บทที่ 1 บทน า - Chiang Mai...

10
บทที1 บทนา 1.1 ที่มาและความสาคัญของปัญหา องค์การบริหารส่วนตําบล ตามพระราชบัญญัติสภาตําบลและองค์การบริหารส่วนตําบล พ.ศ. 2537 เป็นองค์กรปกรองส่วนท้องถิ ่นที่เกิดขึ ้นจากผลของการกระจายอํานาจของรัฐ ลงสู ่ระดับท้องถิ ่น อันเป็นการกระจายอํานาจในการตัดสินใจ การกระทําการ การดําเนินงาน ไปยังตําบลและหมู่บ้าน โดยนับแต่พระราชบัญญัติสภาตําบลและองค์การบริหารส่วนตําบล พ.ศ. 2537 มีผลใช้บังคับ กระทรวงมหาดไทยได้มีการประกาศจัดตั ้งสภาตําบลและองค์การบริหาร ส่วนตําบล พ.ศ. 2537 4 ครั ้ง รวม ทั ้งหมด 5,671 แห่ง การจัดการปกครองท้องถิ่นเป็นการจัดการปกครองเพื่อส ่งเสริมและสนับสนุนให้ท้องถิ ่น ได้มีอิสระในการปกครองตนเอง และส่งผลให้ประชาชนในท้องถิ ่นได้มีส ่วนร่วมในกิจกรรม ทางการเมืองมากขึ ้น ตลอดจนมีสิทธิและบทบาทในการดําเนินการปกครองท้องถิ่นอันนําไปสู รากฐานและวิถีทางการปกครองตามระบบประชาธิปไตยมากขึ ้น (ชูชาติ กีฬาแปง , 2539) โดยเกิดขึ ้นตามนโยบายการกระจายอํานาจสู่หน่วยปกครองขั ้นพื ้นฐานของรัฐบาล โดยพระราชบัญญัติสภาตําบลและองค์การบริหารส่วนตําบล พ.ศ. 2537 มาตรา 43 และมาตรา 66 68 บัญญัติให้องค์การบริหารส่วนตําบลเป็นนิติบุคคลและเป็นราชการส่วนท้องถิ ่น มีอํานาจ หน้าที่ในการพัฒนาตําบลทั ้งในด้านเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรมต่างๆ แม้ว่าจะมีการกระจาย อํานาจให้องค์การบริหารส่วนตําบล มีความเป็นอิสระในการบริหารงาน เพื่อจัดทําบริการ สาธารณะต่างๆ แล้วก็ตาม แต่องค์การบริหารส่วนตําบลก็เป็นเพียงส่วนหนึ ่งของการบริหารราชการ เท่านั ้น มิได้เป็นอิสระจากรัฐ รัฐจะต้องเป็นผู้กํากับดูแลองค์การบริหารส่วนตําบล เพราะถ้าหากให้ องค์การบริหารส่วนตําบลเป็นอิสระจากรัฐโดยไม่มีการกํากับดูแล ก็จะเป็นการเปลี่ยนแปลงการ ปกครองในรูปแบบรัฐเดี่ยว ตามที่รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยบัญญัติไว้ในมาตรา 1 และยัง เป็นการทําลายหลักความเป็นเอกภาพแห่งรัฐอีกด้วย ทั ้ ง นี ้ตามพระราชบัญญัติดังกล่าว มาตรา 5 ได้บัญญัติให้รัฐมนตรีว่าการ กระทรวงมหาดไทยเป็นผู้รักษาการตามพระราชบัญญัตินี ้ และให้มีอํานาจออกกฎกระทรวง ระเบียบ ข้อบังคับ มาตรา 90 วรรคหนึ ่ง ยังบัญญัติว่า ให้นายอําเภอมีอํานาจกํากับดูแลการปฏิบัติ หน้าที่ขององค์การบริหารส ่วนตําบลให้เป็นไปตามกฎหมายและระเบียบข้อบังคับของทางราชการ

Transcript of บทที่ 1 บทน า - Chiang Mai...

Page 1: บทที่ 1 บทน า - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/poli30355jl_ch1.pdf · พ.ศ. 2537 มีผลใช้บังคับ กระทรวงมหาดไทยได้มีการประกาศจัดตั้งสภาตํา

บทท 1 บทน า

1.1 ทมาและความส าคญของปญหา

องคการบรหารสวนตาบล ตามพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 เปนองคกรปกรองสวนทองถนทเกดขนจากผลของการกระจายอานาจของรฐ ลงสระดบทองถน อนเปนการกระจายอานาจในการตดสนใจ การกระทาการ การดาเนนงาน ไปยงตาบลและหมบาน โดยนบแตพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 มผลใชบงคบ กระทรวงมหาดไทยไดมการประกาศจดตงสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 4 ครง รวม ทงหมด 5,671 แหง

การจดการปกครองทองถนเปนการจดการปกครองเพอสงเสรมและสนบสนนใหทองถนไดมอสระในการปกครองตนเอง และสงผลใหประชาชนในทองถนไดมสวนรวมในกจกรรม ทางการเมองมากขน ตลอดจนมสทธและบทบาทในการดาเนนการปกครองทองถนอนนาไปสรากฐานและวถทางการปกครองตามระบบประชาธปไตยมากขน (ชชาต กฬาแปง , 2539) โดย เ ก ด ข นตา ม นโย บ า ย ก า รก ระ จา ย อา นา จ ส หนว ย ป ก ค รอง ข นพ นฐา น ข อง รฐบ า ล โดยพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 มาตรา 43 และมาตรา 66 – 68 บญญตใหองคการบรหารสวนตาบลเปนนตบคคลและเปนราชการสวนทองถน มอานาจหนาทในการพฒนาตาบลทงในดานเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมตางๆ แมวาจะมการกระจายอานาจใหองคการบรหารสวนตาบล มความเปนอสระในการบรหารงาน เพอจดทาบรการสาธารณะตางๆ แลวกตาม แตองคการบรหารสวนตาบลกเปนเพยงสวนหนงของการบรหารราชการเทานน มไดเปนอสระจากรฐ รฐจะตองเปนผกากบดแลองคการบรหารสวนตาบล เพราะถาหากใหองคการบรหารสวนตาบลเปนอสระจากรฐโดยไมมการกากบดแล กจะเปนการเปลยนแปลงการปกครองในรปแบบรฐเดยว ตามทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยบญญตไวในมาตรา 1 และยงเปนการทาลายหลกความเปนเอกภาพแหงรฐอกดวย

ท ง น ต า ม พ ร ะ ร า ช บญ ญ ต ด ง ก ล า ว ม า ต ร า 5 ไ ด บญ ญ ต ใ ห ร ฐ ม น ต ร ว า ก า รกระทรวงมหาดไทยเปนผรกษาการตามพระราชบญญตน และใหมอานาจออกกฎกระทรวง ระเบยบ ขอบงคบ มาตรา 90 วรรคหนง ยงบญญตวา ใหนายอาเภอมอานาจกากบดแลการปฏบตหนาทขององคการบรหารสวนตาบลใหเปนไปตามกฎหมายและระเบยบขอบงคบของทางราชการ

Page 2: บทที่ 1 บทน า - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/poli30355jl_ch1.pdf · พ.ศ. 2537 มีผลใช้บังคับ กระทรวงมหาดไทยได้มีการประกาศจัดตั้งสภาตํา

2

ประกอบกบมาตรา 91 ทบญญตวา เพอคมครองประโยชนของประชาชนในเขตองคการบรหารสวนตาบลหรอประโยชนของประเทศเปนสวนรวมนายอาเภอจะรายงานเสนอความตอผวาราชการจงหวดเพอยบสภาองคการบรหาร สวนตาบล โดยใหแสดงเหตผลไวในคาสงดวย และมาตรา 92 บญญตวา หากปรากฏวา คณะกรรมการบรหารขององคการบรหารสวนตาบลกระทาการฝาฝนตอความสงบเรยบรอย หรอสวสดภาพของประชาชน หรอละเลยไมปฏบตตาม หรอปฏบตการไมชอบดวยอานาจหนาท ผ วาราชการจงหวดอาจส งใหคณะกรรมการบรหารท งคณะหรอกรรมการบรหารบางคนพนจากตาแหนงไดตามคาแนะนาของนายอาเภอ ซงจากบทบญญตทยกตวอยางขางตน จะเหนไดวา กระทรวงมหาดไทยซงหมายความรวมถงผวาราชการจงหวด นายอาเภอ มอานาจหนาทในการกากบดแลการปฏบตหนาทขององคการบรหารสวนตาบลโดยตรง

อยางไรกตาม การทรฐเขามากากบดแลองคการบรหารสวนตาบลนน รฐไมสามารถ ทจะเขาไปกากบดแลไดตามอาเภอใจของตน แตจะตองถอปฏบตตามหลกการกากบดแลทบญญตไว ในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 มาตรา 281, 282 เทานน กลาวคอ

หลกการท 1 รฐจะตองใหความเปนอสระแกองคกรปกครองสวนทองถน ตามหลกแหงการปกครองตนเองตามเจตนารมณของประชาชนในทองถน

หลกการท 2 การกากบดแลองคกรปกครองสวนทองถนตองทาเทาทจ าเปนและ มหลกเกณฑ วธการและเงอนไขทชดเจน สอดคลองและเหมาะสมกบรปแบบขององคกรปกครองสวนทองถน

หลกการท 3 การกากบดแลตองทาไปเพอการคมครองประโยชนของประชาชน ในทองถนหรอของประเทศเปนสวนรวม

หลกการท 4 การกากบดแลจะกระทบถงสาระสาคญแหงการปกครองตนเองตาม เจตนารมณของประชาชนในทองถนไมได

หลกการท 5 การกากบดแลจะกระทานอกเหนอจากทกฎหมายบญญตไวมได

การใชอานาจกากบดแล ในปจจบนไดกอใหเกดปญหากระทบกบความเปนอสระในการปฏบตงานขององคการบรหารสวนตาบล ซงปจจบน (พ.ศ. 2555) มจานวน 5,671 แหง คอการใชอานาจกากบดแลเกนขอบเขตทกาหนดทาใหกลายเปนอานาจบงคบบญชาซงอานาจบงคบบญชา หมายถง อานาจทผบงคบบญชาใชกบผใตบงคบบญชา เชน รฐมนตรไดใชอานาจบงคบบญชานเหนอขาราชการทงหมดในกระทรวงของตน อานาจบงคบบญชาจงเปนอานาจทไมมเงอนไข อยางไรกตามอานาจนจะตองไมบงคบหรอกอใหเกดความไมชอบดวยกฎหมายขน ผบงคบบญชาท

Page 3: บทที่ 1 บทน า - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/poli30355jl_ch1.pdf · พ.ศ. 2537 มีผลใช้บังคับ กระทรวงมหาดไทยได้มีการประกาศจัดตั้งสภาตํา

3

สงกวามสทธทจะสงใหผใตบงคบบญชากระทาการในสงทเขาเหนควรและมอานาจเปลยนแปลงแกไขหรอยกเลกคาวนจฉยของผใตบงคบบญชาไดเสมอ เวนแตจะมกฎหมาย ระเบยบ หรอขอบงคบบญญตไวเปนอยางอน ( สมคด เลศไพฑรย 2539 , 202 )

ผกากบดแลซงกคอนายอาเภอซงมาตรา 90 วรรคแรกของพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 กาหนดวา “นายอาเภอมอานาจกากบดแลการปฏบตหนาทขององคการบรหารสวนตาบลใหเปนไปตามกฎหมายและระเบยบบงคบของทางราชการ” ซงขดตอหลกการและเจตนารมณทบญญตในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยและพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537

ในการศกษานจะพจารณาใน 3 กรณหลกตอไปน 1. การมค าสงทางปกครองเพอใชในการก ากบดแลการกระท าขององคการบรหารสวน

ต าบลทเกนขอบเขตอ านาจตามกฎหมาย การมคาสงทางปกครองของราชการสวนภมภาคใหองคการบรหารสวนตาบลปฏบตตาม

คาสงของตนโดยหนวยงานทตนออกคาสงใหปฏบตตามไมมอานาจหนาทตามกฎหมายทจะตองปฏบต เชน กรณสานกงานตรวจเงนแผนดนภมภาคท 10 จงหวดพษณโลกไดตรวจสอบบญช ขององคการบรหารสวนตาบลชมแสงสงคราม อาเภอบางระกา และพบวามการตงงบประมาณประเภทเงนอดหนนหนวยราชการ และเบกจายเงน เพอใชเปนคาจดซอเครองถายเอกสารใหกบททาการปกครองอาเภอบางระกา จงไดทกทวงเนองจากเปนการปฏบตนอกเหนออานาจหนาทไมชอบดวยหนงสอกระทรวงมหาดไทย ดวนมาก ท มท 0318/ ว 2129 ลงวนท 4 กรกฎาคม 2540 และใหผรบผดชอบสงเงนคนคลงองคการบรหารสวนตาบลชมแสงสงคราม ตอมาผวาราชการจงหวดพ ษ ณ โ ล ก ไ ดอ า ศย อา น า จ ต า ม ห นง ส อ ก ร ะ ท ร ว ง ม ห า ด ไ ท ย ท ม ท 0 3 1 8 / ล ง ว น ท 2 กรกฎาคม 2540 อนมตยกเวนในองคการบรหารสวนตาบลชมแสงสงคราม สามารถเบกจายเงนงบประมาณเปนคาจดซอเครองถายเอกสารใหกบททาการปกครองอาเภอบางระกาไดตามหนงสอจงหวดพษณโลก ท พล 0018 /15115 ลงวนท 7 กรกฎาคม 2542 ซงสานกงานตรวจเงนแผนดนภมภาคไมเหนดวยกบการอนมตยกเวนดงกลาว ตามหนงสอสานกงานตรวจเงนแผนดนภมภาค ท 10 ท ตผ 0013 พล/1671 ลงวนท 17 พฤศจกายน 2542 โดยใหเหตผลวา ในการทกทวงของสานกงานตรวจเงนแผนดนภมภาคท 10 นน ไดถอปฏบตตามระเบยบและหลกเกณฑททางราชการกาหนดไวหากหนวยงานเจาของระเบยบเปดโอกาสใหมการยกเวนในกรณไมสมควรเชนน กจะเปนการใชจายเงนทไมประหยดคมคา

Page 4: บทที่ 1 บทน า - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/poli30355jl_ch1.pdf · พ.ศ. 2537 มีผลใช้บังคับ กระทรวงมหาดไทยได้มีการประกาศจัดตั้งสภาตํา

4

นอกจากนน กรณตามขอเทจจรงดงกลาว กระทรวงมหาดไทยไดเคยหารอสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา กรณ องคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล สขาภบาล และเมองพทยา จะต งงบประมาณเพอใชกอสรางอาคารเอนกประสงคทกระทรวงมหาดไทยจะจดสรางขน ณ วทยาลยการปกครอง อาเภอธญบร จงหวดปทมธาน ไดหรอไม ซงคณะกรรมการกฤษฎกา ไดมความเหนสรปวา กฎหมายซงกาหนดอานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล สขาภบาล และเมองพทยา มไดกาหนดใหกจกรรมดงกลาวเปนอานาจหนาทของหนวยงานเหลานนเชนเดยวกน กฎหมายการจดตงองคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล สขาภบาล และเมองพทยา กไดมบทบญญตไวนาทานองเดยวกนวากจการทเกยวเนองกบกจการทหนวยงานเหลานนอาจทานอกเขตไดนน จะตองเปนการทาทจาเปนตองทา และเปนการทเกยวเนองกบกจการ ทดาเนนการตามอานาจหนาททอยภายในขอบเขตตน ซงหมายความวา การทเกยวเนองนนตองเปนการทหนวยงานดงกลาวไดทาอยแลวในเขต และมความจาเปนตองทานอกเขตดวย เมอไดวนจฉยวา การตงงบประมาณเพอใชกอสรางอาคารเอนกประสงคทกระทรวงมหาดไทยจะจดสรางขนนน อยนอกเหนออานาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวด เทศบาล สขาภบาลและเมองพทยา ดงนน ในการดาเนนการตงงบประมาณเพอใชกอสรางอาคารเอนกประสงคในกรณเชนน จงไมเขาหลกเกณฑตามกฎหมายทหนวยงานดงกลาวกระทาได

ดงนน เมอพจารณาความเหนขางตนของคณะกรรมการกฤษฎกา ซงสามารถนามาใชกบองคกรปกครองสวนทองถนในรปแบบขององคการบรหารสวนตาบลได เนองจากกฎหมายจดตง คอพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 มาตรา 67 ไดบญญตใหองคการบรหารสวนตาบลมหนาทตองทาในเขตองคการบรหารสวนตาบลรวม 9 ประการ สวนมาตรา 68 ไดบญญตใหองคการบรหารสวนตาบลอาจจดทากจการในเขตองคการบรหาร สวนตาบลรวม 13 ประการ อนเปนการบญญตไวทานองเดยวกบกฎหมายจดตงองคการบรหารสวนตาบล จงหวด เทศบาล สขาภบาล และเมองพทยา จงมความเหนวา ผวาราชการจงหวดพษณโลกไมสามารถทจะอนมตยกเวนการไมปฏบตตามพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 ขององคการบรหารสวนตาบลชมแสงสงครามได เนองจากไมมกฎหมายบญญตใหอานาจไวแตอยางใด กรณนเมอพจารณาอานาจหนาทขององคการบรหารสวนตาบลตามพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ.2537 และพระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ.2542 จะเหนไดวาองคการบรหารสวนตาบลไมมอานาจหนาทในเรองเกยวกบการทะเบยนและบตรประจาตวประชาชนแตอยางใด ดงนน ผวจยเหนวา ผกากบดแล คอ ผวาราชการจงหวดไมสามารถมคาสงอนมตยกเวนใหองคการบรหารสวนตาบลดงกลาว ตงงบประมาณจายเปนเงนอดหนนททาการ

Page 5: บทที่ 1 บทน า - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/poli30355jl_ch1.pdf · พ.ศ. 2537 มีผลใช้บังคับ กระทรวงมหาดไทยได้มีการประกาศจัดตั้งสภาตํา

5

ปกครองอาเภอเมอง เนองจากเปนการกระทาทขดตอพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 มาตรา 67 มาตรา 68 และมาตรา 73 และผวาราชการจงหวดกไมมอานาจทจะยกเวนการปฏบตดงกลาวใหกบองคการบรหารสวนตาบลไดเนองจากกรณนเปนกรณทองคการบรหารสวนตาบลไมปฏบตตามพระราชบญญตมใชเปนการไมปฏบตตามระเบยบแตอยางใด

2. การมค าสงทางปกครองหรอออกกฎเพอก ากบดแลการออกขอบญญตต าบลกอนประกาศใชบงคบ

การพจารณาอนมตรางขอบญญตงบประมาณรายจายประจาป หรอรางขอบญญตงบ ประมาณรายจายประจาปเพมเตม ตามพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 มาตรา 87 วรรคสาม บญญตวา เมอสภาองคการบรหารสวนตาบลเหนชอบดวยกบรางขอบญญตงบประมาณรายจายหรอรางขอบญญตงบประมาณรายจายเพมเตมแลวใหเสนอนายอาเภอเพอขออนมต ถานายอาเภอไมอนมต ใหนายอาเภอสงคนใหสภาองคการบรหาร สวนตาบลเพอพจารณาทบทวนรางขอบญญตน นใหมภายในสบหาวนนบแตวนทไดรบรางขอบญญตดงกลาว ซงตามขอเทจจรงทเกดขนปรากฏวาเมอนายอาเภอพจารณาแลวไมอนมตรางขอบญญต โดยมไดใหเหตผลหรอใหเหตผลแตเพยงวา ไมเหมาะสม หรอเมอไดรบรางขอบญญต แลวมไดแจงใหสภาองคการบรหารสวนตาบลทราบถงผลการพจารณาวาเปนประการใด เปนตน ซงในกรณเชนนสงผลกระทบตอการบรหารงานขององคการบรหารสวนตาบลเปนอยางยง ทงน เพราะองคการบรหารสวนตาบลมความจาเปนทจะตองใชขอบงคบงบประมาณรายจายประจาปหรอขอบงคบงบประมาณรายจายเพมเตมเพอเปนเครองมอในการใชจายเงนงบประมาณสาหรบการดาเนนงานตางๆดงนนการอนมตหรอไมอนมตของนายอาเภอเปนการออกคาสงทางการปกครองทเปนการสงใหปฏบตตามกอนขอบญญตตาบลกอนทจะบงคบใช จงถอไดวาเปนการใชอานาจกากบดแลทไมเปนการสงเสรมการกระจายอานาจแตอยางใด

3. การก ากบดแลโดยการใชการจดสรรเงนอดหนนเปนเครองมอ การจดสรรเปนเงนอดหนนเฉพาะกจใหองคการบรหารสวนตาบล ซงเปนการกากบดแล

ทเปนการกาวลวงในการตดสนใจดาเนนงานขององคการบรหารสวนตาบลหรอการสนบสนนงบประมาณโครงการในภารกจอนนอกจากภารกจดานการศกษาหรอดานการสาธารณสขใหแกองคกรประชาชน องคการการกศล และองคกรทจดตงตามกฎหมาย จะตองขอความเหนชอบ ตอคณะอนกรรมการอานวยการการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนระดบจงหวด โดยหนงสอกระทรวงมหาดไทย ดวนมาก ท มท 0808.2/ว 74 ลงว นท 8 มกราคม 2553 ขอ 2 กาหนดใหองคการบรหารสวนตาบลอาจจดตงงบประมาณ/กจกรรมทจะขอรบเงนอดหนนอยในอานาจหนาทขององคการบรหารสวนตาบล ประชาชนในเขตพนทไดรบประโยชน

Page 6: บทที่ 1 บทน า - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/poli30355jl_ch1.pdf · พ.ศ. 2537 มีผลใช้บังคับ กระทรวงมหาดไทยได้มีการประกาศจัดตั้งสภาตํา

6

และคานงถงสถานะการคลง ดงนน องคการบรหารสวนตาบลสามารถตงงบประมาณอดหนนใหแกองคกรประชาชน องคกรการกศล และองคกรทจดตงขนตามกฎหมาย ตามอานาจหนาทขององคกรปกครองสวนทองถนและหลกเกณฑทกาหนด โดยไมตองสงโครงการ/กจกรรม เสนอตอคณะอนกรรมการอานายการการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนระดบจงหวด แตอยางใด แตในทางปฏบตองคการบรหารสวนตาบลตองสงโครงการ/กจกรรม ใหกบคณะอนกรรมการอานวยการการกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนระดบจงหวดพจารณาอนมตกจกรรม/โครงการ เปนรายกรณ เมอคณะอนกรรมการฯ ไมอนมตองคการบรหารสวนตาบลกไมสามารถปฏบตตามโครงการ/กจกรรม ดงกลาวทเสนอไปได ซงจากตวอยางขางตน จะเหนวา องคการบรหารสวนตาบลไมมความเปนอสระทแทจรง

แตจากความเปนจรงพบวา ผกากบดแลองคการบรหารสวนตาบลใชอานาจกากบดแล ไมเปนไปตามหลกการกากบดแลทบญญตไวในกฎหมายทาใหเกดปญหาในการกาหนดนโยบาย บรหารงาน การจดทาบรการสาธารณะทงหลาย เพอตอบสนองตอความตองการของประชาชนในทองถนขององคการบรหารสวนตาบล

ทผานมาการศกษาเรองการกากบดแลตามกฎหมายโดยราชการสวนภมภาคตอการบรหารงานขององคการบรหารสวนตาบลในจงหวดภาคเหนอตอนบนยงไมมนกวชาการทานใดไดศกษาไว และเหนสมควรทจะศกษาปญหาทราชการบรหารสวนภมภาคใชอานาจกากบดแลองคการบรหารสวนตาบลเกนขอบเขต จนทาใหกระทบกระเทอนตอความเปนอสระขององคการบรหารสวนตาบลในการจดทาบรการสาธารณะตาง ๆ ตามทกฎหมายกาหนด และเพอใหทราบถงปญหาและขอบกพรองในขอกฎหมายตลอดทงแนวทางแกไขปญหาทเกดขน เพอมใหเกดกรณการแทรกแซงอานาจอสระขององคการบรหารสวนตาบลเชนน

อยางไรกดเนองจากงานวจยนเปนงานวจยเชงวชาการ ซงตามหลกการแลวควรจะมความเปนวตถวสย กลาวคอ มความเปนกลางและปราศจากอคตหากแตผวจยพบวามการศกษาและใหขอมลเกยวกบเปาหมาย วธการ วตถประสงคและขอดของการกระจายอานาจและกลไกการกากบดแลเปนจานวนมากจงไมนามากลาวซ าอกในการศกษาน หากพจารณาโดยผวเผนอาจพบวาการศกษานมความลาเอยงโดยการศกษาจากฝายองคกรปกครองสวนทองถนเปนหลกดงนนถาเปนเพราะวตถประสงคของการศกษานเนนทประเดนเรองปญหาและอปสรรคของการใชอานาจในการควบคมและตรวจสอบอยางเกนขอบเขตของราชการสวนภมภาค ซงเปนพยงสวนหนงของการกระจายอานาจสองคกรปกครองสวนทองถนทงหมดเนองจากสาวนอนนนเกนขอบเขตของการศกษานจงมไดนามาบรรจไวในรายงานฉบบนและผวจยกลาวย าอกครงหนงวางานวจยฉบบน

Page 7: บทที่ 1 บทน า - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/poli30355jl_ch1.pdf · พ.ศ. 2537 มีผลใช้บังคับ กระทรวงมหาดไทยได้มีการประกาศจัดตั้งสภาตํา

7

เปนเพยงสวนหนงของภาพรวมทงหมดทเนนเฉพาะประเดนปญหาอนเกดแกองคกรปกครองสวนทองถนเทานน

จากการศกษาในขอมลเบองตนพบวาการใชอานาจกากบดแลเกนขอบเขต ในปจจบนไดกอใหเกดปญหากระทบกบความเปนอสระในการปฏบตงานขององคการบรหารสวนตาบลทาใหการกากบดแลกลายเปนการใชอานาจบงคบบญชา ซงขดตอหลกการและเจตนารมณทบญญตในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยและพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 จากขอมลพบวาการใชอานาจเกนขอบเขตดงกลาวไมเปนไปตามหลกการกากบดแลทบญญตไวในกฎหมายทาใหเกดปญหาในการบรหารงานขององคการบรหารงานสวนตาบลสงผลกระทบตอการจดบรการสาธารณะขององคการบรหารสวนตาบล อยางนอยทสดใน 11 ประเดนตอไปน

1. การกากบดแลองคการบรหารสวนตาบลโดยผกากบดแลทขด/แยงตอเจตนารมณของกฎหมายรฐธรรมนญซงเปนกฎหมายสงสดเนองจากใหผทมาจากการแตงตงเปนผกากบดแลองคกรทมาจากการเลอกตงของประชาชน

2. การกากบดแลองคการบรหารสวนตาบลโดยผกากบดแลทขด/แยงกบหลกประมวลกฎหมายแพงและพาณชยเนองจากองคการบรหารสวนตาบลมสถานะเปนนตบคคลตามกฎหมายแตผกากบดแลไมมสถานะเปนนตบคคลตามกฎหมายแตไดรบการแตงตงจากราชการสวนกลาง

3.การมคาสงทางปกครองเพอใชในการกากบดแลการกระทาขององคการบรหาร สวนตาบลทเกนขอบเขตอานาจตามกฎหมาย

4. การจดทาขอบญญตตาบล เมอสภาองคการบรหารสวนตาบลมความเหนชอบแลว ตองเสนอใหนายอาเภอใหความเหนชอบกอน นายกองคการบรหารสวนตาบลจงจะลงชอ และประกาศใชเปนขอบญญตองคการบรหารสวนตาบลได มาตรา 71 พระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537

5. การจดทาขอบญญตงบประมาณรายจายประจาป เมอสภาองคการบรหารสวนตาบล ใหความเหนชอบแลว ตองเสนอใหนายอาเภออนมตกอน จงจะประกาศใชได มาตรา 87 วรรค 3 พระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537

6. การกากบดแลโดยการใชการจดสรรเงนอดหนนเปนเครองมอ

7. กรณ องคการบรหารสวนตาบล มเรองเรงดวนทจะตองขอเปดประชมสภาสมยวสามญจะตองขออนญาตนายอาเภอ ตามมาตรา 55 พระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหาร สวนตาบล พ.ศ. 2537

Page 8: บทที่ 1 บทน า - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/poli30355jl_ch1.pdf · พ.ศ. 2537 มีผลใช้บังคับ กระทรวงมหาดไทยได้มีการประกาศจัดตั้งสภาตํา

8

8. การใชสญญามาตรฐาน ระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด 2535 ขอ 125 กาหนดใหองคการบรหารสวนตาบล จะตองทาตามแบบและตวอยางทอธบดกรมสงเสรมการปกครองทองถนกาหนด หากตองการทาสญญาขนใหมจะตองสงใหนายอาเภอและสานกอยการสงสดพจารณา

9. การลงโทษสงใหเปนผ ทงงานเปนอานาจของผ วาราชการจงหวดทาหนาทแทนปลดกระทรวงมหาดไทยวาดวยระเบยบกระทรวงมหาดไทยวาดวยการพสดของหนวยบรหาร สวนทองถน พ.ศ. 2535 ขอ 138

10. ผวาราชการจงหวดมอานาจสงยบสภาองคการบรหารสวนตาบลในกรณไมอาจจดใหมการประชมครงแรก หรอมการประชมแตไมอาจเลอกประธานสภาองคการบรหารสวนตาบลไดตามมาตรา 53 วรรค 3 และมาตรา 90 วรรค 3 พระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหาร สวนตาบล พ.ศ. 2537

11. องคการบรหารสวนตาบลสามารถกเงน มาใชในกจการพาณชย ขององคการบรหารสวนตาบลได ตามมาตรา 83 พระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 แตระเบยบของกระทรวงมหาดไทยกไมอนญาตให องคการบรหารสวนตาบลกระทาได ซงเปนการดาเนนงานรฐพาณชย องคการบรหารสวนตาบลไมสามารถจดตงได แตหากเปนเทศบาลสามารถดาเนนการได

ในการศกษานผวจ ยจะทาการศกษาถงปญหาทเกดแกองคการบรหารสวนตาบลอนเนองมาจากการใชอานาจในการกากบดแลเกนขอบเขตโดยใชขอมลเบองตนทกลาวมาเปนแนวทางหลกในการเสาะหาขอมลเพอนามาวเคราะหตอไป

1.2 วตถประสงค 1. เพอศกษาปญหาในการก ากบดแลตามกฎหมายของราชการสวนภมภาคทมผลกระทบ

ตอการบรหารงานขององคการบรหารสวนต าบล 2. เพอเสนอแนะแนวทางในการปรบปรง แกไข ปญหาในการก ากบดแลตามกฎหมาย

ระเบยบ ค าสง หนงสอสงการทเกยวของ ทมผลกระทบตอการบรหารขององคการบรหาร สวนต าบล

Page 9: บทที่ 1 บทน า - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/poli30355jl_ch1.pdf · พ.ศ. 2537 มีผลใช้บังคับ กระทรวงมหาดไทยได้มีการประกาศจัดตั้งสภาตํา

9

1.3 ขอบเขตในการศกษา การศกษาครงนเปนการศกษาสาระส าคญของการก ากบดแลตามกฎหมายทมผลกระทบ ตอการบรหารขององคการบรหารสวนต าบล 1.3.1 ขอบเขตดานเนอหาวเคราะหกฎหมาย ระเบยบ ค าสง หนงสอสงการทเกยวของ ทเปนปญหาทพบจากการปฏบตงานจรง 1.3.2 ขอบเขตดานพนทการศกษาครงนศกษาเฉพาะ 7 จงหวดภาคเหนอตอนบน ไดแก เชยงใหม ล าพน เชยงราย ล าปาง พะเยา แพร นาน 1.4 นยามศพทเฉพาะทใชในการศกษา

1.4.1 การก ากบดแล หมายถง กระทรวงมหาดไทย รวมถง ผวาราชการจงหวด และนายอาเภอมอานาจกากบดแลการปฏบตหนาทขององคการบรหารสวนตาบลใหเปนไปตามกฎหมายและระเบยบขอบงคบของทางราชการ

1.4.2 ผกากบดแล หมายถง นายอาเภอ

1.4.3 อบต. หมายถง องคการบรหารสวนตาบลตาม พรบ.สภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล พ.ศ. 2537 (แกไขเพมเตมถงฉบบปจจบน)

1.4.4 นายก อบต. หมายถง นายกองคการบรหารสวนตาบล

1.4.5 ปลด หมายถง ปลดองคการบรหารสวนตาบล

1.4.6 ทองถน หมายถง องคการบรหารสวนตาบล

1.4.7 ผลกระทบ หมายถง ผลกระทบทมตอการบรหารงานของปลดองคการบรหาร สวนตาบล 7 จงหวดภาคเหนอตอนบน ไดแก ลาพน เชยงใหม เชยงราย ลาปาง พะเยา แพร นาน

1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ทราบถงความสมพนธระหวางผมอานาจกากบดแลตามกฎหมายกบองคการบรหารสวนตาบลซงเปนองคกรปกครองสวนทองถนทอยภายใตการกากบดแลวามความถกตองเหมาะสมตามทฤษฎหรอหลกกฎหมายทเกยวของอยางไร

2. เขาใจปญหาในการกากบดแลตามกฎหมายของราชการสวนภมภาคทมผลกระทบ ตอการบรหารงานขององคการบรหารสวนตาบล

Page 10: บทที่ 1 บทน า - Chiang Mai Universityarchive.lib.cmu.ac.th/full/T/2555/poli30355jl_ch1.pdf · พ.ศ. 2537 มีผลใช้บังคับ กระทรวงมหาดไทยได้มีการประกาศจัดตั้งสภาตํา

10

3. ไดรบแนวทางในการปรบปรง แกไข ปญหาในการกากบดแลตามกฎหมาย ระเบยบ คาสง หนงสอสงการทเกยวของทมผลกระทบตอการบรหารงานขององคการบรหารงานสวนตาบล