Jani Van Hecke beleidsinformatica hoofdstuk 4

Hoofdstuk 4: IT-infrastructuur en opkomende technologieën

4.1 IT-infrastructuur

4.1.1 definitie van de IT-infrastructuur

IT-infrastructuur:

Technologie waarop de onderneming behalve door iedereen gebruikte applicaties, ook haar eigen , specifieke toepassingen uitvoert.

- Investeringen in hardware, software en diensten- Basis voor het leveren van diensten aan klanten, het werken met leveranciers en

het uitvoeren en besturen van interne bedrijfsprocessen. (25-35%)Uitgebreid pg. 114

4.1.2 evolutie van de IT-infrastructuur

1. Universeel inzetbare mainframes en minicomputers (‘ 59 – heden)

o IBM-360-serie: mainframecomputerso Gecentraliseerde computerverwerking

=! Minicomputers (DEC): decentraliseren: individuele afdelingen ipv timesharing

2. PC-tijdperk (1981-heden)

o Wintel-pc (DOS-besturingssysteem): standaardo Productiviteitsverhogende softwareo Stand-alonesystemen

3. Client/server-netwerken (1983 – heden)

o Clients (pc’s of laptops) opgenomen in een netwerk van krachtige servers, die de clientcomputers voorzien van diverse mogelijkheden en diensten.

o Invoer & uitvoer = pc / verwerking = servero 2 laags client-serverarchitectuur of meerlaags client-serverarchitectuur

Maken het voor bedrijven mogelijk om de verwerking van computergegevens te distribueren over een aantal kleinere, goedkopere machines die veel minder kosten dan minicomputers of centrale mainframesystemen.

=== stijging gegevensverwerkingscapaciteit/aantal toepassingen

1

Jani Van Hecke beleidsinformatica hoofdstuk 4

4. Enterprise-computing tijdperk (1992- heden)

o TCP/IPo !!De resulterende IT-infrastructuur verbindt verschillende delen van

computers en kleinere netwerken met elkaar tot een organisatiebreed netwerk waarover zowel binnen de organisatie, als tussen de onderneming en andere organisaties, vrijelijk informatie uitgewisseld kan worden.

o Verbinding leggen: hardware, netwerk, internet,…

5. Cloud computing (2000 – heden)

o !!Computingmodel waarbij bedrijven en particulieren via internet de beschikking krijgen over rekenkracht en softwaretoepassingen, in plaats van hun eigen hardware en software te kopen.

Overzicht: zie tabel pg 119

4.1.3 technologische drijfveren achter de evolutie van de infrastructuur

De wet van Moore en de kracht van de microprocessor

Wet van Moore(1959): het aantal componenten op een chip (transitoren) op een chip zal zich elk jaar verdubbelen.

Later bijgesleuteld: om de 2 jaar.

3 varianten: i. De rekenkracht van microprocessors verdubbelt zich iedere 18 maanden.

ii. De gegevensverwerkingscapaciteit verdubbelt zich iedere 18 maanden.iii. De prijs van de gegevensverwerkingscapaciteit wordt iedere 18 maanden de

helft lager.

- Exponentiële daling de kosten en de groei van de gegevensverwerkingscapaciteit (fig. 4.4,4.5)- Nanotechnologie: duizenden malen kleiner dan huidige technologie (atomen en moleculen)- Volgende generatie: minder energie en lichter

De wet van de grootschalige opslag van digitale informatie

- De hoeveelheid digitale informatie geeft ieder jaar ruwweg een verdubbeling weer Bijna geheel opgeslagen op magnetisch opgeslagen digitale media

- Kosten digitale opslag DALEN jaarlijks 100% - Zie figuur 4.7 en 4.8

2

Jani Van Hecke beleidsinformatica hoofdstuk 4

De wet van Metcalfe en de economische voordelen van netwerken

- Vraag: waarom steeds meer computers en opslagcapaciteit nodig? Robert Metcalfe (1970): de waarde van een netwerk neemt exponentieel

toe naarmate het aantal netwerkdeelnemers aan het netwerk groeit. BETER GEZEGD: !! Als het aantal deelnemers aan een netwerk lineair groeit, dan groeit de waarde van het systeem als geheel exponentieel, en deze zal altijd door blijven groeien bij een toenemend aantal deelnemers.

Afnemende kosten van communicatie en internet

- Een snelle daling van de kosten van communicatie en de exponentiële groei van de omvang van internet (figuur 4.9). (exponentiële afname van de kosten)

- Om de waarde voor de organisatie van gebruik van internettechnologie uit te buiten Toepassingen van deze technologie uitbreiden !

Standaarden en netwerkeffecten

Technologiestandaarden zijn specificaties die de comptabiliteit van producten en de mogelijkheden om in een netwerk te communiceren vereenvoudigen.

Tabel pg 124:

ASCIIGestandaardiseerde manier voor gegevensuitwisseling. Universele taal voor koppeling van apparaten voor invoer en uitvoer.

COBOLSoftwaretaal: schrijven zakelijke programma’s

UnixMultitasking, multiuser, overdraagbaar besturingssysteem. Standaard besturingssysteem in veel bedrijven tijdens jaren 80.

TCP/IPMogelijkheid voor miljoenen computers verbinding maken over één reusachtig groot wereldwijd netwerk (internet).

EthernetStandaard voor verbinden van pc’s in LAN: stimulans gebruik PC.

IBM/MICROSOFT/IntelWintel-ontwerp: allemaal standaardonderdelen.

World wide webStandaard opslaan, ophalen, formatteren en tonen van informatie in een wereldwijd spinnenweb van elektronische pagina’s.

4.2 Componenten van een IT-infrastructuur

3

Jani Van Hecke beleidsinformatica hoofdstuk 4

!!!NIET!!!4.3 Trends in hardwareplatforms

- Kosten computergebruik gedaald MAAR!!! Kosten IT-infrastructuur niet Toegenomen percentage bedrijfsbudgetten

o Duurdere en krachtigere hardwareo Alles tot 1 mooi geheel brengeno Flexibele infrastructuur bouwen (snel en veilig)o Meer geld aan diensten en onderhoud

4.3.1 het opkomende mobiele digitale platform

- netwerken nieuwe mobiele digitale platforms(blackberrry, iphone, netbooks,…)

4.3.2 grid computing

- Grid computing: houdt in dat geografisch van elkaar gescheiden computers met elkaar verbonden worden tot een enkel netwerk, met het doel een virtuele supercomputer te creëren door de rekenkracht van alle computers op het grid te combineren.

Hogesnelheidsinternetverbinding Softwareprogramma’s Meerdere dingen tegelijk doen: dankzij processor

Kostenbesparing, verwerkingssnelheden en flexibele inzetbaarheid

4.3.3 Cloud computing en utility computing

- Reeds gezien: hardware – en softwarefuncties worden geboden als diensten via internet- Gegevens opgeslagen op externe servers in enorme centra

- Opvragen via internet- Slechts betalen voor de rekenkracht die je gebruikt: on-demand computing

- Vooral kleine en middelgrote ondernemingen- Grote ondernemingen eigen exploitatie (strategische voordelen?)

=== HYBRIDE COMPUTINGMODEL meest essentiële kernactiviteiten gebruik maken van eigen infrastructuur en voor minder cruciale activiteiten cloud.

4.3.4 NIET4.3.5 NIET

4.4 Trends in besturingssystemen

4.4.1 NIET4.4.2 NIET4.4.3 NIET

4

Jani Van Hecke beleidsinformatica hoofdstuk 4

4.4.4 Mashups en widgets

o Mashups: Software te downloaden van het internet: uitwisselbare componenten integreren met andere componenten=== software uit verschillende bronnen te halen en deze te combineren om zo een toepassing te produceren die ‘groter’ is dan de som van de delen (meer waarde).

o Widgets: Kleine stukjes code die gebruikers in staat stellen content van een bepaalde site in te bouwen in een webpagina of een andere website.

Kunnen worden toegevoegd aan de desktop voor bepaalde functionaliteit (facebook, blogs, …)

4.4.5 uitbesteden van software-ontwikkeling, -onderhoud en exploitatie

3 manieren om software aan te schaffen of te huren:1. softwarepakketten kopen of huren van een commerciële softwareleverancier2. softwarediensten afnemen van een online service provider3. uitbesteden van de ontwikkeling van op maat gesneden software aan een extern

softwarebedrijf (vaak elders in de wereld)

enterprisetoepassingen

een softwarepakket is een commercieel verkrijgbare verzameling van kant en klare softwareprogramma’s

niet zelf software schrijven: veel lagere kosten dan wat zij zouden moeten betalen als ze het zelf zouden ontwikkelen

Software as a service (SaaS)

Diensten voor het leveren en het toegang verlenen tot software als externe webservice.

zorgvuldig de kosten en baten van de dienst vaststellen en alle personele, organisatorische en technologische aspecten afwegen.

Uitbesteden omdat de kosten lager zijn of omdat men zich dan kan richten op kernactiviteiten.

Outsourcing van software-ontwikkeling en –onderhoud

Een onderneming sluit voor de ontwikkeling van eigen software of het onderhoud van bestaande (oude) programma’s een contract met andere bedrijven, vaak ondernemingen die vanuit lagelonenlanden opereren.

Service level agreement (SLA): een formeel contract tussen klanten en hun dienstverleners dat de specifieke verantwoordelijkheden van de dienstverlener en de door de klant verwachte servicegraad vastlegt. (aard en niveau geboden diensten)

5

Jani Van Hecke beleidsinformatica hoofdstuk 4

4.5 Managementvragen

4.5.1 omgaan met platform- en infrastructuurveranderingen

vraag: hoe flexibel blijven? Hoe goed laten schalen?

Schaalbaarheid: het vermogen van een computer, product of systeem om zonder problemen te expanderen om een groter aantal gebruikers te kunnen bedienen.

Meegerekend worden bij het plannen van de capaciteit Het is aan het management om aanvaardbare niveaus vast te stellen voor de computerresponstijd en –beschikbaarheid voor de missiekritische systemen van de onderneming om eht verwachte niveau van werken vast te houden

4.5.2 Bestuur en beheer

Vraag: afdelingen en divisies de verantwoordelijkheid krijgen over eigen IT-beslissingen of IT-infrastructuur centraal beheerd? iedere onderneming moet hier haar eigen behoeften afwegen en tot antwoorden komen op deze vraag

=== enterprise governance of IT: zowel de business- als IT-specifieke processen voor bestuur en beheer IT.

4.5.3 verstandig investeren in de infrastructuur

vraag: moet een onderneming investeren in eigen IT-infrastructuur of moet ze deze huren van externe toeleveranciers?

=== ‘kopen of huren’-beslissing

Omgaan met veranderingen in infrastructuur

Vraag: hoe kan de infrastructuur worden aangepast en hoeveel tijd kost dat? IT overal in de onderneming = verweven in dagelijks werk werknemer geleidelijk voltrekken ingegeven door een visie op de toekomstige eisen van a.d. infrastructuur.

Chaos of waar plannen elkaar opvolgen zonder verandering

Het concurrentiekrachtmodel voor IT-infrastructuurinvesteringen(zie figuur 4.13)

Vraag: hoeveel een bedrijf zou moeten uitgeven aan IT-infrastructuur?

De vraag naar diensten van jouw bedrijf

6

Jani Van Hecke beleidsinformatica hoofdstuk 4

Inventariseer de diensten die je momenteel aan klanten, toeleveranciers en medewerkers levert. analyseer

De strategie van jouw bedrijfAnalyseer de strategie van uw bedrijf (5j) welke diensten nodig voor doel te bereiken

De IT-strategie van jouw bedrijf, de infrastructuur en de kostenIT-plannen in lijn met businessplannen van het bedrijf? (5j) ‘total cost of ownership’-analyse

De stand van zaken ten aanzien van ITLoopt jouw bedrijf voor of achter?

voor – MIDDEN – achter Je wilt investeren in technologieën waarvoor standaarden zijn vastgesteld, zodat geconcurreerd wordt op prijs ipv ontwerp nieuwe technologie: niet alle investeringen schrappen

Diensten van de concurrentVergelijk jouw niveaus van dienstverlening aan klanten, toeleveranciers en medewerkers met die van de CONCURRENT. probeer uit te blinken wat betreft niveaus van dienstverlening

Investeringen in IT-infrastructuur door het bedrijf van de concurrentVergelijk jouw uitgaven aan IT-infrastructuur met die van de concurrent

meer of minder? Wat is de oorzaak?

besluit: gebruik deze informatie om een antwoord te vinden op de vraag hoeveel een bedrijf moet uitgeven aan IT-infrastructuur.

Total cost ownership van technologie

- total cost of ownership (TCO) –model: Een hulpmiddel voor bedrijven om de indirecte en directe kosten van IT-uitgaven vanhun bedrijf te vergelijken met die van de concurrent, door analyse, waardoor de werkelijke kosten van bepaald technologiegebruik bepaald kunnen worden.

De kosten van de aanschaf van hardware en software = 20% TCOo Installatieo Trainingo Ondersteuningo Onderhoudo Infrastructuuro Storingeno Ruimte & energie

Het is mogelijk een deel van deze beheerskosten te verlagen door beter management centralisatie en standaardisatie van hardware, software en beleid

===!! In een centraal geregelde infrastructuur kunnen systemen worden beheerd en storingen worden verholpen.

7

Jani Van Hecke beleidsinformatica hoofdstuk 4

8