GAMMA Nieuws, Juni 2009

6juni 2009 | jaargang 59 | nummer

GammaNederlandse Vereniging Medische Beeldvorming en Radiotherapie

nieuws

x

x

x

x

xx

5

9

24

28

27

2 NVMBR Jaarcongres 2009Een kort impressie van het 59ste Jaarcongres van de NVMBR is opgenomen in deze editie.

Besluiten 59e Algemene Vergadering NVMBREen overzicht van de door de leden genomen besluiten tijdens de 59e Algemene Vergadering op 14 mei te Rotterdam zijn weergegeven.

Het juridisch kader van de MBB’erIn dit artikel wordt aan de hand van tien welgestelde vragen het wettelijk kader toegelicht en de gevolgen ervan voor de MBB’er. Wat mag wel en wat niet; en hoe zit het met verantwoordelijkheden.

De Dag van Evelyne BerfeloIn de vaste rubriek ‘De dag van….’ geeft Evelyne Berfelo de lezers van Gamma Nieuws een indruk van een dag van het leven van een MBB’er in de echografie.

Op locatieIn de vaste rubriek ‘Op locatie’ wordt beschreven op welke manier functiedifferentiatie op de afdeling radiotherapie van het Vumc is geïmplementeerd.

OrtelloOrtello maakt gebruik van een nieuwe E-learning applicatie. De kracht van Ortello is dat niet alleen kennis centraal staat maar ook dat kennis op een juiste manier wordt toegepast.

Wedstrijd beroepscodeOp de AV van 14 mei jl. is de beroepscode goedgekeurd door de leden. De definitieve beroepscode is te vinden op het ledennet en wordt na de zomer met Gamma Nieuws meegestuurd aan alle leden.De NVMBR nodigt afdelingen uit om te beschrijven hoe de beroepscode in hun praktijk door de MBB’ers wordt gebruikt. Dit mag van alles zijn: Regels die afgesproken zijn en de toepassing ervan, projecten om de beroepscode te implementeren en promotiemateriaal.Kortom: alles waaruit blijkt dat jullie actief bezig zijn met de beroepscode!Je kunt je inzending (op papier, dvd, poster etc.) insturen voor 1 februari 2010, winnaars worden

gepubliceerd in Gamma Nieuws van maart 2010.

Wat kun je winnen? De beste inzending wordt beloond met 5 vrijkaarten voor deelname aan het NVMBR jubileumcongres op 27 en 28 mei inclusief een overnachting. Tevens is er een prijs voor de meest originele inzending namelijk taart voor hele afdeling!

Als jullie in het verleden heel actief bezig zijn geweest met de vorige beroepscode mag je dit ook gebruiken voor deelname aan de wedstrijd.

6Gamma nieuwsjuni 2009 | jaargang 59 | nummer

2

C o l u m n

Gamma nieuws

Een nieuw ledennet ‘Mijn NVMBR’!

Eindelijk was het zover en kon tijdens de Algemene Vergadering het nieuwe ledennet gepresenteerd worden. Nieuwe mogelijkheden zoals het digitaal in kunnen zien van Gamma Professional en Gamma Nieuws. Voor de secties, commissies, expertgroepen en projectgroepen een overzicht van de gepande vergaderingen en het kunnen downloaden van de agenda met de bijbehorende stukken.

Enquête mogelijkheden, de mening van leden over een bepaald thema en discussieforum.

Nieuwe mogelijkheden betekent ook het opnieuw inrichten van werkprocessen en procedures. Automatisering van processen betekent minder ruimte voor maatwerk of uitzonderingen. En daar lopen we nog steeds tegen aan. Inschrijvingen via het openbare deel van de website voor een symposium of nascholing betekent dat er geen koppeling is gemaakt met de ledenadministratie en sta je ingeschreven als niet lid. Nog een voorbeeld is: Zoals de deelnemer het inschrijfformulier invult, zo worden de gegevens in het systeem opgenomen dat betekent dat er soms een werkadres (straatnaam en plaats) is ingevuld zonder de naam van het ziekenhuis en afdeling. De post gaat onverrichte zaken terug naar de NVMBR. Of de naam van de deelnemer wordt zonder hoofdletters geschreven en staat de naam op het certificaat in kleine letters of met fouten. Je kunt je in één tel inschrijven voor een nascholing, zo snel dat de naam wel eens vier keer voorkomt op de lijst met deelnemers. Of te wel we moeten allemaal weer wennen aan een nieuw proces.Belangrijk is, dat als je gebruik wilt maken van nog meer gemak en van het voordelige tarief voor leden voor deelname aan congres, symposia, nascholingen, workshops, studiedagen e.d. je eerst naar ‘Mijn NVMBR’ gaat om je in te schrijven. Je hoeft je naam en gegevens niet meer in te vullen dat is al voor je gedaan en het geautomatiseerde systeem ziet dat je lid bent en daarmee voorkom je een te hoge rekening!

De NVMBR heeft nog tijd nodig om het gehele geautomatiseerde proces soepel en zonder fouten te laten verlopen. Ik wil jullie alvast bedanken voor de steun, de hulp en het begrip die we hebben gehad in de afgelopen maanden en nog nodig hebben in de komende drie maanden.

Sija Geers- van Gemeren

De ledenvergadering en het congres trokken veel collega’s naar Rotterdam. Meer dan 150 deelnemers hadden zich ingeschreven voor de AV en de tweede dag waren er ongeveer 300 congres-gangers. Het hoofdbestuur arriveerde op woensdagmiddag reeds in Rotterdam om zoals gebruikelijk de laatste voor bereidingen te treffen voor de vergadering.

Algemene vergadering

Donderdag 114 mei was het al vroeg druk in het beursgebouw. De inschrijfbalie en de vergaderzaal werden in alle vroegte opgebouwd. Rond negen uur druppelden de eerste deelnemers al binnen. Net zoals vorig jaar werd er gebruik gemaakt van stemkastjes bij de besluitvorming. Na de opening door Fred Felderhof, voorzitter NVMBR, werd als eerste het verslag van de ledenvergadering 2008 doorgenomen. Het verslag werd zonder wijzigingen door de vergadering goedgekeurd. Vervolgens worden de jaarverslagen van secties, expertgroepen en het hoofdbestuur zonder bijzonderheden doorgelopen. De penningmeester, Dirk Prins, heeft de accountantsverklaring voorgelezen en het bestuur werd gedechargeerd voor het gevoerde financiële beleid in 2008. Leden die een contributieachterstand van twee jaar of langer hebben, die worden uit het lidmaatschap ontzet. De voorliggende concepten en de activiteitenplannen plannen voor het komend jaar werd met de begroting 2009 goedgekeurd.

VisitatieIn het afgelopen jaar zijn door verschillende projectgroepen richtlijnen, praktijkregels of aanbevelingen ontwikkeld en vastgelegd. De NVMBR stelt voor de vastgestelde richtlijnen en aanbevelingen als norm te hanteren. Alle voorgestelde normen worden unaniem aangenomen. Meiske van der Ploeg presenteerde vervolgens de stand van zaken van het project ‘Impuls visitatie’. Tijdens het congres de volgende dag was het mogelijk in de stand van de NVMBR een demonstratie te zien van het digitale visitatie instrument ADAS. Veel collega’s maakt hier gebruik van.

BeroepscodeEen nieuw beroepsprofiel, een passende beroepsbenaming vraagt om een herziening van de beroepscode. De afgelopen

Jaarcongres 2009Op 14 en 15 mei heeft de NVMBR het jaarlijkse congres gehouden in congrescentrum Beurs WTC te Rotterdam. In deze editie van Gamma Nieuws treft u een algemeen verslag aan over het jaarcongres 2009. Het verslag van de algemene vergadering is op een later tijdstip op het ledennet in concept te lezen. Het verslag van die vergadering en de impressie van het gehele congres dienen als inspiratiebron voor vervolginitiatieven en de organisatie van toekomstige congressen.

33

Hoofdbestuur Dagelijks Bestuur Voorzitter: Fred Felderhof, Penningmeester: vacant, Secretaris: Wim Dankaart Overige hoofdbestuursleden: Hendrik Harders, Herma Hemelt-Vaanholt (Echografie), Cocky Heemskerk (Radiologie), Guus Veenendaal (Radiotherapie), Suzanne Lansbergen (Nucleaire Geneeskunde), Jo Duvivier (Kwaliteit), Dirk Zweers (Straling), Peter Kappert (MRI) Verenigingsfunctionarissen Govert Bos, Eveline Geers, Sija Geers-van Gemeren, Mia van Hoeven, Ilse Lingg, Meiske van der Ploeg, Rogier Schokker NVMBR/Redactieadres Catharijnesingel 73, 3511 GM Utrecht, telefoon (030) 231 88 42, fax (030) 232 13 62, e-mail: [email protected], www.nvmbr.nl Advertentie-exploitatie Govert Bos, NVMBR, telefoon (030) 231 88 42, e-mail [email protected]. Online advertentieruimte reservering www.nvmbr.nl Copyright Het overnemen van artikelen is alleen toegestaan na schriftelijke toestemming. Het opnemen van advertenties houdt geen aanbeveling van de NVMBR in. Basisontwerp TypoDynamo.nl Druk Thieme Almere ISSN 0016-4380 De NVMBR werkt samen met ABVAKABO vakbond aangesloten bij de FNV.

manden heeft in elke editie van Gamma Nieuws een toelichting gestaan op verschillende hoofdstukken. Tijdens de contactpersonenbijeenkomst in het voorjaar is de feedback van collega’s op de concept beroepscode uitgebreid besproken. Tijdens de AV werden nog de laatste puntjes op de i gezet in de discussie. De beroepscode is na de verwerking van enkele opmerkingen vastgesteld. Er wordt hard gewerkt om de beroepscode vorm te geven in de huisstijl voordat alle leden de beroepscode thuis gestuurd krijgen.

Jaarcongres 2009

de schermen, hartelijk bedankt voor de medewerking. Bij afscheid hoort ook nieuwe benoemingen. Benoemt zijn als lid van het hoofdbestuur Hendrik Harders en Jo Duvivier. Als plaatsvervangend lid zijn benoemd Maud Keltjens en Jacob Lutjeboer.

Ludieke afsluiting AVAl enkele jaren is de AV afgesloten met een alternatief en ontspannende activiteit. Dit jaar werd er een beroep gedaan op de balans van de deelnemers zowel met betrekking tot het lichaam als de geest. Tijdens de workshop TaiChi werd een beroep gedaan op innerlijke krachten van een honderdtal collega’s.

Het congres van 15 mei

Ook op vrijdagochtend was het al vroeg druk in het WTC. De exposanten bouwden vanaf 07.00 uur hun stands op. De expertgroep Moulagetechnici en de Commissie L4L waren met een stand vertegenwoordigd. Veertien standhouders konden op het congres ruim 300 bezoekers verwachten met verschillende achtergronden (radiologie, bevolkingsonderzoek borstkanker, echografie, radiotherapie en nucleaire geneeskunde). Aan het einde van de dag was men uitermate tevreden met de aandacht die de congresbezoekers aan

hun producten hebben besteed. De lichte foyer heeft vast en zeker bijgedragen aan een gemoedelijke loop in de pauzes. Het congres kende dit jaar opnieuw vier parallel sessies en er waren er totaal 49 sprekers naar Rotterdam afgereisd. De sessies werden gevuld met onderwerpen die het afgebakende werkveld vanuit vele invalshoeken nader beschouwden. Onder de 49 sprekers bevonden zich 14 collega’s en toekomstige collega’s die een Proffered Paper presenteerden. Ook werden er 7 posters gepresenteerd. De organisatie van het congres was in handen van een organiserend comité en werd gerealiseerd met hulp van het hoofdbestuur en de staf.

Volgend jaar!In 2010 wordt het 6o jarig jubileum van de NVMBR georganiseerd op 27 en 28 mei in het MECC te Maastricht. Reserveer vast deze data! Dat evenement mag je niet missen.

BrainstormsessiesIn verschillende groepen ( radiologie, bevolkingsonderzoek borstkanker, MRI, echografie, nucleaire geneeskunde en radiotherapie) werden ideeën voor projecten besproken. Alle aanwezige leden konden aangeven welk project het komend jaar nog uitgevoerd zou moeten worden. De grote meerderheid koos voor het project kennisdelen. Uit de discussie is gebleken dat er veel behoefte is in het uitwisselen van kennis, protocollen en ervaringen.

BestuursverkiezingAfscheid werd genomen van Dirk Prins, die in de afgelopen 10 jaar als penningmeester geholpen heeft bij de groei naar een gezonde financiële positie. En uiteraard werd een lange reeks van mensen, voor en vooral ook achter


4

Binnen het moderne Van Weel-Bethesda Ziekenhuis staat de kwaliteit van zorg voorop. Het ziekenhuis heeft een capaciteit van 160 bedden en richt zich op Goeree-Overflakkee en de omliggende gebieden. In de regio wordt onder andere samengewerkt met het Maasstad Ziekenhuis te Rotterdam. De afgelopen jaren hebben in het teken gestaan van sterke groei en technologische innovatie; het aantal specialismen is toegenomen en de medische staf is uitgebreid naar ruim 60 leden. Deze lijn zal de komende jaren worden voortgezet. Kenmerkend voor de organisatie zijn de “korte lijnen”, de plezierige werkverhoudingen en de aantrekkelijke woonomgeving met prima recreatieve voorzieningen. Het ziekenhuis heeft een protestants christelijke identiteit.

Wij zijn op korte termijn op zoek naar een

Radiodiagnostisch laborant met MRI ervaringHet betreft bij voorkeur een parttime dienstverband van minimaal 32 uur gemiddeld per week (88,89%).

De afdeling radiologie is de laatste jaren sterk in ontwikkeling geweest. Diverse projecten zijn geïmplementeerd zoals het PACS, het plaatsen van een MRI en de ingebruikname van een 64 Slice CT.

Wij bieden een leuke baan op de afdeling radiologie waaraan 4 radiologen en circa 20 medewerkers zijn verbonden. Er zijn 9 onderzoekskamers waar o.a. echografie-, computertomografie-, mammografie-, MRI- en skeletonderzoeken verricht worden.

Functie-inhoud:• verrichten van röntgenonderzoeken, waaronder mammografie,

MRI en CT;• verrichten van bereikbaarheidsdiensten.

Functie-eisen:• een afgeronde opleiding tot radiodiagnostisch laborant;• bij voorkeur MRI ervaring;• een servicegerichte en patiëntvriendelijke instelling; • kunnen werken in teamverband;• zelfstandigheid, collegialiteit en flexibiliteit; bereidheid tot verdere

bij- en nascholing indien nodig.

Gelet op de grondslag van ons ziekenhuis wordt van kandidaten gevraagd onze identiteit te respecteren; wij achten een protestants-christelijke levensovertuiging gewenst.

De salariëring (FG 50) en de overige arbeidsvoorwaarden zijn conform de CAO Ziekenhuizen.

Informatie:Meer informatie wordt u graag verstrekt door de heer C. van den Berg, organisatorisch manager radiologie, telefoon (0187) 60 72 49 of de heer W.J.C. Tanis, waarnemend organisatorisch manager radiologie, telefoon (0187) 60 72 46.

Sollicitatie:Uw schriftelijke sollicitatie kunt u tot 22 juni a.s. richten aan de afdeling personeel, organisatie en opleidingen van het ziekenhuis, Stationsweg 22, 3247 BW Dirksland of per email p&[email protected].

ZORGsaam biedt op Goeree-Overflakkee een aaneenge-sloten keten van zorgvormen aan. Van zorginstellingen (ziekenhuis, verpleeghuis en verzorgingshuizen) tot thuis-zorg en verloskundige zorg.

ZORGsaam streeft ernaar omvia regionale zorgloketten opeen directe en persoonlijkemanier contact te onderhou-den met de cliënten. Met 1800 medewerkers wordt zorg op maat geboden; de patiënt en cliënt/bewoner staan centraal.

Onder ZORGsaam vallen • Stichting Het Van Weel-

Bethesda Ziekenhuis• Stichting Zorg en Verpleging

Goeree-Overflakkee (ZVGO) met het verpleeghuis De Samaritaan en de verzor-gingshuizen De Vliedberg, Geldershof, De Goede Ree en Ebbe en Vloed

• Stichting Ondersteunende Diensten ZORGsaam

• Stichting Natalia - verloskundigenpraktijk

Stationsweg 223247 BW DirkslandTel. 0187 607300 Fax 0187 603739 Acquisitie naar aanleiding van deze advertentie wordt niet op prijs gesteld.

5

Besluitenlijst 59e Algemene Vergadering NVMBR 14 mei 2009 te Rotterdam

• Het verslag van de 58ste AV 2008 en de jaarverslagen 2008 zijn vastgesteld.

• Het hoofdbestuur wordt decharge verleend voor het gevoerde financiële beleid in 2008.

• Leden met een contributieachterstand van twee jaar of meer worden uit het lidmaatschap ontzet.

• De leden gaan akkoord met de volgende visitatienormen:

– De MBB’ers op de afdeling werken aantoonbaar volgens het protocol diagnotische referentie niveau’s;

– De MBB’ers werkzaam op de MRI werken volgens de praktijkregels zoals omschreven in ‘Veilig werken met MRI’.

• De leden gaan akkoord met het voorstel om de aanbevelingen Nucleaire Geneeskunde op te nemen als normdocument.

• De leden gaan akkoord met de ‘Veiligheidsrichtlijn echografisch onderzoek’.

• De leden gaan akkoord met de voorgestelde dispensatie- en herintrederregeling Kwaliteitsregister Paramedici.

• De leden gaan akkoord met de nieuwe beroepscode.

• De leden gaan akkoord met de voorgestelde bijdrage

• De activiteitenplannen voor 2009 zijn vastgesteld.

• De begroting 2009 wordt goedgekeurd.

Contributie 2010 2009 2010Lid € 98,40 € 99,60Aspirant lid € 49,20 € 49,80Buitengewoon lid € 98,40 € 99,60Erelid 0 0

Lid gereduceerd tarief € 57,– € 58,20• Partner is lid• Uitkering- en pensioengerechtigdenDonateur € 200,– € 204,–

PlustarievenTijdschrift Nucleaire Geneeskunde € 5,– € 5,–Associate membership ISRRT € 10,– € 10,–

Besluitenlijst 59e Algemene Vergadering NVMBR 14 mei 2009 te Rotterdam


6

Van Belang Cao Ziekenhuizen

PATIENTEN MONITOREN EN JE EIGEN CARRIÈRE BEWAKEN

www.tmidetachering.nl

TMI zoekt• Radiodiagnostisch laboranten• Radiotherapeutisch laboranten• Medisch nucleair werkers

TMI biedt• Vast dienstverband• Vrijheid met de zekerheid van een uitstekend salaris• Meer ervaring door afwisselend werk• Een auto vanaf 28 uur per week• Scholing op maat

Werken op jouw manier!Een vast dienstverband of een 0-uren contract.Tevens bemiddelt TMI al jaren voor ZZP’ers. Interesse?

KOM EENS PRATEN BIJ TMI. DE DETACHEERDERS IN DE ZORG.

Er komen bij de NVMBR veel vragen binnen van leden voor wie het niet duidelijk is op hoeveel uren ze nu precies recht hebben. Bijgaande tabel geeft aan op hoeveel uren je precies recht hebt. Mocht je er voor kiezen om na je 57 nog nachtdiensten te draaien dan kom je in aanmerking voor nog 40 uur extra.Wij willen bij de NVMBR graag weten hoe jullie denken over het Cao akkoord en natuurlijk ook over het PLB. Ga naar ‘Mijn NVMBR’ en geef je mening.

* 200 uur eenmalig, mits 10 jaar werkzaam in de zorgsector per 31-12-2009

7

De NVMBR is vanwege uitbreiding van de visitatie-activiteiten op zoek naar

visiteurs voor de werkvelden radiologie, nucleaire geneeskunde en radiotherapie.

Wij zoeken enthousiaste beroepsbeoefenaren die bereid zijn om ten minste

twee visitaties per jaar uit te voeren.

Benodigde ervaring en eigenschappen• heeft meerdere jaren werkervaring als MBB’er in het vakgebied

dat gevisiteerd wordt en is ten minste voor een deel werkzaam in de praktijk

• heeft aantoonbare affiniteit met kwaliteit, audits en visitaties.• heeft inzicht in organisaties• is in staat objectieve terugkoppeling aan de gevisiteerde te

geven over de uitgevoerde visitatie• is in staat om samen te werken in een multidisciplinair team• is in staat om te gaan met tegengestelde belangen

Daarnaast geldt dat de visiteur• In het kader van zijn functie geheimhoudingsplicht heeft.• Lid is van de NVMBR

Benodigde competenties• Luister- en gespreksvaardigheden, tonen belangrijke

informatie op te pikken uit mondelinge mededelingen; doorvragen; ingaan op reacties.

• Probleemanalyserend vermogen, signaleren van problemen; herkennen van belangrijke informatie; verbanden leggen tussen gegevens. Opsporen van mogelijke oorzaken van problemen; zoeken naar ter zake doende gegevens.

• Oordeelsvorming, op basis van beschikbare informatie juiste en realistische conclusies trekken.

• Onafhankelijkheid, acties ondernemen die meer gebaseerd zijn op eigen overtuiging dan op een verlangen een ander een plezier te doen; een eigen koers varen.

• Integriteit, handhaven van algemeen aanvaarde sociale en ethische normen in activiteiten die met de functie te maken hebben.

Wil je graag aan de slag als visiteur en herken je jezelf in dit profiel, stuur dan je CV en motivatie naar [email protected].

Oproep

Profielschets visiteur NVMBRDe NVMBR visiteur visiteert afdelingen medische beeldvorming en/of radiotherapie aan de hand van kwaliteitsinstrumenten, de visitatie is gedigitaliseerd. De visiteur heeft taken op het gebied van de voorbereiding, de uitvoering, beoordelen van het verslag en de evaluatie van de visitatie. De visitaties worden zowel monodisciplinair als multidisciplinair uitgevoerd. De NVMBR streeft ernaar om alle visitaties in multidisciplinair verband uit te voeren. De visiteurs dienen te beschikken over bepaalde eigenschappen, ervaringen en competenties. Deze worden getoetst via een intakegesprek op het NVMBR kantoor. Aan het eind van de visitatiedag evalueren de visiteurs het functioneren van elkaar met behulp van een korte checklist.De visiteur is verplicht om de aangeboden scholing ten behoeve van het visiteurschap te volgen.


8

De Stichting Oosterschelde-ziekenhuizen

en Ziekenhuis Walcheren hebben hun

diensten Personeel & Organisatie,

Finance & Control, Bestuursonder-

steuning, Facilitair bedrijf en Medisch

Facilitair Bedrijf samengebracht in de

Stichting samenwerking ondersteunen-

de diensten Zeeuwse Ziekenhuizen.

Deze stichting vormt het gemeenschap-

pelijk servicecentrum voor beide zieken-

huizen en verleent haar diensten onder

de werknaam ServiZZ.

De afdeling Nucleaire Geneeskunde (locatie Vlissingen) maakt deel uit van de afdeling Beeldvormende Technieken. De afdeling beschikt over twee dubbelkopscamera’s, een modern hotlab en is volledig gedigitaliseerd. Alle gebruikelijke diagnostische onderzoeken worden hier verricht (ca. 5.800 per jaar). Ook beschikt de afdeling over een therapie-kamer voor jodiumbehandelingen. Een keer in de week wordt er gebruikgemaakt van een mobiele PET/CT scanner. Voor deze afdeling zoeken wij per direct een enthousiaste:

Medisch nucleair werker M/VU verricht zelfstandig alle nucleair-geneeskundige onderzoeken en assisteert de nucleair geneeskundige bij therapeutische behandelingen en inspanningsonderzoeken. Het bereiden van radiofarmaca, het uitvoeren van kwaliteitscontroles, het verwerken van onderzoeksresultaten, het begeleiden van studenten en het verstrekken van informatie aan patiënten en begeleiders behoren eveneens tot uw takenpakket. U beschikt over het diploma MBRT of SOANG (indien u binnenkort uw diploma behaalt, wordt u ook uitgenodigd te solliciteren). Ervaring met radiofarmacabereiding en/of PET/CT is een pre. U bent te omschrijven als flexibel, accuraat, zorgvuldig en patiënt- en servicegericht.

Het betreft een dienstverband voor gemiddeld 36 uur per week voor onbepaalde tijd. Wij bieden een aanstelling onder voorwaarden van de CAO Ziekenhuizen. Momenteel is een arbeidsmarkttoeslag van 5% van toepassing.

Verdere functie-informatie is te verkrijgen bij de heer G. Dijkgraaf, teamleider Nucleaire Geneeskunde, op telefoonnummer (0118) 42 52 93.

Uw sollicitatiebrief én curriculum vitae kunt u, onder vermelding van het vacature-nummer ZZ 08.44 vóór 19 juni a.s., richten aan Ziekenhuis Walcheren, t.a.v. P&O Servicecentrum, Postbus 3200, 4380 DD Vlissingen of via het e-mailadres: [email protected].

Voor volledige vacaturetekst kijk op www.zwv.nl,

www.soz.nl en www.zz.nl

9

InleidingDe Wet BIG (Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg) is eind 1997 ingevoerd. De Wet BIG heeft als doelstelling de kwaliteit van de beroepsuitoefening te bevorderen en te bewaken en de patiënt te beschermen tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen van beroepsbeoefenaren. Om dit te bereiken zijn in de wet waarborgen opgenomen zoals titelbescherming, registratie, de bevoegdheidsregeling voorbehouden handelingen en tuchtrecht. Omdat de MBB’er een zogenaamd ‘artikel 34 beroep’ is valt deze onder de zogenaamde ‘lichte regeling’ en is het tuchtrecht niet van toepassing.1 De Wet BIG heeft betrekking op de individuele gezondheidszorg: de zorg gericht op de gezondheid van een bepaalde persoon. Onder deze zorg wordt verstaan het beoordelen, bevorderen, bewaken, beschermen of herstellen van iemands gezondheid. De Wet BIG regelt de deskundigheid en de opleiding van een aantal beroepen op het

gebied van de individuele gezondheids-zorg. Wie aan de opleidings eisen voldoet, heeft het recht om een wettelijk beschermde titel, zoals die van MBB’er te voeren.

Tot eind 1997 boden de Wet op de Uitoefening van de Geneeskunst (WUG) en de Wet op de Paramedische Beroepen (WPB) beroepsbescherming aan artsen, tandartsen, verloskundigen en paramedici: alleen zij waren bevoegd om (alle, of bepaalde) geneeskundige handelingen te verrichten. Met de invoering van de Wet BIG is deze beroepsbescherming komen te vervallen. Het verbod op de uitoefening van de geneeskunst is toen opgeheven. Met uitzondering van de voorbehouden handelingen mag iedereen handelingen op het gebied van de individuele gezondheidszorg (inclusief geneeskundige handelingen) verrichten. Met name de voorbehouden handelingen roepen de nodige vragen op.

Het juridisch kader voor de beroepsuitoefening van de MBB’er1

Wat mag wel en wat niet; en hoe zit het met verantwoordelijkheden

en aansprakelijkheid?

De afgelopen jaren is het wettelijk kader voor de MBB’er gewijzigd. De belangrijkste wijziging is de inwerkingtreding van de wet BIG, waardoor er veel veranderd is in de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de MBB’er. Ook de relatie met artsen en de instelling waar de MBB’er werkzaam is, is daardoor gewijzigd. In dit artikel wordt aan de hand van tien veelgestelde vragen het wettelijk kader toegelicht en de gevolgen ervan voor de MBB’er. Waar nodig zijn praktijkvoorbeelden ter illustratie toegevoegd.

1 Het beroep van de MBB’er is (nu, mei 2009) geregeld in het Besluit opleidingseisen en deskundigheid radiodiagnostisch laborant en radiotherapeutisch laborant (1997). Dit zijn dan ook de officiële opleidingstitels. De NVMBR heeft een verzoek ingediend bij het ministerie van VWS om dit besluit aan te passen aan het beroepsprofiel MBB’er. In dit artikel wordt alvast over MBB’er gesproken.

Wat is het verschil tussen deskundigheid en bekwaamheid? De Wet BIG legt een koppeling tussen opleiding en deskundigheid enerzijds en tussen bekwaamheid en bevoegdheid anderzijds. Deskundigheid op een bepaald vak-gebied wordt verkregen door het volgen van een opleiding. Voor de MBB’er zijn de opleidingseisen en het deskundigheidsgebied wettelijk vastgelegd. Wie aan de opleidings-eisen voldoet, heeft het recht om de wettelijk beschermde titel te dragen die bij dat beroep hoort. De overheid garandeert daarmee dat de beoefenaren van dat beroep ter zake kundig zijn. De beroepsbeoefenaar zelf geeft daarmee aan patiënten en andere belanghebbenden, zoals werkgevers, zorgverzekeraars en andere beroepsbeoefenaren, te kennen dat hij deskundig is op het betreffende gebied van de individuele gezondheidszorg.

Bekwaamheid heeft betrekking op wat een beroepsbeoefenaar individueel weet én kan. De beoordeling van de bekwaamheid laat de Wet BIG dan ook aan betrokkenen zelf over. Bekwaamheid betreft het vermogen van een beroeps-beoefenaar om in een bepaalde situatie verantwoord een (voorbehouden) handeling uit te kunnen voeren. Of iemand daadwerkelijk bekwaam is, hangt dus af van individuele omstandigheden en van de aard van de zorgsetting. De daadwerkelijke bekwaamheid en niet alleen het gevolgd hebben van een opleiding, bepaalt of iemand bevoegd kan handelen.

Mr Anja Evers, juridisch adviseur


10

Hoe ziet de bevoegdheidsregeling in de Wet BIG eruit? Het uitgangspunt van de Wet BIG is dat in principe iedereen handelingen op het gebied van de individuele gezondheidszorg mag uitvoeren. Een aantal geneeskundige handelingen is niet vrijgegeven. Voor deze voorbehouden handelingen geldt een bevoegdheidsregeling, om te voorkomen dat door ondeskundig handelen onaanvaardbare risico’s voor de gezondheid van de patiënt ontstaan. De voorbehouden handelingen dienen op deskundige en zorgvuldige wijze te worden verricht. Daarom is in de wet slechts een beperkt aantal beroepsbeoefenaren genoemd die zelfstandig bevoegd zijn om voorbehouden handelingen te verrichten. Wie niet zelfstandig bevoegd is, mag alleen in opdracht en onder voorwaarden

Op grond van werkervaring en verdere scholing ontstaan er tussen beroeps-beoefenaren met eenzelfde opleiding verschillen in wat zij individueel weten en kunnen. De bekwaamheid van een MBB’er met jarenlange werkervaring kan uitgebreider zijn dan die van een net gediplomeerde MBB’er. Evengoed kan een beginnend MBB’er bekwamer zijn dan een MBB’er die een aantal jaren zijn beroep niet heeft uitgeoefend. Ook kan een MBB’er door het volgen van extra opleiding gespecialiseerd zijn in een bepaalde onderzoeks- of behandeltechniek die extra bekwaamheid met zich meebrengt.

In de richtlijn ‘Intraveneus toedienen jodiumhoudend contrastmiddel door de MBB’er’ is opgenomen aan welke voorwaarden een bekwame MBB’er moet voldoen volgens de NVMBR (pagina 21):1. De toets van theoretische kennis over de volgende onderwerpen is met een

voldoende afgesloten:• Inbrengen perifeer infuus• Contra-indicaties inbrengen perifeer infuus• Intraveneuze medicatie toediening• Werking en bijwerking jodiumhoudende contrastmiddelen• Contra-indicaties van jodiumhoudende contrastmiddelen• Observeren, herkennen en behandelen van contrastreacties

2. Een praktische vaardigheidstoets ‘inbrengen perifeer infuus’ is met een voldoende afgesloten.

3. De MBB’er zich bij elke uitvoering van een voorbehouden handeling afvraagt of hij/zij nog steeds bekwaam is.

een voorbehouden handeling uitvoeren. Is aan deze voorwaarden voldaan, dan is ook degene die in opdracht een voorbehouden handeling uitvoert, bevoegd. De belangrijkste voorwaarde waaraan altijd voldaan moet worden, is de bekwaamheid van de uitvoerder. Onbekwaam maakt volgens de Wet BIG onbevoegd en dus strafbaar. Er is één uitzondering om deze handelingen toch uit te voeren als niet aan de wettelijke voorwaarden is voldaan, namelijk als er sprake is van een noodsituatie. De wet noemt de volgende voorbehouden handelingen: • heelkundige handelingen; • verloskundige handelingen; • endoscopieën; • catheterisaties; • injecties;

2 In het vervolg wordt over de arts gesproken als het gaat over de zelfstandig bevoegde.

• puncties; • narcose; • het gebruik van radioactieve stoffen en

ioniserende straling; • cardioversie; • defibrillatie; • electroconvulsieve therapie; • steenvergruizing; • kunstmatige fertilisatie• voorschrijven van UR-geneesmiddelen.

MBB’ers kunnen de ‘vetgedrukte’ voorbehouden handelingen onder voorwaarden toch uitvoeren. In het vervolg wordt ingegaan onder welke voorwaarden een MBB’er deze handelingen kan uitvoeren.

3a. Welke beroepsbeoefenaren zijn zelfstandig bevoegd en welke zijn niet zelfstandig bevoegd? De bevoegdheidsregeling voorbehouden handelingen heeft betrekking op alle beroepsbeoefenaren in de individuele gezondheidszorg. De wet heeft een onderscheid gemaakt tussen beroepsbeoefenaren die zelfstandig bevoegd zijn en beroepsbeoefenaren die niet zelfstandig bevoegd zijn om voorbehouden handelingen uit te voeren. Beroepsbeoefenaren die niet zelfstandig bevoegd zijn, kunnen onder bepaalde, in de wet genoemde voorwaarden bevoegd voorbehouden handelingen uitvoeren. Zelfstandig bevoegden zijn beroepsbeoefenaren die op eigen gezag voorbehouden handelingen mogen verrichten. De wet geeft per voorbehouden handeling aan welke categorieën van beroepsbeoefenaren zelfstandig bevoegd zijn: artsen, tandartsen, verloskundigen en sinds kort onder strikte voorwaarden verpleegkundigen2.

De arts stelt de indicatie en beslist of hij de handeling zelf uitvoert of opdraagt aan een andere beroepsbeoefenaar. Als een arts een voorbehouden handeling verricht, gelden er twee voorwaarden: de arts mag uitsluitend de voorbehouden handelingen verrichten die gerekend worden tot zijn deskundigheidsgebied. Het deskundigheidsgebied van de arts betreft alle voorbehouden handelingen,

11

terwijl het deskundigheidsgebied van de verloskundige en de tandarts bepaalde categorieën van voorbehouden handelingen omvat, én de arts over de bekwaamheid beschikt om de desbetreffende handeling naar behoren uit te voeren.

Iedereen die beroepsmatig werkzaam is op het gebied van de individuele gezondheidszorg en niet in artikel 36 van de Wet BIG wordt genoemd (zie bijlage), behoort tot de niet zelfstandig bevoegden. Hieronder vallen MBB’ers3. MBB’ers stellen niet zelf de indicatie, maar handelen altijd in opdracht van de arts, tandarts of verloskundige. Zij zijn dus alleen bevoegd om een voorbehouden handeling uit te voeren, als aan bepaalde voorwaarden is voldaan.

De Wet BIG stelt aan de MBB’er de volgende voorwaarden: 1. de MBB’er handelt in opdracht van een

zelfstandig bevoegde (arts, tandarts of verloskundige);

2. de MBB’er handelt overeenkomstig de aanwijzingen van de zelfstandig bevoegde;

3. de MBB’er mag een voorbehouden handeling alleen uitvoeren indien zowel hijzelf als de opdrachtgever redelijkerwijs mag aannemen dat hij beschikt over de bekwaamheid om de opdracht naar behoren uit te voeren.

3b. Is een opdracht van een zelf-standig bevoegde altijd voldoende voor het uitvoeren van een voorbe-houden handeling?Op het overdragen van de bevoegdheid via een opdracht van een arts aan een MBB’er is één uitzondering. Met de inwerking treding van de Geneesmiddelenwet in 2006 is aan de lijst met voorbehouden handelingen het voorschrijven van UR-geneesmiddelen (uitsluitend op recept verkrijgbare geneesmiddelen) toegevoegd. Contrastmiddelen en radiopharmaca vallen onder de Geneesmiddelenwet. Zoals uit het systeem van de voorbehouden handeling afgeleid zou kunnen worden, zou deze bevoegdheid ook opgedragen kunnen worden aan de

Wat betekent het werken met UR-geneesmiddelen voor de MBB’er?Voor het toedienen van bijvoorbeeld radiofarmaca en contrastmiddelen heeft de MBB’er een opdracht en een ondertekend recept nodig:1. een opdracht voor het verrichten van

de voorbehouden handeling voor het toedienen van een injectie of punctie;

2. een door een arts ondertekend recept voor het verkrijgen van het middel. Dit kan ingevoegd worden in een digitaal systeem.

Omdat jodiumhoudende contrast-middelen meestal al zijn verstrekt door de apotheek van de instelling, moet op de afdeling de procedure zijn beschreven op welke wijze het voorschrijven van het middel aan een bepaalde patiënt voor een bepaald onderzoek is geregeld.

3 In het vervolg wordt over de MBB’er gesproken als het gaat over de niet zelfstandig bevoegde.

voorbehouden handeling naar behoren uit te voeren;

4. De opdrachtnemer handelt in opdracht van de arts;

5. De opdrachtnemer stelt vast dat hij bekwaam is om de voorbehouden handeling naar behoren uit te voeren;

6. De opdrachtnemer handelt volgens de gegeven aanwijzingen.

In de beroepscode (mei 2009) staat over de beroepsuitoefening van de MBB’er (onder andere):1.3 De MBB’er houdt zich aan

wettelijke voorschriften en landelijk vastgestelde richtlijnen en standaarden.

1.5 De MBB’er treedt in contact met de opdrachtgever c.q. verwijzer indien er twijfel bestaat over de inhoud van de opdracht voor het uitvoeren van onderzoek of de behandeling.

1.9 De MBB’er houdt aantoonbaar de kennis en vaardigheden bij die nodig zijn om bekwaam te blijven door periodieke registratie in het Kwaliteitsregister paramedici.

MBB’er. Dit blijkt niet de bedoeling te zijn van de wetgever. Uit de Geneesmiddelenwet moet afgeleid worden dat een zelfstandig bevoegde geen opdracht kan geven aan een andere zorgverlener, bijvoorbeeld een MBB’er, om een geneesmiddel voor te schrijven. Een apotheker mag een geneesmiddel alleen verstrekken als het recept is ondertekend door een arts, tandarts, verloskundige of verpleegkundige. Een handtekening van een andere zorgverlener is dus niet voldoende (artikel 1 lid 1 onder pp Geneesmiddelenwet: omschrijving van ‘recept’, zie bijlage).

4a. Welke voorwaarden stelt de Wet BIG aan de opdrachtgever (zelfstandig bevoegde) en de opdrachtnemer (niet zelfstandig bevoegde)? Als een MBB’er in opdracht van een arts een voorbehouden handeling uitvoert, stelt de Wet BIG voorwaarden aan de opdrachtgever (arts) en de opdrachtnemer (MBB’er)1. De opdrachtgever is deskundig en

bekwaam tot het stellen van de indicatie;

2. De opdrachtgever geeft aanwijzingen en zorgt ervoor dat toezicht en tussenkomst mogelijk zijn; dit alleen voor zover redelijkerwijs nodig;

3. De opdrachtgever stelt vast dat de opdrachtnemer bekwaam is om de

4b. Wanneer aanwijzingen geven en toezicht en/of tussenkomst mogelijk maken? De wet stelt dat de arts ‘voor zover redelijkerwijs nodig’ aanwijzingen moet geven en toezicht en/of tussenkomst mogelijk moet maken. Aanwijzingen, toezicht en tussenkomst zijn dus niet in iedere situatie nodig. Maar wie bepaalt dat? Dit is in eerste instantie een taak (en een plicht) van de opdrachtgever. De arts dient te overwegen of aanwijzingen nodig zijn en of hij voor toezicht en tussenkomst moet zorgen. Mogelijke overwegingen van de arts zijn: de complexiteit van de handeling (de kans op complicaties en/of bijwerkingen, is uitstel van de handeling mogelijk) en de complexiteit van de situatie (de patiënt, zijn zorgbehoefte en de omstandigheden waaronder de zorg wordt geboden). Als een arts aanwijzingen geeft, moet de opdrachtnemer deze opvolgen. Daarnaast kan degene die de opdracht krijgt en zich niet volledig bekwaam acht om hem uit te voeren, bijvoorbeeld als de handeling hem niet geheel vertrouwd is, om aanwijzingen vragen. Hij kan dan ook aangeven of toezicht en tussenkomst


12

door de opdrachtgever gewenst zijn. Bij twijfel moet hij dat zelfs doen! Blijft de uitvoerder van de opdracht betwijfelen of hij de opdracht naar behoren kan uitvoeren, dan mag hij de opdracht niet uitvoeren. Ook als de opdrachtnemer een ernstig vermoeden heeft dat de opdracht niet klopt, moet hij dit aan de arts kenbaar maken en de handeling niet uitvoeren zolang daarover geen duidelijkheid bestaat.

4c. Wat betekent ‘toezicht en tussenkomst’? Of toezicht en tussenkomst door de opdrachtgever noodzakelijk zijn en in welke vorm, zal per situatie verschillen. De arts kan direct toezicht houden door op de plaats van handeling zelf aanwezig te zijn. Tussenkomst van de arts kan op verschillende manieren worden ingevuld. De arts kan telefonisch bereikbaar zijn om zo nodig de beroepsbeoefenaar mondeling aanwijzingen of een aanvullende opdracht te geven. De arts kan ook ter plekke aanwezig zijn om zo nodig in te grijpen en de handeling over te nemen.

Het is mogelijk dat de MBB’er die van de arts wel opdracht heeft gekregen om intraveneus te spuiten, zich in een bepaalde situatie niet bekwaam acht de opdracht naar behoren uit te voeren. Hoewel de MBB’er dan wel mag spuiten van de opdrachtgever, moet hij dit in deze situatie toch weigeren omdat hij niet bekwaam en dus volgens de Wet BIG onbevoegd is.

4d. Wat zijn aanwijzingen? Aanwijzingen van de arts bij voor behouden handeling betreffen veelal specifieke voorschriften voor het uit voeren van een voorbehouden handeling. Aanwijzingen kunnen mondeling of schriftelijk worden gegeven en in protocollen worden vermeld. Het is aan te bevelen om in een protocol duidelijk melding te maken van specifieke bijwerkingen en/of complicaties bij een handeling en hoe in zulke gevallen moet worden gehandeld (ingrijpen of waarschuwen). In de 24-uurs zorgverlening, waar vaak meerdere beroepsbeoefenaren verantwoordelijk zijn voor de zorgverlening aan een patiënt, is het schriftelijk vastleggen van

Een arts mag een MBB’er instructies geven over de wijze waarop de MBB’er een voorbehouden handeling dient uit te voeren. Als een MBB’er gewend was intraveneus contrastvloeistof te spuiten op de afdeling radiologie en op een andere afdeling gaat werken, hangt dat af van de beslissing van de arts of de MBB’er het dan ook nog mag doen.

In het Besluit opleidingseisen en deskundigheidsgebied radiodiagnostisch laborant en radiotherapeutisch laborant (1997) staat in artikel 26 (radiodiagnostisch laborant) en artikel 27 (radiotherapeutisch laborant) dat tot het deskundigheidsgebied van beide beroepsbeoefenaren behoort om in opdracht van een arts of tandarts radiodiagnostisch onderzoek resp. een bestralingsbehandeling uit te voeren. Ook in dit besluit worden geen eisen gesteld aan de vorm waarin de opdracht wordt gegeven, maar geldt eveneens dat het de voorkeur heeft als de opdracht schriftelijk wordt verstrekt. Het werken in opdracht is kenmerkend voor de paramedische beroepsuitoefening en geldt voor alle handelingen zoals deze zijn omschreven in het deskundigheidsgebied van de MBB’er. Bij fysiotherapeuten is de opdrachtrelatie inmiddels verlaten en is sprake van vrije toegankelijkheid. Ook bij enkele andere paramedische beroepsgroepen zijn experimenten gestart. Overigens heeft de MBB’er de verplichting om vast te stellen of de opdracht door de aanvragend arts volledig en duidelijk is en of, op basis daarvan, kan worden doorgegaan met de handeling. Als er onduidelijkheden zijn neemt de MBB’er contact op met de arts (Richtlijn toedienen jodiumhoudend contrastmiddel door de MBB; er, NVMBR-richtlijn, 2008, pagina 6).

Wat betreft de opdracht voor het uitvoeren van een voorbehouden handeling staat in het Beroepsprofiel MBB’er (2008) op pagina 5:“De MBB’er is in het bezit van stralings-deskundigheidsniveau 4 waardoor hij instaat is om de voorbehouden handeling op verantwoorde wijze uit te voeren.”. Dit roept de vraag op of een opdracht van een arts nog nodig is. Het gebruik van radioactieve stoffen en ioniserende straling is volgens de Wet BIG een voorbehouden handeling. Ondanks de deskundigheid van de MBB’er blijft een opdracht van een arts noodzakelijk. De deskundigheid om de voorbehouden handeling uit te voeren staat vast, dit betekent niet dat er daardoor ook de bevoegdheid

aanwijzingen aan te raden. Als degene die de opdracht-met-aanwijzingen aanneemt, de aanwijzingen alleen mondeling overdraagt, kan belangrijke informatie verloren gaan. Als er iets mis gaat, kunnen schriftelijke afspraken en protocollen van belang zijn om te bepalen of de beroepsbeoefenaar zorgvuldig heeft gehandeld.

4e. Is een schriftelijke opdracht noodzakelijk? Voor het uitvoeren van een voorbehouden handeling is een opdracht noodzakelijk,maar de Wet BIG stelt geen eisen aan de vorm waarin de opdracht wordt gegeven, schriftelijk of mondeling. De wet stelt aan het geven en uitvoeren van opdrachten algemene zorgvuldigheidseisen. De mate van zorgvuldigheid wordt vooral bepaald door de werkwijze van beroepsbeoefenaren. Het is bijvoorbeeld gewenst om, ook bij mondelinge opdrachten, de datum en de naam van de opdrachtgever en de opdrachtnemer in de rapportage schriftelijk vast te leggen. Zo kan te allen tijde worden nagegaan wanneer en door wie de opdracht is gegeven en aangenomen. Om misverstanden te voorkomen, is het aan te raden om met schriftelijke opdrachten van de arts te werken. Als een verpleegkundige ‘s avonds telefonisch de opdracht van de arts krijgt om bepaalde medicatie intraveneus toe te dienen, kan de verpleegkundige de opdracht ter plekke noteren en controleren door deze opnieuw voor te lezen aan de arts. Het verdient aanbeveling deze mondelinge opdracht schriftelijk door de arts te laten bevestigen. Een schriftelijke opdracht van de arts kan een extra mogelijkheid tot controle zijn voor beide partijen. Daarnaast heeft een schriftelijke opdracht een betere bewijskracht als er iets misgaat.

13

Als bijvoorbeeld een arts aan een MBB’er de opdracht geeft om contrastvloeistof toe te dienen via een venapunctie, hoeft de arts niet zelf over de praktische vaardigheid te beschikken om de venapunctie naar behoren uit te voeren.

is ontstaan om de voorbehouden handeling uit te voeren. Daarvoor is een opdracht nodig en moet de betreffende MBB’er zich ervan overtuigen dat hij bekwaam is.

4f. Moet de arts bekwaam zijn als hij een opdracht geeft? De hoofdregel is dat de arts beschikt over de deskundigheid en de bekwaamheid om de indicatie voor een voorbehouden handeling te stellen. Wil de arts de handeling daadwerkelijk zelf uitvoeren, dan moet hij eerst vaststellen of hij daartoe bekwaam is. Als een zelfstandig bevoegde een voorbehouden handeling opdraagt aan een ander, hoeft hij niet zelf bekwaam te zijn om de handeling uit te voeren.

5. Wat betekent ‘functionele zelfstandigheid’? Bepaalde groepen van beroeps-beoefenaren, waaronder de verpleeg-kundigen, voeren regelmatig en met een grote mate van zelfstandigheid bepaalde voorbehouden handelingen op deskundige wijze uit. De betrok-ken beroepsbeoefenaren hebben dan vastgesteld dat toezicht en tussenkomst door de arts in die gevallen niet nood-zakelijk zijn. Dit is in overeen stemming met de Wet BIG; de bevoegdheidsregeling stelt namelijk dat toezicht en tussenkomst mogelijk moeten zijn in gevallen waarin dat redelijkerwijs nodig is. Deze regeling is nog niet van toepassing op de MBB’er.

6a. Hoe stelt de opdrachtgever de bekwaamheid van de opdrachtnemer vast? Eén van de voorwaarden die de Wet BIG aan de opdrachtgever stelt, is dat hij zich ervan moet vergewissen dat de opdrachtnemer bekwaam is om de voorbehouden handeling naar behoren uit te voeren (zie 4.1). De opdrachtgever kan

dit persoonlijk vaststellen. De dagelijkse praktijk brengt echter met zich mee dat artsen regelmatig een opdracht geven aan bijvoorbeeld de teamleidinggevende, die de opdracht vervolgens weer overdraagt aan een collega. In een dergelijk geval weet de arts dus niet wie de uiteindelijke opdrachtnemer is. Aangezien de opdrachtgever de zekerheid moet hebben dat de uitvoerder van de handeling bekwaam is, zijn de arts, de uitvoerder en de instelling gebaat bij duidelijke en zorgvuldig opgestelde regels met betrekking tot het overdragen van opdrachten. Een systeem van bekwaamheidsverklaringen kan daarbij een nuttig hulpmiddel zijn.

6b. Wat houdt een bekwaamheids-verklaring in? In veel instellingen wordt de bekwaamheid van een beroepsbeoefenaar om bepaalde handelingen naar behoren uit te voeren, schriftelijk vastgelegd in een bekwaamheidsverklaring. Deze verklaring geeft aan dat de beroepsbeoefenaar theoretisch en praktisch geschoold is om de desbetreffende handelingen naar behoren uit te voeren. Door een bekwaamheidsverklaring neemt de instelling feitelijk een deel van de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever over, namelijk het vaststellen van de bekwaamheid van de opdrachtnemer. Vanzelfsprekend moet de opdrachtnemer elke keer weer zelf bepalen of hij daadwerkelijk bekwaam is om de opdracht uit te voeren. Ook is het van belang om de eenmaal verworven bekwaamheid regelmatig opnieuw te toetsen, om te voorkomen dat de bekwaamheidsverklaring zijn waarde verliest. Een instelling kan de procedure voor het opstellen en gebruiken van bekwaamheidsverklaringen vastleggen in een bekwaamheidsregeling. Gaat het daarbij om voor behouden handelingen, dan kan een dergelijke regeling ook een nuttige rol vervullen in het kader van de bevoegdheidsregeling Wet BIG. Zie voorbeeld richtlijn ‘Toedienen van (radio)farmaca door de MBB’er’ (p. 31)

6c. Wat is de waarde van bekwaamheidsverklaringen? Veel instellingen maken gebruik van bekwaamheidsverklaringen. Deze geven aan welke handelingen de betreffende

beroepsbeoefenaar in principe deskundig en bekwaam kan uitvoeren. Bekwaamheidsverklaringen kunnen bij de organisatie van verantwoorde zorg in een instelling zeker van pas komen. Het ontslaat de individuele beroepsbeoefenaar die een opdracht tot het uitvoeren van een voorbehouden handeling aanneemt, echter niet van de verplichting om zelf vast te stellen of hij inderdaad bekwaam is.

Op het moment dat de feitelijke bekwaamheid ontbreekt, kan de opdrachtnemer dus niet bevoegd handelen. Het is goed voorstelbaar dat iemand die een bepaalde gecompliceerde handeling al enige tijd niet meer heeft uitgevoerd, zich niet meer voldoende bekwaam acht. In zo’n situatie kunnen de betrokkenen nagaan of aanwijzingen, een vorm van toezicht en de mogelijkheid van tussenkomst kunnen bijdragen aan het verantwoord uitvoeren van de handeling. Blijft die zekerheid uit, dan moet degene aan wie de opdracht is gegeven, weigeren om deze uit te voeren. De waarde van een bekwaamheids-verklaring is dus sterk afhankelijk van de actuele bekwaamheid van de beroepsbeoefenaar die een voorbehouden handeling krijgt opgedragen. Veel instellingen werken met reguliere bijscholingsprogramma’s die het mogelijk maken dat de feitelijke bekwaamheid van iedereen die een bekwaamheidsverklaring heeft, op peil blijft.

6d. Beperkt een bekwaamheids-verklaring de aansprakelijkheid? Een bekwaamheidsverklaring ontslaat de individuele beroepsbeoefenaar er niet van om van geval tot geval zelf vast te stellen of hij bekwaam is om de voorbehouden handeling uit te voeren: weet ik er genoeg van en kan ik het verantwoord doen? Is het antwoord negatief, dan is hij niet bevoegd om de voorbehouden handeling uit te voeren. Is de opdracht aangenomen, dan is hij zelf verantwoordelijk voor het uitvoeren. Het is niet zo dat een beroepsbeoefenaar met een bekwaamheidsverklaring in grotere mate aansprakelijk is voor eventuele schadelijke gevolgen van zijn handelen dan iemand zonder bekwaamheidsverklaring. Of een dergelijke aansprakelijkheid bestaat, hangt vooral af van de manier waarop de handeling is uitgevoerd.


14

7a. Wat betekent ‘verantwoordelijkheid’? Wie werkzaam is in de gezondheidszorg, is zelf verantwoordelijk voor zijn handelen. Dit geldt óók voor het in opdracht uitvoeren van een voorbehouden handeling. Verantwoordelijk zijn wil zeggen: daarover verantwoording kunnen afleggen. De Wet BIG geeft duidelijk aan welke onderscheiden verantwoordelijkheden de opdrachtgever en de opdrachtnemer hebben: • De arts is als opdrachtgever

verantwoordelijk voor het op zorgvuldige wijze verstrekken van de opdracht. Hij moet zich daarbij vergewissen van de bekwaamheid van de opdrachtnemer.

• De MBB’er die een opdracht tot het uitvoeren van een voorbehouden handeling aanneemt, is op zijn beurt zèlf verantwoordelijk voor een zorgvuldige uitvoering van die

handeling. Een eerste vereiste daarvoor is de feitelijke bekwaamheid om de opdracht naar behoren uit te voeren.

• Ook wie nog in opleiding is, bijvoorbeeld een stagiaire, en een voorbehouden handeling uitvoert, is daarvoor zelf verantwoordelijk. De instelling waar de stagiaire werkt is natuurlijk wel verantwoordelijk voor goede afspraken over de inzetbaarheid van leerlingen: welke opdrachten mogen aan stagiaires worden gegeven en welke voorwaarden gelden daarbij?

7b. Is er sprake van ‘eindverantwoordelijkheid’? De bevoegdheidsregeling voorbehouden handelingen in de Wet BIG laat er geen misverstand over bestaan dat opdrachtnemer en opdrachtgever een eigen verantwoordelijkheid hebben. De wet staat niet toe dat bijvoorbeeld de MBB’er die een opdracht heeft aanvaard,

Als een MBB’er contrastvloeistof per ongeluk extravasaal inspuit, is hij zelf verantwoordelijk voor het niet juist uitvoeren van deze handeling. Het kan ook voorkomen dat de MBB’er technisch goed heeft gespoten, maar dat de arts een verkeerde opdracht heeft gegeven om bijv. verkeerde contrastvloeistof te spuiten: ook hier geldt weer dat in beginsel wordt uitgegaan van de eigen verantwoordelijkheid: de arts is verantwoordelijk voor de inhoud van de opdracht, de wijze waarop hij hem geeft en aan wie hij de opdracht geeft.De MBB’er is verantwoordelijk voor de acceptatie van de opdracht en de uitvoering ervan. Is de MBB’er nu ook aan te spreken voor het feit dat hij de verkeerde vloeistof heeft gespoten, zoals in de opdracht was vermeld?Het antwoord op deze vraag hangt af van de mate waarin het de MBB’er te verwijten is dat hij niet wist dat het om de verkeerde vloeistof ging. Als hij dat wel had moeten is hij mede aansprakelijk voor de gevolgen van de handeling. In zo’n situatie zijn de arts en de MBB’er ieder aansprakelijk voor de eigen fout.

zijn verantwoordelijkheid voor de uitvoering afschuift naar de arts die de opdracht heeft gegeven. Ook de arts kan zich wat zijn verantwoordelijkheid voor het verlenen van de opdracht betreft, niet verschuilen achter degene die zijn opdracht uitvoert. Bij het verrichten van een voorbehouden handeling is er dus geen sprake van een ‘eindverantwoordelijkheid’ voor ofwel de opdrachtgever, ofwel de opdrachtnemer. Beiden zijn voor hun aandeel daarin zelf verantwoordelijk.

Is het mogelijk aansprakelijk te worden gesteld voor de fout van een ander? Soms zijn er situaties waarbij de maatschappij het redelijk vindt dat een ander aansprakelijk kan worden gesteld voor de fout die iemand heeft gemaakt. Zo kunnen ziekenhuizen worden aangesproken voor de schade die een MBB’er heeft veroorzaakt.Toch komt het voor dat een arts zegt: ‘Maar ik heb de eind verantwoor-delijkheid’. Wat bedoelt hij dan? De arts heeft gelijk als hij daarmee bedoelt dat hij (eind)verantwoordelijk is voor het totale medische beleid voor een bepaalde patiënt, waaronder diagnose, behandelplan en indicatiestelling. Voor de uitvoering van voorbehouden handelingen echter, geldt de toedeling van verantwoordelijkheden zoals de bevoegdheidsregeling in de Wet BIG die geeft.

7c. Geldt de ‘verlengde arm constructie’ nog?Met de inwerkingtreding van de Wet BIG is de ‘verlengde arm constructie’ verlaten. Deze constructie is ontstaan omdat andere beroepsbeoefenaren dan artsen en paramedici dagelijks op de deskundige en bekwame wijze geneeskundige handelingen uitvoerden. De arts, binnen wiens gezagssfeer de handeling werd uitgevoerd, betrok de niet bevoegde beroepsbeoefenaar als ‘verlengde arm’ bij de uitvoering. Het handelen van bijvoorbeeld de verpleegkundige werd gezien als het handelen van de arts en was daardoor niet in strijd met de wet. In de praktijk bleek de ‘verlengde arm constructie’ onduidelijk te zijn, juist vanwege het ontbreken van een bevoegdheid. Het deed bovendien geen recht aan het professionele handelen van deze beroepsbeoefenaren.

15

8a. Wat is de waarde van protocollen? In toenemende mate wordt in instellingen gebruik gemaakt van protocollen: richtlijnen voor het handelen van beroepsbeoefenaren. Ook de richtlijnen van de NVMBR behoren hiertoe.Een protocol kan de kwaliteit van het handelen van de beroepsbeoefenaar ondersteunen. In zo’n protocol is vaak een checklist opgenomen van uit te voeren handelingen. Ook kan een protocol nauwkeurig aangeven wie waarvoor verantwoordelijk is en hoe te handelen als het mis dreigt te gaan. De bevoegdheidsregeling voorbehouden handelingen leent zich goed voor uitwerking in protocollen. Een MBB’er die een opdracht tot een protocollair vastgelegde voorbehouden handeling aanvaardt, is dan verantwoordelijk voor een juiste manier van uitvoeren, in overeenstemming met het protocol. Het verdient aanbeveling om alle handelingen die nodig zijn om de opdracht naar behoren uit te voeren in het protocol op te nemen. Betreft het bijvoorbeeld een opdracht tot het toedienen van een bepaalde injectie, dan wordt in het protocol ook de handeling

In de NVMBR richtlijn ‘Intraveneus toedienen jodiumhoudende contrastmiddel door de MBB’er’ is aanbevolen naast een opdracht te voldoen aan de volgende voorwaarden:

• Gebruik van de aanbeveling van de multidisciplinaire richtlijn ‘Voorzorgsmaatregelen bij jodiumhoudende contrastmiddelen (CBO 2007)’

• Onderzoeksprotocollen met het te gebruiken contrastmiddel zijn beschreven (soort en hoeveel contrastmiddel in relatie met de indicatie)

• Procedure is beschreven op welke wijze het voorschrijven van het ‘geneesmiddel’ (jodiumhoudend contrastmiddel) is geregeld

• Noodprotocol is aanwezig• Double/check procedure is beschreven

‘Voorlichtingsmateriaal m.b.t. het contrastmiddel is bekend’

• Bijsluiters van de te gebruiken contrastmiddelen zijn bekend.

Ook de beroepscode kan de status van richtlijn hebben. Bij de beoordeling wat van een beroepsbeoefenaar verwacht mag worden. Er staat namelijk in wat binnen de beroepsgroep algemeen geaccepteerd is. Uit de Beroepscode (14 mei, NVMBR Utrecht)

4 Variatie in cassatie: opstellen aangeboden aan prof. mr. H. A. Groen, Door M G J Parkins-de Vin, H A Groen, Kluwer, 2006, pagina 107 ev.

5 Uitspraak Tuchtcollege, Medisch Contact, nr 48, 27 november 2007, pag. 1998.

‘optrekken van de vloeistof’ beschreven. De opdrachtnemer is er in dat geval ook voor verantwoordelijk dat de juiste hoeveelheid van het juiste preparaat wordt toegediend. Een protocol kan ook als middel dienen voor een toetsing achteraf, door de beroepsbeoefenaar zelf, zijn collega’s of bijvoorbeeld de tuchtrechter.

worden kunnen variëren, te denken valt bijvoorbeeld aan leeftijd, lichamelijke conditie en prognose.

Over het handelen van de MBB’er ten aanzien van protocollen zijn geen uitspraken bekend, maar er is geen reden om op andere wijze met een protocol om te gaan dan artsen. Uiteraard is het vanzelfsprekend de arts te raadplegen wanneer de MBB’er het aangewezen vindt af te wijken van een protocol of twijfels heeft bij het volgen van het protocol.

9. Heeft een beroepsbeoefenaar een inspanningsverplichting of een resultaatsverplichting?Ook de MBB’er heeft, evenals bijvoorbeeld artsen, een inspanningsverplichting. Dit houdt in dat een MBB’er dient te handelen conform de zorgvuldigheid die van een redelijk bekwaam en redelijk handelend vakgenoot onder vergelijkbare omstandigheden verwacht mag worden, dan wel conform de professionele standaard zoals die binnen de groep van de redelijk handelend en redelijk bekwaam vakgenoten geldt. Om te bepalen wat de professionele standaard is kan gekeken worden naar bestaande protocollen, richtlijnen en standaarden. Afwijken hiervan mag overigens alleen als dit gemotiveerd gebeurt, waarbij het goed is om te beseffen dat afwijken van hetgeen in een richtlijn is opgenomen in specifieke omstandigheden nodig kan zijn. Als het om een voorbehouden handeling gaat, is de MBB’er verplicht wanneer hij wil afwijken van de beschreven werkwijze in het protocol contact opnemen met de arts die opdracht heeft of zou hebben gegeven.

10a. Wat te doen als MBB’er bij een incident, fout, of calamiteit?Vrijwel alle instellingen in de gezondheidszorg werken inmiddels met een VMS. De afgelopen jaren werden incidenten gemeld bij een (ziekenhuisbrede) MIP-commissie (Melding Incidenten Patiëntenzorg). Niet altijd was duidelijk wat de MIP-commissie

8b. Zijn er situaties waarin afwijken van het protocol nodig is?Protocollen, hoewel richtinggevend, zijn slechts een hulpmiddel bij het handelen en kunnen en mogen nimmer de plaats innemen van het eigen denken en handelen van de MBB’er.

In 2005 heeft de Hoge Raad (het hoogste rechtscollege) bepaald dat “een protocol voor medische behandeling een richtlijn geeft, die in beginsel in acht genomen moet worden, maar waarvan soms en in bepaalde gevallen ook moet worden afgeweken, waarbij als maatstaf heeft te gelden, dat aan de patiënt de zorg behoort te worden verleend die in de omstandigheden van het geval van een redelijk bekwaam handelend arts mag worden verlangd. Deze maatstaf brengt enerzijds met zich mee dat een afwijking van het protocol door een arts moet kunnen worden beargumenteerd, maar anderzijds dat het volgen van het protocol niet zonder meer betekent dat de arts juist heeft gehandeld.” 4

De tuchtrechter heeft het onlangs als volgt verwoord: “of afwijken van een protocol of richtlijn nodig is, hangt af van de omstandigheden van het geval, waarbij als maatstaf heeft te gelden dat aan een patiënt die zorg behoort te worden verleend, die in de omstandigheden van het geval van een redelijk bekwaam arts mag worden verlangd.”5 Omstandigheden waarmee rekening gehouden moet


16

deed, wat gemeld moest worden en wat de commissie met een melding deed. Steeds meer ziekenhuizen hebben als vervolg hierop veilig incidenten melden (VIM) ingevoerd. Dit is een meldingssysteem voor het melden van ‘alles wat niet de bedoeling was’. De kracht van VIM is dat het veel dichter bij de afdeling staat, alles gemeld kan worden en dat analyse van het incident evenals de terugkoppeling naar de melder en andere betrokkenen sneller plaatsvindt. De term veilig melden is niet alleen gekozen om de patiëntveiligheid onder de aandacht te brengen, maar ook op het creëren van een omgeving waarin alle betrokkenen bereid zijn om open over de gemelde gebeurtenissen te praten.Doel van het melden is vooral leren van eerdere ervaringen door onderliggende oorzaken op het spoor te komen en deze oorzaken weg te nemen. De reden om te melden is dat de meeste incidenten niet het gevolg zijn van menselijke vergissingen, maar van een complex geheel van menselijke, organisatorische, technische en sociale aspecten en interacties.6 Toch is het melden via VIM onderwerp van discussie. De hoofdinspecteur van de Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft hierop in april 2008 als volgt gereageerd: “Het is niet de bedoeling om maatregelen te treffen tegen de individuele melder, want men moet er nooit bang voor hoeven te zijn dat een melding binnen het VIM-systeem arbeidsrechtelijke, tuchtrechtrechtelijke of strafrechtelijke consequenties kan hebben. Het systeem moet dus 100 % veilig zijn, eenvoudigweg omdat de meldingsbereidheid anders zal afnemen. Tegelijkertijd moet hoe dan ook voorkomen worden dat zo’n procedure een ‘schuilplaats’ wordt voor ‘grove nalatigheid’ of ernstig verwijtbaar handelen. En hoe er moet worden omgegaan met de wettelijke verplichting (op grond van de Kwaliteitswet zorginstellingen) om een incident met overlijden of ernstige gezondheidsschade als gevolg, een calamiteit dus, bij de inspectie te melden. Voor MBB’ers is het melden van incidenten, fouten en calamiteiten niet anders dan voor andere zorgverleners.

6 Draaiboek Veilig Incidenten Melden, Veiligheidsmanagement ‘Bouwen aan Veiligheid in de zorg’. NVZ, OMS, LEVV

10b. Welke mogelijkheden kent de Wet BIG in geval van een ernstige fout of calamiteit om een beroeps-beoefenaar te corrigeren? Het handelen van de beroepsbeoefenaar in de individuele gezondheidszorg kan op veel manieren worden getoetst en gecorrigeerd. In de Wet BIG is voor acht beroepen tuchtrecht vastgelegd. Omdat het tuchtrecht niet van toepassing is op de MBB’er wordt dit hier buiten beschouwing gelaten.

De Wet BIG kent nog een mogelijkheid om het gedrag van de zorgverlener te corrigeren. In de wet zijn strafbepalingen opgenomen die speciaal op de zorgverlener in de gezondheidszorg zijn toegesneden. Deze strafbepalingen gelden ondermeer als waarborg voor een verantwoorde beroepsuitoefening. In tegenstelling tot het tuchtrecht, dat alleen voor de acht in artikel 3 van de Wet BIG genoemde beroepen geldt, zijn de strafbepalingen op alle beroepsbeoefenaren van toepassing, dus ook op beoefenaren van beroepen die op grond van artikel 34 worden geregeld en beoefenaren van niet wettelijk geregelde beroepen.

Strafbaar volgens de Wet BIG is onder andere: • het onbevoegd uitvoeren van een

voorbehouden handeling; • het opdragen van een voorbehouden

handeling zonder aan de voorwaarden te voldoen;

• het veroorzaken van (een aanmerkelijke kans op) schade aan de gezondheid;

• het onrechtmatig voeren van een wettelijk beschermde titel;

Een ieder die onbevoegd voorbehouden handelingen uitvoert, of opdracht geeft tot uitvoering van een voorbehouden handeling zonder de wettelijke voorwaarden in acht te nemen, is strafbaar.

10c. Zijn er ook nog andere wetten om een beroepsbeoefnaar te corrigeren?Het handelen van een beroepsbeoefenaar kan eveneens worden getoetst aan het klachtrecht, het burgerlijk recht (inclusief het arbeidsrecht) en het strafrecht. De verschillende wetten worden achtereenvolgens kort besproken.

Het klachtrechtDe Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector stelt verplicht dat iedere zorginstelling een klachtencommissie heeft. Een patiënt met een klacht over een verkeerde of onzorgvuldige behandeling of bejegening kan deze aan de commissie voorleggen. De commissie onderzoekt de klacht en doet daar een uitspraak over. De commissie kan ook aanbevelingen doen. De hulpverlener en de instelling zijn niet verplicht de uitspraak van de commissie op te volgen. Toch is de verwachting dat uitspraken van de commissie serieus worden genomen, omdat dit in het belang van alle betrokkenen is. Voor de beroepsbeoefenaar bijvoorbeeld betekent een uitspraak ook een gratis advies om de kwaliteit van zijn handelen te verbeteren.

Het burgerlijk rechtBij het burgerlijk recht gaat het om de rechtsverhouding tussen burgers onderling, in dit geval tussen de patiënt en de beroepsbeoefenaar. Als een MBB’er bijvoorbeeld een foutieve dosis ioiserende straling toedient, dan is dat een onjuiste uitvoering van een voorbehouden handeling. De patiënt kan naar de rechter stappen als hij schade heeft ondervonden (bijvoorbeeld een verbrande huid) en deze vergoed wil zien. Als de MBB’er in dienst is van het ziekenhuis, kan de patiënt het ziekenhuis als werkgever aansprakelijk stellen. Het ziekenhuis is dan in principe aansprakelijk voor de schade die door zijn werknemers is veroorzaakt. Een beroepsbeoefenaar met een eigen praktijk, bijvoorbeeld een verloskundige, kan persoonlijk door de cliënt worden aangesproken. De patiënt zal in beginsel de fout van de beroepsbeoefenaar moeten bewijzen. De beroepsbeoefenaar moet de nodige schriftelijke gegevens kunnen overleggen. Vaak ontstaat aan de hand daarvan meer duidelijkheid.

Het arbeidsrecht Het arbeidsrecht valt onder het burgerlijk recht en bepaalt specifiek de verhouding tussen werkgever en werknemer en de daarbij behorende wederzijdse rechten en plichten. De beroepsbeoefenaar die in dienstverband werkzaam is, kan indien hij een beroepsfout maakt, door de werkgever worden aangesproken op zijn handelen. Als uiterste consequentie kan ontslag volgen. De betrokken

17

beroepsbeoefenaar kan dit ontslag aanvechten voor de (burgerlijk) rechter.

Het strafrecht Bij het strafrecht gaat het om de verhouding tussen overheid en burger. Als de patiënt, zijn familie of de inspecteur voor de gezondheidszorg aangifte heeft gedaan, kan de officier van justitie tot vervolging overgaan. Hij zal dan een redelijk vermoeden moeten hebben dat een strafbaar feit is begaan. In het Wetboek van Strafrecht staan alle misdrijven en overtredingen waarvoor iemand strafrechtelijk kan worden vervolgd. De officier van justitie zal moeten aantonen dat er sprake is van grove fouten of nalatigheden. Het strafrecht is een zwaar middel om een beroepsbeoefenaar te corrigeren. De rechter zal hiertoe niet lichtvaardig overgaan en een onomstotelijk bewijs willen hebben. Overigens hoeft niet altijd een straf te worden opgelegd.

10d. Kan het handelen aan meerdere wetten tegelijk worden getoetst? Het burgerlijk recht, het strafrecht en het tuchtrecht bestaan naast elkaar, maar kunnen tegelijkertijd worden toegepast. Is in een bepaald geval de patiënt schade toegebracht en wil hij die vergoed zien, dan wendt hij zich tot de burgerlijk rechter. De werkgever kan door een beroep te doen op het arbeidsrecht de werknemer aanspreken op zijn handelen als hij tekort is geschoten in zijn plicht om de werkzaamheden op een zorgvuldige wijze te verrichten. De onzorgvuldig handelende beroepsbeoefenaar kan met het tuchtrecht in aanraking komen als tegen hem een klacht is ingediend die de kwaliteit van zijn beroepsuitoefening betreft. Als bovendien sprake is van een strafbaar feit, zoals genoemd in de strafbepalingen van de Wet BIG of in het Wetboek van Strafrecht, komt het strafrecht in beeld. In principe is het mogelijk dat het handelen van een beroepsbeoefenaar gelijktijdig aan verschillende wetten wordt getoetst. Een strafrechtelijke vervolging van verplegenden en verzorgenden is maar heel zelden voorgekomen. Waarschijnlijk zullen verpleegkundigen en verzorgenden slechts zeer sporadisch door de burgerlijk rechter worden aangesproken op hun

handelen, omdat zij meestal in dienst zijn van een instelling. De werkgever is dan in principe aansprakelijk voor de schade die veroorzaakt is door zijn werknemers.

10e. Hoe toetst de rechter? In het algemeen zal een rechter het handelen van de beroepsbeoefenaar toetsen aan het handelen van een gemiddelde vakgenoot in soortgelijke omstandigheden. Daarnaast zal hij rekening houden met een aantal variabelen, zoals deskundigheid, bekwaamheid, werkomstandigheden en de aard van de handeling. Voorop staat dat de beroepsbeoefenaar onder alle omstandigheden zorgvuldig dient te werken; dit zorgvuldigheidsvereiste wordt door iedere rechter in zijn overwegingen betrokken. De rechter die een schadeclaim van de patiënt moet beoordelen, let daarbij evenwel op andere aspecten dan de tuchtrechter die de kwaliteit van de beroepsuitoefening naar aanleiding van een klacht dient te toetsen.

10f. Kunnen zorginstellingen ook worden aangesproken voor hun regeling van voorbehouden handelingen?De Wet BIG biedt het kader voor verantwoorde beroepsuitoefening. Een verantwoorde beroepsuitoefening betekent expliciete aandacht voor de bevoegdheidsregeling voorbehouden handelingen. De Kwaliteitswet Zorginstellingen stelt dat iedere zorginstelling garant dient te staan voor verantwoorde zorg. Verantwoorde beroepsuitoefening door deskundige en bekwame beroepsbeoefenaren maakt daar deel van uit. Daarom moet de kwaliteit van het beroepsmatig handelen in de instelling systematisch worden bevorderd en bewaakt. Vaak zal het nodig zijn om de afspraken tussen de beroepsbeoefenaren schriftelijk vast te leggen, want de kwaliteit van het handelen moet controleerbaar zijn. Zowel in het kader van de Wet BIG als op grond van de Kwaliteitswet Zorginstellingen is het dus van belang om goede afspraken te maken over taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van beroepsbeoefenaren. Dat geldt in het bijzonder wanneer

sprake is van voorbehouden handelingen. Instellingen hebben hier een eigen verantwoordelijkheid. Die zal er in veel gevallen toe leiden dat zij voor het opdragen en uitvoeren van voorbehouden handelingen zorgvuldige procedures ontwikkelen. Een bekwaamheidsregeling kan daarvan deel uitmaken. Veel zorginstellingen stemmen hun werkafspraken en protocollen af op de eisen die de bevoegdheidsregeling voorbehouden handelingen daaraan stelt.


18

Wet BIG

Artikel 35 1 Het is degene die niet behoort tot de personen die hun bevoegdheid tot het verrichten van een handeling ontlenen aan het bepaalde bij of krachtens de artikelen 36 en 37 verboden buiten noodzaak beroepsmatig die handeling te verrichten, tenzij: a zulks geschiedt ingevolge een opdracht van een persoon die zijn bevoegdheid ontleent aan het bepaalde bij of krachtens de artikelen 36 en 37 en b hij redelijkerwijs mag aannemen dat hij beschikt over de bekwaamheid die vereist is voor het behoorlijk uitvoeren van de opdracht en c hij, voor zover de opdrachtgever aanwijzigingen heeft gegeven, heeft gehandeld overeenkomstig die aanwijzingen.

2 Met inachtneming van het bepaalde in het eerste lid is de opdrachtnemer bevoegd tot het verrichten van de in het eerste lid bedoelde handeling.

Artikel 36 1 Tot het verrichten van heelkundige handelingen – waaronder worden verstaan handelingen, liggende op het gebied van de geneeskunst, waarbij de samenhang der lichaamsweefsels wordt verstoord en deze zich niet direct herstelt – zijn bevoegd: a de artsen, b de tandartsen, c de verloskundigen, doch de onder b en c genoemde personen uitsluitend voor zover het betreft handelingen, in de aanhef van dit lid bedoeld, die overeenkomstig het bij of krachtens hoofdstuk III bepaalde worden gerekend tot hun gebied van deskundigheid.

2 Tot het verrichten van verloskundige handelingen zijn bevoegd: a de artsen, b de verloskundigen, doch dezen uitsluitend voor zover het betreft handelingen, in de aanhef van dit lid bedoeld, die overeenkomstig het bij of krachtens hoofdstuk III bepaalde

Bijlage 1 Relevante artikelen Wet BIG en Geneesmiddelenwet

worden gerekend tot hun gebied van deskundigheid.

3 Tot het verrichten van endoscopieën zijn bevoegd: de artsen.

4 Tot het verrichten van catheterisaties zijn bevoegd: a de artsen, b de verloskundigen, doch dezen uitsluitend voor zover het betreft handelingen, in de aanhef van dit lid bedoeld, die overeenkomstig het bij of krachtens hoofdstuk III bepaalde worden gerekend tot hun gebied van deskundigheid.

5 Tot het geven van injecties zijn bevoegd: a de artsen, b de tandartsen, c de verloskundigen, doch de onder b en c genoemde personen uitsluitend voor zover het betreft handelingen, in de aanhef van dit lid bedoeld, die overeenkomstig het bij of krachtens hoofdstuk III bepaalde worden gerekend tot hun gebied van deskundigheid.

6 Tot het verrichten van puncties zijn bevoegd: a de artsen, b de verloskundigen, doch dezen uitsluitend voor zover het betreft handelingen, in de aanhef van dit lid bedoeld, die overeenkomstig het bij of krachtens hoofdstuk III bepaalde worden gerekend tot hun gebied van deskundigheid.

7 Tot het brengen onder narcose zijn bevoegd: a de artsen, b de tandartsen, doch dezen uitsluitend voor zover het betreft handelingen, in de aanhef van dit lid bedoeld, die overeenkomstig het bij of krachtens hoofdstuk III bepaalde worden gerekend tot hun gebied van deskundigheid.

8 Tot het verrichten van handelingen op het gebied van de individuele gezondheidszorg, met gebruikmaking van radioactieve stoffen of toestellen

die ioniserende stralen uitzenden, zijn bevoegd: a de artsen, b de tandartsen, doch uitsluitend voor zover zij voldoen aan de krachtens de Kernenergiewet (Stb. 1963, 82) ter zake van het gebruiken van zodanige stoffen en toestellen gestelde eisen, alsmede, voor zover het betreft tandartsen, uitsluitend voor zover het betreft handelingen, in de aanhef van dit lid bedoeld, die overeenkomstig het bij of krachtens hoofdstuk III bepaalde worden gerekend tot hun gebied van deskundigheid.

9 Tot het verrichten van electieve cardioversie zijn bevoegd: de artsen.

10 Tot het toepassen van defibrillatie zijn bevoegd: de artsen.

11 Tot het toepassen van electroconvulsieve therapie zijn bevoegd: de artsen.

12 Tot steenvergruizing voor geneeskundige doeleinden zijn bevoegd: de artsen.

13 Tot het verrichten van handelingen ten aanzien van menselijke geslachtscellen en embryo’s, gericht op het anders dan op natuurlijke wijze tot stand brengen van een zwangerschap, zijn bevoegd: de artsen.

14 Tot het voorschrijven van UR-geneesmiddelen als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onder s, van de Geneesmiddelenwet zijn bevoegd: a. de artsen; b. de tandartsen; c. de verloskundigen, doch dezen uitsluitend voor zover het betreft handelingen, in de aanhef van dit lid bedoeld, die overeenkomstig het bij of krachtens hoofdstuk III bepaalde worden gerekend tot hun gebied van deskundigheid; d. verpleegkundigen, die behoren tot een ter bevordering van een goede uitoefening van de individuele gezondheidszorg bij ministeriële regeling

19

der Staten-Generaal een wetsvoorstel is ingediend tot wijziging van artikel 36 overeenkomstig die maatregel, alsook indien zodanig voorstel wordt ingetrokken of verworpen, wordt de maatregel onverwijld ingetrokken.

Artikel 38 Het is degene die zijn bevoegdheid tot het verrichten van een bij of krachtens de artikelen 36 en 37 omschreven handeling ontleent aan het bij of krachtens die artikelen bepaalde verboden aan een ander opdracht te geven tot het verrichten van die handeling, tenzij: a in gevallen waarin zulks redelijkerwijs nodig is aanwijzingen worden gegeven omtrent het verrichten van de handeling en toezicht door de opdrachtgever op het verrichten van de handeling en de mogelijkheid tot tussenkomst van een zodanig persoon voldoende zijn verzekerd en b hij redelijkerwijs mag aannemen dat degene aan wie de opdracht wordt gegeven, in aanmerking genomen het onder a bepaalde, beschikt over de bekwaamheid die vereist is voor het behoorlijk verrichten van de handeling.

Artikel 39 1 Indien een goede uitoefening van individuele gezondheidszorg zulks vordert, wordt bij algemene maatregel van bestuur bepaald dat tot het gebied van deskundigheid van personen, behorende tot een der in het tweede lid genoemde categorieën, wordt gerekend het verrichten van bij de maatregel aangewezen categorieën van handelingen, behorende tot de bij of krachtens de artikelen 36 en 37 omschreven categorieën van handelingen, zonder toezicht door de opdrachtgever en zonder diens tussenkomst.

2 Ingevolge het eerste lid kunnen de volgende categorieën van personen worden aangewezen: a categorieën van personen die in een bij het eerste lid bedoelde algemene maatregel van bestuur aangewezen register staan ingeschreven; b categorieën van personen die een krachtens artikel 34, eerste lid, geregelde

aan te wijzen categorie, doch dezen uitsluitend: 1°. voor zover een onder a, b of c bedoelde beroepsbeoefenaar de diagnose heeft gesteld met betrekking tot de patiënt voor wie het geneesmiddel is bestemd, 2°. voor zover medische protocollen en standaarden ter zake van het voorschrijven van UR-geneesmiddelen worden gevolgd, en 3°. binnen de bij de regeling te stellen beperkingen ten aanzien van de reikwijdte van de in de aanhef bedoelde bevoegdheid.

15 De personen, genoemd in het eerste tot en met dertiende lid, zijn tot het verrichten van de desbetreffende handelingen uitsluitend bevoegd voor zover zij redelijkerwijs mogen aannemen dat zij beschikken over de bekwaamheid die vereist is voor het behoorlijk verrichten van die handelingen. De personen, genoemd in het eerste tot en met het dertiende lid, die niet voldoen aan het bepaalde in de eerste volzin, worden voor de toepassing van de artikelen 35, eerste lid, onder a, 38 en 39 aangemerkt als personen die hun bevoegdheid ontlenen aan het in dit artikel bepaalde.

Artikel 37 1 Bij algemene maatregel van bestuur kunnen regels overeenkomstig artikel 36 worden gesteld met betrekking tot bij de maatregel omschreven handelingen op het gebied van de individuele gezondheidszorg, niet vallende onder dat artikel.

2 Bij algemene maatregel van bestuur kan voorts met betrekking tot bij de maatregel omschreven handelingen, vallende onder artikel 36, wijziging worden gebracht ter zake van de in artikel 36 vervatte toekenning van bevoegdheid, alsook worden bepaald dat de artikelen 35 en 36 met betrekking tot bij de maatregel omschreven handelingen niet langer gelden.

3 Indien niet binnen zes maanden na de inwerkingtreding van een algemene maatregel van bestuur als bedoeld in het eerste of tweede lid bij de Tweede Kamer

Geneesmiddelenwet

Artikel 1 lid 1 onder pp Geneesmiddelenwet, omschrijving ‘recept’:Artikel 1 lid 1: In deze wet en de daarop rustende bepalingen wordt verstaan onder pp:recept: een door een met naame en werkadres aangeduide beroepsbeoefenaar als bedoeld in artikel 36 lid 14, veertiende lid, van de Wet BIG, opgesteld document waarin aan een persoon of instantie als bedoeld in artikel 61, eerste lid, een voorschrijft wordt gegeven om een met zijn stofnaam of merknaam aangeduid geneesmiddel in de aangegeven hoeveelheid, sterkte en wijzen van gebruik ter hand te stellen aan een te identificeren patiënt, en dat is ondertekend door de desbetreffende beroepsbeoefenaar dan wel, zonder te zijn ondertekend, met een zodanige code is beveiligd dat een daartoe bevoegde persoon of instantie de authnticiteit ervan kan vaststellen.

Artikel 61 lid 1Het is een ieder verboden UR-geneesmiddlenof UA geneesmiddelen ter hand te stellen, met uitzondering van:a. apothekers die hun beroep in een

apotheek uitoefenen;b. huisartsen die in het bezit zijn van een

vergunning als bedoeld in het achtste of negende lid;

c. daartoe bij ministeriele regeling aangewezen personen en instanties in de in de regeling bedoelde omstandigheden.

Artikel 1 lid 1 onder rUR-geneesmiddel: een geneesmiddel dat uitsluitend op recept ter hand gesteld mag worden gesteld.

Artikel 1 lid 1 onder sUA-geneesmiddel: een geneesmiddel dat zonder recept en uitsluitend in een apotheek ter hand mag worden gesteld.

of aangewezen opleiding hebben voltooid; c categorieën van personen, behorende tot de onder a of b bedoelde categorieën van personen.


20

Bijlage 2 Voorbeeld bekwaamheidsverklaring voorbehouden handelingen

Bijlage 2 Voorbeeld bekwaamheidsverklaring voorbehouden handelingen

Bekwaamheidsverklaring voorbehouden handelingen afdeling nucleaire geneeskunde

Ondergetekenden verklaren dat de medewerker de opleiding met betrekking tot de hieronder aangekruiste en geparafeerde voorbehouden handelingen, zowel praktisch als theoretisch, heeft gevolgd en bekwaam is bevonden deze handelingen in opdracht van een arts zelfstandig te verrichten met inachtneming van het protocol en volgens geldende afspraken. Medewerker is bekend met de Wet BIG. Naam medewerker:..……………………………….... Functie:..................…..………………………..………………….. Geboortedatum:..…..……………………………….... Afdeling:…..….............………………………………………......

Categorie voorbehouden

handeling Specificaties Datum toets/certificaat Paraaf

Toedienen via infuus a) Bijspuiten in infuuszak b) Via intraveneuze canule

Toedienen via spuitpomp of volumetrische pomp

suenevartnI naatucbuS

rialucsumartnI

Injecties / toedienen medicatie

naatucartnIInbrengen intraveneuze canule

eitcnupaneV

eitcnupeiretrAPuncties

kirpleiH

:mutaD :mutaD :mutaD

Handtekening medewerker: Handtekening nucleair geneeskundige

Handtekening paramedisch hoofd

Deze verklaring is verlengd op: Handtekening afdelingshoofd: Handtekening nucleair geneeskundige:

:mutaD :mutaD :mutaD

21

Het Diagnostisch Centrum is een groep onafhankelijke medisch diagnostische centra. Wij bieden een compleet pakket hoogwaardige onderzoeken die binnen 24 uur na aanvraag en zonder wachttijd worden uitgevoerd. Voor onze vestigingen in Amsterdam en Den Haag zijn wij op zoek naar:

Diagnostisch Centrum

www.diagnostischcentrum.com

Radiodiagnostisch laboranten(24-36 uur per week & oproepbasis)

FunctieomschrijvingVerrichten van medisch beeldvormend onderzoek, o.a. MRI, conventioneel röntgenonderzoek, mammografie, dexametrie.

Functie-eisenU bent een enthousiaste, zelfstandige en flexibele collega met goede contactuele eigenschappen. U heeft ervaring met en/of opleiding voor MRI onderzoek en u bent in het bezit van Bewijs van bevoegdheid voor Radiodiagnostisch Laborant.

Wij bieden goede arbeidsvoorwaarden een leuke afwisselende en zeer uitdagende baan

InformatieWebsite: www.diagnostischcentrum.comTelefonisch: Mw. W.M. Terpstra, t. (070) 330 1206

Uw sollicitatie voorzien van CV kunt u sturen naar:DC|Groep B.V. t.a.v. Mw. W.M. TerpstraRijswijkseweg 77, 2516 EE Den HaagOf per e- mail:[email protected]

E f f e c t i e v e d o e l g e r i c h t e w e r v i n g e n s e l e c t i e

Wekelijks vacatures in beeldvormende technieken

Groot Brittannië. Werken in Schotland, Engeland of Wales?

In the country, the mountains or cities like London? Vacatures voor enke-le maanden of langer. Ook specifieke functies zoals mammo, echo of MRI. Snel aan de slag. Keuze uit vele plaatsen en ziekenhuizen. Alleen of met z’n tweeën. Uitstekende verdiensten, bonus, woonruimte, introduc-tie en geen ‘gedoe’ met administratie. Netto salaris per week uitbetaald. Prof. ondersteuning door eigen Britse consultant met verstand van je vak.

Zwitserland. Radiologie, radiotherapie, nucleair.

Skiën, klimmen en veel cultuur. Midden in Europa. Introductie vaak door Nederlandse collega’s. Veel trauma. Sollicitatiebezoeken aan 2-3 zieken-huizen. Goed georganiseerd. Aanstellingsprocedure: ± 1-4 maanden. U spreekt of leert Duits en heeft werkervaring. Startsalaris 2800,- tot ± 3800,- pm (netto). Woonruimte 100,- tot 400,- p.m. Reiskostenvergoeding en professionele ondersteuning. Ook leidinggevende en specialistische functies.

Nederlandse ziekenhuizen. Vaste banen en uitzendwerk. Onderhandeling voor betere voorwaarden. Huisvesting.

Vacatures bedrijven in Nederland.

Onderzoeksfuncties, comm. - en applic. functies, radiologiecentra/MRI (geen diensten). Minimaal enkele jaren werkervaring vereist.

Interesse? Bezoek www.irismedical.nl, T: 070 321 11 22. Wekelijkse update van vacatures. Kostenloze inschrijving voor kandidaten.

IRIS medical employment

Organisatiebureau voor (internationale) transfers. Den Haag, Rotterdam, Zürich.

Kwaliteit is voor ons vanzelfsprekend.

RADIODIAGNOSTISCH LABORANTPARTTIME/FULLTIME (M/V)

De afdeling Radiologie werkt met moderne onderzoeksapparatuur,

zoals CT, MRI, Echo en een nieuwe digitale angiokamer. In deze setting

bieden we je een functie met ruime secundaire arbeidsvoorwaarden

(ingedeeld in FWG 50) en met interessante ontwikkelen opleidings-

mogelijkheden. Je werkt in een leuk team, verricht conventionele en

gespecialiseerde onderzoeken en draait buiten dagen avonddiensten

ook aanwezigheids- en bereikbaarheidsdiensten. Je basis is een af-

geronde hbo-opleiding Radiodiagnostisch Laborant of MBRT. Ook

kandidaten die alleen ’s avonds of beperkt beschikbaar zijn, worden

uitgenodigd om te solliciteren. Informatie: Robert Nanne, manager

Radiologie, (0251) 265 349 of bel met één van de teamleiders,

(0251) 265 223.

Belangstelling? Stuur je sollicitatie met cv vóór 1 juli 2009 via

[email protected], t.a.v. Elly Hentzen, personeelsadviseur. Kijk voor

meer informatie op www.rkz.nl

Bij het Rode Kruis Ziekenhuis (RKZ) in Beverwijk hechten we aan optimale samenwerking op alle niveaus. Als middelgroot ziekenhuis hebben

we vrijwel alle specialismen in huis. Met afdelingen waar topzorg wordt geboden en waar de patiënt centraal staat. Dat is typerend voor de

manier waarop we met elkaar en met onze patiënten omgaan. Informeel, betrokken en persoonlijk. Dat geldt ook voor Radiologie waar we graag

een nieuwe enthousiaste collega verwelkomen.

www.viecuri.nl

VieCuri, Medisch Centrum voor Noord-LimburgVieCuri is een algemeen opleidingsziekenhuis, behorende tot de Samenwerkende Topklinische opleidings–Ziekenhuizen, met locaties in Venlo en Venray. Het heeft een verzorgingsgebied van ongeveer 280.000 inwoners. Patiënten uit de regio Noord–Limburg en daarbuiten kunnen er voor vrijwel alle specialismen terecht. Binnen VieCuri zetten 131 specialisten met gemiddeld 70 arts-assistenten, ruim 2500 medewerkers en een groot aantal vrijwilligers zich in voor een kwalitatief goede behandeling, verzorging en begeleiding van de patiënten. De ziekenhuisorganisatie beschikt over 569 bedden, waarvan 481 op de locatie Venlo en 88 op de locatie Venray. Zowel in de directe patiëntenzorg als de ondersteunende dienstverlening staat het patiëntgericht handelen voorop.

De afdeling radiologie is een dynamisch en innovatieve afdeling, gevestigd op de locaties Venlo en Venray, bestaande uit 80 medewerkers en 12 radiologen. Er wordt gewerkt met moderne Röntgenapparatuur, 2 Multi Slice CT’s en 2 MRI’s, Echografie, Mammografie, Angiografie en de nieuwste digitale Bucky apparatuur. De afdeling staat open voor de nieuwste ontwikkelingen zoals bijv. MRI-Cardio en CT-Cardio. Op het gebied van Virtuele Colonoscopie zijn we een toonaangevende afdeling in Nederland. Er hangt een positieve sfeer binnen de afdeling waarin specialisten en medewerkers met elkaar voor een goede dienstverlening staan.

Wegens uitbreiding zijn wij op zoek naar een

fulltime, parttime is echter bespreekbaar

Ben je geïnteresseerd in deze vacature, kijk dan op onze website www.viecuri.nl.

Reageren op deze vacature doe je via ZorgnetLimburg.nl is powered by Zorg aan Zet

Radiodiagnostisch Laborant m/v

VieCuri, Medisch Centrum voor Noord-Limburg

Zorg kent vele gezichten

Acq

uisi

tie n

aar

aanl

eidi

ng v

an d

eze

adve

rten

tie is

nie

t ge

wen

st.

Wil je graag MRI laborant zijnin een open omgeving?

Diagnostisch Centrum DiaSana is een onafhankelijk gespecialiseerd centrum voor Open-MRI diagnostiek. We streven ernaar patiënten binnen een week te kunnen onderzoeken. Door het Open concept van de MRI is deze bijzonder geschikt voor claustrofobische en adipeuze patiënten.

www.diasana.nl

Hoogveldseweg 1 Postbus 61 t: 0485-4763365451 AA Mill 5450 AB Mill f: 0485-476334

PlaN

Op zoek naar een nieuwe uitdaging in uw loopbaan? Binnen de sectie Radiotherapie hebben wij ruimte voor een creatieve planner patiëntenlogistiek m/v. Bent u die stressbestendige

collega met helikopterview? Ga dan naar www.lumc.nl en kies ‘werken bij’ voor meer informatie.

w w w . l u m c . n l

216.124_GN_90x123,5_PLAN.indd 1 26-05-2009 15:58:05

23

Geboren: 29-10-1955 in DordrechtOpleiding: radiodiagnostisch laborant; 1e graads docent Hogere Gezondheidszorg; Stralingsdeskundigheid niveau 3.Loopbaan: tussen 1978 en 1981 opleiding tot radiodiagnostisch laborant; praktijkbegeleider en leidinggevende in het Wilhelmina Gasthuis (thans AMC) in Amsterdam. Daarna 5 jaar docent bij het AZU (thans UMC Utrecht) en 17 jaar docent aan de inservice-opleiding bij de BIGRA in Amsterdam. Sinds 2004 HBO-opleider MBRT aan de Hogeschool INHolland te Haarlem.Vereniging: In het midden van de tachtiger jaren lid van de item commissie Raad Beroepsopleiding Radiologisch Laboranten (examencommissie) en daardoor gevraagd als lid van de commissie stralingsbescherming patiënten van de NVRL. Als voorzitter van deze laatste commissie lid van het verenigingsbestuur. Sinds 2002 lid van het dagelijks bestuur en voorzitter van het hoofdbestuur.Privé: Gehuwd met Marianne en zij hebben twee zonen, Ferdi en Fabian.

In gesprek met

Dirk Prins

Hoe ben je in het hoofdbestuur van de NVMBR terecht gekomen?Na 10 jaar penningmeester van onze vereniging te zijn geweest heb ik afgelopen jaarvergadering met een zekere weemoed afscheid genomen van mijn bestuursplek.De periode die achter mij ligt is in 1999 begonnen. Waar begin je dan aan.Ik werk al lang als MBB’er (röntgenlaborant, radiodiagnostischlaborant). Je beroepsnaam verandert dus wel maar verder was ik in 1999 toe aan een ‘iets’ erbij. Tot die tijd vond ik voldoende uitdaging binnen het beroep en met bestuurswerk buiten ons beroep.

Op dat moment was er in een relatief klein ziekenhuis als het Westfriesgasthuis onvoldoende mogelijkheid om daar verdere uitdagingen te vinden.Wat doe je dan, dan reageer je op een advertentie en krijg je Dorien Pronk aan de telefoon. Op dat moment is ontsnappen niet meer mogelijk. Zonder verdere ervaringen binnen NVRL werd ik in één keer de financiële man.Je treft dan een vereniging aan die met een kapitaal pand waar ieder jaar keurig nog van wordt afgeschreven (de grond van de voortuin is al meer waard). Mijn eerste daad was dan ook de afschrijving stop zetten.

De begroting was nog ruim onder 500.000 gulden. Idealen waren er zeker maar soms wat te idealistisch. Net als de gehele gezondheidzorg was er ook

bij de NVRL niet altijd een besef dat aan alles een kostprijs hangt. Mijn doel was dan ook om binnen drie jaar weer een sluitende exploitatie te krijgen. Dit is mede dankzij alle leden gelukt.De eerste jaren waren veel anders dan de laatste. De penningmeester had een veel grotere directe verantwoordelijkheid. Nota’s werden nog nagezien en over de aanschaf van een laptop werd gesproken in de vergadering. De penningmeester van nu is bestuurder en controleur op hoofdlijnen, de NVMBR is een professionele vereniging geworden.

Hoe heb je je bestuurswerk ervaren?Tien jaar betrokkenheid betekent hoogtepunten, van NVRL naar NVMBR, van diverse beroepen naar de MBB’er, van een oud pand naar een pand waar we trots op zijn, de EFRS, het kwaliteitsregister, de groei van het aantal leden. Ik ervaar ook dat de NVMBR dichterbij het uitvoerende werk is komen te staan. De afstand is groot, wat inherent is aan een beroepsvereniging, maar bestuurlijk is er veel meer inbreng van leden die nog dagelijks met patiënten bezig zijn. Geen hoogtepunten zonder dieptepunten zoals; de financiële positie begin 2000, momenten in de fusie met de VANG, de niet altijd even zorgvuldige kritiek van collega’s. Vooral anonimiteit wordt door mij als amateuristisch ervaren. Discussie doe je daar waar het nodig is en met open vizier. Het doel is gelijk, de weg kan verschillend zijn. Eigen belang mag daarbij nooit en te nimmer voorop staan.

Wat heeft de NVMBR in die tien jaar bereikt?Wat is er daadwerkelijk door de NVMBR bereikt. In het begin schreef ik dat ik een nieuwe uitdaging zocht en niet binnen de afdeling kon vinden. En nu volop beweging de MBB’er krijgt kansen en uitdagingen. Specialisaties, doorgroeien, zie het beroepsprofiel. Nu had ik de telefoon niet meer hoeven te pakken, ook voor een lange radiologische carrière liggen er genoeg uitdagingen. Ik realiseer mij dat dit zonder NVMBR nooit zover was gekomen, en om daar achter te komen is het goed actief lid te zijn, in wat voor rol dan ook.

Hoe zie je de toekomst?De uitdaging voor mijn opvolgers ligt in Europa en in samenwerken met onze wetenschappelijke collega’s van NVvR, NVRO en NVNG, maar ook met accreditatie verlenende instellingen. Visitatie, kwaliteitregistratie, kennisdelen het zijn uitdagingen die wij aan moeten gaan. De NVMBR heeft alle beroepsbeoefenaren daarbij nodig.

Voor degene die minder dicht bij de vereniging staan is het niet altijd goed zichtbaar, maar vernieuwingen in een beroep beginnen heel abstract. Je realiseert je gewoon niet dat een eenvoudige naamswijziging naar MBB’er over tien jaar een wereld van verschil maakt.De NVMBR is over tien jaar dan natuurlijk bezig met geheel andere zaken, met ook weer de vraag waarom? Met het antwoord gelijk aan nu: “het is de toekomst”.

Conclusie?Het was een boeiende tijd, ik kon een krasje bijdragen aan de toekomst van de beroepsgroep. De tekening maken wij met z’n allen.

Interview

Na 10 jaar bestuurslid te zijn geweest, is Dirk Prins afgetreden als penningmeester van de NVMBR. Een periode van zelf begrotingen schrijven tot accountantsverslagen accorderen. 10 jaar waarin de omzet van de vereniging groeide van 500.000 gulden naar bijna 1 miljoen euro. Tijdens de Algemene Vergadering op 14 mei jl. is er afscheid van Dirk genomen. Tijd om terug te blikken en vooruit te kijken.


24

D e D a g va n . . .

Sinds januari dit jaar volg ik samen met een collega de cursus MSU (Musculo Skeletaal Ultrasound), waar we tot en met juni elke 2 weken een middag theorie en praktijk les krijgen over de gewrichten zoals bijvoorbeeld: schouder, pols, knie en enkel. In deze groep zitten mensen met verschillende achtergronden en beroepen. We hebben in onze groep huisartsen, fysiotherapeuten, KNF-laboranten, een sportarts en echolaboranten. Dit maakt het vooral tijdens het practicum erg interessant omdat iedereen op een andere manier naar de patiënt kijkt. Ik heb een keertje met een fysiotherapeut samen geoefend en het is erg bijzonder om te merken dat zij in eerste instantie palperen en dan met de echo kijken. Ik ben meer georiënteerd op het echobeeld dan op hoe de pees aanvoelt.We beginnen eerst met het theorie-gedeelte. Hier krijgen we presentaties van onze docenten over een van de

gewrichten. Tijdens deze presentaties worden de anatomie, pathologie, het echoprotocol en ook een stukje klinisch beeld behandeld. Na de presentaties hebben we een korte pauze waarin we lekker een broodje kunnen eten om daarna weer fris verder te gaan met het praktijk gedeelte.Met de informatie van het theoretische gedeelte en met ons cursusboek kunnen we tijdens het practicum gedeelte op elkaar oefenen. Eerst wordt in 2 groepen, met elk een leraar, voorgedaan hoe je de structuren echografisch in beeld brengt en daarna kunnen we in kleine groepjes van 2 tot 3 personen op elkaar oefenen.

In het ziekenhuis waar ik werk is het elke dag weer anders. We werken op 3 locaties, Oldenzaal, Haaksbergen en Enschede waar we meerdere soorten onderzoeken uitvoeren. In de ochtend komt het grootste deel van de patiënten voor echo van het abdomen.

Een echografiste in het MST te EnschedeEvelyne Berfelo

Allereerst zal ik mij even voorstellen: Mijn naam is Evelyne Berfelo, op dit moment ben ik werkzaam als echografiste in het Medisch Spectrum Twente (MST). Van 2003 tot en met 2007 heb ik duaal de opleiding MBRT op de Hanze hogeschool in Groningen gevolgd, waarbij ik naast school op de radiologie afdeling, in het MST, ben gaan werken met als vakgebied echografie. De eerste 13 weken ben ik voltijd naar school gegaan en vervolgens werkte ik gemiddeld 4 weken en ging ik 1 week naar school. Naast het werk ben ik in mijn vrije tijd regelmatig aan het salsadansen. Ik heb nu bijna 3 jaar cursussen gevolgd en ga vaak met vrienden naar salsafeesten. Daarnaast is zeilen ook een grote hobby van mij. Wanneer het even kan ga ik het liefst het water op.

Dit omdat deze patiënten nuchter moeten komen en dat is s’ochtens makkelijker vol te houden voor de patiënten. ‘s Middags hebben we een gevarieerder programma: Orthopedie, puncties, abdomen,heupjes (bij baby’s) ook doen we samen met de internist echo van de schildklier. Tevens worden er in de middag contrastecho’s verricht. Voor 4 dagen in de week maken wij ook echo’s voor de vaatchirurgen. Dit gebeurt op het vaatlab: Zowel in Oldenzaal, Haaksbergen als in Enschede. Binnen de afdeling echografie zijn 2 duaal studenten werkzaam. Daarnaast zijn er ook 3e jaar studenten voor hun verbredende stages.Op de afdeling is de afspraak dat we bij klinische patiënten, spoedpatiënten en kinderen altijd overleggen met de radioloog. De meeste patiënten die we scannen kunnen we zonder overleg met de radioloog wegsturen, bijvoorbeeld

25

wanneer we galstenen hebben gevonden en verder geen twijfels zijn mag de patiënt weg waarna ik een verslag dicteer welke door de radioloog geautoriseerd wordt.

Om zeven uur gaat de wekker en maak ik me klaar voor een dagje werken. Snel nog even een boterham smeren en dan de auto in.Om vijf over half acht zit ik in de auto waarna ik om vijf voor acht op het werk ben om het echotoestel en de computer op te starten. Ook is er even tijd om met collega’s bij te kletsen. De eerste patiënten zijn er en kan de dag beginnen.Vandaag sta ik alleen op een kamer. Soms sta je hierdoor nog wel eens met z’n tweeën op een kamer. Een leerling naast je is altijd erg leuk, het houdt je alert en je blijft nadenken over wat je aan het doen bent. De dingen die voor mij als echografiste vanzelfsprekend zijn, zijn voor een leerling niet altijd duidelijk. Je moet je theorie (fysica/anatomie) bijhouden om een goede uitleg te kunnen geven.

Voordat ik begin met scannen vraag ik aan elke patiënt wat de reden is voor het onderzoek, soms kom je dingen te weten die niet op de aanvraag staan of is de pijn/ zwelling veranderd.

Wat later op de ochtend heb ik een wat jongere patiënte die pijn in de hele buik heeft wat meestal na het eten op komt zetten. Ze is de laatste tijd ook afgevallen. Tijdens het scannen ben ik geen afwijkende dingen tegen gekomen, ook geen galstenen waar aan gedacht werd, maar doordat de klachten in de hele buik zitten en na het eten ontstaan, heb ik aanvullend onderzoek gedaan met duplex (collor doppler) naar de arterie mesenterica superior en arterie coeliaca (mesenteriaal vaten) gekeken. De patiënte bleek een stenose in de arterie coeliaca (mogelijk coeliaca bandje) te hebben.

Om tien uur is het koffiepauze en proberen we allemaal eventjes te gaan zitten. Tijd voor mijn fruithapje, dat vergeet ik heel vaak als ik thuis ben, daarom eet ik mijn fruit in de ochtendpauze.

De meeste aanvragen voor spoed-patiënten komen rond deze tijd binnen. Bij ons is niet altijd duidelijk een dag in de week het drukste, dit verschilt per week. Wanneer een spoedpatiënt wordt aangemeld wordt eerst gekeken of er nog spoedplekken in het programma vrij zijn of waar nog enige ruimte is om deze patiënt tussen door te scannen zonder dat de geplande patiënten er veel hinder van ondervinden door uitloop.Tot aan de middagpauze loopt het goed door, waaronder ook veel klinische patiënten en de spoedpatiënten.

Om half één hebben we lunchpauze en gaan we in het restaurant zitten. Even van de afdeling af en lekker naar buiten kijken (met mooi weer gaan we ook wel eens buiten zitten).

In de middag sta ik op het orthopedie-programma en kan ik mooi de dingen die ik op de cursus heb geoefend in de praktijk brengen. Het meest aangevraagde orthopedie onderzoek is een echo van de schouder of de knie. Maar doordat de techniek steeds beter wordt en je steeds meer kunt zien worden er ook meer soorten onderzoeken aangevraagd waaronder bijvoorbeeld pezen in de vingers en voeten. Dat maakt ons werk erg afwisselend en uitdagend en leer je elke dag wat bij.

Halverwege de middag heb ik een patiënt voor een echo schouder met vocht rondom de bicepspees en in de bursa (wat kan passen bij pathologie van de supraspinatuspees), daarnaast zag ik een klein wat inhomogeen en echoarm gebiedje mediaal in de supraspinatuspees. Ik was niet helemaal zeker of er een ruptuur zat en heb de radioloog erbij gevraagd om mee te kijken. Volgens de radioloog zit er wel een ruptuurtje in de supraspinatuspees. Soms komen we met de echo niet uit wat het is en wordt er aanvullend onderzoek gedaan. Het is dan erg leuk om hier over feedback te krijgen.

Dan zit mijn dag erop en ga ik naar huis.


26

De Sint Maartenskliniek heeft als gespecialiseerd ziekenhuis drie

basisspecialismen: orthopaedie, reumatologie en revalidatie

geneeskunde. Alle aandacht is gericht op houding, beweging en de aansturing daarvan. Zo’n 1500 medewerkers houden zich op de

hoofdvestiging in Nijmegen (direct of indirect) dagelijks

bezig met het verbeteren van de kwaliteit van leven van

onze patiënten. Binnen een open, collegiale en ontwikkelingsgerichte werksfeer wordt

van hen verwacht dat zij zelf verantwoordelijkheid nemen voor

de kwaliteit van hun werk. Door gerichte opleidingen houden zij

hun kennis actueel. Ook op wetenschappelijk niveau wordt continu

gewerkt aan verbetering en vernieuwing van behandelingen. Binnen haar aandachtsgebied

behoort de kliniek dan ook tot de meest toonaangevende instituten

binnen Nederland en Europa. In 2006 is in samenwerking met het

Zuwe Hofpoort Ziekenhuis een nieuw centrum voor orthopaedie

en reumatologie geopend: de Maartenskliniek Woerden.

Dit centrum is gevestigd in het Hofpoort Ziekenhuis en start in

2009 de bouw van een nieuw pand. De Sint Maartenskliniek is in alle

opzichten sterk in beweging!

De afdeling radiologie onderzoekt voornamelijk (poli)klinische patiënten met aandoeningen aan het houdings of bewegingsapparaat. Momenteel werken er 7 radiologen, 21 radio diagnostische laboranten, 3 radiologische assistenten, 1 doktersassistente en 8 admi ni stra tief medewerkers. De afdeling is volledig digitaal en beschikt over 8 goed geoutilleerde onder zoeks kamers, voorzien van de modernste beeldvormende apparatuur. De afdeling radiologie is een dynamische en uitdagende werkomgeving. Wij zijn op zoek naar een

Kwaliteitsfunctionaris radiologie/radiodiagnostisch laborant m/v voor 36 uur (= 100%) gemiddeld per week

De functieDe fu nctie is gericht op planning, uitvoering en toezicht van de kwaliteitszorg binnen radiologie. U stimuleert en bevordert de kwaliteit van zorg binnen de afdeling. Daarnaast adviseert en ondersteunt u het management, radiologen en toesteloudsten ten aanzien van de ontwikkeling, uitvoering, evaluatie en verbetering van het kwaliteitsysteem. Voor de werkzaamheden als kwaliteitsfunctionaris zijn gemiddeld 20 uur per week gereserveerd. De resterende uren wordt u ingezet als radiodiagnostisch laborant.

Onze wensenWij zoeken een enthousiaste collega die, in samenwerking met het management radiologie en andere collega’s, de kwaliteit van de afdeling verder wil ontwikkelen en bewaken. De functie vereist een HBO werken denkniveau. U ben in het bezit van een HBO opleiding kwaliteit of bent bereid om een voor de functie relevante opleiding te gaan volgen. U com-municeert open en helder en beschikt over goede sociale vaardigheden zoals tact, luisteren en overtuigingskracht. U toont initiatief, neemt verantwoordelijkheid en bent in staat de juiste prioriteiten te stellen.

Wij biedenEen uitdagende functie, waarin u mede vorm kunt geven aan de kwaliteit en de ontwik ke-ling van wetenschappelijk onderzoek binnen de afdeling radiologie. Een arbeidsovereen-komst voor onbepaalde tijd, met een salaris passend bij de zwaarte van de functie

Informatie en sollicitatieVoor meer informatie kunt u contact opnemen met Mw. N.Loose, hoofdlaborant radiologie, telefoon 024-365 98 62. Uw schriftelijke sollicitatie kunt u vóór 18 juni 2009 richten aan de Sint Maartenskliniek, afdeling Personeel & Organisatie, t.a.v. Mw S. Waarsenburg, Postbus 9011, 6500 GM Nijmegen, onder vermelding van vacaturenummer 61/2009.Solliciteren per e-mail kan ook:[email protected]

��

www.maartenskliniek.nl

27

Bianca Kraan, allround laborantMyrthe Kok, paramedisch hoofd

De drie niveaus zijn basislaborant, allround laborant en specialistisch laborant. Hierbij geldt dat een basislaborant 0 tot 3 jaar werkervaring heeft, daarna door kan stromen als allrounder (schaal 8) en ver-volgens na minimaal 4 jaar specialistisch laborant kan worden (schaal 9).In de stuurgroep ‘project functiedifferenti-atie’ zijn in totaal vijf hoofdaandachts-gebieden benoemd. In de eerste plaats toestellen, beeldvorming, planning (incl. voorbereiding), tezamen de vakinhou-delijke aandachtsgebieden. Daarnaast zijn personeelsbeheer & organisatie en praktijkbegeleiding & scholing als de orga-nisatorische hoofdaandachtsgebieden. Tevens is door de stuurgroep aangegeven dat na 1 jaar bezien zal worden of func-tioneel beheer en research & innovatie voldoende omvang hebben om als hoofd-aandachtsgebied te worden toegevoegd. Deze hoofdaandachtsgebieden zijn een logisch samenhangend geheel van activi-teiten, groot genoeg om tot specialisme te kunnen worden benoemd en klein genoeg om het overzicht vanuit dit specialisme te kunnen behouden. Er is door de stuurgroep bewust voor gekozen om brachytherapie en stereotaxie niet als separaat hoofd-aandachtsgebied te definiëren, maar onder te brengen bij het hoofdaandachtsgebied toestellen. Het hoofdaandachtsgebied beeldvorming behelst niet alleen CT, maar ook beeldvorming op het toestel (OBI en conebeam CT). Jaarlijks worden de hoofd-aandachtsgebieden geëvalueerd. In 2008 is het hoofdaandachtsgebied beeldvorming bijvoorbeeld uitgebreid met PET-CT en is research & innovatie ook daadwerkelijk een zesde hoofdaandachtsgebied geworden.

Een basislaborant moet in een periode van tenminste drie jaar in ieder geval twee vakinhoudelijke hoofdaandachtsge-

bieden beheersen. Een allround laborant moet vervolgens op alle vakinhoudelijke hoofdaandachtsgebieden ingewerkt zijn en vervolgens de vakinhoudelijke kennis meer en meer verdiepen. Een specialistisch laborant is verantwoordelijk voor twee hoofdaandachtsgebieden (vakinhoudelijk en/of organisatorisch), waarvoor de spe-cialistisch laborant één dag wordt uitge-roosterd en de overige dagen meedraait.

In december 2008 is een evaluatie uitge-voerd, bestaande uit een vooronderzoek en persoonlijke interviews met alle drie de functieniveaus.Over het algemeen zijn de laboranten tevreden over de functiedifferentiatie, het is een duidelijke verbetering ten opzichte van de situatie ervoor. Er is een duidelij-ker structuur en de nieuwe inschaling en arbeidsmarkttoelage voelt als een betere erkenning voor de werkzaamheden.De sfeer op de afdeling is ook verbeterd, de afdeling groeit en er is minder verzuim (gedaald van 19% naar <5%). De aantrek-kingskracht op de arbeidsmarkt is vergroot en de afdeling loopt voorop in technologi-sche ontwikkelingen.

Er zijn nog wel enkele verbeterpunten uit de evaluatie gekomen. Zo is er nog onvol-doende duidelijkheid over de mate van inhoudelijke verdieping door de specialis-tisch laboranten en allrounders.Dit geeft een overgang naar een vol-gende fase van organisatieontwikkeling aan waarbij het benoemen van de juiste competenties richting moet gaan geven op weg naar persoonlijk ‘meesterschap’. Het is voor de allround laboranten niet altijd duidelijk welke differentiatiemoge-lijkheden er zijn, met name wat betreft het nemen van verantwoordelijkheden. Hier wordt aan gewerkt door allround en

basislaboranten op projectmatige wijze implementatie van nieuwe technieken en ontwikkelingen uit te laten voeren. Aan extra taken voor de allround laborant kan gedacht worden aan deelname aan het kinderteam, EPI checkteam, research- en andere projecten en invullen van meerdere werkplekken.Voor de dagelijkse organisatie is een zgn. dagcoördinator ingesteld. Deze persoon is met name aanspreekpunt voor de andere disciplines.Het roulatieschema is voor de verdie-pingsfase van allround laboranten en de groei van basislaborant naar allround een belangrijk instrument. Ook coachend lei-derschap wordt belangrijker. Zonder deze 2 elementen, is het lastig het juiste niveau te behalen.De continuïteit van de leiding is sterk ver-beterd, de teams zijn overzichtelijk en er is een vast paramedisch hoofd.

Om de verbeterpunten uit te voeren, is een aantal concrete aanbevelingen gedaan in het evaluatierapport, te weten:• Geef nieuwe collega’s gedurende een

half jaar een vaste werkbegeleider.• Voer jaarlijks een medewerkerstevreden-

heidsonderzoek uit.• Onderzoek de mogelijkheden binnen de

fysicagroep tot vakinhoudelijke verdie-ping voor de allround en specialistisch laboranten.

• Onderzoek de mogelijkheden voor een functie van een (assistent-)laborant op MBO niveau (uitvoerende rol in minder complexe activiteiten in de patiënten-zorg).

• Implementatie van competentie-management.

Samenvattend kunnen we zeggen dat het project functiedifferentiatie een leerzaam traject geweest is, hetgeen geresulteerd heeft in betere loopbaan- en ontwikke-lingsmogelijkheden voor de laboranten-groep. Door jaarlijks kritisch te kijken naar de hoofdaandachtsgebieden en de functie-eisen van de verschillende niveaus blijft dit project een dynamisch geheel.

Op locatieFunctiedifferentiatie VUmc RadiotherapieIn 2007 heeft het ‘project functie differentiatie’ plaatsgevonden binnen de laboranten groep. De aanleiding was de behoefte van laboranten aan meer ontwikkelingsmogelijkheden en daarnaast de noodzaak tot een meer marktconforme beloning. In oktober 2007 is een advies geformuleerd tot differentiatie op drie niveaus. Dit advies is in november 2007 geïmplementeerd.

Vu medisch centrum Radiotherapie


28

Hoe is Ortello tot stand gekomen?De kritische factoren bij het ontwikkelen van een E-learning programma zijn:1. de samenwerking tussen managers en

ontwikkelaars.2. de samenwerking tussen

inhoudsdeskundigen3. de samenwerking tussen

inhoudsdeskundigen en de gebruiker.4. technisch betrouwbaar systeem

Samenwerking tussen managers en ontwikkelaars.Door een goede samenwerking tussen vier radiotherapie centra en ervaren E-learning ontwikkelaars is Ortello ontstaan. De managers (1) van de vier centra waren overtuigd dat E-learning een grote toegevoegde waarde heeft bij kennisbevordering en kennisborging, maar hadden geen ervaring met E-learning. De afdeling Heelkunde Onderwijs van het LUMC (2) heeft wel veel ervaring met het ontwikkelen en inzetten van E-learning in het studenten onderwijs en beschikt over de genodigde techniek. Door met hen nauw samen te werken is het mogelijk geweest om binnen een relatief korte tijd van start te gaan met het ontwikkelen van modules, spelletjes en toetsen.

Samenwerking tussen inhoudsdeskundigenSamenwerking tussen de vier radiotherapiecentra bij de ontwikkeling

Annemieke Warmerdam, Radiotherapie LUMC, Lid Stuurgroep Ortello

Peter Mark Bloemendaal Heelkunde onderwijs, LUMC,

E-learning coördinator.

Sylvia Eggermont Heelkunde Onderwijs LUMC,

E-learning ontwikkelaar

OrtelloVanaf 1 april 2008 is het E-learning platform Ortello in de lucht www.ortello.nl.

Ortello staat voor Onderlinge RadioTherapeutische ELektronische LeerOmgeving

en is tot stand gekomen door samenwerking van het Nederlands Kanker

Instituut/Antoni van Leeuwenhoek, het Leids Universitair Medisch Centrum,

het Academisch Medisch Centrum uit Amsterdam en het Universitair Medisch

Centrum Utrecht.

Voor Ortello is een volledig nieuwe E-learning applicatie ontwikkeld met een

veelheid aan verschillende vraagtypen. Het gaat niet alleen om kennis toevoegen

maar ook kennis op een juiste manier toepassen. Dat is de kracht van Ortello.

van de inhoud van de E-learning modules zorgt voor consensus en voorkomt dat de scholing te afdelingsspecifiek wordt. Belangrijk is dat de vier radiotherapiecentra inhoudsdeskundigen (3)leveren die nauw samenwerken als team en de verantwoording dragen voor het ontwikkelen van een aantrekkelijk pakket nascholing. De scholing moet aansluiten bij de hedendaagse tijd en moet dus vernieuwend, uitdagend, inhoudelijk juist en up to date zijn. Binnen de scholing moet de gebruiker, MBB-er, geïnformeerd en getoetst worden over kennis van de nieuwste technieken die gangbaar zijn binnen de radiotherapie.

Samenwerking tussen gebruiker en inhoudsdeskundigeOm zo veel mogelijk aan de scholingsbehoeften van de gebruiker te voldoen moet de inhoudsdeskundige in contact staan met de gebruikers.

De samenwerking tussen de gebruiker, de MBB-er en inhoudsdeskundige gebeurt in de praktijk op verschillende manieren. Na het ontwikkelen van de modules wordt de module door twee gebruikers beoordeeld. Deze beoordeling betreft de inhoud en de vorm en er wordt een oordeel gegeven over het niveau van de casus. Na deze beoordeling en de daaruit voortkomende aanpassingen worden alle casussen aangeboden aan het Kwaliteitsregister voor paramedici

om geaccrediteerd te worden. Het is voor iedere gebruiker mogelijk om via een link direct e-mail contact te hebben met de inhoudsdeskundige.

Betrouwbaar systeemVoor de gebruiker is het essentieel dat je kunt rekenen op een goed draaiend systeem. Als gebruiker wil je gelijk aan de slag en je richten op het leren. Binnen Ortello is dit gegarandeerd door de E-learning applicatie geschikt te maken voor alle Internet Browsers zonder extra installatie van programmatuur.

Wat is het doel van Ortello en wat is er al bereikt? Het doel van Ortello is laagdrempelige scholing die goed is afgestemd op de behoefte van de gebruiker. Scholing die het mogelijk maakt, dat te leren wat je wilt leren op het moment dat je het in de praktijk wilt toepassen. Dit in de vorm van veel verschillende oefeningen die je uitdagen en motiveren om daarna nog eens wat op te zoeken in literatuur of op Internet. Scholing die het mogelijk maakt om de snelle ontwikkelingen binnen de radiotherapie met enthousiasme te vol-gen. Het gebruik van E-learning maakt het mogelijk dat je op elk moment op elke plaats kunt leren in je eigen tempo.De modules zijn zo gemaakt dat je een casus altijd opnieuw kunt opstarten en hervatten. Er zijn op dit moment al 675 gebruikers die kunnen beschikken over 11

29

modules, serious games en toetsen. Dit is een mooi resultaat waar wij erg blij mee zijn.

BarrièreToch zijn er ook barrières. Angst speelt een rol en verhoogt de drempel tot het gebruiken van E-learning. De angst dat je ontdekt toch niet alles zo goed te weten of dat een ander ziet dat je niet alles weet. Een MBB’er voelt zich verantwoordelijk om zijn eigen deskundigheid op peil te houden. Als er scholing wordt aangeboden waarbij het direct zichtbaar is dat er kennis ontbreekt of verkeerd wordt toegepast, vinden de MBB’ers dit echter erg confronterend. Ik wil graag alle MBB’ers oproepen om deze confrontatie toch aan te gaan, want openheid is nodig binnen een zich snel ontwikkelend beroep. De professional achter de techniek staat voor een veilige en goede zorg voor de patiënt. Als we dat willen dan moeten we ons kwetsbaar durven opstellen en openstaan voor scholing.

Wat is er mogelijk?Aan de hand van de casus prostaatcarcinoom laat ik zien dat het mogelijk is om scholing op maat te

ontwikkelen. Scholing die voldoet aan de daadwerkelijke behoefte, gebaseerd op beschikbare statistiek.Afbeelding 1 geeft een vraagstelling weer in de Ortello casus over voorbereiding bij bestraling van een prostaatcarcinoom.

Het betreft een multiplechoice vraag waarbij meerdere antwoorden goed zijn. Het antwoord A is fout en B, C en D zijn goed.

Tabel 2 toont een overzicht van alle vragen binnen deze casus, die 327 maal is opgestart. De vraag over voorbereiding (5e balk van links) blijkt door 60% van de gebruikers juist te worden beantwoord.

Tabel 3 toont een overzicht van de antwoorden die gebruikers van deze casus op de vraag over voorbereiding hebben gegeven. Hierin is te zien dat ruim 20% van de mensen het foute antwoord A heeft gekozen, maar ook dat maar 60% van de mensen het juiste antwoord C heeft gekozen. Antwoord B en D werd door 80% van de gebruikers als juist herkend.

Door gebruik te maken van deze grafieken kunnen we de scholing gaan sturen. Met de kennis over onderdelen waar relatief laag op gescoord wordt, zijn we in staat om scholing te ontwikkelen die aansluit op de behoefte. Inhoud en niveau kunnen zo beter op de doelgroep worden afgestemd.

ToekomstGraag willen wij onderzoeken of E-learning in de toekomst kan worden ingebed als aanvulling op

Afbeelding 1: Een vraag over voorbereiding bij prostaatcarcinoom, net na het beantwoorden van de vraag door de cursist. Rood weergegeven is het foute antwoord inclusief uitleg. De goede antwoorden (inclusief uitleg) zijn groen weergegeven.

Tabel 2: Rapportage over alle vragen van de casus prostaatcarcinoom.De p waarde van de vraag over voorbereiding is 60%. De vraag over de follow up is 100% correct beantwoord en is dus te makkelijk. De vraag over anatomie is 20% juist beantwoord en is dus erg moeilijk.


30

NVMBR Workshop Contrastmiddelen De workshop wordt op 15 september 2009 georganiseerd op het verenigingsbureau te Utrecht.

NVMBR nascholing nucleaire geneeskundeDe nascholing ‘Therapie’ wordt op 17 september 2009 georganiseerd in congrescentrum ‘De Jaarbeurs’ te Utrecht.

NVMBR Contactpersonen DagVoor de NVMBR contactpersonen wordt in bijeenkomst georganiseerd op 24 september 2009 in Vredenburg19 te Utrecht.

NVMBR Regioavond MBB’er en kwaliteitsregistratieDe regioavond wordt georganiseerd op 29 september 2009 in het Deventer Ziekenhuis.

NVMBR Symposium MRIHet symposium MRI wordt op 1 oktober 2009 georganiseerd in congrescentrum De Reehorst te Ede.

NVMBR Workshop ECGDe workshop wordt op 9 oktober en 27 november 2009 georganiseerd op het verenigingsbureau te Utrecht.

NVMBR Symposium RadiologieHet symposium radiologie wordt georganiseerd op 15 oktober 2009 in congrescentrum De Reehorst te Ede.

NVMBR nascholing nucleaire geneeskundeDe nascholing ‘Tractus Respiratorius’ wordt op 3 november 2009 georganiseerd in congrescentrum ‘De Jaarbeurs’ te Utrecht.

NVMBR Symposium RadiotherapieHet symposium radiotherapie wordt op 7 november 2009 georganiseerd in congrescentrum De Reehorst te Ede.

NVMBR Studiedag Leidinggevenden en OpleidersDe studiedag L&O wordt op 12 november 2009 georganiseerd op een nader te bepalen plaats.

NVMBR Symposium EchografieDe workshop wordt op 17 november 2009 georganiseerd in congrescentrum De Reehorst te Ede.

NVMBR Workshop ErgometrieDe workshop wordt georganiseerd op 19 november 2009 georganiseerd op het verenigingsbureau te Utrecht.

NVMBR MoulagedagDe Moulagedag wordt georganiseerd op 20 november 2009 door de expertgroep Moulagetechnici in samenwerking met Elekta.

Bij- en nascholing

en ondersteuning van het reguliere onderwijs en de interne scholing.Tevens willen we kijken of we specifieke deskundigheid van andere centra kunnen aanwenden om vooral scholing te ontwikkelen voor de nieuwste technieken waar zij als centrum veel ervaring mee hebben. Komend jaar worden 4 modules medische beeldverwerking ontwikkeld, zodat er uitbreiding is naar het werkveld radiologie. Daarnaast zijn diverse modules al in het Engels vertaald, modules in het buitenland gebruiken behoort dus tot de mogelijkheden. Op de komende EORTC meeting zal ook voor Ortello aandacht zijn.

(1) Stuurgroep Ortello: Hein Opdam AVL-NKI, Annemieke Warmerdam LUMC, Michael van der Ouderaa AMC en John Coret UMCU.

(2) Peter Bloemendaal en Sylvia Eggermont.(3) Projectgroep Ortello: Paula de Boer AVL-NKI, Jocelyn de Jong

LUMC, Louis Scherrrenberg AMC en Dereck Hasken UMCU.

LiteratuurKaren Mantyla, Blending E-Learning: The Power Is in the Mix, American Society for Training and Development, 2002.Michael Allen, Guide to E-learning: Building Interactive, Fun, and Effective Learning Programs for Any Company, John Wiley and Sons, 2003Tony Bates, Technology, e-learning and distance education, Routledge, 2005

Tabel 3: Rapportage antwoorden op de vraag over voorbereiding bij prostaatcarcinoom.

31

1 In het kader van de Wet persoonsregistratie geven wij u te kennen dat de door u verstrekte persoonsgegevens in onze geautomatiseerde ledenadministratie worden opgenomen. Het doel van deze administratie is het beheer van en het kunnen beschikken over persoonsgegevens, opleidinggegevens noodzakelijk voor een verantwoorde uitoefening van de administratieve functies en voor de activiteiten, die passen binnen de doelstellingen van de vereniging of door de ledenvergadering zijn goedgekeurd.

* doorhalen wat niet van toepassing is

Uw NVMBR lidmaatschap in het kort

Gratis voor leden• 11 x per jaar Gamma Nieuws • 4 x per jaar Gamma Professional• informatiemateriaal• richtlijnen • certificaten regionale bij- en nascholingsavonden

Exclusief voor leden• individuele advisering bij

functiewaarderingsystematiek, loopbaanontwikkeling, arbeidsvoorwaarden

• registratie en afhandeling lidmaatschap internationale beroepsverenigingen

• Kosten periodieke registratie in het Kwaliteits-register Paramedici door de werkgever (cao-Z)

Korting voor leden• congressen en symposia• studiedagen• beroepsprofielen• informatiemateriaal• rapporten

De NVMBR zorgt ook voor • het behartigen van individuele en collectieve

belangen • het nemen, stimuleren en ondersteunen van

initiatieven op het gebied van professionalisering• profilering en kwaliteit van de werkvelden

medische beeldvorming en radiotherapie• vertegenwoordiging in overkoepelende

organisaties, samenwerkingsverbanden en adviesorganen

• het organiseren van symposia, congressen, studiedagen en regionale bij- en nascholingsavonden

Opzeggen lidmaatschap of wijzigenUw NVMBR-lidmaatschap wordt automatisch verlengd, tenzij u voor 1 november schriftelijk opzegt. Let op: opzeggingen per e-mail worden niet geaccepteerd. De opzegging wordt schriftelijk door de NVMBR bevestigd.In het jaar van aanmelding kan niet worden opgezegd.Wilt u uw lidmaatschap aanvullen met een abonnement of een internationaal lidmaatschap? Laat het ons voor 1 november weten.

Wijzigingen van uw adres of gegevens kunt u doorgeven via tel. 030-2318842, via e-mail [email protected] of schriftelijk.

Basiscontributie 2009Gewone leden € 98,40Aspirant leden € 49,20Buitengewone leden € 98,40Donateurs € 200,00Leden gereduceerd tarief: € 57,00• partner is lid• uitkering- en pensioengerechtigden

Plustarieven 2009Tijdschrift Nucleaire Geneeskunde € 5,–Associate membership ISRRT € 10,–

U kunt de NVMBR altijd bereiken: Kom langs of schrijf Verenigingsbureau NVMBR Catharijnesingel 73 3511 GM Utrecht Fax: (030) 232 13 62 E-mail: [email protected]

Bel: Advies, service, wijzigingen ma t/m vrij: 09.00 – 15.00 uur Tel.: (030) 231 88 42internet: www.nvmbr.nl

Ik word NVMBR-lid Naam en voorletters1: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .m/v*

Adres: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Postcode en woonplaats: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Geboortedatum en plaats: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Tel.nr. privé: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

E-mailadres: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Werkzaam in (ook locatie vermelden): . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Afdeling: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

De instelling valt onder de: *CAO Ziekenhuizen / CAO Academische Ziekenhuizen /

Anders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Handtekening: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Datum: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Het nieuwe lid wordt aangemeld door het NVMBR-lid:

Naam en voorletters: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .m/v*

Adres: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Postcode en woonplaats: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

en ontvangt een verzamelband voor het tijdschrift.

Stuur dit formulier volledig ingevuld en zonder postzegel naar: NVMBR- ledenadministratie, Antwoordnummer 3427, 3500 ZL Utrecht

www.werkenbijhetmch.nlMedisch Centrum Haaglanden is het topklinisch opleidings zieken huis van de Haagse regio met twee locaties: MCH Westeinde in de veelzijdige binnenstad van Den Haag en streekziekenhuis MCH Antoniushove in Leidschendam.

De functieBinnen een zelfstandig opererend team van medisch nucleair

werkers verricht je werkzaamheden in een professionele, volledig

gedigitaliseerde omgeving. Bij de werkzaamheden behoort ook

de toediening van radiofarmaca aan patiënten en het uitvoeren

van administratieve handelingen. Je begeleidt stagiaires, verricht

kwaliteitscontrole op apparatuur en metingen ten behoeve

van stralingshygiëne. Momenteel wordt de samenwerking

tussen de afdelingen Nucleaire Geneeskunde en de Radiologie

geïntensiveerd waardoor inzet op beide afdelingen tot de

mogelijkheden behoort.

Meer informatieErik Koppenaal, Zorgmanager Nucleaire Geneeskunde & Radiologie

070-3303268 of 070-3574618.

Wij vragenOnze nieuwe collega is in het bezit van het diploma Medisch

Nucleair Werker, het diploma MBRT of een bewijs van be-

voegdheid. Je kunt zowel zelfstandig werken als in teamverband.

Daarnaast heb je ook interesse voor ontwikkelingen binnen het

werkveld.

Wij biedenWij bieden je een dienstverband voor 36 uur per week op basis

van een jaarcontract en een salaris van maximaal € 3.052,- bruto

per maand (bij een 36-urige werkweek). Een parttime dienst-

verband is bespreekbaar. Overige arbeidsvoorwaarden zijn

conform CAO Ziekenhuizen.

Reageren (o.v.v. referentienummer G100)

Direct solliciteren via www.werkenbijhetmch.nl

Op de afdeling Nucleaire Geneeskunde wordt gewerkt met geavanceerde apparatuur waar gebruik wordt gemaakt van radioactiviteit.

De afdeling telt twee onderzoekskamers waarin jaarlijks circa 4.000 verrichtingen worden uitgevoerd. De formatie telt twee Nucleair

Geneeskundigen, vijf Medisch Nucleair Werkers en twee administratief medewerkers.

Waar zorg straaltwaar zorg vraagt

Medisch Nucleair Werker

Waar zorg straaltwaar zorg vraagt

GAMMA Nieuws, Juni 2009

Documents

Transcript of GAMMA Nieuws, Juni 2009