HET VBO ZET DE AGENDA

WAT WE VOOR ONZE BEDRIJVEN EN SECTOREN REALISEERDEN IN 2018

VOORWOORD....................................................................................03

TIEN SLEUTELTHEMA’S IN 2018 ...............................04

1. ARBEIDSDEAL ...................................................................................... 04 2. ENERGIEPACT ....................................................................................... 06 3. BREXIT - ECONOMISCH

PARTNERSCHAP EU-JAPAN .........................................................084. BIBC ................................................................................................................10 5. DIGITALE AGENDA ............................................................................... 12 6. ZWARE BEROEPEN .............................................................................14 7. DIGITALE BELASTING ........................................................................16 8. GDPR .............................................................................................................189. MOBILITEITSBUDGET .......................................................................2010. CONCURRENTIEVERMOGEN ....................................................... 22

HET VBO, ONTMOETINGSPLAATS BIJ UITSTEK VOOR BINNENLANDSE EN BUITENLANDSE BESLISSERS ......................................24

COMMUNICATIE EN EVENTS.........................................26

PUBLICATIES .......................................................................................................26

ONLINE-COMMUNICATIE ............................................................................ 27

EVENTS..................................................................................................................28

OP DE AGENDA IN 2019 .......................................................30

HET VBO, DÉ STEM VAN DE ONDERNEMINGEN IN BELGIË .......................................31

HET VBO, LEDEN-FEDERATIES ................................. 32

3

Pieter TimmermansGedelegeerd bestuurder

Bernard GilliotVoorzitter

VOORWOORD

BOUWEN ÉN AFWERKENWe leven en werken met zijn allen nog

altijd in één van de meest welvarende landen van de wereld, waar iedereen ook deelt in de welvaart. Die welvaart valt niet als manna uit de hemel. Ze is het resultaat van hard werken, durven, engagement en een continu streven van de ondernemers naar beter binnen alle domeinen van onze maatschappij. Het VBO, als stem van meer dan 50.000 ondernemingen en 40 toonaangevende sectorfederaties in dit land, engageert zich elke dag opnieuw voor een ondernemersvriendelijk klimaat. Want ondernemen zorgt voor economische groei, jobs en daaruit voortvloeiend inkomen en koopkracht.

De voorbije jaren bouwde de regering onder impuls van onder meer het VBO een aantal fundamenten uit voor een duurzame economische groei. Met effect, zo bewijzen de 160.000 jobs die in drie jaar tijd werden gecreëerd, de daling van onze absolute loonkostenhandicap, de beheersing van de arbeidskosten en de hervorming van de vennootschapsbelasting.

Kortom, de ruwbouw staat er, maar nu moeten de handen uit de mouwen voor

de afwerking. Zo focust het VBO op een aantal thema’s die ondanks de – relatieve – vooruitgang hoog op de agenda blijven staan van ondernemend België. Hoe vermijden we een dodelijk verkeersinfarct en garanderen we dat er in 2025 voldoende en betaalbare energie beschikbaar zal zijn? In welke mate wordt de arbeidsdeal meer dan een catalogus van goede intenties? Kan onze arbeidsmarkt flexibeler? Durven we sleutelen aan de bestaande modellen van werkloosheidsuitkering en anciënniteitsverloning? Hoe snel en doordacht wordt het investeringspact uitgerold? Kijken we over de grenzen, dan streven we met alle actoren naar stabiele handelsrelaties, met op kop een voor onze bedrijven en mensen zo pijnloos mogelijke Brexit.

Het is onze rol om samen met de ondernemers constructief te zijn en te blijven, ook in moeilijke tijden. Om bruggen te slaan tussen de economische, sociale, academische en politieke stakeholders van het land. Om visies en standpunten op één lijn te krijgen, in het belang van de welvaart van iedereen, vandaag en morgen.

Laat u inspireren door de thema’s op de volgende pagina’s. Topics waar het VBO in 2018 op werkte en waarop het, samen met u, ook in 2019 wil voortbouwen.

4

24 JULI 2018De federale regering rondt de arbeidsdeal af. Een rist beleidsmaatregelen om het aantal openstaande vacatures terug te dringen. Een must als je weet dat tijdens de eerste jaarhelft van 2018 meer dan 145.000 vacatures niet ingevuld raakten. De vacaturegraad bedraagt 3,5%. Anders gezegd, per 1.000 banen blijven 35 vacatures open.

1. ARBEIDSDEAL

NAAR SIGNIFICANT MINDER OPENSTAANDE VACATURES

5

De maatregelen komen tegemoet aan de mismatch die het VBO al enkele jaren onder de aandacht brengt met onder meer het project ‘Young Talent in Action’. De Arbeidsdeal maakt werk van een versterkte degressiviteit van de werkloosheidsuitkering. Dat is een belangrijke hefboom om de werkloosheidsval tegen te gaan.

Werkzoekenden worden met een premie aangespoord om een opleiding te volgen richting een knelpuntberoep. Zo slaan we twee vliegen in een klap: meer tewerkstelling in die sectoren die écht nood hebben aan specifieke vaardigheden. En de opgeleide werkzoekenden zullen sneller een job vinden. Ook de aanpassing van het scholingsbeding is een goede zaak. Werkgevers die opleidingen geven zullen hun werknemers immers langer in dienst kunnen houden.

Het VBO is tevreden met de maatregelen maar dringt er op aan dat na de verkiezingen van 2019 opnieuw moet worden gewerkt op een dubbel spoor. Enerzijds moet de historische loonkostenhandicap verder worden afgebouwd. Anderzijds moeten nieuwe arbeidsmarktmaatregelen worden ingevoerd die het werken voor jongere en oudere werknemers én werkgevers voordeliger maken.

145.000 openstaande vacatures in 2018.

Pieter Timmermans over de arbeidsmarkt op YouTube

MEER INFORMATIE www.vbo.be/actiedomeinen/arbeidsmarkt--werkgelegenheid

6

30 MAART 2018De federale regering keurt het energiepact goed, ‘rekening houdend’ met de federale engagementen die diezelfde dag worden aangegaan met betrekking tot de invoering van een energienorm, de invoering van een capaciteitsvergoedings-mechanisme (voor elektriciteit), de oprichting van een federaal energiecomité (monitoringcomité), maatregelen m.b.t. de offshore-windmolens en de opstelling van het Nationaal Energie- en Klimaatplan. Inclusief een verdeling van de inspanningen tussen entiteiten.

2. ENERGIEPACT

HET ENERGIEPACT: EERSTE STAP NAAR EEN DUIDELIJK EN STABIEL KADER?

7

Het pact van de ministers van Energie komt tegemoet aan de behoefte van de marktspelers om over een helder kader te beschikken, onder andere voor investeringen. Echter is het zo dat het pact de nagestreefde doelstellingen niet voldoende helder en concreet definieert en op tal van punten vaag blijft. Er werd voldoende tijd noch voldoende afstand genomen om een denkoefening ten gronde te voeren over het in te voeren systeem. In de meeste gevallen is het gevolg dan ook dat huidig beleid en bestaande mechanismen gewoon worden doorgetrokken. De impact van het pact werd niet doorgerekend. Nochtans is een dergelijke impactanalyse noodzakelijk om aan te tonen dat een evenwicht wordt bereikt tussen de drie grote doelstellingen die ieder energiebeleid moet nastreven: bevoorradingszekerheid, de kosten van het energiestelsel zo laag mogelijk houden en onze milieuverbintenissen nakomen (uitstoot van broeikasgassen en luchtvervuiling). Het pact moet ook de economische bedrijvigheid in ons land ondersteunen.

België werkt momenteel aan zijn Nationaal Energie- en Klimaatplan dat de bouwstenen van het energiebeleid weer op de agenda plaatst, niet alleen in dit jaareinde maar ook voor de volgende regering.

MEER INFORMATIE www.v bo.be/actiedomeinen/energie-mobiliteit--milieu

Visienota

Belgisch Interfederaal Energiepact

Een gemeenschappelijke visie voor de energietransitie

Eerste opmerkingen

Januari 2018

vbo.be/publicaties

Het energiepact van de regering definieert de doelstellingen niet voldoende helder en concreet.

8

26 OKTOBER 2018Het VBO ontvangt Michel Barnier, EU-hoofdonderhandelaar voor de Brexit. De Belgische bedrijven zijn ongerust. Immers, uit verschillende studies blijkt dat België zich in de kopgroep bevindt van EU-landen die mogelijk het zwaarst getroffen worden door de Brexit.

Het sluiten van een terugtrekkingsakkoord blijft de eerste prioriteit voor de Belgische ondernemingen. Zo wordt het ‘cliff-edge Brexit’-scenario geen waarheid − waarbij de Britten de EU zouden verlaten zonder scheidingsakkoord, zonder overgangsperiode en zonder uitzicht op een duurzame handelsrelatie met de EU. Daarna moeten de onderhandelingen opgestart worden voor de toekomstige relatie waarbij de handel tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk optimaal wordt gefaciliteerd, en tegelijkertijd wordt gewaakt over de werking van de Europese interne markt.

Voor het VBO is een scenario zonder akkoord onaanvaardbaar. Toch roepen we de Belgische ondernemingen op zich actief op die mogelijkheid voor te bereiden. De ‘Brexit Impact Scan’ geeft een overzicht van de voorbereidingen die bedrijven kunnen doen, van de gevolgen in geval van een ‘cliff-edge Brexit’ en tips om de impact ervan te beperken.

Ondertussen nadert 29 maart 2019 – de datum waarop de Britten de EU verlaten – met rasse schreden. Een ‘no-deal’ is geen optie. De noodzaak om de onderhandelingstermijn te verlengen en zo dus de Brexit uit te stellen, groeit. Al was het maar om te vermijden dat alle zekerheden wegvallen voor de bedrijfswereld.

3. BREXIT

DEAL IS EEN MUST! BEDRIJVEN HEBBEN NOOD AAN ZEKERHEID

9

#15

GRENZEN SLUITEN BETEKENT EINDE JOBCREATIE! – DIDIER REYNDERS p. 22

HANDELSAKKOORDEN –MYTHES VS. REALITEIT p. 16

DE VOORDELEN VAN VRIJHANDEL – KENT U ZE? p. 12

VBO REFLECTTrimestriële uitgave van het Verbond van Belgische Ondernemingen

STEUN VRIJHANDELKIES VOOR GROEI

5 NOVEMBER 2018De commissie Internationale handel van het Europees Parlement keurt de economische partnerschapsovereenkomst tussen de Europese Unie en Japan goed.

Het gefinaliseerde handels akkoord, ondertekend op 17 juli 2018, geeft de Europese prioriteiten voor de onderhandelingen goed weer. Het VBO engageert zich actief voor de internationalisering van de Belgische ondernemingen. In het licht van de wereldwijde opstoot van protectionisme, zijn wij uitdrukkelijk voorstander van een Europese Unie die ambitieuze, vooruitstrevende en evenwichtige handelsakkoorden sluit met haar hechte partners. Onze kleine en grote ondernemingen, die openstaan voor de wereld, zullen daar als eerste de vruchten van plukken.

ECONOMISCH PARTNERSCHAP EU-JAPAN

Vrijhandelsakkoorden zijn cruciaal voor onze open economie die voor meer dan 80% afhangt van de buitenlandse handel.

‘Harde Brexit’ betekent verlies van meer dan 42.000 banen in België.

vbo.be/publicaties

MEER INFORMATIE www.vbo.be/actiedomeinen/internationaal

MEER INFORMATIE www.vbo.be/actiedomeinen/europa

Pieter Timmermans

over de Brexit op YouTube

10

27 APRIL 2018De federale ministerraad keurt het wetsontwerp goed dat een Brussels International Business Court (BIBC) moet oprichten, een Engelstalige rechtbank voor internationale handelsgeschillen in Brussel. Dergelijke internationale handelsrechtbanken of ‘commercial courts’ bestaan al in London, Dublin en Singapore of worden actief voorbereid. In Amsterdam bijvoorbeeld.

Met de sterke groei van de internationale handel en de onstuitbare opmars van het Engels als voertaal van het internationale zakenleven stijgt ook de vraag naar gespecialiseerde kennis voor de beslechting van internationale handelsgeschillen. Met het BIBC speelt België daar sterk op in. De Brexit speelt niet in de kaart van London als forum. Dat is een goede zaak voor Brussel dat zich kan opwerpen als internationaal centrum voor geschillenbeslechting. Op 1 januari 2020 zou het BIBC operationeel worden.

De sterke troeven van het BIBC zijn:1. Engels is de voertaal. Nu communicatie in veel grote ondernemingen

steeds vaker in het Engels verloopt en internationale contracten vaak uitsluitend in het Engels zijn opgesteld, is het logisch dat een geschil ook in het Engels kan worden beslecht. Op die manier worden vertaalkosten vermeden en de communicatie met buitenlandse hoofdkwartieren gestroomlijnd.

4. BIBC

KRACHTIGE IMPULS VOOR JUSTITIE EN ECONOMIE

11

2. Het BIBC is een vrijwillige rechtbank. Ondernemingen krijgen, voor zover het een internationaal geschil betreft, de mogelijkheid om, in onderling akkoord, hun zaak door een gespecialiseerde rechtbank te laten beslechten. Het BIBC doet op geen enkele manier afbreuk aan de bevoegdheden van de klassieke rechtbanken. Ook arbitrage en bemiddeling blijven als bijkomend instrument bestaan.

3. De rechters worden gekozen door een onafhankelijke selectiecommissie, die onder meer bestaat uit experts van divers pluimage. Het is geenszins de bedoeling om de onafhankelijkheid van de magistratuur ter discussie te stellen.

4. Dankzij de combinatie van internationaal gerenommeerde experts en hoge Belgische magistraten zal het BIBC snel grote expertise verwerven in complexe internationale handelsgeschillen. Voorspelbare, snelle en deskundige rechtspraak in internationale handelszaken verhoogt de aantrekkelijkheid van België bij internationale investeerders.

MEER INFORMATIE www.vbo.be/actiedomeinen/recht--justitie

#18

BIBC BRUSSEL NA PARIJS, DUBAI, LONDEN, … p. 10

HANDEL IS ONDERNEMEN IEDEREEN GELIJK VOOR DE WET p. 8

“EEN LASAGNE VAN TAKSEN” JEAN EYLENBOSCH, CAPTAIN OF INDUSTRY p. 24

VBO REFLECTInspirerende publicatie van het Verbond van Belgische Ondernemingen

RECHT

VOORONDERNEMERS

vbo.be/publicaties

Brussel kan zich opwerpen als internationaal centrum voor geschillenbeslechting.

Philippe Lambrechtover BIBC op

YouTube

12

8 MEI 2018Het VBO nodigt minister van Digitale Agenda Alexander De Croo uit voor het Strategisch Comité. Het ideale moment om de Digitale Agenda 2.0 te lanceren. Daarin analyseren we de ‘as is’-stand van zaken van de digitalisering bij de federale overheid. En doen we aanbevelingen waar het beter kan.

Zoals elke omwenteling brengt ook de digitalisering uitdagingen maar ook grote opportuniteiten met zich mee. Om die opportuniteiten optimaal te benutten, is het belangrijk dat alle actoren (overheden, bedrijven en burgers) zich niet blindstaren op de bedreigingen, maar de digitalisering actief omarmen en resoluut kiezen voor de opportuniteiten.

5. DIGITALE AGENDA

VBO LANCEERT DIGITALE AGENDA 2.0

13

Juli 2018

Digitale Agenda 2.0

Onze visie benadert de digitalisering vanuit drie invalshoeken: het ecosysteem, de technologie en de output.

De vijf belangrijkste aanbevelingen die we formuleren zijn:1. Maak alle interacties tussen overheidsdiensten en bedrijven digitaal

mogelijk tegen 2025. Hiervoor zijn een officiële mailbox en betrouwbare en up-to-date digitale ondernemingsdata onontbeerlijk. Verplicht bovendien de elektronische facturatie aan de (federale) overheid tegen 2020.

2. Ontwikkel een wetgevend en fiscaal klimaat dat de digitale economie ondersteunt. Schaf alle lokale, provinciale en regionale belastingen op telecominfrastructuur af en voorzie stralingsnormen die niet verder gaan dan de aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie en de Europese Gemeenschap zodat investeren in telecominfrastructuur aantrekkelijker wordt.

3. Maak het mogelijk om, eenvoudig en zonder zware procedures of meerkost, af te wijken van de klassieke arbeidstijdregeling. Bijvoorbeeld door het vetorecht van de vakbonden in te perken en toe te laten dat er op vrijwillige basis afspraken worden gemaakt met werknemers.

4. Richt zoals het Verenigd Koninkrijk één federale raad op die de impact en opportuniteiten van artificiële intelligentie op een ambitieuze maar verantwoordelijke manier analyseert en stimuleert. Ga ook voor effectief werkzame toepassingen van blockchaintechnologie en blijf niet hangen in proeftuin projecten.

5. Stimuleer jongeren om voor STEM-studierichtingen (Science, Technology, Engineering en Mathematics) te kiezen. Voorzie tijdig nieuwe opleidingen rond belangrijke nieuwe technologieën en rol duaal leren verder uit in het hoger onderwijs.

Digitaal Platform van het VBO

Het Belgische e-bbp kan zo’n 12% groeien als Europa evolueert naar een eengemaakte digitale markt.

MEER INFORMATIE www.vbo.be/actiedomeinen/economie--conjunctuur

vbo.be/publicaties

14

7 NOVEMBER 2018De sociale partners bereiken in de Nationale Arbeidsraad (NAR) geen akkoord over de zware beroepen. De standpunten liggen te ver uit elkaar. De basisfilosofie van het VBO is eenduidig: om de pensioenen in de toekomst te kunnen blijven betalen, moeten we eerst algemene hervormingen uitwerken. Pas nadien kunnen we spreken over een beperkt aantal uitzonderingen.

6. ZWARE BEROEPEN

WATER TUSSEN SOCIALE PARTNERS TE DIEP

15

MEERPERSPECTIEF

WERKEN...LANGER

#16

MET MEER LANGER WERKEN ZIN OF ONZIN? p. 04

SWOT CAFETARIAPLAN LOON À LA CARTE p. 12

“DIGITALISERING DÉ UITDAGING? FOUT!” JOHAN THIJS, TOPMAN KBC p. 36

VBO REFLECTInspirerende publicatie van het Verbond van Belgische Ondernemingen

Ondanks dit principiële uitgangspunt spraken het VBO en de andere werkgeversorganisaties constructief met de vakbonden over een lijst met criteria voor zwaar werk. Tijdens die besprekingen inspireerden de werkgeversorganisaties zich op de principes waarover de regering en de sociale partners het eerder eens werden in het Nationaal Pensioencomité.Door de heel hoge verwachtingen die de ontwerplijst bij de publieke sector had gewekt, zaten de sociale partners in een bijzonder moeilijke situatie. Tegelijk groeide bij de werkgevers de vrees dat het voorstel zou uitmonden in een uitgebreid en complex systeem. De criteria die de vakbonden voorstelden, dekten immers een grote meerderheid van de arbeiders, niet alleen de uitzonderingen. Het eindresultaat dreigde dus een brede lijst met criteria te worden. Bovendien werd het risico op geschillen wegens discriminatie te groot. Een bezorgdheid die ook de Raad van State uitte.

Zo kwam na drie jaar gesprekken en onderhandelingen een einde aan de pogingen van de sociale partners om het systeem van zware beroepen in te vullen. Het verschil in visie was niet overbrugbaar. De bal ligt nu opnieuw in het kamp van de politiek.

Trouwens, een té uitgebreide regeling rond zware beroepen zou alle voorbije inspanningen rond langer werken tenietdoen. Bovendien moet het systeem billijk zijn voor alle werkenden: zelfstandigen, ambtenaren en werknemers. Dat lukt niet binnen het kader dat door de federale regering werd uitgetekend

1% tot 4% van de werknemers oefent een zwaar beroep uit dat vroeger pensioen verantwoordt (Europese Commissie).

MEER INFORMATIE www.vbo.be/actiedomeinen/pensioen--vergrijzing

vbo.be/publicaties

16

4 OKTOBER 2018Het VBO publiceert zijn trimestriële uitgave REFLECT met als thema ‘Van fiscale depressie naar digitale welvaart’. De belasting van de digitale economie is een complex onderwerp. Immers, dé digitale economie ‘as such’ bestaat niet. Airbnb baat geen enkele B&B uit, Uber bezit geen enkele taxi … toch zijn die ondernemingen wereldwijd miljarden dollars waard. De vraag luidt dan ook ‘Hoe belast je die ondernemingen?’

7. DIGITALE BELASTING

NIET MÉÉR BELASTEN, MAAR BETER!

17

NAAR DIGITALEWELVAART

#17

NIET MÉÉR BELASTEN, MAAR BETER! p. XX

GOOGLES, FACEBOOKS, SPOTIFY’S VAN EIGEN BODEM p. XX

“PAPIER IS TERUG” DENIS GEERS, CEO GRAPHIUS GROEP p. XX

VBO REFLECTInspirerende publicatie van het Verbond van Belgische Ondernemingen

De huidige regels van toepassing op bedrijven die hun producten, services of kennis via de traditionele hefbomen vermarkten, bieden te vaak te weinig aanknopingspunten om de bedrijven in de digitale economie te belasten. Bepaalde inkomsten of winsten zijn immers ‘staatloos’ geworden. Sommige activiteiten gebeuren 100% online. Anders gezegd, de locatie of het land waar de toegevoegde waarde wordt gecreëerd, wordt irrelevant als belastingsmaatstaf. De nationale en internationale fiscale regels zijn niet op die nieuwe wereld voorbereid, noch erop afgestemd.

Zonder aanpassingen kunnen we onze fiscale wetgeving nooit definitief de 21ste eeuw binnenloodsen. Bovendien mogen we het echte doel niet voorbijschieten. Het heeft geen zin om méér te belasten door bovenop de vennootschapsbelasting een nieuwe belasting in het leven te roepen. Doel is wel beter te belasten door de taart van de vennootschapsbelasting internationaal anders en op een billijkere manier tussen de landen te verdelen. Een Europese kortetermijnoplossing – die de terechte OESO-filosofie niet volgt – kan niet de bedoeling zijn. Bovendien moet de ontwikkeling van de digitale economie in België alle kansen krijgen om meer welvaart te creëren, zonder echter de eerlijke concurrentie met de klassieke economie te ondermijnen.

MEER INFORMATIE www.vbo.be/actiedomeinen/vbo-onderneemt

vbo.be/publicaties

Steeds meer inkomsten of winsten worden ‘staatloos’ en gebeuren 100% online.

Jean Baetenover digitale belasting

op YouTube

18

25 MEI 2018De Algemene Verordening Gegevensbescherming (GDPR) treedt in werking. Die nieuwe Europese regelgeving legt de ondernemingen strengere verplichtingen op inzake privacybescherming.

8. GDPR

MONSTER VAN LOCH NESS OF SOCIALE UITDAGING?

19

Een uitdaging van formaat! Het standpunt van het VBO is genuanceerd: de GDPR betekent een enorme workload voor de ondernemingen, maar bevestigt ook het grote belang van persoonsgegevens voor alle ondernemingen actief in de digitale economie.

Belgische ondernemingen moeten kunnen aantonen dat ze de persoonsgegevens waarover ze beschikken, rechtmatig verwerken. De nieuwe Europese verplichtingen verschillen niet zo sterk van onze eigen privacywetgeving van 8 december 1992, maar door de mogelijke sancties en de controlebevoegdheid van een nieuwe Gegevensbeschermingsautoriteit moeten de maatregelen nog strikter worden toegepast.

Ondernemingen nemen de nieuwe regels ernstig. Dat is een teken van engagement, respect en een voortschrijdende mentaliteit en draagt bij tot het imago van die ondernemingen. Het toont ook aan dat het van kapitaal belang is om een evenwicht te vinden tussen de economische belangen van de bedrijven bij het verwerken van persoonsgegevens en het fundamenteel recht op privacy van de betrokken personen.

Nieuwe regelgeving afdwingbaar vanaf 25 mei 2018Van toepassing op alle ondernemingen in de EU

Strenge boetes bij inbreuk

DATA PROTECTIONDe gevolgen van de nieuwe algemene verordening gegevensbescherming voor ondernemingen toegelicht

MEER INFORMATIE wwww.vbo.be/actiedomeinen/ethiek--maatschappelijke-verantwoordelijkheid

vbo.be/publicaties

Het is van kapitaal belang om een evenwicht te vinden tussen de economische belangen en het recht op privacy.

20

26 JULI 2018De ministerraad keurt het mobiliteitsbudget goed, de eerste maatregel in het kader van de arbeidsdeal. Doel? Het woon-werktraject optimaliseren zonder de bedrijfswagen te bannen, en dat door in te zetten op verschillende vormen van vervoer. Het budget dient als aanvulling of alternatief voor de werknemer die een flexibelere mobiliteit wenst. Zo kan hij of zij kiezen voor een goedkopere en milieuvriendelijkere wagen en het vrijgekomen budget gebruiken voor een treinabonnement of een fiets.

9. MOBILITEITSBUDGET

MEER KEUZEVRIJHEID VOOR WERKGEVERS ÉN WERKNEMERS

21

Het idee van een mobiliteitsbudget is niet nieuw. Bij het afsluiten van het Interprofessioneel Akkoord 2017-2018 (IPA) spraken de sociale partners al af om een voorstel te formuleren. Dat resulteerde in een gezamenlijk advies van Nationale Arbeidsraad in april 2017. Het VBO was al langer vragende partij en nam het concept op in de mobiliteitsvisie die het in 2016 lanceerde.

Het concept ‘keuzevrijheid’ staat centraal in het voorstel van de federale regering. De werkgever is niet verplicht om een mobiliteitsbudget te geven, en de werknemer is niet verplicht om het te aanvaarden. Het is bovendien toegankelijk voor werknemers zonder bedrijfswagen, maar die wel recht hebben op zo’n auto. Via het mobiliteitsbudget kan de werknemer beslissen om zijn wagen in te ruilen via een driepijlersysteem: (1) een andere, milieuvriendelijkere bedrijfswagen, (2) de financiering van duurzamere vervoersmiddelen (fiets, tram, trein, bus, deelsystemen, carpooling …) zonder sociale en fiscale lasten en (3) een restsaldo in cash, dat zal worden onderworpen aan een bijzondere voorheffing sociale zekerheid. De huidige behandeling van de bedrijfswagen verandert niet.

Zonder tegenbericht treedt het mobiliteitsbudget begin 2019 in werking. VBO-enquête n.a.v. de week van de mobiliteit

Belgische files kosten zo’n 8 miljard euro/jaar (1 tot 2% van het bbp) en de Belg staat elk jaar meer dan een volledige werkweek (44 uur) in de file.

MEER INFORMATIE www.vbo.be/actiedomeinen/energie-mobiliteit--milieu

vbo.be/publicaties

22

22 MAART 2017De hervormde loonnormwet wordt gepubliceerd. Die werd al een eerste keer door de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) toegepast in de aanloop naar de IPA-onderhandelingen voor 2017-2018. Dat leverde een maximale marge voor loonkostenontwikkeling op van 0,9 tot 1,2%. De IPA-onderhandelingen voor 2017-2018 klopten af op een maximale reële loonstijging van 1,1%.

Door de gematigde ontwikkeling van de cao-loonstijgingen en de inwerkingtreding van 2de fase van de taxshift (januari 2018) zou de absolute loonkostenhandicap van de Belgische bedrijven t.o.v. onze drie grote buurlanden verder afnemen tot zo’n 11%, t.o.v. 17,3% in 2013. Er is dus een zekere verbetering merkbaar. Maar een absolute loonkostenhandicap van 11% zet nog altijd een grote rem op de competitiviteit van onze bedrijven.

De nieuwe wet vraagt de sociale partners om de precieze omvang van die absolute (c.q. historische) handicap vast te leggen. Probleem is dat de vakbonden pleiten om die handicap te corrigeren voor de arbeidsproductiviteit. Zo’n correctie brengt heel wat methodologische en inhoudelijke problemen met zich mee. De CRB stelde in het voorjaar een aantal pistes voor om die problemen te ondervangen. Er werd echter geen compromis gevonden.

10. CONCURRENTIEVERMOGEN

LOONKOSTENHANDICAP VERDER AFBOUWEN

23

Wel is het voorbije jaar de methode vastgelegd om uit de vooruitzichten van de vier instituten (EC, OESO, Centrale Banken en Nationale Planningsinstituten) voor de drie buurlanden, één centraal vooruitzicht te distilleren. De twee uiterste vooruitzichten worden weggelaten en er wordt een gemiddelde genomen van de twee resterende. Op basis van dat gemiddelde kan de volgende maximale marge voor loonkostenontwikkeling eenduidig worden berekend.

Het is nu (eind 2018) dus uitkijken naar het Technisch Verslag van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven over de maximale marges voor loonkostenontwikkeling in 2019-2020. Dat verslag wordt wellicht pas gepubliceerd begin januari 2019.

Omdat er nog altijd een absolute loonkostenhandicap van 11% bestaat en het economisch klimaat uiterst onzeker blijft, is een gematigde loonkostenontwikkeling in de komende jaren nog altijd noodzakelijk.

De historische loonkostenhandicap bedraagt nog altijd zo’n 11%.

MEER INFORMATIE www.vbo-feb.be/actiedomeinen/economie--conjunctuur

24

• Zijne Majesteit de Koning n.a.v. twee werkbezoeken op het VBO, over de energieproblematiek enerzijds en de economische conjunctuur anderzijds;

• Hare Majesteit de Koningin n.a.v. The Global Goals For Sustainable Development (SDG’s);

• Sheikh Tamim bin Hamad Al Thani, de emir Van Qatar n.a.v. het Qatar Business Forum;

• Jin Liqun, voorzitter van de Aziatische infrastructuurinvesteringsbank;

• Isabelle Kocher, directeur-generaal van Engie;• Ronald J. Gidwitz, ambassadeur van de Verenigde

Staten in België;• Michel Barnier, EU-hoofdonderhandelaar van

de Brexit;• Emmanuel Macron, president van Frankrijk, in Gent; • Frans Timmermans, Nederlands diplomaat,

Eurocommissaris en eerste vicevoorzitter van de Europese Commissie, n.a.v. de European Business Summit;

HET VBO

ONTMOETINGSPLAATS BIJ UITSTEK VOOR BINNENLANDSE EN BUITENLANDSE BESLISSERS

Het hele jaar door ontvangt het VBO vooraanstaande binnen- en buitenlandse decision makers. In 2018 verwelkomden we:

25

• Mario Draghi, voorzitter Europese Centrale Bank;

• Herman Van Rompuy, voormalig voorzitter van de Europese Raad, n.a.v. de uitreiking van de Herman Van Rompuy scholarship;

• Belgische toppolitici, zoals premier Charles Michel, Alexander de Croo, Kris Peeters, Didier Reynders en Wouter Beke.

26

MET DE MEDEWERKING VAN

B4.0

VE

RA

ND

ER

EN

DIG

ITA

LISE

RIN

G, N

IEU

WE

TE

CH

NO

LOG

IE,

MIL

LEN

NIA

LS …

UW

BU

SIN

ESS

MO

DE

L?

WA

T W

OR

DT

DU

UR

ZA

ME

VE

RA

ND

ER

ING

, WA

T IS

EE

N H

YP

E?

ME

T W

ELK

E 'G

RE

EN

FIE

LDS'

ZIJ

N B

ELG

ISC

HE

B

ED

RIJ

FSLE

IDE

RS

VAN

DA

AG

BE

ZIG

?

BU

SIN

ESS

4.0

KEYNOTES

FEB-VBO_Business4.0_NL.indd 1 21/02/18 17:04

MEERPERSPECTIEF

WERKEN...LANGER

#16

MET MEER LANGER WERKEN ZIN OF ONZIN? p. 04

SWOT CAFETARIAPLAN LOON À LA CARTE p. 12

“DIGITALISERING DÉ UITDAGING? FOUT!” JOHAN THIJS, TOPMAN KBC p. 36

VBO REFLECTInspirerende publicatie van het Verbond van Belgische Ondernemingen #18

BIBC BRUSSEL NA PARIJS, DUBAI, LONDEN, … p. 10

HANDEL IS ONDERNEMEN IEDEREEN GELIJK VOOR DE WET p. 8

“EEN LASAGNE VAN TAKSEN” JEAN EYLENBOSCH, CAPTAIN OF INDUSTRY p. 24

VBO REFLECTInspirerende publicatie van het Verbond van Belgische Ondernemingen

RECHT

VOORONDERNEMERS

#15

GRENZEN SLUITEN BETEKENT EINDE JOBCREATIE! – DIDIER REYNDERS p. 22

HANDELSAKKOORDEN –MYTHES VS. REALITEIT p. 16

DE VOORDELEN VAN VRIJHANDEL – KENT U ZE? p. 12

VBO REFLECTTrimestriële uitgave van het Verbond van Belgische Ondernemingen

STEUN VRIJHANDELKIES VOOR GROEI

Instituut van de Bedrijfsrevisoren

Koninklijk Instituut

Belgische vereniging van beursgenoteerde vennootschappen VZW

informatie en informatie inzake

diversiteit

Toelichting voor Belgische vennootschappen

Juli 2018

Digitale Agenda 2.0

VBO-magazine REFLECT, dé referentie voor decision makersHet VBO-magazine REFLECT wordt gelezen door méér dan 15.000 mensen op C-niveau. In 2018 behandelde REFLECT de thema’s ‘Langer werken, meer perspectief’, ‘Van fiscale depressie naar digitale welvaart’ en ‘Recht voor ondernemers’.

Keynotes ‘Business 4.0 – Ondernemen in de vierde dimensie’Business 4.0 is geen trendy hype, maar businessharde realiteit. Net zoals nieuwe technologie en het internet der dingen een revolutie ontketenden in de productie (Industrie 4.0), moeten ook de andere schakels in de businessketen (HR, R&D, legal, sales en marketing, …) zich heruitvinden. Zes topbedrijven getuigen inspirerend over hun omwenteling in de Keynotes ‘Business 4.0’.

Brochure ‘Niet-financiële informatie en informatie inzake diversiteit’Een leidraad voor vennootschappen die onder het toepassingsgebied van de wet van 3 september 2017 vallen of die er vrijwillig aan willen beantwoorden.

Brochure ‘Digitale agenda 2.0’De visienota benadert de digitalisering vanuit drie invalshoeken: het ecosysteem, de technologie en de output. En bundelt de aanbevelingen van het VBO inzake de digitalisering naar de federale overheid.

Paper ‘Brexit: scheiden doet lijden’ Twee jaar na het referendum over het Britse lidmaatschap van de Europese Unie blikt het VBO terug op het referendum, schetst het een stand van zaken van de daaropvolgende twee jaar en schuift het de prioriteiten van de werkgevers voor de toekomst naar voren.

COMMUNICATIE EN EVENTS

PUBLICATIES

27

Houd de vinger aan de pols met de VBO RADAR app!De VBO RADAR biedt inkijk in alle actuele socio-economische indicatoren voor België in een Europese context. Beschikbaar in Google Play en App Store.

www.vboradar.be

Groeiend bereik via social media: LinkedIn VBO-FEBFacebook VBO-FEB Twitter @VBOFEB

SOCIAL MEDIA

www.vbo.beDe VBO-website brengt dagelijks alle nieuws heet van de naald rond socio-economische thema’s.

Groeiend bereik van digitale nieuwsbrieven VBO IMPACT (wekelijks) en VBO DIRECT (focus op actualiteitsthema’s met impact op bedrijfsstrategie)

Campagnes. Voor specifieke topics werkt het VBO i.s.m. andere stakeholders online-campagnes uit, zoals voor ‘diversiteit’ en ‘Sustainable Development Goals’.

COMMUNICATIE EN EVENTS

ONLINE-COMMUNICATIE

28

COMMUNICATIE EN EVENTS

EVENTSBUSINESS 4.0 – ONDERNEMEN IN DE VIERDE DIMENSIETop C-level event van het VBO in partnerschap met ING en BDO. Exclusief voor 100 bedrijfsleiders en captains of industry. www.vbo.be/publicaties

SOCIAL ACADEMYhttp://www.socialacademy.be/nl/home De VBO-SD Worx social academy draagt bij tot een constructieve sociale dialoog in het Belgische economische weefsel. En vierde dit jaar zijn tiende verjaardag. De jubileum-slotsessie ‘Goud voor overleg’ kreeg een apart, sportief podium met Jacques Borlée, Eddy Annys en Kris Peeters.

INNOVATIEPLATFORM BRIECOm innovatie over de grenzen van sectoren, bedrijven en regio’s heen te stimuleren, richt het VBO de ‘Belgian Research, Innovation and Entrepreneurship Community’ op. Doel? Het innovatiepotentieel in ons land door meer samenwerking versterken.

PUBLIC AFFAIRS ACADEMYIn een reeks van vier workshops spijkeren de ‘public affairs’-verantwoordelijken en -experten uit de sectorfederaties hun kennis en vaardigheden bij. Om zo een succesvolle ‘public affairs’-strategie uit te bouwen richting beleidsmakers op zowel regionaal, federaal als Europees niveau.

29

ONTMOETING BELGISCHE TOPAMBTENAREN > JAARLIJKSE EUROPESE AVONDDe ontmoeting tussen de Belgische bedrijfswereld en landgenoten met een belangrijke functie in Europese zaken, federaal of bij de Europese instellingen. Met als centrale gast Karl-Heinz Lambertz, de voorzitter van het Europees Comité van de Regio’s.

BRUSSELS SCHOOL OF COMPETITIONProgramma van gespecialiseerde studies in het mededingingsrecht en de mededingingseconomie.

EUROPEAN BUSINESS SUMMIT ‘HANDEL, DIGITALISERING EN ENERGIE’Het VBO is founding partner van deze Summit. De volgende editie vindt plaats op 6 en 7 mei 2019.

ONTMOETING EU-PARLEMENTSLEDEN EN VBO/SECTOREN 19e editie van de ontmoeting tussen het VBO, zijn sectorfederaties en de Belgische Europarlements leden. Het is de laatste onder het huidige parlement, vóór de Europese verkiezingen in mei 2019.

EN MEER …Het VBO was bovendien organisator of partner van de ‘Belgian Business Awards for the Environnement’ (BBAE), het Strategisch comité met Alexander De Croo, de staatsbezoeken aan Canada en Portugal, het Brexit-werkbezoek aan Downing Street, de viering ‘60 jaar Benelux’, de economische missies naar Argentinië en Uruguay onder leiding van Prinses Astrid, het Qatar-Belgium Business Forum, …

30

Januari – februari

Interprofessioneel

akkoord 2019-2020

29 maart

Brexit

4 februari

Verkiezingsmemorandum

in BOZAR

26 mei

Regionale, Federale en

Europese verkiezingen 2019

September

Ontmoeting

regering en

ondernemingen

januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december

6-7 mei

European

Business

Summit

21 oktober

Young Talent in Action

Juni of juli en december

Focus Conjunctuur – semestriële

conjunctuuranalyse en vooruitblik

OP DE AGENDA

IN 2019

31

januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december

80%

van de export

1895

+120 JAARde stem van de ondernemingen

2018

2/3van de toegevoegde waarde

GEWESTEN

Als enige interprofessionele werkgeversorganisatie vertegenwoordigen we ondernemingen uit de drie gewesten van ons land.

3

+50.000kleine, middelgrote en grote ondernemingen

75%van de tewerkstelling in de privésector

80%

HET VBO

DÉ STEM VAN DE ONDERNEMINGEN IN BELGIË

32

HET VBO

LEDEN-FEDERATIES40 toonaangevende sectorfederaties zijn lid van het VBO

Beroepsfederatie van de Contactcenters

in België

Federatie van de Belgische

Grafische Industrie

Organisatie van Raadgevende

Ingenieurs, Engineering- en Consultancybureaus

BelgischePetroleumFederatie

Federatie van de Belgische Elektriciteits-

en Gasbedrijven

Mobility Retail and Technical

Distribution

Belgische Baksteenfederatie

Confederatie Bouw

Federatie van deTextiel-, Hout- enMeubelindustrie

Vereniging van de Belgische Fabrikanten van Papierdeeg, Papier

en Karton

Beroepsverenigingvan BelgischeVezelcementProducenten

Federatie van de Betonindustrie

Staalindustrie Verbond

Belgische Federatie van deFinanciële Sector

Koninklijke Federatie van Belgische

Transporteurs & Logistieke Dienstverleners

Werkgeversverbond der Belgische Havens

Bedrijfsfederatie van de Circulaire

Economie

Belgischefederatie vande handel en

diensten

Federatie van de Belgische

Cementnijverheid

Koninklijke Federatie van het Belgisch

Notariaat

BelgischeFederatie

van de ChemischeIndustrie en Life

Sciences

Koninklijke Belgische Redersvereniging

Werkgeversfederatie voor de Internationale Handel, het Vervoer en

de Logistiek

Federatie der Papier- en

Kartonverwerkende Bedrijven

Federatie van de Elektriciteits- en

Gasnetbeheerders in België

Unie van sociale secretariaten

Beroepsverenigingvan de

Bewakings-ondernemingen

Algemene Belgische

Schoonmaakunie

Antwerp World Diamond Center

Federatie van de HR-dienstverleners

Beroepsvereniging van Verzekerings-ondernemingen

Verbond van de

Glasindustrie

Cigarette

Manufacturers

of Belgium and

Luxembourg

Verbond van Ontginnings- en

Veredelingsbedrijven van België

Organisatie van technologische

bedrijven

Bedrijfsgroepering Zandgroeven

Belgische Federatie van de

Automobiel- en Tweewielerindustrie

Creamoda

Federatie Voedingsindustrie

Voucher IssuersAssociation

Situatie op 1 december 2018

VBO vzw T + 32 2 515 08 11 VBO-FEB Lid BusinessEuropeRavensteinstraat 4 info@vbo-feb.be @VBOFEBB-1000 Brussel www.vbo.be VBO-FEB

Foto’s: © Belga, Shutterstock, Triptyque