Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren...

78
Jaarverslag 2015 Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Transcript of Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren...

Page 1: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarverslag 2015

Stichting Christelijk Speciaal

Onderwijs Apeldoorn,

te Apeldoorn

Page 2: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Pagina:

4

19

22

30

36

38

39

40

46

Verantwoording subsidies 47

48

52

54

55

Ondertekening bestuur 57

59

60

61

63

65

66

68

Gesegmenteerde staat van baten en lasten 2015, vergelijkende cijfers 2014

INHOUDSOPGAVE

Grondslagen van waardering en resultaatbepaling

Balans per 31 december 2015, vergelijkende cijfers per 31 december 2014

Toelichting op de te onderscheiden posten van de staat van baten en lasten

Bestuursverslag:

Algemeen instellingsbeleid

Financieel beleid

Staat van baten en lasten 2015, vergelijkende cijfers 2014

Jaarrekening:

Kasstroomoverzicht 2015, vergelijkende cijfers 2014

Toelichting op de te onderscheiden posten van de balans

Kengetallen

Niet uit balans blijkende verplichtingen

Wet normering bezoldiging topfunctionarissen

Controleverklaring

Verbonden partijen

(Voorstel) bestemming van het resultaat

Overige gegevens:

Staat van baten en lasten 2015 per kostenplaats

Gebeurtenissen na balansdatum

Gegevens over de rechtspersoon

Bijlagen:

Specificatie balansposten

Reserves en voorzieningen per kostenplaats

Versie: definitief / 2 mei 2016 2

Page 3: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

BESTUURSVERSLAG

Versie: definitief / 2 mei 2016 3

Page 4: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

ALGEMEEN INSTELLINGSBELEID

Jaarrekening

Kernactiviteiten en Beleid

Brinnummer

De Prinsenhof 01FJ

De Zonnehoek 02VX

De Boog 15DN

Doelstelling van de organisatie (Missie en visie)

-

- Mensen met leer- of gedragsmoeilijkheden of een beperking moeten weten dat zij bij deze

samenleving horen, met gelijke rechten en kansen, zonder onderscheid van persoon of mate van

persoonlijkheidsontwikkeling, als mensen die individueel van elkaar verschillen.

De missie, visie en kernwaarden van CSO zijn geformuleerd in de visiediscussie van bestuur en directies

in het najaar van 2006. Voor de opstelling van het strategisch beleidsplan 2008-2012 zijn ze

geactualiseerd. De missie luidt:

“Uitgaande van de talenten en mogelijkheden van de leerlingen biedt CSO – vanuit Bijbels perspectief –

kwalitatief hoogwaardig christelijk speciaal onderwijs aan kinderen met een speciale hulpvraag. Wij bieden

een passende onderwijsomgeving voor onze leerlingen die stimulerend, uitdagend en veilig is. Deze

onderwijsomgeving moet bijdragen aan de ontwikkeling van een positief en reëel zelfbeeld, de

ontwikkeling van de talenten van de leerlingen in brede zin, zo optimaal mogelijke leerprestaties,

zelfredzaamheid en sociale competenties, zodat onze leerlingen zo zelfstandig mogelijk kunnen

functioneren als volwaardig lid van de maatschappij”.

Daartoe biedt CSO met hart en expertise leer- en ontwikkelingsmogelijkheden voor leerlingen van 4 t/m 19

jaar met een specifieke onderwijskundige en/of ondersteuningsbehoefte die op of binnen het SBO-, ZML-,

praktijkonderwijs een passend onderwijszorgarrangement geboden kan worden.

CSO wil haar missie uitvoeren vanuit een duidelijke visie op christelijk speciaal onderwijs. Centrale

elementen in de visie zijn:

Deze jaarrekening is gecontroleerd door accountantskantoor DVE accountants.

Inleiding

In dit jaarverslag wordt aandacht besteed aan de financiële activiteiten van de Stichting Christelijk Speciaal

Onderwijs Apeldoorn in het jaar 2015.

De in dit verslag opgenomen jaarrekening 2015 van de Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn

is opgesteld door Dyade Ede.

Onder het bevoegd gezag van de Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, met bevoegd gezag

nummer 72464, vallen de onderstaande scholen:

CSO heeft een richtinggevend voorbeeld in Jezus Christus, van waaruit wij dienstbaar willen zijn aan

de mensen om ons heen en een bijdrage leveren aan een rechtvaardige en vreedzame samenleving.

Daarom willen wij leerlingen onderwijzen en vormen en hebben daarbij veel aandacht voor kwetsbare

of kansarme groepen.

Versie: definitief / 2 mei 2016 4

Page 5: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

-

-

-

-

-

-

-

-

Juridische structuur

Organisatiestructuur en personele bezetting

Dit geeft het volgende organigram:

De organisatiestructuur is in 2015 niet gewijzigd.

CSO heeft een breed onderwijs- en expertiseaanbod voor zowel leerlingen als collega-scholen:

- Onderwijs aan de in de missie beschreven doelgroepen.

- Zorgtrajectbemiddeling; dit betreft activiteiten als signalering, onderzoek en advisering.

- Ondersteuning; dit betreft het intern en extern inzetten van expertise van medewerkers van CSO

ten behoeve van leerlingen, ouders en samenwerkingspartners.

- Arbeidstoeleiding; dit betreft het begeleiden naar een, al dan niet betaalde, arbeidsfunctie in de

maatschappij.

- Netwerkfunctie; dit betreft het CSO als partner in het (regionale) netwerk van scholen in Apeldoorn

e.o. en het onderhouden van externe relaties met en bemiddeling naar instellingen voor

jeugdhulpverlening, jeugdgezondheidszorg, arbeidstoeleiding en het overige onderwijs.

De stichting werkt sinds het moment waarop de verenigingsstructuur is omgezet in een stichtingsstructuur

met een Raad van Bestuur en een Raad van Toezicht. De bestuurstaken worden uitgeoefend door de drie

directeuren gezamenlijk, samen vormen zij de Raad van Bestuur. Zij besteden ieder ongeveer een dag per

week aan de bestuurstaak en hebben daarnaast hun taak als directeur van de eigen school. Er is een

aparte Raad van Toezicht benoemd die toezicht op de Raad van Bestuur uitoefent en onafhankelijk

functioneert.

Raad van Toezicht

De rechtspersoonlijkheid van het bevoegd gezag is een stichting.

Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn is op 2 november 1982 opgericht en is ingeschreven bij

de Kamer van Koophandel te Apeldoorn onder dossiernummer 40103192.

De juridische structuur is in 2015 niet aangepast.

Raad van Bestuur

directeur

De Prinsenhof

directeur

De Zonnehoek

directeur

De Boog

In het strategisch beleidsplan 2015-2019 zijn de missie en visie niet gewijzigd. De identiteitsvraag, waar

staan wij voor, is wel uitgewerkt. De identiteit blijkt straks uit:

ons facilitair beleid draagt bij aan een duurzame samenleving

inspectierapporten over onze scholen laten op alle indicatoren tenminste een voldoende zien

leerlingen verlaten de school naar een passende, duurzame vervolgplek (arbeid of vervolgonderwijs)

ouders zijn uiterst tevreden over de informatievoorziening, communicatie en betrokkenheid bij de

school

leerlingen worden niet buitengesloten en voelen zich veilig binnen onze scholen

leerlingen laten een grote verantwoordelijkheid zien voor hun eigen leerproces

leerlingen behalen maximaal bij hun talenten en persoonlijkheid passende resultaten (diploma's,

certificaten, scores)

Versie: definitief / 2 mei 2016 5

Page 6: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

wtf

totaal

wtf

Prinsenhof

wtf

Zonnehoek

wtf

Boog

wtf

bestuur

5,6805 1,3000 2,2460 1,5345 0,6000

67,7637 20,2413 30,6179 16,9045 0,0000

32,1753 3,2256 25,5119 3,4378 0,0000

105,6195 24,7669 58,3758 21,8768 0,6000

Bestuurssamenstelling

Voorzitter :

Lid :

Lid :

De Raad van Toezicht bestond op 31 december 2015 uit:

Voorzitter :

Lid :

Lid : P.J.H. Bouwsema

Code goed bestuur

Bestuurlijke organisatie

doelstelling progressie

Er is een plan opgesteld voor de wijze waarop de continuïteit en kwaliteit van

de Raad van Bestuur en de directie van de CSO-scholen wordt gewaarborgd.

Er is een overzicht

opgesteld mbt de

continuïteit.

Het strategisch beleidsplan CSO is geactualiseerd gerealiseerd

R.C.H. Steneker

L.K. van Oorspronk

De leden van de Raad van Bestuur hebben een dienstverband bij de stichting. Zij ontvangen bezoldiging

conform de CAO als directeur van hun school.

De leden van de Raad van Toezicht ontvangen een jaarlijkse onkostenvergoeding ter hoogte van € 1.000

per lid. Zij hebben geen dienstverband bij de stichting. Er zijn geen voornemens om de leden van de Raad

van Toezicht een dienstverband bij de stichting te geven.

In 2008 is het nieuwe besturingsmodel met een Raad van Toezicht en een Raad van Bestuur ingevoerd.

Met deze wijziging is de scheiding tussen bestuur en intern toezicht gerealiseerd, één van de belangrijkste

principes voor goed onderwijsbestuur.

De stichting heeft de Code Goed Bestuur van de PO-raad vastgesteld en werkt met het Raad van Toezicht-

model. Er zijn geen afwijkingen van de vastgestelde Code.

In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie

opgenomen:

Per 31 december 2015 waren 153 personen in dienst van het bestuur, samen hadden zij een aanstelling

van 105,6195 fte. In onderstaande tabel is de opbouw van het personeelsbestand per 31 december 2015

weergegeven. De formatieve inzet op 31 december 2015 is lager dan de formatieve inzet per 31 december

2014. Op dat moment hadden de personeelsleden een gezamenlijke aanstelling van 108,5287 fte. In het

overzicht zijn de vervangers niet opgenomen.

functie

directie

leerkrachten

ondersteunend personeel

totaal

De Raad van Bestuur bestond op 31 december 2015 uit:

C. de Winter

M.J. van Zanten

N.P. van Gemeren

Versie: definitief / 2 mei 2016 6

Page 7: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Bekostigingsgrondslag

Het aantal leerlingen op 1 oktober vormt de grondslag voor de bekostiging. Eventueel kan door middel

van een groeitelling aanvullende bekostiging worden toegekend als het aantal leerlingen van een school

volgens daartoe vastgestelde normen is toegenomen.

In onderstaand overzicht wordt het aantal leerlingen vergeleken met de jaren 2014, 2013 en 2012.

1-10-2015 1-10-2014 1-10-2013 1-10-2012

De Prinsenhof 194 204 239 264

De Zonnehoek

- SO-ZMLK 82 87 88 91

- VSO-ZMLK 122 125 122 128

De Boog 169 152 138 134

567 568 587 617

Belangrijkste kenmerken van het gevoerde financiële beleid

-

-

- Vaststellen van het risicoprofiel van CSO.

- Ontwikkelen, invoeren en evalueren/ borgen van een financieel beleidsplan.

- Opstellen van het format voor de begroting van CSO.

-

- Ontwikkelen van beleid in het kader van alternatieve geldstromen.

-

-

-

-

-

-

-

-

Er is onderzoek gedaan naar organisatievormen van de CSO-scholen die de

identiteit en kwaliteit het meest waarborgen.

in uitvoering

Er is mbt het beheer van de scholen onderzoek gedaan naar de

mogelijkheden in het kader van “Maatschappelijk verantwoord ondernemen".

in uitvoering

De doelstellingen voor 2015-2016 zijn:

doelstelling progressie

risicoparagraaf

De hoofddoelstellingen voor het financiële beleid zijn:

CSO voert een gezond financieel beleid, waarbij de volgende kerncijfers een indicatie hiervoor zijn:

solvabiliteit, rentabiliteit en de ratio weerstandsvermogen.

CSO bewaakt permanent de mate waarin financiële middelen met name ten dienste van de leerlingen

worden aangewend, voor zowel de korte als de lange termijn.

In het strategisch beleidsplan waren de volgende kernactiviteiten opgenomen:

Ontwikkelen van beleid met betrekking tot financiële risico’s en het reduceren van financieringskosten

en ontwikkelen van een treasarystatuut.

ontwikkeling balansposities

liquiditeitsbegroting

De stichting stelt jaarlijks een financieel beleidsplan voor de komende vier jaar op. Hiermee wordt invulling

gegeven aan de kernactitiveiten. In 2015 is het plan voor 2016-2019 opgesteld. Dit is begin 2016 afgerond.

Het plan bevat standaard:

overkoepelende doelstellingen financieel beleid

meerjarenbegroting

investeringsbegroting

In het nieuwe strategisch beleidsplan zijn op het resultaatgebied financiën twee te realiseren resultaten

geformuleerd:

de administratieve kwaliteitsverantwoordingsprocessen zijn in alle scholen geoptimaliseerd

er is een continue gezond financieel beleid

Versie: definitief / 2 mei 2016 7

Page 8: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Risicomanagement

- Onveiligheid, (sexuele) intimidatie, geweld in de school

- Onvoldoende in staat om onderwijsvernieuwing te realiseren

- Daling van leerlingenaantal

- Vermindering bedrag per leerling

- Een bestuurder/directeur valt uit door ziekte

- Schoolgebouw voldoet niet aan onderwijskundige eisen

Algemeen instellingsbeleid

Onderwijs

De Raad van Bestuur heeft onder begeleiding van het NAR een uitgebreid risicoprofiel opgesteld. Hierbij

zijn ruim 120 risico's in beeld gebracht met een daarbij behorende kans van optreden en de mogelijke

gevolgen die dit kan hebben op financieel gebied. In maart 2012 is de 'Rapportage Risicomanagement

Stichting CSO 2012' vastgesteld.

Het inventariseren van de risico's is een jaarlijks terugkerende activiteit bij het opstellen van het nieuwe

financieel beleidsplan. In december 2015 zijn alle risico’s opnieuw gekeken en geactualiseerd. De

belangrijkste financiële risico's zijn in volgorde van invloed:

Door middel van een risicosimulatie (volgens de zgn. Monte Carlo methode) is berekend hoeveel geld

benodigd is om de geïnventariseerde risico's financieel af te dekken. De uitkomst van deze risicosimulatie

laat zien dat voor CSO een bedrag van € 1.089.000 nodig zal zijn om de risico's te kunnen afdekken.

Gezien de op korte termijn nog voortdurende ontwikkelingen rondom Passend Onderwijs en de financiële

kwetsbaarheid van CSO doordat alle drie de scholen speciaal onderwijs, danwel een speciale vorm van

onderwijs aanbieden neemt de Raad van Bestuur de aanbeveling van het Nederlands Adviesbureau voor

Risicomanagement over om een ratio voor het weerstandsvermogen van 2 als streefgetal te hanteren.

Het algemeen instellingsbeleid op stichtingsniveau is beschreven in het strategisch beleidsplan. In 2015 is

een nieuw strategisch beleidsplan opgesteld. Voor 2015 waren hierdoor het vorige en het nieuwe

strategische beleidsplan van belang.

De doelstellingen per schooljaar op overkoepelend niveau zijn opgenomen in de jaarplannen van de

stichting. De doelstellingen per school zijn opgenomen in de schoolplannen en de jaarplannen van de

scholen. In onderstaande tekst wordt alleen ingegaan op het overkoepelende beleid.

De doelstellingen voor 2015 zijn opgenomen in de jaarplannen 2014-2015 en 2015-2016. In dit

bestuursverslag wordt met name ingegaan op de doelstellingen voor 2014-2015. De realisatie van de

doelstellingen voor 2014-2015 zal voor een groot deel in 2016 plaatsvinden.

De mogelijkheden voor verbreding van de onderwijsarrangementen door de

CSO-scholen en zo mogelijk de daarvoor benodigde samenwerking met

andere sbo-, so-, pro-scholen zijn verkend.

gerealiseerd

Het streefbeeld van het (zo nodig) op zeer korte termijn plaatsen van

leerlingen op de CSO-scholen is gerealiseerd (zowel tussen de CSO-scholen

onderling, als naar buiten).

gerealiseerd

St. CSO participeert in het probleemoplossend overleg rond uitwerking van de

regelgeving jeugdzorg/AWBZ.

is anders geregeld,

dus nvt

Voor 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van onderwijs geformuleerd:

doelstelling progressie

Versie: definitief / 2 mei 2016 8

Page 9: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Onderwijsprestaties

lln Gem. gem. onder- gem. onder-meetellend IQ vs grens vs grens

O 10 84,20 42,80 (29) 85,00 (78)

P 9 83,44 39,88 (28) 90,55 (77)

O+P 19 83,84 41,42 (29) 87,63 (78)

L* 15 70,80 13,28 (19) 49,20 (64)

allen 34 78,08 28,61 (24) 70,67 (72)

lln Gem. gem. onder- gem. onder-meetellend IQ vs grens vs grens

O 10 82,90 33,60 (28) 87,30 (77)

P 14 87,21 45,28 (31) 92,35 (83)

O+P 24 85,41 40,73 (29) 90,25 (79)

K2lln+L* 20 67,25 14,70 (19)# 45,90 (64)#

allen 44 77,15 29,67 (23) 70,09 (71)

In het jaarplan 2015-2016 zijn onderstaande doelstellingen op het gebied van onderwijs opgenomen.

doelstelling progressie

Voor de verschillende sectoren binnen onze stichting zijn de onderwijsresultaten als volgt:

Speciaal Basisonderwijs (De Prinsenhof)

Jaarlijks worden de leeropbrengsten van de schoolverlaters in kaart gebracht. Dit betreft de

uitstroomgegevens in samenhang met de eindresultaten.

Voor het cursusjaar 2014-2015 en 2015-2016 is daarbij gebruik gemaakt van de normering die door de

Inspectie van het Onderwijs wordt gehanteerd. Bij deze normering is rekening gehouden met wat

gemiddeld genomen verwacht kan worden van scholen met een vergelijkbare leerlingenpopulatie qua

(cognitieve) capaciteiten. Het betreft de inzichtelijke vakgebieden Begrijpend Lezen en Rekenen-

Wiskunde.

Er is een plan van aanpak opgesteld voor het optimaliseren van de digitale

leeromgeving.

in uitvoering

Ouders zijn zeer tevreden over de communicatie- en informatievoorzieningen

en betrokkenheid bij de scholen.

in uitvoering

De meeste onderwijskundige doelstellingen zijn geformuleerd op schoolniveau. Door de verschillen tussen

de scholen zijn er weinig overkoepelende doelstellingen geformuleerd. Voor alle scholen geldt dat naast de

onderwijskwaliteit de verdere implementatie van het Passend Onderwijs het belangrijkste aandachtspunt

is.

Alle CSO-scholen hebben inzicht gevende leerlingvolgsystemen m.b.t. de

leeropbrengsten.

in uitvoering

2014-2015 vak BL vak R&W

groep

2015-2016 vak BL vak R&W

groep

* = Praktijkstroomgroep

BL = begrijpend lezen

R&W = rekenen & wiskunde

vs = vaardigheidsscore

# ondergrenzen normering stoppen bij gem. IQ van 71

Versie: definitief / 2 mei 2016 9

Page 10: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Toelichting op bovenstaand overzicht

-

-

-

-

-

-

2012-2013 2013-2014 2014-2015

1

4

1 5 1

6 2

1

1

1

3 3 2

6 2 3

3 1 1

6

21 15 5

17 14 14

12 21 4

69 63 44

Voor elk schooljaar zijn de opbrengsten per groep in kaart gebracht. De laatste regel geeft steeds het

gemiddelde van deze 3 groepen weer.

Leerlingen die in het betreffende schooljaar of het schooljaar daarvoor zijn ingestroomd op De

Prinsenhof, zijn niet meegenomen in de berekening (zij hebben te kort deelgenomen aan het

onderwijsaanbod van onze school).

Wat betreft de vakgebieden Begrijpend Lezen en Rekenen-Wiskunde wordt het gemiddelde niveau

afgezet tegen het gemiddelde IQ van de betreffende schoolverlatersgroep. In een door de inspectie

aangeleverde tabel, zijn ondergrenzen van vaardigheidsscores aangegeven in relatie tot het

gemiddeld IQ.

In het cursusjaar 2015-2016 ligt het gemiddelde IQ van de groep binnen de P-stroom bijna 4 punten

(67,25) onder de ondergrens (71), die de Inspectie hanteert. Mede hierdoor wordt voor Begrijpend

Verhoudingsgewijs is er een afname van het totale aantal leerlingen binnen de Theoriestroom, de

Praktijkstroom blijft stabiel. Hierdoor wordt voor Rekenen & Wiskunde niet aan de inspectienorm

(m.b.t. de gemiddelde eindscore voor alle leerlingen) voldaan.

Tijdens het bezoek vorig schooljaar is met de onderwijsinspectie besproken dat de normering in

samenhang met de genoemde factoren niet valide is.

VWO

HAVO

VMBO GL-TL

VMBO KL-TL

Schoolverlaters

Totaal

VMBO TL

VMBO TL met LWOO

VMBO BL

VMBO BL met LWOO

VMBO BL-KL met LWOO

De Inspectie van het Onderwijs heeft op 16 februari 2015 een onderzoek uitgevoerd op de Prinsenhof naar

aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De inspectie heeft

voor de Prinsenhof een risicoanalyse uitgevoerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat er geen risico's

zijn met betrekking tot het niveau van uitstroom van de leerlingen naar het voortgezet onderwijs. Omdat er

voor het speciaal basisonderwijs nog geen sprake is van een vastgestelde beoordelingswijze van de

opbrengsten, heeft de inspectie een beperkt kort onderzoek uitgevoerd bij de school.

In het inspectierapport is het volgende algemene beeld opgenomen: "Dit korte onderzoek bevestigt dat het

eerder aan de school gegeven basisarrangement gehandhaafd kan blijven. De indruk over de

eindopbrengsten op basis van de voorlopige normen is gunstig. De school heeft voor de leerlingen

ontwikkelingsperspectieven opgesteld waarmee ze het onderwijsleerproces kan afstemmen op te bereiken

doelen en de onderwijsbehoeften van de leerlingen.

Ze evalueert de ontwikkelingsperspectieven voldoende en stelt deze zo nodig bij. De kwaliteitszorg heeft

een systematische en cyclische opzet. Van een aantal indicatoren heeft de inspectie vastgesteld dat die

nog steeds van goede kwaliteit zijn.

De school draagt met trots het predicaat Excellente School, dat de jury haar in januari heeft toegekend . In

het juryrapport Excellente Scholen 2014 staat een beschrijving van de onderwijsleerprocessen en

schoolkenmerken die een onderbouwing zijn van dit predicaat."

VMBO KL

VMBO KL met LWOO

VMBO KL-GL met LWOO

Praktijkonderwijs

VSO

Versie: definitief / 2 mei 2016 10

Page 11: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Speciaal en Voortgezet Speciaal Onderwijs (cluster 3) (de Zonnehoek)

Uitstroom VSO

2012-2013 2013-2014 2014-2015

23 25 22

1 1 1

2 0 0

0 4 0

0 2 0

0 0 1

0 4 0

2 1 0

0 0 0

12 9 20

6 5 2

0 0 0

0 0 0

0 0 0

1 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 1 0

2012-2013 2013-2014 2014-2015

0 0 0

0 0 0

0 1 0

0 0 0

1 2 2

11 12 5

9 10 13

2 0 3

0 1 0

4 0 0

thuiszitter zonder leerplichtontheffing

buitenland (onderwijs over de grens en onderwijs in het buitenland als

gevolg van emigratie)

overleden

onbekend

zorg/behandeling zonder onderwijs al dan niet verbonden aan een

ambulante of (semi-) residentiële instelling (bijvoorbeeld jeugddetentie

vrijwilligerswerk

≥130

115-129

100-114

85-99

70-84

Uitstroomgegevens VSO naar IQ

IQ

55-69

geschat IQ 35-54

geschat IQ <35

onbekend

Uitstroom verbreed toegelaten

leerlingen die de VSO hebben verlaten, langer dan 2 jaar op ons VSO

leerlingen die de VSO hebben verlaten, korter dan 2 jaar op ons VSO

VSO dagbesteding al dan niet verbonden aan een ambulante of (semi)

residentiële instelling

VSO-school cluster 3

VSO-school cluster 4

VSO arbeid/ praktijkgericht onderwijs al dan niet verbonden aan een

ambulante of (semi-) residentiële instelling

reguliere arbeidsplaats al dan niet met een subsidie

sociale werkvoorziening/ sociale werkplaats/ beschermde

arbeidstrainingscentrum welke niet verbonden is aan een mbo (atc)

arbeidsmatige dagbesteding

activiteitengerichte dagbesteding

niet- bekostigd onderwijs

thuiszitter, niet meer leerplichtig

thuiszitter met leerplichtontheffing

Versie: definitief / 2 mei 2016 11

Page 12: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Uitstroom SO

2012-2013 2013-2014 2014-2015

9 4 0

13 16 21

12 12 19

1 0 2

0 4 6

10 6 5

3 6 9

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 1

0 0 0

0 0 0

0 0 0

2012-2013 2013-2014 2014-2015

0 0 0

0 0 0

0 0 0

0 0 1

0 1 2

2 6 6

9 8 9

1 0 2

0 1 1

uitstroom verbreed toegelaten

leerlingen die het SO hebben verlaten

leerlingen die het SO hebben verlaten, langer dan 2 jaar op ons SO

speciaal basisonderwijs (sbo/ sbao)

praktijkonderwijs (pro)

niet- bekostigd onderwijs

thuiszitter met leerplichtontheffing

thuiszitter zonder leerplichtontheffing

leerlingen die het SO hebben verlaten, korter dan 2 jaar op ons SO

speciaal onderwijs, cluster 1 t/m 4 (so) al dan niet verbonden aan een

ambulante of (semi-) residentiële instelling

VSO dagbesteding al dan niet verbonden aan een ambulante of (semi)

residentiële instelling

VSO arbeid/ praktijkgericht onderwijs al dan niet verbonden aan een

ambulante of (semi-) residentiële instelling

regulier basisonderwijs (ba/ bao)

Uitstroomgegevens SO naar IQ

IQ

≥130

115-129

zorg/behandeling zonder onderwijs al dan niet verbonden aan een

ambulante of (semi-) residentiële instelling (bijvoorbeeld jeugddetentie,

buitenland (onderwijs over de grens en onderwijs in het buitenland als

gevolg van emigratie)

overleden

onbekend

geschat IQ <35

onbekend

100-114

85-99

70-84

55-69

geschat IQ 35-54

De Inspectie van het Onderwijs heeft op 9 april 2015 een onderzoek uitgevoerd op de Zonnehoek, afdeling

voortgezet speciaal onderwijs, om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs en

over de naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding van dit bezoek was het kwaliteitsonderzoek van

22 mei 2014, waarin de inspectie tekortkomingen vaststelde in de leerlingenzorg, het onderwijsleerproces

en de kwaliteitszorg. De inspectie heeft naar aanleiding van dat onderzoek met het bestuur afgesproken

om de in de eerste helft van 2015 een onderzoek naar kwaliteitsverbetering uit te voeren.

Versie: definitief / 2 mei 2016 12

Page 13: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

2012-2013 2013-2014 2014-2015

8 7 8

7 4 10

3 4 1

2 1 1

0 3 2

2 5 0

2 1 1

0 0 0

6 6 3

0 2 4

30 31 261

Deze leerlingen zijn aan het werk gegaan (en daar meegeteld), maar volgen daarnaast een BBL-opleiding bij een ROC

Kwaliteitszorg

Praktijkonderwijs (de Boog)

Van de leerlingen die in 2014-2015 De Boog verlieten en voor wie deze school het eindonderwijs was, had

86% een passende werkplek.

Van de leerlingen die een jaar eerder De Boog hadden verlaten, was 77 % in juni 2015 nog op dezelfde

werkplek of opleiding, 14 % had inmiddels een andere werkplek of opleiding en 9 % was op dat moment

werkloos.

In het inspectierapport van 9 april is het volgende algemene beeld opgenomen: "De Zonnehoek, afdeling

voortgezet speciaal onderwijs, is erin geslaagd om de onderwijskwaliteit weer naar het basisniveau te

tillen. De school werkte zowel op het terrein van de leerlingenzorg als de kwaliteitszorg hard aan

verbeteringen. Het onderwijs bestaat niet langer uit een veelheid aan individuele trajecten, maar is

gestructureerd in vijf leerroutes. De school beschikt nog niet over een leerlingvolgsysteem dat

groepsoverzichten genereert, maar slaagt er toch in om op groepsniveau haar opbrengsten in beeld te

brengen en deze af te zetten tegen de schoolstandaarden. Dit vormt een belangrijke basis voor een

omslag naar sturend, opbrengstgericht onderwijs.

Ook wat betreft het onderwijsleerproces heeft de school haar kwaliteit verbeterd. Leraren plannen gerichte

instructiemomenten voor groepjes leerlingen en weten de leerlingen actiever bij het onderwijs te

betrekken."

De inspectie heeft de Zonnehoek, afdeling voortgezet speciaal onderwijs, weer het basisarrangement

toegekend.

geen werk

overig/onbekend

PRO

VSO

VMBO

regulier werk

regulier werk met subsidie

begeleid werk

doelstelling progressie

Het toezichtskader van de onderwijsinspectie is voor alle CSO-scholen op het

niveau van een basisarrangement

gerealiseerd

Er is personeelsonderzoek (work-ability) uitgevoerd Niet gerealiseerd;

volgt in 1e helft 2015-

ROC

Werk + BBL 1

Totaal

In het jaarplan 2014-2015 waren de onderstaande doelstellingen op het gebied van kwaliteitszorg

opgenomen.

Op alle scholen sluiten de opbrengsten tenminste in voldoende mate aan bij

het toezicht kader van de onderwijsinspectie.

in uitvoering

De doelstellingen voor 2015-2016 zijn:

doelstelling progressie

Er is een oudertevredenheidspeiling uitgevoerd. in uitvoering

De kwaliteit van het onderwijs is op alle scholen administratief geborgd. in uitvoering

Versie: definitief / 2 mei 2016 13

Page 14: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Personeel

Maand Ziekte% Voort.

ziekte%

Ziekte% Voort.

ziekte%

Ziekte% Voort.

ziekte%5,75% 3,34% 7,74% 5,92% 10,55% 8,09%

8,41% 3,60% 6,20% 5,80% 8,28% 7,66%

7,84% 3,91% 6,95% 5,64% 9,41% 7,76%

5,98% 4,14% 6,87% 5,57% 8,10% 8,02%

5,55% 4,56% 6,12% 5,50% 8,16% 8,14%

6,80% 4,94% 7,23% 5,49% 8,20% 8,36%

4,48% 5,09% 4,57% 5,50% 7,29% 8,41%

4,83% 5,27% 3,43% 5,54% 6,07% 8,42%

5,95% 5,49% 5,72% 5,55% 5,54% 8,09%

6,36% 5,63% 6,79% 5,78% 6,59% 7,76%

12,75% 6,39% 10,25% 6,33% 11,15% 8,06%

20,23% 7,90% 8,39% 6,70% 8,86% 8,86%

CSO voert een integraal personeelsbeleid voor het huidige personeel en wil daar onder meer kwalitatief

goed onderwijs door garanderen in de vorm van voldoende en gekwalificeerd personeel in de toekomst.

De invoering van Passend Onderwijs heeft onder meer gezorgd voor een daling van de leerlingaantallen

en daarmee een daling van de inkomsten, wat betekent dat de formatieve inzet moet worden

De doelstellingen op het gebied van integraal personeelsbeleid waren voor 2014-2015:

doelstelling progressie

De leidinggevenden van de 3 CSO-scholen zijn getraind in het voeren van

verzuimgesprekken.

gerealiseerd

In onderstaande tabel is het ziekteverzuim van de scholen per maand weergegeven. Daarnaast het

voortschrijdend ziekteverzuim tot en met de maand opgenomen. Dit betreft een twaalf-maands-

gemiddelde. Het voortschrijdend gemiddelde van juli 2015 is het gemiddelde van augustus 2014 tm juli

2015. Uit onderstaand overzicht blijkt dat de doelstelling van het lagere ziekteverzuim niet is gerealiseerd.

Prinsenhof Zonnehoek Boog

De leerkrachten zijn zeer competent in het omgaan met verschillen en het

coachen van leerlingen.

in uitvoering

De personeelsleden zijn getraind in het geven, ontvangen en genereren van

feedback.

in uitvoering

Er is een personeelsonderzoek uitgevoerd mbt het werkvermogen. in uitvoering

De competenties voor het OOP zijn vastgesteld gerealiseerd

De doelstellingen voor 2015-2016 zijn:

doelstelling progressie

Het personeel beschikt over een handzame instructie w.b. de uitgangspunten

van het verzuimbeleid en een stappenplan in geval van ziekte.

gerealiseerd

Het CSO-ziekteverzuimpercentage is met 1% gedaald. niet gerealiseerd

De implementatie van de nieuwe CAO PO/VO per 1 augustus 2015 is

voorbereid.

gerealiseerd

Oktober 2015

November 2015

December 2015

Januari 2015

Februari 2015

Maart 2015

April 2015

Mei 2015

Juni 2015

Juli 2015

Augustus 2015

September 2015

Versie: definitief / 2 mei 2016 14

Page 15: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Beleid inzake beheersing aanvragen uitkeringen na ontslag

Huisvesting

Toelating en toegankelijkheid

Horizontale verantwoording

-

-

-

-

Het beleid van het bestuur is erop gericht dat wordt voorkomen dat personeelsleden worden ontslagen.

Indien daarvan wel sprake is, zal het bestuur het betreffende personeelslid op een adequate en financieel

verantwoorde manier ondersteunen in het vinden van een andere betrekking. Hierbij kan ook worden

gedacht aan het aanbieden van een loopbaanbegeleidingstraject waarbij een nieuwe werkkring buiten het

onderwijs wordt gevonden.

In 2015 zijn tijdelijke dienstverbanden beëindigd en was er sprake van gedwongen ontslag na rddf-

plaatsing.

Voor 2015-2016 is geen doelstelling op huisvestingsgebied opgenomen in het jaarplan. In 2016 zullen op

het dak van de Zonnehoek zonnepanelen worden geplaatst.

De scholen streven naar een huisvestingssituatie die voldoet om de onderwijskundige doelstellingen te

realiseren. Hiervoor beschikken de scholen over een eigen schoolgebouw. In het jaarplan 2014-2015 was

onderstaande doelstelling op het gebied van huisvesting en facilitair beheer opgenomen.

doelstelling progressie

De huisvesting VSO De Zonnehoek is in gebruik. De afrondende

“ervaringsacties” zijn uitgevoerd.

gerealiseerd

issues die bij de stakeholders m.b.t. CSO leven

succesfactoren die van belang zijn in het omgaan met de stakeholders

de wensen van CSO naar de stakeholders (issues vanuit het CSO)

In het kader van de kwaliteitszorg worden jaarlijks tevredenheidsonderzoeken uitgevoerd. In 2013-2014

waren dit oudertevredenheidsonderzoeken. Op basis van de resultaten van de onderzoeken worden

verbeterpunten in kaart gebracht. De vervolgacties in de vorm van ontwikkeling van beleid, of directe

implementatie van de aanpassingen vinden plaats in het schooljaar na het onderzoek.

In 2015-2016 zal een werkvermogen-onderzoek onder het personeel worden gehouden.

Om toegelaten te worden tot één van de scholen van CSO is een TLV nodig van het

Samenwerkingsverband voor plaatsing in het SBO, (V)SO en PrO.

Leerlingen zonder christelijke achtergrond zijn welkom op de scholen. Van de leerlingen en de ouders

wordt verwacht dat zij respect hebben voor de christelijke opvattingen volgens welke het onderwijs wordt

vormgegeven. CSO heeft een richtinggevend voorbeeld in Jezus Christus. Bijbelse waarden, zoals

respect, eerlijkheid, gelijkwaardigheid, eerbied, rechtvaardigheid worden door de school voorgeleefd en

overgebracht op de leerlingen.

De formele horizontale verantwoording is vormgegeven via de medezeggenschapsraden en de

gemeenschappelijke medezeggenschapsraad.

Ten behoeve van het strategisch beleidsplan is een stakeholder/issue analyse uitgevoerd. Er is bepaald:

wie de belangrijkste stakeholders zijn

Versie: definitief / 2 mei 2016 15

Page 16: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Klachtenafhandeling

1 naar de interne vertrouwenspersoon

2 naar de externe vertrouwenspersoon

3 naar de landelijke klachtencommissie

Verbonden partijen

Samenwerking

De Stichting Vrienden van de Zonnehoek is verbonden aan de Stichting CSO. De Stichting Vrienden heeft

ten doel het verwerven en beheren van middelen ten behoeve van de ondersteuning van de activiteiten in

het belang van de Zonnehoek. Er zijn in 2015 geen ontwikkelingen geweest binnen de vriendenstichting

die van invloed zijn op de stichting en de scholen.

De scholen werken met diverse organisaties samen. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om andere

onderwijsinstellingen of landelijke overkoepelende organisaties. Hierbij moet worden gedacht aan het

Landelijke werkverband speciaal basisonderwijs, Lecso (Landelijk Expertise Centrum Speciaal Onderwijs),

Landelijk Werkverband Praktijkonderwijs.

In 2015 is de Stichting Leerlingenzorg Apeldoorn en Regio (SLAR) failliet verklaard. De stichting had een

afgevaardigde in de Raad van Toezicht van SLAR en met SLAR werd inhoudelijk samengewerkt.

Er wordt tevens samengewerkt met ondersteunende organisaties zoals de IJsselgroep, zorginstelling

's-Heerenloo, de arbodienst en de landelijke besturenorganisaties.

Binnen de gemeente Apeldoorn wordt samengewerkt met de gemeente en met de andere scholen, onder

andere via het OOGO, op overeenstemming gericht overleg.

De scholen beschikken over een klachtenregeling. De kern van het klachtenbeleid is dat klachten over de

dagelijkse gang van zaken in de school in onderling overleg tussen ouders, leerlingen, personeel en de

schoolleiding op een adequate manier worden afgehandeld. Indien dat gelet op de aard van de klacht niet

mogelijk is of als afhandeling niet naar tevredenheid is verlopen, kan men een beroep doen op de

klachtenregeling.

Samengevat zijn de volgende stappen beschreven:

De scholen zijn aangesloten bij de Landelijke Klachtencommissie van de besturenraad PCO.

In 2015 zijn geen formele klachten ingediend.

Vanaf 1 augustus 2014 zijn de Zonnehoek (SO) en de Prinsenhof verbonden aan het

Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Apeldoorn PO. De Zonnehoek (VSO) en de Boog zijn

verbonden aan het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Apeldoorn VO. Door de aangesloten

schoolbesturen wordt gezamenlijk vormgegeven aan een stelsel waarbij sprake is van flexibele inrichting

van de speciale onderwijszorg. Hierdoor zijn besturen en scholen in Apeldoorn en omstreken in staat aan

de zorgvraag en zorgplicht te voldoen.

Versie: definitief / 2 mei 2016 16

Page 17: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Zaken met politieke of maatschappelijke impact

Stellige bestuurlijke voornemens

Het onderwijs heeft de afgelopen tijd meer op de politieke agenda gestaan. De afgelopen twee schooljaren

zijn de subsidies sterk verhoogd, hetgeen meer financiële ruimte gaf. In 2015 is het loonruimte-akkoord

afgesloten. Dit is nog niet verwerkt in de cao. De eerste salarisverhogingen zijn in november (VO) en

december 2015 (BO) al uitbetaald. Het is onbekend wanneer de volgende salarisverhogingen worden

geëffectueerd. Mogelijk dat hiermee wordt gewacht tot de nieuwe cao is afgesloten.

De Wet werk en zekerheid moet er onder andere voor zorgen dat werknemers eerder een vaste baan

krijgen i.p.v. een opvolging van tijdelijke contracten. Voor de school kan dit betekenen dat leerkrachten die

regelmatig invallen een vaste aanstelling moeten krijgen terwijl daar de financiële middelen voor

ontbreken. Hierdoor kan het noodzakelijk worden om met steeds andere invallers te gaan werken, wat de

kwaliteit van het onderwijs niet ten goede zal komen. Door het opzeggen van de cao is de werking van de

cao verlengd en geldt een overgangsregeling betreffende de Wet werk en zekerheid. Het is voor het

onderwijs van belang dat in de nieuwe cao voor het onderwijs werkbare afspraken komen te staan.

Het bestuur heeft voor 2016 geen stellige voornemens met grote financiële impact anders dan de

voornemens zoals zijn opgenomen bij de diverse onderdelen. Er zijn eveneens in 2016 nog geen

bestuursbesluiten genomen die een belangrijke wijziging van het beleid betekenen of die een grote

financiële impact hebben.

Versie: definitief / 2 mei 2016 17

Page 18: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

INTERN TOEZICHT

- het vaststellen van de begroting 2015

- het vaststellen van het strategisch beleidsplan 2015-2019

- het vaststellen van het jaarplan 2015-2016

- het vaststellen van de jaarrekening en het jaarverslag 2014

- het vaststellen van het financieel beleidsplan 2015-2018

- het goedkeuren van de keuze van de accountant voor het controleren van de jaarrekening 2015

-

- het rapport excellente school Prinsenhof

- het onderzoek financiële buffer door de inspectie

- de continuïteit van het bestuur

Andere besproken onderwerpen waren:

De Raad van Toezicht is in 2015 vier keer bij elkaar geweest, in januari, april, juni en november. Bij alle

vergaderingen was de Raad van Bestuur aanwezig.

De Raad van Toezicht wordt via kwartaalrapportages geïnformeerd over de stand van zaken.

Terugkerende onderwerpen in de kwartaalrapportages zijn de progressie t.a.v. het jaarplan, de financiën

en de actuele zaken.

De Raad van Toezicht is van mening dat in 2015 een bijdrage is geleverd aan het realiseren van de

doelstellingen zoals zijn opgenomen in het strategisch beleidsplan. Voor de behaalde resultaten wordt

verwezen naar het algemeen bestuursverslag.

In 2015 heeft de Raad van Toezicht haar toezichthoudende taak uitgevoerd door:

de rapportages van de onderwijsinspectie betreffende de Prinsenhof en de Zonnehoek (VSO)

Het intern toezicht is in 2014 uitgebreid. De Raad van Toezicht heeft voor drie van de vergaderingen een

voorvergadering gehad met het managementteam van steeds één school. De Raad van Toezicht vond het

nuttig om ook op deze wijze een beeld te krijgen van het functioneren van de scholen. In 2015 heeft een

voorvergadering plaatsgevonden met het management van de Zonnehoek en de Prinsenhof.

Het intern toezicht wordt uitgevoerd door de Raad van Toezicht, bestaande uit drie personen.

Versie: definitief / 2 mei 2016 18

Page 19: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

KENGETALLEN

Met betrekking tot de solvabiliteit, liquiditeit, rentabiliteit, kapitalisatiefactor en de ratio weerstandsvermogen

vermelden wij onderstaand de kengetallen:

2015 2014

Solvabiliteit (definitie 1) 80,4% 81,0%

Liquiditeit 4,7 5,2 tussen 0,5 en 1,5 kleiner dan 1

Rentabiliteit -0,2% 2,6% bovengrens van 5% laatste 3 jaar negatief

Kapitalisatiefactor 87,3% 87,2% tussen 35 - 60 % bovengrens 35 - 60 %

*) exclusief het kengetal Liquiditeit, aangezien dit geen percentage betreft is dit kengetal in deze grafiek niet

opgenomen.

Hieronder vindt u omschrijving van de kengetallen inclusief berekening.

Solvabiliteit:

De solvabiliteit geeft de verhouding tussen eigen en vreemd vermogen aan en verschaft dus inzicht in de

financieringsopbouw.

De solvabiliteit geeft ook aan in hoeverre de organisatie op langere termijn aan haar verplichtingen kan voldoen.

Definitie 1: Eigen vermogen gedeeld door het totale vermogen.

Kengetal 2015: 80,4%

Kengetal 2014: 81,0%

Aanbeveling commissie

Don:

Indicatoren

risicoanalyse

onderwijsinspectie

ondergrens van 30% kleiner dan 30%

80,4% 81,0%

-0,2%

2,6%

87,3% 87,2%

-10,0%

0,0%

10,0%

20,0%

30,0%

40,0%

50,0%

60,0%

70,0%

80,0%

90,0%

100,0%

2015 2014

Kengetallen* over 2015 en 2014

Solvabiliteit 1 Rentabiliteit Kapitalisatiefactor

Versie: definitief / 2 mei 2016 19

Page 20: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Definitie 2: Eigen vermogen en voorzieningen gedeeld door het totale vermogen

De onderwijsinspectie hanteert een ondergrens van 30% (definitie 1).

Liquiditeit:

Definitie: De verhouding tussen de vlottende activa (som van liquide middelen, vorderingen en voorraden) en

de kortlopende schulden.

In bovenstaande berekening is geen rekening gehouden met de in de voorzieningen opgenomen verplichtingen.

De onderwijsinspectie hanteert thans een ondergrens van 1.

Rentabiliteit:

De rentabiliteit geeft aan of er sprake is van een positief dan wel negatief bedrijfsresultaat in relatie tot de

totale baten.

Definitie: Resultaat gedeeld door de totale baten (inclusief financiële baten).

De onderwijsinspectie hanteert thans een ondergrens van break-even (0,0%) voor de laatste 3 jaren.

In vergelijking met vorig jaar is de ratio afgenomen, hetgeen aangeeft dat in het jaar 2015 procentueel meer

kosten zijn verantwoord dan in het voorafgaande jaar 2014.

Deze bedragen zijn binnen één jaar opeisbaar, waardoor kan worden voldaan aan de openstaande schulden die

binnen één jaar voldaan moeten zijn, te weten € 892.431.

De liquiditeitspositie van de stichting is hierdoor goed te noemen.

Kengetal 2015: -0,2%

Kengetal 2014: 2,6%

De rentabiliteit geeft aan hoeveel procent van de totale opbrengsten omgezet wordt in het uiteindelijke resultaat.

De stichting heeft van de totale opbrengsten, te weten € 8.695.258, een resultaat behaald van

€ -14.255.

Dit houdt in dat er naast de inzet van elke euro die wordt ontvangen, € 0,002 wordt ingeteerd op de reserves.

De liquiditeit geeft aan in hoeverre de organisatie op korte termijn aan haar verplichtingen kan voldoen.

Kengetal 2015: 4,7

Kengetal 2014: 5,2

De liquiditeitsratio geeft aan dat 4,7 keer kan worden voldaan aan de uitstaande kortlopende schulden,

bestaande uit kortlopende verplichtingen aan crediteuren, nog te betalen posten en de overlopende passiva.

De stichting heeft op 31 december 2015 de beschikking over € 3.412.443 aan liquide middelen en heeft

daarnaast € 570.100 openstaan aan nog te ontvangen bedragen.

Hieruit kan worden geconcludeerd dat de vermogenspositie van de stichting goed is. De stichting is duidelijk in

staat om aan haar verplichtingen op langere termijn te kunnen voldoen.

Kengetal 2015: 88,4%

Kengetal 2014: 89,6%

Definitie 2 van de solvabiliteit geeft aan dat 88,4% van het totale vermogen uit eigen vermogen ofwel reserves

en voorzieningen bestaat, hetgeen inhoudt dat slechts 11,6% van het totale vermogen gefinancierd wordt met

vreemd vermogen.

Versie: definitief / 2 mei 2016 20

Page 21: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Kapitalisatiefactor:

De kapitalisatiefactor geeft een indicatie hoe rijk een schoolbestuur is, dit om te signaleren of

onderwijsorganisaties misschien een deel van hun kapitaal niet of inefficiënt benutten voor de vervulling

van hun taken.

Definitie: De activazijde van de balans minus de materiële vaste activa betreffende gebouwen en terreinen

gedeeld door de totale baten (inclusief financiële baten).

De onderwijsinspectie hanteert een bovengrens van 35 - 60% (35% is de bovengrens voor grote besturen,

60% voor kleine besturen).

Ratio weerstandvermogen:

Definitie: beschikbare weerstandcapaciteit (reserves) gedeeld door de benodigde weerstandscapaciteit.

De benodigde weerstandscapaciteit is vastgesteld op € 1.089.000.

Gezien de op korte termijn nog voortdurende ontwikkelingen rondom Passend Onderwijs en de financiële

kwetsbaarheid van CSO doordat alle drie de scholen speciaal onderwijs, danwel een speciale vorm van

onderwijs aanbieden heeft de Raad van Bestuur de aanbeveling van het Nederlands Adviesbureau voor

Risicomanagement over om een ratio voor het weerstandsvermogen van 2 als streefgetal te hanteren.

Kengetal 2015: 87,3%

Kengetal 2014: 87,2%

Kengetal 2015: 5,7

Kengetal 2014: 5,8

De stichting kent een eigen financieel kengetal. Dit kengetal geeft aan in hoeverre de omvang van het eigen

vermogen voldoet aan de intern gestelde benodigde omvang van het eigen vermogen.

Versie: definitief / 2 mei 2016 21

Page 22: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

FINANCIEEL BELEID

Financiële positie op balansdatum

31-12-2015 31-12-2014 31-12-2015 31-12-2014

Materiële vaste activa 970.059 767.622 6.219.897 6.234.152

Financiële vaste activa 2.532.324 2.813.203 619.798 666.928

Vorderingen 570.100 531.441 5.236 5.932

Effecten 252.438 0 892.431 793.470

3.412.443 3.588.214

7.737.362 7.700.482 7.737.362 7.700.482

Toelichting op de balans:

Activa:

- materiële vaste activa

- financiële vaste activa

- vorderingen

- effecten

Kortlopende schulden

Onderstaand treft u de balans aan per 31 december 2015. De balans is een momentopname van de

vermogensstructuur van een organisatie. Hierin vindt u een overzicht van de financiële situatie op 31 december

2015 in vergelijking met de situatie van een jaar daarvoor. Na de balans volgt een korte toelichting op de

belangrijkste wijzigingen in de balans.

Activa Passiva

Langlopende schulden

Voorzieningen

Eigen vermogen

Liquide middelen

Zoals bij de financiële vaste activa beschreven is voor € 252.438 overgeboekt van de financiële vaste activa

naar de effecten aangezien deze obligaties van de BNG in 2016 aflopen.

Totaal passivaTotaal activa

In 2015 is € 357.589 geïnvesteerd in materiële vaste activa. Van de investeringen had € 148.000 betrekking op

verbouwingen. Hiervan had € 116.000 betrekking op de Zonnehoek en € 32.000 betrekking op de Boog. In

meubilair is € 101.000 geïnvesteerd, in ICT € 94.000. Daarnaast hebben wat kleinere investeringen

plaatsgevonden in huishoudelijke apparatuur, leermiddelen e.d. De afschrijvingslasten bedroegen € 155.152.

Aangezien de investeringen € 202.437 hoger waren dan de afschrijvingslasten, is de waarde van de materiële

vaste activa met dat bedrag gestegen.

De omvang van de financiële vaste activa is met € 280.879 gedaald. Er is voor € 252.438 overgeboekt naar de

effecten aangezien deze obligaties van de BNG in 2016 aflopen. Daarnaast was er sprake van een boekverlies

van € 28.441.

De belangrijkste vordering is de vordering op het ministerie wegens het betaalritme van de personele

bekostiging en de prestatiebox bij het basisonderwijs. Deze vordering loopt in de periode januari - juli terug

naar € 0 en loopt vanaf augustus op tot het nieuwe balanssaldo. De rijksbijdrage 2015-2016 is ongeveer

€ 148.000 hoger dan de rijksbijdrage 2014-2015. De vordering op het ministerie is met slechts € 5.000 hoger

dan op 31 december 2014. Op die datum was de vordering relatief hoog. De rijksbijdrage personeel en de

subsidie pab 2014-2015 zijn in februari 2015 met terugwerkende kracht verhoogd. Van deze verhoging had

5/12 betrekking op 2015. Dit deel van de verhoging was in de vordering op het ministerie op 31 december 2014

opgenomen.

De vordering op de gemeente is hoger dan op 31 december 2014. De vordering bestaat uit onroerende

zaakbelasting en nog te ontvangen vergoedingen wegens schade aan het gebouw. De vordering op het

vervangingsfonds is eveneens hoger dan op 31 december 2014. De overige vorderingen zijn lager. Het gaat

hierbij om vorderingen op het samenwerkingsverband, het risicofonds en wat kleinere vorderingen. De omvang

van de nog te ontvangen rente is eveneens lager.

In totaal zijn de vorderingen met € 38.659 hoger dan op 31 december 2014. Aan de vorderingen zijn geen

risico's verbonden. Er is derhalve geen voorziening wegens mogelijke oninbaarheid opgenomen.

Versie: definitief / 2 mei 2016 22

Page 23: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

- liquide middelen

Passiva:

- eigen vermogen

- voorzieningen

-

-

De omvang van de liquide middelen is in 2014 met € 175.771 gedaald. Deze daling wordt met name

veroorzaakt door de investeringen die hoger waren dan de afschrijvingslasten, de onttrekkingen uit de

voorzieningen en de hogere vorderingen. De hogere kortlopende schulden hebben de daling van de omvang

van de liquide middelen beperkt. Een nadere toelichting is te vinden in het kasstroomoverzicht.

Het negatieve exploitatieresultaat van € 14.255 is onttrokken aan het eigen vermogen. Het resultaat is verdeeld

over de algemene reserve en de bestemmingsreserve. Aan de algemene reserve is € 11.160 toegevoegd. De

algemene reserve bedraagt per 31 december 2014 € 6.141.763.

Naast de algemene reserve heeft de stichting een bestemmingsreserve nulmeting. Deze is ontstaan bij de

invoering van de lumpsumbekostiging. De op dat moment aanwezige materiële vaste activa is tegen

boekwaarde opgenomen in de administratie. Hier is de bestemmingsreserve nulmeting tegenover gezet. Deze

reserve is bedoeld ter dekking van de afschrijvingslasten van de bijbehorende materiële vaste activa en heeft

daarmee en eindig karakter. Deze bedroegen in 2015 € 25.415. Dit bedrag is in 2015 aan de reserve

onttrokken. De reserve bedraagt per 31 december 2015 € 78.134.

De stichting beschikt over twee personele voorzieningen, een jubileumvoorziening en een voorziening

wachtgeld.

De voorziening voor de jubileumgratificaties is bedoeld ter dekking van de gratificaties die worden uitbetaald bij

een 25- of 40-jarig ambtsjubileum. Uit de voorziening is in 2015 € 11.555 onttrokken wegens uitbetaalde

jubileumgratificaties. Aan de voorziening is € 19.205 toegevoegd ten behoeve van toekomstige gratificaties. De

voorziening bedraagt per 31 december 2015 € 156.231.

In 2010 is de voorziening wachtgeld ontstaan. Deze voorziening was bedoeld ter dekking van de te verwachte

te betalen uitkeringslasten. In 2015 is € 13.890 uit de voorziening onttrokken wegens betaalde uitkeringslasten.

Er hebben geen toevoegingen plaatsgevonden. De voorziening heeft op 31 december 2015 geen saldo meer.

Naast de personele voorzieningen is er sprake van een onderhoudsvoorziening. Deze voorziening is bedoeld

ter egalisatie van de lasten van het groot onderhoud. Aan de voorziening is in 2015 € 114.800 toegevoegd op

basis van de meerjarenonderhoudsplannen. Er is € 107.956 aan de voorziening onttrokken wegens uitgevoerd

onderhoud. Dit betrof voor het € 72.000 de herinrichting van het plein van de Prinsenhof. De rest betrof

schilderwerk en rioleringswerkzaamheden bij de Zonnehoek en zonwering bij de Boog. Er is € 47.734 uit de

voorziening vrijgevallen. De voorziening van de Prinsenhof was hoger dan noodzakelijk om het toekomstige

onderhoud te betalen. De voorziening bedraagt per 31 december 2015 € 463.567.

langlopende schulden

De langlopende schulden bestaan uit vooruit ontvangen investeringssubsidies. Deze subsidies zijn gebruikt om

materiële vaste activa aan te schaffen. Jaarlijks wordt een bedrag overgeheveld naar de kortlopende schulden

ter compensatie van de afschrijvingen van deze materiële vaste activa in het komende jaar. In 2015 is € 696

naar de kortlopende schulden overgeheveld, aangezien dit bedrag in 2016 zal vrijvallen.

kortlopende schulden

De totale omvang van de kortlopende schulden is met € 98.961 gestegen. De belangrijkste kortlopende

schulden zijn de salarisgebonden schulden, zoals de af te dragen loonheffing, pensioenpremie en het nog te

betalen vakantiegeld. Deze schulden worden eind januari en respectievelijk eind mei betaald. De

salarisgebonden schulden zijn € 25.000 hoger dan op 31 december 2014. Dit komt door hogere af te dragen

loonheffing, door de salarisverhoging bij het basisonderwijs die in december 2015 is uitbetaald.

Het crediteurensaldo is € 36.000 hoger dan op 31 december 2014, de overige schulden € 30.000. Het gaat

hierbij met name om de lasten van de overige geldstromen, ambulante begeleiding en uitbesteding aan

derden. De facturen zijn in 2016 ontvangen en betaald. De overlopende passiva zijn € 5.000 hoger dan op 31

december 2014. De omvang van de vooruitontvangen subsidie AWBZ is lager. Van de in 2015 ontvangen

lerarenbeurs is 7/12 op de balans gezet als vooruitontvangen subsidie.

Versie: definitief / 2 mei 2016 23

Page 24: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Analyse resultaat

2015 begroot 2014

229.413€ 73.997-€ 180.728€

37.192-€ 73.850-€ 50.931€

100.892-€ 32.061€ 40.734€

1.637-€ -€ 5.395€

103.947-€ 49.500-€ 48.339-€

14.255-€ 165.286-€ 229.449€

Analyse realisatie 2015 versus realisatie 2014 en realisatie 2015 versus begroting 2015

Realisatie

2015

Begroting

2015

Verschil Realisatie

2014

Verschil

8.371.011 7.908.077 462.934 7.754.218 616.793

34.642 31.820 2.822 35.212 -570

225.159 156.500 68.659 943.687 -718.528

8.630.812 8.096.397 534.415 8.733.117 -102.305

7.246.823 6.965.986 280.837 7.142.493 104.330

155.152 138.535 16.617 141.382 13.770

476.392 593.562 -117.170 553.182 -76.790

830.142 665.100 165.042 762.085 68.057

8.708.509 8.363.183 345.326 8.599.142 109.367

-77.697 -266.786 189.089 133.975 -211.672

63.438 101.500 -38.062 95.474 -32.036

-14.255 -165.286 151.031 229.449 -243.704

Toelichting op de staat van baten en lasten:

- rijksbijdragen OCenW

Financiële baten en lasten

Overige instellingslasten

Huisvestingslasten

Saldo baten en lasten

Personele lasten

Lasten

Overige baten

Onderstaand een vergelijking van de staat van baten en lasten op basis van gerealiseerde en begrote baten en

lasten voor het kalenderjaar 2015 en gerealiseerde baten en lasten voor het kalenderjaar 2014:

Overige overheidsbijdragen

Afschrijvingen

Totaal lasten

Nettoresultaat

In 2015 is een negatief exploitatieresultaat van € 14.255 behaald. Er was een negatief exploitatieresultaat van

€ 165.286 begroot. In 2015 waren de baten veel hoger dan begroot. Deze zijn voor een belangrijk deel ingezet,

maar door de lagere huisvestingslasten, was het totaalresultaat hoger dan begroot.

Het resultaat was lager dan in 2014. Het eigen vermogen van de stichting is van meer dan voldoende omvang,

waardoor extra middelen ten behoeve van het onderwijs kunnen worden ingezet.

Het resultaat kan worden verdeeld in een resultaat per eenheid:

De Prinsenhof

De Zonnehoek

De Boog

Autismesteunpunt

Bestuur

totaal

Rijksbijdragen OCenW

Baten

De Prinsenhof en de Zonnehoek hebben in 2015 voor minder leerlingen rijksbijdrage ontvangen dan in 2014.

De Boog heeft voor meer leerlingen rijksbijdrage ontvangen. In totaal is voor minder leerlingen rijksbijdrage

ontvangen, desondanks waren de rijksbijdragen hoger dan in 2014.

De reguliere rijksbijdragen waren hoger doordat de normbedragen voor de personele bekostiging vanaf

augustus 2014 een aantal keer zijn verhoogd. Dit geldt met name voor de Prinsenhof en de Zonnehoek.

Daarnaast zijn deze scholen vanaf 1 januari 2015 ook verantwoordelijk voor het buitenonderhoud van de

gebouwen. De normvergoeding voor de materiële instandhouding is eveneens verhoogd. Bij de Boog was de

reguliere rijksbijdrage hoger dan in 2014 door het hogere leerlingenaantal en de verhoging van de

normvergoedingen.

Totaal baten

Versie: definitief / 2 mei 2016 24

Page 25: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

-

-

-

-

-

-

-

De rijksbijdragen waren hoger dan begroot. De reguliere rijksbijdragen waren hoger door de verhoging van de

normbedragen. Bij het opstellen van de begroting waren de voorwaarden en bedragen voor de aanvullende

vergoeding voor het buitenonderhoud nog niet bekend. Deze vergoeding was niet begroot. Hierdoor waren de

niet-geoormerkte rijkbijdragen hoger dan begroot. De vergoeding van het samenwerkingsverband was

eveneens hoger door de niet begrote vergoedingen voor de Zonnehoek, o.a. voor autisme ondersteuning.

overige overheidsbijdragen

De structurele gemeentelijke bijdragen bestaan uit een vergoeding voor de gymzaal, vergoeding voor de

parkeergarage en de vrijval van investeringssubsidies. De vergoeding voor de gymzaal was hoger dan begroot,

de vrijval was niet begroot. De verschillen waren beperkt. De ontvangen vergoeding sloot redelijk goed aan op

de begrote vergoeding en de vergoeding in 2014.

overige baten

De overige baten waren hoger dan begroot, maar veel lager dan in 2014. Zoals bij de rijksbijdragen

aangegeven wordt de vergoeding van het samenwerkingsverband vanaf augustus 2014 opgenomen bij de

rijksbijdragen. In 2014 was nog € 431.000 opgenomen bij de overige baten. Daarnaast was in 2014 € 218.000

aan subsidie ESF ontvangen en in 2015 niets.

In de begroting was rekening gehouden met € 75.000 aan subsidie ESF, welke niet is ontvangen. De subsidie

voor de combinatiefunctionaris, de eindafrekening van het expertisecentrum, de leerlinggebonden financiering

via derden en de opbrengsten overige geldstromen waren niet begroot. Deze vergoedingen kennen een sterk

incidenteel karakter waardoor ze lastig te begroten zijn .

personele lasten

De formatieve inzet is in 2015 teruggebracht wegens het lagere leerlingenaantal en de verwachte verdere

daling. De salarislasten waren hierdoor in 2015 lager dan in 2014. Gezien het positieve resultaat van 2014, de

verhoging van de rijksbijdragen en de vermogenspositie van de stichting was een lagere dan begrote daling

van de formatieve inzet mogelijk. De salarislasten waren hierdoor hoger dan begroot.

De niet-salarisgebonden lasten waren hoger dan begroot en hoger dan in 2014. Met name de lasten

uitbesteding derden en de nascholingslasten waren hoger. De uitbesteding derden betrof gedeeltelijk

ziekververvanging. De toevoeging aan de jubileumvoorziening was vergelijkbaar met het begrote bedrag, maar

was hoger dan in 2014. In 2014 was er sprake van een vrijval.

afschrijvingen

De investeringen in het gebouw en met name in ICT waren hoger dan begroot. Hierdoor waren de

afschrijvingslasten hoger dan begroot. Het betrof voor een belangrijk deel uitbreidingsinvesteringen. Hierdoor

waren de afschrijvingslasten ook hoger dan in 2014.

overige instellingslasten

De overige instellingslasten waren hoger dan begroot en hoger dan in 2014. In vergelijking met de begroting

waren de ICT-lasten, de lasten bestuurs- en managementondersteuning, de lasten overige geldstromen, de

representatielasten en de lasten van de buitenschoolse activiteiten hoger. Het verschil met 2014 is kleiner

doordat de lasten overige geldstromen in 2015 en 2014 vergelijkbaar waren. In vergelijking met 2014 waren

met name de ICT-lasten, de representatielasten en de lasten buitenschoolse activiteiten hoger.

financiële baten en lasten

De rentebaten waren lager dan begroot en lager dan in 2014. Dit komt onder andere door het boekverlies op

de financiële vaste activa en de lage rentestand.

De niet-geoormerkte rijksbijdragen waren in totaal vergelijkbaar met 2014. Er zijn wel andere rijksbijdragen

ontvangen. In 2014 werd nog € 123.000 leerlingebonden financiering ontvangen van het ministerie. Vanaf 1

augustus 2014 wordt deze ontvangen van het samenwerkingsverband en/of de cluster-2-scholen. In 2015

hebben de Prinsenhof en Zonnehoek een aanvullende vergoeding ontvangen voor het buitenhoud van de

gebouwen. Deze vergoeding is gebaseerd op het bouwjaar van de scholen.

De vergoeding van het samenwerkingsverband wordt vanaf 1 augustus 2014 gerekend bij de rijksbijdragen. In

2014 had de bij de rijksbijdrage opgenomen vergoeding dus betrekking op slechts zeven maanden, in 2015 op

het hele jaar. De vergoeding was hierdoor in 2015 hoger dan in 2014. De totale vergoeding van het

samenwerkingsverband was lager door het lagere leerlingenaantal van de Prinsenhof.

huisvestingslasten

De toevoeging aan de onderhoudsvoorziening voor de Prinsenhof en de Zonnehoek had in 2014 alleen

betrekking op het binnenonderhoud. In 2015 heeft de toevoeging ook betrekking op het buitenonderhoud. In de

begroting was hier rekening gehouden. Op basis van de nieuwe onderhoudsplanning was er bij de Prinsenhof

vrijval uit de onderhoudsvoorziening. Hierdoor was er in totaal een veel lagere toevoeging dan begroot. De

toevoeging was ook veel lager dan in 2014. De andere huisvestingslasten sloten redelijk aan op de begrote

lasten en de lasten in 2014. De energielasten waren door de zachte winter lager. In de begroting was rekening

gehouden met € 52.000 overige huisvestingslasten. Deze zijn niet gerealiseerd. In totaal waren de

huisvestingslasten veel lager dan begroot en veel lager dan in 2014.

Versie: definitief / 2 mei 2016 25

Page 26: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Investeringen en financieringsbeleid

Toekomstparagraaf

KengetallenRealisatie

2015

Begroting

2016

Begroting

2017

Begroting

2018

Leerling aantallen per 01-10 568 566 528 510

Personele bezetting in FTE per 31-12

- Bestuur / Management 5,7 5,7 5,7 5,7

- Personeel primair proces 67,8 66,0 62,5 59,0

- Ondersteunend personeel 32,2 32,2 32,2 32,2

Balans

Realisatie

31-12-2015

Prognose

31-12-2016

Prognose

31-12-2017

Prognose

31-12-2018

970.059 877.816 749.976 648.470

2.532.324 2.030.807 1.527.132 972.455

3.502.383 2.908.623 2.277.108 1.620.925

Vorderingen 570.100 570.100 570.100 570.100

Effecten 252.438 501.517 503.675 554.667

Liquide middelen 3.412.443 3.680.721 4.063.285 4.250.749

4.234.981 4.752.338 5.137.060 5.375.516

7.737.362 7.660.961 7.414.168 6.996.442

Realisatie

31-12-2015

Prognose

31-12-2016

Prognose

31-12-2017

Prognose

31-12-2018

Algemene reserve 6.141.763 6.165.940 5.926.269 5.532.335

Bestemmingsreserves 78.134 53.503 30.196 12.800

Totaal Eigen vermogen 6.219.897 6.219.443 5.956.465 5.545.135

619.798 544.547 561.428 555.728

5.236 4.540 3.844 3.148

892.431 892.431 892.431 892.431

7.737.362 7.660.961 7.414.168 6.996.442

Activa

Totaal activa

Passiva

Langlopende schulden

De stichting heeft als uitgangspunt dat de investeringen waarvoor geen bijdragen van derden worden ontvangen,

zoveel mogelijk met eigen middelen worden gefinancierd. Gezien de liquide positie van de stichting is er ook

geen reden voor het aantrekken van vreemd vermogen.

De investeringen van 2015 zijn dan ook met eigen middelen gefinancierd.

Onderstaande gegevens zijn afkomstig uit de meerjarenbegroting 2016-2019. De stichting stelt ieder jaar als

onderdeel van de planning- en controlcyclus een meerjarenbegroting op. De jaarbegroting 2016 maakt integraal

deel uit van de meerjarenbegroting. Deze is vastgesteld door de Raad van Toezicht.

Materiële vaste activa

Kortlopende schulden

Voorzieningen

Totaal passiva

Het leerlingenaantal zal de komende jaren verder teruglopen. Het gaat hierbij met name om het aantal van de

Prinsenhof en de Zonnehoek. Het aantal leerlingen van de Boog zal naar verwachting gelijk blijven.

Dat lagere leerlingenaantal zorgt voor lagere inkomsten. Om deze lagere inkomsten deels te compenseren zal de

formatieve inzet worden teruggebracht. Gezien de vermogenspositie van de stichting is het niet nodig de lagere

inkomsten volledig te compenseren door een lagere formatieve inzet.

Totaal vlottende activa

Totaal vaste activa

Financiële vaste activa

Versie: definitief / 2 mei 2016 26

Page 27: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Staat van baten en lasten

Realisatie

2015

Begroting

2015

Begroting

2016

Begroting

2017

Begroting

2018

8.371.011 7.908.077 8.140.484 7.663.633 7.417.011

34.642 31.820 64.024 62.124 28.124

225.159 156.500 137.666 148.166 122.666

8.630.812 8.096.397 8.342.174 7.873.922 7.567.800

7.246.823 6.965.986 7.054.250 6.857.300 6.708.700

155.152 138.535 177.243 172.839 166.506

476.392 593.562 481.615 474.115 476.615

830.142 665.100 684.270 672.560 664.900

8.708.509 8.363.183 8.397.378 8.176.814 8.016.721

-77.697 -266.786 -55.204 -302.893 -448.920

63.438 101.500 54.750 39.915 37.590

-14.255 -165.286 -454 -262.978 -411.330

Onderstaande toelichting op de meerjarenbegroting is een toelichting op de cijfers, voor de inhoudelijke

achtergronden wordt verwezen naar het algemeen deel van het bestuursverslag.

De begrote rijksbijdragen zijn gebaseerd op de bij de kengetallen opgenomen leerlingaantallen. Gezien de

verwachte daling van het leerlingaantal, zullen de inkomsten de komende jaren dalen.

De gemeentelijke vergoedingen zijn voor 2016 en 2017 hoger begroot dan de realisatie van 2015 i.v.m. de

subsidie voor de combinatiefunctionaris. De overige baten zijn lager begroot dan de realisatie van 2015. In 2015

zijn meerdere incidentele vergoedingen ontvangen waarvan onduidelijk is of ze in 2016 en verder ook worden

ontvangen.

Nettoresultaat

Totaal lasten

Overige lasten

Saldo baten en lasten

Overige baten

Overige overheidsbijdragen

Huisvestingslasten

De omvang van de balans zal de komende jaren kleiner worden. Dit past binnen het streven de kapitalisatiefactor

te verlagen.

De waarde van de materiële vaste activa zal de komende jaren afnemen. Er zal minder worden geïnvesteerd dan

de afschrijvingslasten. De waarde van de financiële vaste activa zal eveneens dalen. Een groot deel van de

obligaties loopt de komende jaren af. In de meerjarenbalans is ervan uitgegaan dat er geen nieuwe investeringen

in obligaties zal plaatsvinden. De obligaties zijn het jaar voordat ze aflopen overgeboekt naar de effecten.

De omvang van de vorderingen is lastig te voorspellen. Deze is afhankelijk van het moment waarop afrekeningen

worden ontvangen. Daarom is ervoor gekozen de omvang in de meerjarenbalans gelijk te houden. De effecten

bestaan uit de obligaties die binnen een jaar aflopen, zie hiervoor de financiële vaste activa. De omvang van de

liquide middelen zal de komende jaren sterk stijgen door de afname van de omvang van de financiële vaste

activa.

Totaal baten

Personeelslasten

Financiële baten en lasten

Afschrijvingen

Voor de komende jaren zijn negatieve exploitatieresultaten begroot. De omvang van het eigen vermogen zal

hierdoor dalen. Het resultaat zal worden verdeeld over de algemene reserve en de bestemmingsreserve

nulmeting. In 2017 en 2018 zal het grootste deel ten laste van de algemene reserve worden gebracht.

De omvang van de voorzieningen zal de komende jaren ook dalen. De onttrekkingen zullen de meeste jaren

hoger zijn dan de toevoegingen, Beide zijn gebaseerd op de meerjarenonderhoudsplannen.

Ieder jaar zal een deel van de investeringssubsidie vrijvallen. Hierdoor zal de langlopende schuld jaarlijks lager

worden.

Voor de kortlopende schulden geldt hetzelfde als voor de vorderingen. De omvang is afhankelijk van het moment

waarop de facturen worden ontvangen. Aangezien dit niet valt in te schatten, is de omvang in de

meerjarenbegroting gelijk gehouden.

Lasten

Baten

Rijksbijdragen OCenW

Versie: definitief / 2 mei 2016 27

Page 28: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Treasuryverslag

De salarislasten zijn begroot o.b.v. de bij de kengetallen opgenomen formatieve inzet. De overige personele

lasten zijn gebaseerd op ervaringsgegevens.

De afschrijvingslasten zijn gebaseerd op de in de administratie aanwezige materiële vaste activa vermeerderd

met de geplande investeringen.

De huisvestingslasten zullen de komende jaren ongeveer gelijk zijn aan de lasten in 2015. De overige

instellingslasten zijn lager begroot dat de realisatie 2015. Er is geen rekening gehouden met indicentele lasten.

Hier staan meestal incidentele baten tegenover.

De financiële baten zullen de komende jaren dalen doordat de omvang van de financiële vaste activa zal

afnemen. De rentevergoeding over de liquide middelen is zeer beperkt.

De stichting heeft in 2010 een treasurystatuut opgesteld. Dit statuut is vastgesteld in de vergadering van de Raad

van Bestuur van 10 februari 2011.

Het statuut voldoet aan de richtlijn beleggen en belenen van het ministerie. De stichting streeft naar beleggingen

met partijen die een AAA-rating hebben, een strengere rating dan de rating uit de regeling beleggen en belenen.

Gezien de recente afwaarderingen van de ratings van de banken is beleggen bij partijen met de AAA-rating

nauwelijks meer mogelijk. In 2015 is conform het statuut gehandeld. Een overzicht van de beleggingsportefeuille

is opgenomen in bijlage D3.

In 2015 is een resultaat van 1,0% op de liquide middelen, de financiële vaste activa en de effecten behaald. In

2014 was dit 1,5%.

Versie: definitief / 2 mei 2016 28

Page 29: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

JAARREKENING

Versie: definitief / 2 mei 2016 29

Page 30: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING VAN ACTIVA, PASSIVA EN RESULTAATBEPALING

Algemeen

De grondslagen van waardering en resultaatbepaling zijn conform de Regeling voor de Jaarverslaggeving

Onderwijs (RJO). Op basis van de Regeling voor de Jaarverslaggeving Onderwijs worden Titel 9 Boek 2

BW en de Richtlijnen van de Raad voor de Jaarverslaggeving toegepast (behoudens afwijkingen

en aanvullingen in de Regeling voor de Jaarverslaggeving Onderwijs). De jaarrekening is opgesteld in

euro’s.

Activa en passiva (met uitzondering van het groepsvermogen) worden in het algemeen gewaardeerd

tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke

waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. In de balans, de

staat van baten en lasten en het kasstroomoverzicht zijn referenties opgenomen. Met deze referenties

wordt verwezen naar de toelichting.

Voor zover noodzakelijk worden op de vorderingen voorzieningen getroffen voor verwachte oninbaarheid.

Vergelijking met voorgaand jaar

De grondslagen voor waardering van activa, passiva en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten

opzichte van voorgaand jaar.

Materiële vaste activa

De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs plus bijkomende kosten of

de vervaardigingsprijs, verminderd met de afschrijvingen. De afschrijvingen vinden lineair en naar

tijdsgelang plaats op basis van de verwachte toekomstige gebruiksduur. Er wordt rekening gehouden

met de bijzondere waardeverminderingen die op balansdatum worden verwacht.

Versie: definitief / 2 mei 2016 30

Page 31: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Onderstaand worden de afschrijvingstermijnen per categorie weergegeven.

Tevens zijn de activeringsgrenzen vermeld.

Categorie afschrijvings- afschrijvings- activerings-

termijn percentage grens

in maanden per jaar in €

Gebouwen

Permanent 480 2,5 n.v.t.

Semi-permanent 240 5,0 n.v.t.

Noodlokalen 120 10,0 n.v.t.

Installaties

Verwarming 180 6,7 1.000

Alarm 120 10,0 1.000

Liften 180 6,7 1.000

Kantoormeubilair en Inventaris

Bureau's 240 5,0 1.000

Stoelen 120 10,0 1.000

Kasten 240 5,0 1.000

Huishoudelijke apparatuur

Schoonmaakapparatuur 60 20,0 1.000

Schoolmeubilair en Inventaris

Docentensets 240 5,0 1.000

Leerlingensets 180 6,7 1.000

Schoolborden 240 5,0 1.000

Garderobe 240 5,0 1.000

Onderwijskundige apparatuur en machines

Kopieerapparatuur 60 20,0 1.000

Audio/video installatie 60 20,0 1.000

Beamer 60 20,0 1.000

Projectiemiddelen 60 20,0 1.000

ICT

Servers 48 25,0 1.000

Netwerk 120 10,0 1.000

Computers 48 25,0 1.000

Printers 48 25,0 1.000

Telefooncentrale 120 10,0 1.000

Digitale schoolborden 96 12,5 1.000

Leermiddelen

Methodes 96 12,5 n.v.t.

Spel- en sportmateriaal 96 12,5 1.000

Vervoermiddelen

Vervoermiddelen 48 25,0 1.000

De gebouwen en terreinen worden opgenomen indien sprake is van economisch eigendom. Hiervan is

sprake in het geval van eigen investeringen of van doordecentralisatie van de huisvesting.

Op terreinen wordt niet afgeschreven.

Voor de toekomstige kosten van groot onderhoud aan de bedrijfsgebouwen is een voorziening voor groot

onderhoud gevormd. De toevoeging aan de voorziening wordt bepaald op basis van het geschatte bedrag

van het onderhoud en de periode die telkens tussen de werkzaamheden van groot onderhoud verloopt.

Versie: definitief / 2 mei 2016 31

Page 32: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Financiële vaste activa

Effecten

Effecten worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. Vervolgens worden de onder

financiële vaste activa opgenomen effecten die:

- geen onderdeel zijn van de handelsportefeuille; en

- niet tot einde looptijd worden aangehouden;

gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs.

Effecten die onderdeel zijn van de handelsportefeuille worden gewaardeerd tegen reële waarde.

Waardeveranderingen worden rechtstreeks in de staat van baten en lasten verwerkt.

Gekochte, rentedragende effecten die tot het einde van de looptijd worden aangehouden worden

gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs.

Transactiekosten die zijn toe te rekenen aan effecten die na de eerste verwerking worden gewaardeerd

tegen reële waarde met verwerking van de waardeveranderingen via de staat van baten en lasten worden

rechtstreeks in de staat van baten en lasten verwerkt.

Transactiekosten die zijn toe te rekenen aan effecten die na eerste verwerking worden gewaardeerd

tegen reële waarde met verwerking van de waardeveranderingen via het eigen vermogen worden in de

eerste waardering verwerkt. Bij verkoop van de effecten aan een derde of door opname in de effectieve

rente (in geval van een rentedragend actief) worden de transactiekosten in de staat van baten en lasten

verwerkt.

Vlottende activa

Vorderingen

Vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde van de tegenprestatie. Als

de ontvangst van de vordering is uitgesteld op grond van een verlengde overeengekomen betalingstermijn

wordt de reële waarde bepaald aan de hand van de contante waarde van de verwachte ontvangsten.

Voorzieningen wegens oninbaarheid dienen in mindering te worden gebracht op de boekwaarde van de

vordering.

Effecten

Voor de waarderings- en resultaatbepalingsgrondslagen van effecten, zie toelichting effecten financiële

vaste activa. Effecten als onderdeel van de vlottende activa hebben een looptijd korter dan één jaar.

Liquide middelen

Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito's met een looptijd korter dan 12 maanden.

Liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde.

Eigen vermogen

Het eigen vermogen bestaat uit de algemene reserves en een bestemmingsreserve.

De bestemmingsreserve is een reserve met een beperktere bestedingsmogelijkheid, welke door het

bestuur is aangebracht.

Omschrijving Doel Beperkingen EUR

78.134 - Reserve nulmeting Dekking van de

afschrijvingslasten van

de materiële vaste activa

Formele beperking, ontstaan bij

de invoering van de

lumpsumbekostiging

Versie: definitief / 2 mei 2016 32

Page 33: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Voorzieningen

Algemeen

Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de

balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en

waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten.

De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn

om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de

nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te

wikkelen, tenzij anders vermeld.

Wanneer de verwachting is dat een derde de verplichtingen vergoedt, en wanneer het waarschijnlijk is

dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting, dan wordt deze

vergoeding als een actief in de balans opgenomen.

Voorzieningen worden onderscheiden naar aard en doel.

Toevoegingen aan de voorzieningen vinden plaats door dotaties ten laste van de staat van baten en lasten.

De onttrekkingen vinden rechtstreeks plaats ten laste van de betreffende voorziening.

Voorziening jubilea

De voorziening jubilea wordt opgenomen tegen de contante waarde van de verwachte uitkeringen

gedurende het dienstverband. Bij de berekening van de voorziening wordt onder meer rekening gehouden

met verwachte salarisstijgingen en de blijfkans.

Voorziening Onderhoud

Voor uitgaven voor groot onderhoud van gebouwen wordt een voorziening gevormd om deze lasten

gelijkmatig te verdelen over een aantal boekjaren. De toevoegingen aan de voorziening wordt bepaald op

basis van het geschatte bedrag van het groot onderhoud en de periode die telkens tussen de

werkzaamheden voor groot onderhoud verloopt.

Overige voorzieningen

De overige voorzieningen worden opgenomen tegen nominale waarde van de voor de afwikkeling van

de voorziening naar verwachting noodzakelijke uitgaven.

Langlopende schulden

Langlopende schulden worden bij de eerste waardering gewaardeerd tegen reële waarde. Schulden

worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag

rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten.

Onder deze post valt onder meer vooruitontvangen investeringssubsidies. Deze subsidies moeten

zichtbaar in mindering gebracht worden op de materiële vaste activa of als schuld gepresenteerd worden

onder vooruitontvangen investeringssubsidies.

Leasing

Operationele leasing

Bij de stichting kunnen er leasecontracten bestaan waarbij een groot deel van de voor- en

nadelen die aan de eigendom verbonden zijn, niet bij de stichting ligt. Deze leasecontracten

worden verantwoord als operationele leasing. Verplichtingen uit hoofde van operationele leasing worden,

rekening houdend met ontvangen vergoedingen van de lessor, op lineaire basis verwerkt in de staat van

baten en lasten over de looptijd van het contract.

Versie: definitief / 2 mei 2016 33

Page 34: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Kortlopende schulden

De overlopende passiva betreffen de vooruitontvangen bedragen die aan opvolgende perioden worden

toegerekend en/of nog te betalen bedragen, voor zover ze niet onder de andere kortlopende schulden

zijn te plaatsen.

Kortlopende schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde.

Kortlopende schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, zijnde

het ontvangen bedrag rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten.

Dit is meestal de nominale waarde.

Baten en lasten

Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en lasten over het verslagjaar, met

inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen.

Per school worden de baten en lasten toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Lasten

en risico's die hun oorsprong vinden vóór het einde van het verslagjaar, zijn in acht genomen als zij voor

het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.

Het resultaat van de staat van baten en lasten wordt toegevoegd aan de bestemde reserves die door

het bestuur zijn bepaald.

Rijksbijdragen worden als baten verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarop de

toekenning betrekking heeft.

Overheidssubsidies

Exploitatiesubsidies worden als bate verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarin de

gesubsidieerde kosten zijn gemaakt of opbrengsten zijn gederfd, of wanneer een gesubsidieerd

exploitatietekort zich heeft voorgedaan. De baten worden verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze

worden ontvangen en de stichting de condities voor ontvangst kan aantonen.

Personeelsbeloningen

Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de staat

van baten en lasten voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers.

De stichting heeft de toegezegd-pensioenregeling bij het bedrijfstakpensioenfonds

in de jaarrekening verwerkt als verplichtingenbenadering.

Voor toegezegde-bijdrageregelingen betaalt de instelling op verplichte, contractuele of vrijwillige basis

premies aan pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen. Behalve de betaling van premies heeft

de instelling geen verdere verplichtingen uit hoofde van deze pensioenregelingen.

De premies worden verantwoord als personeelskosten als deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde

premies worden opgenomen als overlopende activa indien dit tot een terugstorting leidt of tot een

vermindering van toekomstige betalingen.

Afschrijvingen op materiële vaste activa

Materiële vaste activa worden vanaf het moment van ingebruikneming afgeschreven over de verwachte

toekomstige gebruiksduur van het actief. Over terreinen en vastgoedbeleggingen wordt niet

afgeschreven. Indien een schattingswijziging plaatsvindt van de economische levensduur, dan worden

de toekomstige afschrijvingen aangepast.

Boekwinsten en -verliezen bij verkoop van materiële vaste activa zijn begrepen onder de afschrijvingen.

Versie: definitief / 2 mei 2016 34

Page 35: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Financiële baten en lasten

Rentebaten en rentelasten

Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet

van de betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met

de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen.

Toelichting kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Bij de indirecte methode

wordt het resultaat als basis genomen.

Dit overzicht geeft weer waaraan de in de verslagperiode beschikbaar gekomen gelden zijn besteed.

In samenhang met de balans en de staat van baten en lasten moet het kasstroomoverzicht bijdragen

aan het inzicht in de financiering, de liquiditeit, de solvabiliteit en het vermogen van de instelling om

geldstromen te genereren.

Segmentatie

Een onderwijsinstelling die in meerdere onderwijssectoren activiteiten ontplooit dient de staat van baten

en lasten in de toelichting te segmenteren naar bedrijfssegmenten. Ten aanzien van de segmentering

van de staat van baten en lasten zijn de voorschriften van artikel 2:380 BW en hoofdstuk 350

Gesegmenteerde informatie van overeenkomstige toepassing. Segmentatie van de balans wordt daarbij

aanbevolen. RJ660 schrijft in ieder geval een verplichte segmentatie voor als de rechtspersoon

onderwijstaken uitvoert in meerdere onderwijssectoren (RJ660.308).

In de toelichting bij de staat van baten en lasten dient een staat van baten en lasten conform model B

(bijlage RJ 660) te worden opgenomen van ieder van de bedrijfssegmenten van de onderwijsinstelling.

Hierbij dient een cijfermatige aansluiting te worden opgenomen van het resultaat volgens deze staten

van baten en lasten met het totale resultaat van de instelling. In de jaarrekening dient te worden

toegelicht welke grondslagen gehanteerd zijn voor de indeling in bedrijfssegmenten. De

onderwijsinstelling houdt een bestendige gedragslijn aan ten aanzien van de grondslag voor de

segmentering. Slechts wegens gegronde redenen kan de grondslag voor segmentering worden

gewijzigd. De wijzigingen en de redenen dienen te worden toegelicht; de vergelijkende cijfers over

voorafgaande boekjaren dienen te worden aangepast aan de nieuwe grondslag.

Grondslagen van segmentering

In de jaarrekening wordt overeenkomstig de Richtlijn voor Onderwijsinstellingen een segmentatie van de

staat van baten en lasten gemaakt in de volgende segmenten: PO, VO

PO 78%

VO 22%

Deze percentages zijn gebaseerd op leerlingaantallen en aantal FTE's.

De stichting bestaat uit twee PO-scholen en één VO-school. De baten en lasten zijn toegerekend aan de

scholen waar ze betrekking op hebben. De baten en lasten van het bestuur zijn volgens een verdeelsleutel

verdeeld over PO en VO:

Versie: definitief / 2 mei 2016 35

Page 36: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

BALANS PER 31 DECEMBER 2015, VERGELIJKENDE CIJFERS PER 31 DECEMBER 2014

(na verwerking resultaatbestemming)

1 Activa

€ € € €

VASTE ACTIVA

1.2 Materiële vaste activa

1.2.1 Gebouwen en terreinen 143.877 291

1.2.2 Inventaris en apparatuur 773.590 704.418

1.2.3.1 Leermiddelen (PO) 45.436 50.451

1.2.3.2 Overige materiële vaste activa 7.156 12.462

970.059 767.622

1.3 Financiële vaste activa

1.3.6 Overige effecten 2.532.324 2.813.203

2.532.324 2.813.203

TOTAAL VASTE ACTIVA 3.502.383 3.580.825

VLOTTENDE ACTIVA

1.5 Vorderingen

1.5.2 OCW/EZ 340.516 340.460

1.5.6 Overige overheden 76.599 18.621

1.5.7 Overige vorderingen 92.910 97.644

1.5.8 Overlopende activa 60.075 74.716

570.100 531.441

1.6 Effecten 252.438 -

1.7 Liquide middelen 3.412.443 3.588.214

TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA 4.234.981 4.119.655

TOTAAL ACTIVA 7.737.362 7.700.482

31-12-2015 31-12-2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 36

Page 37: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

2 Passiva

€ € € €

VERMOGEN

2.1 Eigen vermogen

2.1.1 Algemene reserve 6.141.763 6.130.603

2.1.2 Bestemmingsreserve (publiek) 78.134 103.549

6.219.897 6.234.152

2.2 Voorzieningen

2.2.1 Personeelsvoorzieningen 156.231 162.471

2.2.3 Overige voorzieningen 463.567 504.457

619.798 666.928

2.3 Langlopende schulden

2.3.5.2 Vooruitontvangen investeringssubsidies 5.236 5.932

5.236 5.932

2.4 Kortlopende schulden

2.4.3 Crediteuren 113.647 77.211

2.4.7 Belastingen en premies sociale verzekeringen 324.810 285.762

2.4.8 Schulden terzake pensioenen 74.822 86.574

2.4.9 Overige kortlopende schulden 113.957 83.839

2.4.10 Overlopende passiva 265.195 260.084

892.431 793.470

TOTAAL PASSIVA 7.737.362 7.700.482

31-12-2015 31-12-2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 37

Page 38: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2015, VERGELIJKENDE CIJFERS 2014

€ € € € € €

3 Baten

3.1 Rijksbijdragen OCW 8.371.011 7.908.077 7.754.218

3.2 Overige overheids-bijdragen en

-subsidies 34.642 31.820 35.212

3.5 Overige baten 225.159 156.500 943.687

Totaal baten 8.630.812 8.096.397 8.733.117

4 Lasten

4.1 Personeelslasten 7.246.823 6.965.986 7.142.493

4.2 Afschrijvingen op immateriële en

materiële vaste activa 155.152 138.535 141.382

4.3 Huisvestingslasten 476.392 593.562 553.182

4.4 Overige lasten 830.142 665.100 762.085

Totaal lasten 8.708.509 8.363.183 8.599.142

Saldo baten en lasten * -77.693 -266.786 133.975

5 Financiële baten en lasten 63.438 101.500 95.474

Nettoresultaat * -14.255 -165.286 229.449

*(-/- is negatief)

2015 Begroot 2015 2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 38

Page 39: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

KASSTROOMOVERZICHT 2015, VERGELIJKENDE CIJFERS 2014

€ € € €

Kasstroom uit operationele activiteiten

Saldo baten en lasten -77.693 133.975

Aanpassingen voor:

- Afschrijvingen 155.152 141.382

- Mutaties voorzieningen -47.130 -132.599

Veranderingen in vlottende middelen:

- Vorderingen -38.659 -25.446

- Effecten -252.438 -

- Kortlopende schulden 98.961 -146.531

-84.114 -163.194

Kasstroom uit bedrijfsoperaties

Ontvangen interest 75.463 96.010

Betaalde interest -1.008 -1.132

74.455 94.878

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten -87.352 65.659

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Investeringen in materiële vaste activa -357.589 -142.765

Overige investeringen in financiële vaste activa 280.879 120.359

-76.710 -22.406

Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten -76.710 -22.406

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

Aflossing langlopende schulden -696 -999

-696 -999

Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten -696 -999

Kasstroom uit overige balansmutaties

Overige mutaties eigen vermogen -11.017 596

-11.017 596

Totaal kasstroom uit overige balansmutaties -11.017 596

Mutatie liquide middelen -175.771 42.848

Het verloop van de geldmiddelen is als volgt:

€ € € €

Stand liquide middelen per 1-1 3.588.214 3.545.366

Mutatie boekjaar liquide middelen -175.771 42.848

Stand liquide middelen per 31-12 3.412.443 3.588.214

2015 2014

2015 2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 39

Page 40: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

TOELICHTING OP DE ONDERSCHEIDEN POSTEN VAN DE BALANS

1 Activa

Vaste activa

1.2 Materiële vaste activa

Schoolgebouwen

De door de stichting beheerde schoolgebouwen zijn juridisch wel, doch economisch geen eigendom van de stichting.

Deze gebouwen zijn volledig gesubsidieerd en dienen, wanneer ze niet meer conform de bestemming worden gebruikt,

om niet te worden overgedragen aan de Gemeente.

Voor een overzicht van de onder ons bestuur staande scholen verwijzen wij naar het bestuursverslag.

Aanschaf- Afschrij- Boek- Investe- Boekwaarde Afschrij- Aanschaf- Afschrij- Boek-

prijs vingen waarde ringen desinves- vingen prijs vingen waarde

teringen

1-1-2015 1-1-2015 1-1-2015 2015 2015 2015 31-12-2015 31-12-2015 31-12-2015

€ € € € € € € € €

1.2.1.1 Gebouwen 77.000 76.709 291 147.747 - 4.161 224.747 80.870 143.877

1.2.2.1 Inventaris en apparatuur 2.084.893 1.380.475 704.418 204.020 - 134.848 2.288.913 1.515.323 773.590

1.2.3.1 Leermiddelen 323.714 273.263 50.451 5.822 - 10.836 329.535 284.099 45.436

1.2.3.2 Ov. materiële vaste activa 57.759 45.297 12.462 - - 5.307 57.759 50.603 7.156

Totaal materiële vaste

activa 2.543.366 1.775.744 767.622 357.589 - 155.152 2.900.954 1.930.895 970.059

1.3 Financiële vaste activa

Boek- Investe- Desinves Boek-

waarde ringen teringen waarde

1.3.6 Overige effecten 1-1-2015 2015 2015 31-12-2015

€ € € €

1.3.6.1 Obligaties 2.813.203 - 280.879 * 2.532.324

Totaal overige effecten 2.813.203 - 280.879 2.532.324

*

Voor een specificatie verwijzen wij u naar bijlage "Specificatie balansposten".

Boek- Verstrekte Aflossingen Resultaat Boek-

waarde leningen en en desin- waarde

investeringen vesteringen

1-1-2015 2015 2015 2015 31-12-2015

€ € € € €

2.813.203 - 280.879 - 2.532.324

Vlottende activa

1.5 Vorderingen

1.5.2 OCW/EZ

€ € € €

1.5.2.1 Personeel 340.516 335.604

1.5.2.2 Uitkeringen ziektewet/WIA - 4.856

Totaal OCW/EZ 340.516 340.460

31-12-2015

In de kolom desinvesteringen is een bedrag ad € 28.441 als boekverlies verantwoord. Het resterende bedrag ad € 252.438 betreft de

overheveling naar de overlopende activa.

Totaal financiële vaste activa

31-12-2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 40

Page 41: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

1.5.6 Overige overheden

€ € € €

1.5.6.2 OZB en heffingen 61.755 12.745

1.5.6.3 Additionele aanvragen 14.844 5.876

Totaal overige overheden 76.599 18.621

1.5.7 Overige vorderingen

€ € € €

1.5.7.3 Vervangingsfonds 27.948 12.694

2.4.9.4 Netto salarissen - 1.159

Totaal personeel 27.948 13.853

1.5.7.12 Overige vorderingen * 64.962 83.791

Totaal overig 64.962 83.791

Totaal overige vorderingen 92.910 97.644

* Betreft de volgende vorderingen:

€ € € €

Risicofonds, vergoeding salariskosten 17.962 7.562

UWV, vergoeding salariskosten 5.178 -

REC, vergoeding salariskosten - 22.549

Samenwerkingsverband 18.502 16.516

Kentalis, leerlinggebonden financiering 5.600 -

Accres, combinatiefunctionaris 8.333 -

VSO Mariëndael, begeleiding 5.000 -

Harry de Winkel, teveel betaald - 16.126

Essent, ten onrechte betaald - 13.097

Overige vorderingen 4.386 7.941

64.962 83.791

1.5.8 Overlopende activa

€ € € €

1.5.8.1 Vooruitbetaalde posten - 46

Totaal vooruitbetaalde kosten - 46

1.5.8.5 Rente 60.075 74.670

Totaal overige overlopende activa 60.075 74.670

Totaal overlopende activa 60.075 74.716

1.6 Effecten

Boek- Investe- Desinveste- Boek-

waarde ringen ringen waarde

1-1-2015 2015 2015 31-12-2015

€ € € €

1.6.2 Obligaties - 252.438 * - 252.438

Totaal effecten - 252.438 - 252.438

* In de kolom investeringen is de overheveling van financiële vaste activa verantwoord.

Voor een specificatie verwijzen wij u naar bijlage "Specificatie balansposten".

31-12-2015 31-12-2014

31-12-2014

31-12-2015 31-12-2014

31-12-2015

31-12-2015 31-12-2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 41

Page 42: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

1.7 Liquide middelen

€ € € €

1.7.1 Kasmiddelen 656 1.525

1.7.2 Tegoeden op bank- en girorekeningen 3.411.787 3.586.689

Totaal liquide middelen 3.412.443 3.588.214

De liquide middelen staan ter vrije beschikking van de stichting.

31-12-2015 31-12-2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 42

Page 43: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

2 Passiva

2.1 Eigen vermogen

Stand per Resultaat Overige Stand per

2.1.1 Algemene reserves 1-1-2015 2015 mutaties 31-12-2015

€ € € €

2.1.1 Algemene reserve 6.130.603 11.160 - 6.141.763

Totaal algemene reserve 6.130.603 11.160 - 6.141.763

Stand per Resultaat Overige Stand per

2.1.2 Bestemmingsreserves (publiek) 1-1-2015 2015 mutaties 31-12-2015

€ € € €

2.1.2.10 Reserve nulmeting 103.549 -25.415 - 78.134

Totaal bestemmingsreserves publiek 103.549 -25.415 - 78.134

Stand per Resultaat Overige Stand per

1-1-2015 2015 mutaties 31-12-2015

€ € € €

Totaal eigen vermogen 6.234.152 -14.255 - 6.219.897

Voor een specificatie per kostenplaats verwijzen wij u naar bijlage "Reserves en voorzieningen per kostenplaats".

2.2 Voorzieningen

Stand per Dotatie Onttrekking Vrijval Rente mutatie Stand per Kortlopende Langlopende

1-1-2015 (bij contante 31-12-2015 deel deel

2.2.1 Personeelsvoorzieningen waarde) < 1 jaar > 1 jaar

€ € € € € € € €

2.2.1.5 Voorziening Jubileum 148.581 19.205 11.555 - - 156.231 21.820 134.411

2.2.1.4 Voorziening wachtgeld 13.890 - 13.890 - - - - -

Totaal personeelsvoorzieningen 162.471 19.205 25.445 - - 156.231 21.820 134.411

Stand per Dotatie Onttrekking Vrijval Rente mutatie Stand per Kortlopende Langlopende

1-1-2015 (bij contante 31-12-2015 deel deel

2.2.3 Overige voorzieningen waarde) < 1 jaar > 1 jaar

€ € € € € € € €

2.2.3.1 Voorziening Onderhoud 504.457 114.800 107.956 47.734 - 463.567 106.327 357.240

Totaal overige voorzieningen 504.457 114.800 107.956 47.734 - 463.567 106.327 357.240

Stand per Dotatie Onttrekking Vrijval Rente mutatie Stand per Kortlopende Langlopende

1-1-2015 (bij contante 31-12-2015 deel deel

waarde) < 1 jaar > 1 jaar

€ € € € € € € €

Totaal voorzieningen 666.928 134.005 133.401 47.734 - 619.798 128.148 491.650

Voor een specificatie per kostenplaats verwijzen wij u naar bijlage "Reserves en voorzieningen per kostenplaats".

Versie: definitief / 2 mei 2016 43

Page 44: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

2.3 Langlopende schulden

Stand Ontvangen Toegerekende Stand Looptijd Looptijd

per investerings subsidies per > 1 jaar > 5 jaar

2.3.5.2 Vooruitontvangen investeringssubsidies 1-1-2015 subsidies -/- * 31-12-2015

€ € € € € €

2.3.5.2.2 Vooruitontv. investeringssubs. Gemeente 4.386 - 530 3.856 2.078 1.777

2.3.5.2.3 Vooruitontv. investeringssubs. Overige 1.546 - 166 1.380 663 718

Totaal vooruitontvangen investeringssubsidies 5.932 - 696 5.236 2.741 2.495

* Betreft de overheveling naar de overlopende passiva.

Stand Aangegane Aflossingen Stand Looptijd Looptijd

per lening in in per > 1 jaar > 5 jaar

1-1-2015 2015 2015 31-12-2015

€ € € € € €

Totaal langlopende schulden 5.932 - 696 5.236 2.741 2.495

2.4 Kortlopende schulden

2.4.3 Crediteuren

€ € € €

2.4.3 Crediteuren 113.647 77.211

Totaal Crediteuren 113.647 77.211

2.4.7 Belastingen en premies sociale verzekeringen

€ € € €

2.4.7.1 Loonheffing 289.884 251.998

2.4.7.3 Premies sociale verzekeringen 34.926 33.764

Totaal belastingen en premies sociale verzekeringen 324.810 285.762

2.4.8 Schulden terzake pensioenen

€ € € €

2.4.8 Schulden terzake van pensioenen 74.822 86.574

Totaal schulden terzake van pensioenen 74.822 86.574

2.4.9 Overige kortlopende schulden

€ € € €

1.5.6.4 Overige 37.033 36.926

Totaal overige overheden 37.033 36.926

2.4.9.4 Netto salarissen 2.295 -

2.4.9.8 Overige schulden * 74.629 46.913

Totaal Overige 76.924 46.913

Totaal overige kortlopende schulden 113.957 83.839

* Betreft de volgende schulden:

€ € € €

Overige geldstromen 23.802 36.147

Reproductiekosten 7.251 -

Accountantscontrole 1.978 3.957

Administratiekantoor 4.879 4.424

Ambulante begeleiding 15.750 -

Uitbesteding derden 15.120 -

Overige schulden 5.848 2.385

74.629 46.913

31-12-2015 31-12-2014

31-12-2015 31-12-2014

31-12-2015 31-12-2014

31-12-2015 31-12-2014

31-12-2015 31-12-2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 44

Page 45: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

2.4.10 Overlopende passiva

€ € € €

2.4.10.2 Vooruitontvangen subsidies OCW niet-geoormerkt 19.188 -

2.4.10.5 Vooruitontvangen investeringssubsidies 696 999

2.4.10.3 Vakantiegeld en -dagen 222.602 224.969

2.4.10.10 Vooruitonvangen subsidie AWBZ 5.846 17.171

2.4.10.11 Overige overlopende passiva 16.863 16.945

Totaal overlopende passiva 265.195 260.084

31-12-2015 31-12-2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 45

Page 46: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN

School

Bedrag per

maand

De Prinsenhof

4 machines 1-11-10 30-04-16 4 793

De Zonnehoek

3 machines 11-11-15 11-11-20 59 1.301

2.093

School

Bedrag per

maand

De Boog

1 machine 19-03-14 19-03-20 51 360

Praktijkschool De Boog is een huurcontract aangegaan met Canon voor kopieerapparatuur.

Restant

looptijd in

maanden na

afloop 2015Periode van t/m

De Prinsenhof en De Zonnehoek zijn huurcontracten aangegaan met Ricoh voor kopieerapparatuur.

Restant

looptijd in

maanden na

afloop 2015Periode van t/m

Versie: definitief / 2 mei 2016 46

Page 47: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

VERANTWOORDING SUBSIDIES

G1 Verantwoording van subsidies zonder verrekeningsclausule

(Regeling ROS art. 13, lid 2 sub a en EL&I regelingen betrekking hebbend op de EL&I subsidies)

Omschrijving Kenmerk Datum Bedrag Ontvangen t/m Prestatie afgerond

van toewijzing 2015 Ja / Nee

€ €

Lerarenbeurs 707284-1 27-08-2015 5.693 5.693 Nee

Lerarenbeurs 707067-1 27-08-2015 17.517 17.517 Nee

Lerarenbeurs 708171-1 27-08-2015 9.684 9.684 Nee

Totaal 32.894 32.894

Toewijzing

Versie: definitief / 2 mei 2016 47

Page 48: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

TOELICHTING OP DE ONDERSCHEIDEN POSTEN VAN DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN

3 Baten

3.1 Rijksbijdragen

€ € € € € €

3.1.1.1 Rijksbijdrage OCW/EZ 7.421.906 7.118.346 7.195.308

Totaal Rijksbijdrage OCW/EZ 7.421.906 7.118.346 7.195.308

3.1.2.1.3 Overige subsidies OCW/EZ 271.575 159.247 283.391

Totaal overige subsidies OCW/EZ 271.575 159.247 283.391

3.1.4 Ontvangen doorbetalingen rijksbijdrage

SWV 677.530 630.484 275.519

Totaal Rijksbijdragen 8.371.011 7.908.077 7.754.218

3.2

Overheidsbijdragen en –subsidies

overige overheden

€ € € € € €

3.2.2 Overheidsbijdragen en –subsidies overige overheden * 34.642 31.820 35.212

Totaal overheidsbijdragen en

–subsidies overige overheden 34.642 31.820 35.212

*

Vergoeding gymzaal 23.351 21.314 23.314

Vergoeding parkeergarage 10.523 10.506 10.506

Vrijval investeringssubsidies gemeente 767 - 964

Overige gemeentelijke bijdragen - - 428

34.642 31.820 35.212

3.5 Overige baten

€ € € € € €

3.5.1 Verhuur 21.158 15.000 10.033

3.5.5 Ouderbijdragen 18.199 7.000 18.787

3.5.6.1 Opbrengst kantine 5.156 5.000 6.328

3.5.6.2 Overige * 180.646 129.500 908.539

Totaal overige baten 225.159 156.500 943.687

* Betreft de volgende baten:

Premiedifferentiatie 14.648 3.500 7.593

Project ESF - 75.000 218.201

Pakketmaatregel AWBZ 11.325 10.000 73.761

Autisme Steunpunt - - 5.395

Samenwerkingsverband 3.922 - 431.274

Opbrengsten overige geldstromen 17.977 - 30.789

Eindafrekening liquidatie expertisecentrum 21.912 - -

Subsidie combinatiefunctionaris 33.333 - 38.618

Vrijval investeringssubsidie overige 232 - 750

Leerlinggebondenfinanciering via derden 18.127 - 7.695

Overige personeelsgebonden opbrengsten 27.356 16.000 35.646

Overige opbrengsten 31.814 25.000 58.817

180.646 129.500 908.539

Totaal baten 8.630.812 8.096.397 8.733.117

Betreft de volgende gemeentelijke

bijdragen en subsidies:

2014Begroot 2015

Begroot 2015

2015

Begroot 2015

2014

2015

2015

2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 48

Page 49: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

4 Lasten

4.1 Personeelslasten

€ € € € € €

4.1.1.1 Brutolonen en salarissen 5.336.678 6.685.486 5.267.240

4.1.1.2 Sociale lasten 742.027 - 738.897

4.1.1.2.2 Premies Participatiefonds 162.054 - 144.181

4.1.1.2.3 Premies Vervangingsfonds 233.846 - 292.842

4.1.1.3 Pensioenpremies 654.398 - 743.585

Totaal lonen en salarissen 7.129.003 6.685.486 7.186.745

4.1.2.1 Dotaties personele voorzieningen 7.650 5.000 -13.667

4.1.2.2 Personeel niet in loondienst 3.738 - -

4.1.2.3 Overig * 416.433 275.500 252.782

Totaal overige personele lasten 427.821 280.500 239.115

4.1.3.2 Uitkeringen van het Vervangingsfonds 169.841 - 149.913

4.1.3.3 Overige uitkeringen 140.160 - 133.453

4.1.3 Af: Uitkeringen (-/-) 310.001 - 283.367

Totaal personele lasten 7.246.823 6.965.986 7.142.493

* Betreft de volgende personele lasten:

(Na)scholing 123.058 70.000 60.758

Kosten BGZ 35.995 50.000 52.205

Kosten uitbesteding derden 208.671 108.500 94.904

Personeels-arbeidsmarktbeleid 14.310 20.500 17.472

Overige personele lasten 34.399 26.500 27.442

416.433 275.500 252.782

Gemiddeld aantal werknemers

Gedurende het jaar 2015 waren gemiddeld 108 werknemers in dienst op basis van een volledig dienstverband (2014: 118).

Het gemiddeld aantal werknemers bedraagt 172 in 2015 (2014: 176).

4.2 Afschrijvingen

€ € € € € €

4.2.2.1 Gebouwen en terreinen 4.161 750 500

4.2.2.2 Inventaris en apparatuur 134.848 120.187 124.651

4.2.2.3 Leermiddelen en Overige materiële vaste

activa 16.143 17.598 16.231

Totaal afschrijvingen 155.152 138.535 141.382

4.3 Huisvestingslasten

€ € € € € €

4.3.1 Huur 6.028 - 5.984

4.3.3 Klein onderhoud en exploitatie 65.043 57.500 58.208

4.3.4 Energie en water 139.972 155.000 160.451

4.3.5 Schoonmaakkosten 148.664 149.300 150.694

4.3.6 Heffingen 36.914 36.000 30.099

4.3.7 Dotatie onderhoudsvoorziening 67.066 117.262 124.162

4.3.8.1 Tuinonderhoud 6.605 16.000 14.278

4.3.8.2 Bewaking/beveiliging 6.100 10.500 9.306

4.3.8.3 Overige huisvestingslasten - 52.000 -

Totaal huisvestingslasten 476.392 593.562 553.182

2015 2014Begroot 2015

2015 2014Begroot 2015

Begroot 20152015 2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 49

Page 50: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

4.4 Overige lasten

€ € € € € €

4.4.1.1 Administratie en beheer 121.879 114.100 110.912

4.4.1.2 Reis- en verblijfkosten 11.931 12.000 13.850

4.4.1.3 Telefoon- en portokosten 37.309 27.900 34.777

4.4.1.4 Kantoorartikelen 1.382 6.750 6.264

Totaal administratie- en beheerslasten 172.501 160.750 165.803

4.4.2.1 Inventaris, apparatuur en leermiddelen 256.810 214.800 213.958

4.4.2.2 Bibliotheek/mediatheek 1.377 1.400 1.679

Totaal inventaris, apparatuur en

leermiddelen 258.187 216.200 215.637

4.4.4.1 Wervingskosten 364 3.000 858

4.4.4.2 Representatiekosten 34.876 17.750 21.757

4.4.4.3 Huishoudelijke kosten 22.767 18.700 22.720

4.4.4.5 Buitenschoolse cq bijzondere activiteiten 46.612 35.500 25.441

4.4.4.7 Contributies 19.800 8.900 8.355

4.4.4.8 Abonnementen 4.218 4.700 6.163

4.4.4.9 Medezeggenschapsraad 2.307 2.550 2.520

4.4.4.10 Verzekeringen 35.455 31.800 26.083

4.4.4.11 Overige * 167.124 114.750 203.286

4.4.4.12 Reproductiekosten, drukwerk, schoolgids 50.317 37.500 51.128

4.4.4.13 Toetsen en testen 12.805 6.000 8.389

4.4.4.14 Culturele vorming 2.809 7.000 3.945

Totaal overige 399.454 288.150 380.645

Totaal overige lasten 830.142 665.100 762.085

€ € € € € €

4.4.1.1.a Controle van de jaarrekening 3.957 6.800 4.259

3.957 6.800 4.259

Bovenstaande honoraria betreffen uitsluitend de werkzaamheden die bij de stichting zijn uitgevoerd door

accountantsorganisaties en externe accountants zoals bedoeld in art. 1, lid 1 Wta (Wet toezicht accountantsorganisaties).

De kosten voor de controle zijn inclusief bekostiging en omzetbelasting.

* Betreft de volgende lasten:

Schoolzwemmen 31.060 31.000 30.942

Kantinekosten 8.889 5.000 6.703

Examenkosten 3.726 4.000 2.465

Netwerk interne begeleiding - - 5.911

Public relations 4.744 6.250 16.193

Uitgaven overige geldstromen 43.429 - 40.747

Kosten ESF - - 14.047

Pakketmaatregel AWBZ 1.251 - 6.590

Kwaliteitsprojecten - - -4.834

Overige kosten 74.025 68.500 84.525

167.124 114.750 203.286

Totaal Lasten 8.708.509 8.363.183 8.599.142

Saldo baten en lasten * -77.693 -266.786 133.975

20142015

2014

Begroot 2015

Begroot 20152015

In het boekjaar zijn de volgende bedragen aan accountantshonoraria (reeds onderdeel van 4.4.1.1) ten laste van het resultaat

gebracht:

Versie: definitief / 2 mei 2016 50

Page 51: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

5 Financiële baten en lasten

€ € € € € €

5.1 Rentebaten 75.463 113.000 96.010

5.4 Overige opbrengsten financiële vaste

activa en effecten -11.017 -10.000 596

5.5 Rentelasten -1.008 -1.500 -1.132

Totaal financiële baten en lasten 63.438 101.500 95.474

Nettoresultaat * -14.255 -165.286 229.449

*(-/-) is negatief

20142015 Begroot 2015

Versie: definitief / 2 mei 2016 51

Page 52: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

GESEGMENTEERDE STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2015, VERGELIJKENDE CIJFERS 2014

PO

€ € € € € €

3 Baten

3.1 Rijksbijdragen OCW 6.400.508 5.946.842 6.002.934

3.2 Overige overheids-bijdragen en

-subsidies 34.642 31.820 35.212

3.5 Overige baten 176.638 139.582 776.121

Totaal baten 6.611.787 6.118.244 6.814.267

4 Lasten

4.1 Personeelslasten 5.521.953 5.366.566 5.600.973

4.2 Afschrijvingen op immateriële en

materiële vaste activa 121.656 102.943 106.457

4.3 Huisvestingslasten 353.756 476.062 437.190

4.4 Overige lasten 554.397 438.300 544.767

Totaal lasten 6.551.762 6.383.871 6.689.387

Saldo baten en lasten * 60.025 -265.627 124.880

5 Financiële baten en lasten 49.481 79.170 74.470

Nettoresultaat * 109.506 -186.457 199.350

* (-/- is negatief)

2015 Begroot 2015 2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 52

Page 53: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

GESEGMENTEERDE STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2015, VERGELIJKENDE CIJFERS 2014

VO

€ € € € € €

3 Baten

3.1 Rijksbijdragen OCW 1.970.502 1.932.153 1.751.284

3.5 Overige baten 48.521 46.000 167.567

Totaal baten 2.019.024 1.978.153 1.918.851

4 Lasten

4.1 Personeelslasten 1.724.869 1.599.420 1.541.520

4.2 Afschrijvingen op immateriële en

materiële vaste activa 33.496 35.592 34.925

4.3 Huisvestingslasten 122.634 117.500 115.993

4.4 Overige lasten 275.743 226.800 217.318

Totaal lasten 2.156.742 1.979.312 1.909.756

Saldo baten en lasten * -137.718 -1.159 9.095

5 Financiële baten en lasten 13.958 22.330 21.004

Nettoresultaat * -123.761 21.171 30.099

* (-/- is negatief)

Resultaat op bedrijfsniveau:

Nettoresultaat PO 109.506 -186.457 199.350

Nettoresultaat VO -123.761 21.171 30.099

-14.255 -165.286 229.449

2015 Begroot 2015 2014

Nettoresultaat op bedrijfsniveau

(zie Staat van baten en lasten)

Versie: definitief / 2 mei 2016 53

Page 54: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

VERBONDEN PARTIJEN

Naam Code Eigen Resultaat Verklaring Conso-

Juridische Statutaire activi- vermogen jaar art. 2:403 lidatie

vorm 2015 zetel teiten 31-12-2015 2015 BW ja/nee ja/nee

€ €

Stichting Vrienden van de Zonnehoek Stichting Apeldoorn 4 1.012 -40 nee nee

Code activiteiten: 1. contractonderwijs, 2. contractonderzoek, 3. onroerende zaken, 4. overige

nee nee

¹ De Stichting Vrienden van de Zonnehoek heeft ten doel: het verwerven en beheren van middelen ten behoeve van de ondersteuning

van activiteiten in het belang van de Zonnehoek. Er hebben geen transacties plaatsgevonden tussen de Stichting Vrienden van de

Zonnehoek en de Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn.

² De aard van de verbondenheid met de samenwerkingsverbanden is dat door de schoolbesturen gezamenlijk vorm wordt gegeven aan

een stelsel waarbij sprake is van een flexibele inrichting van de speciale onderwijszorg, waardoor besturen en scholen in Apeldoorn e.o.

in staat zijn aan de zorgplicht te voldoen. De samenwerkingsverbanden hebben zorgmiddelen betaald aan de Stichting Christelijk

Speciaal Onderwijs Apeldoorn.

Samenwerkingsverband Passend

Onderwijs Apeldoorn VO Stichting Apeldoorn 4 - -

- nee nee

Samenwerkingsverband Passend

Onderwijs Apeldoorn PO Stichting Apeldoorn 4 -

Versie: definitief / 2 mei 2016 54

Page 55: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

WNT: WET NORMERING BEZOLDIGING TOPFUNCTIONARISSEN PUBLIEKE EN SEMIPUBLIEKE SECTOR

Leidinggevend topfunctionaris

Echte of fictieve dienstbetrekking Aanhef Voorletters Tussenvoegsel

Ja, echte dienstbetrekking De heer M.J. van Zanten

Ja, echte dienstbetrekking De heer C. de Winter

Ja, echte dienstbetrekking De heer N.P. van Gemeren

Dienstbetrekking in verslagjaar

Naam Functie(s) Aanvang functie Einde functie Taakomvang (fte)

M.J. van Zanten 01-07-1997 1

C. de Winter 01-09-1997 1

N.P. van Gemeren 01-08-1997 0,9

Bezoldiging

Naam Beloning

Belastbare

onkosten-

vergoeding

Beloning

betaalbaar op

termijn Totale bezoldiging

Herrekend WNT

maximum

Motivering overschrijding

bezoldigingsnorm

€ € € € €

M.J. van Zanten 74.293 11.515 85.808 165.901 Niet van toepassing

C. de Winter 80.280 11.515 91.796 165.901 Niet van toepassing

N.P. van Gemeren 70.237 10.322 80.559 149.311 Niet van toepassing

De hierboven opgenomen bezoldiging betreft de volledige aanstelling. Hiervan heeft per persoon 0,2 fte betrekking op bestuurszaken.

Toezichthoudend topfunctionaris

Echte of fictieve dienstbetrekking Aanhef Voorletters Tussenvoegsel Achternaam

Ja, fictieve dienstbetrekking De heer R.C.H. Steneker

Ja, fictieve dienstbetrekking De heer L.K. van Oorspronk

Ja, fictieve dienstbetrekking De heer P.J.H. Bouwsema

Dienstbetrekking in verslagjaar

Naam Functiecategorie Aanvang functie Einde functie

R.C.H. Steneker

L.K. van Oorspronk

P.J.H. Bouwsema

Bezoldiging

Naam Beloning

Belastbare

onkosten-

vergoeding

Beloning

betaalbaar op

termijn Totale bezoldiging

Herrekend WNT

maximum

Motivering overschrijding

bezoldigingsnorm

€ € € € €

R.C.H. Steneker 1.000 - - 1.000 24.885 Niet van toepassing

L.K. van Oorspronk 1.000 - - 1.000 16.590 Niet van toepassing

P.J.H. Bouwsema 1.000 - - 1.000 16.590 Niet van toepassing

Gewezen Topfunctionaris

Niet van toepassing, geen gewezen topfunctionarissen met een echte of fictieve dienstbetrekking.

Achternaam

Lid Raad van Bestuur

Voorzitter Raad van Bestuur

Lid Raad van Bestuur

Voorzitter

Lid

Lid

Versie: definitief / 2 mei 2016 55

Page 56: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

WNT: WET NORMERING BEZOLDIGING TOPFUNCTIONARISSEN PUBLIEKE EN SEMIPUBLIEKE SECTOR

Niet-topfunctionarissen boven de norm

Niet van toepassing, geen niet-topfunctionarissen boven de norm

Versie: definitief / 2 mei 2016 56

Page 57: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

ONDERTEKENING

Plaats, datum

Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn

Bestuur,

Voorzitter : C. de Winter

Lid : M.J. van Zanten

Lid : N.P. van Gemeren

Raad van Toezicht : R.C.H. Steneker (Voorzitter)

Raad van Toezicht : L.K. van Oorspronk

Raad van Toezicht : P.J.H. Bouwsema

Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn

Statutaire adres Meester van Hasseltlaan 57, 7316 DK Apeldoorn

Statutaire vestigingsplaats Apeldoorn

Versie: definitief / 2 mei 2016 57

Page 58: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

OVERIGE GEGEVENS

Versie: definitief / 2 mei 2016 58

Page 59: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

(VOORSTEL) BESTEMMING VAN HET RESULTAAT

Statutaire regeling inzake bestemming resultaat

Er is statutair niets geregeld inzake de bestemming van het resultaat.

(Voorstel) Bestemming van het resultaat

€ € €

2.1.1 Algemene reserve (publiek) 11.160

2.1.2 Bestemmingsreserves (publiek)

2.1.2.10 Reserve nulmeting -25.415

2.1.2 Totaal bestemmingsreserves publiek -25.415

Totaal bestemmingsreserves -25.415

Totaal resultaat -14.255

Resultaat 2015

Versie: definitief / 2 mei 2016 59

Page 60: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM

Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum die hier dienen te worden toegelicht.

Versie: definitief / 2 mei 2016 60

Page 61: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Pagina voor de controleverklaring

(beslaat twee pagina's)

CONTROLEVERKLARING

Versie: definitief / 2 mei 2016 61

Page 62: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Pagina voor de controleverklaring

(beslaat twee pagina's)

Versie: definitief / 2 mei 2016 62

Page 63: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

Naam:

Adres:

Telefoon:

Fax:

Bestuursnummer:

Contactpersoon:

Telefoon: 055-5889889

Fax: 055-5889888

E-mailadres:

BRIN-nummers: 01FJ De Prinsenhof

02VX De Zonnehoek

15DN De Boog

de heer M.J. van Zanten

[email protected]

GEGEVENS OVER DE RECHTSPERSOON

055-5889889

Meester van Hasseltlaan 57, 7316 DK Apeldoorn

Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn

055-5889888

72464

Versie: definitief / 2 mei 2016 63

Page 64: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

BIJLAGEN

Versie: definitief / 2 mei 2016 64

Page 65: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

SPECIFICATIE BALANSPOSTEN

1.3 Financiële vaste activa

1.3.6 Obligaties

coupon nominale aankoop markt boek

Omschrijving datum waarde waarde waarde waarde %

4,625% EIB MTN 04/20 15-apr 250.000 264.250 299.338 255.182 4,625

7,5% Nederland 93/23 15-jan 45.379 64.302 67.971 52.948 7,5

3% Rabo var coupon 10/17 19-feb 250.000 256.250 257.775 251.786 3

1,011% rabobank infl.08/18 30-mei 250.000 253.750 251.525 251.875 1,011

4,25% rabobank 07/17 16-jan 250.000 248.925 260.888 249.731 4,25

0% rabo rente clicker 10/20 117.000 126.360 135.580 123.686 0

0,85% BNG Valuta 12/18 9-mei 250.000 253.000 250.150 251.800 0,85

3% BNG 11/21 24-okt 500.000 554.200 576.250 540.650 3

3,875% BNG 09-19 4-nov 500.000 582.000 573.450 554.667 3,875

2.412.379 2.603.037 2.672.926 2.532.324

1.6 Effecten

1.6.2 Obligaties

coupon nominale aankoop markt boek

Omschrijving datum waarde waarde waarde waarde %

0% BNG 09/16 250.000 259.750 251.450 252.438 0

250.000 259.750 251.450 252.438

Versie: definitief / 2 mei 2016 65

Page 66: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

2.1 Reserves

Mutaties 2015

2.1.1 Algemene reserve (publiek) Stand Resultaat Overige Stand

01-01-2015 mutaties 31-12-2015

€ € € €

01 De Prinsenhof 2.829.240 241.769 - 3.071.009

02 De Zonnehoek 2.192.966 -30.350 - 2.162.616

04 De Boog 551.451 -96.312 - 455.138

99 Bestuur 556.947 -103.947 - 453.000

Totaal Algemene reserve 6.130.603 11.160 - 6.141.763

Bestemmingsreserves

2.1.2 Bestemmingsreserves (publiek)

Mutaties 2015

2.1.2.10 Reserve nulmeting Stand Resultaat Overige Stand

01-01-2015 mutaties 31-12-2015

€ € € €

01 De Prinsenhof 51.741 -12.356 - 39.385

02 De Zonnehoek 36.139 -8.479 - 27.660

04 De Boog 15.670 -4.580 - 11.090

Totaal Reserve nulmeting 103.549 -25.415 - 78.134

RESERVES EN VOORZIENINGEN PER KOSTENPLAATS

Versie: definitief / 2 mei 2016 66

Page 67: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

2.2 Voorzieningen

2.2.1 Personeelsvoorzieningen

Mutaties 2015

2.2.1.4 Voorziening Wachtgeld Stand Dotatie Onttrekking Vrijval Stand

01-01-2015 31-12-2015

€ € € € €

04 De Boog 13.890 - 13.890 - -

Totaal Voorziening Wachtgeld 13.890 - 13.890 - -

2.2.1.5 Voorziening Jubileum Stand Mutatie Stand

01-01-2015 2015 31-12-2015

€ € €

01 De Prinsenhof 38.479 1.998 40.477

02 De Zonnehoek 75.383 5.131 80.514

04 De Boog 34.719 521 35.240

Totaal Voorziening Jubileum 148.581 7.650 156.231

2.2.3 Overige voorzieningen

Mutaties 2015

2.2.3.1.1 Voorziening Gebouwen Stand Dotatie Onttrekking Vrijval Stand

01-01-2015 31-12-2015

€ € € € €

01 De Prinsenhof 473.458 - 72.204 47.734 353.520

02 De Zonnehoek -68.081 87.885 19.804 - -

04 De Boog 99.080 26.915 15.948 - 110.047

Totaal Voorziening Gebouwen 504.457 114.800 107.956 47.734 463.567

Versie: definitief / 2 mei 2016 67

Page 68: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

D6 STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2015 PER KOSTENPLAATS

Kpl 01FJ/De Prinsenhof

3 Baten

3.1 Rijksbijdragen

€ € € €

3.1.1.1 Rijksbijdrage OCW 1.623.088 1.732.277

Totaal Rijksbijdrage OCW 1.623.088 1.732.277

3.1.2.1.3 Niet-geoormerkte subsidies OCW 68.311 133.461

Totaal overige subsidies OCW 68.311 133.461

3.1.4 Ontvangen doorbetalingen rijksbijdrage SWV 621.339 275.519

Totaal Rijksbijdragen 2.312.738 2.141.257

3.2 Overige overheidsbijdragen en -subsidies

€ € € €

3.2.2 Overige overheidsbijdragen en -subsidies 33.874 33.820

Totaal overige overheidsbijdragen en -

subsidies 33.874 33.820

3.5 Overige baten

€ € € €

3.5.1 Verhuur 11.622 3.801

3.5.5 Ouderbijdragen 7.403 5.960

3.5.6.2 Overige 28.286 429.201

Totaal overige baten 47.311 438.962

Totaal baten 2.393.923 2.614.039

2015 2014

2015 2014

2015 2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 68

Page 69: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

4 Lasten

4.1 Personeelslasten

€ € € €

4.1.1.1 Brutolonen en salarissen 1.868.744 2.013.405

Totaal lonen en salarissen 1.868.744 2.013.405

4.1.2.1 Dotaties personele voorzieningen 1.998 -5.822

4.1.2.3 Overig 79.000 52.192

Totaal overige personele lasten 80.998 46.370

4.1.3 Af: Uitkeringen (-/-) 73.918 73.607

Totaal personele lasten 1.875.824 1.986.168

4.2 Afschrijvingen

€ € € €

4.2.2.2 Inventaris en apparatuur 38.288 45.221

4.2.2.3 Leermiddelen en Overige materiële vaste activa 8.464 8.560

Totaal afschrijvingen 46.752 53.781

4.3 Huisvestingslasten

€ € € €

4.3.3 Klein onderhoud en exploitatie 19.245 33.661

4.3.4 Energie en water 52.215 62.625

4.3.5 Schoonmaakkosten 60.462 60.133

4.3.6 Heffingen 12.316 12.247

4.3.7 Dotatie onderhoudsvoorziening -47.734 77.262

4.3.8.1 Tuinonderhoud 2.957 12.702

4.3.8.2 Bewaking/beveiliging 340 2.624

Totaal huisvestingslasten 99.801 261.254

2015 2014

2015 2014

2015 2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 69

Page 70: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

4.4 Overige lasten

€ € € €

4.4.1.1 Administratie en beheer 24.911 30.270

4.4.1.2 Reis- en verblijfkosten 257 -

4.4.1.3 Telefoon- en portokosten 10.401 9.378

4.4.1.4 Kantoorartikelen 974 4.435

Totaal administratie- en beheerslasten 36.543 44.083

4.4.2.1 Inventaris, apparatuur en leermiddelen 44.792 41.945

4.4.2.2 Bibliotheek/mediatheek 570 383

Totaal inventaris, apparatuur en leermiddelen 45.362 42.328

4.4.4.2 Representatiekosten 10.303 1.634

4.4.4.3 Huishoudelijke kosten 5.739 5.938

4.4.4.5 Buitenschoolse cq bijzondere activiteiten 2.072 1.090

4.4.4.7 Contributies 2.870 1.291

4.4.4.8 Abonnementen 2.714 2.879

4.4.4.9 Medezeggenschapsraad - 865

4.4.4.10 Verzekeringen 934 1.169

4.4.4.11 Overige 12.632 12.481

4.4.4.12 Reproductiekosten, drukwerk, schoolgids 16.498 14.065

4.4.4.13 Toetsen en testen 6.462 3.884

4.4.4.14 Culturele vorming - 401

Totaal overige 60.224 45.697

Totaal overige lasten 142.129 132.108

Totaal Lasten 2.164.506 2.433.311

Saldo baten en lasten 229.417 180.728

5 Financiële baten en lasten

€ € € €

5.5 Rentelasten -5 -

Totaal financiële baten en lasten -5 -

Nettoresultaat 229.412 180.728

2015 2014

2.015 2.014

Versie: definitief / 2 mei 2016 70

Page 71: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

D6 STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2015 PER KOSTENPLAATS

Kpl 02VX/De Zonnehoek

3 Baten

3.1 Rijksbijdragen

€ € € €

3.1.1.1 Rijksbijdrage OCW 3.911.641 3.793.591

Totaal Rijksbijdrage OCW 3.911.641 3.793.591

3.1.2.1.3 Niet-geoormerkte subsidies OCW 119.938 68.085

Totaal overige subsidies OCW 119.938 68.085

3.1.4 Ontvangen doorbetalingen rijksbijdrage SWV 56.190 -

Totaal Rijksbijdragen 4.087.769 3.861.676

3.2 Overige overheidsbijdragen en -subsidies

€ € € €

3.2.2 Overige overheidsbijdragen en -subsidies 767 1.392

Totaal overige overheidsbijdragen en -

subsidies 767 1.392

3.5 Overige baten

€ € € €

3.5.1 Verhuur 810 -

3.5.5 Ouderbijdragen 4.169 3.748

3.5.6.2 Overige 120.347 333.051

Totaal overige baten 125.326 336.799

Totaal baten 4.213.862 4.199.867

2015 2014

2015 2014

2015 2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 71

Page 72: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

4 Lasten

4.1 Personeelslasten

€ € € €

4.1.1.1 Brutolonen en salarissen 3.631.808 3.621.638

Totaal lonen en salarissen 3.631.808 3.621.638

4.1.2.1 Dotaties personele voorzieningen 5.131 -9.127

4.1.2.2 Personeel niet in loondienst 3.738 -

4.1.2.3 Overig 103.160 69.543

Totaal overige personele lasten 112.029 60.416

4.1.3 Af: Uitkeringen (-/-) 165.398 135.616

Totaal personele lasten 3.578.439 3.546.438

4.2 Afschrijvingen

€ € € €

4.2.2.1 Gebouwen en terreinen 3.522 500

4.2.2.2 Inventaris en apparatuur 64.280 45.613

4.2.2.3 Leermiddelen en Overige materiële vaste activa 7.102 6.562

Totaal afschrijvingen 74.904 52.675

4.3 Huisvestingslasten

€ € € €

4.3.1 Huur 6.028 5.984

4.3.3 Klein onderhoud en exploitatie 20.849 2.723

4.3.4 Energie en water 54.377 64.700

4.3.5 Schoonmaakkosten 62.445 63.576

4.3.6 Heffingen 15.374 11.328

4.3.7 Dotatie onderhoudsvoorziening 87.885 20.000

4.3.8.1 Tuinonderhoud 1.238 944

4.3.8.2 Bewaking/beveiliging 5.760 6.682

Totaal huisvestingslasten 253.956 175.937

2015 2014

2015 2014

2015 2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 72

Page 73: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

4.4 Overige lasten

€ € € €

4.4.1.1 Administratie en beheer 42.930 47.713

4.4.1.2 Reis- en verblijfkosten 11.662 13.657

4.4.1.3 Telefoon- en portokosten 13.160 13.715

4.4.1.4 Kantoorartikelen 408 533

Totaal administratie- en beheerslasten 68.160 75.618

4.4.2.1 Inventaris, apparatuur en leermiddelen 89.175 72.857

4.4.2.2 Bibliotheek/mediatheek 808 1.296

Totaal inventaris, apparatuur en leermiddelen 89.983 74.153

4.4.4.1 Wervingskosten 364 858

4.4.4.2 Representatiekosten 3.639 14

4.4.4.3 Huishoudelijke kosten 11.593 12.939

4.4.4.5 Buitenschoolse cq bijzondere activiteiten 23.746 16.455

4.4.4.7 Contributies 2.434 1.117

4.4.4.8 Abonnementen 1.504 3.284

4.4.4.9 Medezeggenschapsraad 2.307 1.596

4.4.4.10 Verzekeringen 1.153 767

4.4.4.11 Overige 111.954 155.740

4.4.4.12 Reproductiekosten, drukwerk, schoolgids 23.211 22.041

4.4.4.13 Toetsen en testen 5.168 3.911

4.4.4.14 Culturele vorming 177 -

Totaal overige 187.250 218.722

Totaal overige lasten 345.393 368.493

Totaal Lasten 4.252.692 4.143.543

Nettoresultaat * -38.830 56.324

*(-/- is negatief)

2015 2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 73

Page 74: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

D6 STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2015 PER KOSTENPLAATS

Kpl 15DN/De Boog

3 Baten

3.1 Rijksbijdragen

€ € € €

3.1.1.1 Rijksbijdrage OCW 1.887.177 1.669.439

Totaal Rijksbijdrage OCW 1.887.177 1.669.439

3.1.2.1.3 Niet-geoormerkte subsidies OCW 83.325 81.845

Totaal overige subsidies OCW 83.325 81.845

Totaal Rijksbijdragen 1.970.502 1.751.284

3.5 Overige baten

€ € € €

3.5.1 Verhuur 8.726 6.232

3.5.5 Ouderbijdragen 6.627 9.079

3.5.6.1 Opbrengst kantine 5.156 6.328

3.5.6.2 Overige 26.884 145.826

Totaal overige baten 47.393 167.465

Totaal baten 2.017.895 1.918.749

2015 2014

2015 2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 74

Page 75: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

4 Lasten

4.1 Personeelslasten

€ € € €

4.1.1.1 Brutolonen en salarissen 1.547.793 1.485.891

Totaal lonen en salarissen 1.547.793 1.485.891

4.1.2.1 Dotaties personele voorzieningen 521 1.283

4.1.2.3 Overig 219.947 109.207

Totaal overige personele lasten 220.468 110.490

4.1.3 Af: Uitkeringen (-/-) 62.485 74.143

Totaal personele lasten 1.705.776 1.522.238

4.2 Afschrijvingen

€ € € €

4.2.2.1 Gebouwen en terreinen 639 -

4.2.2.2 Inventaris en apparatuur 32.280 33.816

4.2.2.3 Leermiddelen en Overige materiële vaste activa 576 1.109

Totaal afschrijvingen 33.495 34.925

4.3 Huisvestingslasten

€ € € €

4.3.3 Klein onderhoud en exploitatie 24.949 21.823

4.3.4 Energie en water 33.381 33.127

4.3.5 Schoonmaakkosten 25.756 26.986

4.3.6 Heffingen 9.224 6.524

4.3.7 Dotatie onderhoudsvoorziening 26.915 26.900

4.3.8.1 Tuinonderhoud 2.410 633

Totaal huisvestingslasten 122.635 115.993

2015 2014

2015 2014

2015 2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 75

Page 76: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

4.4 Overige lasten

€ € € €

4.4.1.1 Administratie en beheer 33.438 22.098

4.4.1.2 Reis- en verblijfkosten 12 193

4.4.1.3 Telefoon- en portokosten 13.748 11.684

4.4.1.4 Kantoorartikelen - 1.296

Totaal administratie- en beheerslasten 47.198 35.271

4.4.2.1 Inventaris, apparatuur en leermiddelen 121.436 98.738

Totaal inventaris, apparatuur en leermiddelen 121.436 98.738

4.4.4.2 Representatiekosten 12.014 14.107

4.4.4.3 Huishoudelijke kosten 5.435 3.783

4.4.4.5 Buitenschoolse cq bijzondere activiteiten 5.710 5.073

4.4.4.7 Contributies 13.039 5.947

4.4.4.9 Medezeggenschapsraad - 59

4.4.4.10 Verzekeringen 364 347

4.4.4.11 Overige 37.270 22.376

4.4.4.12 Reproductiekosten, drukwerk, schoolgids 10.607 15.022

4.4.4.13 Toetsen en testen 1.175 594

4.4.4.14 Culturele vorming 2.632 3.543

Totaal overige 88.246 70.851

Totaal overige lasten 256.880 204.860

Totaal Lasten 2.118.786 1.878.016

Nettoresultaat * -100.891 40.733

*(-/- is negatief)

2015 2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 76

Page 77: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

D6 STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2015 PER KOSTENPLAATS

Kpl 99/Bestuur

3 Baten

3.5 Overige baten

€ € € €

3.5.6.2 Overige 5.129 461

Totaal overige baten 5.129 461

Totaal baten 5.129 461

4 Lasten

4.1 Personeelslasten

€ € € €

4.1.1.1 Brutolonen en salarissen 80.657 65.811

Totaal lonen en salarissen 80.657 65.811

4.1.2.3 Overig 14.326 21.840

Totaal overige personele lasten 14.326 21.840

4.1.3 Af: Uitkeringen (-/-) 8.200 -

Totaal personele lasten 86.783 87.651

2015 2014

2015 2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 77

Page 78: Jaarverslag 2015 - Van Beekveld & Terpstra · 2017-02-17 · In het jaarplan 2014-2015 waren onderstaande doelstellingen op het gebied van de bestuurlijke organisatie opgenomen: Per

Jaarrekening 2015

72464 / Stichting Christelijk Speciaal Onderwijs Apeldoorn, te Apeldoorn

4.4 Overige lasten

€ € € €

4.4.1.1 Administratie en beheer 20.600 10.831

Totaal administratie- en beheerslasten 20.600 10.831

4.4.2.1 Inventaris, apparatuur en leermiddelen 1.407 417

Totaal inventaris, apparatuur en leermiddelen 1.407 417

4.4.4.2 Representatiekosten 8.919 6.002

4.4.4.3 Huishoudelijke kosten - 60

4.4.4.5 Buitenschoolse cq bijzondere activiteiten 15.084 2.823

4.4.4.7 Contributies 1.456 -

4.4.4.10 Verzekeringen 33.004 23.800

4.4.4.11 Overige 5.268 12.689

Totaal overige 63.731 45.374

Totaal overige lasten 85.738 56.622

Totaal Lasten 172.521 144.273

Saldo baten en lasten * -167.392 -143.812

5 Financiële baten en lasten

€ € € €

5.1 Rentebaten 75.463 96.010

5.4 Overige opbrengsten financiële vaste activa en

effecten -11.017 596

5.5 Rentelasten -1.003 -1.132

Totaal financiële baten en lasten 63.443 95.474

Nettoresultaat * -103.949 -48.338

*(-/- is negatief)

2015 2014

2015 2014

Versie: definitief / 2 mei 2016 78