Divers Antwerpen - 35

donderdag 18 juni 2009

DiversAntwerpen

Bijlagereeks over de 160 verschillende nationaliteiten die in Antwerpen vertegenwoordigd zijn

Van Afghanistan tot Zwitserland

www.gva.be

“In Mexicowas ik een enorm fuifbeest”

blz. 2-3

“Moldaviërs zijn vriendelijker dan Belgen”

“Op Mongoolse feestdagen draag ik traditionele kledij”

blz. 4-5 blz. 6-7

MexicoRomy Ormeño

MoldaviëMaria Ignat

MongoliëOtchko Erkhembayar

MauritiusWilly Vincent

“Vlamingenbewegen beter dan verwacht”

blz. 8

België

Mexico

Moldavië Mongolië

Mauritius

Teksten: Kobe Verheyen, Jan Martynowski, Liesbeth Baeten, Patrick Van de Perre Coördinatie: Kris Vanmarsenille Eindredactie: Carine TollenaereFoto’s: Arlette Stubbe, Dirk Kerstens, Thomas Legrève, Kris Hossey, Reuters, AP, GPD, EPA, GVA

�. donderdag 18 juni �009

Grootste producent van zilverOfficiële landstaal: SpaansHoofdstad: Mexico-stad Regeringsvorm: federale

republiek Staatshoofd: president

Felipe Calderón Regeringsleider: president

Felipe Calderón Religie: christendom 95%

(rooms-katholiek 89%, protes-tant 6%), overig of geen 5%

Oppervlakte: 1.958.201 km² Inwoners: 109.955.400 Munt: Mexicaanse peso

Cijfers

MexicoLand met 12 procent van ’s werelds biodiversiteit

Volkslied: Himno Nacional Mexicano

Nationale feestdag:16 september

Landcode internet: .mxLandcode telefoon: 0052 Export: een van ’s werelds

grootste exporteurs van aard-olie en ’s werelds grootste pro-ducent van zilver. Het belang-rijkste agrarische exportpro-duct is maïs.

Plaats op lijst rijkste lan-den: 52/177

“Als ik oma bel, moet ik wenen”

Diana Menez (26) is een rebel. Toen ze nog in Mexico woonde, speelde ze bijvoorbeeld voetbal. Nu werkt ze in kledingwinkel Ralph Lauren. “Sommige klanten daar geloven niet dat ik een Mexicaanse ben“, zegt ze.

Wanneer we bij Diana binnen-wandelen, worden we bijna onder de voet gelopen door haar twee hondjes. Vooral het kleinste is zo blij ons te zien, dat het gemakkelijk een meter hoog van de grond springt om ons in het gezicht te likken.

“Morenito (in het Nederlands: Bruintje) heeft mijn Mexicaanse temperament”, lacht Diana. “Hij is heel actief en ook een beetje kop-pig. Dat zijn ook de typische eigen-schappen van mensen uit Mexico. Maar dat zijn niet onze enige karak-teristieken, hoor. We zijn ook heel vriendelijk en sociaal. Als jij bijvoor-beeld morgen naar Mexico vertrekt, is één telefoontje van mij naar een van mijn broers voldoende om er-voor te zorgen dat ze je daar goed opvangen.”

Het appartement van Diana en haar vriend David ligt vol met Mexi-caanse attributen: een sombrero,een cactus én natuurlijk een fles tequila.

“Die sombrero droeg ik toen ik mijn vijftiende verjaardag vierde. In Mexico is het traditie dat meis-jes dan een groot feest krijgen. Normaal doen de feestvarkens die dag een lang, kleurig kleed aan. Maar zoiets was aan mij niet besteed. Ik verkleedde mij in een ‛mariachi’, een Mexicaanse straat-muzikant. Ik ben altijd al een beetje een rebel geweest. (lacht) Ik speel-de ook voetbal, wat toen zeker geen alledaagse hobby voor meis-jes was.”

Hoewel Diana het in Mexico

Diana Menez, met de Mexicaanse sombrero die ze droeg tijdens het feest voor haar vijftiende verjaardag.“Zelfs ik krijg

hier negatieve reacties door de Mexicaanse griep”diane menezwinkelbediende

erg naar haar zin had, besloot ze in 1999 naar België te verhuizen. “Mijn mama had in Mexico een Belgische man leren kennen. Nadat die eerst een aantal jaren bij ons had inge-woond, besloten ze in 1996 om naar België te verhuizen. Op dat ogen-blik zat ik nog in het secundair on-der-wijs. Meegaan was dus geen op-tie. Maar drie jaar later, toen ik mijn middelbaar had afgewerkt, wou ik toch weer naar mijn mama toe. Ik was op dat moment achttien jaar. Ik liet alles achter wat ik had: mijn vrienden, mijn familie én mijn land.”

Na een verblijf van vier maanden in ons land, wou Diana terug naar Mexico. “In het begin had ik het moeilijk om hier te aarden. Maar dat verbeterde toen ik Nederlandse les begon te volgen en zo nieuwe mensen leerde kennen.”

De Mexicaanse begon ook aan de studie communicatiewetenschap-pen. “Maar dat hield ik snel voor bekeken. Het was mijn ding niet. Ik gaf mijn studieplannen op en ging als kokkin in restaurants werken. Koken is een passie. Vooral de inter-nationale keuken boeit me mateloos. Maar de arbeidsomstandigheden in de horeca zijn erg zwaar. Soms moest ik zeventig tot tachtig uur per week werken.”

Om ’s avonds toch iets minder uit-geput thuis te komen, besloot Diana Menez van job te veranderen. Ze werkt nu in kledingwinkel Ralph Lauren.

“Dat is een heel leuke job. Vooral het contact met de klanten is fijn. Sommigen geloven niet dat ik een Mexicaanse ben. ‛Jouw Nederlands is veel te goed om uit Mexico te ko-men’, zeggen ze dan. Nu ja, ik begrijp wel dat het voor hen soms een beet-je verwarrend is. In vergelijking met

Diana Menez, met de Mexicaanse sombrero die ze droeg tijdens het feest voor haar vijftiende verjaardag.

veel andere Mexicanen, is mijn huid erg bleek.”

Diana is blij om in Antwerpen te leven. Maar hoewel ze hier perfect geïntegreerd is, mist ze soms haar thuisland wel.

“Vooral als ik met mijn groot-moeder bel, heb ik het vaak moeilijk. Bijna elke keer als ik haar gesproken heb, moet ik wenen. In april moest ze naar het ziekenhuis voor een kleine ingreep. Dat was voor mij een heel lastig moment. Omdat ik toen zo ver van haar vandaan was, leek alles veel erger dan het in werkelijk-heid was.”

Dat haar geboorteland de laatste weken het nieuws haalde door de

Mexicaanse griep, vindt Diana niet fijn. “Ik vind dat vooral erg voor de mensen daar. Ook ik heb hier ne-gatieve reacties gehad. Zo was er iemand die moest weten of ik de laatste tijd veel contact met andere Mexicanen had, want hij wou niet ziek worden.”

Het zal Diana’s plannen om bin-nenkort naar Mexico te reizen niet beïnvloeden.

“Integendeel, in september gaan we nog eens. Het is drie jaar gele-den. Ik kijk er zo erg naar uit dat ik onlangs zelfs droomde dat ik in Mexico aan een kraampje kleine tor-tilla’s stond te eten.” (lacht)

Grenzelozevriendschap

Diana Menez is vooral be-vriend met mensen die niet uit Latijns-Amerika komen. “Natuurlijk hebben we wel contact met andere mensen uit de Mexicaanse gemeen-schap”, zegt ze. “Maar om-dat mijn vriend in de diamant werkt, hebben we vooral veel omgang met mensen uit India, Israël, Zweden, Canada, Italië, Ierland, noem maar op.”

Ook Romy Ormeño leerde via een VDAB-cursus Neder-lands mensen van over de hele wereld kennen. “Onder ande-re uit China, Indonesië, Roe-menië en Oezbekistan”, zegt ze. “We komen af en toe nog samen om in het Nederlands wat bij te babbelen. En als ik Spaans wil praten, spreek ik af met mijn Latijns-Amerikaanse vrienden uit onder meer Gua-temala en Ecuador.”

WWW.ORTELMOBILE.BEVOOR MEER INFORMATIE OVER DE PROMOTIE, GAAT U NAAR

BEL DE HELE WERELD ROND TEGEN EXTREEM LAGE TARIEVEN!

donderdag 18 juni 2009 .�

Mexico ligt in Noord-Amerika en grenst aan de Verenigde Staten, Belize en Guatemala, de Grote Oceaan en de Golf van Mexico.

In korte tijd is het land, dat veel Belgen associëren met indianen en met het wereldkampioenschap voetbal in 1986, uitgegroeid tot een erg populaire vakantiebestem-ming. Mexico biedt naast schitte-rende baaien, witte zandstranden en mooie badplaatsen ook tal van kleine vissersdorpjes en indrukwek-kende piramides.

Een van de grootste problemen waar Mexico nu mee kampt, is de bestrijding van de drugstrafiek. In een rapport van de Amerikaanse drugsbestrijdingsdienst wordt het land ‘de grootste narcotica-bedreiging’ voor de VS genoemd. Ruim driekwart van alle cocaïne in Amerika wordt via Mexico binnengesmokkeld. Het zou ook een van de belangrijkste centra op het westelijk halfrond zijn voor het witwassen van drugs-geld.

Toen en nu

Populair vakantieland

Salma Hayek actrice

Gaël Garcia Bernal acteur

Rafaël Marquez voetballer

Hugo Sanchez voetballer

Emiliano Zapata vrijheidsstrijder

Goeiendag. Buenos dias.

Hoe is het met jou? Como estas?

Ga je mee op café? Vas al antro conmigo?

Wat voor weer wordt het morgen? Como va a estar el clima mañana?

Wat is je Antwerpse lievelingsrestaurant? Cual es tu restaurante favorito en Amberes?

Wanneer zien we elkaar opnieuw? Cuando nos vemos de vuelta?

Heb je al plannen voor het weekend? Tienes ya algo planeado para este fin de semana?

In Mexico City hebben de mensen een minder dikke nek dan in Antwerpen. Los del DF son menos fresas que los de Amberes!

Mijn lievelingseten is tortilla. Me encantan las tortillas!

Van Mexicaanse tequila kan je erg dronken worden. Con el tequila te puedes poner bien pedote!

Tien voor taal

(

“In Mexico was ik een echt fuifbeest”

Romy Ormeño (42) was een van de grootste fuifbeesten van Mexico City. Tot ze via internet haar man Peter leerde kennen. “Sommige van mijn Mexicaanse vrienden kunnen maar moeilijk geloven dat ik nu zo rustig geworden ben.”

Romy Ormeño werkt momen-teel op de klantendienst van een medisch laboratorium. Maar het heeft geen haar gescheeld of ze had nu nog altijd ergens in Mexico City rondgelopen.

“Mijn Belgisch avontuur is begon-nen dankzij een internationale da-tingsite”, zegt ze. “Het was mijn be-doeling om er vrienden te maken over heel de wereld. Maar plotse-ling botste ik op een zekere Peter uit België. Die was op zoek naar een vrouw om Italiaans mee te praten, want hij had een Italiaanse cursus in avondschool gevolgd en hij wou dat een beetje onderhouden. We werden steeds beter bevriend, en Peter kreeg al snel spijt dat hij Ita-liaans en geen Spaans had gevolgd.” (lacht)

Wat begon als vriendschap, werd grote liefde. “In 2004 besloot Peter om me in Mexico te komen opzoe-

ken”, zegt Romy. “Ik was heel ze-nuwachtig. Maar voor hem moet het nog een stuk spannender ge-weest zijn. Hij was nog nooit buiten Europa geweest en hij kwam hele-maal alleen naar Mexico City. Dat is een stad met twintig miljoen men-sen en vijf miljoen auto’s. Daar moet je toch moed voor hebben, hé?”

De moed van Peter werd beloond. “Hij bleef tien dagen en we zijn toen samen door Mexico getrokken. Na-dat we heel veel met elkaar gepraat hadden, zei Peter dat ik de vrouw van zijn leven was. Ik vond hem ook heel aardig, dus ik wou een relatie zeker een kans geven. In december 2004 trok ik richting België. Eerst passeerden we langs Parijs. Peter wou me op de Eiffeltoren ten hu-welijk vragen. Maar het stormde zo hard dat we er niet op mochten. Daarom deed hij dat op de Champs Elysées. Hij had zelfs al een ring bij. Mooi, hé?”

Intussen zijn Romy en Peter ge-trouwd, wonen ze in een gezellig appartement in Hoboken en heb-ben ze met Isabella (3) en Ales-sandro (vijf maanden) twee kleine kindjes.

“Vroeger was ik een echt fuif-

Romy Ormeño, met haar man Peter, haar dochtertje Isabella en haar zoon-tje Alessandro.

“De Belgische uitgaanscultuur is minder interessant dan die in Mexico”roMY orMeÑoBEDIENDE

Mexicanen wonen in

Antwerpen

85

Benodigdheden avocado’s koriander ajuin limoensap tomaten rode pepers peper en zout

Bereiding Snipper de ajuin en

voeg limoensap, peper, zout en koriander toe.

Snij de avocado’s en de tomaten in stukjes, waarna je er de rode pepers bijvoegt.

Meng alles goed door elkaar.

Serveer de guacamoleals bijgerecht bij vlees of vis, rijst en zwarte bonen. Ook in combinatie met nacho’s is het heel lekker.

Recept

Guacamole

Bekende Mexicanen

beest dat niet op een tequila meer of minder keek, maar nu ben ik een pak rustiger geworden”, lacht Romy. “Sommige van mijn oude vrienden kunnen dat moeilijk geloven. Toch is het zo. Als ik nu dans, is het meestal met Isabella in onze woonkamer. België heeft trouwens ook een min-

der interessante uitgaanscultuur dan Mexico. Bij ons gaan de mensen elke dag uit, zelfs tijdens de week. Hier is dat veel minder de gewoonte. Ik denk dat dit door het goede weer in Latijns-Amerika komt. Als de zon schijnt, heb je nu eenmaal veel meer zin om leuke dingen te doen.”

�. donderdag 18 juni 2009

Geschiedenis

Communisten zwaaien de plak

De naam Moldavië verwijst naar een oud vorstendom. Dat was groter dan het huidige land en werd bevolkt door Roemenen. Vanaf de zestiende eeuw behoor-de het tot het Ottomaanse Rijk, al behield het voor een groot deel zijn autonomie.

In 1812 werd Moldavië ge-splitst: het oostelijke Bessara-bië werd aan Rusland gegeven, het westelijk deel vormde samen

MoldaviëBessarabië

met Wallachië Roemenië. Na de Russische Revolutie in 1917 verklaarde Bessarabië zich onaf-hankelijk en voegde het zich bij Roemenië.

In 1939 werd het huidige Moldavië weer door de Sovjet-Unie geannexeerd. Het werd een sovjetstaat. Grote delen van de bevolking werden naar Siberië en de Oeral gedeporteerd. Pas in augustus 1991 verklaarde het land zich onafhankelijk.

In het uiterste oosten van het land is de helft van de bevolking

Russisch en Oekraïns. In 1990 verklaarde dit Transnistrië zich onafhankelijk. Na een conflict waarin ook Russische troepen betrokken waren, werd een wankel status-quo bereikt: officieel behoort Transnistrië tot Moldavië, in werkelijkheid heeft Moldavische overheid er weinig in de pap te brokken.

Sinds 2000 zwaaien er opnieuw communisten de plak. De democratische verkozen pro-Russische Vladimir Voronin is sinds 2001 president.

Tussen het groen van de universiteitscampus Drie Eiken in Wilrijk werkt Maria Ignat uit Moldavië volop aan haar doctoraat.

Hoe bent u in Antwerpen te-rechtgekomen?Ik werkte in Roemenië aan mijn doctoraat over de eigenschappen van heel kleine koolstofdeeltjes. Via een samenwerkingsakkoord met de Universiteit Antwerpen ben ik in Wilrijk beland. Ik ben hier al tien maanden, binnen twee maan-den keer ik terug naar huis.

Kende u Antwerpen al?Nee, ik had er nog nooit over ge-hoord. De stad is helemaal niet be-kend in Moldavië. Over België zelf

wist ik ook niets. Ik wist dus helemaal niet waar ik zou terechtkomen.

Hoe was de eerste kennisma-king?Niet erg goed. Ik kwam ’s avonds aan en voelde me verschrikkelijk. Ik was

zo alleen, afschuwelijk. Ik ben een paar dagen in mijn studio in Wilrijk gebleven voor ik een kijkje ging ne-men. Toen zag ik dat Antwerpen best een mooie stad in een mooi land is. Wilrijk valt ook goed mee. Het is een rustig, klein stadje.

Is Antwerpen te vergelijken met uw woonplaats in Moldavië?Niet echt. Het staat hier vol oude ge-bouwen. Bij ons zijn de meeste ste-den recenter en staan ze vol apparte-mentsblokken. Dat is ook zo in Pepe-ni, het stadje waar ik vandaan kom. Dat telt ongeveer 11.000 inwoners.

Vallen de Antwerpenaren mee?Ik vind de Moldaviërs vriendelij-ker. Belgen zijn gesloten. Het duur-de even om de mensen hier te leren kennen. Ze wachten even af vooral-eer ze vrienden willen worden. Ge-lukkig is dat nu al veranderd en heb ik hier vrienden gemaakt.

Hebt u al bezoek gehad uit Mol-davië?Nee, nog niet. België heeft er geen ambassade. Alleen al om een visum te krijgen, moet mijn familie eerst naar Roemenië gaan. Maar ik hoop dat ik mijn familie later eens naar hier kan brengen en dat ik kan to-nen waar ik gewoond en gewerkt heb. Voorlopig houd ik contact via e-mail en telefoon.

Moldavië is het armste land van Europa. Hoe anders is het leven hier?Het verschil met België is heel groot. Ik verdien hier heel veel geld in ver-gelijking met wat ik in Roemenië of Moldavië kan verdienen. Gelukkig verbetert de situatie de jongste ja-ren, want onze economie is niet erg ontwikkeld. Ze is vooral gefocust op landbouw.

Moldavië ligt niet aan zee. Bent u in België al naar de Kust ge-gaan?Ik heb Oostende al bezocht. In Roe-menië ben ik ook naar zee gegaan, maar die is helemaal anders. Daar is geen eb en vloed, dat maakt toch een groot verschil. Het klimaat is ook to-taal verschillend. De voorbije dagen regende het in België en was het mis-schien 15 graden. Op dit moment is het in Moldavië wel 33 graden.

Welke plekjes zou u Belgische toeristen in Moldavië aanraden?Ze moeten zeker naar de oude kloos-ters gaan, die zijn heel mooi. Ook Taul

“Fietspaden kennen we niet in Moldavië”Wie wil scoren op een kwis, doet er goed aan de hoofdstad en munteenheid van Moldavië van buiten te leren. Negen kansen op de tien bent u de enige die iets weet te zeggen over deze ex-sovjetrepubliek, buurland van Roemenië en Oekraïne. Als u twijfelt: de antwoorden zijn Chisianu en de leu.

Maria Ignat: “De oude kloosters in Moldavië, zoals het grottenklooster bij Tipova, zijn heel mooi.”

Moldaviërs wonen in Antwerpen

79


Gewelddadige rellen na verkiezingen

Protest

Moldavië komt in België amper in het nieuws. Twee maanden geleden was dat toch even het geval: demon-stranten protesteerden in de hoofdstad tegen de verkie-zingsoverwinning van de com-munistische partij. Ze namen het parlement en het kantoor van de president in en sticht-ten brand in andere overheids-gebouwen. Daarbij kwam een vrouw om het leven.

In mei veroordeelde het Europees Parlement “het op grote schaal lastigvallen van burgers, de ernstige schendin-gen van de mensenrechten en alle andere illegale acties door de Moldavische regering na de parlementsverkiezing”.

Moldavië gaf al te kennen deel te willen uitmaken van de Europese Unie, maar het land moet eerst nog heel wat hinder-nissen overwinnen.

Officiële naam: Republica Moldova

Oppervlakte: 33.846km²Hoofdstad: ChisinauStaatsvorm: parlementaire

republiekAantal inwoners: 4.320.000 Levensverwachting:

70,8 jaar (vrouwen 74,7 jaar, mannen 67,1 jaar)

Talen: Roemeens, Russisch, Oekraïns

Godsdiensten: 98% ortho-

Armste land van Europa

Cijfers

dox, 1,5% Joods, 0,5% overigeMunt: leuLandcode telefoon: 37Landcode internet: .mdAfkomst bevolking: 78%

Moldavisch/Roemeens, 8% Oe-kraïns, 6% Russisch, 4% Gagauz, 2% Bulgaars, 1% overige

Export: Moldavië moet het vooral hebben van landbouw. Fruit, groenten en tabak zijn de voornaamste exportproducten, net als wijn. Het land heeft bijna geen industrie.


vet. Biefstuk met friet is wel lekker, maar niet erg gezond. Ik eet liever wat meer groenten.

Wat schaft de pot in Moldavië?We eten dikwijls met rijst gevulde kool. Een andere schotel bestaat uit varkensvlees, ajuin en wortel. Dat wordt dan in een keramische pot ge-stoken en die wordt dan in de oven opgewarmd. Jammer genoeg heb ik in België nog niet Moldavisch kunnen eten, dat mis ik hier echt wel.

Binnen enkele maanden keert u terug. Wat zou u graag meene-men?Fietspaden. Die kennen we niet in Moldavië. Wil je toch met de fiets, dan moet je de weg op, samen met de auto’s. Dat is niet erg gemakkelijk. De mooie parken mogen ook mee.

Ook iets dat wel in je koffers past?Ik neem zeker chocolade mee, en bier voor mijn vader. De klassie-ke Belgische specialiteiten dus. Al moet ik zeggen dat wij in Moldavië ook chocolade hebben, en dat som-mige daarvan beter is dan de Belgi-sche. We hebben trouwens ook heel goede wijn uit de streek rond Crico-va.

Maria Ignat: “De oude kloosters in Moldavië, zoals het grottenklooster bij Tipova, zijn heel mooi.”

Recept

Sarmale

BereidingTrek de koolbladen los en kook

ze met het sap van een halve ci-troen. Kook zeker een kwartier, tot de bladeren zacht genoeg zijn om te rollen.

Bak intussen het spek en fruit de versnipperde ajuin mee.

Meng het gehakt met de peter-selie en tijm. Draai er balletjes van die in een gerold koolblad passen. Zorg dat je niet meer balletjes dan bladeren hebt.

Ingrediënten 1 witte kool 250 g zuurkool 125 g spek 1 citroen 250 ml tomatensoep 1 ajuin

“Sommige Moldavische chocolade is beter dan de Belgische”Maria ignatdoctoraalstudente

De officiële taal van Moldavië is Roemeens. Minderheden spreken Russisch, Turks en Oekraïns. Wanneer Moldaviërs elkaar groeten, hebben ze daar wel een eigen, specifieke formule voor: Salu Basarbani. Het grootste deel van wat nu Moldavië is, heette vroeger immers Bessarabië.

Hallo.Salu Basarbani.

Tot ziens!La revedere!

Bedankt.Multumesc.

Tien voor taal

(

Hoe gaat het met je?Ce mai faci?

Bedankt, met mij gaat alles goed.Multumesc, sunt bine.

Het is mooi weer vandaag.Vremea e superba ari.

Ik woon graag in Antwerpen.Iubesc Antwerpen.

Mijn favoriet eten is sarmalutela.Mancarea preferata sunt sarmalutele.

Rol het gehakt in de blaadjes tot je mooie pakketjes hebt.

Doe ui en spek bij de zuurkool. Voeg de tomatensoep toe en meng stevig door. Leg alle koolballetjes op het geheel.

Laat alles met het deksel op de pan zo’n drie kwartier pruttelen.

Kook de rijst. Haal de rolletjes uit de pan en serveer.

Wie wil, kan ook room toevoegen. Smakelijk!

400 g gehakt 400 g rijst 1 paprika peterselie tijm

met zijn park is de moeite waard. Er is ook een heel oud en groot bos, dat be-schermd is als nationaal park.

Wat doet u hier tijdens uw vrije tijd?Ik hou van oude gebouwen. Daar zijn er in Antwerpen genoeg van, dus ga ik die in de weekends bezoeken. Vorig weekend heb ik die grote kerk aan de Groenplaats bezocht. Juist, de kathedraal. Heel mooi, ook al ben ik orthodoxe kerken gewoon. In onze kerken is veel meer kleur en hangen de muren vol schilderijen. Ik weet dat er in Antwerpen ook een ortho-doxe kerk is, maar die heb ik nog niet bezocht. Ik heb gehoord dat daar vooral Russen heengaan.

Wat vindt u van het Belgische eten?Ik vind het een beetje te zwaar en te

�. donderdag 18 juni 2009

Toen en nu

In de 13de eeuw veroveren Mongoliërs onder Djengis Khan een reusachtig Eurazisch rijk. Na diens dood wordt het rijk ver-deeld in machtige Mongoolse staten, die in de 14de eeuw uit el-kaar vallen.

Mongoliërs trekken zich na-dien terug op hun oorspronkelij-ke steppes en komen eind 17de eeuw onder Chinees bewind.

Mongolië herwint onafhanke-

Ochirmaa Erkhembayar (35), kortweg Otchko, kreeg haar geluk thuis bezorgd.

Naadam, de spelen van Mongolie

Met een Mongolië-kenner en een pakketje van een in België wonende Mongoolse vertrok Stefan Borgers 5 jaar geleden naar het land van de steppen. Vier weken op vakantie was het plan. Hoe kon hij weten dat het pakketje voor zijn toekomstige vrouw was.

“Ik was voor het eerst in Mongo-lië samen met kenner en liefheb-ber van Mongolië Paul Van Wouwe. Otchko’s zus woonde toen al in Bel-gië, kende Paul en had een pakketje voor haar zus meegegeven.”

“In Mongolië bleek Otchko als een van de enigen Engels te spre-ken en werd ze bijgevolg onze gids voor de rest van de reis.” Zo kwam het dat accountant Stefan Borgers en Otchko verliefd werden.

Een jaar later kwam Otchko met een toeristenvisum naar België. “Voor we trouwden, moesten we veel persoonlijke vragen beant-woorden”, vertelt Stefan. “Fijnge-

Stefan Borgers, Luna en Otchko Erkhembayar. Volgens de Mongoolse riten gaan Luna’s eerste haartjes er straks af. Dat gaat gepaard met een feest.

MongoliëDemocratie sinds 1990

“Vanuit Mongolië naar België komen is niet eenvoudig. Alles moet worden geregeld via de ambassade in China”OtchkO ErkhEmbayar

Ex-communisten vormen coalitie met democraten

lijkheid in 1921 met steun van de Soviet-Unie. Communis-tisch regime in 1924.

Na een vredevolle, demo-cratische revolutie zijn er ver-kiezingen. Ook in 2008 wint de ex-communistische Mon-golian People’s Revolutiona-ry Party de verkiezingen, maar de MPRP kiest toch voor een coalitie met de democratische partij.

Voor de tweede keer op rij organiseert Soyombo, de Mongoolse gemeenschap in België, op 11 juli een Naadam in Belgie.

De spelen bestaan traditioneel uit Mongools worstelen, boog-schieten en paardenraces. Voor dat laatste is er op de terreinen van Turk Spor op Linkeroever helaas geen plaats.

“Op de Mongoolse steppen past het. België is te klein”, vertelt Sansar Lhamsuren. Samen met zijn vrouw Tsolmon Bayarmag-nai werkt hij mee aan de festi-viteiten. “In de plaats doen we Shagai, een spel met de enkel-beentjes van schapen.”

Mongools worstelen“Het worstelen is enkel voor man-

nen. Deelnemers dragen een broekje of shuudag en een soort bloes met enkel mouwen en een rugstuk, de zodog. Niet echt geschikt dus voor vrouwen”, lacht Tsolmon. De kle-derdracht is wel uitermate geschikt om aan te trekken en te sleuren. “Het weefsel is werkelijk ijzersterk.” Tradioneel werkt het toernooi met directe uitschakeling. De verliezer is degene die het eerst de grond raakt. De uiteindelijke winnaar krijgt de naam arslan of leeuw.

BoogschietenAan het boogschieten nemen zo-

wel vrouwen als mannen deel. Ze werken in teams en schieten op hon-derden kralen of surs. Mannen staan op 75 meter en vrouwen op 65 me-ter. Wanneer het doel wordt geraakt roept de scheidsrechter ‘uukhai’. Dat betekent ‘schot in de roos’.

ShagaiShagai is de naam voor de enkel-

beentjes van een schaap. Ze worden beschouwd als de voorloper van dobbelstenen en worden gebruikt in allerlei spelletjes. De verschil-lende valmanieren komen overeen met vier veel voorkomende dieren in Mongolië: geit, schaap, paard en kameel.

“Op de Naadam in Antwerpen

gebruiken we ze vooral om andere shagai mee af te schieten”, aldus Tsolmon. “Je kan het vergelijken met een stapel blikken omvergooi-en”, vult Sansar aan.

“De Naadam begint ‛s morgens met een openingsceremonie met onder andere etnisch Mongoolse muziek van Trans Mongolia”, weet Sansar. “Na de ceremonie begint de competitie. De hele dag is er ook lek-kers te eten.”

Het festival blijft natuurlijk een klein broertje van de grootste Naadam die elk jaar in de Mongoolse hoofdstad Ulaanbaatar plaatsvindt. “Maar alle Mongoliërs van over heel België doen mee. Dit jaar komt er ook een groep Turken. En Belgen zijn na-tuurlijk ook welkom.”

voelig is anders. Schijnhuwelijkenmoeten onderzocht worden, maar als je oprecht bent is het pijnlijk.”

Toen het licht op groen sprong, is het paar getrouwd. “Ik ben gehuwd in kleding die met de hand in Mon-golië is gemaakt”, aldus Otcho, die deprachtige jurk voor de gelegenheid opnieuw aantrekt. “Op de meeste da-gen draag ik gewone kledij, maar bij elk Mongools feest, zoals Naadam en Tsagaan Sar (Mongools Nieuwjaar), trek ik traditionele kleding aan.”

Otchko en Stefan heb-ben samen een dochter-tje Luna (1). “Het was mijn droom om nog een meisje te krijgen”, mijmert Otchko. “Ik had al een zoon van 11, Myagmardorj. Hij woont voorlopig bij mijn moeder in Mongolië, maar ik hoop hem in augustus mee hierheen te brengen. Dat is niet simpel. Alles moet via de ambassade in China.”

Deze zomer worden de haartjes van de kleine Luna voor het eerst ge-knipt: al het moederhaar gaat eraf. Volgens de Mongoolse riten gaat dat gepaard met een feest.

“Ik vertrek in juli met Luna naar Mongolië om alles te regelen”, legt Otchko uit. “Stefan komt in augustus voor het feest. We noemen het Se-vleg Urgeekh.” Luna is ook gedoopt. “Ze krijgt dus dubbele feesten.”

Otchko wil niet te lang stilzitten. “Ik wil het liefst een zaak opstarten. Mijn droom is om binnen vijf jaar een alternatieve eetplaats te creë-ren met Mongools eten, muziek en sfeer. Daarvoor moet ik eerst nog wat meer Nederlands en bedrijfsbe-heer studeren”, weet ze. “Maar het financieel plan is wel al geschreven”, knipoogt haar man.

Otchko kreeg van ons een SIM-pakket van Ortel Mobile toegestuurd.i

“Bij elk Mongools feest trek ik traditionele kleding aan”

Sansar Lhamsuren met zijn vrouw Tsolmon Bayarmagnai.


Een echt Mongools restau-rant is er niet in in Antwerpen, maar bij Marco Polo zijn de ronde barbecues en de reuze-grote chopsticks wel een ode aan de Mongoolse manier van koken.

“Ik heb die barbeque eind jaren 1980 zelf uit Mongolië

Spektakel in de keuken.

meegebracht”, vertelt eigenaar van het eerste uur François Ceule-mans. “Met mijn Chinese vrouw Sophia Yuen Yu Tung wilde ik toen iets nieuws beginnen. Zo zijn we bij dit idee uitgekomen.”

De ronde vorm en de chop-sticks zijn typisch Mongools. Het eten zelf heeft meer Chinese en westerse invloeden.

“Mongolen aten oorspron-kelijk voornamelijk schapen-vlees met groenten die ze in hun nomadenbestaan op hun pad vonden”, weet François. “Wij serveren zelfs vis. Dat is

helemaal niet Mongools.” In het restaurant neem je

gewoon zelf je eten waarna je het door de koks laat grillen. “Ondertussen zijn we allemaal vertrouwd met de talrijke wokrestaurants die volgens hetzelfde principe werken. Bij ons kan je ook de kruiden kiezen, maar het grote verschil met de barbecue is dat we veel minder vetstoffen gebruiken.”

Marco Polo Mongolian BarbequeHaarstraat 5, 2000 AntwerpenTel. 03-203.00.73

i

Marco Polo Mongolian Barbeque

GastronomieCijfers

Het huidige Mongolië is maar een deel van het historische Mongoolse thuisland. Er wonen zelfs meer Mongoliërs in Binnen-Mongolië in de republiek China dan in het onafhankelijke Mongolië.

Mongools.(fonetisch weergegeven)

Goeiendag! Udriin mend!

Goeienavond! Udshiin mend!

Alsjeblieft.Bolgoono uu.(tegne uu, ingene uu)

Dankjewel.Bayarlalaa.

Hoe maakt u het? Sain baina uu, ta?

Ik hou van jou! Bi chamd khairtai!

Mooi weer vandaag, niet? Tsag agaar unuudur saikhan bish gej uu?

Aha,u leest ook Gazet van Antwerpen. Aan, ta bas GVA-g unshidag yum baina.

Rijdt tram 24 tot aan de statie? 24-r tram tumur zamiin buudald ochikh uu?

Ik hou niet van blo-emkool met witte saus. Bi tsagaan suumstei tsetsegt baitsaig idex durgui.

Ik denk dat Germinal Beerschot dit jaar kampioen wordt. Bi ene jil Germinal Beerschot-g avarga bolno gej bodoj baina.

Tien voor taal

(

“Maak Boodog fout klaar en het ontploft”Bayaraa ontmoeten we al dribbelend op Spoor Noord. Basketbal is de grote liefde van de Mongoliër. Het wekelijkse spel met de vrienden staat hoog op de agenda.

Bayaraa: “België is erg vochtig.”

Officieel: MongoliëHoofdstad: UlaanbaatarOppervlakte:

1,56 miljoen km² Aantal inwoners:

3 miljoenLevensverwachting:

65,2 jaar (mannen), 70,2 jaar (vrouwen)

Talen: Khalkha Mongools (90%), Turks, Russisch

Godsdiensten: boedhis-tisch (50%), shamanist en christelijk (6%), moslim (4%),

geen (40%)Munt: togrog/tugriksLandcode telefoon: +976Landcode internet: .mnBevolkingssamenstelling:

Mongools (meestal Khalkha) 94,9%, Turks (meestal Kazachs) 5%, andere (inclusief Chinees en Russisch) 0,1%

Export: koper, textiel, vee, dierlijke producten, kasjmier, wol, huiden, vloeispaat, ander non-ijzerhoudende metalen, kolen


“Vroeger op school hield ik ook al van basketbal. Later verloor ik het wat uit het oog. Tot ik 6 jaar gele-den naar België kwam en de sport met enkele vrienden weer oppik-te”, vertelt Bayaraa via een vriend. Zelf spreekt de man weinig Neder-lands.

“Ik kan een beetje Frans, Duits en Engels. Verder heb ik vooral Mon-goolse vrienden. Met hen spreek ik Mongools.”

“Mongoolse mensen zijn het ge-woon om ver uit elkaar te wonen op de steppen”, legt een Mongoolse vriendin uit. “Op anderen reageren ze soms als een kind: verlegen.”

Toch is Bayaraa erg expressief. “Ik doe het zware werk bij het opbouwen van de kermisattracties. Daardoor kom ik in heel Vlaanderen. Maar ook in Luxemburg en Frankrijk moeten we geregeld zijn.”

Een lievelingsattractie heeft hij niet. Werk is werk. Liever praat hij over traditionele Mongoolse ge-rechten mét bijbehorende gebaren. Boodog bijvoorbeeld is een tot de verbeelding sprekende bereidings-wijze voor geit. Het dier wordt eerst onthoofd en langs de kop leegge-haald. Dan wordt het volgestopt met

hete stenen en weer dichtgenaaid. Vervolgens wordt er net zo lang met een fakkel langsgegaan tot het aan de binnenkant (door de stenen) én aan de buitenkant (door het vuur) perfect gegaard is.

“Ik heb het zelf nog nooit gedaan”, geeft Bayaraa toe. “Want ook met geit geldt: doe het fout, dan ontploft het. Ik deed het wel al eens met een marmot. Die had een vriend toen meegebracht van Mongolië.”

Zijn vrienden knikken bij de her-innering. “Bayaraa is niet getrouwd, maar hij kan gelukkig wel heel lek-ker koken”, getuigt de Mongoolse vriendin.

Een andere traditie van het land van de steppen is Ayrag. Deze alco-holische paardenmelk is zurig van

smaak en extreem populair. “In Mongolië wordt het enkel ge-

maakt in de zomer omdat de berei-dingswijze om warmte vraagt. In België gaat het helemaal niet. Hier is het te vochtig.”

Vooral veeteelt

�. donderdag 1� juni 2009

Volgendeweek:

Montenegro

Myanmar

Mozambique

Van profvoetballer tot meester van de salsaVan voetbal tot salsa. Dat is kort samengevat het leven van Willy Vincent. De man is een van de 26 inwijkelingen uit Mauritius die in Antwerpen zijn neergestreken.

Mauritius is geen traditioneel emigratieland en wie toch richting Antwerpen komt, gaat vaak op in de massa. De meeste eilandbewo-ners die hier wonen, volgden hun toekomstige partner of kwamen door hun werk in Europa terecht.

Dat laatste geldt eigenlijk ook voor Willy Vincent, die begin ja-ren 1990 als profvoetballer aan de kost kwam in België. Hij speelde onder meer voor R. Antwerp FC in het gezelschap van grote namen zoals Hans-Peter Lehnhoff, Cisse Severeyns en Ratko Svilar. Later zou Vincent ook nog voor Berchem en Turnhout voetballen.

De sport is voor Willy Vincent nog slechts een vage herinnering. “Ik ben in Antwerpen gebleven en ben een totaal ander leven begon-nen. Een druk leven kun je wel

Inwoners uit Mauritius opsporen in Antwerpen bleek niet evident. Het consulaat in de binnenstad lijkt wel afgesloten van de buitenwereld. En een vereniging of organisatie hebben de bewoners van het zonnige eiland in de Indische oceaan evenmin.

Willy Vincent (met geel shirt) toen hij bij Aarschot speelde .

Toen en nu

Mauritius is een eiland in de Indische Oceaan op 850 ki-lometer van Madagascar. Mauritius stond voor het eerst op de kaart in 1502 als ‘Dina Margabin’ of ‘Dina Robin’. De naam is bedacht door Neder-landse koopvaarders.

Inwoners: 1,2 miljoenHoofdstad: Port LouisEtnie: hindoes (48%), ka-

tholiek (23,6%), moslim (16,6), overig (11,8%)

Talen: Creools, Bhojpuri, Engels, Frans

500 gram stevige vis grote of twee kleine uien deciliter azijn theelepel geelwortelpoe-

der theelepel gemberpoeder pepertjes naar smaak 3 tenen knoflook zout naar smaak

Vindaye de poisson

Recept

olijfolie voor het bakken

Fruit de uiringen in de olie, haal ze uit de pan. Doe de vis (hele filets of in blokjes) in de zelfde olie, schroei aan alle kanten dicht. Doe knoflook, gember en pepertjes erbij, en na een paar tellen de uien en het azijnmengsel. Breng aan de kook en pocheer de vis in drie tot tien minuten gaar. Als je meer saus wilt, kun je wat water toevoegen. Vindaye is een tamelijk droge curry. Koud of warm serveren.

Traditionele schotel uit Mauritius met een Portugese tint.

MauritiusBountyeiland in de oceaan

Namibië

“Vlamingen bewegen beter dan verwacht”Willy Vincentsalsaleraar

Mauritianen wonen inAntwerpen

26Exotische vakantiebestemming

Mauritius klinkt voor veel men-sen ver en exotisch, en eigenlijk is het dat ook. Toch kiezen steeds meer toeristen voor een vakantie op het paradijselijke eiland in de Indische Oceaan.

Het eiland heeft een subtropisch tot tropisch klimaat. De zomer, van november tot mei, kent temperatu-ren van 25 tot 35 graden die plaat-selijk verder kunnen uitlopen. Van juni tot en met oktober, de winter-maanden, koelt het af met tempera-turen tussen 20 en 25 graden. Qua regenseizoen valt er tussen januari en april de meeste neerslag.Suikerriet

Mauritius kent naast uitgeblus-te kraters vele suikerrietplantages. Het vulkaneneiland beschikt over een zeldzame vegetatie met bijzon-dere diersoorten.

In brochures wordt Mauritius

CreoolsDe officiële talen op Mauri-tius zijn Engels en Frans. De om-gangstaal is vooral het Creools dat iedereen spreekt en verstaat. Hoewel het Creools de moeder-taal is van 52% van de bevol-king, wordt het niet onderwezen op de scholen, is er geen gram-matica en zijn er geen spellings-regels. Het Creools van Mauri-tius is overigens niet te vergelij-ken met het Creools in het Cari-bische gebied.

Hoeveel kost het?Kumien sa?

Breng me naar het hotel.Amen mwa lotel.

Ik begrijp het niet.Mwa pa kompran.

Ik wil hier blijven.Mwa pay restay.

Wat is dit?Ki etay sa?

Tien voor taal

(

vooral geprezen voor zijn stranden en het is dan ook geen toeval dat het eiland een goede reputatie heeft bij sportduikers. Vooral de koraalriffen zijn zeer populair bij duikers.Multicultureel

De bevolking van Mauritius is een ware smeltkroes van nationaliteiten. Er wonen zowel Afrikanen, Mada-gassiërs, Indiërs, Chinezen, Creolen en Europeanen op het eiland, waar de voertaal Engels is.

Die mix aan mensen heeft Mauri-tius te danken aan de strategische ligging tussen Azië en Afrika. Dit zorgde er in het verleden voor dat landen op het eiland een militaire of handelspost wilden hebben. Die buitenlandse interesse is tot nu zicht-baar in de bevolkingssamenstelling en de cultuur van het eiland.

http://www.mauritiustravel.nli

zeggen, want ik ren van de ene ver-gadering naar de andere”, zegt Willy Vincent.

Na zijn loopbaan als profvoetbal-ler begon Willy Vincent met dans. “In 2003 ben ik begonnen met de Salsaga Dance Company. Een suc-ces, want ondertussen zijn we ook in het buitenland bekend. We willen onze passie voor salsa met iedereen delen door cursussen te geven. En ja, dat kan ook hier. Vlamingen zijn beweeglijker dan je op het eerste gezicht zou denken. We zitten trou-wens niet alleen in Antwerpen, maar geven ook in het Waasland cursus-sen”, zegt Willy Vincent.

De danser -voetballer voegt er nog aan toe dat ook liefhebbers van me-rengue en andere latijnse dansen bij hem terecht kunnen. Zijn passie voor salsa en aanverwanten ligt voor de hand.

Divers Antwerpen - 35

Documents

Transcript of Divers Antwerpen - 35