MagUZA oktober 2012

voluit leven met diabetes

Dossier

zorgmagazIne van het Uza – oktober 2012 – #90

Afgi

ftek

anto

or A

ntw

erpe

n X,

Mag

uza

90, T

ijdsc

hrift

– k

war

taal

blad

, okt

– n

ov –

dec

20

12, v

.u. J

ohnn

y Va

n de

r St

raet

en, U

nive

rsita

ir Zi

eken

huis

Ant

wer

pen,

Wilr

ijkst

raat

10

, 265

0 E

dege

m

Kanker bij kinderentopgeneeskunde

op kindermaat

Urineverliesmet gedruppel naar de dokter

Uw medisch dossierniks meer op papier?

WWW.MAGUZA.BE

advertentie

D E B E S T E K W A L I T E I T I N F R A R O O D C A B I N E S - V A N 1 T O T 5 P E R S O N E N

Een klassieke sauna kan deugd doen,

maar is lang niet zo effi ciënt als een

infraroodcabine van Health Mate®.

De temperatuur in een Health Mate®

infraroodcabine is comfortabel en het

effect is groter omdat de infraroodstralen

direct op uw lichaam inwerken. U verliest

niet alleen gifstoffen, u verbrandt tegelijk

ook calorieën. Uw lichaam komt tot rust,

uw spieren ontspannen en al na één beurt

voelt u zich herboren.

Geen wonder dat ook topsporters er graag

gebruik van maken.

Een Health Mate® infraroodsessie kan

bijzonder heilzaam zijn bij tal van

ongemakken*:

Verbetert uw algemene conditie

Verzacht spieren gewrichtspijnen

Verlicht nek- en rugklachten

Vermindert hoofdpijn, verjaagt stress

Verdrijft afvalstoffen uit uw lichaam

Verlicht astma en bronchitis

Verbrandt calorieën

Vermindert cellulitis

Verbetert de bloeddoorstroming

Verhelpt huidproblemen

Verbetert uw algemene weerstand

Vergroot uw immuniteit

“ Herbron uzelf met Health Mate®!”

Surf naar www.healthmate.be voor meer

getuigenissen, heilzame toepassingen en

wetenschappelijke studies.

Of bel 03 295 50 25 voor een brochure.

33

DE NUMMER

ww

w.c

obre

tti.

be

(*) Raadpleeg steeds uw arts als u een Health Mate® infraroodcabine wil gebruiken voor medische doeleinden.

ANTWERPEN: Arak Wellness LIER 03 295 50 25 | Schrauwen BRASSCHAAT 03 645 24 79 | Schrauwen HERENTALS 014 24 40 20 | Schrauwen WILRIJK 03 825 69 81 | Schrauwen ZANDHOVEN 03 464 19 16 | Van den Berg HOOGSTRATEN 03 315 75 31 | Sanik GEEL 014 58 86 70 | AquaVision BEERSE 014 35 91 71 | Fonne Smeulders KALMTHOUT 03 62 01 620 | Reborn Wellness SCHOTEN 03 685 44 50 | Alfa MECHELEN 015 27 17 89 | LIMBURG: ‘t Hoveniertje WELLEN 012 74 53 60 | Schrauwen GENK 089 30 86 20 | Varey LOMMEL 011 54 43 69 | Sleurs & Vangompel BOCHOLT 089 46 56 00 | WEST-VLAANDEREN: Spa-Wellness ZWEVEGEM 0477 59 58 13 | Ovalco OOSTKAMP 050 82 75 86 | Spysschaert KNOKKE 050 62 80 44 | Delaere IZEGEM 051 30 11 82 | Wellness La Rose GISTEL 059 27 61 84 | Florisan VEURNE 058 31 53 15 | Vanderhaeghe IEPER 057 21 37 23 | Vermeersch KORTEMARK 051 57 52 08 | Lamo RUISELEDE 051 68 82 53 | Van Raes ROESELARE 051 22 20 15 | DC infrarood RUDDERVOORDE 050 28 07 87 | OOST-VLAANDEREN: Aquatropic MALDEGEM 050 71 93 92 | Aquazure NINOVE 054 50 01 69 | Het Buitenhuis DENDERMONDE 052 25 61 16 | Wellness Decor KRUISHOUTEM 09 383 70 83 | Wida MELSELE 03 336 54 94 | Esento BRAKEL 055 42 76 08 | Esento GENT 055 42 76 08 | Van Poucke ZOTTEGEM 09 360 16 91 | Vepa ZELZATE 09 345 56 25 | Wellness King HAMME 052 85 99 57 | Schrauwen ST-NIKLAAS 03 766 18 17 | VLAAMS-BRABANT: Van Poucke LENNIK 02 582 35 03 | L’air et L’eau BEGIJNENDIJK 016 41 42 66 | Ventimec LEUVEN 016 23 39 74 | Pool+ HAACHT 016 85 09 55 | Runningmate KAMPENHOUT 016 65 05 86 | Van Diest HALLE 02 361 14 16 Volledig dealeroverzicht op www.healthmate.be

SAMEN TEGEN REUMAHealth Mate steunt het fonds voor

wetenschappelijk Reumaonderzoek

HealthMate_Maguza_V1_Juli2012.indd 1 14/05/12 15:13

voorwoord

maguza 003

deze zomer kregen alle ziekenhuizen de berekening van hun forfait voor geneesmiddelen in de bus, voor de periode van 1 juli 2012 tot 30 juni

2013. Het RIZIV vergoedt met dat forfait driekwart van de frequent gebruikte geneesmiddelen bij gehospitaliseerde patiënten. Het totale budget werd verminderd van 200 miljoen naar 180 miljoen euro, terwijl die medicatie de ziekenhuizen in werkelijkheid 337 miljoen euro kost. Het budget dat de overheid ter beschikking stelt, dekt dus nog slechts 54% van de kosten.

De huidige economische crisis laat zich door dat soort sluipende maatregelen steeds harder voelen in de ziekenhuizen. We vragen ons terecht af of de kwaliteit van onze zorg nog kan gegarandeerd blijven.

het welzijn van de grootste groep Ook vergoedingen voor dure medicijnen buiten het forfait en implantaten worden steeds meer geweigerd. Patiënten die die medicijnen of implantaten nodig hebben, moeten ofwel kapitaalkrachtig zijn ofwel genoegen nemen met een lagere levenskwaliteit. Ziekenhuizen en artsen zoeken dikwijls zelf naar oplossingen. De overheid heeft nu als fi losofi schethisch uitgangspunt het utilitarisme: iets is rechtvaardig als het bijdraagt tot het welzijn en geluk voor de grootste groep mensen. Dus berekent men de tussenkomst in de kosten op basis van de gemiddelde patiënt. Artsen daarentegen redeneren vanuit hun plichtsethiek: het is rechtvaardiger om te zorgen dat iedereen de best mogelijke behandeling krijgt voor zijn ziekte. Het utilitaristische denken kiest voor

een maatschappij waarin de gemiddelde mens de standaard wordt. Meteen ook een keuze tegen het individu. Onze maatschappij gaat zo in tegen haar eigen fundamenten waarin solidariteit ook inhoudt dat er voor elk individu wordt gezorgd.

Financiering baseren op de noden van de gemiddelde patiënt lijkt een aantrekkelijk principe. Waarom zou de overheid meer geld moeten uitgeven voor het ene individu dan voor het andere? De zwakheid in die retorische vraagstelling is dat in de gezondheidszorg het gemiddelde allesbehalve een perfect beeld geeft van de realiteit.

Ondertussen in het zomernieuws: steeds meer Belgen nemen een ziektekostenverzekering voor hun huisdier. Jaarlijks geven zij meer dan 211 miljoen euro uit aan medische zorg voor hun geliefde huisgenoot. Dit is 31 miljoen meer dan de ziekenhuizen krijgen voor de medicatie van hun gemiddelde patiënt.

Johnny Van der StraetenGedelegeerd bestuurder

de gemiddelde patiënt

Het is rechtvaardiger om te zorgen dat iedereen de best mogelijke behandeling krijgt voor zijn ziekte

ORTHOPEDIE • BANDAGISTERIE • SCHOENEN • INVALIDENWAGENS • HOMECARE • REVALIDATIE

RIZIV 1/6/10422/96/100 - 1/6/27017/88/200

Schaeps • Turnhoutsebaan 92-94 • 2100 DeurneTel. 03 326 11 30 • Fax 03 326 06 79 • www.schaeps.beMaandag t.e.m. vrijdag 9u - 18u, zaterdag 9u - 13uTram 10, bus 33, 410, 411 en 412 • GRATIS PARKING

BEKIJK OOK ONZE WEBSITE

O R T H O P E D I S T - B A N D A G I S T

Bezoek onze ruime toonzaal

Discrete pasruimte

Studiedienst

Goed uitgeruste werkplaatsen

Traditioneel maatwerk

Moderne technologieën en technieken

Grote keuze artikelen van hoogstaande kwaliteit



Discrete pasruimte

Studiedienst







Discrete pasruimte

Studiedienst







Discrete pasruimte

Studiedienst







Discrete pasruimte

Studiedienst







Discrete pasruimte

Studiedienst







Discrete pasruimte

Studiedienst







Discrete pasruimte

Studiedienst







Discrete pasruimte

Studiedienst







Discrete pasruimte

Studiedienst





OR THOPEDIST - BANDAGIST


Discrete pasruimte

Studiedienst





GENIET VAN

MAXIMAAL COMFORT

IN DEZE STA-OP EN

RELAX ZETEL*

VERSCHILLENDE MATENIN ZITDIEPTE EN HOOGTE*OOK GERIATRISCHE ZETELS IN AANBIEDING

08-2012 MagUZA.indd 1 13/08/12 12:06

advertentie

maguza 005

in dit nummer

medisch

Kinderen met kanker: UZA opent pediatrisch oncologisch centrum voor kankerpatiëntjes uit de regio

Jongeren en alcohol: onderzoek naar bingedrinking in België

Dunnedarmtransplantatie: voor het eerst in het UZA

gezond

Bedtijd, bedstrijd? Slaapproblemen bij kinderen en wat u eraankunt doen

Urineverlies bij vrouwen: met gedruppel naar de dokter

zorg

Artsen zonder vakantie: ‘Iedereen zou eens moeten meegaan’

Elektronisch patiëntendossier: het papieren tijdperk is voorbij

Patiëntveiligheid: UZA meldt en leert

010

013

016

029

032

034

036

038

010 kinderen met kanker

029 slaapproblemen

034 artsen zonder vakantie

019 diabetes

DOSSIER DIABETES019

Diabetes behandelen is meer dan ooit maatwerk

014

017

041

043

en verder

UZA 2020. Behandeling hartfalen ver voorbij het hokjesdenken

U zegt? Hersenschudding

Witjas: Fysicus op de radiotherapie

Column Saartje Vandendriessche

In 2030 zal wellicht één Belg op tien diabetes hebben. Nieuwe medicijnen en therapieën brengen nieuwe perspectieven, maar het blijftvaak dansen op een slappe koord.

Prof. dr. Luc Van Gaal, diensthoofd diabetologie

041 radiotherapie

doorgelicht

006

007maguza

het onzicht bare in beeld gebracht

Sinds enkele jaren kan de dienst radiologie van het UZA de wittestofbanen van de hersenen zichtbaar maken. Die banen vormen de verbinding tussen de hersendelen. De gebruikte techniek, diffusie tensor beeldvorming, maakt letterlijk het onzichtbare zichtbaar, want zelfs tijdens een open hersenopera-tie zijn de wittestofbanen niet te onderscheiden. Nochtans is het belangrijk om ze niet te beschadigen tijdens een hersenoperatie. Op het beeld ziet u een scan van een patiënt met een (goedaardige) hersentumor. Opvallend is hoe de wittestofbanen (afbeelding rechts) mooi rond de bolvormige tumor blijken te lopen. ‘De tumor duwt de wittestofbundels als het ware weg’, zegt prof. dr. Paul M. Parizel, diensthoofd radiologie UZA en ook voorzitter van de Europese Vereniging voor Neuroradiologie (ESNR). ‘Daardoor kan de chirurg de tumor via een operatie verwijderen. Als een tumor de wittestofbanen infiltreert of vernietigt, is de prognose veel slechter.’ Diffusie tensor beeldvorming wordt in het UZA ook nog ingezet bij de behandeling van traumatische hersenbeschadiging en in het onderzoek naar neuropsychia trische aandoeningen zoals schizofrenie.

winnaars maguza 89Winnen een exemplaar van Doodgelukkig leven door Jan De Cock: Paul de Vleeschouwer uit Jette, Miet Jansen uit Mortsel, Bob Van Schil uit Brasschaat, Alix Lambert uit Boom, Ria Bongers uit Dilsen-Stokkem.

Winnen een exemplaar van Vuur en vlam door Geert De Kockere en An Dom: Tania Vermeersch uit Temse en Geertrui Verdonck uit Wetteren. Zij krijgen hun boek binnenkort in de bus.

ALLES OVER allergie bij kinderenAllergie bij kinderen is een overzichtelijk boek vol praktische tips, met een antwoord op de vaakst gestelde vragen. Waarom komen allergieën steeds meer voor? Groeien kinde-ren na verloop van tijd uit hun allergieën? Zijn huisdieren altijd taboe? Hoe win je de oorlog tegen huisstofmijt? Voor het boek bundelden VRT-journaliste Katty Allaert en prof. dr. em. Wim Stevens de krachten. Zij is mama van een kind met allergieën; hij is voormalig diensthoofd van de afdeling immunologie, reumatologie en allergologie van het UZA en

hoofd van het Laboratorium Immunologie van de Universiteit Antwerpen. Ervaring uit de dagelijkse praktijk gekoppeld aan de recentste wetenschappe-lijke inzichten dus. Behalve de klassieke allergieën (eczeem, adem halings- en voedselallergieën) bespre-ken ze ook minder voorkomende allergieën zoals reacties op geneesmiddelen, wespensteken en latex.

Allergie bij kinderen, Katty Allaert & Wim Stevens, uit gegeven bij Lannoo

EEN DUIDELIJKE kijk op kankerEen duidelijke kijk op kanker is een boek voor iedereen die meer wil weten over kanker. UA-professor Filip Lardon, gespecia liseerd in kankeronderzoek, legt op een menselijke en toegankelijke manier de verschillende facetten van kanker uit. Wat het precies is, hoe vaak de ziekte voorkomt, hoe een tumor ontstaat en groeit, en wat de gevolgen kunnen zijn. Ook klinische aspecten, zoals de diagnose, de vooruitzichten voor de patiënt en de huidige en toekomstige behandelingsmethoden komen aan bod. Het boek verheldert en bevat tegelijk heel wat verrassende wetenswaardigheden over wat er gebeurt als een cel in het lichaam ontspoort.

Een duidelijke kijk op kanker, Filip Lardon, uit-gegeven bij Standaard Uitgeverij

uit-gelezen

008

kort

‘De Voedsel-zandloper’ bevat foute en onnauw-keurige informatie en dat is poten-tieel gevaarlijk.Prof. dr. Luc Van Gaal waarschuwt voor het boek dat de theorie van de actieve voedings driehoek overboord gooit. Het boek bevat een aantal belangrijke onwaarheden. Omdat voedingsadvies bovendien verschilt per patiënt, kan de theorie uit het boek zeker niet voor alle lezers gelden. Lees hierover meer op www.maguza.be/nieuws

diabetes pati ëntjes VAN THUIS OP GEVOLGDMet Flanders Care wil de Vlaamse overheid innovatieve oplossingen in de zorgsector meer kansen geven. Een van de erkende projecten is een elektronisch platform om kinderen en adolescenten met type 1 diabetes op te volgen via telemonitoring, een initiatief van UZApediater prof. dr. Raoul Rooman dat de naam eDiamant kreeg. Concreet sturen de patiënten de meetwaarden van hun bloedsuikerspiegel van thuis of vanuit de school door naar het platform. Dat gebeurt via een heel eenvoudig sys

uit gegeven bij Lannoo

tumor ontstaat en groeit, en wat de gevolgen kunnen zijn. Ook klinische aspecten, zoals de diagnose, de vooruitzichten voor de patiënt en de huidige en toekomstige behandelingsmethoden komen aan bod. Het boek verheldert en bevat tegelijk heel wat verrassende wetenswaardigheden over wat

Filip Lardon, uit-

maguza 009

keer drukken per minuut is het maximum voor een succesvolle hartmassage. Dat blijkt uit onderzoek van Koen Monsieurs, diensthoofd spoedgevallen in het UZA. Hij analyseerde de reanimatie van 133 personen, en daarbij bleek vooral de diepte van het indrukken van de borstkas bepalend te zijn voor een succesvolle reanimatie. De borstkas moet minimaal vijf centimeter worden ingedrukt. ‘Hoe dieper de compressies, hoe groter de kans dat de patiënt levend het ziekenhuis bereikt’, zegt Monsieurs. Om die diepte te bereiken, mogen de compressies elkaar niet te snel opvolgen: 145 keer per minuut bleek de bovengrens.

145

DEELNEMEN AAN EEN chocoladestudie?

uw ombuds-vrouw, AAN -GENAAM!

diabetes pati ëntjes VAN THUIS OP GEVOLGD

Wist u dat het UZA een ombudsvrouw heeft? Aryane Cools behandelt alle klachten van patiënten en beantwoordt juridische, fi nanciële en andere vragen. Wie zijn medisch dossier wil inzien, passeert ook via haar. U vindt haar elke werkdag tussen 10 en 16 uur in haar kantoor in de inkomhal van het UZA. Wie haar wil bereiken, kan ook bellen of mailen. ‘Ik merk dat meer en meer mensen nood hebben aan advies. Patiënten worden zich meer bewust van hun rechten en willen die ook graag gerespecteerd zien’, vertelt Aryane. Ze werkt in het UZA sinds december 2011, na een stage op de ombudsdienst in het Middelheimziekenhuis.

Ombudsdienst UZA, 03 821 31 60,

[email protected]

Welk eff ect heeft chocolade op de bloeddruk en de vaatwanden? Dat is het onderwerp van een studie op de dienst cardiologie. De dienst is specifi ek op zoeknaar: • mannen en vrouwen vanaf 56 jaar,

• mannen tussen 35 en 65 jaar, • mannen en vrouwen met een hoge BMI

(>30 kg/m²) tussen 35 en 65 jaar. Behoort u tot een van die categorieën, dan kunt u zich kandidaat stellen. Voorwaarde is wel dat u geen medica tie neemt voor uw hart en nietroker bent. De studie duurt 2 maanden en bestaat uit 5 raadplegingen. Tijdens die periode consumeert u 20 gr pure chocolade per dag. Chocolade lusten is dus een pluspunt!

Meer informatie:

• studieverpleegkundige: Myriam Michiels,

T 03 821 33 04, [email protected]

• studiecoördinator: Pieter Mortelmans, T 03 821 52 41,

[email protected]

• cardioloog: dr. Hilde Heuten, T 03 821 45 76,

[email protected]

ARYANE COOLSLeeftijd: 25

Beroep: ombudsvrouw bij UZASinds: december 2011

Studie: sociaal werk, criminologieContact: 03 821 31 60

teem en meermaals per dag. Op die manier kunnen de artsen en andere zorgverleners de patiënten systematisch opvolgen en ook sneller hun therapie aanpassen als dat nodig blijkt. Ook kan de huisarts dichter bij de behandeling betrokken worden. Terugkoppelen naar de jongeren en ouders gebeurt via email of tekstberichten. Net als de acht andere projecten die afgelopen zomer werden erkend, krijgt eDiamant dankzij Flanders Care de komende twee jaar de mogelijkheid om het systeem uitgebreid uit te testen.

www.fl anderscare.be

010

Dr. Koen NorgaDr. Philip Maes

medisch

Als je kind kanker krijgt, wil je een beroep kunnen doen op

de beste behandelingen zonder daarvoor het halve land te moeten

doorkruisen. In het nieuwe pediatrisch oncologisch centrum

van het UZA kunnen kinderen uit de regio Antwerpen voortaan

gespecialiseerde kankertherapieën krijgen dicht bij huis.

tot voor kort konden kinderen met kanker uit de omgeving van Ant

werpen behandeld worden in de universitaire ziekenhuizen van Brussel, Leuven of Gent, maar niet in hun eigen regio. Geen ideale situatie, vond hematoloog en oncoloog dr. Philip Maes. ‘Als een kind kanker heeft, is dat een bijzonder zware periode voor de hele familie. Wanneer ouders, zussen en broers dan ook nog eens lange afstanden moeten afl eggen en fi les moeten trotseren om in Leuven of Gent te raken, dan zorgt dat voor een extra belasting.’

Om de lacune op te vullen, werd besloten een afdeling op te starten in het UZA: het Universitair Pediatrisch Oncologisch Centrum Antwerpen, kortweg UPOCA. Volledig van nul moest het centrum niet beginnen. Philip Maes: ‘De roots van deze dienst gaan terug tot in de jaren zeventig, toen dr. Gyselinck een afdeling oncologie opstartte in het

topgeneeskunde op kindermaat

uza opent pediatrisch oncologisch centrum

Antwerpse GoodEngels ziekenhuis, het latere Algemeen Kinderziekenhuis Antwerpen. In 1998 verhuisde de dienst naar het Koningin Paola Kinderziekenhuis om in 2011 getransplanteerd te worden naar het UZA.’

complexe materie Dat de dienst verhuisde naar het UZA is geen toeval. ‘De overheid wil – geheel terecht – dat kankerbehandeling zoveel mogelijk in een universitaire setting gebeurt’, legt Philip Maes uit. Een beleidslijn die aansluit bij een internationale tendens. ‘Kanker is een complexe materie die de aanwezigheid van verschillende specifi eke subspecialisten vereist, zoals pediatrisch intensivisten, radiologen, chirurgen en orgaanspecialisten. Het is niet evident om dat in een nietuniversitaire setting te organiseren’, legt prof. dr. Koen Norga uit, die samen met zijn collega’soncologen Philip Maes

maguza 011

een consensus. Eigenlijk komt het erop neer dat je bij ons bijvoorbeeld voor leukemie dezelfde behandeling krijgt als in Gent, Brussel of Parijs.’

lachgas De huidige acht bedden wil het team in 2014, wanneer de afdeling verhuist naar het splinternieuwe moeder en kindcentrum van het UZA, graag uitbreiden tot tien à twaalf bedden. Dat moet volstaan om alle patiënten uit de regio van Antwerpen op te vangen. Philip Maes: ‘We behandelen ongeveer 30 kinderen per jaar. We proberen daarbij zoveel mogelijk ambulante zorg te

verstrekken omdat we ervan overtuigd zijn dat kinderen die zich min of meer goed voelen beter af zijn thuis dan in het ziekenhuis.’

De patiëntjes die toch in het ziekenhuis moeten verblijven, beschikken over bijzonder kindvriendelijke kamers die voorzien zijn van tv, dvdspeler en Playstation. De wanden van de ruimtes zijn opgefleurd met kleurrijke beelden van Lucy Elliot – de illustratrice die ook vorm gaf aan www.simonodil.com, een website voor langdurig zieke kinderen. Om de patiënten op te beuren, komen er regelmatig cliniclowns langs, en binnenkort mag de afdeling ook een muziektherapeute verwelkomen. Daarnaast is er nog een ziekenhuisklasje en aangenaam aangeklede prik en interventiekamers waar wat pijnlijker behandelingen plaatsvinden onder lichte verdoving met lachgas. Ook aan de familie van de patiënt heeft het UPOCA gedacht. Philip

en Joris Verlooy het centrum leidt.Philip Maes ziet nog een ander voor

deel van de inbedding in een universitair ziekenhuis. ‘We behandelen niet alleen kanker, maar ook bloedziektes. Vaak zijn dat chronische aandoeningen waar de kinderen hun hele leven lang mee kampen. In het UZA kunnen ze vlot de overgang maken naar de afdeling hematologie voor volwassenen.’

geen eiland Momenteel telt het UPOCA acht kamers, waar telkens één patiënt kan verblijven. ‘We zijn een relatief kleine afdeling. Dat

topgeneeskunde op kindermaatkinderen en kanker

• In België krijgen 350 kinderen per jaar

kanker. Daarmee is het de tweede belang-

rijkste doodsoorzaak bij kinderen tussen 1

en 15 jaar.

• In het Universitair Pediatrisch Oncologisch

Centrum Antwerpen worden elk jaar onge-

veer 30 nieuwe patiëntjes behandeld.

• De meest voorkomende soorten kanker

bij kinderen zijn leukemie of bloedkanker

(ongeveer 30%), hersentumor (ongeveer

20%) en lymfomen en vastweefselgezwel-

len (ongeveer 20%).

• Voor de komst van chemotherapie was de

kans op genezing zo goed als nul; van-

daag is dat meer dan 60%; voor leukemie

loopt dat zelfs op tot 80 à 90%.

heeft als voordeel dat we een optimale zorg op maat van de kinderen kunnen verstrekken’, zegt Koen Norga. ‘Tegelijk hebben we heel gespecialiseerde kennis in huis. We werken nauw samen met het Multidisciplinair Oncologisch Centrum (MOCA) van het UZA. We bespreken bovendien systematisch alle patiënten met onze collega’s van het UZ in Gent. Vaak gaat het om moeilijke beslissingen en die nemen we het liefst in overleg met een team van experten die allemaal over de nodige ervaring en kennis beschikken om alle voor en nadelen van een bepaalde behandeling te kunnen afwegen.’

Bij hun beslissingen houden de artsen niet alleen rekening met het advies van hun collega’s uit Gent, maar ook met de nationale en internationale protocollen. Philip Maes: ‘De behandelingen in alle Belgische oncologische centra zijn heel gelijklopend, en ook internationaal is er

« De medische wetenschap heeft op het gebied van kanker grote vooruitgang geboekt.

Een kind met leukemie bijvoorbeeld heeft 80 à 90% kans op genezing op vijf jaar.

012

medisch

Maes: ‘We hebben de kamers ruim genoeg gemaakt zodat er plaats is voor een extra bed en een aparte badkamer. Op die manier kunnen de ouders ook ‘s nachts op een comfortabele manier dicht bij hun kind blijven.’

psychologische steun Naast de drie oncologen bestaat het UPOCAteam ook uit een aantal pediatrische oncologische verpleegkundigen, een maatschappelijk werkster en een kinderpsychologe. Koen Norga: ‘Voor zowel de ouders als de kinderen is er standaard psychologische begeleiding voorzien. Geen overbodige luxe bij een langdurige ziekte als kanker. We proberen er samen met de psycholoog en de verpleegkundige voor te zorgen dat alle – soms heel moeilijke – thema’s bespreekbaar blijven tussen kinderen en hun ouders. Kinderen hebben de neiging angsten te ontwikkelen die gebaseerd zijn op indrukken en niet op reële situaties, waardoor ze zich de zaken vaak nog erger voorstellen dan ze zijn.’

Kunnen ook de leden van het team een beroep doen op psychologische begeleiding wanneer ze het moeilijk krijgen? Philip Maes: ‘Daar is momenteel helaas geen budget voor, maar het zou inderdaad nuttig zijn om ook het team zelf af en toe te laten bijstaan. Wanneer in een relatief korte periode verschillende kinderen na elkaar overlijden, dan kan dat behoorlijk doorwegen op het team.’

confronterend Zelf vinden de artsen het ook nog altijd zwaar om een patiënt verliezen. ‘Je leert omgaan met het feit dat een kind overlijdt. Je moet wel, anders kun je je werk niet naar behoren uitoefenen. Maar echt wennen doet het nooit’, vindt Koen Norga. ‘Elk kind is uniek, en het blijft telkens weer een confronterend moment.’

‘Je bent geneesheer. Je wil dus genezen, niet een kind moeten opgeven’, zegt Philip Maes. ‘Het positieve is dat je zo’n gebeurtenis niet alleen draagt, maar als team, omdat je de beslissingen ook als team hebt genomen.’

Ondanks die confronterende momenten blijft voor de oncologen toch het positieve overwegen. ‘De medische wetenschap heeft op het gebied van kanker grote vooruitgang geboekt’, legt Philip Maes uit. ‘Vroeger stierf bijna elk

kind omdat er geen aangepaste behandelingen waren. Maar sinds de jaren zestig en zeventig bestaan er doeltreffende therapieën. Een kind met leukemie bijvoorbeeld heeft 80 à 90% kans op genezing op vijf jaar; bij volwassenen ligt dat een stuk lager. Kinderen met kanker, het blijft natuurlijk nog altijd heel emotioneel geladen. Maar de voldoening is des te groter als je een patiënt

kunt redden.’

Universitair Pediatrisch Oncologisch Centrum Antwerpen (UPOCA) T 03 821 31 82info

Je bent genees heer. Je wil dus genezen, niet een kind moeten opgeven

maguza 013

Je bent Jong en Je drinkt wat?

een enkele keer een pint te veel drinken op café is geen drama.

Bingedrinking is echter een ander paar mouwen. ‘We spreken dan over excessief drinken op korte tijd’, verduidelijkt Ramet. ‘Meestal gaat het over jongeren tussen twaalf en zestien, al zien we zelfs uitschieters van kinderen van zes of zeven die zich stiekem aan alcohol te buiten gaan. Doorgaans gebeurt het in groep, thuis of bij vrienden.’

De risico’s zijn niet min. Een ongeval of vechtpartij is tijdens zo’n drankfestijn nooit ver weg en het gevaar op ongewild of onveilig seksueel contact is groot. Uitzonderlijk eindigt bingedrinking zelfs in een coma. ‘Bovendien kan regelmatig alcoholmisbruik de ontwikkeling van de

hersenen in gevaar brengen’, aldus Ramet.

weer bij positieven Samen met dr. Jozef De Dooy van het UZA en prof. dr. Guido Van Hal van de Universiteit Antwerpen wil Ramet de problematiek in België in kaart brengen. Ze krijgen daarbij de steun van de Belgische Vereniging voor Kindergeneeskunde. ‘We vragen aan kinder, spoed en huisartsen om elk geval van bingedrinking te registreren en samen met de patiënt, als die weer bij positieven is, een online vragenlijst in te vullen en door te sturen. Daarbij wordt onder meer gepeild naar de sociale achtergrond, het soort alcohol dat werd gebruikt en de omstandigheden van het drankmisbruik. De meeste Belgi

sche ziekenhuizen werken nu met die vragenlijst’, legt Ramet uit.

De vragenlijst is anoniem en de resultaten worden vertrouwelijk verwerkt, mits toestemming van de patiënt. Ramet: ‘We stellen nu al vast dat bingedrinking in alle sociale milieus voorkomt. En het valt ook op dat de ouders doorgaans geen weet hebben van het drankgedrag van hun kind.’

In het najaar moet uit de resultatenverwerking blijken hoe groot het probleem in België is. ‘Indien nodig moeten we denken aan preventiecampagnes en, naar voorbeeld van Nederland, de oprichting van multidisciplinaire teams – zogenaamde alcoholklinieken – om de jongeren op te vangen en te begeleiden’, besluit Ramet.

Dienst pediatrie T 03 821 57 45 info

medisch

Jongeren die zich op korte tijd lazarus

drinken en in het ziekenhuis belanden:

ook in ons land is bingedrinking een

groeiend probleem. ‘Als eerste stap

willen we het fenomeen nu voor België

in kaart brengen’, zegt prof. dr. José

Ramet, diensthoofd pediatrie in het UZA.

uza 2020

Een almaar ouder wordende bevolking, een explosie aan

– vaak dure – behandelingsmogelijkheden, nieuwe inzichten

vanuit de genetica … Cardiologen en cardiochirurgen staan

voor grote uitdagingen. Een vooruitblik.

de diensten cardiologie en cardio chirurgie van het UZA

leverden pionierswerk door vijf jaar geleden als eersten in België een hart-klep te opereren via de lies, de zoge-naamde percutane hartklepoperatie.

wie heeft er vooral baat bij die ingreep?Prof. dr. Johan Bosmans: ‘De doel-groep zijn patiënten met een vernau-wing aan de aortaklep die door hun hoge leeftijd of andere medische problemen geen openhartoperatie kunnen ondergaan. Via een katheter of dun buisje, ingebracht via de lies, wordt een biologische hartklep tot in het hart geschoven. Ook lekken van de mitralisklep behandelen we sinds 2011 op een vergelijkbare manier.’

zullen die ingrepen nog aan belang winnen?Bosmans: ‘Ja, de afgelopen jaren zagen we al een enorme stijging. In het begin deden we hooguit tien van die ingrepen per jaar, nu hebben we er een wekelijkse operatiedag voor.’

Prof. dr. Inez Rodrigus: ‘Volgens mij worden deze ingrepen binnen vijf jaar de gouden standaard voor

ver voorbiJ het hokJesdenken

014

behandeling hartfalen

Dienst cardiochirurgie, 03 821 30 71, Dienst cardiologie, T 03 821 35 38info

ver voorbiJ het hokJesdenken

014

maguza 015

Door een hartklepprobleem te ope-reren voordat het tot een acuut pro-bleem is gekomen, liggen de kaarten voor de patiënt veel beter.’

Bosmans: ‘Aan dat verhaal zit ook een gezondheidseconomisch aspect: welke mensen ga je screenen, welke niet? Binnen een almaar krimpend budget én met een vergrijzende bevol-king is dat geen gemakkelijke vraag.’

hartinfarcten blijven een belangrijke doodsoor-zaak. hoe kunnen we de overlevingskansen nog verder verbeteren?Bosmans: ‘De eerstelijnsgenees-kunde blijft enorm belangrijk. We moeten blijven investeren in een goede opleiding van de huisartsen, zodat zij tijdig aan de alarmbel trek-ken als een patiënt een verhoogd risico loopt. Ook een snelle aanpak van het hartinfarct blijft uiteraard van groot belang. Het UZA heeft een chest pain unit waarin patiënten met pijn op de borst dag en nacht terecht kunnen voor een snelle diagnose en behandeling. Dat soort eenheden zal in de toekomst nog belangrijker worden.’

sten te denken. De cardiochirurg wordt een beetje cardioloog en vice versa. Je ziet die evolutie trouwens ook in de opleidingen: binnen de opleiding cardiochirurgie krijgt het luik cardiologie meer aandacht.’

Bosmans: ‘Het palet van behande-lingsmogelijkheden voor hartfalen is zo breed geworden dat multidiscipli-naire samenwerking almaar belang-rijker wordt. We werken ook nauwer samen met de radioloog, maar bij-voorbeeld ook met de nefroloog, de neuroloog ︙’

zal ook de genetica een almaar grotere rol spelen binnen de behandeling van hartproblemen? Rodrigus: ‘We weten intussen dat de bicuspide aortaklep, een hart-afwijking waarbij een van de aorta-klepbladen ontbreekt, en bepaalde hartritmestoornissen een genetische oorsprong kunnen hebben. Hoe meer we op dat vlak weten, hoe beter. Ik zeg niet dat iedereen bij de geneticus moet passeren om zijn risicoprofi el te laten bepalen. Als cardiogenetici echter de risicogroepen kunnen defi -niëren, is dat een grote vooruitgang.

Prof. dr. Inez Rodrigus, diensthoofd cardiochirurgie

Prof. dr. Johan Bosmans, adjunct-dienst-hoofd cardiologie

75-plussers met hartklepproblemen. En wie weet zal het over twintig jaar ook de voorkeursbehandeling zijn voor jongere mensen. Voorlopig is er echter een fi nancieel struikelblok: de overheid betaalt deze ingreep nog niet terug. Nochtans lijkt de behan-deling op lange termijn ook econo-misch voordeliger. De operatie duurt minder lang, de patiënt moet niet aan de hart-longmachine, hij heeft nadien minder zorg nodig ︙’

de percutane hartingreep is bij uitstek een multi-disciplinair gebeuren, waarbij cardioloog en cardiochirurg samenwerken. Bosmans: ‘Die samenwerking is cru-ciaal. De hartklepoperatie gebeurt door de interventiecardioloog, maar doordat cardiochirurgen zwaardere ingrepen doen, kunnen zij door-gaans beter inschatten of de patiënt de ingreep aankan. Daarom doen we in het UZA de patiëntenselectie voor een percutane hartklepoperatie altijd samen. We staan trouwens ook samen aan de operatietafel.’

Rodrigus: ‘Zoiets kan alleen maar door buiten de hokjes van de dien-

ver voorbiJ het hokJesdenkenbehandeling hartfalen

Dienst cardiochirurgie, 03 821 30 71, Dienst cardiologie, T 03 821 35 38

016

medisch

dunnedarmtransplantatie

geeft roland

november 2010. Drie weken nadat hij met zware buikpijn op een

Antwerpse spoedafdeling was opgenomen, ontwaakte Roland uit een kunstmatig coma. Het verdict was hard: door een laat ontdekte en zeer uitgebreide trombose waren zijn darmen afgestorven. De artsen hadden ze op een klein stukje na volledig moeten verwijderen. Roland had nu een stoma en zou voortaan helemaal afhankelijk zijn van TPN of totale parenterale voeding. Dat betekent dat de voeding – en in zijn geval ook vocht – rechtstreeks via een dun buisje in zijn bloedbaan werden gebracht. Hij kon nog wel kleine porties eten of drinken voor de smaak, maar die werden niet opgenomen door zijn lichaam.

Begin december mocht hij naar huis. Twee keer per dag kwam een thuisverpleegkundige langs voor zijn TPNbehandeling. Tot hij in het UZA leerde

Nadat zijn darmen bijna

volledig waren verwijderd,

zag Roland Vermont (53) zich

veroordeeld tot een leven van

zware gezondheidsproblemen

en ziekenhuisopnames. Een

dunnedarm transplantatie, de

eerste in het UZA, keerde het

tij. ‘Ik ben dankbaar dat ik deze

kans heb gekregen’, zegt hij.

Dr. Thiery Chapelle

Prof. dr. Dirk Ysebaert, diensthoofd

hepatobiliaire, transplantatie en

endocriene heelkunde

om die zelf uit te voeren (zie kader). Roland moest 18 uur per dag aan de kunstmatige voeding gekoppeld blijven. Dankzij een systeem met een rugzak en een pomp was hij dan wel mobiel, toch had hij het erg zwaar. Complicaties – van uitdroging en nierfalen tot bloedvergiftiging en spontane wervelbreuken door een kalktekort – en ziekenhuisopnames volgden elkaar op. Hij voelde zich altijd moe en ziek. ‘Nog een geluk dat ik veel steun kreeg van mijn familie, want soms hoefde het gewoon niet meer voor mij’, bekent Roland.

lichtpuntje Doorheen al die miserie zag hij één lichtpuntje: de mogelijkheid van een dunnedarmtransplantatie. ‘In het UZA hadden we die ingreep nog nooit gedaan’, zegt transplantatiechirurg dr. Thiery Chapelle. ‘Gezien onze expertise in andere transplantaties was het

nieuw leven

017

wat is een hersenschudding?Ruim gedefinieerd is een hersenschudding een ver-storing van de hersenfunctie door een val of slag op het hoofd, die al dan niet tijdelijk optreedt. Die verstoorde hersenfunctie uit zich als geheugenver-lies, sufheid, verminderd bewustzijn of bewustzijns-verlies. Begeleidende symptomen zijn misselijkheid en braken – al gebeurt dat niet altijd –, duizelig-heid, hoofdpijn, concentratiestoornissen en licht-schuwheid. Soms duiken de klachten pas op na een paar uur of zelfs na een paar dagen. Een her-senschudding kan gaan van een lichte variant met maar een paar seconden verminderd bewustzijn tot een zwaar hersentrauma met verstrekkende en blij-vende gevolgen. Hoe langer het geheugenverlies na de klap aanhoudt, hoe zorgwekkender.

wanneer moet u naar de dokter?Bij twijfel speelt u beter op veilig. Is er sprake van verminderd bewustzijn of geheugenverlies, hoe kort ook, dan gaat u het best naar de huisarts of de spoed. Dat om ernstige problemen als een schedel-breuk of hersenbloeding uit te sluiten. Regelrechte alarmsymptomen zijn aanhoudend verminderd bewustzijn, braken, een verwijde pupil in één oog, dubbelzicht of bloedverlies uit het oor. In dat geval moet u meteen medische hulp zoeken.

hoe wordt een hersenschudding behandeld?Een lichte hersenschudding geneest vanzelf met de tijd. Belangrijk is wel dat de patiënt de eerste 24 uur nauwgezet wordt geobserveerd. Een familielid of naaste moet overdag elk uur nagaan of de patiënt goed bij bewustzijn is en hem ’s nachts elke twee uur wekken om zijn toestand te controleren. Verder kun je niet veel meer doen dan het kalm aan doen en de symptomen onderdrukken, bijvoorbeeld door pijnstillers te nemen tegen de hoofdpijn of in een donkere kamer te rusten. Na twee of drie weken gaat de patiënt het best weer op controle bij de huisarts. Sommige patiënten hebben nog maandenlang klach-ten, zoals hoofdpijn, concentratiestoornissen, ver-geetachtigheid, misselijkheid en verminderde eetlust.

u zegt?

info Dienst neurologie, T 03 821 34 23, dienst

neurochirurgie, T 03 821 33 28

017maguza

din

gschudhersen

naar huis met tpn

Het UZA is een van de twee officieel erkende cen-

tra in Vlaanderen waar patiënten worden begeleid

om thuis TPN (totale parenterale voeding) te krijgen.

‘Op dit moment hebben we zo twaalf patiënten,

onder wie vier kinderen’ zegt prof. dr. Dirk Ysebaert.

‘Patiënten of hun omgeving kunnen leren om de

behandeling zelf te doen. Is dat niet haalbaar, dan

organiseren wij de thuiszorg.’

De patiënten worden intensief begeleid en gevolgd

door twee TPN-verpleegkundigen. Ook is er in het

UZA een apotheker die zich specifiek met de proble-

matiek bezig houdt. Ysebaert: ‘De impact van TPN

verschilt van patiënt tot patiënt. Sommigen krijgen

het bijvoorbeeld alleen ’s nachts. Er zijn zelfs TPN-

patiënten die nog gaan werken.’

Info: nutritieverpleegkundigen, T 03 821 40 10

nieuw leven

‘Liever gisteren dan vandaag’, zei Roland toen de mogelijkheid van

een dunnedarmtransplantatie werd geopperd.

medisch

echter een logische stap. Bij Roland was de operatie zeker te overwegen, omdat hij TPN zowel fysiek als psychisch zo slecht verdroeg.’

‘We wogen de pro’s en contra’s zorgvuldig af, want ook een dunnedarmtransplantatie heeft risico’s’, zegt prof. dr. Dirk Ysebaert, diensthoofd hepatobiliaire, transplantatie en endocriene heelkunde. Het gevaar schuilt vooral in afstoting en infecties. ‘De kans op afstoting is groter dan bij andere transplantaties, waardoor patiënten extra afweeronderdrukkende medicatie krijgen. Daardoor zijn ze gevoeliger voor infecties. Dat maakt een dunnedarmtransplantatie tot de meest delicate van alle buiktransplantaties’, legt Chapelle uit.

‘liever gisteren dan vandaag’ Roland zelf zag een transplantatie meteen zitten. ‘Liever gisteren dan vandaag, heb ik gezegd.’ Na veel onderzoeken, lang beraadslagen met diverse specialisten en een grondige voorbereiding kreeg hij groen licht. Chapelle: ‘Zo’n

transplantatie is op en top teamwerk. Ik spreek dan over chirurgen, maag darmspecialisten, anatoompathologen, inten sivisten, specialisten in infectieziekten, transplantatiecoördinatoren, diëtisten, verpleegkundigen, de stomaverpleegkundige …’

Op 4 mei 2012 diende zich een geschikt donororgaan aan. ‘De transplantatie verliep vlot’, vertelt Chapelle. ‘Het bestaande stoma sloten we aan op de getransplanteerde darm. Om de darm voorlopig te sparen en gemakkelijk biopsies te kunnen uitvoeren, legden we verderop een tijdelijk stoma aan.’ In de weken daarna werd de TPN afgebouwd. Roland bleef niet helemaal gespaard van complicaties, maar afstoting bleef uit en er traden ook geen ernstige infecties op. Begin juli mocht hij naar huis.

kartonnen beschuitje Roland: ‘Ik ga nu nog drie keer per week naar het UZA en slik nog 27 pillen per dag, maar ik kan weer een

leven opbouwen. Zo gaan we weer op pad met de mobilhome.’ Ook kan hij weer vrijwel normaal eten. ‘Dat eerste beschuitje in het ziekenhuis smaakte als karton’, lacht hij. ‘Net alsof mijn smaakpapillen nog niet mee wilden. Intussen eet ik echter als een wolf.’

Voorlopig is een dunnedarmtransplantatie alleen weggelegd voor patienten bij wie TPN geen optie meer is, bijvoorbeeld door complicaties. Om als standaard alternatief voor TPN in aanmerking te komen, zijn de risico’s van een transplantatie voorlopig nog te groot. ‘Zoals bij elke orgaantransplantatie is de levensduur van de donordarm ook eindig’, vervolgt Chapelle. ‘Na vijf jaar werkt het orgaan nog bij gemiddeld 50 à 60% van de patiënten. Doordat bij Roland alles echter goed verloopt, zijn we voor hem optimistisch.’

Roland geniet intussen opnieuw van alle grote en kleine dingen. ‘Er kan altijd iets mis lopen, maar daar denk ik zo min mogelijk aan. Ik probeer gewoon weer mijn leven te leiden’, klinkt het.

018

Dr. Thiery Chapelle: ‘Een dunnedarmtransplantatie is zeker geen standaard alternatief

voor totale parenterale voeding. Daarvoor zijn de risico’s voorlopig nog te groot.’

Dienst hepatobiliaire, transplantatie en endocriene heelkunde, T 03 821 56 60 info

019maguza

rubriek

In 2030 zal wellicht één Belg op

tien diabetes hebben. Overgewicht

en een zittende levensstijl spelen

een grote rol in die evolutie. Ook

zwangerschapsdiabetes is aan een

opmars bezig en bij een groeiend

aantal kinderen wordt diabetes

vastgesteld. De behandeling is

maatwerk, afgestemd op elke

individuele patiënt. Het suikergehalte

onder controle krijgen is het eerste

doel, maar zeker niet het enige.

maguza zorgmagazIne van het Uza – oktober 2012 – #90

dossier diabetes

zieksuiker-

020

bij diabetes of suikerziekte is het suikergehalte in het bloed te

hoog. Oorzaak is een gebrekkige of afwezige productie van insuline, een hormoon dat in de pancreas wordt aangemaakt en ervoor zorgt dat de suiker of glucose uit onze voeding in onze cellen wordt opgenomen. Bij type 2 diabetes, ook gekend als ouderdomsdiabetes, wordt er minder insuline aangemaakt of werkt dat hormoon niet naar behoren. Bij type 1 diabetes is er in het geheel geen insulineproductie. 85 à 90 procent van de diabetici heeft type 2 diabetes, vaak als een gevolg van overgewicht en een zittende levensstijl.

De behandeling van diabetes is erop gericht de verhoogde bloedsuikerwaarden opnieuw tot een normaal niveau te brengen. Een te hoog glucosegehalte tast op termijn immers de bloedvaten aan. Dat kan leiden tot ernstige complicaties als nierfalen, oogproblemen, chronische voetwonden of hart en vaatziekten. Bij een te lage sui

dossier diabetes

Prof. dr. Luc Van Gaal,

diensthoofd diabetologie

Prof. dr. Christophe De Block

In beeld een insulinepomp, die continu een hele lage dosis insuline via een dun

kathetertje tot in de buikholte brengt.

021maguza

kerwaarde riskeren patiënten dan weer een hypo. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren doordat de patiënt te veel insuline heeft ingespoten of doordat hij tijdelijk meer energie verbruikt door lichamelijke inspanning. Er is dan een plots tekort aan suiker in het bloed, met onder meer concentratieverlies, beven en transpireren tot gevolg.

een kilootje minder De manier van behandelen hangt sterk samen met het type diabetes. Bij type 2 diabetes is een aanpassing van de levensstijl – lees: gezonder eten, meer bewegen, gewichtsverlies – cruciaal. De meeste patiënten nemen ook medicijnen in.

‘De afgelopen jaren is er veel onderzoek gebeurd naar medicatie die beter inspeelt op de specifi eke noden van de patiënt’, zegt prof. dr. Luc Van Gaal, diensthoofd diabetologie. ‘Er wordt gestreefd naar betere bloedsuikercontrole, minder hypo’s en gewichtsverlies. De bestaande middelen schieten op die vlakken vaak tekort. Zo bereikt minder dan de helft van de patiënten de beoogde bloedwaarden en veroorzaken nogal wat medicijnen gewichtstoename.’ Belangrijk is ook dat de medicijnen de kans op hart en vaatziekten niet verhogen of zelfs verkleinen. Diabetici lopen immers een groter risico op hart en vaataandoeningen. De nieuwe geneesmiddelen werken vooral in op de vetcellen, de darmen en de nieren.

Ook vermageringschirurgie is belangrijker geworden. Almaar meer patienten ondergaan een gastric bypass, een ingreep waarbij de maag in twee compartimenten wordt verdeeld en het voedsel letterlijk aan een deel van de dunne darm voorbijgaat. Uit onderzoek binnen de dienst is gebleken dat die operatie als bijkomend eff ect heeft dat de aanmaak van bepaalde hormonen toeneemt. Dat leidt tot extra gewichts

verlies, maar ook tot een betere suikercontrole.

‘Daaruit is op zijn beurt een nieuwe therapie ontstaan: de GLP1injectie’, licht Van Gaal toe. ‘Door het darmhormoon in kwestie bij de patiënt in te spuiten verliest hij gewicht en verlaagt zijn bloedsuiker. Voorlopig moet dat dagelijks gebeuren, maar we onderzoeken hoe we dit kunnen terugbrengen naar een wekelijkse of zelfs maandelijkse inspuiting.’ Een bijkomend voordeel van de behandeling is dat de bloeddruk daalt en dat ze een positief eff ect heeft op hart en bloedvaten.

Type 2 diabetici worden steeds vaker op maat behandeld. ‘Naargelang hun

groot worden met diabetes

Dienst pediatrie, T 03 821 31 82info

specifi eke noden – bijvoorbeeld een verhoogd risico op hart en vaatziekten, hypo’s of overgewicht – schrijven we medicatie voor die ook die problemen aanpakt’, aldus Van Gaal.

dansen op het slappe koord De behandeling van type 1 diabetes is belastender. De meeste patiënten moeten vier keer per dag insuline spuiten: voor elke maaltijd en voor het slapengaan. ‘Een moeilijke evenwichtsoefening’, zegt diabetoloog prof. dr. Christophe De Block. ‘Wil je de bloedsuikerwaarde echt laag houden, dan moet je voldoende insuline spuiten. Je riskeert dan echter hypo’s doordat de

Jaarlijks wordt in België bij meer dan 300

kinderen jonger dan 14 jaar de diagnose

type 1 diabetes gesteld. Ooit worden

die kinderen groot en moeten ze zelf de

verantwoordelijkheid voor hun behan-

deling dragen. Dat is niet altijd evident.

‘We zien wereldwijd dat patiënten van

18 jaar en ouder hun diabetesbehande-

ling wel eens durven te verwaarlozen,

omdat hun hoofd er in die levensfase

niet naar staat’, zegt pediater prof. dr.

Raoul Rooman.

De gevolgen zijn navenant. Als een

jonge diabetespatiënt vijf of tien jaar

systematisch te weinig insuline spuit,

kan dat rond de leeftijd van 25 of

30 jaar uitmonden in de eerste compli-

caties, zoals kleine letsels in het netvlies

of beginnende

nierproblemen.

Net daarom

is de overgang

van het kinderdi-

abetesteam naar de

‘volwassen’ aanpak op de dienst endo-

crinologie cruciaal. Rooman: ‘Consul-

taties worden dan veel korter en de

patiënt wordt minder bemoederd. Om

die overgang zo vlot mogelijk te laten

verlopen kondigen wij de overstap een

jaar vooraf aan en laten we de patiënt

vooraf kennismaken met het andere

team. De laatste consultatie doet de

kinderdiabetoloog bij voorkeur samen

met de diabetoloog van de dienst

endocrinologie.’

022

bloedsuiker al eens té laag zakt. Is het glucosegehalte echter continu te hoog, dan liggen op termijn complicaties op de loer. Minder dan 40 procent van de patiënten slaagt erin om zijn suikerwaarden binnen de streefwaarden te houden.’

De ene patiënt is de andere niet. De Block: ‘Je moet aanvoelen in hoever iemand zijn diabetes wil en kan managen. Aan sommigen moet je niet vragen om te beginnen tellen en rekenen. 10 à 15 procent van onze patiënten volgt dan ook een vast schema, waarbij ze telkens dezelfde dosis inspuiten. De grootste groep meet vier keer per dag zijn glucosegehalte via een vingerprik en past zo de dosis aan. En dan is er nog een groep van zo’n 20 procent die de dosis bepaalt aan de hand van het gemeten glucosegehalte, gecombineerd met wat ze gaan eten. Zo hou je de bloedsuikerspiegel het best onder controle, maar je moet wel kunnen inschatten welke impact voeding op je suikerwaarden heeft. Dat is best moeilijk.’

bloedsuiker te laag? alarm! Voor patiënten met sterk schommelende bloedsuikerwaarden of nachtelijke hypo’s is een insulinepomp een goede oplossing. Dat is een toestelletje ter grootte van een gsm dat continu een heel lage dosis insuline via een dun kathetertje tot in de buikholte brengt. Zo kunnen ze de dosis uur per uur instellen. ‘Een stap verder is een insulinepomp gekoppeld aan continue glucosemeting’, vervolgt De Block. ‘Een kleine sensor meet dan elke 1 à 3 minuten het glucosegehalte. Gaat de waarde gevaarlijk omlaag of omhoog, dan klinkt er een alarm. Bij een dreigende hypo wordt de insulinepomp automatisch uitgeschakeld. Helaas wordt dat systeem nog niet terugbetaald.’

Een belangrijke pijler binnen de behandeling is diabeteseducatie. De dienst telt vijf diabeteseducatoren die patiënten stap voor stap leren wat ze moeten weten over hun aandoening en therapie en die hen motiveren de behandeling nauwgezet te volgen. Patiënten kunnen altijd met hun vragen bij hen terecht.

dossier diabetes

gen maakt zwaarliJvig

Wetenschappers van de Universiteit

Antwerpen (UA) en het UZA ontdekten

in samenwerking met buitenlandse col-

lega’s een gen dat wellicht een belang-

rijke rol speelt in de ontwikkeling van

obesitas en type 2 diabetes. Het gaat

om een zogenaamde ‘lipid sensor’: het

gen bepaalt mee of en hoe vetpartikels

in het lichaam worden opgeslagen. Of

met andere woorden, waarom bij over-

matige inname van calorieën de ene

persoon wel verzwaart en de andere

niet. Onderzoekers prof. dr. Wim Van

Hul en prof. dr. Luc Van Gaal beschou-

wen dit als een belangrijke eerste

stap, die hopelijk op termijn tot nieuwe

behandelingen kan leiden.

Dienst endocrinologie, diabetologie en metabole ziekten, T 03 821 32 75info

Minder dan 40 procent van de patiënten slaagt erin om zijn suikerwaarden binnen de streefwaarden te houden.

zwanger metdiabetes?

waarom is er vandaag meer aandacht voor diabetes tijdens de zwangerschap? Dr. Ann Verhaegen, endocrinoloog: ‘Vrouwen krijgen later kinderen én er zijn meer jonge mensen met overgewicht. Daardoor zien we vandaag vaker dan vroeger zwangere vrouwen met nog niet ontdekte type 2 diabetes. Ook het aantal gevallen van zwangerschapsdiabetes, een voorbijgaande vorm die zich vaak pas na 24 weken zwangerschap ontwikkelt, neemt toe.

wat zijn de risico’s van zwangerschapsdiabetes? Verhaegen: ‘Vaak zijn de baby’s te zwaar, met als gevolg onder meer een groter risico op vroeggeboorte, keizersnede en problemen met de baby tijdens de bevalling. De kans op een hoge bloeddruk en zwangerschapsvergiftiging bij de moeder neemt eveneens toe. Vrouwen met zwangerschapsdiabetes lopen bovendien zeven keer meer risico om na hun zwangerschap type 2 diabetes te ontwikkelen. Ten slotte lopen hun baby’s later zelf meer kans op overgewicht.’

wat met vrouwen die al diabetes hadden? Verhaegen: ‘Bij een slecht gecontroleerde diabetes loopt de baby veel meer risico op aangeboren afwijkingen. Ook is er meer kans op een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap, op zwangerschaps

vergiftiging en vroeggeboorte. Moeders met een slechte bloedsuiker regeling of diabetes verwikkelingen tijdens de zwanger schap hebben zelfs een verhoogd risico op overlijden. Dat alles kun je gelukkig grotendeels voorkomen door een goede bloedsuiker controle. Daarom worden de bloedsuikerwaarden bij vrouwen met gekende diabetes al maanden voor een geplande zwangerschap opti maal opgevolgd.’

hoe wordt diabetes tijdens de zwangerschap behandeld? Verhaegen: ‘Bij zwangerschapsdiabetes volstaat het meestal om de voeding aan te passen en de bloedsuikerwaarden meermaals per dag te meten. Indien nodig moet de zwangere ook insuline spuiten.’

wat verandert er aan de screening? Verhaegen: ‘De Vlaamse Vereniging voor Gynaecologie en Obstetrie, de Vlaamse Diabetes Vereniging en huisartsenvereniging Domus Medica hebben nieuwe richtlijnen opgesteld. Ze raden een nuchtere bloedsuikertest aan bij alle vrouwen met een zwangerschapswens, en bij zwangeren al tijdens de eerste zwangerschapscontrole. Zo wordt een vooraf bestaande diabetes veel sneller opgespoord. Als die eerste test normaal is, wordt een suikerbelastingscurve gepland tijdens de 24e tot 28e zwangerschapsweek, om alsnog zwangerschapsdiabetes op te sporen.’

Als een vrouw zwanger wordt terwijl ze zonder het te weten diabetes

heeft, houdt dat allerlei gevaren in voor haarzelf en de baby. Ook

zwangerschapdiabetes is niet zonder risico’s. Voortaan worden moeders in spe

daarom vroeger gescreend op diabetes. Vijf vragen over het wat en waarom.

023maguzamaguza 023

024

dossier diabetes

sport op voorschrift

uit studies blijkt keer op keer dat diabetici te weinig beweging

nemen. Vooral bij type 2 diabetici is dat niet zo verwonderlijk. Vaak liggen overgewicht en een zittende levensstijl immers aan de basis van hun ziekte. Ook bij type 1 diabetici staat sport niet altijd hoog op het prioriteitenlijstje, soms omdat ze bang zijn voor schommelingen in hun bloedsuikerspiegel.

‘Als diabetici meer gaan bewegen, heeft dat nochtans een uitermate positief effect’, onderstreept prof. dr.

Gaëtane Stassijns, waarnemend diensthoofd fysische geneeskunde. ‘Hun suikerspiegel is beter te controleren, een effect dat tot 72 uur na de sportactiviteit aanhoudt. Daarnaast heeft sport ook een positieve invloed op bloeddruk, cholesterolgehalte en gewicht. Dat doet op zijn beurt het risico op hart en vaatziekten dalen, aandoeningen waarvoor diabetici meer aanleg hebben. Beweging vormt dus eigenlijk een belangrijk onderdeel van de behandeling.’

is er een dokter aanwezig? Op eigen houtje beginnen sporten lukt vaak echter niet. Stassijns: ‘Niet dat diabetici alleen maar onder medische begeleiding kunnen sporten, maar voor veel patiënten is het wel nuttig om via een aangepast programma te starten. Wij kunnen advies geven over hoe en

Veel diabetici doen te weinig aan sport. Nochtans gaan

diabetes en beweging prima samen, als het op de juiste manier

gebeurt. De dienst fysische geneeskunde start nu met een

bewegingsprogramma om diabetespatiënten op weg te helpen.

Dienst fysische geneeskunde, T 03 821 31 96, dienst diabetologie, T 03 821 32 75infoProf. dr. Gaëtane Stassijns

maguza 025

sport op voorschrift

cholesterol onder controle houden

Diabetici hebben er nog meer

dan anderen belang bij om hun

cholesterolgehalte onder controle

te houden. Door de opstapeling

van suiker in hun bloed raken de

wanden van hun grote bloedva-

ten immers al sneller aangetast.

Als ook de LDL, de zogenaamde

‘slechte’ cholesterol, op de vaat-

wanden inbijt, wordt het risico op

hart- en vaatziekten nog groter.

‘Helaas slagen weinig diabetes-

patiënten erin hun cholesterol-

gehalte laag genoeg te houden.

Dat komt voor een stuk doordat

ze door hun diabetes net meer

aanleg hebben voor een ver-

hoogd cholesterolgehalte, maar

ook omdat we gewoon niet

genoeg onze tanden zetten in het

probleem’, zegt diabetoloog dr.

Marcel Twickler.

Met gezonder eten en meer bewe-

gen komen patiënten vaak al een

eind. Daarnaast krijgen de meeste

diabetici cholesterol verlagers

voorgeschreven. Veel wordt ver-

wacht van een aantal nieuwe

medicijnen die binnenkort op de

markt komen. ‘Daarnaast moeten

we de patiënt vooral meer motive-

ren’, vindt Twickler. ‘Uit onderzoek

blijkt immers dat liefst 40% van

de patiënten de voorgeschreven

medicatie niet slikt. Patiëntenedu-

catie is dan ook cruciaal.’Dienst fysische geneeskunde, T 03 821 31 96, dienst diabetologie, T 03 821 32 75

wat en als er in de beginfase dan toch een medisch probleem opduikt, is er altijd een specialist aanwezig. Vandaar het idee om op onze dienst een bewegingsprogramma voor diabetici aan te bieden.’

Patiënten komen drie maanden lang twee keer per week trainen. Voor ze starten, gaan ze op controle bij de diabetoloog. Die gaat na of hun diabetes genoeg onder controle is om te sporten. Afhankelijk van hun leeftijd

of eventuele andere medische problemen volgen daarna nog andere onderzoeken. De revalidatiearts gaat na of er andere tegenaanwijzigingen zijn en maakt een programma op maat. Soms zijn er beperkingen: zo is intensieve krachttraining niet geschikt voor patienten met netvliesaantasting of een hoge bloeddruk. Stassijns: ‘Ook wij bekijken vanuit onze hoek welke oefeningen voor de patiënt geschikt zijn. Iemand met grote voetproblemen zullen we bijvoorbeeld niet op de loopband zetten, daarvoor zoeken we een alternatief. Op basis van de conditie en de gezondheidstoestand van de patiënt werken we vervolgens een persoonlijk revalidatieplan uit.’ Geeft de arts zijn fi at, dan kunnen patiënten beginnen trainen onder begeleiding van een kinesitherapeut.

haast en spoed… Het programma bestaat in principe uit duurtraining, bijvoorbeeld fi etsen of lopen, én krachttraining. Uit studies is gebleken dat die combinatie de beste resultaten oplevert. ‘We bouwen het programma geleidelijk op’, beklemtoont Stassijns. ‘Want we willen uiteraard niet dat patiënten een hypo krijgen tijdens het sporten. En alles gebeurt erg gecontroleerd.’ Patiënten gaan tijdens het programma ook regelmatig op controle bij

de revalidatiearts en de diabetoloog. ‘Bedoeling is dat patiënten ook thuis

oefenen en dat ook na het programma blijven doen’, vervolgt Stassijns. ‘Het best is om de inspanning te spreiden over de week. Ook op dat vlak geven we tips, want niet elke sport is geschikt voor alle diabetici. Een sport waarbij veel spiergroepen worden aangesproken, bijvoorbeeld zwemmen, is zeker goed. Al raden we vooral aan een sport te kiezen die ze graag doen, of dat nu fi etsen, tennissen of roeien is. Zo houden patiënten het sporten het langst vol.’ Het idee is dat de deelnemers na het programma genoeg inzicht hebben en voldoende gemotiveerd zijn om op eigen initiatief te blijven bewegen. ‘Het is natuurlijk niet de bedoeling dat ze levenslang in een ziekenhuis blijven sporten. Ze moeten zelf leren vliegen’, zegt Stassijns.

« Het programma bestaat uit duurtraining, bijvoorbeeld fi etsen of

lopen, én krachttraining. Dat levert de beste resultaten op.

026

Recent ben ik twee keer opgenomen omdat ik m’n bloedsuikerwaarden niet onder controle kreeg. Toen stonden de diabeteseducatoren vaak aan m’n bed, bijna met opgeheven vingertje. Ze drukten me op het hart dat ik mijn ziekte meer ter harte moest nemen en dat ik sneller moest bellen bij problemen. Ik weet dat ik altijd bij hen terecht kan, maar ik wil alles te veel op eigen houtje oplossen.

Die insulinepomp is wel een luxe. Als ik een koekje meer eet, verhoog ik gewoon mijn dosis een beetje, heel gemakkelijk. Wil ik gaan zwemmen, dan koppel ik het toestelletje even af. En ik stop het pompje gewoon in mijn broekzak, niemand die het ziet. Al bij al valt het best mee om met diabetes te leven.’

negentien was hij toen de diagnose type 1 diabetes werd gesteld.

‘Ik was al weken heel vermoeid, had gezichtsproblemen en krampen in mijn benen en ik had voortdurend dorst’, herinnert hij zich. ‘Vermoeidheid, dacht ik. Tot het echt niet meer ging en ik me op de spoed van het UZA aanmeldde. Na tien minuten wisten ze daar hoe laat het was.

Ik werd toen een week opgenomen om mijn bloedsuikerwaarden weer onder controle te krijgen en mij de behandeling aan te leren. Er kwam toen zoveel op me af dat ik amper tijd had om bij de diagnose stil te staan. Insuline spuiten heb ik nooit gedaan, ik koos meteen voor een insulinepomp. Ik vond dat zelfs een beetje cool. Terug thuis was het zoeken. Voortdurend

meten en koolhydraten tellen, dat was wennen. De gedachte dat dat de rest van m’n leven moest, viel me zwaar. Ik wilde zeker weten of het écht niet zonder kon en heb een keer een week geen insuline gespoten. Geen goed plan, ondervond ik.

glucosemeter in de rugzak Het is niet altijd gemakkelijk mijn behandeling vol te houden. Ik studeer, zit op kot in Gent en werk af en toe. Laatst ben ik een maand liftend door Europa getrokken. Dan denk je er niet altijd aan om te prikken. Soms zeggen mijn vrienden, Drie-ies, wordt het nu geen tijd om je bloedsuiker te meten? Diabetes heb je elke dag, maar soms wil je er gewoon even niet mee bezig zijn.

‘die insulinepompvond ik wel cool’

Jong zijn en diabetes

hebben, het is geen evidente

combinatie. Dat ondervindt

ook Dries Van Itterbeeck

(21). ‘Als ik weer eens te

nonchalant ben geweest,

geven de diabeteseducatoren

me naar m’n voeten’, lacht hij.

dossier diabetes

advertentie

Vragen over kanker?

V.u

.: A

nnem

ie D

e W

inte

r, K

onin

gsst

raat

217

, 121

0 B

russ

el –

vor

mge

ving

: ww

w.k

alm

an.b

e -

2012

Bel of mail ons!

[email protected]

> Open: enkel op werkdagen van 8 tot 17.30 uur (schoolvakanties van 7 tot 18 uur)

> Meer info: op www.uza.be of aan het onthaal

de SpeelvogelGratis professionele kinderopvang tot 11 jaar

tijdens uw raadpleging of bezoek

speelvogel_2012.indd 1 18/09/2012 9:21:56

advertentie

gezond

bedtiJd, bedstriJd?

slaapproblemen biJ kinderen

maguza 029

bijna drie op tien kinderen krijgt ooit te maken met een slaappro

bleem. ‘Dat kan deel uitmaken van de gewone ontwikkeling’, zegt Verhulst. ‘Als het probleem echter chronisch wordt of escaleert, zoek je beter hulp. Dat kan bij de huisarts of de kinderarts of via Kind en Gezin. Zij kunnen je indien nodig doorverwijzen.’

Soms ligt een medische aandoening aan de basis van het probleem, zoals snurken, slaapapneu, eczeem of een allergie. Daarnaast bestaan er uiteenlopende slaapproblemen die vaak typisch zijn voor een bepaalde leeftijd. Enkele veel voorkomende problemen én tips in een notendop.

Als een kind nacht na nacht moeilijk

inslaapt of doorslaapt, kan het hele

gezin onder druk komen te staan.

Hoe komt zoiets, en vooral: wat

doet u eraan? ‘Een slaapprobleem

is vaak aangeleerd’, zegt dr. Stijn

Verhulst, verantwoordelijk voor het

slaapcentrum van de dienst pediatrie.

030

gezond

moment zo kort en saai mogelijk. Maak zo weinig mogelijk licht en lawaai. Begin zeker geen lange uitleg en haal uw kind niet uit zijn bed.

• Het is normaal dat u uw kind bij ziekte of in een moeilijke periode extra aandacht geeft. Herstel echter de normale situatie als die periode voorbij is.

lagereschoolkinderen: ‘ik ben bang’ Een veelvoorkomend slaapprobleem bij kinderen vanaf pakweg zes jaar is angst om te gaan slapen. Probeer uw kind in dat geval gerust te stellen, zorg voor een nachtlampje en geef het de kans om over zijn angst te praten. Soms is de melding dat het niet kan slapen ook een noodkreet en zit het kind slecht in zijn vel, bijvoorbeeld door problemen op school. In dat geval is er soms psychologische begeleiding of relaxatietherapie nodig.

Ligt uw kind lang wakker? Misschien heeft het gewoon minder slaap nodig. Laat het eventueel een paar keer later gaan slapen. Als het ‘s morgens gemakkelijk uit bed raakt en overdag goed functioneert, is het tijd om het beduur aan te passen.

tips • Geef als ouder duidelijke grenzen

aan en zorg voor regelmaat. • Hou vast aan een vertrouwd

slaap ritueel.• Beloon goed gedrag en negeer

on gewenst gedrag.• Vermijd afl eiding. Een computer of

televisie op de kamer is geen goed idee. Dat geldt uiteraard ook voor

kleine kindjes, grote slaapproblemen Slaapproblemen bij baby’s, peuters en kleuters zijn bijna altijd onbewust aangeleerd door de ouders. Verhulst: ‘We zien vaak dat baby’s en kleine kinderen niet alleen kunnen inslapen omdat ze dat eenvoudigweg nooit hebben geleerd. Als ouders bijvoorbeeld de gewoonte hebben bij hun kind te blijven tot het slaapt, zal het ook niet alleen opnieuw kunnen inslapen als het ’s nachts wakker wordt. Vandaar is het belangrijk om baby’s vanaf vier maanden wakker in hun bedje te leggen en ze gewoon te maken van alleen in slaap te vallen. Een tut of knuff el kan helpen, en bovendien is die er ook als het kind ‘s nachts wakker wordt.’

Omdat veel ouders met kinderen van die leeftijd dezelfde (gedrags)problemen ervaren, organiseerde de dienst pediatrie slaaplessen voor die groep. De ouders kregen in drie sessies informatie en advies en konden vragen stellen en ervaringen uitwisselen. Het initiatief wordt zeker nog herhaald.

tips • Vermijd een overdaad aan prikkels in

de slaapkamer van uw baby.• Zorg vanaf het begin voor een duide

lijk onderscheid tussen dag en nacht.• Verhuis uw baby tegen zijn eerste ver

jaardag naar een eigen slaapkamer. • Hou speelgoed indien mogelijk uit de

slaapkamer. Zo is er minder afl eiding.• Zorg voor een vast slaapritueel: pyjama

aan, tandjes poetsen, verhaaltje lezen …• Begint uw kind te huilen of te roe

pen, troost het dan, maar hou het

hoeveel slaap heeft miJn kind nodig?

• 0 – 3 maanden: 16 à 20 uur

• 3 – 12 maanden: 13 à 14 uur

• 1 – 3 jaar: 12 à 13 uur

• 4 – 7 jaar: 10 à 11 uur

• 8 – 11 jaar: 9 à 10 uur

• 12 – 15 jaar: 8 à 10 uur

oudere kinderen.• Zorg voor een gezellige slaapkamer

waarin het kind zich goed voelt.

tieners: ritme op hol Middelbareschoolkinderen kampen vooral met inslaapproblemen. Dat heeft vaak te maken met veranderingen in het bioritme en de hormoonproductie, die op zich normaal zijn. Verhulst: ‘Als tieners steevast pas rond middernacht in slaap vallen, stellen we soms voor dat ze pas rond dat uur gaan slapen en vanaf dan hun bedtijd geleidelijk vervroegen. Soms schrijven we ook tijdelijk melatonine voor. Dat is het hormoon dat ervoor zorgt dat we slaperig worden. Voor tieners geldt grotendeels hetzelfde advies als voor volwassenen met slaapproblemen.’

tips • Een vast ritme helpt. Dus zoveel

mogelijk rond dezelfde tijd gaan slapen en opstaan en niet uitslapen in het weekend.

• Kort voor bedtijd vermijden tieners beter televisie, computer, gsm en dergelijke. Zoniet komen ze moeilijk tot rust. Bovendien remt een lichtscherm de productie van melatonine af.

• Vermijd afl eiding in de slaapkamer (zie boven).

• Ook nu blijft een vast slaapritueel zinvol (bijvoorbeeld nog wat lezen, wat water drinken …)

• Stel eventueel voor om de wekker op een nietzichtbare plaats te zetten, zodat uw tiener zich niet druk maakt als het almaar later wordt.

3 – 12 maanden: 13 à 14 uur

Slaapcentrum voor kinderen, T 03 821 32 51

Nieuwe infosessies voor ouders over slaapproblemen bij kinderen worden aangekondigd op www.uza.be.

info

gezond

onvergeteliJk

maguza 031

‘Je maakt in een ziekenhuis zowel drama-tische als onvergetelijke momenten mee. Zo is er een jonge patiënte van 21 die mij altijd gaat bijblijven. Een guitig meisje, heel beleefd, maar altijd te vinden voor een kwajongensstreek of wat geplaag. Ze kwam samen met haar moeder op consul-tatie met ernstige pijn in haar schouder. Na enkele onderzoeken bleek ze een kwaadaar-dig gezwel in haar schouder en de omlig-gende spieren te hebben. Dat nieuws zorgde natuurlijk voor tranen, ook haar mama was heel emotioneel. Maar niet veel later zat zij haar moeder te troosten en zei ze heel levenslustig: ‘We gaan ervoor!’ Ze moest chemotherapie en een operatie

ondergaan. Van de chemo was ze heel ziek, maar ze bleef toch lachen en het geplaag ging heen en weer, afgewisseld met diep-gaande, soms emotionele gesprekken. Ik heb echt veel respect voor de manier waarop ze met haar miserie omging: zo levenslus-tig en optimistisch. Na de operatie moest ze nog lang in het ziekenhuis blijven. Op een dag wandel ik binnen en zit ze met een hoop vriendinnen sushi te eten op het bed. Ik moest natuurlijk proeven, dat was heel leuk. Van haar Oosterse grootmoeder kreeg ik als bedankje een zak gedroogd fruit, met dingen die ik nog nooit had gege-ten, zoals gedroogde moerbei en andere nog steeds ondefi nieerbare vruchten. Intussen is ze genezen verklaard, maar ik volg haar natuurlijk nog verder op. Als ik haar naam zie staan op de patiëntenlijst van de dag, word ik altijd vrolijk. Dan is mijn dag goed!’

haar naam maakt miJn dag goed!

UZAmedewerkers over een patiënt of moment om nooit te vergeten.

Prof. dr. Johan Somville ontmoette een jonge twintiger met zoveel levenslust, dat de gedachte aan haar hem nog steeds doet glimlachen. UZA, Wilrijkstraat 10, 2650 Edegem

(inrit parking via Drie Eikenstraat 655)

oncorevalidatieprogramma najaar 2012 Het oncorevalidatieprogramma helpt u om uw fysieke en mentale kracht te herwinnen tijdens of na een kankerbehandeling.• Lichaamstraining: alleen of in groep aan uw fi theid

en conditie werken op eigen tempo. Elke dinsdag en donderdagnamiddag op de dienst fysische geneeskunde, route 150.

• Welzijnssessies: bijeenkomsten in de namiddag met informatie en tips over een aan kanker gerelateerd thema.

Data: • Oktober: 4, 11, 18, 25• November: 8, 15, 22, 29• December: 6, 13Inschrijven: Meer info en inschrijven via 03 821 50 72.Locatie: UZA

infoavond over kanker Patiënten met kanker, familie, vrienden, medewerkers en alle andere geïnteresseerden zijn hartelijk welkom op de infoavonden over kanker.Data: • 16 oktober: Antihormonale therapie bij gynaecologische

tumoren• 4 december: De werking van de Stichting tegen kankerInschrijven: Inschrijven via [email protected] of 03 821 35 80.Locatie: Auditorium Kinsbergen, UZA, 19u.

prenatale infoavond Tijdens deze avonden komt u alles te weten over het natuurlijk verloop van de arbeid, bevalling, pijnbeleving, kraamperiode, babyvoeding en het belang van bekkenbodemtherapie. Als afsluiter voorzien we een rondleiding op de materniteit.Data: 12 en 19 novemberInschrijven: Inschrijven via 03 821 33 50.Locatie: Auditorium Kinsbergen, UZA, 19u30

agenDa Uza

032

gezond

eén op drie à vier vrouwen krijgt in haar leven te maken met inconti

nentieproblemen. Een aanzienlijk aantal, dat in werkelijkheid waarschijnlijk nog hoger ligt. ‘Urineverlies is vooral bij jonge vrouwen nog altijd een groot taboe; vaak durven ze niet naar buiten te komen met hun probleem’, zegt prof. dr. De Wachter. ‘Jammer, want urineverlies is in veel gevallen eenvoudig te behandelen, vooral als het om de frequente vormen gaat.’

welke zijn de frequentste vormen? Vermandel: ‘De twee meest voorkomende zijn inspannings of stress

incontinentie en urge of aandrang incontinentie. Bij inspanningsincontinentie verlies je enkele druppels urine wanneer je een inspanning doet zoals springen, hoesten of niezen. Bij aandrangincontinentie voel je heel plots een sterke drang om te plassen en bereik je niet tijdig het toilet. Er bestaan ook mengvormen van de twee.’

wat is de oorzaak van urineverlies? Prof. dr. De Wachter: ‘Bij stressincontinentie zijn vaak de bekkenbodemspieren verzwakt als gevolg van zwangerschap en bevalling. Zelfs tien jaar later kan dat nog incontinentie veroorzaken. Ook druk door over gewicht of constipatie kan een rol spelen. Leeftijd is een extra belastende factor, zeker bij aandrangincontinentie. Incontinentie neemt toe met de leeftijd en is een vrij groot probleem bij bejaarden in rusthuizen – al zit daar vaak ook de beperkte

Incontinentie is voor de meeste jonge vrouwen

een ver-van-mijn-bedshow. Ongewild urineverlies kan

echter op elke leeftijd voorkomen. Alexandra Vermandel,

kinesitherapeute, en prof. dr. Stefan De Wachter, uroloog,

vertellen alles wat u wilde weten over incontinentie,

maar nooit durfde te vragen.

met gedruppel naar de dokterurineverlies biJ vrouwen

tips om urineverlies te vermiJden

• Zwanger of net bevallen? Train dan samen

met een bekken bodem kinesitherapeut uw

bekken bodemspieren.

• Vermijd overgewicht en constipatie.

• Drink voldoende, maar in kleine hoeveel-

heden en vermijd prikkelende dranken zoals

koffie en cola.

• Stop met roken.

• Beweeg voldoende.

wat houdt bekkenbodemtherapie precies in? Vermandel: ‘De behandeling bestaat voornamelijk uit het aanleren van correcte willekeurige bekkenbodemsamentrekking, oefeningen en tips om je bekkenbodemspieren te versterken en optimaal te leren gebruiken. Als je elke dag ongeveer drie minuten oefent en je oefeningen integreert in je dagelijks leven, kun je na een maand al verbetering voelen. Daarnaast zul je ook je gedrag eventueel moeten aanpassen: niet meer roken, meer bewegen, op een correcte manier plassen, ver mageren, constipatie vermijden …’

wat zijn de alarmsignalen? Prof. dr. De Wachter: ‘Als je meer dan 8 tot 10 keer per dag moet plassen bij een normale vochtinname van 1,5 tot 2 liter kan er sprake zijn van een functiestoornis van de lagere urinewegen. Je kunt het probleem verminderen door enkele gedragsmaatregelen (zie ook kader).

met gedruppel naar de doktermobiliteit van de oudere personen voor iets tussen. Tot slot zijn er nog enkele andere medische aandoeningen, zoals een overloopblaas, infecties of stenen in de blaas, die urine verlies kunnen veroorzaken.’

welke behandelingen bestaan er? Prof. dr. De Wachter: ‘De therapie hangt af van de vorm van incontinentie waaraan je lijdt. In eerste instantie zijn adviezen in verband met de levensstijl van belang. Als je last hebt van druppelverlies bij een inspanning, kan voorts bekkenbodemtherapie als eerste behandeling worden gevolgd. Tot zo’n 70% van de patiënten met stress incontinentie is daarmee geholpen. Patiënten met aandrangincontinentie krijgen naast bekkenbodemtherapie soms ook medicatie toegediend. De meeste problemen kunnen met die twee behandelingen opgelost worden. Pas in laatste instantie gaan we over tot een operatie.’

Ben je een vrouw ouder dan 18 jaar en heb je

last van inspanningsincontinentie, dan kun je

deelnemen aan een studie over een nieuwe

niet-operatieve behandeltechniek. Je krijgt een

gratis behandeling en vergoeding voor tijd en

reiskosten. Geïnteresseerd? Contacteer Katleen

Derickx, T 03 821 47 34 of katleen.derickx@

uza.be. Meer info op www.bladdercomfort.com.

nieuwe behandeling gratis uitproberen

Heb je al eff ectief last van urineverlies, ook al zijn het maar een paar druppels, stap dan zo snel mogelijk naar een uroloog. Die kan met enkele eenvoudige vragen en testen een inschatting maken van het type incontinentie en de ernst ervan. Negeer het probleem in elk geval niet, want urineverlies gaat bijna nooit vanzelf over. Integendeel: vaak wordt het probleem na verloop van tijd alleen maar erger.’

deelnemen aan een studie over een nieuwe

niet-operatieve behandeltechniek. Je krijgt een

gratis behandeling en vergoeding voor tijd en

reiskosten. Geïnteresseerd? Contacteer Katleen

Derickx, T 03 821 47 34 of katleen.derickx@

uza.be. Meer info op www.bladdercomfort.com.

033maguza

zorg

Artsen Zonder Vakantie (AZV)

is een organisatie die medische

projecten opstart in Afrika.

Ze maakt Belgische artsen,

verpleegkundigen, laboranten,

kinesisten … warm om twee

weken mee te werken en

opleiding te geven in die

Afrikaanse ziekenhuizen. Vier

UZA-medewerkers over hun

AZV-missies.

artsen zonder vakantie

iedereen zou eens moeten meegaan‘Als klinisch biologe mee met AZV? Ik

wist niet dat het kon. Tot ik vernam dat de ziekenhuizen in Tanzania stilaan ook laboratoria inbouwen. Tijdens mijn eerste missie moest ik vooral een inventaris maken. Ik vond het schrijnend om te zien met hoe weinig middelen ze hun labo draaiende moeten houden, terwijl we in België zoveel hebben en weggooien! Daar had ik het wel moeilijk mee. Ook de manier van werken is er anders. Er gebeurt nog veel manueel. Je mag al blij zijn als er elektriciteit is.

Natuurlijk zijn er ook verschillen in wat er wordt onderzocht. Veel parasitaire ziekten, zoals malaria, maar ook veel hivtests. Het is schokkend dat meer dan de helft van de hivtests er positief is. Een groot verschil met België … De Belgische routineonderzoeken, zoals waterhuishouding, nierfunctie en levertesten, worden daar amper uitgevoerd omdat ze er het materiaal niet voor hebben. Ik moest echt een knop omdraaien in mijn hoofd. Alles oplossen gaat niet. Ik ga nu op missie met het idee dat alle kleine beetjes helpen. Je kan niet meer dan je best doen.’

moeten meegaan‘In de hoofdstad van Burkina Faso heb ik een project rond heupprothesen dat AZV er opstartte met een lokale chirurg, mee uitgebouwd. Voordien was er in heel het land nog nooit een heupprothese geplaatst. Ik ben heel fi er op dat project, omdat het zo goed georganiseerd is en intussen gekend is in het hele land. Chirurgen die 200 kilometer verder wonen, komen speciaal naar de hoofdstad om met ons samen te werken. Er komen patiënten vanuit heel het land naar het ziekenhuis voor een heupprothese.

Ik herinner me een vijftiger die al anderhalf jaar met een gebroken heup rondliep. Hij had er al die tijd niet op kunnen steunen, liep op krukken en was volledig afhankelijk van zijn familie. Na zijn operatie moesten we hem overtuigen dat hij nu echt wel op zijn been mocht steunen. Een jaar later is hij ons komen tonen hoe goed het met hem ging. Hij stond daar zelfs te dansen! Zijn leven was totaal veranderd, omdat hij nu weer zelf geld kon verdienen voor zijn familie. De mensen in Afrika zijn zo dankbaar, en ze hebben zoveel veerkracht. Zelfs na tien missies vind ik het nog altijd even boeiend.‘

034

khadija guerti, klinisch biologe eerste missie: 2010 aantal missies: 3 in: tanzania

lieven dossche, orthopedist eerste missie: 2007 aantal missies: 10 in: burkina faso, zambia, rwanda

www.azv.beinfo

‘Ik vind het een verrijkende ervaring, al kom je als gynaecoloog schrijnende toestanden tegen in Congo. Wat me het meeste bijblijft, is hoe weinig belang men hecht aan het leven van een kind of een moeder. Een kind dat zeven weken te vroeg geboren is en het in België bijna altijd zou halen, wordt daar gewoon opzij geschoven, krijgt zelfs geen bed of eten. En op een ochtend hoorden we dat een moeder die nacht was doodgebloed

na een keizersnede omdat de lokale artsen ons niet wilden storen.

Daarnaast zijn fi stels een veelvoorkomend probleem. Jonge vrouwen beginnen aan hun bevalling ergens in de brousse, maar als dat niet goed gaat, zijn ze kilometers of dagen onderweg op zoek naar hulp. De hele tijd duwt het hoofdje van het kind tot er een gat ontstaat in de weefsels tussen de vagina en de blaas, waar zonder behandeling voortdurend urine uitloopt. Dat is perfect te genezen, maar de lokale artsen hebben vaak niet de nodige middelen of opleiding. Ik heb meisjes gezien die al jaren met zo’n fi stel rondliepen. Die worden verstoten door hun familie omdat ze voortdurend onder de urine zitten. Heel schrijnend.

Aangezien fi stels in België amper voorkomen, volgde ik een opleiding in de fi stulakliniek in Kinshasa. Het team daar leerde van mij technieken voor vaginale operaties, een toff e wederzijdse leerschool! Daarna kon ik die kennis verder doorgeven aan artsen die in de brousse werken.

artsen zonder vakantie

iedereen zou eens moeten meegaan

‘Ik wou al lang meegaan, en met een beetje aanmoediging van Dr. Claes heb ik mij kandidaat gesteld. In oktober vorig jaar gingen we samen twee weken op neus, keel en oormissie naar Tanzania. Waar wij terechtkwamen, waren er geen NKOchirurgen. Opleiding geven zat er dus niet in, maar we hebben wel veel operaties gedaan. Kleinere ingrepen, zoals amandel of poliepenoperaties, waarmee die kinderen meteen geholpen zijn. Dat vind ik zelf ook het leukste aan die missies. Je kan de mensen helpen en je leert er het échte Afrika kennen. Bovendien draai ik daar mee in het geheel. In België zie ik de kinderen na de operatie niet meer. In Tanzania was ik er ook bij toen ze ontwaakten. De hele familie en soms zelfs de buurvrouw zit daar dan op het bed, en iedereen is zo dankbaar. Dat geeft zoveel voldoening!

Je leert er roeien met de riemen die je hebt, ook al zijn de schorten gerafeld en stamt de sterilisatiemachine uit de jaren vijftig. Eigenlijk zou iedereen eens moeten meegaan op zo’n missie. Om te leren relativeren en te zien dat we in België echt wel superverwend zijn!’

‘Ik vind het een verrijkende ervaring, al kom

035maguza

maritta heylen, verpleegkundige operatiekwartier eerste missie: 2011 aantal missies: 1 in: tanzania

Yves Jacquemyn, gynaecoloog eerste missie: 2009 aantal missies: 3 in: congo

036

zorg

De overgang van papieren naar elektronisch dossier verliep geleidelijk. Luyten: ‘In 2001 begonnen we met de resultaten van het laboratorium, de beeldvorming en de pathologische onderzoeken digitaal op te slaan. In een tweede fase begonnen de artsen ook hun verslagen elektronisch in te geven. En na 2007 hebben we de informatie uit de bestaande papieren dossiers dienst per dienst gedigitaliseerd.’

Het elektronisch medisch patiëntendossier bevat, zoals de naam zegt, alle informatie die medisch relevant is: verslagen van raadplegingen en opnames, een overzicht van actuele medische problemen, voorgeschreven behandelingen, uitslagen van onderzoeken, de medische voorgeschiedenis, brieven naar verwijzende artsen … De voordelen liggen voor de hand: minder papierverspilling, minder overenweergeloop, meer overzichtelijkheid, centraal beheer van de gegevens … ‘De grootste meerwaarde is echter dat de informatie vlot kan worden gedeeld’, merkt Luyten op.

tot voor 2001 was er in het UZA één papieren dossier per patiënt,

dat indien nodig van dienst naar dienst verhuisde. Dat had een aantal nadelen. ‘Doordat patiënten almaar meer raadplegingen, onderzoeken en andere medische interventies ondergaan, werden die papieren dossiers op de duur geweldig dik’, zegt dr. Leon Luyten, hoofd medische informatie. ‘Bovendien

volgen de interventies elkaar steeds sneller op. Op de duur kon het papieren dossier als het ware niet meer volgen. Dan lag het bijvoorbeeld nog op de ene dienst terwijl een arts van een andere dienst het alweer nodig had. Zo ontstonden er al eens hiaten. En het was ook weinig overzichtelijk.’

pottenkijkers niet welkom Niet iedereen kan zomaar een dossier openen. ‘De wet zegt dat alleen de behandelende arts, of een medewerker in zijn opdracht, iemands dossier mag raadplegen’, preciseert Luyten. ‘Omdat het echter in sommige situaties nodig is dat een andere arts over het dossier beschikt – bijvoorbeeld in een noodgeval –, heeft in feite elke UZAarts toegang tot elk patiëntendossier.’ Bij wijze van controlemechanisme en om de privacy van patiënten te beschermen wordt er wel altijd geregistreerd wie wat raadpleegt.

Ook verpleegkundigen kunnen via de behandelende arts toegang krijgen tot een deel van het dossier, maar zij kunnen geen gegevens toevoegen. Uitzonderingen zijn bepaalde gespecialiseerde verpleegkundigen, zoals de wondzorgverpleegkundige. ‘Andere medewerkers kunnen alleen op aanvraag een medisch patiëntendossier raadplegen, bijvoorbeeld in het kader van wetenschappelijk onderzoek’, ver

Sinds enkele jaren zijn de papieren medische dossiers

in het UZA vervangen door een elektronische

versie. Praktisch is het elektronisch medisch

patiëntendossier een hele vooruitgang, maar wat

betekent dat zoal concreet? Wie mag allemaal uw

dossier inkijken? En krijgt u er zelf inzage in?

het papieren tiJd perk is voorbiJ

elektronisch patiëntendoss ier

Ombudsdienst, T 03 821 31 60, [email protected]

De grootste meerwaarde is dat de informatie vlot kan worden gedeeld

volgt Luyten. Indien nodig kan ook informatie worden doorgestuurd naar de huisarts of specialisten van andere centra. Huisartsen krijgen hoe dan ook een verslag van elke raadpleging of opname van hun patiënt.

En wat met de patiënten zelf? ‘De wet op de patiëntenrechten bepaalt dat zij inzage moeten kunnen krijgen in hun eigen dossier’, legt ombudsvrouw Aryane Cools uit. ‘Ze mogen het op aanvraag komen inkijken, in mijn aanwezigheid. Ook kunnen patiënten tegen betaling een afschrift op papier krijgen. De eerste helft van 2012 vroegen een kleine 300 patiënten in het UZA zo’n afschrift op.’ ‘Dat gebeurt vooral in het kader van een tweede mening of een klacht, of gewoon omdat de patiënt heel actief bezig is met zijn behandeling. Op dat vlak zien we een enorme toename’, vult Luyten aan. Het UZA kan uiteraard niet controleren wat patiënten met het afschrift doen. Cools: ‘Zo hebben verzekeringsinstanties en advocaten niet het recht om een medisch dossier in te kijken, maar

patiënten doen met het afschrift wat ze willen. Dat zou je als een hiaat in de wetgeving kunnen beschouwen.’

Warning: uw patiënt heeft diabetes Het elektronisch medisch patiëntendossier opent enorme mogelijkheden voor de toekomst, vindt Luyten. ‘Op dit moment is die verzameling gegevens als het ware nog een grote container met informatie. De volgende grote stap is om toepassingen te creëren die het werk van de arts ondersteunen. Ik denk bijvoorbeeld aan patiëntenselectie, het opstellen van zorgplannen, wetenschappelijk onderzoek of beslissingsondersteuning. Stel dat bepaalde elementen in een dossier erop wijzen dat een patiënt misschien diabetes heeft, zonder dat die diagnose is gesteld, dan zou het systeem dat automatisch kunnen aangeven. Zo zouden bepaalde aandoeningen sneller aan het licht kunnen komen.’

Daarnaast zal het elektronische dos

sier ongetwijfeld ook de ontwikkeling van telegeneeskunde een boost geven. Nu al kunnen jonge diabetespatiënten van het UZA – of hun ouders – de waarden van hun bloedsuikerspiegel van thuis of school uit elektronisch doorsturen naar een internetplatform. Zo kan de behandeling vanop afstand worden bijgestuurd. ‘Dat we nu alle medische gegevens van de patiënt in elektronische vorm hebben, maakt veel mogelijk. Allicht komt er een tijd dat de patiënt rechtstreeks gegevens in zijn dossier kan noteren’, blikt Cools vooruit.

Volgens Luyten is het een kwestie van tijd voor de patiënt een speler wordt in zijn eigen elektronische dossier. ‘Een voorbeeld: nu vullen patiënten voor een onderzoek of ingreep schriftelijk een vragenlijst in. Dat zouden ze de dag voordien thuis kunnen doen, vanop hun pc. En op termijn zullen patiënten misschien de uitslag van een onderzoek zelf kunnen opvragen. Die evolutie zou er wel eens sneller kunnen zijn dan gedacht.’

het papieren tiJd perk is voorbiJ

elektronisch patiëntendoss ier

037maguza

te helpen met hun analyses en om de bredere conclusies te trekken. Op die manier zullen we de melders ook meer feedback kunnen geven, en ook meer acties ondernemen. Want als de meldingen geen eff ect hebben op de dagelijkse organisatie, houdt men na een tijdje ook op met melden.’

twee meldingen per dag Het UZA neemt ook een elektronisch meldsysteem in gebruik. ‘Sinds de zomer testen vier pilootdiensten meldingen via de computer. De andere verpleegkundige en medische diensten volgen.’ Op dit moment telt het UZA per jaar zo’n 800 meldingen, ruim twee per dag dus. Ongeveer de helft gaat over valincidenten en medicatieproblemen, de andere helft is zeer divers. ‘Maar een klein deel van die meldingen heeft echter echt tot schade geleid. Uit onderzoek blijkt overigens dat hoe meer incidenten zonder schade worden gemeld, hoe minder werkelijke incidenten je krijgt. Het is een kwaliteitscirkel.’

In november vindt voor de zesde keer de week van de patiëntveilig-heid plaats. Ook in het UZA!

038

rijk dat zij incidenten kunnen melden zonder daarvoor afgestraft te worden. Daarin ligt de kracht van UZA meldt en leert. Missen is menselijk, dat is de fi losofi e, maar je moet er wel iets mee doen.’ Op de verpleegafdelingen worden incidenten op die manier al zes jaar systematisch gemeld.

Met die meldingen moet er natuurlijk ook iets worden gedaan, op de dienst zelf en op een hoger niveau. Er kunnen bijvoorbeeld controles worden ingebouwd, of manieren om mensen alert te houden of ze beter te trainen. ‘Zorg is echter zo complex geworden dat het niet altijd gemakkelijk is om incidenten te analyseren. Vaak begint een incident al op punt A, om pas bij punt E tot uiting te komen. Daarom starten we onder andere met een multidisciplinair team van experts om de diensten

uZA meldt en leert gaat over incidenten die vermijdbaar zijn,’ licht

Peter Van Bogaert, verantwoordelijke patiëntveiligheidsmanagement, toe. ‘Valincidenten bijvoorbeeld of incidenten met medicatie. De oorzaak kan liggen bij een zorgmedewerker, maar veel vaker ligt het aan de manier waarop de dingen georganiseerd zijn.’ Die vermijdbare incidenten zijn iets helemaal anders dan medische complicaties. Medische complicaties zijn jammer genoeg niet altijd vermijdbaar, ook al doet iedereen zijn uiterste best om ze te vermijden.

zonder blaam Een eerste belangrijke stap is incidenten, al dan niet met schade, in kaart te brengen. Alleen de zorgverleners zelf kunnen dat doen. ‘Het is heel belang

Hoe goed zorgverleners ook hun best doen,

er kan altijd iets misgaan, ook in een ziekenhuis.

Het UZA doet al jaren inspanningen voor

de patiëntveiligheid, sinds vorig jaar onder

de noemer UZA meldt en leert.

zorg

melden?niks te

Zandvliet

Berendrecht

Stabroek

Lillo

Kapellen

Ekeren

Haven

Wuustwezel

Brecht Gooreind

Brasschaa t

Schoten Schilde

Antwerpen

hout

Berchem

Wilrijk

Hoboken

beek

Bors-

Wommelgem

Malle

Zoersel

Borger-

Wijnegem Deurne

Merksem

Ons werkgebied omvat de gekleurde gebieden.

GEZINSZORG De verzorgenden helpen u graag bij

De persoonlijke verzorging Het huishoudelijk werk De zorg en de opvang voor baby’s en kin-

deren

De verzorgenden ondersteunen u in moei-lijke momenten met praktische hulp en een luisterend oor.

Thuiszorg is ook mogelijk op weekend- en feestdagen en tijdens de nachten

HUISHOUDHULP Indien u behoefte heeft aan poetshulp en/of hulp bij de was en de strijk, dan kan u be-roep doen op de huishoudhulpen die werken in het kader van de dienstencheques.

Meer informatie omtrent de werking met diensten-cheques vindt u op de website www.sodexo.be.

ACUTE THUISZORG Een team verzorgenden staat klaar om drin-gende vragen naar thuiszorg op te nemen, bijvoorbeeld bij het thuiskomen na een hos-pitalisatie of bij het plots wegvallen door ziekte van een mantelzorger.

Acute thuiszorg start onmiddellijk en neemt de eerst zorg op. Indien nodig regelt de acute thuiszorg ook de overgang naar de reguliere thuiszorg.

Voor meer informatie kan u terecht op het nummer: TEL. 03 543 92 23 of GSM 0473 64 75 41 E-mail: [email protected]

Leerwijk 1, 2030 Antwerpen [email protected] www.villersvzw.be

Met al uw vragen omtrent thuiszorg of huishoudhulp kan U terecht op één centraal nummer:

Tel. 03 543 92 10

Gezinszorg

uw zorg is onze zorgvzw

Gezinszorg Villers werkt als autonome dienst gezins-zorg en aanvullende thuiszorg in deze gemeenten.

advertentie

Geïnteresseerd in een job bij het UZA?Neem ons vacaturekrantje mee

uit de displays in het ziekenhuis

of kijk op onze jobsite www.uzatrektaan.be.

vacat

Alle vacatures op een rij voor

Verpleegkundigen / Artsen / Paramedici /Administratief of Technisch talent

UZA Topbedrijf

“Teamspirit doet wonderen”

lees verder >

jobkrant van UZA verschijnt driewekelijks

001editie sept 2009

Surf naar www.uzatrektaan.be voor meer details over onze vacatures.

UZA- TopbedrijfAls universitair ziekenhuis investeert het UZA niet alleen in innovatie en onderzoek, maar ook in medewerkers. Als je in het UZA aan de slag gaat, kom je terecht in een topbedrijf dat je uitdaagt om je talenten verder te ontwikkelen. Niet voor niets is het UZA de aantrekkingspool voor talent uit de wijde omgeving.

Samen één teamNaast kansen voor verdere vorming en gunstige loon- en arbeidsvoorwaarden geven we ook aandacht aan extra service zoals kinderopvang. Ook niet onbelangrijk is de open, joviale en vriendschappelijke sfeer onder collega’s. Teamspirit doet hier wonderen!

UZA: ‘Topbedrijf om voor te werken’Het UZA sleepte dit jaar voor de vierde keer op rij het label “Topbedrijf om voor te werken” in de wacht. Het UZA krijgt dat label na onderzoek van de Corporate Research Federation (CRF), een onafhankelijke organisatie die bedrijven en organisaties kritisch doorlicht. Opmerkelijk is dat het UZA met maximumscores op arbeidsvoorwaarden,

bedrijfscultuur, opleiding en training de andere deelnemende ziekenhuizen achter zich laat.

AmbitieDe erkenning als topbedrijf inspireert ons om verder te gaan op de ingeslagen weg. Op alle niveau’s van ons personeelsbeleid willen we een ambitieuze organisatie zijn, zodat ambitieuze medewerkers bij ons voldoende inspiratie vinden om zich thuis te voelen en aangetrokken te worden tot het UZA.

Ken jij een toekomstige UZA-medewerker?Geef deze jobkrant dan door of laat hem of haar naar de website surfen:www.uzatrektaan.be

Ontdek wat jou aantrekt in het UZAWat is het toch dat getalenteerde medewerkers zo aantrekt in het UZA? Misschien is het wel die eigen cultuur van wetenschappelijk onderzoek, innovatieve methoden en aandacht voor zorgkwaliteit. Ze zullen ook de extra opleidingen en de persoonlijke groeikansen wel interessant vinden, net als de warme sfeer onder enthousiaste collega’s.

Maar wat het ook is, één ding staat vast: aan de aan trek kings kracht van het UZA valt niet te weerstaan. Tijd dus om te ontdekken wat joù aantrekt in het UZA!

Surf naar www.uzatrektaan.be voor meer details over onze vacatures of lees er de verhalen van onze medewerkers.

vacat

Vacatures voor administratief of technisch talent

Medewerker schoonmaak Vanaf oktober 2009 neemt het UZA de schoonmaak in eigen beheer. Hiervoor gaat men over tot de aanwerving van een grote groep medewerkers schoonmaak.

Je bent verantwoordelijk voor de uitvoering van de schoonmaak in het ziekenhuis. Je werkt volgens vastgelegde procedures en respecteert de hygiënevoorschriften nauwgezet. Je wordt ingezet voor aanvullende werkzaamheden, zoals het aanvullen van sanitaire benodigdheden.

Op het ogenblik van verschijning van deze vacatUZA waren er geen paramedische vacatures. Surf voor een laatste stand van zaken naar www.uzatrektaan.be.

‘Mijn blik verruimen. Werken en studeren combineren’

Evi, verpleegkundige:

Elk jaar zijn er opnieuw heel wat UZA-medewerkers die met steun van het ziekenhuis en de collega’s met succes een studie afronden. Evi, verpleegkundige op intensieve zorg, is één van hen: ‘Het zal mijn blik als verpleegkundige alleen maar verruimen’..

Evi geniet van de opleidingskansen. ‘Nadat ik mijn bachelor verpleeg-kunde had behaald, ben ik onmiddellijk een banaba spoed en intensieve zorgen gaan volgen. Ik kreeg de kans hier deeltijds te werken zodat ik de twee perfect kon combineren.’ Uiteindelijk zwaaide Evi af als één van de eerste mentorcoaches van het UZA.

Ze combineerde de opleiding met de master verpleeg- en vroedkunde. ‘Vooral uit eigen interesse. Het zal mijn blik als verpleegkundige alleen maar verruimen. Ik volg de opleiding voltijds wat betekent dat ik twee dagen per week in de les zit. Ik ben dan ook bewust minder gaan werken. Zo’n opleiding vraagt veel investering. Maar gelukkig zit je hier in een omgeving met een schat aan informatie. Je hoeft nooit ver te zoeken.’

Ontdek wat jou aantrekt in het UZA op www.uzatrektaan.be

Surf naar www.uzatrektaan.bevoor meer details over onze vacatures.

V.U

.: H

ildeg

ard

Her

man

s, U

nive

rsita

ir Zi

eken

huis

Ant

wer

pen,

Wilr

ijkst

raat

10,

265

0 Ed

egem

N

iet o

p de

ope

nbar

e w

eg g

ooie

n a.

u.b.

Administratief medewerker ICT - 50%Je verleent administratieve ondersteuning aan de ICT afdeling op het vlak van bestellingen en leveringen (logistiek), opleidingen aan de eindgebruiker, postverwerking, communicatie en personeelsadministratie.

Medisch secretaris (-esse) voor het centraal medisch secretariaatAls medisch secretaris (-esse) sta je in voor het typen, verbeteren en verwerken van medische verslagen van verschillende specialismen. Om dit centraal te kunnen beheren, is opvolging en rap por tering in verschillende computerprogramma’s belangrijk.

Omdat je voor meer dere diensten werkt, is vergaderen, overleggen en samen werken met artsen en collega’s vereist. Hiervoor zoeken we iemand met zin voor initiatief, tact, assertiviteit en de nodige teamspirit.

Medewerker debiteuren - 75% (tijdelijk)Je werkt op de debiteuren-administratie. Je beheert de dos siers inzake verzekerings-aspecten, mutualiteit, opvolging van niet-betaalde facturen, ... Je staat één keer per week in voor de kassa in de inkomhal. Je staat patiënten telefonisch te woord mbt facturatie. Je zorgt voor de geautomatiseerde verzending van facturen.

Vacatures voor paramedici

07989_vacatUZA01.indd 1 04/09/09 10:49


Verpleegkundigen / Artsen / Paramedici /Administratief of Technisch talent

UZA Topbedrijf


lees verder >

jobkrant van UZA verschijnt driewekelijks

001 editie sept 2009


UZA- TopbedrijfAls universitair ziekenhuis investeert het UZA niet alleen in innovatie en onderzoek, maar ook in medewerkers. Als je in het UZA aan de slag gaat, kom je terecht in een topbedrijf dat je uitdaagt om je talenten verder te ontwikkelen. Niet voor niets is het UZA de aantrekkingspool voor talent uit de wijde omgeving.

Samen één teamNaast kansen voor verdere vorming en gunstige loon- en arbeidsvoorwaarden geven we ook aandacht aan extra service zoals kinderopvang. Ook niet onbelangrijk is de open, joviale en vriendschappelijke sfeer onder collega’s. Teamspirit doet hier wonderen!

UZA: ‘Topbedrijf om voor te werken’Het UZA sleepte dit jaar voor de vierde keer op rij het label “Topbedrijf om voor te werken” in de wacht. Het UZA krijgt dat label na onderzoek van de Corporate Research Federation (CRF), een onafhankelijke organisatie die bedrijven en organisaties kritisch doorlicht. Opmerkelijk is dat het UZA met maximumscores op arbeidsvoorwaarden,

bedrijfscultuur, opleiding en training de andere deelnemende ziekenhuizen achter zich laat.

AmbitieDe erkenning als topbedrijf inspireert ons om verder te gaan op de ingeslagen weg. Op alle niveau’s van ons personeelsbeleid willen we een ambitieuze organisatie zijn, zodat ambitieuze medewerkers bij ons voldoende inspiratie vinden om zich thuis te voelen en aangetrokken te worden tot het UZA.

Ken jij een toekomstige UZA-medewerker?Geef deze jobkrant dan door of laat hem of haar naar de website surfen:www.uzatrektaan.be

Ontdek wat jou aantrekt in het UZAWat is het toch dat getalenteerde medewerkers zo aantrekt in het UZA? Misschien is het wel die eigen cultuur van wetenschappelijk onderzoek, innovatieve methoden en aandacht voor zorgkwaliteit. Ze zullen ook de extra opleidingen en de persoonlijke groeikansen wel interessant vinden, net als de warme sfeer onder enthousiaste collega’s.

Maar wat het ook is, één ding staat vast: aan de aan trek kings kracht van het UZA valt niet te weerstaan. Tijd dus om te ontdekken wat joù aantrekt in het UZA!

Surf naar www.uzatrektaan.be voor meer details over onze vacatures of lees er de verhalen van onze medewerkers.

vacat


Medewerker schoonmaak Vanaf oktober 2009 neemt het UZA de schoonmaak in eigen beheer. Hiervoor gaat men over tot de aanwerving van een grote groep medewerkers schoonmaak.

Je bent verantwoordelijk voor de uitvoering van de schoonmaak in het ziekenhuis. Je werkt volgens vastgelegde procedures en respecteert de hygiënevoorschriften nauwgezet. Je wordt ingezet voor aanvullende werkzaamheden, zoals het aanvullen van sanitaire benodigdheden.

Op het ogenblik van verschijning van deze vacatUZA waren er geen paramedische vacatures. Surf voor een laatste stand van zaken naar www.uzatrektaan.be.

‘Mijn blik verruimen. Werken en studeren combineren’

Evi, verpleegkundige:

Elk jaar zijn er opnieuw heel wat UZA-medewerkers die met steun van het ziekenhuis en de collega’s met succes een studie afronden. Evi, verpleegkundige op intensieve zorg, is één van hen: ‘Het zal mijn blik als verpleegkundige alleen maar verruimen’..

Evi geniet van de opleidingskansen. ‘Nadat ik mijn bachelor verpleeg-kunde had behaald, ben ik onmiddellijk een banaba spoed en intensieve zorgen gaan volgen. Ik kreeg de kans hier deeltijds te werken zodat ik de twee perfect kon combineren.’ Uiteindelijk zwaaide Evi af als één van de eerste mentorcoaches van het UZA.

Ze combineerde de opleiding met de master verpleeg- en vroedkunde. ‘Vooral uit eigen interesse. Het zal mijn blik als verpleegkundige alleen maar verruimen. Ik volg de opleiding voltijds wat betekent dat ik twee dagen per week in de les zit. Ik ben dan ook bewust minder gaan werken. Zo’n opleiding vraagt veel investering. Maar gelukkig zit je hier in een omgeving met een schat aan informatie. Je hoeft nooit ver te zoeken.’

Ontdek wat jou aantrekt in het UZA op www.uzatrektaan.be


V.U.: H

ildegard Herm

ans, Universitair Ziekenhuis A

ntwerpen, W

ilrijkstraat 10, 2650 Edegem

Niet op de openbare w

eg gooien a.u.b.

Administratief medewerker ICT - 50%Je verleent administratieve ondersteuning aan de ICT afdeling op het vlak van bestellingen en leveringen (logistiek), opleidingen aan de eindgebruiker, postverwerking, communicatie en personeelsadministratie.

Medisch secretaris (-esse) voor het centraal medisch secretariaatAls medisch secretaris (-esse) sta je in voor het typen, verbeteren en verwerken van medische verslagen van verschillende specialismen. Om dit centraal te kunnen beheren, is opvolging en rap por tering in verschillende computerprogramma’s belangrijk.

Omdat je voor meer dere diensten werkt, is vergaderen, overleggen en samen werken met artsen en collega’s vereist. Hiervoor zoeken we iemand met zin voor initiatief, tact, assertiviteit en de nodige teamspirit.

Medewerker debiteuren - 75% (tijdelijk)Je werkt op de debiteuren-administratie. Je beheert de dos siers inzake verzekerings-aspecten, mutualiteit, opvolging van niet-betaalde facturen, ... Je staat één keer per week in voor de kassa in de inkomhal. Je staat patiënten telefonisch te woord mbt facturatie. Je zorgt voor de geautomatiseerde verzending van facturen.


07989_vacatUZA01.indd 104/09/09 10:49

07989_vacatUZA01.indd 2 04/09/09 10:52

UZA Topbedrijf


UZA Topbedrijf


Alle vacatures op een rij voor Verpleegkundigen / Artsen / Paramedici /Administratief of Technisch talent


vacat


V.U

.: Hild

egar

d H

erm

ans,

Uni

vers

itair

Ziek

enhu

is A

ntw

erpe

n, W

ilrijk

stra

at 1

0, 2

650

Edeg

em

Nie

t op

de o

penb

are

weg

goo

ien

a.u.

b.


pathologische anatomielaboratoriumtechnicus (50%)

Je onthaalt en registreert bezoekers. Je voert aanvragen en resultaten in. Je verzorgt de analyses in functie van de werkplanning en een optimale dienstverlening. Het uitvoeren van aanvullend onderzoek i.v.m. kwalitatieve verbeteringen

van de analyses behoort ook tot je takenpakket. Je staat in voor de ontvangst en registratie van monsters. Je bent verantwoordelijk voor de registratie en het behandelen van klachten.

‘Wat me meteen opviel, was dat de collega-verpleegkundigen graag de puntjes op de ‘i’ zetten.’

Stage

Of er nu iemand arts, verpleegkundige of boekhouder is, iedereen heeft het vak ooit moeten leren. Dagelijks tref je op de UZA-werkvloer meerdere stagiaires aan die één doel voor ogen hebben: hun toekomstige beroep onder de knie krijgen.


Projectleider ICTBinnen de Infrastructuurgroep leid je ICT-infrastructuurprojecten ten behoeve van de verschillende diensten binnen het UZA. Je rapporteert aan de ICT-manager Infrastructuur.

Je leidt ICT-infrastructuurprojecten en bent verantwoordelijk voor het opstellen en uitvoeren van realistische implementatietrajecten en het opmaken van de bijhorende documentatie. Het signaliseren van infrastructuurbehoeften en verbetertrajecten in de organisatie behoort ook tot je takenpakket.

Vacature in de kijker

medewerker schoonmaakJe bent verantwoordelijk voor de uitvoering van de schoon maak in het ziekenhuis. Je werkt volgens vastgelegde procedures en respecteert de hygiënevoorschriften nauwgezet. Je wordt ook ingezet voor andere werkzaamheden, zoals het aanvullen van sanitaire benodigdheden. teamleider schoonmaakJe stuurt de schoonmaakploeg aan, stelt de taken-

en personeels planning op en stuurt die bij waar nodig. Je controleert en bewaakt de kwaliteit van het werk, stelt verslagen op en rapporteert aan je leidinggevende. Je geeft opleiding en werkt samen met drie collega-teamleiders.preventieadviseur arbeidsveiligheidJe zorgt er voor dat het UZA de bestaande wetgeving betreffende arbeidsveiligheid naleeft

(Codex, Arab, Vlarem, AREI, ...). Je volgt de bestaande en nieuwe regelgeving betreffende arbeidsveiligheid op de voet op. Je rapporteert aan het hoofd van de Interne Dienst voor Preventie.

UZA Comedy Clinic26 november

lees verder >

jobkrant van UZA verschijnt maandelijks

003editie nov 2009

003Joyce Wouters, tweedejaars verpleegkundige, doet voor het eerst

stage in het UZA. “In het begin was ik zenuwachtig” bekent ze. “Voor

het eerst werken met echte patiënten, en niet met poppen zoals op

school, vond ik heel spannend”. Wat me meteen opviel, was dat de

collega-verpleegkundigen graag de puntjes op de “i” zetten. Maak

je een kleine fout, zoals het beletlichtje niet aandoen, dan word je

daar meteen op gewezen. Dat is wel goed, want ik wil graag uit

mijn fouten leren.” “Op de afdeling zelf heeft elke stagiaire een hiervoor opgeleide coach. Hij/zij neemt je mee op ronde, volgt je van nabij en kan je op het einde ook beter evalueren.” “Ik hoop na mijn opleiding aan de slag te kunnen gaan op

pediatrie.” “Samen met enkele andere stagiaires van de Karel de Grote

Hogeschool, ga ik op donderdag 26 november naar UZa comedy

clinic. Studenten verpleging kunnen die avond gratis genieten van

optredens van verschillende stand-up comedians (o.a. Joost Van

Hyfte, the Lunatics, ...) en kunnen na afloop een informeel praatje

maken met de medewerkers van het UZA.” Info en inschrijvingen UZA Comedy Clinic: www.uzatrektaan.be

In het UZA zijn de arbeids voorwaarden van het paritair comité

van de privéziekenhuizen het uitgangspunt voor het niet-medisch personeel.

Daarnaast zijn er vergoedingen voor onregelmatige prestaties. Zo wordt er voor prestaties op zon- en feestdagen een toeslag van

100% toegekend, voor zondagprestaties een toeslag van 26%, voor

nachtprestaties een toeslag van 35% en voor avondprestaties een

toeslag van 10%. Ook een wachtvergoeding (indien wacht bij de

dienstverlening hoort) en een oproepvergoeding zijn voorzien. Andere financiële voordelen die het UZA aan de medewerkers toekent

zijn o.a. de eindejaarpremie en de geschenkencheque. Extralegale

voordelen zoals een levensverzekering, een verzekering gewaarborgd

inkomen en een hospitalisatieverzekering zijn standaard.

Gunstige loon- en arbeids voorwaarden

medewerker afvalbeheer Je staat in voor het ophalen van afval en vuil linnen in het ziekenhuis. Je zorgt voor het correct sorteren van het afval (papier, risicohoudend medisch afval, vuilzakken, ...). Het proper houden van het containerpark en het reinigen en ontsmetten van de afvalbakken behoort tot je takenpakket. Je bent bereid om weekendwerk te verrichten (in een beurtrolsysteem).

Alle vacatures op een rij voor Verpleegkundigen / Artsen / Paramedici / Administratief of Technisch talent


vacat


V.U.: H

ildegard Herm


ntwerpen, W



eg gooien a.u.b.


pathologische anatomielaboratoriumtechnicus (50%)

Je onthaalt en registreert bezoekers. Je voert aanvragen en resultaten in. Je verzorgt de analyses in functie van de werkplanning en een optimale dienstverlening. Het uitvoeren van aanvullend onderzoek i.v.m. kwalitatieve verbeteringen

van de analyses behoort ook tot je takenpakket. Je staat in voor de ontvangst en registratie van monsters. Je bent verantwoordelijk voor de registratie en het behandelen van klachten.

‘Wat me meteen opviel, was dat de collega-verpleegkundigen graag de puntjes op de ‘i’ zetten.’

Stage

Of er nu iemand arts, verpleegkundige of boekhouder is, iedereen heeft het vak ooit moeten leren. Dagelijks tref je op de UZA-werkvloer meerdere stagiaires aan die één doel voor ogen hebben: hun toekomstige beroep onder de knie krijgen.


Projectleider ICT Binnen de Infrastructuurgroep leid je ICT- infrastructuurprojecten ten behoeve van de verschillende diensten binnen het UZA. Je rapporteert aan de ICT-manager Infrastructuur. Je leidt ICT-infrastructuurprojecten en bent verantwoordelijk voor het opstellen en uitvoeren van

realistische implementatietrajecten en het opmaken van de bijhorende documentatie. Het signaliseren van infrastructuurbehoeften en verbetertrajecten in de organisatie behoort ook tot je takenpakket.


medewerker schoonmaak Je bent verantwoordelijk voor de uitvoering van de schoon maak in het ziekenhuis. Je werkt volgens vastgelegde procedures en respecteert de hygiënevoorschriften nauwgezet. Je wordt ook ingezet voor andere werkzaamheden, zoals het aanvullen van sanitaire benodigdheden. teamleider schoonmaak Je stuurt de schoonmaakploeg aan, stelt de taken-

en personeels planning op en stuurt die bij waar nodig. Je controleert en bewaakt de kwaliteit van het werk, stelt verslagen op en rapporteert aan je leidinggevende. Je geeft opleiding en werkt samen met drie collega-teamleiders.preventieadviseur arbeidsveiligheid Je zorgt er voor dat het UZA de bestaande wetgeving betreffende arbeidsveiligheid naleeft

(Codex, Arab, Vlarem, AREI, ...). Je volgt de bestaande en nieuwe regelgeving betreffende arbeidsveiligheid op de voet op. Je rapporteert aan het hoofd van de Interne Dienst voor Preventie.


lees verder >


003 editie nov 2009

003Joyce Wouters, tweedejaars verpleegkundige, doet voor het eerst

stage in het UZA. “In het begin was ik zenuwachtig” bekent ze. “Voor

het eerst werken met echte patiënten, en niet met poppen zoals op

school, vond ik heel spannend”. Wat me meteen opviel, was dat de

collega-verpleegkundigen graag de puntjes op de “i” zetten. Maak

je een kleine fout, zoals het beletlichtje niet aandoen, dan word je

daar meteen op gewezen. Dat is wel goed, want ik wil graag uit

mijn fouten leren.” “Op de afdeling zelf heeft elke stagiaire een hiervoor opgeleide coach. Hij/zij neemt je mee op ronde, volgt je van nabij en kan je op het einde ook beter evalueren.” “Ik hoop na mijn opleiding aan de slag te kunnen gaan op

pediatrie.” “Samen met enkele andere stagiaires van de Karel de Grote

Hogeschool, ga ik op donderdag 26 november naar UZa comedy

clinic. Studenten verpleging kunnen die avond gratis genieten van

optredens van verschillende stand-up comedians (o.a. Joost Van

Hyfte, the Lunatics, ...) en kunnen na afloop een informeel praatje

maken met de medewerkers van het UZA.” Info en inschrijvingen UZA Comedy Clinic: www.uzatrektaan.be

In het UZA zijn de arbeids voorwaarden van het paritair comité

van de privéziekenhuizen het uitgangspunt voor het niet-medisch personeel.

Daarnaast zijn er vergoedingen voor onregelmatige prestaties. Zo wordt er voor prestaties op zon- en feestdagen een toeslag van

100% toegekend, voor zondagprestaties een toeslag van 26%, voor

nachtprestaties een toeslag van 35% en voor avondprestaties een

toeslag van 10%. Ook een wachtvergoeding (indien wacht bij de

dienstverlening hoort) en een oproepvergoeding zijn voorzien. Andere financiële voordelen die het UZA aan de medewerkers toekent

zijn o.a. de eindejaarpremie en de geschenkencheque. Extralegale

voordelen zoals een levensverzekering, een verzekering gewaarborgd

inkomen en een hospitalisatieverzekering zijn standaard.

Gunstige loon- en arbeids voorwaarden

medewerker afvalbeheer Je staat in voor het ophalen van afval en vuil linnen in het ziekenhuis. Je zorgt voor het correct sorteren van het afval (papier, risicohoudend medisch afval, vuilzakken, ...). Het proper houden van het containerpark en het reinigen en ontsmetten van de afvalbakken behoort tot je takenpakket. Je bent bereid om weekendwerk te verrichten (in een beurtrolsysteem).

08339_vacatUZA003_FINAL.indd 1

03/11/09 13:40


Alle vacatures op een rij voorVerpleegkundigen Administratief of Technisch talent

Alle vacatures op een rij voorVerpleegkundigen / Artsen / Paramedici Administratief of Technisch talent

Surf naar www.uzatrektaan.be

Alle vacatures op een rij voor Paramedici /

www.uzatrektaan.be voor meer details over onze vacatures. voor meer details over onze vacatures.

Alle vacatures op een rij voorVerpleegkundigen Administratief of Technisch talent



Verpleegkundigen / Artsen / Paramedici /

Administratief of Technisch talent


vacat

V.U

.: H

ildeg

ard

Her

man

s, U

nive

rsita

ir Zi

eken

huis

Ant

wer

pen,

Wilr

ijkst

raat

10,

265

0 Ed

egem

Nie

t op

de o

penb

are

weg

goo

ien

a.u.

b.


Preventieadviseur arbeidsveiligheid

Je zorgt er voor dat het UZA de bestaande wetgeving betreff ende arbeidsveiligheid naleeft (Codex, Arab,

Vlarem, AREI, ...). Je volgt de bestaande en nieuwe regelgeving betreff ende arbeidsveiligheid op de voet op.

Je rapporteert aan het hoofd van de interne dienst voor preventie.


Communicatiemedewerker/ redactie

(60 of 70%)Je hoofdtaak bestaat uit het herschrijven van de

teksten voor de patiëntenbrochures in opdracht

van de diverse medische diensten in het UZA.

Je kneedt hun teksten tot een begrijpbare tekst

voor de patiënt. Naast het redactionele werk,

geef je input aan de interne en externe grafi sche

ontwerpers over layout en fotografi e. Je werkt nauw

met hen samen om tot een mooi eindproduct te

komen dat als einddoel heeft: een transparante,

duidelijke en eenvormige communicatie naar de

patiënten. Daarnaast coördineer je de productie

van deze drukwerken met diverse drukkers.

Elke 3 maanden sta je mee in voor de opvolging

van het driemaandelijkse patiëntenmagazine:

Maguza. Je bedenkt nieuwe onderwerpen,

woont de redactie bij, coördineert de foto grafi e

en verzorgt in overleg met de communicatie-

verantwoordelijke de eindredactie.

Je staat in voor de projectcoördinatie van

eenmalige publicaties zoals het jaarverslag en de

jaarrekening en het wetenschappelijk verslag.

Medewerker schoonmaak

Je bent verantwoordelijk voor de uitvoering

van de schoon maak in het ziekenhuis. Je werkt

volgens vastgelegde procedures en respecteert

de hygiënevoorschriften nauwgezet. Je wordt ook

ingezet voor andere werkzaamheden, zoals het

aanvullen van sanitaire benodigdheden.

Teamleider schoonmaak

Je stuurt de schoonmaakploeg aan, stelt de taken-

en personeels planning op en stuurt die bij waar

nodig. Je controleert en bewaakt de kwaliteit van

het werk, stelt verslagen op en rapporteert aan je

leidinggevende. Je geeft opleiding en werkt samen

met drie collega-teamleiders.

Medewerker opname en onthaal

Je staat in voor het onthaal van patiënten,

familieleden en bezoekers. Je bent verant woordelijk

voor de inschrijving van patiënten en de opvolging

van de eerste administratieve formaliteiten.

Heet van de naald

UZATOPBEDRIJF 2010

lees verder >


004editie dec 2009

004

Op het ogenblik van verschijning van deze vacatUZA waren er geen paramedische vacatures.

Surf voor een laatste stand van zaken naar www.uzatrektaan.be.


UZA- TopbedrijfAls universitair ziekenhuis investeert het UZA niet alleen in innovatie en onderzoek, maar ook in

medewerkers. Als je in het UZA aan de slag gaat, kom je terecht in een topbedrijf dat je uitdaagt

om je talenten verder te ontwikkelen. Niet voor niets is het UZA de aantrekkingspool voor talent

uit de wijde omgeving.

Ontdek wat jou aantrekt

in het UZAWat is het toch dat getalenteerde medewerkers zo aantrekt in het

UZA? Misschien is het wel die eigen cultuur van wetenschappelijk

onderzoek, innovatieve methoden en aandacht voor zorgkwaliteit.

Ze zullen ook de extra opleidingen en de persoonlijke groeikansen

wel interessant vinden, net als de warme sfeer onder enthousiaste

collega’s.

Maar wat het ook is, één ding staat vast: aan de aan trek kings kracht

van het UZA valt niet te weerstaan. Tijd dus om te ontdekken wat

joù aantrekt in het UZA!

Surf naar www.uzatrektaan.be voor meer details over onze

vacatures of lees er de verhalen van onze medewerkers.

Samen één team

Naast kansen voor verdere vorming en gunstige loon- en arbeids-

voorwaarden geven we ook aandacht aan extra service zoals

kinderopvang. Ook niet onbelangrijk is de open, joviale en vriend-

schappelijke sfeer onder collega’s. Teamspirit doet hier wonderen!

Het UZA mag zich voor de vijfde keer op rij

“Topbedrijf om voor te werken” noemen.

Het UZA krijgt dit label na onderzoek van de Corporate Research

Federation (CRF), een onafhankelijke organisatie die bedrijven en orga ni-

saties kritisch doorlicht. Op de criteria Arbeidsvoorwaarden, Opleiding &

Training en Werksfeer en Omstandigheden behaalt het UZA de maxi-

mum score. Daarnaast behaalt het UZA ook een mooie score op Interne

Promotiekansen en Bedrijfscultuur.

Ambitie

De erkenning als topbedrijf inspireert om verder te gaan op de

ingeslagen weg. Op alle niveaus wil het UZA een ambitieuze

organisatie zijn, zodat ambitieuze medewerkers voldoende inspiratie

vinden om er zich thuis te voelen.

Ken jij een toekomstige UZA-medewerker?

Geef deze jobkrant dan door of laat hem of haar naar de website surfen:

www.uzatrektaan.be

08530_vacatUZA004.indd 1

30/11/09 10:04


Verpleegkundigen / Artsen / Paramedici /

Administratief of Technisch talent


vacat

V.U.: H

ildegard Herm


ntwerpen, W



eg gooien a.u.b.


Preventieadviseur arbeidsveiligheid

Je zorgt er voor dat het UZA de bestaande wetgeving betreff ende arbeidsveiligheid naleeft (Codex, Arab,

Vlarem, AREI, ...). Je volgt de bestaande en nieuwe regelgeving betreff ende arbeidsveiligheid op de voet op.

Je rapporteert aan het hoofd van de interne dienst voor preventie.


Communicatiemedewerker/ redactie

(60 of 70%)Je hoofdtaak bestaat uit het herschrijven van de

teksten voor de patiëntenbrochures in opdracht

van de diverse medische diensten in het UZA.

Je kneedt hun teksten tot een begrijpbare tekst

voor de patiënt. Naast het redactionele werk,

geef je input aan de interne en externe grafi sche

ontwerpers over layout en fotografi e. Je werkt nauw

met hen samen om tot een mooi eindproduct te

komen dat als einddoel heeft: een transparante,

duidelijke en eenvormige communicatie naar de

patiënten. Daarnaast coördineer je de productie

van deze drukwerken met diverse drukkers.

Elke 3 maanden sta je mee in voor de opvolging

van het driemaandelijkse patiëntenmagazine:

Maguza. Je bedenkt nieuwe onderwerpen,

woont de redactie bij, coördineert de foto grafi e

en verzorgt in overleg met de communicatie-

verantwoordelijke de eindredactie.

Je staat in voor de projectcoördinatie van

eenmalige publicaties zoals het jaarverslag en de

jaarrekening en het wetenschappelijk verslag.

Medewerker schoonmaak

Je bent verantwoordelijk voor de uitvoering

van de schoon maak in het ziekenhuis. Je werkt

volgens vastgelegde procedures en respecteert

de hygiënevoorschriften nauwgezet. Je wordt ook

ingezet voor andere werkzaamheden, zoals het

aanvullen van sanitaire benodigdheden.

Teamleider schoonmaak

Je stuurt de schoonmaakploeg aan, stelt de taken-

en personeels planning op en stuurt die bij waar

nodig. Je controleert en bewaakt de kwaliteit van

het werk, stelt verslagen op en rapporteert aan je

leidinggevende. Je geeft opleiding en werkt samen

met drie collega-teamleiders.

Medewerker opname en onthaal

Je staat in voor het onthaal van patiënten,

familieleden en bezoekers. Je bent verant woordelijk

voor de inschrijving van patiënten en de opvolging

van de eerste administratieve formaliteiten.

Heet van de naald

UZATOPBEDRIJF 2010

lees verder >


004 editie dec 2009

004

Op het ogenblik van verschijning van deze vacatUZA waren er geen paramedische vacatures.

Surf voor een laatste stand van zaken naar www.uzatrektaan.be.


UZA- TopbedrijfAls universitair ziekenhuis investeert het UZA niet alleen in innovatie en onderzoek, maar ook in

medewerkers. Als je in het UZA aan de slag gaat, kom je terecht in een topbedrijf dat je uitdaagt

om je talenten verder te ontwikkelen. Niet voor niets is het UZA de aantrekkingspool voor talent

uit de wijde omgeving.

Ontdek wat jou aantrekt

in het UZAWat is het toch dat getalenteerde medewerkers zo aantrekt in het

UZA? Misschien is het wel die eigen cultuur van wetenschappelijk

onderzoek, innovatieve methoden en aandacht voor zorgkwaliteit.

Ze zullen ook de extra opleidingen en de persoonlijke groeikansen

wel interessant vinden, net als de warme sfeer onder enthousiaste

collega’s.

Maar wat het ook is, één ding staat vast: aan de aan trek kings kracht

van het UZA valt niet te weerstaan. Tijd dus om te ontdekken wat

joù aantrekt in het UZA!

Surf naar www.uzatrektaan.be voor meer details over onze

vacatures of lees er de verhalen van onze medewerkers.

Samen één team

Naast kansen voor verdere vorming en gunstige loon- en arbeids-

voorwaarden geven we ook aandacht aan extra service zoals

kinderopvang. Ook niet onbelangrijk is de open, joviale en vriend-

schappelijke sfeer onder collega’s. Teamspirit doet hier wonderen!

Het UZA mag zich voor de vijfde keer op rij

“Topbedrijf om voor te werken” noemen.

Het UZA krijgt dit label na onderzoek van de Corporate Research

Federation (CRF), een onafhankelijke organisatie die bedrijven en orga ni-

saties kritisch doorlicht. Op de criteria Arbeidsvoorwaarden, Opleiding &

Training en Werksfeer en Omstandigheden behaalt het UZA de maxi-

mum score. Daarnaast behaalt het UZA ook een mooie score op Interne

Promotiekansen en Bedrijfscultuur.

Ambitie

De erkenning als topbedrijf inspireert om verder te gaan op de

ingeslagen weg. Op alle niveaus wil het UZA een ambitieuze

organisatie zijn, zodat ambitieuze medewerkers voldoende inspiratie

vinden om er zich thuis te voelen.

Ken jij een toekomstige UZA-medewerker?

Geef deze jobkrant dan door of laat hem of haar naar de website surfen:

www.uzatrektaan.be


30/11/09 10:04


30/11/09 10:09

advertentie

V.U

.: H

ildeg

ard

Her

man

s, U

nive

rsita

ir Zi

eken

huis

Ant

wer

pen,

Wilr

ijkst

raat

10

, 265

0 E

dege

m

N

iet o

p de

ope

nbar

e w

eg g

ooie

n a.

u.b.


kennis / ervaring / zorgvacat



ONCOLOGIEEén voltijdse betrekking van toegevoegd arts 10/10Eén voltijdse betrekking van toegevoegd arts 10/10, waarvoor in

aanmerking komt, een arts. De kandidaat/kandidate zal participeren

in de poliklinische en klinische activiteit en deelnemen aan de wacht.

Verdere informatie kan je bekomen bij prof. dr. M. Peeters

(diensthoofd oncologie) - tel. 03 821 43 66.

INTENSIEVE ZORGEén voltijdse betrekking van staflid 10/10Eén voltijdse betrekking van staflid 10/10, waarvoor in aanmerking

komt, een doctor in de genees-, heel- en verloskunde of arts,

erkend specialist in één van de specialismen - zoals cardiologie - die

kunnen leiden tot de bijzondere bekwaming intensieve

geneeskunde. Kandidaten die hun opleiding in één van deze

specialismen beëindigden in 2011 kunnen even eens in aanmerking

worden genomen. Klinische ervaring in één of meerdere aspecten

van de intensieve geneeskunde evenals het bezitten van de

bijzondere bekwaming intensieve geneeskunde strekken uiteraard

tot aanbeveling. Datum indiensttreding volgens beschikbaarheid

van de kandidaat.

Verdere informatie kan je bekomen bij prof. dr. P. Jorens

(diensthoofd intensieve zorg) - tel. 03 821 36 77.

Vacature in de kijker: Biotechnicus

intensieve zorgen/operatiekwartier


030 editie februari 2012

Vacatures voor artsen

Voor alle vacatures voor artsen gelden volgende algemene voorwaarden: De kandidaten dienen:

1. in het bezit te zijn van het diploma van doctor in de genees-, heel- en verloskunde of arts; 2. het recht te genieten om in België de geneeskunde uit te oefenen;3. de vereiste lichamelijke geschiktheid te bezitten.

Kandidaatstelling gebeurt uitsluitend op het daartoe bestemde sollicitatie formulier, dat aan getekend of persoonlijk dient overgemaakt te worden aan: Universitair Ziekenhuis Antwerpen t.a.v. mevr. H. Hermans, directeur personeel Wilrijkstraat 10, 2650 EDEGEM

Sollicitatieformulieren kan je aanvragen bij de personeelsdirectie van het UZA via tel. 03 821 51 92 of [email protected].

Meer informatie over de algemene voorwaarden en sluitingsdatum van de vacatures

voor artsen vind je op www.uzatrektaan.be

“Het Eureka-moment”Nadia Zakaria,

wetenschappelijk

medewerker oogheelkunde

ÉCHTE ZORGkwALITEITHet UZA heeft de afgelopen decennia een sterke reputatie opge bouwd. Patiënten kunnen bij ons terecht voor échte zorg kwaliteit, ondersteund door onderzoek en opleiding. Maar ook met onze medewerkers gaan we zorgzaam om, want ook in de toekomst willen wij een aantrekkelijke werkgever blijven.

Vooraan in de medische zorgverlening Als universitair ziekenhuis verstrekken we derdelijnszorg. In mensentaal betekent dit dat we medische problemen, waar elders geen mogelijkheden meer voor zijn, hier met de meest geavanceerde methoden verder behandelen. Heel wat van de patiënten die in het UZA terechtkomen, hebben dan ook een complex ziektebeeld en komen op verwijzing van andere ziekenhuizen. Dat is een uitdaging, maar het maakt het ook voor de 2.800 enthousiaste medewerkers boeiend werken.

Zorg voor medewerkersNiet alleen patiënten kunnen rekenen op échte zorgkwaliteit. Ook onze medewerkers krijgen een kwaliteitsvolle behandeling. Zo bieden we je heel wat mogelijkheden om deeltijds te werken zodat je een goede balans vindt tussen je werk en je privéleven. Daarnaast kun je rekenen op een aantal extralegale voordelen zoals een levensverzekering, een verzekering gewaarborgd inkomen en een hospitalisatieverzekering. Een gunstige vakantieregeling maken het plaatje compleet.

ken jij een toe komstige UZA-medewerker?Geef deze jobkrant dan door of laat hem of haar naar de website surfen: www.uzatrektaan.be

wil je deze jobkrant graag maandelijks in je inbox ontvangen?

Schrijf je dan in via www.uzatrektaan.be en klik op VacatUZA.

Als universitair ziekenhuis investeert het UZA niet alleen in innovatie en onderzoek, maar ook in medewerkers. Als je in het UZA aan de slag gaat, kom je terecht in een topbedrijf dat je uitdaagt om je talenten verder te ontwikkelen. Niet voor niets is het UZA de aantrekkingspool voor talent uit de wijde omgeving.

Samen één team

Naast kansen voor verdere vorming en gunstige loon- en arbeidsvoorwaarden geven we ook aandacht aan extra service zoals kinderopvang.

Ook niet onbelangrijk is de open, joviale en vriendschappelijke sfeer onder collega’s. Teamspirit doet hier wonderen!

UZA: Fit Bedrijf!

In oktober 2010 stapten meer dan 350 UZA-medewerkers mee in het project ‘UZAsport’, met als doel een

fittere versie van zichzelf te worden. Het bleek niet voor niets te zijn: een jaar later behaalden de

UZAsporters gemiddeld een duidelijk hoger fitheidsniveau wat het UZA de erkenning Fit Bedrijf©

opleverde. Dit label wordt uitgereikt door Het Gezonde Net België (HGNB), een organisatie die mensen

aan het bewegen wil zetten door resultaatgerichte gezondheidscoaching en dit op basis van een

meetbare, wetenschappelijk onderbouwde aanpak.

UZA: Fit Bedrijf!

jobkrant van UZAverschijnt maandelijks

V.U

.: H

ildeg

ard

Her

man

s, U

nive

rsita

ir Zi

eken

huis

Ant

wer

pen,

Wilr

ijkst

raat

10

, 265

0 E

dege

m

N

iet o

p de

ope

nbar

e w

eg g

ooie

n a.

u.b.


kennis / ervaring / zorgvacat


Verpleegkundigen / Artsen / Paramedici / Administratief of Technisch talent


abdominale-, kinderen reconstructieve

heelkunde

Eén voltijdse betrekking van staflid 10/10

Eén voltijdse betrekking van staflid 10/10, waarvoor in aanmerking

komt een dokter in de genees-, heel- en verloskunde of arts, erkend

specialist in de heelkunde. Een bijkomende opleiding in de

colorectale heelkunde strekt tot aanbeveling. De kandidaat moet in

staat zijn om zelfstandige indicaties voor de heelkunde te stellen en

zelfstandig de heelkunde behorende tot het domein van de

abdominale heelkunde te kunnen uitvoeren. Naast het dagdagelijkse

werk dat vnl. uit colorectale heelkunde en proctologische heelkunde

zal bestaan, zal de kandidaat ook worden ingeschakeld in de

wachtdienst van de abdominale heelkunde.

verdere informatie kan je bekomen bij prof. dr. W.

vaneerdeweg (diensthoofd abdominale-, kinderen

reconstructieve heelkunde) - tel. 03 821 33 34.

neurologie/kinderneurologie




erkend specialist in de pediatrie al dan niet in associatie met

kinderneurologie en/of kinderrevalidatie. De opvolging van

kinderen met cerebral palsy en dit binnen een ervaren

multidisciplinair team zal de voornaamste taak zijn. Hij of zij maakt

deel uit van de dienst kinderneurologie en wordt aldus betrokken

bij de algemene werking kinderneurologie. Exacte tijdsinvestering is

overeen te komen. Opleidingsmogelijkheid tot kinderneuroloog of

kinder revalidatiearts is te bespreken.

verdere informatie kan je bekomen bij prof. dr. b. ceulemans

(coördinerend geneesheer kinderneurologie)

tel. 03 821 34 20 of 03 821 34 23.

oncologie




erkend specialist in de interne geneeskunde. Een aantoonbare

activiteit in de medische oncologie is een vereiste. Onze aandacht

gaat uit naar een initiatiefrijke collega die goed in het huidige team

past en in staat is in teamverband te werken. Grote betrokkenheid

bij de patiëntenzorg is een conditio sine qua non. Gepromoveerd

zijn of bezig zijn met een promotieonderzoek strekt tot aanbeveling.

Eén voltijdse betrekking van toegevoegd arts 10/10

Eén voltijdse betrekking van toegevoegd arts 10/10, waarvoor in

aanmerking komt, een arts. De kandidaat/kandidate zal participeren

in de poliklinische en klinische activiteit en deelnemen aan de wacht.

verdere informatie kan je bekomen bij prof. dr. m. Peeters


intensieve Zorg




erkend specialist in één van de specialismen - zoals cardiologie - die

kunnen leiden tot de bijzondere bekwaming intensieve

geneeskunde. Kandidaten die hun opleiding in één van deze

specialismen beëindigden in 2011 kunnen even eens in aanmerking

worden genomen. Klinische ervaring in één of meerdere aspecten

van de intensieve geneeskunde evenals het bezitten van de

bijzondere bekwaming intensieve geneeskunde strekken uiteraard

tot aanbeveling. Datum indiensttreding volgens beschikbaarheid

van de kandidaat.

verdere informatie kan je bekomen bij prof. dr. P. Jorens

(diensthoofd intensieve zorg) - tel. 03 821 36 77.

vacature in de kijker: kwaliteitsfunctionaris

jobkrant van uZa verschijnt maandelijks

029 editie januari 2012


voor alle vacatures voor artsen gelden volgende algemene voorwaarden:

de kandidaten dienen:

1. in het bezit te zijn van het diploma van doctor in de genees-, heel- en verloskunde of arts;

2. het recht te genieten om in België de geneeskunde uit te oefenen;

3. de vereiste lichamelijke geschiktheid te bezitten.

Kandidaatstelling gebeurt uitsluitend op het daartoe bestemde sollicitatie formulier,

dat aan getekend of persoonlijk dient overgemaakt te worden aan:

Universitair Ziekenhuis Antwerpen t.a.v. mevr. H. Hermans, directeur personeel

Wilrijkstraat 10, 2650 EDEGEM

Sollicitatieformulieren kan je aanvragen bij de personeelsdirectie van het UZA

via tel. 03 821 51 92 of [email protected].

Meer informatie over de algemene voorwaarden en sluitingsdatum van de vacatures


“de studenten houden me scherp”Guy Hubens,

adjunct diensthoofd

abdominale, kinderen

plastische heelkunde

vertelt.

Échte ZorgkWaliteit

Het UZA heeft de afgelopen decennia een sterke reputatie opge bouwd. Patiënten kunnen bij ons terecht voor échte zorg kwaliteit,

ondersteund door onderzoek en opleiding. Maar ook met onze medewerkers gaan we zorgzaam om, want ook in de toekomst willen

wij een aantrekkelijke werkgever blijven.

vooraan in de medische zorgverlening

Als universitair ziekenhuis verstrekken we derdelijnszorg. In mensentaal betekent dit dat we medische problemen, waar elders geen

mogelijkheden meer voor zijn, hier met de meest geavanceerde methoden verder behandelen. Heel wat van de patiënten die in het UZA

terechtkomen, hebben dan ook een complex ziektebeeld en komen op verwijzing van andere ziekenhuizen. Dat is een uitdaging, maar

het maakt het ook voor de 2.800 enthousiaste medewerkers boeiend werken.

Zorg voor medewerkers

Niet alleen patiënten kunnen rekenen op échte zorgkwaliteit. Ook onze medewerkers krijgen een kwaliteitsvolle behandeling. Zo bieden

we je heel wat mogelijkheden om deeltijds te werken zodat je een goede balans vindt tussen je werk en je privéleven. Daarnaast kun

je rekenen op een aantal extralegale voordelen zoals een levensverzekering, een verzekering gewaarborgd inkomen en een hospi-

talisatieverzekering. Mogelijkheden tot tijdskrediet, ouderschapsverlof en een gunstige vakantieregeling maken het plaatje volledig.


neus-, keel- en oorZiekten

Weefseltechnoloog weefsel- en cellenbank (80%)

Je zorgt voor bepaalde aspecten van de transplantcoördinatie rond

weefseltransplantatie. Je zorgt voor de technische aspecten van

prelevatie en preparatie inclusief de autopsieprelevatie van de

rotsbeenderen. Je ondersteunt de kwaliteitscontroles van de

uitgevoerde heelkunde m.b.v. trommelvlies en gehoorsbeentjes en

doet de histologische en anatomo-pathologische evaluatie van de

middenoorpathologie en ondersteunt het temporal bone lab. Je

werkt mee aan de epitheelcelkweek, toepasbaar voor chronische

middenoorpathologie. Je ondersteunt de totale werking van de

weefsel- en cellenbank. Je bent verantwoordelijk voor de

administratieve opvolging van de muskuloskeletaal weefselbank

waar je instaat voor het opnemen van bestellingen, bestellingen in

ontvangst neemt en allogrefes aflevert, de voorraad allogrefes en

verbruiksgoederen opvolgt, facturatie voorbereidt, administratie en

register activiteiten bijhoudt en instaat voor de algemene opvolging

van het secretariaat: telefoon, briefwisseling, opstellen van teksten,

nota’s en presentaties.

klinische biologie

Medisch laboratoriumtechnoloog kernlabo

Je wordt ingeschakeld in het team dat de continuïteit van het

klinische laboratorium verzekert. Je werkt als “allround”

laboratoriumtechnoloog binnen de specialisaties klinische chemie

en hematologie. Je staat in voor preanalytische, analytische en

postanalytische werkzaamheden.

ken jij een toe komstige uZa-

medewerker?Geef deze jobkrant dan door of laat

hem of haar naar de website surfen:

www.uzatrektaan.be

Wil je deze jobkrant

graag maandelijks in je

inbox ontvangen?

Schrijf je dan in via

www.uzatrektaan.be en

klik op VacatUZA.

Vacature in de kijker: Vacature in de kijker:

kennis / ervaring / zorg

acature in de kijker:

V.U

.: H

ildeg

ard

Her

man

s, U

nive

rsita

ir Zi

eken

huis

Ant

wer

pen,

Wilr

ijkst

raat

10

, 265

0 E

dege

m

N

iet o

p de

ope

nbar

e w

eg g

ooie

n a.

u.b.


kennis / ervaring / zorg

vacat



INTENSIEVE ZORGEén voltijdse betrekking van staflid 10/10Eén voltijdse betrekking van staflid 10/10, waarvoor in aanmerking komt, een doctor in de genees-, heel- en verloskunde of arts, erkend specialist in één van de specialismen - zoals cardiologie - die kunnen leiden tot de bijzondere bekwaming intensieve geneeskunde. Kandidaten die hun opleiding in één van deze specialismen beëindigden in 2011 kunnen even eens in aanmerking worden genomen. Klinische ervaring in één of meerdere aspecten van de intensieve geneeskunde, evenals het bezitten van de bijzondere bekwaming intensieve geneeskunde, strekken uiteraard tot aanbeveling. Datum indiensttreding volgens beschikbaarheid van de kandidaat.

Verdere informatie kan je bekomen bij prof. dr. P. Jorens (diensthoofd intensieve zorg) - tel. 03 821 36 77.

CaRdIOChIRuRGIEEén voltijdse betrekking van staflid 10/10Eén voltijdse betrekking van staflid 10/10, waarvoor in aanmerking komt: een doctor in de genees-, heel- en verloskunde of arts, erkend specialist in de algemene heelkunde met bekwaamheid in de cardiochirurgie (minimum 150 ingrepen zelfstandig uitgevoerd). U dient deel te nemen aan een georganiseerd wachtsysteem.

Verdere informatie kan je bekomen bij prof. dr. I. Rodrigus (diensthoofd cardiochirurgie) - tel. 03 821 33 95. ONCOLOGIEEén voltijdse betrekking van toegevoegd arts 10/10Eén voltijdse betrekking van toegevoegd arts 10/10, waarvoor in aanmerking komt, een arts. De kandidaat/kandidate zal participeren in de poliklinische en klinische activiteit en deelnemen aan de wacht.Verdere informatie kan je bekomen bij prof. dr. M. Peeters


Vacature in de kijker: Verpleegkundige: multidisciplinair pijncentrum

(75% of 80%)

jobkrant van uZa verschijnt maandelijks

031 editie maart 2012


Voor alle vacatures voor artsen gelden volgende algemene voorwaarden:

de kandidaten dienen:1. in het bezit te zijn van het diploma van doctor in de genees-, heel- en verloskunde of arts;

2. het recht te genieten om in België de geneeskunde uit te oefenen;3. de vereiste lichamelijke geschiktheid te bezitten.Kandidaatstelling gebeurt uitsluitend op het daartoe bestemde sollicitatie formulier,

dat aan getekend of persoonlijk dient overgemaakt te worden aan: Universitair Ziekenhuis Antwerpen t.a.v. mevr. H. Hermans, directeur personeel

Wilrijkstraat 10, 2650 EDEGEM

Sollicitatieformulieren kan je aanvragen bij de personeelsdirectie van het UZA

via tel. 03 821 51 92 of [email protected] informatie over de algemene voorwaarden en sluitingsdatum van de vacatures


“Persoonlijke en flexibele benadering”Hilde Stevens, verpleegkundige conventie mucoviscidose

ÉChTE ZORGkwaLITEITHet UZA heeft de afgelopen decennia een sterke reputatie opge bouwd. Patiënten kunnen bij ons terecht voor échte zorg kwaliteit,

ondersteund door onderzoek en opleiding. Maar ook met onze medewerkers gaan we zorgzaam om, want ook in de toekomst willen

wij een aantrekkelijke werkgever blijven.Vooraan in de medische zorgverlening Als universitair ziekenhuis verstrekken we derdelijnszorg. In mensentaal betekent dit dat we medische problemen, waar elders geen

mogelijkheden meer voor zijn, hier met de meest geavanceerde methoden verder behandelen. Heel wat van de patiënten die in het UZA

terechtkomen, hebben dan ook een complex ziektebeeld en komen op verwijzing van andere ziekenhuizen. Dat is een uitdaging, maar

het maakt het ook voor de 2.800 enthousiaste medewerkers boeiend werken.Zorg voor medewerkersNiet alleen patiënten kunnen rekenen op échte zorgkwaliteit. Ook onze medewerkers krijgen een kwaliteitsvolle behandeling. Zo bieden

we je heel wat mogelijkheden om deeltijds te werken zodat je een goede balans vindt tussen je werk en je privéleven. Daarnaast kun

je rekenen op een aantal extralegale voordelen zoals een levensverzekering, een verzekering gewaarborgd inkomen en een hospi

talisatieverzekering. Een gunstige vakantieregeling maakt het plaatje compleet.

ken jij een toe komstige uZa-medewerker?Geef deze jobkrant dan door of laat hem of haar naar de website surfen: www.uzatrektaan.be

wil je deze jobkrant graag maandelijks in je inbox ontvangen?Schrijf je dan in via www.uzatrektaan.be en klik op VacatUZA.

verpleegkundige: multidisciplinair pijncentrum(75% of 80%)Je bent voornamelijk betrokken bij de werkzaamheden en de verdere uitbouw van de chronische

pijndienst. Je assisteert bij de uitvoering van invasieve pijnbehandelingen bij chronische pijnpatiënten.

Je staat in voor de toediening van infuusbehandelingen bij onze patiëntenpopulatie. Je wordt ook

betrokken bij de behandeling en opvolging van chronische pijnpatiënten, zowel op de raadpleging als

in het dagziekenhuis. De werkuren van de dienst multidisciplinair pijncentrum situeren zich tussen 8u

en 18u30 tijdens weekdagen en tussen 9u en 12u op zaterdag.


Geïnteresseerd ineen job bij het UZA?

Neem ons vacaturekrantje mee

uit de displays in het ziekenhuis

of kijk op onze jobsite www.uzatrektaan.be

info

tot uw dienst

nuttige telefoonnummers » algemeen nummer UZA: T 03 821 30 00» onthaal en opname: T 03 821 31 01» patiëntenbegeleiding: T 03 821 37 00 (maatschappelijk werk, vrijwilligers, intercultureel bemiddelaar,

transfer coördinator, levenbeschouwelijke begeleiding, tolken en tolken Vlaamse gebarentaal)

» ombudsdienst: T 03 821 31 60» inlichtingen facturen: T 03 821 31 28» mobiele medische urgentiegroep: T 03 821 38 06» school in het UZA: T 03 821 58 86

kinderopvang de speelvogel In de kinderopvang zijn kinderen van patiënten en bezoekers van harte welkom. U vindt De Speelvogel in de rechtervleugel op het gelijkvloers. Pijlen vanop de parking wijzen de weg. Meer info: T 03 821 38 87

gastenkamers ter weyde Wilt u in de buurt van het ziekenhuis overnachten, dan kunt u terecht in onthaaltehuis Ter Weyde. Vrijwilligers bieden er een eenvoudig maar warm onthaal aan een billijke prijs. Ter Weyde bevindt zich op 200 meter van het UZA (Edegemsesteenweg 240, 2610 Wilrijk). Voor meer info: T 03 440 48 18.

winkelgalerij In de inkomhal vindt u:

» de cafetaria, in de week open van 8.30 tot 20 uur en in het weekend van 12 tot 20 uur

» een broodjeszaak, in de week open van 9.30 tot 14.30 uur» een shop (bloemen, geschenken, voeding, lectuur enz.) in de

week open van 8 tot 20 uur, zaterdag van 10 tot 19 uur, zondag van 13.30 tot 19 uur

» een bankautomaat

restaurant Het restaurant vindt u op 1 op het einde van de bezoekersgang. Het is elke werkdag open van 12 tot 14 uur.

colofon

Maguza – driemaandelijks tijdschrift van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen – jaargang 24, oktober 2012 – Redactieadres: UZA, afdeling Communicatie, Wilrijkstraat 10, 2650 Edegem, communica[email protected] – Verantwoordelijke uitgever: Johnny Van der Straeten – Hoofdredacteur: Ann Segers – Redactiesecretariaat: Kris Thieren – Redactieraad: Bettina Blaumeiser, Patrick Cras, Annick Deckers, Anneleen De Vos, Jonas De Wolf, Paul Germonpré, Marc Peeters, Ann Segers, Bharati Shivalkar, Elke Smits, Kris Thieren, Paul Van Aken, Miranda Van De Wiele – Redactie & realisatie: Jansen & Janssen Uitgeverij, www.jaja.be – Fotografie: Jan Locus, Shutterstock – Illustratie p. 14: Debora Lauwers – Kruiswoordraadsel: Freddy Roegiest – Reclameregie: Little Joe, www.littlejoe.be – De inhoud van de advertenties valt niet onder de redactionele verantwoordelijkheid van het UZA

www.maguza.be

advertentie

Gratis en vrijblijvende offerte—

Korte leveringstermijn (vanaf 1 week)—

Dienst na verkoop (24u/24)—

Gratis subsidieadvies—

Conform wetgeving—

Diverse afwerkingen —

Batterijvoeding

Onze traplift ... ... Uw comfort

NV Coopman Liften

Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

[email protected]

meer info:

0800 20 950

www.trapliftinfo.be

de fantomenvan de radiotherapie

we ontmoeten Jo bij de bunkers van de radiotherapie. Achter

betonnen muren van 2,4 meter dik worden kankerpatiënten bestraald via tomotherapie, een bijzonder geavanceerde bestralingstechnologie. Jo speelde in 2007 een belangrijke rol in de opstart van de Universitaire Radiotherapie Antwerpen (URA), een samenwerking tussen het UZA en ZNA Middelheim. Intussen beschikt de URA al over

twee tomotherapietoestellen in het UZA. Jo bereidde in 2011 ook de komst van het tweede toestel voor. Samen met zijn twee collega’s heeft hij voorts de taak de toestellen goed uit te testen en af te stellen vooraleer ze in gebruik worden genomen. Ze gaan ook elke dag na of elk toestel

nog wel werkt zoals het moet, en of het dus de voorgeschreven dosis stra-ling toedient op exact de juiste plaats.

testen op een fantoomHoewel ze zelden rechtstreeks in contact komen met de patiënten, spelen de fysici een belangrijke rol in de behandeling van de patiën-ten. ‘De arts duidt op de CT-scan aan welke plaats welke stralingsdo-sis moet krijgen, en ook welke kri-tische organen in de buurt van het kankerweefsel zo weinig mogelijk straling moeten krijgen. Met die gegevens en via heel gesofi sticeerde software proberen wij het optimale bestralingsplan op te stellen. Het is telkens weer een hele oefening om de tumor zo goed mogelijk te bestra-

len en tegelijk zo weinig mogelijk schade aan te brengen aan de omliggende gezonde weefsels en organen.’Vervolgens wordt de behande-

ling nagebootst op een zoge-naamd fantoom. ‘Dat is een voorwerp waarin we de straling kunnen meten. We laten het fan-toom de bestraling ondergaan zoals die uitgetekend is voor de patiënt. Nadien kunnen we dan nagaan of het fantoom op de juiste plaats de juiste dosissen bestraling heeft gekregen. Pas

als dat voor 100% overeenkomt met het plan, start de behandeling van de patiënt. Elke dag gebeurt er min-stens één meting met een fantoom, hetzij voor een nieuwe patiënt, het-zij puur als controle van het toestel.

alles voor de patiëntJo en zijn collega’s zijn offi cieel erkend als deskundigen in de medi-sche stralingsfysica, door het Fede-raal Agentschap voor Nucleaire Controle. ‘Ook de contacten met dat agentschap maken deel uit van mijn taak, net als de veiligheid op de werkvloer. Mijn collega’s houden zich dan weer meer bezig met het opvolgen van nieuwe technieken die eventueel ook voor ons interes-sant zijn.’Het is en blijft een boeiende job,

vindt Jo. ‘Van de mogelijkheden waarover we vandaag beschik-ken, konden we twintig jaar gele-den alleen dromen. En het blijft evolueren.’ Zou hij jonge fysici of ingenieurs aanraden om in de medische fysica te stappen? ‘Ja, als ze beseff en dat de patiënt altijd eerst komt. Het is geen technolo-gie om de technologie. En als er op één dag toevallig vier patiënten hun behandeling starten, dan is dat doorwerken. De patiënt staat altijd centraal.’

maguza 041

witJas

gaan ook elke dag na of elk toestel

als dat voor 100% overeenkomt met

witJas

Jo Vanregemorter,stralingsfysicus

Toen hij aan zijn studies fysica begon, had

Jo Vanregemorter nooit gedacht dat hij op een dag een

radiotherapiecentrum uit de grond ging helpen stampen. En

toch deed hij dat, in 2007, als stralingsfysicus in het UZA.

fantoom

042

puzzel

puzzel & win!

horizontaal 1. weefselverharding – gezonde sport2. niervocht – niet genoeg gekookt – Turks bevelhebber3. metaal – daar in de verte – city4. mode – gezinslid – schuine streep (Eng.) 5. klein ventje – scheepstuig – spil – vlek6. korting – het braken – Costa Rica7. teil – lekkernij – bijenzwerm8. doorwaadbare plaats – spokenroep – bewusteloosheid – strik9. bijbelse vrouw – lidwoord – vrouwenschoen – Italiaans

doe mee en win!Heb je het letterwoord ontdekt? Mail het dan voor 20 november 2012 met je naam en adres naar [email protected] of stuur een briefkaart naar Maguza, UZA – Afdeling communicatie, Wilrijkstraat 10, 2650 Edegem en maak kans op één van de vijf cadeaubonnen van Oxfam Wereldwinkels t.w.v. 20 euro.

10. volksverhaal – burgerlijk – moerasvogel 11. met behulp van strookjes hout vastzetten – aderontsteking12. loofboom – oneven – opening – dun takje – Grand Prix13. onverpakt – aan zee – larf – getij 14. ik heb het gevonden! – bezittelijk voornaamwoord – gravure15. geneesheer – cirkel – noodsignaal 16. het weer wennen aan het leven buiten het ziekenhuis

verticaal 1. wondnaad – wasbeurt met afwisselend warm en koud water2. schreeuw (Fr.) – grote boodschap – leeuwhondje – muzieknoot3. band – wijnhuis – zoon van Adam4. plus – venster – fi ets – wisselgebruik 5. bestuurder – uitroep van afkeer – gierigaard6. fuikingang – ongaarne – cerium – wrang7. eten dat via een katheter wordt toegediend – Japanse siervis8. slot – zeevis – eventueel – minnaar9. mobiele telefoon – Schotse naam – klimop – domina10. zaterdag – streling – automerk – bestemming11. boenmiddel – de werkzaamheid van iets trachten te bevorderen12. delfstof – moskeehoofd – insect – schutsluis13. bitterkruid – stopcontact – Los Angeles14. gehuwde vrouw – oude lengtemaat – a tempo –

ritmische popmuziek15. kluitenbreker – dry – aartsdom – vlekkenwater 16. slaap – krampachtige samentrekking

oplossing maguza 89HOOIKOORTS – Alice Van Hove (Edegem), Maria Imbrechts (Zandhoven), Louisa Van Crombruggen (Dilbeek), Ivo Nagels ( Schoten) en C. Machielsen (Essen) krijgen hun cadeaubon binnenkort in de bus.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

1

2

35

47

59

61

7

86

9

1010

118

12

132

143

15

164

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 161 g a s t r o s c o p i e k i r2 e l a n n i e r r i s i c o3 e l t o t l i g a a t o l4 l e b a h a e s t l o s5 z e e p a k e n d e m e n t6 u d i l a t a t i e i n o7 c p e i s e r e g o k o e8 h a m l e t l e m u u r v l9 t r i f e l m e s a t e

10 o e r n a s i t i i n o11 r o z Y n g e r i a t e r r12 a l e s l o t e t l a a g13 d l k o n s p i l n b a14 i d l e t a a l e e n d s15 u r g e n t r a p d e n i m16 s Y m p t o o m d i a l Y s e

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1

Edegem en maak kans

6

9

7

2

3

4

8

10

5

043maguza

column

Saartje Vanden-driessche toont haar stralende glimlach als omroepster en als reporter in Vlaanderen Vakantieland. Ze houdt van lopen, fietsen en zwemmen. Met haar dochter en honden geniet ze van de vrije momenten.

Saartje

een tijdje geleden, in de file onderweg naar de kust, was ik me ongelooflijk aan het opwinden: waarom nu weer die file, net nu ik met mijn dochter wat

quality time heb. En zijn dat daar geen donderwolken? Mijn plan viel in duigen en het einde van de wereld leek wel nabij.Ik vroeg me af hoe het komt dat mijn vriend, die bijna vier jaar in de gevangenis heeft gezeten, altijd goedgezind opstaat en gaat slapen. En hoe het kan dat m’n vriendin Wheels die al heel haar leven in een rolstoel zit, de meest uitbundige lach heeft die ik ooit heb gezien?Ik vroeg het die avond aan mijn vriend: ‘Wat is je geheim? Waarom kan jij

ondanks al het onrecht dat je hebt meegemaakt toch alles relativeren en gelukkig zijn?’ ‘Omdat ik een eskimo ben: bij vijf graden is het voor mij warm buiten, jij hebt het dan nog steeds koud.’ Ik begreep er geen snars van. ‘Als je de lat voor jezelf hoog legt, en daarbij nog eens het geluk hebt nooit een échte tegenslag te kennen, dan kun je volgens mij nooit het diepe geluk beleven,’ ging hij verder. ‘Je wilt dan altijd meer en waardeert de kleine dingen niet meer. Toen ik in de gevangenis zat, 23 uur per dag in een stinkend kamertje, kon ik intens genieten van een vogel die op de vensterbank kwam zitten. Ik denk niet dat jij dat doet, liefste. Jij leeft in het geluk maar je beleeft het niet. Je vindt wat we hebben dood-normaal maar je hebt de sleutel niet om ervan te genieten. Je drang naar meer en beter maakt je gevoelloos voor geluk.’

verlangen is lijdenIk heb er lang moeten over nadenken. En het is waar: we hebben blijkbaar tegenslagen nodig om het geluk te kunnen beleven. Wheels kan genieten van een kop koffie onder vrienden of een cine-mabezoekje, omdat ze na die zware operatie van vorig jaar nu wél zonder rugpijn door het leven kan. ‘Zelfs als ik in de regen buiten moet, ben ik gelukkig, Saar, want ik moet niet in bed liggen wachten op een zoveelste infuus of prik. De pijn van toen maakt dat ik nu ik sneller dan jij tevre-den ben en intens geluk kan proeven.’Ik voelde me bijna schuldig en bijzonder ondankbaar. Wheels had de kracht om

het verlangen uit te schakelen. ‘Als je niet verlangt, dan lijd je niet,’ riep ze me nog na toen ze wegstoof. ‘Enjoy Life, Beauty!’Kleine dingen kunnen ons gelukkig maken en tegenslagen moeten we aanwen-

den om gelukkig zijn te kunnen beleven. We leven in een ongelooflijke luxe: wil je een koffietje uit Italië of liever een uit Colombia? We draaien de kraan open en hebben proper water. Ben ik ziek, dan is er vast wel een dokter die me komt hel-pen. Als de dag komt dat de dokter me niet meer kan helpen, hoop ik te kunnen zeggen dat ik het geluk heb gehad om ‘gelukkig zijn’ te hebben mogen beleven. Want niets is mooier dan écht gelukkig zijn!

echt gelukkig ziJn

043maguza

Je drang naar meer en beter maakt je gevoelloos voor geluk

rubriek

044

Nienke (7) houdt van turnen en tekenen en gaat

naar de scouts. En ze heeft het syndroom van

Down. Sinds een drietal jaar wordt ze opgevolgd

door het downteam van het UZA. ‘Daar is ze geen

nummer, maar Nienke’, zegt mama Marijke.

een zonnig meisje van zeven

oproep! Hebt u ook iets bijzonders meegemaakt in het UZA? Laat het ons weten via [email protected]

geholpen?

nienke Goris is de oudste van drie zusjes. Toen haar ouders

Wim en Marijke kort na haar geboorte vernamen dat ze het syn-droom van Down had, was dat een zware klap. Ze bleven echter niet bij de pakken zitten en probeerden haar alle kansen te geven.

Marijke: ‘Een drietal jaar geleden verwees onze kinderarts ons door naar het downteam van het UZA. Een aantal bloedwaarden bij Nienke waren immers niet normaal. Bijko-mend onderzoek wees uit dat ze allergisch was aan gluten. Ik ging toen een paar keer op consultatie bij de diëtiste. Intussen kunnen we vrij goed omgaan met haar glutenvrije dieet.

het oer-moedergevoelOf ons leven sterk bepaald wordt door Nienkes gezondheidstoestand? Dat valt goed mee. Natuurlijk kwam de diagnose destijds hard aan, maar bij mij haalde al gauw dat oer-moe-dergevoel de bovenhand. Doordat Nienke ons eerste kind was, kon-den we ook niet vergelijken. We zijn blij met elk stapje vooruit. Zo leert Nienke nu lezen, volgens een aange-paste methode met pictogrammen. Daar is ze zo trots op.’

Wim: ‘We hebben geleerd om vooral plannen te maken op korte termijn. Verder zijn we gewoon alles blijven doen zoals we dat gewend waren: vrienden bezoeken, uitstap-jes maken ︙ In feite kunnen we met Nienke alles doen, al zijn er soms kleine aanpassingen nodig.’ Marijke: ‘Als er al iets is veranderd, dan is het dat gelukkig zijn bij ons nu op de eer-ste plaats komt. Meer dan presteren.’

Sindsdien gaan we jaarlijks met Nienke op controle bij het downteam. Voor de algemene controle gaan we naar dr. Wojciechowski. Daarnaast gaat Nienke naar de gastro-entero-loog, de orthopedist, de logopedist, de NKO-arts, de oogarts en de tand-arts. Secretaresse Iris Mallinus doet haar uiterste best om zo veel moge-lijk afspraken te combineren, zodat we telkens maar twee of drie keer moeten komen. Dat is een grote luxe. We merken ook dat er veel onder-ling overleg is tussen de artsen. Op het eind gaan we telkens opnieuw langs bij dr. Wojciechowski voor een algemene bespreking. We voelen ons zeker geen nummer: Iris kent de kin-deren bij naam en vraagt altijd hoe het gaat. De artsen nemen veel tijd voor ons en leggen alles geduldig uit aan Nienke.

info dienst pediatrie, t 03 821 32 51, 03 821 38 10

MagUZA oktober 2012

Documents

Transcript of MagUZA oktober 2012