Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Jules Lauwerier

projectleider Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

proces- en informatiearchitect gemeente Ede

genealoog

j.lauwerier@erfgoednederland.nl06-28632612

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Deelpresentatie 1 Inleiding, web2.0, “4 pijlers”

Discussie 1 Goede richting ?

Korte pauze

Deelpresentatie 2 Uitwerking van de pijlers, web2.0-functies, tools

Discussie 2 Goede invulling ?

Korte pauze

Deelpresentatie 3 Verbanden leggen tussen de pijlers

Discussie 3 Goede oplossing ?

Agenda

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Deelpresentatie 1:

inleiding, web2.0, “4 pijlers”

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Uitgangspunten voor het ontwerp

• Web 2.0: interactief, samenwerken

• Genealogen faciliteren• Betrouwbare informatie

• Aantal zoekacties minimaliseren• Profiteren van elkaars werk

• Archieven behouden eigen rol en site• Meerwaarde t.o.v. particuliere sites

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

• Persoonsinformatie

• Relaties tussen personen• Basis: brongegevens en publicaties

• Zoeken, interpreteren en combineren• Publiceren

Genealogie

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

4 pijlers

Bronnen Personen Onderzoeks-dossiers

Publicaties

Tools

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

• meer dan alleen aanbod• interactie: reactie van gebruikers

• interactiviteit: bijdrage van gebruikers• socialisatie: gebruikers vinden elkaar

Web 2.0

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

• aanmelden bij elke (archief-)site ?

• zoeken op elke (archief-)site ?• deelnemen aan elke community-site ?

• publiceren op eigen site of (elke) centrale site ?• via welke portal ga ik beginnen ?

Gebruikersperspectief

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

• ingang niet afhankelijk van één (portal-)site

• transparant virtueel geheel• herkenbare kwaliteit van de inhoud

• interactiviteit op het virtuele geheel• zelfregulerend als basis voor interactiviteit

• centraal en decentraal beheer mogelijk

organisatorische uitgangspunten

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Archieven Genealogen

Virtuele Onderzoeksruimte

UploadenCommentaar

gebruikers-toevoegingen

virtueel één geheel

Tools

B

B

BB

Pu

PuPe

Pu

PuO

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

• web2.0 voorbeelden:– Wikipedia (iedereen kan corrigeren)– Amazon (recenties, voting, “men kocht ook”)– nieuws-sites (o.a. NuJij.nl)– foto-sites (Flickr)– reis-sites (recenties)– download-sites (beoordeling)– community-sites (Hyves)– weblogs (Blogspot)

• meldpunt misbruik => scheidrechter, moderator

zelfregulerend als basis voor interactiviteit

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Web2.0 kwaliteitsmechanisme

• De herkomst (inzender) van elk gegeven is zichtbaar archieven bieden intrinsiek kwalitatief meer dan gewone gebuikers (?)

• Subjectief waardeoordeel over elk gegeven is zichtbaar (intersubjectiviteit)

• Commentaar door gebruikers doet inzender tot inzicht komen => correcties (alleen) door inzender (autorisatieconcept)

• Kwaliteitsindicatie door gebuikerswaarschuwt (helpt) anderen (voting)

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Discussie 1

Is dit een basis om genealogen en archieven

iets bruikbaars te bieden ?

Wat moet er centraal georganiseerd zijn ?

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Deelpresentatie 2:

uitwerking van de pijlers met web2.0-functies

tools

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Bronnen

IndexenTranscriptiesScans

Archieven

UploadenCommentaar

Downloaden

AfdrukkenBestellen

IndexenTranscriptiesScans

ZoekmachineOverzicht

Downloaden

Commentaar

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

biografisch / genealogisch dossier per

Persoon

Personen

UploadenCommentaar

Downloaden

AfdrukkenBestellen

dubbele dossiers opsporen

(matching)

genealogie / kwartierstaat

maken

Zoekmachine

Commentaar

Bewerken

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Onderzoeksdossiers

UitnodigenTeksten (Wiki)

Publiceren

DeelnemenAanmaken

Tekst bewerkenTekst schrijven

lijst met lopende

onderzoeken

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Publicaties

UploadenCommentaar

Downloaden

AfdrukkenBestellen

publicaties uit onderzoeken

Zoekmachine

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

4 pijlers verbinden

Bronnen Personen Onderzoeks-dossiers

Publicaties

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Wat is er nog nodig ?

Tools !

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Tools

Zoek Persoon

naam

periode

locatie

rol

2e persoon

bron

Zoeken (2)

zoek bron (soort, plaats, periode)match personen

zoek publicatie

aanwezigeonderzoeksdosssiers

Zoeken (3)

zoek bron of persoon via de kaart

aanbod per archief

zoek in inventaris

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Tools

Hulp

wizzards

beginners

ik zit vast...

zelfstudie cursus

vraagbaak

forum

Hulp (2)

toelichting op soort bron

zoektips

Downloads

formulieren

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Tools (2)

Desktop Software Downloaden

Webservices (2)

stamboomsoftware

transcriptiesoftware

toon op kaart

stamboom / genealogie

GEDCOM maken

Webservices

maten en gewichten

conversie

kalenders

geld

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

• Herbruikbare componenten

• Open source software waar mogelijk

• Open standaarden waar mogelijk

• Maatwerk wordt open source software

• Waar nodig eigen “standaard” maken

Bouwblokken

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Discussie 2

Is dit functionaliteitdie past bij de uitgangspunten ?

Gaat dit werken ?

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Deelpresentatie 3:

referenties tussen de pijlersom verbanden te leggen

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Bronnen

IndexenTranscriptiesScans

Archieven

unieke referentie

IndexenTranscriptiesScans

unieke referentie

archieven-overzicht

inventarissen

archieven-overzicht

inventarissen

bewaarplaatsen

unieke referentie

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Personen

Relaties leggen

Commentaar

relaties met andere Personen

relaties met Bronnen

unieke referentie

unieke referentie

Ontdubbelen

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Onderzoeksdossiers

Teksten (Wiki)

relaties met Bronnen

relaties met Personen

unieke referentie

unieke referentie

Relaties leggen

Publiceren

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Publicaties

UploadenCommentaar

Downloaden

AfdrukkenBestellen

relaties met Onderzoeksdossiers

relaties met Bronnen

relaties met Personen

relaties met andere Publicaties

unieke referentie

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Unieke referenties noodzakelijk (1)

• archief-instelling en bewaarplaatsen (vestiging)• archief(verzameling, collectie)• inventaris (als geheel, naast inv.nr.)• bron en eenheden daarbinnen (akten, …)• scan (afbeelding(en) en delen daarbinnen)• transcriptie(-tekst) en delen daarbinnen• nadere toegang (index, klapper,, …)

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

• persoon• onderzoeksdossier• genealoog (onderzoeker, deelnemer)• auteur (onderzoeker, deelnemer)• teksten (binnen onderzoeksdossier)• publicatie (literatuurverwijzing)

Unieke referenties noodzakelijk (2)

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Wat gebruiken we hiervoor ?

breed gedragen standaarden ontbreken grotendeels !

(bron-nummer, archief-instellingafkorting, archief-nummer, persoonsnummer)

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Unieke ID’s voor:

• Personen (BSN, ?)

• Bronnen (EAD en OAI ?)

• Publicaties (ISBN, ISSN, ?)

• Onderzoeksdossiers (?)

• Onderzoekers (?)

• Archiefinstellingen (afkortingen ?)

Standaarden

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Discussie 3

Is er een bestaand standaard referentiesysteem of is er iets nieuws nodig ?

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Wie helpt er mee ?

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Welke taken liggen er (1) ?

• Web site– Domeinnaam / URL

– Hostingcontract

– Selecteren CMS

– Navigatieontwerp web site

– Web site design

– Content (fun, download, wizzards, brontoelichtingen)

– Webservices (kalenderconversie)

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Welke taken liggen er (2) ?

• Centrale Database– data model

• bronnen (incl. inventarissen, archieven, bewaarplaatsen)

• personen (GEDCOM-model ?)

• projecten

• publicaties

– standaard voor unieke ID’s

– standaard voor koppeling decentrale datasets

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Welke taken liggen er (3) ?

• Webservices– zoek (persoon, bron, project, publicatie)

– start project, neem deel, bewerk tekst, invite-a-friend

– maak, toon, bewerk persoonsdossier

– transcribeer, indexeer bron (akte)

– koppel bronnen, publicaties, personen

– upload, download content (bron, publicatie)

– voeg dubbele personen samen

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Welke taken liggen er (4) ?

• Koppeling Archieven– koppelvlak zoekfunctie (vraag, antwoord)

– koppelvlak toon bron

– koppelvlak bestellingen

• Genealogische output (GEDCOM)– persoon, gezin

– kwartierstaat, genealogie

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Welke taken liggen er (5) ?

• Onderzoek– principiële vragen uit projectopdracht (onderzoeker)

• Communicatie– overleg over het concept (workshop belanghebbenden)

– tussenrapportages projectteam

– presentatie eindresultaat (schriftelijk, seminar/congres)

– projectarchief ontsluiten voor bevoegden

Virtuele Onderzoeksruimte Archief4all

Wie doet wat ?

• projectleider coördineert (Jules Lauwerier)

• archieven pakken op wat bruikbaar voor hen is

• grafisch design wordt uitbesteed

• softwarebouw wordt uitbesteed voor zover niet opgepakt door archieven

• genealogen en archieven testen het uit

• samen evalueren

• projectleider rapporteert en levert op

• opdrachtgever beoordeelt eindresultaat