DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

GEZONDE VOEDINGals basis

OP BEZOEK bij de diëtist

Gezond eten is goed voor je hart PAGINA 3

Maak je darmen blij PAGINA 6

9 vragen over obesitas PAGINA 4

Tips: zo wordt je kind niet te dik PAGINA 2

In ons land kun je werkelijk álles kopen wat maar op voe-dingsgebied denkbaar is. Het meeste is nog betaalbaar ook. En vaak is het op zo’n aantrekkelijke manier klaarge-maakt en verpakt, dat we er geen weerstand aan kunnen

bieden. En dan is er nog de reclame. Door dit alles eten veel mensen te veel, ongevariëerd of ongezond. Met allerlei licha-melijke problemen tot gevolg. Patricia Ploeger, voedingskun-dige en eigenaar van GezondaanBod, vertelt dat de huisart-

sen vaker dan vroeger mensen naar de diëtist doorverwijzen omdat ze een ‘welvaartsziekte’ hebben. “Daarbij kun je den-ken aan overgewicht, diabetes, hoog cholesterolgehalte en hoge bloeddruk. Of aan het prikkelbare darmsyndroom of een moeilijke stoelgang. Voor al deze mensen kunnen diëtis-ten gelukkig veel betekenen.” Overigens is het werkgebied van de diëtist nog veel breder. “Mensen die ondervoed zijn, bijvoorbeeld in verpleegtehuizen, maar ook mens en met

kanker, anorexia, boulimia, nierziekten en slikklachten kunnen wij, wat het voedingsgedeelte betre� , behandelen. Vaak werken we daarbij samen met andere specialisten, zoals fysiotherapeuten en psychologen.”

GedragsveranderingEen diëtist hee� veel kennis van het menselijk lichaam, van ziektebeelden waarbij voeding een rol speelt en over voeding en culturele verschillen in voedingsgewoonten. Een diëtist combineert al deze kennis. De diëtist helpt mensen om zich bewuster te worden van hun eetpatroon en om daarin ver-anderingen aan te brengen. “Gedragsverandering is veruit het moeilijkst,” weet Ploeger. “Veel mensen weten wel hoe ze gezond moeten eten. Maar hoe passen ze dat toe in hun dagelijkse eetpatroon? Het makkelijkste gaat dat als je kleine stapjes maakt: verkeerde gewoontes één voor één aanpak-ken. Pas als je een gewoonte hebt veranderd en deze veran-dering minimaal zes maanden hebt weten vast te houden, kun je zeggen dat gedrag echt is veranderd. Zonder profes-sionele hulp is dat heel erg zwaar.”

Problemen voorkomenPloeger vindt het belangrijk dat mensen voldoende informa-tie over voeding krijgen, zodat ze problemen kunnen voor-komen. Preventie dus. “Dat is zó belangrijk, zeker bij de jeugd. Nu geven basisscholen het aan als een kind te dik is, maar dan is het eigenlijk al laat. Het raakt me echt als ik dikke kinderen in de stad zie met een pak chocomel in hun ene hand, en een rookworst in de andere. Die kinderen, maar zeker ook hun ouders, moeten in een veel eerder sta-dium worden voorgelicht en begeleid.” Een verwijzing voor een diëtist is tegenwoordig niet meer nodig. Wie deskundige hulp wil om gezonder te gaan eten, kan dus rechtstreeks contact opnemen met een diëtist.

Je vindt een diëtist bij jou in de buurt via www.nvdietist.nl

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

ColofonGezonde voeding als basis is een publicatie van Metro Custom Publishing.

Sales Manager: Robin Jahshan Project Manager: Jeff rey FaracoEditorial Manager: Marianne Wenneker Redactie: Eveline Hagenbeek, Amber van der Meulen, Paul Poley Grafi sche Vormgeving: Martijn Blokland, Amsterdam Beeld: Femmy Weijs, Colourbox, iStock, Shutterstock

Voor meer informatie over Metro Custom Publishing of als u zelf een idee heeft voor een uitgave kunt u contact opnemen met Robin Jahshan, 020-5114027 of robin.jahshan@metronieuws.nl

Beter eten met de diëtist

Aan een goede gezondheid kun je werken door bijvoorbeeld gezond te eten en te drinken. Veel mensen willen gezonder eten, maar vinden dat in de praktijk lastig. Diëtist Patricia Ploeger: “Veranderen van eetgewoonten lukt beter als je stap voor stap te werk gaat.”

2

Voorkom overgewicht

TNO is betrokken bij een aantal innovatieve projecten die overgewicht bij kinderen tegengaan. De tips uit dit artikel komen uit deze projecten. Zo helpt het project Beweeg Wijs leerkrachten van basisscholen om iedere leerling een geschikt spelaanbod te geven tijdens het buitenspelen. GKGK (Gezonde Kinderen in een Gezonde Omgeving) is een brede aanpak voor achterstandswijken, waarbij onder andere scholen, gezinnen en sportverenigingen nauw samenwerken. En Een gezonde start geeft kinderopvangorganisaties scholing over eten, bewegen en opvoeding. Meer info: www.tno.nl, www.eengezondestart.nl, www.gk-gk.nl en www.BeweegWijs.nl.

VERSTANDIG MET VOEDING

1 Laat je kinderen niet eten voor de tv, want dan gaan ze tv kijken en eten onbewust aan elkaar koppelen. Zodra je kind dan voor de tv zit, krijgt hij meteen zin in snacks.

2 Gebruik toetjes niet als beloning. Voor-kom opmerkingen als: ‘Als je je groente opeet, krijg je straks een lekker toetje.’ Hiermee zeg je eigenlijk: groente is negatief en zoet is lekker en goed.

3 Ontbijt altijd. Ontbijten voorkomt dat je kind later op de dag trek krijgt en gaat snacken.

4 Wees consequent met regels. Nee is echt nee. Als je toegee� , wanneer je kind bijvoorbeeld om een snoepje vraagt terwijl dit niet mag, blij� hij het probe-ren. Er is immers kans op succes. Ter-wijl hij het na een tijdje opgee� als je consequent blij� .

GENOEG SLAPEN

1 Uit onderzoek blijkt dat kinderen die slecht slapen meer kans op over-gewicht hebben. Bij baby’s is het belangrijk dat je een bepaald ritme aanhoudt, van slapen, voeden, samen spelen, even alleen spelen en bij de eerste tekenen van vermoeidheid weer naar bed.

2 Vaste rituelen helpen bij een goed slaapritme, zoals even voorlezen voor het slapen.

GENOEG BEWEGEN 1 Een kind moet elke dag minimaal een uur intensief bewegen en twee

keer per week intensief sporten. Neem lopen of � etsen op in de dage-lijkse routine. Loop of � ets bijvoorbeeld samen met je kind naar school.

2 Zet geen tv op de kamer van je kind. Uit onderzoek blijkt dat dit een belangrijke voorspeller is voor overgewicht op latere lee� ijd.

3 De gratis iGrow app vergelijkt de groeigegevens van je kind met de gemiddelde groeigegevens in Nederland. De app gee� ook tips per lee� ijdsgroep, waaronder buitenspeelmogelijkheden in je woon-omgeving.

Steeds meer kinderen hebben overgewicht. Onderzoek laat zien dat ruim 15 procent van de kinderen te zwaar is. Hoe voorkom je dat je kind overgewicht ontwikkelt? Maaike Beltman, onderzoeker bij TNO, geeft tips.

bij je kind

GENOEG SLAPEN

1 Uit onderzoek blijkt dat kinderen die slecht slapen meer kans op over-gewicht hebben. Bij baby’s is het belangrijk dat je een bepaald ritme aanhoudt, van slapen, voeden, samen spelen, even alleen spelen en bij de eerste tekenen van vermoeidheid weer naar bed.

2 Vaste rituelen helpen bij een goed slaapritme, zoals even voorlezen voor het slapen.

GENOEG BEWEGEN 1 Een kind moet elke dag minimaal een uur intensief bewegen en twee

keer per week intensief sporten. Neem lopen of � etsen op in de dage-lijkse routine. Loop of � ets bijvoorbeeld samen met je kind naar school.

2 Zet geen tv op de kamer van je kind. Uit onderzoek blijkt dat dit een belangrijke voorspeller is voor overgewicht op latere lee� ijd.

3 De gratis iGrow app vergelijkt de groeigegevens van je kind met de gemiddelde groeigegevens in Nederland. De app gee� ook tips per lee� ijdsgroep, waaronder buitenspeelmogelijkheden in je woon-omgeving.

Onderzoek laat zien dat ruim 15 procent van de kinderen te zwaar is. Hoe voorkom je dat je kind overgewicht ontwikkelt? Maaike Beltman, onderzoeker bij TNO, geeft tips.

bij je kind

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

WIST-JE-DAT:

• Een gemiddeld mens meer afweet van zijn auto dan van zijn hart?

• Je bloedsomloop al begint te functioneren vanaf de zevende week van de zwangerschap en dit een heel leven lang als vanzelf doorgaat?

• Je bloed dankzij je hart met 11 km/u door je aderen stroomt? Dat is tweemaal zo snel als je wandelsnelheid.

• Je hart zo’n 50.000 liter bloed per week rondpompt?

• Je bloedvaten samen een lengte hebben van ongeveer 100.000 kilometer? Dit is een afstand van 2,5 keer rond de aarde.

Je hart is de motor van je lichaam. Die moet je dus gezond houden, bijvoorbeeld met goede voeding. Wat kun je het beste wel en niet eten?

Een gezond hartin een gezond lichaam

Iedereen weet wel dat hart- en bloedvaten enorm belangrijk zijn. Dat stress en roken niet goed zijn voor je hart, en dat veel bewegen en gezond eten juist wél goed

zijn. Maar wat is dat dan: gezond eten? Welke voedingssto� en moet je binnen-krijgen om je hart en bloedvaten, en dus je lijf, gezond te houden? Wilma Koghee is zo’n 32 jaar diëtist en werkt sinds 10 jaar in haar eigen praktijk ALMADiS. Namens de Hartstichting gee� ze voorlichting hoe een gezonde voeding bijdraagt aan een gezond hart.

Vloeibaar vet“Wat we heel zeker weten: vetten horen in een gezonde voeding,” stelt Koghee. Er zijn twee soorten vetten: verzadigde vetten (de vaste of ‘harde’ vetten) en onverzadigde vetten (vloeibaar of goed smeerbaar). Koghee: “Verzadigde vetten verhogen het slechte LDL-cholesterol. Onverzadigde vetten heb-ben die werking niet en zijn dus beter voor je hart. Om minder verzadigde en meer onverzadigde vetten binnen te krijgen, advi-seer ik mijn cliënten alternatieven te proberen. Iemand die vaak dikke plakken kaas op brood eet, kan dunnere plakken kaas of

minder vette kaas, bijvoorbeeld 30+ kaas, op z’n boterham nemen. Of andere soorten beleg kiezen, zoals jam, stroop of pindakaas. Zo krijg je minder verzadigd vet binnen. Een ander voorbeeld zijn de stamppotten, die in deze wintertijd veel gegeten worden. Daar eten mensen vaak speklappen of worst bij. Liever wijs ik op de magere varianten, zoals lekker gekruide varkens� letlapjes, een dikke plak magere casselerrib of de magere rook-worsten. Bij de warme maaltijd gebruik je het best vloeibare bereidingsvetten, zoals vloei-bare margarine in � essen. De keuze hierin is de laatste jaren enorm toegenomen.

Creatief kokenOok met zout is een wereld te winnen voor een gezond hart en gezonde bloed-vaten. Te veel zout verhoogt de bloeddruk, terwijl minder zout gebruiken er juist voor zorgt dat je bloeddruk normaal blij� . Het Voedingscentrum adviseert volwassenen om niet meer dan 6 gram zout ofwel 2,4 gram natrium per dag binnen te krijgen. Koghee: “Zout zit van nature al in veel voedings-middelen, maar wordt ook toegevoegd aan producten, zoals brood en kaas. Wij Neder-landers voegen zelf ook zout toe als we

koken en eten. Maar voor een gezond hart kun je beter een zoutproduct gebruiken waarin natrium voor een groot deel is ver-vangen door kalium. Alternatieven voor zout zijn kruiden en specerijen, maar denk ook aan andere manieren om je eten klaar te maken. Kook aardappelen bijvoorbeeld eens met minder water en je zult proeven dat ze meer smaak hebben. Of bak ze in vloeibare margarine of olie. Ook roerbakken en stomen zijn manieren om aardappelen en groente klaar te maken. In al deze gevallen heb je minder zout nodig, en bewijs je je hart en bloedvaten een grote dienst.”

De feestdagen komen eraan, en dat betekent traditiegetrouw extra aandacht voor eten en drinken. Hoe kun je tijdens de feestdagen ook extra aandacht aan je hart besteden? Diëtist Wilma Koghee: “Mijn advies: geniet meer van je eten! Eet bewust, dus neem de tijd voor je maaltijd, besteed aandacht aan elkaar en aan de sfeer. Kies voor meer fruit, groenten, kruiden en specerijen in het kerstmenu. Zo maak je van 2013 een bijzonder en hartgezond jaar!”

Je hoort en leest er steeds vaker over: plantensterolen. Dit zijn vetachtige stof-fen, die van nature in kleine hoeveel heden in plantaardige producten zitten zoals in groente, fruit, noten, granen en peulvruchten. In grotere (en dus eff ectievere) hoeveel-heden zitten ze in bepaalde voedingsmiddelen die verrijkt zijn met plantensterolen, zoals margarine-, yoghurt- en magere melkproducten. Plantensterolen verteren niet, ze blijven dus in je darm aanwezig en worden later via de ontlasting uitgescheiden. In de darm hebben ze een nuttige functie voor de hart-gezondheid. Planten sterolen verminderen namelijk de op-name van cholesterol uit de darm in het lichaam en daar-mee zien we een verhoogde uitscheiding van cholesterol via de ontlasting. Het gevolg is uiteindelijk dat het LDL-cholesterolgehalte en daar-door ook het totale choleste-rolgehalte in het bloed daalt. Kortom, plantensterolen zorgen ervoor dat het bloed-cholesterol verlaagd wordt.

3

DE ULTIEME FEESTDAGENTIP!

de aarde.

en dat betekent traditiegetrouw extra

PLANTENSTEROLEN HELPEN JE HARTGEZONDHEID

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

9 VRAGEN over obesitas4

Samen naar een gezond gewicht

De Nederlandse Obesitas Kliniek is sinds 1993 in Nederland de grootste en meest gespecialiseerde, zelfstandige kliniek voor de behandeling van mensen met ernstig overgewicht. Samen met onze partners, medisch specialisten en professionals lopen wij voorop in de behandeling van obesitas. Daarbij staat verandering van levensstijl centraal.

De behandeling bij de Nederlandse Obesitas Kliniek wordt door een team van specialisten verzorgd. Dit team bestaat uit een internist, psycholoog, mogelijk een chirurg, arts, diëtist, bewegingsdeskundige en een zorgcoördinator.

De Nederlandse Obesitas Kliniek werkt o.a. samen met:

@ObesitasNLfacebook.com/groups/obesitaskliniek

Kijk voor meer informatie op www.obesitaskliniek.nl

1 Wanneer heb je obesitas?Een belangrijke graadmeter is de Body Mass Index (BMI). Deze legt een verband tussen je lengte en je gewicht. Aan de BMI zie je of er sprake is van obesitas en eventuele ge-zondheidsrisico’s. Een volwassene met een BMI tussen de 18,5 en 25 hee� een gezond gewicht. Bij een BMI tussen de 25 en de 30 hee� men overgewicht en bij een BMI van 30 of hoger spreken we van obesitas. Een BMI van 40 of hoger betekent dat je lijdt aan ‘morbide obesitas’: dit is een ernstige vorm van obesitas, ook wel ziekelijk overgewicht genoemd.

2 Je eigen BMI berekenen? Dat kan op www.obesitaskliniek.nl/bmi.

3 Hoeveel mensen in Nederland hebben obesitas? Van de Nederlandse volwassenen hee� 13 procent obesi-tas. 250.000 Nederlanders lijden aan morbide obesitas.

4 Hoe kun je obesitas krijgen? Wie meer calorieën binnenkrijgt dan hij verbrandt, ofwel

te veel eet en te weinig beweegt, hee� een groot risico op obesitas. Daarnaast kan zwaarlijvigheid erfelijk zijn, of krijgt iemand obesitas vanwege een eetstoornis, zoals emotie-eten of boulimia. Ook kunnen slaapproblemen, gebruik van bepaalde medicijnen of het hebben van andere ziekten (een deel van) de reden vormen dat iemand obesitas krijgt. Meestal is het een combinatie van factoren.

5 Welke lichamelijke klachten kun je krijgen door obesitas? Met obesitas heb je een grote kans op andere ziektes en aller-lei fysieke klachten. Denk hierbij aan diabetes, hoge bloed-druk, hart- en vaatziekten, verhoogd cholesterol, slaapapneu, verminderde vruchtbaarheid, rugpijn en slijtage van heupen, enkels en knieën. Daarnaast is er een grotere kans op kanker.

6 Wat zijn de voordelen van afvallen? Dat zijn er veel meer dan je zou denken: je gaat je bijvoor-beeld veel beter voelen. Andere klachten (zie vraag 5) nemen bijna altijd af, en vaak heb je minder medicijnen en/of hulpmiddelen bij diabetes nodig. Ook verlaagt af vallen de kans op hart- en vaatziekten en kanker. Daarnaast verbetert de vruchtbaarheid meestal.

7 Wat betekent obesitas voor je sociale leven? Veel mensen met obesitas durven in sociale situaties niet

Overgewicht kan leiden tot obesitas. Wat is obesitas eigenlijk en wat betekent het voor je gezondheid en je sociale leven? En kun je ervan a� omen? Obesitas in 9 vragen.

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

Jaap Koster (46): “Anderhalf jaar geleden had ik er ineens genoeg van. Ik was samen met mijn collega’s op een evenement en moest toekijken hoe zij met veel lol aan allerlei activiteiten meededen. En ik dacht: ‘Zo wil ik het niet meer’. De laatste tien jaar waren er almaar kilo’s bijgekomen en lange tijd neem je dat voor lief. Maar ik was in-

middels zo zwaar, dat ik steeds moeilijker kon lopen en trap-lopen. Gingen mijn vrienden naar de kroeg, dan verzon ik een andere afspraak, omdat ik opzag tegen de wandeling naar de kroeg. Lang zamerhand ging mijn sociale leven achteruit. Ik vertelde een vriendin dat ik er iets aan wilde doen. De volgende dag mailde ze mij de website van de Nederlandse Obesitas Kliniek (NOK). Hun aanpak sprak me meteen aan, omdat een behandeling op vier pijlers is gestoeld: meer bewegen, de juiste voeding, een verandering in denken en een operatie. In het verleden heb ik vaak meegedaan aan dieetclubs en beweegprogramma’s, maar daar komt altijd maar één pijler aan bod en dat werkte voor mij niet. Ik meldde me aan en een maand later maakte ik deel uit van een groep van tien mensen met wie ik twee maanden lang wekelijks bij elkaar kwam. We herkenden veel dingen in elkaar. We kregen voorlichting op allerlei aspecten: wat doet bewegen voor je, wat doet eten met je, waarom zit je in deze situatie? En we werden voorbereid op de operatie. Uiteinde-

lijk heb ik in oktober 2011 een maagverkleining gehad. Meteen daarna ben ik behoorlijk afgevallen. Nu volgen we met dezelfde groep het natraject. Om de drie weken op maandagmiddag zien we elkaar, onder leiding van een dië-tist, een bewegingsfysioloog en een psycholoog. We praten over eetpatronen, over onszelf en gaan af en toe samen zwemmen of wandelen. Bij de begeleiding heb ik een erg � jn gevoel. We worden op een heel positieve manier behandeld, de medewerkers bieden altijd een luisterend oor en er wor-den geen dingen opgelegd. Als iemand uit de groep behoe� e hee� om een bepaald thema aan te snijden, bijvoorbeeld hoe

je voor jezelf moet opkomen, dan wordt daarop ingezoomd en is er contact hierover tussen de begeleiders onderling.Mijn leven ziet er inmiddels totaal anders uit. Ik heb meer regelmaat, ga eerder naar bed, kook bijna elke avond zelf en ontbijt elke dag. Nu dit in mijn systeem zit, kost het me geen enkele moeite meer. Ik tennis en zwem regelmatig, voel me � t, kan mijn werk beter uitvoeren en neem weer initiatief in mijn sociale leven. En last but not least: ik ben maar liefst 55 kilo afgevallen. Daardoor is er geen enkele beperking meer om mee te doen. Ik voel me dus een stuk gelukkiger dan anderhalf jaar geleden.”

9 VRAGEN over obesitas

DE NEDERLANDSE OBESITAS KLINIEK

Aanpassen van dieet en leefstijl is een kwestie van intensieve begeleiding en dat moet al voor de operatie te beginnen. Bij de Nederlandse Obesitas Kliniek (NOK) leren patiënten al vóór de ingreep om anders te eten. Zo vallen ze onder begeleiding af zodat het operatierisico kleiner wordt en verbeteren ze hun licha-melijke conditie om de operatie aan te kunnen. Ná de ingreep volgen de patiënten een intensief behandel-programma van een jaar. Ze worden ondersteund door een behandelteam van verschillende specialisten. De patiënt kan hiernaast online zijn/haar vorderingen vastleggen en vragen stellen aan het behandelteam. Na dit traject worden de patiënten vijf jaar gevolgd in een gecoördineerd follow-up programma. Vanwege deze intensieve begeleiding werken chirurgen en ziekenhuizen graag samen met de Nederlandse Obesitas Kliniek.

meer mee te doen, vanwege fysieke beperkingen of omdat ze zich schamen. Ook kan iemand met obesitas last hebben van weinig zelfvertrouwen en depressieve klachten, waar-door hij of zij minder sociale activiteiten onderneemt. Uiteindelijk kun je je erg eenzaam gaan voelen. Voor men-sen met obesitas die een partner hebben, kan het ernstige overgewicht ook negatieve gevolgen hebben op de relatie, bijvoorbeeld op seksueel gebied.

8 Hoe wordt iemand met obesitas behandeld? De beste resultaten worden behaald met een multidisci-plinaire aanpak. Daarbij word je begeleid door een behan-delteam dat bestaat uit een psycholoog, chirurg, diëtist, internist, bewegingsdeskundige en een arts. Je krijgt een persoonlijk behandelprogramma waarbij je samen álle aspecten onder de loep neemt die belangrijk zijn om af te vallen: eten, bewegen, en leefstijl. Het uiteindelijke doel is een complete en blijvende aanpassing van dieet en leefstijl. Bij morbide obesitas wordt deze leefstijlverandering vaak aangeboden in combinatie met een operatie.

9 Hoe kan een operatie helpen tegen obesitas?Om mensen met morbide obesitas te helpen drastisch af te vallen, ondergaan ze vaak een operatie, zoals een aanpasbare maagband of een maagomleiding (gastric bypass). Na zo’n operatie heb je minder hongergevoel en kun je nog maar kleine beetjes eten. Maar om ervoor te zorgen dat je echt van obesitas a� omt, moet de oorzaak aangepakt worden. De operatie helpt zeker, maar uiteindelijk moet je het zélf doen: anders en minder eten, en je leven anders inrichten.

MET MEDEWERKING VAN: Dhr. Dr. J.W.M. Greve, Bariatrische en Gastro-intestinale Chirurgie, Atrium Medisch Centrum Parkstad (Heerlen), Hilde Jans, psycholoog bij praktijk Cambiamo en secretaris van de Medisch Psychologische Raad (MPR) bij de Nederlandse Obesitas Kliniek (NOK), Mevr. Dr. Lioe-Ting Dijkhorst-Oei, internist-vasculair geneeskun-dige, Meander Medisch Centrum (Amersfoort)

5

“ Altijd een luisterend oor”

over obesitas

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

Er zijn veel mensen die darmklachten hebben. Artsen en voedings-deskundigen adviseren regelmatig probiotica om de darmfunctie te verbeteren. Wat zijn probiotica eigenlijk en wat doen ze precies?

Als eerstelijns diëtist werkt Lisette Kuik van Focus Diëtistenpraktijk in Rotterdam (www.focus-dietistenpraktijk.nl) nauw samen met een huisarts. Ze krijgt mensen met allerlei gezondheidsklachten op haar spreekuur. Veel mensen melden zich met darmklachten. “Het Prikkelbare Darm Syndroom wordt het genoemd. Dat is een

breed palet aan darmklachten als pijn in de buik, wisselend wc-patroon, opgeblazen gevoel, winderigheid, obstipatie en diarree. De klachten kunnen veroorzaakt worden door onregel-matig eten, voeding die weinig vezels bevat, te weinig drinken, stress of medicijnen waar de darmen prikkelbaar op reageren.” Lisette Kuik stelt haar patiënten vragen over het eet- en leefpatroon en gee� advies. Probiotica kunnen deel uitmaken van dat advies.

Goede bacteriënMaar wat zijn dat eigenlijk, probiotica? “In je darmen komen goede en slechte bacteriën voor die in balans samenleven,” legt Edith Meyering van Diëtistenpraktijk Edith Meyering (www.betermetdieten.nl) uit. “Raakt je darm� ora verstoord, dan kun je darmklachten krij-gen. Probiotica bevatten goede bacteriën, die de darm� ora in balans brengen. Daardoor komen de darmen weer in goede conditie.” Meyering maakt onderscheid tussen de verschil-lende probiotica. “Ik adviseer bijvoorbeeld een bi� dobacterie of lactobacillen, a� ankelijk

van de klachten en het voedingspatroon. Het is altijd even puzzelen. Ik geef geen standaard advies, het is altijd maatwerk.”

Capsules en drankjesProbiotica zijn te verkrijgen in zuiveldrankjes en yoghurts in de supermarkt, en capsules en poeders die je kunt kopen bij de drogist. Lisette Kuik vraagt altijd naar iemands leefpatroon en bespreekt welke probiotica daarbij passen. “Voor iemand die veel reist, zijn capsules handiger dan zuiveldrankjes. Maar voor iemand die graag zuivel eet, zijn de drankjes na-tuurlijk een prettige keuze.”Ieder lichaam hee� een andere samenstelling van bacteriën en er zijn ook verschillende soorten probiotica. Als het een niet werkt, is het de moeite waard om iets anders te probe-ren. Kuik: “Maar als de oorzaak stress is en de stressfactor is niet weg, dan is het e� ect van de probiotica waarschijnlijk minder duidelijk te merken.”

Niet voor altijdBeide diëtisten zien de e� ecten van probiotica: de de darmconditie verbetert. Edith Meyering: “Ik heb cliënten met darmklachten die het heel goed doen op probiotica.” Lisette Kuik: “Probiotica passen prima in een gezond voedingspatroon. Ze kunnen langdurig dagelijks gebruikt worden. Maar sommige mensen nemen het alleen in de perioden dat hun buik-klachten hevig zijn, of bijvoorbeeld tijdens een ziekteperiode waardoor je darm� ora uit balans is.”

Je darmfl ora weer in balans

6

Je ziet wie Zespri’t !

www.zespri.nl

Je zie pri t !

www.zespri.nl

!

goede redenen om elke dag een Zespri® kiwi te eten:Maandag: vitamine C-bomDinsdag: bondgenoot voor je spijsverteringWoensdag: weinig calorieënDonderdag: boordevol antioxidantenVrijdag: lage glycemische indexZaterdag: bron van foliumzuurZondag: superlekker

Z12-ad Metro 1 6/12/12 10:27

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING 7

Diëtist Anita Stok, diëtist kindergeneeskundePatiënt Bob (1,5)Probleem Bob kan niet eten

Kort na zijn geboorte werd Bob ziek. Hij kreeg vloei-bare voeding met een sonde, een slangetje dat via zijn neus en slokdarm naar zijn maag loopt. Inmiddels kan de sonde eruit. Maar kinderen die zo jong een sonde krijgen, hebben niet geleerd zelf te eten. Bob wordt twee weken hebben niet geleerd zelf te eten. Bob wordt twee weken opgenomen in VUmc. Daar wordt hij behandeld door het Hongerprovocatieteam, dat onder andere uit een kinder-arts, een verpleegkundige en diëtist Anita Stok bestaat. Het team bouwt zijn sondevoeding in stappen af. Vier keer per dag krijgt Bob van de verpleegkundige vla en babyvoeding met worteltjes met een lepel. “Eerst hee� hij totaal geen interesse. Maar doordat hij minder sonde-voeding krijgt, voelt hij steeds meer trek en neemt hij kleine hapjes. Daarna krijgt Bob iets leuks, zodat hij positieve gevoelens bij eten ontwikkelt. De verpleeg-kundige leest bijvoorbeeld voor uit zijn favoriete boekje.”� uis gaat Bobs moeder met deze benadering verder. Anita begeleidt zijn ouders, zij voelen zich namelijk nog een beetje onzeker en ongerust. “Stap voor stap breiden we de voeding uit. Ik raad aan van vier naar vijf eet-momenten te gaan en babyvoeding met bloemkool geven, zodat Bob aan meer groentes went. Het doel is dat Bob straks als een gewone peuter eet.”

Bob leert eten

“ Bob moet weer als een gewone peuter eten”Hoe ziet het werk van de diëtist eruit in de praktijk? Welke problemen komt hij/zij tegen op het spreekuur? Drie diëtisten van VUmc, drie praktijkverhalen. 

Dieet bij nierproblemen Dieet bij nierproblemen Dieet bij

Diëtist Maaike Kwakkel, diëtist gespecialiseerd in nierziektenPatiënt Anil (38) Probleem Anil heeft nierproblemen

Anil heeft diabetes. Deze aandoening hee� zijn nieren beschadigd, Hij voelt zich vaak moe. De nieren verwijderen afvalsto� en uit het lichaam, waaronder kalium en fosfaat. Ook spelen nieren een rol bij de bloeddruk, waar zout (natrium) invloed op hee� . Diëtist Maaike Kwakkel begeleidt hem. “Omdat Anils nieren nog maar voor 20 procent werken, hee� hij een dieet nodig dat beperkt kalium, fosfaat en natrium bevat en een lagere hoeveelheid eiwitten,” vertelt ze.Een dieet is maatwerk. “Het is belangrijk dat je met een patiënt bespreekt hoe die gewend is te eten. Daar houd ik in een dieet-advies rekening mee. De kans is dan veel groter dat iemand het volhoudt. Anil is van Hindoestaans-Surinaamse a� omst en eet volgens deze keuken. Deze keuken maakt bijvoorbeeld veel op smaak met bouillon, maar dat is te zout voor Anil. Ik adviseer hem smaakmakers te gebruiken die niet slecht voor de nieren zijn, zoals gember, komijn of geelwortel.” Anil krijgt een boek mee met recepten en tabellen die aangeven hoeveel mineralen en eiwitten bepaalde voedingsmiddelen bevatten. “Hierdoor kan hij zelf ook recepten samenstellen.” In het begin hee� Anil moeite met het complexe dieet. Maar zodra hij merkt dat hij zich minder vermoeid voelt, wordt hij steeds gemotiveerder.

Diëtist Nicolette Wierdsma, diëtist gespecialiseerd in maag-, darm- en leverziektenPatiënt Cynthia (34)Probleem Cynthia is ondervoed

Cynthia heeft een ernstige vorm van de Ziekte van Crohn, een ongeneeslijke darmziekte. Ze hee� verschillende operaties achter de rug en de lengte van haar dunne darm is inmiddels gehalveerd. Door de maag-, darm- en leverarts is ze door verwezen naar diëtist Nicolette Wierdsma. “Een gezonde dunne darm haalt voedingsto� en uit het voedsel, zoals vetten, eiwitten en suikers. Dat lukt Cynthia’s darm niet goed meer. Ze is hierdoor ondervoed geraakt.” Nicolette voert Nutritional Assessment metingen bij Cynthia uit. “Ik meet bijvoorbeeld haar handknijpkracht met een knijpkrachtmeter. Bij onder-voeding neemt je spiermassa namelijk af. Ook haar energie-niveau, bloed, ontlasting en urine wordt onderzocht. Ik concludeer dat Cynthia ongeveer 4000 calorieën per dag nodig hee� , twee keer zoveel als een gezonde vrouw van haar lee� ijd. Door deze extra voeding kunnen haar darmen meer voedings-sto� en opnemen.” De extra voeding krijgt Cynthia deels via een PEG-sonde. Sondevoeding komt dan via een gaatje in haar buikwand direct in haar maag. Hiernaast krijgt ze voedings-advies. “Ik adviseer haar onder andere om zes keer per dag een beetje te eten en veel graanproducten te gebruiken.”Naar verwachting hee� Cynthia de PEG-sonde een tot twee jaar nodig. De rest van haar leven moet ze een aangepast voedingspatroon hanteren.

Cynthia Cynthia is ondervoed Cynthia is ondervoed Cynthia

In verband met de privacy zijn namen en situaties veranderd.

DIëtist Nicolette meet met de handknijp -meter de knijpkracht van patiënt Cynthia.

KRIJG JE ADVIES VAN EEN DIËTIST VERGOED?

Op 1 januari 2013 komt de diëtist weer terug in de basisverzekering. Een aantal verzekeraars vergoedt hiernaast extra uren in hun aanvullende verzeke-ringen. Je hebt geen verwijzing nodig om contact op te nemen met de diëtist.Voor meer informatie over de vergoeding van de diëtist, wat de diëtist voor jou kan betekenen en waar je een diëtist in je omgeving vindt, kijk op de website van de Nederlandse Vereniging van Diëtisten: www.nvdietist.nl

GEZONDGEZONDGROEIENGROEIEN

TNO.NL

ONTDEK TNOTNO ZET ZICH IN VOOR EEN COMBINATIE VAN TECHNOLOGISCHE ÉN SOCIALE INNOVATIE, ZODAT JONG EN OUD GEZOND MEEDOET IN ONZE SAMENLEVING.

Je weet allang dat het belangrijk is om

gevarieerd te eten. En met een klein beetje

beweging zit je meteen al lekkerder in je vel.

Denk je ook aan je dagelijkse portie bacteriën?

In elk flesje zitten er minimaal 6,5 miljard. Begin

elke dag met Yakult.

Yakult past in een goede levensstijl.

Meer weten?

Bestel de brochure op

yakult.nl of scan de

QR-code.

Denk je aan je dagelijkse portie bacteriën?