Sterke vrouwen

Interview met de ecotripping madammen

POWERVERHAALBeklimming van de Monte Perdido

Iran

België - BelgiqueP.B. - B.P.2099 Antwerpen XB / 87

Tijdschrift over duurzaam reizen januari 2014Verschijnt 5 maal per jaar.Niet de 2de, 4de, 6de, 7de, 9de, 10de, 12de maand.P409329

Karavaan vzwGeerdegemvaart 96 - 2800 Mechelen (afz.)015 40 75 80 - info@karavaan.bewww.karavaan.be

2

LANG OP REIS

Inge en Freek vertellen hoe je op een duurzame manier naar Indonesië reist.

KA

KARAVAAN-AGENDA

Alle informatie over Karavaan-activiteiten en Minitrips.Focus: Reisvoorstellingen en Landencocktail.

VAN KANKER NAAR KRACHT

Bie Sysmans beklom samen met lotgenoten de Monte Perdido in de Spaanse Pyre-neeën.

8

4

18

ALLEEN OP REIS

Lees de aanstekelijke avon-turen van vrouwen die in hun eentje voor lange tijd de wereld in trekken.

REISFOTO VIETNAM

De winnaar van de frisbee-wedstrijd 2013.

REISVERHAAL IN BEELD: IRAN

Een straffe expeditie in het land van de Perzen, met als hoogtepunt de beklimming van Mount Damavand.

COLOFONCover: Anne Schrooten - Medewerkers: De begeleiders van Karavaan vzw - Samenstelling en eindredactie: Sarah Trappeniers en Veronik Lauwereyssens - Vormgeving & Lay-out: Sarah Trappeniers - Druk: Drukkerij Lithos, Wommelgem - Papier: Cyclusprint, gerecycleerd en chloorvrij - Verantwoordelijke uitgever: Gerd Vertommen, Geerdegemvaart 96, 2800 Mechelen.

Met de steun van

2212

14 20

3

30

VOORAF

STERKE VROUWENMOMENTENHet zal je maar overkomen: de dag dat één van de strafste mannen - zo niet

de strafste man - van de voorbije eeuw begraven wordt, vragen ze me om het

voorwoord te schrijven van het themanummer 'sterke vrouwen'.

Vele vragen schieten me te binnen: Wat is een sterke vrouw of een straffe

madam? Wie zijn de sterke vrouwen van tegenwoordig? Wie beschouw ik als

een straffe madam? Zijn niet alle vrouwen sterk?

En om bij het nieuws van de dag te blijven: Is Winnie Mandela geen straffe ma-

dam, of Fientje Moerman die zich als

politica out als aangeschoten wild, of

Kim Clijsters die met een 3 maanden

oude baby terug op de tennisbaan

staat, of de nieuwe CEO van GM,

de eerste vrouw aan de top van dat

bedrijf, of Phara met haar reportage

over borstkanker en seksualiteit, of

Lieve Blanquaert met Birth Day, ...

Als je die grote namen bekijkt, lijkt het

wel of je bekend moet zijn om straf/

sterk te zijn, maar gelukkig is de rea-

liteit anders…

Dat bewezen Bie en haar medeklim-

mers dit jaar tijdens de Monte Perdi-

do expeditie met Outward Bound. Ze

omschrijven deze expeditie als volgt: ‘van kanker naar kracht, dat is de weg

die we samen willen afleggen’.

Vanuit je kankerervaring aan de wereld laten zien hoe krachtig je bent, hoe

krachtig het leven is, en ook hoe krachtig het verdriet en de onzekerheid zijn

die daarmee gepaard gaan. De expeditie is geen tocht in rechte lijn van de voet

tot aan de top van de berg maar bestaat uit verschillende kortere tochten die

zorgen voor uiteenlopende belevenissen.

De vrouwen die deze tocht in september tot een goed einde brachten, kunnen

niet anders dan sterke vrouwen zijn die de reis van hun leven gemaakt hebben

en blijvend onderweg zijn.

Respect voor iedereen (vrouw of man) die hier een steentje aan heeft bijge-

dragen.

Ik wens jullie veel 'sterke vrouwenmomenten' toe in 2014 !

Gerd

(coördinator Karavaan vzw)

NIEUWE GROEPSREIZEN IN DE KIJKER

Joker heeft voor dit reissei-zoen een twintigtal nieuwe reizen in petto.

ECOTRIPPING

Evelien Van Doorsselaere en Tine Proot zijn de groene krachten achter Ecotripping: een combinatie van ecolo-gie, reizen en journalistiek.

20

4

Dit is de winnende foto van de frisbeewedstrijd 2013! Met de frisbee wil Karavaan ontmoeting ver weg of dichtbij centraal stellen. Iedereen die in 2013 meeging met een Joker-groepsreis kon deelnemen aan de frisbeewedstrijd.

Kim Van Osselaer kwam als winnares uit de bus! Ze wint een duurzame activiteit voor de hele groep. Proficiat aan Kim en veel plezier!

Bijhorende anekdote bij de foto: Deze kleine jon-gen verveelde zich aan de kant van de weg terwijl zijn mama wat verder rijst aan het oogsten was. De verveling maakte snel plaats voor plezier wan-neer de frisbee werd bovengehaald!

VIETNAMDe foto: door Kim Van Osselaer oktober 2013

REISFOTO

5

OPROEP:Heb jij ook een schitterende reis-foto met een leuke anekdote?Laat het zeker weten aan sarah.trappeniers@karavaan.be.Misschien staat jouw foto wel in een volgende editie van De Karavaan?

6

Reisfoto's maken met je smartphoneDe kwaliteit van de camera op smartphones gaat er steeds op vooruit. In tegenstelling tot je spiegelreflexcamera heb je je gsm meestal bij de hand. Niet vreemd dus dat er zo veel gefoto-grafeerd wordt met de smartphone. We geven je wat concrete tips over hoe je nog meer uit de fotofunctie kan halen en hoe je de mooiste reisfoto’s maakt.

FOTO'S OP REIS

Hou je telefoon stilHeel belangrijk: hou je smart-phone stil. Al wandelend foto’s maken is geen goed idee, doe de test maar eens. Hou er ook reke-ning mee dat je de gsm nog even stilhoudt nadat je op de afdruk-knop gedrukt hebt. Te snel weer bewegen terwijl de camera nog aan het verwerken is, zorgt voor beeldonscherpte.

Ontdek macrofotografieNet als compacte camera’s zijn smartphonecamera’s goed in het maken van macrofoto’s. Doordat ze uitgerust zijn met een com-pacte sensor is dichtbij scherp-stellen geen probleem. Wanneer je scherp stelt op een voorwerp is de achtergrond onscherp wat leuke resultaten oplevert. Experi-menteer hiermee!

Zorg voor voldoende licht

De beste foto’s maak je met vol-doende licht, dus overdag. Te weinig licht zorgt voor een ruis op je foto’s die zelfs de flitser niet kan verhelpen. Zonsopgang zorgt voor het mooiste licht.

Test verschillende appsEr bestaan talloze apps en het vinden van een goeie app is dan ook een heuse zoektocht. Lees alvast onze selectie smartphone apps op de volgende pagina. Zo ben je al een hele stap vooruit.

Wees creatief en vind je eigen stijl

Net als bij een gewone camera ga je moeten wennen aan de ca-mera op je smartphone. Neem de tijd om je eigen weg te zoeken en experimenteer zo veel mogelijk.

Negeer de digitale zoomfunctie

Veel telefoons hebben de moge-lijkheid om in te zoomen. In bijna alle gevallen gaat het om een digi-tale zoom, geen optische. Digitaal inzoomen is een uitsnede maken van het totale beeld en die uitsne-de opblazen. Wat de kwaliteit niet ten goede komt. Wil je een voor-werp van dichtbij fotograferen? Stap er dan meer naartoe.

Maak je lens schoonNet als bij een gewone camera kan vuil op je lens zorgen voor een minder kwalitatief beeld. Een microfiber doekje is de oplossing.

Statieven enzoJe kan allerlei accessoires kopen om de beeldkwaliteit te verbete-ren. Zo bestaan er verschillende opzetlenzen voor je smartphone en kan je ook een statief kopen zodat je geen cameratrillingen meer hebt. Denk dan niet meteen aan zo’n log groot model, er be-staan heel wat flexibele en lichte statieven op de markt die makke-lijk in je rugzak passen.

Gebruik je omgevingWeerspiegelingseffecten, golven, schaduwen en silhouetten maken een foto bijzonder. Foto’s die in de sneeuw of regen gemaakt stralen vaak een prachtige sfeer uit.

Fotografeer vanuit een andere hoek

Maak niet alle foto’s vanuit het-zelfde standpunt. Hierbij kan een statief goed van pas komen. Denk dus eens vanuit een ander perspectief, want dat levert ver-rassende resultaten op.

3

1

2

4

5

6

7

8

9

10

7

Handige foto-apps

•Snapseed (iPhone, Android) past de basis van je foto aan: het contrast, de helder-heid en de witbalans. Je kan foto's draaien, bijsnijden en effecten toevoegen. Extra handig: je kan ook een deel van de foto bewerken.

•Nightcap (iPhone) en Night Camera (Android) deze apps zorgen ervoor dat je foto’s kan maken met weinig licht.

•PictureShow is voorlopig en-kel voor iPhone beschikbaar, maar zeker het vermelden waard! Deze app zorgt ervoor dat je lichtvlekken, ruis en an-dere effecten kan toevoegen aan je foto's. En dat op een super eenvoudige manier.

•Instagram (iPhone, Android) is de populairste manier om mobiele foto’s te delen. Dankzij deze app kan je al-lerlei filtereffecten toepassen.

•Postagram (iPhone, Android, internet) is de app voor ie-dereen die zijn of haar foto’s graag afdrukt. In een paar stappen tover je je foto om in een postkaartje en verstuur je het voor minder dan een euro naar je vrienden in Amerika, Canada en het grootste deel van Europa.

•Camera360 ultimate (iPhone en Android) laat je een foto-moment herbeleven doordat je bij elke foto een kort ge-luidsfragment kan opnemen. Achteraf kan je ook leuke ef-fecten toevoegen.

•Extra tip: bewerk je foto’s met meerdere applicaties zodat je kan zien wat voor invloed de verschillende effecten op el-kaar hebben.

Foto: Kasper Claes

8

Aan de tiendaagse ging een voorbereidingsweekend, twee voorbereidende wandeldagen in de Ardennen en een zoektocht naar sponsors vooraf (dankjewel, sponsor Karavaan!).

Het project ‘Van kanker naar Kracht’ gaat over de kracht van bergen. Deze bergtocht heeft voor iedere deelnemer een ander betekenis en geeft weer nieuwe energie en een nieuwe start aan de mensen die kanker hebben ervaren.

Hoe het begon…

Juni 2011. Na weken van bar-stende hoofdpijn, kreeg ik te horen dat er ’iets’ in mijn hoofd zat: het bleek een kwaadaardige hersentumor te zijn. Als 35-jarige vrouw met twee kinderen van 3 en 5 jaar, was dit een donderslag bij heldere hemel. Voor septem-ber 2011 stond er zelfs de bege-leiding van een Joker-groepsreis naar Jordanië op de planning. Het besef dat het leven zomaar ineens kan afgelopen zijn, deed me beslissen dat ik weer de din-gen moest gaan doen, die me écht gelukkig maakten. Ik moest dringend weer naar mijn grote liefde: de bergen!

Daar zou ik de verwarring en alle angsten achter me kunnen laten. Maar wat kon mijn lichaam nog aan? Door de zware radiothera-pie was ik het vertrouwen in mijn lijf volledig kwijtgespeeld.

Karavaan-begeleidster Bie Sysmans (rechts) beklom in september 2013 sa-men met lotgenoten de Monte Perdido (3555 m), een berg in de Spaanse Pyreneeën. Dit bijzondere project van Outward Bound, dat elke twee jaar plaatsvindt, bestaat uit verschillende outdoor-activiteiten en een 4-daagse beklimming van de Monte Perdido.

POWERVERHAAL

Foto

: Nic

ole

Verm

eule

n

Project ‘Van kanker naar Kracht’: beklimming van de Monte Perdido in Spanje

Foto's en tekst: Bie Sysmans

Groepsfoto voor de thuisbasis in Miraval, nationaal park Ordesa

9

Foto

: Nic

ole

Verm

eule

n

September 2013, ruim twee jaar later. De kanker is overwonnen, mijn energie weer redelijk op peil. Ik ben er klaar voor. Ik kan niet wachten om me zo licht als een veertje te voelen, de berglucht op te snuiven, het geklingel te horen van de koebellen en me te verlie-zen in het gevoel van nietigheid dat je in de bergen overmant.

Kanker gooit je leven serieus in de war. Iedere deelnemer heeft dan ook zijn eigen motivatie om mee te stappen in dit project en neemt zijn eigen vragen mee de berg op. Mijn persoonlijke vraag bij dit avontuur: zal ik mijn oude lichaam terugvinden op de Monte Perdido? Kan ik weer vertrouwen op mijn lijf?

Dag 1: Dagtocht als opwarmer

Na ons geïnstalleerd te hebben in een prachtig afgelegen gîte in Miraval (860 m), een piepklein plaatsje in het nationale park van Ordesa, vertrekken we de eerste dag vol enthousiasme op een dagtocht als opwarmer voor de beklimming van de Monte Per-dido. Het is heerlijk weer en ik geniet samen met mijn groepsge-noten van de ruige natuurpracht van de Spaanse Pyreneeën. De dappersten van de groep wagen zich aan een plons in de bergri-vier op een idyllisch ogend plekje met waterval. Ik voel het al de eerste dag: deze bergen geven me tonnen energie. Ik ben waar ik wil zijn. Ik voel me intens gelukkig. Ik spring als een berggeit over de grote keien langs de rivierbedding en ik geniet van de kracht in mijn lichaam.

Ik leer ook meteen de groepsle-den kennen die dezelfde ‘ener-gieflow’ hebben. Ze worden mijn stapmaatjes voor de rest van mijn verblijf. Elke avond brengt de ervaren begeleiding de groep samen om terug te blikken en te reflecteren op de gebeurtenissen. Er wordt dieper ingegaan op ie-ders ervaringen en gevoelens.

Dag 2: Speleologie

Zoals het alleen maar in de ber-gen kan gebeuren, is het weer volledig omgeslagen: er wordt een dag met veel regen voor-speld. De geplande klettersteig kan niet doorgaan, maar in de plaats daarvan wordt er een spe-leologie-activiteit georganiseerd. Ik ben teleurgesteld omdat ik hier erg naar had uitgekeken. Maar ach, de weergoden in de bergen doen hun eigen ding, net zoals elke cel in je lichaam, niet?

Foto: Kasper Claes

Foto: Bert Goossens

10

Dag 4: Tocht naar Refugio de San Ficienda (1750 m)

Na een rust- en inpakdag vertrek-ken we vanuit onze gîte (860 m) naar ons uiteindelijke doel: de top van de Monte Perdido. We dra-gen enkel onze dagrugzak. Vrij-willigers brengen de slaapspullen en enkele tenten naar de eerste overnachtingsplaats. Dat geeft ons de vrijheid om enkel met een dagrugzak te wandelen. Heerlijk!

De natuur rondom ons is over-weldigend: de blauwe lucht is vol lammergieren en het belgeklingel van loslopende bergkoeien. Meer moet het leven niet zijn (voor mij dan toch)… Wat is er mooier dan de natuur in volle actie? We pas-seren een plaats waar het wemelt van gieren die wegvliegen zodra we opgemerkt worden. We vin-den de reden van de samenscho-ling: een half opgepeuzelde koe in een geul. Eén gier zit nog met zijn lijf in de dode koe en heeft ons dan ook niet horen of zien naderen. Het prachtige schouw-spel houdt op zodra de gier uit de dode koe te voorschijn komt. Hij schrikt zich een bult en kiest het (vliegend) hazenpad.

Aangekomen bij de onbemande hut (lees: muren met dak) krijgen we slaap- en kookgerief van de vrijwilligers. Na een astronauten-maaltijd, die heerlijk smaakt, leg ik mijn hoofd te rusten op de beton-nen vloer van de hut en ik voel me intens gelukkig!

Dag 5: Tocht van Refugio de San Facienda naar de Goritz-hut (2200 m)

We worden gewekt door een prachtige ochtendzon aan de overkant van de vallei. Na de af-daling in de canyonbedding Rio Bellos gaat het steil omhoog. Het weer slaat om. Op de col krijgen we een paar buien over ons heen. Tijdens de tocht gaat het land-schap geleidelijk over van groen naar grijs, het terrein wordt ruiger en het uitzicht verandert in nog indrukwekkendere bergformaties. Aangekomen bij de Goritz-hut is het weer terug opgeknapt. De kikkererwtensoep en gezelligheid in de berghut doen onze spieren ontspannen en laten ons alvast dromen van de top.

Dag 6: Beklimming van de top (3335 m)

D-day! Ik voel me in topvorm en mijn lichaam voelt vertrouwd aan. Ik heb het gevoel ‘dat ik er weer ben’! Er wordt goed weer voorspeld. Drie personen van de groep blijven met vrijwilligers ach-ter zodat ze op hun eigen ritme hun eigen top te bereiken. Hoe meer we stijgen, hoe desolater en indrukwekkender de vergezich-ten worden. De ontlading op de top is enorm. We knuffelen elkaar en er wordt gehuild. Het reflectie-moment 's avonds in de berghut met onze begeleiders geeft dui-delijk aan dat voor elke deelne-mer het (niet of wel) bereiken van de top een bijzondere betekenis heeft, voor iedereen verschillend maar voor iedereen een keerpunt.

11

Dag 7: Afdaling naar de gîte in Miraval

We dalen af van de Goritz-hut tot diep in de canyonbedding van Ordesa, waar we uitkomen bij de Cola de Caballo-waterval. We wandelen deze watervallei door, waarbij we geleidelijk voelen dat we in de bewoonde wereld ko-men: toeristen op slippers en bal-lerina’s, die hopen ons beginpunt, de waterval te bereiken. Het is een gek gevoel om na het de-solate hooggebergte weer in ‘de echte wereld’ terecht te komen. Of is het net omgekeerd? Iets in mij schreeuwt: laat me daarboven blijven! Maar aan alle mooie lied-jes komt een eind, ook aan dit.

Dag 9: Canyoning

Na een heerlijke rustdag staat er als afsluiter een canyoning op de

planning. We wurmen ons in het pak en voelen ons een worstje in een hete oven. Het bergwater brengt dan ook een fijne verkoe-ling. Sommige groepsleden gaan uit hun dak en bewegen zich als een vis in het water. Ikzelf ben niet zo’n waterrat en stiekem droom ik al van de volgende bergtocht. Het vertrouwen in mijn lichaam is terug, dus vanaf nu vlieg ik er weer in!

Wil je meer informatie over dit project? Surf naar www.monteperido.be of www.outwardbound.be. Je kan ook via mail contact opnemen met karavaan-begeleidster Bie Sysmans: biesysmans@yahoo.com. Ze geeft je met veel plezier meer uileg over het project.

12

KARAVAAN-AGENDAAlle informatie over Karavaan-activiteiten en Minitrips vind je op www.karavaan.be onder ‘Agenda’.

www.karavaan.be

26 JANUARI 2014

Landencocktail (Centraal Station, A'pen)

Op zondag 26 januari 2014 organiseren Ka-ravaan en Joker dé beurs over duurzame en avontuurlijke reizen: de Landencocktail. Ervaren Karavaan-reisbegeleiders en medewerkers van Joker leggen je graag uit wat reizen met Joker precies inhoudt.

Aanwezige bestemmingen en uren reisvoorstel-lingen: www.joker.be/landencocktail

Waar en wanneer? Centraal Station (Antwerpen) van 11u00 tot 18u00.

Inkom: Aan de kassa 4 EUR – Karavaan- en CJP-leden 2 EUR. Je kan ook vrijkaarten verkrij-gen in elk Joker-kantoor!

AGENDA

Ook dit jaar organiseren we samen met Joker reisvoorstellingen over de Joker-groepsreizen. Enthousiaste Karavaan-begeleiders vertel-len over hun favoriete bestemming aan de hand van prachtige foto's en reisverhalen. Je krijgt op één avond dus massa's tips en tonnen reisinspiratie. De Via Via Joker Reiscafés in Vlaanderen en Brussel zijn the place to be voor je avontuurlijke reisplannen!

Een reisvoorstelling bijwonen is volledig gratis. Vooraf inschrijven is niet nodig.

Alle informatie en last-minute wijzigingen: www.joker.be/reisvoorstellingen2014

REISVOORSTELLINGEN (JANUARI)

Thema-avond expedities of trekkings

• Zaterdag 4 januari 2014 20u – 21u30 (door Griet Vanlathem & Tom Van Den Borne)

Themaweek Afrika - Via Via Heverlee

• Dinsdag 7 januari 2014 20u – 20u45: Zuid-Afrika (door Fay Lootens) 21u – 21u45: Mozambique (door Arnaud Colson)

• Donderdag 9 januari 2014 20u – 20u45: Ethiopië (door Helga Sterck) 21u – 21u45: Marokko (door Pieter Jan Aeyels)

• Vrijdag 10 januari 2014 20u – 20u45: Dwars door Afrika, een reis in 5 etappes (door Danny Colman)

26 JANUARI 2014

Infomoment opleiding reisbegeleider (Centraal Station, Antwerpen)

Kom alles te weten over de gecertificeerde oplei-ding reisbegeleider en onze boeiende vereniging.

Deelnemers aan dit infomoment krijgen 2 vrij-kaarten voor de Landencocktail, de beurs over duurzame en avontuurlijke reizen.

Het infomoment start om 10u30 en duurt onge-veer 2 uur. Inschrijven is noodzakelijk!

Inschrijven: www.karavaan.be.

www.karavaan.be

13

Word reisbegeleideren ontdek de wereld!Zin in een grensverleggend avontuur? Wil jij zo veel mogelijk van de wereld zien en laten zien? Bij Karavaan kan je een gecertifi ceerde opleiding tot reisbegeleider volgen. Tijdens de opleiding word je helemaal klaargestoomd om de avontuurlijke groepsreizen van Joker en Go-26 te begeleiden.

Is dit iets voor jou? Kom dan zeker naar een infomoment. Zo krijg je een duidelijk beeld van onze organisatie en de twee jaar durende opleiding.

We nemen eerst de tijd om onze werking uit de doeken te doen. Daarna kan je in kleinere groepen al je vragen stellen aan een aantal ervaren Karavaan-begeleiders.

De infomomenten nemen ongeveer 2 uur in beslag. Kom langs op een infomoment bij jou in de buurt:• Antwerpen – 26 januari 2014• Gent – 24 mei 2014 • Leuven – 9 augustus 2014

Inschrijven is noodzakelijk! Meer info: www.karavaan.be

Flyer infomomenten 2014.indd 1 16/12/2013 14:40:05

14 Foto: Katrien Luyckx

De drang om te vertrekken

Alleen reizen als vrouw, je hebt er een ferme portie lef voor no-dig. Je moet het met jezelf doen en hebt niemand om je achter te verbergen. Dat is soms beang-stigend en confronterend, maar tegelijk ook verrijkend. Hoe zet je in godsnaam de stap om er hele-maal in je eentje op uit te trekken? Ine: Ik was 24 en wilde vier weken gaan rondtrekken, maar ik had geen reispartner. Geen probleem, dacht ik, dan maar alleen. Masha: Ik had altijd al de droom om voor mijn 30ste een wereldreis te maken, liefst met de man van mijn dromen. Plots was ik 35, had ik die ene ridder op het witte paard nog niet ontmoet, en kon ik op mijn werk tijdskrediet nemen. Een nu of nooit-moment! Astrid: Na 7 heftige jaren kinder-psychiatrie had ik nood aan een herbronningsperiode. Welk con-tinent is er beter geschikt om te

verpozen en weer helemaal zen te worden dan Azië?Prisca: Ik voelde een nood om voor langere tijd naar mijn tweede moederland te gaan om zo mijn Italiaanse identiteit te kunnen ont-plooien. Door een jaar in Bologna te wonen hoopte ik ook mijn Itali-aans te perfectioneren.Nele: Momenteel woon en werk ik in Aruba. Het klinkt misschien vreemd uit de mond van een reis-begeleidster, maar eigenlijk trek ik niet zo graag rond. Mij geeft het meer voldoening om ergens langere tijd te wonen. Zo bouw je echt iets op, krijg je vrienden, een 'thuis' en leer je daardoor de cultuur veel diepgaander kennen.

Meet the locals

Alleen reizen heeft veel voordelen. Je beleeft alles een stuk intenser en je kan je omgeving met al je zintuigen in je opnemen. Je doet wat je wil, je kan langer blijven of

terugkeren naar plaatsen waar je je goed voelt en je reisschema heel flexibel invullen. Iedereen kan beamen dat je ook veel snel-ler mensen ontmoet als je alleen reist, zowel andere reizigers als de lokale bevolking. De taal van bestemming spreken helpt na-

Dat Karavaan en Joker dé broedplaatsen bij uitstek zijn voor reizigers met wilde plannen, hoeft niet te verbazen. Heel wat vrouwelijke collega’s en reisbegeleidsters beslisten op een gegeven moment om op hun eentje voor lange tijd de wereld in te trekken. Alleen op reis als vrouw: “Respect!”, denk ik dan. Lees de aanstekelijke avonturen van Liesbeth Denis, Ine Van der Stock, Lut De Naeyer, Jill De Schrijver, Nele De Sloover, Prisca Donadoni, Astrid Herbosch, Anja Coulier, Masha Tack, Liesbet Van Huffelen en Mieke Batjoens.

ALLEEN OP REIS

MADAMMEN MET BALLEN (EN EEN BACKPACK)

Tekst: Kirsten Malfroid

Masha Tack in Australië

Anja Coulier in Indonesië

15Foto: Erwin Weyers

tuurlijk, de taalfoutjes nemen je gespreksgenoten er wel bij.Masha: Als ik in groep reisde (bv. met Joker) leerde ik nauwelijks ie-mand anders kennen, als ik met een vriend reisde dacht iedereen dat we een koppel waren en lie-ten ze ons met rust. Terwijl ik als ik alleen reisde echt soms mijn iPod moest opzetten om eens al-leen te kunnen zijn.Anja: De ontmoetingen zijn veel intenser en gaan meteen een stuk dieper. Als je dat wilt natuur-lijk, oppervlakkige ontmoetingen kunnen ook perfect. Het voordeel is dat je zelf kiest hoe lang je con-tact houdt en hoe diep het gaat.Lut: Bij lang reizen kunnen die op-pervlakkige ontmoetingen soms wel tegensteken, want het zijn meestal dezelfde clichévragen die de rondreizende gringos aan elkaar stellen.Liesbet: Als je voldoende Spaans spreekt, is alleen reizen in Latijns-Amerika zalig. Als je de taal goed beheerst geraak je - gelukkig - verder dan de standaard beleefd-heidsuitwisselingen. Ik miste dat intense contact later in Azië, om-dat het Engels daar toch niet zo goed blijkt te zijn. Astrid: De lokale bevolking in Rwanda is op het eerste zicht nogal stuurs en achterdochtig. Niet echt hartelijk zoals het Afri-kaans cliché doet vermoeden. Dat maakt het moeilijk om con-tact te leggen. Zo zat ik al enkele middagen alleen te eten in de ref-ter van het ziekenhuis. De collega die naast me zat zei geen woord.

Tot ik hem smakelijk eten wenste en hij veranderde in een hartelijke, praatgrage buur. Mijn plaatsje in de refter was gereserveerd. Nele: Als je ergens gaat werken kom je op een heel organische manier in contact met anderen. Je krijgt de tijd om je plek te zoeken en hoeft niet te gaan schreeuwen om gezien te worden.

Alleen op de wereld

Alleen maar voordelen dus? He-laas is het niet altijd rozengeur en maneschijn. Astrid: Alleen zijn resulteert soms in eenzaam zijn. Op sommige plekken voel je je niét goed, heb je geen klik en ontmoet je alleen mensen die je willen belazeren.Masha: As je ziek bent, kan je je echt wel zielig voelen, omdat er niemand is om voor je te zorgen. Ine: In Peru werd ik midden in de nacht wakker en begon ik, op 4000 meter hoogte in Puno, naar adem te happen. Net wanneer ik alleen in een slaapzaal lag. Toen nam ik me voor om nooit meer al-leen te reizen… tot ik 5 jaar later alweer alleen op pad ging.Anja: Als er iets heftigs gebeurt, is het heel zwaar om dat alleen te verwerken. Zo zag ik in Cambodia iemand sterven. Gelukkig was er toen een vriendin bij me. Dat kun-nen delen met iemand, was heel belangrijk voor de verwerking. Mieke: Sommige dingen zijn ook gewoon leuker als je ze kan delen met iemand en er thuis nog over kan praten.

Astrid: Alleen reizen is vaak ook duurder: je kan geen taxi of ka-mer delen. Als vrouw kan je hier en daar je charmes in de strijd gooien en een goeie prijs onder-handelen, maar dat lukt niet altijd. En je wil natuurlijk ook geen ver-keerde signalen uitzenden.

Straffe verhalen

“Is dat wel veilig, zo alleen reizen als vrouw?”, hoor je je bezorgde omgeving vragen. Echt onveilig hebben deze reizigsters zich ner-gens gevoeld. Vaak ben je minder alleen dan je denkt en sluiten er altijd wel andere reizigers bij je aan. Je moet natuurlijk wel op je spullen letten. En enkele voor-zorgsmaatregelen nemen, zoals ’s avonds niet alleen in het donker

Jill De Schrijver in Peru

Ine Van der Stock in Nieuw-Zeeland Astrid Herbosch in Rwanda

16

of in gevaarlijke buurten op stap gaan. Een goede tip: luister naar het advies van de locals, blijf alert en volg je buikgevoel. Jill: Ik ben in het buitenland niet voorzichtiger dan in België. Ik lift hier ook niet op mijn eentje. Ik neem wel vaker een taxi. Ik deed dit oorspronkelijk niet, maar lo-kale vrienden wezen me er op dat het zo goedkoop was dat het belachelijk was dat ik 's nachts al-leen over straat liep. Nele: In Aruba vinden de locals alles gevaarlijk, maar ze komen dan ook niet vaak van hun eiland. In vergelijking met Brussel is het hier superveilig – je kan gewoon de auto open laten staan!Ine: Indien ik toch in een gevaarlij-ke situatie beland was, probeerde ik me erg zelfzeker te gedragen – waarvoor een cursus zelfverdedi-ging al niet van pas komt.Mieke: In Nepal deed ik een drie-daagse trekking alleen. Ik koos specifiek voor die route omdat er gevaar was voor opstanden van maoïsten bij de andere routes. Niets van gemerkt, tot ik een ma-oïst tegenkwam. Toen zei ik dat ik van Nederland was, gelukkig maar want hij begon over de Bel-gen en hun wapenbeleid om de regering te steunen.Ine: In Costa Rica bezocht ik het Nationaal Park Corcovado. Wat ‘s morgens nog een klein stroom-pje was, bleek bij terugkomst een wilde rivier te zijn geworden. Ge-lukkig waren er twee andere men-sen die mij hielpen oversteken. De kracht van de stroom was zo hard dat ik anders meegesleept zou zijn door de rivier, recht de nabijgelegen oceaan in. Achteraf hoorde ik ook dat er daar haaien wachtten op verse vis die met de rivier meegevoerd werd. Gelukkig hoorde ik daar niet bij!Jill: In Nicaragua ben ik tweemaal overvallen. Dat gebeurt er regel-matig, het vaakst bij buitenlan-ders die er al enkele weken ver-blijven. Enerzijds word je minder waakzaam, anderzijds is er ge-noeg tijd voor criminelen om je routines te observeren. De kans is ook groter dat je betrokken raakt

met sympathiek lijkende mensen met minder goede bedoelingen.Liesbet: Ik ben in Latijns-Amerika ook twee keer met geweld over-vallen geweest, overdag! Ik was voorzichtig gestart, maar na die overval, het ziekenhuis en de maand herstel, was ik minder spontaan en heel erg op mijn hoede. Later in Azië voelde ik pas hoe ontspannen en veiliger reizen daar is tegenover Zuid-Amerika. Masha: Ik heb bewust een regio uitgekozen die ervoor bekend staat vrouwvriendelijk te zijn. Nele: Ik was in India in de peri-ode van die groepsverkrachtin-gen. Op een dag was de laatste bus weg en kreeg ik samen met andere meisjes een lift van twee mannen die nauwelijks Engels spraken. Het werd donker en ze namen niet de normale route. Hoewel het niet evident was, pro-beerde ik met de twee mannen in gesprek te blijven. De sfeer ont-dooide en ik merkte dat we hun sympathie wonnen. Uiteindelijk zijn we zelfs uitgenodigd bij hen thuis en kregen we er een heer-lijke maaltijd. Het werd een van mijn beste herinneringen aan die reis. Het is altijd moeilijk om de balans te vinden: als je te veel op veiligheid gefocust bent beleef je niets, maar je mag uiteraard geen nodeloze risico's nemen.

Macho manieren

Niet overal is de omgang tussen mannen en vrouwen hetzelfde.

Onze reizende vrouwen hebben zo hun eigen manier om daar mee om te gaan.Liesbet: Je bent loslopend wild voor die Latino-mannen. Je wordt nooit met rust gelaten: de man-nen keuren je, roepen en fluiten je na. Het is heel erg wennen en zoeken hoe je er mee omgaat. Ine: Ik deed alsof ik getrouwd was en droeg een valse trouwring. Lut: Humor is het keyword. Ook vriendelijk blijven.Jill: Ik zie het machismo enkel als een veroveringsdrang: hoe meer vrouwen een man kan versieren, hoe mannelijker het hem maakt. Verder merkte ik weinig verschil bij de latinocultuur: vrouwen wer-ken, studeren en hebben een ei-gen zaak. Mannen stellen dit niet in vraag. Op sommige vlakken zoals het huishouden zijn ook de mannen sterk geëmancipeerd.Astrid: Ik heb het gevoel dat er in Rwanda een grote gelijkheid heerst tussen mannen en vrou-wen op de arbeidsvloer. Thuis mogen sommige mannen de keu-ken niet binnen van hun vrouw, dat is verboden terrein. Maar of ze dat erg vinden? Prisca: In Italië heerst de ma-chocultuur. De rolpatronen zijn er meer uitgesproken, maar toch gaan mannen heel respectvol om met vrouwen. In Spanje had ik het gevoel dat de mannen hun vrouw meer in de watten leggen.Jill: Ik heb minder positieve erva-ringen in Noord-Afrika. In Egypte kenden sommige mannen de

Lut De Naeyer in Peru

17

grenzen niet: ze kwamen binnen terwijl ik onder de douche stond of ik vond mijn pyjama in sugges-tieve houding gedrapeerd terug. Nele: Ik aanvaard niet alles, maar probeer het wel te begrijpen. Zo ben ik een groot tegenstander van vrouwenbesnijdenis, maar in Tanzania probeerde ik wel eerst te luisteren naar de Masai-vrou-wen vooraleer ik mijn mening gaf. Ik denk dat je als bezoeker niet de pretentie mag hebben om al-les radicaal te veranderen, maar door de dialoog aan te gaan kun-nen beide partijen wel tot nieuwe inzichten komen.Astrid: Eén keer heb ik een klein dorpje aan de Oostkust van Bali op stelten gezet door bij mijn duik-instructeur in te trekken (in de logeerkamer wel te verstaan). Totally not done: vrouwen wonen er bij hun familie en na hun huwe-lijk bij hun echtgenoot. Liesbeth: In de Filippijnen vonden ze het heel gek dat ik nog niet ge-trouwd was en nog geen vijf kin-deren had.

Sterke vrouwen

Heel wat van de vrouwen die al-leen reisden waren verbaasd dat ik hen onder de categorie sterke vrouwen plaatste. Het begrip ‘sterke vrouwen’ is in de meeste landen duidelijk een pleonasme (net zoals bescheiden vrouwen).Liesbeth: In Nepal werd ik wel eens een sterke vrouw genoemd

als ik met mijn zware rugzak de berg op liep. Maar dat kon ik altijd terugspelen naar de lokale bevol-king: ze lopen er zelf met zware bepakking en op slippers de ber-gen op en af. Ook de vrouwen.Nele: Ik ontmoet dagelijks vrou-wen die ik veel sterker vind dan mezelf. Ik heb gewoon het geluk gehad om in een welvarend land geboren te worden, ik kreeg alle kansen om te studeren, te reizen en me te ontwikkelen. Ik bewon-der mensen die op een veel min-der vanzelfsprekende manier hun dromen achterna jagen en zon-der grote woorden daadwerkelijk een verschil maken. Astrid: Ik denk meteen aan Jo-sephine, een stoffenverkoopster op de lokale markt in Kimironko. Ze werkt lange dagen, voedt haar twee kinderen alleen op en onder-houdt nog enkele 'zussen': wees-kinderen die ze in huis neemt en zo van een dak en inkomen voor-ziet. Naast een dagelijkse strijd om genoeg eten op de plank te toveren, was ze voor mij een rots in de branding. Anja: De sterkste vrouw die ik ontmoette was Solyda Mon. Het Cambodiaanse onderwijssys-teem laat te wensen over: men-sen die willen verder studeren kunnen dat in de private schools, maar de armere bevolking kan dit niet betalen. Solyda richtte samen met andere jongeren een schooltje op voor de armere leer-lingen in Siem Reap.

Liesbet: Je komt heel veel reizen-de vrouwen alleen tegen. Tussen de 20 en de 72 (!) jaar. Die laatste wou nog niet achter haar gerani-ums gaan zitten, tot grote onrust van haar kinderen. Inspirerend!

Verrijkt terug

Reizen kost een smak geld, maar toch kom je vaak rijker terug. Voor een langere tijd alleen rondtrek-ken, dat doet wat met een mens.Liesbeth: Ik denk dat je vooral meer kan relativeren. Je bekijkt de zaken vanuit een andere hoek en daar leer je in mijn ogen alleen maar van bij.Mieke: Op een schooltje voor straatkinderen in Guatemala was het als leerkracht leuk om te zien hoe je met weinig middelen toch heel veel kan bereiken.Nele: Door de confrontatie met andere werk- en levensomstan-digheden ben ik genoodzaakt me aan te passen. Op Aruba vind ik het fantastisch om zonder agen-da of een massa keuzemogelijk-heden te leven. De enige zeker-heden zijn de zon en de zee. Lut: Dankzij het alleen reizen stond ik open voor alles. Door deze openheid ben ik in contact gekomen met spiritualiteit. Medi-tatie en yoga vormen nu een deel van mijn leven.

Mieke Batjoens in Patagonië

Nele De Sloover in Aruba

18

Reisverhaal in beeld:

IRAN“Je bent niet goed wijs!”, “Wat!? Iran!? Wat ga je daar doen?” “5.670m hoog trekken? Respect!”. Het zijn maar enkele reacties die mijn deelnemers en ik te horen kregen. Ikzelf keek echt uit naar het land van de Perzen, met haar ongekende natuur en de meest gastvrije bevolking die je kan bedenken. En naar de beklimming van Mount Damavand, de hoogste vul-kaan van Azië. Na onze instaptrekking in de Alamut-vallei en een dagje cultuur opsnuiven in Teheran, trokken we naar de voet van de vulkaan. Drie dagen later stonden we vol trots samen te hijgen op de top. Die 20 minuten magie nemen ze ons nooit meer af!

REISVERHAAL

Foto’s + tekst: Katleen De Backer

Onder een loden zon zagen we prachtige tempels zoals Prambanan: het belangrijkste hindoeïstische complex in Indonesië.

Mannen gaan links de moskee binnen, vrouwen rechts. We kijken onze ogen uit in dit “spiegelpa-leis” en slaan er een praatje met de vrouwen.

In de bergen aan de Kaspische Zee komen we geregeld boeren tegen. Zij zitten zo’n 3 maanden samen met hun koeien in de bergen en bevoorraden elkaar.

Vol ontzag kijken we naar de top van de hoogste vulkaan van Azië: Mount Damavand (5.670 m). Over 3 dagen zullen we op de top staan!

We vertrekken meteen richting Kaspische Zee, maar kunnen on-derweg toch snel een blik werpen op het bekende Azadi monument in Teheran.

Na onze eerste acclimatisatiewandeling slaan we onze tenten op. Het uitzicht over de vallei is fenomenaal. Straks zal de vallei toege-dekt zijn door een wolkendeken onder een volle maan.

19

Niet het typische luidruchtige bazaargevoel zoals in andere moslimlanden, maar een gezellig geroezemoes komt ons tege-moet. Vele kraampjes bieden verse braambessen aan, lekker!

Je beeldt je stoffige bergen in, zonder een sprietje groen. Niets is minder waar in de Alamut-vallei.

Met twee voertuigen trekken we verder door de vallei. Een platte band, en wat later een klap-band, vertragen het tempo van de rit. We laten het niet aan ons het hart komen.

Tussen de kruiden, gebruikswaren en vers fruit, komen we een kraampje tegen met kuikentjes. In alle kleuren van de regenboog!

In Iran worden stoofpotjes vergezeld van rijst (hier met frietjes) en ze smaken heerlijk.

Met een krop in de keel bereiken we de top. We hebben het samen ge-haald! Woohoow! Lang kunnen we helaas niet blijven staan: de zwavel-dampen benemen ons de adem en prikken in onze ogen.

OPROEP:Wil jij ook graag jouw fantastische reis

voorstellen aan de hand van adembenemende

foto’s? Stuur een mailtje naar

sarah.trappeniers@karavaan.be en wie weet

sta jij in een volgende editie van De Karavaan.

We vatten onze tocht aan naar boven in het donker. Na de mid-dag staan we boven op de top van Mount Damavand.

Tijdens de trekking in het Alborz-gebergte genieten we volop van fauna en flora. Nu ja, genieten … Gelukkig weet onze (knappe!) gids Farhad wel raad met dit exemplaar.

We bezoeken een pottenbakkersfamilie. De oudste dochter helpt Julie met plezier om wat meer vorm in haar vaas te krijgen.

20

Praten met locals in de Blablacar

Negen maanden reisden Evelien en Tine rond om zelf te ervaren hoe mensen zoeken naar een andere manier van leven. Een die meer verbonden is met onze omgeving en de mensen om ons heen. Op hun blog delen ze op een speelse manier hun duurza-me avonturen.

De reis startte eind september 2012 in Zuid-Europa: Frankrijk, Spanje en Portugal. Drie maan-den lang werkten Evelien en Tine mee aan allerlei ecologische pro-jecten. “We reisden op de meest ecologische manier. Binnen Eu-ropa betekent dat dus reizen zon-der vliegtuig. We hebben vooral gelift, maar maakten ook gebruik van het openbaar vervoer, de fiets en onze benenwagen.” Tus-sen Valencia en Madrid verplaats-

ten Evelien en Tine zich met de Blablacar, een populair carpool-systeem in Spanje. “Dit taxistop-systeem is goed voor het milieu en voor je portemonnee. Jammer dat dit niet door iedereen gekend is. In de auto sla je een praatje met je medepassagiers en zo krijg je massa’s insider tips van de lokale bevolking.”

Voor hun vertrek registreerden Evelien en Tine zich op de web-site van Workaway. Dankzij deze website vinden host en vrijwilliger elkaar. De host zorgt ervoor dat hij een taak binnen zijn project kan uitbesteden aan een vrijwilliger. Deze laatste kan dan in ruil voor kost en inwoon een aantal uur per dag werken. Workaway biedt een brede waaier van projecten aan. Evelien en Tine zochten specifiek naar ecologische vrijwilligerspro-jecten. “De hosts waren altijd heel enthousiast over ons initiatief en

natuurlijk vonden ze het heel fijn dat hun project extra aandacht kreeg via onze blog. Dankzij Wor-kaway werd onze route in Europa uitgestippeld, maar gaandeweg werden we door onze hosts ook doorgestuurd naar andere pro-jecten.”

INTERVIEW

Foto

’s: C

laud

io e

n S

teve

n D

i Cai

rano

Ecotripping: een combinatie van ecologie, reizen en journalistiek

Evelien Van Doorsselaere en Tine Proot leerden elkaar kennen tijdens hun studies journalistiek. Ze delen dezelf-de passie voor schrijven en ze zijn allebei gebeten door de reismicrobe. Samen zochten ze naar een manier om zo ecologisch mogelijk te reizen. Hun duurzame ervaringen wilden ze zo veel mogelijk de-len met gelijkgezinden. Geen wijzende vingertjes, maar po-sitieve groene vibes de wereld in sturen. Tada! Ecotripping was geboren: een combinatie van ecologie, reizen en jour-nalistiek.

Foto’s: © Ecotripping

21

Foto

’s: C

laud

io e

n S

teve

n D

i Cai

rano

Costa Rica is het ecoparadijs

Evelien en Tine bedachten tijdens hun eerste reis meteen een nieuw idee: ecologische projecten bui-ten Europa bezoeken. Costa Rica springt er meteen bovenuit. Het is een land dat gekend is omwille van een duidelijke visie op ecolo-gie. Zo willen ze tegen 2021 als allereerste land volledig klimaat-neutraal zijn. “We wilden onze trip ook op vlak van vervoer zo ecologisch mogelijk verderzet-ten, maar na enig opzoekwerk bleek het vliegtuig voor ons de enige oplossing. De boot was al snel onbetaalbaar voor onze ecologische portemonnees en de tijdrovendheid was een ander obstakel.” Begin 2012 vertrok-ken ze voor het tweede luik van hun ecologisch avontuur. “Wat

we vooral wilden tonen was dat je leven met kleine veranderingen en leuke tips er net iets meer eco kan uitzien. Weet vooral zelf waar je prioriteiten liggen en welke tips je wil en kan omzetten in je eigen omgeving.”

Autobanden stampen in Olst

Het laatste deel van hun ne-gen maanden durende avontuur speelde zich af in Noord-Europa. Eind mei verkenden ze al fiet-send Nederland, Duitsland en Denemarken op zoek naar groe-ne inspiratie. Ze bezochten ook verschillende ecologische woon-gemeenschappen en cohousing-projecten. “Tijdens onze vorige reizen gingen we langs heel wat bioboerderijen en projecten die werken rond recyclage. We wil-den onze focus nu op iets nieuws leggen en vroegen ons af: wat hebben we nog niet getoond? En dat was bouwen met recyclage-materialen. We bezochten een project in Olst (Nederland) waar een 16-tal huizen gebouwd wor-den met autobanden. Een uni-cum in de wereld, want nergens wordt er op zo’n grote schaal met autobanden en natuurlijke materi-alen gebouwd. Daar hebben we zelf aan meegeholpen door en-kele autobanden vol te stampen. Heel leuk, maar fysiek heel zwaar om te doen. Wat een onvergete-lijke ervaring!”

Back in Belgium en nu...

Na negen maanden rondzwerven in de wijde, ecologische wereld besloten de dames om vooral België onder de loep te nemen. Daar lees je binnenkort meer over op hun blog. “Wat vooral treffend is voor België is dat er zo weinig kraantjeswater wordt gedronken. Ons water wordt enorm gecon-troleerd en is drinkbaar. Waarom drinken we er dan niet van?”

Tot slot nog een gouden regel van Evelien voor alle globetrot-ters: “Als je niet anders kan en je toch het vliegtuig moet nemen naar een verre bestemming, blijf je best zo lang mogelijk ter plaat-se. Er zijn ook alternatieven voor het vliegtuig zoals een cargoboot. Weet dat dit best een prijzig alter-natief is. Misschien kan je in ruil wel meewerken op de boot? Op je bestemming verplaats je je best met het openbaar vervoer, de fiets of te voet. Maak ook contact met de lokale bevolking, logeer eens bij mensen thuis of werk actief mee in een ecologisch project.”

Meer info: www.eco-tripping.blogspot.com

22

Ze vertrokken vanuit Gent met de liftduim omhoog. “Het is onge-looflijk hoe gemakkelijk we van-uit Gent naar onze eerste stops geraakten”, vertelt Inge. “Je ont-moet echt de meest uiteenlopen-de personages, elk met een eigen verhaal. Zowel jonge als oude chauffeurs namen ons mee. Het is geweldig om te merken hoe altruïstisch de mens soms nog is”. Vanaf Polen ondervonden ze wel moeilijkheden bij het liften. De chauffeurs zijn er meer op hun hoede en vertrouwen lifters niet meer. Gelukkig is het bus- en treinnetwerk in Europa veel beter uitgebouwd dan je op het eerste zicht zou denken.

Inge en Freek trokken een be-perkt budget uit voor de reis van hun leven. Zij boekten hun tickets ter plaatse of een paar dagen op voorhand via internet. Dat zorgde ervoor dat ze de extra kosten van een reisagent of andere tussen-persoon niet moesten inrekenen. In Europa sliepen Inge en Freek vaak bij mensen thuis. De website van Couchsurfing was een goed hulpmiddel. Deze site verzamelt alle gegevens van mensen die op zoek zijn naar een slaapplaats of er een aan te bieden hebben. In Letland maakten ze een tus-senstop op een boerderij in Puta-ni. Daar vertoefden ze anderhalve week bij een gastgezin. Als we-derdienst hielpen ze vrijwillig mee in het huishouden van de familie. Letse boeren moeten vechten om te overleven. Eenmaal je in een land bent waar je het vooral zonder luxe moet

stellen, apprecieer je vanzelfspre-kende dingen als je ze even moet missen, concluderen Inge en Freek. Zoals bijvoorbeeld drink-baar water uit de kraan of een toilet in een huis.

Vanuit Daugavpils in Letland na-men ze een rechtstreekse bus naar Moskou. Na twee dagen, sprongen ze op Trans-Mongolië Express. Zo rolden zij Azië bin-nen. Het eindpunt van de Trans-Mongolië Express is Beijing. Vanuit Beijing reisden ze verder met de trein, een bus of al liftend. Deze reismomenten gingen he-lemaal niet vervelen. Het leverde soms hilarische taferelen op. Zo vertellen Inge en Freek over een kaartspelletje op de trein. “Op een nachttrein probeerden we een Chinees kaartspelletje uit, wat nauwkeurig gevolgd werd door onze overbuur. De volgende ronde speelde hij graag mee. Ge-

Inge en Freek zijn een koppel met grote plannen! Een van die plannen was om op een duur-zame manier naar Indonesië te reizen. Ze hadden maar één vuistregel: "We nemen enkel het vliegtuig om terug naar huis te vliegen". Toen ze vanuit dat idee hun reis begonnen te plannen, merkten zij al snel dat ze voor een veel interessantere en meer avontuurlijke reis hadden geko-zen. “Als je meer dan drie dagen op een trein zit met vier Russische reisgenoten, leer je veel meer over hun cultuur dan wanneer je vanuit Moskou naar Irkutsk vliegt”, zegt Inge.

Foto

’s: M

iet H

eym

ans

LANG OP REIS

DUIM OMHOOG VOOR INGE EN FREEK!

"Je ontmoet echt de meest uiteenlopende personages, elk met een eigen verhaal."

Foto

's: I

nge

en F

reek

door Liese De Smedt

23

zellig. Het duurde niet lang of we werden omringd door een vijftal nieuwsgierigen. Zij becommenta-rieerden het spel en gaven Freek foute tips. Een uurtje later waren er al tien Chinezen die de spelre-gels kenden en ons “dou di zhu” wilden uitleggen. Dat was voor ons precies Chinees. Een paar “ow yeah” en “c’mon baby”’s kon Freek wel al meeroepen. Veel ge-roep en weinig logica, maar een moment om nooit meer te verge-ten.

Een absoluut voordeel van deze manier van reizen was de manier waarop het landschap, de cultuur en de mensen voortdurend ver-anderden. Toen zij in september in België vertrokken, begonnen de blaadjes langzaam te verkleu-ren, daarna zaten ze in de ‘gou-den herfst’ van Polen, zagen ze de bladeren vallen in Rusland, de

kale bomen beladen met sneeuw in Mongolië om plots weer in een groen bladerdek te belanden in China en Vietnam. Ook de vorm van de gezichten en de huidskleur zagen zij in elk land veranderen en rare gewoontes leken soms te stoppen aan de landsgrens. Chinezen vinden het bijvoorbeeld geen probleem om op straat, of zelfs in de trein, op de grond te spuwen, een gewoonte die ze in Nanning nog heel vaak zagen, maar 400 kilometer verder in Ha-noi absoluut vermeden wordt.

Inge en Freek zijn al een hele tijd bewust bezig met hun ecologi-sche voetafdruk. Deze levensstijl hebben ze verder gezet tijdens het reizen. Duurzaam reizen is mogelijk voor iedereen. Als je net als zij graag de lokale bevolking wat beter leert kennen, veel van het landschap wil zien, ecolo-

gisch gezind bent of zin hebt voor avontuur, is het de beste optie die er is.

"Als je erg op jezelf bent en liever niet te sociaal wil zijn met de lo-kale bevolking, kan je nog steeds een privécoupé kan nemen op de trein en met je hoofdtelefoon op de bus zitten, ook al mis je vol-gens ons dan een deel van het avontuur."

De persoonlijke reisavontu-ren van Freek en Inge kan je volgen op hun blog: www.tangatanga.com/freekeninge

Kriebelt het om zelf op reis te gaan? Voor alle informatie en advies kan je terecht bij vzw Wegwijzer Reisinfo. Mail naar info@wegwijzer.be

Foto

’s: M

iet H

eym

ans

"Duurzaam reizen is mogelijk voor iedereen."

Foto

's: I

nge

en F

reek

24

Junko Tabei: bergbeklimsterAin’t no mountain high enough voor de japanse Junko Tabei. Op 16 mei 1975 was ze de eer-ste vrouw ooit die de top van de Mount Everest bereikte. Het team waarmee ze naar Nepal reisde om de Everest te beklimmen be-stond trouwens ook volledig uit vrouwen. Een jaar later was ze de eerste vrouw die de zeven toppen (de hoogste bergen van elk conti-nent) had bedwongen. Toppie!

Alexandrine Tinne: ontdekkingsreizigsterAlexandrine Tinne was een van de eerste vrouwelijke fotografen in Nederland en ondernam sa-men met haar moeder avontuur-lijke reizen naar onder andere het Midden-Oosten en Afrika. Tinne drong tussen 1862 en 1863 als eerste westerse vrouw in Cen-traal-Afrika door en reisde van 1968 tot 1869 als eerste wester-se vrouw ver de Sahara in. Helaas werd dit haar laatste expeditie, want haar karavaan werd door Toearegs aangevallen. Tinne stierf aan haar verwondingen.

Valentina Teresjkova: kosmonauteUit meer dan 400 kandidaten werd Valentina Teresjkova gese-lecteerd (samen met vier andere vrouwen) voor de Russiche vrou-

welijke kosmonautengroep. Van deze groep is Teresjkova de enige die in de ruimte ging. Op 16 juni 1963 ging ze aan boord van de Vostok 6 en daarmee werd ze de eerste vrouw en de eerste burger in de ruimte.

Barones Raymonde de LaRoche: solovluchtIn 1910 maakte de barones als eerste vrouw een solovlucht. Ze was ook de eerste vrouw die een vliegbrevet haalde. Haar adellijke titel beweerde de française ge-kregen te hebben van tsaar Nico-las II. Ze was ook op weg om de eerste vrouwelijke professionele testpiloot te worden, maar over-leed tijdens een testvlucht. Het is nog onduidelijk of zij het vliegtuig bestuurde of meevloog als pas-sagier.

HISTORISCH NIEUWS

We kunnen helaas niet alle straffe madammen een plaatsje geven in ons magazine. Dus beperken we ons tot zij die op een of andere manier een link hebben met reizen of toerisme.

STRAFFE MADAMMEN DOORHEEN DE GESCHIEDENIS

25

Giorgia Boscolo: gondelierIn 2010 doorbrak Giorgia Bosco-lo een 800 jaar oude Italiaanse traditie: ze werd de eerste vrouw ooit die een officiële licentie kreeg als gondelier. De passie voor de gondels erfde ze van haar vader. Opmerkelijk is dat Boscola voorlopig alleen mag uitvaren als een mannelijke collega een dagje vrijaf neemt.

Caroline Mikkelsen: expeditie in AntarcticaIn de poolzomer van 1934-1935 was de Deense Caroline Mikkel-sen samen met haar echtgenoot op expeditie in de Antarctische wateren. Ze deden er in opdracht onderzoek naar de walvispopu-latie. Op 20 februari 1935 ging ze aan land nabij een gebied dat Vesfold Hills genoemd wordt. Als gedenkteken maakte ze er een steenmannetje.

Anousheh Ansari: ruimtetoeristOp 18 september 2006 werd deze Iraans-Amerikaanse zaken-vrouw gelanceerd vanop de ruim-tebasis Baikonoer in Kazachstan. Daarmee was ze de vierde zelfge-financieerde ruimtetoerist, maar wel de eerste vrouwelijke ruimte-toerist. De ruimtereis kostte haar 20 miljoen dollar.

Amilia Earhart: lange afstandsvluchtEarhart werd vooral bekend door-dat zij als eerste vrouw in 1932 in haar eentje de Atlantische Oce-aan overstak. Begin juli 1937 begon ze samen met navigator Fred Noonan aan wat de lang-ste vlucht ter wereld moest wor-den. De eindbestemming van de 47.000 kilometer lange vlucht werd echter nooit bereikt. Wat er zich precies heeft afgespeeld, is tot op heden onbekend.

STRAFFE MADAMMEN DOORHEEN DE GESCHIEDENIS

26

Elke dag worden er wereld-wijd 364.501 kinderen ge-boren, ofwel 5 per seconde. Dat zijn er dus heel wat! Lieve Blancquaert reisde de we-reld rond om deze universele gebeurtenis in verschillende landen en bij diverse culturen mee te maken. Ze bezocht 14 plekken waaronder Shanghai, Groenland, Koeweit en Rio de Janeiro.

Blancquaert werkte 2 jaar aan dit project. Als fotografe zocht ze naar sterke beelden en de jour-nalist in haar was vooral op zoek naar de menselijke verhalen. Als moeder van twee wil ze graag ontdekken hoe een bepaalde plek, cultuur of omgeving nieuw leven beïnvloedt.

De bevallingskamer is niet de enige ruimte waar ze vertoeft, hier begint het allemaal wel, maar er is natuurlijk zo veel meer. Zo neemt ze ook deel aan feesten en

rituelen. Blancquart bezoekt ook bijzondere plaatsen die meer ver-tellen over de cultuur waarin het kind zal opgroeien.

Alle verhalen, indrukken, ontmoe-tingen en natuurlijk de baby’s zelf worden vastgelegd in een boek. Je kan ook de bijhorende ten-toonstelling bezoeken en op EEN kon je vanaf begin november 9 af-leveringen bekijken over een van

de emotioneelste en belangrijkste momenten in een mensenleven.

In de eerste aflevering van de serie zie je hoe Lieve de kraam-kliniek in Shangai bezoekt. Wie in China een kind krijgt doet dat ook maar één keer wegens het eenkindbeleid. Dat is de wet en de jonge gezinnen vinden dit, in tegenstelling tot bij ons, niet meer dan normaal dat dit wordt nage-leefd. Tijdens de geboorte vind je de man niet naast het ziekenhuis-bed van zijn vrouw om troostende woorden toe te fluisteren of om haar hand vast te houden. Nee, de mannen zitten samen in de wachtkamer, eerder een wachtfa-briek, waar tv-schermen ophan-gen die tonen hoeveel ontsluiting er al is. Het is eens wat anders dan een voetbalmatch. Onder-tussen in het verlossingskwartier krijgt de vrouw heel wat bevelen te verwerken van de aanwezige zuster: “Niet roepen!”, en “Nee, niet aanraken” wanneer de vrouw reikt naar haar pasgeboren baby.Blancquaert benadert alle ouders heel respectvol en zacht. Voor

Foto

’s: F

rank

Ket

els

Foto: Kris Holvoet

ACTUA

1

Lieve BlancquaertHOE DE WERELD ZIJN KINDEREN VERWELKOMT

Lieve B

lancquaert

Birth Day toont het geboorteproces bij vrouwen wereldwijd

3

364.501 nieuwe verhalen per dag

Esther, pas bevallen Joodse moeder: ‘Het kind in de buik is alwetend. Het weet waar het vandaan komt en waar het naartoe gaat, waarom het hier is en wat het zal worden, wie zijn ouders zijn en geweest zijn. Het bezit alle mogelijke kennis. Op het moment van de geboorte krijgt het kind echter bezoek van een engel. Die legt zijn wijsvinger op de lipjes van het kind. Op slag is het alles vergeten en moet het van nul af aan beginnen. Dat is de reden waarom we dat kleine geultje tussen onze neus en lippen hebben.’

364.501 keer per dag begint er ergens op aarde een nieuw leven en een nieuw verhaal. Birth Day is de wereldreis van een moeder, fotografe en journaliste naar die verhalen en het antwoord op de vragen: ‘Waarom zetten wij vandaag kinderen op de wereld? Wat betekent het om op een bepaalde plek in de wereld geboren te worden? En hoe verwelkomt de wereld zijn kinderen?’

Lieve Blancquaert: ‘We worden allemaal op dezelfde manier geboren, maar alles verandert op het moment dat we onze eerste adem uitstoten. De manier waarop een kind ter wereld komt, is een spiegel van de maatschappij en de plek waar onze wieg staat, bepaalt onze toekomst. Dat fascineert mij en daarom ben ik de wereld rondgetrokken en heb ik aan moeders en vaders gevraagd waarom zij voor kinderen kiezen. Van Israël tot Siberië en van Sjanghai tot Rio de Janeiro. Ik heb geprobeerd mijn eigen vooroordelen aan de kant te schuiven en vooral te begrijpen. Mijn ervaringen en mijn verwondering wil ik met de lezer delen in woord en beeld.’

© Lieve Blancquaert

27Foto: Jan Van Nieuwkerke

voyeurisme ben je dus aan het verkeerde adres. Geen puffende, gillende of pijnlijdende lichamen. Birth Day laat vooral zien hoe de geboorte van een kind generaties raakt zonder dat daar enige va-gina of knippende dokter aan te pas komt. Wel zien we bijvoor-beeld een Chinese grootmoe-der die gelukseitjes, de Chinese variant van doopsuiker, verdeelt onder de buren. We zien ook de blijdschap en nervositeit van de ouders en vooral de extreme be-zorgdheid, want Chinezen krijgen nu eenmaal maar één kindje.

De laatste aflevering, tevens ook het laatste hoofdstuk van het boek, toont de situatie in Brus-sel. Blancquaert zoekt geen aan-gename ziekenhuiskamer op in Ukkel, maar gaat naar Sint-Pieter waar vroedvrouwen paraat staan voor kansarme vrouwen.

Geen rooskleurige wolk dus, want de verhalen die je hier hoort gaan over mishandeling en zwanger le-ven op straat… Pijnlijk harde ver-halen van kansarme vrouwen die leven in de Europese hoofdstad.

Benieuwd naar het geboor-teproces bij vrouwen over de hele wereld?

• Boek Birth Day, van Lieve Blancquaert en Marjorie Blomme, Lan-noo, 368 blz, € 34,99

• Tentoonstelling Birth Day, ING Cultuurcen-trum, Koningsplein 6 in Brussel

• Meer info: www.birth-day.be

6

3 Tv-reeks

Vanaf begin november loopt op EEN (VRT) een reeks van 9 afleveringen van telkens 45’. Op een heel dynamische manier krijgt de kijker een portret van baby’s, hun familie en de maatschappij waarin ze leven tijdens een van de belangrijkste momenten van hun leven. Volgende plekken worden in beeld gebracht:

— Sjanghai (China) — Tiberias (Israël) — De Sundarbans (India) — Atlanta (USA) — Rio de Janeiro (Brazilië) — Kuwait City (Koeweit) — Nairobi (Kenia) — Sisimiut (Groenland) — Brussel (België)

Deze reeks is een productie van Sultan Sushi.

4 Website

Meer informatie vindt u op de website www.birth-day.be

Meer informatie:

Uitgeverij Lannoo:mieke.deprez@lannoo.be (051 42 42 73)stefanie.decraemer@lannoo.be (051 42 42 75)evy.vaneenoo@lannoo.be (051 42 42 19)

© Lieve Blancquaert

28

BOEKRECENSIE

Het is een boek met schokkende getuigenissen over een gebied dat niets anders dan een grote openluchtgevangenis is. Het is een aanklacht tegen Israëls per-manente oorlog en repressie, maar ook tegen lokale macht-hebbers die verraad plegen aan de Palestijnse zaak.

Inge neemt niet alleen waar, maar ze leeft en ageert mee. Tijdens

haar een jaar durende verblijf in Gaza geeft ze gezinnen die het ergste onrecht en leed moeten verduren opnieuw een naam, een gezicht. De mensen staan cen-traal in dit verhaal, wat zij dage-lijks meemaken snijdt diep en laat niet meer los.

Inge toont zich als een gedreven activiste en houdt ons een spiegel voor: we zijn verantwoordelijk.

GAZA OP MIJN HOOFDGetuigenissen uit de eerste hand: echte verhalen uit GazaInge Neefs Gaza

op mijn hoofd

Inge Neefs

VoorwoordRachida Lamrabet

De Gazastrook is een brandend stipje in het Midden-Oosten, ruwweg tachtig maal kleiner dan la petite Belgique. U kent Gaza van het nieuws, van de gewapende strijd met Israël, van bombardementen, Hamas, Qassamraketten, terrorisme, tunnels en oorlog. En toch wonen er mensen. En die staan centraal in dit epos van Inge Neefs. Anaah, een jonge Palestijnse, neemt je bij de hand. Ghazza ala raasi, verzucht ze. Letterlijk: Gaza op mijn hoofd. Ze koestert het land maar vindt het leven een verdrukkend gevecht. Ook Ibrahim, Abdallah en Ibtisam krijgen een gezicht, samen met de schrijfster zelf, die een jaar in de Gazaanse microkosmos verbleef.Gaza op mijn hoofd is een fi jn staaltje literaire non-fi ctie over leven in een militair bezet en afgezonderd gebied, over veerkracht en verzet maar ook over uitzichtloosheid, worstelen met tradities, waterpijp met appelsmaak en de overweldigende aanbidding van FC Barcelona.

‘Het is een boek dat diep snijdt. Een boek dat mij op mijn medemense-lijkheid aanspreekt en mij niet meer loslaat. (...) Het is lang geleden dat ik nog heb gehuild bij het lezen van een boek.’ – Rachida Lamrabet, schrijfster van Vrouwland en Een kind van God

Inge Neefs schreef onder andere voor DeWereldMorgen.be. Ze was een van de opvarenden op de Gaza Freedom Flotilla. Gaza op mijn hoofd is haar debuut als schrijfster.

Inge Neefs G

aza op mijn hoofd

www.epo.be

"Met 'Gaza op mijn hoofd' schreef Inge Neefs een pakkend menselijk relaas over een bevolking die door de zogenaamde 'internationale gemeenschap' aan haar lot is overgelaten.

Dit boek is verkrijgbaar bij uitgeverij epo (www.epo.be) voor 19,90 euro. Het is tevens beschikbaar in de infotheek van Karavaan (Mechelen).

Wil jij ook graag deel uitmaken van onze club? Dat kan heel eenvoudig door het formulier op www.karavaan.be (Lid worden) in te vullen en € 15 te storten. Dan sturen wij je Karavaan-lidkaart naar jou toe. Lid ben je gedurende een kalenderjaar (van 1 januari tot 31 december).

Je krijgt oa heel wat voordelen als Karavaan-lid:

> 20% korting op alle Karavaanactiviteiten

> 10% korting op de aangekochte blogspace bij TangaTanga, de gebruiksvriendelijkste aller travel blogs

> 10% korting bij De Wandelstok (Vrijwilligers-straat 12, Beerse) een winkel waar je terecht kan voor allerlei buitensportartikelen

> 10% korting op elk boekje van TE GAST IN. Deze landenreisboekjes laten je kennis maken met het echte leven in een bepaald land.

> 10% korting in 4 (reis)boek-handels (op ver-toon van lidkaart)

- Atlas & Zanzibar (Kortrijksesteenweg 19, Gent of Kortrijksesteenweg 1036, Sint-Den-ijs-Westrem)

- Standaard Boekhandel, filiaal Meirbrug 2, reisboekenafdeling (Antwerpen)

- Black Label (Welvaartstraat 61, Boechout)

- Altiplanobooks (www.altiplanobooks.be: je korting wordt meteen verrekend)

> 5% korting bij boekhandel De Groene Waterman (op vertoon van lidkaart)

LEDENVOORDELEN 2014Karavaan is een boeiende vereniging waar reislustigen elkaar vinden. Naast onze twee-jarige opleiding reisbegeleider bieden wij ook een ruim aanbod aan van (inter)culturele activiteiten en minitrips.

in samenwerking met:

LANDENCOCKTAILBEURS OVER DUURZAME & AVONTUURLIJKE REIZEN

Een organisatie van Joker en Karavaan vzw

LANDENCOCKTAILLANDENCOCKTAILLANDENCOCKTAILLANDENCOCKTAILLANDENCOCKTAILBEURS OVER DUURZAME & AVONTUURLIJKE REIZEN

Een organisatie van Joker en Karavaan vzw

28steeditie

Inclusief foto’s en reisverhalenreisverhalen

Kom alles te weten over meer dan 100 Joker- groepsreizen

Stel je vragen

aan ervaren

reisbegeleiders

reisverhalen

Voor reizigers van

alle leeftijden

in samenwerking met:

LANDENCOCKTAILBEURS OVER DUURZAME & AVONTUURLIJKE REIZEN

Een organisatie van Joker en Karavaan vzw

Face-to-face

reisinforeisinfoWord

reisbegeleider: infomoment

zondag 26 januari 2014Centraal Station Antwerpen

van 11u tot 18u | Inkom: 4 €Karavaan-leden & European Youth Card-houders: 2 €

www.joker.be/landencocktail

DK-affiche LC 2014.indd 1 5/11/2013 11:27:06

29

in samenwerking met:

LANDENCOCKTAILBEURS OVER DUURZAME & AVONTUURLIJKE REIZEN

Een organisatie van Joker en Karavaan vzw

LANDENCOCKTAILLANDENCOCKTAILLANDENCOCKTAILLANDENCOCKTAILLANDENCOCKTAILBEURS OVER DUURZAME & AVONTUURLIJKE REIZEN

Een organisatie van Joker en Karavaan vzw

28steeditie

Inclusief foto’s en reisverhalenreisverhalen

Kom alles te weten over meer dan 100 Joker- groepsreizen

Stel je vragen

aan ervaren

reisbegeleiders

reisverhalen

Voor reizigers van

alle leeftijden

in samenwerking met:

LANDENCOCKTAILBEURS OVER DUURZAME & AVONTUURLIJKE REIZEN

Een organisatie van Joker en Karavaan vzw

Face-to-face

reisinforeisinfoWord

reisbegeleider: infomoment

zondag 26 januari 2014Centraal Station Antwerpen

van 11u tot 18u | Inkom: 4 €Karavaan-leden & European Youth Card-houders: 2 €

www.joker.be/landencocktail

DK-affiche LC 2014.indd 1 5/11/2013 11:27:06

30

JOKER

Joker Avontuur

Het Indonesische eiland Sumatra

• Ontmoet de orang-oetans in het Gunung Leuser Nationaal Park

• Spot dankzij lokale gidsen neushoorns, gibbons en tij-gers tijdens een 3-daagse trekking

• Leer de Batakcultuur rond het Tobameer kennen

• Verbaas jezelf over de weder-opbouw van Aceh 10 jaar na de tsunami

• Regenwoud, vulkanen, stran-den, koffieplantages en kra-termeren kleuren het land-schap

Dwars door Afrika: etappe 4

• De 4de reis die deel uitmaakt van “Dwars door Afrika”, waarbij je in 5 verschillende reizen het continent kan door-kruisen van zuid naar noord

• Van Oeganda via Kenia naar Ethiopië, langs highlights maar in deze landen toch ver weg van toeristische paden

• Natuurlijk kan je ook de an-dere routes doen in 2014: Van Kaapstad naar Victoria Falls – van Victoria Falls naar Zanzibar – van Dar es Salaam naar Kampala

Hartelijk Nicaragua

• Laat vulkanen, watervallen, mangroves, strand, jungle en koffieplantages vechten om de megabytes op je geheu-genkaartje

• Koloniale architectuur en een bewogen geschiedenis

• Shop souvenirs voor wereld-reizigers (een hangmat!) op gezellige markten

• Wandel langs het wonder-mooie kratermeer van Apoyo

• Voel je thuis in het ViaVia Jo-ker Reiscafé van León

Nog meer nieuwe reizen in de brochure Joker Avontuur:

• Jordanië Exploratie (vorig jaar was er al een Jordanië-trek-king)

• Zuid-Korea (de Bestemming Onbekend van 2013)

• Roadtrip door het zuiden van Noorwegen

• CityMix Londen • Van Accra naar Cotonu (voor-

dien alleen voor jongeren) • Local living in Kenia (Roots) Joker Go-26

Op het ritme van de locals op Borneo

• Voor 18-26 jaar• Na de metropolitan vibes van

Kuala Lumpur, trekken we naar het Maleisische deel van het eiland Borneo

• We beklimmen één van de hoogste bergen van Zuid-oost-Azië, de Mount Kinabalu

• In Robinson-stijl trekken we op avontuur in de jungle

• We ontmoeten de met uitster-ven bedreigde orang-oetans

• Tijdens de homestay maken we kennis met het dorpsleven en spelen we met de kinderen

• Op de witte stranden voelen we ons de grootste gelukzak-ken ter wereld

door Marij Lambert - foto’s: ©Joker

6 NIEUWE GROEPS- REIZEN IN DE KIJKERNieuwe bestemmingen en routesElk jaar evalueren we onze reizen samen met de reisbegeleiders en houden we waar mogelijk re-kening met suggesties van onze deelnemers. Daarnaast houden we onze ogen op de wereld ge-richt op zoek naar nieuwe bestemmingen om op onze kaart te zetten. Dat heeft voor het nieuwe reisseizoen een twintigtal nieuwe reizen als resultaat. We selecteerden zes nieuwe groepsreizen uit het aanbod. Wees gerust: watertanden en een versnelde hartslag zijn normale neveneffecten!

31

In een lus door Kenia, Tanza-nia en Oeganda

• In Kenia verkennen we de savanne van het Masai Mara National Reserve met de jeep

• Tussen de giraffen en zebra’s fietsen doen we in Tanzania

• In Oeganda zoeken we spo-ren van chimpansees en trek-ken we naar de bron van de Nijl

• Het openbaar vervoer staat garant voor veel contact met de plaatselijke bevolking

Nog meer nieuwe reizen in de brochure Joker Go-26:

• Nu ook voor jongeren een Expeditie door het Indische gebergte van Ladakh

• Hippe steden en beroemde natuurparken in California

Joker Kaap-46

De Azoren in combinatie met een citytrip Lissabon

• Voor 46-plussers• Vulkanen, de oceaan en de

gastronomie vormen de rode draad

• We verkennen 3 centrale ei-landen: Pico, Faial en São Jorge

• Wandelingen langs oude her-derspaden, pittoreske dorp-jes en lagunes

• Wijndegustatie en whalewat-ching

• We sluiten af met een verblijf in Lissabon, een stad geze-gend met alle ingrediënten voor een perfecte citytrip

Nog meer nieuwe reizen in de brochure Joker Kaap-46:

• Veelzijdig Sri Lanka • Van de Sloveense hoofdstad

langs de Julische Alpen naar Venetië

• Barcelona en het Catalaanse binnenland

• Van watervallen tot zoutvlak-te in Argentinië en Bolivia

• Een ontmoeting met berggo-rilla’s en 2 verschillende cul-turen in Rwanda en Oeganda

Voor een overzicht van alle Joker-groepsreizen surf je naar http://www.joker.be/nl/groepsreizen

Tip: gebruik in de linkerkolom de filters “bestemming” en/of “brochure” om je zoekopdracht te verfijnen.

32

VROEGBOEKACTIE

Ook kortingen op hotels en huurwagens, reizen in internationale groep en individuele Joker-reizen

Boek de goedkoopste vliegtickets van 02/01 tot 31/01/14Vertrek tot najaar 2014

Alle info op www.joker.be/vluchten

Onze reisexpertise krijg je er gratis bij!

010%20%30%40%50%60%70%80%

Zuid-K

orea

Zuid-A

frikaVS

Vietnam

Thailand

Tanzania

Sri Lanka

SenegalPeru

Oeganda

Nieuw-Zeela

ndNepal

Namib

ië

Mexico

Maro

kko

Maleisië

Malawi

Kenia

Jord

anië

Japan

Indonesië

India

Ghana

Ethio

pië

EcuadorCuba

Costa Rica

Colom

bia

China

Chili

Canada

Cambodja

Brazili

ë

Bolivia

Australië

Argentin

ië

Onze medewerkers bezochten samen 135 landen, waaronder…

JOK_0017_VROEGBOEKAFFS_A3.indd 1 12/12/13 10:35