Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor...

24
Foto's © Architecten Alliantie Goes en Pieter van Eck Werken voor Zeeland

Transcript of Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor...

Page 1: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Foto's © Architecten Alliantie Goes en Pieter van Eck

Werken

voor

Zeeland

Page 2: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

1

> Inhoudsopgave

Voorwoord 2

Vijf richtingwijzers 3

Democratische controle 4

Zeeland is: Land in en van de Zee 4

Regionale economie & innovatie 6

Economie in het provinciaal beleid 6

Zorgen voor banen 7

Ruimtelijke ordening 8

Duurzaam ruimtegebruik 9

Regionale afstemming 9

Duurzame energieopwekking 10

Natuur: milieu, bodem en water 11

Mobiliteit & Bereikbaarheid 14

Fietsen 14

Openbaar vervoer 15

Goederenvervoer 15

Cultuur, Historie en Sport 17

Bestuur 19

Een transparant en democratisch Zeeland 20

Financiën 21

Subsidiebeleid 21

D66 Kandidatenlijst Provinciale Staten Zeeland 2015-2019 23

Page 3: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

2

> Voorwoord

In de loop van 2014 is dit

programma geschreven.

Naast de richtingwijzers van

D66 geeft het de vertaling

naar praktische oplossingen

voor de toekomst van Zeeland:

dynamisch en duurzaam,

sociaal en liberaal.

In het najaar van 2014 is ook

onze kandidatenlijst door de

leden van D66 Zeeland

vastgesteld.

Als lijsttrekker ben ik blij met dit programma en ook trots op onze

kandidatenlijst.

Kandidaten met ervaring en deskundigheid op tal van terreinen.

In de politiek en in de samenleving. Mensen die Zeeland kennen

en die ook van Zeeland houden. Democraten die willen Werken

voor Zeeland.

Ton Veraart.

Page 4: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

3

> Vijf richtingwijzers

> Democratische controle

> Zeeland is: Land in en van de Zee

> Vijf richtingwijzers D66 stelt de mens centraal: vrijzinnig, betrokken, gelijkwaardig en mondig. Wij zetten ons in voor een democratische,

duurzame en open samenleving, waarin individuele vrijheid even vanzelfsprekend is als sociale verbondenheid. Een

samenleving waarin mensen verantwoordelijkheid willen en kunnen nemen voor henzelf, voor elkaar en voor hun omgeving.

Een samenleving waarin arbeid, persoonlijke ontwikkeling, vrije tijd en zorg goed te combineren zijn. De uitgangspunten van

D66 zijn vastgelegd in vijf ‘Richtingwijzers’. Deze geven richting aan het denken en handelen binnen de partij.

1. Vertrouw op de eigen kracht van mensen.

D66 gaat uit van de eigen kracht en ontwikkeling van mensen en wil dat de overheid zich inzet om die eigen kracht en

ontwikkeling zo veel mogelijk te stimuleren.

2. Denk en handel internationaal.

Samenlevingen zijn op steeds meer verschillende manieren met elkaar verbonden. Wij staan open voor de gehele wereld.

3. Beloon prestaties en deel de welvaart.

Mensen zijn niet gelijk, wel gelijkwaardig. Mensen zijn verschillend en wij willen dat de overheid ruimte laat voor die

verschillen.

4. Streef naar een duurzame en harmonieuze samenleving.

D66 wil de samenleving tegemoet treden met respect en welwillendheid, en gunt toekomstige generaties net zo veel

ontplooiingsruimte als we nu zelf hebben.

5. Koester de grondrechten en gedeelde waarden.

De fundamentele waarden van onze samenleving zijn vrijheid voor en gelijkwaardigheid van ieder mens.

Page 5: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

4

> Democratische controle De manier waarop overheden beleid voorbereiden en besluiten nemen is nog niet in alle gevallen open en controleerbaar. Meer

dualisme en democratische controle zijn dan ook nodig. D66 kiest voor een overheid die zo dicht mogelijk bij de burgerstaat.

Wij willen dat de overheid goed en doorzichtig is georganiseerd, slagvaardig bestuurt en voor de burgers aanspreekbaar is.

Gemeenten vervullen hierin een belangrijke rol. Zij hebben als overheid het beste zicht op lokale behoeften. D66 wil dat Europa,

Rijk, provincies en waterschappen duidelijk zijn over de wijze waarop zij democratische controle waarborgen. D66 wil ook de

dienstverlening aan inwoners en bedrijven verbeteren. D66 wil een sterke lokale overheid, vormgegeven en gecontroleerd door

de lokale democratie. Daarom moet de provincie vooral een krachtige en doeltreffende regie voeren op bovenlokale belangen.

> Zeeland is: Land in en van de Zee

Zeeland is bekend vanwege haar ligging in de

Zuidwestelijke Delta; een aantal door groot, open

water van elkaar gescheiden (schier)eilanden en

Zeeuws-Vlaanderen. Een voornamelijk agrarische

provincie met een lage bevolkingsdichtheid, relatief

kleine steden en havengebonden industrie.

Zeeland is voor de meeste mensen aantrekkelijk als

recreatieprovincie met schitterende natuur, schone

en ruime stranden, jachthavens en

watersportgebieden, pittoreske dorpen en historische

binnensteden. Zeeland is ook bekend vanwege de

Deltawerken, rust en ruimte, mosselen, oesters.

Historische, geologische en demografische factoren

bepalen mede de mogelijkheden van het Zeeland van

nu. De lage bevolkingsdichtheid, de ligging in de

Zuidwestelijke Delta en de krimpbeweging geven

aanleiding tot het versterken van de in aanleg

aanwezige potenties.

Het landelijke deel van de provincie kan verder

worden ontwikkeld als proeftuin voor duurzame

natuurontwikkeling, gevarieerd landschapsbeheer en

agrarische innovatie.

"Task Force 2040"

Zeeland verandert in de komende vijfendertig jaar

sneller en ingrijpender dan in de afgelopen twee

eeuwen. Op veel terreinen zijn al aanzetten tot

verandering zichtbaar. D66 wil dat een "wenkend

perspectief voor Zeeland" wordt geboden.

Zeeuwse traditionele economische dragers

ondervinden meer en sterkere concurrentie door

ontwikkelingen in de wereldeconomie. Dit leidt tot

schaalvergroting in de landbouw, het vertrek van

sommige industriële bedrijven en krimp van de

economie. Zeeland staat voor de uitdaging om

onderwijs, culturele infrastructuur, zorg,

arbeidsmarkt en toerisme op peil te houden.

D66 vindt dat het Schelde-estuarium grote kansen

biedt door in te spelen op nieuwe ontwikkelingen in

de logistiek, scheepvaart en een heroriëntatie op

havenconcepten. Vlaanderen en Zeeland kunnen het

beste de handen ineenslaan en koploper worden in

Europa op het gebied van vernieuwende

havenconcepten. Daarom wil D66 een Task Force die

een schets voor de lange termijn maakt voor het

Schelde-estuarium en de aangrenzende gebieden.

Wij willen integrale oplossingen voor de uitdagingen

die Zeeland tegemoet gaat, zoals:

> de stijging van de zeespiegel en de daarmee

samenhangende veiligheidsproblematiek;

> de nabijheid van Vlaanderen en de verbindingen

daarmee;

> de Westerschelde die zowel een economische

drager als een Natura2000 gebied is.

Het provinciaal bestuur

Het provinciaal bestuur en de ambtelijke organisatie

moeten zijn afgestemd op de regietaken die ze in

hoofdzaak moeten uitvoeren:

> bestuur, bestuurlijke vernieuwing en toezicht;

> natuur en milieu;

> regionale economie met oog voor duurzame

energie;

> ruimtelijke ordening;

> cultuurhistorie, erfgoed, bibliotheken en

archieven;

> bereikbaarheid per auto, openbaar vervoer en

fiets.

Betere samenwerking tussen overheden

D66 vindt dat gemeenten, waterschap en provincie

veel beter moeten samenwerken. Overheden moeten

één gezicht hebben en elkaar dus niet beconcurreren.

D66 wil een provinciebestuur dat gemeenten verder

laat kijken dan de gemeentegrens en erop toeziet dat

zij plannen voor winkelcentra, bedrijventerreinen,

woonwijken, wegen en recreatievoorzieningen op

elkaar afstemmen.

Page 6: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

5

D66 vindt het zeer gewenst dat ambtelijke diensten

van gemeenten, waterschap en provincie een

gemeenschappelijk loket krijgen. Daar kunnen

burgers en bedrijven terecht voor bijvoorbeeld

vergunningen, subsidies, informatie of met hun

ideeën en plannen.

In praktische zin moet de afstand van inwoners en

bedrijven tot het (digitale) loket van de overheid

klein zijn. D66 is voor:

> een transparante en integrale overheid;

> een Statenprogramma in plaats van een

collegeprogramma waarbij alle partijen in de

Staten een bijdrage leveren aan de ideeën voor

de komende vier jaar;

> focus op de kerntaken bij alle overheden;

> haalbare en meetbare doelen;

> samenwerking tussen de overheden, ook over

lands-, provincie- en gemeentegrenzen heen;

> inzetten op de eigen kracht van Zeeland en de

Zeeuwen.

Page 7: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

6

> Regionale economie & innovatie

> Economie in het provinciaal beleid

> Zorgen voor banen

> Regionale economie & innovatie D66 wil een economie waarin iedereen de kans krijgt om zijn of haar kwaliteiten te ontplooien. Van loodgieter tot laborante,

van kapper tot KNO-arts. D66 vertrouwt op de initiatieven van mensen zelf en wil deze niet beknellen met gedetailleerde,

betuttelende en bevoogdende regelgeving. Ontplooiing van creativiteit en innovatie is juist de kracht van de Nederlandse

economie. Waar nodig moet de provincie hierin een actieve rol spelen. D66 kiest daarom voor:

> een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor bedrijven en daarmee ook voor banen en binding van werknemers aan de regio;

> afstemming van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt inclusief aansluiting van onderwijs op bedrijfsleven;

> andere functies met meer economische of maatschappelijke toekomst voor leegstaande winkels en kantoren.

> Economie in het provinciaal beleid In bijna alle plannen en besluiten van de provincie komen economische aspecten terug. De visie van D66 daarop is daarom ook

uitgewerkt in de andere hoofdstukken van dit verkiezingsprogramma. Een goede bereikbaarheid trekt bedrijven aan. Door

behoud en versterking van erfgoed, culturele infrastructuur en mooie natuur kan de provincie zodanige omstandigheden bieden

dat mensen graag in Zeeland wonen en werken. Kortom, D66 vindt dat natuur, cultuur, en economie elkaar kunnen versterken.

Duurzaamheid

Duurzaamheid is voor D66 hét thema als we het hebben over economische ontwikkelingen. CO2-neutraal ondernemen wordt

net zo normaal als CO2-neutraal wonen. Voor (nieuwe) energieopwekking wil D66 dat de provincie structureel inzet op de

opbouw van nieuwe industrieën, sectoren en technologieën in schone energie. Zo raken burgers en bedrijven meer betrokken

bij energievraagstukken en de duurzame en innovatieve wijze van energiebeheer.

D66 wil het elektrisch rijden bevorderen. De provincie kan door samen met bijvoorbeeld DELTA en de gemeenten zorgen voor

een fijnmazig netwerk van oplaadpunten.

Page 8: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

7

D66 is een groot voorstander van het aanwijzen van proeflocaties in de Zeeuwse Delta voor nieuwe, duurzame vormen van

energieopwekking, zoals getijdenenergie in de Brouwers- en Grevelingendam.

D66 stimuleert nieuwe transportconcepten, waarin vooral het vervoer met binnenschepen beter gefaciliteerd moet worden.

Binnen de gehele logistieke keten moet worden gestreefd naar CO2 neutraal transport.

> Zorgen voor banen

De werkloosheid is in onze provincie relatief laag en

dat willen we graag zo houden. Bij behoud en het

aantrekken van werkgelegenheid moet eendrachtig

worden samengewerkt door Zeeuwse instellingen en

bedrijven.

Aansluiten op sterke kanten van de regio

Zeeland is strategisch gelegen met havenfaciliteiten,

industrie, betaalbare woningen, rust en ruimte. De

provincie is kansrijk in vele sectoren. D66 wil in het

(acquisitie)beleid de focus leggen op bedrijven die

door innovatie en duurzaamheid de bestaande

economische structuur versterken.

Havenontwikkeling

Goederenvervoer over water moet worden

gestimuleerd omdat het duurzamer is dan

wegtransport. Hierbij denken wij onder meer aan

uitbreiding van het aantal aanlegsteigers voor de

binnenvaart voorzien van walstroomkasten. Daarbij

wordt uiteraard gebruik gemaakt van groen

opgewekte energie. Vooral het gebrek aan

aanlegsteigers die geschikt zijn voor schepen geladen

met gevaarlijke stoffen is een aandachtspunt. D66 wil

de Zeeuwse (binnenvaart) havens nog beter op de

kaart zetten door een sterkere lobby, innovatieve

marketingtechnieken, gerichte promotie en nauwere

samenwerking met havens nabij Zeeland.

Landbouw en visserij

Landbouw en visserij zijn en blijven belangrijke

pijlers van de Zeeuwse economie. D66 vindt

intensieve veehouderij niet passen in Zeeland.

D66 wil het agrarisch erfgoed in de buitengebieden

beter beschermen. Ondernemers in bijvoorbeeld de

toeristische sector willen we de ruimte geven nieuwe

activiteiten te ontwikkelen in dit erfgoed. Het is onze

wens dat landbouw, veehouderij, natuur en recreatie

naadloos in elkaar overlopen.

Duurzaamheidsfabriek

Fossiele grondstoffen worden schaars. Daarom zijn

bedrijven op zoek naar alternatieve groene

grondstoffen. Een volledige omschakeling naar een

'biobased economy' zal nog jaren duren en vergt

onderzoek. D66 steunt de ambitie van de provincie

om op dit gebied topregio te worden en wil dat het

huidige Biobased Centrum in de Kanaalzone

uitgroeit tot de Duurzaamheidsfabriek.

Onderwijs

Enerzijds zijn er mensen die geen baan kunnen

vinden en anderzijds zijn er bedrijven die niet de

juiste persoon kunnen vinden en daardoor groei

mislopen. D66 wil dat aanpakken door het onderwijs

meer op één lijn te brengen met de economische

structuur en wil dat de provincie MBO- en HBO-

instellingen en bedrijven hiervoor bij elkaar brengt.

Zeeuwse overheden en bedrijven zullen zich ook

meer moeten profileren op hogescholen en

universiteiten buiten de provincie om in het

bijzonder studenten met een Zeeuwse achtergrond

stages en afstudeeropdrachten aan te bieden. De

kans, dat die studenten zich na het voltooien van hun

studie weer in Zeeland vestigen wordt hiermee

vergroot. D66 is voor verdere uitbreiding van op het

bedrijfsleven gerichte opleidingen in Zeeland.

Page 9: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

8

> Ruimtelijke ordening

> Duurzaam ruimtegebruik

> Regionale afstemming

> Duurzame energieopwekking

> Ruimtelijke ordening Ruimtelijke Ordening is één van de kerntaken van de provincie. Op plaatselijk niveau wordt ordening van de ruimte vorm

gegeven door de gemeente. De provincie heeft in het bijzonder een taak als regionale regisseur. In de ruimtelijke structuurvisie

legt de provincie een samenhangende visie voor natuur, steden en dorpen, bedrijven, landbouw en infrastructuur neer. Voor

Zeeland is het geldende provinciaal beleid voor de ruimtelijke ordening vastgelegd in het Omgevingsplan Zeeland 2012-2018.

Het Omgevingsplan gaat ook over milieu, water en natuur en is juridisch uitgewerkt in de Verordening ruimte provincie

Zeeland.

D66 wil dat de provincie als regionale regisseur meer ruimte geeft aan natuurontwikkeling, duurzame energie en inzet op

compacte steden. Behoud van cultuurhistorische kenmerken van het landelijk gebied en flexibel, duurzaam en multifunctioneel

ruimtegebruik staan voorop.

D66 geeft ruimte aan

> binnenstedelijk bouwen;

> versterking van de stedelijke omgeving als motor voor de Zeeuwse economie;

> natuurontwikkeling en recreatie dichtbij steden en dorpen;

> grotere clusters windturbines op/of nabij kunstwerken en industriële complexen (Sloegebied en Noordelijke Kanaalzone)

en op zee;

> recreatie en toerisme;

> ontwikkeling en stimulering van een op groene grondstoffen gebaseerde economie (biobased economy);

> ontwikkeling van zilte teelten als zeekraal en lamsoor.

Page 10: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

9

D66 geeft geen ruimte aan

> vestiging van intensieve veehouderij (nieuw of als neventak) en omschakeling van een bestaand bedrijf naar intensieve

veehouderij;

> vestiging van glastuinbouw (nieuw of als neventak) buiten het daarvoor in het Omgevingsplan aangewezen

glastuinbouwontwikkelingsgebied of de bestaande concentratielocaties;

> proefboringen voor en ontwikkeling van winninglocaties voor schaliegas voordat er duidelijkheid is over de veiligheids- en

milieurisico’s.

> Duurzaam ruimtegebruik D66 wil dat de provincie de ordening van (schaarse)

ruimte toekomstbestendig maakt, de bestaande

infrastructuur zo goed mogelijk benut en kiest voor

compact bouwen binnen steden en dorpen.

Natuurgebieden staan voor D66 niet op zichzelf. Er is

een wisselwerking tussen natuur, landbouw,

infrastructuur en (woon)bebouwing. D66 vindt dat

die functies elkaar moeten versterken en wil

investeren in behoud van grote natuurgebieden en de

ecologische hoofdstructuur.

Verschillende demografische studies voorzien krimp

van de bevolking in delen van Zeeland. In andere

delen zal groei van de bevolking vertragen of

stabiliseren. D66 wil bereikbaarheid behouden door

goede verbindingen met openbaar vervoer en over de

weg. D66 wil dat de provincie –samen met

gemeenten– vooral in krimpgebieden inzet op

nieuwe mogelijkheden zoals biologische landbouw,

duurzame energiewinning, toerisme, natuur en

nieuwe zorgconcepten. D66 ziet extra bouwen om

krimp te bestrijden en subsidies voor instandhouding

van dorpswinkels als lapmiddel en niet als duurzame

en structurele oplossing.

D66 zet in op duurzaam ruimtegebruik. Voor ons

betekent dat een goed, efficiënt en flexibel gebruik

van schaarse ruimte. In een steeds veranderende

omgeving is flexibeler ruimtegebruik van grote

betekenis. Zo moeten agrariërs meer ruimte krijgen

om naast hun agrarische activiteiten ook duurzame

energie op te wekken, bijvoorbeeld door zonneakkers

aan te leggen of door toepassing van biovergisting.

Natuurgebieden dragen bij aan economische

ontwikkeling in de vorm van recreatie en toerisme.

D66 wil dat de provincie de regie neemt in nieuwe

ontwikkelingen op het gebied van flexibel

ruimtegebruik en de haalbaarheid en economische

aantrekkelijkheid van investeren vergroot.

Duurzaam ruimtegebruik betekent voor D66 ook dat

er geen plaats is voor structurele leegstand. Wij

ondersteunen initiatieven van gemeenten om tot

gezamenlijke afstemming van programma’s voor

woningbouw te komen. Een goede regiefunctie van

de provincie heeft als resultaat dat geen kantoren,

agrarische opstallen en bedrijventerreinen worden

ontwikkeld als duidelijk is dat de behoefte ontbreekt

of niet kan worden aangetoond. D66 wil dat de

provincie bevordert dat gemeenten bij realisering van

een nieuw bedrijventerrein aan verhuizende

bedrijven een zorgplicht oplegt voor sanering van de

oude locatie. D66 wil voor leegstaande boerderijen

ruimte geven aan initiatieven als zorgboerderij,

landwinkel of 'bed and breakfast'. Duurzaam

ruimtegebruik betekent voor D66 ook duurzame en

toekomstbestendige ontwikkeling van strand- en

waterrecreatie. Wij willen dat de provincie het

initiatief neemt om in overleg met gemeenten

wildgroei in de ontwikkeling van strandvilla’s te

voorkomen.

> Regionale afstemming

Regionale afstemming is van groot belang voor een

goede ruimtelijke ordening. De provincie moet een

samenhangende visie voor natuur, steden en dorpen,

bedrijven, infrastructuur, recreatie en het landelijk

gebied vormgeven. Het omgevingsplan Zeeland

2012–2018 is het wettelijk instrument waarin de

provincie die visie vorm geeft. In de komende

statenperiode 2015–2019 komt voorbereiding en

vaststelling van het Omgevingsplan voor een tijdvak

na 2018 aan de orde.

D66 wil dat de provincie samenwerking tussen

gemeenten daadwerkelijk stimuleert. Samenwerking

kan economisch voordelig voor de gemeenten zijn

omdat ze niet met elkaar hoeven te concurreren. Als

gemeenten hun ruimtelijke plannen voor woningen,

winkels, bedrijven en wegen niet op elkaar

afstemmen, dan wil D66 dat de provincie in het

omgevingsplan geen ruimte aan niet afgestemde

gemeentelijke plannen geeft. Zo heeft bijvoorbeeld

niet elke gemeente een bedrijventerrein of

uitbreiding daarvan nodig. Alleen een goede

regionale afstemming voorkomt onnodige leegstand

van bestaande en wildgroei in de ontwikkeling van

Page 11: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

10

nieuwe bedrijventerreinen. De provincie moet

gemeenten stimuleren beleid te ontwikkelen gericht

op herstructurering en revitalisering van bestaande

verouderde bedrijventerreinen.

D66 wil humane huisvesting voor arbeidsmigranten.

Om dit te realiseren treedt de provincie, wat ons

betreft, in overleg met werkgevers, gemeenten,

woningcorporaties en arbeidsbemiddelingsbureaus.

Regionale afstemming is een continu proces. D66 wil

dat de provincie inspeelt op actuele ontwikkelingen

die om nieuwe verbindingen of indelingen vragen.

D66 wil:

> dat de provincie de problemen inzichtelijk

maakt;

> overleg tussen provincie en gemeenten voor een

integrale aanpak en opzet stimuleert;

> dat er regelmatig overleg plaatsvindt met

woningbouwcorporaties en

projectontwikkelaars.

Kortom, de provincie pakt hier zijn rol als ruimtelijk

regisseur voortvarend op.

> Duurzame energieopwekking

Om ook in de toekomst te kunnen blijven voorzien in

voldoende energie is omschakeling naar duurzame

bronnen noodzakelijk. D66 wil in 2030 30%

duurzame energieopwekking in Nederland en in

2050 een volledig duurzame energievoorziening.

Alleen op deze wijze kunnen de grote nadelen van

verbruik van fossiele brandstoffen worden

ondervangen. D66 wil dat de provincie actief ruimte

geeft aan duurzame energieopwekking.

D66 wil dat de provincie de regie voert als het gaat

om windenergie en keuze van geschikte locaties.

Alleen zo wordt voorkomen dat het Rijk bepaalt waar

in Zeeland windturbines komen. D66 houdt bij het

aanwijzen van geschikte locaties voor windenergie

rekening met cultuurhistorie en inpassing in het

landschap en wil versnippering door plaatsing van

losse windturbines voorkomen. Wij willen dat

kleinere clusters windturbines worden opgenomen in

een groter park.

Zonne-energie biedt bij uitstek kansen aan

particulieren en ondernemers. D66 wil dat de

provincie onderzoekt of Zeeland mogelijkheden heeft

om velden met zonnepanelen in te richten

(zonneakkers). D66 wil ook dat de provincie als

aandeelhouder van Delta bevordert dat het tarief

voor het terugleveren van energie door

milieuvriendelijke zelfopwekkers aantrekkelijk

wordt. Het huidige distributie- en transportnet voor

energie is niet berekend op een hoge mate van

duurzame energieopwekking door particulieren.

Daarom is de opslag van energie een uitdaging voor

de toekomst. D66 wil dat de provincie in het

omgevingsplan ook de voorwaarden schept voor

opslag en transport van duurzame energie.

D66 vindt onderzoek naar en ontwikkeling van

vormen van getijdenenergie van belang. Uitkomsten

van dit onderzoek kunnen leiden tot verbreding van

een duurzame energievoorziening.

Voor D66 is kernenergie geen duurzame

energievoorziening. Deze vorm van

energieopwekking moet dan ook eerder worden

afgebouwd als dat om redenen van veiligheid

noodzakelijk is.

Naast de omslag naar duurzame vormen van

energieopwekking blijft het stimuleren van

energiebesparing belangrijk. D66 zet dan ook in op

uitbreiding van het provinciale beleid ter stimulering

van energiebesparing voor de bestaande

woningvoorraad en op een beleid ter bevordering van

de bouw van energiezuinige en levensfasebestendige

woningen.

Landelijk gebied

Ook voor D66 is landbouw de drager van

economische activiteit in het landelijk gebied van

Zeeland. D66 wil dit gebied versterken en vindt

daarom dat agrariërs naast hun kernactiviteit de

ruimte moeten krijgen een bijdrage te leveren aan

behoud en ontwikkeling van natuur, biodiversiteit en

landschappelijke kwaliteit. D66 ziet graag dat, voor

zover de provincie nog verantwoordelijk is voor

verdeling van EU-subsidies op landbouwgebied, die

subsidies maximaal worden ingezet voor innovatie en

milieuvriendelijke maatregelen.

D66 wil dat, de provincie Zeeland als

gebiedsregisseur er voor zorgt dat agrarische

activiteiten passen bij het karakter van het landelijk

gebied. D66 wil geen nieuwvestiging of uitbreiding

van intensieve veehouderij en daarop geen

uitzonderingen mogelijk laten. Dit geldt in grote

lijnen ook voor glastuinbouw.

Bevolkingskrimp

Ook in Zeeland krijgt het landelijk gebied te maken

met bevolkingskrimp. Jongeren trekken weg en

tegelijkertijd vindt vergrijzing plaats. De provincie

moet hier de regie nemen en met gemeenten een

plan te maken om krimp niet een probleem maar een

kans te laten zijn. Het mogelijk maken van flexibel

Page 12: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

11

ruimtegebruik kan hierbij een stimulerende rol

spelen.

Vanzelfsprekend ziet de provincie er op toe dat

herbestemming van agrarische gronden en opstallen

en vestiging van nieuwe functies steeds kritisch

worden bezien op een toename van

bestemmingsverkeer. Binnen hiervoor gestelde

kaders moeten agrariërs de ruimte krijgen hun

activiteiten te verbreden of zelfs te veranderen om

zich flexibel te kunnen aanpassen aan de

bevolkingsontwikkeling in hun omgeving.

Page 13: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

12

> Natuur: milieu, bodem en water

> Natuur: milieu, bodem en water

Natuur is niet alleen mooi, maar ook noodzakelijk. Contact met natuur doet mensen goed. Natuur zorgt voor schone lucht,

schoon water en schone grond. Natuur staat aan de basis van ons bestaan en onze welvaart. Wij willen investeren in het behoud

en de versterking van de natuur. Wij kiezen voor:

> het afmaken van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) en het Europese netwerk van natuurgebieden Natura2000 voor

2027;

> een doelmatig en effectief handhavingsbeleid voor wetten die bodem, water en lucht beschermen;

> bufferzones rondom natuurgebieden waarin de landbouw zich moet aanpassen aan de natuur;

> ruimte voor particulieren en agrariërs om natuurbeheer te intensiveren;

> beleefbare natuur die open staat voor recreatie; dus geen tekentafelnatuur;

> meer kansen voor zeldzame planten en dieren (biodiversiteit);

> het verhogen van het ambitieniveau op het gebied van natuurbehoud en natuurontwikkeling;

> tijdelijke natuur op braakliggende gebieden rondom bedrijfsterreinen.

Ecologische Hoofdstructuur & Natura-2000 gebieden

D66 wil dat de provincie als mede verantwoordelijke voor het behoud van natuur de EHS en de Natura2000-gebieden realiseert

volgens de afspraken met het Rijk en Europa. Om dit te realiseren vinden wij grondruil het beste instrument.

Natuurbescherming

De EHS staat in verbinding met de agrarische omgeving. Goede ruimtelijke condities zijn essentieel voor versterking van de

biodiversiteit. D66 wil dat de provincie verdroging, verzuring en vermesting van bodem en water tegengaat. De provincie moet

de bestaande milieuwetten die in haar takenpakket vallen doelmatig en effectief handhaven. D66 zet extra in op de wettelijke

Page 14: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

13

bescherming van natuurgebieden die wij allemaal bijzonder vinden.

D66 wil:

> dat de aangekochte gronden voor de EHS geleidelijk worden ingericht;

> de nog te verwerven extra hectaren ten behoeve van de afronding van de EHS geleidelijk worden aangekocht tot 2027 en

vervolgens worden ingericht;

> meer aandacht voor verbetering van biodiversiteit van oevers en watergangen;

D66 wil dat onderzoek wordt gedaan naar een beheersmodel voor de ganzenpopulatie dat leidt tot een natuurlijk evenwicht met

als gevolg dat de huidige schaderegeling minder hoeft te worden toegepast.

D66 wil zoveel mogelijk natuurgebieden toegankelijk

maken voor ecologisch verantwoorde recreatie en

ruimte bieden aan publieke en private initiatieven

voor een duurzaam beheer van natuurgebieden. D66

wil daarmee bijdragen aan een groeiend draagvlak

voor natuur. Kwetsbare natuurgebieden wil D66

beter beschermen.

D66 vindt dat de provincie samen met

recreatiebedrijven, burgers, natuurbeheerders en

agrariërs moet bepalen welke natuurdoelen in een

gebied haalbaar zijn. Veel agrariërs, bedrijven en

burgers hechten immers grote waarde aan natuur en

willen graag een bijdrage leveren.

Grondstrategie

Afgelopen jaren is er meer gediscussieerd over de

EHS dan gerealiseerd. Vooral grondverwerving voor

de EHS zorgt voor vertraging. D66 wil de gekochte

grond inrichten, voordat de provincie weer nieuwe

grond aankoopt. D66 streeft naar robuuste

aaneengesloten gebieden waarin faunatunnels en

ecoduikers voor verbindingen kunnen zorgen.

Nieuwe natuur kan ook worden gecombineerd met

waterbeheer.

D66 vindt het aanvaardbaar dat landbouwers in de

omgeving van Natura2000 gebieden niet of minder

kunnen uitbreiden. Onteigenen van landbouwgrond

is de minst wenselijke optie, maar als er geen andere

oplossing voorhanden is en het belangrijke gebieden

of verbindingen betreft, vindt D66 onteigenen

noodzakelijk.

Waterkwaliteit, -kwantiteit en -veiligheid

De provincie heeft als wettelijke taak om samen met

het Waterschap de waterkwaliteit, -kwantiteit en -

veiligheid te waarborgen. De kosten van waterbeheer

–voor bijvoorbeeld riolering en waterkeringen–

hangen samen met de functie van een gebied. D66

vindt dat de provincie deze kosten moet meenemen

in beslissingen over de (toekomstige) inrichting en

bescherming van gebieden.

Het samenwerkingsverband Zuidwestelijke Delta

(ZWD) is een belangrijk overlegorgaan voor Zeeland,

Zuid Holland Zuid en West Brabant. D66 steunt in

principe de projecten van het Deltaprogramma 2015.

D66 is voor extra waterberging bij overvloedige

regenval, als er niet kan worden gespuid. Naast

hogere en sterkere dijken wil D66 dat de provincie

onderzoek doet naar andere maatregelen om de

veiligheid te blijven waarborgen.

Drinkwater is schaars. D66 wil dat de provincie als

aandeelhouder haar waterleidingbedrijf aanspoort

om meer voorlichting te geven over besparing en

hergebruik van drinkwater.

D66 vindt dat verdroging voorkomen moet worden.

Daarom kiest D66 ervoor om de (economische)

functie van een gebied af te stemmen op de

mogelijkheden van het watersysteem en niet

andersom. Zo blijft de inrichting van gebieden op

lange termijn houdbaar. Daarnaast wil D66 dat de

provincie bij het Waterschap meer hamert op

handhaving van beregeningsverboden bij droog

weer.

Page 15: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

14

> Mobiliteit & Bereikbaarheid

> Fietsen

> Openbaar vervoer

> Goederenvervoer

> Mobiliteit & Bereikbaarheid Bijna iedere dag zit men wel op de fiets, in de auto of in het openbaar vervoer. Het provinciaal wegennet is in de basis af, maar

er zijn wat betreft de doorstroming enkele knelpunten. D66 vindt dat oplossing daarvan, als het gaat om het autoverkeer, niet

ten koste mag gaan van de leefbaarheid. D66 wil daarom voor die knelpunten in plaats van meer wegen of verbreding van

bestaande wegen naar andere oplossingen zoeken. De provincie heeft bij uitstek het overzicht over de regionale verkeers- en

vervoerssituatie. Daarin liggen haar kracht en betekenis voor mobiliteit en bereikbaarheid.

> Fietsen Fietsen is -na wandelen- de schoonste en gezondste vorm van vervoer en daarom ook het startpunt van het denken van D66

over mobiliteit. De gemeenten gaan over de fietspaden binnen de bebouwde kom, de provincie gaat over de meeste recreatieve

fietspaden en de fietspaden langs provinciale wegen.

Fiets als volwaardig alternatief voor de auto

D66 wil dat recreatieve fietspaden langs en over dijken, door natuur- en recreatiegebieden en tussen historische steden een

logisch, aaneengesloten geheel vormen en zet zich in voor een provinciaal netwerk van veilige (recreatieve) fietsverbindingen.

Een robuust netwerk van fietsverbindingen bevordert het woon-werkverkeer met de fiets en trekt meer recreanten aan die

Zeeland voor een fietsvakantie willen bezoeken. Bovendien helpt dit netwerk automobilisten te verleiden om zoveel mogelijk

van de fiets gebruik te maken voor woon-werkverkeer en vervoer naar bijvoorbeeld strand en toeristische trekpleisters.

D66 wil dat fietsers gemakkelijk onveilige situaties kunnen melden (bijvoorbeeld via een app of website, samen met gemeenten)

en wil dat bij het aanleggen van fietswegen net als bij het aanleggen van autowegen rekening wordt gehouden met de hoogste

veiligheidsnormen.

Page 16: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

15

D66 wil dat de provincie de fietspaden die zij beheert goed onderhoudt, overbodige barrières weghaalt en drukke fietspaden

verbreedt tot tweebaansfietspaden. Wij willen dat de provincie de regierol neemt richting wegbeheerders en waar nodig

ondersteuning biedt. D66 wil dat de fiets als volwaardig vervoermiddel wordt opgenomen in alle verkeersmodellen en een

plaats krijgt in de besluiten die in Zeeland worden genomen. De provincie neemt de regie bij de planning van beheer en

onderhoud.

> Openbaar vervoer

Vervoer op maat D66 vindt dat openbaar vervoer voor iedereen

toegankelijk en bereikbaar moet zijn. Omdat veel

bussen op het platteland leeg rondrijden kiest D66

enerzijds voor frequent openbaar vervoer op de

drukke trajecten Middelburg - Vlissingen, Terneuzen

– Goes en Zierikzee - Rotterdam en anderzijds voor

maatwerk op rustige trajecten. Maatwerk bestaat uit

onder meer: bel-, service-, buurt- en dorpsbussen

(busjes die het dorp samen beheert en rijdt en die

gemeente en provincie samen hebben gekocht),

regiotaxi’s, deelauto’s en/of andere ondersteunde

vrijwilligersprojecten. Wij willen dat de provincie

experimenteert met het rijden van een route op maat,

waarbij mensen op basis van locatie (GPS) worden

opgehaald. De provincie bedenkt daarvoor

oplossingen samen met gemeenten en bewoners van

het platteland of daagt vervoersbedrijven uit om

oplossingen te bedenken. Daarbij staat betaalbare

toegang tot goed openbaar vervoer voorop.

Schone bussen

D66 wil dat bij elke verandering of aanbesteding de

huidige aardgasbussen in Zeeland de maatstaf zijn

voor schoon rijden. Bedrijven kunnen zelf met

innovatieve oplossingen komen, zolang deze

hetzelfde of een beter resultaat geven.

Trein

Zowel aan Vlaamse als aan Nederlandse zijde worden

diverse investeringen voorzien voor verbetering van

de hoofdinfrastructuur voor het verkeer in het

Interregprogramma “Grenzeloze Kanaalzone”. D66

wil aan dit programma een onderzoek toevoegen

voor een railverbinding voor personen tussen Gent

en Terneuzen.

Water

D66 wil graag het fietsvoetveer Vlissingen-Breskens

behouden, bij voorkeur in een publiekprivate

samenwerking. Wat ons betreft mag personenvervoer

over water meer ambitie krijgen. Wij denken daarbij

aan private initiatieven zoals de veerdiensten bij

Dordrecht en Velzen. Ook hier kan de provincie een

regierol vervullen. Over water is bijvoorbeeld de

verbinding tussen Vlissingen en Terneuzen korter

dan via de tunnel.

> Goederenvervoer

Er wordt bij vervoer van goederen nu nog onnodig

veel ‘leeggereden’. Dit leidt tot extra opstoppingen en

uitstoot. D66 wil werken aan schonere lucht, minder

kosten voor het bedrijfsleven en minder irritatie bij

binnenstadbewoners door overslagplaatsen buiten de

steden te realiseren. De provincie moet ook hier de

regie nemen, zodat gemeenten gebieden kunnen

aanwijzen waar dieselvrachtwagens met teveel

uitstoot worden verboden. Door de toename van

internetaankopen kunnen kleine bestellingen op deze

wijze efficiënter worden gebundeld.

Water en spoor

De weg is soms overvol, terwijl water en spoor te

vaak onderbezet zijn. Dat moet anders. D66 wil

daarom hogere prioriteit geven aan goederenvervoer

over water. Om vervoer over water een eerlijke kans

te geven willen we bij elk bedrijventerrein aan

geschikt vaarwater en bij kades en sluizen óók ruimte

geven aan voorzieningen voor op- en overslag. Het in

stand houden van de bestaande loskaden en het

onderhoud daarvan verdient meer aandacht. D66 wil

dat de provincie eisen stelt aan

walstroomvoorzieningen en deze ook faciliteert.

De belangrijke positie die containervervoer inneemt

in de scheepvaart is niet meer weg te denken. D66

wil dat Zeeland Seaports (ZSP) met facilitaire steun

van de provincie aanvragen voor een containerkade

binnen het Sloegebied onderzoekt, en indien

realistisch hier aan meewerkt als zich een exploitant

aandient.

Wegen en milieuaspecten

Inwoners betrekken bij plannen voor nieuwe wegen

D66 wil de omwonenden van een nieuwe of te

verbreden weg vroegtijdig bij de planvorming

betrekken. Goed gedocumenteerde en onderbouwde

plannen van omwonenden moeten een volwaardige

Page 17: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

16

plaats krijgen in de besluitvorming. Zulke plannen

moeten ook worden beoordeeld op zaken als kosten-

batenanalyses, milieueffectrapportages en

scenarioberekeningen. Daarnaast vindt D66 dat de

provincie busmaatschappijen via aanbestedingen en

financiële prikkels moet stimuleren klantgericht te

denken waardoor autoforenzen kunnen worden

verleid de auto te laten staan.

Luchtkwaliteit

D66 vindt dat de aanpak van luchtverontreiniging

niet ophoudt als de normen zijn gehaald. Er komt

steeds meer wetenschappelijk bewijs dat ook bij een

mate van luchtverontreiniging die onder de nu

geldende normen blijft er gezondheidsschade op kan

treden. D66 wil dat de provincie zich inspant om bij

te dragen aan een luchtkwaliteit die beter is dan de

huidige normen voor luchtkwaliteit. In de komende

statenperiode wil D66 een nieuw luchtkwaliteitsplan

laten opstellen, waarbij onder meer rekening wordt

gehouden met de GGD-richtlijn medische

milieukunde luchtkwaliteit en gezondheid.

De beste manier om de lucht schoon te houden is

vervuiling te voorkomen. Elektrisch rijden kan

daarbij helpen. D66 wil dat de provincie het gebruik

van zuinige elektrische auto’s bevordert door te

zorgen voor voldoende oplaadpunten op belangrijke

openbare locaties. In haar rol als grootaandeelhouder

kan de provincie DELTA nuttig werk laten doen door

een netwerk van oplaadpunten tot stand te brengen,

dat met groene energie worden bediend.

Om doorstroming te verbeteren wil D66 dat er meer

reisinformatie boven de drukste provinciale wegen

beschikbaar komt. Deze informatie kan ook

waarschuwen voor mist of gladheid. Automobilisten

kunnen dan goed geïnformeerd een alternatief

bedenken en/of hun snelheid aanpassen. Dat is goed

voor het milieu en ook voor automobilisten. Ons doel

is de uitstoot te verminderen en de luchtkwaliteit te

verbeteren.

Lichtkwaliteit

Duisternis is een kwaliteit van het Zeeuwse

landschap. D66 wil bij voorkeur wegen veilig maken

door reflectoren te gebruiken. Als verlichting nodig

is, bij bijvoorbeeld kruispunten of niet goed

overzichtelijke bochten, dan wil D66 deze slim

maken door automatisch aan te schakelen bij

nadering van verkeer en door zuinige LED

verlichting te gebruiken met een kleur waar de fauna

het minste last van heeft.

Geluid

D66 vindt dat de leefbaarheid van woonkernen

voorop moet staan en wil daarom geluidoverlast van

wegen door of langs woonkernen verminderen. De

positieve invloed op de leefbaarheid maakt voor ons

de extra investeringen waard.

Page 18: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

17

> Cultuur, Historie en Sport

> Cultuur, Historie en Sport Cultuur is van iedereen, voor iedereen, en voor iedereen anders. D66 wil dat het beleid in Zeeland er op gericht is iedere

inwoner in een zo vroeg mogelijk stadium kennis te laten maken met en inzicht te laten verwerven in cultuur en cultuurhistorie.

D66 vindt dat toegang tot kennis en cultuur eenvoudig en laagdrempelig moet zijn. De provincie heeft hierin een aantal

duidelijk afgebakende taken. Deze moet de provincie vol overtuiging uitvoeren. D66 vindt dat de provincie daarnaast ook nog

een aantal taken heeft, die niet meer tot de kerntaken behoren, maar die nog niet bij gemeenten of private instellingen

ondergebracht kunnen worden. D66 vindt dat deze zogenaamde “plus taken”, zoals ondersteuning van grotere festivals en

bevordering van sport en bewegen, ook in de komende periode belangrijk.

D66 wil dat de provincie investeert in het onderhoud van monumenten en de omgeving waarin deze liggen. Daarnaast wil D66

dat kunst en cultuur via bibliotheken en archieven (waarvoor de provincie wettelijke taken heeft) voor iedereen toegankelijk

zijn. Duurzaam behoud is daarbij het belangrijkste uitgangspunt. D66 kiest daarom voor:

> het geven van prioriteit aan restauratie en onderhoud van kenmerkende monumenten;

> het toestaan van meer activiteiten voor de financiering van onderhoud van erfgoed;

> het op elkaar afstemmen van cultuurhistorie, natuur, recreatie en landschap;

> het helpen bij kennisuitwisseling tussen bibliotheken in de provincie;

> het toegankelijk maken van provinciale archieven.

Bescherming en monumentenzorg

Cultureel erfgoed voegt waarde toe aan de leefbaarheid van de provincie en cultuurhistorie biedt de mogelijkheid tot

ontspanning en recreatie. Erfgoed en monumenten zijn belangrijke kenbronnen van de regionale geschiedenis en vervullen

daarom ook een educatieve rol. D66 vindt het belangrijk om erfgoed en monumenten te behouden.

Prioriteiten voor restauratie en onderhoud

D66 kiest voor toekomstgerichte oplossingen: door nu extra te investeren in restauratie en onderhoud van monumenten

worden hogere kosten op de langere termijn voorkomen. Wij vinden dat de provincie keuzes moet maken en aan sommige

Page 19: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

18

monumenten die niet kenmerkend zijn geen geld meer moet besteden. Private partijen moeten dan wel de kans krijgen in die

monumenten passende nieuwe activiteiten in te ontwikkelen.

Verweving van cultuurhistorie met gebiedsontwikkeling, natuur, recreatie en landschap

D66 vindt dat het erfgoed in een passende omgeving moet liggen. Erfgoed, natuur en landschap moeten daarom integraal

bekeken worden. D66 wil dat de provincie in het omgevingsbeleid rekening houdt met cultuurhistorie, zodat natuur en

omgeving passen bij het erfgoed, en andersom. D66 wil door cultuur en historisch erfgoed te combineren met economie, zorg

en recreatie kansen scheppen om van erfgoed een opbrengstenpost te maken.

D66 wil dat de provincie nieuwe toeristische fiets- en wandelpadenpaden aanlegt langs het erfgoed. Wij willen ook dat de

provincie recreatieschappen en erfgoedeigenaren bijeen brengt, zodat zij de positie van erfgoed in het landschap kunnen

versterken.

Wettelijke taken bibliotheken en archieven

D66 vindt dat iedereen zo goed mogelijk kennis moet

kunnen nemen van de waarden van kunst en cultuur.

De provincie levert hier een bijdrage aan door

bibliotheken en archieven voor iedereen bereikbaar

en toegankelijk te maken.

Bibliotheken

D66 ziet in de bibliotheek als kenniscentrum een

belangrijke ondersteunende waarde voor

onderwijsinstellingen en de studerende

beroepsbevolking en vindt dat de provincie mede

zorg draagt voor behoud van bereikbaarheid van de

bibliotheek als bron van kennis en cultuur voor

iedereen. D66 wil daarom kennisuitwisseling tussen

verschillende bibliotheken voortgaand bevorderen en

een platform laten instellen voor

gemeenteambtenaren die verantwoordelijk zijn voor

de bibliotheken. Ook willen wij dat de provincie

kleinere gemeenten begeleidt bij instandhouding van

hun bibliotheken en projecten financiert die

kostenbesparing mogelijk maken en de service en

(digitale) toegankelijkheid van bibliotheken

verbeteren.

D66 wil geen structurele provinciale subsidies voor

basisbibliotheken, omdat dit gemeenten niet prikkelt

tot een efficiënter beheer daarvan. D66 ziet wel

mogelijkheden voor tijdelijke subsidies voor

zogenaamde “plus taken”, bijvoorbeeld als het gaat

om bestrijding van (digitale)laaggeletterdheid.

Archieven

D66 vindt dat burgers die op zoek zijn naar

specifieke informatie en bestuurders die documenten

opzoeken over behandelde onderwerpen

gemakkelijker informatie moeten kunnen vinden.

Daarom willen wij de provinciale archieven

toegankelijker maken. De provincie moet de eigen

provinciale archieven zoveel mogelijk digitaliseren en

via het internet eenvoudig toegankelijk beschikbaar

stellen.

Festivals, Beeldende Kunst, Media

D66 wil in Zeeland ook tijdens de komende

statenperiode 2015-2019 een uitzondering blijven

maken voor festivals, beeldende kunst en media die

een toegevoegde waarde voor de provincie opleveren.

Wij denken hierbij aan activiteiten die Zeeland breed

zijn en (nog) niet bij een gemeente of een regio zijn

ondergebracht, zoals het Zeeland Nazomer Festival.

Hoewel de regionale omroepen per 1-1-2014 weer

betaald worden door de landelijke overheid is de rol

van de provincie daarmee niet uitgespeeld. D66 wil

dat de provincie waakt voor het behoud van een

onafhankelijke regionale nieuwsvoorziening. Ook

tijdelijke subsidies die raken aan de provinciale

kerntaken (zoals het programma over Zeeuwse

ankers) kunnen hierin helpen.

Sport en Bewegen

D66 hecht grote waarde aan het bevorderen van de

gezondheid. Naast goede voeding, niet-roken en

matig alcoholgebruik kan sport en bewegen een

bijdrage leveren aan een betere leefstijl en

gezondheid. Weliswaar wordt de rol van de provincie

op het gebied van sport en bewegen minder, dat wil

dan niet zeggen dat wij dit een onbelangrijk

beleidsterrein vinden. Een gezamenlijke brede

Zeeuwse (sport)ambitie van gemeenten en provincie,

ieder vanuit een eigen rol en taakopvatting en

aanvullend aan elkaar is daarbij gewenst. D66 legt

het zwaartepunt vooral op sport en bewegen in brede

zin en sport voor mensen met een beperking en niet

op de grote, meer commerciële en op economische

promotie gerichte sportevenementen.

D66 ondersteunt de benadering van de provincie om

vanuit haar kerntaken de gemeenten bij te staan in

het leggen van concrete verbanden tussen sport en

bewegen en andere beleidsdisciplines. Sport en

bewegen heeft een duidelijke maatschappelijke

meerwaarde. Het zorgt er voor dat niemand

buitenspel komt te staan en dat inwoners gezond en

actief kunnen participeren in de samenleving.

Page 20: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

19

> Bestuur

> Een transparant en democratisch Zeeland

> Bestuur D66 hecht veel belang aan inspraak van burgers in een transparant en democratisch bestuur. Het bestuur van de provincie

Zeeland kan wat ons betreft veel beter. Toekomstbestendige oplossingen zijn vaak alleen te bereiken door samenwerking tussen

provincies in Nederland al dan niet met regio’s over de grens. D66 kiest daarom voor:

> een transparante, democratische en slagvaardige gemeentelijke en provinciale overheid;

> het vroegtijdig betrekken van inwoners bij plannen en beleid;

> meer samenwerking in de Euregio Scheldemond een sluitende begroting, waarbij de voorkeur uitgaat naar bezuinigen en

hervormen boven lastenverhogen.

>

Een democratische en slagvaardige lokale en regionale overheid

D66 wil de democratie, slagkracht en transparantie van de provincie en haar gemeenten versterken. Wij vinden dat

overheidstaken gecontroleerd moeten worden door de direct gekozen volksvertegenwoordiging: Provinciale Staten of de

gemeenteraad. Overheden moeten aanspreekbaar zijn en verantwoording afleggen, ook wanneer taken in

samenwerkingsverbanden worden uitgevoerd. Opschalen van Zeeuwse gemeenten kan bijdragen aan bestuurlijke slagkracht

onder democratische controle. Daarom wil D66 dat de provincie het initiatief neemt tot een onderzoek en debat met alle

betrokkenen over de schaalgrootte van gemeenten in Zeeland en de provincie.

Toezicht op het waterschap en gewenste ontwikkelingen.

D66 vindt dat het waterschap en de provincie een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben voor het herstel en behoud van

waterafhankelijke natuur. Het waterschap beheert de waterkwaliteit en -kwantiteit en beschermt tegen wateroverlast. D66 wil

dat het waterschap Scheldestromen met het oog op een efficiënte uitvoering van zijn beheers- en beschermingstaken fuseert

met de provincie dan wel dat het Zeeuwse waterschap opgaat in een nieuwe democratisch gelegitimeerde bestuursorganisatie

Zuidwestelijke Delta en stelt voor dit te onderzoeken.

Page 21: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

20

Op initiatief van D66 zal in 2015 het aantal geborgde zetels in het bestuur van het waterschap Scheldestromen worden

teruggebracht tot het wettelijk minimum van zeven.

> Een transparant en democratisch Zeeland

D66 wil dat de provincie ideeën van inwoners,

bedrijven en maatschappelijke organisaties en

instellingen over verbetering of aanpassing van hun

leefomgeving beter benut, want samen weten we

meer. Daarom kiest D66 voor:

> Open financiële, democratische en algemeen

geografische data.

> Geen besloten vergaderingen tenzij het

reglement van orde dat vereist.

>

Inwoners betrekken bij plannen en beleid

D66 vertrouwt erop dat inwoners met goede

oplossingen voor problemen kunnen komen en wil

hen de ruimte bieden om die bij de provincie in te

brengen. D66 wil dat de provincie eerder met haar

voornemens naar de inwoners toegaat en vooraf

input vraagt: 'begInspraak' in plaats van inspraak als

alles al vastligt. Zo willen wij bereiken dat er voor

inwoners meer op maat gemaakte oplossingen

komen. Bij het vormgeven van natuurbeleid moeten

bijvoorbeeld ook natuurorganisaties en agrarische

ondernemers met plannen kunnen komen. D66 vindt

dat de provincie organisaties die met vrijwilligers een

aantal maatschappelijke problemen aanpakken, moet

steunen in de vorm van een doelbijdrage in de

kosten.

Europese regionale samenwerking

Wat in Europa wordt besloten, kan ook van groot

belang zijn voor de provincie Zeeland. Economische

ontwikkeling, vervoer en milieuverontreiniging

houden namelijk niet op bij de provincie- en/of de

landsgrens. Daarnaast heeft de provincie te maken

met Europees beleid, zoals 'Natura2000', Europese

landbouwsubsidies en Europese regels voor lucht- en

waterkwaliteit.

Grensoverschrijdende samenwerking

D66 is voorstander van Europese en interregionale

samenwerking. De provincie Zeeland werkt samen

met de provincies Oost- en West-Vlaanderen in de

Euregio Scheldemond. D66 wil dat die

samenwerking in de Statenperiode 2015-2019 wordt

verbeterd en geïntensiveerd. D66 wil de krachten

zowel in Den Haag (via het interprovinciaal overleg )

als in Brussel (via het Huis der Nederlandse

Provincies) bundelen om samen op te komen voor de

belangen van de inwoners over onder andere:

> meer doelmatige en meer effectieve regels ter

bescherming van luchtkwaliteit en vermindering

van geluidsoverlast,

> meer effectieve normen voor uitstoot van

schadelijke stoffen door industrie en landbouw;

> meer geld voor grensoverschrijdende bus-,

water- en vooral railverbindingen waarbij we in

het bijzonder denken aan de

kusttramverbinding;

> vergroening van het Europese landbouwbeleid,

met meer geld voor verduurzaming en innovatie

van de landbouw, en minder

inkomstensubsidies.

Grensoverschrijdend vervoer en werken

Samenwerking van Euregio’s en gemeenschappelijke

investeringen in infrastructuur en openbaar vervoer

zijn bevorderlijk voor verbetering van

vervoersmogelijkheden over de landsgrenzen heen.

Daardoor wordt werken en studeren over de grens

gemakkelijker. Ook verschillen in

publieksinformatie, in wederzijdse erkenning van

reizigersgroepen (studenten, bejaarden, pendelaar)

en in tariefstructuren kunnen verdwijnen. Een

verbeterde infrastructuur is een impuls voor de

economie en het toerisme.

D66 vindt samenwerking met België, Duitsland en

Frankrijk noodzakelijk voor duurzame verbetering

van de water- en spoorwegen. Naast investeringen in

vervoer moet de provincie zich sterk maken voor

vereenvoudiging van Europese en Nederlandse regels

betreffende grensoverschrijdend werken. D66 wil

ook meer ruimtelijke afstemming over de

landsgrenzen heen: als een bedrijventerrein aan de

ene kant van de grens wordt gevestigd, is een

vergelijkbaar bedrijventerrein aan de andere kant

van de grens niet nodig.

Page 22: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

21

> Financiën

> Subsidiebeleid

> Financiën D66 hanteert de volgende uitgangspunten voor een gezonde financiële huishouding.

> Een sluitende begroting en toereikende reserves;

> Bij een dreigend tekort zoekt de provincie eerst naar besparingen in haar eigen organisatie en bedrijfsvoering voordat op de

taken wordt bezuinigd. Pas als alle rek eruit is, kunnen de lasten voor burgers en bedrijven worden verhoogd.

> Overschotten vloeien terug naar de algemene reserve ten behoeve van investeringen in interessante projecten (zoals in

erfgoed, binnenhavens, gebiedsontwikkelingsprojecten, ecologische verbindingszones en dergelijke).

> De provincie investeert reserves in zaken die later geld opleveren, zoals in economische infrastructuur.

> Budgetdiscipline; Budgetoverschrijdingen zijn niet meer toegestaan. Risicobeheersing is van groot belang.

> Subsidiebeleid D66 vindt dat plannen en initiatieven die van belang zijn voor het welzijn of de welvaart van de Zeeuwse bevolking in

aanmerking kunnen komen voor subsidie vanuit de provincie. Dat kan op initiatief van de provincie zelf of als burgers,

instellingen of bedrijven met ideeën komen. Subsidie is dan een belangrijk sturingsmiddel voor de provincie.

D66 wil dat een vooraf vastgesteld deel van de beschikbare middelen ter beschikking wordt gesteld als fonds voor

gesubsidieerde leningen (revolverend fonds) Uit dit fonds worden initiatieven gesteund, die van belang zijn voor de Zeeuwse

samenleving in haar geheel en kansrijk zijn om kostendekkend te worden uitgevoerd. Een goed financieel en organisatorisch

onderbouwd meerjarig ondernemingsplan met een helder en controleerbaar einddoel is een voorwaarde voor een bijdrage uit

dit fonds.

Initiatieven die bijdragen aan het welzijn van de bevolking of de economie van Zeeland maar niet kostendekkend kunnen

worden uitgevoerd, mogen wat D66 betreft in aanmerking komen voor directe subsidie. De provincie verstrekt subsidie met een

duidelijk einddoel voor ogen. Een plan, dat vertrouwen biedt in haalbare doelstellingen, deugdelijke bedrijfsvoering en

Page 23: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

22

nauwkeurige rapportage over de vorderingen en resultaten vindt D66 daarvoor onontbeerlijk.

Als nieuwe ideeën waardering oogsten en levensvatbaar zijn, wordt ook meer structurele ondersteuning mogelijk totdat de

organisatie zichzelf kan bedruipen.

D66 vindt dat de provincie alleen subsidie moet toekennen aan organisaties die zich committeren aan een goed bestuur en

effectief toezicht. In het bijzonder geldt dat de beloning van bestuurders en directie de voor die organisaties geformuleerde

normen niet overschrijdt. D66 wil dat de provincie geen overmatige overheadkosten subsidieert, eisen stelt aan milieuaspecten

van projecten en samenwerking nadrukkelijker stimuleert. D66 wil dat de provincie doelmatigheid bevordert door meer

samenwerking tussen natuur- en landschapsorganisaties. Zo nodig past de provincie de subsidieverordening aan.

Page 24: Werken voor Zeeland · sommige industriële bedrijven en krimp van de economie. Zeeland staat voor de uitdaging om onderwijs, culturele infrastructuur, zorg, arbeidsmarkt en toerisme

Verkiezingsprogramma D66 Zeeland 2015 - 2019

23

D66 Kandidatenlijst Provinciale Staten Zeeland 2015-2019

1 Ton Veraart

2 Patricia van Veen-de Rechter

3 Rutger Schonis

4 Carl Schoor

5 Victor Geelen

6 Chris van Overbeeke

7 Nathalie Pleunis

8 Willem Pols

9 Henk Torqué

10 Paul van Niftrik

11 Levien de Putter

12 Ria Geluk

13 Josephine Elliott-Hilverdink

14 Pieter van Eck

15 Astrid Marchand-van der Waal

16 Peter de Kraker

17 Atyna Janse

18 Sylvia Serry

19 Annet van de Ree

20 Jelle Turkstra

21 Ton Brandenbarg

22 Karel Kodde

23 Hans Schaap

24 Niek Peters

25 Ronald van de Vijver