Welzijn in transitie · • Computervaardigheden en Social Media voor senioren • Activiteiten...
Transcript of Welzijn in transitie · • Computervaardigheden en Social Media voor senioren • Activiteiten...
Welzijn Lansingerlandapril 2015
Welzijn in transitieSociaal Jaarverslag
3 Sociaal jaarverslag
Inhoudsopgave
Voorwoord .......................................................................................................................................................................................5
Inleiding ............................................................................................................................................................................................9
Organisatie ......................................................................................................................................................................................9
Beleidsthema’s en diensten .................................................................................................................................................... 10
Activiteiten ................................................................................................................................................................................... 11
Computervaardigheden en Social Media voor senioren ........................................................................................ 11
Activiteiten gericht op versterken zelfredzaamheid en eigen kracht ..................................................................... 11
Vrijwilligers Informatie Punt .............................................................................................................................................. 12
Vergroten mogelijkheden social return in zorg en welzijn .................................................................................... 14
Lansingerland Actiefpas ..................................................................................................................................................... 16
Ontmoeting & verbinding: activiteiten en workshops in sociale setting ......................................................... 16
Preventie, voorkomen gezondheidsrisico’s ...................................................................................................................... 18
Sportstimulering 55+ .......................................................................................................................................................... 18
Bewegingsactiviteiten voor senioren ............................................................................................................................ 18
Bevorderen gezonde leefstijl: Fitgroepen .................................................................................................................... 20
Betrokkenheid en netwerkvorming rond kwetsbaren ............................................................................................ 20
Lichte ondersteuning ............................................................................................................................................................... 22
Steunpunt Mantelzorg ........................................................................................................................................................ 22
Mantelzorgcompliment gemeente Lansingerland .................................................................................................. 23
Formulierenbrigade voor minima ................................................................................................................................... 25
Praktische diensten: Boodschappendienst, klussendienst en telcirkel ............................................................. 26
Opstart Was en strijk service i.s.m. Middin ................................................................................................................... 27
Ondersteuning en begeleiding kwetsbare senioren en overbelaste mantelzorgers ........................................ 28
Begeleide Dagbesteding Betrokkenheid en Verbinding i.s.m. Laurens ............................................................ 28
Samenwerking met Middin en Doel-GGZ .................................................................................................................... 28
Ondersteuning in Dagbesteding De Koepel en Kwartiermaker .......................................................................... 29
Ontzorgmiddag en Rode Loperproject ......................................................................................................................... 30
Activiteiten specifiek voor kwetsbare groepen i.s.m. Laurens.............................................................................. 31
Begeleiding, ondersteuning en advies door professionals ................................................................................... 32
Individuele ondersteuning senioren en mantelzorgers ......................................................................................... 32
Intensieve ondersteuning ....................................................................................................................................................... 34
Zorgmijders en sluitende aanpak ................................................................................................................................... 34
5 Sociaal jaarverslag
VOORWOORD
Geachte lezer,
Welzijn in transitie staat voor de vele veranderingen die in het afgelopen jaar vorm hebben gekregen.
In 2014 vond een ware transitie plaats van het traditionele ouderenwerk waar Welzijn Lansingerland
bekend om staat, naar de organisatie die heel veel verschillende dingen doet en verschillende
doelgroepen bedient. De transitie staat ook voor de decentralisaties van zorg van het rijk naar de
gemeenten, waar welzijn een centrale rol in speelt en dat veel gevolgen voor onze organisatie met
zich meebracht. Met dit jaarverslag maken wij u graag deelgenoot van alle ontwikkelingen.
Gemeentelijk beleid
Welzijn Lansingerland is voor haar activiteiten grotendeels afhankelijk van de subsidie van de
gemeente. Voor 2014 introduceerde de gemeente nieuw subsidiebeleid. Welzijn Lansingerland
moest hiervoor voorstellen maken en offertes uitbrengen. Deze voorstellen werden door de
gemeente getoetst aan hun beleidsdoelen. Het resultaat was dat veel bestaande diensten voortgezet
konden worden. Daarnaast werden er veel nieuwe diensten aangeboden waar de gemeente zich
achter schaarde met een financiële ondersteuning. Om precies te zijn: 16 bestaande diensten werden
voortgezet en daarnaast 7 nieuwe activiteiten werden geïntroduceerd. Daarnaast werden activiteiten
aan de zogenaamde ‘zelfredzame inwoners’, al dan niet zelfredzame inwoners / senior, voortaan niet
meer gefinancierd door de gemeente. Al bij al een forse ombuiging, waar Welzijn Lansingerland in
2014 uitvoering aan gaf. Bij alle keuzes die we binnen Welzijn Lansingerland maakten, gingen we
niet alleen uit van de financiële (on)mogelijkheden van de gemeente, maar bovenal van onze eigen
kracht. Wie willen we zijn binnen onze gemeenschap? Waar staan we voor? Vanuit die kracht wilden
we ook graag activiteiten organiseren waar we geen subsidie meer voor kregen, maar die wij wel
van belang vonden. Daar dienden we alternatieven voor te ontwikkelen, in wijze van organiseren en
financieren.
Samenwerking bij nieuwe diensten en nieuwe doelgroepen
Samenwerking staat hoog in het vaandel bij Welzijn Lansingerland, waarbij iedere organisatie
vanuit eigen kennis en kunde iets toevoegt. Het resultaat is dan meer dan de som van de losse
onderdelen, een soort 1 + 1 = 3 effect. De 7 nieuwe diensten waar we in 2014 vorm aan gaven,
deden we dan ook in samenwerking met andere organisaties, zoals: Middin, Laurens, Bavo-
Europoort, sportverenigingen, eerste lijnszorg, Berkelhoek Praktijk voor Fysiotherapie. Deze
diensten en projecten onderstrepen eens te meer dat Welzijn Lansingerland veel meer is dan alleen
een welzijnsorganisatie voor ouderen:
•Mantelzorgcompliment,eenblijkvanwaarderingaanmantelzorgersinLansingerland
•Ontzorgmiddag,eenmiddagvoormantelzorgersendenaastediezijverzorgen
•Was-enstrijkservice,samenmetMiddin
•VerbeterenSocialReturninZorgenWelzijn(latergenoemd:Competentieplaatsen),eenproject
om de competenties van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt te versterken door het doen
van vrijwilligerswerk in zorg en welzijn;
•Fitgroepen,voormensenmetovergewichtdiewillenwerkenaanhunleefstijl;
•Sportstimulering,waarbij70-80jarigeneenfit-testenbeweegadvieskregenaangeboden;
•Begeleiding zorgmijders, waarbij cliëntbegeleiders - in het kader van de Sluitende Aanpak
Volwassen - afgaan op senioren in een zorgwekkende situatie en hen hulp bieden, ook wanneer
zij daar niet zelf om vragen.
Welzijn in verandering 6
Samenwerking bij doelgroepen met meer zorg
In 2014 is Welzijn Lansingerland gestart met het faciliteren van dagbesteding in De Leeuwerik voor
Middin, voor een groep van meervoudig gehandicapte mensen. De gedachte hierachter is dat
Welzijn Lansingerland haar locaties, voorzieningen en activiteiten met meer mensen en organisaties
kan delen. Welzijn Lansingerland heeft niet de kennis of expertise om deze doelgroep begeleiding
te kunnen bieden, dat doen medewerkers van Middin die dat wel hebben. Halverwege 2014 startte
Welzijn Lansingerland vanuit een zelfde gedachte met een pilot waarbij GGZ-Doel inloop activiteiten
aanbiedt voor mensen met problematiek op het gebied van geestelijke gezondheid. Op deze
manier verbinden we doelgroepen en brengen we mensen met elkaar in contact die anders elkaar
wellicht nooit hadden ontmoet. Dat was soms even wennen maar leidde al snel tot verrassende en
bijzondere contacten. Deze voorbeelden van samenwerking en integratie van activiteiten passen in
wie Welzijn Lansingerland wil zijn, de schakel tussen mens en samenleving, en zullen dan ook zeker
voortgezet worden.
Ondernemerschap voor diensten zonder subsidie
Naast het aanbieden van diensten waarvoor subsidie beschikbaar is van de gemeente, blijft Welzijn
Lansingerland zich ontwikkelen op terreinen waar wij daar nut en noodzaak van inzien. Ook als daar
geen subsidie voor beschikbaar is, zoals voor activiteiten ten behoeve van zelfredzame senioren.
Welzijn Lansingerland wil er ook voor deze doelgroep zijn. Zij zijn een belangrijk netwerk voor de
minder zelfredzamen, zij vormen het potentieel van vrijwilligers en zijn de mogelijke kwetsbare
voor de toekomst. Hiervoor werd onder andere de Lansingerland Actiefpas geïntroduceerd, een
belangrijk middel om genoemde doelgroep te betrekken bij alles waar Welzijn Lansingerland voor
staat. Met de Lansingerland Actiefpas wil Welzijn Lansingerland op termijn een alternatief bieden
voor de Rotterdampas, maar dan gericht op senioren en op Lansingerland. Het eerste pasjaar
(2013/2014) was een succes en daarop werd in 2014 verder gebouwd, onder andere door nog meer
ondernemers te betrekken bij de pas, als sponsor en aanbieder van activiteiten. Op deze manier
maken we het samen mogelijk leuke activiteiten te blijven organiseren voor senioren.
Tot slot
De transitie van het afbouwen en ombuigen van dienstverlening heeft veel gevraagd, want zoals
elke verandering, geeft het in eerste instantie onrust. Maar het heeft vooral ook veel opgeleverd.
Welzijn Lansingerland staat stevig als organisatie en heeft laten zien dat we ook in tijden van grote
verandering in staat zijn snel en flexibel te reageren op wat onze omgeving van ons vraagt. Door
middel van een gevarieerd aanbod van activiteiten voor een grote groep mensen waar we trots
op mogen zijn. Met een bril die kijkt naar kansen vanuit samenwerking om nog meer mogelijk te
maken. Met een grote schare aan vrijwilligers die dit telkens weer mogelijk maken. Met een team
van professionals die hun expertise dagelijks inzetten voor hen die het nodig hebben. U allen, die
op uw eigen manier een steentje bijdraagt: Hoe mooi is het, om met Welzijn Lansingerland samen
uiting te geven aan onze verbondenheid met elkaar!
Namens het bestuur van Welzijn Lansingerland,
Ingrid de Groen, voorzitter
7 Sociaal jaarverslag
9 Sociaal jaarverslag
INLEIDING
Het jaar 2014 was er een van vele veranderingen. In het voorgaande jaar was een ombuiging van de
te leveren diensten en producten voorbereid in aansluiting op het veranderde subsidiebeleid van de
gemeente Lansingerland. Welzijn Lansingerland offreerde 28 producten aan de gemeente, waarvan
17 reeds bestaande diensten en 11 nieuwe. Eind december 2013 werd duidelijk welke diensten
en projecten de gemeente bij Welzijn Lansingerland in wilde kopen. Begin 2014 werd een start
gemaakt met de implementatie van de 7 nieuwe diensten die gehonoreerd werden, de ombuiging
van het sociaal cultureel werk dat niet meer volledig werd gesubsidieerd en de uitvoering van 17
bestaande diensten en producten.
OrganisatieWelzijn Lansingerland werkte in 2014 met 12 parttime professionals (7,4 fte) en 375 vrijwilligers.
De dienstverlening werd aangeboden vanuit 2 permanente gehuurde locaties, De Smitshoek in
Bergschenhoek en De Leeuwerik in Bleiswijk. In Berkel en Rodenrijs vormt De Koepel van Laurens
een 3 dagen in de week een vaste uitvalsbasis voor spreekuren en activiteiten. Daarnaast worden in
Berkel en Rodenrijs activiteiten georganiseerd op diverse huurlocaties.
De grote inspanning die het implementeren van 7 nieuwe diensten vergde, ging gepaard met
het afbouwen en/of ombuigen van een groot aantal bestaande activiteiten. In eerste instantie is
ervoor gekozen te starten met het in gang zetten van de grootste projecten zoals het Mantelzorg
Compliment, de Ontzorgmiddag en het project Social Return. Tegelijkertijd werd een aanvang
gemaakt met de ombuiging van activiteiten voor zelfredzame ouderen: van gesubsidieerde
activiteiten naar activiteiten die zonder gemeentelijke middelen kunnen voortbestaan. Dit
bleek veel energie te kosten, vooral omdat de doelgroep niet in alle gevallen begrip had voor de
veranderingen. Een voorbeeld hiervan is de verhoging van deelnemersbijdragen om daarmee een
deel van de huur en personele inzet te kunnen dekken die voorheen uit subsidie betaald werd. In
een enkel geval verviel een activiteit die niet meer paste binnen de doelstellingen of werd prioriteit
gegeven aan een nieuwe activiteit of project zoals de Ontzorgmiddag. Ondanks dat vooraf veel en
zorgvuldig gecommuniceerd was over de veranderingen, bleek er bij de uitvoering nog weerstand
bij een harde kern van frequent bezoekende zelfredzame ouderen te bestaan. Deze weerstand is
begrijpelijk, echter de keuzes die gemaakt zijn, werden gebaseerd op de mate waarin activiteiten
passen binnen de missie en visie van onze organisatie en de haalbaarheid van de activiteit.
In aanvang werd de bestaande organisatiestructuur gehandhaafd en vanuit de bestaande formatie
gewerkt, aangevuld met een projectondersteuner voor de grote nieuwe projecten. In de loop van
het jaar, toen er meer zicht kwam op de praktische gevolgen van de ombuiging, is er nagedacht
over een nieuwe organisatiestructuur die beter past bij de huidige taken en werkwijze van de
organisatie.
Door middel van de inzet van een frictiebudget werd gewerkt aan het verder ontwikkelen van een
kwalitatief hoogwaardig aanbod op het gebied van bewegen voor senioren en het voorkomen
van sociaal isolement tegen een lagere kostprijs. Hiervoor werd een externe kracht op projectbasis
ingezet.
De werkdruk is in alle geledingen van de organisatie als hoog ervaren in 2014. Er moest veel tegelijk
gebeuren, veel was nieuw en er kon niet meer gewerkt worden op basis van routine. Daarnaast
nam de vraag naar ondersteuning toe en werd bijna bij alle diensten een toename van deelnemers
Welzijn in verandering 10
/ cliënten geconstateerd. Des te trotser zijn we op de resultaten die we in dit jaar hebben behaald.
Hieronder treft u een overzicht van onze activiteiten op verschillende beleidsthema’s en de behaalde
resultaten.
Beleidsthema’s en diensten
Welzijn Lansingerland is actief op 4 door de gemeente geformuleerde beleidsthema’s. Binnen deze
thema’s worden verschillende activiteiten ontplooid. Hieronder een overzicht. De inhoudelijke
verantwoording van de verschillende diensten wordt langs de lijn van dit overzicht verder
uitgewerkt in de navolgende paragrafen.
Bevorderen van cohesie en versterken van de samenleving
Doel van dit beleidscluster is te komen tot een sterke Lansingerlandse samenleving waarin mensen
voor zichzelf en voor elkaar zorgen. Binnen dit beleidsdoel leverde Welzijn Lansingerland de
volgende diensten:
Activiteiten •ComputervaardighedenenSocialMediavoorsenioren
•Activiteitengerichtopversterkenzelfredzaamheideneigenkracht
•Vergrotenmogelijkhedensocialreturninzorgenwelzijn
•Ontmoeting&verbinding:activiteitenenworkshopsinsocialesetting
•LansingerlandActiefpas
•VrijwilligersInformatiePunt
Preventie, voorkomen gezondheidsrisico’s •Sportstimulering55+
•Bewegingsactiviteitenvoorsenioren
•Bevorderengezondeleefstijl,fitgroepen
•Activiteiten:versterkenbetrokkenheidennetwerkvormingrondkwetsbaren
Lichte ondersteuning •OndersteuningMantelzorgeninformelezorg
•SteunpuntMantelzorgenrespijtzorg
•MantelzorgcomplimentgemeenteLansingerland
Ondersteunende vrijwilligersdiensten •Formulierenbrigadevoorminima,spreekurenencursussen
•Praktischediensten:Boodschappendienst,klussendienstentelefooncirkel
•OpstartWasenstrijkservicei.s.m.Middin
Ondersteuning en begeleiding kwetsbare senioren en overbelaste mantelzorgers •BegeleideDagbestedingBetrokkenheidenVerbindingi.s.m.Laurens
•OndersteuninginDagbestedingDeKoepelenKwartiermaker
•OntzorgmiddagmantelzorgersenRodeLoperproject
•Breedaanbodactiviteitenspecifiekvoorkwetsbaregroepeni.s.m.Laurens
•Cliëntbegeleidingintensief,kortdurendebegeleidingenadviesenbegeleidingmantelzorgers
Intensieve ondersteuning •Outreachendwerken,intensievebegeleidingzorgmijdersensluitendeaanpak
11 Sociaal jaarverslag
ACTIVITEITENComputervaardigheden en Social Media voor senioren Welzijn Lansingerland vindt het belangrijk dat de digitale snelweg voor iedereen bereikbaar is. Wij
werken hieraan door het aanbieden van cursussen, workshops en inloopspreekuren gericht op het
verbeteren en ontwikkelen van digitale vaardigheden, waardoor de zelfredzaamheid van minder
zelfredzame burgers en kwetsbare mensen in de huidige digitale tijd wordt vergroot. We doen dit
in samenwerking met Seniorweb, een landelijke organisatie die gespecialiseerd is in het geven
van computercursussen voor en door senioren. De vrijwilligers maken hiervoor gebruik van het
Leercentrum in Bleiswijk en benutten de kennis van Seniorweb voor de invulling van de cursussen.
In 2014 zijn er 20 computercursussen gegeven over de volgende onderwerpen
•Windows7;
•Windows8;
•OverstapnaarWindows8;
•FotopresentatiemetPowerpoint;
•Foto’sbewerkenmetPicasa;
•Fotoboekmaken;
•InleidingiPad;
•InleidingAndroid(Samsungtablet);
•FotograferenenbewerkenmetiPad;
•TekstverwerkenopdeiPad.
In totaal waren er 103 deelnemers.
Daarnaast is er 1 x per 2 weken inloopspreekuur gehouden; dit spreekuur werd gemiddeld door 6 -
10 mensen bezocht. In totaal bezochten in 2014 192 personen het inloopspreekuur.
Minder zelfredzame burgers en kwetsbare mensen zijn in staat langer zelfstandig te functioneren
en te participeren en daarmee eigen regie te behouden door gebruik te maken van hun digitale
vaardigheden. En zijn zij in staat hun netwerk via Social Media op te bouwen en te versterken en zo
eenzaamheid tegen te gaan.
Resultaat:Reactie van een enthousiaste cursist: ‘Ik kan nu e-mailen met mijn kleinzoon!’
Activiteiten gericht op versterken zelfredzaamheid en eigen krachtIn samenspraak met diverse netwerkpartners, zoals Doel van GGZ, GGD Rotterdam en Pluspunt, 3B-
Wonen, Hereditas en de ouderenbonden heeft Welzijn Lansingerland actief informatie aangeboden
in de vorm van in totaal 8 groepsbijeenkomsten met een diversiteit aan onderwerpen. Ook is er
1 cursus rondom sociaal isolement voor ouderen geboden. Voor de informatiemomenten werd
soms gekozen voor bestaande samenkomsten van senioren, bijvoorbeeld een bijeenkomst van
de Ouderenbonden, de soosmiddagen waar een groep kwetsbare ouderen aan deelneemt en
andere natuurlijke ‘vindplaatsen’ van de doelgroep die gebaat is bij gerichte informatie van de
Ouderenadviseurs.
Bij alle bijeenkomsten zijn vrijwilligers betrokken geweest, soms als gastvrouw, soms in de
organisatie en promotie van de activiteit.
Welzijn in verandering 12
Vrijwilligers Informatie PuntHet VIP Lansingerland ondersteunt het vrijwilligerswerk in de breedste zin, waarbij ruimte wordt
gegeven aan een scala van aandachtsgebieden zoals sport, onderwijs, cultuur, vrije tijd, ontmoeting,
praktische hulp en informele zorg.
Dit doet het VIP Lansingerland door:
•hetstimulerenvanvrijwilligerswerkenhetaanborenvannieuwedoelgroependoormiddelvan
advies en ondersteuning en het faciliteren van werving en bemiddeling;
•het beschikbaar stellen van informatie over vrijwilligerswerk en –beleid voor vrijwilligers en
organisaties;
•hetversterkenvanvrijwilligersorganisatiesenhetinventariserenenvertalenvanhunbehoeften
naar de juiste ondersteuning;
•promotievanvrijwilligerswerk.
Resultaten:•Stimulerenvanvrijwilligerswerk.
In 2014 nam de werving van vrijwilligers en matching aan vrijwilligersorganisaties met behulp
van de vacaturebank een vlucht. In 2014 hebben we 105 matches gerealiseerd; dit betekent dat
er 105 van de voorgestelde vrijwilligers geselecteerd werden voor een vrijwilligersvacature. Dit
is een bijna een verdubbeling ten opzichte van het jaar ervoor waarin er 57 matches gemaakt
werden. We zijn hier heel trots op! Uit een telefonisch onderzoek blijkt dant circa 2/3 van de
matches duurzaam zijn en de vrijwilliger meer dan enkele weken voor langere periode actief blijft
op de functie.
In 2014 is het VIP overgestapt van spreekuren naar persoonlijke afspraken en oriëntatieworkshops
voor potentiële vrijwilligers. Het effect hiervan is hoger dan de eerdere spreekuren die weinig
bezoekers trokken en vaak niet leidden tot een daadwerkelijke match met de vacaturebank. Er
waren 15 inschrijvingen voor de oriënterende workshops.
Er is een e-mailservice voor korte klussen opgestart op verzoek van de deelnemers om te voorzien
in vrijwillige inzet bij evenementen en bijzondere activiteiten. Hiermee willen wij ook aan de
Activiteit Totaal aantal Aantal deelnemers bijeenkomsten in 2014
Bijeenkomst met ouderenbonden ....................................50 .............................................. 1
Oranjebuurt Berkel .................................................................25 ............................................... 1
(Wijkgericht werken)
Ouderenmishandeling ..........................................................45 .............................................. 1
Kwetsbare bezoekers Soosmiddagen ..............................20 .............................................. 1
Regie in eigen hand ................................................................30 .............................................. 1
Kunst van het ouder worden
(tegengaan sociaal isolement) ........................................... 7 ................................................ 8
Ontzorgmiddag .......................................................................16 .............................................. 1
Rode loper ..................................................................................20 .............................................. 1
Totaal ..........................................................................................213 ............................................15
13 Sociaal jaarverslag
behoefte van vrijwilligers kunnen voldoen om korte klussen te doen waar per keer ja of nee op
gezegd kan worden in plaats van een structurele verplichting aan te gaan. Er werden 6 klussen
aangemeld bij of van 5 verschillende organisaties. Er kwamen in eerste instanties twee reacties op
deze incidentele vrijwilligersjobs. We werken aan een uitbreiding hiervan in 2015.
Het beschikbaar stellen van informatie en advies
Het VIP heeft door middel van Social Media en publicaties in de lokale weekbladen gewerkt aan
het geven van informatie en aan het verhogen van de bekendheid van het VIP. Er zijn bijvoorbeeld
614 tweets geplaatst en het aantal volgers steeg van 206 naar 520 volgers per ultimo 2014. Er
werden 35 persberichten uitgegeven.
Er zijn frequent allerlei persberichten uitgegaan over vrijwilligerswerk in Lansingerland. Behalve
vrijwilligerswerk bij organisaties is er ook aandacht geweest voor hulpinjebuurt.nl.
•Ondersteunenvanvrijwilligersorganisaties
Eind 2014 zijn er totaal 117 aangemelde organisaties. In 2014 zijn er met 31 nieuwe organisaties
contacten gelegd. Gedurende het jaar hebben er 157 vacatures in de vacaturebank van deze
organisaties gestaan.
In 2014 is er (als pilot) een vertrouwenspersoon opgenomen in het aanbod van het VIP. Deze
geschoolde vrijwilliger kan als adviseur optreden wanneer er binnen vrijwilligersorganisaties
meldingen zijn van ongewenst gedrag (intimidatie, agressie of pesten). Van deze extra service
werd op beperkte schaal gebruik gemaakt.
Er zijn diverse workshops gehouden voor vrijwilligers in verschillende sectoren:
•sportenspelletsels:erwaren7deelnemers,vooralafkomstiguitsportenjeugdverenigingen;
•levensreddendhandelen:de12deelnemerskwamenvooralvanuitwelzijnencultuurorganisaties;
•oriëntatievrijwilligerswerk:15;
•het erkennen van verworven competenties, Europass EVC: erwaren 11 deelnemers vanuit 9
organisaties;
•vindenenbindenvanvrijwilligers,waaraan4organisatiesdeelnamen.
Quote over workshop vinden en binden van vrijwilligers: … om op een andere manier te kijken naar het binnenhalen en binden van vrijwilligers (VTV vrijwillige thuishulp regio Delft)Quote over oriëntatie workshop: … ik wil vrijwilligerswerk doen … maar wat?
Hoe heeft u de workshop ervaren? •Goed,zetjeinderugomvrijwilligerswerktedoen. •Positief,goedepresentatie…
Adviezen van het VIP aan organisaties hebben veelal betrekking op het vinden en binden van
vrijwilligers, in brede zin. Contacten zijn er op afspraak, netwerkcontacten, maar ook veel telefonisch
en per mail. Het aanbod van cursussen en workshops wordt aangepast aan de vragen die leven
onder de organisaties uit Lansingerland. Deze cursus wordt op verzoek herhaald.
• Promotie vrijwilligerswerk
Op 6 juni heeft het VIP de eerste vrijwilligersmarkt van Lansingerland georganiseerd. Deze
vond plaats midden in het centrum van Berkel en Rodenrijs, tussen het winkelend publiek. Er is
hieromheen veel gedaan aan promotie via Social Media en de Heraut. Veel mensen liepen langs
Welzijn in verandering 14
de kramen van de verschillende deelnemende organisaties en lieten zich informeren. Er deden 9
organisaties mee en uiteraard het VIP en Welzijn Lansingerland.
In de laatste maanden heeft het VIP veel aandacht gehad voor de vrijwilligersprijzen van de
gemeente Lansingerland. Er waren 19 genomineerden, dit was het hoogste aantal in jaren. De
aandacht van het VIP hiervoor heeft daar zeker aan bijgedragen.
In 2014 heeft het VIP veel actie ondernomen rondom NLdoet. NLdoet is een landelijk evenement
waarmee vrijwilligerswerk in “the spotlight” wordt gezet. Hiervoor is een algemene landelijke
campagne opgezet, die onder andere een geldelijke bijdrage kan geven aan klussen. Het lokaal
uitwisselen van ervaringen van de klus-aanbieders en vooral het samen optrekken in de werving
is heel belangrijk. Hierin verricht het VIP een belangrijke rol als verbinder en aanjager van de lokale
publiciteit.
Voorafgaand aan NLdoet zijn diverse media-uitingen geweest via persberichten en als extra inzet
het promoten van NLdoet op de digitale reclameborden in Lansingerland. Behalve de 16 NLdoet
klussen–en4extraactiviteiten–waarbinnenpraktischaandeslagisgegaan,heeftNLdoetveel
publiciteit rondom vrijwilligerswerk gegeven. Ook het voltallige college van B&W heeft, door hun
deelname aan een klus van NLdoet, deze actie ondersteund.
Het VIP is, voor de eerste maal, bij alle klussen langsgegaan. Er is tijdens NLdoet gesproken met
vrijwilligers en er zijn foto’s gemaakt. Deze foto’s zijn o.a. gepubliceerd in de lokale media (Heraut).
Om de vrijwilliger te bedanken is er ook een bedanktekst geplaatst op digitale reclameborden. Deze
PR acties hebben tot veel positieve reacties geleidt van deelnemende organisaties en vrijwilligers.
Quote: Wat heeft NLdoet opgeleverd?
•LaurensHergerborch:Eenleukedagmetnieuwecontactenenhulpvoorandereactiviteiten.
•LaurensdeTuinen:Hetheeftonzeorganisatiepubliciteitopgeleverd.
Door de publiciteit en ervaringen van de vrijwilligers is NLdoet een goede manier om vrijwilligerswerk
te promoten. Vrijwilligers hebben de keuze uit werkzaamheden en organisaties bij wie ze aan de
slag willen. De activiteiten zijn laagdrempelig omdat ze eenmalig zijn. Uit (landelijk) onderzoek
blijkt dat vrijwilligers die meedoen aan NLdoet zich veelal betrokken blijven voelen en dat het een
goede manier is om vrijwilligers voor een meer langdurige inzet te werven. Hiermee bewijst NLdoet
nog extra haar waarde. Vandaar dat het VIP heeft besloten om actief aan de slag te blijven met
eenmalige klussen, ook na NLdoet.
Vergroten mogelijkheden social return in zorg en welzijnWelzijn Lansingerland startte in 2014 een bijzonder project onder de werktitel ‘Social Return’. Wij
werkten hierin nauw samen met zorg- en welzijnsorganisaties die de ambitie hebben uitgesproken
meer en betere vrijwilligerswerkplekken te creëren voor mensen die hun vrijwilligerswerk doen met
als doel vaardigheden en competenties te versterken en de kansen op algemene en werkparticipatie
te vergroten in het algemeen en arbeidsparticipatie in het bijzonder te vergroten.
Vijf organisaties (Laurens, Middin, Bavo, Humanitas en Welzijn Lansingerland), met samen 12
verschillende locaties, hebben de ambitie uitgesproken om gezamenlijk een slag te willen maken
in het bieden van mogelijkheden voor een nieuwe doelgroep vrijwilligers: re-integratie kandidaten
en uitkeringsgerechtigden (WWB) die door middel van vrijwilligerswerk sociale en arbeidsgerichte
competenties willen versterken. Deze organisaties zijn daar nu onvoldoende voor toegerust.
Meer mensen met een WWB-uitkering kunnen binnen Lansingerland door middel van
15 Sociaal jaarverslag
vrijwilligerswerk hun sociale en arbeidsgerichte competenties versterken en de kansen op
participatie in het algemeen en arbeidsparticipatie te vergroten. Zij stijgen hiermee op de
participatieladder. Zorg- en welzijnsorganisaties in Lansingerland zijn actiever, meer gestructureerd
en in gezamenlijkheid bezig met social return.
Zorg- en welzijnsorganisaties boren actief een nieuwe groep aan voor vrijwillige inzet en stimuleren
de interesse in het werken in zorg en welzijn waar een tekort dreigt aan personeel.
In het tweede trimester is het project “goed op stoom” gekomen. De vacatures zijn, met begeleiding
van het VIP, vastgesteld. Vanaf augustus zijn deze bij de gemeente bekend gemaakt. Gedurende
het project is er, op diverse niveaus binnen de gemeente, informatief en instemmende overleg
plaats gevonden. Op 22 september vond de formele en feestelijke start van het project plaats. Er
is, onder veel belangstelling, een intentieverklaring getekend. Het VIP/Welzijn Lansingerland heeft
hierna diverse malen gesignaleerd dat de toestroom van kandidaten niet op gang kwam. Na een
wisseling in contactpersonen bleef de voortgang onvoldoende. Vanuit het VIP werd in overleg met
de gemeente gekozen voor een inhaalslag in het matchen van kandidaten met de vacatures. Dit
werd gedaan door op enkele dagen korte gesprekken met veel verschillende potentiele kandidaten
te plannen, de zogenaamde speedmeets. Deze speedmeets kwamen eind 2014 op gang. In aanzet
zijn diverse malen mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt in de speedmeets terecht
gekomen. Dit was niet de beoogde doelgroep voor het project, zeker niet in de aanvangsfase.
Na overleg met de gemeente over de voortgang is besloten het project te verlengen. Iedereen
bleek overtuigd van de mogelijkheden die het project biedt en de vertraging kwam vooral voort uit
arbitraire factoren en niet omdat het project niet goed was.
Besloten is daarom, als bijstelling, om de eerste 10 plaatsingen in gezamenlijke inzet te realiseren in
het eerste kwartaal van 2015. Met de leden van het platform zijn frequent contacten geweest inzake
de infrastructuur, de vacatures en de stand van zaken.
Resultaten: •Bij5organisatieszijnkansrijkevrijwilligersfuncties/competentieplaatseninkaartgebracht.
•Percompetentieplaatsisopuniformewijzebeschrevenwelkevaardigheden/competentieser
verworven kunnen worden.
•Er is eenmethodiekbeschrijving / toolkit voor dewerkwijze. Proces afspraken en praktische
handreikingen zijn hierin opgenomen.
•Er isdeskundigheidsbevorderingaanorganisatieseninhetbijzonderaandebegeleidersvan
de vrijwilligers geboden, met name op het gebied van het werken met EVC, een methode om
verworven competenties vast te leggen.
•Risico’sdiehetwerkenmetdezevrijwilligersdoelgroepincombinatiemetkwetsbaredoelgroepen
met zich mee brengt, zijn in kaart gebracht. Er zijn afspraken gemaakt met de gemeente over
een aanvraag van een VOG. Gemeente draagt de kosten hiervoor.
•Eriseenefficiëntwerkprocesvanwerving,selectieenkoppelingvandejuistekandidaataaneen
passende vrijwilligersfunctie ontwikkeld. Een en ander is omschreven in de toolkit.
•Begin2015zijndepilotsgestartenzijn10proeftrajecteningezet.
Er is inmiddels een vervolgvoorstel op basis van de aangebrachte infrastructuur voor uitbreiding in
de samenwerking naar andere vrijwilligersorganisaties en verenigingen.
Welzijn in verandering 16
Lansingerland ActiefpasVoor het tweede jaar organiseerde Welzijn Lansingerland de Lansingerland Actiefpas. De
Lansingerland Actiefpas is een pas waarmee senioren in Lansingerland met korting of zelfs gratis
mee kunnen doen aan activiteiten. Senioren kunnen de pas kopen bij Welzijn Lansingerland voor
€29,95. De pas is een jaar lang geldig van 1 juli tot en met 30 juni van het volgende kalenderjaar.
Pashouders zijn niet alleen welkom bij verschillende activiteiten van Welzijn Lansingerland, maar
ook bij activiteiten die speciaal voor hen georganiseerd worden op andere locaties, bij bedrijven
en verenigingen. Daarnaast krijgen pashouders een consumptiekaart van Welzijn Lansingerland,
maandelijks een leuke aanbieding voor de activiteit van de maand en jaarlijks een pashoudersdag.
Met de Lansingerland Actiefpas wil Welzijn Lansingerland senioren op een nieuwe manier in de
gelegenheid stellen leuke dingen te ondernemen met elkaar, zonder dat daar subsidiegeld voor
nodig is.
Met de Lansingerland Actiefpas bieden wij een platform aan bedrijven en verenigingen om de
doelgroep senioren te bereiken. Want ook vanuit een ander perspectief zijn senioren een interessante
doelgroep. De groep is groot, groeit nog door, heeft over het algemeen tijd en financiële middelen.
Hoewel natuurlijk niet iedereen het even goed heeft, is het gemiddelde inkomen van senioren
in Lansingerland bijna 24% hoger dan het landelijk gemiddelde. Voor verenigingen geldt dat de
oudere deelnemer vaak ook bereid is zich in te zetten als vrijwilliger en daar overdag vaak tijd voor
heeft. De ervaring bij Welzijn Lansingerland leert dat senioren die zich betrokken voelen door mee
te doen aan activiteiten, vaak ook bereid zijn zich voor een ander in te zetten.
Resultaat:In het pasjaar 2014-2015 zijn wij erin geslaagd 5 bedrijven als sponsor te betrekken. 3BDiner was
wederom hoofdsponsor van de pas. 3BWonen verstrekte de pas aan bewoners van 55 jaar en ouder
van huurwoningen en was daarmee een belangrijke partner voor de Lansingerland Actiefpas. In
totaal waren er 302 pashouders in de periode 2014-2015.
Ontmoeting & verbinding: activiteiten en workshops in sociale settingWelzijn Lansingerland wil door het faciliteren en ondersteunen van activiteiten bereiken dat
mensen elkaar ontmoeten, sociale verbanden met elkaar aangaan en een vangnet voor elkaar
vormen. Actieve inwoners zorgen zo voor elkaar. Bij (dreigende) uitval kunnen we professioneel
ondersteunen.
Daarbij worden de zelfredzame deelnemers aan deze activiteiten gestimuleerd om zich in te
zetten voor hun medemens en om vrijwilligerswerk te gaan doen, maar ook om problemen bij
mededeelnemers te signaleren.
Het gaat om activiteiten die door vrijwilligers worden georganiseerd, met een lichte professionele
ondersteuning, die gericht zijn op ontmoeting en samen activiteiten doen. Alle activiteiten zijn
erop gericht om zelfredzame mensen in contact te brengen en houden met minder zelfredzamen.
We noemen ze ook wel activiteiten in sociale setting. Kenmerkend voor deze activiteiten is dat
de onderlinge betrokkenheid tussen de deelnemers groot is en dat als vanzelfsprekend een
vangnet naar elkaar toe aanwezig is bij uitval of achteruitgang van deelnemers aan de activiteit.
Wanneer iemand niet meer zo goed mee kan doen als voorheen wordt hij door mededeelnemers
ondersteund bij de activiteit. De activiteiten zijn daarmee een vindplaats voor het vroeg signaleren
van (maatschappelijke) problemen bij de deelnemers. Deze activiteiten zijn tevens een vindplaats
voor (nieuwe) vrijwilligers.
17 Sociaal jaarverslag
Vrijwilliger van de wekelijkse bridgemiddag in De Smitshoek:
‘Wij hebben een meneer die hier al jaren bridget. Hij wordt alleen zo vergeetachtig en speelt niet altijd meer de juiste kaart. Ik heb mensen geregeld die dit niet zo erg vinden en met hem willen
bridgen. Dan kan hij toch nog blijven komen.’
Resultaten:Er zijn 29 activiteiten georganiseerd, met totaal 951 bijeenkomsten, door vrijwilligers met daarbij
lichte ondersteuning van professionals. Zij bereikten daarmee 861 deelnemers. De interactie tussen
zelfredzame en minder zelfredzame deelnemers is van groot belang bij deze activiteiten. Vanuit de
deelnemers werden nieuwe vrijwilligers geworven voor onder andere de functie van gastvrouw en
sleutelbeheerder. Er werd een beperkt aantal keren professionele ondersteuning ingezet op basis
van signalen over deelnemers waar het minder goed mee ging.
Activiteit Aantal groepen Totaal aantal Aantal deelnemers bijeenkomsten in 2014
Schildercursus .......................2 .................................................40 ..............................................80
Schilderclub ...........................1 .................................................. 8 ...............................................40
Bloemschikken ......................2 .................................................20 ..............................................18
Zangkoor .................................1 .................................................65 ..............................................48
Zomeracademie ....................1 ................................................210 .............................................. 7
Kookcursus .............................6 .................................................60 ..............................................45
Lesbiljart ..................................2 .................................................. 8 ...............................................80
Wedstrijdbiljart...................... 2 .................................................70 ..............................................80
Bridgelessen ...........................3 .................................................30 .............................................120
Bridgemiddag ........................2 ................................................130 .............................................90
Bridgeavond ...........................1 .................................................60 ..............................................48
Klaverjassen ............................2 .................................................80 ..............................................80
Cultuurbus uitstapjes ..........1 .................................................30 ............................................... 8
Cultuurbus theater ...............1 .................................................30 ............................................... 7
Inloop Biljart ...........................2 .................................................20 .............................................200
Totaal ......................................29 ............................................. 861 ........................................... 951
Welzijn in verandering 18
PREVENTIE, VOORKOMEN GEZONDHEIDSRISICO’SSportstimulering 55+ Ruim 500 senioren hebben in november meegedaan aan het sportstimuleringstraject voor 70- tot
80- jarigen. Zij waren hiervoor uitgenodigd door Welzijn Lansingerland, die in samenwerking met
Berkelhoek Fysiotherapie, Invorm (praktijk voor dieet- en sportvoedingsadviezen), SMA (sportarts
Hans Maas) en in overleg met een aantal huisartsen dit sportstimuleringstraject had georganiseerd.
De fittesten vonden plaats op 3 zaterdagen op 2 locaties in Lansingerland, namelijk
gezondheidscentrum Medisch Hart in Bleiswijk en Gezondheidscentrum Parkzoom in
Bergschenhoek.
De fittest bestond uit diverse onderdelen: de bloeddruk en het gewicht werden gemeten, de
bloedsuiker bepaald en het uithoudingsvermogen en de mobiliteit werden getest. Uiteindelijk
volgde er een ‘eindscore’ waarmee de mate van fitheid werd weergegeven.
Uitspraak van één van de deelnemers aan het einde van de test: ‘Mijn bloeddruk is toch hoger dan
gedacht. Ik bel maandag de huisarts voor een afspraak.
Blijven bewegen:
Alle deelnemers aan de fittest kregen vouchers mee naar huis met daarin aanbiedingen van diverse
clubs en verenigingen om eens mee te doen met één of meerdere gratis sportlessen. Een groot
aantal sportverenigingen was door Welzijn Lansingerland benaderd om hier aan mee te doen en
hun aanbod aan passende activiteiten voor senioren op deze manier kenbaar te maken.
Resultaten:Ruim 3500 70-/80-jarigen werden aangeschreven. Zij kregen allemaal een brief thuis met daarin een
uitnodiging voor de fittest. In totaal namen 525 mensen uiteindelijk deel aan de testen. Er was meer
belangstelling dan verwacht, waardoor een klein aantal mensen dat laat reageerde op de oproep,
niet meer mee kon doen aan de testen.
Zeker twee derde van de deelnemers bleek ‘fit’ uit de test te komen. Voor het merendeel van
deze mensen bleek dit geen verrassing, zij gaven aan al veel te bewegen. Voor een derde van de
deelnemers kwamen er toch wat aandachtspunten uit de test. Dit betroffen vooral het gewicht en/
of de bloeddruk. De sportarts was aanwezig om met deze mensen in gesprek te gaan. Zij kregen
een aangepast beweegadvies en indien nodig het advies om contact op te nemen met hun huisarts
of met de diëtist.
Bewegingsactiviteiten voor senioren Al sinds jaar en dag organiseert Welzijn Lansingerland activiteiten die het bewegen van senioren
bevorderen. Het gaat hier om aangepaste activiteiten voor de doelgroep, met een bij de doelgroep
passend niveau en deskundige docenten. Het aanbod is breed en geschikt voor verschillende
fitheidsniveau’s.
Aangetoond is dat bewegen niet alleen invloed heeft op de gezondheid, maar ook direct van
invloed is op de snelheid waarin we fysiek en cognitief verouderen. Daarom biedt Welzijn
Lansingerland beweegcursussen op verschillende lesniveaus. De cursussen zijn laagdrempelig
vanwege het aangepaste lesniveau en de relatief lage deelnemersbijdrage en de sociale setting
waarin zij plaatsvinden. In 2014 werd de subsidie voor beweegactiviteiten gehalveerd ten opzichte
19 Sociaal jaarverslag
van het gevraagde bedrag. Dit hield in dat de deelnemersbijdragen verhoogd moesten worden.
Ook werd er gekeken naar het al dan niet laten voortbestaan van hele kleine, onrendabele groepen.
Welzijn Lansingerland maakte uiteindelijk gebruik van een frictiesubsidie van de gemeente om
kwalitatief en kwantitatief hoogwaardig aanbod van beweegactiviteiten te kunnen blijven bieden
en een passend aanbod te ontwikkelen voor 2015 en de volgende jaren. Uiteindelijk slaagde
Welzijn Lansingerland er in met enkele aanpassingen een goed passend aanbod te blijven doen.
Er werd niet voor gekozen de kleine onrendabele groepen op te heffen, omdat juist bleek dat een
betrekkelijk kwetsbare groep van deze zeer laagdrempelige lessen (bijvoorbeeld een zit-groep
Meer Bewegen voor Ouderen) gebruik maakt. Hoewel deze groep niet groot is, is het belang van
deze aangepaste beweegvorm juist heel erg groot. Daarnaast werd voor de groepen die de meest
intensieve begeleiding nodig hebben en fysiek de meeste beperkingen ervaren, samenwerking
gezocht met Berkelhoek Fysiotherapie. In een samenwerking wordt Senioren met de Actiefpas de
mogelijkheid geboden tegen een sterk gereduceerd tarief medisch begeleid te sporten op een van
de twee locaties van Berkelhoek in Lansingerland.
Resultaten:In 2014 werd het aanbod van beweegactiviteiten herzien en zowel aan de ondergrens (senioren
die al veel fysieke beperkingen ervaren) van het fysieke kunnen als aan de bovengrens (voor de
fitte senioren) nieuwe activiteiten aangeboden. Daarnaast werden deelnemerstarieven verhoogd.
Deze maatregelen bleken voldoende om een kwalitatief en kwantitatief volwaardig programma
aan beweegactiviteiten te kunnen waarborgen.
Cursus aantal lessen Aant. deeln. locatie
Internationaal Dansen 55+ ..........................42 ...............................................13 ................................ BergschenhoekTai Chi Tao ..............................12 ...............................................12 ................................ BergschenhoekTai Chi Tao ..............................12 ...............................................18 ................................ BergschenhoekTai Chi Tao ..............................12 ...............................................12 ................................ BergschenhoekTai Chi Tao ..............................12 ...............................................18 ................................ BergschenhoekDansen ....................................12 ...............................................12 ................................ BergschenhoekDansles ....................................45 ...............................................18 ................................ BergschenhoekDansles ....................................45 ...............................................16 ................................ BergschenhoekFietsen .....................................26 ...............................................30 ....................................... BleiswijkFietsen ....................................26 ...............................................24 ................................ BergschenhoekGym–MbvO .........................50 ...............................................12 ................................ BergschenhoekGym–MbvO .........................42 ...............................................10 ....................................... BleiswijkGym–MbvO .........................42 ...............................................10 ....................................... BleiswijkGym 55+ ................................42 ...............................................12 ............................. Berkel en RodenrijsGym 55+ ................................42 ...............................................12 ............................. Berkel en RodenrijsInternationaal Dansen .......42 ...............................................10 ....................................... BleiswijkInternationaal Dansen ......42 ................................................ ? ............................... Berkel en RodenrijsInternationaal Dansen ......42 ...............................................14 ................................ BergschenhoekCountry Line Dance ............42 ...............................................10 ....................................... BleiswijkKegelen ..................................50 ................................................ 8 ................................. BergschenhoekKegelen ..................................50 ................................................ 8 ................................. BergschenhoekKoersbal .................................50 ...............................................12 ....................................... BleiswijkKoersbal .................................50 ...............................................12 ................................ BergschenhoekYoga .........................................42 ................................................ ? ............................... Berkel en RodenrijsYoga .........................................12 ................................................ ? ............................... Berkel en RodenrijsYoga .........................................42 ...............................................18 ................................ BergschenhoekYoga ..........................................12 ...............................................18 ................................ BergschenhoekZumba .....................................12 ...............................................18 ....................................... BleiswijkTotaal .........................28 activiteiten ......................... 950 lessen ...................... 357 deelnemers
Welzijn in verandering 20
Bevorderen gezonde leefstijl: FitgroepenVoor het eerst dit jaar organiseerde Welzijn Lansingerland een Fitgroep voor mensen met
overgewicht. Doel van de Fitgroep is om mensen te helpen bij het afvallen en blijvend gewichtsverlies
door langdurige begeleiding te bieden in combinatie met beweging en voldoende aandacht voor
het sociale netwerk.
De fitgroep bestond uit 20 sportlessen, individuele begeleiding door een diëtiste en 6 workshops.
Deelnemers leerden om samen met het netwerk de nieuwe leefstijl vol te houden. Deze werkwijze
was ontwikkeld in samenwerking met Vierstroom Weten en Eten op basis van studies naar de meest
efficiëntewijzewaaropmensenbegeleidkunnenwordeninhetveranderenvanhunleefstijl.
De Fitgroep startte in mei 2014 met 9 deelnemers en eindigde eind oktober. Er werd een zomerstop
gehouden vanaf 17 juli tot 20 augustus.
Resultaten:Er zijn 9 deelnemers begonnen. Tussendoor is er 1 deelnemer overgegaan naar een andere
beweegactiviteit. 1 Deelnemer is afgehaakt door veranderde werktijden. 1 Deelnemer heeft elders
een blessure opgelopen, waardoor zij niet meer met de sportles mee kon doen. De leeftijd varieert
van 57 tot en met 70 jaar. De overgebleven groep bestaat uit 5 vrouwen en 1 man.
De volgende doelen zijn bereikt:
•Dedeelnemershebbenhunkennisniveauopgoedevoedingbevorderd.
•Dedeelnemershebbengeleerdhoezeetikettenkunnenlezenenhierdoorproductenmetelkaar
kunnen vergelijken.
•Dedeelnemerskunneneenbewustekeuzemakenvoorgezondevoeding.
•Dedeelnemershebbeneenlichteverbeteringbehaaldopspierkrachtvandearmen.
•Dedeelnemershebbeneengelijkespierkrachtvanderompbehouden.
•Dedeelnemershebbenhunevenwichtverbeterd.
•De deelnemers hebben binnen hun eigen mogelijkheden kunnen sporten en de uitdaging
aangegaan om beweegvormen te proberen die ze niet gewend waren of niet hadden verwacht
te kunnen uitvoeren.
•Dedeelnemershebbenmeerinzichtgekregeninhuneigenmotivatie,patronenenveranderingen
in de patronen.
Behaalde doelen benoemd door de deelnemers:
•Hetgrootstedeelvandedeelnemersisbewustergaaneten.
•Dedeelnemerszijngemotiveerdgeraaktomwekelijksteblijvensporten.
•Dedeelnemershebben inzichtgekregen inhunhuidigesituatie,waardoorzij veranderingen
hebben kunnen doorzetten.
•Dedeelnemershebbenerpositiefvertrouweningekregendatzijveranderingenindeleefstijl
kunnen volhouden.
Betrokkenheid en netwerkvorming rond kwetsbarenOp woensdag aan het einde van de ochtend is het druk in De Leeuwerik. Mensen zitten aan tafeltjes met elkaar te praten, drinken hun kopje koffie en geven door aan de vrijwilligers wat zij die middag willen eten. De deelnemers aan het ‘Eethoekje’ gaan vandaag eten in het restaurant van De Tuinen, waar de tafels al gedekt staan. Wie na het eten nog zin heeft in een spelletje of een praatje is weer welkom in De Leeuwerik.
21 Sociaal jaarverslag
Welzijn Lansingerland werkt op basis van een persoonlijke aanpak bij het bestrijden van sociaal
isolement waarbij goed onderzocht wordt wat de achterliggende oorzaak is van het isolement.
Dit is de meest effectieve aanpak om sociaal isolement te bestrijden. Voor mensen die nog niet
langdurig sociaal geïsoleerd zijn en het kleiner worden van hun netwerk een belangrijke oorzaak is
van hun isolement, zijn begeleide groepsactiviteiten en stimulering van netwerkopbouw geschikte
methoden. In meer langdurig isolement waarbij sprake is van verwevenheid met andere sociale
problematieken, is individuele begeleiding of hulpverlening effectiever.
Speciaal voor de eerste groep organiseren wij activiteiten die gericht zijn op ontmoeting en
vergroten van het sociale netwerk van de deelnemers. Speciale aandacht gaat tijdens de activiteit
uit naar de eenzame ouderen en ouderen die in een sociaal isolement zijn geraakt of dreigen te
raken. Deelnemers aan deze activiteiten zijn veelal in beeld bij de ouderenadviseurs of andere
beroepskrachten. In verband met (dreigend) sociaal isolement zijn zij door hen gestimuleerd om deel
te nemen aan deze activiteiten. Door de nieuwe contacten die de deelnemers opdoen en daarmee
de uitbreiding van het sociale netwerk wordt het sociaal isolement teruggedrongen. Activiteiten zijn
laagdrempelig, hebben een sociaal karakter en worden georganiseerd door vrijwilligers in nauwe
samenwerking met beroepskrachten. De vrijwilligers hebben een signalerende en doorverwijzende
rol waar het gaat om het welbevinden en de gezondheid van de deelnemers.
Resultaten:Er zijn in 2014 16 activiteiten georganiseerd door vrijwilligers, in nauwe samenwerking met
professionals, die gericht zijn op het versterken van het netwerk van deelnemers De activiteiten
waren laagdrempelig en geschikt voor mensen die enige fysieke beperking ervaren. Er waren 826
bijeenkomsten en 398 deelnemers. Deelnemersaantallen zijn per bijeenkomst wisselend, er is geen
inschrijving nodig vooraf om zo de drempel laag te houden. Er is uitgegaan van het gemiddeld
aantal aanwezigen.
Activiteit Aantal groepen Totaal aantal Aantal deelnemers bijeenkomsten in 2014
Kaarten maken ......................1 .................................................30 ..............................................45
Koersbal ...................................3 .................................................45 .............................................150
Breigroepen ............................2 .................................................40 .............................................120
Gespreksgroep ......................1 .................................................. 8 ...............................................45
Open inloop ..........................2 ................................................100 ............................................200
Ontmoetingsmiddag
Bergschenhoek .....................1 .................................................30 ..............................................20
Spelletjesmiddagen ............2 .................................................50 .............................................100
Ontmoetingsmiddag
Berkel ........................................1 .................................................30 ..............................................45
Alleen-gaandenclub ............1 .................................................25 ..............................................26
Open tafel................................ 2 .................................................40 ..............................................75
Totaal ......................................16 ............................................. 398 ........................................... 826
1 Zie “Sociaal isolement bij ouderen - Op weg naar een Rotterdamse aanpak”- Anja Machielse en Roelof Hortulanus.
Welzijn in verandering 22
LICHTE ONDERSTEUNINGSteunpunt MantelzorgHet Steunpunt Mantelzorg kent vele functies in het kader van mantelzorgondersteuning. De
belangrijkste zijn.
•Bevorderenvanherkenningenerkenningvanmantelzorgers
•Hetgevenvaninformatieenadvies
•Hetbiedenvangroepsbegeleidingendeskundigheidsbevorderingaanmantelzorgers
•Hetorganiserenvanlotgenotencontact
•Hetbiedenvanrespijtzorg
•Hetbevorderenvandeskundigheidtenaanzienvanmantelzorgondersteuningbijorganisaties
(indirecte ondersteuning)
Met het project ‘Mantelzorg Pluim’ werd dit jaar extra ingezet op het (h)erkennen van mantelzorg.
De vele inspanningen om nieuwe mantelzorgers te bereiken zorgden ervoor dat er 202 nieuwe
aanmeldingen waren in 2014, een ongekend hoog bereik. Ook steeg het aantal jongere mantelzorgers
in het bestand flink. Dit was een van de subdoelstellingen van het project. Uitgebreidere informatie
over de resultaten van dit project leest u in de volgende alinea.
Informatie en advies werd gegeven tijdens spreekuren die zowel voor senioren als mantelzorgers
wekelijks worden gehouden in elk van de drie kernen. Er is 4 maal een nieuwsbrief verspreid met
informatie aan alle bij het Steunpunt bekende mantelzorgers. Via e-mail werd op verzoek steeds
vaker informatie gegeven. Wekelijks stelden mantelzorgers per mail vragen aan medewerkers van
het Steunpunt. Extra aandacht ging uit naar het informeren van mantelzorgers over bestaande
financiële regelingen. De bijeenkomst met Zorgbelang ging hierover en binnen de Mantelzorgsalon
was het een specifiek thema. Er verscheen 2x een artikel in de lokale krant over het landelijke
‘mantelzorgcompliment’. Alle bij het steunpunt bekende mantelzorgers zijn actief geïnformeerd
door middel van een speciale brief en per mail, met daarin een verwijzing naar de juiste websites
met informatie over het mantelzorgcompliment en de 0-uren indicatie.
Er werden diverse groepsbijeenkomsten georganiseerd met als doel begeleiding te bieden of
deskundigheid van mantelzorgers te vergroten:
Thema Aantal deelnemers doel
Cursus omgaan met dementie ...........................................9 .............................. DeskundigheidWorkshop Aandacht voor jezelf ........................................18 ........................ GroepsbegeleidingBezoek 3BDiner .......................................................................12 ................................. InformatieFilmavond .................................................................................15 ................................. InformatiePartners in de zorg ..................................................................3 .............................. DeskundigheidMantelzorgsalon (6x gem. 9 bezoekers) ........................54 ........................ LotgenotencontactWorkshop grenzen stellen ...................................................5 .......................... GroepsbegeleidingWMO-café informele zorg ...................................................50 ................................. InformatieBezoek Zorghotel De Orchidee .........................................14 ............................ DeskundigheidBijeenkomst Hospice Lansingerland ...............................11 ................................. InformatieWorkshop “Als je omgeving het niet begrijpt” .............5 .......................... GroepsbegeleidingThemamiddag Zorgbelang.................................................23 ................................. InformatieThema bijeenkomst rechtsbescherming .......................15 ............................ DeskundigheidAlzheimercafé (10x gem. 35 personen) .........................350 ........................ Deskundigheid en Lotgenotencontact
23 Sociaal jaarverslag
Welzijn Lansingerland leverde op 2 manieren respijtzorg aan mantelzorgers, door middel van de
Vrijwillige ThuisZorg (VTZ) aan chronisch zieken en Vrijwillige Palliatieve Zorg Thuis (VPTZ) voor
mensen in de laatste levensfase.
In het kader van deskundigheidsbevordering aan organisaties die in de uitoefening van hun taken
te maken hebben met mantelzorgers is er voorlichting gegeven aan de WMO-consulenten van de
gemeente en is er ingezet op het informeren van de eerste lijnszorg. Alle grote huisartsenpraktijken
zijn bezocht door de medewerker van het Steunpunt en in een persoonlijk gesprek geïnformeerd.
Fysiotherapeuten en andere eerste lijns-zorgverleners zijn per mailbericht geïnformeerd.
Vijf jaar geleden kreeg mijn moeder een herseninfarct waar ze een deels verlamde rechterzijde aan overhield. De eerste 5 maanden woonde ze nog alleen in haar toenmalige appartement 1 uur rijden bij mij vandaan. Ze kon niet echt meer zelf maaltijden klaarmaken en stond alleen toe dat ze ’s morgens door thuiszorg geholpen werd bij douchen en aankleden. Dat bracht voor mij zo’n grote belasting met zich mee dat ik bij jullie heb aangeklopt. Ik heb weliswaar nog 3 broers en 3 zussen, die wonen echter allemaal (heel) ver weg en/of hebben banen met lange werkdagen. In die tijd ben ik ook een paar keer naar een mantelzorgsalon geweest.
“Mijn moeder kreeg een indicatie voor intramurale zorg en verhuisde naar een appartement met 24-uurs zorg. Dat verlichtte mijn zorg voor haar wel, er kwamen
nieuwe problemen voor terug. Uiteindelijk heb ik de afgelopen jaren nauwelijks meer gebruik gemaakt van jullie aanbod en activiteiten. Toch was het altijd een hele geruststelling dat jullie er waren, dat er steeds weer een mail kwam met de
uitnodiging om deel te nemen aan activiteiten en te weten dat ik bij jullie terecht kon als ik het echt niet meer zou trekken. Jullie zijn steeds meer workshops gaan organiseren over thema’s waar ik zo mee geworsteld heb, zoals nu ook weer het thema hieronder. Dat aanbod was er in het begin (in mijn beleving) niet. Ik
hoop echt dat er steeds meer mensen gebruik van gaan maken. Dit jaar heb ik een mantelzorgcompliment gehad, de wijn die ik ervan koos, ben ik op het moment aan
het opdrinken. Ik was er heel erg blij mee.Mijn moeder is vorige week overleden en deze week is het definitieve afscheid. Mijn mantelzorgtijd is - for the time being - voorbij. Ik kan van jullie lijst af. Weet in elk
geval dat ik jullie hartelijk wil bedanken voor wat jullie doen.”
Mantelzorgcompliment gemeente LansingerlandIn 2014 voerde Welzijn Lansingerland het project Mantelzorg Compliment uit voor de gemeente
Lansingerland. Belangrijkste doelstelling van het project was om waardering te uiten voor de zorg
die mantelzorgers belangeloos aan een naaste geven.
Respijtzorg Uur inzetten Personen
VTZ chronisch zieken ......................2765 ................................1029 .........................................24
VPTZ ....................................................... 519................................... 155 ............................................8
Totaal ...................................................3284 ............................... 1184 .........................................32
Welzijn in verandering 24
Subdoelen van het project zijn.
•HetinbeeldbrengenvannieuwemantelzorgersbijSteunpuntLansingerland
•Hetinformerenvanmantelzorgersoverondersteuningsmogelijkheden
•Hettijdigbiedenvanondersteuningomoverbelastingtevoorkomen
•HetkrijgenvaneenbeterinzichtindewensenenbehoeftenvanmantelzorgersinLansingerland
WerkwijzeVanuit het Steunpunt Mantelzorg is een grote publiciteitscampagne gestart. Aan zorgvragers die
hulp krijgen van een naaste, is gevraagd om hun mantelzorger op te geven voor het ontvangen
van een attentie, bij wijze van bedankje. Op deze manier kwamen nieuwe mantelzorgers in beeld,
die zich misschien niet zo snel zelf zouden aanmelden bij het Steunpunt Mantelzorg. Daarnaast
meldden mantelzorgers die zich hierin herkennen, zichzelf aan. Door deze doelgroep tijdig te
informeren en, waar nodig, te ondersteunen kan overbelasting worden voorkomen of wellicht
teruggedrongen.
Er is een eigen herkenbare huisstijl ontwikkeld voor het project. Flyers zijn via de huis aan huisbladen
verspreid en er is geadverteerd in het lokale nieuwsblad. Ook zijn er redactionele artikelen verschenen,
een eigen website gelanceerd en is er een Facebook-pagina ingericht. Naast de publiekscampagne
werden organisaties en zorgverleners die in contact komen met mantelzorgers, in een persoonlijk
gesprek geattendeerd op de campagne en gevraagd bij hen bekende mantelzorgers hierop te
attenderen. Onder andere alle huisartsen(praktijken) werden bezocht.
Thema van de campagne was: ‘Superman? Nee, mantelzorger!’, waarbij de boodschap is dat wat
een mantelzorger misschien heel gewoon vindt, eigenlijk heel bijzonder is. Belangrijkste vraag
in alle media was of mantelzorgers zich wilden aanmelden om in aanmerking te komen voor
een Mantelzorg Pluim, als blijk van waardering. De MantelzorgPluim is een digitaal te besteden
cadeaubon, die mantelzorgers naar eigen smaak konden inwisselen voor een persoonlijk cadeau.
Alle mantelzorgers die aangaven een attentie te willen ontvangen, kregen daarbij een
uitnodiging voor De Dag van de Mantelzorg op 7 november, waarin verschillende aspecten van
mantelzorgondersteuning onder de aandacht werden gebracht.
Na de informatiebijeenkomst is proactief met alle nieuw aangemelde mantelzorgers contact
opgenomen en indien nodig een vervolgaanbod gedaan. Dit gebeurde bijvoorbeeld in de vorm
van een persoonlijk consult en advies op maat door een medewerker van het Steunpunt, maar
ook in de vorm van cursussen en workshops. Door het persoonlijk contact met mantelzorgers die
voorheen nog niet in beeld waren bij het Steunpunt, kan een beter beeld ontstaan van de wensen
en behoeften die bij hen leven.
De volgende resultaten werden met het project bereikt:
•Aanmeldingvan202nieuwemantelzorgers.
•321mensen hebben gereageerd op het aanbieden van de Pluim, 31 van henwenste geen
attentie te ontvangen. In de meeste gevallen was dat uit principiële overwegingen, men vindt
de zorg die men levert vanzelfsprekend.
•Doorhetcontactdatmetallegeregistreerdemantelzorgerswerdgelegd,ishetbestandvolledig
opgeschoond, 90 mensen bleken geen mantelzorgtaken meer te verrichten. Het actuele bestand
bestond op 31-12-2014 uit 449 geregistreerde mantelzorgers.
•Erisruimeaandachtvoorhetthemamantelzorgindepubliciteitgeweestwaardoorherkenning
en erkenning gestimuleerd zijn.
•Er ispersoonlijkcontact(minimaaltelefonisch)geweestmetallenieuwaangemeldeenreeds
geregistreerde mantelzorgers.
•Mantelzorgersis,daarwaarnodig,ondersteuninggeboden.
25 Sociaal jaarverslag
•Informatieisverzameldoverherkomstengemiddeldeleeftijdvandemantelzorgerendeaard
van de relatie en van de aandoening van de verzorgende:
•Hetaantalmantelzorgersinhetbestandmeteenleeftijdonderde67jaaristoegenomen.
De groepen mantelzorgers (waarvan de leeftijd bij ons bekend is) van 67 jaar en ouder en
tot 67 jaar zijn even groot, namelijk 180 personen.
•Van de bij ons geregistreerdemantelzorgerswaarvan bekend is hoeveel uur zij voor
iemand zorgen, zorgt 71% meer dan 8 uur in de week voor hun naaste en 24% 4 tot 8 uur.
•Van70%vandemantelzorgers inonsbestandwetenwijvoorwiezijzorgen.Vanhen
zorgt 29% voor een ouder, 46% voor hun partner, 13% voor een kind en 12% heeft een
andere relatie tot hun naaste.
Formulierenbrigade voor minimaDe Formulierenbrigade is een geschoolde groep vrijwilligers die mensen met een minimum
inkomen helpt met het invullen van formulieren. Doelstelling is om minima zo te helpen om
financiële en compensatie regelingen die er voor hen zijn, optimaal te benutten. Zo wordt de
inkomenspositie versterkt en daarmee ook de mogelijkheden tot zelfstandige participatie. Wij
helpen hen de mogelijke aanvragen op tijd en op de juiste wijze in te dienen en helpen hen de weg
te vinden in het woud van formulieren en regelingen.
De formulierenbrigade helpt met de volgende formulieren:
•Belastingaangifteofaanvragentegemoetkomingenentoeslagen
•Kwijtscheldinggemeentelijkebelastingen
•AanvraagAOW
•AanvraagBijstand
•KwijtscheldingHoogheemraadschap
•Aanvraagbijzonderebijstandenandereregelingen
De Formulierenbrigade is bedoeld voor inwoners van Lansingerland met een inkomen van minder
dan €35.000,- voor alleenstaanden of €50.000,- voor (echt)paren. Er is geen leeftijdsgrens aan de
formulierenbrigade verbonden; ook mensen jonger dan 55 jaar kunnen door de formulierenbrigade
worden geholpen.
Resultaten:
In 2014 heeft de formulierenbrigade de inwoners met een minimum inkomen ondersteund door
het draaien van spreekuren in alle 3 de kernen van Lansingerland en door middel van huisbezoeken.
Daarnaast zijn de vrijwilligers geschoold op de nieuwe materie. Dit gebeurt met name in januari en
februari, voorafgaand aan het drukke belastingseizoen.
Opvallend is dat de doelgroepen allochtone inwoners en jongeren toenemen ten opzichte van
voorgaande jaren. Waar voorheen veelal belastingaangiftes en kwijtscheldingen werden ingevuld,
worden nu ook meer aanvragen voor de bijstand ingevuld.
In de periode januari tot april waren er wekelijks spreekuren in alle drie de kernen. April tot en met
december 1 tot 2 keer per maand spreekuren in de 3 kernen. Inzet van de spreekuren zijn afgestemd
op het aantal klanten. Huisbezoeken worden alleen gedaan als daar een noodzaak toe is, veelal op
verzoek van een verwijzer.
In 2014 kwamen 186 mensen naar de spreekuren, 24 mensen werden tijdens een huisbezoek
geholpen. In totaal werden 210 mensen door de formulierenbrigade geholpen met een of meerder
formulieren.
Welzijn in verandering 26
“Ik ben door de ouderenadviseur erop gewezen, dat het verstandig is om aangifte te doen bij de Belastingdienst, ook al heb ik
alleen een AOW-uitkering. Dat in verband met mijn chronische beperkingen. En maar goed ook, want ik krijg geld terug. Dat is
prettig als je van een minimum inkomen moet rondkomen!”
Praktische diensten: Boodschappendienst, klussendienst en telcirkelDoor de inzet van vrijwilligers die praktische ondersteuning bieden, zorgen wij ervoor dat de minder-
zelfredzame ouderen en mensen met een beperking zo lang mogelijk thuis kunnen functioneren en
deel kunnen blijven nemen aan het maatschappelijk verkeer. De praktische diensten ondersteunen
de cliënt en diens vaak beperkte netwerk.
We onderscheiden 3 diensten:
•Deboodschappendienst:vrijwilligersdoenboodschappenvoormensendiedat(tijdelijk)niet
meer kunnen.
•Klussendienst:vrijwilligersdoenkleineklusjesinhuisbijmensendiedatnietmeerkunnen.
•Telefooncirkel: vrijwilligers coördineren en nemen deel aan de dagelijkse belronde voor een
kwetsbare groep ouderen, om te kijken of zij de dag goed zijn begonnen. In geval van problemen
schakelen zij (professionele) hulp in.
In het afgelopen jaar heeft de boodschappendienst wekelijks voor inwoners, die niet meer
zelfstandig hun boodschappen kunnen halen, de boodschappen verzorgd. De klussendienst gaat
op bezoek, wanneer de inwoner zelf contact met het kantoor van Welzijn Lansingerland heeft
opgenomen.
Resultaten:
Het aantal klanten van de boodschappendienst bedroeg 30 waarvan er 3 zijn gestopt in de loop
van 2014. In totaal zijn er 1885 uur in 1426 diensten verleend door de boodschappendienst.
De klussendienst ging 112 maal op pad om een klus te doen in Bergschenhoek en Bleiswijk. De
klussendienst in Berkel en Rodenrijs is nog steeds een zelfstandige groep, die niet aan wil sluiten
bij Welzijn Lansingerland, van de door hen geleverde diensten bestaat daarom geen overzicht. De
telefooncirkel had 9 deelnemers, er is 1 persoon afgevallen in 2014 door overlijden.
Formulierenbrigade 2014
Bezoekers spreekuren ...................................................................................................................... 186
Huisbezoeken ........................................................................................................................................24
Totaal ....................................................................................................................................................210
Gebruikers Aantal diensten
Klussendienst ...........................................................112 ......................................................112
Boodschappendienst .............................................30 ......................................................1426
Telefooncirkel ............................................................9 .........................................................365
Totaal........................................................................ 151 .................................................... 1903
27 Sociaal jaarverslag
“Een boodschappendienstvrijwilliger heeft zich aangemeld bij boodschappendienst omdat hij zelf in de problemen zat toen hij een gebroken voet had. Hij wist dus hoe fijn het was om, als je niet zelf
boodschappen kunt doen, er iemand komt om je daarmee te helpen.”
Opstart Was en strijk service i.s.m. MiddinIn 2014 heeft Welzijn Lansingerland het plan opgevat om een was- en strijkservice te beginnen.
Doel van deze ondersteunende dienst is dat senioren en mensen met een beperking een beroep
kunnen doen op de Was en Strijkservice wanneer zij niet meer in staat zijn deze handelingen zelf
te verrichten. Zij kunnen op locatie geholpen worden bij deze handelingen wanneer het niet meer
helemaal zelf lukt, maar met ondersteuning wel. Ook kunnen zij hun was- en strijkgoed afgeven.
Klanten kunnen met ondersteuning zelf helpen het was- en strijkwerk te doen of indien dit niet
meer lukt, tijdens het wachten meedoen met een activiteit van Welzijn Lansingerland waardoor
tevens de participatiegraad van deze mensen wordt vergroot. Alleen wanneer iemand echt aan huis
is gebonden, haalt en brengt een vrijwilliger de was thuis. De vrijwilliger houdt dan actief contact
met de cliënt.
Nevendoelstelling is om dit project uit te voeren in samenwerking met Middin. Cliënten van de
dagbesteding van Middin vinden zo een zinvolle dagtaak in het onder begeleiding uitvoeren
van de was- en strijktaken. Naast cliënten van Middin is het de bedoeling vrijwilligers van Welzijn
Lansingerland te betrekken bij het halen en brengen van de was en eventueel ook de meegekomen
klanten.
Ontwikkelingen:In het eerste trimester van 2014 is vooronderzoek gedaan naar het opstarten van een was-en
strijkservice, is het projectplan gemaakt in samenspraak met de deelnemende partijen: Welzijn
Lansingerland en Middin. In het tweede trimester zijn alle voorbereidende werkzaamheden verricht
om te kunnen starten: aanschaf van de benodigde materialen, beschrijving van de werkprocessen,
voorbereiding PR, etc. Omdat de doelgroep van Middin in de Leeuwerik niet over voldoende
capaciteiten beschikt om deel te nemen aan de was- en strijkservice, zijn in het tweede trimester
nieuwe partijen (Middin Poortwerk, Middin ambulante begeleiding, DOEL GGZ) benaderd om
te kijken of zij cliënten hebben die kunnen participeren. In het derde kwartaal zijn deze cliënten
geworven. Het is alleen nog niet gelukt om een ‘stevige’ vrijwilliger te werven die de cliënten (onder
begeleiding van een medewerker van Middin) kan begeleiden. Wel hebben zich vrijwilligers gemeld
die zelf ook extra begeleiding nodig hebben, bijvoorbeeld omdat zij een taalachterstand hebben,
of in het geheel nog geen ervaring hebben met de doelgroep. Via het VIP en het netwerk wordt
getracht een geschikte vrijwilliger te vinden, zodat gestart kan worden met de was- en strijkservice.
Resultaten: •Materialenzijnaangeschaft.
•Verzekeringisafgeslotenvooreventueleschade.
•Folderisgemaakt.
•Erisbekendheidgegevenaandeopstartvandewas-enstrijkservice.
•Wervingvrijwilligersisingezet.
•Werkprocesisuitgewerktenvastgelegd.
•Begin2015isdestrijkserviceoperationeelgeworden.
Welzijn in verandering 28
ONDERSTEUNING EN BEGELEIDING KWETSBARE SENIOREN EN OVERBELASTE MANTELZORGERS
Begeleide Dagbesteding Betrokkenheid en Verbinding i.s.m. LaurensBetrokkenheid en Verbinding is een dagbestedingsproject waar de minder zelfredzame ouderen
onder begeleiding van een activiteitenbegeleider en geschoolde vrijwilligers aan activiteiten
kunnen deelnemen in ontmoetingscentrum De Leeuwerik en woonzorgcentrum Laurens de
Tuinen. Voor de deelnemers wordt een dagprogramma gemaakt en de activiteitenbegeleider en
vrijwilligers zorgen voor structuur bij de activiteiten en het aangaan van sociale contacten. Lichte
verzorging zoals hulp bij de toiletgang en medicatie-inname is mogelijk en wordt gegeven door de
verzorgenden van Laurens De Tuinen.
Ouderenadviseurs screenen potentiële deelnemers en kijken met hen of deze vorm van
dagbesteding de juiste oplossing voor hen is. Er zijn twee belangrijke criteria waaraan de deelnemers
moeten voldoen om deel te kunnen nemen aan Betrokkenheid en Verbinding: mensen moeten het
leuk vinden om met anderen activiteiten mee te doen en mensen mogen geen indicatie voor een
AWBZ voorziening hebben. Is dat laatste het geval, dan is de begeleiding die de deelnemer nodig
heeft, meer dan we binnen Betrokkenheid en Verbinding kunnen bieden en wordt naar een meer
passende oplossing (binnen een AWBZ voorziening) gezocht.
Ontwikkelingen:
Door intensieve samenwerking met de casemanagers dementie is er een toename van de doelgroep
mensen met een beginnende dementie/ vergeetachtigheid te zien in deze vorm van dagbesteding
(deze groep heeft nog geen indicatie voor dagbehandeling). Het blijkt mogelijk om deelnemers met
dementie voor langere tijd begeleiding te bieden binnen deze dagbestedingsvorm. Vooral wanneer
zij al in een vrij vroeg stadium vertrouwd raken met het reilen en zeilen in De Leeuwerik en De Tuinen.
Wanneer de dementie in een verder gevorderd stadium komt, wordt het lastiger de deelnemers de
juiste ondersteuning te bieden. Wanneer de deelnemer te onrustig wordt, gaat dwalen of storend
gedrag gaat vertonen, is Betrokkenheid en Verbinding niet meer de juiste plek voor opvang. In
samenspraak met de casemanagers dementie wordt dan gekeken naar een maatwerkvoorziening
als dagbehandeling (per 1-1-2015 niet meer voor handen in Lansingerland), een zorgboerderij of,
indien de situatie te ver gevorderd is, een intramurale opname. Tussen het moment waarop er een
passende AWBZ indicatie komt en het moment dat er achteruitgang wordt gesignaleerd bij een
dementerende deelnemer, zijn er weinig tot geen extra begeleidingsmogelijkheden; dan ontstaat
een situatie die voor de cliënt niet optimaal is. Met zorgorganisaties Laurens en Vierstroom wordt
onderzocht of deze overgang beter voor de cliënten geregeld kan worden.
Naast de doelgroep ouderen met dementie zien we ook de groep eenzame ouderen toenemen op
de dagbesteding. De groep eenzame ouderen wordt vaak doorverwezen naar het ouderenadvies.
Deze groep heeft weinig tot geen netwerk. Gezelschap en ontspanning is wat deze groep ouderen
zoekt.
Samenwerking met Middin en Doel-GGZBij het samenstellen van het activiteitenprogramma wordt met de begeleiders van Middin gekeken
aan welke activiteiten zowel de cliënten van Middin als de deelnemers aan Betrokkenheid en
Verbinding kunnen deelnemen. De organisatie van deze gezamenlijke activiteiten ligt zowel bij
Middin als bij Welzijn Lansingerland. Door deze activiteiten zien we integratie tussen de beide
29 Sociaal jaarverslag
doelgroepen ontstaan. Zo nemen deelnemers van Betrokkenheid en Verbinding en Middin
gezamenlijk deel aan de breigroep en het koor. Ook zijn er cliënten van Middin die hulp bieden
in de boodschappendienst en het onderhouden van de tuin. Sinds medio 2014 organiseert ook
Doel-GGZ inloop en ontmoetingsactiviteiten binnen de muren van De Leeuwerik. Doel biedt
laagdrempelige inloop en activiteiten voor mensen met een GGZ achtergrond die geen indicatie
hebben voor dagbesteding. Voorzichtig aan worden ook hier de integratie mogelijkheden verkend.
Iedere doelgroep vraagt daarin om een eigen aanpak en eigen tempo. Dit geldt zeker ook voor de
doelgroep die van oudsher als De Leeuwerik bezoekt. Van hen worden aanpassingen gevraagd en
zijn veranderingen soms lastig.
Resultaten:In totaal hebben er in 2014 37 bezoekers deelgenomen aan Betrokkenheid en Verbinding. In
de loop van 2014 zijn er 13 bezoekers gestopt, vanwege opname verpleeghuis, overstap naar
dagbehandeling, overlijden of wegens een andere meer zelfstandige inzet van vrije tijdsbesteding.
Totaal werd aan deze 37 mensen 67 dagdelen per week begeleiding geboden, in totaal 8054 uur
op jaarbasis.
“Mijn vrouw heeft het goed naar haar zin in de Leeuwerik. Als ze thuis komt heeft ze verhalen over wat er is gebeurd. De dagen dat mijn vrouw namelijk thuis is, heeft ze niet veel te vertellen.
Doordat mijn vrouw naar de Leeuwerik gaat, heb ik 1 dag per week een dagje voor mezelf. Fijn, want dan kan ik gaan
tennissen!”
Ondersteuning in Dagbesteding De Koepel en KwartiermakerVanuit De Koepel vindt begeleiding van kwetsbare ouderen naar diverse verenigingen en clubs in
Berkel en Rodenrijs plaats, vinden contacten met de netwerkpartners plaats en worden activiteiten
in De Koepel zelf georganiseerd.
•BegeleidingvankwetsbareouderenvanuitDeKoepelbijdetoeleidingnaarverenigingenen
clubs. Vanuit de Koepel vindt begeleiding op afstand plaats van de cliënt. Er wordt nauw contact
onderhouden met de vrijwilligers en professionals van de desbetreffende clubs en verenigingen.
•ContactenmetdezenetwerkpartnersvindendaarnaastplaatsvianetwerkbijeenkomsteninDe
Koepel.
•BegeleidingvankwetsbareouderenbijactiviteiteninDeKoepelzelf.Wijsignalerendatereen
groep bezoekers is, die graag binnen de Koepel zelf activiteiten doet, of voldoende heeft aan het
kopjekoffieeneenpraatjemetdemedebezoekers.
De Koepel is iedere maandag, woensdag en vrijdag geopend.
Betrokkenheid en Verbinding Personen Aantal maal Uren
Begeleide dagbesteding ............................... 37 ................................1085 .............................8054
Welzijn in verandering 30
Resultaten:
Aantal vaste cliënten dat in De Koepel activiteiten doet of vanuit de Koepel als vaste bezoekers
worden gemonitord: 25.
Aantal cliënten dat buiten De Koepel dagbestedingsactiviteiten doet: 3.
Contacten met de diverse clubs en verenigingen worden onderhouden.
Ontzorgmiddag en Rode LoperprojectOntzorgmiddag
Iedere vrijdagmiddag wordt voor mantelzorgers met degene voor wie zij zorgen, de Ontzorgmiddag
georganiseerd. Er wordt gestart met een gezamenlijke lunch (klaargemaakt door de mensen
van Middin), waarna de mantelzorgers en zorgvragers uiteen gaan. Voor beide groepen is er een
keuzeprogramma, waarbij voor de mantelzorger de nadruk ligt op ontspanningsactiviteiten. De
middag wordt gezamenlijk afgesloten met een hapje en een drankje. De Ontzorgmiddag won in
januari de Mantelzorgprijs van Caren Zorgt vanwege de vernieuwende insteek door in te zetten op
een activiteit voor mantelzorgers én hun naaste.
Resultaat:Vanaf de start van de Ontzorgmiddag hebben 18 echtparen / ouder + kind de Ontzorgmiddag
bezocht. Er zijn 6 echtparen en 1 mantelzorger die (vrijwel) wekelijks de Ontzorgmiddag bezoeken.
Daarnaast zijn er 2 echtparen die regelmatig komen. Van 1 echtpaar is de zorgvrager inmiddels
overleden. Zijn vrouw kwam nog af en toe langs, maar heeft inmiddels haar bezigheden en sociale
contacten elders gevonden.
Rode Loper
Jaarlijks legt Welzijn Lansingerland letterlijk de rode loper uit voor doelgroepen die wij om welke
reden dan ook minder gemakkelijk bereiken. Dit jaar lag de focus van de Rode Loper op senioren
die niet in Nederland zijn geboren. Doel was om informatie te geven aan oudere inwoners in
Lansingerland die niet in Nederland geboren zijn en te inventariseren welke problemen zij ervaren.
Daarnaast wilden wij graag inventariseren of zij deelnemen aan zelforganisaties of clubs buiten
Lansingerland.
De werkwijze was het organiseren van een grote algemene bijeenkomst hiervoor in De Leeuwerik in
Bleiswijk op 12 december 2014. Om de doelgroep te bereiken werd contact gelegd met: de moskee
in Berkel en Rodenrijs, een Kerkelijk georganiseerde taalgroep, 3B-Wonen, Vluchtelingenwerk,
Stichting MEE, Kwadraad, Stichting Misa, CJG- Lansingerland, de WMO- consulenten, Thuiszorg
organisaties, 3B Sociaal Belang en winkel en halal slagerij Gida ( Bergschenhoek).
Er werden 600 brieven verzonden op adres, (zonder naam vanwege de privacy) aangeleverd
door gemeentelijke administratie. Er werd een flyer verspreid in dorpskernen (winkels),
seniorenwooncentra ( i.s.m. 3B-Wonen), wacht- en centrale ruimtes van de huisartsen. Op de website
van Welzijn Lansingerland en de website 3B Wonen werd aandacht besteed aan de bijeenkomst. Er
verschenen artikeltjes in De Heraut en op de Kabelkrant.
Resultaat:Er kwamen 20 personen naar de bijeenkomst. De opkomst was lager dan gehoopt. Afkomst van
de deelnemers was: Nederlands Indië, Tsjechië, Oostenrijk, Duitsland, Groot-Brittannië, Suriname,
Finland en voormalig Joegoslavië. Het betrof in alle gevallen mensen die al zeer lang in Nederland
woonden ( > 30 jaar). Bij deze bezoekers speelde in een enkel geval wat persoonlijke problematiek.
Er was geen aanleiding voor het ontwikkelen van nieuw ondersteuningsaanbod gericht op deze
doelgroep.
31 Sociaal jaarverslag
De contacten met de Moskee en de kerkelijke taalgroep hebben geleid tot vervolgafspraken waarbij
de specifieke doelgroepen van deze organisaties in kleiner verband nader geïnformeerd kunnen
worden. Deze contacten worden belangrijk geacht door Welzijn Lansingerland en medewerkers
investeren op het onderhouden en uitbouwen van deze basis tot een structurele samenwerking.
Activiteiten specifiek voor kwetsbare groepen i.s.m. LaurensWelzijn Lansingerland en Laurens werken gezamenlijk aan ondersteuning en
ontmoetingsmogelijkheden voor minder zelfredzame ouderen. De visie van Welzijn is dat de
minder-zelfredzame ouderen zoveel mogelijk integreren in het bestaande activiteitenaanbod waar
ook de zelfredzame ouderen aan meedoen, zodat zij zo volwaardig mogelijk participeren. Door de
vermenging van doelgroepen die op deze manier ontstaat, kunnen deelnemers aan de activiteiten
elkaar ondersteunen en worden sociale contacten uitgebreid.
Ervaring in de samenwerking met kwetsbare ouderen leerde dat dit niet altijd haalbaar is. Niet
alle verminderd zelfredzame senioren zijn nog in staat om aan reguliere activiteiten mee te doen
omdat zij daar onvoldoende fysieke, mentale en sociale vaardigheden voor hebben. Daar waar het
niet mogelijk is om minder-zelfredzame en zelfredzame ouderen samen activiteiten te laten doen,
worden ook activiteiten specifiek voor kwetsbare bezoekers georganiseerd. Bij deze activiteiten
wordt niveau, tempo en aard van de activiteit op deze doelgroep aangepast. Deelnemers worden
door geschoolde vrijwilligers en beroepskrachten tijdens de activiteit begeleid
De activiteiten worden opgezet en begeleid door geschoolde vrijwilligers die hierbij worden
ondersteund door een beroepskracht. Vanuit het project Betrokkenheid en Verbinding krijgen
de minder-zelfredzame, thuiswonende ouderen begeleiding van een activiteitenbegeleider
en geschoolde vrijwilligers; intramuraal wonende deelnemers worden ook door de
activiteitenbegeleider ondersteund.
Resultaat: Minder-zelfredzame en kwetsbare ouderen kunnen blijven meedoen aan de activiteiten met
anderen, zodat zij hiermee hun sociale netwerk vergroten. De activiteiten zijn wat betreft niveau
en sfeer zo ingericht dat een veilig en stimulerend klimaat wordt geboden aan sterk verminderd
zelfredzame senioren. Er zijn 13 aangepaste activiteiten gerealiseerd met ruim 500 bijeenkomsten
en 244 deelnemers.
Aantal groepen Totaal aantal deelnemers Aantal bijeenkomsten
in 2014
Woensdagmiddag
activiteiten ....................................1 ...................................45 .............................................. 8
Crea .................................................2 ...................................40 .............................................90
Geheugentraining ......................1 .................................... 9 ..............................................45
Muziek - optredens ....................1 ...................................25 .............................................36
Mannencafé ..................................1 ...................................20 .............................................12
Spelletjesmiddagen ..................1 ...................................25 .............................................45
Koersbal .........................................3 ...................................45 ............................................150
Lunchproject ................................2 ...................................25 .............................................75
Wandelen ......................................1 ...................................10 .............................................45
Totaal ............................................13 ............................... 244 .......................................... 506
Welzijn in verandering 32
Begeleiding, ondersteuning en advies door professionalsBegeleiding, ondersteuning en advies zijn vormen van individuele hulpverlening die wordt
verleend door professionals. Individuele hulpverlening wordt ingezet wanneer de cliënt verminderd
zelfredzaam is en op meerdere levensdomeinen problemen ervaart. Individuele hulpverlening
wordt ingezet wanneer groepsgerichte ondersteuning onvoldoende aansluit bij de aard en
intensiteit van de problematiek.
Individuele ondersteuning senioren en mantelzorgersCliëntbegeleiding
Het begeleiden en ondersteunen van minder zelfredzame en kwetsbare 55+ers, die vanwege
meervoudige problematiek niet in staat zijn om mee te kunnen doen in de samenleving. De
begeleiding is erop gericht dat zij optimaal, binnen de eigen mogelijkheden, deel kunnen gaan
nemen aan het maatschappelijk verkeer.
Ouderenadvies
Persoonlijk adviseren, informeren en kortdurend begeleiden van minder zelfredzame 55+ers met
een hulpvraag, die niet of onvoldoende in staat zijn om mee te kunnen doen in de samenleving.
De begeleiding is erop gericht dat zij optimaal, binnen de eigen mogelijkheden, deel kunnen gaan
nemen aan het maatschappelijk verkeer.
Individuele mantelzorg ondersteuning
Het bieden van ondersteuning en begeleiding aan overbelaste mantelzorgers, die vanwege de
beperking van hun naasten uit evenwicht zijn geraakt en hierdoor niet meer in staat zijn om mee te
kunnen doen in de samenleving. De begeleiding is erop gericht dat zij optimaal, binnen de eigen
mogelijkheden, deel kunnen gaan nemen aan het maatschappelijk verkeer en zorgtaken langer vol
kunnen houden.
Binnen de toename van het aantal nieuwe aanmeldingen zien we de groepen met beginnende
dementie en lichte psychiatrie stijgen binnen onze caseload naar een totaal van 24 cliënten met
dementie en 19 cliënten met psychiatrie. Beide doelgroepen zijn vaak uitermate kwetsbaar en de
doelen die bereikt worden zijn veelal klein. Ook moet er tijd besteed worden aan het opbouwen van
de vertrouwensband en begeleiden van het netwerk van de cliënt.
Ouderenadviseur en cliëntbegeleiders hebben deelgenomen aan diverse netwerkoverleg, zoals
sluitende aanpak, Wonen Zorg en Welzijnsteam en WMO-overleg. Ook is de cliëntbegeleider
participerend geweest bij de overleggen van de dementieketen Lansingerland. Zij vervullen hierbij
een trekkersrol in de werkgroep vroegsignalering. In 2014 is er een filmavond georganiseerd voor
betrokkenen. Opkomst 45 personen. Daarnaast heeft er een voorlichting plaats gevonden voor de
WMO-consulenten en alle vrijwilligersorganisaties die bezoekvrijwilligers hebben. De huisartsen in
Lansingerland zijn ook betrokken bij het traject vroegsignalering. Ook zijn alle ouderenadviseurs
en cliëntbegeleiders opgeleid met een cursus Ouderenmishandeling. Eén van de ouderenadviseurs
heeft een opleiding tot aandachtsfunctionaris Huiselijk Geweld gevolgd. Thema’s als Ontspoorde
Zorg en Ouderenmishandeling zullen ook in 2015 bijzondere aandacht krijgen!
Resultaat:Ouderenadvies en Cliëntbegeleiding zijn in het afgelopen jaar ingezet op individuele ondersteuning
van minder zelfredzame en kwetsbare 55-plussers met multiproblematiek, voor kortdurende
begeleiding van 55-plussers en voor ondersteuning van overbelaste mantelzorgers.
In januari 2014 startten Ouderenadvies en Cliëntbegeleiding met 449 dossiers. December 2014
zijn dit er in totaal 572. Er zijn in het jaar 2014 41 dossiers gestopt en 164 nieuwe dossiers gestart.
33 Sociaal jaarverslag
Ten opzichte van 2013 is dit een bijna een verdubbeling! Belangrijkste redenen voor uitstroom zijn
overlijden, opname in een verpleeghuis en overdracht aan casemanagement. Er zijn 2894 acties
geweest, een actie kan een huisbezoek, telefoongesprek, spreekuurcontact of cliënt-gerelateerd
contact met derden zijn. Bijna 10% van de ureninzet had betrekking op zeer intensieve en complexe
hulpvragen, die als acuut werden aangeduid, 65% van ureninzet was gericht op intensieve
begeleiding van cliënten met complexe hulpvragen.
“Ik weet dat je zorgen om mij hebt gehad, nadat mijn man is overleden. Maar door jouw hulp en ondersteuning, kan ik je
vandaag vertellen dat het heel goed met me gaat en dat ik je hulp niet meer nodig hebt!”
Cliënten 2013 2014
Gestart ............................................. 79 ...............................................................164
Gestopt............................................. 40 ................................................................ 41
Doorlopend ................................... 359 .............................................................. 41
Totaal ..............................................478 .............................................................572
Acties
Huisbezoek .............................................................................................................................. 992
Kantoorwerk ........................................................................................................................... 203
Overleg met derden ............................................................................................................. 854
Spreekuur ................................................................................................................................. 271
Telefonisch ............................................................................................................................... 573
Totalen Actiesoort .............................................................................................................2894
Actiesoort naar urgentie acties uren % uren
Acuut ............................................................242 .................................117 ............................... 9%
Intensief .....................................................1806 ...............................865 ..............................64%
Zelf signalerend .......................................643 .................................299 ..............................22%
Eenmalig .....................................................191 .................................. 67 ................................ 5%
Nog niet geregistreerd ........................... 12
2894 ..............................1348 ............................100%
Welzijn in verandering 34
INTENSIEVE ONDERSTEUNINGZorgmijders en sluitende aanpakOp signaal van derden benaderen wij zorgmijders en kwetsbare inwoners met meervoudige
complexe problematiek waarbij maatschappelijke uitval dreigt of al is opgetreden en die zelf geen
hulpvraag formuleren. Welzijn Lansingerland werkt daarbij volgens de beproefde methodiek van
bemoeizorg, in nauwe samenwerking met ketenpartners van Sluitende Aanpak Volwassenen en
andere zorgorganisaties.
In overleg met de ketenpartners voeren Cliëntbegeleiders van Welzijn Lansingerland tijdelijk regie
in de desbetreffende casus als vorm van WMO-casemanagement.
Doel van de interventie is het verbeteren van het maatschappelijk rendement van de cliënt: het
voorkomen van hogere zorgkosten en het verbeteren van de participatie van de cliënt. Daarnaast is
een subdoelstelling om eventuele overlast voor derden terug te dringen.
Resultaat: •DecliëntbegeleiderisaanweziggeweestbijdebijeenkomstenvanhetSAV.Hieruitzijncasussen
gekomen, waar de cliëntbegeleider als casemanager aan de slag is gegaan. Bij deze cliënten
wordt bij de start een Zelfredzaamheidsmatrix ingevuld om een beeld te vormen van de mate
waarin zij regie kunnen voeren over het eigen leven op de diverse levensterreinen.
•PercliëntensituatieisdeinzetvandeCliëntbegeleiderzeerverschillend.Detijdsinvesteringis
bijna altijd groot. Veelal is er minimaal wekelijks contact met de cliënt en wordt deze ondersteund
door de cliëntbegeleider tot reguliere zorg is ingezet
•In2014zijnerintotaal8cliëntendoordecliëntbegeleidersbegeleid.Nietinallegevalleniseen
grote verbetering op de Zelfredzaamheidsmatrix te zien. De gemeente vraagt een verbetering
van 25% op 3 domeinen van de ZRM. Gezien de ouderdom gerelateerde problematiek van onze
doelgroep bleek dit niet altijd haalbaar.