Bibliotheeknieuws

1

BibliotheeknieuwsInformatieblad voor bibliotheekmedewerkers van de Erasmus Universiteit Rotterdam

Jaargang 13 nummer 3

Bibliotheeknieuws

2

In deze uitgave

Eurekamarkt 2011

Redactioneel

Nieuwe look voor databankenlijst

Didactische vaardigheden

Studielandschap voor pedagogie

Even voorstellen..... Jeannette Ruytenberg-Paul

De basics van wetenschappelijke literatuur

Welkom in de Universiteitsbibliotheek.... de nieuwe folder

Colophon

3

4

6

8

10

12

14

16

18

Jaargang 13 nummer 3

3

Redactioneel

Het academisch jaar is weer geopend: gezellige drukte op de campus, snoep-, drank- en koffieautomaten rondom de tijdelijke ingang en volop rondleidingen, vragen en cursussen in de UB. Om de bezoekers te informeren over alle diensten is er een nieuwe UB-folder gemaakt, deze is verderop in dit nummer terug te vinden.

In de zomermaanden i s er hard gewerkt aan een nieuwe ‘look’ voor de databankenlijst. Het resultaat mag er zijn, de lijst is nu helder, overzichtelijker én zeer gebruiksvriendelijk. Daarnaast

heeft Judith een zeer bruikbare opzet gemaakt, waarmee het gemakkelijker is om vanuit een standaard basis cursussen voor verschillende vakgebieden samen te stellen. Jan Jüngen licht in deze BN het belang van didactische vaardigheden toe, er is een nieuw studielandschap bijgekomen en we maken kennis met onze nieuwe collega bij het RLK, Jeanette Ruytenberg-Paul. Uiteraard ook een sfeer-impressie van de Eurekamarkt.

Veel leesplezier!

Miranda de Bus

Bibliotheeknieuws

4

Op 17 augustus vond dit jaar de Eureka Informatiemarkt plaats. Na weken van voorbereiding, in de laatste dagen met een schuin oog op de weersvoorspelling, was het zover. Miranda, Renske en ondergetekende vertrokken met de auto naar onze kraam.

Ja, met de auto, want de markt werd gehouden op een andere locatie dan we gewend zijn, namelijk in het park bij de Esch naast het Shellstation. Een prachtige plek bleek al snel, heerlijk aan de Nieuwe Maas en met heel veel ruimte om ons heen. De Informatiemarkt leek

ruimer opgezet dan ooit. Dat leidde er ook toe dat we met al onze spullen heel wat meters aflegden voordat we onze kraam vonden.

De aankleding van onze kraam verliep vlot en al snel stonden we startklaar om de nieuwe lichting studenten te voorzien van alle UB-informatie én een zakje met ‘UB’ bedrukte M&M’s. Ook kon je meedoen aan een quiz over de UB met een E-reader als prijs. Nadat de collega’s van het RLK zich bij ons hadden gevoegd met ook een leuke prijsvraag werd het rondom ons al erg snel lekker druk. Niet in de laatste plaats door onze buren van

Foto´s: Arie Kers

Eurekamarkt 2011

Jaargang 13 nummer 3

5

Sorbonne die een geheel andere tak van sport beoefenen en dat deden onder begeleiding van erg luide muziek.

De zon deed de Eurekamarkt uitgebreid aan en dat zorgde ervoor dat de stroom langstrekkende studenten maar aan bleef houden. De M&M’s waren na een paar uur helemaal op. Veel studenten leken warm te lopen voor onze quiz, zeker toen ze hoorden wat de prijs was. De prijsvraag van het RLK leek ook erg goed te lopen en andere UB-collega’s kwamen even gezellig langs om de sfeer te proeven.

Toen de meeste studenten al aan een biertje zaten op het middenterrein of bij het debat van de studentenverenigingen pakten we ons boeltje in, met een tevreden gevoel. Een week later konden we de E-reader aan een gelukkige prijswinnares uitreiken, ze schijnt er erg veel plezier van te hebben.

Ineke van der Kramer

Bibliotheeknieuws

6

Nieuwe look voor databankenlijst

Jaargang 13 nummer 3

7

Een heldere en overzichtelijke databankenlijst. Dat is het resultaat van een maandenlang project, uitgevoerd door vakreferenten, i n f o r m a t i e s p e c i a l i s t e n e n informatie-intermediairs.

Aanle id ing was de voormal ige databankenlijst die hoognodig een update nodig had. Er was onder gebruikers onduidelijkheid over de betekenis van buttons als: ‘i’, ‘h’, het citrixcitroentje en de kleuren blauw en groen die iets zeggen over wel of geen toegang tot een databank zonder ERNA-account. Ook het vermelden van enkel de databanktitel was niet informatief genoeg. De titels van databanken zeggen vaak niets over de inhoud.

Tijd dus voor een metamorfose. Frans van der Zijde maakte een kopie van Eleda (het systeem met alle inhoudsbeschrijvingen) en een nieuw in te vullen format. De databanken werden verdeeld onder de projectleden en gewapend met een handleiding werd in de zomermaanden gewerkt aan de nieuwe inhoudsbeschrijvingen.

Begin september, net voor de grote golf van rondleidingen en instructies, werd de Eleda-kopie live gezet. De laatste inhoudsbeschrijvingen worden in september in rap tempo afgemaakt, de gehele lijst wordt nog een keer van top tot teen gecontroleerd, maar het resultaat mag er al zijn!

Een Engelstalige lijst met databanken, waarbij je in één oogopslag ziet wat de inhoud van de databank is dankzij de korte omschrijving onder de databanktitel. Een ‘Read more’ link naar een pop-up met uitgebreide informat ie over de databank, waaronder: discipline, type bron, trefwoorden, handleidingen, informatie over Citrix-software en RefWorks.

Bekijk de lijst hier:

Nieuwe look voor databankenlijst Mariëtte van de Poll

Bibliotheeknieuws

8

Een tiental UB-collega’s heeft de afgelopen maanden deelgenomen aan de t ra in ing ‘D idac t i s che vaardigheden voor docenten van de Universiteitsbibliotheek’. Heeft de UB dan docenten? Ja, tegenwoordig wel. Vroeger gaven medewerkers van de UB alleen ‘instructie’. Hoe leen je een boek? Wat kun je met onze catalogus? Hoe vind je effectief informatie in bepaalde databanken? Dat soort vragen zijn aan de orde als je instructie geeft: je legt uit hoe iets werkt.

Instructie geven zal altijd belangrijk blijven. Stel je voor dat je je eerste rijles krijgt, in een auto of op de motor, en de instructeur zegt: ‘ja, waar die knoppen voor zijn dat merk je vanzelf’. Dan is de eerste deuk heel dichtbij. Aan de andere kant, stel dat je precies weet waar de knoppen zitten en wat er gebeurt als je die knoppen bedient – kun je dan rijden? We weten allemaal dat het antwoord nee is: je kunt alleen goed leren rijden als je zelf gaat oefenen en ervaring gaat opdoen. Dat is de enige manier. Het is dan wel prettig als er een begeleider in de buurt is, liefst een deskundige.

Het belang van ‘zelf leren door te doen’

neemt speciaal voor studenten de laatste jaren enorm toe. Hoe overleef je als student in de informatiejungle? Dat is de echte vraag geworden. Hoe weet je de goede hulpbronnen te vinden? Hoe kom je erachter wat betrouwbare informatie is en wat bedrog? En hoe slaag je erin om succesvol te zijn binnen de tijd die er voor staat?

Nu zou je denken dat nieuwe generaties studenten wel zelf aan de slag gaan en onbekommerd leren om hun eigen pad uit te stippelen. Het blijkt niet zo te werken: vaak beginnen de studenten er niet eens aan. Ze zien die muur van data en denken ‘dag, ik ga naar Google’. Docenten binnen de faculteiten zien deze gang van zaken met lede ogen aan. Vandaar dat ze ons, als UB, steeds vaker vragen om maatwerk. Maatwerk geeft niet alleen een hoog rendement omdat het is toegesneden op een specifieke groep. Maatwerk activeert en motiveert ook.

Maar act iveren en motiveren van jongeren én begeleider zijn van hun leerprocessen – is dat niet een ander vak? Het antwoord is ja en nee. Kennelijk zijn wij een beetje aan het veranderen. Sluipen er elementen in ons vak die er

Didactische vaardigheden

Jaargang 13 nummer 3

9

eerst niet waren – net als er elementen uit ons vak verdwijnen. Er wordt ons vanuit de faculteiten om nieuwe competenties gevraagd. Aan de slag dan maar.

Wat hebben we geleerd tijdens de vier cursusdagen? Hoe je hoorcolleges geeft, hoe je werkgroepen begeleidt. Hoe leerprocessen verlopen, naar de nieuwste inzichten. En we hebben geoefend. We hebben elkaar laten zien hoe het eruit

ziet als we ‘een groep begeleiden’ of ‘hoorcollege geven’. Alles is gefilmd. Spannende beelden. Het was ook heel leuk. Misschien komt er een vervolg.

Tip: lees het oktobernummer van InformatieProfessional. Daarin vind je het artikel ‘De informatieprofessional staat voor de klas’. Geschreven door Renske Jongbloed en ondergetekende.usta Drenthe

Jan Jüngen

Klik hier voor een voorbeeld van een van de hoorcolleges. Gemaakt in nieuw presentatieprogramma Prezi, mét de nieuwe UB-film geintegreerd.

Bibliotheeknieuws

10

Jaargang 13 nummer 3

11

Het zal weinigen ontgaan zijn: er is weer een nieuwe opleiding gestart aan de EUR. Na jaren voorbereiding is bij FSW de opleiding Pedagogische en onderwijswetenschappen b e g o n n e n m e t z o ’ n 1 0 0 eerstejaars.

Een deel daarvan is afkomstig van de pabo. En, zoals met de andere opleidingen bij FSW (psychologie, gevo lgd door soc io log ie en bestuurskunde) heeft ook deze opleiding het probleemgestuurd onderwijs omarmd. Onze rector magnificus Henk Schmidt - zo’n beet je de “PGO goeroe” in Nederland - heeft daar mede aan bijgedragen.

En dat heeft de UB geweten! Niet alleen is er al meer dan een jaar overleg over de opbouw

van hun collectie en is er een s u b s i d i e a a n v r a a g v o o r h e t Trustfonds geschreven; zij wilden ook, net a ls de psychologen e n s o c i o l o g e n , h u n e i g e n studielandschap in de UB. Vandaar dat in de Posthumuszaal ruimte is gemaakt voor de opstelling van hun studieboeken in vijftienvoud. Bij ieder blok komen daar weer titels bij.

Voor januari 2012 zit er trouwens een grotere exerc i t ie aan te komen, want dan verhuist het psychologielandschap naar zijn kleine broertjes (zusjes?) in de Posthumuszaal. Verschillende UB-afdelingen zijn daar bij betrokken. Maar daarover later meer.

Studielandschap voor pedagogie

Gusta Drenthe

Bibliotheeknieuws

12

De basics van wetenschappelijke liter

Jaargang 13 nummer 3

13

H o e w e e t j e o f j e e e n wetenschappeli jk t i jdschrift in handen hebt? Wat doet een editor van een boek? Vragen die voor (eerstejaars-)studenten nog niet zo gemakkelijk te beantwoorden zijn, zo merken we regelmatig tijdens informatievaardigheden-instructies.

Om hen hierbij te helpen, bestond al de cursus ‘Wat is een boek?!’, gemaakt voor filosofiestudenten. Deze cursus gaf een overzicht van de wetenschappelijke literatuur die binnen het vakgebied filosofie gebruikt (en geproduceerd) wordt. De nieuwe studie Pedagogische Wetenschappen wilde ook wel zo’n ‘beginners-cursus’. Daarom is gekeken welke stukjes tekst uit de filosofie-cursus multidisciplinair inzetbaar waren.

Die herbruikbare stukjes, bijvoorbeeld over het ISBN-nummer, de literatuurlijst achterin een boek of de linkresolver (360 link) van de EUR, zijn herschreven en in Typo3 opgeslagen als systeemelementen. Met deze standaard onderdelen kan (relatief gemakkelijk) een nieuwe cursus worden samengeste ld. Een groot

voordeel is dat als je de tekst van een systeemelement aanpast, die tekst automatisch op alle plekken waar het systeemelement is gebruikt, verandert.

De kapstok van standaard onderdelen wordt vervo lgens aangevuld met vakspecifieke voorbeelden, bijvoorbeeld de bibliografische gegevens van een filosofisch boek; de ‘About this journal’ van een psychologisch tijdschrift, enz. of vakspecifieke informatie - zo gebruiken psychologen voor het verwijzen en citeren van literatuur de APA-stijl en daarom zelden voetnoten zoals de filosofen doen.

Zo zijn tot nu toe drie ‘De basics van wetenschappelijke literatuur’-cursussen gemaakt: F i losof ie , Pedagogische en Onde rw i j swe tenschappen en Psychologie, elk met hun eigen accenten en voorbeelden. Als er behoefte aan is, kan dit lijstje worden uitgebreid met cursussen voor de andere EUR-vakgebieden.

atuur Judith Gulpers

Bibliotheeknieuws

14

Nadat ik afgelopen maanden jullie heb leren kennen ………. is het nu de beurt aan mij.

Even voorstellen.....

Jaargang 13 nummer 3

15

Na de bas isschool g ing ik verder op een cultureel pad en volgde bi j (nu) Codarts een klassiek gitaar opleiding van vier jaar. Daarna wilde ik niet naar het conservatorium maar volgde de vooropleiding van de Kleinkunstacademie in Amsterdam.

Aangezien daar zoveel aanmeldingen zijn voor het eerste jaar, verzocht men mij een jaar later nog eens langs te komen. Echter zit ik niet graag stil dus haalde ik bij Schoevers mijn typediploma en ging aan de slag.

Ik vervulde diverse baliefuncties waaronder s inds 1999 bi j het I sa la theater a l s medewerker bespreekbureau. Met de opkomst van internet ging de kaartverkoop grotendeels digitaal.

Daarom besloot ik in 2008 de overstap te maken naar de Bibliotheek Capelle aan den IJssel waar ik de opleiding digitaal inlichtingenwerk en klantcontact volgde. In verband met bezuinigingen waren zij dit voorjaar

genoodzaakt vier medewerkers te ontslaan ………. een drama maar ik besloot al snel er beter uit te komen.Zoals jullie weten is dit gelukt en werk ik nu sinds vier maanden in een fijn team.

Het Rotterdamsch Leeskabinet wie had dat kunnen verwachten. Toen ik mijn sollicitatiebrief schreef dacht ik “dat zou toch geweldig zijn”………. en dat is het inmiddels ook. Privé ben ik getrouwd met Martin en wij hebben drie kinderen.

Ook wordt ons huis aardig in beslag genomen door onze Eurasiërs: Odin & Lars.

Verder ben ik veel te vinden in het theater voor voorstellingen en vervul ik daar ook invaldiensten. Ik kijk graag een goede film of documentaire en ik lees bij voorkeur waargebeurde verhalen. Ook trek ik er veel met Odin & Lars op uit. Zij hebben veel beweging nodig en dat komt mij ook ten goede.

Jeannette Ruytenberg-Paul

Bibliotheeknieuws

16

Het was even een haastklus, maar de nieuwe UB-folder is uit! Met dank aan Ineke, Florinda, Miranda en Renske heeft de folder een nieuwe, logische indeling gekregen, en een totaal herziene ´look´, die naadloos aansluit bij het nieuwe credo van de UB: Interconnecting Information.

Klik op de afbeelding om een digitaal kijkje te nemen, of haal de nieuwe folder bij de informatiebalie!

Jaargang 13 nummer 3

17

Colofon

Redactie:Miranda de BusFlorinda DomburgDebby MuddeErica SchanstraRené Verwijmeren

Fotografie:Arie Kers

Vormgeving:Renske Jongbloed

Redactieadres:debus@ubib.eur.nl

Oktober 2011Jaargang 13, nummer 3