Babytaal (ROCmn - 2009)
-
Upload
otto-gruenbauer -
Category
Documents
-
view
31 -
download
1
Transcript of Babytaal (ROCmn - 2009)
Nèh èh owh... begrijp jij
babytaal?
ROC Midden Nederland – communicatie met baby
Taalontwikkeling heeft voor elk kind hetzelfde verloop
Vroege ontwikkeling 0 - 2 jaar - voor-spraak fase 0 - 12 maanden - eerste woordjes 10 - 12 tot 18 maanden - eerste relaties 18 - 24 maanden
Middenperiode 2 - 5 jaar - steeds meer begrijpen - de betekenis van woorden ontdekken - ontwikkeling van variaties in zinnen - rol van de ouders in de taalontwikkeling
Latere ontwikkeling 5 - puberteit
bron: D.H.Dodd, (1980) Language development p. 48 – 103 Good Year Publ. Comp. – California.
Vroege ontwikkeling 0 - 2 jaar
Vóór-spraak fase 0 - 6 maanden - huilen krijgt meer variatie, positieve keelgeluidjes
Brabbelperiode 6 - 12 maanden - de baby brengt niet doelbewust een specifiek geluid voort of kan een geluid imiteren - brabbelen is meer een spelletje, dan een vorm van taal
Tussen de zevende en de tiende maand - klanken die niet bij de moedertaal horen vallen af - intonatie van de moedertaal wordt nagebootst
bron: R.Kohnstamm, (1980) Kleine ontwikkelingspsychologie p. 178 Van Loghum Slaterus – Deventer.
Brabbelen: voorbeelden
Vóór-spraak fase Sociaal brabbelen
Klankvorming: voorbeeld
bron: http://www.youtube.com/watch?v=eGwtImnWaf4
Sociaal brabbelen: voorbeeld
Tegen de eerste verjaardag kan het kind sociaal
brabbelen
bron: http://www.youtube.com/watch?v=XnCZ9cdVjNM
Eerste woordjes 10 - 18 maanden
‘MAMA…!’ betekenis:
- wil je komen? - ik wil dat hebben! - wat is dat?
Het eerste woord dat in vrijwel alle talen wordt geleerd is, ‘MAMA…!’
… niet omdat moeder overal ‘mama’ heet, maar omgekeerd: de eerste duidelijke klankcombinatie van de baby is een woordsymbool voor moeder geworden!
bron: B.R.Hamel, (1986) Gezichtspunten op taal p. 41 Swets & Zeitlinger – Lisse.
Brabbelen: mama?
bron: http://www.youtube.com/watch?v=O_6PV1sPM_Q
Rondom de eerste verjaardag
Kinderen ontdekken taal als symbool - de fase van één-woord zinnen
Als het kind anderhalf jaar is: - de fase van twee-woord zinnen
Eerste grammatica: 18 – 24 maanden - Kinderen plaatsen bepaalde woorden op en vaste plaats, bijvoorbeeld áltijd vooraan: ‘daar boek’ ‘niet au’ ‘mijn papa’
bron: B.R.Hamel, (1986) Gezichtspunten op taal p. 42 Swets & Zeitlinger – Lisse.
Voorbeelden één-woord zinnen
aalmoes - appelmoes abbak - glasbak abei - aarbei adrogen - afdrogen affebiene - afstandsbediening allabus - brievenbus annamienies - vitaminientjes appap - appelsap baba - Oma báábàm - banaan babba - glijbaan bangen - wangen bakpat - badpak basketti - spaghetti beba - beker beneer - meneer bikini - kiwi bikkebak - prullenbak billenpiep - thermometer
bron: http://www.pinkelotje.nl/woordenboek.html
caapvia – cavia daai - draaien dankiehel - dankjewel dlinde - vlinder enetant - olifant fommelen - schommelen fone bellen - telefoneren foogh - vogels frabriek - fabriek galderrij - gallery van flat gasbak - glasbak goddel - gordel goepoem - kaugom goggel - vogel goorsteen - schoorsteen haar in - haring handwasje - washandje heehond - zeehond itter - kikker
Eerste grammatica
bron: http://www.youtube.com/watch?v=L4K9939byOk
Klankimitatie en woordbetekenis
Vorm ‘maai’ = maan - maar ook: ronde koekjes, andere cirkels Geluid ‘sch’ = geluid van een trein - maar ook: geluid van bewegingen, wielen
Langzamerhand leert het kind dat er verschillen in vorm tussen de zinnen bestaan, zoals bijvoorbeeld:
vraag-zinnen of bevelen
bron: E.Clark, (1977) Psychology and language, Harcourt – New York.
Samenvatting
Kinderen leren in het eerste levensjaar, door steeds met hun ouders in gesprek te zijn. Brabbelen, luisteren en imiteren
Dit brabbelen, luisteren en imiteren wordt steeds meer communicatief gebruikt
Tegen het einde van het eerste levensjaar zijn kinderen actieve gespreksparters geworden die veel en gevarieerd brabbelen
De melodie en intonatie hoort thuis in het taalgebied waarin ze opgroeien
bron: Dr.S.Goorhuis-Brouwer, (1992) Kinderen en taal, Kosmos – Utrecht/Antwerpen.
Stelling: praten baby’s?
Priscilla Dunston heeft onderzoek gedaan naar de geluiden die baby’s maken, zij zegt:
Alle baby’s hebben 5 woorden als een soort reflexen meegekregen bij hun geboorte
Als volwassenen er niet goed naar luisteren, nemen de reflexen na een maand of 3 af en verdwijnen ze uiteindelijk
Woorden herkennen
Je herkent de woorden in de beginfase van het
huilen. Als er niet snel genoeg op gereageerd wordt,
wordt de baby uiteindelijk boos of gefrustreerd en
gaat harder huilen en krijsen
De woordjes zijn dan niet meer te verstaan
Als je goed oplet, kun je sneller ingrijpen en een
krijspartij voorkomen!
Vijf woorden:
Neh = ‘ik heb honger’ gaat meestal gepaard met zuigen en sabbelen
Ohw = ‘ik ben moe’
Heh = ‘ik voel me ongemakkelijk’ het kan dus zijn dat de baby het te koud of warm heeft of een vieze luier
Eair = ‘ik heb last van mijn buik’ de baby heeft last van krampjes. Dit geluid gaat meestal gepaard met het optrekken van de beentjes
Eh = ‘ik moet boeren’
Neh = ‘ik heb honger’
Eh = ‘ik moet boeren’
Ohw = ‘ik ben moe’
bron: http://www.youtube.com/watch?v=w6CFSGAueyo edit: o.grunbauer - amerongen
Geen woorden maar een reflex!
Deze methode is gebaseerd op de reflexen van de
baby. Het is de bedoeling dat ouders op deze manier
sneller erachter komen wat hun kleine nodig heeft
Een uitkomst dus voor wanhopige ouders met een
huilbaby
Geluid en beweging
Naast taalvorming, brabbelen en klankvorming kun je ook communiceren met behulp van baby-gebaren
Praat over een bloem en je maakt een ruikend gebaar
Je praat over de poes en je streelt het dier ondertussen
Je geeft het fruithapje en je opent zelf je mond heel wijd
Bij een afscheid wordt overdreven gezwaaid
Babygebaren
Als je deze gebaren voor je baby een beetje vertraagt en uitvergroot, ze vaak zou gebruiken, dan zijn dát de baby-gebaren waar het om gaat.
Probeer erop te letten en de gebaren te herhalen, zodat je kind begrijpt dat het zin heeft om ze te gaan gebruiken.
Stap voor stap kun je het repertoire bijna eindeloos uitbreiden.
bron: Linda Acredolo & Susan Goodwyn (1997) Baby Signs, Contemporary Books – New York
Communiceren met babygebaren
bron: http://www.youtube.com/watch?v=7gSZfW4gVhI
Babygebaren
Door het communiceren met behulp van baby-gebaren wordt frustratie vermeden
Ook is het goed voor het proces van taalverwerving
Een kind dat baby-gebaren kan gebruiken voordat het kan praten, krijgt eerder door hoe communicatie werkt
Als het kind gaat praten, houdt de gebarentaal vanzelf op. De baby-gebaren verliezen hun functie naarmate de verbale ontwikkeling vordert.
bron: Linda Acredolo & Susan Goodwyn (1997) Baby Signs, Contemporary Books – New York
Samenvatting
Baby’s hebben in het eerste levensjaar, enkele klankwoorden waarmee ze iets duidelijk kunnen maken
Als hier niet op wordt gereageerd, gaat de baby meestal huilen
Als je goed oplet, kun je sneller ingrijpen en een krijspartij voorkomen!
Je kunt ook met een baby communiceren door middel van babygebaren
Dit is goed voor het proces van taalverwerving
Bronnen:
Linda Acredolo (1997) Baby Signs, Contemporary Books – New York
E.Clark, (1977) Psychology and language, Harcourt – New York
D.H.Dodd, (1980) Language development, Good Year Publ. Comp. – California
Dr.S.Goorhuis-Brouwer, (1992) Kinderen en taal, Kosmos – Utrecht/Antwerpen
B.R.Hamel, (1986) Gezichtspunten op taal, Swets & Zeitlinger – Lisse
R.Kohnstamm, (1980) Kleine ontwikkelingspsychologie, Van Loghum Slaterus – Deventer
www.dunstanbaby.com
www.ouders.nl
www.pinkelotje.nl
www.youtube.com
In samenwerking met Lia de Cocq
Samenstelling en montage: (© 2009) Otto Grünbauer