Het voeltheater

OntwerpopdrachtZelf ontwikkeld rijk leermateriaal

De handleiding

Susanne van der WerfVerkorte Deeltijd, 2a

30 oktober 2013

Voelen?Zintuiglijk materiaal legt volgens Maria Montessorie een stevige basis voor wiskunde, geometrie, biologie, aardrijkskunde en kunst. Het nodigt kinderen uit om de werkelijkheid te onderzoeken en kent een enorme populariteit. Bij zintuiglijk materiaal ontstaan er vaak spontaan leeractiviteiten, zoals dingen sorteren op grootte, vorm, gevoel, temperatuur en gewicht.

Een VOELtheater?Dit is theater waar je spannende, verrassende en inspirerende dingen kunt niet kunt zien maar kunt voelen!

Hoe ziet het er uit?Het lijkt net een echt theater met rode gordijnen en gloeiende lampen alleen staan er geen acteurs en actrices op je te wachten maar allemaal materialen.

Materialen?De materialen kun jij als juf verzamelen maar je kunt de kinderen ook zelf dingen laten meenemen. Je kunt werken in een thema, zoals herfst of voeding. Maar je kunt ook vanuit een lerend onderdeel materiaal verzamelen, wanneer je bijvoorbeeld bezig bent met geometrische vormen of gewicht.

Hoe moet ik het voor me zien?Het voeltheater is een theaterplaat van hout die je kunt neerzetten in de klas. In de plaat zitten gaten waar je met je armen doorheen kunt. Je handen komen in bakken terecht met allemaal verschillende materialen. Je kunt niet zien wat het is maar je wilt het natuurlijk wel weten: voelen maar!

En dan?Je kunt er vervolgens heel veel mee doen. Je kunt de kinderen er vrij mee laten spelen. Dan zal het er onder andere om gaan om, datgene wat je voelt, te visualiseren en te raden wat het is. Maar er zijn tal van mogelijkheden om dit uit te breiden. Je kunt alle kanten op met dit rijke en leerzame materiaal.

Zoals?- Kinderen laten tellen hoeveel eenheden ze voelen- De kinderen moeten voelen welke vorm het materiaal heeft en dit

benoemen, bijvoorbeeld driehoek of cirkel- Kinderen materialen laten vergelijken door vragen te stellen als ‘wat

voelt zwaarder, welke is langer, welke is groter’.

- De spreekvaardigheid van de kinderen bevorderen door hen te laten beschrijven wat ze voelen en denken dat het is.

Waarom voelen en niet zien?Kinderen leren door hun al eerder opgedane kennis te activeren en deze vervolgens uit te breiden of aan te passen. Door materiaal niet te laten zien maar te laten voelen wordt er beroep gedaan op de kennis die het kind bezit en geactiveerd bij wat het kind denkt te voelen. Er moeten in de hersenen allemaal keuzes worden gemaakt of iets wel/ niet strookt met wat het kind voelt.

Vinden kinderen het leuk?Het is en blijft heel erg spannend als je iets gaat voelen maar je weet niet wat! Het is voor de kinderen een spel, het is leuk en ondertussen ook ontzettend leerzaam.

GebruiksaanwijzingZet het voeltheater in de klas en kies 2 tot 3 kinderen die er mee mogen spelen. Laat de kinderen de materialen verkennen en laat de leermomenten ontstaan. Als leraar kun je de kinderen ook begeleiden met gerichte opdrachten en vragen over het materiaal. Hierbij kun je natuurlijk mooi differentiëren.

ExtraWerken vanuit een thema. Twee ideeën:

- Herfst. Vul de materiaalbakken met eikeltjes, bladeren, mos en kastanjes. Vragen/ opdrachten: Wat denk je dat je voelt? Hoeveel van elk materiaal is er? Wat weegt meer, het mos of de bladeren? Wat is groter, een eikel of een kastanje? Welke vorm heeft een eikel en welke vorm heeft een kastanje? Omschrijf eens wat je voelt als je het mos in je hand hebt? Wat komt nog meer in je op als je aan herfst denkt?

- VoedingVul de materiaalbakken met bananen, rijst, wortels en chipsVragen/ opdrachten: Wat denk je dat je voelt? Wat weegt zwaar en wat weegt licht? Wat is groot en wat is klein? Wat is dik en wat is doen? Wat is gezond en wat niet? Welke smaak heeft het? Welke kleur heeft het denk je? Kun je nog meer dingen bedenken die gezond of ongezond zijn? Wat vind jij lekker en geen lekker eten?