tijding

• KerK zijn in een wijK zonder KerK

• een beamer in de KerK?

• ‘evangeliseren is relaxed werK’

• dagboeK van een dominee

Ledenblad van de IZB • 71e jaargang, nr. 3 najaar 2009

v o o r a f

2

Kort voor de zomer was een groep

predikanten uit Duitsland op bezoek

om te zien wat in Nederland gedaan

wordt aan evangelisatie. Zij ervaren in

hun werk dagelijks de teruggang van

kerk en geloof. Nederland zien zij als

gidsland, omdat in Nederland de kerk

al een veel kleinere rol heeft in de

samenleving en wij desondanks bezig

zijn met initiatieven om mensen met

het Evangelie te bereiken.

Ze brachten bezoeken aan amster-

dam en rotterdam en bekeken het

werk dat daar gedaan wordt.

veel indruk maakte het werk in de

Spaarndammerbuurt in amsterdam.

Hoe daar evangelist Peter Smits

onverstoorbaar zijn werk doet en

mensen bijeen brengt rond de

Bijbelse boodschap. Tijdens een van

hun studie-uren op Hydepark vertelde

ik hen over het werk van de IZB.

Het was voor hen een openbaring dat

iedere gemeente op ons een beroep

kan doen en dat er alle vrijheid is om

nieuw werk te beginnen.

Ik vond het mooie van dit bezoek dat

je daardoor weer met andere ogen

naar je eigen werk kijkt. En dat je ziet

hoe volhardend evangelisten hun

werk doen en voor alle mogelijke

mensen klaar staan. Hoeveel vrijheid

wij hebben om met gemeenten

nieuwe plannen te bedenken en

die samen uit te voeren. opeens zie

je weer dat dit allerminst vanzelf-

sprekend is.

Dankbaar ben ik voor de steun die we

krijgen om met ons werk door te

gaan. We hebben blijkbaar een gids-

functie. om anderen de weg te wijzen

en samen uit te komen bij het grote

doel: de eer van God en het behoud

van mensen.

ds. D.Ph.C. Looijen,

directeur IZB

d.looijen@izb.nl

Oosterheem is een wijk in aanbouw. Hier

komen zo’n 25.000 mensen te wonen. Men

schat dat de wijk uiteindelijk slechts 400

kerkelijk betrokkenen zal tellen. In Ooster-

heem zoek je tevergeefs naar een kerkge-

bouw. De hervormde Ichthusgemeente

besloot enkele jaren geleden Perron 61 te

openen: een verbouwd rijtjeshuis in de Hei-

copstraat (inderdaad, nummer 61) waar

omwonenden terecht kunnen voor onder

meer kinder(kook)club, huiswerkbegelei-

ding, Alpha-cursussen, ontmoetingsmaal-

zegendienst

m I S S I o N a I r P r o j E C T D o o r r . P E T r I

tijden en groeigroepen. Samen met de

christelijk-gereformeerden van missionair

centrum Perron 28 (in een ander gedeelte

van de wijk) organiseert Perron 61 elke

veertien dagen een Perronmeeting.

PoppenkastMet het koffiekopje in de hand neemt een

dertigtal bezoekers plaats aan de tafeltjes.

Even na 11.00 uur wordt de beamer aange-

zet. We zien op het scherm natuuropnames

en horen de eerste klanken van een lied.

Tijding • nr. 3 najaar 2009

Kerk-zijn in een wijk zonder kerk

op het programmablad staat: ‘We hopen dat je je weer thuis zult

voelen.’ Een warm welkom, een hand, een vriendelijke lach, koffie,

koek en een aansprekend programma van de Perronmeeting zorgen

ervoor. Locatie: multifunctioneel centrum ‘Het oostpunt’, wijk

oosterheem, Zoetermeer.

Welk land staat op nummer 2?

Tijding • nr. 3 najaar 2009 3

Het vormt de inleiding op het thema: ‘Als

de liefde niet bestond.’ Nadat de laatste

strofe is gezongen, zegt een kind hardop:

‘Het is afgelopen.’ Een volwassene ver-

zucht: ‘Mooi, hè?’

De kinderen komen naar voren voor de

poppenkast. Zij en hun ouders genieten

zichtbaar van het poppenspel vol humor.

Het verhaal gaat over een meisje dat aan

haar oma vertelt dat ze verliefd is. Ze wil

een lange brief aan haar geliefde schrijven,

maar oma brengt de essentie terug tot de

woorden: ‘Ik hou van jou.’ Liefde moet je doen is de boodschap.

QuizDe kinderen gaan naar hun eigen pro-

gramma. Weer zijn alle ogen gericht op het

scherm. Een fragment uit de film Taking a change on Love wordt getoond. Als het

fragment op een spannend moment stopt,

reageren de kijkers met een luid ‘ach’. Toch

is men niet teleurgesteld. De mensen zijn

immers niet gekomen om naar een film te

kijken, maar om na te denken over het

thema ‘liefde’.

Evangelist Henk Boerman vraagt twee aan-

wezigen voor een quiz en vuurt een aantal

vragen op hen af. ‘Nederlanders hebben in

vergelijking met andere Europeanen de

meeste voorkeur voor een partner uit eigen

land. Maar welk land staat op nummer

twee?’ De quizdeelnemers weten het niet.

Het blijkt België te zijn. Onverwacht, zo

blijkt uit de reacties in de zaal.

OverdenkingAls de quiz is afgelopen - er zijn geen win-

naars of verliezers - is het tijd voor de over-

denking. Henk begint met een vraag:

‘Houdt u een beetje van mij? Ik houd van

u.’ Zijn persoonlijke ontboezeming zorgt

ervoor dat de mensen geboeid luisteren.

Aan de hand van 1 Corinthe 13 - vertoond

op het scherm - legt hij vervolgens uit dat

liefde meer is dan een gevoel. Liefde geven

is een keuze en heeft te maken met de wil.

Henk: ‘Liefde is een geschenk van God. Hij

is liefde. Dat zie je terug in Jezus. Hij was

volmaakt in het geven van liefde.’ De evan-

gelist beseft dat 1 Corinthe 13 de lat hoog

legt en laat dat op het scherm zien door in

de teksten het woord ‘liefde’ te vervangen

door ‘ik’. ‘Vers 4: Ik ben geduldig en vol

goedheid. Ik ken geen afgunst, geen ijdel

vertoon en geen zelfgenoegzaamheid. Vers

5: Ik ben niet grof en niet zelfzuchtig…Jul-

lie zien wel dat dit bij ons niet werkt. Kijk,

als beide partners het in praktijk brengen, is

het volmaakt. Maar zo is de werkelijkheid

meestal niet. Kunnen wij uit onszelf ervoor

kiezen om de ander lief te hebben? Dat is

toch onmogelijk?’ Op het scherm verschijnt

een nieuwe bijbeltekst uit Galaten 5: Maar wat de Geest doet groeien en rijpen, is liefde, vreugde en vrede, geduld, vriende-lijkheid, goedheid en vertrouwen, zacht-moedigheid en zelfbeheersing. Henk: ‘De

Heilige Geest - dat is God Die nabij is - heb

je nodig om echt lief te hebben. Als je kiest

voor de ander, groeit de liefde. Maar dat

gaat alleen door Gods Geest. Herkennen

we daar iets van in ons eigen leven?’

Tijdens de samenkomst is er niet gezongen,

maar na de overdenking, het tonen van

nog een muziekclip en een gebed wordt nu

toch een lied aangeheven: ‘God heeft het

eerste woord’. Zo leren de aanwezigen ook

te zingen van Gods liefde. Dan is het tijd

voor ontmoeting.

ReactiesDe Perronmeetings zijn gericht op mensen

buiten de kerk. Maar ook bezoekers met

een dun of iets dikker lijntje naar de kerk

weten de meetings te vinden. Dana - zij

ging wel eens met haar oma mee naar een

kerkdienst - is hier voor de eerste keer. Ze

logeert bij haar vriendin Ilse. Gevraagd naar

hoe zij de Perronmeeting vindt, antwoordt

ze: ‘Heel gezellig!’ Erik, de vader van Ilse,

vult aan: ‘Het gaat er op een totaal andere

manier aan toe. Hier kan ik wat mee. In

Oosterheem zijn er verder geen kerkdien-

sten.’ Eelco is een trouwe bezoeker. ‘Ik

hoop, dat we straks elke week meetings

hebben’, verklaart hij. Mevrouw Hering is

voor het eerst aanwezig: ‘Mijn dochter zag

op internet een aankondiging staan. Het is

hier fantastisch! Dit rustige past bij mij.’

Ook mevrouw Lavies is positief: ‘Van oor-

sprong ben ik rooms-katholiek. Sinds twee

en een half jaar woon ik in Oosterheem.

Iemand nam mij mee naar deze meetings.

Ik heb hier veel mensen leren kennen. Ze

zijn allemaal ontzettend lief. Er wordt geen

onderscheid gemaakt. Iedereen is welkom,

of je nu gelooft of niet.’Tijd voor ontmoeting

Oma brengt de essentie terug tot de woorden:

‘Ik hou van jou’

In een serie artikelen kwamen achtereenvolgens de gemeentestichtingsprojecten in Amsterdam-Centrum, Rotterdam-Spangen en Amsterdam-West aan bod. Nu: Zoetermeer. Giften voor deze projecten kunt u overmaken op ING 980 980 o.v.v. ‘gemeentestichting’.

Multifunctioneel centrum ‘Het Oostpunt’

Tijding • nr. 3 najaar 2009 4

Een concreet voorbeeld is de beamer,

eigenlijk de diaprojector van vroeger, maar

nu - dankzij het computertijdperk - met

veel meer mogelijkheden toegerust. Er zijn

gemeenten in het midden van de kerk waar

men er niet over piekert dit apparaat een

functie in de eredienst te geven. En er zijn

gemeenten in onze beweging die er volop

gebruik van maken. In dit artikel wil ik pro-

beren te achterhalen hoe dat komt en een

paar gedachten aanreiken ter bezinning.

Missionaire instellingIn ons achterland is een groeiend aantal

gemeenten dat een missionair verlangen

kent. Het besef is gaan leven dat we als

kerk er niet zijn voor een slinkende groep

een beamer in de kerk?

gelijkgezinden, maar dat we open moeten

staan naar alle mensen om ons heen zodat

ook zij toegang kunnen krijgen tot de

boodschap van het Evangelie. De gedachte

is dan vervolgens dat een eigentijdse uit-

straling daarbij van belang is. Niet alleen in

allerlei doordeweekse activiteiten, maar ook

in de zondagse eredienst. Een beamer zou

die eigentijdse uitstraling kunnen bevorde-

ren. Zo’n apparaat met bijbehorend scherm

of witte muur oogt fris, maar kan ook

behulpzaam zijn op veel manieren. Wan-

neer de predikant zijn verkondiging wil

ondersteunen met beeldmateriaal, is dat

heel gemakkelijk. Voor de kinderkerklei-

ding, die iets in de dienst wil vertellen,

geldt hetzelfde. Bovendien hoeven de kerk-

gangers geen bijbel en liedboek meer mee

te brengen, want alle teksten kunnen

gemakkelijk geprojecteerd worden. Voor

sommige gemeenten is dit laatste ook een

uitkomst, omdat men graag verschillende

vertalingen gebruikt en uit verschillende

bundels zingt. De oude psalmberijming

willen veel kerkgangers niet helemaal kwijt.

En het Liedboek voor de kerken als vervan-

ging zit er in ieder geval niet in, want jon-

geren willen - naast psalmen - uit Opwek-king zingen. En sommige ouderen willen

Joh. de Heer. Met een beamer lijkt iedereen

bediend te kunnen worden.

Zo heeft een binnenkerkelijk liturgisch

motief zich intussen gevoegd bij een mis-

sionair motief.

B E Z I N N I N G D o o r W. D E K K E r

Gemeenten in het achterland van de IZB hadden vroeger allemaal de naam dat ze een beetje achterliepen

in vergelijking met de rest van de kerk. Tegenwoordig denk ik soms dat het omgekeerde het geval is.

Tijding • nr. 3 najaar 2009 5

’Maar zou men de beelden in de kerken als boeken der leken

niet mogen dulden?’ Niet door stomme beeldenIn de tijd van de Reformatie had men nog

geen beamers, maar wel kerken vol met

afbeeldingen van bijbelse taferelen. In veel

middeleeuwse kerken kunnen we vandaag

nog de muurschilderingen, fresco’s en het

prachtige houtsnijwerk bewonderen. De

Reformatie had er niet veel mee op. In

onze Heidelbergse Catechismus lezen we

bijvoorbeeld in zondag 35 de volgende

vraag: ’Maar zou men de beelden in de

kerken als boeken der leken niet mogen

dulden?’ Veel mensen konden niet lezen en

schrijven. De afbeeldingen golden als boe-

ken der leken. Deze afbeeldingen gaven

een ‘bijbel in beeld’. We zouden vandaag

misschien zeggen: ze hadden op deze

manier een missionaire betekenis. De cate-

chismus beantwoordt de vraag echter als

volgt: ’Neen, want wij moeten niet wijzer

zijn dan God, Die Zijn christenen niet door

stomme beelden, maar door de levende verkondiging van Zijn Woord wil onderwe-

zen hebben’.

Natuurlijk is met zo’n antwoord van de

catechismus niet het laatste woord gezegd

over de vraag of we vandaag wel of niet

een beamer mogen gebruiken in de kerk-

dienst. Maar ik zou dit antwoord in de dis-

cussie wel graag mee willen wegen. Vooral

het positief gezegde in het antwoord,

namelijk: dat God Zijn christenen wil

onderwijzen door de levende verkondiging

van Zijn Woord.

Woordverkondiging of informatieWanneer ik een lezing bijwoon met veel

ingewikkelde termen, vind ik het handig

wanneer ik op een scherm achter de spre-

ker een schema zie van zijn betoog met

verduidelijking van bepaalde begrippen.

Dan kan ik de informatie van het betoog

beter vasthouden. Zo kan ik me voorstellen

dat enkele begrippen uit een preek ook via

de beamer worden geprojecteerd als ach-

tergrondinformatie. Maar, wat mij betreft,

moet dat wel zo sober mogelijk gebeuren.

Want een preek is geen lezing, waarin

informatie voorop staat. Het gaat in de

preek om heel iets anders: de levende ver-

kondiging van het Woord (met een hoofd-

letter). Dat wil zeggen, dat naar onze diep-

ste overtuiging God de sprekende God

is, Die door te spreken contact met ons

maakt. Hij sprak niet alleen in de tijd van

de Bijbel. Hij spreekt nog altijd voort. Hij

doet dat naar reformatorische overtuiging

met name in de verkondiging in de zon-

dagse eredienst.

Wanneer iemand mij wil spreken, wil hij mij

ontmoeten. Hij maakt oogcontact, legt uit

wat hij op zijn hart heeft, probeert dat in

woorden te vertolken. De woorden zijn

voertuigen van de gedachten, de overleg-

gingen van het hart van een levende per-

soon. Tijdens zo n ontmoeting wil ik niet

afgeleid worden door allerlei papieren of

tekeningen die hij mij laat zien. Tenzij hij

een makelaar is, die mij iets over een huis

komt vertellen. Maar God is geen makelaar,

God is een minnaar. Hij komt mij vertellen

hoe Hij onze relatie ziet. Wat Hem daarin

vreugde geeft en pijn doet. De levende ver-

kondiging van het Woord heeft alles te

maken met een ontmoeting, waarin je zo

min mogelijk afgeleid moet worden. Een

beamer bij de preek loopt het gevaar af te

leiden van de ontmoeting. In ieder geval is

dat een valkuil.

Nogmaals het missionaire motiefVoor missionaire motieven heb ik een zwak.

Wanneer men meent dat een beamer in

een missionaire dienst nuttig is om één

keer niet de rompslomp te hebben van een

gedrukte liturgie of iets dergelijks, dan ben

ik natuurlijk de laatste om daar tegen te

zijn. Maar laat de kerk geen congreszaal

worden met een podium, gevatte spreker

en beamer. Missionair is de gemeente

vooral, wanneer ze diep onder de indruk

van de sprekende God met grote eerbied

Zijn woorden indrinkt. Ook wanneer ze lie-

deren in haar hoofd en hart heeft, die altijd

bij haar zijn en waarmee ze anderen kan

bemoedigen. Paulus en Silas zongen te

middernacht de oude liederen van ver-

wachting die ze van jongs af kenden. En de

gevangenen hoorden naar hen (Hand. 16:

25). Een gemeente kan niet zonder lied-

boek met klaagzangen en lofzangen, die

zijn opgenomen in haar bloedbaan. Hoe

zal ze anders missionair zijn?

Een beamer in een missionaire setting kan heel nuttig zijn

B E Z I N N I N G

Zoek de verschillenZoek de verschillen

Want als u bij de IZB-boekhandel koopt, ontvangt

u wat u wenst én steunt u het zendingswerk in

ons land.

Het lijkt hetzelfde, maar is het niet...

• voor al uw algemene en christelijke lectuur, CD’s,

DVD’s of cadeauartikelen

• verzendkosten: slechts e 1,95; bij bestellingen

boven e 30,- geen verzendkosten!

• achteraf betalen

• snelle levering

www.izbboekhandel.nlkopen met een missie

www.izbboekhandel.nl of boekhandel@izb.nlTelefonisch bestellen: 033-4613225U kunt ook terecht bij de plaatselijke IZB-boekentafel.

Gekocht bij de IZB

boekhandel

Eldersgekocht...

Tijding • nr. 3 najaar 2009

Zoek de verschillen

www.izbboekhandel.nlkopen met een missie

‘eigenlijk is evangeliseren relaxed werk’

We zitten op de derde verdieping van het

spiegelgebouw, op steenworp van de

bloemenveiling in Naaldwijk. Een zwarte

vergadertafel in een ruim bemeten

directiekamer, designbureau, poster met

Chinese tekens aan de muur, klokken met

de tijdstippen op alle continenten. Bom Greenhouse heet het hier. Kassenbouwers,

experts in energiebesparende tuinbouw-

projecten, temperatuurregelaars, dat werk.

In Nederland, maar ook heel veel in een

paar agrarische buitengebieden van de

global village, in de Verenigde Staten,

Mexico, Rusland, Japan en Korea. Een

vechtmarkt, die net als andere sectoren een

tik van de crisis heeft opgelopen. ‘Projecten

worden vertraagd of afgeblazen.’

Het treft dat hij in huis is. ‘Een kwart tot

een derde’ van het jaar vliegt hij de wereld

over. ‘Snuffelen aan andere culturen moet

je wel leuk vinden in deze baan. Anders is

het wel vermoeiend’, erkent hij. Zelf vindt

hij het vooral enerverend. Het leven van uit

de koffer, slapen in hotels en omgaan met

een jetlag, het is alledaagse business. En:

het praten met reisgenoten. ‘Doe ik graag.

Ik ben van nature vrij direct. Op de lange

vluchten ga ik meestal gretig gesprekken

aan. Waar kom je vandaan? Wat doe je?

En ja, dan raak je al gauw aan de praat over

je geloofsovertuiging. Waar leef je voor?’

Hij herinnert zich als de dag van gisteren

hoe die vraag hem, ‘om het ouderwets te

zeggen’, stilzette. Zijn vrouw lag in het

kraambed, de bevalling van de derde doch-

ter diende zich aan. ‘Ik was indertijd voor-

zitter van een topsportvereniging. Basket-

bal, eredivisie. Tussen de weeën van mijn

D o o r K . va N N o P P E N o N T m o E T I N G

Zijn uitspraak - ‘Dellùft’- verraadt zijn komaf. Zijn wieg stond in Delft. Nu, 53 jaar later, staat

Bram van der Kooy aan het hoofd van een internationaal opererende onderneming. In zijn vrije

tijd is hij penningmeester van de IZB. ‘Eigenlijk is evangeliseren relaxed werk.’

’ Waar kom je vandaan? Wat doe je? Waar leef je voor?’

Tijding • nr. 3 najaar 2009 8

vrouw door zat ik nog een persberichtje te

schrijven over een nieuwe Amerikaanse spe-

ler die we hadden weten te contracteren.

Als een blikseminslag stond die vraag

opeens levensgroot voor me: Waar ben je

nou mee bezig? Waar leef je voor? Draait

het nog om méér dan de vraag hoe vaak

dat balletje in het netje valt?’

Het lijntje met de kerk was dun. Vader was

Nederlands-hervormd; hij overleed vroeg.

Moeder, die veel meer haar stempel zette

op het gezin, stamde uit de traditie van ds.

Paauwe. Bram herinnert het geestelijk kli-

maat van de preeklezers als ‘een depressief-

makende sfeer’. Knielen op een bed violen,

de bestseller van Jan Siebelink, beleefde hij

als een treurigstemmend tochtje in een tijd-

machine. ‘Uitzicht: nul, behoudens een

paar gelukkige enkelingen. Grofweg zie ik

drie uitwegen uit die verwrongen situatie.

alle hens aan dek: extra fondsenwervingsactie

‘Alle hens aan dek’ is het commando voor geldwerving van de IZB, komend najaar. ‘Om te voorkomen dat we het mes moeten zetten in lopende projecten, organiseren we een extra actie’, kondigt penningmeester Bram van der Kooy aan.

De IZB kon zich lang verheugen in een

solide begroting, zonder vreemde

capriolen. Door bijdragen uit het verleden

was er een voorziening opgebouwd

waardoor nieuwe projecten van de grond

konden komen: de aanstelling van

evangelisten en missionaire predikanten,

gemeentestichting in nieuwbouwwijken,

toerusting van gemeenten en kerkenraden,

Areopagus (het centrum van de IZB voor

contextuele en missionaire verkondiging).

‘Maar langzaam is onze reservebuffer

geslonken’, aldus Van der Kooy. ‘Daarom

wordt er nu hard gewerkt aan een

fondsenwervingsactie voor dit najaar. We

zullen echt alles op alles moeten zetten

om ons huidige werk te continueren. Als ik

kijk naar de IZB-activiteiten bij mij in de

regio, zoals in Wateringse Veld, Rotterdam-

Kralingen, -Centrum, -Delfshaven en

-IJsselmonde: stuk voor stuk schitterende

projecten! Juist in deze tijd waarin veel

kerkgebouwen worden gesloten en de

ledentallen teruglopen, zou het toch

dramatisch zijn als we minder evangeli-

satiewerk verrichten? Je moet je wel drie

keer bedenken als je daarop bezuinigt. Het

aantal mensen dat niet weet waar het in

de Bijbel om gaat, neemt toe en zouden

wij ons dan terugtrekken?’

Volgend jaar bestaat de IZB 75 jaar. ‘Onze

doelstelling is onverminderd actueel. We

gaan het toch niet meemaken dat we in

het jubileumjaar projecten moeten

stopzetten of inkrimpen, omdat er

onvoldoende geld is?’ Uit de mond van

preken van dominee De Reuver in Delft

bloeide mijn hart helemaal op. Dat je

zomaar naar God toekon…. Dat de belem-

meringen rond het Avondmaal verdwenen…

De preken wekten bij mij een passie voor

Christus. Ik verslond in die dagen de Bijbel

en deed me tegoed aan theologische litera-

tuur.’ Van het één kwam het ander.

Hij raakte actief betrokken bij het gemeen-

tewerk, was 12 jaar evangelisatieouderling

en zit sinds inmiddels 5 jaar in het IZB-

bestuur. Zijn ontwikkelingsgang komt hem

goed van pas in missionaire gesprekken. ‘Ik

Of je vindt Christus – als een lot uit de lote-

rij. Ik zou zeggen: ook daar gebeurd het

gelukkig nog - òf je wordt gek, òf je wordt

onverschillig.’ Bram zou het laatste een

aantal jaren volhouden. ‘Toch is het lijntje

met God nooit weg geweest. Ik heb altijd

het onverklaarbare gevoel gekend, deep down van binnen, dat Hij nog iets moois

met me wilde.’

De existentiële ‘crisis rond het kraambed’

betekende een keerpunt. Hij ging weer naar

de hervormde kerk waar hij nog altijd een

beetje tegenaan had geschurkt. ‘Tijdens de

Van der Kooy klinkt het als een

retorische vraag. ‘Ik heb er alle

vertrouwen in dat de achterban van de

IZB dat niet laat gebeuren.’

o N T m o E T I N G

’We hebben het mooiste wat er is, om wég te geven. Gewoon te gééf...’

Tijding • nr. 3 najaar 2009 9

Sinds kort ben ik, Sjaak van den Berg, als predikant verbonden aan de her-

vormde wijkgemeente martinikerk in Groningen. Daarnaast heb ik een aanstel-

ling voor dertig procent bij de IZB. Speerpunt van mijn werk als IZB’er is om

in gesprek te raken met mensen die wel staan geregistreerd als lid van onze

gemeente, maar die we niet zo vaak (of nooit) spreken. Deze mensen bezoeken

we met behulp van een enquête. ook organiseren we themadiensten waar we

extra reclame voor maken.

alle begin is moeilijk, inderdaad. Contact zoeken met mensen die je niet kent en

met wie je alleen via de kaartenbak verbonden lijkt te zijn, vormt daar geen uit-

zondering op. Goed, ik weet dat ik niet zomaar ergens aan begin. maar toch, het

gaat om een opdracht waar ik geen ervaring mee heb. Hoe kom ik op gang?

Er zijn veel dingen die helpen. Twee licht ik eruit, omdat die u misschien helpen

om na de zomer (opnieuw) te beginnen met de opdracht die er in úw gemeente

ligt. allicht dat u er ook weer een beetje tegenop ziet om te beginnen.

Wat mijn begin vergemakkelijkt, is dat er een mooi en uitvoerbaar plan ligt. Het

terrein is al verkend. anderen hebben in de plannen hun ervaring en inzicht ver-

werkt. Het terrein is ook afgebakend. Het is duidelijk wat er gedaan kan worden.

Het missionaire team weet dus wat ze wil bereiken en heeft een route uitgezet.

je kunt dit zien als een praktische randvoorwaarde voor alle taken in het evan-

gelisatiewerk: weet wat je wilt als gemeente of als evangelisatieouderling, en ook

globaal hoe je dat wilt aanpakken. Zonder dat kader kun je geen mensen het

veld insturen en aan het werk gaan. Zorg voor overzicht voordat je mensen aan

het werk zet of zelf gaat. overigens, als dit in de eigen gemeente nog niet duide-

lijk is, kun je kijken hoe het in andere plaatsen gaat. Bij of via de IZB is er een

schat aan ervaring waar je uit kunt putten. Dat maakt het beginnen makkelijker.

Behalve deze praktische kant was er een mooie en verrassende ervaring die

me bijzonder inspireerde om op weg te gaan. onbewust had ik de veronder-

stelling dat ik op zoek moest naar mensen, dat ik het op gang moest brengen.

Die gedachte werkt verlammend. maar op een zondagmorgen ging het gewoon

andersom. We hadden een ‘gewone’ dienst. Er was geen speciaal thema gekozen

om mensen naar de kerk te ‘lokken’, geen

extra reclame gemaakt. Ik stond aan de

ingang mensen te verwelkomen. Een jonge

man stapte op mij af. Hij stelde zich voor

en zei: ‘Ik ben vanmorgen voor het eerst

in de kerk en ik zoek God’. Dit liet mij zien

dat er Iemand allang begonnen is voordat

ik ook maar iets gedaan heb. Zijn begin

geeft me het vertrouwen om te beginnen

aan wat ik kan doen. Zo is God ook bij

u allang begonnen. Daarom kunt ook u

met een gerust hart aan de slag in het

komende seizoen.

beginnen

ds. J.A. van den Berg,

missionair predikant in Groningen

C o L u m N

heb eens een kring geleid met mensen uit

ultra-orthodoxe hoek. Ik weet waarom ze

denken wat ze denken. We lazen ter verhel-

dering iedere bijeenkomst een hoofdstuk

van ‘Bedelen bij de bron’, het proefschrift

van De Reuver. In mijn werk loop ik soms

ook tegen dergelijke types aan. Laatst nog

in Amerika, een klant, een jongen met roots

in een oud-gereformeerde gemeente, één

van die afsplitsingen, zo’n zijpaadje waarop

het Evangelie is verhaspeld tot een bang-

makende boodschap.

Aan de andere kant begrijp ik degenen die

niets (meer) van de kerk willen weten óók

van binnenuit; ik heb zelf zo’n periode in

mijn leven gekend. Ik snap waarom de bur-

gerlijkheid van de gemeente voor buiten-

staanders een barrière kan zijn. Ooit heb ik

daar ook een gevoeligheid, misschien wel

een overgevoeligheid voor ontwikkeld.

Die ervaringen helpen om een brug te slaan.

Al houdt de communicatie van het Evange-

lie altijd iets raadselachtigs.’

Hij schuift zijn leesbril naar zijn voorhoofd

en schenkt zijn glas nog eens vol met bron-

water. ‘We hebben het mooiste wat er is,

om wég te geven. Gewoon te gééf, en nóg

krijgen we het soms niet aan de man

gebracht. Dat intrigeert. Minstens zo intri-

gerend is de wijze waarop de Geest mensen

bereikt. Ik heb gedurende tien jaar minstens

twee keer per jaar een Alpha-cursus gege-

ven, waarbij mensen soms out of the blue, van héél ver weg, tot Christus kwamen. Dan

zie je de Geest aan het werk. Eigenlijk is

evangelisatie heel relaxed. Jíj hoeft het werk

niet te doen. God is vaak allang aan de

gang, Hij gaat met ieder een unieke weg en

schakelt je daarbij in. In mijn ervaring ben

je ook zelden de enige die iemand de hele

weg, van het begin tot het eind, begeleidt.

Dat houdt je nederig.’

Tijding • nr. 3 najaar 2009 10

K o rT N I E u W S

Koos van Noppen hoofd commu-nicatie en innovatie_____________________________________

Per 1 augustus is Koos van Noppen

benoemd als hoofd communicatie en inno-

vatie bij de IZB. Hij was sinds 2000 werk-

zaam bij de Evangelische Omroep als

redacteur/verslaggever voor diverse radio-

programma’s. Vier jaar maakte hij deel uit

van de kerkredactie van het Nederlands

Dagblad. Daarvóór werkte hij in de bedrijfs-

journalistiek. Naast de in- en externe com-

municatie wordt hij belast met het

ontwikkelen van een (digitaal) kennisnet-

werk voor de medewerkers van de IZB.

Nieuwe ECHO-medewerker_____________________________________

Ze werkt al weer enkele maanden als partti-

mer bij de IZB: Eline de Graaf-Klok. Zij is ver-

antwoordelijk voor de productie van het

evangelisatieblad ECHO. Eline studeerde theo-

logie in Utrecht en werkt als kerkelijk werker

in de Amersfoortse Nieuwe Kerk (PKN).

Wisselingen op de afdeling Toerusting_____________________________________

Missionair toeruster Iwan Dekker is onlangs

benoemd als parttime regiocoördinator bij de

GZB. Nu hij ook bij Bijbelschool De Witten-

berg in Zeist is gaan werken, heeft hij de IZB

per 1 september verlaten. Ook Wilma van den

Hee is gestopt als parttime toeruster, al zal zij

in het najaar nog enkele cursussen verzorgen.

Coby van der Zee heeft aangekondigd dat zij

zich per 1 november volledig gaat wijden aan

haar eigen trainings- en coachingsbureau

Dynanoja en daarom bij de IZB vertrekt. Coby

heeft zich, naast het werk voor de afdeling,

ook met hart en ziel ingezet voor de supervi-

sie en intervisie-trajecten van de IZB-mede-

werkers. In Iwan, Wilma en Coby verliest de

IZB drie waardevolle krachten die veel hebben

betekend voor het missionaire werk vanuit de

gemeenten. Wij wensen hen alle goeds en

Gods zegen toe. De afdeling Toerusting heeft

gelukkig al één opvolger gevonden: Anja van

Maanen start per 1 september als nieuwe mis-

sionair toeruster en brengt een schat aan

ervaring mee. Voor de ontstane vacatures is

een wervingsprocedure gestart.

Boekhandel_____________________________________

De IZB kent veel medewerkers die ook elders

zich inzetten voor het werk in de kerk. Boek-

handelmedewerker Henri Wijnne gaat aan de

slag als parttime missionair werker in Nun-

speet en zal daarom minder in de boekhandel

aanwezig zijn. Gelukkig kan de onlangs aan-

getreden medewerkster Alineke Lindhoud

meer in de boekhandel gaan werken (terwijl

zij ook als parttime missionair werker is

benoemd, maar dan in Zoetermeer).

Secretariaat_____________________________________

Niet onvermeld mag blijven dat parttimer

Erika van den Berg nu fulltime werkt als

medewerker secretariaat en administratie.

Grote kans dat u haar aan de lijn krijgt als u

de IZB belt!

Ondersteuning project in Vathorst eindigt_____________________________________

De IZB was nauw betrokken bij het ontstaan

en groei van de missionaire Kruispuntge-

meente in de nieuwe Amersfoortse wijk

Vathorst. Ds. P.L.R. (Ron) van der Spoel is daar

missionair predikant. Per 27 augustus treedt

hij in dienst van de Stichting Kruispunt en is

de financiële ondersteuning van de IZB niet

meer nodig. We zijn God dankbaar dat in

deze wijk een gemeente mocht ontstaan. En

we danken een ieder die dit project met gebed

en gaven steunde. De Kruispuntgemeente

groeide in de afgelopen drie jaar van zo’n 100

naar 550 leden.

Koos van Noppen

Anja van Maanen

Alineke Lindhout

Erika van den Berg

Eline de Graaf-Klok

Tijding • nr. 3 najaar 2009 1 11 1

C o L u m N

evangeliseren is iets moeilijks

Christenen met een liberale inslag vinden evangeliseren maar

niks. Evangeliseren klinkt voor hen als ‘iemand de waarheid

opdringen’ of, erger nog, een bepaalde boodschap door de

strot duwen. Dat kan toch niet de bedoeling zijn. Bij stevig

aandringen willen deze mensen wel eens iets van het Evan-

gelie delen, maar met zeer veel voorzichtigheid. Want voor je

het weet ben je aan het evangeliseren. En dat is iets gevaar-

lijks – dat stoot alleen maar mensen af.

Christenen met een conservatieve inslag vinden evangeliseren

vooral een zware taak. Want de mensen van tegenwoordig

zijn zo ontzettend heidens en hedonistisch. Evangeliseren is

voor hen ploegen op de rotsen. Bij tijd en wijle wordt deze

taak toch met de nodige wilskracht ter hand genomen. Het

staat immers in de Bijbel dat het moet. Maar vrolijk wordt

men niet van deze richtlijn.

Christenen met een evangelische inslag

zijn daarentegen erg

voor evangeliseren.

Ze zingen er zelfs

graag over. Maar, als

het erop aan komt, vinden ze daadwerkelijk evangeliseren ook

wel een beetje eng. Want je kunt ingewikkelde vragen krijgen

en dan sta je daar in je eentje… Evangeliseren moet je leren.

Daarom kun je beter eerst een conferentie bezoeken, dan een

toerustingsdag en ten slotte nog een training. Zoiets engs als

evangeliseren kun je natuurlijk niet onvoorbereid doen.

Dan heb je nog christenen uit het midden van de kerk. Die

mensen weten niet precies hoe ze met evangeliseren moeten

omgaan. Ze zijn er zeker niet op tegen. Maar ze zullen ook

niet voorop lopen. Want ja, als je gaat evangeliseren moet je

toch wel echt overtuigd zijn. Je moet je verhaal kunnen doen,

blij en enthousiast… En mensen van het midden, die zijn dat

allemaal niet. Wel een beetje, maar ook weer niet helemaal.

Evangeliseren is vooral iets voor anderen, vinden zij.

Laat in een willekeurig groepje christenen

het woord ‘evangeliseren’ vallen, en je zult

zien dat je direct moeilijke of meewarige

blikken oogst.

Zodra de term ‘evangelisatie’ valt, gaan al deze christenen

moeilijk kijken. Vandaar dat we het maar hebben over mis-

sionair-zijn, een missie hebben om de boodschap over Jezus

Christus te delen met anderen. Het helpt wel iets om het

woord evangeliseren te vervangen, maar in de kern van de

zaak blijft het moeilijke blikken oproepen bij mensen.

Vroeger was dat wel

anders. De gemeente-

leden uit Jeruzalem

gingen er met z’n

allen op uit om vrij-

moedig te evangelise-

ren. Zonder training

vertelden ze zomaar tegen de mensen die ze ontmoetten, over

hun geloof. En het sprak mensen nog aan ook! En dan had je

nog Paulus, die deed het helemaal gemakkelijk. Hij preekte,

hij schreef brieven, hij stelde vragen aan mensen, hij ging het

gesprek aan. In welke context hij ook verkeerde, hij verkon-

digde zijn boodschap. In de gevangenis, na een schipbreuk,

voor rechters en politieke leiders. Hij evangeliseerde dan ook

‘zich te allen tijde verblijdend’.

Maar ja, dat was vroeger. Zo makkelijk gaat het tegenwoor-

dig niet… Zo leuk is het allemaal niet meer. Tegenwoordig

is evangeliseren (of missionair-zijn) iets moeilijks. Of ligt dat

misschien aan ons?

Niels de jong,

evangelist in rotterdam-Centrum

’ In welke context hij ook verkeerde, hij evangeliseerde.’

Tijding • nr. 3 najaar 2009 12

De preek is ‘vanzelfsprekend’

onderdeel van de kerkdienst.

Hoewel, zo ‘vanzelf’ spreekt

dat niet. aan elke preek gaat

een heel proces vooraf.

Dominee C. van den Berg uit

Nieuw-vennep doet er een

boekje over open. Hij is lid

van de visiegroep van

areopagus, het centrum voor

contextuele en missionaire

verkondiging van de IZB.

dagboek van een dominee

a r E o Pa G u S D o o r C . va N D E N B E r G

MaandagmiddagDe tekstkeuze heeft te maken met een idee

dat al een tijdje ‘ligt’. Tijdens een studiedag

in 2008, georganiseerd door Areopagus en

de Confessionele Vereniging, bezocht ik een

workshop van ds. K. Bregman. Hier werden

verschillende gedichten gelezen en bespro-

ken. De bedoeling was om te ontdekken

hoe de poëtica kan helpen in de verkondi-

ging. Eén gedicht is me vooral bijgebleven:

Zei ze hadden we nieuwe ontfermingbesteld wij, ze zouden die brengen,de nieuwe ontferming, op vrijdag.Zeggen ze vrijdag kan het op zaterdag.Zeggen we ja, maar dan wel inde morgen. Zeggen ze gaat niet,dat gaat niet, de morgen. Zegt mijnman goed, dan kom ik die zelf halen,zaterdag dan in de morgen, dat kan?Ja dat kan, zeggen ze. Komt hij daar,zaterdag, nergens ontferming. Zegt hij

bepreekt te blijven worden.

Ik lees het bijbelgedeelte een aantal keer

rustig door en mediteer erover: wat raakt

me, wat roept weerstand op, waar liggen

vragen, met wie identificeer ik me? Wat

zegt God hierin tegen mij? Waar kan ik

Hem voor danken? Wat moet ik Hem belij-

den? Waar kan ik om bidden? Sinds mijn

studieverlof van een paar jaar geleden -

waarin ik ook de cursus ‘Een prediking die

landt’ van Areopagus volgde - is deze spiri-

tuele manier van bijbellezen onmisbaar

geworden in mijn preekvoorbereiding.

Toch lukt het vanmiddag niet echt om er

‘in’ te komen. Is het de warmte? Is het die

‘metaalmoeheid’ die ik vaker heb, zo vlak

voor de vakantie? Of is het dat overbekende

bijbelgedeelte dat me meer in de weg zit

dan dat het openingen biedt? Moet ik de

gemeente weer eens expliciet vragen voor

me te bidden als ik mijn preek voorbereid?

hoezo niet, die zou er toch wezen?Nee nee, die is er niet, komt u maarvrijdag. Zegt hij wat vrijdag, ik moetdie meteen. Zeggen ze gaat niet, dieis nog niet binnen. Zegt hij u zei tochdat die er nu was? Zeiden zemoeten we zeggen van niet dan,wilt u dat horen,van zeggen van niet?

Joke van Leeuwen

Toen dacht ik: hier wil ik wat mee in een

preek! Nu - de voorlaatste keer voor mijn

vakantie - moet het er maar eens van

komen. Terwijl ik het gedicht opnieuw lees,

komt direct de gelijkenis van de barmhar-

tige Samaritaan (Lukas 10:25-37) bij me

op. Tegelijk heb ik aarzelingen: dit is zo’n

bekend bijbelgedeelte. Is dat intussen niet

plat gepreekt? Toch hak ik de knoop door:

ook de bekende bijbelgedeelten zijn er om

Tijding • nr. 3 najaar 2009 13

DinsdagmiddagVers 33, waarin het woord ‘ontferming’ valt,

vertaal ik vanuit het Grieks. Daarna doe ik

wat concordantisch onderzoek naar dat

woord (splagnizomai in het Grieks). Ik ont-

dek dat het alleen in de Evangeliën voor-

komt en dan alleen met betrekking tot

Jezus of God. Die barmhartige Samaritaan

zou wel eens voor Jezus kunnen staan!

Deze uitleg vind ik terug in een commen-

taar en een preekschets, met genoeg argu-

menten omkleed. Zo is deze gelijkenis aller-

eerst Evangelie en van daaruit komt de

moraal aan de orde. Dat lijkt mij essentieel

voor mijn preek. Ik lees nog wat meer medi-

tatieve boeken bij dit bijbelgedeelte.

Het stapeltje blaadjes met aantekeningen

groeit…

DonderdagmiddagHet bijbelgedeelte lees ik nog een keer door

en daarna het stapeltje aantekeningen.

Met een stift arceer ik wat ik echt belangrijk

vind. Vervolgens probeer ik tot een kernge-

dachte te komen. In vaktaal heet dat de

focus van de preek. Als ik dit helder heb,

maak ik een preekschema. Ik besluit met het

gedicht van Joke van Leeuwen te beginnen,

dit uit te lichten en dan de overgang te

maken naar de gelijkenis. Dat verhaal blijft

te sterk om niet te vertellen (en trouwens:

ook voor buitenstaanders lijkt mij een ver-

halende preek aanknopingspunten te bie-

den). In dat verhaal verwacht je met name

bij die priester en Leviet toch ontferming te

vinden. Ik wil dan teruggrijpen naar taal uit

het gedicht die zo herijkt wordt: ‘…ontfer-

ming, die zou er toch wezen?’ De actualise-

ring ligt voor het oprapen. Ik wil daarbij

niet schromen om met concrete voorbeel-

den te komen, waarbij ik zelf niet buiten

schot blijf. Via de derde verhaalfiguur van

de Samaritaan wil ik dan komen met de uit-

leg dat Jezus zich met hem identificeert.

Ontferming is bij Christus te vinden. Hoe

maak ik dat verstaanbaar voor gemeente én

buitenstaanders? Ik merk dat ik het moeilijk

vind om niet terug te vallen in geijkte taal

en beelden. Ik besef dat we de week ervoor

Avondmaal gevierd hebben. Sluit het niet

aan bij de spiritualiteit van de gemeente als

ik daarnaar teruggrijp (via de wijn en de olie

uit de gelijkenis)? We hebben die ontfer-

ming toch geproefd en ontvangen? Dan

houden we die toch niet voor onszelf?!

Teruggrijpend op het gedicht van Joke van

Leeuwen zou toch juist de gemeente van

Jezus het ‘filiaal’ moeten zijn waar nieuwe

ontferming te krijgen is?! Met het mooie

beeldende lied/gedicht van ds. A. Troost

over de kerk als herberg wil ik dan eindigen.

VrijdagOp deze dag schrijf ik mijn preek. Ik ben erg

voor een volledig uitgeschreven preek.

Ik hecht namelijk veel waarde aan taal en

bovendien is zo’n preek mijns inziens meer

afgewogen en gestructureerd. Tegelijk

schrijf ik wel in spreektaal, want een preek

is geen lezing. Er zijn wel eens vrijdagen dat

de preek in bijna één vloeiende beweging

uit mijn pc rolt. Dit keer is het anders.

Vaak zeggen gemeenteleden tegen me: ‘Dat

preken gaat u zo makkelijk af.’ Ze moesten

eens weten! Niet alleen de temperatuur

doet me zwoegen…

Zondag’s Morgens sta ik vroeg op. Ik neem de hele

liturgie door, de preek zelfs hardop. Dit

helpt mij gewoon om deze in mijn hoofd te

krijgen. In de dienst zie ik verschillende

mensen met een zondagsbrief zichzelf

koelte toewaaien. Sommige gemeenteleden

vechten tegen de slaap. Het irriteert me.

‘Kom op! Het gaat vanmorgen om zoiets

geweldigs als ontferming; dan ga je toch

niet zitten suffen!’ Ik zet deze gedachte

snel van me af en sla me er zwetend door-

heen. Na afloop krijgen we een gesprek in

de consistorie. Een ouderling zegt: ‘Een

mooie preek.. Het was wel goed dat je over

Jezus begon, want anders zou ik wel moe-

deloos geworden zijn.’ Blijkbaar is er bij

deze hoorder wel wat gebeurd… Ik meng

me daarna tussen de koffiedrinkende

gemeenteleden. Het valt me op dat bijna

iedereen het heeft over die toga die ik best

uit had kunnen laten. Slechts een enkeling

zegt iets over de inhoud van de preek. Is het

té dichtbij gekomen, of juist veraf geble-

ven? Of is men het alweer kwijt? Ik troost

me met een opmerking van wijlen professor

Van der Velden, mijn hoogleraar homiletiek:

‘Raak niet in paniek als gemeenteleden zich

niet veel meer van die specifieke preek kun-

nen herinneren. Het gaat veel meer om de

sporen die een totaalprediking trekt.’ Dat

biedt in ieder geval genoeg perspectief voor

volgende preken.

De preek (van 5 juli jl.) is te lezen en te beluisteren

op www.wittekerk.nl bij ‘diensten online’.

‘Kom op! Het gaat vanmorgen om zoiets geweldigs als ontferming; dan ga

je toch niet zitten suffen!’

Bijna iedereen heeft het over mijn toga die ik best uit had kunnen laten

14

E va N G E L I S aT I E D o o r I . D E K K E r

nieuw ‘kraampakket’ voor missionair werk

‘Het belangrijkste onderdeel bent u natuurlijk zelf.’

met grote regelmaat krijgen we als toerusters de vraag: heeft de IZB ook materiaal voor in een

marktkraam? Tot voor kort konden moesten we de vragensteller verwijzen naar folders of

magazines van andere organisaties. maar nu attenderen we u graag op het nieuwe ‘kraampakket’

van de IZB: ‘Proef het leven!’

Kraamevangelisatie - van deze tijd?Dat de IZB met een pakket voor kraamwerk

zou komen, was niet vanzelfsprekend.

Uit diverse onderzoeken bleek steevast dat

eenmalige acties op een jaarmarkt of braderie

maar weinig mensen daadwerkelijk tot naden-

ken deed stemmen. Slechts zo’n 5% van de

mensen die tot geloof is gekomen, geeft aan

dat een evangelisatieactie hen op het spoor

van geloof heeft gezet.

Daarentegen leken relaties die christenen heb-

ben op hun werk, in de buurt of op school

een veel natuurlijker (en meer ontspannen…)

manier om je geloof te delen met anderen.

Niet zonder resultaat: maar liefst zo’n 75%

van de mensen die tot geloof komt, heeft in

een relatie met een goede vriend, partner of

ouder iets van het christelijk geloof meegekre-

gen en is zelf op zoek gegaan.

Evangelisatieacties op straat lijken het tij dus

niet mee te hebben. Veel evangelisatiecom-

missies en werkgroepen vroegen ons: ‘Maar

hoe kunnen we de mensen die we daar tegen-

komen, toch op een prikkelende manier aan

het denken zetten?’ Er bleek behoefte aan

een uitgewerkt pakket.

Net even andersMet de onderzoeken en ervaringen van de

afgelopen jaren in gedachten, was vanaf het

begin duidelijk dat een ‘kraampakket’ niet de

gebruikelijke opzet in een nieuw jasje kon

zijn. Hoe zou de aandacht van de bezoeker

die langs de kraam loopt, kunnen worden

gevangen? Als christenen geloven we dat het

geloof in God ons zicht geeft op wat werkelijk

leven is. We hebben eraan geproefd en het is

Tijding • nr. 3 najaar 2009

Tijding • nr. 3 najaar 2009 15

C o L o f o N71e JAARGANG NR. 3NAJAAR 2009

Tijding is een gratis kwartaaluitgave van de IZB - vereniging voor zending in Nederland en wordt toegezonden aan de leden.IZB-lidmaatschap: aanmelden bij de IZB. De contributie is e 6,80 per jaar. Opzegging lidmaatschap voor 1 november.

De IZB is een missionaire organisatie binnen de Protestantse Kerk in Nederland en stimuleert, adviseert en ondersteunt gemeenten en gemeente-leden in het evangelisatiewerk door middel van toerusting, materialen en missionaire werkers.

Bestuurds. M.J. Tekelenburg, voorzitterds. H.J. van der Veen, tweede voorzitterds. M.D. van der Giessen, secretarisdrs. A.P. van der Kooy, penningmeesterds. M.C. Batenburgprof.dr.ir. J.H. van Bemmeldr. P. van den HeuvelMw. J.E. van Velzen-Vermaasds. J. van Walsumds. R.F. de Wit

Directieds. D.Ph.C. Looijen

IZBJohan van Oldenbarneveltlaan 103818 HB Amersfoorttel.: 033-4611949e-mail: secretariaat@izb.nlinternet: www.izb.nlING: 980 980Rabobank: 30 22 06 191IBAN: NL26 RABO 0302 2061 91BIC: RABONL2U

Uw steunSteun de zending in Nederland door uw gebed, uw IZB-lidmaatschap, uw gift en door al uw boeken te kopen bij de IZB-boekhandel: www.izbboekhandel.nl, tel. 033-4613225.

Redactieds. D.Ph.C. Looijen, drs. R. Petri (eindredactie).

Overname artikelenOvername van artikelen is toegestaan met bronvermelding.

Foto’sP. van den Heuvel, Rufo Petri e.a.

Foto’s voorkantPerronmeeting in Zoetermeer: Genieten van het poppenkastspel. Inzet: evangelist Henk Boerman.

een goed leven gebleken. We zouden niet

meer zonder kunnen. In een tijd waarin men-

sen volop keus hebben - ook op religieus

gebied - willen we ze laten proeven aan wat

het echte leven kan zijn. En nu kookprogram-

ma’s op tv hoge kijkcijfers scoren, willen we

dat proeven ook maar letterlijk nemen. Proef en ontdek het leven, in al z’n verscheidenheid.

Uit vele thema’s die met leven te maken heb-

ben, zijn er drie gekozen. Zij zijn voor iedere

bezoeker herkenbaar en vertellen ook iets over

de uitwerking van het geloof in het leven.

Daarnaast is er - vanuit de thema’s - een link

naar een gerecht. Uiteindelijk kozen we voor

de thema’s ‘liefhebben’, ‘lachen’, en ‘opnieuw

beginnen’. Deze thema’s zijn verbonden met

bijbelse verhalen en recepten.

ImpressieJe loopt op de jaarmarkt en passeert een

kraam met een grote affiche: Proef het leven.

Je neus pikt de geur op van een verse soep.

Vriendelijke mensen overhandigen je een

bekertje soep en vragen of je wellicht liever

een lekker stukje walnootkoek of een dadel

wilt. ‘Proef het leven!’ zeggen ze, terwijl ze je

dat lekkers aanreiken. Terwijl je je dat goed

laat smaken, pak je de kaart met het recept.

Er staan ook enkele prikkelende gedachten

op. Over nieuw leven… Maar wat is nu de link

tussen dat recept en dat nieuwe leven?

Je knoopt een praatje aan met iemand achter

de kraam, die uitlegt wat er wordt bedoeld

met ‘proeven aan het leven’. Met nog een paar

andere kaarten en wat informatie over de kerk

(waar de mensen achter de kraam bij blijken

te horen) loop je verder. ‘Zo suf is de kerk dus

ook weer niet’, mijmer je.

ResultaatEn dan? Wat is het resultaat van deze ont-

moeting? Wat levert een dag met ‘Proef het

leven’ ons als gemeente op? Een logische

vraag, maar ik denk niet de juiste. Gemeten

naar het directe effect zal een actie op een

braderie geen noemenswaardig resultaat boe-

ken. Maar hopelijk gebeurt er wel iets anders.

Misschien niet te meten, maar daarom niet

minder werkelijkheid. Uit de eerder genoemde

onderzoeken bleek ook dat de weg naar een

geloofsstap een aantal jaren kan duren.

Een van de mijlpalen op die weg is een Alpha-

cursus of een Open Kring. Maar ergens begon

ooit de weg en waren er ontmoetingen die

een zetje in de goede richting gaven. Dat is

exact het doel van dit pakket: dat voorbijgan-

gers net even anders tegen geloof gaan aan-

kijken. Dat leven en geloven alles met elkaar

te maken blijken te hebben. En dat geloof en

lekker eten ook nog eens samengaan… En wie

weet of de soep die werd uitgereikt, of het

korte gesprekje, mensen net niet dat zetje gaf

dat zij nodig hadden om God weer even als

vraag toe te laten in hun leven.

Kant-en-klaarOnze wens was om een kant-en-klaar pakket

aan te bieden en we zijn blij dat dat gelukt is.

Wie het pakket bestelt, krijgt alles in huis om

een kraam mee te kunnen vullen: een achter-

wand met het thema ‘Proef het leven’,

ansichtkaarten met teksten en recepten, een

soeppan en schalen, bekers en servetten. Een

uitgebreide handleiding vertelt u precies hoe u

het pakket kunt gebruiken.

Het belangrijkste onderdeel bent u natuurlijk

zelf. ‘Proef het leven’ helpt u om als gemeente

op een prikkelende manier bij de bezoekers

van uw jaarmarkt in beeld te komen.

Maar meer dan een lekkere dadel of een

goede soep zal uw oprechte interesse het

beste zijn wat de ander op dat moment van

het leven zal proeven.

Proef en ontdek

het leven

Het pakket ‘Proef het leven’ bestaat uit twee delen. Het vaste gedeelte, zoals de aankleding, de pannen en de schalen huurt u bij de IZB. Voor de losse onderdelen, zoals de kaarten, betaalt u per stuk.

Meer informatie vindt u op de site van de IZB: www.izb.nl.

Tijding • nr. 3 najaar 2009

De nieuwe puzzelop deze pagina lees je iets over het

werk van een missionair predikant.

maak deze puzzel. De oplossing laat

zien wat het werk van een missionair

predikant wil zijn!

Zoek de passende woorden uit het

rechter rijtje bij de lettergrepen links

en maak zo 17 nieuwe woorden.

Zet de letters (achter elk tweede

stukje van die woorden) op de juiste

plaats in de vierkante vakjes

onderaan (let op de cijfers!).

Kinderpagina

16

De vorige puzzeloeioeioei, het was niet eenvoudig.

voor ons om winnaars te vinden,

maar ook voor jullie… De oplossing

moest zijn: uit het leven van arjen ten Brinke. velen stuurden alleen de eerste helft

van de zin en dát was niet het

complete antwoord. als je goed had

gelezen, wist je dat er nog een naam

achter de oplossing moest komen te

staan. Sommigen hadden dat door,

maar hebben helaas een verkeerde

naam genoemd. Gelukkig waren er

ook inzendingen met goede

oplossingen. De prijswinnaars zijn:

Gert van den Bor (Ermelo), jan-Peter

fase (Dordrecht) en Leonie Sonneveld

(oudewater). Trouwe puzzelaars die

dit keer wonnen voor verschillende

goede antwoorden zijn: Stef van Dijk

(veenendaal), ruben versteeg

(Giessen) en jan van rijnbach

(veenendaal). Succes met de nieuwe

puzzel en…. goed lezen hè! We zijn

benieuwd naar de nieuwe oplossing

van jullie! maak ons blij!

Groetjes, marlies en Erika

Missionair predikant: wat is dat?

Dominee van den Berg is ‘missionair predikant’ in Groningen.

Wat is dat voor iemand? We vroegen het aan hem.

‘Je kunt het zo zeggen: een missonair predikant is een zendingsdominee die

in Nederland werkt. Hij probeert mensen die niet in de kerk komen met het

Evangelie te bereiken. Eigenlijk zou er niet zoveel verschil moeten zijn tussen

een gewone en een missionaire dominee. Toch is dat er wel, omdat ‘gewone’

dominees het vaak al heel druk hebben met de gemeenteleden die wel naar de kerk

komen. Een missionaire predikant doet vooral veel dingen voor mensen buiten de kerk.’

Is het moeilijk om dominee te zijn?

‘Soms wel, maar vaak ook niet. Eigenlijk is het net als

bij alle andere taken in het leven. Het makkelijke van

dominee-zijn is dat iedereen al van je weet dat je

gelooft. Niemand vindt het vreemd als je over het

geloof praat. Het lijkt me moeilijker om - zonder dat

iemand het van je verwacht - ervoor uit te komen dat je

in Jezus gelooft.’

1 gemeente komst a

2 wijk morgen v

3 martini staanders r

4 bijeen bewoners e

5 stads muren e

6 thema gemeenschap d

7 zondag nevendienst v

8 nieuws cursus n

9 kinder predikant r

10 kerken leider n

11 geloofs kring s

12 gebeds waarde n

13 gespreks dienst e

14 buiten kerk e

15 oriëntatie werk d

16 meer gemeente l

17 kerk brief e

2 5 7 17 13 12 9 3

1 4 15 11 6 14 8 16 10

Dominee J.A. van den Berg

stuur de oplossing

vóór 17 oktober op een

leuke kaart naar de

izb, joh. van oldenbar-

neveltlaan 10, 3818 Hb

in amersfoort. of mail

de oplossing naar

erika@izb.nl. vermeld

naast je oplossing óók

je naam en adres!