Hengelbouw Special Alkyone Splitcane

7/21/2019 Hengelbouw Special Alkyone Splitcane

http://slidepdf.com/reader/full/hengelbouw-special-alkyone-splitcane 1/9

Schaven en schuren

Hengelbouw special Alkyone Splitcane.

Voorwoord.

Het klinkt misschien een beetje vreemd als ik zeg dat ik vroeger altijd wel iets voormijn verjaardag wist te vragen. Tegenwoordig is het iets anders, niet dat ik geenwensen heb, maar het is bij ons in de familie zo dat men niets aan mij schenkt datmet het vissen te maken heeft. Vreemd want het doet mij zoveel plezier een doosjehaakjes, een lijntje of andere prularia voor het vissen te krijgen. En omdat ze dat dusniet doen wordt de spoeling wel heel erg dun. Voor mijn 50ste verjaardag wist ik duseigenlijk niets te vragen en het was dan ook een complete verrassing dat ik iets voor

het vliegvissen mocht ontvangen. Mijn vrouw, had mij wel eens horen praten dat eensplitcane hengel wel het summum van het vliegvissen was. Ook had ze van mijvernomen dat Joost wel eens hengels in de verkoop gooit.Dus zij dacht, hier kan ik Martin wel mee verrassen! In de eerste instantie heeft zeRuard ingeschakeld om dit voor elkaar te krijgen. Ruard bracht haar met Joost incontact, en het grote geheim was geboren, ik kreeg een splitcane hengel. Maar Joosthad nog een veel beter idee, Laat Martin de hengel zelf bouwen. En zo gebeurde hetdat ik laat in de avond van 11 mei, toen iedereen al binnen was een bamboe kokervan alle aanwezige ontving met de volgende tekst.

50 JaarJe hebt Abraham voorbij zien gaanEn wenst hem zeker naar de maanToch ga je hier nu blij van zinJe tweede 50 jaren in.Je vurigste wens is een splitcanehengel van toncinhout.Ok dan, als je hem maar zelf bouwt.

In het volgende verslag wil ik dan ook mijn ervaring delen over het bouwen van mijnsplitcane hengel.

Dag 1



Op de eerste dag van de cursus hengelbouw, wordt begonnen met een heerlijk kopjekoffie en een gesprek over het vliegvissen in het algemeen, waarbij de ooghoekentelkens naar de salontafel van Joost en Inge worden getrokken. Deze is van glas endat betekent dat je de vorige creatie`s van Joost zijn vakmanschap ziet liggen alsdecoratie. De gedachten gaan tijdens ons gezellig onder onsje steeds weer naar de

salontafel en zijn splitcane hengels, want daar gaat het uiteindelijk allemaal om.Langzaam gaan we tot de orde van de dag over en ik besluit na enig proef werpen inhet park dat ik een driedelige 6 voets 9 inch hengel in de lijn klasse 4 wil gaanbouwen. Het is nu ook echt tijd om de handen uit de mouwen te gaan steken enwerkelijk met de hengelbouw te beginnen. Joost legt uit waarom er Tonkinhoutgebruikt wordt en waar het vandaan komt. Uit China zeggen we dan want daarwonen Pandaberen en die eten bamboe, nou in het zuiden van Frankrijk wordt ookbamboe gekweekt, en in Amerika hebben ze ook heel wat bamboe plantages, maardaar wonen geen Panda beren dus dat is het niet.

Nee, kwaliteit van de Amerikaans, Franse en overige bamboe producerende landenis niet zoals die in het gebied van het Tonkinmeer voorkomt. Dit is een gebied in hetzuiden van China en het noorden van Vietnam. De zomers zijn hier heet en dewinters koud, hierdoor is het hout door de temperatuur verschillen van een harderekwaliteit dan die uit de overige landen, en dat maakt het nou geschikt om er hengelsvan te maken.



In de schuur, of beter gezegd werkplaats van Joost wordt het hout uitgezocht engesplitst in gelijke stroken van 3 keer 6 stroken bamboe die de hengel moeten gaan

vormen. Deze 18 stroken zullen nu doormiddel van warmte recht gemaakt moetenworden. Joost, en zijn cursist doen dit op een vlam uit een campinggas brander diede huisschilders ook gebruiken om de oude verf van deuren en kozijnen te branden.Het is ook mogelijk dit met een schildersföhn te doen maar Joost geeft de voorkeuraan de vlam, vuurvaste vingers zijn bij dit werkje geen overbodige luxe want je moet

het goed heet stoken voordat je het kan buigen.Daar waar de ringen van de bamboe zitten is het lastig om het recht te krijgen en dehulp van een klein bankschroefje waar je het hout in kan klemmen is dan een primahulpmiddel. Als er een strook recht gemaakt is gaan we hem direct al wat afschavenen de buitenste gladde laag verwijderen met een schraper zodat de nerf van het houtgoed tot zijn recht komt. 18 keer dient deze handeling herhaald te worden en je houdaan het einde van de dag dus 3 stuks recht gebogen en geschaafde pakketjes metieder 6 strookjes bamboe over.

Als je zelf ook ooit eens een hengel gaat maken neem deze pakketjes dan mee naarhuis, samen met een stuk onbehandeld bamboe, je vrouw die waarschijnlijk toch alniets van onze hobby begrijpt, krijgt ineens wel een indruk en begrip van waar wemee bezig.



Dag 2

Dag 2 is een dag om nooit te vergeten, deze staat in het teken van schaven,schaven, en nog meer schaven. De strookjes bamboe die we op de eerste dag recht

hebben gemaakt worden nu onder een hoek van 60 graden geschaafd. Niet alleenonder een hoek maar ook taps toelopend want met een hengel die aan de top net zodik is als aan het uiteinde kunnen we onze hobby niet goed uitoefenen. Gelukkigheeft Joost een prachtige stalen mal waar we de deeltjes ruggelings inleggen,

En op deze manier is het niet zo moeilijk om onder de juiste hoek en tappering teschaven.Voor dat met het schaven begonnen wordt is het verstandig om de toppen van de

vingers in te tapen met hansaplast. Tonkinhout is vlijmscherp en dat merk je aan heteinde van de dag als je geen vingertoppen meer over heb, ik vond het niet nodig ommijn vingers in te tapen, ik ben immers een stoere man uit de bouw en mijn handenzijn wel wat gewend. Helaas dacht het Tonkin daar anders over en al snel had ik eensplinter onder mijn vel en aan het einde van de dag zaten er tal van minusculesneetjes in mijn vingertoppen. Toen het weer tijd was om op te ruimen was ik wel blijdat ik een handarbeider ben, de hele dag onafgebroken schaven vergt aardig watspierkracht en nu had dit niet zoveel effect op mij, maar ik kan mij voorstellen datiemand die de hele dag achter zijn bureau zit hier heel anders over denkt. Als dank voor deze gedane arbeid mogen de geschaafde deeltjes weer mee naarhuis, dit maal keurig bij elkaar gebonden waardoor de vorm van de hengel zichtbaarwordt.



Dag 3

Dag 2 is een dag om nooit te vergeten vertelde ik, maar dag 3 moet dan nog komen,en die ziet er ongeveer hetzelfde uit als dag 2. Maar eerst wordt de hengel in deoven gestopt waardoor het laatste vocht uit de deeltjes tonkinhout wegtrekt en

daardoor harder van structuur wordt. Als de hengel uit de oven komt beginnen wedirect weer met schaven. Alleen deze keer op een precisie mal. Deze mal is inbreedte verstelbaar en dus kan elk deeltje tot op minder dan een millimetergeschaafd worden. Dit schaaf proces wordt onder toeziend oog van de meesteruitgevoerd, fouten mogen nu niet meer optreden en een breuk is helemaal eendrama. Op dag 2 was ik wat onvoorzichtig en het geluid van krakend tonkinhout washet gevolg, opnieuw beginnen met dit deel van de hengel was de volgende stap. Aanhet einde van de dag waren alle delen op juiste dikte geschaafd en was hengel klaarom gelijmd te worden. Maar dit proces moet nog wachten tot het volgende weekend.

Dag 4

Het verder schaven van de hengel is niet meer aan de orde, en we kunnen beginnenmet verlijmen van de deeltjes. Aan de kopse kant van elk hengeldeel wikkelen weeen stukje schilderstape. Die we daarna weer doorsnijden met een scherp mes. Nublijven de driehoekige delen welke we zo netjes geschaafd hebben keurig naastelkaar liggen en kunnen we ze verlijmen. Dit doen we met een schone tandenborsteldie we na gebruik direct in de vuilnisbak gooien. De reden is dat we geen stof ofander ongewenste stukjes Tonkin tussen de hengel deeltjes willen hebben. Na hetverlijmen moeten we opzoek naar de juiste kurk. Voor het boven stuk, is het geenramp als je een iets mindere kwaliteit kurk neem, maar voor het onderste gedeelte iseerste kwaliteit kurk een vereiste.



Deze wordt namelijk het meest afgedraaid omdat op deze plaats de reel wordt

geplaatst, en dus ook wat meer te verduren krijgt tijdens het vissen.De kurk bestaatuit ronde schijven van circa 3 cm in doorsnee, waar we in het midden een gat borenwelk overeen komt met de dikte van het onderste deel van de hengel. We plaatsen

het geheel met lijm op het onderste deel en draaien het aan met een speciale pers.Tijdens dit klusje is Joost druk bezig om diverse onderdelen, als het achtereind vande hengel en de ringen waar de reel aan komt te klemmen op de draaibank tefabriceren. Jammer maar helaas kan ik hier geen bijdrage aan leveren, en dit is ookzo een beetje het enige waar de hulp van een machine wordt ingeroepen. Verder ishet bouwen van een splitcane handwerk. Joost heeft ook al een setje slangen ogenvoor mij uitgezocht en gevraagd of ik deze in verchroomde of matte uitvoering wilhebben. Daar moet ik nog even over nadenken en ik zou hem het antwoord volgendeweek geven. Onderweg naar huis wist ik het antwoord eigenlijk al, en mijn besluitstond zo vast als een betonnen paal in een bak met uitgehard cement, ik wilde geenkant en klare ogen van Joost hebben, Ik wilde ze zelf maken.

Dag 5

Deze zaterdag begon ik dus met het maken van de ogen voor mijn hengel. Eenklusje dat heel eenvoudig lijkt maar toch een tijdrovende bezigheid is. Een speciaalsoort ijzerdraad wordt om een stalen pen gedraaid en daardoor in de juiste vormgebogen. Simpel dus! Ja, dit is ook niet het probleem maar aan een oogje heb je nietgenoeg. Op mijn hengeltje heb ik zeven ogen nodig, maar omdat je ook er wel eenseen kwijtraakt worden er dus veertien ogen gebogen. Als dit klusje gereed is danmaken de pootjes plat en even lang. Niet iets wat je in vijf minuutjes voor elkaarkrijgt. Ook is het tijd om de hengel voor de eerste keer in de lak te zetten, dit doen wewederom met de hand, letterlijk wel te verstaan want we dopen de vinger in de potmet lak en wrijven dit beheerst over de lengte van de blank. Zuinigheid is hier eenverkeerd woord want het moet er goed opzitten.



Je voelt vanzelf of de lak goed over de blank is verdeelt als hij over de gehele lengtedezelfde gladheid heeft. Nu is het tijd om de hengel te laten drogen, en kunnen we ervandaag niets meer aan doen.Tijd om nog een paar plaatjes te schieten, want daar had ik nog geen tijd voor gehad. Als je een verslag van de hengelbouw maakt moeten er wel een paar plaatjes bij.

Dag 6

Net als dag 5 is dit een korte dag omdat er een moment is dat de boel moet drogenof dat je het verder alleen af kan. Vorige week moest de boel drogen en aan heteinde van deze moest ik het zelf gaan doen. Maar voordat het zover was mocht ikvan Joost weer eens gaan schuren. Niet zo veel dit keer, maar de lak laag van vorige

week moest er weer een beetje af want dan hecht de nieuwe laag straks beter. Nahet schuren gaan we kijken welke de slappe kant van de blank is, dit om te bepalenaan welke zijde de ogen geplaatst worden. Tijdens dit werkje zag Joost dat dehengel nog niet recht was en besloot om dit nog maar eens te verhelpen. Ik liet mijvertellen, dat zolang de hengel nog niet afgelakt is dit geen enkel probleem is.Wederom werd dus de föhn tevoorschijn gehaald en het euvel verholpen.

Goed we weten nu aan welke kant de ogen komen en omdat Joost dit type hengel aleen keer of tig heeft gebouwd nemen we de onderlinge afstand van een andere



hengel over. Later controleren we dit door de hengel te voorzien van een reel en delijn even door de ogen te halen. Voorzichtig onder spanning brengen en kijken of delijn vloeiend door de ogen gaat. Tijd om de garage te verlaten en ons te vestigen inde werkkamer van Joost, hier bepalen we welke kleur wikkeling we gaan gebruikenom de ogen vast te zetten. Omdat het voor mij de eerste keer is dat ik dit werkje doe

besluit ik om gewoon een enkel kleurige wikkeling te gebruiken, klassiek rood gaathet worden. Na het voorbeeld van Joost is het de beurt aan mij om een oog vast tezetten met het draad.

Controleren met een vergrootglas of de draad netjes ligt, correcties aanbrengen enklaar is de eerste zelf gemaakte wikkeling. De rest van de wikkelingen mogen wethuis doen. Trouwens echt iets voor een ex docent, al jaren van school en zijnleerlingen gewoon huiswerk blijven geven.

De opvolgende dagen

Na thuis alles netjes gewikkeld te hebben gaan we voor de laatste keer de reis naarHeiloo ondernemen. De hengel is in de laatste fase en dient gelakt te worden, ditgebeurd door de zogenaamde dompel methode. Dit is een koker gevuld metverdunde lak waarin de hengel heel langzaam uit wordt getrokken. De hengel dientmet de juiste snelheid uit de lak gehaald te worden, niet te snel maar ook niet telangzaam zodat de lak zich heel gelijkmatig over de hengel verdeelt. Joost heeft eenlistig systeem ontwikkeld met een klein motortje en wat gewichtjes waardoor ditproces goed verloopt.

Als dit de eerste keer heeft plaats gevonden begint het grote wachten, de hengelmoet drogen daarna weer dompellen en weer drogen. Joost was bereid dit voor mij



te doen zodat ik nog rustig een dag of twaalf op vakantie naar Kreta kon. En wat doetmen dan als men terug van zijn vakantie adres komt, juist direct weer naar Heiloo,om de hengel op te halen. Tijdens mijn vakantie heeft Joost de juiste teksten op dehengel gezet en ik mocht hem voor de laatste keer mee naar huis nemen. En alslaatste, om de hengel helemaal kompleet te maken moet er een mooi reeltje

opkomen die het waard is om aan mijn eigen gemaakt kunstwerkje te komen hangen.Die keus is al gemaakt en ik mag het laatste reeltje uit de serie“het kistje van Louis” hebben. Volgens mij bestaat er dan ook geen betere combinatie, een hengel en eenreel die met de hand zijn gemaakt.

Nawoord

Het maken van de hengel was voor mij een geweldige ervaring en ik weet zeker dat

het niet mijn laatste is die ik zelf maak. Ergens in mijn schuurtje vond ik nog eenoude splitcane spinhengel, het opknappen van deze is mijn volgend projectgeworden want ik mocht niet direct beginnen met de volgende splitcane.Er zijn namelijk nog veel meer mensen die een Alkyone splitcane fly-rod zelf willenmaken. Ik wil Joost en zijn vrouw bedanken voor de enorme gastvrijheid die ik mochtontvangen tijdens de dagen dat ik bij hun over de vloer kwam. Ook wil Ik NicoLimburg bedanken voor het feit dat hij het laatste reeltje zolang vast heeft kunnenhouden waardoor ik nu deze perfecte combinatie in mijn bezit heb.

There is nothing in the line of fishing that can match the trill of that first strike on ahandcrafted rod that you built yourself

Joost Stolk

Martin Kuller Aspirant splitcane builder

Hengelbouw Special Alkyone Splitcane

Documents

Transcript of Hengelbouw Special Alkyone Splitcane