Tip van AntonMaak je eigen composthoopPagina 3

GratisLever de bon van pagina 8 in en ontvang gratis een bouw plaat van een strooiwagenPagina 8

De IradoKrant is een uitgave van afvalinzamel- en stadsbeheerbedrijf Irado. De krant verschijnt twee keer per jaar en wordt huis-aan-huis bezorgd bij alle Schiedamse huishoudens. De krant laat zien hoe het bedrijf samen met de inwoners van Schiedam werkt aan een plezierige en duurzame leefomgeving.

Strooi­zout is rozeEn meer feiten en cijfers over gladheids-bestrijdingPagina 3

Herfstig etenKweek oester- zwammen op koffiedik Zie pagina 7

Nr. 5 najaar 2014

Voor inwoners van Schiedam

Extra spaarcentje?Kerstbomen en vuur werk-afval zijn geld waardZie pagina 8

Een schoon Schiedamdoor Johan, Peter en Marga Zie pagina 2

Cavia’s als afvalverwerkers

en meer tips voor minder afval

BE

ELD

: Jur

gen

Hui

skes

€ 0,50

Krant2 NR.5 - NAJAAR 2014Reageren? Bel 010-262 1000 of mail krant@irado.nl Krant

Schiedammers bellen en schrijven Irado met vragen, meldingen of complimenten. Irado geeft in deze rubriek antwoord op een vraag of melding.

‘Irado en de gemeente Schiedam willen bewoners stimuleren om hun grofvuil zoveel mogelijk zelf bij het afvalbrengstation in te leve-ren, daarom geldt voor het ophalen een wachttijd van

twee weken. Zelf wegbrengen heeft de voorkeur omdat al dat afval wordt geschei-den, terwijl het opgehaalde grofvuil allemaal wordt verbrand. En dat is minder goed voor het milieu. Bij het afvalbreng station sorteren onze medewerkers het grof-vuil en zorgen voor verdere, verantwoorde verwerking. Zo wordt oud hout gebruikt voor de productie van par-ketvloeren en gaat oud ijzer

naar de staalindustrie. Voor het wegbrengen kunt u bij ons een aanhangwagen lenen, die u de eerste twee uur gratis kunt gebruiken. Als het u niet lukt om zelf met uw grofvuil naar het afvalbrengstation te gaan, dan kunt u (online) een afspraak maken, zodat Irado het grofvuil ophaalt. Hiervoor geldt dus wel een wachttijd van twee weken. Let bij het aanbieden van grofvuil op de regels die hiervoor gelden.

Zo mogen de stukken niet langer zijn dan 1m3 , niet zwaarder dan vijfentwintig kilo en kleine stukken moeten goed en stevig gebundeld zijn. Deze regels zijn er om onze chauffeurs die het vuil moe-ten tillen, te beschermen. Alle aanbied regels voor grofvuil vindt u op de website.

Wim van der Zwan is Teamleider Inzameling

Een jaar geleden bereidden we ons voor op grote veranderingen op het gebied van afval-scheiding en inzameling in Schiedam. Toegangspassen voor ondergrondse containers en over naar tweewekelijks inzamelen van de minicontainer. Inmiddels zijn we een jaar verder. We hebben er begrip voor dat dat niet altijd makkelijk voor u was. Inmiddels merken we dat u steeds meer afval scheidt waardoor het als grondstof kan worden hergebruikt. Dat blijft belangrijk. Misschien haalt u nog wat tips uit de ervaringen van het Schiedamse gezin Van der Drift dat u leest op pagina 4 en 5 of bent u inmiddels zelf begonnen met het maken van een composthoop (pagina 3) of verzamelt u koffiedik. Hierover leest u meer op pagina 7.

Volgt u Irado al op social media? Op de Facebookpagina vindt u tips over afval scheiden en plaatsen we foto’s van verschillende evenementen, onder meer bij de kindertuinen, Brandersfeesten en kinderboerderij. Volg op Twitter @Irado_online voor nieuws en tips over afvalscheiding en het beheer van de openbare ruimte. Volg @IradoNL voor antwoord op uw vra-gen en het doorgeven van meldingen over deze onderwerpen. De accounts op social media worden tijdens kantooruren beheerd. U kunt Irado ook bellen op 010 – 262 1000 of e-mailen: info@irado.nl.

NOVEMBER | Irado op social media

van WimANTWOORD

André Hertog, directeur Irado

Beste lezers...

- Vraag - ‘Waarom moet ik twee weken wachten voordat mijn grofvuil

wordt opgehaald?’

De schone straten in Schiedam West, daar is de Schiedamse Marga Sloof (33) onder meer ver-antwoordelijk voor. Ze maakt vijf dagen per week

de straten van Schiedam West schoon. Soms met de papierprikker en af en toe gaat ze met een karretje van Irado op pad. Ze is in dienst bij sociaal werkbedrijf BGS en werkt sinds een jaar voor Irado. Hiervoor werkte ze op een inpakafdeling, maar dit is leuker. ‘Nu werk ik buiten en dat vind ik heerlijk. En ik leer weer nieuwe mensen kennen. Daarbij voelt het goed om de wijk schoon te maken, ik houd van schone straten.’

Peter Aalbrecht (44) werkt via Beschut Werken van Ipse de Bruggen bij Irado en houdt het Beatrixpark schoon, van speeltuin tot parkeerplaats. Hij doet dat al bijna

negen jaar met veel plezier. ‘Ik ben de hele dag lekker buiten en heb mijn vrijheid. Ik houd van de natuur.’ Peter werkt drie dagen per week en doet dan verschillende dingen. ‘De ene keer mag ik met de bosmaaier aan de slag, de andere keer pluk ik onkruid met mijn handen.’ De afwisseling is voor Peter heel belangrijk, net zoals het werken in een groep. ‘Zo’n heggenschaar weegt ruim tien kilo, best vermoeiend, dus dan werken we er om de beurt mee.’ 

De Schiedamse Johan Elburg (55) verwijdert de vuilniszakken die illegaal naast de ondergrondse containers worden geplaatst. Vier dagen per

week in alle wijken in Schiedam. ‘Na een melding van een volle container of zakken die langs de weg staan, halen we met onze platte wagens het vuilnis op.’ Johan is een ‘Schielander’: hij is werkloos en volgt bij Irado een werk- en leertraject. ‘Volgens mij zijn ze wel tevreden met me, ik ben een vrolijk mens en ga altijd met plezier naar mijn werk. Als je geen plezier kunt hebben, moet je thuis blij-ven. Een slecht humeur is zonde van de sfeer.’

‘Ik houd van schone straten’

Ze dragen allemaal een jasje van Irado, maar hebben verschillende achtergronden. De één vindt bij Irado een werkervaringsplek, voor de ander zorgt het werk voor een zinvolle dagbesteding. Er is één belangrijke overeenkomst: met hun werk zorgen ze voor een schoon Schiedam.

‘Plezier in m’n werk’ ‘Lekker buiten werken’ ‘Afwisseling is belangrijk’

Peter Aalbrecht

Marga Sloof

Johan Elburg

3NR.5 - NAJAAR 2014 Reageren? Bel 010-262 1000 of mail krant@irado.nlKrantKrant

JE KUNT ZELF

KEUKEN ZOUT STROOIEN

ZAND WERKT NIET TEGEN

GLADHEID, HET MAAKT HET OPPER-

VLAK ALLEEN STROEVER

ZOUT VAN IRADO KOMT UIT LANG GELEDEN OPGEDROOGDE BINNENZEEËN IN DUITSLAND

DOOR STROOIEN

BEVRIEST HET WATER PAS BIJ

-7 GRADEN

THEO BLANKER Belader

Het is iedere winter weer een kwaal: vastgevroren resten in de minicontainers. Hierdoor kan Irado de containers soms niet helemaal legen. Maar goed nieuws: met wat kleine aanpas-singen voorkomt u dit. ‘Voor de vastgevroren resten in de gft-container, is een papieren afbreekbare biozak de oplossing. U stopt het gft-afval in deze zak en het afval glijdt makkelijk uit de contai-ner. Een krant op de bodem van de container, voorkomt ook dat afval-resten aan de bodem vastvriezen. En omdat vooral natte (gft)-resten blijven vastvriezen, kunt u het best zo min mogelijk nat afval weggooien en het zoveel mogelijk laten uitlek-ken. Tot slot: plaats beide contai-ners uit de wind en maak het afval op de inzameldag los van de wand van de container. Zo heeft u ook in de winter een lege container.

Tip van:

Zoutgrotten & zeeënIrado koopt het zout in bij één zoutleverancier. Het zout van deze leverancier komt uit zout-grotten in Zuid-Duitsland. De muren van die grotten bestaan uit zout. Hoe ze zijn ontstaan? Ooit waren hier binnenzeeën die zijn opgedroogd. Sommige zout-grotten zijn zelfs toeristische trekpleisters. Het zout wordt hier al eeuwen gewonnen. Ver-der komt het zout van Irado uit de zeeën rond Saoedi-Arabië. Dat zeewater bestaat voor 3,5 procent uit zout en wordt gewonnen door het water te verdampen.

Hoe werkt het precies?Strooizout is een dooimiddel. Het zorgt ervoor dat het vries-punt van water lager wordt dan 0 °C. Door een chemische reactie bevriest het water pas bij -7 graden. Bij een dikke laag sneeuw moet dit eerst van de weg geschoven worden voordat

er gestrooid kan worden en het zout goed z’n werk kan doen.

Kan ik zand strooien?Zand maakt het oppervlak alleen stroever. Een nadeel van zand: het moet ook weer worden opge-ruimd en zodra het gaat dooien stroomt het zand mee met het water de riolen in die daardoor verstopt raken.

Is dat zout nou roze?Dat heeft u goed gezien. Door de toevoeging van een kleurtje kunnen mensen zien dat het zout niet voor consumptie is. In het verleden is het zout van Irado ook wel eens blauw geweest. En veel mensen vinden het fijn dat het zout een kleurtje heeft, dan is goed zichtbaar dat er gestrooid is!

Kan ik keukenzout gebrui-ken als ik zelf wil strooien?Dat kunt u inderdaad prima gebruiken, maar ook hier geldt:

overdaad schaadt het milieu. En grof keukenzout zoals dat in de bekende keukenmolentjes zit, is beter dan fijngemalen zout. Grof zout blijft langer op de bodem ‘hangen’ waardoor het beter werkt. Fijn keukenzout lost snel-ler op en verdwijnt ook sneller met het smeltwater.

Is strooizout uit de super-markt en bouwmarkt hetzelfde als wat Irado gebruikt?Alleen in kleinere hoeveelheden. Schiedammers kunnen trou-wens bij Irado één gratis zak strooizout van 10 kilo afhalen. Dat kan tijdens de openings-tijden bij het afvalbrengstation aan de Fokkerstraat 550 of bij Team Toezicht & Handhaving aan het Stadserf 48.

Op pagina 6 vindt u meer informatie over de werking van de strooiwagen van Irado.

Vastgevroren resten in de container

ANTON STEENKS Algemeen medewerker groen

Mijn tip: gebruik uw gft-afval nuttig en maak zelf een com-posthoop. Het is goede voeding voor de planten in de tuin en zorgt voor een minder volle gft-container.‘Zoek eerst een beschut plekje, half onder een boom bijvoorbeeld. De composthoop mag namelijk niet te nat of te droog worden. Af en toe een beetje water is prima, maar bij te veel regen spoelen de voedings-stoffen weg. De ideale afmeting is anderhalve meter hoog, breed en lang. Een composthoop bestaat uit groenten-, fruit-, en tuinafval. Maar niet al het gft-afval mag erop. Brood, kaaskorsten en gekookt eten bijvoorbeeld niet, schillen, bladeren en eierschalen wel. De kalk uit eierschalen versnelt zelfs het composteringsproces. Gebruik gevarieerd afval, de composthoop moet bestaan uit vochtig en droog materiaal, slap en stevig, grof en fijn, koolstofrijk (zaagsel, snoeihout, stro, boombladeren) en stikstofrijk (gras, mest, tuinafval).

Tip van:

Maak zelf een composthoop

Het snoeien van bomen en struiken in uw tuin levert veel grof tuinafval op. Afval dat niet in de gft- contai-ner met groene deksel past. U kunt het grof tuinafval altijd kwijt op het afvalbrengstation van Irado aan de Fokkerstraat. Met of zonder gebruik van onze gratis leenaanhanger. Als u het grof tuinafval niet zelf kunt

brengen, dan kunt u een afspraak maken voor het ophalen via de website van Irado.

NOVEMBER | Waar laat ik mijn tuinafval? NOVEMBER | Dagelijks bezig met duurzaamheid

Op drie Schiedamse middelbare scholen kunnen scholie-ren voortaan hun blikje, PET-flesje en kartonnen drankpakje inleveren in het statiegeldapparaat in de aula. In ruil daarvoor ontvangen ze een statiegeldbonnetje waarmee ze punten sparen. Deze spaarpunten leveren een korting op bij aan-kopen op hun school. Met deze actie verwachten Irado en de gemeente Schiedam afval scheiden bij jongeren te stimuleren en de omgeving van de school vrij te houden van zwerfvuil.

1200 ton

zout heeft Irado elke

winter tot zijn beschikking.

30 ton zout strooit

Irado gemiddeld per

keer. Ter vergelijking:

dat is 30.000kg,

het gewicht van zo’n 17 volle

strooiwagens.

100 km aan fietspaden wordt tijdens

de route bestrooid.

5 ploegen

met elk 8 medewerkers

telt de strooiploeg van Irado.

GLADHEID IN

CIJFERS

Is dat zout nou roze?

Meer weten over een goede samenstelling? Kijk op www.milieucentraal.nl.

Waarom kun je beter niet met zand strooien? Kun je zelf met keukenzout strooien? Met de winter in aantocht verzamelde IradoKrant feiten en weetjes over gladheidsbestrijding. Want daar komt meer bij kijken dan u misschien denkt.

Krant4 NR.5 - NAJAAR 2014Reageren? Bel 010-262 1000 of mail krant@irado.nl Krant

Zo fanatiek als het Schiedamse gezin Van der Drift is misschien niet iedereen. Toch is bewust omgaan met afval volgens vader Rob, moeder Annemieke en hun twee dochters Aike (10) en

Fenne (8) helemaal niet moeilijk. Zij zien afval scheiden en beperken vooral als een leuke sport. Iradokrant nam een kijkje bij dit milieubewuste gezin.

Is uw voorraad strooizout op? Vanaf 1 november kunt u gratis een zak strooizout ophalen bij het Irado afvalbrengstation aan de Fokkerstraat 550 of bij de Lichtblauwe Brigade aan het Stadserf

48. De gemeente Schiedam stelt het zout tegen de gladheid gratis ter

beschikking in zakken van 10 liter. Helpt u mee de

straten ijsvrij te houden?

NOVEMBER | Gratis strooizout

‘Nu het afval nog maar eens in de twee weken wordt opgehaald, is het vooral de kunst om de grijze bak zo leeg

mogelijk te houden. Het scheiden van afval helpt daarbij, want dan houd je minder restaf-val over. Met mijn broers heb ik een soort com-petitie. We kijken regelmatig bij elkaar in de vuilnisbak. Laatst vond ik bij mijn broer thuis een plastic fles bij het restafval. “Dat plastic is vies,” zei mijn broer. “Dat moet ik eigenlijk nog schoonspoelen.” Ik kon toen vertellen dat dat helemaal niet hoeft: het mag zo bij het plastic afval. Ik werk bij de Stichting Milieu Dichterbij en geef lessen natuur- en milieu educatie op scholen. Als ik op een school rondloop en ik zie papier bij het restafval liggen, dan haal ik dat er wel eens uit. Niet te opvallend natuurlijk, het moet er niet uitzien alsof ik in het afval sta te graaien. Maar het is een kleine moeite, vooral als de papierbak ernaast staat.

Voor mij voelt het goed om bewust met afval om te gaan. De grondstoffen van onze

aarde zijn beperkt, daar moet je rekening mee houden. We zouden moeten streven naar een circulaire economie waarbij we zoveel mogelijk afval en grondstoffen weer zoveel mogelijk hergebruiken (zie

hiervan een voorbeeld op pagina 7 over het hergebruik van koffiedik). Met mijn

werk probeer ik dat bewustzijn te vergroten.’

Ook muizen zoeken in de winter graag een warme plek op en zijn dan vaker binnen-huis te vinden. Knaagschade aan verpakte levensmiddelen, textiel, papier, leidingen en kabels is de zichtbare overlast die muizen veroorzaken. Maar wat u niet ziet, is dat ze ook nog eens ziektekiemen verspreiden en zo voedselvergiftiging kunnen veroorzaken. Voor-kom dus muizen in huis door gaten en kieren af te dichten met staalwol. Voor ventilatie-openingen plaatst u muizenroosters. En zorg dat u voedsel(resten) goed opbergt en dat uw vuilnisbak goed afgesloten is. Plaats lokdozen op een veilige plaats voor uw kinderen en huisdieren. Meer informatie vindt u op www.irado.nl/ongediertebestrijding/muizen.

NOVEMBER | Voorkom overlast van muizen

Wedstrijdje afval scheiden

‘Wij hebben thuis vier cavia’s en die krijgen vaak de restjes van de bloemkool en witlof. Opa neemt altijd zijn oude krant mee die we in de kooi

kunnen leggen. Als we de kooi schoonmaken, gooien we de kranten en het hooi nu nog bij het restafval, maar daar willen we nog iets anders voor bedenken. Ik heb zelf een Snackeez-beker: daar kun je drinken in doen en bovenop zit een bakje voor een hapje. Het scheelt veel afval en is leuk en handig.’

Restjes bloemkool

BE

ELD

: Jur

gen

Hui

skes

Rob

→

Fenne (8) →

Familie Van der Drift maakt sport van afval scheiden

En de cavia’s helpen mee

5NR.5 - NAJAAR 2014 Reageren? Bel 010-262 1000 of mail krant@irado.nlKrantKrant

Willekeurig gekozen Schiedammers hebben de afgelo-pen periode een brief van Irado ontvangen waarin hen wordt gevraagd naar hun mening over de dienstverlening van Irado. Met hulp van deze antwoorden kan Irado de dienstverlening, met name op het gebied van inzameling van huishoudelijk afval, gericht verbeteren. Deelnemers worden bedankt voor hun bijdrage. Eind dit jaar maakt Irado de eerste resultaten bekend.

NOVEMBER | Hoe tevreden bent u?

Het staat zo gezellig: al die gekleurde pakjes met Sinterklaas en kerst. Maar na de feestdagen blijft u zitten met een enorme berg (cadeau)papier. En wat te denken van de rommel van surprises en de reclamefolders? Gooit u uw papieren afval liever niet bij het restafval. U kunt het beter in de papierbak, thuis, op school of bij een apart afvalpunt gooien.

DECEMBER | Papier hier!

‘Sinds december vorig jaar worden het rest-afval en gft-afval nog maar eens in de twee weken opgehaald in Schiedam. Daar waren

veel mensen niet blij mee. Maar als je slim met je afval omgaat, lukt het prima. Ook als gezin met twee kinderen en vier cavia’s. We hebben nu wel iets meer bakken in huis en de bijkeuken staan om al ons afval te scheiden. Maar je went daar gauw genoeg aan. Rob en ik hebben bewust omgaan met afval allebei van huis uit meegekregen. Het is echt een gewoonte geworden. Naast het scheiden probeer ik ons afval ook te beperken. Bij het boodschap-pen doen let ik erop dat ik geen producten koop die onnodig verpakt zijn. En ik hergebruik zoveel

mogelijk afval, bijvoorbeeld de zakjes van het fruit en brood: daar doe ik mijn lunch weer in. Op mijn werk bij de rechtbank in Dordrecht scheiden we alleen het papier. Soms zie ik een collega een brief doorscheuren en die in de prullenbak gooien. Op zo’n moment wijs ik er wel even op dat we ook een papierbak hebben. Maar verder wil ik niet belerend zijn. Ieder maakt zijn eigen keuzes. De printers staan standaard ingesteld op dubbelzijdig printen. Dat probeer ik thuis ook te doen, dan draai ik zelf het papiertje om. Als ik onderweg ben en ik heb plastic afval, zoals de verpakking van een koek, dan neem ik die in mijn tas mee naar huis. Ik vind het zonde om dat zomaar bij het restafval te gooien.’

Slim omgaan met afval

‘Naar school neem ik altijd een drinkbeker mee, maar de meeste kinderen uit mijn klas drinken uit pakjes. Op mijn kamer heb ik een prullenbak

en speciaal een zakje voor plastic afval. Kinderen die hier komen spelen weten al dat wij verschillende bakken hebben om ons afval te scheiden. Sommigen doen dat nu thuis ook. Ik vind het leuk om afval te scheiden. Mijn moeder doet het theezakje altijd tussen de klep van het groenbakje en dan trekt ze zo het touwtje los. Dat gaat dan bij het restafval. Het is helemaal niet moeilijk.’

DrinkbekerGebruik een eigen drinkbeker die je steeds opnieuw kunt vullen. In Nederland worden elke dag meer dan 500.000 plastic (water)flesjes weggegooid. Ik vind zelf de Dopper een mooie: het is een speciale drinkfles en via de website nl.dopper.com en de bijbehorende app kun je ook nog zien waar je gratis kraanwater kunt tappen.

CompostBedenk een oplos-sing voor gft-afval. Neem net zoals wij een knaagdier of overweeg een com-postbak in de tuin. (lees op pagina 3 hoe je een composthoop maakt).

PlasticLet bij je aankopen op de verpakkingen. Veel producten zijn over-dreven ingepakt zoals koeken in een afzon-derlijke wikkel die

in een plastic bakje in een gezamenlijke verpakking zitten. Dat is niet nodig.

HergebruikGooi plastic verpak-kingsmateriaal niet meteen weg, maar kijk of je het kunt hergebruiken. Plastic zakjes waar brood en fruit in heeft gezeten, kunnen makkelijk opnieuw gebruikt worden voor het meenemen van je lunch.

Een theezakje scheiden

Volgens Rob valt vooral op scholen nog veel te winnen op het gebied van afvalscheiding. ‘Ik begrijp dat het lastig is voor scholen om daar een uitgebreid systeem voor in te voeren, maar ze hebben wel een voorbeeldrol. Als kinderen op school leren hoe ze omgaan met afval, dan gaan ze daar thuis ook beter mee om.

Toch blijft het lastig om men-sen te motiveren om hun afval te scheiden. Ik denk dat een beloningssysteem uiteindelijk de beste oplossing is. Als je er iets voor terugkrijgt, korting of spaarpunten, dan zijn mensen echt wel bereid om bewust met hun afval om te gaan. Afval is ook geld waard!’

Het is niet helemaal toevallig dat het gezin Van der Drift zo bewust bezig is met afval. Rob werkt bij de Stichting Milieu Dichterbij en geeft lessen natuur- en milieu educatie op scholen. Ook wordt hij door de gemeente ingehuurd voor projecten, onder andere bij het NME centrum van de gemeente Schiedam en als milieuadviseur.

‘Op scholen valt nog veel te winnen’

— 4 tips van Rob —

Annemieke

→

Aike (10) →

Krant6 NR.5 - NAJAAR 2014Reageren? Bel 010-262 1000 of mail krant@irado.nl Krant

Sawina van der Heijden vond een notenkraker en een ovenschaal.´Ik heb een geweldige ovenschaal gevon-den die ik wil gebruiken voor een recept uit Bulgarije: een ovenschotel met aubergine en tomaat, gegratineerd met kaas. Mijn man en kinderen vinden het gerecht niet lekker, maar ik heb er echt zin in. Vanavond kook ik het voor mezelf. Mijn zus heeft me een keer meegesleept naar Het GOED en sindsdien kom ik hier vaak. Dit is een fijne winkel: alles ligt op kleur, het is groot en overzichtelijk. Ik had me vandaag voorgenomen om wat meer dingen te kopen en dat is gelukt; ik heb een keramiekje, wat vleesvorken, lepelbak-jes en een notenkraker gekocht. Die laatste gebruik ik voor het kraken van hazelnoten. Ik vind ze veel tijdens het wandelen met de hond. Ik maak er hazelnotentaart of -likeur van. Alle spullen die ik heb gekocht, staan zo gezellig bij elkaar en dat voor maar € 4,50!’

Ruud Brockhus brengt schoenen, kleding en een muts.‘Deze muts is eigenlijk nog nieuw. Ik heb hem gekocht voor mijn neef om hem te stimuleren in zijn hobby: breien. Maar hij had er al een stuk of vijf. Ik heb zelf ook al heel veel mutsen, dus deze mocht weg. Net als deze nieuwe schoenen. Ik heb er een hekel aan om dingen die nog bruikbaar zijn weg te gooien en daarom breng ik spullen hier. Bij anderen krijgen ze een tweede leven. Mensen die niet veel geld hebben kunnen het goed gebruiken en zijn er misschien wel erg blij mee. Meestal brengen we één keer in de maand wat weg, als we spullen hebben opgespaard. We hoeven er niks voor te hebben. Ik koop hier ook wel eens wat: speelgoed voor de kinderen bijvoorbeeld en oud gereedschap dat ik niet meer in een andere winkel kan vinden.’

ILLU

STR

ATIE

: Loe

k W

eijt

s

Bruikbare spullen krijgen een tweede leven in Kringloopwinkel Het GOED in Schiedam.Maar ze hebben ook een geschiedenis. We vroegen twee bezoekers naar hun verhaal.Zo goed als nieuw

‘Hekel aan weggooien’

‘Fijn: alles ligt op kleur’

Eind oktober worden acht wagens van Irado omgetoverd tot kleine en grote strooiwagens, voor fietspaden en wegen. Deze vloot zorgt voor veilige wegen in de winter.

Bij sneeuwval wordt de sneeuw eerst weggeborsteld voordat er wordt gestrooid.

De strooiunit en borstel kunnen in z’n geheel van de wagen worden gehaald. In de zomer heeft de wagen namelijk een andere functie.

Het zoutwatermengsel wordt tegelijk met het zout via deze strooiplaat op de weg gestrooid.

De zwaailichten zorgen voor een betere zicht-baarheid op wegen en fietspaden.

Het strooizout heeft een lichte kleur en is daar-door moeilijk te zien op een witte ondergrond. De rode lamp zorgt ervoor dat de chauffeur toch goed kan zien of de strooiunit werkt.

Er kan 1 tot 1,5m3 zout in de bak

In de cabine zit een regelkast die zo is voorgeprogrammeerd zodat exact de juiste hoeveelheid strooizout op het wegdek komt. Heel efficiënt dus!

Door deze paaltjes ziet de chauffeur waar de zijkanten van de borstel zitten en maakt hij geen brokken.

Koning van de winterHet water in deze bak is bewust gemengd met zout, zodat het niet bevriest. Het mengsel wordt tegelijk met het zout op de weg gestrooid. Dit nat strooien voorkomt dat het zout wegwaait en zorgt voor een snellere werking.

Stuur de bon van pagina 8 op en ontvang een mooie bouwplaat van de strooiwagen.

7KrantKrant

Als je in de herfst in het bos wandelt, is de kans groot dat je ze tegenkomt: eetbare oesterzwammen. Ze

smaken goed en je kunt er verschillende gerechten mee maken. En je kunt ze tegen-woordig ook prima thuis kweken. Wat je nodig hebt? Een emmertje (vraag ‘m aan: zie kader!), broed en… koffiedik! Koffiedik is niet zomaar afval: dit prutje, dat nor-maal gesproken in de gft-container terechtkomt, is een perfecte voedingsbodem voor de sporen van oesterzwam-men. En je zult het misschien niet meteen denken, maar je draagt - dicht bij huis – bij aan een betere wereld. Het is namelijk een mooi voorbeeld van hergebruikt van afval.

Metaal krijgt een tweede leven

En dat hergebruik van afval en grondstoffen wordt steeds belang-

rijker, want als we steeds maar nieuwe grondstoffen gebruiken,

putten we de aarde uit. Daarom krijgen metalen uit elektrische

apparaten een tweede leven als fiets, wordt oud papier weer gebruikt voor nieuwe (Irado)kranten en wordt glas dat je in de glasbak gooit, weer gebruikt voor nieuw glas. Ook Irado stimuleert het herge-

bruik van afval en grondstoffen en steunt daarom onder meer

initiatieven zoals Rotterzwam (zie kader). En omdat de jeugd de

toekomst heeft, geven medewerkers van Irado gastlessen op scholen. Hun

belangrijkste boodschap: we hebben beperkte grondstoffen, daar moeten we het mee doen. Op = op.

Maar om afval te kunnen hergebruiken, moet het goed gescheiden worden aangeboden. Als we al ons

afval scheiden kan maar liefst driekwart hiervan worden hergebruikt of gerecycled. Naast hergebruik is afvalscheiding noodzakelijk voor een betere wereld en dat begint al bij u thuis.

SERVICEContactgegevensNV Irado, Postbus 583100 AB SchiedamBezoekadresFokkerstraat 5503125 BE SchiedamWebsite www.irado.nl Facebook IradoNLTwitter @Irado_online en @IradoNLInwoner? Bel of mail met onze klanten service Telefoon: 010-262 1000E-mail: info@irado.nlOndernemer? Neem dan contact op met onze accountmanagersTelefoon: 010-631 5060E-mail: verkoop@irado.nl

AFVALVragen over afvalinzame-ling en het gebruik van de toegangspas kunt u stellen aan de klantenservice. Bied uw afval gescheiden aan via de verzamelcontainers, AfvalApartPunten (AAP), in uw eigen (mini)container of bij het afvalbrengstation. Raadpleeg onze website voor de aanbiedregels.

Afvalbrengstation Fokkerstraat 550 Woensdag gesloten. Maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag geopend van 8.00-16.00 uur. Zaterdag geopend van 8.00-14.00 uur.

Grofvuil Breng uw grofvuil (behalve puin) gratis naar het afvalbrengstation. Gebruik hiervoor onze gratis aanhanger, te reserveren via de klantenservice. Herbruik-bare spullen brengt u naar

kringloopwinkel Het GOED, ‘s-Gravelandseweg 274, telefoon 010-460 2599.

Grofvuilafspraak Bent u zelf niet in de gelegenheid om naar het afvalbrengstation te gaan? Maak dan telefonisch of online een afspraak om het grofvuil gratis laten ophalen.

BEHEER OPENBARE RUIMTEBelt u 14010 voor meldingen over: bestrating, bruggen en gemalen, groenaanleg en -onderhoud, schoonhou-den van straten, onder-houd van straatmeubilair (afval bakken, paaltjes, bebording en markerin-gen) en speeltoestellen, water gangen (schonen, maaien van oevers), (hoofd)riool aansluiting, gladheid -bestrijding, havenbeheer, exploitatie en beheer van warenmarkten, reinigen van straatkolken, onkruid-bestrijding, afzettingen en verkeersomleidingen, onderhoud sportvelden, evenementencoördinatie. Belt u voor informatie over plaagdierbeheersing en specialistische reiniging 010 - 262 1000.

NATUUR EN EDUCATIEVoor informatie over de speeltuin Fort Drake steijn, kinderboerderij ’t Hoefblad, de kindertuinen, voor-beeldtuinen bij boerderij de Groene Raat en de 55+ -tuinen kunt u bellen naar onze klantenservice.

COLOFON De IradoKrant is een uitgave van NV Irado. De krant wordt twee keer per jaar verspreid onder inwoners van Schiedam in een oplage van 35.000 exemplaren. Overname van artikelen en beeld uit de krant is alleen toegestaan na goedkeuring van Irado. De inhoud is met zorg gemaakt, desondanks kunnen er fouten in staan. Aan de inhoud van de krant kunnen geen rechten worden ontleend. Meningen in deze krant zijn niet noodzakelijkerwijs de mening van de directie van Irado.

Suggesties Heeft u opmerkingen over de inhoud of heeft u suggesties voor onderwerpen? Mail naar krant@irado.nl of schrijf naar Redactie de IradoKrant, Postbus 58, 3100 AB Schiedam.

Kernredactie Petra Wegman (hoofdredacteur), Ivar Dumas, André Hertog en Wim van der Zwan (Irado) Fieke Walgreen (Maters & Hermsen Journalistiek)Eindredactie Communicatie Irado en Maters & Hermsen Tekst Communicatie Irado en Maters & Hermsen Fotografie Jurgen HuiskensIllustraties Loek WeijtsConcept Maters & HermsenOntwerp en art-direction Kaisa Pohjola (Maters & Hermsen)Druk Drukkerij Van de WaterVerspreiding Irado

In opdracht van de gemeente Schiedam verzorgen wij het afvalbeheer en beheren de openbare ruimte.

Irado wil hergebruik van grondstoffen stimuleren. Glas, textiel, plastic is prima opnieuw te gebruiken. Maar wist u ook dat je met koffiedik eetbare oesterzwammen kunt kweken?

Komt u tussen kerst en nieuwjaarsdag naar het afval-brengstation in Schiedam? Dan krijgt u in ruil voor uw grofvuil een winterse verrassing. Door afval gescheiden aan te bieden, verdwijnt het niet met het restafval in de ver-brandingsoven en kan het hergebruikt worden voor nieuwe producten. Zo dragen we samen bij aan een schoner milieu en een prettig leefklimaat. U krijgt de winterse verrassing zolang de voorraad strekt.

DECEMBER | winterse verrassing

RotterZwamRotterdammers Siemen Cox en Mark Slegers startten vorig jaar RotterZwam, een bedrijf dat oesterzwammen kweekt op koffiedik. Ze halen het prut van de gemalen koffiebonen op bij de lokale horeca. Daarna brengen ze

het naar hun kwekerij, in het voormalige zwemparadijs Tropicana. Het koffiedik

doen ze in zakken met ‘broed’ (zaadjes van oesterzwam-men), hangen het op en na een paar weken groeien er

oesterzwammen aan.Per maand produceren ze tachtig kilo oesterzwam-men, die ze verkopen aan

plaatselijke restaurants.

Gefrituurde zwammen in bierbeslag

Doe het bier in een komvoeg de bloem toe tot een papje ont-staat, doe er vervolgens peper/zout/knoflook in endoe in de dikke pap de oester-zwammen.frituur de zwammen op 180 graden tot ze mooi bruin zijn. Eet smakelijk!

Bereidingswijze (5-10 minuten):

• 250 ml bier• 250 gram oesterzwammen• bloem• peper/zout/knoflook

Ingrediënten:

Chefkok Sjoerd Haakman van restaurant Prego in Schiedam, deelt zijn favoriete recept met oester- zwammen: een lekker vegetarische borrelhap.

Tijdens kerst op 25 en 26 december en op nieuwjaarsdag hebben de mensen van Irado vrij en wordt er geen huis-vuil opgehaald. Ook het afvalbrengstation is deze dagen gesloten. Houd de afvalkalender op de website van Irado, de Recycle-app en de advertentie in het Nieuwe Stadsblad in de gaten voor de gewijzigde inzameldagen. Het afvalbreng-station is op 31 december geopend tot 16.00 uur.

DECEMBER | Gewijzigde inzameldagen

Let op: Tijdens

kerst op 25 en 26

december en op

nieuwjaarsdag

wordt er geen

huisvuil opgehaald

7Krant

Van koffiedik

tot oester -zwam

Zelf kweken? Wil jij thuis aan de slag met het kweken van oesterzammen op koffiedik? We geven vijftig kweekemmers weg onder de inwoners van Schiedam. Eén per adres. Wilt u tot de kanshebbers behoren? Stuur een e-mail met motivatie naar krant@irado.nl met uw naam, leeftijd en adresgegevens en telefoon- nummer. De winnaars ontvangen van Irado persoonlijk bericht.

Krant8 NR.5 - NAJAAR 2014Reageren? Bel 010-262 1000 of mail krant@irado.nl Krant

Stuur deze bon naar antwoordnummer 350, 3100 VB Schiedam.Bon!

Stuur deze bon op en ontvang een mooie bouwplaat van onze strooiwagen. Vergeet niet je naam en adres te vermelden.

BOUW JE EIGEN STROOIWAGEN

Zie ginds komt de stoombootHeb jij ook al zo’n zin in pakjesavond? Om in de stemming te komen, kun je alvast een stoom-boot knutselen.

Nodig:• eierdoos• keukenrol• touw• watten• gekleurd papier,

verf en kwasten• lijm en schaar

1. Knip het deksel van de eierdoos en verf ‘m.

2. Verf ook de keukenrol.3. Knip vlaggetjes uit

verschillende kleuren papier uit jullie oud papierbak.

4. Plak ze op twee stukken touw.

5. Als verf droog is, lijm je de keukenrol in de eierdoos.

6. Knip uit gekleurd papier twee stroken voor de zijkanten van de boot en versier ze. Plak de zijkanten op de zijkant van de eierdoos.

7. Plak het touw met vlaggetjes vast aan de bovenkant van de keukenrol en de andere kant aan de voor- en achterkant van de boot.

8. Tenslotte kunt je watten bovenin de keukenrol doen, zodat het lijkt alsof er rook uit de stoomboot komt.

KNUTSELTIP

Zaterdag 15 november verwelkomen we Sinter-klaas weer op het Hoofd aan de Maasboulevard in Schiedam. En Irado helpt hierbij, zodat de aankomst veilig gebeurt. De mensen van de Havendienst van Irado leggen pontons aan de kade en bedienen de bruggen. Andere collega’s plaatsen dranghekken en zorgen voor wegomleidingen. Na afloop zorgt Irado

ook weer dat de straten schoon zijn.

DECEMBER | Welkom Sinterklaas JANUARI | Afval the game

Met Afval the game leren kinderen van groepen 6 van Schiedamse basisscholen meer over de gevolgen van het weggooien van verpak-kingen en spullen. En niet alleen van zwerfvuil, maar ook van het scheiden van afval. Dit project is gebaseerd op de uitkomsten van het onderzoek dat de milieucommissie heeft uitgevoerd in opdracht van Irado. Hoe kunnen we Schiedammers verleiden om plastic afval te gaan scheiden? De oplossingen van de commissie zijn aangedragen bij de Kindergemeenteraad en vormen de basis voor Afval the Game.

Breng na de feestdagen zoveel mogelijk kerstbomen en vuur-werkresten naar één van de brenglocaties in Schiedam. Voor elke volle vuilniszak met vuur-werkresten krijg je € 1,00 en voor elke kerstboom € 0,50.

Bij de locaties worden de bomen ter plekke versnipperd. De versnip-perde kerstbomen gaan naar de biomassacentrale waar het wordt verwerkt tot groene stroom.

WAAR?De exacte locaties volgen later. Houd hiervoor het Nieuwe Stadsblad en de website van Irado in de gaten. Let op: om brandgevaar te voorkomen het is niet toegestaan om meer dan 5 kerstbomen te bewaren in je eigen tuin of kelderbox.

WANNEER?→ Kerstbomen kun je inleveren

op maandag 29 december, dinsdag 30 december en vrijdag 2 januari

→ Vuilniszakken met vuurwerkresten lever je in op vrijdag 2 januari

→ Alle dagen van 9.00 uur – 15.00 uur.

WIE?Let op: je mag alleen meedoen met deze acties als je 16 jaar of jonger bent. We kunnen naar je legitimatie vragen.

Heb je een vraag voor Irado?

Mail ‘m naar krant@irado.nl. De leukste

vragen komen ook in de krant en belonen

we met een bios-coopbon.

8

KinderpaginaJe vuurwerkafval en kerstbomen zijn geld waard!

Bron: www.knutselopdrachten.nl

Wil je iets leuks kopen, maar heb je

nog steeds niet genoeg geld? Let dan op!

Ga naar buiten en verzamel allerlei dingen uit de natuur zoals bla-deren, takjes en gras waarvan je een kunstwerk kunt maken. Net

zoals kunstenaar Herman de Vries (83) doet: hij heeft nu een tentoonstelling in het Stedelijk Museum Schiedam. Voor zijn werk gebruikt hij veel materialen uit de natuur, zoals grassoorten of blade-ren. Jouw kunstwerk kan een tekening zijn, maar ook een collage of een beeld, waarin je ook materialen uit de natuur gebruikt. Of misschien heb je wel een ander goed idee!

PRIJS!Zou jouw kunstwerk zo tussen de collec-tie van Herman passen? Dan win jij mis-schien wel voor je klas gratis deelname aan het Groene Helden-project van Irado en het Stedelijke Museum Schiedam. Je krijgt met je klas een excursie met een specialist van Irado die vertelt wat

er allemaal voor moois bloeit en groeit in een park dicht bij jouw school. Tijdens die excursie verzamelen jullie aarde, gras en bladeren. Met het tasje vol waardevolle schatten gaan jullie naar het museum en krijgen jullie een rondleiding over de tentoonstelling van Herman de Vries. Daarna maken jullie natuurlijk nog een mooi kunstwerk met de spullen die je hebt gevonden.

WANNEER?Stuur jouw kunstwerk of een foto van jouw kunstwerk met je naam, adres, in welke groep je zit en de naam van je school uiterlijk 1 december naar Irado: antwoordnummer 350, 3100 VB Schiedam. Meer informatie over het Groene Helden-project vind je op de website van Irado.

Win een uitje voorje hele klas!

Schuilt er een kunstenaar in jou en zit jij in groep 5, 6, 7 of 8? Doe dan mee met de kunstwerken-uit-de-natuur-wedstrijd en win een uitstapje voor jouw klas.

€ 1,00

€ 1,00

€ 1,00

€ 0,50

€ 0,50 € 0,50