Telemonitoring als hulp bij de intensieve opvolging van patiënten met terminaal hartfalen : hoe houden we de patiënt uit het ziekenhuis en in

leven?

Prof. Dr. Paul DendaleFaculteit GeneeskundeUniversiteit HasseltJessa Ziekenhuis

Hartcentrum Hasselt

Hartcentrum Hasselt

Vochtopstapeling

Kortademigheid

Zwelling van de voeten

Dehydratatie

Nierfalen

Lage bloeddruk

Duizeligheid

HART NIEREN

Hartcentrum Hasselt

Richtlijnen Europese vereniging voor Cardiologie

European Heart Journal (2008): 29, 2388-2442.

Hartcentrum Hasselt

European Heart Journal (2008): 29, 2388-2442.

Hartcentrum Hasselt

Richtlijnen Europese vereniging voor Cardiologie

Implementation and delivery of care

“Optimization of therapy is often not achieved either in primary or in secondary care, even during hospitalization. In addition, discharge planning and follow-up after hospitalization are frequently insufficient, leading to poor self-care behaviour, inadequate support for the patients, and suboptimal treatment.”

European Heart Journal (2008): 29, 2388-2442.

Hartcentrum Hasselt

Richtlijnen Europese vereniging voor Cardiologie

Hoe wordt ernstig hartfalen momenteel aangepakt in België?

• Huisarts, thuisverpleging, paramedici

• Verpleegkundige gespecialiseerd in hartfalen (in hospitaal)

• Cardioloog hartfalenspecialist– Multidisciplinaire aanpak van opgenomen

hartfalenpatiënten (educatie, dieet, revalidatie,..)

– Snelle toegang tot ambulante HF kliniek

– Coördinatie van de zorg tussen eerste en tweede lijn

– Regelmatige telefonische opvolging door HF vpl

Hartcentrum Hasselt

Copyright ©2007 American Heart Association

Chaudhry, S. I. et al. Circulation 2007;116:1549-1554

Daily weight change before heart failure hospitalization: cases vs controls. n=268

Hartcentrum Hasselt

BMJ 2007; 334: 942.

Hartcentrum Hasselt

TEN-HMS studie

The TEN-HMS Study; Cleland et al.; JACC 2005

Hartcentrum Hasselt

Hartcentrum Hasselt

Pilootstudie

• Contacten met eerste lijn voor vlotte samenwerking

• Eigen financiering van study nurse, hartfalenvpl en communicatiekosten

• Beperkte sponsoring van farmaceutische bedrijven (Novartis, Astra Zeneca)

• Gratis gebruik van de toestellen (Symonn nv)

Hartcentrum Hasselt

Hartcentrum Hasselt

Hartcentrum Hasselt

Hartcentrum Hasselt

• Periode 2006 – 2007

• 66 patiënten (max 6 maanden/pt)

• Aantal rehospitalisaties: 36 (56%)

• Aantal alarmen per patiënt:

– Frequentie alarm: 8.2 x

– BD alarm: 2.7 x

– Gewicht alarm: 10.8 x

• Aantal aanpassingen van de therapie of limieten: 3.4 x/patiënt

Hartcentrum Hasselt

Pilootfase

Gerandomiseerde multicentre trial

• Hypothese: dagelijkse monitoring van eenvoudige klinische parameters via telemonitoring vermindert mortaliteit en morbiditeit van ernstig hartfalen

• Randomisatie telemonitoring vs “usual care”• 2 x 80 patiënten in 7 hartfalencentra in België• Opvolging 6 maanden• Eindpunten:

– Aantal dagen opname (of overlijden)– Aantal overlijdens– Totale kost voor gezondheidszorg– Tijdsinvestering (para)medici

• Sponsoring RIZIV en Leo Farma

Hartcentrum Hasselt

Gerandomiseerde multicentre trial

• Deelnemende ziekenhuizen:– Virga Jesse Ziekenhuis Hasselt

– UZ Brussel

– AZ Middelheim Antwerpen

– CHR Citadelle Liège

– Ziekenhuis Oost Limburg Genk

– Imeldaziekenhuis Bonheiden

– Groeninghe ziekenhuis Kortrijk

• ICT technologie– Symonn NV

Hartcentrum Hasselt

Studie concept

- Randomisatie na opname voor hartfalen: tele of UC- Ambulante controle na 2 weken- Alarminstellingen door cardioloog- Dagelijkse meting en transmissie: gewicht, BD en HF - Twee opeenvolgende metingen buiten de limieten

genereert een alarm naar HA en HF verpleegster- Huisarts bezoekt de patiënt en past de therapie aan

(en laat een nota op de website)- HF verpleegkundige contacteert de patiënt na enkele

dagen via telefoon- Wekelijkse symptoomscore via automatische

telefoonoproep

Hartcentrum Hasselt

Resultaten

• Compliance : 4 patiënten vroegtijdig gestopt (5%)

• Gemiddelde leeftijd 76 jaar

• Allen NYHA klasse III of IV

• Betablokkers 78%, ACEI of AIIA 93%

• Aantal alarmen/pt:– Gewicht: 16.6

– BD: 8.5

– HF: 2.2

– Frequentie alarm: 45.0

Hartcentrum Hasselt

• Totale mortaliteit: 17% vs 5% (p=0.012)• Aantal hospitalisaties voor hartfalen: 42% vs 24%

(p=0.06)• Aantal verloren dagen tgv hospitalisatie of overlijden:

30.2 vs 13.1 dagen/patiënt (p=0.025) • Economische kost hospitalisaties: 1458 vs 902

(p=0.23)

Hartcentrum Hasselt

Resultaten

Hartcentrum Hasselt

Resultaten overlijden

followdeath

200,00150,00100,0050,000,00

Cum

Haz

ard

0,20

0,15

0,10

0,05

0,00

1,00-censored

,00-censored

1,00

,00

group

Hazard Function

Hartcentrum Hasselt

RR 0.66 for mortality (p<0.0001)RR 0.79 for HF hospitalisations (p=0.008)

Hartcentrum Hasselt

Hartcentrum Hasselt

Besluit

• Stricte opvolging en goede samenwerking tussen eerste en tweede lijn geholpen door telemonitoring vermindert de mortaliteit en hospitalisatiedagen bij ernstig hartfalen

• ICT kan de samenspraak tussen de verschillende gezondheidsactoren vergemakkelijken en tijdsbesparend werken

• Een andere organisatie van de gezondheidszorg is noodzakelijk om dit op grote schaal te gaan gebruiken (betaling hartfalenverpleegkundige!)

Hartcentrum Hasselt

Contact : paul.dendale@uhasselt.be

Hartcentrum Hasselt