onderdeel van deze vondsten de achterkant van een schedel van een neushoorn.

Uit een eerste onderzoek blijkt dat het gaat om het overblijfsel van een steppeneushoorn, een soort die veel zeldzamer is dan de wolharige neushoorn. De steppeneushoorn heeft waarschijnlijk in onze gebie­den geleefd tijdens een warmere periode, 200.000 à 250.000 jaar geleden. De schedel van de steppe­neushoorn is uniek in de collectie van het Zeeuws Museum.

T