JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing....

19
JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV

Transcript of JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing....

Page 1: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

JAARVERSLAG 2003

Dierexperimentencommissie NOTOX BV

Page 2: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

Jaarverslag 2003 van de Dierexperimentele Commissie NOTOX B.V.

Inleiding

In dit jaarverslag wordt een overzicht gegeven van de werkzaamheden verrichtdoor de DEC NOTOX B.V. die de Wet op de Dierproeven van haar vraagt in hetjaar 2003.

Algemeen

Zoals in het reglement is beschreven, wordt met twee categorieën van protocollengewerkt. Voor de ene categorie is door de DEC een lijst opgesteld met protocollenwaarvoor gedurende maximaal 1 jaar goedkeuring is verleend, op voorwaarde datde protocollen onderling slechts verschillen in aard van de teststof endoseringsniveaus. Dit betreft alle studies die uitgevoerd worden conform wettelijkebepalingen en ten behoeve van registratie van stoffen.De andere categorie wordt gevormd door protocollen die niet op deze lijst staan.Deze protocollen moeten vooraf aangemeld worden aan de DEC. In geval vanregelmatig uitgevoerde studies met maximaal matig ongerief kan een protocoleerst aan een petit comité uit de DEC - bestaande uit 2 externe leden(afwisselend) en 1 intern lid voorgelegd. Indien het niet regelmatig uitgevoerdestudies zijn of met een te verwachten ongerief van meer dan matig, worden dezedirect aan de voltallige DEC aangeboden. Er vindt dan een schriftelijkeconsultatieronde plaats.Tussentijds beoordeelde protocollen worden op de eerstvolgende voltallige DEC -vergadering gemeld en besproken.Protocollen worden door de studieleider opgesteld conform de voor het betreffendeexperiment geldende richtlijnen en de aanvullende informatie van de sponsor. Eendoor de studieleider getekend exemplaar wordt bij de secretaris ingeleverd die danbepaalt of deze aan een petit comité dan we! aan de voltallige DEC wordtvoorgelegd, waarna verspreiding plaatsvindt.

De inhoudelijke aspecten en gebezigde uitvoeringspraktijken van protocollen vande voornoemde lijst worden jaarlijks, in dit geval begin 2003, door de artikel 14functionaris geëvalueerd.Met name de ongeriefscore en eventuele voorstellen in verband met déontwikkeling van alternatieven voor een gehele dierproef of onderdelen ervan inhet kader van de "3 Vs" benadering en uitvoering volgens de "state of the art".Technieken zijn een onderdeel van deze evaluatie. Daarnaast wordt hetaangegeven ongerief geprojecteerd tegen het genoteerde ongerief van hetafgelopen jaar per protocol (retrospectieve beoordeling).

-1 -

Page 3: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

De bevindingen worden in de eerst volgende plenaire vergadering van de DECbesproken. Indien er geen essentiële verschillen tussen de verwachte en dewaargenomen ongeriefscores naar voren komen uit de evaluatie wordt deonderhavige lijst voor maximaal 12 maanden geaccordeerd,

Aan het eind van het registratiejaar 2003 zijn er enkele protocollen aangepast naaraanleiding van opmerkingen van de DEC en enkele protocollen van de lijstafgehaald. De protocollen die van de lijst afgehaald zijn worden niet meerregelmatig uitgevoerd en/of er is een diervriendeiijker alternatief, Deze protocollenhoren derhalve niet meer op de standaardlijst.

Van alle protocollen die door de DEC beoordeeld zijn, inclusief die op destandaardlijst, wordt achteraf bekeken wat het ongerief is geweest. Deze resultatenworden 1 keer per jaar bekeken. In de DEC-vergadering wordt hier een evaluatievan getoond en de protocollen die een ongerief hebben gescoord dat hoger ligtdan wat de DEC oorspronkelijk had ingeschat worden nader bekeken. Van dezelaatste protocollen wordt besproken wat de reden voor het hogere ongerief was enhoe dat een volgende keer voorkomen kan worden of dat het te hoog wasingeschat.

Nadat op 9 maart 1999 de schriftelijke bevestiging ontvangen is dat het reglementgoedgekeurd is, is tot op heden de beoordeling van de deskundigheid van deleden van de DEC niet ontvangen.

Samenstelling van de commissie

Zie bijlage 1 en 2.

Aantal vergaderingen

Er zijn vier plenaire vergaderingen geweest; daarnaast is via telefoon,e-mail en fax meerdere malen de voltallige DEC geconsulteerd over protocollenDe artikel 14 functionaris was bij iedere vergadering van de DEC NOTOX B.V.aanwezig en ook altijd betrokken bij de tussentijdse consultatie van de DEC.

Overzicht van de dierproeven waarover advies is uitgebracht

Zie bijlage 3 en 4.

-2 -

Page 4: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

Problemen/knelpunten

Als algemeen punt in de discussies over de maatschappelijke toelaatbaarheid vaneen dierproef komt regelmatig naar voren dat het moeilijk is om afwegingen temaken op basis van de beperkte door de opdrachtgevers beschikbaar gesteldegegevens. De vergunninghouder vraagt dan extra informatie aan deopdrachtgevers en meestal komt er dan bruikbare informatie beschikbaar die detoetsing vergemakkelijkt. In ieder geval wordt aan de opdrachtgever de vraagvoorgelegd of er al eerder dierproeven uitgevoerd zijn en wat de resultatendaarvan waren. Steeds meer opdrachtgevers verstrekken veel bruikbareinformatie. Zij zijn zich steeds meer bewust van het feit dat meer informatie leidt toteen beter opzet van de studie.

Daardoor is er in 2003 een groot aantal protocollen behandeld waarbij deopdrachtgever meer informatie beschikbaar stelde. Dit gaf een duidelijkeverdieping en verbreding van de discussies.

Bij de afweging binnen de DEC komt nog steeds naar voren dat er verschillendeeisen zijn voor uitvoer van studies tussen de verschillende overheden wereldwijd.Hierdoor worden soms studies herhaald of uitgebreider dan noodzakelijk voor eenandere overheid. De vergunninghouder probeert hier in te sturen door protocollenzo breed mogelijk op te zetten. Er wordt gestreefd naar gebruik van zo minmogelijk verschillende species, met name in de ecotoxicologie.Ook worden opdrachtgevers uit andere werelddelen attent gemaakt opalternatieven. In 2003 zijn bijvoorbeeld de Japanse opdrachtgevers door NOTOXbenaderd om de Local Lymph Node Assay te gebruiken in plaats van detraditionele Guinea Pig Maximisation Testen Buehlertest. Het resultaat hiervan isdat er nu door de Japanse opdrachtgevers meer LLNA's worden aangevraagd inplaats van de traditionele testen.

In het jaar 2003 is er een aanvraag geweest van een sponsor voor een acute oralestudie in de hond ter vaststelling van de "acute reference dose" (ARD) van eenbepaalde stof. De sponsor deed deze aanvraag op verzoek van de overheid.De studie diende uitgevoerd te worden volgens de "Guidance for testing andinterpreting data relevant to the establishment of the acute reference dose (JMPR,2000)". De noodzaak van dit experiment werd door de toxicologen van NOTOXbetwijfeld en daardoor werd besloten om de aanvraag eerst aan de DEC voor teleggen voordat men een protocol uit ging werken.De DEC heeft de aanvraag bestudeerd en getoetst of het maatschappelijk belangvan deze dierproef opwoog tegen het ongerief dat de dieren zou wordenaangedaan. Ook werd bekeken of de benodigde informatie niet op een anderewijze dan door een dierproef verkregen kon worden.Uit de door de sponsor beschikbaar gestelde informatie bleek dat er van de stof aleen volledig EU dossier voorhanden was. De discussie binnen de DEC heeft zich

- 3 -

Page 5: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

derhalve gericht op de vraag of er reeds voldoende informatie aanwezig was omeen adequate ARD af te leiden,De DEC heeft unaniem vastgesteld dat die informatie er was en dat die voldoendewas. Daarom achtte zij de uitvoer van een dierproef ter vaststelling van de ARDvoor die bepaalde stof niet noodzakelijk gezien de beschikbare informatie en hetverschil tussen het reeds vastgestelde niveau en het beoogde niveau. Daarbij wasde DEC van mening dat de wet hier ook duidelijk in is, aangezien deze aangeeftdat een dierproef niet toegestaan is, indien de informatie ook op een andere wijzeverkregen kan worden dan door een dierproef.De DEC heeft dus een negatief advies aan de vergunninghouder gegeven tenaanzien van deze dierproef en de vergunninghouder heeft dit advies opgevolgd.De dierproef is niet uitgevoerd bij NOTOX.

De sponsor heeft helaas de aanvraag bij een ander testlaboratorium in Groot-Brittannië neergelegd om toch aan de eis van de overheid voor uitvoer van dezetest te voldoen. Dit laboratorium heeft de proef wel uitgevoerd en de resultatenwaren zoals de DEC van tevoren reeds had verwacht en voorspeld had. Hetuitvoeren van deze studie was dus zoals de DEC al aangaf overbodig geweest enhad voorkomen moeten wordeaAls DEC hebben wij hier geen invloed op daar er geen centrale registratie is van inbehandeling zijnde en/of afgewezen protocollen.

-4 -

Page 6: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

Bijlage 1

Leden DEC- Notox 2003

De samenstelling van de DEC NOTOX B.V. in het jaar 2003 was ats volgt:

Voorzitter, externVice-voorzttter, extern lid!Secretaris, internExtern lid:1Extern lid:1Intern lid:jIntern lid:lAdviseur: i

^(dierproeven, alternatieven, ethiek)i (dierproeven, alternatieven)

'{dierproeven, bescherming)[(dierproeven, ethiek).l (dierproeven, alternatieven).

> (dierproeven, bescherming)(dierproeven, bescherming)

(Artikel 14 functionaris)

- 5 -

Page 7: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

Bijlage 2

Externe contacten

Door enkele DEC-ieden zijn er op het vakinhoudelijke gebied activiteitenuitgeoefend ter bij- en nascholing.

f̂ HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16januari 2003 de Jaarvergadering Nederlandse Vereniging voor Toxicologie teUtrecht en van 9 tot en met 13 maart 2003 de 42e jaarlijkse bijeenkomst van deSociety of Toxicology te Salt Lake City in ds Verenigde Staten bijgewoond.

(dierproeven, alternatieven) heeft in2003 geencursussen/bijeenkomsten bijgewoond die specifiek betrekking hadden opdierproeven/p roefti i eren..

4HMHHHHMI (dierproeven, bescherming) heeft vergaderingen van deNVDEC, van 22 tot en met 24 januari 2003 de Charles River European ShortCourse on Laboratory Animals, van 9 tot en met 13 maart 2003 de 42e jaarlijksebijeenkomst van de Society of Toxicology te Salt Lake City in de Verenigde Staten,op 20 maart 2003 de Data Sciences International: European ECG Telemetry UserGroup Meeting in Terlings Park te Engeland, op 29 oktober de Biotechnischedagen te Lunteren en op 9 en 10 december 2003 de TOX '03, Vision in Businesste Londen, Engeland bijgewoond.

^dierproeven, alternatieven) op 16 januari 2003 dejaarvergadering van de Nederlandse Vereniging voor Toxicologie te Utrecht, op 20maart 2003 het symposium '3V onderzoek' te Utrecht en op 12 december 2003 dejaarvergadering van de Belgische Environmental Mutagen Society te Geel Belgiëbijgewoond.

•̂••••m^ heeft in 2003 geen cursussen/bijeenkomsten bijgewoond diespecifiek betrekking hadden op dierproeven/proefdieren.

<WMHHBfe(dierproeven, bescherming)heeft op 29 oktober de Biotechnischedagen te Lunteren en op 5 en 6 maart het Scanbur Seminar 'Crisis management &Welfare Improvements for Staff and Animals bijgewoond.

_ dierproeven, bescherming) heeft op 20 maart 2003 de DataSciences International: European ECG Telemetry User Group Meeting in TerlingsPark te Engeland en op 29 oktober 2003 de Biotechnische dagen te Lunterenbijgewoond.

- 6 -

Page 8: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

Bijlage 3

Beoordeelde protocollen

In onderstaande lijst zijn alle protocollen vermeld die door de voltallige DECinclusief de art. 14 functionaris beoordeeld zijn. De duur van de proef staat in detitel dan wel in de categorie-indeling vermeld. Ook zijn de eventuele vragen,discussies en voorwaarden vermeld. De adviezen waren uiteindelijk op een naallen positief. Het protocol dat een negatief advies kreeg was protocol 03-15.

Amendement bij protocol: 'A24-monthoral gavage carcinogenicity study withSSSSSS in the W i sta r rat. (02-51 B)

Dosisniveau's zijn verhoogd omdat er geeneffecten te zien waren. Aanpassing van dedosisniveaus komt bij langere studiesvaker voor. Bij de Sprague Dawley rattenwaren de effecten direct manifest. Er wordtmogelijk nog een acuut orale studie metWistar ratten uitgevoerd met een hogeredosis om de kinetiek na enkelvoudigedosering te bepalen.Ongerief: matig (onveranderd)Positief advies naar de vergunninghouderomdat de studie nu beter zal voldoen aande eisen van de FDA.

Amendement 6 to appendix to protocol(in-life phase) 12-month oral toxicitystudy with SSSSSS by daily gavage inthe dog. (02-32B)

De studie was niet goed qua dosissetting.De vrouwtjes zijn afgevoerd. De mannetjesworden nog 6 weken met een hogere dosisbehandeld en er wordt een sperma-analyse gedaan. De helft van demannetjes wordt na 6 weken afgevoerd, derest blijft zitten voor recovery.De sectie moest anders dan in het protocolvermeld toch bij de sponsor wordenuitgevoerd. De DEC van de sponsor ishiermee akkoord gegaan. De DEC-NOTOXBV gaat hier ook mee akkoord gezien hetfeit dat het ongerief voor de dierenhierdoor niet vergroot wordt.Ongerief: Matig (onveranderd)Positief advies naar de vergunninghouder,omdat nu zinvolle informatie verkregen kanworden omtrent dosisselectie voormannetjeshonden voor toekomstigestudies.

- 7 -

Page 9: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

Subacute toxicity study with SSSSSSafter daily oral gavage for 14 days in themouse followed by a 28-day recoveryperfod (03-07).

Ongerief is te laag ingeschat, wordtverhoogd naar matig/ernstig.2a Orbita punctie wordt niet uitgevoerd, inplaats daarvan zal via de vena cavaverbloeding plaatsvinden. Dit levert minderongerief voor de dieren op omdat het vlakvoor het afvoeren van de dieren kangebeuren.In de mainstudie worden alleen vrouwtjesgebruikt omdat dit de meest gevoeligesexe is in dit geval en die moetje danvolgens de richtlijnen gebruiken.Ongerief: Matig/ernstigPositief advies naar de vergunninghouder

Mechanistic study with SSSSSS to gaininsïght in erythema in the dog(dermal/orai) (03-11)

Deze studie is om vast te stellen, welke rolhistamine speelt bij het ontstaan vanroodheid na toediening van teststof. De zinover het guidance document for humaneendpoints moet nog toegevoegd worden.Ongerief: MatigPositief advies naar de vergunninghouder.

Mechanistic study with SSSSSS to gaininsight in erythema in the dog(dermal/dermal) (03-12)

Geen commentaar.Ongerief: Gering/matigPositief advies naar de vergunninghouder

Bioavailability study with an intraveneusinfusion of SSSSSS in the dog(comparison between oral and ivformulation) (03-13)

Geen commentaar.Ongerief: MatigPositief advies naar de vergunninghouder.

Assessment of intravenous tolerance ofSSSSSS in the rabbit after singleadministration. (03-14)

De dieren moeten in de restainer, vandaardat het verwachte ongerief 3 wordt.Ongerief: MatigPositief advies naar de vergunninghouder.

Aanvraag voor uitvoer acute studie terbepaling van de "acute reference dose"naar aanleiding verzoek NederlandseOverheid (03-15)

Deze studie wordt toch uitgevoerd, maarbij een ander laboratorium. De secretarisvan de DEC heeft de sponsor gevraagdom de resultaten van deze test om tekunnen kijken in hoeverre de DEC gelijkhad met het advies dat zij gegevenhebben.Negatief advies naar devergunninghouder.

- 8 -

Page 10: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

Absorption, metabolism and excretion ofSSSSSS in the dog after single oraladministration at 40 mg/kg bw (03-17)

Studie is verschoven naar juli. De hondwordt gebruikt, kan dan vergeleken wordenmet de rat en men heeft de mogelijkheidde resultaten uit de toxiciteitsstudies methonden beter te kunnen verklaren.Rattenstudie is al eerder besproken.Ongerief: MatigPositief advies naar de vergunninghouder.

Fathead Minnow and Zebra Fishcomparative non spawning fish assaywïth SSSSSS and SSSSSS (03-18)

Deze test wordt gedaan in het kader vanhet ontwikkelen van nieuwe testrichtlijnenvoor de OECD en de promotie van een vande studieleiders. Het betreft een test om dehormonale werking van een stofte bepalenop een voordieren, weinig belastendewijze.Ongerief: GeringPositief advies naar de vergunninghouder.

Screening 96-hour acute toxicity in Carpwith SSSSSS (03-19)

Na overleg met de DEC en de studieleideris de volgende procedure vastgelegd.Eerst wordt een studie uitgevoerd metdaphnia en algen. Op basis van dezeresultaten en de gegevens van de sponsorwordt bepaald welke reeks ingezet wordt.Deze kan uit 2-5 groepen bestaan.Ongerief: ernstig, tenzij.Positief advies naar de vergunninghouder.

Pharmacokinetic absorption of SSSSSSafter daily oral administration for 14 daysin the albino new Zealand white rabbit(03-20)

Faeces wordt onderzocht omdat de vorigekeer verkleuringen in de faeces te zienwaren. Bloedafname wordt gedaan doorherhaald prikken bij de konijnen, dit om detijdscurve te volgen.De zin over het guidance document forhumane endpoints is inmiddelstoegevoegd.Ongerief: MatigPositief advies naar de vergunninghouder.

Acute intraveneus abnormal toxicitystudy with SSSSSS in the mouse. (03-22)

Dit protocol is net van de standaardlijstgehaald omdat er allang geen vraag meernaar was, en nu is er al weer de eersteaanvraag. Verder geen commentaar.Ongerief: MatigPositief advies naar de vergunninghouder^

- 9 -

Page 11: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

Assessment of avoidance of beagle dogsfrom granules containing t h ree differenttypes of repellents,(03-26)

De repellents zijn onderzocht en blekenniet toxisch te zijn. Wellicht placebogranules geven om het effect van degranule zelf te bepalen, (Deze bleken nietbeschikbaar.)Ongerief: GeringPositief advies naar de vergunninghouder.

Screening 96-hour acute toxicity in Carp(03-29)

Volgens de vastgestelde procedure wordter eerst een studie uitgevoerd met dapnhiaen algen. Op basis van deze resultaten ende gegevens van de sponsor wordtbepaald welke reeks ingezet wordt. Dezekan uit 2-5 groepen bestaan.Ongerief: ernstig, tenzij.Positief advies naar de vergunninghouder.

Combinatiestudie (28-dagen/reprostudie) met SSSSSS (03-30)

Sponsor heeft problemen met de toxiciteitvan haar stoffen en is hard op zoek naareen vervanging. Zowel algemene toxiciteitals reproductie toxiciteit wordt bij dezestudie onderzocht.Ongerief: matigPositief advies naar de vergunninghouder.

Assessment of contact Hypersensitivityto SSSSSS in the albino guinea pig(maximisation-test) (03-32)

Gevraagd wordt of alle doelen van destudie haalbaar zijn met dit aantal dieren.Er is maar 1 doel, en dit wordt metmeerdere stappen bereikt en dat met eenminimum aantal dieren. Alle dieren eerstinduceren met formaldehyde en daarnaworden de gevoelige dieren met de vochtiggemaakte vezel gechallenced. Er wordendus eigenlijk 2 GPMT's achter elkaargedaan.Er worden 25 dieren gebruikt, er wordtbegonnen met de pilot en daarna wordtdoorgegaan met de hoofdstudie.Ongerief: ernstigPositief advies naar de vergunninghouder.

-10-

Page 12: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

T

Toxicity study with SSSSSS by oralgavage for four cycles followed by a 14-day recovery period in the rat.{03-33)

Bij antikanker medicijnen is het niet vanbelang hoe de dosis bij de dieren zichverhoudt ten opzichte tot de humane dosis,van belang is om het target orgaan vast testellen. Bij de mens wordt gekozen voor dehoogste dosis die de mens kan weerstaan.Deze dosis kan dus hoger zijn dan bij deproefdieren. De dose range finding studiestaat op de standaardlijst.Ongerief: matigPositief advies naar de vergunninghouder.

Acute intraperitoneal abnormal toxicitystudy with SSSSSS in the mouse andguinea pig (03-35)

Assessment of intraveneus tolerance ofSSSSSS in the rabbit after singleadministratie n (03-36)

De toepassing van de stof In de praktijk wasniet duidelijk, behalve dat het een peptide isen zou worden gebruikt om allergischereacties bij de mens te onderzoeken.Toenbekend werd dat de mens oraal blootgesteldwordt en niet intraveneus was er eenvoldoende grote veiligheidsmarge en is hetrapport naar de klant gestuurd.Ongerief: matigPositief advies naar de vergunninghouder.Het aantal dieren is niet exact beschreven inde ICH richtlijnen. De sponsor doet dezestudie al heel lang en beoordeelt ook desystemische toxiciteit, vandaar dat ze 2sexen gebruiken in deze test.Ongerief: matigPositief advies naar de vergunninghouder.

-11-

Page 13: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

Fathead Mtnnow (pimephaies promelas),toxicity test on egg and sac-fry stageswith SSSSSS (semi-static) (03-38)

De studieleider heeft advies gevraagd ofdeze test of dit nu wel of niet onder de WODvalt. De artikel 14-functionaris gaf aan onste wapenen tegen grijs gebied, toch maarvoorleggen aan de DEC. Zolang er nog eendooierzak aanwezig is nemen de vissengeen voedsel op en zijn ze in het larvalestadium.Zodra er geen dooierzak meer aanwezig isworden de vissen geëuthaniseerd.Het besluit van de DEC is dat het niet onderde dierproeven valt omdat de dieren geenongerief kunnen waarnemen gedurende deperiode dat ze in de test zitten engeëuthaniseerd worden. Op het moment datde vissen pijn zouden kunnen voelenworden ze geëuthaniseerd.Ongerief: n.v.t.Positief advies naar de vergunninghouder

-12-

Page 14: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

Combined 3 and 9-month oral gavagetoxicity study wtth SSSSSS followed by a4-week recovery period in beagie dogs.(03-39) enCombined 3 and 9-month oral gavagetoxicity study with SSSSSS followed by a4-week recovery period in Wistarrats.(03-40)

Subacute 28 day oral toxicity study withSSSSSS by daily gavage in the Gottingenminipig. (03-52)

Dit is een nieuw middel tegen de ziekte vanAizheimer, Een minimaal gebruik vanproefdieren heeft de sponsor hoog in hetvaandel staan, daarom is er gekozen voorcombinatiestudies. Het zijn lastige studiesom uit te voeren, maar voor de hoeveelheiddieren is het wel positief. De DEC merkt opdat er veel minder honden zijn dan ratten.Dit klopt, maar door naar individuele dierente kijken verhoogt men de statistische powervan de studie.Is er overwogen om de recovery bij demidden en lage doseringen weg te laten?Echter als er onverwacht grote effectengezien worden bij de hoogste groep en in delagere groepen is geen recovery gedaandan heb je onvoldoende informatie omtrentmate van recovery.Er moet aan de sponsor nagevraagdworden of er wel of niet een recovery moetin de lage en midden doseringen en hoe dedosering zich verhoudt tot de verwachtedosering in de mens. Uiteindelijk is erbesloten om recovery dieren uit de lage enmiddengroep toe te voegen aan de controleen hoogste groep voor interim sectie na 6maanden. De systemische blootstelling bijde hoogste groep zal 450x hoger zijn dan bijde mens.Ongerief: gering tot matigPositief advies naarde vergunninghouderGeen commentaar.Ongerief: Gering/MatigPositief advies naar de vergunninghouder

-13-

Page 15: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

Absorption, distribution, metaboHsm andexcretion of SSSSSS in the female WistarKyoto rat after a single oralor dermal administration - pilot study(03-54)Absorption, distribution, metabolism andexcretion of SSSSSS in the female WistarKyoto rat after a single oral or dermaladministration (03-55)Absorption, distribution, metabolism andexcretion of SSSSSS in the female WistarKyoto rat after a single intraveneusadministration (03-57)

Er moet IV en oraal gedoseerd worden. Dedrie routes worden naast elkaar getest omte bepalen of en wanneer bepaaldeabsorptie/metabolisme routes verzadigdworden. Oraal is ook belangrijk in verbandmet accidentele inname.Ongerief: MatigPositief advies naarde vergunninghouder.

Primary Skin Irritation/Corrosion StudyWith SSSSSS in The Rabbit (03-59)

De DEC vroeg zich af of de gebruiktemethode wel tot abraded skin leid, immersje beschadigt niet tot bloedens toe. Echterhet is voldoende om het stratum corneum tebeschadigen, dan is de beschermende laagvan de huid geopend. Een alternatievescreeningstest is niet zinvol. De teststof zalgeen huidreactie veroorzaken op basis vande beschikbare gegevens. Een negatieve in-vitro test moet toch weer bevestigd wordenin een in-vivo test. De DEC vraagt wardeprocedure is indien er ernstige reactiesoptreden. Er is opgenomen in standaardprocedures bij Notox dat de biotechnicus destudieleider, veterinair en/of de Art 14functionaris inschakelt, en deze bepalensamen wat er gedaan moet worden.Ongerief: MatigPositief advies naar de vergunninghouder.

Buehler test met SSSSSS (03-60) De alternatieve LLNA test is hier geen optiedaar de FDA voor dermale pharmaceutischeproducten nog steeds een Buehler test eist.Ongerief: ErnstigPositief advies naar de vergunninghouder.

Fathead minnow and zebrafish,comparative non-spawning fish assaywith Surface Water and SSSSSS (03-62)

Geen commentaar.Ongerief: GeringPositief advies naar de vergunninghouder.

14-

Page 16: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

Absorption, excretion and metabolism ofSSSSSS in the Seagle dog. (03-63)

Er is een wash out periode van 2 weken enniet 1 week, echter de eerste week isonderdeel van de studie en wordt niet alszodanig benoemd. De informatie van ditsoort cross-over designs worden binnen 1studie gebruikt en dus wordt het ondanks detwee doseerroutes bezien als 1 proef zonderhergebruik.Ongerief: MatigPositief advies naar de vergunninghouder.

Avoidance of Japanese Quail from seedmixed with SSSSSS (03-64)

Omdat de dieren tijdens de studiegeobserveerd moeten worden moetjecholine-esterase remming aan het eindemeten en dan is een mogelijk effect na eeneenmalige opname alweer weg daarom kaner geen ander endpoint genomen worden.Het voer wordt op 2 m2 uitgestrooid wordt.Er wordt meerdere malen een klinischeobservatie gedaan, het gevaar dat dierenheel veel teststof opnemen is hiermee weg,immers de biotechnicus kan tijdig ingrijpen.De klant wilde een hoge concentratieteststof per m2 laten uitstrooien. Na overlegis een nieuwe, lagere, concentratievastgesteld daarmee wordt nu getest, dezeis nog steeds 100 maal hoger dan diegebruikt zal gaan worden in het veld.Ongerief: Ernstig, tenzij.Positief advjes_naar de vergunninghouder.

Zebrafish (Danio Rerio), Early-Life StageToxicity Test With SSSSSS includingtransgenic zebrafish and vitellogenicanalyses (Flow-trough) (03-65).

Geen commentaar.Ongerief: GeringPositief advies naar de vergunninghouder.

-15-

Page 17: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

Toxicity study with SSSSSS by oralgavage for four cycles folfowed by a 14-day recovery period in Beagle dogs(03-56)

Het gedrag van de honden bij deverschillende doses was heel vreemd, bijeen dosis van 1 mg/kg zag men niets en bijeen dosis van 3 mg/kg heel veel klinischesymptomen. De dosis van 2 mg/kg is indeze studie daarom als topdosis genomen.De kinetiek van doses 1 en 3 mg/kg isbepaald. Van de dosis 2 mg/kg is dit nietgedaan omdat deze snel tussendoor isuitgevoerd. Er wordt een kinetiek schemaopgesteld en dit wordt rondgestuurd naardeDEC leden.Verwacht ongerief: gering-matig.Positief advies naar de vergunninghouder,

Assessment of avoïdance of beagle dogsfrom granules containing SSSSSS(03-66)

Geen commentaarOngerief: GeringPositief advies naar de vergunninghouder.

Preparation of rat liver S9-fractionbatches (03-67)

Op verzoek van de Art. 14 functionaris isbekeken of het mogelijk is de dieren voor dedecapitatie onder anaesthesie te brengenmet een COzl Qi mengsel zonder dat dit debruikbaarheid van de S9 fractie schaadt. Uiteen test bleek dat dit kan en daarom wordtdeze procedure opgenomen in hetstandaard protocol.Ongerief:geringPositief advies naar de vergunninghouder.

De overige protocollen van in 2003 gestarte studies stonden op de standaardlijsten zijn derhalve niet apart besproken.

-16-

Page 18: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

Bijlage 4

Aard van de protocollen

A Onderzoek m.b.t. de mens

02 prod./contr./iikinq sera vaccins/biol. producten: 3 studies3 studies Geen toxicologisch onderzoek

03 ontw. geneesmiddelen: 229 studies4 studies geen toxicologisch onderzoek45 studies acuut tox. met letaliteit60 studies overige acuut tox. (geen letaliteit)73 studies sub-acuut tox.4 studies sub-chronisch en chronische tox.8 studies mutageniteitsonderzoek39 studies overige toxiciteitsonderzoek

04

05

prod./contr./ijking qeneesmiddelen: 4 studies1 studie overige acuut tox. (geen letaliteit)3 studies overige toxiciteitsonderzoek

ontw. med. hulpmiddelen/toepassingen: 1 studie1 studie Acuut tox. LD50/LC50

06 prod./contr./ijkinq med. hulpmiddelen/toepassingen: 1 studie1 studie acuut tox. met letaliteit

B Onderzoek m.b.t.

15 agrarische sector: 72 studies16 studies acuut tox. met letaliteit10 studies acuut tox. LD50/LC5025 studies overige acuut tox. (geen letaliteit)13 studies sub-acuut tox.6 studies sub-chronisch en chronische tox.1 studies reproductieonderzoek (segment 1 en III)1 studies overige toxiciteitsonderzoek

-17-

Page 19: JAARVERSLAG 2003 Dierexperimentencommissie NOTOX BV · uitgeoefend ter bij- en nascholing. f^HBHHm^dierproeven, alternatieven, ethiek) heeft onder meer op 16 januari 2003 de Jaarvergadering

16 industrie: 505 studies1 studie geen toxicologisch onderzoek151 studies acuut tox. met letaliteit183 studies overige acuut tox. (geen letaliteit)154 studies sub-acuut tox.9 studies mutageniteitsonderzoek4 studies teratogeniteitsonderzoek (segment II)3 studies overige toxiciteitsonderzoek

19 voed, midd. mens, cons.: 2 studies1 studie acuut tox. met letaliteit1 studie overige acuut tox. (geen letaliteit)

22 stoffen schad. voor milieu: 76 studies71 studies acuut tox. LD50/LC505 studies sub-acuut tox.

D Onderwijs/Training

29 Onderwijs/Training: 2 studies2 studies geen toxicologisch onderzoek

E Wetenschappelijke vraag m.b.t.

37 and, wetenschappelijke vraag: 5 studies5 studies sub-acuut tox.

's Hertogenbosch, 09-04-2004

secretaris voorzitter

-18-