3magazinefinanciële

studievereniging

AmsterdamJaargang 17 maart 2013

BANKING SPECIAL

NEdErLANdSE huIzENmArKt: (on)aantrekkelijk?

how to LooK Goodwat betekenen die dress-codes ook alweer?

oNtmoEt dE dEELNEmErS het research Project 2013

Jacqueline cramer

ewoud goudswaard

roderick Munsters

dirk schoenmaker

Ben emons

Joanne Kellermann

by:Financing the Future.

FINANCIËLESTUDIEVERENIGINGAmsterdam

3magazine

InhoudVoorwoord

Beste lezer,Laat ik beginnen met een belangrijke mededeling vooraf. Op dinsdag 9 april staat het jaarlijkse FSA Congres op het programma, dit jaar getiteld: ‘Financing the future – a shift to sustainable value’. In het Concertgebouw zullen onder andere CEO’s van vooraanstaande duurzame financiële instellingen, ex-politici en hoog-leraren discussiëren over de rol van de financiële sector in de toekomst van een duurzame economie. Als financieel-georiënteerde student mag je deze dag niet missen!

Maar voor deze student zijn er meer niet-te-missen nieuwsberichten voorbijge-komen. Reorganisaties, overnames en nationalisaties: de kranten hebben er de afgelopen weken afgeladen mee gestaan. Aan onderwerpen voor scripties geen gebrek, maar in hoeverre heeft dit gevolgen voor de Nederlandse student die de banenmarkt wil betreden? En in het bijzonder voor de student met een financi-ele achtergrond? Voor veel masterstudenten is de komende periode cruciaal in de zoektocht naar een baan binnen hun interessegebied. Vol goede moed wordt er volop gesolliciteerd voor traineeships en startersfuncties, van consultants tot multinationals, en investment banks tot accountants. De afgelopen periode heb-ben projecten als Consultition, de Multinational Battle, The Acquisition en Fort Boyard onze leden in contact gebracht met deze bedrijven. Bekijk vooral in onze agenda verderop welke projecten er nog op het programma staan!

Deze editie van het FSA Magazine is gevuld met o.a. artikelen over assessments en de hypothekenmarkt, verslagen van verschillende projecten, een dag uit het leven van een DSF student en hoe een baan als starter bij PwC en Heineken eruit ziet. Daarnaast staat in het fiducie gedeelte het thema van het Congres centraal. Een goede manier om je in te lezen voor dinsdag de 9e.

Tot dan!

Yorrick KoomenVoorzitter 2012-2013

FSA MAgAzine Jaargang 17 Editie 3

ColoFon

RedACtie FSA MAgAzine Amber Harms, Floor Wolters, Will-Jan Jacobs, Nicole Smit

Met dAnk AAn Claire van der Grift, Yorrick Koomen, Hans Mulder, Kjell Mulder, Anneloes van Golstein Brouwers, Paul Nap, Lieve Martens, Irma Langeraert, Jacqueline Cramer, Ewoud Goudswaard, Joanne Kellermann, Roderick Munsters, Ben Emons, Bernd Jan Sikken

VoRMgeVing Kemp Design, Amsterdam

opMAAk Kate Snow Design, Utrecht

dRuk Grafiplan, Enkhuizen

WebSite www.fsa.nl

ContACt redactie@fsa.nl

AdVeRtentieS FSA Magazine verschijnt vier keer per jaar. Voor advertenties kan contact opgenomen worden met de Financiële Studievereniging Amsterdam (bedrijfscontacten@fsa.nl)

oplAge 2700

© 2013 FSA Hoewel de uiterste zorg is nagestreefd in deze uitgave kan voor de aanwezigheid van eventuele (druk)fouten niet worden ingestaan en aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever in deze geen aansprakelijkheid. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar worden gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

FINANCIËLESTUDIEVERENIGINGAmsterdam

4 magazine

Koffie met Access AccountAncy 19PAstA’tje met de RP commissie 26de RP deelnemeRs 27Koffietje met congRes 29Bios & BieRtje met clAiRe 32

consultition 11tRAdeRs tRoPhy 13Acquisition 14foRt BoyARd 17

BAnKing sPeciAl i 24BAnKing sPeciAl ii 38

dsf 43

op de koFFie bij ClAiRe

FSA MeetS

RepoRtAge

bAnking SpeCiAl

24

17

14 38

Inhoud

INhoud

5magazine

heineKen 23PWc 35

PAul nAP 31

Assessments/sollicitAtiePRoceduRe 8

inteRVieWS

cRAmeR – foRmeR enviRonmentAl ministeR 49KelleRmAnn – executive diRectoR dnB 51goudsWAARd – ceo Asn BAnK 52munsteRs – ceo RoBeco gRouP 53

ARtiCleS

schoenmAKeR 56emons 58dsf exPeRt column 60

PRefAce 47

FSA StARtS @

VeRdeR in deze editie

ColuMn

CARRièRe

11 54

FSA MAgAzinejAARgAng 17 / MAARt 2013

AgendA 5nieuWsflAsh 6WAKe-uP cAll vooR de finAnciële sectoR 7hoW to looK good, And do good 20PAPARAzzi 32muzieK toP 10 36

In het zenuwcentrum

van de economie mag jij de rust

bewaren.

Begin je carrière bij DNB.

Ontdek de mogelijkheden op werkenbijdnb.nl

Werken aan vertrouwen.

Bij DNB werk je niet alleen in de economie, je maakt ’m ook. Iedere beslissing die we nemen, wordt dan ook kritisch besproken door de hele � nanciële wereld. Een wereld vol dynamiek die we steeds weer in balans moeten houden. Dat vraagt om aanpakken en volhouden. Want iedere dag krijg je te maken met een ander complex vraagstuk en moet je de actualiteit zien voor te blijven. Daarmee lever je een belangrijke bijdrage aan � nanciële stabiliteit en vertrouwen.

Kun jij die druk aan en zie je het als een uitdaging om onze economie vooruit te helpen? Denk dan eens aan een carrière bij DNB. Kijk voor meer informatie en de mogelijkheden op werkenbijdnb.nl.

142500139_DNB_Adv_210x297cm.indd 4 08-11-12 17:18

7magazine

SoCiAle eVeneMentenpRojeCten

2 ApRilAccess AccountAncy: deloitte

3 ApRilAccess AccountAncy: KPmg

9 ApRilfsA congRes

11 ApRilAccess AccountAncy: PWc

AmsteRdAm investment cRuise: KemPen&co

16 ApRilAmsteRdAm investment cRuise

RemBRAndt fusies&oveRnAmes

17 ApRilAccess AccountAncy: mid-4 (Bdo, gRAnt thoRn-

ton, mAzARs & Rsm niehe lAncée Kooij)

18 ApRilAccess AccountAncy: eRnst&young

AmsteRdAm investment cRuise:

hollAnd coRPoRAte finAnce

2 MeiAmsteRdAm investment cRuise: oPtiveR

16-17 MeiAsset mAnAgement touR

In het zenuwcentrum

van de economie mag jij de rust

bewaren.

Begin je carrière bij DNB.

Ontdek de mogelijkheden op werkenbijdnb.nl

Werken aan vertrouwen.

Bij DNB werk je niet alleen in de economie, je maakt ’m ook. Iedere beslissing die we nemen, wordt dan ook kritisch besproken door de hele � nanciële wereld. Een wereld vol dynamiek die we steeds weer in balans moeten houden. Dat vraagt om aanpakken en volhouden. Want iedere dag krijg je te maken met een ander complex vraagstuk en moet je de actualiteit zien voor te blijven. Daarmee lever je een belangrijke bijdrage aan � nanciële stabiliteit en vertrouwen.

Kun jij die druk aan en zie je het als een uitdaging om onze economie vooruit te helpen? Denk dan eens aan een carrière bij DNB. Kijk voor meer informatie en de mogelijkheden op werkenbijdnb.nl.

142500139_DNB_Adv_210x297cm.indd 4 08-11-12 17:18

9 ApRilBoRRel iv

20 ApRilActieve leden dAg ii

30 ApRilBoot q-dAy

8 MeiBoRRel v

13 juniAlv iii

21 juniAlumniBoRRel

Agenda 2013

8 magazine

Nieuwsflash

duurzAAm BANKIErEN ANNo 2013

Het imago dat vrouwen hebben om voorzichtiger met geld te zijn en ri-sicovolle investeringen te mijden, deugt niet. Vrouwelijke bankiers houden er juist vaak een veel riskan-tere bedrijfsvoering op na, waardoor gaten worden geslagen in de finan-ciering van banken, blijkt uit een door de Duitse Bundesbank gepu-bliceerde studie. "Financiële flaters komen vooral door gebrek aan er-varing. Veranderingen in de raad van bestuur van banken, waarbij meer vrouwen in de top kwamen, hebben in de regel geleid tot het nemen van meer risico’s”, aldus de studie. Die is zeer controversieel, want de Duitse minister van Arbeid, Ursula von der Leyen, heeft een programma gestart om meer vrouwen in de top van het bedrijfsleven te krijgen. Ook blijkt dat hoe jonger de raad van bestuur is, de risicobereidheid navenant toeneemt. Hoe meer mensen met een alfa-opleiding in de ’board’ des te lager echter de risicobereidheid. Ook al publiceert de Bundesbank het rapport, het betekent niet dat het achter de conclusies staat.

In debatten over financiële her-vormingen staat het geld verdie-nen met geld niet ter discussie. De echte transformatie komt er als bankiers uit morele overtui-ging een andere maatschappe-lijke opdracht kiezen. Het gaat bij duurzaam bankieren in wezen om rechtvaardigheid. Het vermogen-de deel van de samenleving slaagt er nog te vaak in om dat aspect uit het debat te weren.

Sinds de financiële crisis uitbrak in 2007 staan banken en bankiers niet bepaald in een goed daglicht. Toch zijn er ook positieve ontwikkelingen gaande; duurzaamheid is een mo-dewoord. Maar wel een modewoord dat ook in de bankenwereld is door-gedrongen.

Banken laten grote verschillen zien bij het verduurzamen van hun beleid. De afgelopen tijd hebben alle ban-ken maatregelen genomen, maar de een gaat daarin verder dan de ander. Dat stelt de Eerlijke Bankwijzer, een organisatie die bekijkt wat banken doen tegen bijvoorbeeld uitbuiting, milieuvervuiling en mensenrechten-schendingen. ABN Amro, Aegon en Delta Lloyd scoren vaak zwak en doen weinig. Vooruitgang was er wel bij Friesland Bank, Van Lanschot, ING en NIBC.

9magazine

WAKe-uP cAll vooR de finAnciële sectoRToen ik in 1986 mijn werkzame leven startte binnen een bank als trainee zakelijke kredietverlening, was bankieren een ambacht waarin je werd geschoold door oude rotten in het vak. Met vallen en opstaan leerde je balansen, mensen en situaties inschatten. Je voelde de impact van jouw beslis-singen op het (financiële) leven van ondernemers, jouw klan-ten. Je zag hun levensonderhoud, dromen, een behoorlijke oude dag opbloeien of verdwijnen en het was jouw carrière die bij te veel fouten een deuk op liep.

ACCountMAnAgeMent VeRSuS tARgetSMedio jaren negentig van de vorige eeuw kwam de kente-ring. Commercie, analyse, risicomanagement en het dage-lijks beheer van klanten werden ontkoppeld. Je werd als ac-countmanager (medewerker zakelijke kredietverlening klonk inmiddels te simpel) afgerekend op periodieke omzet. Bij voorkeur in de vorm van verzekeringen of complexe instru-menten die direct rendement gaven. Kredietverlening werd gedegradeerd tot een anoniem wiskundig spelletje op basis van ratings en kansmodellen achter veilige beeldschermen. Dat was het moment dat ik er de brui aan heb gegeven. Ma-cro economisch zijn de effecten van de kentering, wereld-wijd inmiddels ruimschoots zichtbaar.

tijd VooR bAnCAiRe zelFReFleCtieEen kredietcrisis van deze omvang kun je alleen overleven door je aan te passen. Dat geldt ook voor de enorme con-glomeraten die de banken in de afgelopen jaren geworden zijn. Het vraagt om zelfreflectie en vervolgens moet je het lef hebben om het roer om te gooien. Ik zie op dit vlak bij de grote partijen weinig beweging. De veranderingen die wor-den doorgevoerd zijn ingegeven door nog meer regelgeving en niet vanuit de eigen wens om te veranderen.

de poSitieVe eFFeCten VAn de kRedietCRiSiS Gaat er dan niets veranderen? Zeker wel. De verandering komt zoals bij vele omwentelingen vanuit kleine initiatieven en ze hebben kleurrijke namen zoals crowdfunding, micro kredieten, krediet coöperaties, fondsen etc. Initiatieven waar eerst wat geringschattend over wordt gedaan, straks als irritant worden ervaren en vervolgens zullen worden ge-adopteerd. Waarom zullen deze initiatieven succesvol zijn?

Omdat ze minder vernieuwend zijn als dat ze nu worden ge-presenteerd. Ziekenhuizen en bejaardenoorden werden tot in de jaren zeventig van de vorige eeuw nog gefinancierd met obligaties die in de directe omgeving werden geplaatst. De belangen waren over en weer helder, de casus transpa-rant en bij minder gelukkige beslissingen waren de effecten voor alle belanghebbenden direct voelbaar. Bij deze initia-tieven wordt bankieren weer een ambacht, waar uiteindelijk voor kwaliteit betaald wordt. Op dat vlak heeft de kredietcri-sis wel een positief neveneffect. Ook de jongste generaties hebben inmiddels geleerd dat geld een schaars goed is en dat geld veel geld kan kosten.

Irma Langeraert is directeur van ILFA Treasury Support en Tools4Treasury.

De kernactiviteiten van ILFA Treasury Support bestaan uit het toetsen van de financierbaarheid van een onderneming en het bemiddelen bij het aantrekken van financiering. Het organiseren, analyseren, adviseren over de treasury orga-nisatie, treasury-risico’s en overige treasury-inrichtings-vraagstukken.

Tools4Treasury is een Treasury Management Systeem dat een organisatie in staat stelt om snel en efficiënt alle cash-flow relevante data te ontsluiten vanuit haar bestaande sys-temen en te configureren naar heldere rapportages (actuele liquiditeitsrapportages). Deze zijn volledig gekoppeld aan de dagelijkse of wekelijkse realisatiegegevens op basis van kas-stromen.

door iRmA lAngeRAeRt

“de veRAndeRing Komt zoAls Bij vele om-Wentelingen vAnuit Kleine initiAtieven en ze heBBen KleuRRijKe nAmen zoAls cRoWd-funding, micRo KRedieten, KRediet coöPeR-Aties, fondsen etc.”

Column

10 magazine

deadline capaciteitentest ‘Best graduates’: zondag midder-nacht, inmiddels is het zondagavond 22:00. onervaren met het doen van een capaciteitentest, begin ik dus veel te laat. in de bijgaande email stond dat het maken van de test je ongeveer een uur zou kosten. twee uur voor de deadline be-ginnen leek mij dus meer dan vroeg genoeg. tijdens de ‘zon-dagmiddagborrel’ nog een paar wijntjes gedronken, dus ga ik ook nog eens niet met geheel optimale concentratie aan de slag. geen aanrader.

ALLES wAt jE moEt wEtEN ovEr ASSESSmENtS tIjdENS EEN SoLLICItAtIEProCEdurE

Career Special

In een eerste gesprek is het nog re-latief makkelijk om eventueel een to-neelstukje op te voeren en je mooier voor te doen dan je eigenlijk misschien bent. Een assessment is bedoeld om dit toneelstukje door te prikken en erachter te komen of je wel echt de teamplayer bent die je beweert te zijn, of dat je wel echt zo goed onder druk presteert. Kortom; je potentieel toe-komstige werkgever wil graag zeker weten wat voor vlees hij in huis haalt. Een assessment is echter een dure aangelegenheid en wordt daarom voornamelijk gebruikt bij hogere of hele specifieke functies.

Belangrijk om te weten: waar bestaat zo’n assessment uit? Allereerst is er een interview met een psycholoog die in het gesprek gericht op zoek zal gaan

naar zoveel mogelijk relevante informa-tie over jou als persoon. Daarna volgen er meestal een IQ- en persoonlijk-heidstest. Beiden kunnen in verschil-lende vormen voorkomen en zijn er op uit om je intelligentieniveau en rede-neervermogen te bepalen. De nadruk kan wel verschillend zijn, bij sommige functies zal een meer numeriek inzicht gewenst zijn, terwijl andere werkgevers meer waarden hechten aan logisch redeneren in woord of beeld. Tot slot kan een assessment afgesloten wor-den met een praktijksimulatie, in de vorm van bijvoorbeeld een rollenspel, groepsdiscussie of presentatie waarin gekeken wordt hoe je in praktijk met echte situaties om zou gaan.

Maar, hoe nu verder? Uit eigen erva-ring kan ik inmiddels zeggen dat het

Als studenten en (bijna) starters op de arbeidsmarkt zijn we allemaal druk be-zig ons voor te bereiden op de gehate sollicitatieprocedure die vooraf gaat aan het krijgen van die droombaan (liefst inclusief dito salaris). Je LinkedIn profiel is up to date, door allerlei sollici-tatietrainingen zijn we allemaal door de wol geverfd met betrekking tot het eer-ste gesprek en maken we dan ook een fantastische eerste indruk. De eerste ronde ben je dan ook glansrijk doorge-komen, maar dan, ronde 2: de gevrees-de ‘assessment-ronde’. Bedrijven laten potentiële kandidaten vaak nog een as-sessment doen na het doorkomen van de eerste gesprekken. Een assessment is bedoeld om fundamentele capaci-teiten en vaardigheden te testen en onderliggende karaktereigenschappen aan de oppervlakte te brengen.

11magazine

Door Floor Wolters

geen slim plan is om onvoorbereid aan een assessment te beginnen. Op internet is een scala aan tips, to-do’s en vooral ook not-to-do’s over het voorbereiden en doen van een as-sessment.

De belangrijkste op een rijtje:

– Bereid je voor! Op internet zijn veel oefen IQ- en persoonlijkheidstests te vinden. Door te oefenen ontwikkel je een soort handigheid en snelheid om zo goed mogelijk door de tests heen te komen en daarnaast stelt het jou meer op je gemak wanneer je het gevoel hebt voorbereid te zijn.

– Ook je uiterlijk verdient voorberei-ding. Dit betekent: zorg dat je uitge-rust bent en verzorgd voor de dag komt met de juiste kleding, waarvan jij denkt dat het representatief is voor je potentiële werkgever.

– Denk van tevoren na over wat jij be-langrijk vindt in de functie, welke capaciteiten je zelf denkt dat nodig zijn en wat je zwakke en sterke pun-ten zijn. Wanneer je deze aan elkaar koppelt, kun je gerichter en concre-ter de kanten van jezelf belichten die belangrijk zijn met betrekking tot de functie of het bedrijf.

– Blijf jezelf. De assessors zijn getraind om sociaalwenselijk gedrag te door-zien. Daarnaast, wanneer je echt niet geschikt bent voor de functie is het voor beide partijen beter om hier eer-der dan later achter te komen.

" het Assessment is een insPAnnende dAg die veel veRgt vAn je eneRgie en uithoudingsveR-mogen. zoRg dus dAt je voldoende nAchtRust KRijgt en in een noRmAle conditie Bent. Als je te veRmoeid of zieK Bent, Kun je het Assess-ment BeteR uitstellen." – Psycholoog fRAnK

AAnbeVolen WebSiteS

www.testmijniq.nlwww.assessmentservice.nl

www.intermediair.nl/testen-tools www.neurocampus.nl

www.allesoverassessments.nlwww.123test.nl

‘MuSt ReAdS’

Bas Kok en Ferry de Jongh,Assessment doen,

hoe werkt het voor jou?Wim Bloemers,

De Kleine Assessmentgids – Een compact overzicht

Wim BloemersHet Psychologisch onderzoek

– Een oefenboek

booz.com/nl Booz & Company

Booz & Company is a leading global management consulting firm focused on serving

and shaping the senior agenda of the world’s leading institutions. Drawing on the

talents and insights of more than 3,000 people in 58 offices around the world, we help

our clients achieve essential advantage by working with them to identify and build the

differentiating capabilities they need to outperform.

For more information, please take a look at www.booz.com/nl

NL_002_ADV_50.indd 1 9/20/2012 9:21:43 AM

13magazine

zomer 2012. in een veel te casual outfit en sneakers liep ik de fsA kamer binnen. ik had een gesprek met twee leden van het bestu-ur en duidelijk niet de kledingvoorschriften ontvangen. gelukkig bleek de warmte het bestuur wat milder te stemmen, want ook claire en Kjell waren in een niet zo formele stemming, waardoor we een gezellig gesprek bij de coffee company hadden. nadat ik het bericht kreeg dat ik een plekje in de consultition commissie 2013 had, was het wachten op de rest van de commissieleden. Nicolas ontmoette ik netjes in de col-lege banken. Drukke man als hij is zat hij op dat moment nog in een andere commissie met een vriendin van mij. Met haar heb ik een gedeelde passie voor (veel) eten en ik denk dat Nico-las na ons tweede stokbrood pas echt vraagtekens kreeg.

Projectverslag

Een tijd later kwam Jeroen ons team versterken. Het bleek een echte man-nencommissie te worden, met Kjell als toezichthouder vanuit het bestuur. De grens tussen bestuur en com-missie was vaak erg vaag, waardoor Kjell net zoveel commissie was als wijzelf.

Na het opstellen van een plan, het vast-stellen van deadlines en nadat de man-nen met veel moeite een gepaste das hadden uitgezocht was het tijd voor het echte werk: langsgaan bij de kan-toren. Met een goede dosis gezonde spanning gingen we langs McKinsey, BCG, Bain en Booz. Laat duidelijk zijn

ALL worK ANd No PLAy IS Not Good for thE SouL

booz.com/nl Booz & Company

Booz & Company is a leading global management consulting firm focused on serving

and shaping the senior agenda of the world’s leading institutions. Drawing on the

talents and insights of more than 3,000 people in 58 offices around the world, we help

our clients achieve essential advantage by working with them to identify and build the

differentiating capabilities they need to outperform.

For more information, please take a look at www.booz.com/nl

NL_002_ADV_50.indd 1 9/20/2012 9:21:43 AM

14 magazine

dat deze namen an sich al enige ze-nuwen losmaken en dat hun kantoren hoog boven Amsterdam de gesprekken nog indrukwekkender maakten. Een paar klamme handjes later waren de benodigde afspraken met de kantoren gemaakt en konden wij ons richten op de promotie.

We hebben met de promotie een hele Nederland tour gemaakt, waarbij zelfs de Universiteit Twente werd aangetikt. Hilarisch was het om te zien hoe Jeroen zich ontpopte als een ware Mitsubishi verkoper en Nicolas een tactiek had bedacht die bestond uit het net zolang meelopen met studenten tot ze de flyer aannamen. Dat beide technieken ge-werkt hebben, bleek uit de 20 topstu-denten die uiteindelijk geselecteerd zijn om mee te doen aan het evenement.

Uiteraard kan een evenement niet be-ginnen zonder een kennismaking. Zo ook Consultition niet. Onze kennisma-king vond plaats in de vorm van een borrel in café ‘Nota Bene’. Het werd een memorabele avond waar de sfeer voor de rest van het evenement be-paald werd: gezellig en open.

Het evenement zelf was één groot succes en de verschillende dagen bij de kanto-ren sloten goed op elkaar aan. Waar we op de eerste dag bij BCG een interview workshop kregen, konden we dit goed toepassen tijdens echte interviews op de laatste dag bij McKinsey. Daar waar we de tweede dag bij Bain al onze vra-gen over strategy consulting beantwoord kregen, was er de derde dag bij Booz tijd voor teambuilding in de vorm van lego poppen bouwen. De hele week was een

" de hele WeeK WAs een oPeenstAPeling vAn mooie onveRWAchte momenten."

Door Maike Geerlink

opeenstapeling van mooie onverwachte momenten. Zo stonden we met BCG zelf ons eten te koken tijdens een kookwork-shop en gingen we de dag erna uit met Bain op Rembrandtplein.

Over dit uitgaan met kantoren had-den we van te voren genoeg verhalen gehoord. Shotjes aan de bar leidt dus echt tot brak aan de case werken de volgende dag. Ook in dit opzicht heeft onze groep het super volgehouden! Meerdere consultants hebben laten vallen hoe fris en fruitig iedereen eruit zag. Bij McKinsey was zelfs al goed re-kening gehouden met de zware week door middel van een lunch bestaande uit onder andere burgers, pizza en red-bull. Mooi was het moment in café ‘van Leeuwen’; Nicolas, Jeroen en ik ston-den met consultants van Bain te klet-sen toen we besloten een ad-spel in te zetten, ‘laat het de commissie niet zien’ was het motto!

Al met al was het vooral de groep die het succes bepaalde gedurende de week. Het was mooi om te zien hoe 24 totaal verschillende mensen in zo’n korte tijd een hechte groep vormden. Zo hadden we Henk die na elke pre-sentatie vragen stelde alsof hij zelf de CEO was, Maurits die met zijn enthou-siasme elk idee kon verkopen, Renkse die bij elk punt kritische vragen kon stellen, Machgielis, de jongste van ons maar die toch al meteen als een expert over kwam, Diego die tussendoor nog even een conference call naar Amerika maakte en natuurlijk Sander, Marian-ne, Marie-Fleur, Eric, Jesper, Sjoerd, Mark, Hester, Yannick, Frederik, Raoel, Maarten, Aneesh, Antoinette en Maud die met z’n allen dit evenement fantas-tisch hebben gemaakt!

Ik kan niet anders zeggen dan dat ik nu al uitkijk naar de reünie!

Projectverslag

15magazine

tRAdeRs tRoPhy 2013

ProjectverslagDoor Anneloes van Golstein Brouwers

Rinaldo zopfi is als Beste student trader uit de bus gekomen. na zeven voorrondes in studentensteden door heel nederland, ruim 500 aanmeldingen en een grootse finale op Beursplein 5 is hij de winnaar van de nederlandse traders trophy 2012.Hij heeft naast een plek in de Global Final twee tickets “around the world” en 1000 euro gewonnen!

De Traders Trophy is een wedstrijd ge-richt op ambitieuze studenten waarin, door middel van een simulatiespel, een dag traden wordt gesimuleerd in één uur. Het spel, ontwikkeld door Oxyor, is zeer realistisch. Als deelnemer moet je in een split second beslissingen nemen aan de hand van het laatste nieuws en wordt je benaderd door fictieve klanten, maar ook door collega student traders die deelne-men aan het spel. De deelnemers worden beoordeeld op basis van rendement, ri-sicobeheer, market maken en handels-kennis. Dit high-end event wordt mogelijk

gemaakt door het toonaangevende pro-prietary trading bedrijf Optiver. Tijdens de voorrondes en de finale was Optiver enthousiast op zoek naar nieuw talent. De Traders Trophy is dus een unieke kans voor studenten met interesse voor trading om zich in de kijker te spelen bij bedrijven en tevens kennis te maken met traden.

Op dinsdag 20 november vond de 6e edi-tie van de voorrondes van Traders Trophy in Amsterdam plaats. Er passeerden drie kwalificatierondes die allen begonnen met een korte introductie van één van Optivers’ Traders en een speluitleg door Oxyor. Daarna was het tijd voor de stu-denten en waren ze ongeveer een uur vol-ledig geconcentreerd bezig met het spel.

Vervolgens was er de mogelijkheid om te ontspannen bij de Optiver Lounge en kre-gen studenten de gelegenheid te praten met recruiters en traders, Mario-games te spelen of de ‘numerical test’ te oefe-nen. Na iedere ronde werden de beste vijf studenten bekend gemaakt, en aan het eind van de dag kregen de vijf allerbeste studenten van de hele dag een ticket voor de Nederlandse Finale op 13 december. Twee FSA’ers, Tim Neuteboom en Kjell Mulder, behoorden tot de finalisten en zij speelden het spel nogmaals, maar nu met drie aandelen in plaats van één en met geduchte concurrentie. Na een lange en bloedstollende finale kwam Rinaldo Zopfi als beste naar voren. Namens de FSA van harte gefeliciteerd!

16 magazine

Projectverslag

the Acquisition

Hoe het allemaal begon... zomer 2012, Apollolaan 15: een eerste bezoek werd gebracht aan het kantoor van Allen & overy te Amsterdam. na een korte bespreking van onze plannen met ‘the Acqui-sition’ voor komend jaar werd het duidelijk dat er een samen-werking voor 2013 op het pro-gramma stond. gedurende een 2-daags programma zouden 24 potentiële investment bank-ers en lawyers werken aan een intensieve m&A-case.

Maar met de organisatie, bestaande uit de FSA en JFAS, en een deelnemend advocatenkantoor, Allen & Overy, waren we er natuurlijk nog niet. De partij die het plaatje compleet zou maken bleek Leonardo&Co: een Investment Bank gespecialiseerd in hoofdzakelijk M&A-advisering.

Met een vol gepland programma lag de bal weer bij ons. De overnachting, lunch, borrel en zalen boeken, promo-tiemateriaal ontwerpen en afdrukken en vervolgens promoten om die in-schrijvingstarget te halen. Na een aan-tal weken van collegepraatjes, posters hangen en flyeren hadden we ons tar-get gehaald en konden de kantoren een selectie maken van de personen die zij graag wilden zien. Na 24 telefoontjes

waren de gelukkigen op de hoogte: tot 6 februari!

dAg 1Na de meeting met de deelnemers bij het Beethoven Hotel startten we om 09.30 uur in één van de mooiste boardrooms van Amsterdam. Het pand van Allen & Overy is voor twee dagen onze thuis-basis. Na twee kantoorpresentaties en een aantal koppen koffie werd de case uitgelegd: Kabelfabrikant Draka (target) zal worden overgenomen door één van drie andere partijen, bestaande uit de Franse partij Nexans, de Italiaanse partij Prysmian en private equity fonds Pacific Capital. De vier teams van zes personen, bestaande uit drie bankiers en drie advo-caten, namen allen de rol van één partij op zich om de deal proberen te sluiten.

17magazine

ProjectverslagDoor Coen van den Berg

Eerst krijgen we te horen hoe zo’n deal nou écht in zijn werk gaat. Jean-Louis Burggraaf, Partner bij A&O en veelvuldig winnaar van de best M&A lawyer award, vertelde ons in een indrukwekkende presentatie over zijn ervaringen met de Draka deal van 2011. Vol enthousiasme ging iedereen daarna hard aan de bak. Verschillende rondes van juridische analyses en financiële waarderingen kwamen voorbij. De bied- en vraagprij-zen voor Draka werden berekend, en na rondes met extra informatie komen deze steeds dichter bij elkaar te liggen. Advocaten van A&O en Investment Ban-kers van Leonardo&Co liepen in en uit om de teams te assisteren en vragen te beantwoorden. Om 18.00 uur was het tijd voor de borrel: we verkassen naar Hotel Apollofirst. Het bleef slechts bij een paar biertjes: van 20.00 tot 23.00 uur werd gewoon weer verder gewerkt. In het grootste geheim werd geprobeerd een consortium te maken bestaande uit Pacific Capital en de Fransen. Rond middernacht wordt een bezoekje ge-bracht aan de kroeg, om 02.15 uur wordt afgetaaid. De wekker staat op 08.00 uur dus er kunnen gelukkig nog een paar uurtjes worden gemaakt. dAg 2Na een broodje, eitje en glas jus d’orange gingen de teams weer fris van start. Nieuwe onderhandelings-rondes en het voorbereiden van de presentaties stonden deze ochtend op het programma. Tussendoor werd ge-luncht bij restaurant d’Overkant, wat vervolgens tot totale verwarring leidde wanneer dit niet aan de overkant bleek te zijn. Na een korte wandeling en een broodje met de medewerkers van de kantoren kon iedereen zich voorberei-den op de presentaties. De spanning was om te snijden; met wie zou Draka in zee gaan? En waarop is het consor-tium stukgelopen? De Italianen trappen af en presenteren hun bod. Na een korte Q&A vanuit het publiek weet de jury, be-staande uit onder andere de Director en Managing Director van Leonardo & Co. en Advocaten en een Partner van A&O, voldoende. Het Franse bedrijf Nexans volgt, ook zij presenteren waarom ze een geschikte partij zijn om de aandelen Draka over te nemen. Tijdens presen-tatie 3 galmt de Private Equity ‘slang’

door de Boardroom. De ‘zes koningen’ die de ‘toko’ willen overnemen hebben niet het hoogste bod, maar wel andere gunstige voordelen voor Draka. De term ‘eenheden arbeiders’, die in het eerste jaar niet zullen worden ontslagen, laat een glimlach op de gezichten van de jury verschijnen. Ook bij Draka zijn de onderhandelingen met Pacific Capital in goede aarde gevallen: ze krijgen de deal. Aan de jury vervolgens het oor-deel wie het best heeft onderhandeld: team Draka komt als winnaar uit de bus. Uiteraard worden de behaalde succes-sen gevierd aan de bar, waar A&O een smakelijke bijeenkomst van heeft we-ten te maken. Onder het genot van de welverdiende hapjes, bittergarnituur en drankjes wordt nagepraat over de deal. Al met al een groot succes! Om 20.00 uur wordt, met een fles Chateau Leo-nardo onder de arm, het pand verlaten.

" de teRm ‘eenheden ARBeideRs’, die in het eeRste jAAR niet zul-len WoRden ontslAgen, lAAt een glimlAch oP de gezichten vAn de juRy veRschijnen"

Spanningis brandstof.

© 2

012:

Ern

st &

You

ng N

eder

land

LLP

. All

Rig

hts

Res

erve

d.

Je ziet er tegenop én je kijkt er naar uit. Kortom: de perfecte omstandigheden om jezelf goed neer te zetten. Om te presteren. Het zijn de momenten waar je echt wat aan hebt. Of het nou goed gaat of niet. Maar dan moet je wel werken in een organisatie die je steunt. Die erop is gericht je beter te maken. Zo’n organisatie is Ernst & Young. Kijk voor jouw mogelijkheden op ey.nl/carriere

-0035_210x297mm_adv_Spanning_OF.indd 1 14-12-12 17:45

19magazine

start. dit jaar was alweer de 6e editie van fort Boyard. met een nieuwe commissie zijn we in september van start gegaan om deze dag speciaal voor accountancy stu-denten te organiseren. dit na een gezellige kennismaking met alle betrokkenen van de fsA en overdrachtsborrel met de commis-sies 2012 en 2011. We merkten het meteen: fort Boyard is een project dat leeft. een half jaar keihard naar een gezellige maar ook erg leerzame dag toe werken, heerlijk.

Projectverslag

pRoMotieDe belangrijkste fase is natuurlijk de promotie, na een ware ‘TP’ (in dit ge-val Toilet-poster) actie op de VU en vele collegepraatjes verder konden we al snel concluderen dat het met de motivatie onder de accountancystu-denten wel goed zit. Een week voor de deadline waren er al veel aanmeldin-gen. Zoals bekend neemt het aantal aanmeldingen om ‘‘5 voor 12’’ altijd exponentieel in kwadraat toe, waar-door we dit jaar een record aantal inschrijvingen hadden. Ondanks de gezellige een-op-een gesprekken met potentiële en ambitieuze deelnemers moesten we dus helaas ook studenten teleurstellen.

de big FouRPwC, Deloitte, Ernst&Young en KPMG zijn allen actief tijdens Fort Boyard.

fort BoyArd 2013: GEttING to KNow thE ‘BIG four’Spanning

is brandstof.

© 2

012:

Ern

st &

You

ng N

eder

land

LLP

. All

Rig

hts

Res

erve

d.

Je ziet er tegenop én je kijkt er naar uit. Kortom: de perfecte omstandigheden om jezelf goed neer te zetten. Om te presteren. Het zijn de momenten waar je echt wat aan hebt. Of het nou goed gaat of niet. Maar dan moet je wel werken in een organisatie die je steunt. Die erop is gericht je beter te maken. Zo’n organisatie is Ernst & Young. Kijk voor jouw mogelijkheden op ey.nl/carriere

-0035_210x297mm_adv_Spanning_OF.indd 1 14-12-12 17:45

20 magazine

Het unieke van het combineren van deze kantoren is dat studenten heel snel alle kantoren leren kennen. Voor de kantoren is het een weerzien van collegae en studenten c.q. potentiële accountants. De strakke organisatie en de onvoorwaardelijke steun van de kantoren aan Fort Boyard maakte het ook dit jaar weer mogelijk om er een geweldige dag van te maken.

de dAg zelF Wat de kantoren niet weten, is dat wij op de dag zelf om 5 uur ‘s ochtends voor een groot probleem kwamen te staan. De parkeergarage, waar de auto met al onze spullen erin stond gepar-keerd, ging ondanks het 24/7 uitrij be-leid helaas niet open. Dit zorgde voor een stressvolle situatie waarin we tot 7 uur van alles met taxi’s, elektrische autootjes en fietsen moesten regelen.

Na rennen en vliegen waren we maar net op tijd om kantoren en deelnemers te ontvangen. Strak in pak, goed voor-bereid en zonder zweetdruppeltjes.

Met verse muffins en koffie begon-nen de studenten aan de eerste case. Voor degenen die onbekend zijn met Fort Boyard; de dag bestaat uit 4 case rondes (afwisselend gehouden bij de vier kantoren), deze rondes bestaan uit verschillende facetten op het ge-bied van accountancy. Dit is nog eens wat anders dan saai in de collegeban-ken zitten. De studenten kunnen zich-zelf profileren bij de kantoren, en op een leuke manier bekend raken met het vak accountancy. Daarnaast kun-nen zij direct gerichte vragen over de praktijk stellen en vindt er een verdere kennismaking met de potentiële werk-gever plaats.

" zoAls BeKend neemt het AAntAl AAnmeldin-gen om ‘‘5 vooR 12’’ Altijd exPonentieel in KWAdRAAt toe."

Door Sam Gertsen & Leonie Visser

Tussen de cases door is er een geheel verzorgde luxe lunch, afgetopt met een gezellige doch lastige quiz; want wie weet er nou eigenlijk precies langs welke steden de Elfstedentocht komt? De derde case ronde bestond uit een rollenspel waarbij de studenten de rol aannemen van de accountant, en daarbij de echte accountant gaan in-terviewen. Tot slot was de laatste ron-de een discussie tussen de studenten waarbij ze ethische dilemma’s moes-ten aanvechten of verdedigen. Dit ge-beurde in alle verschillende kamers die Kasteel Keukenhof te bieden had. Van porseleinkamer, boudoir tot deur-loze kamer de locatie lag er wederom prachtig bij. De sneeuw maakte het nog idyllischer, echter kon het af en toe wel fris zijn.

Gelukkig konden we ons dan ook op-warmen in de ‘paardenstallen’ met verschillende alcoholische en niet al-coholische drankjes uit het Hollands assortiment. Na het bekendmaken van de dagwinnaars en het verloten van de iPad kon het diner beginnen. Het viergangendiner was wederom een doorslaand succes. De gangen waren ‘om op te eten’ en de sfeer was goed. Na een lange dag werken ben je natuurlijk ook wel toe aan wat small-talk met de verschillende kan-toren en andere deelnemers. Het van tafel wisselen na iedere gang leverde hilarische momenten op die nog het meest iets weg hadden van een gi-gantische stoelendans. Maar geluk-kig heeft wel iedereen de kans gehad zijn kantoor van weleer te spreken of te leren kennen.

Zo eindigde een leerzame en gezellige dag. We hebben enorm genoten van alle positieve reacties, de motivatie van alle deelnemers en de samenwer-king met de accountancy kantoren.

Projectverslag

21magazine

WAARoM hebben jullie VooR de FSA gekozen?(Robert-Jan zijn telefoon gaat af)PAKAMAS Nou Robert-Jan, dat kan toch echt nietTIM Oh oh Robert-Jan, dat hoort echt niet hé, tijdens een interview!RoBERT-JAN Ik druk hem wegPAKAMAS Haha hij drukt het weg, maar belt wel meteen weer terug. Maar ik leerde de FSA kennen op de UvA en ik vond het heel doelgericht voor de toe-komst.RoBERT-JAN Ik heb de afgelopen jaren meegedaan aan Fort Boyard en Access Accountancy en dat vond ik interes-sante projecten. Ik heb toen ook met de commissies gesproken en zij zeiden dat het ook leuk is om te organiseren en zo ben ik eigenlijk overgehaald. TIM Ik was een vriend van Robert-Jan, en toen ik hoorde dat hij dit ging doen, leek het mij zo leuk dat ik dacht: dat moet ik ook doen.

hoe beVAlt het tot nu toe? PAKAMAS We zijn bij ieder kantoor van de Big 4 geweest, de promotie is nu in volle gang en alles verloopt vrij soepel.TIM Slogans voor de promotie beden-ken was moeilijkRoBERT-JAN Er was niet echt een ruzie, het is er uiteindelijk gewoon doorheen gedruktTIM Ik wilde graag een aap, die in de toekomst keek maar dat is het niet ge-worden, helaas.PAKAMAS Ja die was ook heel goed, maar we gingen uiteindelijk voor een andere.

gAAt het goed pAkAMAS, Met tWee jongenS in de CoMMiSSie?PAKAMAS Nou, ze lijken heel lief maar ei-genlijk…! Haha nee hoor, ze doen hun werk goed!TIM Daarom hebben we Pakamas ook de leiding gegeven als voorzitster, zo-dat wij alles voor Pakamas doen haha!RoBERT-JAN Ja, ik ben de secretaris en Tim de penningmeester

heb je een pASSend WooRd VooR je CoMMiSSiegenootje?TIM oVER RoBERT-JAN Eigenwijs, star… Haha nee hoor! Mannelijk, sportief, en-thousiast… PAKAMAS Als ik naar Tim kijk, dan denk ik aan drank en bierRoBERT-JAN Als ik naar Tim kijk, dan denk ik aan eten. En als ik naar Pakamas kijk denk ik aan vakantie!

WAt doe je gRAAg in je VRije tijd?RoBERT-JAN Sporten! Zoals hardlopen. Lekker door het Beatrixpark, daar had ik ook getraind om met de FSA mee te ren-

WAAR DE KoFFIE SALoN, 1E VAN DER HELSTRAAT 66

De Koffie Salon is booming in Amsterdam met 3 vestigingen op de Utrechtsestraat, 1e Con-stantijn Huygenstraat en de 1e van der Helst-straat. Je kan hier zeven dagen per week van 7 tot 7 uur goede koffie krijgen. Geen excuus meer dus om niet wakker te zijn!

nAAM PAKAMAS SRICHoKEleeFtijd/gebooRteplAAtS 22 jaar, Chumphon, ThailandStudie Accountancy aan de UvA

nAAM RoBERT-JAN GRooTleeFtijd/gebooRteplAAtS 26 jaar, Zeeland Studie MSc. Accounting & Control aan de VU

nAAM TIM SCHUITENleeFtijd/gebooRteplAAtS 25 jaar, RotterdamStudie MSc. Accounting & Control aan de VU

Koffietje met ClaireKoffietje met ...

ACCeSS ACCountAnCy

Pakamas, Robert-Jan & Timnen bij de kwart marathon van Egmond aan Zee. Dat was mijn eerste hardloop-wedstrijd en dat was echt heel gaaf.TIM Ik vind koken heel leuk! Zo hebben Robert-Jan en ik gisteren zelf pasta ge-maakt. Met van die slierten enzo!ANNELoES Oke, nou misschien moet je die foto’s dan even sturen, want het is echt heel ongeloofwaardig dat twee mannen zelf pasta maken.

PAKAMAS Ik vind het heel leuk om met vriendinnetjes telkens nieuwe lekkere restaurantjes uit te proberen. Mijn lie-velingsrestaurant is Orient Plaza in Nij-megen. Dat zijn vier verschillende Azia-tische restaurants in één gebouw.

WAt Vinden jullie VAn de loCAtie?TIM Ja de bedoeling was om het bij café Schilders te doen, aan de overkant. Maar die was helaas nog dicht (dins-dagochtend 10:00u). Maar het is een goede vervanger, met lekkere koffie!RoBERT-JAN Ja en lekkere verse jus d’orange. TIM een 8.5!RoBERT-JAN EN PAKAMAS Nou…. 7.5!PAKAMAS Ik mis wel lekkere loungebanken!RoBERT-JAN En het stinkt hier naar koffie, haha!

22 magazine

je ontvangt een uitnodiging voor een feestje, diner of borrel. de datum, de cadeautip, de locatie zijn duidelijk maar dan zie je de dresscode staan. even krijg je het benauwd, wat bete-kende ‘cocktail Attire’ ook al weer? dresscode, het woord zegt het al, een code die er voor moet zorgen dat iedereen op de juiste wijze gekleed gaat. er zijn er alleen zo veel. Want op elke gelegenheid wordt er wat anders van je verwacht. om je daar bij te helpen volgen hieronder de belangrijkste dress codes.

how to LooK Good & do Good

Mode

dAMeSBij black tie mag je uit pakken met een lange jurk. Hierbij mag je zelf de kleur be-palen. Sieraden mogen erbij gedragen worden mits ze het thema ‘less is more’ benadrukken. Vergeet ook niet dat bij een black tie gala er niet te veel bloot wordt verwacht, dus dames houd dat in gedachten bij het uitkiezen van de jurk. Hand-schoenen combineren met een avondjurk is tijdens black tie een must. Steeds va-ker wordt er niet voor een lange jurk gekozen maar voor een cocktail jurk. Vooruit dat mag, maar kies dan voor een chic exemplaar.

eXtRA tipS– Geen horloge voor zowel heren als dames.

– Denk aan een bijpassende jas, voor zowel dames als heren.

heRenVaak wordt gedacht dat het voor man-nen simpeler is om zich aan deze dress-code te houden. Mannen kunnen toch gewoon hun kostuum aantrekken? Maar niets is minder waar want ook hier gelden weer strenge regels. Er wordt van de aanwezige heren verwacht dat ze verschijnen in een smoking. En niet elk kostuum is een smoking. De smo-king moet bestaan uit een vlinderdas op een wit smokingoverhemd, met daarover heen een zwart colbert. Dit colbert moet een sjaalkraag hebben. Belangrijk bij de heren zijn bijpassende (lak) schoenen en zwarte sokken. Om de outfit helemaal af te maken mag de zakdoek alias de pochet niet ontbreken.

tipSDan is er nog een kleine kantteke-ning. Namelijk black tie – invited of black tie optional. Als een van deze dresscodes op de uitnodiging staat dan ben je niet verplicht om in gala te komen. Bij invited heeft het wel de voorkeur maar bij optional is de keuze aan jou. Denk er aan dat dit niet een uitnodiging is om in je spij-kerbroek te komen. Het moet chic en elegant blijven.

blACk tie AkA: 'gAlA'

23magazine

Door Lieve Martens

dAMeSDe enige regel bij deze dresscode is dat het een korte jurk moet zijn. Aan deze cocktail-jurk mag een eigen draai worden gegeven. Denk daarbij aan verschillende kleuren en soorten sieraden. Hierbij is het belangrijk dat je niet te veel toeters en bellen toevoegt aan je outfit. Subtiele accessoires maken een cocktailoutfit. Vergeet ook niet een paar mooie pumps en je bent klaar voor een Cocktail Attire gelegenheid.

dAMeSDeze dresscode wordt overdag gebruikt. Denk daarbij aan zakenreizen. Dames kie-zen vaak voor mantelpakjes of een broek-pak. Hierbij mogen geen blote benen (een panty is een must) worden getoond en vergeet ook niet dat de lengte van de rok of jurk tot over de knie behoort te zijn. Je kunt deze look combineren met een mooie hoed. Voor de dames is een absolute don’t de legging.

dAMeSDe dresscode Casual Chic wordt vaak ge-bruikt tijdens een privé feestje of een infor-meel etentje. Het gaat hierbij om een mix van casual kleding – die goed draagbaar is voor de gelegenheid – en nette, chique kle-ding. Dames kunnen kiezen voor een nette broek of rok, gecombineerd met een shirt of vestje. Maak de look af met een horloge of een mooie tas.

dAMeSAls je de Smart Casual dresscode moet omschrijven kom je uit bij kleding die modi-eus, hip en verzorgd is. Het zit precies tus-sen formeel en informeel in. Dames dragen geen spijkerbroeken maar nette broeken of rokken. Deze kunnen gecombineerd wor-den met een blouse en een colbert.

heRenDe heren moeten ook bij deze dresscode een pak aan. Hierbij is het belangrijk dat het een net strak pak is. Het liefst in de kleur zwart, of donker blauw. Daaronder dient een wit overhemd te worden ge-dragen. Een das dragen is niet verplicht voor de heren, maar dit maakt een outfit wel af. Een tip: vergeet de manchetkno-pen niet.

heRenBij heren kun je denken aan een donker pak, bij deze dresscode hoeft dat niet perse zwart te zijn. Donker blauw en grijs zijn prima alternatieven. De look dient gecombineerd te worden met een over-hemd (hoeft ook niet perse wit te zijn) en een das. Wel belangrijk bij deze look zijn de schoenen. Denk niet dat stadskleding je toestemming geeft om een spijkerbroek te dragen, dat is absoluut uit den boze.

heRenDe heren dragen het liefst bij dit kleding-voorschrift een nette pantalon. Dit mag ook een broek zijn gecombineerd met een shirt. Een overhemd mag ook. Hierbij mo-gen een riem en horloge niet ontbreken. De Casual Chic outfit wordt ook vaak ge-dragen op de zo gehete ‘Casual Fridays’. Verschijn vooral niet in je dagelijkse klof-fie, want Casual Chic vereist wel degelijk extra aandacht. It has to be classy!

heRenVoor mannen geldt ook dat ze netjes voor de dag moeten komen. Dit hoeft echter niet in pak. De heren mogen ook voor een hippe outfit gaan. De spijkerbroek is een no go! Denk liever aan een katoenen of lin-nen broek. Combineer dit met een mooie blouse en nette schoenen en de outfit is compleet.

CoCktAil AttiRe AkA: SiMply FAbulouS / dReSS to kill

buSineSS AttiRe AkA: tenue de Ville

CASuAl ChiC AkA: SiMple & ChiC

SMARt CASuAl AkA: CoMe AS you ARe

Managem

ent TraineeshipsW

il jij de top bereiken binnen Comm

ercie, Productie & Supply Chain, Finan-

ce, IT of HR? Bij de verschillende M

anagement Traineeships van H

EINEKEN

draait het om

jouw professionele én persoonlijke ontw

ikkeling. Je bewijst

jezelf in drie uitdagende opdrachten in de breedte van je vakgebied, w

aarvan er altijd één in het buitenland plaatsvindt. We dagen je bij elke

opdracht uit om m

et concrete aanbevelingen te komen die direct invloed

hebben op onze business. Na je traineeship start je direct als professional

om door te groeien naar een leidinggevende positie. M

aak ook het verschil en ga voor de beste start van jouw

carrière en kies voor HEIN

EKEN.

“Als Managem

ent Trainee maken w

ij bij H

EINEKEN

echt het verschil.”

Proef de dynamiek op w

erkenbijheineken.nl

Kristel Maas, Rem

on Tromp, Fleur de Vries

Bezoek ons ook op:

shipsn Com

mercie, Producti

nde Managem

ent Traonele én persoonlijke odrachten in de breedtebuitenland plaatsvindte aanbevelingen te ka je traineeship start jn leidinggevende positn jouw

carrière en kie

ment Traineeecht het ve

werkenbijheinek

Kristel Maas, Rem

on

nagement Trainee

j de top bereiken binnenT of H

R? Bij de verschillent het om

jouw professio

in drie uitdagende opdvan er altijd één in het bcht uit om

met concret

n op onze business. Na

or te groeien naar eenvoor de beste start van

Als Managem

j HEIN

EKEN

de dynamiek op

ns ook op:

Man

Wil jij

ce, IT draaitjezelf w

aarvopdrachhebbeom

doen ga v

“Abij

Proef

Bezoek on

A4_Managem

ent Trainnee.indd 101-08-12 15:44

25magazine

FSA starts

WAt zijn de uitdAgingen VAn een FinAnCiAl MAnAgeMent tRAinee bij heineken?Als Financial Management Trainee bij HEINEKEN krijg je de kans om met drie opdrachten, waarvan één opdracht in het buitenland, de diversiteit van het finance vakgebied en de verschillende kanten van het bedrijf te leren kennen.

FeMke Ik heb mijn eerste opdracht bij Vrumona (de frisdran-kentak van HEINEKEN) gedaan in Bunnik. Ik heb daar het kortingenstelsel van Vrumona in kaart gebracht en hier een model voor gemaakt, zodat het op langere termijn bruikbaar was. Momenteel doe ik mijn buitenlandopdracht in Lissa-bon. Ik zit hier op de business control afdeling van de Supply Chain. Dat is weer heel anders dan mijn eerste opdracht: daar werkte ik als financial aan de commerciële kant van het be-drijf. Het mooie aan het traineeship vind ik de afwisseling, de uitdaging en de snelheid. Je hebt een hele steile leercurve en je moet je flexibel opstellen om er alles uit te halen.

henRiette Ik ben momenteel bezig met een project om de Cashflow Statement te verbeteren voor HEINEKEN Neder-land. Hierin ben ik veel gesprekken aan het voeren met allerlei lagen van de business, daarnaast maak ik verschillende ana-lyses. Uitdagend aan het traineeship vind ik dat je al in korte tijd met het management team aan tafel zit, onder tijdsdruk moet kunnen werken en heel snel leert. Niet alleen financieel inhoudelijk, maar juist ook op persoonlijk vlak.

WAARoM hebben jullie juiSt VooR heineken gekozen? De keuze voor HEINEKEN was voor ons vrij eenvoudig. We voelden ons heel goed bij de sfeer, de mensen en de ge-zamenlijke drive voor de mooie merken, daarbij sprak het in-ternationale imago ons aan. Ondanks dat HEINEKEN natuur-lijk overal in de wereld verkrijgbaar is, hoeft dit internationale aspect niet altijd een onderdeel van je werk of opdracht te zijn. Je merkt het echter wel direct aan de netwerken van col-lega's en je merkt het als trainee aan je buitenlandopdracht.

kun je dé heineken MedeWeRkeR oMSChRijVen? Bij HEINEKEN, zowel een productie- als een commercieel bedrijf, werken allerlei soorten mensen. Daarom valt er geen beschrijving te maken van een gemiddelde HEINEKEN me-dewerker. Eén ding wat iedereen echter gemeen heeft is het overduidelijke hart voor HEINEKEN en deze betrokkenheid geeft een enorme drive.

hoe heeFt je eRVARing bij de FSA bijgedRAgen AAn de StARt VAn je CARRièRe? Wij waren vorig jaar zelf FSA bestuur. Deze ervaring was voor ons beiden onmisbaar. Belangrijke dingen die wij in dat jaar hebben geleerd zijn het omzetten van ideeën naar acties, pro-activiteit en het werken in een team. Maar het belang-

rijkste is dat we in een relatief vertrouwende omgeving zowel onze sterke als onze zwakke punten hebben kunnen ontdek-ken. Dit kunnen we nu gebruiken als input voor trainingen bij HEINEKEN, waar zelfreflectie regelmatig terugkomt.

tijd VooR een bieRtje? Henriëtte is een weekend naar Portugal gekomen, dus we hebben vandaag een dag samen in Portugal gewerkt. Dan bedenk je wel wat voor fantastische kansen we krijgen en hoe ontzettend leuk het is om bij HEINEKEN te werken! Na een dag hard werken is het nu tijd voor een biertje!

bedRijFSpRoFielheineKen

pRoFiel inteRVieWeehenRiette dRuKKeR femKe de vRies

opleiding

FunCtie

StARtdAtuM

ACtiViteiten bij FSA

MSc Business Economics

Financial Management Trainee

01-09-2012

Bestuur 2011-2012 Voorzitter

MSc Financial Management

Financial Management Trainee

01-12-2012

Bestuur 2011-2012Bedrijfscontacten

VAkgebiedenFinance, Productie/Supply Chain, Logistiek, Commercie, IT & HR

AAntAl MedeWeRkeRS nedeRlAnd2.700

AAntAl MedeWeRkeRS WeReldWijd85.000

AAntAl lAnden ACtieF> 170

FSA StArtS @ heineKen

Managem

ent TraineeshipsW

il jij de top bereiken binnen Comm

ercie, Productie & Supply Chain, Finan-

ce, IT of HR? Bij de verschillende M

anagement Traineeships van H

EINEKEN

draait het om

jouw professionele én persoonlijke ontw

ikkeling. Je bewijst

jezelf in drie uitdagende opdrachten in de breedte van je vakgebied, w

aarvan er altijd één in het buitenland plaatsvindt. We dagen je bij elke

opdracht uit om m

et concrete aanbevelingen te komen die direct invloed

hebben op onze business. Na je traineeship start je direct als professional

om door te groeien naar een leidinggevende positie. M

aak ook het verschil en ga voor de beste start van jouw

carrière en kies voor HEIN

EKEN.

“Als Managem

ent Trainee maken w

ij bij H

EINEKEN

echt het verschil.”

Proef de dynamiek op w

erkenbijheineken.nl

Kristel Maas, Rem

on Tromp, Fleur de Vries

Bezoek ons ook op:

shipsn Com

mercie, Producti

nde Managem

ent Traonele én persoonlijke odrachten in de breedtebuitenland plaatsvindte aanbevelingen te ka je traineeship start jn leidinggevende positn jouw

carrière en kie

ment Traineeecht het ve

werkenbijheinek

Kristel Maas, Rem

on

nagement Trainee

j de top bereiken binnenT of H

R? Bij de verschillent het om

jouw professio

in drie uitdagende opdvan er altijd één in het bcht uit om

met concret

n op onze business. Na

or te groeien naar eenvoor de beste start van

Als Managem

j HEIN

EKEN

de dynamiek op

ns ook op:

Man

Wil jij

ce, IT draaitjezelf w

aarvopdrachhebbeom

doen ga v

“Abij

Proef

Bezoek on

A4_Managem

ent Trainnee.indd 101-08-12 15:44

26 magazine

februari 2013, na de nationalisatie van sns ReAAl roept minister van financiën dijsselbloem buitenlandse banken op om de ne-derlandse hypotheekmarkt te betreden. na de nationalisatie zijn er dan ook nog maar twee grote particuliere banken aanwezig op deze markt, waarvan één met staatschuld overeind is geble-ven. tot op heden heeft geen internationale, grote bank gehoor gegeven aan deze oproep, omdat deze blijkbaar niet aantrekkelijk genoeg is. Waarom niet?

Drie grote indicatoren liggen hier ten grondlag aan. Namelijk de econo-mische situatie van de Nederlandse markt, de structuur van onze banken-sector en de overheid.

eConoMiSChe SituAtieSinds het uitbreken van de laatste crisis zakken de Nederlandse huizenprijzen al enkele jaren met relatief grote percen-tages. Deze huidige periode van inkrim-ping is in verhouding groter en houdt langer aan dan in de meeste andere landen van Europa. Bij het verkopen van een woning is het vandaag de dag niet gek dat er een restschuld overblijft, naast de consument zelf, heeft dit na-tuurlijk ook gevolgen voor de geldgever, de bank. Bij restschulden die niet meer terugbetaald kunnen worden, draait de bank op voor het verlies.

Ook zit dit land vanaf het begin van 2013 weer officieel in een economische recessie. Bedrijven investeren minder en werkloosheid loopt op. Daarnaast komen institutionele beleggingsin-stituten, met als belangrijkste groep de pensioenfondsen, de laatste tijd

oNAANtrEKKELIjK!NEdErLANdSE hyPothEEKmArKt?

bAnkenSeCtoRSinds begin 2013 staat in de top 4 van de Nederlandse hypothekenmarkt nog slechts één bank die volledig zonder staatssteun overeind is gebleven, de Rabobank. De ABN Amro-bank en SNS REAAL zijn volledig in handen gekomen van de Nederlandse overheid en ING-bank heeft een staatslening verkregen om te kunnen overleven. Na het geven van deze steunmaatregelen heeft de Europese commissies regels opgelegd aan de banken die gered zijn. Eén van die maatregelen was dat zij niet mo-gen stunten met rentes op leningen. Het is logisch dat, zonder het hebben van echte concurrenten op rentes, ook marktleider Rabobank kiest voor ho-gere en daarmee rendabelere rentes. Andere spelers zijn te klein om echt een verschil te maken, door de dominantie van de grotere banken. Vele kleinere, internationale banken trekken zich dan ook terug uit de markt en gaan geen nieuwe hypotheken meer aan.

oVeRheidDe onzekerheden over de wettelijke ge-volgen van hypotheken en de rentes hier-

Banking Special

steeds verder in de problemen door-dat hun dekkingsgraad af blijft nemen. De oorzaak hiervan is het tegenval-lende rendement van de beleggingen. Hierdoor hebben enkele instanties al te kennen gegeven de uitkeringen te gaan verlagen. Volgens velen zal de rest snel volgen. Op langere termijn zal bij de pensioenfondsen dit probleem nog meer gaan spelen door toename van het aantal ouderen en een af-name van de beroepsbevolking, met andere woorden door de vergrijzing. Door deze ontwikkelingen zijn er meer consumenten op de bestaande hypo-theekmarkt, die niet aan hun verplich-tingen kunnen voldoen. Ook hier kan de bank flink aan verliezen. Nu hebben we daari n Nederland een goed solida-riteitsstelsel voor opgebouwd, de Na-tionale Hypotheek Garantie (NHG). In 2010 bleek echter dat dit garantiestel-sel niet kostendekkend was en dat de Nederlandse overheid moest bijsprin-gen. Hierna is de bijdrage verhoogd en zijn de eisen ook strenger geworden. De vraag blijft of de NHG ook in de toekomst haar garanties kan blijven garanderen.

27magazine

Door Will-Jan Jacobs

op, helpen ook niet bij aan de aantrekke-lijkheid van de markt. Na een jarenlang taboe op de woorden ‘aanpassing van de hypotheekrenteaftrekpost’, was het voor velen sinds enige tijd al duidelijk dat er iets aangepast moest worden aan deze post. Kabinet Rutte I durfde het echter nog niet aan om er aan te zitten. Bij het aantreden van de nieuwe rege-ring Rutte II werden en wel afspraken gemaakt over een aangepaste hypo-theekrenteaftrek. Deze zou vanaf 1 janu-ari 2013 alleen nog maar mogelijk zijn op hypotheken waarop afgelost wordt. Dit lijkt een kleine aanpassing, maar door de gunstigheid van aflossingsvrije hy-potheken in de voorbije decennia, heeft in Nederland bijna niemand een andere vorm meer. Veel consumenten switchten naar een aflossingshypotheek. Dat deze regel nog niet door de Eerste Kamer was goedgekeurd, leek voor velen een detail. De coalitie van VVD en PvdA heeft ech-ter geen meederheid in deze Kamer en heeft dus de steun van andere partijen nodig. CDA is bereid mee te denken, maar eist aanpassingen. Kortom er bestaat nog steeds veel onzekerheid over de gevolgen van bezitters van hypotheken en daarmee ook voor hun geldgevers.

Concluderend kunnen we stellen dat door een samenkomst van meerdere factoren de hypotheekmarkt in Nederland niet erg gunstig is op dit moment. Er is hoop gevestigd in een meer rooskleurige toe-komst. Kansen kunnen gezien worden in de nog steeds gunstige fiscale gevolgen van het bezitten van een hypotheek en de welvarende Nederlandse markt met nog steeds een relatief lage werkloosheid. Ten slotte is men ervan overtuigd dat de Nederlandse huizenprijs (snel) weer zal stijgen door het magere aanbod in het volgebouwde, kleine Nederland.

" de vRAAg Blijft nAtuuRlijK of de nhg ooK in de toeKomst hAAR gARAnties KAn Blijven gARAndeRen"

28 magazine

Pasta’tje met ClaireMaak kennis met de

ReSeARCh pRojeCt CoMMiSSie

Lotte, Jan-Wil lem, Suzanne, & Rik

WAt WARen jullie eRVARingen tijdenS de SolliCitAtieS VooR de deelneMeRS?JAN-WILLEM Het was leuk om een keer aan de andere kant van de tafel te zit-ten, en om mensen het vuur aan de schenen te leggen.SUZANNE Ik vond het super moeilijk om in te schatten wat ik eigenlijk van ie-mand vond. Dat je wordt overgehaald door de mooie verhalen die eigenlijk helemaal niet zoveel zeiden.RIK Kjell had van tevoren iemand gegoog-led en zag toen die persoon in z’n blote kont. Dan moet je de sollicitatie nog in.

AlS je een CoMMiSSielid Moet oM-SChRijVen in één WooRd, dAn zAl dAt zijn…JAN-WILLEM Dit is een hele gemene!JAN-WILLEM oVER SUZANNE Gaskachel! (die heeft ze thuis staan, zo’n lekkere grote!)SUZANNE oVER JAN-WILLEM JacuzziRIK oVER JAN-WILLEM ZIJN DRooMBAAN Bij de thuiswedstrijd van Ajax werken in een Skybox.

WAt zijn jullie VeRWAChtingen VooR deze zoMeR?JAN-WILLEM Academisch verantwoord onderzoek doen!LoTTE Zon, zee, strandJAN-WILLEM Methodologisch secuur on-derzoekRIK Het wordt sowieso een uitdaging in alle facettenSUZANNE In de hitte een pak aan… En waarschijnlijk vijf erg drukke en uit-puttende weken. Dat je na een dag wer-ken nog drankjes gaat doen. LoTTE Ik denk dat de cultuur in het begin ook nog een shock zal zijn, omdat ik er nog nooit ben geweest, maar dat hoort natuurlijk bij de uitdaging!

WAARoM het ReSeARCh pRojeCt (Rp)?LoTTE Ik ging voor het Research Project omdat het zoveel verschillende facetten heeft. Ik denk dat er geen ander project is waarbij je zoveel uiteenlopende verschil-lende dingen leert. Als commissie heb-ben we zelf de sollicitaties afgenomen, bellen we de organisaties, hebben we zelf de promotie verzonnen en maken we al-les vanaf het begin mee, dat is echt uniek. RIK Laat je nog wel wat redenen over voor ons. Ik ben als laatste….

CLAIRE Haha oké Rik, nu jij!RIK Oké! Ik heb vooral voor het RP ge-kozen om het internationale aspect, en omdat je in contact komt met bedrijven zowel hier in Nederland als in Singapore en Maleisië, waar we naartoe gaan. En natuurlijk alles wat Lotte net noemde.SUZANNE Het RP sluit goed aan bij mijn interesse en ik vind het daarnaast een grote beloning dat je in de zomer vijf weken weg mag als afsluiting voor al het werk dat je hebt gedaan.JAN-WILLEM Ik wilde iets goeds naast mijn studie doen en dit is een combi-natie van zowel iets in het buitenland en als soort stage. Daarnaast sluit het goed aan bij mijn studie.

Welk lAnd hAd je gekozen oM nAAR-toe te gAAn tijdenS je SolliCitAtiege-SpRek? JAN-WILLEM Zuid-AfrikaSUZANNE IndonesiëLoTTE Turkije, maar met de kanttekening dat het voor studenten misschien wel minder interessant zou zijn. RIK Colombia, omdat ik zelf net uit Zuid-Amerika kwam.

VeRloopt het pRojeCt tot nu toe zo-AlS je VAn teVoRen hAd VeRWACht? LoTTE Ik had, voordat we begonnen, geen verwachtingen, en tot nu toe komen er telkens nieuwe obstakels op ons pad.SUZANNE Ik had juist verwacht dat er meer structuur zou zijn omdat het project al zo lang bestaat. We moe-ten veel dingen zelf uitzoeken, maar daarom is het natuurlijk wel heel leerzaam.RIK Je hebt een beetje een beeld van hoe zo’n jaar eruit gaat zien, maar het wordt telkens toch heel anders.

WAAR PASTA E BASTA, NIEUWE SPIEGEL-STRAAT 8 Pasta e Basta is een muziekrestaurant en tij-dens het eten zal er geregeld een nummer worden gezongen door het bedienend per-soneel. omdat het oorspronkelijk een klas-siek muziek restaurant is, begint iedere avond met een klassiek nummer, gezongen door een sopraan. Later op de avond worden ook jazz, pop en soul nummers gezongen. Pasta e Basta is voor studenten een vrij prijzig restau-rant, maar daar biedt de maandagavond, stu-dentenavond, een oplossing voor. Voor slechts €9,- kan je hier een simpele pasta (bolo of vega) eten, inclusief een salade en brood. Prima deal dus, vooral als je bedenkt dat je daar een gratis 'show' bij krijgt!

nAAM LoTTE NIJENHUIS Studie ECoNoMIE & BEDRIJFSKUNDE, RICH-TING FINANCIERING EN oRGANISATIE (UVA)leeFtijd/gebooRteplAAtS 25, HENGELo nAAM JAN-WILLEM HAANStudie STRATEGY & oRGANISATIoN (VU)leeFtijd/gebooRteplAAtS 25, MUSCAT, oMAN

nAAM SUZANNE HoFSTEEStudie INTERNATIoNAL BUSINESS ADMINIS-TRATIoN (VU)leeFtijd/gebooRteplAAtS 22, LEIDEN

nAAM RIK PLENDERStudie MASTER FINANCE (UVA)leeFtijd/gebooRteplAAtS 23, ZWoLLE

29magazine

Pasta’tje met Claire

Lotte, Jan-Wil lem, Suzanne, & Rik

Research Project deelnemers over hun verwachtingen

VAn SingApoRe en MAleiSië, VAn het pRojeCt, oVeR het eten dAAR, het pRojeCt oF VAn de FSA

AlWin FAFieAnie: “Het research pro-ject in Maleisië en Singapore wordt mijn eerste keer in Azië. Door ge-lijk aan het werk te gaan zal ik op een voor mij nieuwe ma-nier kennis maken met een andere cultuur; een ervaring waar ik veel van zal leren.”

bAS SteeMAn: “Ik verwacht me-zelf culinair te ont-wikkelen in deze regio waar op elke hoek van de straat exotische gerechten worden bereidt.”

MAXiMe buRgeRS: ‘‘Tijdens de voor-bereidingsfase kom je erachter hoe gezellig het is om de hele dag op het FSA kantoor rond te hangen. Voor ver-rassende gesprek-ken hoef je in ieder geval niet naar het buitenland, die vliegen je daar de hele dag om de oren. Daarnaast kom je via het RP in aanraking me alle evenementen die FSA organiseert. Die veelzijdigheid spreekt mij heel erg aan!’’

AuRoRA FRyARS: “Ik verwacht de ko-mende tijd onge-looflijk veel kennis over Singapore en Maleisië op te doen en daarnaast met mijn mede RP’ ers een super mooie en leerzame tijd te beleven.”

MARRit teiRlinCk: “Mijn verwachting -en voor de ko-mende zomer zijn om naast heer-lijk te genieten in Singapore en Maleisië met de super gezellige Research Project groep een goed rap-port schrijven.”

pieteR SpekSnijdeR: “Het Research Project is de ideale kans om mijn the-oretische kennis in de praktijk te bren-gen en tegelijkertijd nieuw werelddelen te ontdekken.”

giSbeRt VAn bAAlen: "Ik heb veel zin in het eten! Aangezien mijn ouders het nonsens vonden om mij havermoutpap en aardap-pelen te voeren tijdens mijn jeugd, kreeg ik al van jongs af aan potten sambal voorge-schoteld (zonder IETS). De Aziatische keu-ken is mij daarom zeer bekend en geliefd. Men heeft mij verteld dat de Maleisische keuken een vergaarbak is van culinaire heerlijkheden. Aangezien ik altijd opzoek ben mijn horizon te verbreden, zal ik ook tijdens deze reis mijn best doen om pro-ducten te eten die mij tot een nieuw niveau van chillheid zullen brengen.’’

SylViA MeijeR: “Ik verwacht dat de leuke tijd met het RP en de FSA de komende maanden wordt voortgezet en het RP in Maleisië & Singapore een onvergetelijke ervaring wordt met teamgenoten die on-getwijfeld vrienden zullen worden. Ik vind de FSA een top studievereniging waar de positieve sfeer niet alleen zorgt voor ge-zelligheid maar mensen ook prikkelt om het beste uit zichzelf te halen en mooie resultaten neer te zetten.”

bARt SAndbeRgen: "Als backpacker in Azië was ik al ge-fascineerd door het kleine ondernemer-schap van de lokale bevolking. Met RP hoop ik een kijkje in de keuken te krij-gen van het Aziatische bedrijfsleven."

MAtthijS MulleR: “Ik verwacht dat ik veel ga leren van anderen. Ik ver-wacht dat ik veel ga leren over mezelf. Ik verwacht dat ik anderen dingen zal leren. Dat is wat ik leuk vind aan het research project - veel leren. Maar ik heb nog een grote verwach-ting, namelijk dat we heel veel plezier gaan hebben - zowel hier in Nederland, als in het verre Singapore en Maleisie. Als je geen zin hebt om het bovenstaande te lezen, hier de samenvatting: LEREN + PLEZIER.”

RoSAnne VeRheyen: "Wat ik heel leuk vind is dat ik waar-schijnlijk op plek-ken ga komen waar ik nog nooit ben geweest, en daarbij ook nog eens er-vaar hoe het is om samen te werken met een bedrijf om tot een professioneel onderzoek te komen.”

het bezorgen van morgen

Je bent een fi nancieel talent, je ziet jezelf wel aan tafel met de CFO van een beursgenoteerd bedrijf en je hebt stevige ambities. Ons Financieel Traineeship biedt een perfecte opstap naar een carrière in Finance en Management. Je krijgt direct de verantwoordelijkheid voor twee stevige fi nance projecten. En via het Young Executive Programme (YEP) werk je aan je managementvaardigheden en krijg je individuele coaching en begeleiding. Maak werk van je toekomst. Start als Financieel Trainee bij PostNL. Inschrijven voor 26 mei 2013. Het programma start in september 2013.

Check je kansen op vacaturesbijpostnl.nl/ft

Het Financieel Traineeship van PostNL

P00584_PostNL_Adv_Financieel Trainneeship_210x297_LA_v2.indd 1 27-02-13 12:16

31magazine

hoe zijn jullie bij de FSA teReCht ge-koMen?AMBER Maud is een FSA fossiel!MAUD Ik was in mijn tweede jaar, toen een vriendinnetje, Serena, mij over de FSA vertelde. Het klonk allemaal zo leuk, dat ik zelf toen ook besloot iets bij de FSA te gaan doen. Ik heb eerst de Amsterdam Investment Cruise ge-organiseerd, heb later nog meege-daan aan de London Banking Tour en ben een paar keer mee geweest op wintersport. En nu organiseer ik het Congres.SoPHIE Ik vond het tijd om iets naast mijn studie te doen waarbij ik ook het-geen dat ik tijdens mijn studie leer in de praktijk kan brengen. De FSA en het congres bieden hier een perfecte mo-gelijkheid voor. Daarbij vind ik de sfeer, interessante projecten, professionali-teit en de mensen bij de FSA erg leuk!

WAARoM heb je gekozen VooR het CongReS?MAUD Omdat het een project is waarbij je veel eigen inbreng hebt. Niet alleen de promotie, ook de sponsoren, spre-kers, de inhoud van de dag en natuurlijk het onderwerp. En het is een heel in-tensief project, waardoor je nauw leert samenwerken in een team en daardoor ook een sterke band opbouwt.

MARniX, jij WeRkt Met MAud SAMen VooR het Regelen VAn de SpRekeRS. hoe gAAt dAt?MARNIx Ja, dat gaat eigenlijk heel goed. Al zijn we na deze vergadering geschei-den, omdat het nu handiger is als ik voor de promotie verantwoordelijk word en dat de sprekers nu één aanspreek-punt hebben. Welke inteReSSAnte SpRekeR heb jij benAdeRd?MARNIx Al Gore hebben we benaderd, maar hij komt helaas niet spreken voor minder dan 1 ton. En we hebben Màxi-ma geprobeerd, maar zij kon niet. Nu hebben we daarvoor in de plaats Jan-Peter Balkenende, dat is ook goed!

hoe ging de ACquiSitie?MATHEW Ja dat was lastig, vooral in het begin. En dan met name het laatste stapje. Dat je eigenlijk al denkt dat een bedrijf mee gaat doen met de sponso-ring, en dan toch afhaakt. Maar vorige week hebben we gelukkig nog twee ex-tra hoofdsponsoren gekregen! Dat was een goede week dus!MAUD Het zijn echt volhouders hoor, Mathew en Sophie samen, want ze blij-ven bellen, ook al hebben ze al meer-dere keren ‘nee’ te horen gekregen.

hoe Vullen jij en Sophie elkAAR AAn?MATHEW Ik denk dat ik meer recht voor z’n raap ben bij bedrijven, en dat Sophie juist bedrijven op een zachtere manier kan benaderen. En ik denk dat beide nodig is in de verschillende stadia van de acquisitie.

MARniX ContAntleeFtijd/gebooRteplAAtS 21, Tiel Studie 3e jaar van Economie & Bedrijfskunde, richting Bedrijfskunde

Sophie boRRAleeFtijd/gebooRteplAAtS 21, Singapore Studie Economie & Bedrijfskunde, richting Algemene Economie en Financiering

MAud tiMMeRMAnSleeFtijd/gebooRteplAAtS 22, Posterholt (Limburg)Studie MSc. Finance (afgerond)

MAtheW kleine punteleeFtijd/gebooRteplAAtS 23, Empangeni (Zuid Afrika) Studie MSc Finance

Koffietje met ClaireKoffietje met ...

CongReS

WAt heb je tot nu toe geleeRd VAn het oRgAniSeRen VAn dit pRojeCt?MARNIx Ik denk dat wij vooral hebben geleerd om echt door te zetten, en dat je je doel goed voor ogen moet houden. En dat je, als je maar lang genoeg vol-houdt, het vanzelf goed komt.

hoe hielden jullie de SpiRit AliVe? MAUD We zijn naar de Efteling geweest! En we hebben ook heel veel gezellige dingen samen gedaan, we borrelen geregeld en we eten om de twee weken samen.

en Wie VAn jullie kAn het beSte koken?MARNIx, MAUD, SoPHIE Het vriendinnetje van Mathew! De pompoensoep!MATHEW Ja het recept is zo geheim, dat zelfs ik het niet weet!

WAt iS iedeRS SpeCiAliteit binnen de CoMMiSSie? MAUD oVER MARNIx Hij is echt een crea-tive producer. Hij weet altijd een crea-tieve draai aan ideeën te geven.SoPHIE oVER MATHEW Hij is onze coole gast. Als Amber en ik zitten te zweten belt Ma-thew relaxed met een koffietje in zijn hand naar ING. Hij is gewoon echt goed in bellen.MAUD oVER SoPHIE Sophie is echt onze harde werker. Die stuurt 100 e-mails, en zorgt dat alles ook echt gebeurt en af komt wanneer dat moet. MARNIx oVER MAUD Maud is de alwetende. Maud houdt het overzicht, en zorgt ervoor dat het inhoudelijk een sterke dag wordt. MAUD En je vergeet Amber! Amber d’r thema is heel erg ‘to keep the spirit alive!’, en dat is soms ook super belang-rijk in deze ‘crisis’ tijden!het bezorgen van morgen

Je bent een fi nancieel talent, je ziet jezelf wel aan tafel met de CFO van een beursgenoteerd bedrijf en je hebt stevige ambities. Ons Financieel Traineeship biedt een perfecte opstap naar een carrière in Finance en Management. Je krijgt direct de verantwoordelijkheid voor twee stevige fi nance projecten. En via het Young Executive Programme (YEP) werk je aan je managementvaardigheden en krijg je individuele coaching en begeleiding. Maak werk van je toekomst. Start als Financieel Trainee bij PostNL. Inschrijven voor 26 mei 2013. Het programma start in september 2013.

Check je kansen op vacaturesbijpostnl.nl/ft

Het Financieel Traineeship van PostNL

P00584_PostNL_Adv_Financieel Trainneeship_210x297_LA_v2.indd 1 27-02-13 12:16

Marnix, Sophie, Maud, & Mathew

32 magazine

Maak kennis met de

ASSet MAnAgeMent touR

Sander & C laire

C oen

industrie wilt weten is dit een perfect project. Ik denk dat veel studenten daar niet veel over weten en de verantwoor-delijkheden die je daar al snel krijgt.

hoe iS het oM Met yoRRiCk te WeRken?Yorrick is naast de coördinator van dit project ook een goede vriend van mij. Ik heb samen met Yorrick eerder het Con-gres georganiseerd, dus wist inmiddels wel hoe het was om met hem samen te werken, en dat bevalt goed!

kAn je jouW Mening geVen oVeR de FilM djAngo unChAined?

niet meer mee deed. Dus zo heb ik mijn acquisitieskills kunnen verbeteren en daar heb ik veel van geleerd. Je spreekt veel bedrijven daardoor, en we zijn ook meerdere malen naar Leonardo gegaan om het project te bespreken. De dag zelf was op kantoor bij Allen&Overy, waar we met mooi uitzicht over de stad aan de cases konden werken. De reacties wa-ren allemaal heel positief. Zowel onder de deelnemende studenten als de twee bedrijven, Allen&Overy en Leonardo. We kregen uit de evaluaties van de studenten een 8.2, dus daar was ik heel blij mee.

WAAR Pathe de Munt, Django Unchained

nAAM SANDER ELTINGStudie BCS. ECoNoMIE AAN DE UVAgebooRteplAAtS oDooRNERVEEN, DRENTE, VLAKBIJ HET DIERENPARK EMMEN leeFtijd 23

hoe ben je bij de FSA gekoMen? Oh, uhm… Dat is wel een goede vraag. Ik weet het serieus niet meer. Ik zag denk ik ooit een poster van het Congres hangen en heb mij toen aangemeld als commissielid.

WAARoM heb je eRVooR gekozen oM de ASSet MAnAgeMent touR te oRgA-niSeRen?We misten een project in de investment pijler, er waren vooral inhousedagen bij grote banken, grote corporates en nog niet specifiek van Asset Managers. Als je meer over de Nederlandse investerings-

WAARoM ben je bij FSA begonnen?ik wilde iets interessants doen naast mijn studie, en het project the Acqui-sition sluit perfect aan bij mijn studies. Toen had ik in de zomer een oriënta-tie en sollicitatie met jou en Yorrick en werd gekozen voor dit project!

hoe WAS het oM dit pRojeCt te oRgA-niSeRen?Het was een lange voorbereidingstijd. We zijn in september begonnen, moes-ten een nieuwe bank zien te krijgen voor dit project, omdat de bank van vorig jaar

Bios & Biertje met ClaireDe film Django Unchained is echt een van de vetste films die ik ooit heb ge-zien. Ik vond Django zo goed omdat, naast dat ik sowieso van Quentin Ta-rantino films houd, vooral de sfeer van de film zo goed vond. En dat, los van het verhaal, iedereen dood gaat en de grappige stukken die erin zitten. Een van mijn favoriete scènes is als Django in een koets voorbij komt rijden op het platteland. Met de slaven ernaast en de manier waarop zij dit gespeeld hebben. Verder vind ik de muziek echt goed, en hoe de producers de film in het geheel hebben aangekleed.

Welk CijFeR zou je het geVen?Ik vind het oprecht een van de beste films die ik de afgelopen jaren heb ge-zien dus ik geef het een 9.5.

WAt Wil je gRAAg nog zeggen?Het is waarschijnlijk mijn laatste jaar bij de FSA. Maar ik zou zeker iedereen aan-raden om ook actief te worden. Je leert er echt ontzettend veel van, en je leert ook een hoop leuke mensen kennen en ik vind het een ontzettend mooie studie-vereniging!

hoe beViel het oRgAniSeRen VAn het pRojeCt?Het was echt heel leuk om dit samen met Yorrick te organiseren, we konden goed lachen samen. Ik heb mijn com-municatieve vaardigheden verbeterd door alle telefoongesprekken. En na-tuurlijk de goede contacten die ik heb gelegd met de kantoren.

WAt doe je gRAAg in je VRije tijd?Ik sport graag en ik ren ook veel nu. Ik heb ook last-minute met de FSA meege-daan aan de kwart marathon in Egmond aan Zee en ik ben heel tevreden met mijn behaalde tijd! Het was echt super leuk om te doen. Het was heel mooi weer: zonnig en het vroor een paar graden. Verder houd ik ook veel van vakantie en reizen, ik was vorige week skiën en ik vertrek vandaag weer op wintersport, heb er nu al veel zin in!

WAAR zie jij jezelF lAteR WeRken?Ja dat is moeilijk te zeggen, maar zoals ik het nu zie, lijkt investment banking mij wel heel interessant.

Maak kennis met

the ACquiStitionWAAR Café Noir

nAAM CoEN VAN DEN BERGStudie STUDEERT BSC FINANCIERING & oRGANISATIE EN BSC FISCALE ECoNoMIEgebooRteplAAtS AMSTERDAM leeFtijd 22

33magazine

Beste lezer,

Het is 2013. Het is mijn zevende column. Hemel.

SNS bankiers worden ambtenaren. Aandeelhouders SNS boos. Hoezo? Omdat aan de roulettetafel het ook oneerlijk is als het balletje op 00 valt. Daarom. Ik vind het wel mooi als mensen durven te zeggen dat ze investeren op een ver-wachte bailout van de belastingbetaler, maar haar te eisen is gewoon genieten. Onze jonge Minister van Financiën wil van niets weten en werkt toekomstige bank runs van aandeel-houders in de hand. Goed werk. Nu nog die depositogaran-tie eruit. Dan gaan wij weer nadenken over waar geld neer te zetten en worden banken geïncentiveerd tot transparan-tie en een risicobereidheid dat niet berust op moral hazard. Verplicht scheiden van zaken- en nutsbankieren hoeft niet. Banken kiezen zonder depositogarantiestelsel hun eigen strategie, rentes en zo voorts om ons als klant aan te trekken en worden verplicht de daad bij het woord te voegen. Wij zijn dan kritisch, en zijn anders zo weg. "Maar, in een bank run wordt de minst geïnformeerde getroffen’’, hoor ik u denken. Ik denk dat de markt dit oplost. Ik denk dat er binnen de kortste keren een bank opgetuigd wordt met 50% kapitaal-buffers als uithangbord. Zo’n bank is met zulke buffers veilig en leent voor een appel en een ei, dan is het volgens mij goed te doen nettoreturns te halen. Opengooien!

Hetzelfde geldt voor de zorg. Daar funden we toch al jaren inefficiënte bedrijfsvoering. Er vloeit flink wat private equity geld de zorg in, een teken op zich dat het beter kan, want

in efficiënte bedrijven hebben die fondsen niets te zoeken. Er wordt in deze sector zoveel waarde vernietigd, een bankje kopen is er niets bij. Veel van dezelfde problemen spelen hier, nietwaar? Wij monitoren artsen ook niet. Bankiers vertrou-wen we inherent met ons geld, artsen met onze gezondheid.

Verzekeraars monitoren hun klanten dan weer nauwelijks. De staat moet deze asymmetrie oplossen. Verplicht eigen risico. Marktfalen door luiheid! Het is heel simpel allemaal. Een verzekeraar wil een zwarte bottom line. Op dikkerds in een elektrisch karretje met bloed dikker dan pannenkoeken-beslag kunnen ze niet verdienen. Hun enige optie is scha-duwbelasting te heffen voor gezond leven. Dit alles culmi-neert in maagverkleiningen. Gedaan door artsen, gefund door verzekeraars, ondergaan door lui tuig. Je krijgt geen hap meer door je keel als je leest over wat voor cijfers dit gaat. Pun intended.

Ik heb het nog niet eens gehad over het onderwijs. Enfin, waar je ook kijkt, onverantwoordelijk gedrag en ongefilter-de luiheid worden onvoldoende bestraft in dit land. Overal pooling equilibria. Je best doen wordt niet beloond, dus laat maar. Dit is een menselijke respons, het ligt niet aan de agenten. Het ligt aan de modellen. Nederland heeft behoef-te aan separating equilibria, waarin luiheid wordt bestraft en effort en competitie weer een beetje worden opgepookt.

Pooling equiliBRiA: Poelen vAn veRdeRf

door PAul nAP

"Kites Rise highest AgAinst the Wind, not With it" – Winston chuRchill

ColumnBios & Biertje met Claire

34 magazine

Paparazzi

F SA hard loopteam rent in Egmond aan Zee

Multinational Battle commissie maakt zich klaar voor de kookworkshop

Sophie, Anneloes en Tara lopen zich warm voor kwart marathon

Alumniborrel op Boot

Kookworkshop met BCG tijdens dag 1 van C onsultition

Op de pistes in Flaine

35magazine

Carver rijden met Flow Traders Creative Kitchen bij Unilever tijdens Multinational Battle

Met de actieve leden op wintersport!

C ongrescommissie-uitje in de Efteling

Deelnemers Multinational Battle druk bezig met opdracht bij Shel l

Schip ahoy op alumniborrel!

© 2012 PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 3412089) Alle rechten voorbehouden.

www.werkenbijpwc.nl

Soms weet je precies wat je wiltSoms sta je open voor suggesties

Kom verder op werkenbijpwc.nl

Je hebt tijdens je studie alle mogelijke kennis opgedaan. En nu wil je aan de slag. Op een plek waar je al je ambities kwijt kunt. Waar de lat hoog ligt en waar je samenwerkt met professionals. Je start je carrière vliegend en gaat recht op je doel af. Dat is: het beste in jezelf naar boven halen.

Neem voor meer informatie contact op met een recruiter:

Volg werkenbijpwc op Facebook en Twitter

088 792 87 77werkenbijpwc@nl.pwc.com www.werkenbijpwc.nl/contact

PwC RC Standaard WO precies.indd 1 10/8/12 12:02 PM

37magazine

FSA StArtS @ PWc

FSA starts

hoe ziet een geMiddelde WeRkWeek eR VooR je uit?Om deze vraag te beantwoorden moet ik onderscheid maken tussen busy season en low season. In de maanden januari tot en met maart hebben accountants het druk met het controle-ren van jaarrekeningen en begint de gemiddelde werkdag om 8:30 uur op het kantoor van de klant. Vaak heb je op maandag overleg over de werkzaamheden die je kan en mag uitvoeren de komende week, waarna je vervolgens als team aan de slag gaat om te zorgen dat de doelstellingen behaald worden. We helpen elkaar regelmatig en ik krijg gedurende de dag veel coaching van ervaren teamleden. Daarnaast heb ik ook regel-matig klantcontact om de processen en cijfers beter te begrij-pen. Tijdens busy season ga ik meestal niet om 17:00 uur naar huis, maar ik hoef echt niet bang te zijn dat ik tot ’s avonds laat in mijn eentje nog aan het werk ben. Er heerst echt een “Samen uit, samen thuis” mentaliteit. Op donderdag is de werkweek eigenlijk alweer voorbij, want op vrijdag volg ik de opleiding tot Register Accountant (RA) aan de VU, ondanks hoe druk het is bij de klant. Persoonlijke ontwikkeling gaat voor!

hoe zou jij de CultuuR bij pWC oMSChRijVen? De cultuur bij PwC zou ik als jong en professioneel omschrij-ven, op de Assurance-afdeling, waar ik werk, is de gemiddelde leeftijd rond de 30 en is de sfeer informeel en lachen wordt ook veel gelachen. Daarnaast is er erg veel aandacht voor individu-ele ontwikkeling. Het professionele karakter vind ik ook type-rend voor PwC. Je merkt direct dat je met een van ’s werelds meest vooraanstaande organisaties op het gebied van financi-ele dienstverlening te maken hebt. Intern is alles tot in de puntjes geregeld en wat betreft de diensten die we leveren proberen we altijd meer waarde te leveren dan van ons wordt verwacht. Kwa-liteit is belangrijk voor PwC en dat resulteert in zeer uitgebreide aandacht voor het individu. Zoals al eerder aangegeven hecht men veel waarde aan studie en persoonlijke ontwikkeling. Mijn RA-opleiding wordt bijvoorbeeld door PwC aangeboden.

WAt iS the ASSoCiAte ACAdeMy pReCieS?The Associate Academy is een vernieuwend opleidingspro-gramma waarbij nog meer focus op het individu ligt. Er is een speciale planningsafdeling in het leven geroepen die er zorg voor draagt dat je in aanraking komt met verschillende werkzaamhe-den bij veel verschillende klanten. Ik heb nu een zeer divers klan-tenpakket waardoor ik constant wordt uitgedaagd in mijn werk en herhaling zoveel mogelijk wordt voorkomen. Dit is echt een verschil met mijn eerste maanden bij PwC. Een andere belang-rijke verandering is dat mijn coaching met de komst van The As-sociate Academy veel persoonlijker en intensiever is geworden.

Mijn coach besteed veel aandacht aan zowel mijn vaktechnische ontwikkeling, als mijn ontwikkeling als persoon. Ik ben door deze coaching tot een aantal interessante inzichten gekomen.

heb je nog een tip VooR Studenten die ziCh oRiënteRen op een CARRièRe bij pWC?PwC biedt diverse mogelijkheden om je te oriënteren. Mijn tip voor studenten die zich oriënteren is om deze mogelijkheden écht te grijpen. Ik heb zelf meerdere inhousedagen van PwC bijgewoond, een half jaar mijn scriptie hier geschreven en heb een week meegelopen met een team. Maar er zijn veel meer mogelijkheden. Je kan er bijvoorbeeld ook voor kiezen om één dag mee te lopen of een keer te komen lunchen op kantoor om de sfeer te proeven. Ik geef met veel plezier een rondleiding door het kantoor! Daarnaast kunnen geïnteresseerde studen-ten contact opnemen met een recruiter om de diverse moge-lijkheden te bespreken.

bedRijFSpRoFielPWc

pRoFiel inteRVieWeeeRic vAn BReemenopleidingMaster accounting & control (VU)

FunCtieAssociate

begonnen bij pWC1 januari 2012

ACtiViteiten bij FSABestuur 2008-2009

VAkgebiedenAssurance, Tax & HR-Services en Advisory

AAntAl StARteRS peR jAAR250

AAntAl MedeWeRkeRS nl4.600

AAntAl MedeWeRkeRS WeReldWijd169.000

WeRkStudentplekkenVoor studenten Fiscaal Recht, Fiscale Economie, Actuariaat en Econometrie

© 2012 PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 3412089) Alle rechten voorbehouden.

www.werkenbijpwc.nl

Soms weet je precies wat je wiltSoms sta je open voor suggesties

Kom verder op werkenbijpwc.nl

Je hebt tijdens je studie alle mogelijke kennis opgedaan. En nu wil je aan de slag. Op een plek waar je al je ambities kwijt kunt. Waar de lat hoog ligt en waar je samenwerkt met professionals. Je start je carrière vliegend en gaat recht op je doel af. Dat is: het beste in jezelf naar boven halen.

Neem voor meer informatie contact op met een recruiter:

Volg werkenbijpwc op Facebook en Twitter

088 792 87 77werkenbijpwc@nl.pwc.com www.werkenbijpwc.nl/contact

PwC RC Standaard WO precies.indd 1 10/8/12 12:02 PM

38 magazine

Music

music sAys it All

cRisis toP 10over de meest recente crisis is al veel gepraat, gediscussieerd en geanalyseerd. Rapporten van duizenden pagina’s zijn meer regel dan uitzondering. het kan ook anders! muziek ver-woordt alles, “music says it all.” een analyse op maat, want wat zegt de kunst der muziek over de kredietcrisis? Welke adviezen hebben onze pophelden voor onze financiële sector?

9I'm a believer

– Neil DiamondEen meer realistische zanger is Neil Diamond. Al in de jaren ’60 was hij een grote “gelover”. Teleurgesteld door de liefde, weet hij natuurlijk heel goed dat hij weer bedonderd wordt. Toch wil hij graag geloven in die mooie ogen. Dezelfde mooie ogen, met zeker ook de praatjes, hadden de tussenpersonen. Consumenten die bedonderd werden, maar toch zo graag wil-den blijven geloven. De zo betrouwbaar ogende financiële ad-viseur blijkt toch niet zo onafhankelijk te zijn en probeert met woekerpolissen je duurverdiende spaarcenten weg te sluizen.

8Don’t stop me now

– QueenQueen mag met dit protestnummer van liberalisatie natuurlijk niet ontbreken. “Overheid, laat me nu niet stoppen, want ik heb een goede tijd”. Freddie Mercury begreep natuurlijk als geen ander dat de banken niet te veel regels opgelegd moeten krijgen. Ze hebben net de bal, maken de winsten.

7Can't get enough – Depeche Mode

De vrolijke klanken van “Can’t get enough”, klonken in de won-derjaren uit de grote bankenkantoren in Wall Street, The City en onze eigen Zuidas. “Genoeg”? Een woord wat niet in het bankenwoordenboek voorkwam. Meer marktaandeel, meer overnames, meer producten, meer consumenten en meer winsten. De graaicultuur maakte overuren.

10I believe I can fly

– R. KellyHet hele verhaal begint natuurlijk bij de welvarende jaren ’90. Tijdens deze “wonderjaren”, dacht, net als vele anderen, hip-hop-artiest R. Kelly dat hij kon vliegen en zelfs de hemel aan kon raken. Ook, zeker, de bankiers hadden dit idee. Wij moe-ten meneer Kelly en de bankiers helaas teleurstellen, want na-tuurkundig en biologisch gezien zijn wij helaas nog steeds niet in staat om zelf te vliegen, laat staan de hemel aan te raken.

39magazine

6Simply the best

– Tina TurnerTina Turner is in één van haar bekendste nummers erg positief over een zekere persoon. Uit deze lofzang zou je logischerwijs kunnen concluderen dat deze zekere persoon, zich zelfverze-kerder gaat voelen na het horen van dit nummer. Echter, na het luisteren van het nummer meerdere malen kan de persoon ook naast zijn schoenen gaan lopen, verblind door arrogantie. groei-ende banken genoten veel aanzien in de maatschappij en bij de nationale overheid, misschien wel te veel, achteraf gezien.

5I will survive

– Gloria GaynorDe positiviteit verdwijnt snel als de crisis aanbreekt in 2008. De eenzame, verlaten Gloria Gaynor zingt “ik zal het overle-ven”. Haar ex-partner die haar bedrogen heeft, is niet welkom meer. Ook de banken voelden zich in 2008 door elkaar bedro-gen, niemand kwam er meer in of uit op de interne banken-geldmarkt. Maar dat is geen reden om om te vallen, “men zal overleven”, een uitspraak tegen beter weten in.

4Will you be there

– Michael JacksonMichael Jackson, als veiligheidszoeker, inspecteert in dit nummer voor de zekerheid of zijn vriend hem in tijden van nood daadwerkelijk zal steunen. Deze vriend is er niet zo maar één. Het gaat om de mega-orka “Willy”, met vanzelf-sprekend de nodig voorraden in zijn enorme lijf. Bankiers in-

specteerden op dezelfde manier of grote vriend “overheid” er zal zijn, in tijden van nood. De overheid, als een grote orka met geldvoorraden, wil nog geen gehoor geven. De eerste bank valt, Lehman Brothers is niet meer.

3Everlasting love

– Jamie CullumDe inspectie wordt iets wanhopiger en dringender. Banken en Jamie Cullum kunnen niet zonder. Hun liefdesverklaring moet beantwoord worden, hoewel ze beseffen fouten te heb-ben gemaakt in het verleden. Als meisje en overheid kan je op zo’n mooi nummer geen nee zeggen natuurlijk.

2It wasn’t me

– ShaggyNa hevige periodes, moet de schuldvraag natuurlijk beant-woord worden. “Ik was het niet”. Een slimme maar niet erg sympathiekogende uitspraak, als het duidelijk is dat je wel daadwerkelijk veroorzaker bent van de ellende.

1Are you lonesome tonight

– Elvis PresleyUiteindelijk mag de tranentrekker van Elvis niet ontbreken. Want net als deze grote popartiest voelt de gehele financiële sector zich eenzaam en verlaten. De winsten zijn opgevolgd door verliezen, banen verdwijnen en er worden meer regels opgelegd.

Door Will-Jan Jacobs

40 magazine

na het hevige crisisjaar 2008 en de nationalisatie van fortis/ABn Amro die het tot gevolg had, leek de rust weder te keren in de bankenwereld van nederland. niets is minder waar toen bleek dat sns ReAAl, de opvolger van de oeroude en betrouwbare “spaar-bank”, het dit jaar niet meer op eigen benen kon redden. hoewel er vele verschillen waren tussen de twee geredde banken, blijkt er één grote overeenkomst te zijn: één verkeerde ‘investering’, inzake een overname met grote gevolgen. de meestgehoorde argumenten van meer winstgevendheid, efficiëntie en besparin-gen lijken achteraf gezien niet de belangrijkst redenen, nee dat is modern imperialisme.

eerdere samengaan van Algemene Bank Nederland (ABN) en de Amsterdam-Rotterdam Bank (AMRO), had namelijk al eerder laten zien dat integratie tussen banken moeilijk en langzaam kan verlo-pen en daardoor de besparingen tegen kunnen vallen. De hoogte van de aan-koopprijs samen met het feit dat Fortis contractueel beloofd had de aandelen cash te betalen, verhoogde het risico dat men financieringsproblemen zou krijgen. Het is namelijk vaak normaal in situa-ties van grote overnames dat de aan-koop( voor een deel) gefinancierd wordt door middel van een aandelenswitch. Eenmaal beloofd en vastgelegd moest de top van Fortis het geld op de markt gaan halen. Vlak na de overname brak de welbekende kredietcrisis in alle he-vigheid uit, de interbancaire geldmarkt en daarmee ook de financieringsmarkt kwam vrijwel helemaal stil te staan en Fortis kwam daardoor niet aan haar cash. “Een extreme situatie die niemand had zien aankomen”, beweerde de toen-

modErN ImPErIALISmE doodStEEK voor NEdErLANdSE BANKENSECtor

Banking Special

“Het streven na machts- en gebiedsuit-breiding” is de definitie die vrijwel elke middelbare scholier uit zijn hoofd moet stampen, want imperialisme wordt ge-zien als één van de belangrijkste begrip-pen uit de geschiedenis. Echter, alleen uit de geschiedenis? Nee, de Neder-landse bankiers hebben de afgelopen jaren laten zien dat het imperialisme nog steeds springlevend is!

Fortis kocht, als lid van het consortium RBS-Santander-Fortis, het Nederland-se deel van ABN Amro in 2007. Omdat voorafgaand aan deze overname een strijd gaande was tussen deze drie par-tijen en de Britse bank Barclays, werd de prijs opgedreven. Uiteindelijk kocht For-tis voor 24 miljard euro de Nederlandse tak van de bank, ver boven de werkelijke boekwaarde van ABN Amro. Om deze hoge prijs goed te maken zou er dan ook heel veel bespaard moeten worden, door de integratie. Of dit echter heel re-alistisch was, bleef een grote vraag. Het

41magazine

malige top van Fortis, die daarmee haar handen in onschuld waste. Echter, is de kern van risicomanagement net niet dat je met elke extreme situatie rekening moet houden en je kansen daaraan be-rekend? Er is een natuurlijk een reden dat de meeste overnames deels worden betaald met aandelen. Daarnaast waren de eerste scheuren van de grote bubbel in de Amerikaanse hypothekenmarkt al zichtbaar voor de overname een feit was. Kortom veel risico’s en vraagtekens bij de rationele onderbouwing van de over-name. Waarom moest deze dan toch per se doorgaan? Imperialisme! Want was het niet zo dat Fortis vaak als het kleinere broertje van ABN Amro werd gezien, op de Nederlandse markt en dat andere banken vaak klaagden over de over-keursrol die de grootste bank van ons land genood bij De Nederlandsche Bank. Daarnaast lagen enkele jaren daarvoor de rollen andersom en probeerde ABN Amro Fortis in te lijven. En voelt het dan niet heel goed dat je nu net het tegen-

overgestelde doet als je hoofd van een bank bent? Fortis zou weleens laten zien wat ze waard waren. Helaas hebben we de gevolgen allen kunnen zien.

'Groeien, groeien en nog eens groeien’, dat was de spirit van bankiers in het begin van de nieuwe eeuw. Ook SNS wilde niet constant als het kleine jon-getje gezien worden. De overheid hielp een handje mee aan de groeiverlangens, onder het mom van privatiseren en libe-raliseren, door in 2005 haar eigen Bouw-fonds in de etalage te zetten. Het Bouw-fonds was een historisch project dat na de Tweede Wereldoorlog op poten werd gezet om ons ineengestorte land weer snel opgebouwd en leefbaar te maken. Aandeelhouders van dit semi-overheids-bedrijf, waren de gemeenten, die het in 2005 verkochten aan ABN Amro Bank. De laatste genoemde was echter al-leen in de hypotheekportefeuille van het Bouwfonds geïnteresseerd en verkocht de andere delen aan Rabobank en het

Property Finance deel aan SNS REAAL. De bank-verzekeraar doopte het deel meteen om tot SNS Property Finance en groeide met de overname een groot stuk op deze markt. Het fonds moest door leningen, en opleveringen van bouwpro-jecten winst gaan genereren voor SNS, dat was het idee. Echter een groot deel van deze portefeuille bestond uit projec-ten voor kantoren. Deze markt stortte, wederom na de crisis van 2008, totaal in, waardoor er veel verlies werd gemaakt. SNS moet, keer op keer afwaarderen op de waarde van de projecten omdat de markt nog steeds, inmiddels na 4 jaar, niet herstelt. Wederom kan de vraag worden gesteld, of hier echt goed met de risico’s is omgegaan? De Nederlandse kantorenmarkt is namelijk al jaren, ook voor 2008, niet erg aantrekkelijk en de vooruitzichten waren niet rooskleurig. Daarnaast groeide SNS, in het jaar ’00 erg snel, overnames volgden elkaar snel op. Achteraf gezien te snel en te roeke-loos. Zoals eerder aangegeven heeft integratie, de besparende gevolgen en uiteindelijk de betere winstgevendheid, tijd nodig. Waarom dan toch zo snel? Imperialisme! Want ook SNS wilde laten zien dat ze een financiële dienstverlener was die met de grote jongens meedeed en een vinger in de pap had.

Natuurlijk kan modern imperialisme ook voordelig uitpakken, grote bedrijven kunnen soms meer voor elkaar krijgen, meer winst genereren en ook meer wel-vaart creëren. Het punt is alleen dat de bankensector een uitzonderlijke sector is. Een sector die nooit gemist kan wor-den in een gezonde economie. Als de risico’s te groot worden en de potentiële negatieve gevolgen daardoor extreme maten kunnen aannemen is de overheid genoodzaakt om deze te redden. Uitein-delijk komt de meestgehoorde one-liner van de afgelopen jaren daarmee terug: “De belastingbetaler draait uiteindelijk op voor de kosten.”

Door Will-Jan Jacobs

Banking Special

" veel Risico’s en vRAAgteKens Bij de RAtionele ondeRBouWing vAn de oveRnAme."

42 magazine

Ren, MAAR toCh blijVen bAnken bo-nuSSen uitbetAlen. WAARoM iS dAt, denkt u?Werknemers vinden het prettig om tar-gets te krijgen. Er bestaat werkelijk geen organisatie met werknemers die tegen een dergelijke cultuur zijn, omdat werk-nemers managers niet vertrouwen. Ma-nagers kunnen subjectief zijn en daarom zijn duidelijke targets belangrijk: zodat objectief kan worden vastgesteld of ze gehaald zijn.

kunt u uitleggen WAARoM uW Me-ning oVeR bonuSSen zo RAdiCAAl iS VeRAndeRd?Ik dacht altijd dat bonussen goed wer-ken om werknemers te motiveren en daardoor winst te verhogen. Na septem-ber/oktober 2008 was ik erg geschrok-ken. Lehman Brothers, een vertrouwde bank, ging failliet en vele banken ging (bijna) ten onder. “We waren dichtbij het totale ineenstorten van de financiële sector”, zei Mr. Paulson die toen minis-ter van Financiën was van de Verenigde Staten. De bonussen waren te hoog ge-worden, waardoor bankiers te grote risi-co’s namen. Ik denk werkelijk dat dit de belangrijkste oorzaak is van de financi-ele crisis. In Nederland zei oud-minister van Financiën Wouter Bos na het nati-onaliseren ABN AMRO: “Ik wil dit nooit weer meemaken”. Ik dacht dat hij de sector zou dwingen met alternatieven te komen en beleid zou veranderen, maar inmiddels is er nog weinig gebeurd.

zijn toeziChthoudeRS, zoAlS dnb en AFM, VeRAntWooRdelijk VooR de eX-tReMe bonuSSen en duS indiReCt ook VooR het VeRooRzAken VAn de CRiSiS? Ik denk niet dat het goed zou zijn de toezichthouders de schuld te geven. Ook zij kunnen de toekomst niet voor-spellen. Er moet een klimaat gecreeërd worden waarin dergelijke problemen niet kunnen voorkomen. Als je bijvoor-beeld het aantal mensen dat tegen

Interview

het uitbetalen van de bonussen. Deze waren niet langer gerechtvaardigd en omdat ik druk verwachtte bij het publi-ceren van mijn boek, heb ik besloten ontslag te nemen. denk je dAt het bonuSbeleid bijgedRA-gen heeFt AAn de FinAnCiële CRiSiS?Ja, in mijn boek vind je hier een uitge-breide beschrijving van. Werknemers worden targets gesteld door managers en dat is dan ook alles waar zij op fo-cussen, waardoor ze risico’s nemen. Zo probeert een werknemer bijvoor-beeld zoveel mogelijk hypotheken te verkopen. Dan wordt zo iemand gezien als geschikte werknemer en ontvangt hij een bonus bij het behalen van zijn target. Maar als je je bedenkt dat hij vooral transacties verricht voor oude oma’s, dan vraag je je af of dat nog wel zo passend is. Dit voorbeeld laat zien dat een werknemer door het stel-len van targets, niet langer gefocust is op kwaliteit, maar op kwantiteit. On-derzoek heeft ook uitgewezen dat het uitbetalen van bonussen ervoor zorgt dat meer risico’s worden genomen. Ter verduidelijking: als je een risico neemt en je wint, ontvang je een bonus, maar als je verliest hoef je niet voor de con-sequenties op te draaien. Hierdoor wordt het nemen van risico natuurlijk heel aantrekkelijk gemaakt.

WetenSChAppelijk ondeRzoek heeFt AAngetoond dAt bonuSSen pReStA-tieS VAn WeRkneMeRS niet VeRbete-

Kilian Wawoe is organisatiepsycholoog en heeft een boek geschreven over de cultuur binnen de financiële sector. zijn boek, ‘Bonus’ genaamd, beschrijft het falen van het huidige bonusstelsel en de kansen voor de toekomst.

KILIAN wAwoEBoNuSSES oNdEr dE LoEP

zou u ziChzelF eenS koRt kunnen VooRStellen? Ik ben opgegroeid in Nijmegen en heb psychologie gestuurd aan de Univer-siteit Utrecht. Later in mijn studie heb ik gekozen voor de richting organisa-tiepsychologie. Ik wilde altijd al een bij een multinational aan het werk en kwam na een traineeship als human resource manager bij ABN Amro te-recht. Toen kreeg ik allerlei mogelijk-heden om cursussen te volgen op het gebied van bankieren en investeren. Mijn interesse ging echter steeds meer uit naar de financiële sector en zo kwam ik ook terecht in een meer finan-ciële functie bij het bedrijf.

u heeFt 10 jAAR VooR Abn AMRo ge-WeRkt. AAn het begin VAn uW lAAt-Ste jAAR nAM u het beSluit oM ont-SlAg te neMen. kunt u deze keuze toeliChten?In 2002 schreef ik een onderzoek over de variabelen die de prestaties van werknemers beïnvloeden. Oftewel, ik onderzocht de eigenschappen van goede werknemers. De mening van managers over hun werknemers is natuurlijk van belang, omdat zij bepa-len of bonussen worden uitgekeerd. Het leek er alleen op alsof de hoge bonussen niet per se samengaan met excellente werkprestaties. Er bleek een verschil te bestaan tussen wat mensen zeggen en hoe ze worden beloond. Tijdens mijn jaren voor ABN AMRO was ik verantwoordelijk voor

43magazine

een boom rijdt wilt verminderen, moet je niet het aantal controles verhogen, maar de bomen weghalen. Waarom wil-len we bijvoorbeeld zulke grote banken hebben dat ze “too big to fail” worden? We moeten wat dat betreft terug naar de jaren zestig toen we alleen nog re-gionale banken hadden en we het niet eens over bonussen hadden.

hAndel WoRdt elk jAAR MeeR en MeeR WeReldWijd. Moeten bAnken dAARin niet MeegAAn dooR ook inteRnAtio-nAAl te opeReRen? Nee, dat is echt een publieke misvatting. De meeste financiële zaken van banken zijn regionaal en als ze hoge leningen uit willen geven, kunnen ze samenwerken met andere banken. Ze moeten echt regionaal worden zodat falende banken niet andere landen kunnen beïnvloe-den, zoals nu gebeurt bij internationale banken. Na het faillissement van Ice-Save bijvoorbeeld moesten IJslandse belastingbetalers opdraaien voor de spaartegoeden van Engelsen en Neder-landers. Op dit moment is het grootste risico voor ons land ING Direct, omdat zij spaarrekeningen beheren van men-sen uit veel verschillende landen. Mocht daar iets misgaan, moeten Nederlandse belastingbetalers voor internationale spaarders betalen.

Welke Rol ziet u VooR politiCi?Je zou denken dat liberalen banken niet beschermen en dit overlaten aan de markt, maar dat is niet gebeurd. Een principe van liberalisme is ook het nemen van verantwoordelijkheid, ook als het fout gaat. Bankiers hebben dat niet gedaan. Adam Smith zou zich omdraaien in z’n graf als hij dit had gehoord. Alle partijen in de Tweede Kamer stellen dat het niet zou moeten worden toegestaan, maar ik heb nog geen enkel praktisch voorstel voorbij zien komen. Ze moeten meer denken aan de belastingbetalers, omdat zij uiteinde-lijk de verliezers zijn.

Veel MAnAgeRS Stellen: “AlS je geen hoge bonuSSen geeFt AAn getAlen-teeRde WeRkneMeRS, zullen ze VooR buitenlAndSe bedRijVen gAAn WeR-ken”. WAt denkt u VAn zo’n Stelling?Dit is niet waar, opnieuw een publieke misvatting. Niemand gaat morgen zo-maar naar Peking alleen omdat een be-drijf daar meer zou betalen. Er zijn veel meer omstandigheden waar mensen re-kening mee houden voordat ze zouden emigreren. Denk aan een sociaal leven, cultuurverschillen, etc. De meeste ban-kiers werken trouwens regionaal, niet eens nationaal. Een bankier uit Friesland gaat toch niet naar Amsterdam voor het afsluiten van jouw hypotheek?

hoe zouden We het bonuSStelSel VoRM Moeten geVen, VolgenS u? We moeten bonussen geheel uit het be-leid van banken halen. Een bank is een nutsbedrijf, zoals een ziekenhuis, en daar zijn bonussen ook niet toegestaan. Naar mijn mening moeten ze worden afgeschaft voor de gehele financiële sector. Een alternatief zou winstdeling kunnen zijn, zoals een aantal decen-nia geleden gebeurde. Elke werknemer kreeg een klein deel van de winst en dat werkt motiverend om aan het belang van het gehele bedrijf te werken. “Als je dat zou doen, zou je goede en slechte werknemers gelijk behandelen”, zo zei mijn vorige manager. Ik reageerde met: “Is het niet raar dat je slechte werkne-mers hebt? Ik zou daar aan werken”. Wetenschappelijk onderzoek heeft uit-gewezen dat bonussen geen positieve correlatie hebben met prestaties. Het kan zelfs demotiverend werken, omdat mensen altijd meer willen hebben dan hun buurman. Mensen hebben gewoon nooit genoeg.

zouden bonuSSen eFFeCtieF zijn AlS eR ook Anti-bonuSSen zouden beStAAn?Dat zou inderdaad beter zijn, omdat bankiers minder risico’s zouden nemen.

Als je het niet goed hebt gedaan, moet je daarvoor betalen. In de praktijk is dat niet effectief omdat de verliezen vaak zo groot zijn. Anti-bonussen komen daar niet eens bij in de buurt, dus kan je te risicovolle investeringen beter voorko-men door het instellen van een Discipli-nerend Committee.

WAt zijn uW plAnnen VooR de toe-koMSt? zou u nog eenS VooR een bAnk Willen WeRken?Nee, dat wil ik niet meer. Mijn passie is doceren en ik wil graag aan de Vrije Uni-versiteit Amsterdam verbonden blijven om onderzoek te doen. Daarnaast wil ik ook binnen de financiële blijven werken. Ik verwachtte dat de bankiers sector me zouden haten, maar het tegenoverge-stelde is waar. Ze nodigen me vaak uit voor een lezing of discussie.

Dit interview is gepubliceerd in de sym-posiumbundel van iFinance 2011, als achtergrondinformatie op het onder-werp: The culture in the financial sector: A nessecary motive or a threat to the eco-nomy?. iFinance wordt jaarlijks georga-niseerd door financiele studievereniging, Asset | Accounting & Finance in Tilburg.

Door Will-Jan Jacobs & Leonie van Kaam

Interview

" in mAARt schRijf iK een scRiPtie dAt Bonus-sen niet goed zijn, teRWijl iK ze in juni Wel zou moeten uitKeRen."

Founding partners

In response to the global fi nancial crisis, Dutch

academic institutions and leading interna-

tional corporations in the Netherlands joined

together to develop a distinctive private fi nan-

cial academic institution. Today, DSF paves

the way in ‘new thinking in fi nance’ – a way of

thinking that integrates the latest fi nancial

industry knowledge and developments with

acute intellectual foresight.

World Class Faculty

DSF attracts leading fi nance, economics, law

and business academics as permanent teach-

ing faculty, visiting professors and guest

lecturers. DSF faculty are affi liated with the

world’s top universities, conducting cutting-

edge fi nancial and economic research, as well

as advising the world’s major corporations

and governments on fi scal matters. Some

of DSF’s faculty are also current or former

executives from the fi nancial industry. This

combination of academic and industry know-

ledge in the DSF classroom forms the core

of DSF’s educational philosophy.

Admitting Only the Best

Meeting the minimum admissions require-

ments is only the fi rst step in DSF’s challeng-

ing application process. The Admissions Com-

mittee closely evaluate a candidate’s combi-

nation of Knowledge, Skills and Attitude

as presented in a candidate’s application and

a personal interview. Only the most well-

rounded and motivated candidates from

around the world are selected and invited to

attend DSF. A maximum of 35 students are

admitted to each programme per year.

The Master’s Programmes

DSF has 4 highly-specialised, intensive 1 year

Master’s degree programmes in: Corporate

Finance & Banking, Financial Markets & Regu-

lation, Risk Management (MSc Finance)

and Finance & Law (LLM). A 2-year part-time

Master’s programme is also available. In addi-

tion to the core courses, each Master’s student

is required to do an intern ship, write a thesis

and complete the Duisenberg Leadership

Programme (DLP). The DLP is designed to

develop fi nancial experts who can also act and

lead with integrity. The DLP includes courses

such as: Ethics, Professional Communication

Skills, Incentives and Behavioural Finance and

International Corpor ate Governance.

Numerous Financing Possibilities

We go above and beyond other educational

institutions to support you in fi nding and

securing fi nancial resources to fund your

studies at DSF. When you apply to study

at DSF, your application is evaluated by the

Admissions Board for admission, as well as for

a merit-based DSF tuition fee waiver. Tuition

and living expenses can be funded by a combi-

nation of merit tuition fee waivers, scholar-

ships or awards, or through a guaranteed loan

scheme with ING bank (no co-signer required).

DSF offers a number of competitive awards

and there are also some opportunities for

success ful applicants coming from select

international Universities with which DSF has

established an institutional cooperation or

scholarship programme.

Landing that Dream Job after Graduation

DSF graduates are strongly favoured by pro-

spective employers. More than 90% of the

graduates are employed within 3 months of

graduation in positions with higher than

average starting salaries. The effective teach-

ing methods, demanding research ambitions

and strong emphasis on career development

prepare graduates for employment in fi elds

such as: risk management, consultancy, fi nan-

cial law, mergers and acquisitions, corporate

reinsurance, investment banking, portfolio

management, and more. Next to our industry

partners, other employers include: UBS,

JPMorgan, Bain, Morgan Stanley, Barclays

Capital and Goldman Sachs.

Symphony Building

Gustav Mahlerplein 117

1082 MS Amsterdam

+31 (0)20 525 8590

info@dsf.nl

www.dsf.nl

Duisenberg school of fi nance New thinking in fi nance

The story behind Duisenberg school of fi nance (DSF) is an exceptional one. DSF is venturing a new path in fi nancial education, bringing

both real world pragmatism and top intellectual insights to its students through an unprecedented synergy between industry and

academia. DSF is an educational institution that focuses on producing tomorrow’s top echelon of fi nancial experts. Experts who are

fi nancial masterminds, but also grounded, dynamic leaders. Leaders who can apply ‘new thinking in fi nance’ to discover innovative real

market solutions for real market issues.

Text: Melissa Ruggles

Industry partners: ABN Amro, AEGON, APG,

De Brauw Blackstone, Deloitte, De Nederland-

sche Bank, NYSE Euronext, Houthoff Buruma,

ING, KPMG, NIBC, PGGM, RBS, Rabobank and

SNS Reaal. Academic: RSM Erasmus University,

VU University Amsterdam, Tilburg University,

Tinbergen Institute and University of Amsterdam.

DSF244 Advertorial.indd 1 17-01-13 11:09

45magazine

FSA meets DSFpRoFiel inteRVieWeediedRiK oost

je hebt de duiSenbeRg SChool oF FinAnCe dutCh boARd MeMbeR leAdeRShip AWARd geWonnen, VeRtel. DSF wil graag studenten aantrekken die naast hun studie ook actief zijn geweest in een commissie of bestuur. Neder-landse studenten zij niet gewend aan het hoge collegegeld van DSF, op deze manier probeert DSF die studenten die gedurende hun studie geïnvesteerd hebben in persoonlijke ontwikkeling te belonen door deze award uit te reiken, wel-ke 75% van het totale collegegeld vergoed. Hiervoor moet je actief zijn geweest bij een studievereniging en naast de standaard inschrijfprocedure (motivatiebrief, GMAT en inter-view), moest ik een paper schrijven over mijn ervaring als bestuursvoorzitter bij FSA en een referentie verzorgen.

AlS je niet hAd geWonnen hAd je dAn ook AAn dSF ge-StudeeRd?Zeker. Het is natuurlijk een flinke investering, maar ik was er al van overtuigd dat het zich dik terug zal betalen. Dit moet natuurlijk nog blijken, maar na een halfjaar DSF kan ik zeg-gen dat het zeker de moeite waard is!

Welke opleiding Volg je bij dSF en WAARoM heb je deze gekozen? Bij DSF heb je de keuze uit 4 richtingen, ik heb uiteindelijk gekozen voor het Finance&Law track (volgend jaar bekend als Financial Markets & Regulation MSc). In eerste instantie ging ik voor Corporate Finance & Banking, maar na een ge-sprek bij DSF ben ik toch geswitched. Bij F&L ligt de focus voornamelijk op Finance, deze vakken volg je samen met CFB alleen er is een verdieping in Law. Tijdens mijn stage bij een PE-firm in Londen heb ik ook gemerkt dat het erg waar-devol is wanneer je basiskennis hebt van rechten, ook omdat je in je werk vaak met advocaten te maken krijgt.

het unieke VAn de opleidingen AAn dSF iS het duiSenbeRg leAdeRShip pRogRAMMe, hoe eRVAAR jij dit gedeelte VAn de opleiding?Het DLP programme is inderdaad één van de unieke onder-delen van de opleiding. Hier is de focus niet gericht op de alledaagse standaard textbook vraagstukken, zoals die bij de andere universiteiten gedoceerd worden, maar gericht op persoonlijke ontwikkeling en het beter begrijpen van hoe alles in de economie samenhangt. Daarbij worden deze vak-ken ook door uitgesproken professoren en mensen uit het bedrijfsleven gegeven.

AlS ondeRdeel VAn de opleiding bij dSF Moet je StAge lo-pen, WAAR gA jij deze Volgen, en hoe Sluit dit AAn Met de opleiding? Stage lopen is inderdaad een verplicht onderdeel van het DLP programme en persoonlijk vind ik dit ook heel belangrijk, omdat je je hierdoor al vroeg in het jaar oriënteert en je je kan meten met andere studenten. De colleges bij DSF zijn voornamelijk “case-based”, iets wat goed aansluit bij de praktijk van een stage. Ge-durende het jaar worden er workshops gegeven om je klaar te stomen voor de vaak lastige interviews en komen er regelmatig bedrijven langs om te “recruiten”. Ik ga zelf stage lopen bij Credit Suisse, met als doel daar een vaste aanstelling uit te halen.

WAARoM zou jij AndeRen AAnRAden ook een opleiding AAn dSF te Volgen?Als je kijkt naar de huidige arbeidsmarkt denk ik dat het be-langrijk is dat je onderscheidend bent van de andere kan-didaten. Met een diploma van DSF ben je dat, dit blijkt ook als je kijkt naar waar DSF-ers terechtkomen. Daarbij wordt gedoceerd door de beste professoren en zit je in college met studenten die allemaal dezelfde gedrevenheid hebben, hierdoor haal je er veel meer uit dan dat je alleen in studie-boeken leest.

Jacqueline cramer

Joanne Kellermann

ewoud goudswaard

roderick Munsters

dirk schoenmaker

Ben emons

by:Financing the Future.

FINANCIËLESTUDIEVERENIGINGAmsterdam

financiËlestudievereniging

Amsterdam

Financing the Future.

Interviews: Jacqueline cramer

Joanne Kellermann ewoud goudswaard roderick Munsters

What is the appropriate size of the banking system?

Prof. dr. dirk schoenmaker & dewi Werkhoven

The future of the financial industry

Ben emons

A Shift to Sustainable Value.

FINANCIËLESTUDIEVERENIGINGAmsterdam

In a world that is shifting and changing faster than ever before, BlackRock has no greater responsibility as an independent, global investment manager than to its clients.

blackrock was built for these times

We bring together financial leadership and state-of-the-art technology to deliver investment strategies that make a difference for our clients. That’s why investors – and the businesses they work for – entrust us with trillions of Euros, and why global governments come to us for help navigating the world’s toughest economic climates.

To find out more about BlackRock visit blackrock.com/newworld

Issued by BlackRock Investment Management (UK) Limited (authorised and regulated by the Financial Services Authority). Registered office: 12 Throgmorton Avenue, London, EC2N 2DL. Registered in England No. 2020394. Tel: 020 7743 3000. For your protection, telephone calls are usually recorded. BlackRock is a trading name of BlackRock Investment Management (UK) Limited. © 2013 BlackRock, Inc. All Rights reserved. BLACKROCK, BLACKROCK SOLUTIONS, ALADDIN, iSHARES, LIFEPATH, SO WHAT DO I DO WITH MY MONEY, INVESTING FOR A NEW WORLD and BUILT FOR THESE TIMES are registered and unregistered trademarks of BlackRock, Inc. or its subsidiaries in the United States and elsewhere. All other trademarks are those of their respective owners. Ref: 8801. 007552-13 Feb

INVESTING FOR A NEW WORLD.

Each year Fiducie has an issue dedicated to the FSA Conference. This year's Conference theme will be: 'Financing the future- A shift

to sustainable value'. The Conference will allow professionals, academics and (former) policy makers to express and share their views

on the role the financial sector can play in financing the transition towards a sustainable economy and society.

This is the moment to start a debate about the possibilities of financial institutions to facilitate the creation of sustainable value. Over

the last few years, the financial community has been mainly concerned with short-term crisis management. However, several organi-

zations realized they had to extend their view to the long-term by including environmental and social factors in investment decisions.

Robeco and APG are two examples of financial organizations that have been engaged in sustainable investing. An eminent example

for the real economy is the Dutch Sustainable Growth Coalition, which is formed by CEO’s of Dutch multinationals such as Unilever

and AkzoNobel, whose chairman is former Minister-President Balkenende. Their joint concern is generating financial and economic

growth while delivering environmental and social return. This is only one of the many initiatives, which shows that environment and

social concerns are moving to the foreground of investment strategies. Do these organizations engage in sustainability because it

delivers additional return or do they have other motives?

The objective of the Conference – and this Fiducie – is to gain a better understanding about the roles and motives of the govern-

ment, pension funds, banks and businesses in the sustainability issue. After reading this Fiducie you might have a better formulated

opinion on the financing of sustainable value; meeting the needs of the present generation without comprising the ability of the

future generations to meet their needs. At the centre of this discussion is the question: What role can the financial sector play in

financing the transition towards a sustainable economy and society?

Since we all benefit from a greener and more social world, why would individual institutions pay the bill? The former may be an

argument for the government to step in. The government can change legislation in order to stimulate the funding of sustainable

investment projects. However, sustainable investments are often long-term, while the government has only a four-year horizon. For

this reason, it remains the question whether the government is better able to guide the transition towards a sustainable economy

than the free market. Pension funds, on the other hand, have long-term liabilities, which may make them appropriate vehicles to

invest in sustainability. However, as many pension funds experience difficulty in maintaining the funding ratio, their main concern may

be achieving the highest investment return. But do these objectives exclude each other?

What about banks? Can banks promote the transition towards a sustainable economy by providing funding? Currently, mainly niche

players, such as Triodos Bank and ASN Bank, offer lending and investment opportunities for sustainable sectors. Should larger banks

also engage in this? And if so, how should that be arranged?

Dutch corporations perform well within the Dow Jones Sustainability Index. Unilever, Philips, AirFrance-KLM and AkzoNobel are even

sector leaders with respect to sustainability. Why is it that so many businesses are concerned with environmental and social responsi-

bility? Since corporations are no charity institutions, return has to come in one form or another. The question comes up whether sus-

tainable investments form a business on their own or whether they are purely made with an eye on Public Relations Management?

Finally, the Netherlands can be placed within an international context. Although corporations are doing well, some argue that the

Netherlands lags behind with respect to public initiatives. Does the government think that environmental and social concerns are

no urgent matters? It is interesting to discuss how the Netherlands compares to our surrounding countries and what we can learn

from them.

Amber Harms

Coordinator FSA Conference 2013 & FSA Magazine

Financing the Future.– A Shift to Sustainable Value

In a world that is shifting and changing faster than ever before, BlackRock has no greater responsibility as an independent, global investment manager than to its clients.

blackrock was built for these times

We bring together financial leadership and state-of-the-art technology to deliver investment strategies that make a difference for our clients. That’s why investors – and the businesses they work for – entrust us with trillions of Euros, and why global governments come to us for help navigating the world’s toughest economic climates.

To find out more about BlackRock visit blackrock.com/newworld

Issued by BlackRock Investment Management (UK) Limited (authorised and regulated by the Financial Services Authority). Registered office: 12 Throgmorton Avenue, London, EC2N 2DL. Registered in England No. 2020394. Tel: 020 7743 3000. For your protection, telephone calls are usually recorded. BlackRock is a trading name of BlackRock Investment Management (UK) Limited. © 2013 BlackRock, Inc. All Rights reserved. BLACKROCK, BLACKROCK SOLUTIONS, ALADDIN, iSHARES, LIFEPATH, SO WHAT DO I DO WITH MY MONEY, INVESTING FOR A NEW WORLD and BUILT FOR THESE TIMES are registered and unregistered trademarks of BlackRock, Inc. or its subsidiaries in the United States and elsewhere. All other trademarks are those of their respective owners. Ref: 8801. 007552-13 Feb

INVESTING FOR A NEW WORLD.

preface

Ontdek de wereld van Rabobank als trainee.Bijna klaar met je studie? Dan sta je voor een belangrijke beslissing: waar start je je carrière? Een goede start geeft immers

meteen een voorsprong. Zeker als je start bij Rabobank. Daar waar fatsoenlijk en succesvol zakendoen één en hetzelfde

zijn. We zijn niet alleen de meest innovatieve en ondernemende bank van en voor Nederland, maar hebben ook

een wereldwijd netwerk, met ruim 600 vestigingen en 140 kantoren in meer dan 45 landen. Bovendien is Rabobank

wederom verkozen tot de nummer 1 werkgever van Nederland. Kortom, pak die voorsprong en ontdek de wereld van

Rabobank als trainee.

Uniek loopbaanpadRabobank biedt uitdagende traineeships binnen een breed speelveld. Van lokaal tot internationaal, van commercieel

tot productgericht, van particulier tot zakelijk bankieren en van bancaire tot ICT-processen. Binnen elk traineeship krijg je

alle ruimte, voor professionele én persoonlijke ontwikkeling. We blijven continu in jou investeren. Zo word je niet opgeleid

voor een baan, maar voor een loopbaan. Dit loopbaanpad is afgestemd op jouw unieke persoonlijkheid en ambitie.

WereldniveauZit jij boordevol ideeën? Durf jij verantwoordelijkheid te nemen? En overtuigend je visie uit te dragen? We zoeken

studenten met een aansprekende persoonlijkheid, met lef en de gave om anderen te inspireren. Ambitieuze jonge

mensen die willen doorgroeien en in de toekomst op alle niveaus het verschil maken voor de Rabobank. Reikt jouw

ambitie zo ver?

Kom ontdekkenBen jij net zo ondernemend en onderscheidend als Rabobank? Ontdek of onze wereld ook jouw wereld wordt. Kom snel

kennismaken, kijk voor de recruitmentkalender en alle informatie over onze traineeships op rabobank.nl/werken.

www.rabobank.nl/werken

Word jij de Rabobank als trainee?

Rabobank. Een bank met ideeën.

Rabo_CMT Recruitment_210x297.indd 1 12-05-11 14:18

Ontdek de wereld van Rabobank als trainee.Bijna klaar met je studie? Dan sta je voor een belangrijke beslissing: waar start je je carrière? Een goede start geeft immers

meteen een voorsprong. Zeker als je start bij Rabobank. Daar waar fatsoenlijk en succesvol zakendoen één en hetzelfde

zijn. We zijn niet alleen de meest innovatieve en ondernemende bank van en voor Nederland, maar hebben ook

een wereldwijd netwerk, met ruim 600 vestigingen en 140 kantoren in meer dan 45 landen. Bovendien is Rabobank

wederom verkozen tot de nummer 1 werkgever van Nederland. Kortom, pak die voorsprong en ontdek de wereld van

Rabobank als trainee.

Uniek loopbaanpadRabobank biedt uitdagende traineeships binnen een breed speelveld. Van lokaal tot internationaal, van commercieel

tot productgericht, van particulier tot zakelijk bankieren en van bancaire tot ICT-processen. Binnen elk traineeship krijg je

alle ruimte, voor professionele én persoonlijke ontwikkeling. We blijven continu in jou investeren. Zo word je niet opgeleid

voor een baan, maar voor een loopbaan. Dit loopbaanpad is afgestemd op jouw unieke persoonlijkheid en ambitie.

WereldniveauZit jij boordevol ideeën? Durf jij verantwoordelijkheid te nemen? En overtuigend je visie uit te dragen? We zoeken

studenten met een aansprekende persoonlijkheid, met lef en de gave om anderen te inspireren. Ambitieuze jonge

mensen die willen doorgroeien en in de toekomst op alle niveaus het verschil maken voor de Rabobank. Reikt jouw

ambitie zo ver?

Kom ontdekkenBen jij net zo ondernemend en onderscheidend als Rabobank? Ontdek of onze wereld ook jouw wereld wordt. Kom snel

kennismaken, kijk voor de recruitmentkalender en alle informatie over onze traineeships op rabobank.nl/werken.

www.rabobank.nl/werken

Word jij de Rabobank als trainee?

Rabobank. Een bank met ideeën.

Rabo_CMT Recruitment_210x297.indd 1 12-05-11 14:18

Jacqueline cramerinterview with

We think this is the moment to start a debate about the possibilities of financial institu-tions to facilitate the creation of sustain-able value. What does sustainable value means to you?Sustainable value mean to create value which balances economic prosperity, envi-ronment and societal wellbeing. Instead of merely focussing on short term profit for shareholders, sustainable value creation aims to contribute to societal needs for the long run.

you Were minister of environment (vrom) from 2007 till 2010. during your term of of-fice more coal plants Were brought to the market instead of more green energy. hoW do you look back on this noW? The permits to build the coal fired pow-erplants you refer to, were already ap-proved by the provinces before I started as a Minister. These powerplants could have been part of the transition towards a sustainable energy provision if they would be combined with CCS and biomass use: the so-called clean coal strategy. And if the old coal-fired powerplants with high CO2 emissions would be phased out. However, when this strategy turned out to be hard to realize, I openly stated in september 2009: No additional fossil fuel plants in the Netherlands. This was in response to plans to allow even more coal fired and gas power plants.

the netherlands is falling behind in the pro-duction of green electricity. if the invest-ments in reneWable energy do not increase,

the netherlands Will not reach the europe-an target for 2020, 14 per cent of the energy sustainability of production. What should the current government do? The government should promote and fi-nancially support renewable energy. This is not only solar and wind, but also geo-thermal energy. Moreover, a fixed, yearly increasing percentage of renewable energy should be part of the energy mix. The gov-ernment should introduce regulation to realize this objective.

in the area of clean energy technology the netherlands lacks behind in the interna-tional market. the netherlands drops from the 18th to the 21th place in the World. What do you think We can learn from other coun-tries? Our market position in solar and wind energy in general is weak. However, our Dutch industry has specialized expertise in specific areas (including geothermal energy) which are very relevant for the market development of renewable energy.

as professor of sustainable innovation you are committed to combine innovation and sustainability in education and research.you focus especially on stimulating entre-preneurship among students. hoW could the funding of their sustainable projects be raised?To start a business in the field of sustain-ability an entrepreneur does not need a lot of government funding. When you have a good business plan, the financial institu-tions should facilitate the roll out. Howev-

er, start-ups need support in formulating a business plan and assessing promising business opportunities. For this support seed money from the government is very helpful.

jacqueline cramer is former dutch environmental minister (feb 2007 - feb 2010). after that, she returned to utrecht university as professor of sustainable innovation. on january 01, 2010 she became director of the utrecht sustainability institute (usi). previously, she was director of ‘cra-mer milieuadvies’. in that context, she advised more than one hundred companies in the field of sustainable business. in the past, she held various positions, including crown of the so-cial economic council, commissioner at shell netherlands, fmo, dutch sus-tainability research and asn funds and member of the board of trustees of the World Wildlife fund, the univer-sity of maastricht and the university arnhem nijmegen.

As former Dutch Environmental minister and sustainability consultant for businesses, Jacqueline Cramer is an expert on the economics of sustainable developments and the daily challenges and opportunities that companies encounter. As a current Pro-fessor of Sustainable Innovation, she uses this experience to en-rich research and education.

by Amber Harms

Steven Tan, trainee Finance, ING

Where do you want to go?ING wants trainees for Finance. If you have the hands-on mentality and skills to back it up, you’ll find the bank to be a world of opportunity. Try, practice and discover what you’re good at. Like helping colleagues gain insight into the financial mechanics of the business. We’ll throw you in at the deep end, but not without a coach, a lifeline and ample rewards. Join the ING International Talent Programme at ING.nl/graduates

Joanne Kellermanninterview with

this year's conference theme Will be: 'financ-ing the future- a shift to sustainable value'. the central question is What role the finan-cial sector can play in financing the transi-tion toWards a sustainable economy and society. What is your opinion?In my view, the financial sector is crucial in this transition. As finan-cial institutions are at the heart of our economic infrastructure, no change is possible without their support. And in a way, sustainability is - or should be - already at the core of what banks do: evaluating long term costs and benefits of investments and ensuring value is being created. Sustainable in-vestments are sound investments.

We think this is the moment to start a debate about the possibilities of financial institu-tions to facilitate the creation of sustain-able value. What does sustainable value mean to you?To me, creating sustainable value means making sure that private and public benefits outweigh the costs, now and in the future. In this sense, I adhere to the Brundlandt defini-tion: making sure that value now does not come at the cost of value in the future.

What role do you think government and regulatory agencies should have in enhanc-ing the groWth of sustainable strategies?Government agencies and regulators play a key role in setting the stage: making sure incentives are right, mak-ing sure that innovation is not ham-pered by rules and regulations de-signed for a different era. In short, by

translating the values of society into the right framework regulating the fi-nancial sector. In this way, we can le-verage the market mechanism to pro-mote sustainabilty.

hoW does de nederlandsche bank influence financial institutions? Compared to a few years ago, we now put much more emphasis on the dia-logue with institutions on the sustain-ability of their business model. If you, as an institution, are making money at the expense of society as a whole, we do not consider this future-proof, and we will urge you to change. We also urge firms that have SCR policies to stick to these policies, in order to sup-port their reputation.

What is your personal role in this?I am personally involved on various levels. A few years ago I have devel-oped and promoted DNB's own SCR policies and ambitions. As a regulator I have urged the institutional inves-tors, including pension funds, in The Netherlands to formulate and discuss their own sustainable investment poli-cies with their stakeholders and to take an active role. I believe that value can only be created if you have values, and by showing the public you have val-ues, the financial sector can hopefully regain some of the trust that was lost in the financial crisis. That trust is es-sential for a sustainable financial sec-tor. A sustainable financial sector is a prerequisite for financial stability and sustainable prosperity, which is what DNB stands for.

does sustainability play a role in your pri-vate life?Yes, I try to minimize the environmen-tal footstep of our household where I can, but I am not always succesful. We have for example been looking at hybrid cars for years, but so far never bought one. Still, each year we become 'greener', step by step.

ms a.j. kellermann has been an ex-ecutive director of de nederlandsche bank since november 2007. her re-sponsibilities include pension super-vision, insurance supervision and the centres of expertise for supervision. in 2005, ms kellermann joined dnb as its general counsel and director of the legal services division. her various ad-ditional positions include a seat on the board of governors of de nederlandse opera and of the van gogh museum. from 1992, kellerman was a partner in the nautadutilh law firm. from 2001 until 2005, she headed the firm’s fi-nancial practice in london. ms keller-mann completed her study of civil law at leiden university in 1984.

As an executive director at De Nederlandsche Bank, Joanne Kell-ermann enhances and supervises much of the transitions that the financial sector is currently making. With her commercial experi-ence we hope to hear more about what she thinks the government can do best to ‘finance the future’.

by Nicole Smit

ewoud Goudswaard interview with

the theme of this year's conference Will be: ‘financing the future: a shift to sus-tainable value'. the central question is: What role can the financial sector play in financing the transition toWards a sustainable economy and a sustainable society? What is your opinion?Many things have gone wrong all over the world in recent years in the ar-eas of finance and economy. One of the key causes is that many financial institutions were driven by a short-term view. The crisis has taught the financial sector that there is more than merely short-term profit. The question that must always be asked in everything that the financial sector does is: What will the future bring and what must we do to make that future as good and as valuable as possible? The financial sector must be guided by the question: How can I ensure that my investments are not at the expense of generations to come or people else-where on this planet? Then it will ar-rive at a long-term vision for society.

We believe that noW is the time for a de-bate on hoW financial institutions can facilitate the creation of sustainable value. What does ‘sustainable value’ mean to you?Sustainability is much more than simply ‘green’ and the environment. To me, sustainability means a demo-cratic society in which people have access to basic needs like education, healthcare and clean water; in which

fundamental freedoms are respected, like freedom of speech and freedom of the press, and in which children are not exposed to forced labour and weapons. Sustainability helps to con-tribute to changes that are intended to put an end to processes whose nega-tive consequences are passed on to future generations or brought to bear on the environment, nature and vul-nerable groups of people. It is specifi-cally the social component of sustain-ability that plays an important role in that respect.

asn bank even has more money at its disposal than can be invested in sus-tainable projects. can We conclude that there are not enough sustainable initia-tives in the netherlands?Financing sustainability is about much more than financially facilitat-ing one or more projects in the area of sustainable energy. Sustainable banking requires the bank to have a vision about its place in society. That will yield sustainable criteria which answer the question of what to invest in, and what not. The strict criteria applied by ASN Bank leave sufficient possibilities for contributing to the sustainability of society.

asn bank and triodos bank are the only tWo fully sustainable banks. Why don’t they join forces? I believe it is good that there are two banks that each work in their own way

ewoud goudswaard is since 2001 managing director of asn bank. he is responsible for asset accumulation, credit and controlling, and for the op-erational business where the customer processes are handled. ewoud is also chairman of the supervisory board of asn asset management bv and member of the supervisory board of ‘asn groenbank n.v.’ ewoud began his career with the nmb bank, later ing bank.

With his yearlong experience as a banker, Mr. Goudswaard knows all about the changes that the financial sector has made and is planning to make in the coming years. As managing director of sustainable bank ASN, he now shapes the long term vision and explains what that entails.

by Amber Harms

to achieve similar ideals. Sustainable banking will continue to grow in the Netherlands as a result.

does sustainability also play a role in your life as a private individual?I regularly buy organic food; I bike a lot, and prefer suppliers that I know to be truly committed to sustainability.

rodericK munsters interview with

this year's conference theme Will be: 'financing the future- a shift to sus-tainable value'. the central question is What role the financial sector can play in financing the transition toWards a sustainable economy and society. What is your opinion? The main issue that many pension funds currently face is low coverage ratios, which have resulted from the low level of interest rates. This has led to much attention on the finan-cial side of things. Combined with the short-term focus of policymakers and supervisors, this issue is hinder-ing pension funds from embracing a long-term—and sustainable—view. It is not only crucial that sustainable investing is perceived as important, but also that our industry makes ur-gent progress in doing so.

pension funds have long-term liabili-ties, Which may make them appropri-ate vehicles to invest in sustainability. hoWever, as many pension funds ex-perience difficulty in maintaining the funding ratio, their main concern may be achieving the highest investment re-turn. but do these objectives exclude each other? It should both involve an attractive risk/return profile on investments and a long-term view—and by “long-term”, I mean multiple generations. In my view, short-term issues such as a coverage ratio based on daily and volatile market rates are receiving

too much attention. This is under-standable, given the financial impact they have on participants. However, it is also necessary to keep pension policies attractive and relevant for the long term.

What is needed to give sustainable in-vesting a real boost?An increase in interest rates would help coverage ratios to improve and should thus enable pension funds to refocus attention, allowing pension fund trustees to concentrate more on sustainability investing. However, this will probably take some time.

in your opinion, should pension funds be obliged to invest a certain portion of their assets sustainable? No. I believe that policy-setting should be left to trustees and pen-sion-fund participants.

When do you expect that sustainable investing becomes mainstream? What does this means for the returns? From a global perspective, it will take many years to move from lip service to true application; Many Dutch Pension Funds however are at the forefront of getting this done. This will provide ample opportunity to improve the long-term risk/re-turn profile of investment portfolios. And in my opinion this is also an op-portunity for Dutch pension funds to regain the trust of their participants.

Being an expert in asset management, Roderick Munsters adds to our discussion from the perspective of pension funds and will enrich our understanding of the considerations institutions make in transitioning to long-term sustainable strategies.

by Amber Harms

roderick munsters has been chief ex-ecutive officer of robeco group since 2009. from 2005 until 2009 roderick munsters was member of the execu-tive board and chief investment of-ficer of apg all pensions group. from 1997 until 2005 he was a member of the executive board (investments) of pggm. from 1989 until 1997 he held a range of positions at the investment department of insurance company in-terpolis. roderick munsters is a mem-ber of the capital markets committee of dutch regulator authoriteit finan-ciële markten (afm).

what is the appropriate size of the BanKinG system?

However, being a large international bank is not necessarily troublesome as this allows for ‘risk diversification’. A good example is Spain where small Span-ish banks (the so-called cajas) are cur-rently more exposed to the real estate bubble than the large international banks, like Banco Santander and Banco Bilbao Vizcaya Argentaria. In order to assess whether a country’s banking system is too big, a country’s banking assets divided by the country’s GDP is commonly applied as a general yardstick to measure the size of the banking system. But is the banking assets to GDP ratio an appropriate yard-stick? It is important to use the right yard-stick, because it might otherwise lead to misguided policy decisions. This article questions the use of GDP and will look at the size of the banking system from an economic perspective. We look beyond the banking system itself and investigate a country’s financial needs. In particular,

we examine the relationship between the number and size of multinationals and banks in a country.

vieWs on siZe banking sectorThere is common agreement that the ultimate purpose of the financial sec-tor should be to serve the real economy. However, there is disagreement about what would be an appropriate yardstick for the size of the financial sector. There are two main views regarding the size of the banking system. The first view argues that the size of the banking sector should be related to the capacity of the country. This means that, for the government to be able to rescue troubled banks, the size of the sector should not be too large compared to the size of the country. This view uses the ratio of a country’s value of banking assets to GDP, as a general yard-stick to measure the size of a country’s banking sector (Levine, 2005).

The second view, which is based on the follow-the-client principle, states that the banking sector should support its clients (Grosse and Goldberg, 1991). According to this view, the size of the banking sector should be in line with the financial needs of households and firms. In this article, we focus on the financial needs of an important subset of firms, the multinationals, as multi-nationals typically prefer to use a main bank of their home country with which they have a good strategic relationship. This means that home banks should fol-low their clients abroad to service their business needs fully. With regard to this view a possible yardstick is to compare the size of the private sector (in particu-lar the multinationals) to the size of the banking sector.There are different explanations why multinational enterprises might prefer to use a main bank of their home coun-

After the global financial crisis (2007-2009), the size of the bank-ing system has become a hotly debated topic as a substantial num-ber of banks needed to be rescued by the government and received state aid in the form of guarantees, provision of equity, transfer of bad assets or a (partial) nationalisation. The average direct fiscal costs of government bailouts over the period 1970-2011 are about 7 percent of Gross Domestic Product (GDP). The size of the financial sector is an important driver of fiscal costs. This raises the question whether the banking system has become too large and some banks are ‘too-big-to-fail’.

article

by Prof. Dr. Dirk Schoenmaker & Dewi Werkhoven

try. First, Poelhekke (2011) argues that an important benefit of large interna-tional banks is their role in facilitating investment in foreign markets. In par-ticular, firms wishing to expand abroad through foreign direct investment may find the services offered by large inter-national banks essential to overcome the market frictions and information asym-metries associated with foreign invest-ment.

Second, scale and scope economies can create sources of competitive advan-tage in the banking sector. An example of revenue-based economies of scale is corporate banking, for which a large eq-uity base and an international presence are sources of competitive advantage in servicing large international corporate clients. Therefore, countries with relative large multinationals - such as the Neth-erlands and Switzerland - may also have

larger banks because small banks have difficulties catering for multinationals (Dermine and Schoenmaker, 2010).

Finally, (corporate) governance issues might explain why multinationals have a preference for their home bank. The fact that multinationals and banks are from the same social and political net-work and judicial environment reduces uncertainty and subsequently risk expo-sure when multinationals are expand-ing abroad. For example, Akbel and Schnitzer (2011) identify how the choice of multinationals between centralised or decentralised borrowing is affected by the legal environment –that is credi-tor rights and bankruptcy costs- of the countries in which a multinational’s subsidiaries operate. They reveal that in countries with weak as well as strong creditor rights, partially centralised bor-rowing structures are optimal. More-

over, they show that if the bankruptcy costs are higher, the attractiveness of centralised borrowing increases.

folloW-the-client: multinational enter-prisesIn this section, we investigate which fac-tors explain why some countries have a banking system with larger banks. In line with the follow-the-client principle, it may be that these countries have larg-er banks due to the fact that they have more and larger global multinationals that these banks serve. We empirically test the following hypothesis: countries that have larger multinational enterpris-es in terms of consolidated assets also have larger banks.

The focus of the empirical study is on the EU-15 (Austria, Belgium, Denmark, Finland, France, Germany, Greece, Ire-land, Italy, Luxembourg, the Netherlands, Portugal, Spain, Sweden, and the United Kingdom) and Switzerland. To compare the consolidated size of a country’s banks and multinationals, we need to find prox-ies for large banks and multinationals. For banks, we use the consolidated assets of the four largest banks, because smaller banks have difficulties catering for multi-nationals. These large banks also account for a large part of a country’s consoli-dated banking assets. For multinationals, we use the consolidated assets of multi-nationals of that country in the world top 100 of non-financial transnational companies (UNCTAD, 2011). Out of the world’s top 100 largest multinationals, 61 are European enterprises and 60 are located in the countries covered by this study. Thus, the top 100 is dominated by European multinationals.To make a comparison at the country level the consolidated assets of banks are

In a cross-country empirical study, we find a strong relationship between the presence of large banks and the pres-ence of multinationals.

”“

Country Assets / GDP

Austria 438.03 300.24 1.46Belgium 737.53 368.98 2.00Denmark 704.74 240.30 2.93Finland 92.29 191.57 0.48France 5,989.64 1,995.79 3.00Germany 3,571.55 2,567.22 1.39Greece 286.51 215.09 1.33Ireland 413.85 156.44 2.65Italy 1,902.48 1,580.81 1.20Luxembourg 143.63 41.98 3.42Netherlands, the 2,535.11 604.02 4.20Portugal 354.70 171.02 2.07Spain 2,394.28 1,073.38 2.23Sweden 1,466.50 391.88 3.74Switzerland 2,251.26 463.97 4.85United Kingdom 6,775.61 1,801.44 3.76

Consolidated Assets in billions

of Euros, 2011

Gross Domestic Product, nominal in

billions of Euros, 2011

table 1 consolidated banking assets at country level

Note: This table depicts the consolidated assets of the top four banks per country.Source: Worldscope / Banks (Thomson Reuters), International Financial Statistics (IMF)

measured as the aggregate of the consoli-dated assets of the four largest banks in each country (see Table 1). An excep-tional case are countries that have less than four banks ranked in the top-500 of The Banker (2011); these are Belgium, Finland and Luxembourg. Table 1 shows that the United Kingdom, France and Germany have the largest amount of con-solidated banking assets in absolute val-ues; € 6.8 trillion, € 6.0 trillion and € 3.6 trillion respectively. However, if the con-solidated assets of a country’s banks are expressed as a ratio to GDP, we see that both the Netherlands and Switzerland have relatively very large banks of 4.2 and 4.9 times the country’s GDP (see Table 1).

Next, Table 2 shows the consolidated assets of multinationals at the country-level as the aggregate of the consolidated assets of the country’s multinationals that are ranked in the top-100 of non-financial transnational companies. Schoenmaker and Werkhoven (2012) provide a detailed

overview of the 60 multinationals that are included in this study. The five larg-est multinationals -as measured by their consolidated assets in 2011- are Royal Dutch Shell plc (€ 263 billion), Volkswa-gen Group (€ 247 billion), Électricité de France S.A. (€ 229 billion), BP plc (€ 225 billion) and GDF Suez (€ 212 billion). As some multinationals have a dual country nationality –for example, Royal Dutch Shell in the Netherlands and the United Kingdom- we include the assets of these multinationals for 50% in the totals of both countries. Note that some countries (Austria, Greece, Ireland and Portugal) do not have multinationals in the top 100.

Figure 1 pictures for each EU-15 coun-try and Switzerland the consolidated assets of banks and multinational enter-prises for 2011. The graph illustrates that countries that have larger banks also have larger multinational enterprises. Moreover, the size of the ball indicates the number of multinationals, suggest-

ing that countries with larger banks also have more multinationals. Figure 1 thus suggests that there is a relationship between the size of a country’s multina-tionals and the size of a country’s banks.

This relationship has also been tested sta-tistically. The results suggest that an in-crease of 1% in the country’s consolidated assets of multinationals may lead to an increase of 0.2% in the consolidated assets of its large banks. Moreover, the results in-dicate that a 1% increase of the country’s GDP increases the consolidated assets of large banks by 0.5%. In Schoenmaker and Werkhoven (2012), we provide a detailed elaboration of the measurement of the variables, the statistical setup of this study and the regression results.

In sum, our empirical study indicates that the size of a country’s multinationals is related to the size of a country’s large banks. Expressing the size of a country’s financial sector to GDP may thus be an incomplete measure as countries a) dif-fer in their financial needs and b) differ in the number and size of multinationals. We therefore suggest to compare the as-sets of the banking system in a country to the country’s GDP and to compare the size of large banks to the size of a coun-try’s multinationals. The following yard-sticks to measure the size of the financial sector would thus emerge:a. Banking assets in a country / GDPb. Consolidated assets of large banks –

consolidated assets of multinationals

conclusionsAs a yardstick to measure the size of the banking system, a country’s banking assets are usually divided by the coun-try’s gross domestic product (GDP). But is this an appropriate way to com-pare the size of the financial sector be-tween countries and to assess whether

table 2 consolidated assets multinationals at country level

Note: The table reports the consolidated assets and sales of multinationals at the country level. Source: Worldscope / Industrials (Thomson Reuters), International Financial Statistics (IMF),

World Development Indicators (World Bank)

CountryNumber of

Multinationals in Top 100

Consolidated Assets in billions

of Euros, 2011

Revenues in billions of Euros,

2011

Total Assets/

GDP

Belgium 1 86.27 27.94 23.38%Denmark 1 53.78 43.38 22.38%Finland 1 34.36 38.66 17.93%France 14 1,187.80 691.52 59.52%Germany 11 1,140.13 812.44 44.41%Italy 3 379.57 246.28 24.01%Luxembourg 1 89.40 67.24 212.95%Netherlands, the 3 266.54 263.14 44.13%Spain 4 304.90 163.43 28.41%Sweden 2 86.30 32.02 22.02%Switzerland 4.5 289.33 175.61 62.36%United Kingdom 14.5 1,093.74 831.66 63.12%

article

a country’s financial sector is too large? This study shows that comparing coun-tries’ banking sectors only by using the country’s GDP does not take into ac-count that (1) countries have distinctive financial needs, as indicated by credit to financial institutions, the government, non-financial corporations and house-holds, and (2) countries with more and larger multinational enterprises also have larger banks.

Thus GDP may be an incomplete mea-sure as -besides GDP- other factors are important in explaining the size of a country’s banks. We therefore argue that an additional yardstick for firm specific financial needs, which compares the size of large banks to the size of a country’s multinationals, may be useful. Countries with one or more large multinationals may thus find it beneficial to have large banks to serve these multinationals. So, the size of banks should also be judged from a wider industry policy perspective.

references– Akbel, Basak and Monika Schnitzer

(2011). Creditor Rights and Debt Al-location within Multinationals, Journal of Banking & Finance. 35: 1367-1379.

– Dermine, Jean and Dirk Schoenmaker (2010). In Banking, Is Small Beautiful?, Financial Markets, Institutions & In-struments. 19: 1-19.

– Grosse, Robert and Lawrence G. Goldberg (1991). Foreign Bank Activ-ity in the United States: An Analysis by Country of Origin, Journal of Banking & Finance. 15: 1093-1112.

– Levine, Ross (2005). Finance and Growth: Theory and Evidence, in Aghion

– Philippe and Steven N. Durlauf (eds.), Handbook of Economic Growth. North Holland: Academic Press Elsevier: 865-934.

– Poelhekke, Steven (2011). Home Bank Intermediation of Foreign Direct Invest-ment, CESifo Working Paper No. 3490.

– Schoenmaker, Dirk and Dewi Werk-hoven (2012). What is the Appropriate Size of the Banking System?, Duisen-

berg School of Finance Policy Paper No. 28. The Banker (2011). The Top 1000 World Banks Ranking: 181-215.

– UNCTAD (2011). World Investment Re-port 2011: Non-Equity Model of Interna-tional Production and Development. Annex Table 29: The world's top 100 non-financial TNCs, ranked by foreign assets, 2010.

A longer version of this article, which is part of a master thesis, will be published in KYKLOS, an economic journal.

prof. dr. dirk schoenmaker is dean at duisenberg school of finance. he is an expert in the areas of central banking, financial supervision and stability and european financial integration. before his appointment at the duisenberg school in 2009, he served at the min-istry of finance and the ministry of economic affairs in the netherlands. dirk schoenmaker was a member of the european banking committee as well as the financial services com-mittee of the european union. in the 1990s, he served at the bank of eng-land and was a visiting scholar at the international monetary fund.

dewi Werkhoven msc was a mas-ter student at duisenberg school of finance.

Comparing country's banking sectors really does de-pend on GDP, as well as possible distinctive financial needs, the government, non-financial organizations, households and the presence of multinationals.

”“

by Prof. Dr. Dirk Schoenmaker & Dewi Werkhoven

figure 1 consolidated assets banks vs multinationals (2011)

Note: The figure shows the consolidated assets of the country’s multinationals and compares this with the consolidated assets of the top four banks for each country (in case less banks’ of a country are listed in

The Banker’s top 500, the consolidated value is based on less than four banks). The size of the ball indicates the number of the country’s multinationals in the world’s top 100.

Source: Worldscope – Banks and Industrials (Thomson Reuters), International Financial Statistics (IMF), The world's top 100 non-financial transnational companies (UNCTAD, 2011), Banks’ Annual Report 2011.

 

AT  IE  PT  GR  

the future of the financial industry; a mix monetization

and repression

There are other reasons why banks hold more government debt than in the past. For example an ‘incentive’ for banks is near zero bound interest rates from central banks. Persistent zero rates have made yield curves steeply upward slop-ing. That offers banks an opportunity to cost effectively recapitalize. By earning a ‘stable’ yield difference between short and longer term rates, banks ride down the yield curve to boost their net inter-est margin. Despite changes in sovereign ratings over the past years, the zero to low risk weighting assigned to govern-

ment bonds has not changed signifi-cantly. As a result of asteep yield curve, where short term rates remain low and capital treatment is favorable towards government bonds, banks purchase these assets , even when their yields are low. Central banks on the other hand purchase government bonds as part of their policy implementation to stimulate the economy. It has created the percep-tion they are publically underwritten assets, even though inflation is higher than their yields, and ratings have been downgraded. This too is a reason why

government bonds are attractive assets for banks. Academia like Carmen Rein-hart have argued that for banks to hold low yielding government assets by regu-lation or other kinds of indirect incen-tives, is known as “financial repression”. The IMF and Bank for International Settlements estimated that central banks and commercial banks of advanced economies hold combined 6 trillion in government bonds.

Another way for banks to hold govern-ment bonds is through government

More than four years into the 2008 financial crisis, banks in major advanced economies have continued to shrink their balance sheets. The driving factors are Basel III and domestic regulatory efforts like the Volcker Rule. These are direct measures to reign in excessive risk taking by banks. They are also meant to separate investment banking activity from commercial consumer bank operations. The objective is to better protect the depositors and lower reliance on le-verage and wholesale financing. The ‘new rules of the game’ require banks to hold adequate capital; at least a 9 percent Tier 1 core capi-tal ratio. To maintain such levels, regulatory directives have defined “liquidity buffers” as a range of collateral banks should hold that would count towards capital. Eligible assets vary from commercial paper, covered bonds as well as government bonds. As a result of the regulatory liquidity buffers, banks in the US, UK, Europe and Japan are holding increasingly more government debt securities.

article

by Ben Emons

guarantees. These were generally used to support strategically important ‘state-owned’ companies. Since the guarantees associated with most developed nation bonds were viewed as stable support from the government, companies had no problem raising money on interna-tional capital markets. With the onset of the financial crisis when guarantees were extended to banks, the debt crisis made banks reliant on central banks for liquidity and funding. The thinking has been that since the guarantee is contin-gent only on banks failing, the liability need not be added to a country’s existing debt. But as the debts of banks soared with that the sovereigns’ financial health deteriorated, and debt to GDP ratios have swollen. In recent projections by the IMF World Economic Outlook, debt to GDP ratios in G7 countries may see an explosive rise. The arithmetic is that government debt keeps growing due to contingent liabilities despite mod-estly higher growth. The liabilities have gotten scrutiny by rating agencies and investors whom have become wary of potential risks. In contrast, the political spectrum has made a stronger case for “burden sharing” by banks’ bond and stock holders, in case of recapitalization or nationalization. Given that banks’ capital has been more invested in gov-ernment bonds, the banks are tied to the government’s policy. Some countries have argued that, especially during a crisis, it is acceptable for weakened, stra-tegically important businesses, banks in particular, to seek debt-financing assis-tance from the government.

Because of the varying levels of support or guarantees associated with govern-ment issued bonds and given that it is counted into states’ liabilities there is an incentive for governments to have banks

hold government bonds. In exchange banks can, upon receipt of a government imprimatur, use government guaranteed bonds as collateral to secure funding and liquidity from the central bank. In sum, the government has banks finance deficits, banks in turn are funded by the central banks that purchase government debt from banks through open market operations. Coined differently, there is financial repression that is the subtle and monetization the direct way of financ-ing deficits. Combined together has the banks function as intermediaries in def-icit financing. As long the central bank remains committed to provide liquidity and keep interest rates low, banks can comfortably recapitalize and gradually unwind unprofitable operations while governments do not run out of access to capital markets.

Could this be the future of the financial industry, perhaps dubbed as the new “utility model” for banks? Certainly of-ficials are politically bound by having a legislative decree to require banks with proprietary trading, high-frequency trading or hedge-fund financing opera-tions to separate their risky businesses into independent units. In a recent speech, UK governor Osborne focused on the future structure of banks them-selves, and on the other, the structure of the regulatory apparatus that will provide banking oversight. What was missing from his speech was a frame-work how banks can maintain more permanently adequate capital levels in any kind of economic scenario. In that respect, there is still a struggle with clar-ity on whether banks in major advanced economies have sufficient capital to make it through hard times. That per-ception to a degree restricts banks’ abil-ity to have independent funding ability

from the central banks. The reliance on official funding holds banks back from lending enough to encourage a sus-tained economic recovery. With bank lending in the developed world being well below pre crisis peaks, the need to continuous recapitalization stays. Banks are therefore to remain the center of monetization and repression to have ongoing access to capital in a ‘cost effec-tive’ manner. A new model for deposit financing banks have to get perhaps ac-customed to for some time to come.

This article contains the current opinions of the author but not necessarily those of PIMCO. Such opinions are subject to change without notice. This article has been dis-tributed for educational purposes only and should not be considered as investment ad-vice or a recommendation of any particular security, strategy or investment product. Information contained herein has been ob-tained from sources believed to be reliable, but not guaranteed. No part of this article may be reproduced in any form, or referred to in any other publication, without express written permission.

mr. emons is a senior vice president in the newport beach office of pimco and a portfolio manager in the global portfolio management group. prior to joining the company in 2008, he was a portfolio manager at nuveen invest-ments in los angeles, focusing on gov-ernment bonds and derivatives. he has 16 years of investment experience and holds an mba from the university of southern california marshall school of business and a master's degree in in-ternational finance from the university of amsterdam.

The liabilities have gotten scrutiny by rating agencies and investors whom have become wary of potential risks. ”

“

Founding partners

In response to the global fi nancial crisis, Dutch

academic institutions and leading interna-

tional corporations in the Netherlands joined

together to develop a distinctive private fi nan-

cial academic institution. Today, DSF paves

the way in ‘new thinking in fi nance’ – a way of

thinking that integrates the latest fi nancial

industry knowledge and developments with

acute intellectual foresight.

World Class Faculty

DSF attracts leading fi nance, economics, law

and business academics as permanent teach-

ing faculty, visiting professors and guest

lecturers. DSF faculty are affi liated with the

world’s top universities, conducting cutting-

edge fi nancial and economic research, as well

as advising the world’s major corporations

and governments on fi scal matters. Some

of DSF’s faculty are also current or former

executives from the fi nancial industry. This

combination of academic and industry know-

ledge in the DSF classroom forms the core

of DSF’s educational philosophy.

Admitting Only the Best

Meeting the minimum admissions require-

ments is only the fi rst step in DSF’s challeng-

ing application process. The Admissions Com-

mittee closely evaluate a candidate’s combi-

nation of Knowledge, Skills and Attitude

as presented in a candidate’s application and

a personal interview. Only the most well-

rounded and motivated candidates from

around the world are selected and invited to

attend DSF. A maximum of 35 students are

admitted to each programme per year.

The Master’s Programmes

DSF has 4 highly-specialised, intensive 1 year

Master’s degree programmes in: Corporate

Finance & Banking, Financial Markets & Regu-

lation, Risk Management (MSc Finance)

and Finance & Law (LLM). A 2-year part-time

Master’s programme is also available. In addi-

tion to the core courses, each Master’s student

is required to do an intern ship, write a thesis

and complete the Duisenberg Leadership

Programme (DLP). The DLP is designed to

develop fi nancial experts who can also act and

lead with integrity. The DLP includes courses

such as: Ethics, Professional Communication

Skills, Incentives and Behavioural Finance and

International Corpor ate Governance.

Numerous Financing Possibilities

We go above and beyond other educational

institutions to support you in fi nding and

securing fi nancial resources to fund your

studies at DSF. When you apply to study

at DSF, your application is evaluated by the

Admissions Board for admission, as well as for

a merit-based DSF tuition fee waiver. Tuition

and living expenses can be funded by a combi-

nation of merit tuition fee waivers, scholar-

ships or awards, or through a guaranteed loan

scheme with ING bank (no co-signer required).

DSF offers a number of competitive awards

and there are also some opportunities for

success ful applicants coming from select

international Universities with which DSF has

established an institutional cooperation or

scholarship programme.

Landing that Dream Job after Graduation

DSF graduates are strongly favoured by pro-

spective employers. More than 90% of the

graduates are employed within 3 months of

graduation in positions with higher than

average starting salaries. The effective teach-

ing methods, demanding research ambitions

and strong emphasis on career development

prepare graduates for employment in fi elds

such as: risk management, consultancy, fi nan-

cial law, mergers and acquisitions, corporate

reinsurance, investment banking, portfolio

management, and more. Next to our industry

partners, other employers include: UBS,

JPMorgan, Bain, Morgan Stanley, Barclays

Capital and Goldman Sachs.

Symphony Building

Gustav Mahlerplein 117

1082 MS Amsterdam

+31 (0)20 525 8590

info@dsf.nl

www.dsf.nl

Duisenberg school of fi nance New thinking in fi nance

The story behind Duisenberg school of fi nance (DSF) is an exceptional one. DSF is venturing a new path in fi nancial education, bringing

both real world pragmatism and top intellectual insights to its students through an unprecedented synergy between industry and

academia. DSF is an educational institution that focuses on producing tomorrow’s top echelon of fi nancial experts. Experts who are

fi nancial masterminds, but also grounded, dynamic leaders. Leaders who can apply ‘new thinking in fi nance’ to discover innovative real

market solutions for real market issues.

Text: Melissa Ruggles

Industry partners: ABN Amro, AEGON, APG,

De Brauw Blackstone, Deloitte, De Nederland-

sche Bank, NYSE Euronext, Houthoff Buruma,

ING, KPMG, NIBC, PGGM, RBS, Rabobank and

SNS Reaal. Academic: RSM Erasmus University,

VU University Amsterdam, Tilburg University,

Tinbergen Institute and University of Amsterdam.

DSF244 Advertorial.indd 1 17-01-13 11:09

position (or measurement) dimension. The time dimension refers to when value is created (now, the near future or the more distant future) and whether this value has the capacity to endure. The dictionary definition of sustainable is also “the capacity to endure”.

The stakeholder dimension refers to for whom the value is created. Many people use the words “sustainable value” when talking about creating value, not only for shareholders, but also for other stake-holders such as customers, employees and – especially – the society at large. From my perspective, there doesn’t need to be a dichotomy between shareholder value creation and stakeholder value creation; they are joined at the hip. This is also supported by empirical evidence. Many companies create significant mon-etary value for their shareholders without explicitly making shareholder value cre-ation their main objective; they especially focus on creating value for their custom-ers, employees and the society at large. The composition dimension refers to how we define and measure value. Value can be expressed in financial as well as non-financial terms. For example, social-ly responsible investments in areas such as healthcare and food security. Those in-vestments can generate financial returns for the investors, but also improve the well-being of people in general.

Understanding these three dimensions is critical to accelerating the shift towards sustainable value creation. Some of the key barriers to sustainable value creation are directly linked to these three dimensions.

First, a disproportionate focus exists among many investors, corporate execu-tives (but also politicians) on short-term objectives and performance. In the busi-

ness and finance world, this short-term orientation manifests itself in two ways: the focus on meeting or beating quarterly/annual earnings estimates by corpora-tions, and the focus on quarterly/annual fund performance by fund managers. This short-term orientation has to do with in-centives, but also with behavioural biases.

Second, many investors and corporate executives have a somewhat narrow (or even: obsessive) focus on shareholder value creation. This narrow focus on shareholder value creation has often un-dermined the focus on other core stake-holders, such as customers , employees and the society at large, and thereby hampered the corporate financial perfor-mance from a more long-term perspec-tive. Ironically, as a result, many investors have received a lower or even negative financial return due to a narrow and ex-cessive shareholder value focus.

Third, our society is still too much focused on measuring value and performance in financial terms. However what constitutes value can often not be expressed in mon-etary terms. To give an extreme example, the air we breathe is of high value to us, but its market price is zero.

Still, despite these traditional barriers, we are witnessing an accelerating shift to sustainable value creation. More and more companies and investors do explic-itly focus on both near- and long-term value creation, do aim to create value for all stakeholders, and do measure their environmental and social performance next to their financial performance. As the writer, William Gibson, eloquently states, “The future has already arrived — it's just not evenly distributed yet”. Let’s make a sustainable future a mainstream reality today.

bernd jan sikken is programme director finance & sustainability at duisenberg school of finance, Where he focuses on sustainable business and finance strate-gies. he considers sustainability not only as an imperative, but also as an opportuni-ty for innovation and value creation. he is co-author of financing sustainability and redesigning business value and has led corporate sustainability and sustainable finance initaitives at the World economic forum.

The theme of this year’s FSA conference is “Financing the Future – a Shift to Sus-tainable Value”. This is an important and inspirational theme. Still, it is interesting to explore what we mean by the words “sustainable value”. In recent years, the word “sustainable” has become some-what of a container word; it means many different things to different people. We could also have a lively discussion on how to define “value”.

In my view, what constitutes “sustainable value” can be divided into – at least – three dimensions: 1. the time dimension, 2. the stakeholder dimension, 3. the com-

www.dsf.nl

Read what our expert has to say about the theme of this issue.

perspectives on sustainaBle value creation

DSF Expert column

© 2013 PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 3412089) Alle rechten voorbehouden.

www.werkenbijpwc.nl

Soms speel je op zekerSoms zoek je de uitdaging op

Kom verder

Als (bijna) afgestudeerd talent sta je te trappelen om je kennis in de praktijk toe te passen. Je hebt bewezen dat je slim, gedreven en ambitieus bent en nu wil je aan de slag. In een werkomgeving waarin je veel en snel leert en jezelf voortdurend ontwikkelt. Eén ding weet je zeker: je wilt consultant worden. Als talent met een economische, bedrijfskundige of technische achtergrond ligt een wereld vol uitdaging voor je open bij één van onze Advisory Traineeships.

Meer informatieKijk voor meer informatie op www.werkenbijpwc.nl/advisorytraineeships of neem contact op met Evi van Splunder via 088 792 73 69 of evi.van.splunder@nl.pwc.com

Volg werkenbijpwc op Facebook en Twitter.

Adv RC Advisory Traineeship A4.indd 1 2/25/13 2:47 PM