Een veranderende

arbeidsmarkt, wat betekent dit

voor het beroepsonderwijs?

Stef Beek

Ministerie van OCW

14 november 2014

2

Transities in de zorg

De transities in de zorg vragen om een andere inzet van personeel. Dit heeft gevolgen voor de competenties en vaardigheden die worden gevraagd van de professionals in zorg en welzijn

Voor zittend personeel kan dit betekenen dat er aandacht moet worden besteed aan (om)scholing

Veranderende vraag moet ook consequenties hebben voor de competenties en vaardigheden die worden bijgebracht in het beroepsonderwijs

Het stelsel van beroepsonderwijs moet kunnen omgaan met een veranderende arbeidsmarkt!

3

OESO over Nederlands Beroepsonderwijs

The Netherlands has a strong and well-funded vocational education and

training (VET)

Work-based learning forms a large part of Dutch VET both in school-

based tracks and apprenticeship programmes

VET in the Netherlands has good labour market outcomes with relatively

low youth unemployment rates

There is a well-developed system to engage social partners both in policy

formulation and implementation, and in the delivery of vocational

programmes

4

Hoe zit dat in de sector zorg en welzijn?

5

Hoe zit dat in de sector zorg en welzijn?

Werkloosheid

1½ jaar na afstuderen

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

% % % % % % %

landbouw 4.3 3.5 7.3 2.6 5.6 8.1 10.4

techniek 2.1 1.8 4.9 5.3 5.1 4.1 6.6

economie 5.3 5.0 10.9 9.2 11.0 12.7 15.0

gezondheidszorg 3.5 2.6 3.3 3.9 4.8 5.1 8.0

gedrag & maatschappij 4.1 3.4 5.6 3.9 7.0 11.8 15.7

mbo Totaal 3.7 3.2 6.4 5.6 7.0 7.8 10.5

werkzaam op minimaal

eigen opleidingsniveau

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

% % % % % % %

landbouw 60.6 64.6 60.6 62.0 58.9 55.2 59.5

techniek 67.7 71.1 63.1 68.2 65.6 67.8 69.1

economie 64.3 70.0 63.7 68.3 66.4 65.8 65.5

gezondheidszorg 80.2 84.0 81.8 84.1 83.5 84.5 83.5

gedrag & maatschappij 88.9 89.4 91.1 92.2 89.8 81.1 77.9

6

Ruim baan voor vakmanschap

Herziening van de kwalificatiestructuur

Keuzedelen Mbo-Verpleegkundige:

Wijkgericht werken

Zorg en technologie

Diversiteit

Mensen met niet aangeboren hersenletsel

Ernstige Meervoudige Beperkingen

Doorstroom HBO Gezondheidszorg

Etc?

Opleiden voor de arbeidsmarkt

Zorgplicht doelmatigheid

Zorgplicht arbeidsmarktperspectief

Commissie onderwijs-arbeidsmarkt

Wetsvoorstel Macrodoelmatigheid Onder arbeidsmarktperspectief

wordt verstaan het tijdig vinden van een baan op niveau

Een onafhankelijke adviescommissie onderwijs-arbeidsmarkt zal de minister adviseren of een opleiding arbeidsmarktrelevant is

Deze commissie kan adviseren op verzoek van onderwijs en bedrijfsleven, bijvoorbeeld bij een geschil, of op basis van een vraag van de minister

Ruimte voor maatwerk bij inrichting onderwijs

Geen switch Wel geswitcht Totaal

Economie 13.803 93,3% 994 6,7% 14.797 100%

Groen 4.728 96,7% 159 3,3% 4.887 100%

Techniek 22.174 96,8% 744 3,2% 22.918 100%

Zorg en

Welzijn

13.480 91,5% 1.245 8,5% 14.725 100%

totaal 55.971 94,6% 3.208 5,4% 59.179 100%

Gecombineerde leerweg:

Eerste deel van de opleiding vooral binnen de school

Tweede deel van de opleiding aan de slag in bijvoorbeeld een zorginstelling

Vanaf volgend schooljaar mogelijk om een gecombineerde leerweg aan te bieden

Samenwerken

Regionaal Investeringsfonds mbo

Inhoudelijke aansluiting opleidingen

Aanbod en vraag gediplomeerden

Up to date kennis docenten

Moderne faciliteiten

Onderwijs Arbeidsmarkt

Voorbeeld:

Zorgboulevard Roosendaal proeftuin voor praktisch toepasbare zorginnovaties

11

Leven Lang Leren

Bij een veranderende arbeidsmarkt hoort ook het op peil houden van kennis en vaardigheden

Het aanbod kan meer maatwerk bieden waardoor het voor werkenden aantrekkelijker wordt om te blijven scholen

Twee weken geleden is door minister Bussemaker en minister Asscher een brief over leven lang leren aan de TK gestuurd:

Meer ruimte voor modulair aanbod en vernieuwende opleidingen

Meer ruimte voor opscholing van vakmensen in het middensegment

12

Is dit voldoende…?

Tempo van de veranderingen vraagt om specifieke aandacht vanuit het Rijk.

In de regio’s Leeuwarden, Rotterdam en Amsterdam wordt onder regie van mevrouw Kaljouw, voorzitter van de commissie Innovatie zorgberoepen en opleidingen, vanuit de verwachte zorgvraag in 2030 geredeneerd welke beroepen daarbij horen en welk onderwijs daar het beste bij past.

Ministeries van OCW en VWS trekken samen op om te komen tot een plan van aanpak voor ondersteuning en faciliteren van zorg- en onderwijsinstellingen om (regionaal) te anticiperen op de verwachte veranderingen op de arbeidsmarkt in de sectoren zorg en welzijn.

13

Voer voor discussie

Een snel veranderende vraag naar personeel zal in eerste instantie vooral betekenen dat er geïnvesteerd moet worden in omscholing

Samenwerking onderwijs arbeidsmarkt verdient meer ruimte, maar pakken we de huidige ruimte voor samenwerking dan al? Waar liggen er nog obstakels?

Er zijn nog steeds opleidingen met een goed arbeidsmarktperspectief, maar een gebrek aan stages. Hoe kan dit!

Een stevige discussie kan ons plan van aanpak verder helpen!