Kareoler 5 2014

bnmo-magazine 5-2014

Dienstslachtoffer wint brons op Invictus Games

Veteranen en kunst

de Kareoler 5-20142

Colofon

Jaargang 74, 2014, nummer 5

De Kareoler is een uitgave van de Bond van Nederlandse Militaire Oorlogs- en Dienstslachtoffers (BNMO) en verschijnt zes keer per jaar. Het blad wordt gratis toegezonden aan leden van de BNMO. Resterende verschijningsdatum Kareoler 2014: 12 december.

Beschermvrouwe: Prinses Beatrix

Hoofdbestuur BNMOAlgemeen voorzitter: Bert DeddenAlgemeen Penningmeester: Harry LittelAlgemeen secretaris: Laurens van AggelenTweede secretaris: Wim van den BurgLid: Erwin van der Wal, Sander Schouten en Iloy Goossen

Adres:BNMO, Postbus 125, 3940 AC Doorntel: 0343-474110; fax: 0343-474114e-mail secretariaat: [email protected]

Redactie KareolerLinde van Deth, Fred Lardenoye en Janke Rozemuller

Aan dit nummer werkten mee: Laurens van Aggelen, Anke Dorpmanns, Brigitte den Hartog, Serife Hökelekli, Inge Hondebrink, Willem van Katwijk, Erik Kottier, Jos Morren, Birgit de Roij, Heleen Ruijsch-Steneker en Karin Stroo Omslagfoto: Inge Hondebrink

Redactieadres:Redactie Kareoler, Postbus 1027, 6501 BA, Nijmegentel: 024-3481069e-mail: [email protected]

Ontwerp en vormgeving:Forma Nijmegen

Lithografie/druk: Senefelder Misset Doetinchem

© LJP Nijmegen/BNMONiets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur

Ingeschreven in het verenigingsregister van de Kamer van Koophandel en Fabrieken te Utrecht onder nummer V.477894

Verschijnt ook op geluidsbandwww.bnmo.nl

Audrey Hepburn Trofee

Op 6 november wordt de Audrey Hepburn Trofee weer uitgereikt. Deze BNMO-prijs gaat jaarlijks naar een persoon of organisatie die zich op een bijzondere wijze voor de gehandicaptensport heeft ingezet. Een terugblik met Jan Driessen (m), winnaar van vorig jaar.

Op de motor naar LibanonNa 32 jaar keerde André Marsman (r) terug naar Libanon. Op de motor die hij speciaal daarvoor had aangeschaft. Het werd opnieuw een avontuur en hoewel hij altijd met plezier heeft teruggekeken op zijn militaire uitzending, werd het toch emotioneel.

8

in dit nummer

9

Foto: Karin StrooFoto: privécollectie André M

arsman

de Kareoler 5-2014 3

De BNMO in beweging‘Sergant Jaaike pakt goud’. Met deze kop opende het Algemeen Dagblad maandag 15 september jongstleden. Sergeant Jaaike Brandsma, voorzitter van de Gewonde Soldaat en BNMO-lid, raakte zwaargewond in Uruzgan. Ze vocht terug en stal de show op een groot sporttoernooi voor gewonde militairen. Veel gewond geraakte militairen, veteranen en dienstslachtoffers vinden in sport een uit-laatklep. Sommigen bereiken een zodanig hoog niveau dat ze zich voorbereiden op deelname aan de Paralympische Spelen van 2016 in Rio de Janeiro. De BNMO onderschrijft het belang van actieve sportdeelname. Sinds 1968 wordt door de BNMO samen met het Fonds Gehandicaptensport aan een sporter of organisatie, die zich verdienstelijk maakt op het terrein van de gehandicaptensport, de Audrey Hep-burn Trofee uitgereikt. In deze Kareoler staat een interview met de winnaar van 2013. Verder organiseert de BNMO voor haar sportieve leden verschillende uitdagende activiteiten in en rond de Basis. In het kader van de zogenoemde BNMO Sports Challenge kunt u mountainbiken, wandelen, zeilen en kanoën. Details met betrekking tot deze programma’s vindt u in BNMO-dienstengids die met deze Kareoler mee-gezonden is.De BNMO-dienstengids wordt dit jaar voor het laatst in gedrukte vorm aan alle leden toegezonden. Per jaar worden zo’n 4.500 exemplaren van de dienstengids verspreid. Ech-ter, slechts een beperkt deel van onze leden maakt gebruik van de programma’s uit de dienstengids. Uit kostenover-wegingen is besloten de BNMO-dienstengids vanaf 2016 elektronisch te verspreiden. Op aanvraag kan een BNMO-lid de dienstengids in gedrukte vorm toegestuurd krijgen.De BNMO verkeert financieel in zwaar weer. In de voorlig-gende Kareoler is beschreven hoe leden via bijvoorbeeld een legaat het werk van de BNMO kunnen steunen. Verder in dit nummer een beschrijving van Stichting Veteranen Kunst en natuurlijk de vaste rubrieken met onder meer nieuws van de afdelingen.

Ik wens u veel leesplezier!

Bert DeddenVoorzitter

Militaire Prestatietocht te Paard

In de rubriek Lotgenoten aandacht voor de Militaire Prestatietocht te Paard (MPTTP), een oriëntatietocht met aparte proeven voor deelnemers en paarden. Een kleine tiental gewonde veteranen deed mee, onder wie enkele BNMO-leden.

14

in dit nummer

En verder:Kort en bondig 4Nieuwsberichten

Stichting Veteranen Kunst 6De kunst van het verwerken

Oproep BNMO 10Doneer een gift aan uw bond!

Invictus Games geslaagd 11Veertien medailles voor Nederland

BNMO Wegwijzer 12Sociaal juridische berichten

Van de afdelingen 17Nieuws, nieuwe leden en overlijdensberichten

BNMO Bonus 22Win boek Geen mannen, maar duivels!

Foto: Karin StrooFo

to: B

irgit

de R

oij

de Kareoler 5-20144

kort en bondig Bijdrages: Fred Lardenoye en Janke Rozemuller

Strong Viking Brother EditionWil je sportief bezig zijn en houd je van een uitdaging? Geef je dan snel op voor de Strong Viking Brother Edition op 25 oktober. De organisatie van deze obstacle run heeft Wounded Warriors Netherlands (WWNL) uitgekozen als goed doel voor de Brother Edition. ‘De Brother Edition heeft het gaafste parcours van Nederland, met veel hoogtemeters, vette obstakels waarbij je elkaar moet hel-pen, modder en heel veel fun’, aldus de organisatie. WWNL wil met een grote groep leden meedoen aan de 7 kilometer. Voor leden is de deelname gratis. Vrienden, kennissen of collegae die deze uitdaging ook aan willen gaan, kun-nen bij Wounded Warriors tegen een gereduceerd bedrag (€ 35,-) een startbewijs

kopen voor de 7 kilometer. Het geld komt ten goede aan het WWNL-Noodfonds. (JR)

Info: www.strongviking.com, aanmelden via [email protected].

Nederland heeft sinds 11 juni een Veteranenloket. Veteranen, maar ook dienstslachtoffers en hun relaties kunnen bij het loket terecht voor de bestaande dienstverlening en zorg van het ministerie van Defensie, het Lan-delijk Zorgsysteem voor Veteranen, het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds, het Veteranen Platform en het Vetera-neninstituut. Het Veteranenloket biedt toegang tot informatie en ondersteu-ning én immateriële en materiële zorg. Voor acute zorgvragen is het Vetera-nenloket 24 uur per dag, zeven dagen in de week bereikbaar. (FL)

Het Veteranenloket is te vinden op www.veteranenloket.nl en bereikbaar op tel: 088 334 00 00 of via e-mail: [email protected].

Voorzitter Gerrit Valk van het Veteranen-instituut en minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert tijdens de opening van het Veteranenloket. Foto: Erik Kottier

Beeld uit de trailer van de Strong Viking Brother Edition.

Veteranenloket ook voor dienstslachtoffers

Het ministerie van Defensie gaat een grootschalig onderzoek doen naar het gebruik van chroomhoudende verf op onder meer de zogeheten POMS-sites en andere Defensielocaties. Tientallen oud-militairen hebben schadeclaims ingediend omdat zij ziek zouden zijn geworden door onderhoudswerk op deze locaties waarbij zij door gebrek aan veiligheidsmaatregelen met kan-kerverwekkende stoffen uit de verf in aanraking zijn gekomen. Aanvankelijk werd door Defensie slechts een beperkt onderzoek ingesteld naar de vijf voor-malige POMS-sites, NAVO-depots waar Nederlands Defensiepersoneel onder-houd pleegde aan legermaterieel. Na de eerste berichten over de camoufla-geverf met zijn kankerverwekkende bestanddelen breidden de locaties waar personeel mogelijk ziek is gewor-den bij onderhoudswerkzaamheden zich als een inktvlek uit. Bovendien verschenen er berichten over vijftien jaar oude rapporten waaruit zou blij-ken dat Defensie op de hoogte was van de aanwezigheid van kankerver-wekkende stoffen in de veelvuldig gebruikte verf. Steeds meer (voormalige) personeelsleden van Defensie meldden zich bij letselschadeadvocaten en de militaire vakbonden, die een breder onderzoek eisten. Minister van Defen-sie Jeanine Hennis-Plasschaert heeft in een brief aan de Tweede Kamer op 18 september toegezegd dat er een histo-risch onderzoek komt naar het gebruik van de chroomhoudende verf én naar de huidige veiligheid op plekken waar nog steeds gewerkt wordt met deze verf aan bijvoorbeeld vliegtuigen, wapensystemen en oud-Defensiemate-rieel. (FL)

Onderzoek Defensie naar kankerverwekkende verf


Van maandag 6 t/m vrijdag 11 oktober vindt de Walk 4 Vete-rans plaats. Dit is een sponsortocht waarmee de Stichting Koninklijke PIT Pro Rege een PTSS-hulphond wil bekostigen. De route van deze sponsortocht volgt het Pieterpad. Deel-nemers kunnen zich inschrijven om etappes mee te lopen, waarbij een sponsorbijdrage van € 10,- per persoon per kilo-meter gewenst is. Met deze sponsoropbrengst wordt de trai-ning en plaatsing van een veteranenhond mogelijk gemaakt. Veteranenhonden zijn gecertificeerde PTSS-hulphonden die hun baas helpen om te gaan met stress die het gevolg is van traumatische ervaringen. Het streven is om in 2014 in totaal tien nieuwe PTSS-honden te trainen en te plaatsen. Het tra-ject van puppy tot hulphond duurt ongeveer twee jaar en kost € 21.000,-. (JR)

Info en aanmelden: www.walk4veterans.nl.

Walk 4 Veterans

Tijdens het Nederlands Film Festival, dat van 24 september tot en met 3 oktober duurde, zijn diverse afstudeer-films vertoond, waaronder Ricochet, een korte film over een veteraan met PTSS. Ricochet (afketsende kogel) vertelt het fictieve verhaal van Afghanistan-veteraan Mark die na zijn thuiskomst geconfronteerd wordt met het contrast tussen oorlog, liefde, pijn en genezing. Schrijver/regisseur Wout Malestein stu-deerde met deze film af aan de Hoge-

school voor de Kunsten Utrecht en baseerde de film op een eigen ervaring die hem anders deed kijken naar oor-logsveteranen. “De reden dat ik deze film wilde maken, is om een realisti-scher portret te schetsen van het post-traumatische stress syndroom (PTSS). Hoofdpersonage Mark is iemand die hieraan lijdt. Ik heb zelf ondervonden hoe het is om PTSS te hebben en ben daarom van mening dat ik een goed beeld kan schetsen en de kijker een

inkijk kan geven hoe het is om in alle-daagse dingen gevaar te zien.” Male-stein was getuige van een schietpartij, waarbij het slachtoffer in zijn armen stierf. Bij het schrijven van het script vroeg hij advies aan Afghanistanvetera-nen. Ook werden de acteurs tijdens de draaiperiode door hen getraind om zo de bewegingen en het jargon kloppend te maken. (JR)

Zie ook www.ricochetfilm.nl.

Afstudeerfilm over PTSS bij Nederlands Film Festival

6 de Kareoler 5-20146

Door: Laurens van Aggelen

e belangstelling voor de opening van de expositie in Bronbeek was bijzon-

der groot en werd verricht door luitenant-generaal der mariniers Ton van Ede, Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht (IGK). De ten-toonstelling omvatte ruim zestig tekeningen, schilderijen, foto’s, beeldhouwwerken en installaties, gemaakt door veteranen naar aan-leiding van hun ervaringen tijdens hun uitzendingen naar Neder-lands-Indië en Korea tot en met de missies naar Cambodja, voormalig Joegoslavië, Irak en Afghanistan.Hun werk is tegelijkertijd aankno-pingspunt voor gesprek, dat leidt tot erkenning en waardering. De Stichting Veteranen Kunst (SVK) stelt zich sinds haar oprichting in 2007 ten doel kunstwerken te expo-seren die zijn gemaakt door Neder-landse veteranen naar aanleiding van en vaak ter verwerking van hun ervaringen tijdens oorlogen en VN-missies.

Verwerking“De veteraan-kunstenaar die het moeilijk vindt te verwoorden, treedt als het kunstwerk er een-maal is alsnog naar voren en hij of zij krijgt daardoor de moed dit aan het publiek te laten zien en met het publiek in gesprek te gaan over het kunstwerk en soms ook

over de achterliggende ervaringen. Dat leidt dan vervolgens weer tot begrip, erkenning en waardering voor de veteraan”, vertelt Pauline Kolman, voorzitter van SVK.Een tweede doelstelling van SVK is het samenbrengen van en een brug slaan tussen veteranen van alle leeftijden, van alle missies, zowel

‘Soms ook achterliggende ervaringen delen’

Veteranen maken kunst om tot verwerking te komen

Eerder dit jaar vond in in het Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek in Arnhem de expositie Na de missie: de kunst van het verwerken plaats. De kunstwerken, door veteraan-kunstenaars gemaakt als reactie op en vaak ter verwerking van hun uitzendervaring, geven op bijzondere wijze uitdrukking aan gevoelens waarover het moeilijk praten is.

D

IGK en Inspecteur der Veteranen luitenant-generaal Ton van Ede opende op 2 april de tentoonstelling met veteranenkunst in museum Bronbeek. Foto: Laurens van Aggelen

7de Kareoler 5-2014 7

al lang en breed gepensioneerden als ook veteranen nog in werkelijke dienst om hen vervolgens via het kunstwerk in gesprek te brengen met het publiek en de maatschap-pij. Veteranen dus van alle krijgs-machtdelen en missies en kunst-werken verzameld uit alle hoeken van het land.Kolman sprak tijdens de opening de hoop uit dat er meer vrouwe-lijke kunstenaars hun kunstwerken willen exposeren. “Van de 27 kun-stenaars die nu hun werk tonen, is er slechts één vrouw en dat is toch een beetje vreemd, vooral als we ons realiseren dat vrouwen binnen de krijgsmacht allang geen uitzon-dering meer zijn. Wij hopen dan ook van harte dat de inmiddels in gang gezette publiciteitscampagne, ook in de bladen van veteranen-verenigingen, er toe mag leiden dat meer dames zich gaan melden, opdat we ook dat evenwicht kun-nen herstellen.”

SchoonheidZoals je bij een tentoonstelling als deze mag verwachten, wordt op een vaak zeer indringende manier in beeld gebracht welke impact een oorlog op de veteraan heeft gehad. Bezoekers krijgen een beeld van de intensiteit van de beelden die de veteraan-kunstenaar op zijn netvlies heeft gehad tijdens zijn uitzending.Tussen al deze kunstuitingen sprin-gen die van Willem van Katwijk er op een opvallende manier uit. Zijn beelden en foto’s laten niets van al het oorlogsgeweld zien. Integen-deel. En dat terwijl Van Katwijk tweemaal een half jaar uitgezon-den is geweest naar de Balkan (Kosovo in 2002 en Kroatië/Albanië in 2004) en dus genoeg ellende gezien heeft. “Veel van mijn colle-ga’s die veel hebben meegemaakt, gebruiken hun kunstuitingen als hulp bij het verwerkingsproces. Bij mij is het op een heel andere

manier gegaan. Ik heb in de Balkan kennisgemaakt met de meedogen-loze hardheid van de maatschap-pij. Maar ik wilde juist de andere kant laten zien, mensen in contact brengen met de schoonheid van de natuur, van dat wat ons omringt en waar het in het leven uiteindelijk echt om draait.”

Uitingen van liefdeVan Katwijk is een man met een missie. Al vanaf zijn twaalfde wist hij dat hij gemotiveerd zijn dienst-plicht zou gaan vervullen om onze democratie te beschermen en iets in de politiek wilde gaan doen voor één Europa zonder grenzen. Met de Russische inval in Hongarije in 1956 begreep hij niet waarom men na de twee wereldoorlogen nog tot zoiets dergelijks in staat was. Hij wilde een daad stellen en is uiteindelijk

42 jaar lang reserveofficier geweest. In de eerste jaren was het nog niet mogelijk dat reservisten op uitzen-ding gingen, maar later wel.“Mijn motivatie om aan deze expo-sitie mee te doen, is bezoekers in contact te brengen met het goede. De drie beelden symboliseren tederheid, koestering en harmonie der elementen. Uitingen van liefde. Daarnaast zijn er de negen foto’s met vlinders. Door de schoonheid van het leven in beeld te brengen, wil ik de betrekkelijkheid van alles laten zien en helpen relativeren. Omdat ik het belangrijk vind dat we in staat zijn om ook na ingrijpende gebeurtenissen oog te houden voor het goede. Kies je voor oorlog, de weg van haat, of kies je voor een samenleving in vrede met andersdenkenden, de weg van liefde?”

Foto’s: Willem van Katwijk

de Kareoler 5-20148

Door: Janke Rozemuller

en complete verrassing. Zo noemt Jan Driessen de toekenning van de Audrey Hepburn Trofee in 2013 tijdens het Nationaal Gala voor de Gehandi-

captensport. “Ik weet nog dat ik niet eens aan tafel zat en gevraagd werd om toch even te gaan zitten. En toen nog drong het niet door dat die prijs voor mij was. Ik mag nu staan in een rijtje met heel indrukwekkende namen zoals Ellen de Lange, Erica Terpstra, Gert-Jan van der Linden, Margo Vliegenthart, Jan Mulder, Henny Jacobs en Esther Vergeer.”Driessen ontving de trofee voor zijn jarenlange bij-drage aan de ontwikkeling en bekendheid van de gehandicaptensport. Zo bedacht hij samen met direc-teur Nike Boor van het Fonds Gehandicaptensport het 1% faire share. Hij legt uit: “Grote sponsoren zouden 1 procent extra moeten toevoegen aan hun bestaande sponsorbudgetten ten behoeve van gehandicapten-sport. En zodoende ontvangt het fonds nu jaarlijks automatisch een bedrag van bijna 1,5 miljoen euro. En hoeft Nike Boor niet meer bedelend langs de deur.”

Special OlympicsNaast de trofee ontving Driessen ook een geldprijs van 3.000 euro, die hij zelf aan een doel binnen de gehandicaptensport mocht toekennen. Het geld schonk hij aan Special Olympics voor mensen met een verstandelijke beperking. “Ik heb zelf het meest geleerd van atleten die ondanks hun vaak grote beper-king, zichzelf een doel stellen, daar hard voor trainen en dat doel ook halen. Zij vormen een voorbeeld voor mij en zouden een voorbeeld voor de hele samen-leving moeten vormen. Dat doorzettingsvermogen, hun enthousiasme voor en tijdens de spelen werken aanstekelijk. En het zelfbewustzijn dat de Special Olympics nadien oplevert voor de atleten is uniek.”Maar er is nog een reden waarom Special Olympics

kunnen rekenen op de steun van Driessen en dat is het bijbehorende gezondheidsprogramma. “Een soort car wash voor alle atleten. Ze worden bij Healthy Athletes gratis getest, zodat ze weten of ze goed zien, lopen, bewegen en horen. Ook hun gebit en algemene condi-tie worden onderzocht en iedereen krijgt persoonlijk advies. En steeds blijkt uit de hoge aantallen nieuwe brillen en gehoorapparaten hoe broodnodig dit pro-gramma is.”

TrotsmakendOok na de donatie van het geld is Driessen Special Olympics blijven volgen. “Ik ben meegereisd naar Brus-sel, waar in september de Special Olympics European Games werden gehouden. En dan is het toch heel trotsmakend dat tijdens de openingsceremonie, in het bijzijn van de Belgische koningin Mathilde, ons team in een mooi Nederlands tenue komt binnenlopen.” Volgens Driessen verdienen de Special Olympics meer waardering en daar wil hij zich ook voor blijven inzet-ten. Daarnaast is hij onder meer bestuurslid van het Prinses Irene Spierfonds. “Eén dag in de week besteed ik aan maatschappelijk betekenisvolle projecten”, aldus Driessen, die tegenwoordig een eigen communi-catieadviesbureau heeft.

E

Op 6 november wordt de Audrey Hepburn Trofee weer uitgereikt. Deze BNMO-prijs gaat jaarlijks naar een persoon of organisatie die zich op een bijzondere wijze voor de gehandicaptensport heeft ingezet. Vorig jaar won Jan Driessen, toenmalig directeur communicatie AEGON, de trofee inclusief een geldprijs.

Jan Driessen met de deelnemers van de Special Olympics European Games. Foto: privécollectie Jan Driessen

Jan Driessen, winnaar Audrey Hepburn Trofee 2013

‘Atleten zijn voorbeeld voor mij’


Door: Fred LardenoyeFoto: privécollectie André Marsman

ij de keuring had hij ja gezegd op VN-taken, dus het werd Assen en Libanon

lonkte. “Dat was spannend, ik ging voor het avontuur.” Zo werd hij in januari 1982 geplaatst op post 7-20 nabij het Libanese Yatar. Kort daarna maakte hij echter samen met een collega een noodlottige val in een poging het afgewaaide dak van een Dixi-toilet uit een ravijn te halen. Hij kwam met een gebro-ken enkel en kuitbeen terecht in het ziekenhuis van Naqoura, maar mocht als boordschutter met een aangepaste dienst in Libanon blij-ven. “Achteraf was dat medisch alle-maal niet verantwoord, daardoor ben ik nog steeds voor 10 procent afgekeurd. Aan de andere kant had ik het allemaal niet willen missen.”

LiquidatieWant Marsman kijkt positief terug op zijn Libanontijd. “Ook al zijn er natuurlijk mindere zaken gebeurd, ik heb het verder altijd als plezierig ervaren. Vooral de kameraadschap, pas achteraf besef je eigenlijk pas goed hoe geweldig dat was.” Een van die mindere dingen was een liquidatie waar hij getuige van was en waar hij in 2004 opnieuw mee geconfronteerd werd. Hij orga-niseerde in dat jaar een grote reünie voor Unifillers. Daardoor kwam hij via internet in contact

met Jamal Bzeih, een Libanees die in Apeldoorn woont en die Libanonveteranen zocht die de liquidatie van zijn broer Jasser had-den gezien. “Ik kon hem daarover vertellen en daardoor werd voor mij ook het plaatje compleet. Dat heeft mij getriggerd om weer terug te gaan naar Libanon.”Avontuurlijk als hij nog steeds is, besloot hij met de motor te gaan. “Ik dacht: het is mede met het oog op de oorlog in Syrië misschien toch wel link om alleen te gaan. Gelukkig vond ik mijn maatje van destijds, Henny Kesler, bereid om mee te gaan.”

AvontuurDe twee vertrokken na een gedegen voorbereiding voor een reis van maar liefst 10.000 kilometer in mei dit jaar naar Libanon. Via de Turkse kustplaats Tasucu staken ze over naar de Libanese havenstad Tripoli. Daar kwam de eerste grote tegenslag. De douaneambtenaren

plaatsten hun motoren achter een hek vanwege een ‘noodzakelijke’ verzekering die zij ter plekke moes-ten afsluiten. “We konden verze-keringspapieren laten zien, maar dat hielp niks: we moesten eerst 200 dollar betalen. Het was gewoon corruptie.”In Zuid-Libanon werd het contact met de familie Bzeih gelegd. “We hebben een krans gelegd bij het graf van Jasser en dat deed me meer dan ik verwacht had.” De twee Unifillers trokken enkele dagen op met de familie Bzeih en ook het afscheid van hen was voor Marsman emotio-neel. “Ik had echt een klik met hen, dat was heel bijzonder.”Op Veteranendag keerden ze terug en reden met leden van de Stichting Nederlandse Veteranen Motorrijders naar het Malieveld om daar weer herenigd te worden met familie en vrienden. Marsman kijkt ondanks alle motorpech, een lichte val en wat problemen met lokale hezbollahs in Libanon, tevreden terug op zijn nieuwe avontuur. “Het was de reis van mijn leven en ik zou het zo weer doen.”

Marsman en Kesler hielden een blog bij van hun reis. Kijk op www.libor2014.blogspot.nl

B

‘De reis van mijn leven’BNMO-lid André Marsman gaat op motor terug naar Libanon

Na 32 jaar keerde Libanonveteraan André Marsman (51) terug naar de post waar hij destijds als 19-jarige dienstplichtige actief was in het kader van UNIFIL. Op de motor die hij speciaal daarvoor had aangeschaft. Het werd opnieuw een avontuur en hoewel hij altijd met plezier heeft terug-gekeken op zijn militaire uitzending, werd het toch emotioneel.

Libanonveteraan André Marsman terug in Libanon, hier in Beiroet bij de blauwe moskee.

de Kareoler 5-2014

aarnaast heeft ook onze belangrijkste sponsor, het vfonds, aangegeven in de

komende jaren weliswaar te steu-nen, maar waarschijnlijk wel met minder middelen. Redenen om binnen het hoofdbestuur een lid te benoemen met onder meer als portefeuille fondsenwerving. De komende jaren zullen we meer aandacht moeten hebben voor fondsenwerving om de dienst-verlening naar u als lid op peil te houden.

BelastingvrijBelangrijk voor het verkrijgen van giften en legaten is de zekerheid dat we hierover als BNMO geen belasting hoeven af te dragen. In de afgelopen periode hebben we onderzocht of wij schenkingen, giften en legaten belastingvrij kun-

nen ontvangen. Gelukkig is dit het geval. De BNMO wordt door de belastingdienst aangemerkt als een SBBI, een zogeheten Sociaal Belang Behartigende Instelling. De BNMO voldoet aan alle eisen die aan een SBBI gesteld worden.Mocht u in uw omgeving een instelling of persoon kennen die de BNMO een warm hart toedraagt en er zelf ook warmpjes bij zit, in ieder geval warm genoeg om de BNMO een gift of schenking te doen toekomen, wijs hem of haar dan op de BNMO, dan zou u de bond daar enorm mee helpen.

ErfenisMisschien overweegt u zelf ook een gift aan de BNMO, of mis-schien overweegt u de BNMO als begunstigde op te nemen in uw testament. In dat laatste geval zou

u onderstaande tekst kunnen laten opnemen in uw wilsbeschikking.

“Ik vermaak aan de BNMO, gevestigd te Doorn, de som van € .........., uit te keren .......... maanden na mijn overlijden, vrij van alle kosten en rechten.”

Uiteraard hopen we nog dat u jaren bij ons blijft als lid, maar mocht het onverhoopt toch zover komen, dan zou het fijn zijn als we mede door uw steun het werk kunnen blijven voortzetten. Loya-liteit is niet voor niets een van de pijlers onder de BNMO. Mocht u na het lezen nog vragen of ondui-delijkheden hebben, neem dan even contact op Erwin van der Wal ([email protected]). Binnen het hoofdbestuur is hij verantwoorde-lijk voor de portefeuille fondsen-werving.

1010

Draagt u de BNMO nu, maar ook voor de toekomst een warm hart toe?

Doneer een gift aan uw bond!In het voorwoord van de vorige Kareoler gaf onze voor-zitter Bert Dedden aan dat de gouden jaren van inkomsten verkrijgen achter ons liggen. Los van leden die nog een achterstand hebben in de contributie zijn de inkomsten uit de contributie dalende. Een logisch gevolg van een organisatie met veel oudere leden, echter geen gewenst effect.

D

www.bnmo.nlZorg en belangenbehartiging voor (ex-)militairen

‘je bent pas verslagen als je het zelf opgeeft’


Door: Janke RozemullerFoto’s: Inge Hondebrink

ederland telde 23 deelnemers, van wie het merendeel in Afghanistan gewond was geraakt. Onder hen Jaaike Brandsma, voorzit-

ter van de vereniging De Gewonde Soldaat, die goud won bij het kogelstoten. Afghanistanveteraan Step-hanie Verhoef won goud op de wegwedstrijd bij het fietsen en zilver bij de 50 meter schoolslag. Irak- en Afghanistanveteraan Jack Pastora leverde een toppres-tatie door driemaal zilver te winnen op de 100 meter wheelen, 200 meter wheelen en kogelstoten. Zilver was

er ook voor Afghanistanveteraan Toninho Norden bij het powerliften en voor het boogschietteam.Tot slot was er brons voor de estafetteploeg 4x50 meter zwemmen, het zitvolleybalteam, Bosniëveteraan Edwin Vermetten bij het roeien, dienstslachtoffer Sebastiaan van Nieuwenhuizen (zie ook de Kareoler 4-2014) bij de 1500 meter wheelen, dienstslachtoffer Erik Mooij bij het powerliften en voor dienstslachtoffer Wesley van den Wildenberg en John de Ruiter bij de Jaguar Land Rover Driving Challenge.

WaarderingOp de slotdag woonde Commandant der Strijdkrach-ten generaal Tom Middendorp de wedstrijden van de Nederlanders bij. “Dit was echt overweldigend. Het zijn allemaal winnaars. En dat geldt ook voor hun families!” Middendorp kent verschillende teamleden persoonlijk. “Sommigen raakten gewond toen ik com-mandant was in Uruzgan. Ik weet wat ze hebben moe-ten doormaken.” Hij prijst vooral de waardering die de mannen en vrouwen in Londen kregen. “Ze hebben een deel van hun leven in een missie gegeven. Daarna gingen ze een nieuwe strijd aan. Deze week heeft ze echt heel veel goed gedaan. Mooi om te zien.”

N

Dienstslachtoffer Sebastiaan van Nieuwenhuizen wordt aangemoedigd door chef d’équipe Pieter van der Peet bij het handbiken. De BNMO’er weet brons te behalen bij de 1500 meter wheelen.

Veertien medailles voor gewonde (oud-)militairen op Invictus Games

‘Allemaal winnaars’Nederland heeft maar liefst veertien medailles gewonnen tijdens de Invictus Games die van 10 tot 14 september plaatsvonden in Londen. Ons land won twee keer goud, zes keer zilver en zes keer brons. De Invictus Games zijn een initiatief van de Britse prins Harry, gebaseerd op de Amerikaanse Warrior Games. Aan deze Spelen doen (oud-)militairen mee die psychisch of lichamelijk gewond zijn geraakt.

BNMO-lid Frens Hartgers (zie ook de Kareoler 4-2014) aan zet bij het onderdeel kogelstoten. Met het zitvolleybalteam wint de Afghanistanveteraan brons.

de Kareoler 5-201412

Bijdrage: Serife Hökelekli en Heleen Ruijsch-Stenekerbnmo wegwijzer

Serife Hökelekli (l) en Heleen Ruijsch-Steneker. Foto: archief BNMO

De bijzondere invaliditeitsverhoging

Wanneer u vragen heeft over deze artikelen of andere sociaal juridische vragen op het gebied van militaire wetgeving, kunt u contact opnemen met Serife Hökelekli of Heleen Ruijsch-Steneker, te bereiken van maandag t/m vrijdag (10.00-16.00 uur) op tel: 0343-474182 of e-mail: [email protected].

Over welk onderwerp zou u meer juridische informatie willen krijgen? Bel of stuur een e-mail en geef uw suggestie door, dan kan daar in een van de komende Wegwijzers aandacht aan besteed worden.

Heeft u een militair invaliditeitspensioen en is daling van uw invaliditeitspercentage in de toekomst niet meer te verwachten? Dan heeft u mogelijk ook recht op een bijzondere invaliditeitsverhoging. De bijzon-dere invaliditeitsverhoging is bedoeld als smartengeld. Het hangt van diverse omstandigheden af of u in aanmerking kan komen voor de bijzondere invalidi-teitsverhoging. Mede bepalend is de datum waarop uw dienst is geëindigd. Voor een recente groep, degenen die op of na 1 juli 2007 uit dienst zijn gegaan, is er een nieuwe regeling ontwikkeld. In dit artikel gaan we nader in op de diverse situaties, voorwaarden en bere-keningen van de bijzondere invaliditeitsverhoging.

U bent uit dienst gegaan vóór 1 januari 1998Wanneer u vóór 1 januari 1998 de dienst heeft verlaten en uw invaliditeitspercentage bedraagt meer dan 80 procent, dan kunt u in aanmerking komen voor een bijzondere invaliditeitsverhoging. Indien het invalidi-teitspercentage hoger is dan 80 procent, dan bedraagt de bijzondere invaliditeitsverhoging 20 procent. Bij blij-vende en volledige invaliditeit (100 procent) bedraagt de bijzondere invaliditeitsverhoging 40 procent.

U bent uit dienst gegaan op of na 1 januari 1998 en vóór 1 juli 2007Indien u op of na 1 januari 1998, maar vóór 1 juli 2007 uit dienst bent gegaan en u heeft een militair invali-diteitspensioen van 20 procent of meer, dan kunt u, indien daling van uw invaliditeitspercentage niet meer te verwachten is, een bijzondere invaliditeitsverhoging aanvragen. De arts van het ABP zal beoordelen of u hierop aanspraak kan maken. In deze situatie varieert de bijzondere invaliditeitsverhoging tussen 5 procent en 40 procent. De hoogte van de bijzondere invalidi-teitsverhoging hangt af van de mate van uw invalidi-teit. In de volgende tabel treft u aan wat de hoogte kan zijn van de bijzondere invaliditeitsverhoging.

Nieuwe regeling: u bent uit dienst gegaan op of na 1 juli 2007Voor de militairen die op of na 1 juli 2007 uit dienst zijn gegaan is er, naast de nieuwe schadevergoedings-regeling waar we in de vorige Kareoler over schreven, ook een nieuwe regeling voor wat betreft de bijzondere invaliditeitsverhoging. In de eerdere situatie was er alleen aanspraak op een bijzondere invaliditeitsverho-ging indien er een minimum invaliditeitspercentage was van 20 procent. In de nieuwe regeling is dit anders. Wanneer uw dienst op of na 1 juli 2007 is geëindigd en u heeft een blijvende invaliditeit van minimaal 10 procent, dan kan er mogelijk al aanspraak zijn op een bijzondere invaliditeitsverhoging. De bijzondere inva-liditeitsverhoging komt dus ook tot uitbetaling indien de invaliditeit ten minste 10 procent bedraagt. In de oude situatie werd er bij 10 procent geen bijzondere invaliditeitsverhoging uitgekeerd. Uiteraard kan er ook bij een invaliditeit van 10 procent sprake zijn van immateriële schade, waarbij het smartengeld een vorm van tegemoetkoming is. Er is verder een andere opbouw in de stappen. Er wordt niet meer uitgegaan van stappen van 20 pro-cent, maar van 10 procent. In de volgende tabel kunt u het percentage van de bijzondere invaliditeitsverho-ging bekijken. Dit is eveneens afhankelijk van de mate van uw invaliditeit.

Mate van invaliditeit Bijzondere:(het invaliditeitspercentage): invaliditeitsverhoging

100% invaliditeit 40% BIV

80% of meer, maar minder dan 100% invaliditeit 30% BIV





Het militair ingrijpen bij de beëindiging van de gijzelings-acties bij de Punt en Bovensmilde in 1977 werd in het verle-den niet aangemerkt als een buitengewone omstandigheid, waardoor de betrokken militairen niet de veteranenstatus ontvingen. De minister van Defensie heeft op 10 februari 2014 besloten om de militairen die hebben deelgenomen aan de beëindiging van de gijzelingsacties in 1977 bij de Punt en in Bovensmilde alsnog de veteranenstatus toe te kennen. De vraag met betrekking tot het toekennen van de veteranenstatus was sinds de behandeling van de Veteranen-wet al een besproken onderwerp. Er is door de minister van Defensie uitgebreid gesproken met de betrokken partijen. De minister van Defensie is hierna tot de slotsom gekomen dat het toekennen van de veteranenstatus gepast is. Voor de veteranen-status komen de militairen in aanmerking die gedurende de gijzelingen zijn ingezet binnen de zogeheten buitenring van de locaties van de school te Bovensmilde en de trein bij De Punt. Ook de vliegers van de ingezette straal-jagers komen in aanmerking voor de veteranenstatus. Indien deze militairen als veteraan wensen te worden geregistreerd,

kunnen zij een aanvraag indienen bij het Veteraneninstituut (www.veteraneninstituut.nl). Voor oud-militairen die bij de gijzelingsacties betrokken zijn geweest was het in het verle-den niet mogelijk in aanmerking te komen voor de regeling Ereschuld, aangezien er geen sprake was van invaliditeit opgelopen als gevolg van inzet tijdens oorlogsomstandig-heden of crisisbeheersingsoperaties (buitengewone omstan-digheden). Voor degenen die hierdoor niet voor de regeling Ereschuld in aanmerking kwamen, is het alsnog mogelijk om voor deze regeling in aanmerking te komen (door een nieuwe aanvraag te doen). Er moet verder voldaan zijn aan de overige eisen van de wettelijke regeling van de Ereschuld. De oud-militair moet vóór 1 juli 2007 uit dienst zijn gegaan en invaliditeit hebben opgelopen, vóór 1 juni 2012 een eerste aanvraag hebben ingediend voor een militair invalidi-teitspensioen en een medische eindtoestand moet op of na 1 juni 2012 zijn vastgesteld. Mocht u nadere informatie, een voorbeeld aanvraagbrief voor de regeling Ereschuld of hulp bij de aanvraag wensen, dan kunt u gerust contact met ons opnemen. Wij helpen u graag.

Veteranenstatus voor betrokken militairen bij de gijzelingsacties in 1977

De bijzondere invaliditeitsverhoging ontvangt u naast uw militair invaliditeitspensioen en wordt toegekend voor de rest van uw leven. De berekening is als volgt: het percentage van uw invaliditeitsverhoging x de berekeningsgrondslag. De berekeningsgrondslag voor een beroepsmilitair is het salaris in het jaar voorafgaand aan uw uitdiensttreding. Dit is inclusief

Mate van invaliditeit Bijzondere:(het invaliditeitspercentage): invaliditeitsverhoging

100% invaliditeit 40% BIV







30% of meer, maar minder dan 40% invaliditeit 7,5% BIV


10% of meer, maar minder dan 20% invaliditeit 2,5% BIV

vakantiegeld, eindejaarsuitkering en sommige vaste toelagen. De berekeningsgrondslag voor (ex-)dienst-plichtigen en reservisten zijn de burgerinkomsten over het jaar voorafgaande aan de datum groot verlof of inkomsten die de militair gelet op opleiding en leeftijd had kunnen verwerven.

Vragen of ondersteuning?Naast het militair invaliditeitspensioen en de bijzon-dere invaliditeitsverhoging is er nog de voorzienin-genregeling. De voorzieningenregeling biedt een extra ondersteuning in de vorm van een hulpmiddel bij uw handicap of een financiële tegemoetkomingen bij de extra gemaakte kosten in verband met uw dienstver-bandaandoening. Mocht u vragen hebben over een van deze onderwerpen of overige vragen hebben op het gebied van militaire wetgeving of sociaal juridische kwesties, dan kunt u gerust contact met ons opnemen.

14 de Kareoler 5-201414

ussen de bomen staan prach-tige paarden kalmpjes uit te rusten. Ruiters in de meest

uiteenlopende uniformen grazen ondertussen in hun uitgebreide lunchpakket. Even pauze. Maar rus-tig is het niet op deze open plek op de Veluwe. Uit een vleugellamme MIG op het terrein klinkt mitrail-leurvuur, het bejaarde Russische gevechtvliegtuig spuwt rookwolken. Dit om de paarden die meedoen aan deze militaire prestatietocht te testen op hun stressbestendigheid. En inderdaad, een aantal paarden weigert nerveus om langs het vuur-spuwende monster te lopen. Het is een van de vele proeven die man en paard moeten afleggen in deze pres-tatietocht, die voor de veertiende keer gehouden wordt.

HandgranaatwerpenAlle deelnemers zijn geüniformeer-den van zowel politie als Defensie, die al dan niet nog in actieve dienst zijn. Niet alleen het paard wordt dus getest, maar ook zijn berijder die een behendigheids-parcours dient af te leggen. Op het programma staan onder meer boogschieten, pistoolschieten, ringsteken en handgranaatwerpen.

Gelukkig is deelname facultatief.Zo is Libanonveteraan en DIG-drager Gerno Boes (49) huiverig voor geweervuur. “Als ik dat gera-tel hoor, gaan al mijn antennes overeind. Dan is het prettig als je je maatje bij je hebt, en het met grappen en grollen kunt afwimpe-len.” Hij blijft dan ook op gepaste afstand van de MIG. Boes heeft zich samen met Bosniëveteraan Martin Mourik (43) opgegeven om deel te nemen aan het evenement. Vorig jaar deden ze voor het eerst mee en dat was zeer goed bevallen. Een aantal gewonde veteranen kreeg in het kader van Project Hephaistos een speciale uitnodiging van de organisatie om als bijrijders mee te rijden in een van de deelnemende koetsen.

GezelligheidMourik is weliswaar niet gewond, maar als maat en toeverlaat van Boes is hij graag present. “Lekker hobbelen op zo’n karretje achter een paardje aan, dat is superrelaxed”, vertelt hij lachend. “Een beetje kletsen met de koetsier. Maar het is ook leuk om op de Oranjekazerne waar we vanochtend gestart zijn, weer eens die militaire sfeer te proe-ven.” Net als Boes heeft hij weinig met paarden. “Behalve paarden-rookvlees”, voegt de Bosniëveteraan ginnegappend toe. De paarden van de koets hebben die opmerking kennelijk gehoord want ze gaan er stilletjes vandoor. De beide vete-ranen rennen erachteraan. Pauze voorbij. Ze moeten verder. Ondanks de huiver van Boes voor geweervuur

14

lotgenotencontact

Gewonde veteranen uitgenodigd voor veertiende MPTTP

De Militaire Prestatietocht te Paard (MPTTP), een oriëntatietocht met aparte proeven voor deelnemers en paarden, werd dit jaar gehouden op De Hoge Veluwe. Een kleine tiental gewonde veteranen deed mee, onder wie enkele BNMO-leden.

T

Bijdrages: Jos Morren en Anne Salomons

‘Superrelaxed achter een paardje’

Gerno Boes (l) met zijn maatje Martin Mourik. Foto: Birgit de Roij


doet hij even later toch mee met het pistoolschieten. Hij verliest weliswaar van Mourik, maar ach, in het boogschieten was de Libanon-veteraan weer beter. Niet dat ze nou zo serieus en competitief zijn, het blijft een lolletje. Boes: “We zien er wel de humor van in wanneer je de ene kolonel de andere bloedserieus en fanatiek ziet aftroeven. Wij doen het puur voor de gezelligheid.” Maar dat neemt niet weg dat Mourik best wel onder de indruk is van de sfeer. Sinds hij op zijn dertigste Defensie verliet, mist hij het militaire leven en denkt hij erover om zich als reservist aan te melden. Straks hobbelen ze gemoe-delijk terug naar de kazerne, om ter afsluiting een hapje te eten. Blauwe hap, uiteraard. (AS)

Bij deze Kareoler treft u het volledige aanbod aan begeleidingsprogramma’s voor 2015 van de BNMO. Begeleiding is de nieuwe benaming voor nazorg.

De diensten in deze gids zijn ontwikkeld door Stichting de Basis, maar uiter-aard in nauwe samenspraak met de BNMO. Het gaat tenslotte om diensten voor de leden van de BNMO. Om dat proces handen en voeten te geven, is de com-missie trainings- en begeleidingsprogramma’s van de BNMO actief. Door de brede samenstelling heeft die een goed beeld van de wensen en behoeften van BNMO-leden.

Indeling van het aanbodMet de indeling op basis van ontmoetend, thematisch en verdiepend kunnen leden bij voorbaat inschatten wat de aard van het programma zal zijn. De ont-moetende programma’s zijn dan de wat lichtere programma’s omdat het daar vooral draait om het onderling contact van leden. Dat zijn ook bij uitstek de instapprogramma’s.

VeranderingenVolledig nieuw zijn bijna alle programma’s rond persoonlijk meesterschap. Het hoofdbestuur heeft daarmee een nieuw accent gelegd op persoonlijke ontwikkeling en vaardigheden. Verder heeft het hoofdbestuur de tiendaagse programma’s afgeschaft en de vijfdaagse ontmoetende programma’s terugge-bracht naar vier dagen.

Nooit eerder in Doorn geweest?Wanneer u nooit eerder op de Basis in Doorn en/of daarbuiten bent geweest voor een begeleidingsprogramma, dan wordt u aangeraden daar toch eens over te denken. U hoeft daarvoor beslist geen ‘acuut probleem’ te hebben, zoals sommige leden wel denken. U kunt gewoon even stilstaan bij het feit dat u lid bent van de BNMO. Want dat bent u natuurlijk niet zomaar.

Digitale dienstengids en aanmelden Deze dienstengids wordt ook digitaal verzonden naar leden waarvan een e-mailadres bekend is. Wilt u dat ook, geef dan even uw e-mailadres door aan [email protected]. Overigens kunt u deze gids ook digitaal bekijken op de websites www.bnmo.nl en www.de-basis.nl. U kunt ook op deze websites terecht om u voor de program-ma’s aan te melden. (JM)

In de loop van 2015 wordt meer informatie geboden over de begeleidingsprogramma’s van de BNMO. Dat gebeurt in de Kareoler.

Nieuw aanbod voor begeleiding van de BNMO

Alle programma’s voor 2015 in Doorn

dienstengids 2015

Wij helpen u op weg

BNMO Jongerendag 2014

Winter Efteling

Zaterdag 22 november 2014 Toegang tot het park inclusief lunch

Vanaf 6 november is de Efteling omgetoverd tot een winter wonderland.

Voor het jongerenberaad van de BNMO is dit de aanleiding om de Efteling eens op een andere manier te bezoeken.

Wij nodigen al onze leden geboren na 1955 van harte uit om deel te nemen aan deze contactdag.

Het betreft hier toegang tot het park inclusief lunch.

Eigen bijdrage per persoon vanaf 14 jaar € 19,-. Eigen bijdrage per kind van 4 jaar t/m 12 jaar € 18,-.

Voor kinderen t/m 3 jaar is de toegang gratis.

Aanmelden voor de Winter Efteling kan tot maandag 3 november 2014.

Er zijn beperkt kaarten beschikbaar, VOL = VOL. Onvolledig ingevulde formulieren worden niet geaccepteerd.

Betaling voor 3 november onder vermelding van Winter Efteling en uw naam. BNMO rekeningnr. NL22ABNA0420127631.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- BNMO lidnr. : ……………………………………………………. Naam lid : ……………………………………………………. Naam partner : ……………………………………………………. Aantal eigen kinderen: ….………………………………………. Leeftijd : ………/………/..……/……../……./……./.

Verzendadres toegangskaarten: Adres : ……………………………………………………. Postcode : ……………………………………………………. Woonplaats : ……………………………………………………. Telefoon : ……………………………………………………. Handtekening:………………………………………………………..

Uw inschrijving kunt u versturen naar : BNMO, t.n.v.: Winter Efteling, Antwoordnummer 27, 3940 VB Doorn (postzegel niet nodig).


Limburg-Noord en -Midden

Agenda 11 nov spellendag bij de Schatberg in Sevenum20 dec kerstviering bij Niëns in Maasbree

De uitnodiging voor beide activiteiten krijgt u per mail of post toegestuurd.

Ontmoetingspunt Doorn met de afdelingVan 26 t/m 30 mei 2015 kunt u weer deelnemen aan Ontmoetingspunt Doorn met de afdeling (aanmel-den vóór 27 maart 2015). Zie ook de dienstengids van de Basis. Ook het inschrijfformulier vindt u in de gids. Wacht niet te lang met aanmelden. Ook de afdeling Limburg-Zuid kan meedoen aan deze activiteit.

Verslag van de algemene dagtochtAls eerste werd een bezoek gebracht aan klompen-makerij Den Dekker in Dussen. Na een demonstratie klompenmaken werd hier ook de lunch geserveerd. Daarna ging het richting Strijbeek voor een bezoek aan de hortensiakwekerij Inrana. Het programma omvatte onder meer uitleg en een rondleiding, een demonstra-tie bloemschikken en een verloting van de gemaakte bloemstukken. Deze leerzame en vooral gezellige dag werd afgesloten met een prima diner in Het Witte Huis in Zeeland.

Limburg-Zuid

Agenda12 okt contactdag in hotel Van der Valk te Heerlen (om organisatorische redenen verplaatst van 5 naar 12 okt)14 dec Kerst Inn in hotel Van der Valk te Heerlen

Zie voor Ontmoetingspunt Doorn met de afdeling het bericht bij Limburg-Noord en -Midden

Deze data en bestemmingen zijn onder voorbehoud. Alle activiteiten staan ook vermeld op de vernieuwde website www.bnmo.nl en tevens in de nieuwe BNMO app. Ieder lid krijgt nog steeds van elke afdelings-activiteit schriftelijk bericht. In de toekomst willen we wegens bezuinigingen de leden met een e-mailadres de uitnodigingen voor de activiteiten via de mail opsturen.

Utrecht/’t Gooi

KerstdinerOp 20 december houden wij als afdeling Utrecht/’t Gooi ons kerstdiner, dat zal plaatsvinden op de Basis te Doorn. We hebben voor deze locatie gekozen vanwege het thuisgevoel van onze leden. U wordt vanaf 15.00 uur verwacht (uiterlijk 15.30 uur binnen) voor ontvangst met koffie. Onze voorzitter neemt het voorwoord. Het diner start om 16.00 uur en is inclusief consumpties van fris-drank en Nederlands gedestilleerd. Als u wilt komen, dient u zich op te geven middels een betaling van € 27,- per persoon op IBAN-nummer NL75ABNA0628795114. Eventuele diëten dienen opge-geven te worden. Graag melden vóór 30 november bij de penningmeester. De betaling dient vóór 8 december binnen te zijn. Na deze datum wordt uw betaling niet meer geaccepteerd en kunt u niet komen. Hiermee voor-komen we misverstanden met de keuken.

Groningen

Uniek samenspel Defensie en BNMO GroningenDoor de activiteitencommissie was in overleg met militaire afgevaardigden van de Johannes Postkazerne in Havelte eenmalig een bijzondere jeugd- en gezinsdag georganiseerd voor de jonge BNMO-gezinnen van de afdeling Groningen. Via allerlei opstapplaatsen werden deelnemers met een militaire touringcar opgehaald en naar Havelte vervoerd. Daar werden ouders en kinderen in het ECHOS Home getrakteerd op een kopje koffie en frisdrank. In de loop van de dag werd met de gasten nog een rondrit gemaakt over het oefenterrein met een oude 5-tonner. Na de barbecue werden alle gasten teruggebracht naar de opstapplaatsen. Men kon terug-zien op een gezellige dag of zoals iemand zei: “Op een superdag!”

Bustocht naar DuitslandOp vrijdag 29 augustus jl. werd de jaarlijkse busdag-tocht gehouden. Dit jaar ging de bus onder meer naar het Duitse kuuroord Bad Zwischenahn. Vanuit de opstapplaatsen Haren, Groningen en Winschoten ging de bus met vijftig personen via de grens naar het aan-

van de afdelingen

De Hortensiakwekerij.


van de afdelingengrenzende Ostfriesland. Tijdens de busreis vertelde de gids/chauffeur de passagiers veel wetenswaardigheden over het gebied. In Bad Zwischenahn werd een schitte-rende boottocht gemaakt op het meer. Vandaar ging de bustocht verder naar de Duitse grensplaats Rhede. Hier werd in een plaatselijk restaurant een prima maaltijd genuttigd. Het prachtige weer droeg er waarschijnlijk ook aan bij dat het warme BNMO-gevoel op deze dag voelbaar was. Het afdelingsbestuur van Groningen en de leden kunnen terugzien op een geslaagde toertocht die zonder problemen is verlopen.

Contactbijeenkomst voor alle Groningse ledenOp zaterdag 25 oktober a.s. zal bij het restaurant Balk in Zuidhorn de jaarlijkse contactbijeenkomst worden gehouden. Aanvang: 13.30 uur. Een mooie gelegenheid om oude maten en andere vrienden weer eens te ont-moeten onder het genot van een drankje en een hapje. Tijdens deze bijeenkomst zal worden stilgestaan bij de jubilarissen die 10, 25, 40, 50 en 60 jaar lid zijn van de BNMO. Een entertainmentdeel zal zorgen voor de vrolijke noot. Daarnaast is er een tombola waarmee aanwezigen leuke prijzen kunnen winnen. Om 17.00 uur staat de traditionele Groningse koffietafel gereed. De bijeenkomst wordt om 18.00 uur afgesloten. U kunt zich nog aanmelden via de gebruikelijke adressen.

’s-Gravenhage e.o.

Vanwege privéomstandigheden heeft Willem van der Wel zijn werkzaamheden voor de afdeling tijdelijk moe-ten neerleggen. Daar het enige tijd zal duren voor hij zijn werkzaamheden voor de afdeling kan hervatten, is hij helaas niet in staat leden te bezoeken. Voor drin-gende zaken kunt u contact opnemen met Anneke van der Wel, telefoon 070-3941223 (na 18.00 uur).

Agenda14 okt de contactmiddag komt te vervallen25 nov Sint Nicolaas-bingo, Stervoorde12 dec kerstbijeenkomst Avifauna, Alphen aan den Rijn

Adres wijkcentrum Stervoorde: Dr. H.J. van Mooklaan 1, 2286 BA Rijswijk. Aanvang van de contactmiddagen: 13.30 uur. Einde van de contactmiddagen: 16.30 uur. Indien u suggesties heeft voor het invullen van een con-tactmiddag, een excursie, een lezing, etc., wordt u ver-zocht contact op te nemen met Anneke van der Wel. Het bestuur staat open voor suggesties van u allen.

Oproep nieuwe bestuursleden/contactpersonenDe afdeling ’s-Gravenhage e.o. heeft op dit moment circa 285 leden. Om diverse redenen hebben enkele

bestuursleden en contactpersonen hun functie helaas moeten neerleggen. Aangezien de gemiddelde leeftijd boven de 60 jaar ligt, is verjonging in de afdeling een belangrijk onderwerp. Daarom vraagt het bestuur aan jonge BNMO-leden of zij naast hun lidmaatschap ook een bestuursfunctie willen vervullen of zich in willen zetten als contactperspersoon. Voorts is het bestuur op zoek naar een lid dat bereid is de website van de afdeling bij te houden. Zonder de hulp van voldoende bestuursleden en contactpersonen is het onmogelijk om het functioneren van de afdeling en het ledencontact in stand te houden. Hebt u interesse, neem dan contact op met Anneke van der Wel, tel: 070-3941223 (na 18.00 uur) of e-mail: [email protected].

Friesland

BNMO bus-bootreis van 15 augustusOm goed 10 uur konden we aan onze reis beginnen.Alle deelnemers waren gelukkig op tijd binnen.Met Doede onze chauffeur gingen we op pad.Dat was fijn want die hadden we al vaker mee gehad.Zwolle was onze eerste reisdoel.Er werd op de drukke weg gereden met veel gevoel.Op het industrieterrein aan de Ruslandweg, hoe toepas-selijk nietwaar?Lag onze riviercruiseboot al klaar.Ieder zocht een mooi plekje uit voor de ramen.Zodat we konden genieten samen.Daar kregen we koffie met heerlijk gebak.We voelden ons al helemaal op ons gemak.Na de koffie ging de hele ploeg naar boven.Het was niet te geloven.Prachtige uiterwaarden, historische dorpjes trokken aan ons voorbij.Daarvan werden we heel vrolijk en blij.Ook het zonnetje liet ons niet in de steek.Iedereen genoot zoals wel bleek.Om 1 uur werd de lunch geserveerd.


Ook werden we met een kroket vereerd.We voeren op de IJssel, Zwarte Water, Keteldiep en Zwarte Meer.Het bleef de gehele dag, ondanks de berichten, prachtig weer.Om 3 uur werd er in Kampen gearriveerd.Aldaar vakkundig afgemeerd.De bus met Doede stond al klaar.Dus rijden maar.Doede loodste ons door deze mooie Hanzestad heen.We kwamen niet vooruit zo ’t scheen.Want na een kwartier te hebben gereden.Kwamen we weer op hetzelfde punt aangetreden.We hebben ons geen ogenblik verveeld.Door Margreet werden flesjes water uitgedeeld.We reden door de Noordoostpolder langs de toeristische weg.Wat geweldig mooi zeg.Door prachtige dorpjes en langshaakse boerderijen, de schuren opgezet met profapplaten.Alles nog in oude stijl, Doede kon er wel over doorpraten.Nadat we de Noordoostpolder hadden verlaten.Gingen we in Lemmer de snelweg op.Want om 5 uur zetten we it Haske op zijn kop.Met een driegangendiner besloten we het einde van deze geslaagde dag.Margreet en Peter onwijs bedankt, want het was in een woord een dag die er zijn mag!!!

Greet Lemke, echtgenote van een dienstslachtoffer

Zeiltochtje jongerenafdeling 23 augustusOp zaterdag 23 augustus ging de jongerenafdeling van de Friese BNMO varen op de Friese wateren. Het was alweer de derde keer dat wij met schipper Teun het ruime sop kozen in het prachtige skûtsje Aleida Hen-drika. Skûtsjesilen verveelt niet zo gauw. Hoewel de weerberichten erg slecht waren voor de zaterdag, waren toch alle dertien deelnemers om 9.30 uur aanwezig in Heech. In verband met de regen hebben wij een uurtje gewacht in de gezellige kantine van Teun en Janna van skûtsjeverhuur Haghe. Natuurlijk had Janna koffie met zelfs gebak voor ons klaarstaan.Toen klaarde het weer op en gingen we aan boord; alle dertien goed. Het werd zelfs prachtig zeilweer, met eerst een beetje te weinig wind, maar dat werd aanstonds beter. Iedereen hielp mee met de zeilen omhoog en naar beneden, de zwaarden bedienen, zelfs aan het roer staan. Aan het einde van de dag voelden we ons alle-maal zeelui.We kregen zelfs nog te maken met een beetje pech, want er zat een katrol vast, en wel boven in de mast. Maar schipper Teun was voor geen kleintje vervaard, hij klom in de mast en het euvel werd verholpen. We

zeilden richting Balk, maar onderweg werd de lucht zo dreigend dat onze schipper in overleg met bootsman Laurens besloot een andere richting te kiezen. En dit bleek weer de juiste, want we bleven de buien voor.Als tussenstop werd gekozen voor Woudsend. Wij bezochten hier een als café verkleed kerkje, genaamd It Ponkje. Er werd later tijdens de barbecue nog vergaderd over een andere invulling van deze jongerenbijeen-komst. Bijvoorbeeld een solextocht, parachutespringen, bergbeklimmen, misschien wadlopen. Maar de meeste stemmen gingen toch naar schipper Teun, dus volgend jaar wordt het waarschijnlijk weer varen.Tot slot nog dit: onze zeer gewaardeerde filmer en fotograaf Hans heeft van dit bjusterbaarlijk barren een film gemaakt. Deze is te zien op http://vimeo.com/104397787. En Margreet, bedankt voor je inzet en het smeren van al die heerlijke broodjes.

Jan Bies

Indiëherdenking27 augustus jl. vond weer de jaarlijkse Indiëherdenking plaats in het Rengerspark te Leeuwarden. Namens de BNMO Friesland werd er een bloemstuk gelegd bij het monument door Peter de Haan en Margreet Moorlag. Het monument De Deadenwacht (De Dodenwacht) is een herdenkingswand met de namen, geboorte- en sterfdata en woonplaatsen van 168 in voormalige Nederlands-Indië en Nieuw-Guinea gesneuvelde militairen uit Friesland.

Agenda11 okt contactmiddag over WMO, aanvang 14.00 uur16 okt contactpersonenvergadering23 okt contactdag met stamppotbuffet, hiervoor dient u zich op te geven en zal er een eigen bijdrage worden gevraagd. Aanvang: 10.00 uur


van de afdelingenOpgeven kan bij Margreet Moorlag, tel: 06-46195426 of e-mail: [email protected]

Het bestuur wenst alle leden die kampen met ziekte en/of zorgen veel sterkte!

Noord-Holland

Contactmiddag op zaterdag 25 oktoberDe contactmiddag vindt plaats in het restaurant van Sportcafé Zwaag, Munnikenwoud 1 te Zwaag (tel: 0229-263063). De aanvang is om 13.00 uur met koffie en gebak. Vervolgens gaan we gezellig kienen en kla-verjassen. We besluiten om 17.00 uur met een heerlijke maaltijd, zodat u om 19.00 uur huiswaarts kunt gaan. Het bestuur wenst u een heel plezierige en gezellige middag. Tot ziens in Zwaag.U kunt zich voor deelname uitsluitend opgeven door € 20,- p.p. over te maken op IBAN-nummer NL 71 ABNA 047 511 36 24 t.n.v. BNMO J. Hoogenboom. Er gaat een bus vanuit de Zoete Inval, via Velsen-Z (Shell-station hoek Parkweg), via hotel Akersloot naar Zwaag. Als u met de bus wil gaan, geef u dan op vóór 17 oktober. Wilt u duidelijk aangeven waar u wilt opstappen? Voor de bus dient u € 5,- p.p. extra over te maken. Uw aanmel-ding en betaling dienen op 17 oktober binnen te zijn!

Kerstdiner dansantHet traditionele kerstdiner dansant van de afdeling Noord-Holland vindt plaats op vrijdag 19 december in de Zoete Inval, Haarlemmerstraatweg 183 te Haarlem-merliede. De aanvang is om 14.00 uur en we eindigen om ongeveer 19.00 uur. Het restaurant ligt parallel aan de weg A200 (Rottepolderplein richting Haarlem) en er is een ruime parkeergelegenheid. U kunt zich voor het diner alleen opgeven door € 35,- p.p. over te maken op IBAN-nummer NL71 ABNA 047 511 36 24 t.n.v. Penningmeester BNMO. Indien u van de bus gebruik wilt maken dient u € 5,- extra over te maken. Er zal één bus rijden vanuit Hoorn (station achterzijde), Alkmaar (station Alkmaar Noord achterzijde) Akersloot (parkeer terrein Hotel v/d Valk) en Velsen-Zuid (Shell-station hoek Parkweg/Gravenstraat). Wilt u bij betaling duidelijk aangeven waar u op wilt stappen?Bent u slecht ter been of u ziet er tegenop om alleen te gaan, dan is het mogelijk om één begeleider mee te nemen, deze persoon betaalt hetzelfde bedrag.Uw aanmelding en betaling dienen uiterlijk 10 decem-ber 2014 binnen te zijn! Let wel, als u gebruikmaak van de bus, kunt u lekker een borreltje drinken, het is het overwegen waard. Het bestuur heeft voor u een bijzonder feestelijk menu

samengesteld en wenst u alvast een fijn, maar vooral een gezellige kerstdiner dansant toe.

Zuid-Holland

Reüniedag 30 oktoberDe afdeling Zuid-Holland organiseert op donderdag 30 oktober weer haar jaarlijkse reüniedag op de Van Ghentkazerne, Toepad 120, 3063 NJ Rotterdam, tel: 010-4539911. Aanvangstijd: 11.00 uur. Zaal open: 10.30 uur. Einde: ca. 16.00 uur. Er is weer volop gelegenheid elkaar te ontmoeten. We krijgen een heerlijke maaltijd. En ’s middags kunnen we genieten van het prachtige shantykoor De Delft uit Schiedam. De eigen bijdrage is voor leden en partners € 8,50 p.p. en € 12,- p.p. voor donateurs en voor een introducé van een donateur. Graag inschrijven vóór 20 oktober door storting op het IBAN-nummer NL68ABNA0446719935 t.n.v. de BNMO, Achterstraat 51, 4147 AB Asperen.

Agenda30 okt reüniedag in de Van Ghentkazerne27 nov contactmiddag ECHOS Home Van Ghentkazerne13 dec eindejaarsdiner in de Keizershof

Overijssel

Op vrijdag 15 augustus bezochten tweemaal twee bestuursleden de Indiëherdenkingen in Enschede en Hardenberg. Bij beide herdenkingen werd een krans gelegd. Op vrijdag 29 augustus hielden we onze tweede contactdag, ditmaal in het Sandton Resort Bad Boekelo. Na ontvangst met koffie en krentenwegge was er tijd om eens lekker bij te praten met onze lotgenoten. Na de lunch werd een bingo gehouden, waarbij mooie prijzen te winnen waren. We eindigden de dag met een buffet. Omdat we dit jaar ons 45-jarige vriendschapband met de VDK Kreis Steinfurt herdenken, was er een grote afvaardiging van het bestuur aanwezig om samen met ons dit jubileum te vieren. Ook was er een afvaardiging van de afdeling Drenthe aanwezig om onze samenwer-kingsbanden te verstevigen.

De volgende activiteit is het eindejaarsdiner en wel op vrijdag 21 november. De uitnodigingen hiervoor worden binnenkort verstuurd.


Aalsma-Broeren, M.H. (85), SchiedamAbelshausen, N. (84), SittardArts, D. (39), ArnhemBrilman, J.J. (87), AlmereDoesburg, G.P. (86), DelfzijlDufornee, J.A. (88), BredaGestel-van Oers, M.C.P. mw. (81) TilburgGroen, P.A. (76), IJmuidenGunther-Kuiper, A.M.E. mw. (100), Koog a/d ZaanKip, H. (85), VeldhovenKossen, P. (88), Uitgeest

Lintz-Sanders, P.W.G. (86), GroesbeekMaat, J.H. de (90), RaalteMerkestijn, C.Z.W. (87), ZoetermeerMigchelbrink-de Jonge, M.C. mw. (100), Den HelderNieuwenhuis, L. (81), KerkradeNooteboom, H. (73), VriezenveenSmit-Galjaard, J. mw. (101), LeidenSplunter, P.J. van (91), ZutphenVisscher, J.J. (84), WierdenVredegoot-Scholten, T. mw., Doetinchem

in dankbare herinnering

welkom bij de bnmo

Burggraaf, T. (53), VianenEvertse, R. (42), DrontenHempelman, H. (86), HarderwijkPleijsier, H. (56), AmsterdamRenkema, A.J. (40), GroningenVersluis, P. (74), GoesVriend, N.R. (68), Hendrik-Ido-Ambacht

secretariaten van de afdelingenGroningen T. Pelgrim, Veemstede 95, 9665 EC Oude Pekela, tel: 0597-422327, e-mail: [email protected] E.A. de Wit, Dirk Boutsstraat 25, 8932 CM Leeuwarden, tel: 058-2162374, e-mail: [email protected] W. Veldkamp, Zonnedauwstraat 47, 9404 JP Assen, tel: 06-24396514, e-mail: [email protected] mw. A.A.J. de Wals-Ros, De Goorn 9, 7491 HB Delden, tel: 074-3762763/06-27250093, e-mail: [email protected] A.C. Rutten, Wilhelminalaan 33, 3842 KA Harderwijk, tel: 06-18764290, e-mail: [email protected]/’t Gooi W. Veenman, Kamelenspoor 14, 3605 EA Maarssen, tel: 0346-562822, e-mail: [email protected] L.M. Valkering, Prins Bernhardlaan 13c, 1934 EP Egmond a/d Hoef, tel: 072-5061334, e-mail: [email protected] e.o. B. van der Reijden, Kuinderstraat 22-2, 1079 DL Amsterdam, tel: 020-6427642, e-mail: [email protected]

Ontmoetingscentrum de Veldpost, Kometenlaan 150, 1033 BZ Amsterdam, contactpersoon Eugene Sandel, tel: 06-42408272’s-Gravenhage e.o. W. van der Wel, Martin Campslaan 139, 2286 SJ Rijswijk, tel: 070-3941223, e-mail: [email protected] C. Passchier, Mgr. W.M. Bekkerslaan 111, 3141 SJ Maassluis, tel: 010-5920238, e-mail: [email protected] J.A.P. van Osta, Goese Meerlaan 20, 4465 AL Goes, tel: 0113-227998, e-mail: [email protected] Maarten Lautenslager, Lepelkesweg 28 D, 5503 EW Veldhoven, tel: 06-51357378, e-mail: [email protected] en -Midden mw. B.H.M. Deneer-Maassen, Hofstraat 45, 6019 CC Wessem, tel: 0475-562436, e-mail: [email protected] mw. A.M.C. van den Berg, Oude Landgraaf 52, 6373 BA Landgraaf, tel: 045 5323006/06-25334709, e-mail: [email protected]

Zeeland

Verslag contactdag zaterdag 13 septemberDeze keer waren we weer eens in Zeeuws-Vlaanderen. De contactdag bestond uit twee delen: een bezoek aan het Portaal van Vlaanderen en een mosselmaaltijd in het bekende Zeeuwse mosseldorp Philippine. Met het Portaal van Vlaanderen wordt de derde haven van Nederland in Terneuzen bedoeld. Na koffie met een bolus werden we in twee groepen beslist. Groep 1 ging met een treintje over het haventerrein en kreeg uitvoe-rig informatie over de drie sluizen en over de nieuwe,

veel grotere sluis die de komende jaren gebouwd zal worden om de steeds groter wordende schepen de gelegenheid te geven naar de Gentse haven in België te varen. Groep 2 kreeg vanuit de observatietoren uitleg over het reilen en zeilen van de haven. Na ongeveer een uur werd er van groep gewisseld. Rond half twee gingen we richting Philippine. Daar kregen we een heerlijke mosselmaaltijd met brood en frites plus twee consump-ties aangeboden. Het was weer een geslaagde, gezellige contactdag en iedereen keerde om ongeveer vier uur tevreden terug naar huis.


bnmo-bonus Bijdrages: Anke Dorpmanns en Fred Lardenoye

Geen mythischer leger dan het Franse Vreemdelingenlegi-oen. In het boek Geen mannen, maar duivels! Nederlanders in het Franse Vreemdelingenlegioen beschrijft Libanonveteraan Rende van de Kamp, die zelf zeven jaar legionair was, de geschiede-nis van het Legioen en dan met name de rol van Nederlan-ders daarin. Ze vochten al mee vanaf de allereerste slagen van het in 1831 opgerichte Legioen. Zoals de Amsterdammer Hartog de Vries in de legendarische Slag bij Camerone uit 1865, waarbij nog geen 65 legionairs het opnamen tegen zo’n 2000 Mexicaanse militairen. En aan de Eerste Wereld-oorlog namen zeker honderden Nederlanders deel in dienst van het Franse Vreemdelingenlegioen. Opvallend is het grote aantal veteranen dat eerder diende in dienst van het Nederlandse leger in de Tweede Wereldoorlog, Nederlands-Indië, Korea, Libanon of Bosnië. Naar schatting namen zo’n vierduizend Nederlanders in de loop der jaren dienst in het Vreemdelingenlegioen. Het boek beschrijft hun geschiede-nis veelal aan de hand van persoonlijke getuigenissen over ijzeren discipline, ontberingen, moed en opoffering. Maar het ruim 300 pagina’s tellende boek gaat ook over verloren veldslagen, zelfmoorden, fantasieverhalen, deserteurs en pseudolegionairs. Een voorproefje is te vinden op www.geenmannenmaarduivels.nl.

Het boek ‘Geen mannen, maar duivels! Nederlanders in het Vreemdelingenlegioen’ is sinds 27 september verkrijgbaar in de boekhandel of via www.qvuitgeverij.nl.

Boek over Nederlanders in het Franse Vreemdelingenlegioen

Geen mannen, maar duivels!

NederlaNders iN het FraNse VreemdeliNgeNlegioeN

Rende van de Kamp

Geen mannen, maar duivels!

Uitslag van prijsvraag 4In de eerste plaats een rectificatie. In de vorige editie van de Kareoler schreven we dat de oplossing van prijsvraag 3 Sarajewo luidde. Uiteraard moest dat Sarajevo zijn. De oplossing van prijsvraag 4 luidt: The King’s Speech. De dvd’s van de speelfilm The Railway Man gaan naar mevr. R. Hess Busselaar-Hellenberg uit Amersfoort, Toon Frik uit Raamsdonkveer en Herman Mense uit Barendrecht.

Win boek Geen mannen, maar duivels! De redactie mag van QV Uitgeverij drie exemplaren van het boek Geen mannen, maar duivels! verloten onder de inzenders van de goede oplossing van de volgende prijsvraag:

Ook beroemde schrijvers maakten deel uit van het Vreemdelingen-legioen. Een Nederlandse bestsellerauteur werd afgekeurd, maar schreef in zijn debuut maar liefst 28 pagina’s over zijn tijd bij het Legioen. Welke schrijver bedoelen we?

Stuur het antwoord vóór 15 november naar de redactie van de Kareoler, Postbus 1027, 6501 BA Nijmegen, onder vermel-ding van ‘prijsvraag 5’ of stuur een e-mail (vergeet niet uw adres te vermelden) naar [email protected]. Over de uit-slag van de prijsvraag kan niet worden gecorrespondeerd.


Bijdrages: Anke Dorpmanns en Fred Lardenoye

Een kind van een veteraan kiest er niet voor om een kind van een veteraan te zijn. Net zo min als een kindsoldaat kiest om een kindsoldaat te worden. Maar wat deze kinde-ren gemeen hebben, is dat ze beiden getekend zijn door een oorlog. De een heeft zelf meegevochten en de ander leeft met de gevolgen van een ouder die op missie is geweest. Op 19 september 2009 tijdens een interview leerde ik drie meiden kennen. Alle drie getekend door de missie van hun

vader. Pas toen realiseerde ik mij dat als een militair gewond thuiskomt, het hele gezin gewond is. Ik kreeg uiteindelijk de hulp die ik nodig had, maar wat was er voor de kinderen? Vóór 29 maart 2008 was er helemaal niets. Bestond de naam Anjerkinderen nog niet. Wel was er hulp voor de veteraan en diens partner, maar de kinderen werden hierbij vergeten. Dit terwijl ze alles oppikken. Woorden hoeven hierbij nog niet eens aan bod te komen, lichaamstaal verraadt alles. Of het nu om blijdschap, verdriet of boosheid gaat, een kind reageert hierop. Een kind neemt vaak het gedrag van de ouder over. Of zoals ze heel mooi op de website van de Anjer-kinderen zeggen: ‘Tijdens de uitzending is van de veteraan iets verloren gegaan. Als het een been of arm was, dan kon-den we zien dat er iets mist. Maar we kunnen het niet zien en toch is er ‘iets’ niet meer. Er is iets ‘verloren’ gegaan!’

Anke Dorpmanns (1983) ging na het behalen van haar mavodiploma aan de slag bij Defensie. Na haar uitzendingen naar Bosnië (2002) en Irak (2005) verliet zij in 2006 de Koninklijke Landmacht. De over-gang naar de burgermaatschappij stokte nadat bij haar een post-traumatische stress stoornis (PTSS) werd vastgesteld. In het kader van haar verwerkingsproces schreef zij in 2010 het boek ‘Vroeger vond ik onweer mooi’. In 2012 verscheen haar eerste prentenboek, ‘Mama is soldaat’.

Dit jaar is het precies honderd jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog begon. En hoewel Nederland neutraal was in wat ook wel de Grote Oorlog wordt genoemd, vochten er wel dege-lijk Nederlanders mee. Dat blijkt ook uit de eerste Nederlandse speelfilm over de Eerste Wereldoorlog, getiteld Patria, die niet toevallig dit najaar ver-schijnt. De film is gebaseerd op brieven die de Indische Nederlander Arthur Knaap schreef vanaf het front aan zijn geliefde. Knaap woonde met zijn ouders in Frankrijk toen de oorlog in

1914 uitbrak. Net als zoveel Nederlan-ders meldde hij zich onmiddellijk aan bij het Franse Vreemdelingenlegioen om mee te vechten. Knaap zou de oor-log overleven, maar eind jaren dertig alsnog het slachtoffer worden van mos-terdgas dat in de Eerste Wereldoorlog op grote schaal werd ingezet. De film Patria vertelt het hele verhaal, inclusief de deelname van Knaap aan de Slag bij de Somme. Met name in die passages komt de film geloofwaardig over. Dat is knap, want de film van debuterend regisseur Klaas van Eijkeren had eigen-

lijk geen budget en is met de enthousi-aste inzet van veel onbetaalde acteurs en amateurs tot stand gekomen.

Patria is op 25 september in première gegaan in enkele bioscopen en zal in oktober en november nog op verschil-lende locaties in het land te zien zijn. Kijk op www.patriathefilm.com voor actuele informatie.

twee wereldenAnjerkinderen

Arthur Knaap (Timothy Flohr) hier in een handgemeen met een Duitser die gespeeld wordt door Bosniëveteraan Marco Damen. Foto: Pink Moon

Enkele Anjerkinderen in 2009. Foto Jos Morren

PatriaUnieke Nederlandse speelfilm over de Eerste Wereldoorlog

www.vfonds.nl

Op 17 september 2014 was het 70 jaar geleden dat Operation Market Garden begon. Ongetwijfeld heeft u één van de vele activiteiten bijgewoond die deze maand georganiseerd worden door vele organisaties. Wat een enorme belangstelling voor oorlog en vrede! Wat kunnen we leren van deze geschiedenis? Hoe gaan we vandaag om met vrede en vrijheid?

Belangrijke vragen om regelmatig bij stil te staan. Het vfonds heeft daarom vele activiteiten van 70 jaar Market Garden ondersteund om de herinnering aan de gebeurte-nissen van de oorlog levend te houden en vooral om duidelijk te maken dat vrijheid niet vanzelf-sprekend is. Daarvoor is ook uw steun nodig.

Hoe heeft u de bijzondere evenementen rondom 70 jaar Market Garden

beleefd?

Bijdragen van de Nationale Postcode Loterij, de BankGiro Loterij en de Lotto maken het werk van het vfonds mede mogelijk.

Wat doet u voor uw vrijheid?

Investeer in vrede en sms BEVRIJDING AAN naar 4333 en d0neer eenmalig € 1,--

Investeren in vrede; belangrijk voor iedereen.

ADVKAREOLERSEPT14.indd 1 18-09-14 14:39

Kareoler 5 2014

Documents

Transcript of Kareoler 5 2014