1

Demo of PraktijkOver de problematiek bij het ontwerpen van informatiesystemen

Mark DumayAfstudeervoordracht 15 oktober 2004

2

Informatiesystemen

Wat is een informatiesysteem (IS):• Toepassing van ICT in en door organisaties• Meer dan alleen software of hardware

3

Voorbeeld: treinkaartje van de NS

• Veel verschillende vormen van informatie• Dienstregeling• Zitplaatsen (aantal, klassen)

• Meerdere ingangen• Kaartjesautomaten• Stationsloket

Het gaat niet om de automaat, maar om het systeem erachter

4

Enkele cijfers

Wereldwijde uitgave aan IT (2002):• $871.000.000.000 per jaar

Slagingspercentages IS-projecten:• 34% succesvol• 51% niet volgens planning• 15% mislukt

5

Enkele knelpunten

Ontwerpen van informatiesystemen (ISD):• Heeft raakvlak met zowel organisatie als

techniek• Informatie is een abstract begrip• ICT is zeer veranderlijk

6

Traditionele systeemontwikkeling

• Workflow beschrijven• Functionele eisen opstellen• Technisch ontwerpen• Ontwerp implementeren• Invoeren in organisatie

7

DEMO als innovatieve oplossing

Design and Engineering Methodology for Organizations:

• Organisatie als context voor IS• Communicatie tussen mensen als uitgangspunt• ICT is ‘slechts’ een hulpmiddel• In ontwikkeling sinds 1992

8

Communicatie volgens DEMO

Een voorbeeldconversatie tussen klant K en barman B:

• <K: verzoekt: B: lever K twee glazen bier: zsm>

• <B: belooft: K: lever K twee glazen bier: zsm>• <B: verklaart: K: lever K twee glazen bier:

zsm>• <K: accepteert: B: lever K twee glazen bier:

zsm>

9

Een bibliotheek volgens DEMO

A06

S01 - Library

T01S03

S05

T02

S02T03 T04

T06

T07S04

T08

aspirantmember

board

publisher

member

A01

registrar

A09

A04

loancreator

loanterminator

stockcontroller

T05

T09

A10

feecontroller

T10

10

Is DEMO dan de oplossing?

Kan DEMO technisch en sociaal perspectief verenigen?

• Techniek is niet de grootste uitdaging• Sociale aspecten doorslaggevend

11

Is DEMO dan de oplossing? (vervolg)

Wat is de achtergrond van DEMO?• Organisaties als systeem• Actoren versus mensen• Logische en causale samenhang• DEMO-model als objectieve blauwdruk

Dit past in een technisch perspectief

12

Filosofie: klassieke tweedeling

subject object

nominalisme realisme

romanticisme rationalisme

Kan DEMO technisch en sociaal perspectief verenigen?• DEMO heft de tweedeling niet op• ‘Een actor heeft niet slecht geslapen’

13

Wat dan wel?

• Beschouw organisaties als een uniek fenomeen• Zie informatiesystemen als een formele

constructie• Onderken beide invalshoeken binnen een IS-

project

14

Conclusie

• ISD vereist combinatie van meerdere invalshoeken

• DEMO is niet dé oplossing, maar een hulpmiddel

15

Slot

• Paper te vinden op markd.nl• Borrel 20.00 uur Virgiel, 4e fase

16

-RESERVE SLIDES-

17

Abstractieconcept van DEMO

essentiële niveau

informationele niveau

documentele niveau

bedrijfsprocessen

informatiesystemen

infrastructuur

18

Dimensies van Habermas

Object-

wereld

Object-

wereld

Socialewere

ld

Socialewere

ld

Persoon-lijke wereld

Persoon-lijke wereld

handelen taal

emotie

19

DEMO in de praktijk

• Enkele tientallen gebruikers• Projecten op het gebied van:• Ontwerpen van informatiesystemen (ISD)• (Her-)ontwerpen van bedrijfsprocessen (BPR)

20

Toepassingsgebieden van DEMO

• (Her-)ontwerpen van bedrijfsprocessen (BPR)• 53 projecten beschreven

• Ontwerpen van Informatiesystemen (ISD)• 38 projecten beschreven

• ‘Organization Engineering’ niet aangehaald

21

Onderzoeksaanpak

• Theoretische analyse van DEMO• Filosofie• Denkwijze• Werkwijze• Methoden en technieken

• Enquête • Expertdiscussie (Workshop)

22

Werkwijze in de praktijk

• Combinatie met de facto standaarden (UML, Petri Net)• DEMO als denkwijze• De facto diagrammen en technieken voor

weergave• Deel van aspectmodellen• Communicatiemodel voor BPR en ISD• Procesmodel voor BPR• Feitenmodel voor ISD• Actiemodel niet gebruikt

23

Scope van DEMO

• Objectieve blauwdruk als basis voor discussie• DEMO primair gericht op coördinatie• Analyseren van bestaande afspraken• Bieden van mogelijkheden deze te wijzigen

• Sociale omgangsvormen buiten oriëntatie• Biedt nieuw inzicht vanwege unieke benadering