#25

“Waar zijn alle boeken van mama?” Het kleine stemmetje haalde hem uit zijn dagdroom. Hij draaide zich om en keek in het zoete gezichtje van zijn vier jaar oude zoontje. “Weg.” Antwoordde hij nors. De kleine jongen zette een voorzichtige stap dichterbij.

“Waarom?” Hij zuchtte. Was het de leeftijd? De interesse? Hij wist het niet, maar de kleine Sem stelde bij elk onderwerp de vraag ‘waarom’ en het irriteerde hem, vooral omdat hij er nooit een antwoord op had.

Deze keer had hij dat echter wel, maar hij wilde dat antwoord niet met zijn zoontje delen. Het was te persoonlijk, te pijnlijk. Iets wat een vierjarige niet zou begrijpen, ook al was de kleine Sem heel pienter en slimmer dan zijn vader wist.

“Daarom. Zoek maar iets anders waar je mee kunt spelen, oké?” Hij draaide zich weer om en staarde door het raam naar buiten. Sem kwam naast hem staan. “Wat ben je aan het doen?” “Alsjeblieft, Sem. Ga naar je kamer.”

Sem keek op en slikte zijn woorden in. Het jongetje wilde zoveel aan zijn vader vragen, zoveel. Waarom was zijn moeder er niet meer? Waar was ze heen? En wie las hem nu elke avond voor? “Papa?”

Hij keek neer op zijn mooie zoontje. Zijn evenbeeld. Op alles leek hij op hem. Het ravenzwarte haar, de gelaatstrekken, de grote handen met de kleine, korte vingers. Alles, behalve de lichtblauwe ogen. Ogen die afkomstig waren van Elisabeth, zijn overleden vrouw.

“Wil jij mij vanavond voorlezen?” Het jongetje dat na de zomer naar groep twee zou gaan, had al een grote woordenschat voor zijn leeftijd en babbelde duidelijk en netjes. De kleuterjuffen op school waren verbijsterd als

de kleine Sem zijn mondje opende.

En met zijn lieve, zachtaardige uiterlijk was hij de lieveling van de klas. Niet alleen bij de kleuterjuffen, maar ook bij zijn klasgenootjes. Sem had veel vriendjes en vriendinnetjes. Hij was het slimste kind uit de klas, maar had ook het meeste verdriet; verdriet om zijn overleden moeder.

Ook al wist hij niet precies wat dat inhield; overleden en dood zijn. Maar hij wist wel dat het erg was, want hij miste zijn moeder verschrikkelijk en hij zag hoe verdrietig zijn vader was. Overleden en dood zijn was iets negatiefs, dat zag de kleine Sem wel.

“Vanavond komt Jolande. Een andere keer, oké?” Het snoetje van Sem klaarde op. “Misschien wil Jolande mij wel voorlezen!” “Als ik beloof dat ik het haar zal vragen, ga jij dan nu in je kamer spelen totdat we gaan eten?”

Sem knikte hevig. Hij schonk zijn zoontje een glimlach en helemaal opgetogen en opgefleurd rende hij naar de trap. Even later was het weer stil om hem heen. Hij keek naar buiten, maar zag niets. Hij was alweer in gedachten verzonken, aan het begin van een nieuwe dagdroom.

“Ik heb het hem beloofd.” Jolande vouwde haar armen in elkaar. “Hoor jij zoiets niet te doen?” Hij schokschouderde. “Goed.” Verzuchtte Jolande. “Ik ga wel even.” Hij schonk haar een lieflijke glimlach en keek haar na totdat ze uit zijn zicht verdwenen was.

“Papa houdt van je, knul. Dat moet je niet vergeten.” Jolande zat samen met Sem in kleermakerszit op de met tapijt bedekte vloer. Sem knikte zijn kleine hoofdje. Toen keek hij op en werd Jolande verrast door de lichtblauwe ogen die haar verdrietig aankeken.

“Hij mist mama hè?” Jolande voelde een brok in haar keel. Ze gaf veel om de vierjarige Sem. Hij was tenslotte de zoon van haar beste vriendin en de man die… Ze schudde die gedachten van zich af. “Ja, dat klopt. Maar doen we dat niet allemaal?”

Sem knikte ferm. “Ik wel. Heel erg.” Jolande glimlachte en streek even over zijn zijdezachte wangetje. “Dat mag ook. Zullen we dan nu aan het verhaal beginnen?” Sem knikte enthousiast en Jolande sloeg het boek open.

Een half uur later zaten Jolande en hij op de bank in de woonkamer. Het werd langzaam aan donker buiten. De straatlantaarns sprongen aan en de mensen namen afscheid van de buitenwereld door hun gordijnen te sluiten.

“Wat is er tussen jou en Sem? Hij denkt dat jij niet meer van hem houdt!” “Ik wil nu niet over Sem praten.” Jolande keek hem verbijsterd aan. “Maar hij is je zoon!” “Hij is schuld aan de dood van Elisabeth!”

Kille woorden. IJzige woorden. Woorden die aan het licht brachten hoe het werkelijk zat, hoe hij werkelijk over de dood van zijn vrouw dacht. “Dat kun je niet menen.” Zei Jolande met brakke stem. Hij staarde naar zijn handen. “Het is allemaal met hem begonnen…

Door zijn geboorte is Elisabeth veranderd, ziek geworden, depressief geraakt…” “Het was een zware bevalling ja en inderdaad, Elisabeth is daardoor in een postnatale depressie geraakt, maar…” “Maar wat? Je bevestigt het net zelf!”

“Ik noemde alleen maar de feiten op. Hoe kun je Sem in vredesnaam de schuld geven van zoiets… zoiets…” Haar stem stierf weg. Jolande kon de woorden van hem niet geloven, wilde de woorden van hem niet geloven.

“Door hem ben ik Elisabeth kwijtgeraakt, Jolande.” Vervolgde hij zijn beschuldiging. “Door die depressie was ze zichzelf niet meer, waardoor ze alles zwart zag, behalve-” Zei hij met klem. “de liefde voor haar zoontje, voor Sem.”

“Wil je nu zeggen dat Sem Elisabeth van je heeft afgenomen?” Dit is belachelijk, dacht Jolande. “Dat is precies wat ik zeg. Hij heeft haar die depressie bezorgd. Ik deed alles voor haar! Ik was er altijd voor haar! Maar ze zag me niet meer staan…”

“Dat is onzin! Natuurlijk zag ze jou-” “Hou op met dat medelijden!” Onderbrak hij haar. “Elisabeth zag mij niet meer staan. Ze zat in haar eigen, donkere wereldje. En uitgerekend Sem schonk zij haar liefde, haar aandacht.

Heb je enig idee hoe dat voelt? Mijn hart brak. Ik was er kapot van. Ik heb op het punt gestaan om…” Hij wendde zijn blik van haar af. “Om wat?” Vroeg Jolande voorzichtig, bang om iets te horen wat ze niet wilde weten.

“Ik heb op het punt gestaan om mezelf van kant te maken.” Zei hij uiteindelijk. “Dit speelt al veel langer, is het niet?” Jolande besefte iets waardoor haar nekharen overeind gingen staan. “Je haat Sem. Je haat hem omdat hij de oorzaak is van die postnatale depressie. Je haat je zoon…”

Hij ontkende noch bevestigde het. “En net toen ik dacht dat...” Sprak hij verder. “Dat... Besloot ze om een eind aan haar leven te maken.” Hij keek haar aan; met een pijnlijke, verscheurde blik. “Waarom? Waarom nam ze dat verschrikkelijke, fatale besluit?”

“Elisabeth was ziek. Ze kon niet meer helder denken.” Jolande haalde diep adem. “We zullen het nooit helemaal precies weten, ben ik bang.” Hij stond op en liep een stukje door de kamer. Toen draaide hij zich om en keek haar aan.

“Ik wil hem hier niet meer hebben, Jolande.” Zei hij vastbesloten. “Ik kan het niet.” “Doe niet zo egoïstisch! Hij is je zoon! Jij bent de enige die hij nog heeft!” Jolande stond op. “Je kunt hem niet als een zak vuilnis aan de straat zetten!”

Brett schudde zijn hoofd. “Elke keer als ik hem zie dan...” Jolande zette een stap naar voren. “Je moet hulp zoeken. Dit kan zo niet langer. Jij en Sem moeten iemand inschakelen die jullie kan helpen.” Maar Brett luisterde niet. “Haal hem hier weg, Jolande. Zo snel mogelijk…”